Onomatologia IUPAC

3
Πίνακας 1. Προτεραιότητες των κυριότερων λειτουργικών ομάδων (με σειρά μειούμενης προτεραιότητας) Λειτουργική ομάδα Κατάληξη (όταν είναι στην υψηλότερη προτεραιότητα) Πρόθεμα (όταν είναι σε χαμηλότερη προτεραιότητα) -(C)OOH (ο C της καρβοξυλομάδας συμμετέχει στην αρίθμηση της ανθρακαλυσίδας) -οϊκό οξύ (π.χ. εξανοϊκό οξύ) COOH 1 2 3 4 5 6 - -COOH (ο C της καρβοξυλομάδας δεν συμμετέχει στην αρίθμηση της ανθρακαλυσίδας) -καρβοξυλικό οξύ (π.χ. κυκλοεξανοκαρβοξυλικό οξύ) COOH 1 2 3 4 5 6 καρβοξυ- -SO 2 OH -σουλφονικό οξύ σουλφο- -C(=O)-O-C(=O)- -οϊκός ανυδρίτης - -(C)OOR -oϊκός αλκυλεστέρας αλκοξυ-οξο- -COOR -καρβοξυλικός αλκυλεστέρας - -(C)OX -οϋλο αλογονίδιο (π.χ. –οϋλοχλωρίδιο) αλογονο-οξο- (π.χ. χλωρο-οξο) -COX -καρβονυλο αλογονίδιο (π.χ. – καρβονυλοχλωρίδιο) αλογονοκαρβονυλο (π.χ. χλωροκαρβονυλο) -(C)ΟΝΗ 2 -αμίδιο αμινο-οξο- -CΟΝΗ 2 -καρβοξαμίδιο αμινοκαρβονυλο- -(C)ºN -νιτρίλιο - -CºN -καρβονιτρίλιο κυανο- -(C)HO -άλη οξο- -CHO -καρβαλδεΰδη φορμυλο- 1

Transcript of Onomatologia IUPAC

Page 1: Onomatologia IUPAC

Πίνακας 1. Προτεραιότητες των κυριότερων λειτουργικών ομάδων (με σειρά μειούμενης προτεραιότητας)

Λειτουργική ομάδα Κατάληξη

(όταν είναι στην υψηλότερη προτεραιότητα)

Πρόθεμα

(όταν είναι σε χαμηλότερη προτεραιότητα)

-(C)OOH

(ο C της καρβοξυλομάδας συμμετέχει στην αρίθμηση

της ανθρακαλυσίδας)

-οϊκό οξύ

(π.χ. εξανοϊκό οξύ)

COOH1

2

3

4

5

6

-

-COOH

(ο C της καρβοξυλομάδας δεν συμμετέχει στην

αρίθμηση της ανθρακαλυσίδας)

-καρβοξυλικό οξύ

(π.χ. κυκλοεξανοκαρβοξυλικό οξύ)

COOH12

34

5

6

καρβοξυ-

-SO2OH -σουλφονικό οξύ σουλφο-

-C(=O)-O-C(=O)- -οϊκός ανυδρίτης -

-(C)OOR -oϊκός αλκυλεστέρας αλκοξυ-οξο-

-COOR -καρβοξυλικός αλκυλεστέρας -

-(C)OX -οϋλο αλογονίδιο

(π.χ. –οϋλοχλωρίδιο)

αλογονο-οξο-

(π.χ. χλωρο-οξο)

-COX -καρβονυλο αλογονίδιο

(π.χ. –καρβονυλοχλωρίδιο)

αλογονοκαρβονυλο

(π.χ. χλωροκαρβονυλο)

-(C)ΟΝΗ2 -αμίδιο αμινο-οξο-

-CΟΝΗ2 -καρβοξαμίδιο αμινοκαρβονυλο-

-(C)ºN -νιτρίλιο -

-CºN -καρβονιτρίλιο κυανο-

-(C)HO -άλη οξο-

-CHO -καρβαλδεΰδη φορμυλο-

(C)O -όνη οξο-

-ΟΗ -όλη υδροξυ-

-SH -θειόλη μερκαπτο- (από το 1998 και μετά προτιμάται το:

σουλφανυλο-)-NH2 -αμίνη αμινο-

-NH- -ιμίνη ιμινο-

C C -ενιο -&

C C -ύνιο -&

-X, -R, OR -" αλογονο(π.χ. χλωρο)-, αλκυλο-, αλκοξυ-

-Ar, -NO2 -" αρυλο-, νιτρο-

-N3 -" αζιδο-

1

Page 2: Onomatologia IUPAC

-SR -" αλκυλοσουλφανυλο &Στην περίπτωση συνύπαρξης στο ίδιο μόριο διπλού και τριπλού δεσμού τότε αυτό λαμβάνει την κατάληξη εν-

ύνιο και η αρίθμηση ξεκινά από εκείνο το άκρο της ανθρακαλυσίδας που περιέχει και τους δύο και είναι

πλησιέστερο σε οποιονδήποτε από τους δύο. Αν ισαπέχουν από τα άκρα της αλυσίδας, τότε προτεραιότητα

στην αρίθμηση έχει ο διπλός δεσμός.

12 3

4

5

6

7 9

8

trans-äåê-6-åí -2-ýí éï

10 12

3

4

5

6

7

9 810

trans-äåê-2-åí -8-ýí éï

"Οι ομάδες αυτές χρησιμοποιούνται πάντα ως προθέματα και η αρίθμηση της ανθρακαλυσίδας γίνεται πάντα

έτσι ώστε να εξασφαλίζεται το μικρότερο δυνατό άθροισμα θέσεων υποκαταστατών. Σε περίπτωση επιλογής, η

αρίθμηση ξεκινά από αυτήν με την αλφαβητική προτεραιότητα.

CH3

OCH2CH3

Br

1

23

4 CH3

OCH2CH3

Br

1

2

3

456

5

6

CH3

OCH2CH3

Br 1

2

34

56

CH3

OCH2CH3

Br 1 2 3

4

56

1+2+4=7 1+4+6=11 1+2+5=8 1+3+4=8

1-αιθοξυ-4-βρομο-2-μεθυλοκυκλοεξάνιο

ΑΛΛΑΟΜΩΣ

CH3Br

1

23

45 6

1+3+5=8

OCH2CH3

CH3Br 1

23

4

561+3+5=8

OCH2CH3

CH3Br

12

34

5

6

1+3+5=8

OCH2CH3

CH3Br

12

34

5

6

1+3+5=8

OCH2CH3

1-αιθοξυ-3-βρομο-5-μεθυλοκυκλοεξάνιοΚΑΙ

CH3

Br

HO 12

3

45

6

1+3+4=8

4-βρομο-3-μεθυλοκυκλοεξανόλη

1) Br, CH3καιΟCH2CH3 : ομάδεςμετην ίδιαπροτεραιότητα

2) HOέχει υψηλότερηπρτεραιότητααπόBr και CH3

2