Onderzoek en innovatie: ook Bedrijfslevenbeleid

Gé Linssenplv. directeur Innovatie

29 juni 2011, UMCG Groningen

Presentatie1. Achtergrond (Regeerakkoord)2. Bedrijfslevenbeleid en Topsectoren3. Life Sciences en het IMDI- initiatief SPRINT

Achtergrond

SituatieHet gaat goed: Moet beter:- Concurrentiekracht: nummer 8 - meer R&D- Export: nummer 6 - benutting publieke kennis- Wereldtop: o.a land- en tuinbouw, - doorgroei bedrijven

chemie

Omgeving

- Herstellend van een crisis - Opkomst Azië, Zuid-Amerika: kansen en bedreigingen- Maatschappelijke uitdagingen (biodiversiteit, grondstoffen, klimaat)- Demografische ontwikkeling: vergrijzing

Kennis

• NL investeert 1,76 % BBP in R&D (positie 11 EU-27)• Publiek: 0,96% BBP (NL sterk bovengemiddeld)• Privaat: 0,86% BBP (NL sterk benedengemiddeld)

• NL beschikt over kwalitatief hoogwaardig onderzoek• Publicaties int. wetenschappelijke tijdschriften: 2e positie OESO• Aanvragen Europese octrooien: 2e positie EU

• NL benut deze kennis echter te weinig• Omzetaandeel nieuwe en verbeterde producten (% totale omzet):

9% (EU 13%)

Kabinet introduceert daarom nieuw bedrijfslevenbeleid

Ambitie - Nederland moet dé plek zijn:

- waar ondernemers groeien en vernieuwen,

- waar kennis stroomt,- voor concurrentiekracht én voor

maatschappelijke opgaven

Daarom komt er:- Meer ruimte voor ondernemers,

minder specifieke subsidies en meer lastenverlichting

- Sectorale aanpak met vraagsturing vanuit bedrijfsleven

Topsectorenaanpak Oude aanpak• Versnipperd, veel loketten en weinig samenhang• Langs Haagse beleidsdossiers georganiseerd

Nieuwe topsectorenaanpak• Sector centraal en integraal: alle vestigingsklimaatcondities• Vraaggestuurd en bottom-up: redeneren vanuit behoefte

topsectoren. Bedrijven in de lead• Samen met bedrijven, kennisinstellingen, andere departementen

en lagere overheden• Aandacht voor (onder andere) regeldruk, aanbestedingsbeleid, duurzaamheid, fiscaliteit, hoofdkantoren, exportbevordering,

financiering én: onderzoek en innovatie

De Topsectoren

Topgebieden Leidend departement

1 Agrofood EL&I

2 Tuinbouw EL&I

3 High Tech Systems EL&I

4 Energie EL&I

5 Logistiek I&M

6 Creatieve industrie OCW

7 Life Sciences VWS

8 Chemie EL&I

9 Water I&M

EL&I overall verantwoordelijkheid:Agendering ProcesMonitoring

Criteria topgebiedenSterke internationale marktpositieHoge

kennisintensiteitSamenwerking ondernemers en KIBijdrage aan maatschappelijke uitdagingen

Financiën: € 1,5 miljard voor topsectorenMiddelen (2015)

Kennis, innovatie & financiering 825

NWO/KNAW aandeel topsectoren 350

Toegepast onderzoek (TNO, GTI’s, DLO) 250

Bevorderen innovatiekracht topsectoren 50

Profilering kennisinfrastructuur 50

Innovatiefonds 75

Fiscale ondersteuning topsectoren 50

Innovatiemiddelen departementen VWS, EL&I, I&M en defensie

270

Internationaal en ontwikkelingsamenwerking (EL&I, Buza) 310

Europese middelen 50

Cofinanciering bedrijfsleven en regio’s PM

TOTAAL 1455 + PM

Onderzoek: BedrijfslevenbeleidTopsectorenbeleid:

- Meer vraagsturing en bundeling publiek-private samenwerking in onderzoek (Kennis- en innovatieagenda per Topsector)

- NWO/KNAW inzet op topsectoren met impact als volwaardig criterium

- Vraagsturing betekent initiatief en dus ook financiering bedrijfsleven als startpunt

- Valorisatie kerntaak Kennis- en onderzoeksagenda- In totaal € 1,5 miljard middelen ingezet- Doel: verhoging R&D naar 2,5% BBP (2020)

Rol universiteiten• Universiteiten essentiële schakel in innovatie-ecosysteem• (fundamenteel) onderzoek, onderwijs én valorisatie kerntaken• Groter deel ingezet op Topsectoren (ook fundamenteel) én op

toepassing, maar óók op maatschappelijke doelen• Betekent niet dat alle onderzoek ten behoeve van bedrijfsleven is,

maar wel dat groter deel gerichter wordt ingezet• Is ook een uitdaging: wetenschappelijke excellentie verbinden met

(en niet inruilen voor!) economische en maatschappelijke impact• Dat kan ook, wordt hier volop getoond vandaag!• Ook een verrijking voor het onderwijs

Topsector Life Sciences• Topsector Life Sciences & Health• Advies 17 juni uitgereikt• Stevige ambities neergezet: - In 2025 in de wereldtop - bedrijfsleven in top 3 snelste groeiers in Europa - groei sneller dan gemiddeld in Europa - meer dan 10% van omzet in R%D geïnvesteerd.• En:• bijdragen aan maatschappelijke opgaven

Maatschappelijke uitdagingen voor life sciences

• Betere zorg• Kosten beteugelen• Met economische groei van de sector• Bieden van nieuwe en betere zorgoplossingen• Verhogen van arbeidsproductiviteit • Bijdragen aan oplossen van dreigend personeelstekort in de zorg

IMDI: “Topsectorproof” ?

• Wetenschappelijke excellentie en maatschappelijke relevantie hand in hand

• Samenwerking kennisinstellingen in Nederland: bundeling• Op het snijvlak van disciplines• Ruimte voor en aansluiting van MKB• Financieel commitment marktpartijen en kennisinstellingen• Overheid: hangt af van kabinetsbesluit over verdeling middelen

Wat vindt EL&I belangrijk?

• Onderzoek (ook fundamenteel) én innovatie: de hele cyclus kennis-kunde-kassa

• Vraagsturing vanuit bedrijfsleven (Roadmaps voor onderzoek en innovatie)

• Bijdrage aan maatschappelijke opgaven

• PPS consortia

• Inzet vanuit bestaande middelen (w.o. NWO) en nieuwe instrumenten (Innovatiefonds, WBSO en R&D aftrek)

Verder…

• Rond Prinsjesdag kabinetsreactie op adviezen

• Beoordeling op uitvoerbaarheid, vereiste beleidswijziging, bijdrage aan maatschappelijke opgaven, draagvlak, financieel commitment, en financiële claim (aansluiting op instrumentarium?)

• Kabinetsreactie is beginpunt voor verdere uitwerking en uitvoering actieagenda’s Topsectoren