Omring: Zorg in verbinding - Waardecreatie

Waardecreatie in

de Nederlandse

zorg

Maandag 11 juni

In voor zorg! congres

David Ikkersheim

2 © 2012 KPMG Advisory N.V., registered with the trade register in the Netherlands under number 33263682, is a subsidiary of KPMG Europe LLP and a member firm of the KPMG network of

independent member firms affiliated with KPMG International Cooperative („KPMG International‟), a Swiss entity. All rights reserved. The name KPMG, logo and 'cutting through complexity' are

registered trademarks of KPMG International.

Agenda

1) Hoe is de kosten en kwaliteitontwikkeling de laatste jaren in

de Nederlandse zorg (2000-2010)?

2) Hoe kunnen we de waarde van de Nederlandse zorg

vergroten?




Agenda

1) Hoe is de kosten en kwaliteitontwikkeling de laatste jaren

in de Nederlandse zorg (2000-2010)?


vergroten?

4 ©2012 KPMG Advisory N.V. ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer 33263682, is een dochtermaatschappij van KPMG Europe LLP en lid van het KPMG-netwerk van

zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Cooperative (“KPMG International”), een Zwitserse entiteit. De naam KPMG, logo en „cutting through complexity‟ zijn

geregistreerde merken van KPMG International Cooperative (“KPMG International”), een Zwitserse entiteit.

Gemiddelde jaarlijkse uitgavengroei 2000-2010, gecorrigeerd voor

financieringsverschuivingen

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

9%

10%

Totaal zorg en welzijn

AWBZ, gecorrigeerd

Zvw, gecorrigeerd

Excess growth

Demografie

Loonontwikkeling

Toelichting

• Excess growth : uitgavengroei die niet door demografie of Cao-loonontwikkeling wordt verklaard.

• Financieringsverschuivingen: Groeicijfers Zvw gecorrigeerd voor particuliere verzekering naar Zvw (huisarts,zkh, 2006) en voor

overheveling GGZ vanuit AWBZ (2008). Groeicijfers AWBZ gecorrigeerd voor overheveling VVT naar WMO (2007) en GGZ naar Zvw (2008)

• „Totaal zorg en welzijn‟ conform CBS-definitie, dat wil zeggen een brede definitie, waarin bijvoorbeeld ook re-integratie en jeugdzorg

meetellen. AWBZ en de Zvw maken in 2010 bijna 70% van de totale uitgaven aan gezondheids- en welzijnszorg uit.

•Zvw: tot 2006 Ziekenfondswet.




Loonontwikkeling vergeleken met de markt

Bron: CBS (Cao-loonontwikkeling

gezondheidszorg en welzijn; inflatie); CPB

(contractloon marktsector; betreft de

gemiddelde stijging van de lonen in de

marktsector volgens de cao‟s).

Cao-lonen marktsector versus gezondheidszorg en welzijn (% mutaties per jaar)

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Contractloon marktsector

Cao-loonontwikkeling gezondheidszorg en welzijn

Inflatie (consumentenprijzen)




Gemiddelde groei 2000-2010

Drie grootste sectoren ZFW/Zvw

Bron: CBS

-2,0%

-1,0%

0,0%

1,0%

2,0%

3,0%

4,0%

5,0%

6,0%

7,0%

8,0%

Totaal Zvw Ziekenhuizen en specialistenpraktijken

Huisartsenpraktijken Leveranciers van geneesmiddelen

Overige volume

Overige prijs

Loonontwikkeling

Demografische groei

Excess growth




Gemiddelde groei 2000-2010

Drie grootste sectoren AWBZ

Bron: CBS

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

Totaal AWBZ GGZ Gehandicaptenzorg Ouderenzorg

Overige volume

Overige prijs

Loonontwikkeling

Demografische groei

Excess growth




Kwaliteitsontwikkelingen ouderenzorg De kwaliteit van intramurale V&V zorg verbetert; de prevalentie van de meeste zorgproblemen

neemt af (decubitus, ondervoeding) en het aantal eenpersoonskamers neemt toe.

Bron: SCP, 2008, Grijswaarden: Monitor ouderenbeleid;

Plexus, 2010, Kosten en Kwaliteit;

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1992 1996 1998 2003 2005 2007

Per

cent

age

bedd

enAantal bedden per kamer in verpleeghuizen

5 of 6 bedden

3 of 4 bedden

2 bedden

1 bed

225

230

235

240

245

250

255

225

230

235

240

245

250

255

2004 2005 2006 2007 2008

Gem

idde

lde

opna

med

uur

(dag

en)

Aan

tal p

erso

nen

(x1.

000)

Volume ontwikkeling

Bron: CBS




Kwaliteitsontwikkelingen ziekenhuiszorg neemt toe….

Twee voorbeelden: traumazorg en CVA (herseninfarct)

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

% Sterfte bij klinische opname CVA

10,0

12,0

14,0

16,0

18,0

20,0

22,0

% Sterfte tijdens opname na een ongeval (2000-2009)




Sectoren met negatieve ontwikkelingen waarde van zorg: GGZ en GHZ.

Geen aantoonbare kwaliteitsverbeteringen, forse kostenstijgingen. Ook in

ziekenhuizen ruimte voor verbetering.

Samenvatting prestaties ziekenhuizen laatste jaren:

■ Minder wachtlijsten

■ Sterk stijgende productiviteit

■ Aanwijzingen voor kwaliteitsverbeteringen

■ Prijzen in B-segment stijgen minder hard dan prijzen A-segment

■ Volume B-segment stijgt harder dan volume A-segment

■ Kostenstijging 7% per jaar niet houdbaar op lange termijn




Agenda

1) Hoe is de kosten en kwaliteitontwikkeling de laatste jaren in

de Nederlandse zorg (2000-2010)?


vergroten?

12

Eerder onderzoek naar waardecreatie

• David Cutler: Your Money or Your Life

• Berekende voor verschillende aandoeningen dat de Amerikaanse zorg meer waarde oplevert dan dat er aan kosten gemaakt wordt.

• Afweging tussen kosten van behandeling en winst in Quality Adjusted Life Years (QALY‟s). Aan iedere QALY hangt hij een prijskaartje van $ 100.000.

• Marc Pomp: Een beter Nederland

• Berekende volgens de methode van Cutler dat de Nederlandse zorg waarde voor zijn geld lijkt te leveren.

• Bij € 50.000 per QALY levert iedere euro kosten aan de gezondheidszorg € 1,30 aan baten (QALY‟s) op

• Michael Porter: Value based Competition

• Zorgaanbieders beconcurreren elkaar met proposities waarin de prijs-/kwaliteitverhouding duidelijk is én zijn deze proposities gebaseerd op de integrale behandeling („full cycle of care‟)

• Transparantie over de uitkomsten van zorg moet afgedwongen worden door de overheid die de standaarden zet.

13

In deze presentatie:

Welke waarde creëert Nederland op zorgfunctieniveau en wat kunnen we leren om meer waarde te creëren?

Waardecreatie op zorgfunctieniveau

14

Welke waarde creëert Nederland op zorgfunctie niveau en wat kunnen we leren om meer waarde te creëren?

Acute zorg

PCI (dotterbehandeling)

IC

CVA zorg

Planbare complexe zorg Borstkanker

Planbare enkelvoudige

zorg Knievervanging

Chronische zorg

Intramurale ouderenzorg

Ernstige psychiatrische aandoeningen

15

Waarde voor patiënt: hoge kans op overleving

Discrete Choice Experiment Borstkanker Reisbereidheid (km)

marginal rates of substitution (MRS) afstand 1,00

MRS wachttijd (in weken) 47,65

MRS score CQ (per ster) 132,53

MRS score PI (per % voor PI) 23,10

MRS Advieszkh (per stap van advies: geen/kennissen/vrienden/huisarts) 128,10

Kwaliteit en veiligheid van de zorg

Hoge kans op overleven (huidige 5-jaarsoverleving 85%)

Patiëntgerichte en efficiënte zorg

Snelle diagnostiek en start behandeling

Nabijheid en toegang zorg

Bereid “zo ver als nodig” te reizen bij aantoonbaar betere kwaliteit van zorg (Ipsos Mori, 2007)

Bron: NABON richtlijn 2008; Ipsos Mori, 2007; Plexus, 2011

16

Borstkanker Relatieve waarde voor de patiënt

Kwaliteit en

veiligheid van zorg

Nabijheid en

toegang tot zorg

Patiëntgerichte

en efficiënte zorg

Relatief belang waardedomein voor de patiënt

Relatief belang waardedomein voor de patiënt

Hoog

Middel

Laag

17

Maatschappelijk waardepotentieel als optelsom van kwaliteit en reiskosten

Aannames: uitgangssituatie (= 100 zkh die alles doen) alles op 0 euro QALY: plafondeffect vanaf 30 centra Reistijd: neemt pas later sterk toe Doelmatigheid: optimum rond 30 centra i.v.m. schaalnadelen

40.000

30.000

20.000

10.000

0

-10.000

Aantal zorglocaties

1 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Waardepotentieel

Reiskosten

Kwaliteitswinst

Maatschappelijk optimum = 30

locaties

Optelsom andere functies

Euro

Fictieve zorgfunctie

18

Reiskosten nemen beperkt toe bij minder zorglocaties

19

Borstkanker: reiskosten nemen sterk toe bij minder dan 20 locaties

Aannames: In totaal 68 bezoeken o.b.v. 2 personen. Hierin meegenomen: reiskosten o.b.v. taxitarief, gederfde inkomsten o.b.v. modaal inkomen

-€250

-€200

-€150

-€100

-€50

€0

0 20 40 60 80 100

Mil

joen

en

eu

ro's

Aantal locaties

20

Kwaliteit: Relatie relatief risico op overlijden borstkanker en volume

Ha

za

rd R

atio

o

.b.v

. 5–

jaa

rs o

ve

rle

vin

g

Bron: Roohan et al. 1998; Allgood et al. 2006; Skinner et al. 2003; Gutierrez et al. 2008; Gilligan et al. 2007; Simunovic et al. 2006; Hebert-Croteau et al. 2005; Chen et al. 2008 Aanname: bij 13000 operaties per lokatie is de 5-jaarssterfte 10%

0,0

0,2

0,4

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1,6

1

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

220

240

260

280

300

320

340

360

380

400

420

440

460

480

500

520

540

560

580

600

Rela

tief

Ris

ico

(ste

rft

e)

Aantal operaties per jaar

Roohan

Allgood

Skinner

Gutierrez

Gilligan

Simunovic

Herbert- Croteau Chen

Extrapolatie

Conservatief scenario

21

Maatschappelijk optimum bij 15 – 44 zorglocaties

Sensitiviteitsanalyse: data zijn robuust bij verlagen van waarde / QALY of maximale overlevingswinst tot 1/5 van oorspronkelijke waarde

-€300

-€200

-€100

€0

€100

€200

€300

€400

€500

0 20 40 60 80 100

Miljo

enen e

uro

's

Aantal locaties

Reistijd

Euro's door QALY

extrapolatie

Euro's door QALY

conservatief

scenario

Maatschappelijke

waarde

22

Borstkanker: discrepantie tussen waarde voor de patiënt en inrichting zorglandschap

23

Welke waarde creëert Nederland op zorgfunctie niveau en wat kunnen we leren om meer waarde te creëren?

Acute zorg

PCI (dotterbehandeling)

IC

CVA zorg


Planbare enkelvoudige

zorg Knievervanging

Chronische zorg



24

EPA cliënten: Behoefte aan hoogwaardige zorg dicht bij huis

Kwaliteit en

veiligheid van

zorg

Nabijheid en

toegang tot

zorg Efficiënte zorg

Relatief belang waardedomein

voor de patiënt

Beleid en inrichting

zorglandschap

Doelgroep: Cliënt met Ernstige Psychiatrische aandoeningen (EPA)

• Populatie is zeer divers in zorgbehoefte:

• 20% van de patiënten zijn opgenomen zijn of wonen in een beschermde omgeving.

• Bij anderen wisselen stabiele fasen zich af met perioden waarin de klachten heviger zijn.

• Waarde voor de cliënt:

• Hoge kwaliteit van de zorg, waardoor voorkomen opname.

• Zoveel mogelijk in eigen omgeving cliënt

25

De huidige organisatie van zorg is reactief en sterk gericht op de kliniek

Bron: OECD, 2010

26

EPA: discrepantie tussen waarde voor cliënt en inrichting landschap

Kwaliteit en veiligheid van

zorg

Nabijheid en

toegang tot

zorg Efficiënte zorg

Relatief belang waardedomein

voor de patiënt

Beleid en inrichting

zorglandschap

27

Waardecreatie EPA door specialisatie en outreaching

FACT:

• Concentratie van kennis in een overkoepelende organisatie

• Spreiding van zorg door outreachende teams die dichtbij de patiënt opereren

Zorgt voor een optimale waarde voor de patiënt

28

Conclusie waardecreatie op zorgfunctieniveau

Acute zorg

PCI Huidig zorglandschap (30) sluit redelijk aan bij optimale

waarde. Optimum ligt bij 20 locaties.

IC Waarde voor de patiënt zit in hoge kwaliteit, dit kan bereikt

worden door concentratie van IC-zorg op 20-30 locaties.

CVA zorg Relatieve waardedomein kwaliteit weegt zwaar voor de patiënt. Voor een optimale waarde zijn 20-68 centra

vereist.


Teveel nadruk op nabijheid. Voor betere kwaliteit is concentratie in 15-44 centra gewenst.

Planbare enkelvoudige zorg

Knievervanging Patiëntgerichtheid is van belang, net als kwaliteit. Optimale

waarde afhankelijk van studie.

Chronische zorg


Nabijheid is van groot belang i.c.m. specifiek zorgconcept.


Voor effectieve behandeling is zorg in de eigen omgeving vereist. Voor effectieve behandeling en expertise is schaal

vereist

29

Randvoorwaarden

1) Transparantie

2) Transparantie

3) Transparantie

Niet alleen KOSTEN

Niet alleen KWALITEIT

Maar WAARDE: de kwaliteit / kosten verhouding van de zorg




Een voorbeeld: CVA zorg in NL

Redden van levens en geld….

Totale kosten van zorg (incl. thuiszorg, verpleeghuis, revalidatie, etc.)

Percentage van

patienten thuis 365

dagen post CVA

31

Richting de toekomst: meer waarde door focus op expertise

•Focus op zorgfuncties met bovengemiddelde kwaliteit

Rol van de zorginstellingen

•Afspraken over minimumnormen: ook uitkomsten?

Rol van de beroepsverenigingen

• Inkoopbeleid gericht op optimale kwaliteit en doelmatigheid

Rol van de zorgverzekeraar

•Afdwingen van minimumnormen

Rol van de IGZ

•Afdwingen c.q. faciliteren van de transparantie van kwaliteit

•Stimuleren exportfunctie

Rol van de overheid

Dank voor uw

aandacht

David Ikkersheim

[email protected]

Omring: Zorg in verbinding - Waardecreatie

Documents

Transcript of Omring: Zorg in verbinding - Waardecreatie