OOG/ZOG: Den hollander

14
Wetenschappelijk onderzoek Afdeling Oogheelkunde Anneke den Hollander

Transcript of OOG/ZOG: Den hollander

Page 1: OOG/ZOG: Den hollander

Wetenschappelijk onderzoek

Afdeling Oogheelkunde

Anneke den Hollander

Page 2: OOG/ZOG: Den hollander

2011

Page 3: OOG/ZOG: Den hollander

Promoties 2013-2015

Leeftijdsgebonden macula degeneratie

Dzenita Smailhodzic 2013

John van de Ven 2013

Masesh Duvvari 2014

Yara Lechanteur 2014

Nicole Saksens 2014

Constantin Paun 2015

Freekje van Asten 2015

Marc van Grinsven 2015 (Radiologie)

Retina dystrofie

Ramon van Huet 2014

Michel Teussink 2015

Alejandro Estrada 2013 (Genetica)

Imran Khan 2013 (Genetica)

Susanne Roosing 2014 (Genetica)

Anna Siemiatkowska 2014 (Genetica)

Glaucoom

Frits Hogewind 2013

Shazia Micheal 2013

Humaira Ayub 2014 (Islamabad)

Chronische serosa

Myrte Breukink 2015

Page 4: OOG/ZOG: Den hollander

LMD onderzoek

Waarom ontwikkelen patiënten LMD? Welke factoren zijn er bij het ontstaan van

LMD betrokken? Kunnen we van te voren voorspellen wie er LMD zal ontwikkelen?

Spelen in families met LMD erfelijke factoren een rol? Welke factoren zijn betrokken

bij het ontstaan van verschillende subtypen van LMD (bijv. basal laminar drusen)?

Waarom reageert 10% van patiënten met neovasculair AMD niet op anti-VEGF

behandeling? Kunnen we non-response van te voren voorspellen?

Waarom vertragen bepaalde voedingssupplementen (bijv. zink) het ontstaan van

LMD?

Met welke medicijnen kunnen we het ontstaan van LMD in de toekomst voorkomen?

Page 5: OOG/ZOG: Den hollander

EUGENDA: EUropean GENetic Database

2000 LMD patiënten

2000 controle personen

Uitgebreide vragenlijst

O.a. vragen over: roken, gewicht, voedingspatroon, familiegeschiedenis

Bloed

DNA: genetisch onderzoek

Plasma/serum: bijv. cholesterol, ontstekingsfactoren

Foto’s van netvlies

LMD database EUGENDA

Page 6: OOG/ZOG: Den hollander

Genetische factoren Omgeving

Complement (CFH)

ARMS2

Cholesterol/lipiden

Leeftijd

Geslacht

Roken

BMI

LMD is een multifactoriële aandoening

Page 7: OOG/ZOG: Den hollander

CT CC

CT CT

CT

CT CT

CC

TT CC

CC

CC TT

TT

CT

TT

TT

TT

TT

CT

CFH Y402H polymorfisme is geassocieerd met LMD

LMD patiënten controle personen

Odds ratio 3 - 7

Page 8: OOG/ZOG: Den hollander

50% van de erfelijkheid van LMD wordt

verklaard door veelvoorkomende varianten

zeldzaam

‘mutaties’

veelvoorkomend

‘polymorfismen’

(bijv. CFH Y402H)

klein effect

sterk effect

50%

Page 9: OOG/ZOG: Den hollander

Op zoek naar zeldzame varianten met sterk effect:

grote LMD families

?

1928

?

1937 1939 1942

?

1929 1930 1932 1934 1935 1946

1948 1960 19621954 1957 1958 1959 1965

1947

1931 1939 1941 19421930 1933 19341929 1932 1944 194719371936

1935 1937 1939 19401939 1942 1946 1936

1969 1964 1965 1967 1970 1973 1978

1982

1927 1928 1929 1930 1932 1933 19351927 1933

1954

1 2

1 3 6 82 54

1933

7

1942 1941

9

19441934 1935 1936 1939 1940

1910 1921 1922 1923 1925 1926 1928 1930 1933

1959

??

1938 1940 1944 1948 1950

1932 1933

1942

1942

1909 1915 1917 1919

1876 1883

1910

1942 1943

1912

1938

1913

1946

19231922 1925 1927

Page 10: OOG/ZOG: Den hollander

LMD familie met een frameshift mutatie in CFH

83

64 6162 60

I184fsX I184fsX I184fsX +

+

22

I184fsX

1 2

1 3 4 5 7

3 4

I

II

III31 27 31

2 6

1 2 5

+

18

+I184fsX I184fsX

+

+ + + +

+ + + + +

stop

I184fsX

Y402H

CFH

Page 11: OOG/ZOG: Den hollander

83

64 6162 60

I184fsX I184fsX I184fsX +

+

22

I184fsX

1 2

1 3 4 5 7

3 4

I

II

III31 27 31

2 6

1 2 5

+

18

+I184fsX I184fsX

+

+ + + +

+ + + + +

LMD familie met een frameshift mutatie in CFH

Page 12: OOG/ZOG: Den hollander

83

64 6162 60

I184fsX I184fsX I184fsX +

+

22

I184fsX

1 2

1 3 4 5 7

3 4

I

II

III31 27 31

2 6

1 2 5

+

18

+I184fsX I184fsX

+

+ + + +

+ + + + +

Basal laminar drusen, al op jonge leeftijd zichtbaar op FAG

LMD familie met een frameshift mutatie in CFH

Page 13: OOG/ZOG: Den hollander

Behandeling met complement remmers?

1. Eculizumab (Alexion): C5 remmer

2. POT-4 (Potentia): C3 remmer

3. Synthetisch CFH

Page 14: OOG/ZOG: Den hollander

Waar doet u ons een plezier mee?

Families met LMD (≥4 aangedane personen)

Nicole Saksens: [email protected]

Patiënten/families met chronische serosa

Myrte Breukink: [email protected]