oMekeâ ogmeje : cetKe&}#eCeebÛee · efJejkeäleW MeeŒeW Oeeb[esUeJeeR ~ efJejkeäleW celeW...

oMekeâ ogmeje : cetKe&}#eCeebÛee

meceeme veJeJee : efJejkeäle}#eCe

~~ ßeerjece meceLe& ~~

Sskeâe efJejkeäleebÛeer }#eCeW ~ efJejkeäleW DemeeJeW keâesCÙee iegCeW ~ pesCeW Deebieer meeceLÙe& yeeCeW ~ ÙeesefieÙeeÛeW ~~1~~

Deelee efJejkeäleepeJeU JewjeiÙeeÛes keâesCeles iegCe DemeeJesle les Sskeâe. ÙeesiemeeOevesmee"er DeeJeMÙekeâ les meeceLÙe& JewjeiÙeecegUs

efceUles. ~~1~~

pesCeW meodkeâere|le Jee{s ~ pesCeW meeLe&keâlee Ie[s ~ pesCeWkeâefjlee ceefncee Ûe{s ~ efJejkeäleebmeer ~~2~~

JewjeiÙeecegUs Gòece keâerleea, peerJeveeÛes meeLe&keâ Je JewjeiÙeeÛes melele meebefiele}s ies}s}s ceenelcÙe efJejkeälee}e Øeehle

nesles. ~~2~~

pesCeW hejceeLe& HeâeJes ~ pesCeW Deevebo ns}eJes ~ pesCeW efJejefkeäle ogCeeJes ~ efJeJeskeWâmeefnle ~~3~~

JewjeiÙeecegUs hejceeLe& efmeæer}e peelees, Devle:keâjCeele DeeveboeÛÙee }eše Ùesle jenleele Je efJeJeskeâemen Deme}s}s JewjeiÙe

menpeÛe Jee{er}e }eieles. JewjeiÙeeÛes cenòJe heš}s keâer les Jee{les. ~~3~~

pesCeW megKe GÛebyeUs ~ pesCeW meodefJeÅee JeesUs ~ pesCeW YeeiÙeßeer ØeyeUs ~ cees#eWmeefnle ~~4~~

efJejkeäleercegUs megKeeÛÙee }njer Ùesleele, meodefJeÅee nmleiele nesles Je cees#eemen YeeiÙe}#ceer yeUkeâš nesles. Â{ nesles. ~~4~~

ceveesjLe hetCe& nesleer ~ mekeâU keâecevee hegjleer ~ cegKeeR jens mejmJeleer ~ ceOegj yees}eJeÙee ~~5~~

ceveesjepÙeebvee hetCe&efJejece efceUlees, meJe& FÛÚe `hegjs hegjs' PeeuÙeeves ceeJeUleele Je cebie}keâejkeâ Meyo yees}CÙeemee"er

JeeCeerJej mejmJeleer efmLej nesles. ~~5~~

nW }#eCeW ßeJeCe keâerpes ~ DeeefCe meÂ{ peerJeeR Oeefjpes ~ lejer ceie efJeKÙeele nesF&pes ~ Yetceb[UeR ~~6~~

DeMeer ner }#eCeW veerš Ssketâve yegæerJej "me}er lej nŸee peieele Demee efJejkeäle keâere|lemebheVe neslees. ~~6~~

efJejkeäleW efJeJeskeWâ DemeeJeW ~ efJejkeäleW DeOÙeelce Jee{JeeJeW ~ efJejkeäleW Oeeefj° OejeJeW ~ oceveefJe<eFË ~~7~~

efJejkeäleeves efJeJeskeâeÛeer keâeme keâOeerÛe mees[t veÙes. efJeJeskeâeJeeÛetve JewjeiÙe kesâJeU nóerheCeele cees[les. efJejkeäleeves meceepeele

DeOÙeelce Jee{efJeCÙeeÛeer peyeeyeoejer GÛe}eJeer. FbefõÙeebÛÙee efJe<eÙeekeâ[er} Dees{er DeeJejCÙeemee"er OewÙee&ves jneJes. ~~7~~

efJejkeäleW jeKeeJeW meeOeve ~ efJejkeäleW }eJeeJeW Yepeve ~ efJejkeäleW efJeMes<e yeÇÿe%eeve ~ ØeiešJeeJeW ~~8~~

efJejkeäleeves Deehe}er efveÙeesefpele meeOevee keâše#eeves keâjeJeer, Flejebvee Gheemeves}e ØeJe=òe keâjeJes Je efJeMes<e keâ¤ve Jesoevle-

MeeŒeeÛee Øemeej keâjeJee. ~~8~~

efJejkeäleW Yeefkeäle Jee{JeeJeer ~ efJejkeäles Meebleer oeKeJeeJeer ~ efJejkeäleW ÙeslveW keâjeJeer ~ efJejkeäleer Deeheg}er ~~9~~

efJejkeäleeves Yeefkeäleceeie& ØeMemle keâjeJee Je DeefOekeâeefOekeâ }eskeâebvee yejesyej IesTve peeJes. lÙeeÛesheeMeer hejeMeebleer DemeeJeer Je

lÙeeves mJele:ÛÙee JewjeiÙeJe=òeer}e meebYeeUtve DemeeJes. ~~9~~

efJejkeäleW meodef›eâÙee Øeefle‰eJeer ~ efJejkeäleW efveJe=efòe efJemleejeJeer ~ efJejkeäleW vewjeMelee OejeJeer ~ meÂ{ efpeJeWmeer ~~10~~

efJejkeäleeves melkeâcee&Ûes ceenelcÙe Jee{JeeJes, efveJe=òeerÛee Øemeej keâjeJee Je mJele:Ûeer Deveemekeäleer peerJeehee[ peheeJeer. ~~10~~

efJejkeäleW Oece&mLeehevee keâjeJeer ~ efJejkeäleW veerefle DeJe}byeeJeer ~ efJejkeäleW #cee meebYeeUeJeer ~ DelÙeeojWmeer ~~11~~

(o. 2 me. 9) 84 ßeer oemeyeesOe (meeLe&)

efJejkeäleeves meceepee}e Oecee&Ûes hee}ve keâjCÙeeme ØeJe=òe keâjeJes, mJele:Ûes Jele&ve veerleervegmeejer DemeeJes Je #ecee ne mJele:Ûee

Oece& Deens Demes }#eele IesTve #eceeMeer} jneJes. ~~11~~

efJejkeäleW hejceeLe& GpeUeJee ~ efJejkeäleW efJeÛeej MeesOeeJee ~ efJejkeäleW meefVeOe "sJeeJee ~ mevceeie& melJeiegCe ~~12~~

hejceeLee&}e }eie}s}er peUcešs efJejkeäleeves PeškeâeJeerle, efceUs} lesLetve DeOÙeelceefJeÛeej mebkeâef}le keâjeJesle Je mevceeie&

Je meòJeiegCeebÛÙee DeeOeejeves peerJeve peieeJes. ~~12~~

efJejkeäleW YeeefJekeWâ meebYeeUeJeer ~ efJejkeäleW ØesceUW efveJeJeeJeeR ~ efJejkeäleW meeye[eR veghes#eeJeeR ~ MejCeeieleW ~~13~~

YeeefJekeâebÛes YeeJe efJejkeäleeves peheeJesle, ØesceUebvee ieeWpeejeJes Je meeOÙeeYeesàÙeebkeâ[s og}&#e ve keâjlee lÙeebvee nJee Deme}s}e

DeeOeej ÅeeJee. ~~13~~

efJejkeäleW DemeeJeW hejce o#e ~ efJejkeäleW DemeeJeW Deblejmee#e ~ efJejkeäleW Jees{eJee kewâhe#e ~ hejceeLee&Ûee ~~14~~

efJejkeäleeves keâeÙee&efJe<eÙeer peeie¤keâ Je lelhej DemeeJes, meJeeËÛes ceveesiele peeCetve IÙeeJes Je hejceeLee&ÛÙee yeepetves "eceheCes GYes

jeneJes. ~~14~~

efJejkeäleW DeYÙeeme keâjeJee ~ efJejkeäleW mee#eshe OejeJee ~ efJejkeäleW Jeie$e=lJeW GYeejeJee ~ cees[}e hejceeLe& ~~15~~

efJejkeäleeves DeOÙeelceMeeŒeeÛee JÙeemebie keâjeJee, ØeÙelveebÛes meelelÙe mees[t veÙes Je DeeheuÙee Jeòe=âlJeeÛÙee keâewMeuÙeeves

cees[keâUerme Dee}s}e hejceeLe& hegvne GYee keâjeJee. ~~15~~

efJejkeäleW efJeceU%eeve yees}eJeW ~ efJejkeäleW JewjeiÙe mleJeerle peeJeW ~ efJejkeäles efve§eÙeeÛeW keâjeJeW ~ meceeOeeve ~~16~~

Megæ hejceeLe& meebieeJee, JewjeiÙeeÛes ceenelcÙe meebieeJes Je nŸee ceeiee&leer} JÙekeäleeRvee hejceeLe& MeeŒeeÛeer mhe° efMekeâJeCe

osTve lÙeebÛÙee yegæerleer} MebkeâekegâMebkeâe ve° keâjeJÙeele. ~~16~~

heJeX keâjeJeer DeÛeešW ~ Ûee}JeeJeeR YekeäleebÛeer Leešs ~ veevee JewYeJeW keâÛeešs ~ Gheemeveeceeie& ~~17~~

heJe&keâeUele cees"cees"s GlmeJe keâ¤ve IÙeeJesle, heejeÙeCeemeejKes YekeäleerÛes meesnesUs Leešeceešele keâ¤ve meceepee}e

Yekeäleerkeâ[s ØeJe=òe keâjeJes Je efvejefvejeàÙee Gheemevee ØekeâejebÛee Peieceieeš meceepeeheg{s "sJeeJee. ~~17~~

nefjefkeâle&veW keâjeJeeR ~ efve¤heCeW ceepeJeeJeeR ~ YeefkeäleceeieX }epeJeeJeeR ~ eEveokeâ ogpe&veW ~~18~~

keâerle&ve, ØeJeÛeve, YepeveebÛes keâeÙe&›eâce keâjeJesle, YeJÙe DeYÙeeme JeieeËÛes DeeÙeespeve keâjeJes Je Demee Yeefkeäleceeiee&Ûee ne

Leešceeš oeKeJetve YekeäleerÛeer eEveoe keâjCeejs ogpe&ve Kepeer} keâjeJesle. ~~18~~

yengleebme keâjeJeW hejeshekeâej ~ Ye}sheCeeÛee peerCeexæej ~ hegCÙeceeiee&Ûee efJemleej ~ yeUWefÛe keâjeJee ~~19~~

Deveskeâebvee Deveskeâ Øekeâejs ceole keâjeJeer, pes pes Ûeebie}s Deens les les heg{s DeeCeeJes Je eEkeâefÛele mekeäleerves megæe hegCÙeceeie&

Jee{JeeJee. ~~19~~

mveevemebOÙee pehe OÙeeve ~ leerLe&Ùee$ee YeieJeÆpeve ~ efvelÙevesce heefJe$eheCe ~ DeblejMegæ DemeeJeW ~~20~~

mveeve, mebOÙee, pehe, OÙeeve, leerLe&Ùee$ee Je Yepeve keâjerle DemeeJes. meJe& heeefJe$Ùe meebYeeUtve efvelÙevesce keâ¤ve Deble:keâjCe

Megæ "sJeeJes. ~~20~~

Â{efve§eÙees OejeJee ~ mebmeej megKeeÛee keâjeJee ~ efJeMJe peve GæjeJee ~ mebmeie&cee$eW ~~21~~

`DeeheuÙee}e cegkeäle JneJeÙeeÛes Deens,' ne efve§eÙe melele meebYeeUtve mebmeej JÙeJeefmLeleheCes Je lees megKeeÛee nesF&} Demee

keâjeJee. DeeheuÙeeMeer mebyebOe ÙesCeeNÙeebvee ceeie&oMe&ve keâjeJes. ~~21~~

efJejkeäleW DemeeJeW Oeerj ~ efJejkeäleW DemeeJeW Goej ~ efJejkeäleW DemeeJeW lelhej ~ efve¤heCeefJe<eFË ~~22~~

efJejkeäleeves OewÙe& mees[t veÙes eEkeâJee GleeJeerU nesT veÙes. ceve cees"s keâjeJes Je Yekeäleer, %eeve Je JewjeiÙeeefJe<eÙeer keâerle&ve,

ßeer oemeyeesOe (meeLe&) 85 (o. 2 me. 9)

ØeJeÛeveebÛÙee ceeOÙeceeletve melele Øemeej keâjeJee. ~~22~~

efJejkeäleW meeJeOe DemeeJeW ~ efJejkeäleW Megæ ceeieX peeJes ~ efJejkeäleW efPepeesve GjJeeJeW ~ meodkeâerleeameer ~~23~~

efJejkeäleeves meJe& Øekeâejs meeJeOeefiejer yeeUietve Oece&ceeiee&ves Ûee}eJes Je mJele:Ûeer heJee& ve keâjlee melele keâece keâ¤ve Deehe}er

melkeâerleea ceeies "sJeeJeer. ~~23~~

efJejkeäleW efJejkeäle Oegb[eJeW ~ efJejkeäleW meeOeg JeesUKeeJeW ~ efJejkeäleW efce$e keâjeJeW ~ meble Ùeesieer meppeve ~~24~~

ogmeNÙee efJejkeäleebÛeer heejKe keâ¤ve lÙeebÛÙeeMeer mebIešve keâjeJes, meble Ùeesieer Je meppeveebvee DeesUKetve lÙeebÛesyejesyej Ieefve°

mebyebOe ØemLeeefhele keâjeJesle. ~~24~~

efJejkeäleW keâjeJeeR hegj§ejCeW ~ efJejkeäleW efHeâjeJeeR leerLee&šCeW ~ efJejkeäleW keâjeJeeR veeveemLeeveW ~ hejce jceCeerÙe

~~25~~

ieeÙe$eer hegj§ejCeemeejKeer hegj§ejCeW keâjeJeerle, leerLe&Ùee$ee keâjerle DemeeJes Je cees[keâUer}e Dee}s}er keâUenerve #es$es jceCeerÙe

keâjCÙeemee"er lÙeebÛee peerCeexæej keâjeJee. ~~25~~

efJejkeäleW GheeOeer keâjeJeeR ~ DeeCeer GoemeJe=efòe ve meeb[eJeer ~ ogjeMee pe[eW vesoeJeer ~ keâesCeÙeskeâefJe<eFË ~~26~~

efJejkeäleeves mJele:Ûeer Deveemekeäleer meebYeeUerle meceepeeceOÙes mebIešve keâjeJes Je keâesCeekeâ[tve eEkeâJee keâMeeefJe<eÙeer Heâej cees"Ÿee

Dehes#ee "sJet veÙesle. ~~26~~

efJejkeäleW DemeeJeW Deblejefve‰ ~ efJejkeäleW vemeeJes ef›eâÙeeYeü° ~ efJejkeäleW ve JneJeW keâefve‰ ~ hejeOesveheCeW ~~27~~

lÙeeves Deehe}er Deelceefve‰e meebYeeUerle keâce&keâeb[ keâjeJes eEkeâJee keâeÙe&ØeJeCe jneJes. mJele:Ûee ÛeefjleeLe& keâesCeener Skeâe

JÙekeäleerJej eEkeâJee mebmLesJej DeJe}byetve "sJetve eEceOesheCee mJeerkeâe¤ veÙes. ~~27~~

efJejkeäleW meceÙe peeCeeJee ~ efJejkeäleW Øemebie JeesUKeeJee ~ efJejkeäle Ûelegj DemeeJee ~ meJe&ØekeâejW ~~28~~

efJejkeäleeves JesU Je ØemebieeÛes Yeeve "sJeeJes Je mJele:ÛÙee meJe&mheMeea yegæerves ÛeelegÙee&ves keâece keâjeJes. ~~28~~

efJejkeäleW Ùeskeâosmeer vemeeJeW ~ efJejkeäleW meJe& DeYÙeemeeJeW ~ efJejkeäleW DeJeIeW peeCeeJeW ~ pÙeeÛeW lÙeehejer ~~29~~

SkeâÛe efJeÛeej eEkeâJee meeOeveeheæleer}e efÛekeâštve ve jenlee veevee efJeÛeej Je meeOeveeheæleeRÛee DeYÙeeme keâ¤ve lÙeebÛes

lÙeebÛes cetuÙe Je ceÙee&oe DeesUKetve DemeeJes. ~~29~~

nefjkeâLee efve¤heCe ~ meiegCe Yepeve yeÇÿe%eeve ~ eEhe[%eeve leòJe%eeve ~ meJe& peeCeeJeW ~~30~~

keâerle&ve, meiegCeeÛes Yepeve, JesoevleMeeŒe, hebÛeerkeâjCeeÛes leòJe%eeve F. meJeeËÛee DeYÙeeme keâjeJee. ~~30~~

keâce&ceeie& Gheemeveeceeie& ~ %eeveceeie& efmeæebleceeie& ~ ØeJe=efòeceeie& efveJe=efòeceeie& ~ mekeâU peeCeeJeW ~~31~~

keâce&, Gheemevee, %eeve, ieg¤, ØeJe=òeer, efveJe=òeer FlÙeeoer ceeieeËÛes eEkeâJee meeOevee heæleeRÛes mecÙekeâ %eeve DemeeJes. ~~31~~

ØesceU efmLeleer Goeme efmLeleer ~ ÙeesieefmLeleer OÙeeveefmLeleer ~ efJeosn efmLeleer menpe efmLeleer ~ mekeâU peeCeeJeW

~~32~~

Øesce}#eCeeYekeäleer, keâ[keâ[erle JewjeiÙe, De°ebie Ùeesie, OÙeeveÙeesie, efJeosner DeJemLee ÙeebÛeer hetCe& keâuhevee DemeeJeer. ~~32~~

OJeveer }#e cegõe DeemeveW ~ ceb$e Ùeb$e efJeOeer efJeOeeveW ~ veevee celeebÛeW osKeCeW ~ heenesve meeb[eJeW ~~33~~

OJeveerJej yemeJe}s}er meeOevee, $eeškeâ, JÙeeIeÇeoer Ùeesie cegõe, Ùeesieemeves, efmeæceb$e, ßeerÙeb$eemeejKeer Ùeb$es, oer#eeefJeOeermeejKes

efJeOeer Je lÙeebÛes efveÙece ÙeebÛeer peeCe DemeeJeer eEkeâJee les mecepeeJetve IesTve mees[tve ÅeeJesle. ~~33~~

efJejkeäleW DemeeJeW peieefce$e ~ efJejkeäleW DemeeJeW mJeleb$e ~ efJejkeäleW DemeeJeW efJeefÛe$e ~ yengiegCeer ~~34~~

efJejkeäleeves meceepeeceOÙes efceUtve efcemeUtve jeneJes Je lejerner Deehe}s mJeeleb$Ùe ieceeJetve yemet veÙes. veevee efJeÅee Je keâ}e


mebheeove keâjeJÙee. pÙeeÙeesies meJeeËvee lÙeeÛes veJe} Jeešle jeneJes. ~~34~~

efJejkeäleW DemeeJeW efJejkeäle ~ efJejkeäleW DemeeJeW nefjYekeäle ~ efJejkeäleW DemeeJes efvelÙecegkeäle ~ Deef}hleheCeW ~~35~~

peeCeerJehetJe&keâ lÙeeves Deehe}s JewjeiÙe meebYeeUeJes Je F&Õejesheemevee keâjerle jeneJes. keâes"sner De[ketâve ve he[lee

osJekeâeÙee&mee"er mJele:}e ceeskeâUs "sJeeJes. ~~35~~

efJejkeäleW MeeŒeW Oeeb[esUeJeeR ~ efJejkeäleW celeW efJeYeeb[eJeeR ~ efJejkeäleW cegceg#eW }eJeeJeeR ~ MegæceeieX ~36~~

efJejkeäleeves Deeefmlekeâ Je veeefmlekeâ DeMee meJe& oMe&veebÛee MeeŒeMegæ DeYÙeeme keâ¤ve veeefmlekeâ Je Éwleer celeebÛes

DeeJesMehetCe& Keb[ve keâjeJes. cegceg#etbvee kesâJe}eÉwleeJej Dee¤{ keâjeJes. lÙeebvee lÙeeÛe celeeÛes cenòJe hešJetve ÅeeJes. (meceLeeËveer

YeieJeeve MebkeâjeÛeeÙeeËÛÙee ceeÙeeJeeoeÛee efnefjjerves hegjmkeâej kesâ}e Deens.) ~~36~~

efJejkeäleW Megæceeie& meebieeJee ~ efJejkeäleW mebMeÙe ÚsoeJee ~ efJejkeäleW Deehe}e cnCeeJee ~ efJeÕepeve ~~37~~

neÛe Megæceeie& melele meJeeËÛes meceesj ceeb[eJee Je lÙeemebyebOeer efvecee&Ce nesCeeNÙee meJe& MebkeâebÛes efvejekeâjCe keâjeJes.

meceepeeÛÙee meJe& IeškeâebefJe<eÙeer Deehe}sheCee meebYeeUeJee. ~~37~~

efJejkeäleW eEveokeâ JeboeJeW ~ efJejkeäleW meeOekeâ yeesOeeJeW ~ efJejkeäleW yeæ ÛesJeJeeJes ~ cegceg#eefve¤heCeW ~~38~~

efJejkeäleeves lÙeeÛÙee Je hejceeLe& ceeiee&ÛÙee eEveokeâebveener Deeojeves JeeieJeeJes. hejceeLe&ceeiee&Jejer} meeOekeâebvee ceeie&oMe&ve

keâjeJes Je yeæebvee cegceg#etbÛeer }#eCes Je cees#emegKe ÙeemebyebOeer keâenerMee Dee›eâcekeâheCes GheosMe keâjeJee. ~~38~~

efJejkeäleW Gòece iegCe IÙeeJes ~ efJejkeäleW DeJeiegCe lÙeeieeJes ~ veevee DeheeÙe YebieeJes ~ efJeJeskeâyeUW ~~39~~

meodieÏCe Deelcemeele keâjeJesle, DeJeiegCeebÛee lÙeeie keâjeJee Je efJeJeskeâeÛÙee DeeOeejeves meJe& ØekeâejÛes vegkeâmeeve šeUeJes. ~~39~~

SsmeeR nW Gòece }#eCeW ~ SskeâeJeeR Ùeskeâe«e ceveW ~ ÙeeÛee DeJnsj ve keâjCeW ~ efJejkeäleheg®<eW ~~40~~

DeMeer ner meJe& Gòece }#eCes efJejkeäleeves ceveeheemetve Ssketâve og}&#e ve keâjlee Debieer yeeCeJeCÙeeÛee ØeÙelve keâjeJee. ~~40~~

FlegkeWâ yeesef}}W mJeYeeJeW ~ lÙeele ceeves} eflelegkeWâ IÙeeJeW ~ ßeesleeR Goeme ve keâjeJeW ~ yeng yeesef}}W cnCeewveer

~~41~~

`DeblejerÛes OeeJes mJeYeeJes yeensjer' Ùeevegmeej meJe& }#eCes menpeheCes meebefiele}er. ner meJe& }#eCes DeJe}befyeCes keâ"erCe Deens

Demes Jeeštve ßeeslÙeeves efvejeMe ve neslee lÙeeleer} hešleer} Je ceeveJeleer} lesJe{er mJeerkeâejeJeerle. ~~41~~

hejbleg }#eCeW ve Iesleeb ~ DeJe}#eCeW yee<keâUlee ~ lesCeW lÙeeme he{lecetKe&lee ~ ÙesJeeW heens ~~42~~

hejbleg lÙee meJeeËÛee mJeerkeâej kesâ}e veener, lej JeeF&š }#eCes leMeerÛe jentve ceeCetme GLeU, mebkegâefÛele, šekeâeT Je

HeâpeerleKeesj neslees Je `SskeâCÙeele meg}#eCes Je DeeÛejCeele kegâ}#eCes' Demee he{lecetKe& yevelees. ~~42~~

lÙee he{lecetKee&ÛeW }#eCe ~ hegef{ef}Ùes meceemeeR efve¤heCe ~ yeesef}}W Demes meeJeOeeve– ~ nesTve, Sskeâe ~~43~~

DeMee he{lecetKee&Ûeer }#eCes heg{er} meceemeele meebefiele}er Deensle. leer meeJeOeheCeeves Sskeâe. ~~43~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘efJejkeäle}#eCeveece’ meceeme veJeJee.

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `efJejkeäle}#eCe' veeJeeÛee veJeJee meceeme meceehle.


oMekeâ ogmeje : cetKe&}#eCeebÛee

meceeme oneJee : he{lecetKe&}#eCe


ceeieeb meebefiele}eR }#eCeW ~ cetKee&DeebieeR ÛeelegÙe& yeeCes ~ Deeleeb Sskeâe MeeneCes ~ Demeesefve cetKe& ~~1~~

DeeleeheÙeËle peer cetKe&, meefÉÅee F. }#eCes meebefiele}er leer Ssketâve leer }#eCes "eTkeâ veme}s}e meeceevÙe cetKe& mJele:}e

MeneCee keâ¤ Mekesâ}. heCe Deelee meJe& Ûeebie}er }#eCes Ûeebie}er ceenerle Demetvener lemes ve JeeieCeeNÙeeÛeer }#eCes Sskeâe. ~~1~~

leÙee veeJe he{lecetKe& ~ ßeesleeR ve ceveeJeW og:Ke ~ DeJeiegCe lÙeeefieleeb megKe ~ Øeehle nesÙes ~~2~~

lÙee}e he{lecetKe& Demes cnCeleele. lÙeebÛeer }#eCes Ssketâve ßeeslÙeebveer $eemetve ve peelee leMeer }#eCes Demeleer} lej leer

mees[tve osTve megKeer JneJes. ~~2~~

yengßegle DeeCeer efJelhevve ~ ØeebpeU yees}s yeÇÿe%eeve ~ ogjeMee DeeCeer DeefYeceeve ~ Oejer lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~3~~

%eeveeÛÙee Deveskeâ MeeKeebÛes %eeve, JÙeglheefòeMeeŒeeJej ØeYeglJe, yeÇÿeefJeÅesÛee Gòece Jekeälee Demetvener }esYe Je Denbkeâej

DemeCeeje he{lecetKe& Demelees. (}esYe Je Denbkeâej ns cees#eeÛes Jewjer Deensle.) ~~3~~

cegkeäle ef›eâÙee Øeefleheeoer ~ meiegCe Yeefkeäle GÚsoer ~ mJeOece& DeeCeer meeOeve eEveoer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~4~~

vÙeeÙeveerleer Je Oecee&ÛÙee ceÙee&oe ve yeeUieCÙeeÛes meceLe&ve, meiegCe GheemeveebÛeer eEšie}šJeeUer Je mJeOece&hee}ve Je ØelÙe#e

meeOeve ÙeebÛeer eEveoe keâjlees. ~~4~~

Deehe}sve %eelesheCeW ~ mekeâUebme Meyo "sJeCeW ~ ØeeCeercee$eebÛeW heens GCeW ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~5~~

DeeheCeÛe keâeÙe les %eeveer DemeuÙeeÛÙee DeefYeceeveecegUs meJeeËveeÛe veeJes "sJeCeeje Je ØelÙeskeâele keâenerlejer oes<e keâe{erle

yemeCeeje lees he{lecetKe&. ~~5~~

efMe<Ùeeme DeJe%ee Ie[s ~ keâeb lees mebkeâšer he[s ~ peÙeeÛesefve MeyoW ceve cees[s ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~6~~

pÙee Dee%ee heeUlee ÙesCeej veenerle Je heeUleebvee Deveskeâ Øekeâejs $eeme nesF&} DeMee Dee%ee efMe<Ùee}e osCeeje Je yees}tve

FlejebÛeer ceves ogKeefJeCeeje. ~~6~~

jpeesiegCeer leceesiegCeer ~ keâhešer kegâefšU Deble:keâCeea ~ JewYeJe osKeesve JeeKeeCeer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~7~~

yegæerJej jpeesiegCe Je leceesiegCeeÛee heie[e, heesšele Skeâ Dees"eJej ogmejsÛe, kegâšeUkeäÙee keâjCeeje Je DeMeeÛesner JewYeJe

heentve lÙeeÛeskeâ[tve keâener }eYe nesCÙeemee"er leeW[Ye¤ve mlegleer keâjCeeje. ~~7~~

mecetU «ebLe heeefnuÙeeefJeCe ~ GieeÛe "sefJe pees ot<eCe ~ iegCe meebieleeb DeJeiegCe ~ heens lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~8~~

mebhetCe& «ebLeeÛes ÙeLeeMeeŒe DeOÙeÙeve kesâuÙeeefMeJeeÙe «ebLee}e veeJes "sJeCeeje Je lÙeeleer} ÛeebieuÙee iees°er keâesCeer meebiet

}eie}e lej lÙeebveener JeeF&š cnCeCeeje. ~~8~~

}#eCeW Sskeâesve ceeveer Jeerš ~ celmejW keâjer Kešheš ~ veereflevÙeeÙe Gæš ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~9~~

keâesCeeÛÙee meodieÏCeebÛes JeCe&ve Ssketâve $eemetve peeCeeje Je lÙeeÛee celmej Jeeštve Deehe}sÛe ßes‰lJe efmeæ keâjCÙeeÛeer Kešheš

keâjCeeje. keâesCeer vÙeeÙeveerleerÛee GheosMe keâ¤ }eie}e, lej Gce&šheCeeves lees Ssketâvener ve IesCeeje. ~~9~~

peeCeheCeW YejeR Yejs ~ Dee}e ›eâesOe veeJejs ~ ef›eâÙee Meyoeme Deblejs ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~10~~

mJele: meJe&%e DemeuÙeeÛÙee keâuhevesves Oegcemele jentve meJeeËvee DeeJneves osCeeje, keâesCeer Øeeflekeâej kesâuÙeeme DeveeJej


jeieeJeCeeje Je JeeieCes Je yees}Ces Ùeeble efJemebieleer DemeCeeje. ~~10~~

Jekeälee DeefOekeâejWJeerCe ~ Jeie$e=lJeeÛee keâjer meerCe ~ JeÛeve peÙeeÛeW keâ"erCe ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~11~~

JÙeemebie Je DevegYeJe vemeleevee `Jekeälee' cnCetve ceevÙelesÛeer Dehes#ee, DeefOekeâejer JekeälÙeeÛes Jeòe=âlJe Ssketâve $eemetve peeCeeje

Je keâ"esj Meyoeves lee[ve keâjCeeje. ~~11~~

ßeeslee yengßegleheCeW ~ JekeäleÙeeme DeeCeer GCeW ~ JeeÛeeUheCeeÛesefve iegCeW ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~12~~

SKeeÅee ßeeslÙeeves Deveskeâ MeeŒeebÛee DeYÙeeme kesâ}s}e Demelees. lees ßeJeCee}e yemeuÙeeJej DeeheuÙee leeW[eU mJeYeeJeecegUs

JekeälÙeeÛÙee efJe<eÙeceeb[Ceerleer} oes<e oeKeJetve lÙeeÛee Gheceo& keâjlees. lees ßeeslee he{lecetKe& nesÙe. ~~12~~

oes<e "sJeeR hegef{}ebmeer ~ leWefÛe mJeÙeW DeeheCeeheemeeR ~ SsmeW keâUsvee peÙeemeer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~13~~

hetJe&pe eEkeâJee DeeheuÙeentve ßes‰ebÛÙee ef"keâeCeer Deme}s}s oes<e oeKeefJeleevee lesÛe oes<e mJele:peJeU Deensle ns efJemejCeeje.

~~13~~

DeYÙeemeeÛesefve iegCeW ~ mekeâU efJeÅee peeCes ~ peveeme efveJeTb vesCeW ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~14~~

cees"e JÙeemebie DemeuÙeeves Deveskeâ efJeÅee peeCelees. heCe lÙee efJeÅee ogmeNÙeebvee efMekeâJetve lÙeebÛes meceeOeeve keâjlee ve ÙesCeeje. ~~14~~

nmle yeebOeerpes TCe&lebles ~ }esYeW ce=lÙe YeücejeleW ~ Ssmee pees ØehebÛeer iegbles ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~15~~

JeemleefJekeâ nòeer}e keâesUŸeeÛÙee OeeiÙeeves peKe[tve "sJeCes DeMekeäÙe Deens. }ekeâ[s Heâes[CeeNÙee YegbiÙee}e keâceUele

De[keâefJeCes keâOeerÛe MekeäÙe veener. lÙeeØeceeCes Kejs lej ceeefÙekeâ ØehebÛeeceOÙes peerJee}e De[keâCÙeeÛes keâenerÛe keâejCe veener. ns

MeeŒe "eTkeâ Demetvener ØehebÛeemekeäle DemeCeeje ceeCetme he{lecetKe& "jlees. ̀ yeÇÿe melÙe peieled efceLÙee' DeMeer Ieeskebâheóer GheÙeesieer

he[le veener. nòeervesÛe pej DeeheCe keâesàÙeeÛÙee OeeiÙeeves yeebOe}es ies}es, Demes De%eeveeves "jefJe}s lej lÙee}e keâesCe

mees[JeCeej? Yegbiee ceOeeÛÙee }esYeevesÛe keâceUele iegbletve he[lees. lÙeeØeceeCes he{lecetKe& hebef[le yeÇÿeefJeÅee ceenerle Demetvener

De%eeve Je efJe<eÙe}esYeeves ØehebÛeele De[ketâve he[lees. ~~15~~

efŒeÙeebÛee mebie Oejer ~ efŒeÙeebmeer efve¤heCe keâjer ~ eEveÅe Jemleg Deebefiekeâejer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~16~~

melele ŒeerÛÙee DevegmebOeeveele jentve lÙeebÛÙeeÛe IeesUkeäÙeele jceCeeje, efŒeÙeebceOÙesÛe ØeJeÛeve-keâerle&ve keâjCÙeele jbieCeeje

Je iegšKee, Yeebie, ÛeesjerÛee cee} FlÙeeoer yeeUieCeeje. ~~16~~

pesCeW GCeerJe Ùes Deebieemeer ~ leWefÛe Â{ Oejer ceevemeer ~ osnyegefæ peÙeeheemeeR ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~17~~

pÙeeves Deehe}er Øeefle‰e Je }ewefkeâkeâe}e le[e peeF&} lÙeeÛeeÛe OÙeeme OejCeeje Je `ceer osn' Demee pÙeeÛee Â{ efve§eÙe

Deens. ~~17~~

meeb[tefveÙeeb ßeerheleer ~ pees keâjer vejmlegleer ~ keâeb Â°eR heef[uÙeebÛeer keâerleea ~ JeCeea lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~18~~

ßeerefJe<Cet nsÛe Skeâ mlegleer keâjCÙeeme ÙeesiÙe Deensle. lÙeebÛeer mlegleer ve keâjlee meceesj ÙesF&} lÙee meeceevÙe ceeCemeeÛeer leeW[

Ye¤ve mlegleer keâjlees. (mJeeLee&mee"er) ~~18~~

JeCeea efŒeÙeebÛes DeeJesJe ~ veevee veeškeWâ neJeYeeJe ~ osJee efJemejs pees ceeveJe ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~19~~

keâenerlejer efveefceòe keâ¤ve efŒeÙeebÛÙee DeJeÙeJeebÛes Keg}Jetve JeCe&ve keâjlees, efve¤heCeele Je owvebefove JÙeJenejele veeškeâerheCeeves

yees}lees Je neJeYeeJe keâjlees Je F&ÕejeÛee pÙee}e efJemej he[lees lees he{lecetKe&. ~~19~~

Yejesve JewYeJeeÛes YejeR ~ peerJecee$eeme legÛÚ keâjer ~ hee<eeb[cele LeeJejer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~20~~

mJele:ÛÙee JewYeJeeÛÙee Oegboerle Flej meJeeËvee legÛÚ mecepelees Je efvejerÕejJeeoeÛÙee ØeÛeejeÛee Oe[ekeâe }eJelees. ~~20~~

efJelhevve DeeCeer Jeerlejeieer ~ yeÇÿe%eeveer ceeneÙeesieer ~ YeefJe<Ùe meebieeW }eies peieeR ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~21~~


mJele: JÙeglheefòeMeeŒeele ØeJeerCe, efJejkeäle, JesoevleefJeÅesÛee peeCekeâej Je ÙeesieeYÙeeme keâjCeeje Demetvener kegbâ[}er eEkeâJee

nele heentve }eskeâebvee YeefJe<Ùe meebieCeeje. (`YeefJe<ÙekeâLeve' Ùee keâuhevesleÛe peieled melÙelJe Je osnleeoelcÙe ÙeebÛee menpe

meceeJesMe Deens.) ~~21~~

ßeJeCe nesleeb DeYÙeeblejer ~ iegCeoes<eeÛeer ÛeeUCee keâjer ~ hejYet<eCeW celmejer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~22~~

ogmeNÙee JekeälÙeeÛes efve¤heCe Sskeâlee SskeâleeÛe ceveeceOÙes lÙeeÛÙee iegCeoes<eebÛee efJeÛeej keâ¤ve lÙeeleer} iegCe }#eele ÙesleeÛe

celmej peeiee neslees. ~~22~~

veeneR YekeäleerÛeW meeOeve ~ veeneR JewjeiÙe vee Yepeve ~ ef›eâÙesefJeCe yeÇÿe%eeve ~ yees}s lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~23~~

mJele: keâesCeleerÛe Gheemevee Je JeÇleJewkeâuÙes ve keâjCes, JewjeiÙeeÛee heòee vemeCes, Yepeve ve DeeJe[Ces Je yeÇÿe%eeveeÛeer

meeOeveeMetvÙe ye[ye[ keâjerle jenCes ner he{lecetKee&Ûeer }#eCes Deensle. ~~23~~

ve ceveer leerLe& ve ceveer #es$e ~ ve ceveer Jeso ve ceveer MeeŒe ~ heefJe$e kegâUeR pees DeheefJe$e ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe&

~~24~~

leerLe&, #es$e, Jeso, Oece&MeeŒe Ùeebleer} keâMee}eÛe eEkeâcele ve osCeeje Je heefJe$e kegâUele pevcee}e ÙesTve DeheefJe$eheCes

JeeieCeeje. ~~24~~

Deeoj osKeesefve ceve Oejer ~ keâerleeaefJeCe mlegleer keâjer ~ meJeWefÛe eEveoer DeveeojeR ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~25~~

pees mJele:}e Deeojeves JeeieJelees lÙeeJej Ket<e neslees, keâenerÛe ÙeesiÙelee vemeleevee SKeeÅeeÛeer GLeUheCes mlegleer keâjlees Je

hee"eshee" lÙeeÛeer eEveoener keâ¤ve Deheceeve keâjlees lees he{lecetKe&. ~~25~~

ceeieW Ùeskeâ heg{W Ùeskeâ ~ Ssmee peÙeeÛee ob[keâ ~ yees}s Ùeskeâ keâjer Ùeskeâ ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~26~~

efomeeÙe}e Skeâ Je DemeeÙe}e ogmejsÛe, yees}Ces Skeâ Je keâjCes Ye}lesÛe Demee peCet lÙeeÛee efveÙeceÛe! ~~26~~

ØehebÛeefJeMeeR meeoj ~ hejceeLeea pÙeeÛee Deveeoj ~ peeCeheCeW Ies DeOeej ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~27~~

ØehebÛeeefJe<eÙeer DelÙeble Glmeener Je lelhej, hejceeLee&keâ[s hetCe& og}&#e Je peerJeveeÛeer Feflekeâle&JÙelee keâMeele Deens ns Ssketâve

"eTkeâ Demetvener DeefJeÅesÛÙee DebOeejele jenCeeje. (`DeOeej' Ùee hee"eSsJepeer `DeeOeej' Demee hee" Deens. `DeeheuÙee Ùee

JeeieCÙeeÛes «ebLeebÛee DeeOeej meesefÙemkeâjheCes IesTve meceLe&ve keâjlees' Demee DeLe& keâjeJee.) ~~27~~

ÙesLeeLe& meeb[tve JeÛeve ~ pees j#etve yees}s ceve ~ pÙeeÛeW efpeCeW hejeOesve ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~28~~

pes pemes Deens lemes ve yees}lee lÙeeleer} iewjmeesÙeerÛee Yeeie šeUtve yees}Ces Je ogmeNÙeeÛÙee leb$eeves peiele jenCes. ~~28~~

meeWie mebheeOeer JejerJejer ~ keâ¤b veÙes leWefÛe keâjer ~ ceeie& Ûegkeâesve Yejs YejeR ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~29~~

DeeheCe keâesCeer meblecenble Deenesle Demee osKeeJee efvecee&Ce keâ¤ve ØelÙe#eele cee$e efJehejerle Jeeielees Je iewjceeiee&ves peeTvener

lÙeeÛesÛe nóeves meceLe&ve keâjerle jenlees, lees he{lecetKe&. ~~29~~

je$ebefoJeme keâjer ßeJeCe ~ ve meb[er Deehe}s DeJeiegCe ~ mJeefnle Deehe}W DeeheCe ~ vesCes lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~30~~

meledMeeŒeebÛes melele ßeJeCe keâ¤vener Deehe}s ogieg&Ce ve mees[Ceeje Je Deehe}s MeeÕele efnle keâMeele Deens les ve

DeesUKeCeeje. ~~30~~

efve¤heCeeR Ye}s Ye}s ~ ßeesles ÙesTve yewme}s ~ #egõW }#egveer yees}s ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~31~~

mJele: ØeJeÛeve-keâerle&ve keâjerle Demeleevee ßeeslÙeebceOÙes lees}ecees}eÛes efJeÉeve meppeve yeme}s}s Demetvener lÙeebvee #egu}keâ

mecepetve leesNÙeeves yees}Ceeje. lÙeebÛesefJe<eÙeer ÙeesiÙe Meyoeble eEkeâJee vecemkeâejemeejKÙee ke=âleerves Deeoj ve oeKeefJeCeeje. ~~31~~

efMe<Ùe pee}e DeveeefOekeâejer ~ Deehe}er DeJe%ee keâjer ~ hegvne lÙeeÛeer DeeMee Oejer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~32~~


DeefOekeâej veme}suÙee JÙekeäleer}e efMe<Ùe cnCetve mJeerkeâejlees. veblej lees efMe<Ùe kesâ}s}er Dee%ee Oeg[keâeJelees. lejerner DeeheuÙee

efMe<ÙeebÛeer mebKÙee keâceer nesF&} eEkeâJee lÙeebÛÙeekeâ[tve nesCeejs }eYe yebo nesleer} cnCetve hegvne lÙeebÛÙee ceeies }eieCeeje. ~~32~~

nesle Demeleeb ßeJeCe ~ osnebme Dee}s GCesheCe ~ ›eâesOeW keâjer efÛeCeefÛeCe ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~33~~

keâesCeer DeefOekeâejer Jekeälee efve¤heCe keâjerle Demelee ceeveJeer Mejerjeyejesyej ÙesCeejer og:Kes, lÙeeleer} IeeCe, lÙeeÛeer veÕejlee

FlÙeeoeRÛes JewjeiÙe efvecee&Ce nesCÙeemee"er JeCe&ve keâjlees. osneJejer} ØesceecegUs ns JeCe&ve menve ve nesTve pees mebleehetve ÛegUyegU

keâ¤ }eielees lees ßeeslee he{lecetKe&. ~~33~~

Yejesve JewYeJeeÛes YejeR ~ meodieÏ®Ûeer Ghes#ee keâjer ~ ieg®hejbheje Ûeesjer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~34~~

mJele:ÛÙee Deveskeâ ØekeâejÛÙee JewYeJeeves (meòee, mebheòeer, heg$e F.) Denbkeâej efvecee&Ce Pee}s}e DemeuÙeeves Demes JewYeJe veme}suÙee

meodieÏ¤bvee legÛÚ mecepeCeeje Je lÙeecegUs `DeeheCe lÙeebÛes efMe<Ùe Deenesle' Demes meebieCÙeeme šeUCeeje, }epeCeeje. ~~34~~

%eeve yees}esve keâjer mJeeLe& ~ ke=âheCee Ssmee meebÛeer DeLe& ~ DeLee&mee"er }eJeer hejceeLe& ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~35~~

Jesoevle, Yekeäleer, Ùeesie FlÙeeoeRÛes %eeve meebietve lÙeeletve Deehe}e mJeeLe& meeOeCeeje, ke=âheCeeØeceeCes mebheòeer mee"efJeCeeje Je

hejceeLee&ÛÙee ceeOÙeceeletve mebheòeer keâceeefJeCeeje. ~~35~~

Jele&uÙeeJeerCe efmekeâJeer ~ yeÇÿe%eeve }eJeCeer }eJeer ~ hejeOesve ieesmeeJeer ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~36~~

mJele: lemes ve Jeeielee vegmeles meebielees, yeÇÿe%eeveeÛeer peCet DeLee&pe&veemee"er iegbleJeCetkeâ keâjlees Je JewjeiÙe mJeerkeâej}s

Demetvener ÛeefjleeLee&mee"er keâesCeeJej lejer DeJe}byetve jenelees. ~~36~~

Yeefkeäleceeie& DeJeIee cees[s ~ DeeheCeeceOÙeW Gheb{j he[s ~ SsefmeÙes keâceea heJee[s ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~37~~

DeeheuÙee JeeieCÙeeyees}CÙeeves Yeefkeäleceeie& cees[tve šekeâlees Je pÙee ke=âleerves mJele:Ûes efheleU GIe[s he[s} DeMee ke=âleer

yes}eMekeâheCes keâjlees. ~~37~~

ØehebÛe ies}e neleerÛee ~ }sMe veeneR hejceeLee&Ûee ~ És<eer osJeeb yeÇeÿeCeebÛee ~ lees Ùeskeâ he{lecetKe& ~~38~~

neleer Dee}s}e ØehebÛe lej efveIetve peelees. hejceeLee&}e meeOeer meg®Jeelener ve keâjlee osJe Je yeÇeÿeCeebÛÙee És<eele DeeÙeg<Ùe

Iee}efJeCeeje. ~~38~~

lÙeeieeJeÙee DeJeiegCe ~ yeesef}}W he{lecetKee&ÛeW }#eCe ~ efJeÛe#eCeW veerGve hetCe& ~ #cee kesâ}W heeefnpes ~~39~~

Deehe}s DeJeiegCe }#eele ÙesTve les mees[CÙeemee"er ner he{lecetKee&Ûeer }#eCes meebefiele}er. lÙeele keâener keâceer-DeefOekeâ

yees}}es Demesve lej ßeeslÙeebveer #ecee keâjeJeer. ~~39~~

hejcecetKee&ceepeer cetKe& ~ pees mebmeejeR ceeveer megKe ~ Ùee mebmeejog:Kee SsmeW og:Ke ~ DeeCeerkeâ veeneR ~~40~~

pees Ùee mebmeejeceOÙes megKe MeesOeCÙeeÛee ØeÙelve keâjlees lees cetKe&efMejesceCeer mecepeeJee. keâejCe Ùee mebmeejemeejKes og:KeoeÙekeâ

ogmejs keâener veener. ~~40~~

leWefÛe heg{W efve¤heCe ~ pevceog:KeeÛeW }#eCe ~ ieYe&Jeeme ne oe®Ce ~ heg{W efvejesefhe}e ~~41~~

Deelee heg{er} oMekeâele pevcee}e DeeuÙeeveblej peerJee}e nesCeeNÙee og:KeeÛes Je DelÙeble keä}sMekeâejkeâ ieYe&JeemeeÛes YeÙeevekeâ

og:Ke meebefiele}s peeF&}. ~~41~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘he{lecetKe&veece’ meceeme oneJee.

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `he{lecetKe&}#eCe' veeJeeÛee oneJee meceeme meceehle.

–oMekeâ ogmeje meceehle–

Q


oMekeâ eflemeje : mJeiegCehejer#ee

meceeme heefn}e : pevceog:Keefve¤heCe


pevce og:KeeÛee Debkegâj ~ pevce MeeskeâeÛee meeiej ~ pevce YeÙeeÛee [eWiej ~ ÛeUsvee Ssmee ~~1~~

og:Ke YeesieCÙeeÛeer JesU ÙesTve "she}er keâer peerJe pevcee}e Ùeslees. pevce ne Meeskeâeves Yej}s}e mecegõ Je cegUerÛe ve

n}Ceeje YeerleerÛee [eWiej Deens. ~~1~~

pevce keâcee&Ûeer DeešCeer ~ pevce heelekeâeÛeer KeeCeer ~ pevce keâeUeÛeer peeÛeCeer ~ efveÛe veJeer ~~2~~

pevceuÙeeveblej DeKeb[ keâce& keâ¤ve heehe-hegCÙeeÛes Yeesie mebheJeeJes }eieleele. pevceecegUsÛe peerJe Deveskeâ heehekeâcex keâjlees.

keâeUeÛÙee Gojele veJes veJes ÚU }he}s}s Demeleele. ~~2~~

pevce kegâefJeÅesÛeW HeâU ~ pevce }esYeeÛeW keâceU ~ pevce YeüebleerÛeW he[U ~ %eevenerve ~~3~~

ceeieuÙee pevceer osnleeoelcÙeeÛeer kegâefJeÅee jentve iesuÙeeves Ûee}t pevce IesCÙeeÛeer heeUer Dee}er. }esYeeÛÙee efÛeKe}ele

pevceeÛes keâceU Hegâ}les. De%eeve¤he YeüceeÛee he[oe %eeveÂ°er}e melÙe heent osle veener. ~~3~~

pevce efpeJeemeer yebOeve ~ pevce ce=lÙeemeer keâejCe ~ pevce nWefÛe DekeâejCe ~ ieLeeieesJeer ~~4~~

pevcecejCeeÛÙee Ûe›eâele efHeâjle jenCes nsÛe peerJeoMee DemesheÙeËle yebOevekeâejkeâ Demeles. pevceecegUsÛe cejeJes }eieles.

JeemleefJekeâ peerJe cetUÛee yeÇÿe¤he Demeleevee Yeüecekeâ DeefJeÅescegUs (DekeâejCe) lÙee}e pevcecejCeebÛÙee iegbleeiegbleerle he[eJes

}eieles. (ieLeeieesJeer) ~~4~~

pevce megKeeÛee efJemej ~ pevce eEÛelesÛee Deeiej ~ pevce JeemeveeefJemleej ~ efJemleej}e ~~5~~

megKe¤he Deelcee peerJeelcee cnCetve pevcee}e Dee}e keâer lÙee}e mJele:ÛÙee megKe¤helJeeÛee efJemej he[lees. ceer Je ceePes

ÙeebÛÙee efJeÛeejeves peerJe eEÛelesves «eeme}s}e jenlees. Jeemeveeyeerpe ve peUeuÙeeves pevcecejCe Je Jeemevee ÙeebÛes DeefveJeej Ûe›eâ

efHeâjle jenles. ~~5~~

pevce peerJeeÛeer DeeJeomee ~ pevce keâuhevesÛee "mee ~ pevce }ebJesÛee JeUmee ~ cecelee¤he ~~6~~

peerJee}e pevceuÙeeveblej osnleeoelcÙe, peieledmelÙelJe, keâle=&lJe– Yeeskeäle=lJe F. DeJeomee Dee"Jele jenleele. Ùee

keâuheveebcegUsÛe hegvne pevce efceUtve cecelJeeÛeer [ekeâerCe lÙee}e Peheešles. ~~6~~

pevce ceeÙesÛeW ceQoeJeW ~ pevce ›eâesOeeÛeW efJejeJeW ~ pevce cees#eeme Dee[JeW ~ efJeIve Deens ~~7~~

ceeÙesves Yeüce efvecee&Ce kesâuÙeeves ‘ceer’ pevcee}e DeeuÙeemeejKes Jeešles. pevceecegUs ›eâesOee}e meeceLÙe& efceUtve vejkeâeÛÙee

oejele peeJes }eieles Je cees#ee}e efJeIve nesles (`ef$eefJeOeb vejkeâmÙesob Éejb'– ieerlee). ~~7~~

pevce efpeJeeÛes ceerheCe ~ pevce DenblesÛee iegCe ~ pevce nWefÛe efJemcejCe ~ F&ÕejeÛeW ~~8~~

pevcee}e DeeuÙeeyejesyej peerJe `ceer ceer' Demes cnCet }eielees. lÙee}eÛe DenbJe=òeer eEkeâJee Denbkeâej Demes cnCeleele. lÙeecegUs

peerJeeÛee efveÙeecekeâ Deme}suÙee F&ÕejeÛeer Dee"JeCe jnele veener. lÙeeÛÙee efveÙeceevegmeej Jeeie}s heeefnpes ns Yeeve jnele veener.

~~8~~

pevce efJe<eÙeebÛeer DeeJe[er ~ pevce ogjeMesÛeer yes[er ~ pevce keâeUeÛeer keâebkeâ[er ~ Yeef#eleens ~~9~~

pevceuÙeeyejesyej Meyoeoer heeÛe efJe<eÙeebÛes Deekeâ<e&Ce efvecee&Ce nesles. lÙeebÛeer le=<Cee peCet peerJee}e peKe[tve šekeâles. heCe

keâeU lÙee peerJee}e keâesJeàÙee keâekeâ[erØeceeCes #eCeeOee&le Heâmle keâjlees. ~~9~~


pevce neefÛe efJe<ecekeâeU ~ pevce nWefÛe JeesKešer JesU ~ pevce ne Deefle kegâ§eerU ~ veke&âheleve ~~10~~

pevceeyejesyejÛe Øeefleketâ} keâeUe}e meg®Jeele nesles. pevceeÛeer JesU nerÛe DeMegYe JesU nesÙe. lees Flekeâe JeeF&š Demet

Mekeâlees keâer lÙeecegUW vejkeâÙeelevee YeesieeJÙee }eieleele. ~~10~~

heeneleeb MejerjeÛeW cetU ~ Ùee SsmeW veeneR DecebieU ~ jpemJe}sÛee pees efJešeU ~ lÙeeceOÙeW pevce Ùeemeer ~~11~~

Mejerj keâes"tve pevcee}e Dee}s nŸeeÛee MeesOe Iesle}e lej ŒeerÛÙee ceeefmekeâheeUerÛÙee jkeäleeceOÙes lees neslees. ~~11~~

DelÙeble oes<e pÙee efJešeUe ~ lÙee efJešeUeÛeeefÛe hegleUe ~ lesLeW efvece&UheCeeÛee meesnUe ~ kesâJeer Ie[s ~~12~~

pÙee ceeefmekeâ heeUerÛÙee jkeäleœeeJee}e DelÙeble DeMegæ mecepe}s peeles lÙeeÛe jkeäleeÛee osn ne hegleUe leÙeej neslees.

DeMee Mejerje}e heeefJe$ÙeeÛes ceebieuÙe keâes"tve ÙesF&}? ~~12~~

jpemJe}sÛee pees efJešeU ~ lÙeeÛee DeeUesve pee}e ieeU ~ lÙee ieeUeÛeWÛe kesâJeU ~ Mejerj nW ~~13~~

ceeefmekeâ heeUerÛÙee cegoleerleer} JeneCeejs jkeäle efLepetve lÙeeÛes Mejerj yeveles. (ns meJe& JeCe&ve JewÅekeâMeeŒeeÛes Â°erves

heneJeÙeeÛes vemetve hegvne hegvne pevcee}e ÙesCÙeeÛee efleškeâeje efvecee&Ce JneJee cnCetve kesâ}s Deens. heefnuÙee oMekeâeleer}

vejosnmleJevener JeeÛekeâeves }#eele IÙeeJes. JewÅekeâ MeeŒeeÛeer meceLeeËÛÙee keâeUer Pee}s}er Je meeceevÙe ceeCemeeheÙe&vle (Layman)

heesnesÛe}s}er Øeieleer efJeÛeejele IÙeeJeer }eies}. keâejCe nŸee oesvnerle yejerÛe leHeâeJele Demeles. JewÅekeâ MeeŒeeÛÙee Â°erves

meceLeeËmeejKes meJe& meblener meeceevÙeÛe Demeleele. ̀ meble meJe&%e Demeleele' ns efJeOeeve JÙeeJeneefjkeâ vemetve heejceee|Lekeâ Deens. ̀ Skeâ

yeÇÿe peeCe}s keâer meJe& peeCe}s}sÛe Demeles' nŸee Â°erves yeÇÿe%e meble meJe&%e Demeleele.) ~~13~~

Jeefj Jeefj efomes JewYeJeeÛeW ~ Deblejer heesle[W vekeâe&ÛeW ~ pewmeW PeebkeâCeW Ûece&kegbâ[eÛes ~ GIeef[leebÛe veÙes ~~14~~

Mejerj yeens¤ve heeefn}s lej Ieešoej, yeebOesmeto, ieesjs, keâceveerÙe F. JewYeJeeves veš}s}s efomeles. heCe Deele ce}eMeÙe, cet$eeMeÙe

F. IeeCeÛe Demeles. Ûeece[s keâceeefJeCÙeeÛÙee kegbâ[eJejer} PeekeâCe keâe{}s keâer peMeer IeeCe Demeles leMeerÛe leer Demeles. ~~14~~

kegbâ[ Oegleeb Megæ nesleW ~ Ùeeme ØelÙeFË OegF&pesleW ~ lejer ogieËOeer osneleW ~ Megælee ve Ùes ~~15~~

ÛeebYeejeÛes kegbâ[ Skeâoe Oegle}s keâer Megæ nesles. heCe osneÛÙee Deeleer} IeeCe jespe keâe{}er lejer Yej}s}erÛe Demeles.

IeeceemeejKeer ogieËOeer melele DemeuÙeeves Mejerj Megæ nesleÛe veener. ~~15~~

Demleerhebpej GYeefJe}e ~ meerjevee[eR iegb[eefU}e ~ cesoceebmeW mejmeeefJe}e ~ meeboesmeeboer Ye¤veer ~~16~~

ne[ebÛee eEhepeje GYee keâ¤ve lÙee}e efMeje Je vee[Ÿeebveer yeebOe}s. lÙeeJej mveeÙet Je ÛejyeerÛee peCet }she efo}e eEkeâJee Jes°Ce

Ieele}s. yeejerkeâ meejerkeâ Heâšer JÙeJeefmLele Ye¤ve lÙee}e Deekeâej efo}e. ~~16~~

DeMegæ MeyoW Megæ veeneR ~ leWefn Yej}W Demes osneR ~ veevee JÙeeOeer og:KeW leWefn ~ DeYÙeeblejer JemeleeR ~~17~~

jkeälee}e `DeMegæ' ne ØeefleMeyo Deens. lesÛe meJe& Mejerjele Yej}s}s Demeles. nŸee MejerjeleÛe Deveskeâ efJeke=âleer Je og:Ke

osCeejs jesiepeblet F. Demeleele. ~~17~~

vekeâe&ÛeW keâes"ej Yej}W ~ Deeble yeensjer ef}[erefyeef[}W ~ cet$eheesle[W pece}W ~ ogieËOeerÛeW ~~18~~

Mejerj ns peCet vejkeâeÛes keâes"ej (iees[eTve) Deens! les Deeleyeensj KejeyeÛe Demetve Deeleer} cet$eeMeÙeele ogieËOeer ÙesCeejs

cet$e Demeles. ~~18~~

peble efkeâ[s DeeCeer Deeble[er ~ veevee ogieËOeerÛeer heesle[er ~ Deceghe }JeLeefJeleer keâele[er ~ keâebšeUJeeCeer ~~19~~

Deeleer} Deele[er ner peCet peble, efkeâ[s Je efJe‰sves Yej}s}er heesle[erÛe Demeleele. Deveskeâ DeJeÙeJe DeeheeheuÙee peeieer efmLej

jenCÙeemee"er les efvejefvejeàÙee ØekeâejÛÙee Jes°Ceebveer yeebOe}s}s Demeleele. ~~19~~

meJeeËieeme efmej ØeceeCe ~ lesLeW yeUmeW Jeens IeÇeCe ~ G"s IeeCeer Hegâšleeb ßeJeCe ~ les ogieËOeer ves IeJes ~~20~~


cemlekeâ ns MejerjeÛes Yet<eCe eEkeâJee meJeeËle cenòJeeÛee DeJeÙeJe Deens. heCe lÙee cemlekeâeJej metbmetb keâjCeejs veekeâ Je Hegâš}s

lej IeeCe menve ve nesCÙeemeejKes keâeve Demeleele. ~~20~~

[esUeb efveIeleer efÛehe[W ~ veekeâeR oešleeR ceskeâ[W ~ Øeele:keâeUeR IeeCeer he[s ~ cegKeeR ceUemeeefjKeer ~~21~~

[esàÙeebletve IeeCe yeensj Ùesles, veekeâele ceskeâ[s efÛekeâštve yemeleele Je mekeâeUer leeW[ Oegleevee IeeCe yeensj he[leW. ~~21~~

}eU Legbkeâe DeeCeer ceU ~ heerle M}s<cee ØeyeU ~ leÙeeme cnCelee cegKekeâceU ~ ÛebõemeeefjKeW ~~22~~

}eU, keâHeâeÛee yes[keâe, efnj[Ÿeebleer} IeeCe, Deec}, efheJeUe yes[keâe, FlÙeeoer pÙee cegKeeletve yeensj Ùesleele lÙee}e

keâJeer }eskeâ ÛebõeÛeer eEkeâJee ØeHegâu} keâceUeÛeer KegMee} Ghecee osleele! ~~22~~

cegKe SsmeW kegâ§eerU efomes ~ heesšeR efJe‰e Yej}er Demes ~ ØelÙe#eeme ØeceeCe vemes ~ Yetceb[Uer ~~23~~

Demes IeeCesj[s leeW[, efJe‰sves Yej}s}er Deele[er nŸeebÛee meJeeËvee ØelÙe#eÛe DevegYeJe Demelees. SKeeos GoenjCe osTve les

meebieCÙeeÛeer iejpe veener. ~~23~~

heesšeR Ieeef}leeb efoJÙeeVe ~ keâebner efJe‰e keâebner Jeceve ~ YeeieerjLeerÛeW Iesleeb peerJeve ~ lÙeeÛeer nesÙes }IegMebkeâe

~~24~~

pesJeCeele Glke=â° DeVeheoeLe& Deme}s lejer lÙeeÛÙee keâener YeeieeÛeer efJe‰e nesles Je keâener Deepeej Demes} lej G}šer megæe

nesles. heefJe$e iebiesÛes heeCeer hÙeeÙe}s lejer lÙeeÛes heg{s DeheefJe$e cet$eÛe leÙeej nesles. (efMeJeebyet efheCeeNÙeebÛeer #ecee ceeietve!) ~~24~~

SJeb ceU cet$e DeeCeer Jeceve ~ nWefÛe osneÛeW peerJeve ~ ÙesCeWefÛe osn Jee{s peeCe ~ ÙeoLeea mebMeÙe veeneR ~~25~~

SketâCe ceUcet$eefJemepe&ve Je G}šer nŸeebJejÛe osneÛes DeejesiÙe megjefUle Ûee}les Je osneÛeer Jee{ nesles nŸeele Mebkeâe veener.

~~25~~

heesšeR vemleeb ceU cet$e Jeeskeâ ~ cejesve peeleer mekeâU }eskeâ ~ pee}e jeJe DeLeJee jbkeâ ~ heesšeR efJe‰e Ûegkesâvee

~~26~~

ceU, cet$e Je G}šer nŸeebÛÙee efJemepe&veeÛeer JÙeJemLeeÛe vemeleer lej meJe& }eskeâ leeye[leesye ces}s Demeles. nŸee}e ßeerceble

eEkeâJee iejerye nŸeebÛee DeheJeeo veener. ~~26~~

efvece&UheCeW keâe{tb peeleeb ~ lejer osn he[s} leòJeleeb ~ SJeb osneÛeer JesJemlee ~ Ssmeer Demes ~~27~~

osneleer} ner IeeCe keâe{tve mJeÛÚ keâjCÙeeÛee ØeÙelve keâ¤ cnš}s lej osnÛe jenCeej veener. DeMeer Skebâoj Ùee osneÛeer

JÙeJemLee Deens. ~~27~~

Ssmee ne Oe[ Demeleeb ~ ÙesLeeYetle heeneW peeleeb ~ ceie les ogo&Mee meebieleeb ~ Mebkeâe yeeOeer ~~28~~

Mejerj Oe[Oeekeâš Demeleevee lÙeeÛes ns mJe¤he JeeÛeuÙeeJej eEkeâJee mecepetve IesleuÙeeJej `les Demes keâmes Demes}' DeMeer

Mebkeâe ÙesleÛe jneles. ~~28~~

SsefmeÙes keâejeie=ner Jemleer ~ veJeceeme yeng efJeheòeer ~ veJeefn ÉejW efvejesOeleer ~ JeeÙees keQâÛee lesLeW ~~29~~

DeMee Øekeâejs veT ceefnvesheÙe&vle ieYee&MeÙeeÛÙee leg®bieJeemeele veevee keâ° meesmeeJes }eieleele. cegKe- veeefmekeâeefo veT oejs

yebo Demeleele. Õeeme IesCÙeemee"er nJeener vemeles. ~~29~~

Jeeskeâe vejkeâeÛes jme efPejheleer ~ les pe"jeiveermleJe leeheleer ~ lesCeW meJe&efn Gkeâ[leer ~ DeefmLeceebme ~~30~~

IeeCe Jeeme ÙesCeejer G}šer ceelesÛÙee pe"jeiveerves leehetve ieYee&Ûes ceebme Je DemLeerner leeheleele. ~~30~~

lJeÛesefJeCe ieYe& KeesUs ~ lebJe ceelesmeer nesleer [esneUs ~ keâšJeefle#eCeW meJeeËie heesUs ~ leÙee yeeUkeâeÛeW ~~31~~

osneJejer} lJeÛee hegjsMeer leÙeej ve Pee}suÙee DeJemLesle ieYee&Ûes Mejerj KeesUerle keâeW[}s}s Demeleevee ieYe&Jeleer}e [esneUs


}eietve pes efleKeškeâ[t heoeLe& leer Keeles lÙeeves ieYee&ÛÙee MejerjeÛee oen neslees. ~~31~~

yeebOe}W Ûecee&ÛeW ceesšeUW ~ lesLeW efJe‰sÛeW hesšeUW ~ jmeGheeÙe JebkeâveeUW ~ nesle Demes ~~32~~

lJeÛesves yeebOe}suÙee iee"es[ŸeeceOÙes efJe‰e mee"}s}er Demetve ieYee&}e veeU nŸee Jeekeâ[Ÿee veUerves jme¤heeves hees<eCe

nesles. ~~32~~

efJe‰e cet$e Jeebleer heerle ~ veekeâeR leeW[er efveIeleer peble ~ lesCes efveyeg&pe}W efÛeòe ~ DeeefleMeÙeWmeer ~~33~~

efJe‰e, cet$e, G}šer efheòeeyejesyejÛe veekeâeleeW[eletve peble efveIetve ieYe& DeefleMeÙe keâ°er neslees. ~~33~~

SsefmeÙes keâejeie=neR ØeeCeer ~ heef[}e DelÙeble oešCeeR ~ keâUJeUesve cnCes Ûe›eâheeCeer ~ mees[JeeR ÙesLetve Deeleeb

~~34~~

DeMee kewâosle he[}s}e peerJe iegoce¤ve $emle nesTve `ce}e Deelee nŸeeletve mees[Je' DeMeer osJeeÛeer keâUJeUtve ØeeLe&vee

keâjlees. ~~34~~

osJee mees[efJemeer ÙesLetve ~ lejer ceer mJeefnle keâjerve ~ ieYe&Jeeme ne ÛegkeâJeerve ~ hegvneb ve Ùes ÙesLeW ~~35~~

`osJee, ce}e pej nŸeeletve mees[efJe}sme lej ceePÙee MeeÕele efnleekeâ[s }#e osTve pevcecejCeebÛÙee HesâNÙeeletve megštve hegvne

ieYee&MeÙeele ÙesCeej veener' DeMeer Øeefle%ee keâjlees. ~~35~~

Ssmeer ogKeJeesve Øeefle%ee kesâ}er ~ lebJe pevceJesU heg{W Dee}er ~ ceelee Dee›ebâoeW }eie}er ~ ØemetlekeâeUer ~~36~~

cees"Ÿee Dee›eâesMeeves DeMeer Øeefle%ee kesâuÙeeveblej ÙeesiÙe JesUer ØemetleerÛeer JesU Dee}er. Jesoveebveer ceelee leUceUt }eie}er. ~~36~~

veekeâeR leeW[er yewme}W ceebme ~ cemlekeâÉejW meeb[er mJeeme ~ leWefn yegpe}W efveMes<e ~ pevcekeâeUeR ~~37~~

Øemetefleceeiee&leer} ceebme veekeâeleeW[eJej oeye}s peeles. Õeeme peCet keâeW[uÙeecegUs cemlekeâ Heâes[tve yeensj he[leer} Demes

Jeešles. lesner veblej oeye}s peeles. ~~37~~

cemlekeâÉej leW yegpe}W ~ leWCeW efÛeòe efveyeg&pe}W ~ ØeeCeer leUceUtb }eie}W ~ Ûentbkeâ[s ~~38~~

šeUt oeye}er ies}er Je lÙeeves ieYee&}e Deleer $eeme nesTve lees leUceUt }eielees. ~~38~~

mJeeme GmJeeme keâeW[}e ~ lesCeW ØeeCeer peepeeJe}e ~ ceeie& efomesveemee pee}e ~ keâemeeJeerme ~~39~~

Õeeme, GÛÚJeeme keâeW[tve ieYe& iegoce¤ve heg{er} Jeeš ve meehe[uÙeeves keâemeeJeerme neslees. ~~39~~

efÛeòe yeng efveyeg&pe}W ~ lesCeW Dee[Yejer Yej}W ~ }eskeâ cnCeleer Dee[JeW Dee}W ~ Keeb[tve keâe{e ~~40~~

efÛeòe ieeWOeUtve iesuÙeeves lÙeeÛee ceeie& Ûegkeâlees lesJne megF&Ceer Demes cnCeleele keâer cet} Dee[Jes Dee}s Deens. lÙee}e keâehetve

keâe{e. ~~40~~

ceie les Keeb[tve keâeef{leer ~ nmleheeo Úsotve Iesleer ~ neleeb heef[}W leWefÛe keâeefheleer ~ cegKe veeefmekeâ Goj ~~41~~

ceie les keâeheCÙeeme meg®Jeele keâjleele. nele, heeÙe, heesš, veekeâ F. pes meceesj efomes} les keâeheleele. (meceLeeËÛee keâeU

}#eele IÙeeJee). ~~41~~

Ssmes šJekesâ leesef[}s ~ yeeUkeWâ ØeeCe meesef[}s ~ ceelesveWefn meebef[}W ~ keâefUJej ~~42~~

DeMeer keâeheekeâeheer kesâuÙeeJej ieYee&Ûes ØeeCe peeleele Je lÙee meJe& Øekeâejele DeeF&}ener cejCe Ùesles. ~~42~~

ce=lÙe heeJe}e DeeheCe ~ ceelesÛee Iesle}e ØeeCe ~ og:Ke Yeesefie}s oe®Ce ~ ieYe&JeemeeR ~~43~~

mJele: ces}e, DeeF&}e ceej}s. Demes ieYee&MeÙeele YeÙeevekeâ og:Ke Demeles. ~~43~~

leLeeheer megke=âleWkeâ®veer ~ ceeie& meebhe[}e Ùeesveer ~ leNneR Dee[keâ}e peeGveer ~ kebâ" mkebâoer ceeieglee ~~44~~


hejbleg SKeeoe ieYe& hetJe&hegCÙeeF& DemeuÙeeves yejeÛemee yeensj he[lees hejbleg kebâ" eEkeâJee KeebÅeeheeMeer De[ketâve jenlees.

~~44~~

leÙes mebkeâesefÛele hebLeeR ~ yeUWefÛe Jees{tve keâeef{leer ~ lesCeW iegCeW ØeeCe peeleer ~ yeeUkeâeÛes ~~45~~

lesJne lÙee De®bo ceeiee&letve lÙee}e peesjeves Dees{tve yeensj keâe{leevee ieYee&Ûes ØeeCe peeleele. ~~45~~

yeeUkeâeÛeW peeleeb ØeeCe ~ Debleer nesÙes efJemcejCe ~ lesCeW hetJeea} mcejCe ~ efJemejesve ies}e ~~46~~

ØeeCe iesuÙeeJej hetJeea kesâ}s}er Øeefle%ee (DeesJeer 35) efJemejles. ~~46~~

ieYeea cnCeW meesnb meesnb ~ yeensjer he[leeb cnCes keâesnb ~ Ssmee keâ°er pee}e yeng ~ ieYe&JeemeeR ~~47~~

ieYee&MeÙeele `ceer yeÇÿe Deens' Demes cnCelees, heCe pevcee}e DeeuÙeeJej `ceer keâesCe?' DeMee Yeüceele meehe[lees. (hene-

ieYeexheefve<eo) lÙeecegUs pevcecejCeebÛÙee Ûe›eâele De[ketâve Deveble og:Kes Yeesiele jenlees. ~~47~~

og:Kee Jejhe[e neslee pee}e ~ Leesje keâ°eR yeensjer Dee}e ~ meJeWÛe keâ° efJemej}e ~ ieYe&JeemeeÛes ~~48~~

keâesCeer SKeeoe ieYe& ieYee&MeÙeeleer} og:Keeletve megštve cees"Ÿee keâ°eves, Øemetleerceeiee&letve efpeJeble yeensj he[leeÛe les meJe& keâ°

efJemejlees. ~~48~~

megbvÙeekeâej pee}er Je=òeer ~ keâebneR Dee"Jesvee efÛeòeeR ~ De%eeveW heef[}er Yeüebleer ~ lesCeW megKeefÛe ceeefve}W ~~49~~

Je=òeer}e keâener mecepesveemes nesles. mcejCe ve° nesles. De%eeveecegUs Yeüce efvecee&Ce nesTve leerÛe DeJemLee megKeeÛeer Jeešt

}eieles. ~~49~~

osn efJekeâej heeJe}W ~ megKeog:Kes PeUbye}W ~ Demees SsmeW iegb[eU}W ~ ceeÙeepeeUeR ~~50~~

osn efJekeâejebÛÙee le[eKÙeele meehe[lees. megKeog:Kes nesle jenleele. Demee lees ceeÙesÛÙee peeàÙeele DeefOekeâeefOekeâ iegjHeâšle

peelees. ~~50~~

SsmeW og:Ke ieYe&JeemeeR ~ nesleW ØeeCeercee$eebmeeR ~ cnCeesefveÙeeb YeieJebleemeer ~ MejCe peeJeW ~~51~~

pevcecejCeeleer} ner og:Kes }#eele IesTve ceeCemeeves YeieJevlee}e MejCe peeJes. ~~51~~

pees YeieJebleeÛee Yekeäle ~ lees pevceeheemetve cegkeäle ~ %eeveyeUW efJejkeäle ~ meJe&keâeU ~~52~~

pees YeieJevleeÛee Yekeäle Demelees lees pevcecejCeeletve megšlees. keâejCe lees lÙeeÛÙee ke=âhesves Deelce%eevehetJe&keâ JewjeiÙemebheVe

neslees. ~~52~~

SsMee ieYe&JeemeeR efJeheòeer ~ efvejesefheuÙee ÙesLeeceleer ~ meeJeOe nesTve ßeesleeR ~ heg{W DeJeOeeve ÅeeJeW ~~53~~

ieYe&Jeemeeleer} ner og:Kes ce}e meebielee Dee}er leMeer meebefiele}er. nŸeeheg{er} efJe<eÙe }#ehetJe&keâ Sskeâe. ~~53~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘pevceog:Keefve¤heCeveece’ meceeme heefn}e.

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} ̀ pevceog:Keefve¤heCe' veeJeeÛee heefn}e meceeme meceehle.



meceeme ogmeje : mJeiegCehejer#ee (De)


mebmeej neefÛe og:KecetU ~ }eieleer og:KeeÛes FbieU ~ ceeieeb yeesef}}er leUceU ~ ieYe&JeemeeÛeer ~~1~~

Mejerj Je Â<Ùepeieled¤heer ne meJe& mebmeej og:KeeÛes keâejCe Demetve lÙee og:Ke¤heer efveKeeNÙeebÛes Ûeškesâ yemeleele. ceeieer}

meceemeele ieYee&MeÙeele jneCÙeeÛes og:Ke meebefiele}s. ~~1~~

ieYe&JeemeeR og:Ke pee}W ~ leW yeeUkeâ efJemej}W ~ heg{W Jee{eW }eie}W ~ efoJemeWefoJeme ~~2~~

pevcee}e DeeuÙeeJej yeeU ieYee&MeÙeeleer} og:Kes efJeme¤ve efoJemeevegefoJeme Jee{t }eieles. ~~2~~

yeeUheCeeR lJeÛee keâeWJeUer ~ og:Ke nesleebefÛe leUceUer ~ JeeÛee veeneR leÙes keâeUeR ~ megKeog:Ke meebieeJeÙee ~~3~~

DeYe&keâeJemLesle Mejerj DeefleMeÙe veepetkeâ Demeles. Lees[e $eeme Pee}e lejer og:Ke Heâej nesles. heCe meebielee Ùesle vemeuÙeeves

leUceU cee$e nesle jenles. ~~3~~

osneme keâebner og:Ke pee}W ~ DeLeJee #egOesveW heer[}W ~ lejer leW hejce Dee›ebâo}W ~ hejer Deblej vesCeJes ~~4~~

osne}e $eeme nesTve eEkeâJee Heâej Yetkeâ }eietve les j[tve Deekeâeble keâjerle Deme}s lejer les keâe j[les ns keâesCee}eÛe keâUle

veener. ~~4~~

ceelee kegâjJeeUer Jejer ~ hejer pes heer[e pee}er Deblejer ~ les ceeÙesmeer ve keâUs DeYÙeeblejeR ~ og:Ke nesÙes yeeUkeâemeeR

~~5~~

DeeF& JeelmeuÙeeves kegâjJeeUles Kejer, heCe lÙee Ùeelevee otj nesle veenerle. keâejCe efle}e lÙeeÛes ceve peeCelee Ùesle veener.

~~5~~

ceeiegleW ceeiegleW Hegbâpes j[s ~ ceelee yegPeeJeer IesTve keâ[s ~ JesLee vesCeleer yeeheg[W ~ leUceUer peerJeeR ~~6~~

les hegvne hegvne ngbokesâ osTve j[t }eieuÙeeJej DeeF& lÙee}e keâ[sJej IesTve mecepetle Iee}les. heCe lÙeeÛes og:Ke, DeeF&}e

ve mecepeuÙeeves lÙeeÛeer leUceU leMeerÛe jenles. ~~6~~

veevee JÙeeOeerÛes GceeUs ~ lesCeW og:KeW DeeboesUs ~ j[s he[s keâeb heesUs ~ DeefivemebieW ~~7~~

lÙee}e Deveskeâ jesie nesleele eEkeâJee efoJÙee}e nele-heeÙe }eietve Ûeškesâ yemeleele Je les og:Keeves Dee›eâesMe keâ¤ve le[Heâ[les.

~~7~~

Mejerj jef#eleeb veÙes ~ Ie[leer veevee DeheeÙes ~ Kees[er DeOeeblejer nesÙes ~ DeeJesJenerve yeeUkeâ ~~8~~

lÙee}e mJele:}e meebYeeUlee ve DeeuÙeeves Deveskeâ Øekeâejs $eeme neslees. lÙee}e keâenerÛe ve keâUlee SKeeoe DeheIeele nesTve

(Kees[er) DeJeÙeJe efvekeâeceer nesCÙeeÛee Øemebie Ùeslees. ~~8~~

DeLeJee DeheeÙe Ûegkeâ}s ~ hetJe& hegCÙe heg{W "ekeâ}W ~ ceelesme JeesUKeeW }eie}W ~ efoJemeWefoJeme ~~9~~

nŸee meieàÙeeletve hetJe&hegCÙeeF&ves les JeeÛeles Je nUtnUt DeeF&}e DeesUKet }eieles. ~~9~~

#eCeYejer ceelesme ve osKes ~ lejer Dee›ebâos ®ove keâjer og:KeW ~ les meceFË ceelesmeeefjKeW ~ DeeCeerkeâ keâebneRÛe veeneR

~~10~~


#eCeYej pejer DeeF& vepejsDee[ Pee}er lejer les j[tve Deekeâeble ceeb[les. lÙee JesUer ceelee nsÛe lÙeeÛes meJe&mJe Demeles.

~~10~~

Deeme keâ¤ve Jeeme heens ~ ceelesefJeCe keâoe ve jens ~ efJeÙeesie heUcee$e ve meens ~ mcejCe peeef}Ùeeb veblejW ~~11~~

les DeeF& efomeCÙeeÛeer melele Jeeš heneles. DeeF&JeeÛetve les #eCeYejner otj jent Mekeâle veener. DeeF&Ûes mcejCe Pee}s keâer

leer ve efometve cegUerÛe Ûee}le veener. ~~11~~

pejer yeÇÿeeefokeâ osJe Dee}s ~ DeLeJee }#ceerveW DeJe}esefkeâ}W ~ lejer veJeÛes yegPeeefJe}W ~ Deehe}s ceelesJeebÛetveer ~~12~~

ØelÙe#e yeÇÿeosJeeoer osJe meceesj Dee}s eEkeâJee }#ceerves oMe&ve efo}s lejer DeeF&efMeJeeÙe lÙeeÛes keâesCeerner meceeOeeve keâ¤

Mekeâle veener. ~~12~~

kegâ¤he DeLeJee kegâ}#eCe ~ mekeâUebntefve keâjbšsheCe ~ lejer veeneR leermeceeve ~ Yetceb[UeR keâesCeer ~~13~~

DeeF& kegâ¤he, kegâ}#eCeer Je meJeeËle keâjbšer Deme}er lejer efleÛÙeeefMeJeeÙe lÙeeÛÙee Â°erves nŸee peieele keâesCee}eÛe eEkeâcele

vemeles. ~~13~~

SsmeW leW kesâefJe}JeeCeW ~ ceelesefJeCe efomes GCeW ~ jeieW hejleW kesâ}W efleveW ~ lejer Dee›ebâoesefve efce"er Iee}er ~~14~~

Demes les efyeÛeejs DeeF&JeeÛetve hetCe& efvejeOeej Demeles. DeeF&ves jeieeves lÙee}e otj kesâ}s lejer les efle}eÛe efce"er ceejles. ~~14~~

megKe heeJes ceelespeJeUer ~ ogjer keâefjleebefÛe leUceUer ~ Deefle Øeerefle leÙeskeâeUeR ~ ceelesJejer }eie}er ~~15~~

meJe& megKe Skeâe DeeF&le meeceeJe}s}s Demeles. leer peje otj Pee}er lejer lÙeeÛeer leUceU meg¤ nesles. lÙeeÛes meJe& Øesce lÙee

DeeF&mee"erÛe Demeles. ~~15~~

lebJe les ceelesme cejCe Dee}W ~ ØeeCeer heesjšW pee}W ~ og:KeW PegCeeA }eie}W ~ DeeF& DeeF& cnCeesveer ~~16~~

DeMee efmLeleerle DeeF& DeÛeevekeâ cejCe heeJeles. cet} heesjkesâ nesTve DeeF&ÛÙee efJeÙeesieeÛÙee og:Keeves PegjCeer}e }eieles. ~~16~~

DeeF& heeneleeb efomesvee ~ oerve¤he heens pevee ~ Deeme }eieef}mes cevee ~ DeeF& ÙesF&} cnCeesveer ~~17~~

DeeF& efomes} cnCetve meJe&$e heentvener leer efome}er veener keâer les Deieoer oerve PeeuÙeeÛes meJeeËveeÛe peeCeJeles. DeeF& ÙesF&}

DeMeer DeeMee yeeUietveÛe les peieles. ~~17~~

ceelee cnCeewve cegKe heens ~ lebJe les Deeheg}er ceelee veJns ~ ceie eEnJeeme}W jens ~ owvÙeJeeCeW ~~18~~

DeeF& yeIeCÙeeÛÙee veeoele SKeeÅee Œeerkeâ[s heeefn}s keâer ner Deehe}er DeeF& veener ns keâUleeÛe les efnjcegme}s nesles. ~~18~~

ceeleeefJeÙeesieW keâ°}W ~ lesCeW ceevemeeR og:Ke pee}W ~ osnefn #eerCelJe heeJe}W ~ DeeefleMeÙeWmeeR ~~19~~

ceelesÛÙee efJeÙeesieecegUs osne}e keâ° lej nesleeleÛe (hegjsMeer keâeUpeer Iesle}er peele veener.) heCe lÙeentve cevee}e Ùeelevee

DeefOekeâ nesleele. Mejerj Peg¤ve Deleer #eerCe nesles. ~~19~~

DeLeJee ceeleeefn JeebÛe}er ~ ceeÙe}Wkegâje Yesšer pee}er ~ yeeUoMee les jeefn}er ~ efoJemeWefoJeme ~~20~~

pesJne DeeF& peieles lesJne DeeF& Je cet} nŸeebÛee menJeeme efšketâve jenlees Je ceg}eÛeer yeeuÙeeJemLee me¤ve heewieb[oMee Ùesles. ~~20~~

yeeUheCe pee}W GCeW ~ efoJemeWefoJeme nesÙes MeeneCeW ~ ceie les ceeÙesÛeW DelÙeble hes®CeW ~ nesleW leW jeefn}W ~~21~~

yee}oMee me¤ve efoJemeevegefoJeme lÙeeÛeer yegæer Jee{t }eieuÙeeJej DeeF&Jej mebhetCe& DeJe}byetve jneCes keâceer nesT }eie}s.

~~21~~

heg{W }es }eie}e KesUeÛee ~ keâUhe cesUefJe}e heesjebÛee ~ DeeuÙeeiesuÙee [eJeeÛee ~ Deevebo Meeskeâ Jeens ~~22~~

heg{s KesUebÛee veeo }eietve meceJeÙemkeâ ceg}ebÛee ieš leÙeej Pee}e. KesUele [eJe eEpekeâ}e lej Deevebo Je nej}e lej og:Ke

nesT }eie}s. ~~22~~


ceeÙeyeeheW efmekeâefJeleer heesšW ~ leÙeeÛeW hejce og:Ke Jeešs ~ Ûeš }eie}er ve megšs ~ mebieleer }WkegâjebÛeer ~~23~~

DeeF&-Je[er} heesšefleef[kesâves lÙee}e efMe#eCe osleele, lÙeeÛee lÙee}e Heâej $eeme Jeešt }eie}e. KesU Je meJebie[er nŸeebÛee

veeo megšle veener. ~~23~~

}WkegâjebceOÙes KesUleeb ~ vee"Jes ceelee DeeefCe efhelee ~ lebJe lesLeWefn DeJeefÛelee ~ og:Ke heeJe}e ~~24~~

ceg}ebyejesyej KesUleevee DeeF&Jeef[}ebÛeer Dee"JeCener nesle veener. heCe lÙee KesUeleÛe DeÛeevekeâ DeheIeele neslees. ~~24~~

heef[les oeble Hegâš}e [esUe ~ cees[}s heeÙe pee}e KegUe ~ ies}e ceepe DeJekeâUe ~ "eketâve Dee}er ~~25~~

oele he[leele, [esUe Hegâšlees, heeÙe cees[lees. MekeäleerÛee ceo Deesme¤ve owvÙe ÙesTve Jes[ŸeemeejKeer efmLeleer nesles. ~~25~~

efveIeeuÙee osJeer DeeCeer ieesJej ~ G"}W keâheeU }eie}e pJej ~ heesšmegUeR efvejblej ~ JeeÙeieesUe ~~26~~

osJeer Je ieesJej Ùesleele. [eskesâogKeer, Leb[erleehe, heesšogKeer, Jeeš mejkeâCes (Cramps) F. Deepeej nesleele. ~~26~~

}eie}eR YetleW pee}er Pe[heCeer ~ peUerÛÙee cesmekeâes ceeÙesjeCeer ~ cegbpÙee PeeseEšie keâjCeer ~ cnwmeesyeeÛeer ~~27~~

Yetle Oejles, heeCÙeeleer} cesmekeâes ceeÙejeCeer heÚe[les, cegbpee eEkeâJee PeeseEšie keâyepee Ieslees. cnmeesyeeÛee ceebef$ekeâ keâjCeer

keâjlees. ~~27~~

JesleeU KebkeâeU }eie}e ~ yeÇÿeefieNnes mebÛej}e ~ vesCeeW Ûes[e Jees}ebef[}e ~ keâebner keâUsvee ~~28~~

JesleeU, KebkeâeU yeeOelees, yeÇÿemecebOeeÛee Mejerjele mebÛeej neslees, ceblej}s}s eE}yet Je šebÛeCÙee Dees}eb[uÙeeves $eeme neslees.

~~28~~

Ùeskeâ cnCeleer yeerjsosJe ~ Ùeskeâ cnCeleer Keb[sjeJe ~ Ùeskeâ cnCeleer mekeâU JeeJe ~ ne yeÇeÿeCemecebOe ~~29~~

ne meJe& $eeme efyejosJe eEkeâJee Keb[sjeJeeÛee Deens Demes keâesCeer cnCeleele. yeÇeÿeCeeÛÙee YegleeKesjerpe ns Ie[Ceej veener Demes

keâesCeer "emetve meebieleele. ~~29~~

Ùeskeâ cnCeleer keâesCeW kesâ}W ~ Deebieer owJele Ieele}W ~ Ùeskeâ cnCeleer Ûegkeâ}W ~ mešJeeF&ÛeW ~~30~~

ceb$eeÛee Jeehej keâ¤ve keâesCeer Debieele SKeeoer osJelee mees[}er Demes keâesCeer cnCeleele lej keâesCeer mešJeeF&Ûes osCes jeefn}s

Deens Demesner cnCeleele. ~~30~~

Ùeskeâ cnCeleer keâce&Yeesie ~ DeebieeR pe[}s veevee jesie ~ JewÅe hebÛee#ejer Ûeebie ~ yees}eTve DeeefCe}s ~~31~~

pevceespevceer kesâ}suÙee keâceeËcegUs ns Deveskeâ DeepeejebÛes Yeesie YeesieeJes }eieleele Demes leòJe%eeve keâesCeer meebielees. ogmejs keâesCeer

veeJeepe}suÙee JewÅee}e eEkeâJee ceebef$ekeâe}e yees}eJetve DeeCeleele. ~~31~~

Ùeskeâ cnCeleer ne JeebÛesvee ~ Ùeskeâ cnCeleer ne cejsvee ~ Yeesie Yeesefielees Ùeelevee ~ heeheemleJe ~~32~~

keâesCeer cnCeleele ne peieCes MekeäÙe veener. ogmejs cnCeleele ne vekeäkeâerÛe cejle veener! heeheebÛÙee ÙeelevesÛes Yeesie keâesCe

YeesieCeej? ~~32~~

ieYe&og:Ke efJemej}e ~ lees ef$eefJeOeleeheW heesU}e ~ ØeeCeer yengle keâ°er pee}e ~ mebmeejog:KeW ~~33~~

ieYe&JeemeeÛes og:Ke efJeme¤ve DeeOÙeeeflcekeâeoer leeheebÛes og:Ke JeešŸee}e Ùesles. mebmeejeleer} ÙeeleveebÛes Heâej keâ° nesleele. ~~33~~

FlegkeWâefn Ûegkeâesve JeebÛe}e ~ lejer ceejcee¤b MeneCee kesâ}e ~ }esefkeâkeâeR vesškeâe pee}e ~ veebJe jeKes Ssmee ~~34~~

FlekeäÙee meieàÙeeletve keâesCeer JeeÛe}e lej lÙee}e Ú[erÛÙee ceejeves efMe#eCe osleele. }ewefkeâkeâ Â<šŸee `kegâUeÛes veeJe

jeKeCeeje JÙeJeefmLele heg®<e' Demes lÙee}e cnCet }eieleele. ~~34~~

heg{W ceeÙesyeeheeR }esYeemleJe ~ mebYeüceW ceebef[}e efJeJneJe ~ oeTefveÙeeb mekeâU JewYeJe ~ veesJejer heeefn}er ~~35~~

heg{s DeeF&-Je[er} JebMeefJemleejeÛÙee nJÙeemeeves lÙeeÛÙee }iveeÛee Ieeš Iee}leele. DeeheuÙee meJe& JewYeJeeÛes ØeoMe&ve ceeb[tve


ceg}ieer hemeble keâ¤ve }ivemeesnUe heej hee[leele. ~~35~~

JeNne[eRJewYeJe oeš}W ~ osKeesve hejcemegKe Jeeš}W ~ ceve nW jbieesve ies}W ~ meemegjJee[erkeâ[s ~~36~~

veš}sLeš}s}s JeNne[er heentve lÙee le®Cee}e Heâej yejs Jeešles Je meemegjJee[erÛee Dees{e Jeešt }eielees. ~~36~~

ceeÙeyeeheeR Ye}lewmeW DemeeJeW ~ hejer meemegjJee[erme vesškeWâ peeJeW ~ õJÙe vemes} lejer IÙeeJeW ~ ®Ce keâUeblejs ~~37~~

DeeF&Je[er} keâmesner jeefn}s lejer Ûee}leer}, heCe meemegjJee[er}e efoceeKeeves peeJes Je hewmes vemeleer} lej keâpe& keâe{eJes.

~~37~~

DeebleYee&Je les meemegjJee[eR ~ ceeÙesyeeheW jeefn}eR yeeheg[eR ~ nesleeleer meJe&mJeW kegâ[kegâ[eR ~ eflelegkeWâÛe keâeÙe& lÙeebÛeW

~~38~~

ceveele meemegjJee[er Iej keâjles. DeeF&Jeef[}ebkeâ[s mebhetCe& og}&#e nesTve lÙeebÛes ne} nesleele. keâejCe lÙeebÛes keâece mebhe}s}s

Demeles. ~~38~~

veesJejer Deeef}Ùeeb Ieje ~ Deleer nJÙeeme Jeešs Jeje ~ cnCes cepemeeefjKee ogmeje ~ keâesCeerÛe veeneR ~~39~~

veJejer ceg}ieer Iejele DeeuÙeeJej veJeje Gòesefpele nesTve `Deelee ceePÙeemeejKee peieele keâesCeer veener' Demes mecepet }eielees.

~~39~~

ceeÙeyeehe yebOeg yeefnCeer ~ veesJejer ve efomeleeb Jeešs keâeCeer ~ DelÙeble }esOe}e heeefheCeeR ~ DeefJeÅesveW Yeg}efJe}e

~~40~~

helveer efome}er veener, lej DeeF&, Je[er}, YeeT, yenerCe ner meJe& legÛÚ Jeešt }eieleele. heeheceÙe DeefJeÅee lÙee}e Yet}

Iee}tve DelÙeble Deemekeäle keâjles. ~~40~~

mebYeesie vemleeb Flegkeâe Øescee ~ ÙeesiÙe peeef}Ùee G}bIeer meercee ~ Øeerleer Jee{efJeleer keâecee ~ keâefjlee ØeeCeer iegble}e

~~41~~

yeeÙekeâes JeÙeele Dee}s}er vemeuÙeeves mebYeesie ve nesleeÛe efleÛÙeeJej SJe{e peerJe! leer JeÙeele DeeuÙeeJej leeUleb$eÛe jnele

veener. keâecehetleeamee"er Deemekeäleer Jee{tve lees efleÛÙee eEÛeleveele jenlees. ~~41~~

pejer ve osKes #eCe Ùeskeâ [esUeb ~ lejer peerJe nesÙe GleeefJeUe ~ Øeerleerhee$e Debleke&âUe ~ IesTve ies}er ~~42~~

#eCeYej leer vepejsDee[ Pee}er lejer peerJe GleeJeUe neslees. lÙee Øescecetleeaves lÙeeÛes ceve peCet Ûees¤ve ves}s}s Demeles. ~~42~~

keâesJeUs keâesJeUs Meyo cebpegU ~ ceÙee&oe }pÙee cegKekeâceU ~ Jekeä$e}eskeâveW kesâJeU ~«eecepÙeeÛes ceQoeJeW ~~43~~

lee®CÙeeleer} keâesJeUs Je iees[ Meyo, }eskeâceÙee&oscegUs }epesves }e} PeeuÙeeves keâceUemeejKee efomeCeeje Ûesnje,

SJe{ŸeevesÛe mebYeesieeÛes ceveesjLe meg¤ nesleele. ~~43~~

keâUJeUe Ùesleeb meebJejsvee ~ Mejerj efJekeâU DeeJejsvee ~ Deves$e JesJemeeF& ›eâcesvee ~ ngjngj Jeešs ~~44~~

efleÛÙee YesšerÛeer FÛÚe DeveeJej nesles, mebYeesieeÛÙeemeeb"eR PegjCeejs Mejerj meeJejsvee, Peeshe G[tve JÙeJemeeÙeelener }#e

}eiesvee. DeKeb[ DemJemLe Jeešles. ~~44~~

JesJemeeÙe keâefjleeb yeensjer ~ ceve }eie}Wmes IejeR ~ #eCee#eCeeb DeYÙeeblejer ~ mcejCe nesÙes keâeefceveerÛeW ~~45~~

GÅeesieemee"er Iejeyeensj he[uÙeeJej efÛeòe IejeÛeerÛe Dees{ Iesles. #eCee#eCee}e ceveele helveerÛeer Dee"JeCe Ùesle jenles. ~~45~~

legcneR ceeefPeÙee efpeJeebleer} peerJe ~ cnCeewefve DelÙeble }eIeJe ~ oeTefveÙeeb efÛeòe meJe& ~ efnjesve Iesle}W ~~46~~

`legcner ceePÙee peerJeeÛes peerJeve Deenele' Demes efleves cnš}s keâer lÙee mebYee<eCeÛeelegÙee&ves lÙeeÛes efÛeòe nejJetve peeles. ~~46~~

ceQo meesFjerkeâ keâeef{leer ~ Heâebmes Iee}tve ØeeCe Iesleer ~ lewmeW DeeÙeg<Ùe iesef}Ùeeb DebleeR ~ ØeeCeerÙeebme nesÙes ~~47~~


}yee[ Ûeesj keâener veelesmebyebOe meebietve peJeUerkeâ meeOetve keâheševes ØeeCener Iesleele. DeeÙeg<Ùe mebhele Dee}suÙee ceeCemeeÛes

lemesÛe nesles. (helveer }ef[JeeUheCeeves MeeÕele efnle meeOet osle veener.) ~~47~~

Øeerefle keâeefceveermeeR }eie}er ~ pejer leÙesmeer keâesCeer jeiespe}eR ~ lejer hejce ef#eleer Jeeš}er ~ ceevemeeR ieghle®heW

~~48~~

helveerJej SJe{s Øesce pe[les keâer efle}e keâesCeer Lees[s pejer šeketâve yees}}s lejer lÙee}e menve ve nesTve ceveele OegmeHegâmelees.

~~48~~

leÙes YeeÙexÛesefve kewâJeejW ~ ceeÙesyeeheemeeR veerÛe GòejW ~ yees}esefveÙeeb eflejmkeâejW ~ JesieUe efveIes ~~49~~

helveerÛeer yeepet IesTve DeeF&Jeef[}ebvee efMeJeerieeU keâ¤ve eflejmkeâejeves JesieUer Ûet} ceeb[lees. ~~49~~

ŒeerkeâejCeW }epe meebef[}er ~ ŒeerkeâejCeW meKeeR meesef[}eR ~ ŒeerkeâejCeW efJeIeef[}eR ~ mekeâUefn efpeJe}ieW ~~50~~

ŒeerkeâejCeW osn efJeefkeâ}e ~ ŒeerkeâejCeW mesJekeâ pee}e ~ ŒeerkeâejCeW meeb[Je}e ~ efJeJeskeâemeer ~~51~~

ŒeerkeâejCeW }es}bielee ~ ŒeerkeâejCeW Deefleveceülee ~ ŒeerkeâejCeW hejeOesvelee ~ Debefiekeâeefj}er ~~52~~

ŒeerkeâejCeW }esYeer pee}e ~ ŒeerkeâejCeW Oece& meebef[}e ~ ŒeerkeâejCeW Deblej}e ~ leerLe&Ùee$ee mJeOece& ~~53~~

ŒeerkeâejCeW meJe&Lee keâebner ~ MegYeeMegYe efJeÛeeefj}W veeneR ~ leveg ceveg Oeveg meJe&efn ~ DevevÙeYeeJeW Dee|he}W ~~54~~

ŒeerkeâejCeW hejceeLe& yeg[efJe}e ~ ØeeCeer mJeefnleeme vee[}e ~ F&ÕejeR keâevekeâeW[e pee}e ~ ŒeerkeâejCeW keâeceyegæer

~~55~~

ŒeerkeâejCeW meesef[}er Yekeäleer ~ ŒeerkeâejCeW meesef[}er efJejkeäleer ~ ŒeerkeâejCeW meeÙeespÙecegkeäleer ~ lesefn legÚŸe ceeefve}er

~~56~~

Ùeskesâ efŒeÙesÛesefve iegCeW ~ yeÇÿeeb[ ceeefve}W "WieCeW ~ efpeJe}ieW leer efhemegCeW ~ SsmeW Jeeš}eR ~~57~~

ŒeerÛÙee veeoer }eietve }epe mees[tve veele}ie Je efce$eebÛeener lÙeeie keâjlees. mJele:Ûes Mejerj jeyeJetve oeme nesTve efJeJeskeâ

mees[lees. Deemekeäleerves oerve nesTve hejeOeerve yevelees. hewMeeÛee }esYe Oe¤ve Oece&ke=âlÙes leerLe&Ùee$ee mees[tve oslees. MegYeDeMegYeeÛee

efJeÛeej ve keâjlee Mejerj, ceve Je mebheòeer efle}e efve‰ehetJe&keâ Dehe&Ce keâjlees. keâeceyegæercegUW F&Õejer Dee%ee ve heeUlee mJele:ÛÙee

efnleeÛee hejceeLe& mees[tve oslees. Yekeäleer, efJejkeäleer Je cegkeäleer keâmehešemeceeve ceevelees. Œeerheg{s meJe& peie šekeâeT Jeeštve

Deehe}erÛe hejkeâer nesleele. ~~50-57~~

Ssmeer DeblejØeerefle pe[}er ~ meJe&mJeeÛeer meeb[er kesâ}er ~ lebJe les cejesve ies}er ~ Dekeâmceele YeeÙee& ~~58~~

efpeÛÙeeJej SJe{s Øesce kesâ}s Je meJe&mJeeÛeer kegâjeW[er kesâ}er leer helveer Skeâ efoJeme DeÛeevekeâ cejCe heeJe}er. ~~58~~

lesCeW ceveeR Meeskeâ Jee{}e ~ cnCes Leesj Ieele pee}e ~ Deeleeb keQâÛee yeg[e}e ~ mebmeej ceePee ~~59~~

lÙeecegUs lees Meeskeâeves meblehle nesTve `ceePee cees"e Ieele nesTve mebmeej yeg[e}e' Demes cnCet }eie}e. ~~59~~

efpeJe}ieebÛee meesef[}e mebie ~ DeJeefÛelee pee}e IejYebie ~ Deeleeb keâ¤ ceeÙeelÙeeie ~ cnCes og:KeW ~~60~~

helveermee"er meieàÙee ieCeieesleeÛee lÙeeie kesâ}e. Deelee ceePes IejÛe DeÛeevekeâ cees[}s. DeMee og:Keele `Deelee DeeheCe

ceeefÙekeâ mebmeejeÛee lÙeeie keâjeJee' Demee efJeÛeej keâ¤ }eie}e. ~~60~~

Œeer IesTve Dee[Jeer ~ Gj ye[Jeer heesš ye[Jeer ~ }epe meeb[tve ieewjJeer ~ }eskeâeb osKeleeb ~~61~~

ce=le helveerÛes Mejerj ceeb[erJej IesTve mJele:Ûes heesš Je Úeleer ye[Jeerle meJe& peve}ppee mees[tve efleÛes iegCeieeve keâ¤

}eie}e. ~~61~~


cnCes ceePeW yeg[e}W Iej ~ Deeleeb ve keâjer ne mebmeej ~ og:KeW Dee›ebâo}e Leesj ~ Ieesj Iees<eW ~~62~~

cees"cees"Ÿeeves Deesj[le lees cnCet }eie}e keâer ceePes Iej Deelee yeg[e}s. Deelee ceer mebmeejeÛÙee Hebâoele he[Ceej veener.

~~62~~

lesCeW peerJe JeejÙeeJesIe}e ~ meJe&mJeeÛee Gyeie Dee}e ~ lesCeW og:KeW pee}e ~ peesieer keâeb ceenelcee ~~63~~

og:Keeves ceve mewjYewj Pee}s. peerJeveeÛee Gyeie Dee}e Je lÙee og:Keeves peCet lees efJejkeäle cenelcee yeve}e! ~~63~~

keâeb leW efveIeesve peeCeW Ûegkeâ}W ~ hegvneb ceeiegleW }ive kesâ}W ~ lesCeW DelÙebleefÛe ceive pee}W ~ ceve efÉleerÙe mebcebOeeR ~~64~~

heCe ØelÙe#eele lÙeeves IejeÛee lÙeeie ve keâefjlee ogmejs }ive kesâ}s Je hegvne lees mebmeejele hetJeeaØeceeCesÛe jce}e. ~~64~~

pee}e efÉleerÙe mebcebOe ~ meJeWefÛe ceebef[}e Deevebo ~ ßeesleeR JneJeW meeJeOe ~ hegef{}s meceemeeR ~~65~~

veJÙee ØehebÛeele hegvne Deevebo Yej}e. Deelee ßeeslÙeebveer heg{er} meceeme meeJeOeheCeW SskeâeJee. ~~65~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘mJeiegCehejer#ee (De) veece’ meceeme ogmeje

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} ‘mJeiegCehejer#ee’ (De)’ veeJeeÛee ogmeje meceeme meceehle



meceeme eflemeje : mJeiegCehejer#ee (ye)


efÉleerÙe mebcebOe pee}e ~ og:Ke ceeieer} efJemej}e ~ megKe ceevetve jeefn}e ~ mebmeejeÛeW ~~1~~

ogmejs }ive kesâuÙeeJej ceeieer} meJe& og:Ke efJeme¤ve mebmeejele megKeeves jce}e. ~~1~~

pee}e DelÙeble ke=âheCe ~ heesšW ve KeeÙe DeVe ~ ®keäÙeekeâejCeW meeb[er ØeeCe ~ Ùeskeâmeje ~~2~~

DelÙeble kebâpetme nesTve heesšYej DeVener KeeCes mees[}s. Skeâe hewMeemee"er ØeeCe mees[CÙeeÛeer leÙeejer nesleer. ~~2~~

keâoe keâuheebleeR ve JesÛeer ~ meebefÛe}WefÛe hegvne meebÛeer ~ Deblejer Demes} keQâÛeer ~ meÉemevee ~~3~~

Jeešs} les Pee}s lejer KeÛe& ve keâjlee hewMee}e hewmee pees[tve mee"efJe}e. DeMee JÙekeäleer}e Ûeebie}er yegæer nesF&}Ûe keâMeer?

~~3~~

mJeÙeW Oece& ve keâjer ~ Oece&keâlÙee&meefn Jeejer ~ meJe&keâeU eEveoe keâjer ~ meeOegpeveeÛeer ~~4~~

mJele: Oece&ke=âlÙes ve keâjlee leer keâjCeeNÙeemener hejeJe=òe keâjlees Je meeOegmebleebÛeer ÙeLesÛÚ eEveoe keâjlees. ~~4~~

vesCes leerLe& vesCes JeÇle ~ vesCes Deeflele DeYÙeeiele ~ cegbieercegKeerÛeW peW meerle ~ leWefn JeWÛetve meebÛeer ~~5~~

leerLe&Ùee$ee Je JeÇleebÛes veeJe veener. DeeuÙeeiesuÙeeÛes mJeeiele veener. cegbieerÛÙee leeW[eleer} DeVekeâCener yeensj keâe{tve mee"Jetve

"sJelees. ~~5~~

mJeÙeW hegCÙe keâjJesvee ~ kesâ}W lejer osKeJesvee ~ GhenemÙe keâjer cevee ~ veÙes cnCeewveer ~~6~~

mJele: hegCÙe keâjerle veener. ogmeNÙeeves kesâ}s}s DeeJe[le veener. cnCetve lÙeeÛeer eEšie} keâjlees. ~~6~~

osJeeb Yekeäleebme GÚsoer ~ DeebieyeUW mekeâUebme Kesoer ~ efve‰Ïj MeyoW Deblej Yesoer ~ ØeeCeercee$eeÛeW ~~7~~

osJe Je Yekeäle nŸeebvee ceespeerle veener. mJele:ÛÙee meeceLÙee&ves ogmeNÙeebvee $eeme oslees Je ogmeNÙee}e efpeJnejer }eieleer} Demes

keâ"esj Meyo yees}lees. ~~7~~

veerefle meeb[tve ceeieW ~ DeveerleerveW JeleeX }eies ~ ieJe& Oe®ve Hegâies ~ meJe&keâeU ~~8~~

veerleerÛee lÙeeie keâ¤ve DeveerleerÛes peerJeve peietve melele ieJee&ves Hegâie}s}e jnelees. ~~8~~

hetJe&peebme eEmeleefj}W ~ he#eßeeæefn veeneR kesâ}W ~ kegâUowJele "efkeâ}W ~ keâesCeshejer ~~9~~

efhelejebvee Pegiee¤ve ßeeækeâcex yebo kesâ}er. kegâUowJeleekeâ[s {gbketâvener keâOeer heeefn}s veener. ~~9~~

Dee#ele Yeefj}er YeeCee ~ ogpee yeÇeÿeCe cesngCee ~ Dee}e neslee heengCee ~ efŒeÙesme cetU ~~10~~

keâesCelÙeener keâeÙee&mee"eR Heâkeäle yeefnCeer}e Deeceb$eCe ÅeeJeÙeeÛes. helveer}e ceensjer vesCÙeemee"er Dee}s}e cesngCee neÛe ogmeje

heengCee! (yeÇeÿeCe mecepetve lÙee}eÛe pesJeCe osCes). ~~10~~

keâoe veeJe[s nefjkeâLee ~ osJe ve}ies meJe&Lee ~ mveevemebOÙee cnCes Je=Lee ~ keâemeÙee keâjeJeer ~~11~~

nefjkeâLee vekeâes, osJeeÛeer iejpe veener, mveevemebOÙee šekeâeT Deens. ~~11~~

DeefYeUe<eW meebÛeer efJeòe ~ mJeÙeW keâjer efJemJeemeIeele ~ ceoW ceele}e Gvceòe ~ lee®CÙeheCeW ~~12~~


ogmeNÙeebÛee }esYeeves efJeÕeemeIeele keâ¤vener OevemebÛeÙe kesâ}e. lee®CÙeeÛÙee ceoeves GvceòeemeejKee Jeeiet }eie}e. ~~12~~

lee®CÙe Deebieer Yej}W ~ Oeeefj° veJeÛes Oeefj}W ~ keâ®b veÙes leWefÛe kesâ}W ~ ceene heehe ~~13~~

lee®CÙeeves cegmecegmele DemeuÙeeves DeOeerj nesTve pes keâ¤ veÙes les ceneheehener lÙeeves kesâ}s. ~~13~~

Œeer kesâ}er hejer Oeekegâšer ~ Oeerj ve OejJesefÛe heesšeR ~ efJe<eÙe}esYeW mesJešeR ~ JeesUKeer meebef[}er ~~14~~

ogmejs }ive kesâ}s Kejs, heCe leer helveer JeÙeele Dee}s}er vemeuÙeeves Oeerj OejJesvee. mebYeesieemekeäleerves lÙeeves meJe& ceÙee&oe

mees[uÙee. ~~14~~

ceeÙes yeefnCe ve efJeÛeejer ~ pee}e heeheer hejÉejer ~ ob[ heeJe}e jepeÉejeR ~ leNner hee}šsvee ~~15~~

keâesCeeÛeer DeeF&, keâesCeeÛeer yenerCe, keâesCeeÛeer helveer Demee efJeÛeej ve keâjlee lees JÙeefYeÛeejer yeve}e. jepeeves lÙeemee"er

efMe#ee kesâ}er lejer lees yeo}}e veener. ~~15~~

hejŒeer osKeesefve Â°eR ~ DeefYeUe<e G"s heesšeR ~ Dekeâle&JÙeW eEnhegšer ~ hegvne nesÙes ~~16~~

keâesCeeÛeer helveer heentve efleÛÙeeJej ceve yeme}s lejer leer efceUCes MekeäÙe vemeuÙeeves efKeVelee ÙesT }eie}er. ~~16~~

SsmeW heehe Gob[ kesâ}W ~ MegYeeMegYe veeneR Gj}W ~ lesCeW oes<eW og:Ke Yej}W ~ Dekeâmceele Deebieer ~~17~~

DeMeer Yejhetj heehes kesâuÙeeves Je ÙeesiÙe DeÙeesiÙeeÛee efJeÛeej mees[uÙeeves Deveskeâ Deepeej pe[}s. ~~17~~

JÙeeOeer Yej}er meJeeËieeR ~ ØeeCeer pee}e #eÙejesieer ~ kesâ}s oes<e Deeheg}s Yeesieer ~ meerIeÇ keâeUW ~~18~~

JÙeeOeerves meJeeËie Yej}s. #eÙejesie Pee}e. lÙeeÛÙeeÛe heeheeÛes lÙee}e }JekeâjÛe ØeeÙeef§eòe efceUe}s. ~~18~~

og:KeW meJeeËie Hegâš}W ~ veeefmekeâ DeJeIeWefÛe yewme}W ~ }#eCe peeTve pee}W ~ kegâ}#eCe ~~19~~

meJeeËiee}e [eie he[}s, veekeâ Ûehešs Pee}s, osKeCesheCee ve° nesTve efJeõthe Pee}e. ~~19~~

osneme #eerCelee Dee}er ~ veevee JesLee GÆJe}er ~ lee®CÙeMekeäleer jeefn}er ~ Kebie}e ØeeCeer ~~20~~

osn #eerCe Pee}e. jesieØeeflekeâejMekeäleer mebhe}er. lee®CÙe ve° nesTve ne[kegâUe Pee}e. ~~20~~

meJeeËieer }eieuÙee keâUe ~ osneme Dee}er DeJekeâUe ~ ØeeCeer keâebhes ÛeUÛeUeb ~ Meefkeäle veeneR ~~21~~

meJeeËie ogKet }eie}s, osn efJeõthe nesTve, ogye&UheCeecegUW neleeheeÙeebvee kebâhe megš}e. ~~21~~

nmleheeoeefokeâ Pe[}s ~ meJeeËieeR efkeâ[s heef[}W ~ osKeesve LegbkeâeW }eie}s ~ }eneveLeesj ~~22~~

neleeÛeer, heeÙeeÛeer yeesšs Pe[}er, Debieele efkeâ[s he[}s, }neve-cees"s }eskeâ lÙee}e heentve lÙeeÛeer ÚerLet keâ¤ }eie}s. ~~22~~

pee}er efJe°sÛeer meejCeer ~ YeesJeleer G"}er Je{e&Ceer ~ DelÙeble Kebie}e ØeeCeer ~ peerJe ve JeÛes ~~23~~

efJe‰sJej efveÙeb$eCe jeefn}s veener. YeesJeleer IeeCe megš}er. lees Flekeâe #eerCe Pee}e keâer `lees Deelee peiele veener.' Demes }eskeâ

cnCet }eie}s. ~~23~~

Deeleeb cejCe osiee osJee ~ yengle keâ° pee}s peerJee ~ pee}e veeneR vesCeeW "sJee ~ heelekeâeÛee ~~24~~

`osJee, Deeleeb ce}e let cejCe os. keâ° menve nesle veenerle. Depetve ceePeer heehes mebhe}er veenerle Demes efomeles.' DeMeer lees

keâ®Cee Yeeketâ }eie}e. ~~24~~

og:KeW IeUIeUeb j[s ~ peeW peeW heens Deebieekeâ[s ~ leeW leeW owvÙeJeeCeW yeeheg[W ~ leUceUer peerJeeR ~~25~~

og:Keeves [esàÙeebletve IeUIeUe Deßet Jeent }eie}s. mJele:ÛÙee Mejerjekeâ[s heentve jentve jentve Keble Jeešt }eie}er. oerve

nesTve leUceUt }eie}e. ~~25~~

Ssmes keâ° pee}s yengle ~ mekeâU pee}W Jeeleenele ~ ojJe[e Iee}tve efJeòe ~ ÛeesjšeR ves}W ~~26~~


DeMee Ùeelevee nesTve meJee&Ûeer Jeeleenle Pee}er. lÙeele Yej cnCetve Ûeesjebveer ojes[e Iee}tve mebheòeer }gš}er. ~~26~~

pee}W Deej$e vee hej$e ~ ØeejyOe "ekeâ}W efJeefÛe$e ~ Deehe}e DeeheCe ceUcet$e ~ mesefJe}e og:KeW ~~27~~

Oe[ vee mebmeej, Oe[ vee hejceeLe& DeMeer efmLeleer Pee}er. ØeejyOeeÛes KesU DevegYeJee}e Dee}s. peCet DeeheuÙee}eÛe

Deehe}er efJe‰e Je cet$e IesCÙeeÛes og:Ke Øeehle Pee}s. ~~27~~

heehemeece«eer mej}er ~ efoJemeWefoJeme JesLee nj}er ~ JewÅeW Deew<eOeW efoOe}eR ~ GheÛeej pee}e ~~28~~

og:Kes Yeesietve heehes mebhe}er. nUtnUt jesie yeje nesle ies}e. JewÅeeves Deew<eOes osTve GheÛeej kesâ}s. ~~28~~

cejle cejle JeebÛe}e ~ Ùeeme hegvneb pevce pee}e ~ }eskeâ cnCeleer heef[}e ~ ceeCemeebceOes ~~29~~

`ne cejlee cejlee JeeÛetve lÙeeÛee peCet hegvepe&vce nesTve ne Deelee ceeCemeele Dee}e' Demes }eskeâ cnCet }eie}s. ~~29~~

ÙesjW Œeer DeeefCe}er ~ yejJeer IejJeele ceebef[}er ~ Deefle mJeeLe&yegæer Oeefj}er ~ hegvneb ceeiegleer ~~30~~

helveer}e Iejer DeeCe}er, ØehebÛeeÛeer meeceg«eer ieesUe keâ¤ve hegvne DelÙeble mJeeLeea peerJevee}e meg®Jeele kesâ}er. ~~30~~

keâebner JewYeJe cesUefJe}W ~ hegvne meJe&efn mebefÛe}W ~ hejbleg ie=n yeg[e}W ~ mebleeve veeneR ~~31~~

keâener mebheòeer efceUefJe}er Je mee"efJe}er. hejbleg cet}yeeU vemeuÙeeves Iej yeg[euÙeemeejKes Jeešt }eie}s. ~~31~~

heg$emebleeve vemleeb og:Keer ~ Jeebpe veebJe heef[}W }esefkeâkeâeR ~ leW ve efHeâšs cnCeewveer }Wkeâer ~ lejer nes Deeleeb ~~32~~

ceg}iee vemeuÙeeves og:Ke lej neslesÛe. heCe }eskeâ lÙeebvee JeebPeesšs cnCet }eie}s les og:Ke peemle Jeešt }eie}s. les lejer

vemeeJes cnCetve ceg}ieer lejer JneJeer Demes Jeešt }eie}s! ~~32~~

cnCeesve veevee meeÙeeme ~ yengle osJeeme kesâ}s veJeme ~ leerLex JeÇleW GheJeeme ~ OejCeW heejCeW ceebef[}W ~~33~~

lÙeemee"er Deveskeâ ØeÙelve kesâ}s. osJee}e veJeme kesâ}s. leerLe&Ùee$ee JeÇle, Gheeme, OejCes Oej}er, heejCeer kesâ}er. ~~33~~

efJe<eÙemegKe leW jeefn}W ~ JeebpeheCeW og:Keer kesâ}W ~ lebJe leW kegâUowJele heeJe}W ~ pee}er Je=æer ~~34~~

mebYeesieemekeäleer mebhetve efhele=lJeeÛeer FÛÚe yeUkeâš Pee}er. JebOÙelJeeÛes og:Ke HeâejÛe keä}sMe osT }eie}s. DeÛeevekeâ

kegâ}owJele ØemeVe nesTve ceg}iee Pee}e. ~~34~~

lÙee }WkegâjeJejer Deefle Øeerefle ~ oesIesefn #eCe Ùeskeâ ve efJeMebYeleer ~ keâebner peeuÙee Dee›ebâoleer ~ oerIe&mJejW ~~35~~

lÙeeJej oesIeebÛes peerJeehe}erkeâ[s Øesce pe[}s. lÙee}e leer oesIes [esàÙeeheg{tve ne}t osle veJnleer. meeOeer eEMekeâ Dee}er lejer

oesIes ieUs keâe{tve j[t }eie}er. ~~35~~

Ssmeer les og:efKemles ~ hetpeerle nesleer veevee owJeleW ~ lebJe leWefn ces}W DeJeefÛeleW ~ hetJe&heeheWkeâ®veer ~~36~~

lÙee ceg}eÛÙee keâeUpeerves lÙeebveer Deveskeâ owJeleebÛÙee Gheemevee kesâuÙee. hejbleg lÙee oesIeebÛÙee Je lÙeeÛÙee mJele:ÛÙee

hetJe&heeheebcegUs lees ceg}ieener Dekeâmceele ces}e. ~~36~~

lesCeW yengle og:Ke pee}W ~ IejeR DeejbOeW heef[}W ~ cnCeleer Deecnebme keâeb "sefJe}W ~ osJeW Jeebpe keâ®veer ~~37~~

lÙeecegUs lÙeebvee DelÙeble og:Ke Pee}s. Iej peCet Deesme he[}s. `osJeeves Deecne}e Demes efvehegef$ekeâ keâe "sefJe}s' Demee Meeskeâ

les keâ¤ }eie}s. ~~37~~

Deecnebme õJÙe keâeÙes keâjeJeW ~ leW peeJeW hejer DehelÙe JneJeW ~ DehelÙee}eieer lÙepeeJeW ~ }eies} meJe& ~~38~~

`Deelee Deecne}e mebheòeerÛee keâeÙe GheÙeesie? leer meJe& peeT os, heCe cet} nesT os. lÙeemee"er meJe&mJeeÛee lÙeeie keâjeJee

}eie}e lejer Ûee}s}.' ~~38~~

JeebpeheCe mebefomeW ies}W ~ leeW cejleJeebpe veebJe heef[}s ~ leW ve efHeâšs keâebner kesâ}W ~ lesCeW og:KeW Dee›ebâoleer ~~39~~


Lees[Ÿee efoJemeebhegjles JebOÙelJeeÛes efkeâšeU ies}s Kejs. heCe Deeleeb cejsheÙe&vle les ÚUerle jenCeej, Demes efomeles. les Deelee

DešU Deens Demes mecepetve oesIes cees"cees"Ÿeeves j[t }eie}s. ~~39~~

DeecegÛeer Jes}er keâeb Kegbefš}er ~ ne ne osJee Je=òeer yeg[e}er ~ kegâUmJeeceerCe keâeb #eesYe}er ~ efJePee}e kegâUoerhe ~~40~~

`DeeceÛeer JebMeJes}er keâe Kebef[le Pee}er? ceePee JÙeJemeeÙe Deelee keâesCe Ûee}efJeCeej? kegâ}mJeeefceveer keâe jeieeJe}er?

DeeceÛÙee JebMeeÛee efoJeeÛe efJePetve ies}e.' ~~40~~

Deeleeb }WkegâjeÛeW cegKe osKesve ~ lejer Deevebos je[er Ûee}sve ~ DeeCeer ieUefn šeWÛeerve ~ kegâUmJeeefceCeerheemeeR ~~41~~

`Deeleeb hegvne pej ceg}iee Pee}e lej cees"Ÿee Deeveboeves efveKeeNÙeeJe¤ve Jeešs} lesJe{e Ûee}sve. kegâUosJeerheeMeer peeTve

ceeves}e ieU šesÛetve IesF&ve.' (Skeâ veJeme.) ~~41~~

DeeF& Yeglee keâjerve legPee ~ veebJe "sJeerve kesâjhegbpee ~ JesmeCeer Iee}erve ceePee ~ ceveesjLe hegjJeer ~~42~~

ceePÙee ceg}e}e legPÙeeheeMeer ceMee} IesTve GYee keâjerve. ns ceeles, lÙeeÛes `kesâjhegbpee' Demes Deheceevekeâejkeâ veeJe "sJeerve.

legPÙee mesJesÛeer lÙee}e JesmeCe Iee}erve. cee$e let ceePeer FÛÚe hetCe& keâj. (kesâjhegbpee-keâÛejekegbâ[er.) ~~42~~

yengle osJeebme veJeme kesâ}W ~ yengle ieesmeeJeer Oegbef[}s ~ iešiešeb efieefU}W ~ meieUs eEJeÛet ~~43~~

Demes Deveskeâ osJeebvee veJeme kesâ}s. yeNÙeeÛe efmeæheg®<eebÛes DeeMeerJee&o Iesle}s. keâesCeer eEJeÛet ve ÛeeJelee efieUeJeÙeeme

meebefiele}s lesner efieU}s! eEkeâJee eEJeÛeJeeÛÙee obMeeØeceeCeW Jesovee menve keâ¤ve meJe& DeIeesjer veJeme kesâ}s. ~~43~~

kesâ}s mebcebOeeÛes meeÙeeme ~ jeneCeW Ieele}W yengJeme ~ kesâUW veeefjkesâUW yeÇeÿeCeeme ~ DebyeÇoeveW efoOe}eR ~~44~~

keâesCee mecebOeeÛes Meehe Demeleer} cnCetve lÙeebvee Meeble kesâ}s. ieeWOeàÙeekeâ[tve ieeWOeU Ieele}s. yeÇeÿeCeebvee veejU, kesâUer

Je DeebyÙeebÛeer oeves efo}er. ~~44~~

kesâ}eR veevee keâJeše}W ~ heg$e}esYeW kesâ}eR {e}W ~ lejer DeÂ° efHeâj}W ~ heg$e veeneR ~~45~~

efheMeeÛÛe efJeÅesÛeer meeOeves Je keâener efJehejerle ke=âlÙes heg$eØeehleermee"er kesâ}er. heCe ØeejyOeÛe Øeefleketâ} PeeuÙeeves ceg}iee Pee}e

veener. ~~45~~

Je=#eeKee}W peeTve veeneleer ~ HeâUleeR Pee[W keâjheleer ~ Ssmes veevee oes<e keâefjleer ~ heg$e}esYeekeâejCeW ~~46~~

heg$eeÛÙee peyej Dehes#esves keâ¤ veÙes les kesâ}s. helveerves ceeefmekeâ heeUerÛÙee cegoleerle Pee[eKee}er mveeve kesâ}s. HeâUs osCeejer

Pee[s JeeUJetve šekeâCÙeeÛes GheeÙe kesâ}s. ~~46~~

mees[tve mekeâU JewYeJe ~ lÙeebÛee JeejÙeeJesIe}e peerJe ~ lebJe lees heeJe}e Keb[sjeJe ~ DeeCeer kegâUmJeeefceCeer ~~47~~

meJe& JewYeJe legÛÚ Jeešt }eietve efÛeòe mewjYewj Pee}s. lesJne Dekeâmceele Keb[sjeJe Je kegâUmJeeefceveer ØemeVe Pee}er. ~~47~~

Deelee ceveesjLe hegjleer ~ Œeerheg®<eW Deeveboleer ~ meeJeOe nesTve ßeesleeR ~ heg{W DeJeOeeve ÅeeJeW ~~48~~

nŸeeheg{s lÙeeÛÙee ceveeØeceeCes lÙee}e efceUs}. oesIespeCe Deeveboeves yesnes<e nesleer}, leer keâLee Deelee meeJeOe nesTve

ßeeslÙeebveer SskeâeJeer. ~~48~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeeos ‘mJeiegCe hejer#ee' (ye) veece’ meceeme eflemeje

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `mJeiegCe hejer#ee' (ye) veeJeeÛee eflemeje meceeme meceehle



meceeme ÛeJeLee : mJeiegCehejer#ee (keâ)


}WkegâjW Gob[ pee}eR ~ leeW les }#ceer efveIeesve ies}er ~ yeehe[eR efYekesâmeeR }eie}eR ~ keâebner KeeÙee efceUsvee ~~1~~

heg{s lÙee}e Skeâeceeietve Skeâ DeMeer efkeâlÙeskeâ ceg}s Pee}er. lÙeebvee heesmelee heesmelee Deme}s}er mebheòeer mebhe}er. KeeÙe}e

efceUsveemes PeeuÙeeves Yeerkeâ ceeieCÙeeÛeer lÙeebÛÙeeJej JesU Dee}er. ~~1~~

}WkegâjW KesUleer OeekegâšeR ~ ÙeskeWâ jebieleer ÙeskeWâ heesšeR ~ Ssmeer IejYejer pee}er oešer ~ keâvÙee DeeCeer heg$eebÛeer ~~2~~

keâener }neve ceg}s KesUle nesleer, keâener jebiele nesleer. Skeâ heesšele nesles. Demes ceg}ebveer Iej Ye¤ve ies}s. ~~2~~

efoJemeWefoJeme KeÛe& Jee{}e ~ ÙeeJee neslee lees Kegbšesve ies}e ~ keâvÙee GheJejer peeuÙee lÙeeb}e ~ GpeJeeJeÙee

õJÙe veeneR ~~3~~

efoJemeevegefoJeme KeÛe& Jee{le Ûee}}e. efceUkeâle keâceer Pee}er. JeÙeele Dee}suÙee ceg}eRÛÙee }iveemee"er neleeMeer hewmeener

jeefn}e veener. ~~3~~

ceeÙesyeeheW nesleeR mebheVe ~ lÙeebÛeW Gob[ nesleW Oeve ~ lesCeWkeâefjleeb Øeefle‰e ceeve ~ peveeR pee}e neslee ~~4~~

DeeF&Je[er} Oevee{Ÿe nesles Je lÙeebÛÙeecegUs }eskeâele Øeefle‰e efceUle nesleer. oyeoyee neslee. ~~4~~

Yejce Deens }eskeâeÛeejeR ~ heefn}er veeboCetkeâ veeneR IejeR ~ efoJemeWefoJeme DeYÙeeblejeR ~ oefjõ Dee}W ~~5~~

`kegâšgbye mebheVe Deens' Demee }eskeâebvee Yeüce neslee. heCe JemlegefmLeleer Deieoer JesieUer nesleer. efoJemeevegefoJeme Iejele oeefjõŸe

efMej}s. ~~5~~

Ssmeer IejJeele Jee{}er ~ KeeleeR leeW[W efceUe}eR ~ lesCeW ØeeCeerÙeebme }eie}er ~ keâeUpeer GÉsieeÛeer ~~6~~

DeMee jerleerves Iejeleer} JÙeehe Jee{}e. KeeCeejer leeW[s, Skeâeceeietve Skeâ Jee{le ies}er. lÙeecegUW heeflehelveer}e ØehebÛeeefJe<eÙeer

GodJesie efvecee&Ce Pee}e. Gyeie Dee}e. ~~6~~

keâvÙee GheJejer peeuÙee ~ heg$eebme veesJeNÙee DeeuÙee ~ Deeleeb GpeJeCee kesâuÙee ~ heeefnpesle keâeR ~~7~~

ceg}eRÛes }iveeÛes JeÙe Pee}s. ceg}ebvee ceg}er meebietve ÙesT }eieuÙee. Deelee lÙeebÛeer }ives kesâ}erÛe heeefnpesle DeMeer

heefjefmLeleer efvecee&Ce Pee}er. ~~7~~

pejer ceg}W lewmeeRÛe jeefn}eR ~ lejer hegvneb }eskeâ}epe pee}er ~ cnCeleer keâemeÙee JÙee}eR ~ pevceoeefjõŸes ~~8~~

ceg}s-ceg}er DeefJeJeeefnle jeefn}er lej }eskeâebkeâ[tve Iee}tvehee[tve yees}Ceer Ssketâve IesCÙeeÛeer JesU Ùesles. nŸee pevceoefjõŸeebveer

ceg}s pevcee}e Iee}eJeerÛe keâMee}e? ~~8~~

Ssmeer }eskeâ}epe nesF&} ~ Jeef[}ebÛeW veebJe peeF&} ~ Deeleeb ®Ce keâesCe osF&} ~ }iveehegjleW ~~9~~

DeMeer meceepeele ÚerLet nesF&}, Jee[Jeef[}ebÛeer keâerleea OegUer}e efceUs}. Deelee }iveebhegjles keâesCeer keâpe& osF&} keâe DeMeer

eEÛelee efvecee&Ce Pee}er. ~~9~~

ceeieW ®Ce pÙeeÛeW Iesle}W ~ lÙeeÛeW hejleesve veeneR efounW ~ SsmeW DeeYeeU keâesmeU}W ~ GÉsieeÛeW ~~10~~

DeeleeheÙe&vle Iesle}s}er keâpexmegæe Hesâ[}s}er veenerle. nŸee meJe& efJeÛeejeves GodJesieeÛes peCet DeeYeeUÛe keâesmeU}s. ~~10~~


DeeheCe KeeleeW DeVeemeer ~ DeVe KeeleW DeeheCeemeeR ~ meJe&keâeU ceevemeeR ~ eEÛeleelegj ~~11~~

DeeheCe DeVe Keelees. DeVeemee"er hewmee efceUefJeCÙeeÛeer eEÛelee DeeheuÙee}eÛe Keeles! cnCetve ceve melele eEÛelesvesÛe

«eeme}s}s jenles. ~~11~~

heleer DeJeIeerÛe cees[}er ~ JemleYeeJe ieeneCe heef[}er ~ Dene osJee JesU Dee}er ~ Deeblee ef[JeeàÙeeÛeer ~~12~~

yeepeejele nesleer leer hele mebhe}er. Iejeleer} }nevecees"Ÿee Jemlet ieneCe he[uÙee. osJee! Deelee efoJeeUs efveIeCÙeeÛeer JesU

Dee}er Deens. keâeÙe ner DeJemLee! ~~12~~

keâebneR kesâ}e lee[ecees[e ~ efJeefkeâ}e IejeRÛee hee[ejs[e ~ keâebneR hewkeâe jeskeâ[e ~ keâUeblejW keâeef{}e ~~13~~

MesJešer jeKetve "sefJe}suÙee Jemlet Je peveeJejs efJeketâve hewmee Lees[Ÿee efoJemeeble GYee kesâ}e. ~~13~~

SsmeW ®Ce Iesle}W ~ }esefkeâkeâeR obYe kesâ}W ~ mekeâU cnCeleer veebJe jeefKe}W ~ Jeef[}ebÛeW ~~14~~

DeMee jerleerves keâpe& keâe{tve peeCeejer DeyeÇt keâMeerlejer meebYeeU}er. nŸeeves IejeCÙeeÛee }ewefkeâkeâ jeKe}e Demes }eskeâner

cnCet }eie}s. ~~14~~

SsmeW ®Ce Gob[ pee}W ~ efjCeeFleeR Jes{tve Iesle}W ~ ceie ØeÙeeCe DeejbefYe}W ~ efJeosMeeØeleer ~~15~~

keâpe& Jee{leÛe Ûee}}s. meeJekeâejebveer leieeoe }eJe}e. cnCetve iegheÛethe otjosMeer efveIetve peeCÙeeÛes "jefJe}s. ~~15~~

oesveer Je®<eW yeg[er ceeefj}er ~ veerÛe mesJee Debefiekeâeefj}er ~ MejerjW Deeheoe Yeesefie}er ~ DeefleMeÙeWmeeR ~~16~~

keâesCee}ener ve meebielee oesve Je<ex otj osMeele peeTve jeefn}e. n}keâerme}keâer keâeces kesâ}er. ne}Dehes°e meesmeuÙee.

Deleesveele $eeme Pee}e. ~~16~~

keâebner cesUefJe}W efJeosMeeR ~ peerJe }eie}e ceveg<ÙeebheemeeR ~ ceie hegmeesefveÙeeb mJeeceermeer ~ cegj[lee pee}e ~~17~~

otjosMeele Lees[s hewmes mee"efJe}s, heCe efÛeòe cee$e Iejeleer} ceeCemeebkeâ[s }eie}s nesles. lÙeecegUs OevÙeeÛeer hejJeeveieer IesTve

ieeJeekeâ[s hejle Dee}e. ~~17~~

lebJe leW DelÙeble heer[eJe}eR ~ Jeeš heenele yewme}eR ~ cnCeleer efoJemeieleer keâeb }eie}er ~ keâeÙes keâjCeW osJee

~~18~~

lees hejle ÙesF&heÙe&vle kegâšgbyeerÙeebÛeer heefjefmLeleer DelÙeble ne}eKeerÛeer Pee}er nesleer. meJe&peCe lÙeeÛÙee Jeešskeâ[s [esUs }eJetve

yeme}s nesles. ns Demes efoJeme keâe Dee}s cnCetve osJeekeâ[s oeo ceeiele nesles. ~~18~~

Deeleeb Deecner keâeÙes KeeJeW ~ efkeâleer GheJeemeeR cejeJeW ~ SsefmeÙeeÛes mebieleerme osJeW ~ keâeb heeb Ieele}W Deecnebmeer

~~19~~

nŸee efmLeleerle Deecner keâeÙe KeeJes ? GheeMeerheesšer efkeâleer efoJeme keâe{eJes? ns osJee, Deecner DeMee ceeCemeeÛÙee Iejele

keâeÙe cnCetve Dee}es? ~~19~~

SsmeW Deeheg}W megKe heeneleer ~ hejer lÙeeÛeW og:Ke vesCeleer ~ DeeCeer Meefkeäle iesef}Ùeeb DebleeR ~ keâesCeerÛe keâecee ve

Ùesleer ~~20~~

Demes meJe&peCe mJele:ÛÙee megKeeÛee efJeÛeej keâjerle nesles. heCe lees keâMee efmLeleerle Demes} Demee efJeÛeejner keâesCeeÛÙee ceveele

Dee}e veener. MesJešer efJekeâ}ebie efmLeleerle lej keâesCeerÛe efJeÛeejerle veener. ~~20~~

Demees Ssmeer Jeeš heenleeb ~ Â°er osefKe}e DeJeefÛelee ~ ceg}W OeeJeleer leelee ~ Yeeie}eme cnCeewveer ~~21~~

DeMee ceve:efmLeleerle meJe&peCe lÙeeÛeer Jeeš henele Demelee DeÛeevekeâ lees Iejer Dee}e. `ØeJeemeeves legcner oce}e Demee}'

Demes cnCetve meJe& ceg}s YeesJeleer pece}er. ~~21~~


Œeer osKeesve Deevebo}er ~ cnCes DeecegÛeer owvÙe efHeâš}er ~ lebJe ÙesjW efoOe}er ~ ieeb"es[er neleeR ~~22~~

veJeNÙee}e yeIetve helveer}ener Deevebo Pee}e. `Deeleeb DeeceÛes oerveJeeCes peerJeve mebhe}s' Demes leer ceveeleuÙee ceveele

cnCee}er. yejesyej DeeCe}s}er iee"es[er lÙeeveW lÙee meJeeËÛÙee neleele efo}er. ~~22~~

mekeâUebme Deevebo pee}e ~ cnCeleer DeecegÛee Je[er} Dee}e ~ lesCeW lejer Deecneb}e ~ DeebiÙee šeshÙee DeeefCeuÙee

~~23~~

Demee DeeveboerDeevebo Pee}e. `DeeceÛes Je[er} Dee}s Je lÙeebveer DeeceÛÙeemee"eR keâhe[s DeeCe}s' Demes ceg}s cnCet }eie}er.

~~23~~

Ssmee Deevebo ÛÙeejer efoJeme ~ meJeWÛe ceebef[}er kegâmecegme ~ cnCeleer nW iesef}Ùeeb Deecnebme ~ hegvne Deeheoe }eieleer

~~24~~

Ûeej efoJeme ne Deevebo efškeâ}e. veblej nUtnUt le›eâejeRvee meg®Jeele Pee}er. `DeeCe}s}er meeceg«eer Je hewmes mebhe}s lej hegvne

DeeceÛes ne} meg¤ nesleer},' Demes meJeeËvee Jeešt }eie}s. ~~24~~

cnCeewveer DeeefCe}W leW DemeeJeW ~ ÙesCeW ceeiegleW efJeosMeeme peeJeW ~ Deecner nW KeeTb ve leeW ÙeeJeW ~ õJÙe cesUTve

~~25~~

cnCetve DeeCe}s}s meJe& ÙesLesÛe "sJeeJes. lÙeeves hegvne otjosMeer peeTve DeeCe}s}s mebheCÙeeÛÙee Deele DeeCeKeer õJÙe

keâceeJetve DeeCeeJes. ~~25~~

Ssmeer Jeemevee mekeâUebÛeer ~ DeJeIeeR meesFjeR megKeeÛeeR ~ Œeer DelÙeble ØeerleerÛeer ~ lesefn megKeeÛe }eie}er ~~26~~

Demes meJeeËveeÛe Jeešt }eie}s, keâejCe les meJe& megKeeÛes meesyeleer nesles. efpeÛes veJeNÙeeJej DelÙeble Øesce DemeeJes leer helveer

megæe ceg}ebØeceeCesÛe cnCet }eie}er. ~~26~~

efJeosmeeR yeng oieo}e ~ efJeßeebleer IÙeeJeÙee Dee}e ~ mJeemeefn veeneR šeefkeâ}e ~ leeW peeCeW Jees{Je}W ~~27~~

hejØeebleele Heâej oieoie PeeuÙeeves efJeßeebleermee"eR Iejer Ùeslees ve Ùeslees leesÛe hegvne hejleCÙeeÛeer JesU Dee}er. ~~27~~

heg{W Dehes#ee peesefmeÙeebÛeer ~ kesâ}er efJeJebÛevee cegntlee&Ûeer ~ Je=efòe iegble}er leÙeeÛeer ~ peeleeb ØeMemle ve Jeešs ~~28~~

pÙeesefle<ee}e peeCÙeeÛee cegntle& efJeÛeej}e Keje, heCe lÙee}e peeJesmes Jeešsvee. IejeleÛe jneJes Demes Jeešt }eie}s. ~~28~~

ceeÙee cee$ee efmeæ kesâ}er ~ keâebner meece«eer yeebOe}er ~ }WkegâjW Â°erme heeefn}eR ~ ceeie&mle pee}e ~~29~~

peeCÙeemee"er yeebOeeyeebOe kesâ}er. ceeÙesÛes heeMe keâmeslejer lees[}s. ceg}ebkeâ[s [esUs Ye¤ve heeefn}s Je oejeyeensj he[}e. ~~29~~

efŒeÙesme DeJe}esefkeâ}W ~ efJeÙeesieW og:Ke yengle Jeeš}W ~ ØeejyOemet$e legkeâ}W ~ ®CeeveyebOeeÛes ~~30~~

helveerkeâ[s Â°er šekeâ}er. efleÛÙee efJeÙeesieeÛes HeâejÛe og:Ke Jeeš}s. JeemleefJekeâ ns veeles keâeÙeceÛes Demeles. heCe ØeejyOeeÛÙee

ØeJeeneves lesner legš}s. ~~30~~

kebâ" meodieefole pee}e ~ ve mebJejsÛe ieefnJej}e ~ }Wkegâje DeeefCe efhelÙee}e ~ le[elees[er pee}er ~~31~~

kebâ" oeštve Dee}e. DeveeJejheCes ngbokesâ ÙesleÛe jeefn}s. heCe Je[er} Je ceg}s nŸeebÛeer leešeletš Ûegkeâ}er veener. ~~31~~

pejer ®CeeveyebOe Demes} ~ lejer ceeiegleer Yesšer nesF&} ~ veeneR lejer mebieleer hegjs} ~ ÙesefÛe YesšerveW legceÛeer ~~32~~

lees meJeeËvee cnCee}e, ̀ keâener $e+CeevegyebOe Demes} lejÛe hegvne Deehe}er Yesš nesF&}. veenerlej nerÛe Deelee DeKesjÛeer Yesš.'

~~32~~

SsmeW yees}esve mJeej nesÙes ~ ceeieglee HeâerjefHeâjeW heens ~ efJeÙeesieog:Ke ve meens ~ hejbleg keâebner ve Ûe}s ~~33~~

Demes cnCetve peeCÙeemee"er efveIee}e, heCe hegvne ceeies JeUtve JeUtve henele neslee. efJeÙeesieeÛes og:Ke DemenŸe Pee}s. heCe


heefjefmLeleerheg{s keâener F}epe veJnlee. ~~33~~

Deeheg}e ieebJe jeefn}e ceeieW ~ efÛeòe Yeüce}W mebmeejGÉsieW ~ og:KeJe}e ØehebÛemebieW ~ DeefYeceeveemleJe ~~34~~

mJele:Ûes ieeJe ceeies he[}s, mebmeejeÛÙee $eemeeves efÛeòe DemJemLe Je GoefdJeive Pee}s. `ceer keâlee&', `ceer heeseEMeoe' DeMee

DeefYeceeveecegUs ØehebÛeeÛÙee mebieleerle DelÙeble og:Ke Pee}s. ~~34~~

les meceFË ceelee Dee"Je}er ~ cnCes OevÙe OevÙe les ceeT}er ~ cepekeâejCeW yengle keâ°}er ~ hejer ceer vesCeWefÛe cetKe&

~~35~~

DeMee nŸee ceve:efmLeleerle DeÛeevekeâ DeeF&Ûeer Dee"JeCe Pee}er Je lÙee}e Demes Jeeš}s keâer efpeves ceePÙeemee"er Deheej keâ°

Iesle}s leer KejesKej efkeâleer ØesceU Deme}er heeefnpes. heCe ce}e cetKee&}e lÙeeÛeer peeCeerJe jeefn}er veener. ~~35~~

Deepeer pejer les Demeleer ~ lejer cepe}e keâoe ve efJeMebYeleer ~ efJeÙeesie nesleeb Dee›ebâoleer ~ les heesšeefie JesieUerÛe

~~36~~

Deepe lej leer nÙeele Demeleer lej efleves ce}e Demes JeeNÙeeJej mees[}s vemeles. lÙeeletve efJeÙeesieeÛeer JesU Dee}erÛe Demeleer

lej efleves efkeâleer Dee›eâesMe kesâ}e Demelee. lees keâUJeUeÛe JesieUe! ~~36~~

heg$e JewYeJenerve efYekeâejer ~ ceelee lewmeeefÛe Debefiekeâejer ~ oieo}e osKeesefve DeblejeR ~ lÙeeÛÙee og:KeW og:KeeJes

~~37~~

ceg}iee JewYeJeMetvÙe Je oefjõer Deme}e lejer DeeF& lÙee}e Deehe}e ceeveles. lÙee}e $eeme Pee}e keâer leer og:Keer nesles. ~~37~~

ØehebÛe efJeÛeejW heeneleeb ~ nW mekeâU pees[s ve pees[s ceelee ~ nW Mejerj peÙeskeâefjleeb ~ efvecee&Ce pee}W ~~38~~

ØehebÛeeÛes mJe¤he heenlee, ¢ee Mejerje}e efpeves pevce efo}e leer ceelee ¢ee ØehebÛeele Flej Jeešs} les efceUe}s lejer hejle

efceUle veener. ~~38~~

}ebJe lejer les ceeÙee ~ keâeÙe keâjeefJeÙee menße peeÙee ~ hejer Yeg}esve ies}eW JeeÙeeb ~ cekeâjOJepeeÛesefve ~~39~~

helveerÛes Øesce [eefkeâCeermeejKes Demeles. DeMee npeej efŒeÙee Demetve keâeÙe GheÙeesie? heCe mebYeesiemegKeemee"er ce}e Yet}

he[}er Je ceePes peerJeve Hegâkeâš ies}s. ~~39~~

Ùee Ùeskeâe keâeceekeâejCeW ~ efpeJe}ieebeEme ÉbÉ IesCeW ~ meKeeR leeRÛe efhemegCeW ~ SsmeeR JeešleeR ~~40~~

nŸee mebYeesiemegKeemee"er efpeJe}ieebÛes mebyebOe legš}s. peer Deehe}er nesleer leerÛe hejkeâer Pee}er. ~~40~~

cnCeewve OevÙe OevÙe les ØehebÛeer peve ~ pes ceeÙeyeeheeÛeW Yepeve ~ keâefjleer ve keâefjleer ceve ~ efve‰Ïj efpeJe}ieebmeer

~~41~~

cnCetve pes ØeehebefÛekeâ }eskeâ DeeF&Jeef[}ebvee meebYeeUleele Je efce$eveele}ieebMeer Ûeebie}s mebyebOe "sJeleele les KejesKej OevÙe

nesle. ~~41~~

mebieleer ŒeeryeeUkeâeÛeer ~ Deens mee"er pevceeÛeer ~ hejer ceeÙesyeeheW keQâÛeeR ~ efceUleer} heg{W ~~42~~

helveer Je ceg}s nŸeebÛes mebyebOe DeeÙeg<ÙeYej hegjleele. heCe DeeF& Je Je[er} MesJešheÙe&vle keâmes jneleer}? ~~42~~

SsmeW hetJeeA nesleW Ssefkeâ}W ~ hejer les meceFË veeneR keâU}W ~ ceve nW yeg[esve ies}W ~ jeflemegKeeÛee [esneR ~~43~~

ne efJeÛeej le®CeheCeele ceer Sskeâ}s}e neslee. heCe jeflemegKeeÛÙee mebYeüceeceOÙes ceve yeg[tve iesuÙeeves lees efJeÛeej lÙee JesUer

efškeâ}e veener. ~~43~~

ns meKeeR Jeešleer hejer efhemegCeW ~ efceUe}er JewYeJeekeâejCes ~ efjleW peeleeb }eefpejJeeCeW ~ DelÙeble Jeešs ~~44~~

helveer Je ceg}s ner efpeJe}ie Jeešleele Kejer, heCe leerÛe hejkeâer Demeleele. keâejCe lÙeebvee Heâkeäle JewYeJe nJes Demeles. lÙeebÛÙee


iejpee hegjJeuÙee veenerle lej lÙeebÛeer yees}Ceer Ssketâve Deehe}er DeeheuÙee}eÛe }epe Jeešt }eieles. ~~44~~

Deeleeb Ye}lewmeW keâjeJeW ~ heefj õJÙe cesUTve vÙeeJeW ~ efjleW peeleeb mJeYeeJeW ~ og:Ke Deens ~~45~~

Jeešs} lees GÅeesie keâjeJee heCe lÙeebvee hewmes hegjJeeJesle. ceeskeâàÙee neleeves ies}s keâer lÙeebÛÙeekeâ[tve Iee}tve hee[tve yees}Ceer

SskeâCÙeeÛes og:Ke meesmeeJes }eieles. ~~45~~

Ssmeer JesJeOe&vee keâjer ~ og:Ke Jeeš}W Deblejer ~ eEÛelesefÛeÙes ceenehegjeR ~ yeg[esve ies}e ~~46~~

DeMee ØekeâejÛÙee efJeÛeejÛe›eâele yeg[tve lees Heâej keâ°er Pee}e Je DelÙevle efÛevlee«emle Pee}e. ~~46~~

Ssmee ne osn Deeheg}e ~DemeleebÛe hejeOesve kesâ}e ~ F&ÕejeR keâevekeâeW[e pee}e ~ kegâšgbyekeâeyee[er ~~47~~

Jemlegle: DeeheuÙee osneJej Deehe}er cee}keâer Demeleevee lees peCet kegâšgbyeerÙeebÛee ieg}ece yeveJe}e. lÙeebÛÙeemee"er keâeyee[

keâ° keâjleevee F&ÕejeÛes meeOes mcejCener Pee}s veener. ~~47~~

Ùee Ùeskeâe keâeceemee"er ~ pevce ies}e Deešešer ~ JeÙe JesÛeuÙee mesJešeR ~ Ùeskeâ}WefÛe peeJeW ~~48~~

`kegâšgbyeerÙeebÛes hees<eCe keâjCes' nŸee SkeâeÛe keâeceemee"er pevceYej keâ° Gheme}s. heCe DeeÙeg<Ùe mebhe}s keâer SkeâšŸeevesÛe cejeJes

}eieles. meeLeer}e keâesCeer vemeles. ~~48~~

Ssmee ceveeR ØemleeJe}e ~ #eCe Ùeskeâ Goeme pee}e ~ meJeWefÛe ØeeCeer PeUbye}e ~ ceeÙeepeeUW ~~49~~

DeMee he§eeòeeheele keâener JesU ies}e. lesJe{e JesU DelÙeble Goeme Pee}e. hejbleg ceeÙesÛÙee ØeYeeJeecegUs hegvne Ke[ye[tve

peeiee Pee}e. ~~49~~

keâvÙeeheg$eW Dee"Je}eR ~ ceveerntefve ef#eleer Jeeš}er ~ cnCes }WkegâjW Deblej}eR ~ ceePeeR cepe ~~50~~

ceg}ies Je ceg}er nŸeebÛeer Dee"JeCe nesTve mJele:Ûeer ceve:efmLeleer yeepet}e "sJetve lÙeebÛeer keâeUpeer Jeešt }eie}er. `ceePeerÛe

ceg}s ce}e ogjeJe}er.' Demes lees cnCet }eie}e. ~~50~~

ceeieer} og:Ke Dee"Je}W ~ peW peW nesleW Øeehle pee}W ~ ceie ®ove DeejbefYe}W ~ oerIe& mJejW ~~51~~

Yeesie}s}s meJe& og:Ke Dee"Je}s. pes ØeejyOeele nesles les efceUe}s Demes cnCetve cees"Ÿeeves ieUs keâe{tve j[t }eie}e. ~~51~~

DeejCÙe®ove keâefjleeb ~ keâesCeer veeneR yegPeeefJelee ~ ceie nesÙes efJeÛeeefjlee ~ Deeheg}s ceveeR ~~52~~

heCe ns j[Ces DejCÙeeleer} Skeâebleele j[CÙeemeejKes nesles. mecepetle Iee}eJeÙee}e keâesCeerÛe veJnles. ns }#eele DeeuÙeeJej

lees mJele:Meer efJeÛeej keâ¤ }eie}e. ~~52~~

Deeleeb keâemeÙee j[eJeW ~ Øeehle nesleW leW YeesieeJeW ~ SsmeW yees}esefveÙee peerJeW ~ Oeeefj° kesâ}W ~~53~~

Deelee j[tve keâeÙe GheÙeesie? pes meceesj ÙesF&} les Yeesie}sÛe heeefnpes. Demee ceveeleuÙee ceveele efJeÛeej keâ¤ve mJele:}e

Oeerj efo}e. ~~53~~

Ssmee og:Kes oieo}e ~ ceie efJeosMeeØeleer ies}e ~ heg{W Øemebie Jele&}e ~ lees meeJeOe Sskeâe ~~54~~

Demee og:Keeves nesjheUtve lees otj osMeer ies}e. heg{s pes pes Ie[}s les meeJeOeevelesves Sskeâe. ~~54~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos `mJeiegCehejer#ee (keâ) veece’ meceeme ÛeJeLee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `mJeiegCehejer#ee (keâ)' veeJeeÛee ÛeJeLee meceeme meceehle



meceeme heeÛeJee : mJeiegCehejer#ee ([)


heg{W ies}e efJeosMeemeer ~ ØeeCeer }eie}e JÙeemebieemeer ~ DeeheuÙee efpeJesmeeR meesmeer ~ veevee ßece ~~1~~

heg{s otjosMeer heesnesÛeuÙeeJej lees Peštve keâece keâ¤ }eie}e. lÙeemee"er nesCeejs meJe& ØekeâejÛes ßece lÙeeves meesme}s. ~~1~~

Ssmee ogmlej mebmeej ~ keâefjleeb keâ°}e Leesj ~ heg{W oesveer ÛÙeejer mebJelmej ~ õJÙe cesUefJe}W ~~2~~

DeMee Ùee heej hee[CÙeeme keâ"erCe Deme}suÙee mebmeejemee"er lÙeeves Deheej keâ° meesme}s Je oesve-Ûeej Je<ex hewmes peceJe}s.

~~2~~

meJeWefÛe Dee}e osMeemeer ~ leeW DeeJe<e&Ce heef[}W osmeeR ~ lesCeW iegCeW ceveg<Ùeebmeer ~ yengle keâ° pee}s ~~3~~

veblej lees DeeheuÙee Iejer hejleuÙeeJej henelees lees osMeele og<keâeU he[}e neslee. ceeCemeebÛes peerJeve Ke[lej yeve}s. ~~3~~

ÙeskeâebÛÙee yewmeuÙee Dece=lekeâUe ~ Ùeskeâebme Ûebõer }eie}er [esUeb ~ ÙeskeWâ keâebheleer ÛeUÛeUeb ~ owvÙeJeeCeeR ~~4~~

keâesCeeÛÙee [esàÙeebleer} lespe efveIetve ies}s, GheemeecegUs keâesCeer yesMegæ nesCÙeeÛÙee ceeiee&Jej nesles. keâesCeer GheemeceejercegUs

oerve nesTve LejLej keâehele nesles. ~~4~~

ÙeskeWâ oerve¤he yewme}eR ~ ÙeskeWâ megpe}eR ÙeskeWâ ces}eR ~ SsmeeR keâvÙeeheg$eW osefKe}eR ~ Dekeâmceele [esUeb ~~5~~

keâesCeer oerveJeeCesheCeeves vegmeles yemetve nesles, keâesCeeÛÙee meJeeËiee}e metpe Dee}er. keâesCeer ces}er. DeMeer ceg}eceg}eRÛeer DeJemLee

lÙeeves heeefn}er. ~~5~~

lesCeW yengle og:Keer pee}e ~ osKeesefveÙeeb GYe[ Dee}e ~ ØeeCeer Dee›ebâoeW }eie}e ~ owvÙeJeeCee ~~6~~

lÙeecegUs lÙee}e DeleerJe og:Ke Pee}s. og:KeeÛÙee GceeàÙeeves oerve nesTve lees cees"Ÿeeves j[t }eie}e. ~~6~~

lebJe leeR DeJeIeeR meeJeOe pee}eR ~ cnCeleer yeeyee yeeyee pesTb Iee}er ~ DeVee}eieeR efce[keâ}eR ~ Pe[e Ieeef}leer

~~7~~

yeehee}e heentve lÙeebvee Lees[er GYeejer Dee}er Je `yeeyee Deecne}e pesJet Iee}e' Demes cnCele DeVeemee"er leUceUCeejer leer

ceg}s lÙee}e ÙesTve efÛekeâš}er. ~~7~~

ieeb"es[W mees[tve heeneleer ~ neleeb heef[}W leWefÛe Keeleer ~ keâebneR leeW[er keâebneR neleeR ~ ØeeCe peeleer efveIeesveer ~~8~~

lÙeebveer iee"es[er mees[tve nelee}e ÙesF&} les KeeCÙeeme meg®Jeele kesâ}er. Skeâ Ieeme neleele Je Skeâ Ieeme leeW[ele DemeleeveeÛe

keâesCeeÛee ØeeCe ies}e. ~~8~~

leeble[er leeble[er pesTb Iee}er ~ leeW leW pesefJeleeb pesefJeleeb keâebner ces}er ~ keâebner nesleeR OeeoeJe}eR ~ leWefn ces}eR DepeerCeX

~~9~~

yeehe ceg}ebvee IeeF&IeeF&ves YejJet }eie}e. pesJeleepesJeleeÛe keâesCeer ces}er. DeefleYegkesâcegUs DeeflepesJe}s}er DepeerCe& nesTve

ces}er. ~~9~~

SsmeeR yengleskeWâ ces}eR ~ Ùeskeâ oesveer ceg}W Gj}eR ~ leWefn owvÙeJeeCeer pee}eR ~ Deehe}s ceelesÛeebÛegveer ~~10~~

DeMeer yengleskeâ ceg}s ces}er. Skeâoesve JeeÛe}er, heCe DeeF&JeeÛetve leer oerveJeeCeerÛe jeefn}er. ~~10~~


SsmeW DeeJe<e&Ce Dee}W ~ lesCeW IejefÛe yeg[e}W ~ heg{W osmeeR megefYe#e pee}W ~ DeeefleMeÙeWmeer ~~11~~

DeMee Øekeâejs og<keâeUecegUs kegâšgbyeeÛeer Jeeleenle Pee}er. veblej osMeele DeVeOeevÙe Yejhetj efhekeâ}s. ~~11~~

}skegâjeb veener Jee{efJeles ~ DeVe keâjeJeW }eies Deeheg}sve neleW ~ yeng $eeme Iesle}e efÛeòeW ~ mJeÙebheekeâeÛee ~~12~~

heCe ceg}ebÛes mebieesheve keâjCÙeeme keâesCeerÛe veJnles. mJeÙebheekeâ mJele:}eÛe keâjeJee }eiele neslee. lÙeecegUs lees Heâej $emle

Pee}e. ~~12~~

}eskeâeR Yejerme Ieele}W ~ hegvneb ceeiegleW }ive kesâ}W ~ õJÙe nesleW leW JesÛe}W ~ }iveekeâejCeW ~~13~~

}eskeâebveer Heâej Dee«en kesâuÙeeves lÙeeves DeeCeKeer Skeâoe }ive keâ¤ve lÙeele meJe& mebheòeer KeÛe& kesâ}er. ~~13~~

hegvne efJeosMeemeer ies}e ~ õJÙe cesUTve Dee}e ~ leJe IejeR keâUnes }eie}e ~ meeJe$e heg$eebmeer ~~14~~

veblej hegvne otjosMeer peeTve hewmes efceUJetve DeeCe}s. Iejer ÙesTve heenlees lees meeJe$e ceg}eble Yeeb[Ces }eie}s}er! ~~14~~

Œeer pee}er vneleerOegleer ~ heg$e osKees ve mekeâleer ~ YeüleejeÛeer ies}er Meefkeäle ~ Je=æ pee}e ~~15~~

veJeer helveer vegkeâleerÛe JeÙeele Dee}s}er. heefnuÙee oesIeeRÛes le®Ce ceg}iesner JeÙeele Dee}s}s. lÙeebÛes mebyebOe efyeIe[tve ies}s

nesles. veJeje Je=ælJeeves #eerCe Pee}e neslee. ~~15~~

meoe Yeeb[Ce heg$eebÛeW ~ keâesCeer veeÙekeâleer keâesCeeÛeW ~ Jeefvelee Deefle ØeerleerÛeW ~ Øeereflehee$e ~~16~~

ceg}ies melele Deeheehemeele Yeeb[le nesles. keâesCeerÛe keâesCeeÛes Sskeâle veJnles. le®Ce helveerefJe<eÙeer DelÙeble Deemekeäleer efvecee&Ce

Pee}er nesleer. ~~16~~

eEkeâle yewme}e cevee ~ Ùeskesâ "eFË he[svee ~ cnCeesefveÙeeb heebÛee peCee ~ cesUefJe}W ~~17~~

melele eEÛelee }eietve jeefn}er. keâeÙe keâjeJes les keâUsvee. Skeâ$e jenCes DeMekeäÙe Pee}s. cnCetve lÙeeves ieeJeeleer} heeÛe

$eÙemLe meppeveebvee efveJee[Ÿeemee"er yees}eefJe}s. ~~17~~

heebÛe peCe Jeebšs keâefjleer ~ leeW les heg$e veeÙeskeâleer ~ efveJee[e veJnsefÛe Debleer ~ Yeeb[Ce }eie}W ~~18~~

lÙee hebÛeebveer JeešCÙee keâ¤ve efouÙee. heCe ceg}ebvee lÙee ceevÙe PeeuÙee veenerle. MesJešer efveJee[e ve PeeuÙeeves Yeeb[Ces meg¤

Pee}er. ~~18~~

yeehe}Wkeâe Yeeb[Ce pee}W ~ }skeâeR yeeheeme ceeefj}W ~ leJe les ceelesveW Iesle}W ~ MebKeleerLe& ~~19~~

yeehe Je ceg}ies ÙeebÛÙeelener Yeeb[Ce }eie}s. ceg}ebveer yeehee}e ye[efJeuÙeeves meeJe$e DeeF& MebKe keâ¤ }eie}er. ~~19~~

Sskeâesefve efceUe}s }eskeâ ~ GYes heenleer keâewlegkeâ ~ cnCeleer yeeheeme }skeâ ~ keâecee Dee}s ~~20~~

lees Deej[eDeesj[e Ssketâve yejsÛe }eskeâ ieesUe Pee}s Je kegâÛes°e keâ¤ve iebcele heent }eie}s. `ceg}ies yeeheeÛÙee Ûeebie}sÛe

GheÙeesieer he[}s!' Demes les kegâeflmeleheCes cnCet }eie}s. ~~20~~

pÙee keâejCeW kesâ}s veJeme ~ pÙee keâejCeW kesâ}s meeÙeeme ~ les heg$e efheleerÙeeme ~ ceeefjleer hene ~~21~~

`pÙee ceg}ebmee"er veJeme kesâ}s, Deceehe keâ° Gheme}s les ceg}ies yeeheeme ceejerle Deensle. les veJe} hene!' ~~21~~

Ssmeer Dee}er heehekeâUer ~ Deeef§eÙe& ceeefve}W mekeâUer ~ GYes leesef[leer keâUer ~ veiej}eskeâ ~~22~~

heeheecegUs Demee ne keâ}n efvecee&Ce Pee}e. meJeeËvee lÙeeÛes Heâej veJe} Jeeš}s. veblej keâener meppeveebveer lees lebše

mees[Je}e. ~~22~~

heg{W yewmeesve heebÛe peCe ~ Jeešs kesâ}s lelmeceeve ~ yeehe}skeâebÛeW Yeeb[Ce ~ leesef[}W leWneR ~~23~~

hegvne hebÛeebveer meJeeËvee meejKes Jeešs keâ¤ve efo}s Je yeehe}skeâebÛes Yeeb[Ce mees[efJe}s. ~~23~~

yeeheeme JesieUW Ieele}W ~ keâeWheš yeebOeesve efoOe}W ~ ceve keâeblesÛeW }eie}W ~ mJeeLe&yegæer ~~24~~


yeehee}e JesieUs keâ¤ve Skeâ Peeshe[er yeebOetve efo}er. helveerner Deelee oesIeebhegjlesÛe heent }eie}er. ~~24~~

keâeblee le®Ce heg®<e Je=æ ~ oesIeebme heef[}e mebcebOe ~ Keso meeb[tve Deevebo ~ ceeefve}e lesneR ~~25~~

helveer le®Ce Je heleer cneleeje DeMee lÙee ØehebÛeele oesIeebveer og:Ke efJeme¤ve Deevebo efvecee&Ce keâjCÙeeÛee ØeÙelve kesâ}e. ~~25~~

Œeer meehe[}er megboj ~ iegCeJeble DeeCeer Ûelegj ~ cnCes ceePeW YeeiÙe Leesj ~Je=æheCeeR ~~26~~

megboj, meodieÏCeer Je Ûelegj helveer ÙeesieeÙeesieeves cneleejheCeer efceUeuÙeeves lees mJele:}e Heâej YeeiÙeJeeve mecepet }eie}e. ~~26~~

Ssmee Deevebo ceeefve}e ~ og:Ke meJe&efn efJemej}e ~ lebJe lees ieuye}e pee}e ~ hejÛe›eâ Dee}W ~~27~~

DeMeer keâes"s megKeer peerJevee}e meg®Jeele nesTve ceeieer} og:Ke efJemejles ve efJemejles leesÛe lÙee YeeieeJej Me$etves nu}e

kesâuÙeeves ieeWOeU G[e}e. ~~27~~

Dekeâmceele Oee[er Dee}er ~ keâeblee yeboer Oe¤ve ves}er ~ JemleYeeJeefn ies}er ~ ØeeCeerÙeeÛeer ~~28~~

Me$etÛeer DeÛeevekeâ Oee[ Dee}er. lÙeeÛÙee helveer}e lÙeebveer heUJetve ves}s Je Iejner }gštve ves}s. ~~28~~

lesCeW og:Ke pee}W YeejeR ~ oerIe& mJejW ®ove keâjer ~ ceveeR Dee"Jes megbojer ~ iegCeJeble ~~29~~

lÙeecegUs lees DeefleMeÙe keâ°er Pee}e. iegCeJeeve Je megboj helveerÛÙee Dee"JeCeerves cees"cees"Ÿeeves j[t }eie}e. ~~29~~

lebJe efleÛeer Jeelee& Dee}er ~ legceÛeer keâeblee Yeü°}er ~ SskeâesefveÙee Deebie Iee}er ~ he=LJeerJejer ~~30~~

leesÛe lÙeeÛÙee helveer}e yeešJeuÙeeÛeer (efkebâJee leer Meer}Yeü° PeeuÙeeÛeer) yeeleceer Dee}er. leer Ssketâve lees peefceveerJej ie[ye[e

}esUt }eie}e. ~~30~~

meJÙe DehemeJÙe }esUs ~ peUW heePejleer [esUs ~ Dee"efJeleeb efÛeòe heesUW ~ og:KeeveUW ~~31~~

peefceveerJej [eJÙee GpeJÙee Debieeves }esUt }eie}e. [esàÙeebvee DeßegOeeje }eieuÙee. helveerÛÙee Dee"JeCeeRÛÙee og:Keeiveerves

lÙeeÛes ceve nesjheUtve efveIee}s. ~~31~~

õJÙe nesleW cesUefJe}W ~ leWefn }iveeme JesÛe}W ~ keâeblesefmeefn Oe¤ve ves}W ~ ogjeÛeejeR ~~32~~

pesJe{s õJÙe efceUJe}s nesles les }iveemee"er KeÛe& kesâ}s Je yeeÙekeâes}e og°ebveer heUJetve ves}s. ~~32~~

cepeefn Je=æehÙe Dee}W ~ }skeâeR JesieUW Ieele}W ~ Dene osJee Jees{Je}W ~ DeÂ° ceePeW ~~33~~

ceerner Deelee Je=æ Pee}es. lÙeele ceg}ebveer ce}e JesieUs kesâ}s. ns osJee, ceePes ØeejyOe keâmes ce}e ÚUerle Deens! ~~33~~

õJÙe veeneR keâeblee veeneR ~ "eJe veeneR Meefkeäle veeneR ~ osJee cepe keâesCeerÛe veeneR ~ legpeJesieUW ~~34~~

hewmee veener, yeeÙekeâes veener, Iej veener, meeceLÙe& veener. ns osJee, Deelee legPÙeeJeeÛetve ce}e keâesCeerÛe veener. ~~34~~

hetJeea osJe veeneR hegefpe}e ~ JewYeJe osKeesve Yeg}}e ~ mesKeeR ØeeCeer ØemleeJe}e ~ Je=æheCeeR ~~35~~

DeeleeheÙeËle osJeeÛeer meeOeer hetpeemegæe kesâ}er veener. mJele:ÛÙee JewYeJeele jcetve jeefn}e Je MesJešer cneleejheCeer

he§eeòeeheeÛeer heeUer Dee}er. ~~35~~

osn DelÙeble Kebie}W ~ meJeeËie JeeUesve ies}W ~ Jeeleheerle GmeU}W ~ kebâ" oeš}e keâHeWâ ~~36~~

osneÛee eEhepeje jeefn}e, Mejerj JeeUtve ies}s, JeeleefheòeeÛee Øekeâeshe nesTve kebâ"ele keâHeâ Ye¤ve jeefn}e. ~~36~~

JeUs efpeJnsefÛe yeesye[er ~ keâHeWâ kebâ" Ie[Ie[er ~ ogieËOeer megš}er leeW[eR ~ veekeâeR m}s<cee Jeens ~~37~~

efpeYesves yees}Ces keâ"erCe Pee}s, kebâ"ele keâHeâ IejIe¤ }eie}e, leeW[e}e JeeF&š Jeeme ÙesT }eietve veekeâeletve MeWyet[ Jeent

}eie}e. ~~37~~

ceeve keâebhes ÛeUÛeUeb ~ [esUs ieUleeR YeUYeUeb ~ Je=æheCeeR DeJekeâUe ~ "eketâve Dee}er ~~38~~


ceeves}e kebâhe megš}e, [esàÙeebletve heeCeer Jeent }eie}s. Ûesnje efvemlespe nesTve owvÙeJeeCee efomet }eie}e. ~~38~~

obleheešer GKeU}er ~ lesCeW yeesÛejeEKe[er heef[}er ~ cegKeeR }eU ieUeW }eie}er ~ ogieËOeerÛeer ~~39~~

meJe& oele he[}s. lÙeecegUs leeW[eÛes yeesUkesâ nesTve }eUsÛee ØeefleyebOe iesuÙeeves leer Jeent }eie}er. efMeJeeÙe keâHeâeefokeâebcegUs

efle}e ogieËOe ÙesT }eie}e. ~~39~~

[esUeb heenleeb efomesvee ~ keâeveeR Meyo Sskesâvee ~ oerIe& mJejW yees}Jesvee ~ ocee oešs ~~40~~

[esàÙeebvee Oe[ efomesvee, keâeveebveer veerš Ssketâ ÙesF&vee Je Oeehe }eieuÙeeves cees"Ÿee DeeJeepeele yees}lee ÙesF&vee. ~~40~~

Mekeäleer heeÙeebÛeer jeefn}er ~ yewmeJesvee ceg®kegbâ[er Iee}er ~ ye=nleer JeepeeW }eie}er ~ leeW[eÛe Ssmeer ~~41~~

heeÙeeble Ûee}CÙeeÛeer Mekeäleer Gj}er veener. yemeCÙeeÛeerner Mekeäleer ve GjuÙeeves heeÙe heesšeJej IesTve PeesheCÙeeÛeer heeUer

Dee}er. IeMeele IejIej Je Kee}er mejkeâCeeje Jeeje ÙeebÛes melele DeeJeepe nesT }eie}s. ~~41~~

#egOee }eieleeb DeeJejsvee ~ DeVe meceFË efceUsvee ~ efceUe}W lejer ÛeeJesvee ~ oeble ies}s ~~42~~

keâOeer Yetkeâ DeveeJej Pee}er lejer JesUsJej DeVe efceUsvee. oele vemeuÙeeves efceUe}s}s DeVe ÛeeJeJesvee. ~~42~~

efheòeW efpejsvee DeVe ~ Ye#eerleebÛe nesÙes Jeceve ~ lewmeWefÛe peeÙes efveIeesve ~ DeheeveÉejW ~~43~~

heÛeveMekeäleer keâceer PeeuÙeeves DeVe heÛesvee. keâener DeVe G}šerletve lej keâener ve heÛe}suÙee efmLeleerleÛe iegoÉejeletve yeensj

he[t }eie}s. ~~43~~

efJe°e cet$e DeeCeer yeUme ~ YeesJelee JeceveW kesâ}e veeme ~ og¤ve peeleeb keâeW[s mJeeme ~ efJeÕepeveeÛee ~~44~~

ce}, cet$e, yes[keâe Je G}šŸee Ùee meJeeËveer DebLe®CeeÛÙeeYeesJeleer ogieËOeer efvecee&Ce kesâ}er. peJeUtve peeCeeNÙee ØelÙeskeâe}e

veekeâ Oe¤ve peeJes }eie}s. ~~44~~

veevee og:KeW veevee JÙeeOeer ~ Je=æheCeeR ÛeUs yegæer ~ leNneR hegjsvee DeeJeOeer ~ DeeÙeg<ÙeeÛeer ~~45~~

Deveskeâ cevemleehe, jesie ÙeebÛÙeeyejesyejÛe cneleejheCeer yegæerJejÛes efveÙeb$eCe megšles. heCe DeeÙeg<Ùe cee$e mebhele veener. ~~45~~

heeheCÙee YeJeÙeeÛes kesâMe ~ efhekeâesve Pe[}s efve:Mes<e ~ meJeeËieeR }eWye}W ceebme ~ efÛejkegâšemeeefjKeW ~~46~~

heeheCÙee Je YegJeÙeebÛes kesâme heeb{js Pee}s eEkeâJee hetCe& ieUtve he[}s Je meJeeËieeJej eEÛeOÙee JeeUle IeeleuÙeeØeceeCes lJeÛee

}eWyet }eie}er. ~~46~~

osn meJe& heeefjKeW pee}W ~ meJebie[s efve:Mes<e jeefn}s ~ mekeâU ØeeCeercee$e yees}s ~ cejsvee keâeb ~~47~~

meJe& mebyebefOele ogjeJe}s. yejesyejerÛeer ceeCemes cejCe heeJe}er. ̀ ne Depetve keâe cejle veener' Demes meJe&peCe cnCet }eie}s. ~~47~~

peW pevcetve heesme}eR ~ lesefÛe efHeâjesve heef[}eR ~ DebleeR efJe<ece JesU Dee}er ~ ØeeCeerÙeemeer ~~48~~

pÙeebvee pevcee}e Iee}tve Jee{efJe}er leer ceg}sÛe hee" keâ¤ve yeme}er. lÙeeÛÙeeJej MesJešer Heâej cees"Ÿee De[ÛeCeerÛeer JesU

Dee}er. ~~48~~

ies}W lee®CÙe ies}W yeU ~ ies}W mebmeejerÛeW meU ~ Jeeleenele pee}W mekeâU ~ Mejerj DeeefCe mebheòeer ~~49~~

lee®CÙe Je Mekeäleer mebhe}er. mebmeejeÛeer Gceso ve° Pee}er. MejerjeÛeer Je hewMeeÛeer Jeeleenle Pee}er. ~~49~~

pevceJejer mJeeLe& kesâ}e ~ eflelegkeâeefn JesLe& ies}e ~ kewâmee efJe<ece keâeU Dee}e ~ DeblekeâeUeR ~~50~~

meJe& DeeÙeg<ÙeYej kesâJeU mJeeLee&Ûee efJeÛeej kesâ}e. heCe lÙeeletve pes meeOe}s les Hegâkeâš ies}s. DeeefCe Deelee cejCeeÛÙee JesUer

heefjefmLeleer DelÙeble keâ"erCe Pee}er. ~~50~~

megKeekeâejCeW Pegj}e ~ meWKeeR og:KeW keâ°er pee}e ~ heg{W ceeieglee Oeeskeâe Dee}e ~ ÙesceÙeelevesÛee ~~51~~


megKeemee"er DeeÙeg<ÙeYej leUceU kesâ}er. MesJešer og:KeÛe JeešŸee}e Dee}s Je heg{s Deelee ÙeceÙeeleveebÛes leeš Jee{tve

"sefJe}s Deens. ~~51~~

pevce DeJeIee og:KecetU ~ }eieleer og:KeeÛeW FbieU ~ cnCeesefveÙeeb lelkeâeU ~ mJeefnle keâjeJeW ~~52~~

meJe& og:KeebÛee Giece pevceeleÛe Deens. pevceYej lÙee og:KeebÛÙee [eieCÙee meesmeeJÙee }eieleele. cnCetve ceeCemeeves

cees#eemee"er Peštve mJele:Ûes efnle meeOeeJes. ~~52~~

Demees SsmeW Je=æheCe ~ mekeâUebme Deens oe®Ce ~ cnCeesefveÙeeb MejCe ~ YeieJebleeme peeJeW ~~53~~

Demes ns YeÙeevekeâ cneleejheCe keâceer-peemle ØeceeCeele ØelÙeskeâe}eÛe Ùesles. cnCetve osJee}e MejCeeiele jneJes. ~~53~~

heg{Ws Je=æerme leòJeleeb ~ ieYeea ØemleeJee neslee ~ leesefÛe Dee}e ceeieglee ~ DeblekeâeUeR ~~54~~

ieYee&JemLesheemetveÛe nesCeejer eEhe[eÛeer Jee{ ner Je=ælJeeÛeer veeboerÛe Demeles. lesÛe cejCekeâeUer ÙesTve "sheles. ~~54~~

cnCeewefve ceeiegles pevceeblej ~ Øeehle ceelesÛes Goj ~ mebmeej ne Deefle ogmlej ~ leesefÛe "eketâve Dee}e ~~55~~

Je veblej heg{er} pevceele hegvne ceelesÛÙee ieYee&MeÙeele jneJes }eieles. Demee ne og}ËIÙe mebmeej heg{s efomele Deens. ~~55~~

YeieJeÆpeveeJeebÛegveer ~ Ûegkesâvee ns pevceÙeesveer ~ leehe$eÙeebÛeer peeÛeCeer ~ meebefiepes} heg{W ~~56~~

YeieJebleeÛÙee YekeäleerefMeJeeÙe mebmeejeÛes leehe Ûegkeâle veenerle. hegvepe&vce šUle veener. les ef$eefJeOe leehe Deeleeb meebiet. ~~56~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos `mJeiegCe hejer#ee ([) veece’ meceeme heeÛeJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `mJeiegCe hejer#ee ([)’ veeJeeÛee heeÛeJee meceeme meceehle



meceeme meneJee : DeeOÙeeeflcekeâleehe


leehe$eÙeeÛeW }#eCe ~ Deeleeb meebefiepes} efve¤heCe ~ ßeesleeR keâjeJeW ßeJeCe ~ Ùeskeâe«e nesTveer ~~1~~

Deelee leerve ØekeâejÛÙee leeheebÛes JeCe&ve keâ¤. ßeeslÙeebveer Skeâe«e nesTve les SskeâeJes. ~~1~~

pees leehe$eQ heesU}e ~ lees meblemebies efveJee}e ~ Deele&Yetle lees<e}e ~ heoeLe& pesJeer ~~2~~

leerve leeheebveer heesU}s}e meblemebieleerle efveJetve peelees. SKeeÅee Jemletmee"er leUceUCeeje leer Jemlet efceUeuÙeeJej pemee

Meeble neslees lÙeeØeceeCes. Goe.– ~~2~~

#egOee›eâebleeme efceUs DeVe ~ le=<ee›eâebleeme peerJeve ~ yeboer heef[uÙeeÛeW yebOeve ~ leesef[leeb megKe ~~3~~

Yegkesâ}suÙeeme DeVe, leneve}suÙeeme heeCeer Je leg®bieele he[}suÙeeme megškeâe nesleeÛe megKe Jeešles. ~~3~~

ceenehegjW peepeeJe}e ~ lees hew}leerjeme ves}e ~ keâeb lees mJehveeRÛee ÛesF}e ~ mJehveog:Keer ~~4~~

cenehegjele meehe[}s}e megjef#eleheCes keâe"eJej heesnesÛe}e, mJehveele og:Ke YeesieCeeNÙee}e peeie Dee}er. ~~4~~

keâesCeer Ùeskeâemeer cejCe ~ Ùesleeb efo}W peerJeoeve ~ mebkeâšeme efveJeejCe ~ leesef[leeb megKe ~~5~~

cejCee}e šskeâ}suÙee}e peerJeoeve efceUe}s, keâesCeeJej keâesmeU}s}s mebkeâš otj kesâ}s lej megKe efceUles. ~~5~~

jesieerÙeeme Deew<eOe ~ meØeefÛele DeeefCe Megæ ~ leÙeemeer nesÙes Deevebo ~ DeejesiÙe neslee ~~6~~

jesieer ceeCemee}e DevegYeJeeÛÙee keâmee}e Glej}s}s Je Kee$eerÛes Deew<eOe efouÙeeJej jesie iesuÙeeves lÙee}e meceeOeeve Jeešles.

~~6~~

lewmee mebmeejW og:KeJe}e ~ ef$eefJeOeleeheW heesU}e ~ leesefÛe Ùeskeâ DeefOekeâejer pee}e ~ hejceeLee&meer ~~7~~

pees mebmeej og:Keeveer ogKeeJe}e Deens Je leerve ØekeâejÛÙee leeheeveer osn og:Keele heesUtve efveIee}e Deens leesÛe KejeKegje

hejceeLee&}e ÙeesiÙe (DeefOekeâejer) Demelees. ~~7~~

les ef$eefJeOe leehe les kewâmes ~ Deeleeb yeesef}pesle lewmes ~ ÙesefJe<eFË Ùeskeâ Demes ~ JeekeäÙeeOeej ~~8~~

Deelee ef$eefJeOe leeheebÛes mJe¤he meebiet. lÙeeefJe<eÙeer Skeâ M}eskeâ DeeOeejemee"er IesT. lees Demee– ~~8~~

M}eskeâ

osnWefõÙeØeeCesve megKeb og:Keb Ûe ØeehÙeles ~ FceceeOÙeeeflcekebâ leeheb peeÙeles og:Keb osefnveeced ~~1~~

meJe&Yetlesve mebÙeesieeled megKeb og:Keb Ûe peeÙeles ~ efÉleerÙeleehemebleehe: melÙeb ÛewJeeefOeYeeweflekeâ: ~~2~~

MegYeeMegYesve keâce&Cee osnebles ÙeceÙeelevee ~ mJeie&vejkeâeefo YeeskeäleJÙeefceob ÛewJeeefOeowefJekeâced ~~3~~

M}eskeâeLe&

osn, FbefõÙes Je ØeeCe ¢eebvee megKeog:KeebÛee DevegYeJe Ùeslees. lÙeeleer} og:Keebvee DeeOÙeeeflcekeâ leehe cnCeleele. peieeleer}

pe[Ûesleve heoeLeeËÛÙee mebyebOeecegUs megKeog:Kes nesleele. lÙeeleer} og:Keebvee DeeefOeYeeweflekeâ leehe cnCeleele. MegYe Je DeMegYe keâcex

keâjCeeNÙee}e cejCeeveblej mJeie&vejkeâeefo Yeesie efceUleele. lÙeeleer} vejkeâÙeeleveebvee DeeefOeowefJekeâ leehe cnCeleele. (1-3)


Ùeskeâ leehe DeeOÙeeeflcekeâ ~ ogpee lees DeeefoYeteflekeâ ~ eflemeje DeeefoowefJekeâ ~ leehe peeCeeJee ~~9~~

DeeOÙeeeflcekeâ, DeeefOeYeeweflekeâ Je DeeefOeowefJekeâ Demes leerve ØekeâejÛes leehe Deensle. ~~9~~

DeeOÙeeeflcekeâ lees keâesCe ~ kewâmeer lÙeeÛeer JeesUKeCe ~ DeeefoYeteflekeâebÛeW }#eCe ~ peeefCepes kewâmeW ~~10~~

DeeOÙeeeflcekeâ leehe keâmee Demelees Je lÙeeÛes mJe¤he keâeÙe? DeeefOeYeeweflekeâ leehe keâmee DeesUKeeJee? ~~10~~

DeeefoowefJekeâ lees kewâmee ~ keâJeCe leÙeeÛeer oMee ~ nWefn efJeMeo keâUs Ssmee ~ efJemleej keâerpes ~~11~~

DeeefOeowefJekeâ leehe keâmee Demelees Je lÙeeÛÙee DevegYeJeeÛes mJe¤he keâeÙe les mhe°heCes keâUs} Demes efJemleejhetJe&keâ meebiee.

~~11~~

neb peer cnCeesefve Jekeälee ~ pee}e keâLee efJemleeefjlee ~ DeeOÙeeeflcekeâ leehe Deeleeb ~ meeJeOe Sskeâe ~~12~~

ßeeslÙeeves Demes cnšuÙeeJej JekeälÙeeves `"erkeâ Deens' Demes cnCetve efJemleejhetJe&keâ meebieCÙeeme meg®Jeele kesâ}er. Deelee

DeeOÙeeeflcekeâ leeheeefJe<eÙeer }#ehetJe&keâ Sskeâe. ~~12~~

osn FbefõÙe DeeCeer ØeeCe ~ ÙeebÛesefve ÙeesieW DeeheCe ~ megKeog:KeW efmeCes peeCe ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~13~~

peerJe ne osn, FbefõÙes Je ØeeCe ÙeebÛÙee mebyebOeecegUs keâOeer megKeer lej keâOeer og:Keer neslees. lÙeeleer} og:KeeÛÙee DevegYeJee}e

leehe cnCeleele. neÛe DeeOÙeeeflcekeâ leehe nesÙe. (DeOÙeelce cnCepes Mejerj.) ~~13~~

osneceOetve peW Dee}W ~ FbefõÙeW ØeeCeW og:Ke pee}W ~ leW DeeOÙeeeflcekeâ yeesef}}W ~ leehe$eFË ~~14~~

og:KeebÛeer efvee|celeer Mejerjele nesles. FbefõÙes Je ØeeCe Ùeebvee Pee}s}s og:Ke ceveeceeHe&âle peerJee}e keâUles. leehe$eÙeeleer}

DeeOÙeeeflcekeâ leehe lees neÛe. ~~14~~

osneceOetve keâeÙes Dee}W ~ ØeeCeW keâesCe og:Ke pee}W ~ Deeleeb nW efJeMeo kesâ}W ~ heeefnpes keâeR ~~15~~

osnele keâesCekeâesCelÙee og:KeebÛeer efvee|celeer nesles, ØeeCeebvee keâesCeles og:Ke nesles les Deelee efJemleejhetJe&keâ meebiet. ~~15~~

Ke®pe KeJe[s hegefUÙee vee® ~ veKe®[W ceebpeNÙee osefJe ieesJe® ~ osneceOeer} efJekeâe® ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~16~~

Ke¤pe, lJeÛesÛÙee Yesiee, hegàÙee, vee¤, veKeeKee}er het nesCes, Heâes[, osJeer, ieesJej F. osnefJekeâej cnCepes DeeOÙeeeflcekeâ

leehe. ~~16~~

keâeKeceebpejer kesâMelees[ ~ JeesKešW JeCe& keâeUHeâes[ ~ JÙeeOeer cetUJÙeeOeer ceenepe[ ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~17~~

keâeKesleer} Heâes[, kesâmeeÛÙee cegUeble het nesCes, ke@âvmejmeejKÙee Deepeejeves lÙeeJejer} lJeÛesÛee jbie yeo}Ces Je DelÙeble

leeheoeÙekeâ DeMeer cetUJÙeeOe. ~~17~~

DebiegUJes[s iee}Hegâieer ~ kebâ[ }eies pes JeeGieer ~ efnj[er megpes Yejs ye}bieer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~18~~

yeesš cegjieUCes, iee}iegb[, Deleesveele Keepe megšCes, efnj[er megpeCes, oeleele keâener De[keâCes. ~~18~~

JeeGies Heâes[ G"leer ~ keâeb les megpes Deebiekeâebleer ~ Jeele DeeefCe efle[keâe }eieleer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~19~~

DebieYej Heâes[ G"CeW, meJeeËiee}e metpe, heesšele iegyeeje Oe¤ve le[me }eieCes. ~~19~~

veeFšs Debog iepekeâCe& ~ hesneÛeW heesš efJemleerCe& ~ yewme}W šeUW Hegâšleer keâCe& ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~20~~

veeÙešs, ne[eheÙeËle heesnesÛe}s}er peKece, pe}esojeves cees"s Pee}s}s heesš, keâeve ieÛÛe nesCes Je HegâšCes. ~~20~~

kegâ° DeeCeer Jees}e kegâ° ~ heb[Ÿeejesie Deefleßes‰ ~ #eÙejesieeÛes keâ° ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~21~~

heeb{js keâes[, cenejesie, }Jekeâj yeje ve nesCeeje jkeäle#eÙe (Anaemia) Je #eÙejesie. ~~21~~


Jeešer Ješkeâ JeeÙesieesUe ~ neleeR heeFË }eieleer keâUe ~ YeesJeb[er }eies JesUesJesUeb ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~22~~

JejÛesJej ieg[IÙeeÛeer Jeešer ogKeCes, G}šŸee, heesšele JejÛesJej G"Ceejer keâU, neleheeÙe ogKeCes, JejÛesJej Ûekeäkeâj ÙesCes.

~~22~~

Jees}eb[e DeeefCe JeU ~ heesšmegUeÛeer leUceU ~ DeeOe&efMemeer G"s keâheeU ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~23~~

iejceer (Gonorrhoiea) Je lÙeecegUs peebIÙeele G"CeeNÙee iee"er, heesšMet}eÛee $eeme, DeOe&efMeMeer, ~~23~~

og:Kes ceepe DeeefCe ceeve ~ heg‰er «eerJee DeeefCe Jeove ~ Deefmlemeebos og:Keleer peeCe ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~24~~

kebâyej Je ceeve ogKeCes, ceevesJej ÛejyeerÛee ieesUe ÙesCes (Lipoma) iee} Hegâie}s}s efomeCes, ne[s Je meebOes ogKeCes, ~~24~~

kegâefUkeâ lejU keâeefceCeer ~ cegjcee megb"js ceeefUCeer ~ efJeosmeeR }eie}W heeCeer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~25~~

DeeceebMe, Deeflemeej, keâeJeerU, lee®CÙeheerefškeâe, ieUJes, ieb[ceeUe, ØeJeemeele heeCeer yeeOeCes, ~~25~~

peUmeesme DeeefCe efnJeejW ~ efiejerefJejer DeeefCe DebOeejs ~ pJej heeÛeeJe DeeefCe MeejW ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~26~~

lenevesves leeW[ keâesj[s he[Ces, Leb[er YejCes, iejiejCes, [esàÙeebheg{s DebOeejer ÙesCes, Leb[er Jeepetve ÙesCeeje heebÛe efoJemeebÛee

leehe, ~~26~~

MewlÙe G<Ce DeeefCe le=<Cee ~ #egOee efveõe DeeCeer efoMee ~ efJe<eÙele=<CesÛeer ogo&Mee ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~27~~

oceš Je G<Ce nJesÛee $eeme, leneve, Yetkeâ, Peeshe Je meb[eme ÙeemebyebOeerÛÙee De[ÛeCeer Je DeefveJeej mebYeesiesÛÚe, ~~27~~

DeeUmeer cetKe& DeeCeer Dehesmeer ~ YeÙe GÆJeW ceevemeeR ~ efJemejeUg ogef§eòe Deeefne|veMeer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~28~~

DeeUme, De%eeve Je DeheÙeMeeves KeÛetve Yeerleer JeešCes, efJemejYeesUsheCee Je keâeÙeceÛÙee DeveJeOeeveecegUs melele nesCeejs

vegkeâmeeve Je cevemleehe, ~~28~~

cet$ekeâes[ DeeCeer hejceW ~ jkeäleefheleer jkeälehejceW ~ Ke[eÛe{eÛesefve ßeces ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~29~~

}IeJeer De[Ces, hejcee (syphilis) jkeäleeÛÙee G}šŸee, }IeJeerletve jkeäle peeCes, Ke[e Ûe{ Ûe{uÙeeves oceCes, ~~29~~

cegj[e neieJeCe GvneUs ~ efoMee keâeW[leeb DeeboesUs ~ Ùeskeâ JesLee Demeesve ve keâUs ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~30~~

heesšele cegj[tve DeeJe he[Ces, }IeJeer}e peUpeUCes, DeekeâeMe {ieebveer Ye¤ve iesuÙeeJej iegocejCes Je DeepeejeÛes efveoeve

ve nesCes, ~~30~~

ieeb"er {U}er pee}s peble ~ he[s DeebJe DeeefCe jkeäle ~ Devve lewmeWefÛe he[le ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~31~~

heesšeÛÙee mveeÙetJej leeCe he[Ces, peble, jkeäleer DeeJe Je Devve ve heÛelee lemesÛe yeensj he[Ces, ~~31~~

heesšHegâieer DeeefCe le[me ~ Yej}e efnj }eie}e Ieebme ~ Heâes[er }eieleeb keâemeeJeerme ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~32~~

heesš Hegâietve le[me }eieCes, pesJeleevee DevvekeâCe Õeemeveef}kesâle peeTve "mekeâe }eieCes, SKeeoer Heâes[ IeMeele De[ketâve

peerJe keâemeeJeerme nesCes, ~~32~~

GÛekeâer }eie}er Gefmele ies}e ~ heerle GmeU}W G}eš pee}e ~ Kejs he[mee DeeefCe KeeWkeâ}e ~ Ùee veebJe

DeeOÙeeeflcekeâ ~~33~~

GÛekeâer }eietve GÛÚdJeeme keâeW[Ces, pe"jeleer} Deec} Jee{tve G}šer nesCes, he[mes Je KeeskeâuÙeeves Iemee KejKejCes, ~~33~~

GmeU}e ocee DeeCeer Oeehe ~ he[efpeYe {eefme DeeCeer keâHeâ ~ ceesJeepJeej DeeefCe mebleehe ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~34~~


Oeehe }eietve DeveeJej Pee}s}e ocee, he[efpeYesceOÙes KeJeKeJe megštve Keeskeâ}e, leeheeceOÙes Deefle leehe ÙesTve Debie

Yeepetve efveIeCes, ~~34~~

keâesCeer meWogj Ieele}e ~ lesCeW ØeeCeer efveyeg&pe}e ~ IeMeeceOÙeW Heâes[ pee}e ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~35~~

ieeÙekeâeÛee DeeJeepe Ûeebie}e DemeuÙeeme ØeeflemheOeea lÙee}e Devveeletve MeWotj Iee}leele. lÙeecegUs DeeJeepe yemetve lees

ceeCetme KeÛetve peelees. IeMeele Heâes[ ÙesCes, ~~35~~

ieUmeesšŸee DeeCeer peerYe Pe[s ~ meoe cegKeeR ogieËOeer he[s ~ oblenerve }eieleer efkeâ[s ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~36~~

ieàÙeeÛÙee oesvner yeepetbvee iee"er ÙesCes (mumps) Skeâe yeepetves peerYe Pe[t }eieCes (cancer) leeW[e}e melele IeeCe

Jeeme ÙesCeW Je oele he[tve efnj[Ÿee efkeâ[tve peeCes, ~~36~~

pejb[er Iees}eCee ieb[ceeUe ~ DeJeefÛelee mJeÙeW Hegâšs [esUe ~ DeeheCeefÛe keâeheer DebiegUe ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~37~~

heebLejer megpeCes, veekeâeletve jkeäle JeenCes, ceevesleer} iee"er Jee{Ces, [esàÙeebleer} ceesefleeEyeot DeÛeevekeâ HegâšCes, Ûegketâve

Deehe}s yeesš DeeheCeÛe keâeheCes, ~~37~~

keâUe efle[keâe }eieleer ~ keâeb leW oble GvceUleer ~ DeOej efpeJne jie[leer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~38~~

kebâyej, ceeve F. DeÛeevekeâ ogKet }eietve "Cekeâe }eieCes, oele he[Ces, peerYe Je Dees" ÛeeJe}s peeCes, ~~38~~

keâCe&og:Ke ves$eog:Ke ~ veevee og:KeW Ie[s Meeskeâ ~ ieYeeËOe DeeefCe vehegMÙekeâ ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~39~~

keâeve ogKeCes, [esUs ÙesCes, Deveskeâ og:KeebÛes Meeskeâele nesCeejs ¤heeblej, pevceebOeUsheCee Je vehegbmekeâlJe, ~~39~~

Hegâ}W Je[me DeeCeer he[UW ~ keâer[ ielee& jeleebOeUW ~ ogef§ele Yeüefce° DeeCeer KegUW ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~40~~

keâeÛeeEyeot, ceesefleeEyeot Je he[oe ÙesCes, keâeveeble F. keâer[er nesCes, MesCe F. ielexle he[Ces, je$eer ve efomeCes, }#e vemeCes,

efJeefÛe$eheCee Je Jes[sheCee, ~~40~~

cegkeWâ yeOeerj jeKeeW[W ~ LeesšW ÛeU}W DeeCeer Jes[W ~ heebiegU kegâNnW DeeCeer heeJe[W ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~41~~

cegkesâheCee, yeefnjsheCee, ogYebie}s}e Dees", nele vemeCes, ÛeU }eieCes, Jes[sheCee, heebieUe, kegâye[e Je DeeKeg[ heeÙeebÛee

DemeCes, ~~41~~

leejmeW Ieg}W keâeCeW kewâjW ~ ieejesUW peecegve šeHeâjW ~ Me[ebiegUW ieWieeCeW efJeojW ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~42~~

efJeefÛe$e [esUs, Jeekeâ[er ceeve, eflejUe, eflejkeäÙee [esàÙeebÛee, Ieejs [esUs, yegškeâe, "sÛe }eieCes, mene yeesšs (nelee}e

eEkeâJee heeÙee}e), ieWieeCee mJej Je kegâ¤he, ~~42~~

oebeflejW yeesefÛejW IeeveeU ~ IeÇeCenerve ßees$enerve yejU ~ Deefleke=âMe DeeflemLetU ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~43~~

cees"s Je heg{s Dee}s}s oele, }ebyeÛe }ebye veekeâ, yew"s veekeâ, Skeâ keâeveÛe vemeCes, JeeÛeeUheCee, }gkeâ[e Jee }ú, ~~43~~

leeWlejW yeeWye[W efveye&U ~ jesieer kegâ¤he kegâšerU ~ celmejer Keeoe[ leheerU ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~44~~

ÛeebÛejle yees}Ces, Demhe° GÛÛeej, peerJe vemeuÙeeØeceeCes yees}Ces, jesie«emle, kegâ¤he, kegâšeUKeesj, celmejer, Keeoe[,

leeheš, ~~44~~

mebleeheer Devegleeheer celmejer ~ keâeefcekeâ nsJee eflejmkeâejer ~ heeheer DeJeiegCeer efJekeâejer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~45~~


leeheš, he§eeòeeheer, celmejer, keâecegkeâ, nsJee Je eflejmkeâej keâjCeeje, heeheer, ogieg&Ceer Je ›eâesOeeefokeâebvee yeUer he[Ces, ~~45~~

G"JeCeW lee"e keâjkeâ ~ DeeJešUs DeeCeer }Ûekeâ ~ megpeer DeeCeer Ûee}keâ ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~46~~

keâesCeerlejer G"JeeJes }eieCes, hee" F. lee"Ces, Debie DeJeIe[Ces, }ÛekeâCes, megpeCes, mebefOeJeele, ~~46~~

cet} Dee[JeW ieYe&heele ~ mleveiegbles meveheele ~ mebmeejkeâeW[s Deehece=lÙeg ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~47~~

ieYe&JeleerÛes heesš ogKeCes, ieYe& Dee[Jee ÙesCes, ieYe&heele nesCes, yeeUble PeeuÙeeJej mleveeletve otOe yeensj ve Ùeslee mee"tve

jenCes, Ùeesveerceeiee&le (mebmeej) ieYe& keâeW[tve lees cejCe heeJeCes. ~~47~~

veKeefJeKe DeeCeer eEnieg[x ~ yee° DeeefCe JeeJe[W ~ GieerÛe oebleefKeU he[s ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~48~~

IeeCesj[Ÿee veKeeÛeer peKece, veKeeÛÙee leUeMeer metpe, efMeUs Je ve meesmeCeejs Devve KeeJes }eieCes, DeÛeevekeâ oeleKeerU

yemeCes, ~~48~~

Pe[leer heeleeR megpeleer YeJeÙee ~ ves$eeR nesleer jePeCeJe[erÙee ~ ÛeeUmeer }eies ØeeefCeÙeeb ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ

~~49~~

heeheCÙee Pe[Ces, YegJeÙeebÛeer metpe, jebpeCeJee[Ÿee Je Â°ermee"er Ûe<cee JeehejeJee }eieCes. ~~49~~

Jeebie efleU megjceW }ebmes ~ ÛeeceefKeU ie}b[W cemeW ~ Ûegkegâj nesF&pes ceevemeW ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~50~~

lJeÛesJej keâeàÙee hegàÙee, leerU, KeJe}s he[Ces, lJeÛesJejer} kesâmeebÛee hegbpekeâe leÙeej nesCes, ÛeeceKeerU, iee}iegb[,

lJeÛesÛee keâener Yeeie pee[ nesCes, ceve mewjYewj nesCes. ~~50~~

veevee Hegâie DeeCeer DeeJeeUW ~ Deebieer ogieËOeer ØeyeUs ~ ÛeeF&Ûeešer }eU ieUs ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~51~~

DebieeJej ÙesCeejs HegâieJešs, ceemeeÛes ieesUs Je Mejerje}e ogieËOeer ÙesCes. [eskeäÙeeJejÛes kesâmeeÛes hegbpekesâ ieUtve he[Ces Je

leeW[eJeešs }eU ieUCes. ~~51~~

veevee eEÛelesÛeer keâepeUer ~ veevee og:KeW efÛeòe heesUer ~ JÙeeOeerJeebÛetve leUceUer ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~52~~

Deble:keâjCeeJej peCet eEÛelesÛeer keâepeUer OejCes, og:Keebveer ceve peCet YeepeCes, ceveeÛeer DekeâejCe leUceU nesCes. ~~52~~

Je=æheCeerÛÙee Deeheoe ~ veevee jesie nesleer meoe ~ osn #eerCe meJe&oe ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~53~~

cneleejheCeele ÙesCeeNÙee De[ÛeCeer, melele keâeneRvee keâener jesie DemeCes, meleleÛee DeMekeäleheCee, ~~53~~

veevee JÙeeOeer veevee og:KeW ~ veevee Yeesie veevee Keeb[keWâ ~ ØeeCeer leUceUer MeeskeWâ ~ Ùee veebJe DeeOÙeeeflcekeâ ~~54~~

Deveskeâ Deepeej Je lÙeebÛeer lÙeebÛeer og:Kes, og:KeeÛes efvejefvejeUs Yeesie, Ûejle peeCeejs JeÇCe, Je Meeskeâeves nesCeejer leUceU,

~~54~~

Ssmee DeeOÙeeeflcekeâ leehe ~ hetJe&heeheeÛee mebleehe ~ meebielee mejsvee Decethe ~ og:Kemeeiej ~~55~~

Demes ns DeeOÙeeeflcekeâ leehe Deveskeâ pevceeRÛÙee heeheebcegUs YeesieeJes }eieleele, ne og:Kemeeiej meebietve mebheCeej veener. ~~55~~

yengle keâeÙe yees}eJeW ~ ßeesleeR mebkesâleW peeCeeJeW ~ heg{W yeesef}pes mJeYeeJeW ~ DeeefoYeteflekeâ ~~56~~

DeefOekeâ meebietve efkeâleer meebieCeej? meebefiele}s lÙeeJe¤ve ßeeslÙeebveer leeheebÛee Deboepe keâjeJee. Ùeeveblej DeeefOeYeeweflekeâ leehe

meebiet. ~~56~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos `DeeOÙeeeflcekeâleeheveece’ meceeme meneJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `DeeOÙeeeflcekeâleehe' veeJeeÛee meneJee meceeme meceehle



meceeme meeleJee : DeeefOeYeeweflekeâleehe


ceeieeb pee}W efve¤heCe ~ DeeOÙeeeflcekeâeÛeW }#eCe ~ Deeleeb DeeefoYeteflekeâ lees keâesCe ~ meebefiepes} ~~1~~

ÙeeDeeOeerÛÙee meceemeele DeeOÙeeeflcekeâ leeheebÛÙee }#eCeebÛee leheMeer} meebefiele}e, Deelee DeeefOeYeeweflekeâ leehe meebiet. ~~1~~

M}eskeâ

meJe&Yetlesve mebÙeesieeled megKeb og:Keb Ûe peeÙeles ~~ efÉleerÙeleehemebleehe: melÙeb ÛewJeeefOeYeeweflekeâ: ~~1~~

meJe& YetleebÛesefve mebÙeesieW ~ megKe og:Ke GhepeeW }eies ~ leehe nesleeb ceve Yebies ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~2~~

hebÛeceneYetleebveer Ie[}suÙee yeenŸe me=°erMeer mebyebOe DeeuÙeeJej keâOeer megKe lej keâOeer og:Ke ÙeebÛee DevegYeJe Ùeslees. og:KeeÛee

DevegYeJe DeeuÙeecegUs peerJe $emle nesTve cevee}e Jesovee nesleele. neÛe lees DeeefOeYeeweflekeâ leehe nesÙe. ~~2~~

lejer Ùee DeeefoYeteflekeâeÛeW }#eCe ~ ØeebpeU keâ¤b efve¤heCe ~ pesCeW DevegYeJeeme Ùes hetCe& ~ JeesUKeer leehe$eÙeeÛeer

~~3~~

Deelee Ùee DeeefOeYeeweflekeâ leeheebÛÙee }#eCeebÛes leheMeer}Jeej efve¤heCe keâ¤. lÙeecegUs leehe$eÙe keâmes Demeleele, ÙeeÛeer hetCe&

DeesUKe hešs}. ~~3~~

"WÛee }eieleer cees[leer keâebšs ~ efJePeleer MeŒeebÛes IeeÙešs ~ me} efme}keâe DeeCeer mejebšs ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~4~~

heeJe}ebvee "sÛee }eieCes, neleeheeÙeele keâešs efMejCes, MeŒeebÛes IeeJe yemeCes, }ekeâ[eÛes šeskeâoej, yeejerkeâ legkeâ[s

neleeheeÙeele efMejCes, šeskeâoej ieJele Je meješs }eieCes. ~~4~~

DebiÙee DeeefCe keâeÛekegâefnjer ~ DeeJeÛeše }eies MejerjeR ~ ieebOeer} ÙesTve obMe keâjer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~5~~

Keepekegâefnjer Je Deeie efvecee&Ce keâjCeejer Jevemheleer DeÛeevekeâ Debiee}e }eieles. keâuhevee vemeleevee ieebOeer} ceeMeer ÛeeJeles.

nsÛe les DeeefOeYeeweflekeâ leehe nesle. ~~5~~

ceemeer ieesceemeer ceesnUceemeer ~ cegbieer les}cegbieer [ebme omeer ~ meesš peUg }eies Ùeemeer ~ DeeefoYeteflekeâ yeesef}pes

~~6~~

ceOeceeMeer, ieesceeMeer, ceesnesU G"uÙeeJej ÛeeJeCeejer ceeMeer, cegbieer, }e}cegbieer Je [eme ÛeeJeCes, jkeäle Mees<eCeeje efkeâ[e

Je peUt Debiee}e }eieCes. ~~6~~

efhemee efhemeesUs ÛeebÛeCe ~ kegâmeUW cegbieUs {WkegâCe ~ efJemeerHeâ YeesJej ieeWefÛe[ peeCe ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~7~~

efhemeJee, efhemeesUs, [eWieUs, kegâmeUs, cegbieUs, {sketâCe, iepekeâCe&, Yegbies, ieesefÛe[s ÛeeJeCes. ~~7~~

ieeWyeer eEJeÛeg DeeCeer efJeKeej ~ JÙeeIeÇ }ebef[ies DeeCeer Metkeâj ~ ieewmeeÙeU meecej ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~8~~

ieesce, eEJeÛet, mehe&, JeeIe, }eb[ies, [gkeäkeâj, meeUt Je meebyej ÙeebÛes ÛeeJes, peKecee eEkeâJee Heâe[Ces. ~~8~~


jeveieeF& jevecnwmes ~ jeveMekeâó DeeCeer jeRmeW ~ jeveneleer }eJeefhemeW ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~9~~

jeveieeF&, jevejs[s, jeveyew}, DemJe}s, jevenòeer nŸeebÛÙee Oe[keâe Je he#ÙeebÛeer efhemes šesÛeCes. ~~9~~

megmejerveW Jees{tve ves}W ~ keâeb leW DeeJeefÛeleW yeg[e}W ~ DeLeJee KeUeUeR heef[}W ~ Ùee veeJe DeeefoYeteflekeâ ~~10~~

heeCÙeele megmejerves Dees{tve vesCes, heeCÙeele DeÛeevekeâ yeg[Ces, JesieJeeve heeCÙeeÛÙee ØeJeenele meehe[Ces. ~~10~~

veevee efJeKeejW Deepeiej ~ veevee ceiejW peUÛej ~ veevee JeveÛejW Deheej ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~11~~

efJe<eejer meehe, Depeiej, ceiejer, Flej peUÛej Je Deveskeâ pebie}er peveeJejs ÙeebÛee $eeme. ~~11~~

DeMJe Je=<eYe DeeCeer Kej ~ mJeeve Metkeâj pebyegkeâ ceepe&j ~ SsmeeR yengefJeOe ›etâj ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~12~~

Iees[s, yew}, iee{Jes, kegâ$eer, [gkeâjs, keâesuns, ceebpej DeMee ›etâj ØeeCÙeebheemetve nesCeeje $eeme. ~~12~~

SsmeeR keâke&âMeW YeÙeevekeWâ ~ yengefJeOe og:KeoeÙekeWâ ~ og:KeW oe®CeW DeveskeWâ ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~13~~

DeMeer ner menve keâjCÙeeme keâ"erCe Je YeÙebkeâj DeMeer Deveskeâ oe®Ce og:Kes cnCepes DeeefOeYeeweflekeâ leehe. ~~13~~

eEYeleer ceeUJeoW he[leer ~ keâ[s YegÙesjeR keâeWmeUleer ~ Je=#e DeebieeJejer cees[leer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~14~~

DebieeJej eEYeleer Je ieÛÛÙee he[leele, keâ[s keâesmeUleele, YegÙeejs peceerveoesmle nesleele, Pee[s DebieeJej he[leele. ~~14~~

keâesCeer ÙeskeâeÛee ßeehe pe[s ~ keâesCeer ÙeskeWâ kesâ}s Ûes[s ~ DeeOeeblejer nesleer Jes[s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~15~~

keâesCeeÛee Meehe }eielees, keâesCeer Ûes[e-Ûesšgkeâ keâjles, meJe& DeeOeej megšuÙeeves Jes[ }eieCes. ~~15~~

keâesCeer ÙeskeWâ ÛeeUefJe}W ~ keâesCeer ÙeskeWâ Yeü°efJe}W ~ keâesCeer ÙeskeWâ Oe¤ve ves}W ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~16~~

keâesCeer yegæerle mebYeüce efvecee&Ce keâjles, keâesCeer OeceeËlej mekeäleerves keâjeJeÙeeme }eJeles, heUJetve vesles. ~~16~~

keâesCeer ÙeskeWâ efo}W Jeer<e ~ keâesCeer ÙeWkesâ }eefJe}s oes<e ~ keâesCeer ÙeskeWâ Ieele}s heeMe ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~17~~

keâesCeer efJe<e Iee}les, keâesCeer ot<eCes osles, keâesCeer Kees[Ÿeele De[keâJetve "sJeles. ~~17~~

DeJeefÛelee mesj }eie}e ~ vesCees efyeyeJee efÛe[}e ~ ØeeCeer OegjW peepeeJe}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~18~~

Mesleeletve Ûee}leevee ve keâUle MesjeÛee Ûeerkeâ }eielees, efyeyyee Glelees, Oegjeves Õeeme keâeW[lees. ~~18~~

FbieUeJejer heeÙe he[s ~ efMeUsKee}W nele meebhe[s ~ OeeJeleeb Dee[KegUs he[s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~19~~

efveKeeNÙeeJej heeÙe he[lees, neleeJej oie[ he[lees, heUleevee De[KeUtve he[lees. ~~19~~

Jeeheer ketâhe mejesJej ~ ielee& keâ[e veoerleerj ~ DeeJeefÛeleW he[s Mejerj ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~20~~

yeejJe, Kees}efJenerj, le}eJe, MesCeeÛeer ielee&, [eWiejeÛee keâ[e, veoerkeâe" FlÙeeoerceOÙes efkebâJee Je¤ve he[Ces. ~~20~~

ogiee&Kee}W keâeWmeUleer ~ Pee[eJe¤ve he[leer ~ lesCeW og:KeW Dee›ebâoleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~21~~

yeg¤pe Je Pee[eJe¤ve Kee}er he[uÙeeJej meJeeËieeJej ceej yemetve eEkeâJee ne[s cees[tve cees"cees"Ÿeeves j[leele. ~~21~~

meerleW Jees" lejkeâleer ~ nele heeJe šebkeâe Hegâšleer ~ efÛeKeuÙee efpeJneàÙee }eieleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~22~~

Leb[erves Dees" HegâšCes, nele, heeÙe Je šeÛeebvee Yesiee he[Ces, heeÙeeÛeer yeesšs ngUngUer nesCes Je kegâpeCes. ~~22~~

DeMeveheeveeefÛeÙes JesUs ~ G<Ce jmeW efpeJne heesUs ~ oeble keâmkeâjs DeeefCe njUs ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~23~~

Keeleevee eEkeâJee efheleevee heoeLe& Heâej keâ{le Deme}s lej leeW[ heesUles. Leb[er Yej}er Demelee oele Jeepet }eieleele. keâener


JesUe oeleebvee Leb[ eEkeâJee G<Ce heoeLe& meesmele veenerle. ~~23~~

hejeOesve yeeUheCeeR ~ kegâMeyoceejpeeÛeCeer ~ DevveJeŒeWJeerCe DeeUCeer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~24~~

DeeF&Je[er} cejCe heeJeuÙeecegUs yee}heCe hejkeäÙeeÛÙee Iejele ies}s lej, šeketâve yees}Ces, ceej osCes, efvejefvejeàÙee Øekeâejs

ÚUCes, hegjsmes pesJeCe ve osCes, keâhe[s pescelesce osCes, FlÙeeoer meesmeeJes }eieles. ~~24~~

meemegjJeeme iee}esjs ~ "gCekesâ }emeCeW efÛeceesjs ~ Dee}W ¤ove ve Oejs ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~25~~

meemegjJeemeele megvesÛee iee} efhejieUCes, "esmes osCes, [eie, efÛecešs, FlÙeeoeRcegUs j[t Ùesle Deme}s lejer j[Cesner DeMekeäÙe

nesCes. ~~25~~

Ûegkeâleeb keâeve efheefUleer ~ keâeb lees [esUe eEnie Ieeef}leer ~ meJe&keâeU OeejkeâeR Oeefjleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~26~~

Lees[s Ûegkeâ}s lejer keâeve efheUCes, [esàÙeeble eEnieeÛeer het[ Iee}Ces Je melele OeejsJej OejCes. ~~26~~

veevee ØekeâejerÛes ceej ~ ogpe&ve ceeefjleer Deheej ~ ogjer Deblejs ceensj ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~27~~

neleeves, heeÙeeves F. Deveskeâ Øekeâejs ceejCes, og°ebkeâ[tve YeÙebkeâj ceej KeeCes, ceg}eRÛes ceensj keâeÙeceÛes legšCes. ~~27~~

keâCe& veeefmekeâ eEJeefOe}s ~ yeUWefÛe Oe¤ve ieeWefOe}s ~ Kees[er peeef}Ùee heesUefJe}W ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~28~~

veekeâ Je keâeve keâeheCes eEkeâJee efJeõthe keâjCes, mekeäleerves ieeWoefJeCes (Tatoo), JeÇelÙeheCee kesâuÙeeme Ûeškesâ osCes. ~~28~~

hejÛe›eâeR Oe¤ve ves}W ~ veerÛe Ùeeleerme efoOe}W ~ ogo&Mee nesTve ces}W ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~29~~

Me$etÛÙee Dee›eâceCeele heUJetve vesCes, n}keäÙee peeleerleer} JÙekeäleerMeer }ive PeeuÙeeves ne} nesTve cejCes. ~~29~~

veevee jesie GÆJe}s ~ pes DeeOÙeeeflcekeâeR yeesef}}s ~ JewÅe hebÛee#ejer DeeefCe}s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~30~~

JejÛesJej efvejefvejeàÙee jesieebveer Deepeejer he[Ces, lÙeebÛeer Ùeeoer DeeOÙeeeflcekeâ leeheele efo}er Deens. lÙeemee"er JewÅe Je

hebÛee#ejer nŸeebveer GheÛeej keâjleevee ne} keâjCes! ~~30~~

veevee JesLesÛeW efveMe&ve ~ JneJeÙee Deew<eOe oe®Ce ~ yeUelkeâejW osleer peeCe ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~31~~

Deveskeâ Deepeej yejs nesCÙeemee"er yeUpeyejerves pene} Deew<eOes osCes. ~~31~~

veevee Jeu}erÛes jme ~ keâe[s ieieex[ keâke&âMe ~ Iesleeb nesÙes keâemeeefJeme ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~32~~

Deveskeâ JevemheleeRÛes jme keâe{tve leÙeej kesâ}s}s pene} keâe{s Je DeemeJes Iesleevee peerJe keâemeeJeerme nesCes. ~~32~~

{eU DeeCeer GKeeU osleer ~ heLÙe keâ"erCe meebieleer ~ Devegheeve Ûegkeâleeb efJeheòeer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~33~~

{eU Je G}šer nesCÙeemee"er Deew<eOes, YeÙebkeâj heLÙe Je Devegheeves meebieleele. nŸeele Ûetkeâ Pee}er lej YeÙebkeâj heefjCeeceebÛeer

Yeerleer Iee}leele. ~~33~~

Heâe[ jkeäle HeâebmeCeer ~ iegu}[eieebÛeer peeÛeCeer ~ lesCeW og:KeW ogKeJes ØeeCeer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~34~~

MeŒeef›eâÙesmee"er Mejerj Heâe[Ces (meceLeeËÛes keâeUer mebceesnveeÛeer meesÙe veJnleer.), ieUJeeletve jkeäle keâe{Ces, DeeJeeUt yejs

keâjCÙeemee"er lÙeeJej leehe}suÙee meUerves [eie osCes DeMee JesoveebcegUs og:Keer nesCes. ~~34~~

®efÛekeâ efyeyeJeW Ieeef}leer ~ veevee og:KeW o[hes osleer ~ efmeje leesef[leer peUJee }eefJeleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~35~~

®F&Ûee Ûeerkeâ Je efyeyyÙeeÛes LeWye jesieeJej Iee}Ces, efMeje lees[Ces, peUJee }eJeCes FlÙeeoer Deveskeâ og:Keebveer peerJe o[hetve


peelees. ~~35~~

yeng jesie yeng Deew<eOeW ~ meebieleeb DeheejW DeieeOeW ~ ØeeCeer ogKeJes lesCeW KesoW ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~36~~

jesie efkeâlÙeskeâ Demetve lÙeebÛeer Deew<eOesner Deveskeâ Deensle, leer meJe& meebiet cnš}s lej Deceespe Deensle. lÙee meJeeËveer

ceeCemee}e DelÙeble $eeme neslees. ~~36~~

yees}eefJe}e hebÛee#ejer ~ Oetjceej heer[e keâjer ~ veevee Ùeelevee ÛelegjeR ~ DeeefoYeteflekeâ peeefCepes ~~37~~

YetleyeeOee keâe{CÙeemee"er hebÛee#ejer DeeCe}e lej lees Oegjer osCes, Ú[erves ceejCes, DebieeJej heeCÙeeÛee ceeje keâjCes F. ÚU

keâjlees. MeneCÙeeves nŸee meJeeËvee `DeeefOeYeeweflekeâ' leehe cnCeeJes. ~~37~~

ojJe[s Iee}tefveÙeeb pevee ~ leMkeâj keâefjleer Ùeelevee ~ lesCeW og:Ke nesÙes cevee ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~38~~

Ûeesj Je ojes[sKeesj JemlÙeebceOÙeW ojes[s Iee}tve }eskeâebvee }gyee[leele Je lÙee ÙeeleveebÛes lÙeebvee og:Ke nesles. ~~38~~

DeiveerÛesefve pJeeUW heesUs ~ lesCes og:KeW ØeeCeer njbyeUs ~ neveer peeef}Ùeeb efJeJeUs ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~39~~

DeiveerÛÙee pJee}ebveer Debie YeepeuÙeeJej ceeCemee}e Deleesveele Ùeelevee nesleele. Iej Je Iejeleer} Jemletbvee Deeie }eietve

vegkeâmeeve Pee}s keâer ceeCetme leUceUlees. ~~39~~

veevee cebefojW megbojW ~ veevee jlveebÛeeR Yeeb[ejW ~ efoJÙeebyejW ceveesnjW ~ oiOe nesleer ~~40~~

DeMee Deeieerle megboj Fceejleer, jlveebÛÙee hesšŸee, GbÛeer JeŒes Yemcemeele nesleele. ~~40~~

veevee OeevÙeW veevee heoeLe& ~ veevee heMeg veevee mJeeLe& ~ veevee hee$eW veevee DeLe& ~ ceveg<ÙeW Yemce nesleer ~~41~~

OeevÙeebÛeer keâes"ejs, peveeJejebÛes iees"s Je owvebefove iejpesÛeer (mJeeLe&) Yeeb[er, keâheešs Je ceeCemesner peUtve peeleele. ~~41~~

Deeive }eie}e mesleer ~ OeevÙeW yeCeJÙee DeeefCe Ke[kegâleer ~ Ùeg#eob[ peUesve peeleer ~ Dekeâmceele ~~42~~

GYÙee efhekeâebvee Mesleele Deeie }eieles, OeevÙeeÛeer heesleer, ieJeleeÛÙee iebpeer, OeevÙeeÛes Yegmekeâš, Tme FlÙeeoeRvee DeÛeevekeâ

Deeie }eieles. ~~42~~

Ssmee Deeive }eie}e ~ DeLeJee keâesCeeR }eefJe}e ~ neveer pee}er keâeb heesU}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~43~~

DeMeer Deeie DeheIeeleeves }eieles eEkeâJee cegöece keâesCeer }eJeCÙeeves vegkeâmeeve nesTve ceeCetme og:Keele heesUlees. ~~43~~

Ssmes meebieleeb yengle ~ nesleer JevnerÛes DeeIeele ~ lesCeW og:KeW og:KeJeW efÛeòe ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~44~~

Demes Deeie }eieCÙeeÛes efkeâlÙeskeâ Øekeâej meebielee Ùesleer}. lÙeecegUs Devle:keâjCee}e Heâej Ùeelevee nesleele. ~~44~~

nejhes efJemejs DeeefCe meeb[s ~ veemes ieeneUs Hegâšs he[s ~ DemeeOÙe nesÙes keâesCeerkeâ[s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~45~~

njJeCes, efJemejCes, Jeešsle he[Ces, ve° nesCes, ve meehe[Ces, HegâšCes, GbÛeeJe¤ve DeeoUCes Je Pee}s}s vegkeâmeeve Ye¤ve

ve ÙesCes Demes efkeâlÙeskeâ Jemletbyeeyele Ie[les. ~~45~~

ØeeCeer mLeeveYeü° pee}W ~ veevee heMetleW Ûegkeâ}W ~ keâvÙeeheg$e ieeneU}s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~46~~

ieeJe eEkeâJee meòesÛes heo mees[eJes }eieCes, ieeF&-cnMeer-MesàÙee njJeCes, ceg}s Jee ceg}er yesheòee nesCes. ~~46~~

leMkeâj DeLeJee oeJesoej ~ DeeJeefÛelee keâefjleer mebJnej ~ }gefšleer IejW vesleer efKeu}ej ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~47~~

Ûeesj eEkeâJee Jewjer DeÛeevekeâ nu}e keâ¤ve Iej }gšleele eEkeâJee peveeJejs heUJetve vesleele. ~~47~~


veevee OeevÙeW kesâUer keâeefheleer ~ heeveceUeb ceer" Ieeef}leer ~ Ssmes veevee DeeIeele keâefjleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~48~~

GYeer efhekesâ Je kesâUerÛes }eWiej keâehetve vesleele, heeveceàÙeeleer} Jes}erÛÙee DeeàÙeele ceer" Iee}tve njØekeâejs vegkeâmeeve

keâjleele. ~~48~~

ceQo GÛe}s KeeCeesjer ~ megJe&CehebLeer Yegjjskeâjer ~ "kegâ eEmele® Jejheskeâjer ~ Jejhee Ieeef}leer ~~49~~

}gše¤, Yegjšs Ûeesj, hegj}s}s õJÙe KeCetve keâe{Ceejs, efkeâceÙeeieej, YegjU Iee}Ceejs, "keâ, }yee[ Je ojes[sKeesj F.

veevee Øekeâejs }gyee[Ces. ~~49~~

ie"erÚes[s õJÙe meesef[leer ~ veevee DeeUbkeâej keâeef{leer ~ veevee Jemlet cet<ekeâ vesleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~50~~

}#e "sJetve iee"es[er mees[tve Deeleer} oeefievÙeemeejKÙee Jemlet heUJeCes, Gbojebveer Jemlet vesCes. ~~50~~

Jeerpe he[s eEnJe he[s ~ ØeeCeer Øepebveer meebhe[s ~ keâeb lees ceenehegjeR yeg[s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~51~~

DebieeJej Jeerpe he[Ces, efnceJe<ee&Jeele meehe[Ces, legHeâeve heeJemeele efYepeCes eEkeâJee cenehegjele yeg[Ces. ~~51~~

YeeWJejs JeUCeW DeeCeer Oeej ~ JeesmeeCeW }eše Deheej ~ Je=ef§ekeâ ieeWyeer Deepeiej ~ Jeenesve peeleer ~~52~~

heeCÙeeÛÙee ØeJeenele YeesJejs DemeCes, JeUCes, JesieJeeve Oeej, JeneCeejs DeeW[kesâ, GbÛe }eše, nŸeebÛes le[eKes. eEJeÛet,

ieesceeMee Je Depeiej FlÙeeoeR pÙeeble Jeentve peeleele. ~~52~~

leÙeebceOeW ØeeCeer meebhe[}e ~ Ke[keâeR yesšeR Dee[keâ}e ~ yeg[le yeg[le JeebÛe}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~53~~

lÙee ØeJeenele ceeCetme Jeenele peelees, Ke[keâeJej Deehešlees, yesšeJej De[keâlees, yeg[lee yeg[lee JeeÛelees. ~~53~~

ceveemeeefjKee vemes mebmeej ~ kegâ¤he keâke&âMe Œeer ›etâj ~ efJeOeJee keâvÙee cetKe& heg$e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~54~~

mebmeej ceveemeejKee ve nesCes, yeeÙekeâes kegâ¤he, keâke&âMee Je keâ"esj DemeCes, Iejele efJeOeJee Pee}s}er keâvÙee Je ceg}ies cetKe&

DemeCes. ~~54~~

Yetle efheMeeÛÛe }eie}W ~ DeebieeJe¤ve JeejW ies}W ~ Deyeæ ceb$eW ØeeCeer ÛeU}W ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~55~~

Yetle Je efheMeeÛÛeeves PeheešCes, DeOeeËieJeele, ceb$e ÛegkeâerÛee peheuÙeeves yegæer Yeüefce° nesCes. ~~55~~

yeÇeÿeCemecebOe MejerjeR ~ yengmee} heer[e keâjer ~ MevesÕejeÛee Oeeskeâe Oejer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~56~~

yeÇÿemecebOeeves Mejerjele ØeJesMe keâ¤ve veevee Øekeâejs ÚUCes, MeveerÛeer mee[smeeleer. ~~56~~

veevee «ens keâeUJeej ~ keâeUefleLeer IeeleÛebõ ~ keâeUJesU Ieeleve#e$e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~57~~

Je›eâer «en PeeuÙeeÛes keâUCes, IeeleJeej, IeeleefleLeer, ÛebõeÛes yeU vemeCes, DeMegYe JesU, Ieeleve#e$e, nsÛe DeeefOeYeeweflekeâ

og:Ke. ~~57~~

eEmekeâ eEheieUe DeeCeer hee}er ~ JeesKešW nes}e keâekeâ keâ}e}er ~ eEÛelee keâepeUer }eie}er ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~58~~

Ye}lÙee efoMes}e leeW[ keâ¤ve eEkeâJee MegYeJesUs}e eEMekeâ ÙesCes, eEheieàÙeeÛee Meyo, hee}erÛeer ÛegkeâÛegkeâ, keâeJeUe Je nes}e

nŸee he#ÙeebÛes DeheMeketâve metÛekeâ Deesj[Ces Je lÙeecegUs Devle:keâjCee}e efÛeblesÛeer keâepeUer }eieles. ~~58~~

efoJeše mejJeoe Yeeketâve ies}e ~ DeblejeR Oeeskeâe }eie}e ~ og:mJehveW peepeeJe}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~59~~


ceMee} IesTve efHeâjCeeNÙee efoJešŸeeves Je pÙeesefle<Ùeeves keâener Øeefleketâ} YeefJe<Ùe meebefieleuÙeeves ceve efKeVe Pee}s. JeeF&š

mJehve he[uÙeeves YeÙeYeerle Pee}e. ~~59~~

Yee}g Yegbkesâ mJeeve j[s ~ hee}er DeebieeJejer he[s ~ veevee efÛevnW eEÛelee heJee[s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~60~~

keâesuner Deesj[t }eie}er, kegâ$eer efJeJnUt }eie}er, DebieeJej hee} he[}er keâer DeMegYe nesCÙeeÛÙee eEÛelesves leUceUCeeje. ~~60~~

yeensjer efveIeleeb DeheMekegâve ~ veevee ØekeâejW efJeefÛÚVe ~ lesCeW iegCeW Yebies ceve ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~61~~

Iejeyeensj he[leeÛe DeheMekegâve nesCes Je lÙeecegUs Glmeen ve° nesTve ceve Goeme Je efÉOee nesCes. ~~61~~

ØeeCeeR yeboeR meebhe[}e ~ Ùeeleves Jejhe[e pee}e ~ veevee og:KeW og:KeJe}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~62~~

kewâosle he[tve ne}Dehes°e YeesieCes Je lÙee kesâJne mebheleer} nŸee Dehes#esves leUceUCes. ~~62~~

ØeeCeer jepeob[ heeJele ~ pesjyebo Ûeeyegkeâ Jesle ~ ojsceej leUJesceej nesle ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~63~~

DehejeOeeÛeer efMe#ee cnCetve oesNÙeebveer yeebOetve šeketâve Ûeeyetkeâ ceejCes, JesleeÛÙee Ú[erves Pees[heCes, keâ[s}esš keâjCes,

leUneleeJej keâe"erves ceejCes. ~~63~~

keâesj[s heejbyÙee Heâeskeâ ~ yeng ØekeâejW Deveskeâ ~ yeng leeef[leer DeeefoYeteflekeâ ~ Ùee veebJe yeesef}pes ~~64~~

Ûeece[ŸeeÛee Ûeeyetkeâ, Pee[eÛÙee heejbyÙee, Pee[eÛeer mee}hešs DeMeer Deveskeâ ØekeâejÛeer meeOeves Jeehe¤ve ceej osCes. ~~64~~

ceesIejerceej yegOe}sceej ~ ÛeewKeg¤ve [bieejCesceej ~ yegkeäÙee ieÛeeb[Ÿee ieg[Iesceej ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~65~~

meesšŸeeves me[ketâve keâe{Ces, eEheheele yemeJetve oie[eU jmlÙeeJe¤ve {keâ}le vesCes, neleeheeÙee}e oesjKeb[ebveer leeCetve,

"esketâve keâe{Ces, yegkeäkeäÙee ceejCes, ieÛeeb[er OejCes, ieg[IÙeeves ceejCes. ~~65~~

}elee ÛehejeKee mesCeceej ~ keâeveKe[s oie[ceej ~ veevee ØekeâejeRÛes ceej ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~66~~

}eLee Je Ûehejekeâe ceejCes, MesCeeÛÙee ieesàÙeebveer ceejCes, keâeveeble Ke[s "eskeâCes, oie[ebveer eEkeâJee Flej Jemletbveer ceejCes. ~~66~~

šebieCeW efšheNÙee efheÚes[s ~ yes[er yegbOevee} keâes}ob[s ~ j#eCeefve«en Ûentbkeâ[s ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~67~~

G}šs šebieCes, keâe{CÙee Iee}Ces, nele hee"erceeies yeebOeCes, yes[Ÿee Iee}Ces, heeÙee}e vee} "eskeâCes, Kees[Ÿeeble De[keâJetve

meJe& ne}Ûee}er yebo keâjCes. ~~67~~

veekeâJeCeer ÛegveJeCeer ~ ceer"JeCeer jeÙeJeCeer ~ iegUJeCÙeeÛeer peeÛeCeer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~68~~

Ûegvee, ceer", ceesnesjer nŸeebÛes heeCeer Je keâ{le keâekeâJeer veekeâeleeW[ele yeUpeyejerves DeesleCes. ~~68~~

peUeceOÙeW yegÛekegâefUleer ~ nmleerheg{W yeebOeesve šeefkeâleer ~ neefkeâleer ÚefUleer ÙeeleeÙeeleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~69~~

heeCÙeele JejÛesJej veekeâ Je leeW[ yeg[efJeCes, nòeerÛÙee heeÙeer osCes, keâesUhÙee}e pegbhetve yew}eØeceeCes Ûeeyekeâeves ceejCes Je

veevee Øekeâejebveer ÚUCes. ~~69~~

keâCe&Úso IeÇeCeÚso ~ nmleÚso heeoÚso ~ efpeJneÚso DeOejÚso ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~70~~

keâeve, veekeâ, nele, heeÙe, peerYe Je Dees" ÚešCes. ~~70~~

leerjceej megUeR osleer ~ ves$e Je=<eCe keâeef{leer ~ veKeesveKeeR megÙee ceeefjleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~71~~

yeeCeebveer ceejCes, megUer osCes, [esUs keâe{Ces, Je=<eCe (Scrotum) keâeheCes, meJe& veKeeble efKeUs "eskeâCes. ~~71~~

heej[ŸeeceOÙeW Iee}CeW ~ keâeb keâ[s}esš keâjCeW ~ keâeb Yeeb[ŸeecegKeW G[JeCeW ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~72~~


JepeveeÛÙee keâešŸeele Iee}tve JejKee}er keâjCes, keâ[s}esš, leesHesâÛÙee leeW[er osCes. ~~72~~

keâeveeR KegbšŸee DeeoefUleer ~ DeheeveeR cesKee ceeefjleer ~ Kee} keâe{tve šeefkeâleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~73~~

keâeveeble KegbšŸee "eskeâCes, iegoÉejele heeÛej ceejCes, DebieeÛeer mee}šer keâe{Ces. ~~73~~

Yeesle DeeCeer yeesšyeesšer ~ DeLeJee ieU Iee}CeW kebâ"eR ~ meeb[me }eJetve Deešešer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~74~~

heeslÙeele Ye¤ve Iegmeceštve ceejCes, yeesšs "sÛeCes, ieàÙeele ieU KeghemeCeW, leehe}suÙee efÛecešŸeeves DeJeÙeJe OejCes. ~~74~~

efmemeW heepeCeW Jeer<e osCeW ~ DeLeJee efmejÚso keâjCeW ~ keâeb heeÙeeleUeR Iee}CeW ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~75~~

efMemes efJeleUJetve les GkeâUle DemeleeveeÛe leeW[ele Iee}Ces, efJe<eØeÙeesie, ceeve le}Jeejerves G[efJeCes, heeÙeeKee}er leg[efJeCes.

~~75~~

mej[W ceebpejW Yeefjleer ~ DeLeJee HeâebmeeR vesTve osleer ~ veeveehejer heer[e keâefjleer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~76~~

KesUleevee ceg}ebveer keâhe[Ÿeele mej[s šekeâCes eEkeâJee ceebpej šekeâCes, oeJesoejebveer HeâemeeJej }škeâefJeCes F. $eemeebvee

DeeefOeYeeweflekeâ leehe cnCeleele. ~~76~~

mJeeveØeUÙes JÙeeIeÇØeUÙes ~ YetleØeUÙes megmejerØeUÙes ~ MeŒeØeUÙes efJePeØeUÙes ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~77~~

efhemeeU}s}s kegâ$es ÛeeJeCes Je lÙeecegUs ne}ne} nesTve cejCes, JeeIeeves Heâe[tve KeeCes, efheMeeÛÛeeves Peheeštve DeeÙeg<Ùe

yejyeeo nesCes, megmejerves efieUCes, MeŒeeves Je DebieeJej Jeerpe he[tve cejCes. ~~77~~

meerje Jees{tve Iesleer ~ šWYeW }eTve Yeeefpeleer ~ SsMee veevee efJeheòeer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~78~~

Mejerjeleer} efMeje mees}tve keâe{Ces, ceMee}erves Ûeškesâ osCes DeMee ØekeâejÛÙee Ùeelevee. ~~78~~

ceveg<Ùeneveer efJeòeneveer ~ JewYeJeneveer cenòJeneveer ~ heMegneveer heoeLe&neveer ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~79~~

ceeCemes cejCes, mebheòeerÛee veeMe, JewYeJe ve° nesCes, cees"sheCee ieceeJeCes, peveeJejs meeLeerle cejCes Je Yetkebâheeefokeâele Iejeleer}

ÛeerpeJemletÛes vegkeâmeeve nesCes. ~~79~~

yeeUheCeeR cejs ceelee ~ lee®CÙeheCeeR cejs keâeblee ~ Je=æheCeeR ce=lÙeg meglee ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~80~~

}neveheCeer DeeF&, lee®CÙeele helveer Je cneleejheCeer keâlee& ceg}iee cejCe heeJeCes. ~~80~~

og:Ke oeefjõ DeeCeer ®Ce ~ efJeosMeheUCeer veeieJeCe ~ Deeheoe Devegheefle keâoeVe ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~81~~

oeefjõŸe Je keâpee&Ûes og:Ke, nŸeeletve megškesâmee"er otjosMeer ies}s Demelee HeâmeJeCetkeâ nesCes, DeÛeevekeâ Deeheòeer ÙesCes Je

efMeUs, kegâpe}s}s, pee[sYej[s DeVe KeeJes }eieCes. ~~81~~

Deekeâeble JeeKeeØeUÙeW ~ ÙegOÙe nesleeb hejepeÙes ~ efpeJe}ieebÛee nesÙes #eÙes ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~82~~

meeLeerceOÙes npeejes yeUer he[tve Deekeâeble nesCes, }{eF&le hejeYeJe, efØeÙepeveebÛee DeOe:heele eEkeâJee ce=lÙet. ~~82~~

keâ"erCe keâeU DeeCeer og<keâeU ~ meeMebkeâ DeeefCe JeesKešer JesU ~ GÉsie eEÛelesÛes nUeU ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ

~~83~~

jepekeâerÙe Â<šŸee keâ"erCe keâeU ÙesCes, og<keâeU, mebMeÙe«emlelee, JeeF&š JesU, GÉsieeves Je keâeUpeerves peCet n}en} efJe<e

IesleuÙeeØeceeCes ne} nesCes. ~~83~~

IeeCee ÛejKeeR efmejkeâ}e ~ ÛeekeâeKee}W meebhe[}e ~ veevee JevneRle heef[}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~84~~

IeeCÙeele eEkeâJee Ûejkeâele nele meehe[Ces, JeenveeÛÙee ÛeekeâeKee}er efÛej[Ces, efJešebÛeer Yeóer, }esnejeÛeer Yeóer, iegUeÛes

ÛegUJeCe nŸeeble he[Ces. ~~84~~


veevee MeŒeW Yesefo}e ~ veevee mJeeheoeR Yeef#e}e ~ veevee yeboeR heef[}e ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~85~~

Deveskeâ MeŒeebÛÙee peKecee, efvejefvejeàÙee pebie}er peveeJejebveer Heâe[Ces, JesUesJesUer kewâosle he[Ces. ~~85~~

veevee kegâJeemeW efveyeg&pes ~ veevee DeheceeveW }epes ~ veevee MeeskeWâ ØeeCeer efPepes ~ Ùee veebJe DeeefoYeteflekeâ ~~86~~

ieef}ÛÚ Je vekeâes Deme}suÙee ef"keâeCeer JejÛesJej jeneJes }eieuÙeeves $emle nesCes, JesUesJesUer nesCeeNÙee DeheceeveebcegUs

}eefpejJeeCes peerJeve peieCes, MeeskeâecegUs PegjCeer}e }eieCeW. ~~86~~

SsmeW meebielee Deheej ~ Deensle og:KeeÛes [eWiej ~ ßeesleeR peeCeeJee efJeÛeej ~ DeeefoYeteflekeâeÛee ~~87~~

Demes DeeefOeYeeweflekeâ meebiet ies}s lej DeieefCele Deensle. lÙeebÛeer og:Kes [eWiejeSJe{er Deensle. ßeeslÙeebveer lÙeebÛee mJele:Meer

efJeÛeej keâjeJee. ~~87~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos `DeeefOeYeeweflekeâleeheveece’ meceeme meeleJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `DeeefOeYeeweflekeâleehe' veeJeeÛee meeleJee meceeme meceehle



meceeme Dee"Jee : DeeefOeowefJekeâleehe

~~ ßeerjecemeceLe& ~~

ceeieeb yeesef}}e DeeOÙeeeflcekeâ ~ lÙeeGhejer DeeefoYeteflekeâ ~ Deeleeb yeesef}pes} DeeefoowefJekeâ ~ lees meeJeOe Sskeâe

~~1~~

ceeieer} oesve meceemeeble DeeOÙeeeflcekeâ Je DeeefOeYeeweflekeâ leehe meebefiele}s. Deelee DeeefOeowefJekeâ leeheeefJe<eÙeer }#e osTve

Sskeâe. ~~1~~

M}eskeâ

MegYeeMegYesve keâce&Cee osnebles ÙeceÙeelevee ~ mJeie&vejkeâeefo YeeskeäleJÙeefceob ÛewJeeefOeowefJekeâced ~~1~~

M}eskeâeLe&

MegYe Je DeMegYe keâcee&vegmeej cejCeeveblej YeesieeJÙee }eieCeeNÙee Deveg›eâces mJeiee&leer} megKe Je vejkeâeleer} ÙeceÙeeleveebvee

DeeefOeowefJekeâ leehe cnCeleele. ~~1~~

MegYeeMegYe keâcee&veW pevee ~ osnebleeR ÙesceÙeelevee ~ mJeie& veke&â Yeesie veevee ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~2~~

}eskeâebveer MegYe Je DeMegYe keâcex kesâuÙeeJej ce=lÙetveblej MegYeeÛes HeâU mJeie&megKe Je vejkeâeÛes ÙeceÙeelevee ns HeâU efceUles.

MegYekeâcee&Ûes HeâU mJeie& megKe Je DeMegYe keâceeËÛes HeâU ÙeceÙeelevee ns efceUles. nŸee Ùeeleveebvee DeeefOeowefJekeâ leehe cnCeeJes. ~~2~~

veevee oes<e veevee heelekeWâ ~ ceoebOeheCeW DeefJeJeskeWâ ~ kesâ}eR hejer leW og:KeoeÙekeWâ ~ ÙesceÙeelevee YeesieefJeleer ~~3~~

DeefJeJeskeâeves ceeCetme Gvceòe neslees. lÙee Oegboerle (DebOe) lees efveef<eæ keâcex Je heehes keâjlees. lÙeecegUs ogmeNÙeebvee lÙeeÛee $eeme

PeeuÙeeves leer keâcex keâjCeeje}e ÙeceÙeelevee YeesieeJÙee }eieleele. (heehe nŸee mebkeâuhevesle DevÙe peerJee}e $eeme nesCes cegKÙe Deens.

mebOÙeeoer Gheemevee ve keâjCes ieewCe Deens.) ~~3~~

DeebieyeUW õJÙeyeUW ~ ceveg<ÙeyeUW jepeyeUW ~ veevee meeceLÙee&Ûesefve yeUW ~ Deke=âlÙe keâefjleer ~~4~~

Mejerj, mebheòeer, DevegÙeeÙeer, meòee FlÙeeoer yeUebÛes peesjeJej keâ¤ veÙes les kesâ}s peeles. ~~4~~

veerleer meeb[tefveÙeeb leòJeleeb ~ keâ¤b veÙes leWefÛe keâefjleeb ~ ÙesceÙeelevee Yeesefieleeb ~ peerJe peeÙes ~~5~~

veerleerleòJes Pegiee¤ve osTve pes DeveerleerÛes Jele&ve Ie[les, lÙeecegUs YeesieeJÙee }eieCeeNÙee ÙeceÙeelevee DelÙeble keâ°oeÙekeâ

Demeleele. ~~5~~

[esUs Peebketâve mJeeLe&yegæer ~ veevee DeefYeUeMe kegâyegæer ~ Je=efòe Yetefceefmecee meebOeer ~ õJÙe oeje heoeLe& ~~6~~

mJeeLe&hejeÙeCe yegæercegUs, DeebOeUe nesTve lÙeeÛeer kegâyegæer }esYeeves Ye¤ve iesuÙeeJej ogmeNÙeebÛee JÙeJemeeÙe ne[he keâjCes,

peefceveerJej Deefle›eâceCe keâjCes, ogmeNÙeeÛeer mebheòeer, helveer Je Flej Jemlet heUJetve vesCÙeemeejKeer heehes Ie[leele. ~~6~~

ceele}sheCeW Gvceòe ~ peerJeIeele kegâšgbyeIeele ~ DeØeceeCe ef›eâÙee keâjerle ~ cnCeewve ÙesceÙeelevee ~~7~~

ceepe Ûe{}s}e Gvceòe, FlejebÛee ØeeCe IesCes, meJe& kegâšgbye "ej ceejCes Je yeskeâeÙeosMeerj ke=âlÙes keâjerle DemeuÙeeves peer heehes

Ie[leele lÙeecegUs ÙeceÙeelevee YeesieeJÙee }eieleele. ~~7~~


ceÙee&oe meeb[tefve Ûee}leer ~ «eecee ob[er «eeceeefOeheleer ~ osMee ob[er osMeeefOeheleer ~ veereflevÙeeÙe meebef[leeb ~~8~~

keâesCeer vÙeeÙeveerleerÛÙee ceÙee&oe mees[tve Jeeiet }eie}s lej ieeJeele ieeJeeÛee ØecegKe efMe#ee keâjlees. osMeele lÙee}e osMeeÛee

jepÙehee} efMe#ee keâjlees. ~~8~~

osMeeefOeheleerme obef[lee jeJees ~ jeÙeeme obef[lee osJees ~ jepee ve keâefjleeb veereflevÙeeJees ~ cnCeewve ÙesceÙeelevee ~~9~~

jepÙehee}e}e meeceüepÙeeÛee meceüeš efMe#ee keâjlees. meceüeš vÙeeÙeveerleerves Jeeiele vemes} lej lÙee}e F&Õej ob[ keâjlees.

meceüeše}ener ÙeceÙeelevee YeesieeJÙee }eieleele. ~~9~~

DeveerleerveW mJeeLe& heens ~ jepee heeheer nesTve jens ~ jepÙeeDebleeR veke&â Deens ~ cnCeewefveÙeeb ~~10~~

jepeeves veerleer mees[tve lees mJeeLeeaheCes Jeeiet }eie}e lej lÙee}ener heehe }eieles. Demes heehe mee"le iesuÙeeves cejCe

DeeuÙeeJej lÙee}e vejkeâele peeJesÛe }eieles. ~~10~~

jepee meebef[leeb jepeveerefle ~ leÙeeme Ùesce ieebefpeleer ~ Ùesce veerefle meebef[leeb OeeJeleer ~ osJeieCe ~~11~~

jepeeves jepeOece& mees[}e lej lÙee}e Ùece ob[ keâjlees. Ùeceeves Deehe}er ceÙee&oe mees[}er lej lÙee}e ob[ keâjCÙeemee"er

osJe heg{s mejmeeJeleele. ~~11~~

Ssmeer ceÙee&oe }eefJe}er osJeW ~ cnCeewefve veerleeRves Jelee&JeW ~ veerefle vÙeeÙe meebef[leeb YeesieeJeW ~ ÙesceÙeelevesmeer ~~12~~

F&Õejeves DeMeer ob[hejbheje Ùeespetve "sJe}er Deens. cnCetve ØelÙeskeâeves vÙeeÙeveerleerÛÙee ceÙee&oe meebYeeUeJÙeele. lÙee ve

meebYeeUuÙeeme ÙeceÙeelevee YeesieeJÙee }eieleele. ~~12~~

osJeW Øesefj}s Ùesce ~ cnCeewefve DeeefoowefJekeâ veece ~ le=leerÙe leehe ogie&ce ~ ÙesceÙeelevesÛee ~~13~~

efMe#ee keâjCÙeemee"er F&Õejeves ÙeceosJeeÛeer Ùeespevee kesâ}er DemeuÙeeves Je F&Õej ne ceneosJe DemeuÙeeves DelÙeble Ieesj

ÙeceÙeeleveebvee `DeeefOeowefJekeâ' cnCeleele. ~~13~~

Ùesceob[ ÙesceÙeelevee ~ MeeŒeeR yeesef}}s Øekeâej veevee ~ lees Yeesie keâoeefhe Ûegkesâvee ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~14~~

Ùeceob[ Je lÙeeÛÙee Ùeelevee nŸeebÛes Deveskeâ Øekeâej hegjeCeeble meebefiele}s Deensle. heehÙeebmee"er les ÙeeleveebÛes Yeesie DešU

Demeleele. neÛe DeeefOeowefJekeâ leehe. ~~14~~

ÙesceÙeelevesÛes Keso ~ MeeŒeer yeesef}}s efJeMeo ~ MesjerjeR Iee}tve DeØeceeo ~ veevee ØekeâejW ~~15~~

lÙee ÙeceÙeeleveebÛee leheMeer}ner hegjeCeele meebefiele}e Deens. cejCeeNÙeeÛes met#ceMejerj ve Ûegkeâlee Ùeelevee osCÙeeÛÙee

Ùeb$eeefokeâeble Iee}tve ÙeceÙeeleveebÛes keâ° YeesieeJeÙeeme Yeeie hee[leele. ~~15~~

heehehegCÙeeÛeeR MejerjW ~ mJeieeA Demeleer keâUerJejW ~ lÙeeble Iee}tve veevee ØekeâejW ~ heehehegCÙe YeesieefJeleer ~~16~~

cejCe heeJeCeeNÙeeÛee met#ceosn heehe Je hegCÙe nŸee oesvneRÛÙee mebÛeÙeeves Yej}s}e Demelees. (lÙeeleer} pes keâceer Demeles lÙeeÛes

HeâU DeeOeer efceUles.) hegCÙeMejerjs mJeiee&le peeleele. lÙeebvee megKe YeesieCÙeeÛÙee meeOeveeble Iee}leele.(leer lÙeebvee osleele.) ~~16~~

veevee hegCÙeW veevee efJeUeme ~ veevee oes<eW Ùeelevee keâke&âMe ~ MeeŒeeR yeesef}}W DeefJeÕeeme ~ ceevetbÛe veÙes ~~17~~

Deveskeâ ØekeâejÛÙee hegCÙekeâceeËveer Deveskeâ ØekeâejÛeer megKes Je Deveskeâ ØekeâejÛÙee heeheke=âlÙeebveer Deveskeâ ØekeâejÛÙee YeÙebkeâj

Ùeelevee YeesieeJÙee }eieleele Demes MeeŒe meebieles. lÙeeefJe<eÙeer pejener DeefJeÕeeme Oe¤ veÙes. ~~17~~

Jesoe%esveW ve Ûee}leer ~ nefjYekeäleer ve keâefjleer ~ lÙeeme ÙesceÙeelevee keâefjleer ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~18~~

pes Jesoebveer meebefiele}s}er keâcex Je ßeernjerÛes Yepeve keâjerle veenerle lÙeebvee ÙeceÙeelevee YeesieeJÙee }eieleer}. ~~18~~

De#eesYe vekeâeA Gob[ peerJe ~ pegveeš efkeâ[W keâefjleer jJejJe ~ yeebOeesve šeefkeâleer neleheeJe ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ

~~19~~


De#eesYe nŸee veeJeeÛÙee vejkeâele Deveble keâeUheÙe&vle jeefn}s}s peerJe efkeâ[ŸeebÛÙee Mejerjele jentve lÙeebÛes lÙeebÛes DeeJeepe

keâe{erle Demeleele. heeheer peerJeeÛes neleheeÙe yeebOetve Ùeceotle lÙeebvee lÙee efkeâ[Ÿeeble šeketâve osleele. ~~19~~

Gob[ hewme }eneve cegKe ~ kegbâYeekeâej kegbâ[ Ùeskeâ ~ ogieËOeer Gkeâe[e kegbâYeheekeâ ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~20~~

kegbâYeheekeâ veeJeeÛee vejkeâ De®bo leeW[eÛÙee ØeÛeb[ ce[keäÙeeØeceeCes Demelees. lÙeele DelÙeble G<Celee Demetve Heâej IeeCe

megš}s}er Demeles. lÙeele šeketâve osCÙeeÛeer efMe#ee osleele. (jewjJe vejkeâeÛee nŸeeleÛe meceeJesMe Deens.) ~~20~~

lehle Yetefcekeâe leeefJeleer ~ peUle mlebYe heesšeUefJeleer ~ veevee meeb[me }eefJeleer ~ Ùee veeJe DeeefoowefJekeâ ~~21~~

leehe}suÙee leJÙeeJej GYes keâjleele, hesšlÙee Keebyee}e DeeeE}ieve ÅeeJeÙeeme }eJeleele, efvejefvejeàÙee DeJeÙeJeebvee efÛecešs

}eJeleele. ~~21~~

Ùesceob[eÛes Gob[ ceej ~ ÙeelevesÛeer meece«eer Deheej ~ Yeesie Yeesefieleer heeheer vej ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~22~~

ÙeceepeJeU Skeâ ob[ Demelees. lÙeeÛes melele le[eKes osleele. peerJee}e efMe#ee keâjCÙeeÛeer efkeâlÙeskeâ meeOeves lÙeeÛespeJeU

Demeleele. heeheer peerJeebvee lÙee YeesieeJÙee }eieleele. ~~22~~

he=LJeerceOÙeW ceej veevee ~ lÙeentve keâ"erCe ÙesceÙeelevee ~ ceeefjleeb GmebleefÛe Demesvee ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~23~~

ce=lÙeg}eskeâeJej yemeCeeNÙee le[eKÙeebhes#ee ÙeceÙeeleveebÛes le[eKes HeâejÛe peyej Demetve les melele yemele jenleele. ~~23~~

ÛeewIes ÛeeQkeâ[s Jeesef{leer ~ Ùeskeâ leW PeeWketâve heeef[leer ~ leeefCeleer ceeefjleer Jees{tefve vesleer ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ

~~24~~

heeheer peerJee}e Ûeej Ùeceotle Ûeej yeepetbveer Dees{leele, keâesCeer Peeskesâ osTve DeeoUleele. neleeheeÙeebvee leeCe osTve ceejle

ceejle Heâjhešle vesleele. ~~24~~

G"Jesvee yewmeJesvee ~ j[Jesvee he[Jesvee ~ ÙeelevesJejer Ùeelevee ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~25~~

G"eJes lej G"Jele veener, yemeeJes lej yemet osle veenerle, j[eÙe}e eEkeâJee peje Meeble he[tve jneÙe}ener DeJemej efceUt veÙes

FlekeäÙee ÙeeleveebJej Ùeelevee osleele. ~~25~~

Dee›ebâos j[s DeeCeer Hegbâpes ~ OekeâeOekeâerveW efveyeg&pes ~ PegPeg&jeW hebpej nesTve efPepes ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~26~~

Dee›eâesMe, j[Ces, OegmeHetâme, keâekegâUleer}e ÙesCes, ne} ne} PeeuÙeeves ÙesCeejs vewjeMÙe, PegjCeer}e }eietve Peerpe nesTve

ne[ebÛee eEhepeje keâjCes ns DeeefOeowJekeâ leeheeÛes mJe¤he Deens. ~~26~~

keâke&âMe JeÛeveW keâke&âMe ceej ~ ÙeelevesÛes veevee Øekeâej ~ $eeme heeJeleer oes<eer vej ~ Ùee veebJe DeeefoowefJekeâ ~~27~~

keâ"esj yees}tve YeÙebkeâj ceejleele, Je Flej Deveskeâ Øekeâejs heeheer peerJee}e ÚU ÚU ÚUleele. ~~27~~

ceeieeb yeesef}}e jepeob[ ~ lÙeentve Ùesceob[ Gob[ ~ lesLeer} Ùeelevee ØeÛeb[ ~ Yeerce¤he oe®Ce ~~28~~

DeeefOeYeeweflekeâ leeheebÛes JeCe&ve keâjleevee jepee osle Deme}suÙee efMe#eebÛes JeCe&ve kesâ}s. lÙeentve ÙeceeÛÙee efMe#ee DeKeb[,

YeÙebkeâj, keâeše DeeCeCeeNÙee Je ne} keâjCeeNÙee Deensle. ~~28~~

DeeOÙeeeflcekeâ DeeefoYeteflekeâ ~ lÙeentefve efJeMes<e DeeefoowefJekeâ ~ DeuhemebkesâleW keâebneRÙeskeâ ~ keâUeJeÙee yeesef}}W

~~29~~

DeeOÙeeeflcekeâ, DeeefOeYeeweflekeâ Je efJeMes<e Deme}suÙee DeeefOeowefJekeâ leeheeÛes Lees[keäÙeele JeCe&ve les meJe& keâUeJesle cnCetve

kesâ}s. ~~29~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘DeeefOeowefJekeâleeheveece’ meceeme Dee"Jee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} ‘DeeefOeowefJekeâleehe’ veeJeeÛee Dee"Jee meceeme meceehle


omekeâ eflemeje : mJeiegCehejer#ee

meceeme veJeJee : ce=lÙegefve¤heCe


mebmeej cnCepes meJeWÛe mJeej ~ veeneR cejCeeme GOeej ~ ceeheeR }eie}W Mejerj ~ Ie[erveW Ie[er ~~1~~

mebmeej ner DeKeb[ Ûee}}s}er Iees[oew[ Deens. pevcee}e ÙesTve, peietve cejCeeÛeer JesU Dee}er lejer efle}e meeceesjs peeJesÛe

}eieles. Mejerj Øeefle#eCeer cejCeekeâ[s ves}s peeles. ~~1~~

efvelÙe keâeUeÛeer mebieleer ~ ve keâUs nesCeejeÛeer ieleer ~ keâcee&meeefjKes ØeeCeer he[leer ~ veevee osmeeR efJeosmeeR ~~2~~

ieYee&MeÙeele peerJe DemeuÙeeheemetveÛe ce=lÙet lÙeeÛÙee meesyeleer}e Demelees! lees kesâJne Pe[he Iee}er} ns meebielee Ùesle veener.

keâcee&vegmeej peerJee}e mJeosMeele eEkeâJee hejosMeele cejCe Ùesles. ~~2~~

mejleeb mebefÛeleeÛeW Mes<e ~ veeneR #eCeeÛee DeJekeâeMe ~ Yejleeb ve Yejleeb efveefce<Ùe ~ peeCeW }eies ~~3~~

ØeejyOe mebhelee#eCeerÛe heg{er} Skeâ #eCemegæe meJe}le efceUle veener. G}šer ieCeleer mebheles ve mebheles leesÛe cejCe Ùesles.

(Count down). ~~3~~

DeJeefÛeleW keâeUeÛes cnefCeÙeejs ~ ceeefjle megšleer ÙeskeâmejW ~ vesTve Ieeef}leer heg{ejs ~ ce=lÙehebLeW ~~4~~

keâeUeÛes otle Dekeâmceele ÙesTve yeUpeyejerves ce=lÙeghebLeeJej heg{s Iee}tve vesleele. ~~4~~

nesleeb ce=lÙeeÛeer Deešešer ~ keâesCeer Iee}tb ve mekeâleer hee"eR ~ meJe&$eebme kegâšekegâšer ~ ceeieW heg{W neslemes ~~5~~

ce=lÙetÛee Oe[ekeâe Dee}e keâer lÙeeheemetve keâesCeerÛe keâesCee}e JeeÛeJet Mekeâle veener. DeeOeer eEkeâJee veblej lees Oe[ekeâe meJe&

peerJeebvee yemeleesÛe. ~~5~~

ce=lÙekeâeU keâe"er efvekeâer ~ yewmes yeefUÙeeÛes cemlekeâeR ~ ceenejepes yeefUÙes }eskeâeR ~ jeneW ve mekeâleer ~~6~~

ce=lÙetÛeer JesU ner DeefveJeej ob[emeejKeer Deens. cees"cees"Ÿee ye}JevleebÛÙeener [eskeäÙeeJej lees ob[ DeeoUlees. ye}e{Ÿe

meceüešmegæe lÙeeletve megšle veenerle. ~~6~~

ce=lÙe ve cnCes eEkeâ ne ›etâj ~ ce=lÙe ve cnCes ne pegbPeej ~ ce=lÙe ve cnCes meb«eeceMetj ~ mecejebieCeeR ~~7~~

ce=lÙe ve cnCes eEkeâ ne keâesheer ~ ce=lÙe ve cnCes ne Øeleeheer ~ ce=lÙe ve cnCes G«e¤heeR ~ ceneKeU ~~8~~

ce=lÙe ve cnCes yeUe{Ÿe ~ ce=lÙe ve cnCes Oevee{Ÿe ~ ce=lÙe ve cnCes Dee{Ÿe ~ meJe&iegCeW ~~9~~

ce=lÙe ve cnCes ne efJeKÙeele ~ ce=lÙe ve cnCes ne ßeerceble ~ ce=lÙe ve cnCes ne DeÆgle ~ heje›eâceer ~~10~~

ce=lÙe ve cnCes ne Yetheleer ~ ce=lÙe ve cnCes ne Ûe›eâJeleea ~ ce=lÙe ve cnCes ne keâjeceleer ~ kewâJee[ peeCes ~~11~~

ce=lÙe ve cnCes nÙeheleer ~ ce=lÙe ve cnCes iepeheleer ~ ce=lÙe ve cnCes vejheleer ~ efJeKÙeele jepee ~~12~~

ce=lÙe ve cnCes Jeefj‰ peveeR ~ ce=lÙe ve cnCes jepekeâejCeer ~ ce=lÙe ve cnCes Jesleveer ~ JesleveOelee& ~~13~~

ce=lÙe ve cnCes osmeeF& ~ ce=lÙe ve cnCes JesJemeeF& ~ ce=lÙe ve cnCes "ebFË "ebFË ~ hegb[ jepes ~~14~~

ce=lÙe ve cnCes cegõeOeejer ~ ce=lÙe ve cnCes JÙeeheejer ~ ce=lÙe ve cnCes hejveejer ~ jepekeâvÙee ~~15~~

ce=lÙe ve cnCes keâeÙee&keâejCe ~ ce=lÙe ve cnCes JeCee&JeCe& ~ ce=lÙe ve cnCes ne yeÇeÿeCe ~ keâce&efve‰ ~~16~~


ce=lÙe ve cnCes efJelheVe ~ ce=lÙe ve cnCes mebheVe ~ ce=lÙe ve cnCes efJeÉppeve ~ mecegoeF& ~~17~~

ce=lÙe ve cnCes ne Oetle& ~ ce=lÙe ve cnCes yengßegle ~ ce=lÙe ve cnCes ne hebef[le ~ ceeneYe}e ~~18~~

ce=lÙe ve cnCes hegjeefCekeâ ~ ce=lÙe ve cnCes ne Jewefokeâ ~ ce=lÙe ve cnCes ne Ùeeef%ekeâ ~ DeLeJee peesmeer ~~19~~

ce=lÙe ve cnCes Deivenes$eer ~ ce=lÙe ve cnCes ne ßees$eer ~ ce=lÙe ve cnCes ceb$eÙeb$eer ~ hetCee&ieceer ~~20~~

ce=lÙe ve cnCes MeeŒe%e ~ ce=lÙe ve cnCes Jeso%e ~ ce=lÙe ve cnCes meJe&%e ~ meJe& peeCes ~~21~~

ce=lÙe ve cnCes yeÇÿenlÙee ~ ce=lÙe ve cnCes ieesnlÙee ~ ce=lÙe ve cnCes veevee nlÙee ~ ŒeeryeeUekeâeefokeâ ~~22~~

ce=lÙe ve cnCes jeie%eeveer ~ ce=lÙe ve cnCes leeU%eeveer ~ ce=lÙe ve cnCes leòJe%eeveer ~ leòJeJesòee ~~23~~

ce=lÙe ve cnCes ÙeesieeYÙeemeer ~ ce=lÙe ve cnCes mebvÙeemeer ~ ce=lÙe ve cnCes keâeUemeer ~ JebÛetb peeCes ~~24~~

ce=lÙe ve cnCes ne meeJeOe ~ ce=lÙe ve cnCes ne efmeæ ~ ce=lÙe ve cnCes JewÅe Øeefmeæ ~ hebÛee#ejer ~~25~~

ce=lÙe ve cnCes ne ieesmeeJeer ~ ce=lÙe ve cnCes ne lehemJeer ~ ce=lÙe ve cnCes ne cevemJeer ~ Goemeerve ~~26~~

ce=lÙe ve cnCes $e+<esÕej ~ ce=lÙe ve cnCes keâJesÕej ~ ce=lÙe ve cnCes efoiebyej ~ meceeefOemLe ~~27~~

ce=lÙe ve cnCes nšÙeesieer ~ ce=lÙe ve cnCes jepeÙeesieer ~ ce=lÙe ve cnCes Jeerlejeieer ~ efvejblej ~~28~~

ce=lÙe ve cnCes yeÇÿeÛÙeejer ~ ce=lÙe ve cnCes pešeOeejer ~ ce=lÙe ve cnCes efvejenejer ~ ÙeesiesÕej ~~29~~

ce=lÙe ve cnCes ne meble ~ ce=lÙe ve cnCes ne cenble ~ ce=lÙe ve cnCes ne ieghle ~ nesle Demes ~~30~~

ce=lÙe ve cnCes mJeeOesve ~ ce=lÙe ve cnCes hejeOesve ~ mekeâU peerJeebme ØeeMeve ~ ce=lÙeefÛe keâjer ~~31~~

Ùeskeâ ce=lÙeceeieeA }eie}s ~ ÙeskeâeR DeeOe& hebLe ›eâefce}s ~ Ùeskeâ les mesJešeme ies}s ~ Je=æheCeeR ~~32~~

ce=lÙe ve cnCes yeeU lee®CÙe ~ ce=lÙe ve cnCes meg}#eCe ~ ce=lÙe ve cnCes efJeÛe#eCe ~ yeng yeesef}keâe ~~33~~

ce=lÙe ve cnCes ne DeeOee® ~ ce=lÙe ve cnCes Goej ~ ce=lÙe ve cnCes ne megboj ~ Ûelegjebie peeCes ~~34~~

ce=lÙe ve cnCes hegCÙeheg®<e ~ ce=lÙe ve cnCes nefjoeme ~ ce=lÙe ve cnCes efJeMes<e ~ megke=âleer vej ~~35~~

ce=lÙet keâesCeekeâesCee}e mees[erle veener lÙeeÛes leheMeer}Jeej JeCe&ve heg{s Deens. meele les hemleerme DeesJÙeebDeKesj ne

leheMeer} Deens. leer Ùeeoer heg{s efo}er Deens.–

›etâj, }{JeÙÙee, jCeMetj, mebleeheer, heje›eâceer, G«e, og°, ye}Jeeve, OeveJeeve, meJe&iegCemebheVe, keâere|leJevle, ßeerceble,

DeÛeeš heje›eâce keâjCeeje, jepee, meceüeš, keâjeceleer keâjCeeje peeotieej, Iees[oUebÛee ØecegKe, iepeoUeÛee cegKÙe, }eskeâheleer

Je Øeefmeæ jepee, }eskeâceevÙe, }eskeâveslee, keâes<eeOÙe#e, osmeeF& Je=òeer Deme}s}e, JÙeJemeeÙe keâjCeeje, ieeJeiegb[, mejkeâejer

efMekeäkeâe ceejCeeje DeefOekeâejer, JÙeeheejer, hejŒeer, jepekeâvÙee, keâjeJes les keâjCeeje, ve keâjeJes les keâjCeeje, $ewJee|Cekeâ,

JeCe&yeenŸe, keâce&efve‰ yeÇeÿeCe, JÙeglheefòeMeeŒe peeCeCeeje, mebheVe, meYesleer} efJeÉeve, Oetle&, ieeÙe ceejCeeje, Œeer-yee}keâebÛes

Ketve keâjCeeje, mebieerleeleer} jeie peeCeCeeje, ve=lÙeeÛes lee} peeCeCeeje, leòJe peeCeCeeje leòJeJesòee, Ùeesieer, mebvÙeemeer,

ÛeebieosJeemeejKee ce=lÙet}e Pegkeâeb[er osCeeje, melele meeJeOe DemeCeeje, efmeæ, KÙeeleveece JewÅe, hebÛee#ejer, ieesmeeJeer, lehemJeer,

}njer, efJejkeäle ßes‰ $e+<eer, Gòece keâJeer, efoiebyej, meceeOeer meeOe}s}e, jepeÙeesieer, melele JewjeiÙe meebYeeU}s}e, yeÇÿeÛeejer,

pešeOeejer meeOet, JeeÙegYe#eCe keâ¤ve jenCeeje ßes‰ Ùeesieer, meble, cenble, ieghle nesCÙeeÛeer efmeæer Øeehle Pee}s}e, mJeleb$eheCes

peerJeve peieCeeje, ieg}ece, n"Ùeesieer, vegkeâlesÛe pevce}s}s yee}keâ, le®Ce, Je=æ, yee}keâ, heewieb[, meg}#eCeer, ÛeeCee#e,

JeeÛeeU, Deveskeâebvee DeeOeej osCeeje, Goej, osKeCee, Ûelegjœe, hegCÙeJevle, nefjYekeäle, DeeflehegCÙeJeeve. ~~7 les 35~~

Deeleeb Demees nW yees}CeW ~ ce=lÙeeheemetve megefšpes keâesCeW ~ ceeieW heg{W efJeÕeeme peeCeW ~ ce=lÙehebLes ~~36~~

Deelee ner Ùeeoer hegjs Pee}er. ce=lÙetheemetve keâesCeeÛeerner megškeâe veener. }Jekeâj eEkeâJee GefMeje cejCe vekeäkeâerÛe Ùesles. ~~36~~

ÛÙeejer KeeCeer ÛÙeejer JeeCeer ~ ÛeewNÙeebMeer }#e peerJeÙeesveer ~ pevceeb Dee}s eflelegkesâ ØeeCeer ~ ce=lÙe heeJeleer ~~37~~


Ûeej JeeCeer IesTve pevcee}e Dee}s}s Ûeejer ØekeâejÛes (peej, mJeso, Yetceer Je Deb[s nŸeebletve efvecee&Ce Pee}s}s) ÛeeQNÙeebMeer

}#e peerJe pevcetve cejleele. ~~37~~

ce=lÙeeYesCeW heUeW peeleeb ~ lejer ce=lÙe meesef[vee meJe&Lee ~ ce=lÙeeme ve Ùes ÛegkeâefJeleeb ~ keâebneR kesâuÙee ~~38~~

ce=lÙet}e efYeTve efkeâleerner heUe}s lejer lees keâOeerÛe mees[erle veener. lÙee}e ÛegkeâefJeCÙeeÛee Skeâner GheeÙe veener. ~~38~~

ce=lÙe ve cnCes ne mJeosmeer ~ ce=lÙe ve cnCes ne efJeosmeer ~ ce=lÙe ve cnCes ne GheJeemeer ~ efvejblej ~~39~~

ne nŸee osMeeÛee jefnJeemeer Deens, ne hejosMeer Deens, ne melele GheJeemeeÛes JeÇle keâjCeeje Deens nŸeebÛee ce=lÙet efJeÛeej

keâjerle veener. ~~39~~

ce=lÙe ve cnCes Leesj Leesj ~ ce=lÙe ve cnCes nefjnj ~ ce=lÙe ve cnCes DeJeleej ~ YeieJebleeÛes ~~40~~

DelÙeble cees"Ÿee JÙekeäleer, ØelÙe#e efJe<Cet, Mebkeâj eEkeâJee YeieJebleeÛes DeJeleej lees mees[erle veener. ~~40~~

ßeesleeR keâeshe ve keâjeJee ~ ne ce=lÙe}eskeâ mekeâUebme "eJee ~ Ghepe}e ØeeCeer peeF&} yejJee ~ ce=lÙehebLeW ~~41~~

ßeerefJe<Cet, Mebkeâj Je DeJeleejebÛÙee ce=lÙetÛeer Yee<ee Ssketâve ßeeslÙeebveer jeieeJet veÙes. he=LJeer}e ̀ cej}eskeâ' cnCeleele ns ØeefmeæÛe

Deens. pÙee}e pevce eEkeâJee DeJelejCe Deens lÙee}e ce=lÙet eEkeâJee eflejesOeeve DeensÛe. ~~41~~

ÙesLeW ve ceeveeJee eEkeâle ~ ne ce=lÙe}eskeâ efJeKÙeele ~ Øeieš peeCeleer mecemle ~ }eneve Leesj ~~42~~

nŸeeefJe<eÙeer pejener Mebkeâe vekeâes. meJe& }neve-cees"Ÿeebvee ne Øeefmeæ ce=lÙeg}eskeâ Ûeebie}eÛe "eTkeâ Demelees. ~~42~~

leLeeefhe eEkeâle ceeefvepes} ~ lejer ne ce=lÙe}eskeâ veJns} ~ ÙeekeâejCeW veemes} ~ Ghepe}e ØeeCeer ~~43~~

keâesCee}e Mebkeâe Demes} lej nŸee}e ce=lÙeg}eskeâ cnCeCesÛe efvejLe&keâ nesF&}. cnCetve pevcee}e ÙesCeeje cejCeejÛe. ~~43~~

Ssmes peeCeesefveÙeeb peerJeW ~ ÙeeÛeW meeLe&keâefÛe keâjeJeW ~ peveeR cejesve GjJeeJeW ~ keâere|le¤heW ~~44~~

ns }#eele IesTve ceeCemeeves Mejerjeves ces}s lejer keâere|le¤heeves efpeJeble jentve pevceeÛes meeLe&keâ keâjeJes. ~~44~~

ÙesjJeeR ØeeCeer }eneve Leesj ~ ce=lÙe heeJeleer ne efveOee&j ~ yeesef}}W nW DevÙeLee Gòej ~ ceevetbefÛe veÙes ~~45~~

JÙeJeefmLele efJeÛeej kesâ}e lej }neve-cees"s peerJe cejCeejÛe. ns yees}Ces Keesšs Demes} Demee efJeÛeejner keâ¤ veÙes. ~~45~~

DeesJeer mesnsÛeeUerme les DeúeJeVeDeKesjheÙe&vle keâesCe keâmes Demetve ce=lÙeghebLeeves ies}s lÙeeÛeer Ùeeoer efo}er Deens.

ies}s yengle JewYeJeeÛes ~ ies}s yengle DeeÙeg<ÙeeÛes ~ ies}s DeieeOe ceefncesÛes ~ ce=lÙehebLeW ~~46~~

ies}s yengle heje›eâceer ~ ies}s yengle keâheškeâceea ~ ies}s yengle meb«eeceer ~ meb«eecemeewjs ~~47~~

ies}s yengleeb yeUebÛes ~ ies}s yengleeb keâeUebÛes ~ ies}s yengleeb kegâUebÛes ~ kegâUJeble jepes ~~48~~

ies}s yengleebÛes heeUkeâ ~ ies}s yegæerÛes ÛeeUkeâ ~ ies}s ÙegkeäleerÛes leee|keâkeâ ~ leke&âJeeoer ~~49~~

ies}s efJeÅesÛes meeiej ~ ies}s yeUeÛes [eWiej ~ ies}s OeveeÛes kegâyesj ~ ce=lÙehebLeW ~~50~~

ies}s yengle heg®<eeLee&Ûes ~ ies}s yengle efJe›eâceeÛes ~ ies}s yengle DeešesheeÛes ~ keâeÙe&keâlex ~~51~~

ies}s yengle MeŒeOeejer ~ ies}s yengle hejeshekeâejer ~ ies}s yengle veeveehejer ~ Oece&j#ekeâ ~~52~~

ies}s yengle ØeleeheeÛes ~ ies}s yengle melkeâerleeaÛes ~ ies}s yengle veerleerÛes ~ veerefleJeble jepes ~~53~~

ies}s yengle celeJeeoer ~ ies}s yengle keâeÙe&Jeeoer ~ ies}s yengle JesJeeoer ~ yengleebhejerÛes ~~54~~

ies}er hebef[leebÛeeR LeešW ~ ies}er MeyoebÛeeR keâÛeešW ~ ies}eR JeeokeWâ DeÛeešW ~ veevee celeW ~~55~~

ies}s leehe<eebÛes Yeej ~ ies}s mebvÙeemeer Deheej ~ ies}s efJeÛeejkeâlex meej ~ ce=lÙehebLeW ~~56~~

ies}s yengle mebmeejer ~ ies}s yengle Jes<eOeejer ~ ies}s yengle veeveehejer ~ veevee Úbo keâ¤veer ~~57~~


ies}s yeÇeÿeCemecegoeÙes ~ ies}s yengle DeeÛÙeeÙe& ~ ies}s yengle meebieeW keâeÙes ~ efkeâleer cnCeewefve ~~58~~

cees"s JewYeJemebheVe, oerIee&Ùeg<eer, cees"s cenelces, ceneheje›eâceer, cenekeâhešer, meb«eeceele metÙee&ØeceeCes leUheCeejs, ÙegieevegÙegies

peieCeejs, ßes‰ kegâUele pevce}s}s jepes, DeveskeâebÛee meebYeeU keâjCeejs, yegæer}e Ûee}vee osCeejs, leke&âJeeoer, leke&âhešt, DeHeâeš

efJeÅee Deme}s}s, meeceLÙe&mebheVe, kegâyesjeØeceeCes mebheVe, heg®<eeLe&mebheVe efJe›eâceJeerj, keâeÙe&#ece keâeÙe&keâlex, MeŒeefJeÅeeØeJeerCe,

hejeshekeâejeR, meJe& yeepetbveer OeceeËÛes j#eCe keâjCeejs, ceneØeleeheer, Gòece keâerleea DemeCeejs, veerefleJeeve jepes, veevee celeebÛes ØeJele&keâ,

Deveskeâ keâeÙex keâjCeejs, Jeeohešg, hebef[leebÛes mecegoeÙe, MeyoØeYet, Deveskeâ celeebÛes Jeeo Iee}tve ØeÛeej keâjCeejs, lehemJÙeebÛes

mecetn, Deveskeâ mebvÙeemeer, meejemeej efJeÛeej keâjCeejs, mebmeejemekeäle, veš, Úboer, yeÇeÿeCeebÛes mecegoeÙe, DeeÛeeÙe&. ner Ùeeoer

efkeâleer cnCetve meebieeJeer? ~~46 les 58~~

Demees Ssmes mekeâUefn ies}s ~ hejbleg ÙeskeâefÛe jeefn}s ~ pes mJe¤heekeâej pee}s ~ Deelce%eeveer ~~59~~

ns Demees. ns meJe& ies}s Kejs, heCe Deelce%eeve PeeuÙeeJej mJe¤heekeâej nesTve jeefn}s}s lesJe{s ce=lÙet}e eEpeketâve jeefn}s!

~~59~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘ce=lÙegefve¤heCeveece’ meceeme veJeJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} ‘ce=lÙegefve¤heCe’ veeJeeÛee veJeJee meceeme meceehle



meceeme oneJee : JewjeiÙeefve¤heCe


mebmeej cnefCepes ceenehetj ~ ceepeeR peUÛejW Deheej ~ [bKetb OeeJeleer efJeKeej ~ keâeUmehe& ~~1~~

efJe<eejer cenemehe& Je DemebKÙe pe}Ûej mebmeej¤he cenehegjele Demeleele. les keâeUmehe& mebmeeefjkeâebvee ÛeeJeCÙeemee"er

lÙeebÛÙee ceeies }eieleele. (hene ceeÙeeveoer De. 7. Ye. ieer.) ~~1~~

DeeMee cecelee osneR yes[er ~ megmejer keâefjleeleer le[elees[er ~ vesTve og:KeeÛes meebkeâ[er ~ ceepeeR Ieeef}leer ~~2~~

DeJeemleJe DeeMee Je `ceePes ceePes' ne nJÙeeme peerJee}e yebOeveele šekeâlees. nŸee yebOeve¤he megmejer lÙeeÛes }Ûekesâ lees[tve

Deveskeâ Øekeâejs og:Ke osleele. ~~2~~

Denbkeâejve›eWâ G[efJe}W ~ vesTefve heeleeUeR yeg[efJe}W ~ lesLegefveÙeeb mees[efJe}W ~ ve JeÛes ØeeCeer ~~3~~

Denbkeâej¤he ceiej peerJee}e DeefJeÅesÛÙee leUeheÙe&vle vesTve yeg[efJeles. lesLetve lÙeeÛeer keâesCeerÛe megškeâe keâ¤ Mekeâle veener.

~~3~~

keâececeiejefce"er megšsvee ~ eflejmkeâej }eie}e legšsvee ~ ceo celmej Jeesnšsvee ~ Yetef} heef[}er ~~4~~

keâeceeves Ieele}s}e efJeUKee megšle veener. ogmeNÙeebÛee eflejmkeâej keâjCÙeeÛeer meJeÙe peele veener. cemleJee}heCee Je celmej

pejener keâceer nesle veener. DeMeer DeefJeÅesves peerJeeJej cees"er ceesefnveer Ieele}er Deens. ~~4~~

JeemeveeOeeefceCeer heef[}er ieUeb ~ Iee}tve JeWšeUW Jeceer iejUe ~ efpeJne }eUer JesUesJesUeb ~ YeÙeevekeâ ~~5~~

Jeemevee¤he OeeceerCe ieàÙeele he[tve Yekeäkeâce JesšesUs Iee}les Je mebkeâuheebÛes iejU Deeskeâle jenles. lÙee Jeemevee hetCe&

nesCÙeemee"er efleÛeer }Je}JeCeejer YeÙebkeâj peerYe yeensj keâe{erle jenles. ~~5~~

ceeLeeb ØehebÛeeÛeW JeesPeW ~ IesTve cnCes ceePeW ceePeW ~ yeg[leeefn ve mees[er, Hegbâpes ~ kegâUeefYeceeveW ~~6~~

`ceer ØehebÛe le[er}e vesCeeje' DeMee DeefJeÛeejeÛes DeesPes [eskeäÙeeJej IesTve ceeCetme `ceePes ceePes' nŸee Yeüceele jenlees. ØehebÛe

yeg[CÙeeÛeer JesU Dee}er lejer kegâUeÛÙee DeefYeceeveecegUs lees mees[erle veener. ~~6~~

heef[}W YeüebleerÛeW DebOeejW ~ veeieefJe}W DeefYeceeveÛeesjW ~ Dee}W DenblesÛeW keâeefJejW ~ YetleyeeOee ~~7~~

mebieYeüebleer, efJekeâejYeüebleer, keâle=&lJe– Yeeskeäle=lJeYeüebleer, peieledmelÙelJeYeüebleer Je YesoYeüebleercegUs ceveele DebOeej hemej}e. osn,

kegâU, yegæer, mebheòeer FlÙeeoeRÛÙee DeefYeceeve¤he Ûeesjeves cees#emebheòeer }gštve ves}er. `ceer' ÛÙee DeefYeceeveecegUs Yegleeves

PeheešuÙeeØeceeCes Jeeiet }eielees. ~~7~~

yengleskeâ DeeJeleeA heef[}s ~ ØeeCeer JeeneleefÛe ies}s ~ peWeEn YeieJebleemeer yeesYeeF}W ~ YeeJeeLe&yeUW ~~8~~

osJe DeeheCe Iee}tefve G[er ~ leÙeebmeer ves}W hew}Le[er ~ Ùesj leW DeYeeefJekeWâ yeeheg[eR ~ JeeneleefÛe ies}eR ~~9~~

yengleskeâ meJe&peCe ceeÙeeveoerÛÙee peyej ØeJeeneÛÙee Oeejsle Jeentve ies}s. hejbleg pÙeebveer DelÙeble ßeæsves YeieJebleeÛee Deele&lesves

OeeJee kesâ}e lÙeebvee osJeeves mJele: G[er Iee}tve ØeJeeneÛÙee he}erkeâ[s ves}s. Flej meJe& Deßeæ lÙee ØeJeeneyejesyej DeefveJeejheCes

Jeenele ies}s. ~~8,9~~

YeieJeble YeeJeeÛee Yegkesâ}e ~ YeeJeeLe& osKeesve Yeg}}e ~ mebkeâšeR heeJes YeeefJekeâe}e ~ jef#elemes ~~10~~


osJeeÛÙee DeefmlelJeeJej Øesceeves ßeæe "sJeCeejs osJee}e Heâej DeeJe[leele. lÙee ßeæsvesÛe ØemeVe nesTve lees YeeefJekeâebÛes

mebkeâškeâeUer j#eCe keâjlees. ~~10~~

peÙeeme YeieJeble DeeJe[s ~ leÙeeÛeW osJeemeeR meebkeâ[W ~ mebmeejog:Ke mekeâU G[s ~ efvepe oemeeÛeW ~~11~~

pÙeeÛes osJeeJej DelÙeble Øesce Demeles lÙeeÛee osJee}e efJeÛeej keâjCes Yeeie he[les. osJeeÛes oemÙe keâjCeeje}e mebmeejeÛes og:Ke

DevegYeJee}e Ùesle veener. mebmeejeleer} Øeefleketâ} IešveebmebyebOeer lÙeeÛeer Øeefleef›eâÙee og:Ke¤he vemeles. ~~11~~

pes Debefkeâle F&ÕejeÛes ~ leÙeebme meesnUs efvepemegKeeÛes ~ OevÙe lesefÛe owJeebÛes ~ YeeefJekeâ peve ~~12~~

pes F&ÕejeÛes oeme yevetve jneleele lÙeebvee DeelcemegKeeÛes JewYeJe DevegYeJee}e Ùesles. Demes megowJeer YeeefJekeâ OevÙe nesle. ~~12~~

pewmee YeeJe peÙeeheemeeR ~ lewmee osJe leÙeemeer ~ peeCes YeeJe Deblejmee#eer ~ ØeeCeercee$eebÛee ~~13~~

osJeemebyebOeer pemee YeeJe OejeJee lemee osJe Øeeflemeeo oslees. lees meJeeËÛes meJe& Deblejbie menpelesves meJe&oe peeCelees. ~~13~~

pejer YeeJe Deefme}e ceeF&keâ ~ lejer osJe nesÙes ceene "keâ ~ veJe} leÙeeÛeW keâewlegkeâ ~ pewMeeme lewmee ~~14~~

YeeJe pej HeâmeJee Demes} lej osJeekeâ[tve `"keâe}e cene"keâ' Demee Øeeflemeeo efceUlees. peMeeme lemes JeeieCÙeeÛes lÙeeÛes

keâewMeuÙe KejesKej Dee§eÙe&keâejkeâ Deens. ~~14~~

pewmeW peÙeeÛeW Yepeve ~ lewmeWefÛe os meceeOeeve ~ YeeJe neslee eEkeâefÛele vÙetve ~ DeeheCeefn ogjeJes ~~15~~

pÙee ØeceeCeele Yekeäleer}e hetCe&lJe Ùesles, lÙee ØeceeCeele lees Yekeälee}e meceeOeeve oslees. efleÛÙeele eEkeâefÛele GCesheCee ÙesleeÛe

meceeOeeve¤he osJener ogjeJelees. ~~15~~

ohe&CeeR ØeefleeEyeye efomes ~ pewmÙeeme lewmeW Yeemes ~ leÙeeÛeW met$e Demes ~ DeeheCeeÛe heemeeR ~~16~~

DeejMeele pes Deehe}s ØeefleeEyeye efomeles les keâmes efomeeJes les DeeheuÙeeJe¤veÛe "jles! pemes DeeheCe lemes les!! ~~16~~

pewmeW DeeheCe keâjeJeW ~ lewmeWefÛe lesCeW JneJeW ~ pejer [esUs heme¤efve heeneJeW ~ lejer leWefn šJekeâejW ~~17~~

peer ke=âleer DeeheCe keâjlees leerÛe les keâjles, DeeheCe [esUs cees"s kesâ}s lej lesner [esUs Ješe¤ve heneles. ~~17~~

Ye=kegâšerme Iee}tve efce"er ~ heenelee ›eâesOeW leWefn G"er ~ DeeheCe nemÙe keâefjleeb heesšeR ~ leWefn Deevebos ~~18~~

YegJeÙee Jeekeâ[Ÿee keâ¤ve heeefn}s lej ØeefleeEyeyener DeeheuÙeekeâ[s ›eâesOeeves heneles. DeeheCe ceveeheemetve nme}es lej lesner

megKeeJeles. ~~18~~

pewmee YeeJe ØeefleeEyeye}e ~ leÙeeÛeeefÛe osJe pee}e ~ pees pewmeW Yepes lÙee}e ~ lewmeeefÛe JeesUs ~~19~~

Devle:keâjCeele pees YeeJe ØeefleeEyeefyele neslees lÙeeÛeeÛe peCet osJe yevelees. pees pÙee YeeJeeves lÙee}e Yepelees lees lÙee}e lemeeÛe

Øeeflemeeo oslees. (Ùes ÙeLee ceeced ØeheÅevles.... ieerlee) ~~19~~

YeeJeW hejceeLee&efÛeÙee Jeeše ~ Jeeneleer YekeäleerefÛeÙee heW"e ~ Yej}e cees#eeÛee Ûeesneše ~ meppevemebieW ~~20~~

hejceeLe&ceeiee&ÛÙee JeešÛee}erle YekeäleerÛÙee yeepeejhes"e }eieleele. meblemebieleerle peCet YekeäleerÛÙee keWâõebJej meJe&$e ieoea

Pee}s}er Demeles. ~~20~~

YeeJeW YepeveeR pes }eie}s ~ les F&ÕejeR heeJeve pee}W ~ YeeJeeLe&yeUW Gæefj}s ~ hetJe&pe lesefn ~~21~~

pes YeeJeyeUeves YeieJebleeÛeer Yekeäleer keâjleele les lÙeebÛÙee F&Õej¤heele heeJeve nesleele. SJe{sÛe veJns, lej les lÙeebÛÙee

YeeJeyeUeves hetJe&peebveener lee¤ve vesleele. ~~21~~

DeeheCe mJeÙeW lej}W ~ peveemeefn Ghesiee Dee}s ~ keâere|leßeJeCeW pee}s ~ DeYekeäle YeeJeeLeea ~~22~~

les mJele:lej lejleeleÛe, heCe Flejebveener lÙeebÛÙeekeâ[tve ceeie&oMe&ve efceUles. lÙeebÛeer DeMeer keâerleea Ssketâve pes DeYekeäle

Demeleele lesner Yeefkeäleceeiee&}e }eieleele. ~~22~~


OevÙe leÙeebÛeer peveveer ~ pes }eie}s nefjYepeveeR ~ leseEnÛe Ùeskeâ pevce peveeR ~ meeLe&keâ kesâ}e ~~23~~

pes njerÛes Yekeäle Pee}s lÙeebÛeer DeeF& KejesKej OevÙe nesÙe. lÙeebveerÛe KejesKej ceveg<Ùepevce meeLe&keâer }eJe}s}e Demelees. ~~23~~

leÙeebÛeer JeCet& keâeÙe Leesjer ~ peÙeebÛee YeieJeble kewâJeejer ~ keâemes }eTve Glejer ~ heej og:KeeÛee ~~24~~

pÙeebÛÙee yeepetves ØelÙe#e YeieJevle GYee jenlees Je mJele: nele Oe¤ve lÙeebvee og:Ke¤he mebmeejehe}erkeâ[s vesTve mees[lees

lÙeebÛes ceenelcÙe keâeÙe JeCee&Jes! ~~24~~

yengleeb pevceebÛes mesJešeR ~ pesCeW Ûegkesâ Dešešer ~ lees ne vejosn Yesšer ~ keâjer YeieJebleeR ~~25~~

}#eeJeOeer pevce IesleuÙeeveblej ceveg<ÙepevceeÛeer Øeehleer PeeuÙeeJej YeieJevleeÛes ÙeLeeLe& oMe&ve nesTve pevcecejCeebÛÙee Ûe›eâebÛes

ÚU Leebyeleele. ~~25~~

cnCeewve OevÙe les YeeefJekeâ peve ~ peWeEn peesef[}W nefjefveOeeve ~ Deveble pevceeblejerÛeW hegCÙe ~ HeâUeefme Dee}W ~~26~~

cnCetve Deveble pevceebÛes Megæ hegCÙe HeâUe}e ÙesTve pÙeebveer nefj¤he Oeve pees[}s les Yekeäle OevÙe nesle. ~~26~~

DeeÙeg<Ùe nsefÛe jlvehesšer ~ ceepeeR YepevejlveW ieescešeR ~ F&ÕejeR Dehet&efveÙee, }gšer ~ DeeveboeÛeer keâjeJeer ~~27~~

ceeCemeeÛes DeeÙeg<Ùe ns Yepeve¤he jlveebveer Yej}suÙee hesšerØeceeCes Deens. leer meJe& YeieJevlee}e Dehe&Ce keâ¤ve `ceer yeÇÿe

Deens' Demee DevegYeJe IesTve lÙeeÛee Deevebo YeesieeJee. ~~27~~

nefjYekeäle JewYeJeW keâefve‰ ~ hejer lees yeÇÿeeefokeâeb Jeefj‰ ~ meoe meJe&oe mebleg° ~ vewjeMeyeesOes ~~28~~

nefjYekeäle }ewefkeâkeâ JewYeJeeves keâceer Demet Mekesâ}. lejer lees JewjeiÙemebheVe DemeuÙeeves le=hle Je mebleg° DemeuÙeecegUs

yeÇÿeosJeeoer osJeebntve ßes‰ Demelees. (hene lewefòe. Ghe.) ~~28~~

Oe¤ve F&ÕejeÛeer keâeme ~ kesâ}er mebmeejeÛeer vewjeMe ~ leÙeeb YeeefJekeâeb peieoerMe ~ meyeenŸe meebYeeUer ~~29~~

pÙeebveer YeieJevlee}e meJe& YeeJeeves MejCe peeTve mebmeejemebyebOeer Deveemekeäleer meeOe}s}er Demeles lÙeebÛee ØehebÛe Je hejceeLe&

YeieJevle meebYeeUlees. ~~29~~

peÙee mebmeejeÛeW og:Ke ~ efJeJeskeWâ JeešW hejce megKe ~ mebmeejmegKeeÛesefve he{lecetKe& ~ }esOeesve he[leer ~~30~~

mebmeej og:KeceÙe Deme}e lejer pÙee}e DeelceeveelceefJeJeskeâ meeOe}e Deens lÙee}e lees megKe¤heÛe Jeešlees. (`DeJeIeeefÛe

mebmeej megKeeÛee keâjerve'–legkeâe) kesâJeU Meeefyokeâ efJeJeskeâ Demes} lej mebmeejele pes Lees[s megKe efceUles lÙeevesÛe lees De[ketâve

he[lees. ~~30~~

peÙeebÛee F&ÕejeR efpeJneUe ~ les Yeesefieleer mJeevebomeesnUe ~ peÙeebÛee peveeJesieUe ~ "sJee Dee#ew ~~31~~

pes F&ÕejØesceele jbietve peeleele les DeJeerš Je DeKeb[ Deelceeveboele jceceeCe nesleele. meeceevÙeebvee efceUCeeNÙee efJe<eÙeeveboehes#ee

Deelceevebo HeâejÛe JesieUe Demelees. ~~31~~

les Dee#ew megKeW megKeeJe}s ~ mebmeejog:KeW efJemej}s ~ efJe<eÙesjbieeR Jeesjbie}s ~ ßeerjbiejbieeR ~~32~~

lÙeebveer efJe<eÙemegKeekeâ[s hee" efHeâjJetve ßeerjbieeÛÙee Øescejbieele mJele:}e efYepeefJe}s}s Demeles, lÙeecegUs mebmeejog:Keebvee

efJeme¤ve les ve mebheCeejs DeelcemegKe Yeesieleele. ~~32~~

leÙeebme HeâeJe}er vejosn hesšer ~ kesâ}er F&ÕejWefmeb meešer ~ ÙesjW DeYeeefJekeWâ keâjbšer ~ vejosn ies}e ~~33~~

lÙeebvee efceUe}s}e ceveg<Ùepevce meeLe&keâer }eie}e. keâejCe lÙeebveer pevceYej peerJeveele F&Õej mee"Je}e. Flej YeefkeäleMetvÙe

Deme}s}s keâjbšs lees pevce Hegâkeâš Iee}Jeleele. ~~33~~

DeeJeÛešW efveOeeve pees[}W ~ leW keâJeef[ÛÙee yeo} ves}W ~ lewmeW DeeÙeg<Ùe efveIeesefve ies}W ~ DeYeeefJekeâeÛeW ~~34~~

owJeyeUeves DeÛeevekeâ DeefleceewuÙeJeeve jlve meehe[eJes Je DeYeeieerheCeecegUW veblej les keâJe[erÛÙee ceesyeouÙeele osTve šekeâeJes


lemes DeYekeäleeÛes DeeÙeg<Ùe Hegâkeâš peeles. ~~34~~

yengle leheeÛee meeb"e ~ lesCeW }eOe}e hejerme ieesše ~ hejer lees "eF&Ûee keâjbše ~ YeesietbÛe vesCeW ~~35~~

Heâej cees"Ÿee lehe§eÙexveblej hejerme }eYeeJee; heCe lÙeeÛee GheÙeesie ceenerle veme}s}e pevcepeele keâjbše oefjõerÛe jenlees! ~~35~~

lewmee mebmeejeme Dee}e ~ ceeÙeepeeUeR iegb[eU}e ~ Debleer Ùeskeâ}eefÛe ies}e ~ nele Pee[gveer ~~36~~

lÙeeØeceeCes ceeCemeeÛee osn IesTve pevcee}e Dee}e Keje; heCe ceeÙesÛÙee peeàÙeele HeâmeuÙeeves pes pes keâceeefJe}s}s Demeles

les meJe& cejleevee ÙesLesÛe mees[tve SkeâšeÛe Dee}e lemee hejle peelees. ~~36~~

Ùee vejosneÛesefve mebieleer ~ yengle heeJe}s Gòece ieleer ~ ÙeskeWâ yeeheg[eR ÙeeleeÙeeleer ~ Jejhe[eR pee}eR ~~37~~

nŸee vejosneÛÙee Øeehleerveblej yejsÛe }eskeâ cegkeäle Pee}s. heCe Flej efyeÛeeNÙeebJej pevcecejCeeÛÙee Ûe›eâeves ceele kesâ}er. ~~37~~

Ùee vejosneÛesefve }eieJesieW ~ meeLe&keâ keâjeJeW meblemebieW ~ veerÛe ÙeesveeR og:Ke ceeieW ~ yengle Yeesefie}W ~~38~~

nesTve ies}suÙee }#eeJeOeer pevceeble kegâ$eer-ceebpejebÛÙee Mejerjele efceUCeejer Deheej og:Kes Yeesie}er. Deelee vejosn efceUeuÙeeJej

cee$e meblemebieleerle lÙeeÛes lJejsves meeLe&keâ keâjeJes. ~~38~~

keâesCe meceÙees ÙesF&} kewâmee ~ ÙeeÛee ve keâUs eEkeâ YeJe&mee ~ pewmes he#eer oener efoMee ~ G[esve peeleer ~~39~~

Skeâ ef"keâeCeer yeme}suÙee he#ÙeebÛÙee LeJÙeeleer} he#eer DeÛeevekeâ oener efoMeebvee G[tve peeleele. lÙeeØeceeCes kesâJne keâMeer

JesU ÙesF&} les meebielee Ùesle veener. keâMeeÛeeÛe YejJemee Oe¤ veÙes. ~~39~~

lewmeW JewYeJe nW mekeâU ~ keâesCe peeCeW kewâmeer JesU ~ heg$ekeâU$eeefo mekeâU ~ efJeIe[esve peeleer ~~40~~

lÙeeØeceeCeW efkeâleerner JewYeJe Deme}s lejer Øeefleketâ} JesU meebietve Ùesle veener. heg$e, heleer/helveer nŸeebÛee DeÛeevekeâ efJeÙeesie

neslees. ~~40~~

heeefn}er Ie[er veJns Deeheg}er ~ JeÙemee lejer efveIeesve ies}er ~ osn he[leebÛe "sefJe}er ~ Deens veerÛe Ùeesveer ~~41~~

Jele&ceeveeleer} ØelÙeskeâ #eCe-#eCeele YetlekeâeUele peelees. cnCetve lees `Deehe}e' cnCet veÙes. DemesÛe DeeÙeg<Ùe mebheuÙeeJej

cejCe Ùesles. veblej veerÛe Ùeesveerle pevce DešUÛe Demelees. ~~41~~

mJeeve Megkeâjeefokeâ veerÛe Ùeeleer ~ YeesieCeW Ie[s efJeheòeer ~ lesLeW keâebneR Gòece ieleer ~ heeefJepesle veeneR ~~42~~

kegâ$ee Je [gkeâjemeejKeer Mejerjs efceUtve lÙee veerÛe ÙeesveeRleer} meJe& og:Kes YeesieeJeerÛe }eieleele. lÙee Ùeesveerle cees#e efceUeJee

DeMeer F&Õejer ÙeespeveeÛe veener. ~~42~~

ceeieeb ieYe&JeemeeR Deešešer ~ Yeesefieleeb pee}eefme js eEnhegšer ~ lesLegefveÙeeb Leesje keâ°eR ~ megš}eefme owJeW ~~43~~

nŸeehetJeea Deveble pevceele ieYe&JeemeeÛeer Deheej og:Kes Yeesietve let Lekeâ}e Deensme. DeÛeevekeâ heehe-hegCÙe meceeve PeeuÙeeves

lÙeeletve legPeer megškeâe nesCÙeeÛeer JesU Deelee Dee}er Deens. ~~43~~

og:Ke Yeesefie}W DeeheguÙee peerJeW ~ lesLeW keQâeEÛe nesleeR meJeX ~ lewmeWefÛe heg{W Ùeskeâ}W peeJeW ~ }eies} yeehee ~~44~~

lÙee meJe& pevceele let pes og:Ke Yeesie}sme lesJne Deelee pÙeebvee let Deehe}er ceeveleesme, les meJe& keâes"s nesles? les leg}e lesJne

GheÙeesieer he[}s keâeÙe? nŸeener pevceeletve lÙeebÛÙeeJeeÛetve lemesÛe heg{er} pevceeble peeJes }eies}. ~~44~~

keQâÛeer ceelee keQâÛee efhelee ~ keQâÛeer yeefnCe keQâÛee Yeüelee ~ keQâÛeeR megùoW keQâÛeer Jeefvelee ~ heg$ekeâU$eeefokeâ ~~45~~

DeeF&, Je[er}, yenerCe, veJeje, efce$e, helveer, ceg}ies, veele}ie FlÙeeoer leLeekeâefLele veeleer efvejLe&keâ Demeleele. ~~45~~

ns letb peeCe ceeJesÛeeR ~ DeeJeIeeR meesFjeR megKeeÛeeR ~ ns legPÙee megKeog:KeeÛeer ~ meebieeleer veJnsleer ~~46~~

ceeÙesÛÙee ceesefnveercegUW lÙeebÛÙeeJej Deehe}sheCee efvecee&Ce neslees. lÙeebvee legPÙeekeâ[tve Heâkeäle megKe nJes Demeles. legPÙee

megKeog:KeeÛÙee ØeJeemeele lÙeebÛeer meeLe efceUCeej veener. ~~46~~


keQâÛee ØehebÛe keQâÛeW kegâU ~ keâemeÙee nesleesmeer JÙeekegâU ~ Oeve keâCe }#ceer mekeâU ~ peeFpeCeW ~~47~~

ØehebÛe, kegâU FlÙeeefokeâeble jceCÙeele DeLe& veener. lÙeebÛesmee"er JÙeeketâU nesT vekeâes. ieesOeveeoer Oeve, OeevÙe Je mebheòeer

F. meJe& mees[tve peeCeW leg}e Yeeie he[s}. ~~47~~

keQâÛeW Iej keQâÛee mebmeej ~ keâemeÙee keâefjmeer peespeej ~ pevceJejer Jeenesve Yeej ~ mesKeeR meeb[tve peemeer ~~48~~

ceePes Iej, ceePee ØehebÛe nŸee Yeüceele jentve mJele:Ûee ÚU keâ¤ve IesT vekeâesme. DeeÙeg<ÙeYej ner DeesPeer Jeentve MesJešer

SkeâšeÛe ce=lÙeghebLeeves efveIetve peeMeer}. ~~48~~

keQâÛeW lee®CÙe keQâÛeW JewYeJe ~ keQâÛes meesnUs neJeYeeJe ~ nW mekeâUefn peeCe ceeJe ~ ceeF&keâ ceeÙee ~~49~~

lee®CÙe, JewYeJe, GlmeJemeceejbYe, Ssš nŸee meJeeËveer keâeÙe nesCeej? keâejCe ns meJe& DeMeeÕele, #eCeYej megKe osCeejs Je

cnCetve efceLÙee eEkeâJee ceeefÙekeâ Deensle. nŸeebleÛe DeeÙeg<Ùe Iee}Jetve MeeÕele megKe¤he cees#e efceUle veener. ~~49~~

ÙesÛe #eCeeR cejesve peemeer ~ lejer jIegveeLeeR Deblej}emeer ~ ceePeW ceePeW cnCeleesmeer ~ cnCeewefveÙeeb ~~50~~

Deelee nŸee #eCeerÛe pej cejCe Dee}s lej `ceePes ceePes' nŸee Úboele DeeÙeg<Ùe iesuÙeeves megKe¤he ßeerjeceeÛeer Yesš nesCÙeeÛee

Ùeesie ngketâve peeF&}. ~~50~~

legJeeb YeesefieuÙee hegvejeJe=òeer ~ SsmeeR ceeÙeyeeheW efkeâleer ~ Œeer keâvÙee heg$e nesleer ~ }#eeve}#e ~~51~~

let DeeleeheÙe&vle }#eeJeOeer JesUe pevcee}e ÙesTve cejCe heeJe}eme. lÙee ØelÙeskeâ pevceele DeeF&, Je[er}, keâvÙee, ceg}ies,

helveer lesJe{erÛe Pee}er! ~~51~~

keâce&ÙeesieW mekeâU efceUe}eR ~ Ùeskesâ mLeUeR pevceeme Dee}eR ~ les legJeeb Deeheg}eR ceeefve}er ~ kewâmeeR js he{lecetKee&

~~52~~

legPÙee hetJe&keâcee&vegmeej leer meJe& legPÙee JeešŸee}e Dee}er. keâvÙeeheg$e legPÙee Iejele pevce}er. Dejs he{lecetKee&, let lÙeebvee

keâesCelÙee DeeOeejeves `Deehe}er' ceeve}sme? ~~52~~

legPeW legpe veJns Mejerj ~ lesLeW FlejebÛee keâesCe efJeÛeej ~ Deeleeb Ùeskeâ YeieJeble meeÛeej ~ OejeR YeeJeeLe&yeUW ~~53~~

legPÙee MejerjeJejÛe legPeer meòee vemeleevee FlejebÛeer Mejerjs legPeer keâMeer? Deelee YekeäleerÛÙee yeUeJej osJee}eÛe ̀ ceePes' cnCe.

~~53~~

Ùeskeâe ogYe&je keâejCeW ~ veevee veerÛeebÛeer mesJee keâjCeW ~ veevee mlegleer DeeCeer mleJeveW ~ ceÙee&oe OejeJeer ~~54~~

efkeâleer Yej}s lejer efjkeâeces nesCeejs heesš veerÛe }eskeâebÛeer mesJee keâjCeW Yeeie hee[les. lÙeebÛeer Deveskeâ Øekeâejs DekeâejCe Ye}eJeCe

keâjeJeÙeeme }eJeles. lÙeebÛee ceeve jeKeeJeÙeeme }eJeles. ~~54~~

pees DeVe oslees Gojemeer ~ Mesjerj efJekeâeJeW }eies lÙeemeer ~ ceeb pesCeW Ieele}W pevceemeer ~ lÙeemeer kewâmeW efJemejeJeW

~~55~~

pees Ûeekeâjer keâ¤ve IesTve heesšeheeCÙeeÛeer JÙeJemLee keâjlees, lÙeeÛÙee mJeeOeerve osn keâjeJee }eielees. ceie pÙee F&Õejeves

pevce efo}e lÙee}e efJeme¤ve keâmes Ûee}s}? ~~55~~

Deefne|veMeeR pÙee YeieJeblee ~ mekeâU peerJeebÛeer }eie}er eEÛelee ~ cesIe Je®<es peÙeeÛeer meòee ~ eEmeOeg ceÙee&oe Oejer

~~56~~

YeieJeble meJe& peerJeme=°erÛes je$ebefoJeme efveÙeceve keâjlees. lÙeeÛÙee Dee%esves heeTme he[lees Je mecegõ ceÙee&osle jenlees. ~~56~~

Yetefce Oeefj}er OejeOejW ~ Øeieš nesF&pes efovekeâjW ~ Ssmeer me=°er meòeecee$eW ~ Ûee}Jeer pees keâeb ~~57~~

Mes<e he=LJeer}e cemlekeâeJej Oejlees, metÙe& JesUsJej GieJelees F. Øekeâejs YeieJebleeÛes meJe& me=°erJej efveÙeb$eCe Demeles. ~~57~~


Ssmee ke=âheeUt osJeeefOeosJe ~ vesCeJes peÙeeÛeW }eIeJe ~ pees meebYeeUer mekeâU peerJe ~ ke=âheeUgheCeW ~~58~~

osJeeves DelÙeble ke=âheeUtheCes me=°er meebYeeUCÙeeÛeer Ùeespevee kesâ}er Demetve lÙeeÛes les keâewMeuÙe Deveekeâ}veerÙe Deens.

lÙeeÛÙee ke=âhescegUsÛe meJe& peerJeebÛes efveÙeespeve nesles. ~~58~~

Ssmee meJee&lcee ßeerjece ~ meeb[tve Oeefjleer efJe<eÙekeâece ~ les ØeeCeer ogjelces Deæce ~ kesâ}W heeJeleer ~~59~~

Demee meJeeËÛÙee ùoÙeele jenCeeje megKe¤he ßeerjece mees[tve pes efJe<eÙemegKeeÛeer FÛÚe keâjleele les heeheer heecej lÙeebÛÙee

keâceeËÛeer HeâUs YeesieCÙeemee"er pevcecejCeeble meehe[leele. ~~59~~

jecesefJeCe pes pes Deeme ~ eflelegkeâer peeCeerJe vewjeMe ~ ceePeW ceePeW meeJekeâeMe ~ meerCeefÛe Gjs ~~60~~

Skeâe jeceeJeeÛetve pÙeeÛeer pÙeeÛeer FÛÚe keâjeJeer les meJe& veeefMeJevle, #eefCekeâ Je DeMeeÕele Demeles. lÙeeJej Deemekeäleer

efvecee&Ce Pee}er Demelee mebÙeesie-efJeÙeesie Je Devegketâ}-Øeefleketâ} nŸeebcegUW nesCeejs ÚU lesJe{s melele JeešŸee}e Ùesleele. ~~60~~

peÙeeme Jeešs meerCe JneJee ~ lesCes efJe<eÙees eEÛeleerle peeJee ~ efJe<eÙees ve efceUleeb peerJee ~ leieyeie megšs ~~61~~

pÙee}e Demes ÚU keâ¤ve IÙeeJeÙeeÛes Demeleer} lÙeeves efJe<eÙeebÛÙee eEÛeleveele DeJeMÙe jneJes! Dehesef#ele efJe<eÙe efceUe}e

veener, lej peerJeeÛeer leieceie nesles. ~~61~~

meeb[tve jece DeeveboIeve ~ pÙeeÛes ceveeR efJe<eÙeeEÛeleve ~ lÙeemeer keQâÛes meceeOeeve ~ }es}bieleemeer ~~62~~

Deevebo¤he jece mees[tve pees DeefmLej efJe<eÙeebÛÙee efÛebleveele jenlees lÙee efJe<eÙeemekeälee}e meceeOeeve efceUCes MekeäÙe veener.

~~62~~

peÙeeme Jeešs megKeefÛe DemeeJeW ~ lesCeW jIegveeLeYepeveeR }eieeJeW ~ mJepeve mekeâUefn lÙeeieeJes ~ og:KecetU pes

~~63~~

pÙee}e DeKeb[ megKeeÛeer FÛÚe Deens lÙeeves megKe¤he jeceeÛeer Yekeäleer keâjeJeer. veevee ØekeâejÛeer og:Kes osCeeNÙee ieCeieesle

Je kegâšgbefyeÙeebJejer} Deemekeäleer mees[eJeer. ~~63~~

pesLeW Jeemevee PeeWyeesve he[W ~ lesCeWefÛe DeheeÙeW og:Ke pe[s ~ cnCeewefve efJe<eÙeJeemevee cees[s ~ lees Ùeskeâ megKeer ~~64~~

pesJne Jemlet}e eEkeâJee JÙekeäleer}e Jeemevee Ieó Oe¤ve "sJeles lesJneÛe Jemlet eEkeâJee JÙekeäleer og:Kee}e keâejCe nesles. cnCetve

lÙee efJe<eÙeebÛeer Jeemevee cees[tve keâe{CeejeÛe megKeer neslees. ~~64~~

efJe<eÙepeefvele peW peW megKe ~ lesLeWefÛe nesleW hejce og:Ke ~ hetJeea iees[ DebleeR Meeskeâ ~ vescemle Deens ~~65~~

efJe<eÙeebcegUs efceUCeejs leLeekeâefLele megKe heefjCeeceer og:Keele ¤heebleefjle nesles. efJe<eÙe efceUefJeCÙeemee"er keâ°, Yeesiekeâe}er

#eefCekeâ megKe Je veblej les efceUefJeCÙeeÛes hegvne keâ°! ns Ûe›eâ DeKeb[ Ûee}t jenles. efJe<eÙe #eefCekeâ megKe efvecee&Ce keâjleele.

efveõe megKe osles. Deelcee megKe¤he Deens. ~~65~~

ieU efieefUleeb megKe Jeešes ~ Jees{tve Iesleeb Iemee Heâešs ~ keâeb leW yeeheg[W ce=ie Deehešs ~ Ûeeje IesTve heUleeb ~~66~~

ieUeÛÙee oesjer}e }eJe}s}s Deeefce<e Keeleevee megKe nesles heCe lesLesÛe Deme}s}s ieUeÛes šeskeâ leeW[ele peeTve lÙee oesjer}e

Peškeâe yemeleeÛe ceemee ieUe Heâeštve cejlees. DelÙeble DeeJe[Ceejs efnjJes ieJele leeW[ele Oe¤ve heUleevee njerCe heejOÙeeÛÙee

peeàÙeele Oe[he[tve he[les. ~~66~~

lewmeer efJe<eÙesmegKeeÛeer iees[er ~ iees[ Jeešs hejer les kegâ[er ~ cnCeewefveÙeeb DeeJe[er ~ jIegveeLeeR OejeJeer ~~67~~

lÙeeØeceeCeW efJe<eÙemegKe iees[ Jeešles heCe heefjCeeceer les Keesšs eEkeâJee og:KeoeÙekeâ Deens. cnCetve ßeerjeceeÛÙee YekeäleerÛeer

DeeJe[ OejeJeer. ~~67~~

Sskeâesefve yees}s YeeefJekeâ ~ kewâmesefve Ie[s peer meeLe&keâ ~ meebiee mJeeceer Ùesce}eskeâ ~ Ûegkesâ pesCeW ~~68~~


ns yees}CeW ceveeheemetve heš}s}e ßeeslee efJeÛeejlees- `peerJeveeÛes meeLe&keâ keâmes keâjeJes? ns ßeeriegjes, Ùece}eskeâ ÛegkeâefJeCeejs

les leòJe ke=âheÙee mecepeeJetve meebiee.' ~~68~~

osJeemeer JeemleJÙe keâes"W ~ lees cepe kewâmeWefve Yesšs ~ og:KecetU mebmeej legšs ~ keâesCeshejer mJeeceer ~~69~~

megKe¤he ßeerjece keâes"s Demelees? lÙeeÛes oMe&ve ce}e keâmes nesF&}? meJe& og:Keebvee keâejCe Deme}suÙee nŸee

mebmeejyebOeveeletve ceer keâmes megšeJes? ~~69~~

Oe[heg[er YeieJelØeehleer ~ nesTve Ûegkesâ DeOeesieleer ~ Ssmee GheeÙes ke=âheecetleea ~ cepe oerveeme keâjeJee ~~70~~

DeOeesieleer ÛegkeâJeCÙeemee"er DeefveJeeÙe& Deme}s}s ÙeLeeLe& YeieJeleoMe&ve keâmes nesF&}? ns ke=âhee¤he Deme}suÙee ßeeriegjes,

oerve Pee}suÙee ce}e lÙeeÛee GheeÙe }Jekeâj mecepeeJetve meebiee. ~~70~~

Jekeälee cnCes nes ÙeskeâYeeJeW ~ YeieJeÆpeve keâjeJeW ~ lesCeW nesF&} mJeYeeJeW ~ meceeOeeve ~~71~~

lesJne ßeerieg¤ cnCee}s keâer DevevÙeieleer nesTve osJeeÛes Yepeve keâjeJes. lÙeeves menpeÛe meceeOeeve nesF&}. ~~71~~

kewâmeW keâjeJeW YeieJeÆpeve ~ keâes"s "sJeeJeW nW ceve ~ YeieJeÆpeveeÛeW }#eCe ~ cepe efvejesheeJeW ~~72~~

nŸeeJej ßeeslee hegvne efJeÛeejlees– ns Yepeve keâjCÙeeÛeer mebhetCe& jerle mecepeeJetve meebiee} keâe? Devle:keâjCe Je=òeer keâes"s

efmLej keâjeJeer? lÙee YeieJeledYepeveeÛes mebhetCe& MeeŒe ce}e mhe° keâ¤ve meebiee. ~~72~~

Ssmee c}eveJeoveW yees}s ~ Oeefj}s meÂ{ heeT}W ~ kebâ" meodieefole ieUe}s ~ Deßegheele og:KeW ~~73~~

Devegleeheeves efKeVe Pee}suÙee ÛesnNÙeeves lÙee ßeeslÙeeves ßeerieg¤bÛes heeÙe Ieó Oej}s. lÙeeÛee kebâ" oeštve ÙesTve DeeÙeg<Ùe

JÙeLe& iesuÙeeÛÙee og:Keeves lÙeeÛÙee [esàÙeebletve DeßegOeeje ÙesT }eieuÙee. ~~73~~

osKeesve efMe<ÙeeÛeer DevevÙelee ~ YeeJeW JeesU}e meodieÏ® oelee ~ mJeevebo legbyeUs} Deeleeb ~ hegef{}s meceemeeR ~~74~~

Demee DevevÙeYeeJeeves MejCe Dee}s}e efMe<Ùe heentve oele=lJe ne mJeYeeJeÛe Deme}s}s ßeerieg¤ lÙeeÛÙee YeeJeecegUs ØemeVe

Pee}s. Deelee heg{er} meceemeele YeefkeälemegKee}e Deheej Yejleer ÙesF&}. ~~74~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘JewjeiÙeefve®heCeveece’ meceeme oneJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `JewjeiÙeefve¤heCe' veeJeeÛee oneJee meceeme meceehle

–oMekeâ eflemeje meceehle–

Q


oMekeâ ÛeJeLee : veJeefJeOeeYekeäleer

meceeme heefn}e : ßeJeCeYekeäleer


peÙepeÙe peer ieCeveeLee ~ let efJeÅeebJewYeJeW meceLee& ~ DeOÙeelceefJeÅesÛÙee hejceeLee& ~ cepe yees}JeeJeW ~~1~~

ns ieCeheles, legPee peÙepeÙekeâej Demees. let efJeÅesÛÙee JewYeJeeves meeceLÙe&Jeeve Deensme. DeOÙeelceefJeÅee pÙee cees#eele heefjCele

nesles leer efJeÅee meebieCÙeemee"er ce}e meeceLÙe& ÅeeJes. ~~1~~

vecetb Meejoe Jesopeveveer ~ mekeâU efmeefæ peÙesÛesveer ~ ceeveme ØeJele&}W ceveveeR ~ mHetâe|le¤hes ~~2~~

Jeso Øeieš keâjCeeNÙee Meejos}e vecemkeâej Demees. efleÛÙee ke=âhesves meJe& efmeæer efceUleele. ceePÙeener ceveele heg{er} efJe<eÙe

meebieCÙeemee"er mHetâleea efvecee&Ce Pee}er Deens. ~~2~~

Deeleeb Dee"Tb meodieÏ® ~ pees hejeÛeeefn he® ~ peÙeeÛesefve %eeveefJeÛee® ~ keâUeW }eies ~~3~~

Deelee ßeerieg¤bÛes mcejCe keâ¤. lees F&Õejentve (hejeled) met#ce Je ßes‰ (hej) yeÇÿe¤he Deens. lÙeeÛÙee ke=âhesves Deelce%eeveefJe<eÙekeâ

Meyo%eeve mecepet }eieles. ~~3~~

ßeeslesve hegefme}W yejJeW ~ YeieJeÆpeve kewâmeW keâjeJeW ~ cnCeewefve yeesef}}W mJeYeeJeW ~ «evLeevlejer ~~4~~

ßeeslÙeeves YeieJeledYekeäleer keâMeer keâjeJeer Demee cees"e ceewef}keâ ØeMve efJeÛeej}e Deens. lÙeeefJe<eÙeer efvejefvejeàÙee

Yeefkeäle«ebLeeble pes meebefiele}s Deens les ceer ceePÙee Meyoele meebiesve. ~~4~~

meeJeOe nesTve ßeeslespeve ~ Sskeâe veJeefJeOee Yepeve ~ melMeeŒeeR yeesef}}W heeJeve ~ nesF&pes ÙesCeW ~~5~~

YeeieJeleeoer YeefkeäleMeeŒeeÛÙee Gòece «ebLeele peer veJeefJeOee Yekeäleer meebefiele}er Deens leer ßeeslÙeebveer meeJeOeheCeeves SskeâeJeer.

lÙeecegUs ßeeslee heefJe$e neslees. ~~5~~

M}eskeâ

ßeJeCeb keâerle&veb efJe<Cees: mcejCeb heeomesJeveced ~ DeÛe&veb Jeboveb oemÙeb meKÙeceelceefveJesoveced ~~Ú~~

ßeJeCe, keâerle&ve, veecemcejCe, heeomesJeve, DeÛe&ve, Jebove, oemÙe, meKÙe, DeelceefveJesove, DeMeer veT ØekeâejÛeer Yekeäleer

YeefkeäleMeeŒeeÛÙee «ebLeele meebefiele}er Deens.

veJeefJeOee Yepeve yeesef}}W ~ leWefÛe heg{s ØeebpeU kesâ}W ~ ßeesleeR DeJeOeeve efoOe}s ~ heeefnpes Deeleeb ~~6~~

DeMee Ùee veT ØekeâejÛÙee YekeäleerÛes leheMeer}Jeej JeCe&ve heg{s kesâ}s Deens. ßeeslÙeebveer meeJeOeevelesves les SskeâeJes. ~~6~~

ØeLece Yepeve SsmeW peeCe ~ nefjkeâLeehegjeCeßeJeCe ~ veevee DeOÙeelceefve¤heCe ~ Sskeâle peeJes ~~7~~

Deelee YekeäleerÛee heefn}e Øekeâej Sskeâe. nefjkeâLee, hegjeCes Je DeOÙeelceMeeŒe SskeâeJes. Goe. nefjkeâLee nefjefJepeÙe Ùee «ebLeele

Deens. ketâcee&oer De"je hegjeCes les ieerlee, Gheefve<eos, yeÇÿemet$es, lÙeebJejer} Meebkeâjeoer Yee<Ùes, DeeveboefiejermeejKeer Yee<ÙeeJejer}

Yee<Ùes, hebÛeoMeer, efJeJeskeâeEmeOet, efJeÛeejmeeiej F. «ebLe, veejoeoer Yeefkeälemet$es. ~~7~~

keâce&ceeie& Gheemeveeceeie& ~ %eeveceeie& efmeæebleceeie& ~ Ùeesieceeie& JewjeiÙeceeie& ~ Sskeâle peeJes ~~8~~

hetJe&ceerceebmesleer} keâce&ceeie&, jeceesheemevesmeejKes Gheemeveeceeie&, Gheefve<eoebÛee %eeveceeie&, ieg¤ nsÛe meJe&mJe ceeveCeeje

efmeæebleceeie&, helebpe}erÛee Ùeesieceeie&, veeLemebØeoeÙeeÛee JewjeiÙe ceeie& F. mecepeeJetve IÙeeJesle. ~~8~~


veevee JeÇleebÛes ceefnces ~ veevee leerLeeËÛes ceefnces ~ veevee oeveebÛes ceefnces ~ Sskeâle peeJes ~~9~~

keâee|lekeâmveeveemeejKeer JeÇles, keâeMeermeejKeer leerLe&#es$es, ieesoeveemeejKÙee oeveebÛes cenòJe mecepeeJetve IÙeeJes. ~~9~~

veevee ceenelcÙeW veevee mLeeveW ~ veevee ceb$e veevee meeOeveW ~ veevee leheW hegj§ejCeW ~ Sskeâle peeJeeR ~~10~~

heb{jerceenelcÙe, DeeUboerÛes efmeæyesš, $eÙeeso#eeMejer ceb$e, veecemeeOevee, hebÛeeefivemeeOeve, ieeÙe$eer hegj§ejCe F. efJe<eÙeer

SskeâeJes. ~~10~~

ogiOeenejer efvejenejer ~ HeâUenejer heCee&nejer ~ le=Ceenejer veeveenejer ~ kewâmes les SskeâeJes ~~11~~

otOe, HeâUs, heeves, ieJele F. KeeTve jenCeejs lehemJeer. Demes Deveskeâ ØekeâejÛes Deenej IesCeejs Je keâener ve Keelee jenCeejs

Demeleele. lÙeebÛÙeeefJe<eÙeer Sskeâle peeJes. ~~11~~

G<CeJeeme peUJeeme ~ meerleJeeme DeejCÙeJeeme ~ YetieYe& DeeCeer DeekeâeMeJeeme ~ kewâmes les SskeâeJes ~~12~~

Deiveer, heeCeer, yeHe&â, pebie}, YegÙeej, DeekeâeMe FlÙeeefokeâebpeJeU eEkeâJee lÙeebÛÙeele jenCeejs lehemJeer Demeleele. ~~12~~

peheer leheer leeceme Ùeesieer ~ veevee efve«en nšÙeesieer ~ MeekeäleDeeiece DeeIeesjÙeesieer ~ kewâmes les SskeâeJes ~~13~~

veecepeheemeejKee pehe keâjCeejs, efJeÕeeefce$eemeejKes lehemJeer, ogJee&meemeejKes leeheš, ÛeebieosJeemeejKes Ùeesieer, Skeâe heeÙeeJej

GYes jentve lehe keâjCeejs MekeäleerÛes Gheemekeâ, MewJeeiece, ØesleeefokeâebÛeer Gheemevee keâjCeejs keâmes Demeleele les SskeâeJes. ~~13~~

veevee cegõe veevee DeemeveW ~ veevee osKeCeeR }#emLeeveW ~ eEhe[%eeveW leòJe%eeveW ~ kewâmeeR leW SskeâeJeeR ~~14~~

KesÛejermeejKÙee Ùeesiecegõe, he©eemeveemeejKeer Deemeves, YeütceOÙeemeejKeer heenJeerle DeMeer }#ÙemLeeves (osKeCeer ns }#ÙemLeeveeÛes

efJeMes<eCe.) `heo eEhe[eÛeer iees"er' (efme. efme. he. · efmeæefmeæevle heæleer) Je Gòejceerceebmeeoer leòJe%eeves SskeâeJeerle. ~~14~~

veevee eEhe[eÛeer jÛevee ~ veevee YetieesUjÛevee ~ veevee me=°erÛeer jÛevee ~ kewâmeer leer SskeâeJeer ~~15~~

ceeveJeeoer MejerjebÛeer jÛevee, metÙe&cee}sleer} «enebÛeer JewefMe<šŸes, peUÛejeoer me=°erÛeer ceeefnleer IÙeeJeer. ~~15~~

Ûebõ, metÙe& leejeceb[UW ~ «enceb[Us cesIeceb[Us ~ ÙeskeâJeerme mJeieX mehleheeleeUW ~ kewâmeeR les SskeâeJeer ~~16~~

Ûebõ, metÙe&, leejs, «en, {ieebÛes Øekeâej (heene– Encyclopedic dictionary –Oxford) SkeâJeerme mJeie&, Dele}efJele}eoer

meele heeleeU mecepetve IÙeeJesle. ~~16~~

yeÇÿeeefJe<Ceg censMemLeeveW ~ FvõosJe$e+<eermLeeveW ~ JeeÙeesJe®CekegâyesjmLeeves ~ kewâmeer les SskeâeJeeR ~~17~~

yeÇÿeosJe, efJe<Cet, Mebkeâj, Fbõ, Ùeceeoer osJe ÙeebÛÙee }eskeâebÛeer ceeefnleer, ceekeËâ[sÙeeoer $e+<eeRÛeer mLeeves, JeeÙet, Je®Ce Je

kegâyesjeÛeer mLeeves mecepeeJetve IÙeeJeerle. ~~17~~

veJe Keb[s Ûeewoe YegJeveW ~ De° efoiheeUebÛeeR mLeeves ~ veevee JeveW GheJeveW ienveW ~ kewâmeeR les SskeâeJeeR ~~18~~

F}eJe=òe, YeõeÕe F. veJeKeb[, meele (Dele}eefo) DeOees}eskeâ Je meele (mJeiee&efo) TOJe&}eskeâ DeMeer Ûeewoe YegJeves. Fbõ

DeivÙeeoer hetJe& Je DeivesÙe efoMeebÛes mJeeceer, Keeb[Je JeveemeejKeer Jeves Je $e+<eeRÛÙee DeeßeceebÛeer GheJeves, ~~18~~

ieCe iebOeJe& efJeÅeeOej ~ Ùes#e efkeâVej veejo legbyej ~ De° veeÙekeâe mebieerleefJeÛeej ~ kewâmee lees SskeâeJee ~~19~~

efMeJeieCe, iebOeJe&, efJeÅeeOej, Ùe#e, efkeâVej, veejo, legbyej, jbYeeoer Dehmeje Je mebieerleeÛee DeYÙeeme. ~~19~~

jeie%eeve leeU%eeve ~ ve=lÙe%eeve JeeÅe%eeve ~ Dece=leJesU Øemebie%eeve ~ kewâmeW leW SskeâeJeW ~~20~~

cee}kebâme F. mebieerleeleer} jeie, ef$elee}eoer lee}, keâLLekeâeoer ve=lÙeebÛes Øekeâej, ®õJeerCesmeejKeer JeeÅes, Ieyee[eoer cegntle&

Je keâesCelÙee Øemebieer keâeÙe keâjeJes F. Sskeâle peeJes. ~~20~~

Ûeewoe efJeÅee Ûeewme°er keâUe ~ meecegefõkeâ }#eCeW mekeâU keâUe ~ yeòeerme }#eCeW veevee keâUe ~ kewâMee lÙee

SskeâeJÙee ~~21~~


Ûeewoe efJeÅee, (Ûeej Jeso, mene Jesoebies, vÙeeÙe, ceerceebmee, hegjeCe Je Oece&MeeŒe), Ûeewme° keâ}e (Fefleneme, keâ}e,

Jee*dceÙe, Yee<ee, JÙeJenej, mJeÙebheekeâ, jlvehejer#ee F.) pÙeesefle<eefJe<eÙekeâ osn}#eCeebÛes %eeve, ceneheg®<eeÛeer yeòeerme }#eCes

(hetJe&megke=âle, megKe¤helee, Meer}, heje›eâce DeYÙeeme, MeeŒe%eeve, melmebie, efve:mebielee, oele=lJe F.) ~~21~~

ceb$e ceesnjs leesškesâ efmeæer ~ veevee Jeu}er veevee Deew<eOeer ~ Oeeleg jmeeÙeCe yegæer ~ veeef[%eeveW SskeâeJeer ~~22~~

ieeÙe$eermeejKes ceb$e, Deefj°efveJeejkeâ ceCeer, mebkeâšveeMekeâ lees[ies, }neve-cees"Ÿee efmeæer, Jes}er, Jeveew<eOeer, heeje, F.

Oeelet, lee®CÙeoeÙekeâ jmeeÙeves, ceb[tkeâeoer vee[erÛeer ieleer mecepetve IÙeeJeer. ~~22~~

keâesCÙee oes<eW keâesCe jesie ~ keâesCee jesieeme keâesCe ØeÙeesie ~ keâesCÙee ØeÙeesieeme keâesCe Ùeesie ~ meeOes lees SskeâeJee

~~23~~

Jeeleeoer ef$eoes<eebhewkeâer keâMeeÛÙee Je=æerves keâesCelee jesie neslees, keâesCelÙee jesieeJej keâeÙe Deew<eOe JeehejeJes, keâesCelee ØeÙeesie

kesâ}e Demelee heg$eeoer ØeehleerÛee Ùeesie mebYeJelees les peeCetve IÙeeJes. ~~23~~

jJejJeeefo kegbâYeheekeâ ~ veevee Ùeelevee Ùesce}eskeâ ~ megKeog:Keeefo mJeie&veke&â ~ kewâmee lees SskeâeJee ~~24~~

jewjJe Je kegbâYeerheekeâeoer vejkeâ, Ùece}eskeâeleer} Deveskeâ ØekeâejÛes ÚU, mJeiee&leer} megKes, vejkeâeleer} og:Kes peeCetve

IÙeeJeerle. ~~24~~

kewâMee veJeefJeOee Yekeäleer ~ kewâMee Ûelege|JeOee cegkeäleer ~ kewâmeer heeefJepes Gòece ieleer ~ Ssmes nW SskeâeJesb ~~25~~

veT Yekeäleer, Ûeej cegkeäleer, Gòece ieleer cnCepes keâeÙe F. SskeâeJes. ~~25~~

eEhe[yeÇcneb[eÛeer jÛevee ~ veevee lelJeefJeJebÛevee ~ meejemeejefJeÛeejCee ~ kewâmeer les SskeâeJeer ~~26~~

eEhe[ cnCepes peerJeeÛes Mejerj, yeÇÿeeb[ cnCepes F&ÕejeÛes Mejerj, Úòeerme eEkeâJee yÙeeSWMeer Â<Ùeme=°erÛeer Ieškeâ¤he leòJes Je

meej keâeÙe Je Demeej keâeÙe les mecepetve IÙeeJes. ~~26~~

meeÙeespÙelee cegkeäleer kewâmeer nesles ~ kewâmeW heeefJepes cees#eeleW ~ ÙeekeâejCeW veevee celeW ~ MeesefOele peeJeer ~~27~~

meeÙegpÙe cegkeäleer Je cees#e ÙeebÛee }eYe keâmee neslees ÙeemebyebOeerÛeer celes mecepeeJetve IÙeeJeerle. ~~27~~

JesoMeeŒeW DeeefCe hegjeCeW ~ ceeneJeekeäÙeeÛeeR efJeJejCeW ~ levegÛeleg<šÙeefveMe&veW ~ kewâmeeR les SskeâeJeeR ~~28~~

JesoebÛee DeLe& mecepeeJetve meebieCeejer MeeŒes eEkeâJee Jeso¤heMeeŒes, De"je hegjeCes, leòJecemÙeeoer ceneJeekeäÙes, mLet}eoer Ûeej

osnebÛee efvejeme mecepetve IÙeeJee. ~~28~~

SsmeW nW DeJeIeWsefÛe SskeâeJeW ~ hejbleg meej MeesOetve IÙeeJeW ~ Demeej leW peeCeesefve lÙeeieeJeW ~ Ùee veeJe ßeJeCeYekeäleer

~~29~~

DeMee Øekeâejs JÙeehekeâ Je yengjbieer ßeJeCe keâjeJes. lÙeeleer} Demeej mees[tve meej IÙeeJes. nerÛe Kejer ßeJeCeYekeäleer nesÙe.

(JesoebleeÛÙee leelheÙe&efve§eÙee}e ßeJeCe cnCeleele.) ~~29~~

meiegCeebÛeer Ûeefj$eW SskeâeJeeR ~ keâeb leW efveieg&Ce DeOÙeelceW MeesOeeJeeR ~ ßeJeCeYekeäleeRÛeer peeCeeJeeR ~ }#eCeW SsmeeR

~~30~~

jeceke=â<CeeefokeâebÛeer efoJÙe Ûeefj$es JeeÛeeJeerle, SskeâeJeerle, meebieeJeerle. JesoevleMeeŒeeleer} efveieg&Ce yeÇÿeeÛee "eJe IÙeeJee.

nerÛe Kejer ßeJeCeYekeäleer! ~~30~~

meiegCe osJeebÛeeR Ûeefj$eW ~ efveieg&CeeÛeeR leòJeW Ùeb$eW ~ ns oesveer hejce heefJe$eW ~ Sskeâle peeJeeR ~~31~~

efJeú}, ve=eEmenemeejKÙee osJeebÛÙee keâLee, efveieg&Ceebleie&le leòJeeEÛeleve Je ßeerÙeb$eemeejKÙee Ùeb$eebÛes jnmÙe keâUeJes. ~~31~~


peÙeblÙee Ghees<eCeW veevee meeOeveW ~ ceb$e Ùeb$e pehe OÙeeveW ~ keâere|le mlegleer mleJeveW YepeveW ~ veeveeefJeOeW SskeâeJeeR ~~32~~

ke=â<Cepevce, SkeâeoMeermeejKeer Ghees<eCes, Mees[<eesheÛeejÙegkeäle hetpee, efJeefJeOeceb$e, Ùeb$e, pehe, OÙeeve, YeieJeledkeâerleea,

mlegleer, mlees$es, Yepeves SskeâeJeer. ~~32~~

SsmeW ßeJeCe meiegCeeÛeW ~ DeOÙeelceefve¤heCe efveieg&CeeÛeW ~ efJeYekeäleer meeb[tve YekeäleerÛeW ~ cetU MeesOeeJeW ~~33~~

meiegCeeÛes ßeJeCe, efveieg&CeeÛes DeOÙeelceMeeŒe ÙeebÛee DeYÙeeme keâ¤ve ÉwleeÛes efvecet&}ve keâ¤ve YeieJebleeMeer Deme}suÙee

cetUÛÙee SskeäÙeeÛee DevegYeJe IÙeeJee. ~~33~~

ßeJeCeYekeäleerÛeW efve¤heCe ~ efvejesefhe}W Demes peeCe ~ heg{W keâerle&veYepeveebÛeW }#eCe ~ yeesef}}W Demes ~~34~~

ÙesLeheÙeËle ßeJeCeYekeäleerÛes mJe¤he meebefiele}s. heg{er} meceemeele keâerle&ve Yekeäleer meebefiele}er Deens. ~~34~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘ßeJeCeYeefkeäleveece’ meceeme heefn}e

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `ßeJeCeYekeäleer' veeJeeÛee heefn}e meceeme meceehle



meceeme ogmeje : keâerle&veYekeäleer


ßeesleeR YeieJeÆpeve hegefme}W ~ leW veJeefJeOee ØekeâejW yeesef}}W ~ lÙeeble ØeLece ßeJeCe efvejesefhe}W ~ ogmejW keâerle&ve

Sskeâe ~~1~~

ßeeslÙeebveer YeieJevleeÛÙee YepeveemebyebOeer ØeMve efJeÛeej}e neslee. les veT ØekeâejÛes Deens Demes meebefiele}s. lÙeebleer} heefn}s

ßeJeCe meebietve Pee}s. Deelee keâerle&ve Sskeâe. ~~1~~

meiegCe nefjkeâLee keâjeJeer ~ YeieJelkeâerleea Jee{JeeJeer ~ DeKeb[ JewKejer JeoJeeJeer ~ ÙesLeeÙeesiÙe ~~2~~

meiegCe njerÛeer keâLee keâerle&veeÛÙee ceeOÙeceeletve meebieeJeer.YeefkeäleMeeŒee}e Oe¤ve kesâ}suÙee keâerle&veeves melele JeeCeerÛes lehe

keâ¤ve YeieJebleeÛeer keâerleea meJe&$e ieeJeer Je leer DeefOekeâeefOekeâ }eskeâebheÙeËle heesnesÛeJeeJeer. ~~2~~

yengle keâjeJeW hee"eblej ~ kebâ"er OejeJeW «evLeeblej ~ YeieJelkeâLee efvejblej ~ keâjerle peeJeer ~~3~~

YeieJeledÛeefj$es, mebleÛeefj$es, mebleJeÛeves, MeeŒeJeÛeves FlÙeeoer hee" keâjeJeerle. lÙeebÛes MeyoeLe& Je }#ÙeeLe& leÙeej DemeeJesle.

DeMeer YeieJelkeâLee DeLekeâ keâjerle jeneJeer. ~~3~~

Deehegef}Ùee megKemJeeLee& ~ kesâ}erÛe keâjeJeer nefjkeâLee ~ nefjkeâLesefJeCe meJe&Lee ~ jeneWefÛe veÙes ~~4~~

nefjkeâLee mJele:ÛÙee megKeemee"er keâjeJeer. leerÛe leer keâLee keâjerle jeneJeer. lÙeeJeeÛetve efoJemener peeT veÙes. ~~4~~

efvelÙe veJee nJÙeeme OejeJee ~ mee#eshe DelÙebleefÛe keâjeJee ~ nefjkeâerle&veW YejeJee ~ yeÇÿeieesU DeJeIee ~~5~~

nefjkeâLee keâjCÙeeÛeer mebOeer MeesOeerle jeneJes. efceUe}s}er Skeâner mebOeer mees[t veÙes. melele nefjkeâerle&veeves peie ogceogcetve

šekeâeJes. ~~5~~

ceveeheemetve DeeJe[er ~ peerJeeheemetve DelÙeble iees[er ~ meoe meJe&oe leeble[er ~ nefjkeâerle&veeÛeer ~~6~~

nefjkeâLesÛeer ceveeheemetve DeeJe[ DemeeJeer Je leer mJele:ÛÙee peerJeentve DeefOekeâ efØeÙe JeešeJeer. DelÙeble Glmeeneves nefjkeâerle&ve

keâjeJes. ~~6~~

YeieJebleeme keâerle&ve efØeÙes ~ keâerle&veW meceeOeeve nesÙes ~ yengle peveemeer GheeÙes ~ nefjkeâerle&veW keâ}ÙegieeR ~~7~~

mJele: YeieJeblee}e nefjkeâerle&ve Heâej DeeJe[les. lÙeeves Heâej cees"Ÿee meceepee}e DeOÙeelce Je YeefkeälemebyebOeer ceeie&oMe&ve

efceUles. keâef}Ùegieele keâerle&veeÛes Deheej cenòJe Deens. ~~7~~

efJeefJeOe efJeefÛe$eW OÙeeveW ~ JeCee&JeeR DeeUbkeâej Yet<eCeW ~ OÙeevecete|le Deble:keâjCeW ~ }#etve keâLee keâjeJeer ~~8~~

efJeú}eÛes meceÂ°erOÙeeve, ßeerke=â<CeeÛes ef$eYebieeke=âleer OÙeeve F. osJeeÛeer efJeefJeOe OÙeeves mecejmelesves meebieeJeerle. lÙeeÛes

De}bkeâej, DeeYet<eCes FlÙeeoeRÛes ßeæehetJe&keâ JeCe&ve keâjeJes. peCet leer meceesj DemeuÙeeØeceeCes JeCe&ve DemeeJes. ~~8~~

ÙesMe keâere|le Øeleehe ceefncee ~ DeeJe[eR JeCee&Jee hejceelcee ~ pesCeW YeieJeÆkeäleebÛee Deelcee ~ mebleg° nesÙes ~~9~~

YeieJebleeÛes keâ}bkeâMetvÙe ÙeMe Je keâerleea, DeieeOe heje›eâce Je ceenelcÙe DelÙevle DeeJe[erves meebieeJes. lÙeecegUs lees DelÙevle

ØemeVe neslees. ~~9~~

keâLee DevJeÙe }eheefCekeâe ~ veeceIees<e keâjleeefUkeâe ~ Øemebies yees}eJÙee Deveskeâe ~ Oeele ceelee vescemle ~~10~~


keâLesÛee ›eâce }#eele "sJetve efJemleej keâjeJee. šeàÙee JeepeJetve veeceIees<e keâjerle ÙeesiÙe Øemebieer JeeÅeebÛee lee} pegUJetve

leeveener IÙeeJÙeele. cee$e lÙeebÛes ØeceeCe ceÙee&efole DemeeJes. ~~10~~

leeU ce=oebie nefjkeâerle&ve ~ mebieerle ve=lÙe leeve ceeve ~ veevee keâLeevegmebOeeve ~ legšeWefÛe vesoeJeW ~~11~~

nefjkeâerle&veele šeU Je ce=ogbieeÛeer meeLe DemeeJeer. keâeJÙejÛevee, ve=lÙe, yees}leeveebmeejKÙee efÛeòeJesOekeâ leevee ÙeebÛÙee ceoleerves

keâLeebÛee Deveg›eâce meebYeeUerle ßeeslÙeebvee iegbie keâjeJes. ~~11~~

keâ®Ceekeâerle&veeÛÙee }esšW ~ keâLee keâjeJeer Ie[Ie[ešW ~ ßeesleÙeebÛeeR ßeJeCehegšW ~ DeeveboW YejeJeeR ~~12~~

keâ®CeekeâjeÛes keâerle&veele keâ®Cejme YejYe¤ve JeeneJee. JekeälÙeeves KeCeKeCeerle DeeJeepeele nefjkeâLesves JeeleeJejCe oCeeCetve

šeketâve ßeeslÙeebÛes keâeve le=hle keâjeJesle. ~~12~~

kebâhe jesceebÛe mHegâjeCeW ~ Øesceeßegmeefnle ieeCeW ~ osJeÉejeR }esšebieCeW ~ vecemkeâej Iee}eJes ~~13~~

meòJeiegCe ØeyeU PeeuÙeeves ßeeslÙee}e kebâhe, jesceebÛe Je mHegâjCeeefokeâebÛee DevegYeJe ÙeeJee. Øesceeves Deßet ÙesTve [esUs YejeJesle.

keâLesÛÙee Yejele osJeemeceesj }esšebieCes Iee}eJeerle. ~~13~~

heoW oesn[s ë}eskeâ Øeyebo ~ Oeešer cegõe Deveskeâ Úbo ~ yeerjYeeeEšJe efJeveeso ~ ØemebieW keâjeJes ~~14~~

YeeJeYekeäleerves Yej}s}er heos, oesns (keâyeerj), M}eskeâ (Jeeceve hebef[le) megyeæ keâeJÙejÛevee (Je=òeyeæ) Úboyeæ DemeeJÙeele.

ÛesnNÙeeJej Øemebieeveg¤he YeeJe, Jeerj Je nemÙeeefo jme DemeeJes. ~~14~~

veevee veJejefmekeâ ße=bIeeefjkeâ ~ ieÅeheÅeeÛeW keâewlegkeâ ~ veevee JeÛeveW ØemleeefJekeâ ~ MeeŒeeOeejW yees}eJeeR ~~15~~

keâLesceOÙes veJejme Me=bieejemen DemeeJee. Gòece ieÅe Je heÅeele yees}le Demeleebvee keâLesÛÙee Deveg<ebieeves MeeŒeeOeej Deme}s}er

Deveskeâ JeÛeves meebieeJeerle. ~~15~~

Yeefkeäle%eeve JewjeiÙe}#eCe ~ veereflevÙeeÙemJeOece&j#eCe ~ meeOeveceeie& DeOÙeelceefve¤heCe ~ ØeebpeU yees}eJeW ~~16~~

Yekeäleer, %eeve, JewjeiÙe ÙeebÛeer }#eCes, vÙeeÙeveerleerhetJe&keâ mJeOece&j#eCe, DeOÙeelceMeeŒehetJe&keâ meeOeveeheæleer mhe°heCes

meceepeeJetve meebieeJeer. ~~16~~

Øemebies nefjkeâLee keâjeJeer ~ meiegCeeR meiegCekeâerleea OejeJeer ~ efveieg&CeØemebieW Jee{JeeJeer ~ DeOÙeelceefJeÅee ~~17~~

peÙeblÙee, hegCÙeefleLeer, F. Øemebieer nefjkeâLee keâjeJeer. keâerle&veele meiegCeceenelcÙe meebieeJes. ØeJeÛeveele JesoevleMeeŒe efJemleejhetJe&keâ

ceeb[eJes. ~~17~~

hetJe&he#e lÙeeietve efmeæeble ~ efve¤heCe keâjeJeW vescemle ~ yengOee yees}CeW DeJÙeeJesmle ~ yees}eWefÛe veÙes ~~18~~

yegefæYeso keâjCeeje hetJe&he#e yeepet}e mee¤ve vescekesâheCeeves efmeæevlehe#e (DeÉwle) meebieeJee. Ûee}t efJe<eÙee}e mees[tve menmee

yees}tÛe veÙes. ~~18~~

keâjeJeW JesoheejeÙesCe ~ meebieeJeW peveemeer hegjeCe ~ ceeÙeeyeÇÿeerÛeW efJeJejCe ~ meekeâuÙe JeoeJeW ~~19~~

mJele: JesoJesoevleeÛee meKees} DeYÙeeme keâ¤ve meeceevÙe peveebvee meiegCeØeOeeve hegjeCe meebieeJes. Øemebieer yeÇÿe Je ceeÙee Ùee

Decetle& leòJeebÛes mhe°erkeâjCe keâjeJes. ~~19~~

yeÇeÿeCÙe j#eeJeW DeeojW ~ GheemevesÛeeR YepeveÉejW ~ ieg®hejbheje efveOee&jW ~ ÛeUeWÛe vesoeJeer ~~20~~

yeÇeÿeCÙeeÛÙee iegCemebheosÛeer DeeJeMÙekeâlee, GheemevesÛÙee nsletves kesâ}s}s Yepeve Je ieg®hejbhejsÛes ceenelcÙe Ùeebvee pejener

Oekeäkeâe ve }eJelee keâLee keâjeJeer. ~~20~~

keâjeJeW JewjeiÙej#eCe ~ j#eeJeW %eeveeÛeW }#eCe ~ hejce o#e efJeÛe#eCe ~ meJe&efn meebYeeUer ~~21~~


JewjeiÙeeÛes cenòJe JeejbJeej meebieeJes. `Deelce%eeve' Ùee mebkeâuhevesÛeer Kees}er JejÛesJej }#eele DeeCetve ÅeeJeer. meeJeOe Je

yegefæceeve keâLeekeâej ns meJe& meebYeeUlees. ~~21~~

keâerle&ve Sskeâlee mebosn he[s ~ melÙe meceeOeeve leW G[s ~ veereflevÙeeÙemeeOeve cees[s ~ SsmeW ve yees}eJeW ~~22~~

ßeeslee IeesšeàÙeele he[eJee, leke&âmebiele ceeb[Ceerves menpe nesCeejs meceeOeeve cees[eJes, vÙeeÙe, veerleer Je ØelÙe#e meeOevee

megšeJeer Demes keâerle&ve vemeeJes. ~~22~~

meiegCekeâLee Ùee veeJe keâerle&ve ~ DeÉwle cnefCepes efve¤heCe ~ meiegCe j#etve efveieg&Ce ~ yees}le peeJes ~~23~~

pÙeele meiegCeeÛeer keâLee cegKÙe Demeles les keâerle&ve. pÙeele Meebkeâj DeÉwle JewoevleeÛes yeejkeâeJes Demeleele les ØeJeÛeve. cee$e

meiegCeeÛes Øesce Je cenòJe keâceer nesCeej veener ÙeeÛeer ØeJeÛeveele keâeUpeer IÙeeJeer. ~~23~~

Demees Jeied$e=lJeeÛee DeefOekeâej ~ Deuheeme ve Ie[s melÙeesòej ~ Jekeälee heeefnpes meeÛeej ~ DevegYeJeeÛee ~~24~~

JekeälÙeeÛee JesoevleMeeŒeeÛee meKees} Je JÙeehekeâ DeYÙeeme Deme}eÛe heeefnpes. veenerlej lÙee}e ßeeslÙeebÛÙee MebkeâebÛes

meceeOeeve keâjlee Ùesle veener. cnCetve lees MeeŒemebheVe Je DevegYeJemebheVe DemeeJee. ~~24~~

mekeâU j#etve %eeve meebies ~ pesCes Jeso%ee ve Yebies ~ Gòece mevceeie& }eies ~ ØeeCeercee$eebmeer ~~25~~

vÙeeÙe, veerleer, Oece&, meiegCe meeOevee Ùeebvee otj ve meejlee Jesoevle meebefieleuÙeeves JesoebÛes ceveesiele meebYeeU}s peeles. }eskeâ

}ewefkeâkeâ Je DeeOÙeeeflcekeâ mevceeiee&}e }eieleele. ~~25~~

Demees nW mekeâU meeb[tve ~ keâjeJeW iegCeevegJeeokeâerle&ve ~ Ùee veeJe YeieJeÆpeve ~ ogmejer Yekeäleer ~~26~~

cnCetve keâesCeleerÛe Ûetkeâ ve keâjlee keâerle&veele osJeeÛes ÙeMeeoer iegCeieeve keâjeJes. nerÛe ogmejer Yepeve Yekeäleer. ~~26~~

keâerle&veW ceene oes<e peeleer ~ keâerle&veW nesÙes Gòece ieleer ~ keâerle&veW YeieJelØeehleer ~ ÙesoLeeA mebosn veener ~~27~~

keâerle&veecegUs heeheeÛeer ØeJe=òeer ve° nesles. cees#eekeâ[s ØeJe=òeer nesles Je efJeYekeäleeÛee Yekeäle neslees ns vekeäkeâer. ~~27~~

keâerle&veW JeeÛee heefJe$e ~ keâerle&veW nesÙe melhee$e ~ nefjkeâerle&veW ØeeCeercee$e ~ megefmeU nesleer ~~28~~

keâerle&veeves JeeCeer Megæ nesles, cees#eeÛee DeefOekeâej efceUlees. meceepeele Ûeeefj$Ùe Je Meer} Jee{er}e }eieles. ~~28~~

keâerle&veW DeJes«elee Ie[s ~ keâerle&veW efve§eÙes meehe[s ~ keâerle&veW mebosn yeg[s ~ ßeesleÙeebJekeäleÙeebÛee ~~29~~

keâerle&veeves ØehebÛe eEÛeleveele JÙe«e Deme}s}s ceve Meeble nesles. peerJeveeÛÙee OÙesÙeeÛee efve§eÙe neslees. ßeeslee Je Jekeälee mebMeÙe

efJeheÙe&Ùe jefnle nesleele. ~~29~~

meoe meJe&oe nefjkeâerle&ve ~ yeÇÿemegle keâjer DeeheCe ~ lesCeW veejo leesefÛe veejeÙesCe ~ yeesef}pesle Deens ~~30~~

veejocegveer mJele: melele keâerle&ve keâjleele. cnCetve `veejo nsÛe veejeÙeCe' Demee efve§eÙe ¤{ Pee}e. ~~30~~

cnCeesefve keâerle&veeÛee DeieeOe ceefncee ~ keâerle&veW meblees<es hejceelcee ~ mekeâU leerLex DeeCeer peieoelcee ~ nefjkeâerle&veeR

Jemes ~~31~~

keâerle&veeÛes ceenelcÙe Deheej Deens. keâerle&veeves jece, ke=â<Ce, efJeú}eoer ØemeVe nesleele. (F&Õejke=âhee nesles.) JÙeehekeâ F&Õej Je

meJe& leerLex keâerle&veeleer} keâLesÛÙee ceeOÙeceeletve keâerle&veele GheefmLele Demeleele. (leerLe& = leerLee&leer} owJeles.) ~~31~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘keâerle&veYeefkeäleveece’ meceeme ogmeje

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `keâerle&veYekeäleer' veeJeeÛee ogmeje meceeme meceehle


oMekeâ ÛeJeLee : veJeefJeOeeYeòeâer

meceeme eflemeje : veecemcejCeYekeäleer


ceeieeb efvejesefhe}W keâerle&ve ~ peW mekeâUebme keâjer heeJeve ~ Deeleeb Sskeâe efJe<Cees: mcejCe ~ eflemejer Yekeäleer ~~1~~

ceeieer} meceemeele keâerle&veYekeäleer meebefiele}er. lÙeecegUs meJeeËÛes Deble:keâjCe Megæ Je Meeble nesles. Deelee efJe<CetÛes

veecemcejCe ner eflemejer Yekeäleer nesÙe. ~~1~~

mcejCe osJeeÛeW keâjeJeW ~ DeKeb[ veece pehele peeJeW ~ veecemcejCeW heeJeeJeW ~ meceeOeeve ~~2~~

JÙeehekeâ (efJe<Cet) osJeeÛes DeKeb[ mcejCe keâjeJes. lÙeeÛes veeceJeeCeerves pehetve meceeOeeve Øeehle keâ¤ve IÙeeJes. (Deble:keâjCe

Je=òeerÛes mecÙekedâ DeeOeeve cnCepes meceeOeeve. Skeâe«elesÛeer le=hleer) ~~2~~

efvelÙe vesce Øeele:keâeUeR ~ ceeOÙeevekeâeUeR meeÙebkeâeUeR ~ veecemcejCe meJe&keâeUeR ~ keâjerle peeJeW ~~3~~

yeÇeÿecegntle&, mekeâeU, ogheej Je mebOÙeekeâeUer veecepeheeÛee efvelÙevesce keâjeJee. veeceeÛee mebmkeâej keâjeJee. ~~3~~

megKe og:Ke GÉsie eEÛelee ~ DeLeJee Deevebo¤he Demeleeb ~ veecemcejCeWefJeCe meJe&Lee ~ jeneWÛe veÙes ~~4~~

megKe, og:Ke, GÉsie, eEÛelee eEkeâJee Deevebo DeMee Deble:keâjCeeÛÙee keâesCelÙeener efmLeleerle veece cegUerÛe mees[t veÙes. megKes

Je og:Kes veeceeÛes ef"keâeCeer Skeâ¤he keâjeJeerle. ~~4~~

n®<ekeâeUeR efJe<ecekeâeUeR ~ heJe&keâeUeR ØemleeJekeâeUeR ~ efJeßeebeflekeâeUeR efveõekeâeUeR ~ veecemcejCe keâjeJeW ~~5~~

DelÙeevebo, De[ÛeCeeRÛes efoJeme, «enCeemeejKee heJe&keâeU, he§eeòeeheeÛÙee ceve:efmLeleerle, efJeßeebleerÛeer JesU Je Peesheleevee

veecemcejCe keâjeJes. ~~5~~

keâes[Ws meekeâ[W mebkeâš ~ veevee mebmeejKešheš ~ DeeJemlee }eieleeb Ûešheš ~ veecemcejCe keâjeJeW ~~6~~

mecemÙee GYeer jeefn}er Demeleevee, peyeeyeoejerceOÙes, mebkeâškeâeUer, mebmeejeleer} Deveskeâ G}e{e}er keâjleevee Je DemJemLe

ceve:efmLeleerle veecemcejCe keâjeJes. ~~6~~

Ûee}leeb yees}leeb Oeboe keâefjleeb ~ Keeleeb pesefJeleeb megKeer nesleeb ~ veevee GheYeesie Yeesefieleeb ~ veece efJemejeW veÙes

~~7~~

ØeJeeme, iehhee, JÙeJemeeÙe, Yeespeve, vÙeenejer, megKeevegYeJe, efJe<eÙeYeesie Ùee meJeeËle veeceeÛee efJemej he[t veÙes. (jece cnCes

Yeesieer lÙeeieer/keâce& ve eE}hes lÙee Debieer ~~ leg.~~) ~~7~~

mebheòeer DeLeJee efJeheòeer ~ pewmeer he[s} keâeUieleer ~ veecemcejCeeÛeer efmLeleer ~ meeb[tÛe veÙes ~~8~~

JewYeJe Je oeefjõŸe Ùeeleer} keâenerner ØeejyOeevegmeej efceUs}. veeceeÛes mcejCe ns mJeeOeerve DemeuÙeeves keâOeerÛe mees[t veÙes. ~~8~~

JewYeJe meeceLÙe& DeeCeer meòee ~ veevee heoeLe& Ûee}lee ~ Glkeâš YeeiÙeßeer Yeesefieleeb ~ veecemcejCe meeb[tb veÙes

~~9~~

JewYeJe, meeceLÙe& Je meòee efceUtve ØeÛeb[ G}e{e}erves Yej}s}s efveYexU JewYeJe Yeesieleevee veece efJeme¤ veÙes. ~~9~~


DeeOeeR DeeJeomee ceie omee ~ DeLeJee omesGhejer DeeJeomee ~ Øemebie Demees Ye}lewmee ~ hejbleg veece mees[bt veÙes

~~10~~

DeeOeer oeefjõŸe Je veblej JewYeJe eEkeâJee DeeOeer JewYeJe Je veblej oeefjõŸe Ùeeleer} keâenerner Pee}s lejer veece mees[t veÙes. ~~10~~

veeceW mebkeâšW veemeleeR ~ veeceW efJeIveW efveJeejleer ~ veecemcejCeW heeefJepesleer ~ Gòece heoW ~~11~~

veeceecegUs mebkeâšebÛee mebkeâšheCee mebhelees. veeceecegUs efJeIveebÛes efJeIvelJe ve° nesles. cees#eheo }eYeles. ~~11~~

Yetle efheMeeÛÙe veevee Úbo ~ yeÇÿeefieNnes yeÇeÿeCemecebOe ~ ceb$eÛeU veevee Keso ~ veeceefve‰W veemeleeR ~~12~~

Yetle Je efheMeeÛÙeebÛÙee keâuhevesves ceveeÛee keâyepee IesleuÙeeves (Úbo) JeešCeejs YeÙe peeles. yeÇÿemecebOe, «enheer[e, ÛegkeâerÛÙee

heæleerves ceb$e cnšuÙeeves nesCeejs og<heefjCeece ner meJe& veeceeves ve° nesleele. ~~12~~

veeceW efJe<eyeeOee njleer ~ veeceW Ûes[s ÛesškeWâ veemeleer ~ veeceW nesÙes Gòece ieleer ~ DeblekeâeUeR ~~13~~

veeceeves efJe<eyeeOee nesle veener. (ceerje) keâesCeer kesâ}s}s Ûes[eÛesštkeâ heefjCeeceMetvÙe nesles. DeKeb[ veeceOeejkeâe}e ce=lÙetveblej

meodieleer efceUles. ~~13~~

yeeUheCeeR lee®CÙekeâeUeR ~ keâef"CekeâeUeR Je=OeehÙekeâeUeR ~ meJe&keâeUeR DeblekeâeUeR ~ veecemcejCe DemeeJeW ~~14~~

yee}JeÙe, lee®CÙe, Deepeej eEkeâJee De[ÛeCeeRÛee keâ"erCe keâeU, Je=ælJe, DeblekeâeU F. meJe&keâeUer veece IÙeeJes. ~~14~~

veeceeÛee ceefncee peeCes Mebkeâj ~ pevee Gheosmeer efJeÕesÕej ~ JeejeCemeer cegefkeäle#es$e ~ jeceveeceWkeâ¤veer ~~15~~

Ye. Mebkeâj jeceveeceeÛes ceenelcÙe peeCeleele. (lÙeecegUsÛe n}en} kebâ"ele LeesheJetve OejCÙeeÛes meeceLÙe& lÙeebvee efceUe}s.)

les ceenelcÙe les meJeeËvee meebieleele. keâeMeer}e cees#eoeÙekeâ #es$eeÛee opee& jeceveeceevesÛe Øeehle Pee}e. ~~15~~

GHeâješŸee veeceemee"eR ~ Jeeefucekeâ lej}e G"eG"er ~ YeefJe<Ùe Jeo}e Melekeâesšer ~ Ûeefj$e jIegveeLeeÛeW ~~16~~

`ceje ceje' Demes G}šs jeceveece IesTve Jeeuceerkeâer lej}e. ßeerjeceeÛes Melekeâesšer M}eskeâebÛes Ûeefj$e lÙeeves DeJeleejehetJeeaÛe

ef}ntve "sJe}s. ~~16~~

nefjveeceW Øeuneo lej}e ~ veevee DeeIeeleeheemetve megš}e ~ veejeÙeCeveeceW heeJeve pee}e ~ DepeecesU ~~17~~

keâ[ŸeeJe¤ve {keâ}CÙeemeejKÙee efMe#esletve Øeuneo veeceecegUsÛe yeÛeeJe}e. DepeeceerUeves ce=lÙetÛÙee JesUer `veejeÙeCe' Ùee

veeceeÛee DeYeeefJeleheCes GÛÛeej kesâ}e lejer lees Gæ¤ve ies}e. ~~17~~

veeceW hee<eeCe lej}s ~ DemebKÙeele Yekeäle Gæj}s ~ ceene heeheer lesefÛe pee}s ~ hejce heefJe$e ~~18~~

meslet yeebOeleevee `jece' ns veece ef}efn}s}s oie[ heeCÙeeJej lejbie}s. DemebKÙe YekeäleebÛee Gæej veeceeves Pee}e. ceneheeheer

Deme}s}s heeJeve Pee}s. (JeeuÙee) ~~18~~

hejcesÕejeÛeer Deveble veeceW ~ mcejleeb leefjpes efvelÙevesceW ~ veecemcejCe keâefjleeb ÙesceW ~ yeeefOepesvee ~~19~~

hejcesÕejeÛeer npeej veeces Deensle. (efJe<Cegmenœeveece) efvelÙevesceeves lÙeebÛes mcejCe kesâ}s Demelee pevce-cejCeeletve megškeâe

nesles. ~~19~~

menœee veeceeceOÙeW keâesCeer Ùeskeâ ~ cnCeleeb neslemes meeLe&keâ ~ veece mcejleeb hegCÙeM}eskeâ ~ nesF&pes mJeÙeW ~~20~~

npeej veeceebhewkeâer SkeâeÛes mcejCe kesâ}s lejer cees#e efceUtve veeceOeejkeâ mJele: hegCÙe¤he neslees. (heefJe$e lees osn, JeeCeer

hegCÙeJevle ~ pees Jeos DeÛÙegle meJe&keâeU ~~legkeâe.) ~~20~~

keâebneRÛe ve keâ¤efve ØeeCeer ~ jeceveece pehes JeeCeer ~ lesCeW mebleg° Ûe›eâheeCeer ~ Yekeäleeb}eieeR meebYeeUer ~~21~~


Flej keâesCeleerÛe meeOevee ve keâjlee kesâJeU veecemeeOevesves YeieJeble mebleg° nesTve Yekeälee}e meebYeeUleele. ~~21~~

veece mcejs efvejblej ~ leW peeCeeJeW hegCÙeMejerj ~ ceene oes<eebÛes efieefjJej ~ jeceveeceW veemeleer ~~22~~

DeKeb[ veecemeeOevee keâjCeeNÙee peerJeeÛes Mejerjmegæe hegCÙe¤he nesles. veeceefve‰sves heeheebÛes [eWiej ve° nesleele. ~~22~~

DeieeOe ceefncee ve JeÛes Jeo}e ~ veeceW yengle peve Gæj}e ~ nUnUeheemetve megš}e ~ ØelÙe#e ÛebõceewUer ~~23~~

veeceeÛee ceefncee Deheej Demetve lees meebieCÙeeÛee ØeÙelve kesâ}e. veeceeves DemebKÙe Yekeäle le¤ve ies}s. ØelÙe#e Ye. MebkeâjebÛeer

n}en}eÛÙee efJe<eeheemetve veeceeves megškeâe Pee}er. ~~23~~

Ûengb JeCeeË veeceeefOekeâej ~ veeceeR veeneR }neveLeesj ~ pe[ cet{ hew}heej ~ heeJeleer veeceW ~~24~~

Ûeejer JeCeeËvee veecemeeOevesÛee DeefOekeâej Deens. (kegâU iees$e JeCe& ~ ns DeJeIesefÛe DekeâejCe ~~%eeves. ~~) veecemeeOeves}e

}ewefkeâkeâeleer} }nevecees"sheCeeÛee De[mej veener. DeefMeef#ele Je De[eCeer veeceeves YeJemeeiej le¤ve peeleele. ~~24~~

cnCeewve veece DeKeb[ mcejeJes ~ ¤he ceveeR Dee"JeeJeW ~ eflemejer Yekeäleer mJeYeeJeW ~ efvejesefhe}er ~~25~~

cnCetve efÛeòeele ¤heeÛes mcejCe "sJetve veecemeeOevee keâjeJeer. (legPes ¤he efÛeòeer jenes ~ cegKeer legPes veece ~~legkeâe. ~~) DeMeer

ner eflemejer Yekeäleer Deens. ~~25~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘veecemcejCeYeefkeäleveece’ meceeme eflemeje

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `veecemcejCeYekeäleer' veeJeeÛee eflemeje meceeme meceehle.



meceeme ÛeJeLee : heeomesJeveYekeäleer


ceeieeb pee}W efve¤heCe ~ veecemcejCeeÛeW }#eCe ~ Deeleeb Sskeâe heeomesJeve ~ ÛeewLeer Yekeäleer ~~1~~

ceeieer} meceemeele veecemcejCe Yekeäleer meebefiele}er. Deelee ÛeewLÙee heeomesJeve YekeäleerÛeer }#eCes Sskeâe. ~~1~~

heeomesJeve leWefÛe peeCeeJeW ~ keâeÙeeJeeÛeeceveesYeeJeW ~ meodieÏ®Ûes heeÙe mesJeeJes ~ meodieeflekeâejCeW ~~2~~

ßeerieg¤bÛeer Mejerj, ceve Je JeeCeerves efve‰ehetJe&keâ Je ÛejCemesJeehetJe&keâ mesJee keâ¤ve cees#e efceUJeeJee. nsÛe heeomesJeve YekeäleerÛes

mJe¤he Deens. `ÛejCe mesJee' ns DenbkeâejefJejefnle mesJesÛes Øeleerkeâ Deens. (leefÉefæ ØeefCeheelesve heefjØeMvesve mesJeÙee'–ieerlee) ~~2~~

Ùee veeJe heeomesJeve ~ meodieÏ®heoeR DevevÙeheCe ~ efvejmeeJeÙee pevcecejCe ~ ÙeeleeÙeeleer ~~3~~

ßeerieg¤bÛÙee ef"keâeCeer DevevÙeMejCelee DemeeJeer. peerJeveele Deehe}er keâle&JÙes ÛeesKe keâjerle Demeleevee pes Ie[s} les ßeerieg¤bÛÙee

FÛÚsves Ie[les, Demee efve§eÙe DemeeJee. pevcecejCeeÛÙee ÙesjPeejeletve keâeÙeceheCes megšCÙeeÛee ne SkeâcesJe ceeie& Deens. ~~3~~

meodieÏ®ke=âhesefJeCe keâebneR ~ YeJelejCeesheeJe leeW veeneR ~ ÙeekeâejCeW }Je}eneR ~ meodieÏ®heeÙe mesJeeJes ~~4~~

ßeerieg®ke=âhee PeeuÙeeefMeJeeÙe mebmeej le¤ve peeCÙeeÛee ogmeje ceeie& veener. cnCetve lÙeebÛeer lelhejlesves mesJee keâjeJeer. ~~4~~

meÉmleg oeKeJeer meodieÏ® ~ mekeâU meejemeejefJeÛee® ~ hejyeÇÿeeÛee efveOee&® ~ DeblejeR yeeCes ~~5~~

meodieÏ¤ peCet hejyeÇÿeeÛes leUneleeJejer} DeeJeàÙeeØeceeCes oMe&ve Ie[efJeleele. Demeej ceeÙee Je meej yeÇÿe ÙeebÛee mhe°

efveJee[e keâ¤ve yeÇÿeeefJe<eÙeer keâesCeleerner Mebkeâe ve jentve lÙeeÛÙee mJe¤heeÛee efve§eÙe keâ¤ve osleele. ~~5~~

pes Jemleg Â°erme efomesvee ~ DeeCeer ceveeme lesefn Yeemesvee ~ mebielÙeeieWefJeCe Ùes vee ~ DevegYeJeemeer ~~6~~

heeÛe %eeveWefõÙes Je Deble:keâjCeeves yeÇÿe DevegYeJee}e Ùesle veener. osn Je peieleeÛee ̀ ceer Je ceePes' Demee mebie mees[uÙeeefMeJeeÙe

yeÇÿeevegYeJe Ùesle veener. ~~6~~

DevegYeJe Iesleeb mebielÙeeie vemes ~ mebielÙeeieW DevegYeJe ve efomes ~ ns DevegYeJeerÙeemeerÛe Yeemes ~ Ùesjeb ieLeeieesJeer

~~7~~

yeÇÿeevegYeJe DeeuÙeeJej lÙeeie keâjCÙeemee"er mebieeÛes heoeLe& Gjle veenerle! heCe lÙee heoeLeeËÛee (osn Je peie) mebie

mees[uÙeeefMeJeeÙe yeÇÿeevegYeJe Ùesle veener!! ns efJeefÛe$e yees}Ces DevegYeJe Iesle}suÙee}eÛe keâUles. Flejebvee les ieew[yebiee}Ûe

Jeešles. osneÛee `ceer osn' Demee leeoelcÙemebyebOe mees[uÙeeefMeJeeÙe `ceer yeÇÿe' Demee DevegYeJe Ùesle veener. `ceer yeÇÿe' Demee

DevegYeJe DeeuÙeeJej mebyebOe mees[CÙeemee"er osnÛe melÙelJeeves efMeu}keâ jenle veener. yeeefOele neslees. ~~7~~

mebielÙeeie DeeCeer efveJesove ~ efJeosnefmLeleer Deef}hleheCe ~ menpeefmLeleer Gvceveer efJe%eeve ~ ns mehleefn Ùeskeâ¤he

~~8~~

mebielÙeeie, DeelceefveJesove, efJeosncegkeäleer, Deef}hlelee, menpeeJemLee, Gvceveer Je efJe%eeve Ùee meeleer MeyoebÛes leelheÙe& SkeâÛe

Deens. Goe. pÙee ceeefÙekeâ peerJeeÛee lÙeeie keâjeÙeÛee lÙeeÛesÛe DeelcemJe¤heele efJe}erveerkeâjCe keâjeÙeÛes. les PeeuÙeeJej peer cegkeäleer

efceUles leerÛe peerJeYeeJe Je osnleeoelcÙejefnle cegkeäleer. ~~8~~


ÙeeefnJesieUeR veeceeefYeOeeveW ~ meceeOeeveeÛeeR mebkesâleJeÛeveW ~ mekeâU keâebneR heeomesJeveW ~ GcepeeW }eieW ~~9~~

kewâJeuÙeemeejKes Flej Meyoner lÙeeÛesÛe DeefOekeâ mhe°erkeâjCe osTve meceeOeeve osleele. ns meJe& iet{ heeomesJeve Yekeäleerves

Gkeâ}t }eieles. ~~9~~

Jeso JesoieYe& Jesoeble ~ efmeæ efmeæYeeJeieYe& efmeæeble ~ DevegYeJe DevegJee&ÛÙe Oeeoeble ~ melÙe Jemleg ~~10~~

ef$ekeâeb[elcekeâ JesoebÛee Jesoevle ne ieYe& cnCepes DelÙeble Deeleer} Yeeie Deens. efmeæebÛee efmeæYeeJe ne peerJe yeÇÿewkeäÙeeÛÙee

efmeæevleeÛee Keje DeeMeÙe Deens. peerJeyeÇÿewkeäÙe ne JesoevleeÛee cegKÙe efmeæevle Deens. ne SskeäÙeevegYeJe nsÛe melÙe JemletÛes

cnCepes yeÇÿeeÛes mJe¤he Demetve lees DevegYeJe Meyoeves ve meebieCÙeemeejKee (DeefveJee&ÛÙe) Je ØelÙe#e (Oeeoeble) Demelees. ~~10~~

yengOee DevegYeJeeÛeeR DeebieW ~ mekeâU keâUleer meblemebieW ~ ÛeewLes YekeäleerÛes ØemebieW ~ ieewhÙe leW Øeiešs ~~11~~

Demes DevegYeJeeÛes hew}t mebleebÛÙee menJeemeeves keâUleele. heeomesJeve Yekeäleerves ienve iet{ leòJe G}ie[le peeles. ~~11~~

Øeieš Jemeesefve vemes ~ ieeshÙe Demeesefve Yeemes ~ YeemeeDeYeemeentve Deveeefjmes ~ ieg®iecÙe ceeie& ~~12~~

meJe&$e Ye¤ve jeefn}s}s Demetve %eeveWefõÙeebvee keâUle veener. ieghle Demetve DevegYeJee}e Ùesles. keâUCes Je ve keâUCes DeMee

oesvnerle ve meehe[Ceejs leòJe ßeerieg¤bÛÙee GheosMeeves }#eele Ùesles. (peeCeerJe vesCeerJe YeieJevleer veener–nefjhee") ~~12~~

ceeie& nesÙes hejer Debleefj#e ~ pesLeW meJe&efn hetJe&he#e ~ heeneW peeleeb De}#e ~ }#eJesvee ~~13~~

yeÇÿeevegYeJe ner DebleÙee&$ee Deens. yeÇÿe mees[tve yeekeâer meJe& Deveelce JemletbÛee efvejemeÛe keâjeJee }eielees. yeÇÿe `}#Ùe' veener.

efvelÙeØeehle Deens. cnCetve lÙee}e OÙesÙeeÛee opee& veener. les De}#Ùe Deens. ~~13~~

}#eW peÙeemeer }#eeJeW ~ OÙeeveW peÙeemeer OÙeeJesb ~ leW ies leWefÛe DeeheCe JneJeW ~ ef$eefJeOee ØeefÛeleer ~~14~~

lÙee}e }#Ùe eEkeâJee OÙesÙe keâjCÙeeÛee ØeÙelve keâjCÙeemee"er $eeškeâemeejKes eEkeâJee meesÓnb meejKes meeOeve keâjCeeje meeOekeâ

leesÛe neslees! Jesoevle, ßeerieg¤bÛee GheosMe Je mJeevegYeJe Ùee eflevneRÛes meebieCes lesÛe Demetve DevegYeJe meejKeeÛe Ùeslees. ~~14~~

Demees neR DevegYeJeeÛeer ÉejW ~ keâUleeR meejemeejefJeÛeejs ~ melmebieW keâ¤ve melÙeesòejW ~ ØelÙeÙeeefme Ùesleer ~~15~~

SketâCe ne meieUe DevegYeJe IesCÙeeÛee Øeeble Deens. meej yeÇÿe Je Demeej ceeÙesÛÙee eEÛeleveeves DevegYeJeeÛee ceeie& meehe[lees.

ßeerieg¤bkeâ[tve efceUCeeNÙee ÙeLeeLe& GheosMeeves DevegYeJe Ùeslees. ~~15~~

melÙe heeneleeb veeneR DemelÙe ~ DemelÙe heeneleeb veeneR melÙe ~ melÙeeDemelÙeeÛeW ke=âlÙe ~ heeneCeejeheemeeR ~~16~~

yeÇÿe¤he melÙeeÛee DevegYeJe ÙesleeÛe ceeefÙekeâ peieled ceeJeUles. ceeefÙekeâ peieleele melÙelJe yegæerves jceuÙeeme melÙe yeÇÿeeÛee

DevegYeJe Ùesle veener. cnCetve melÙe Je DemelÙeeÛee efveJee[e heenCeeNÙeevesÛe keâjeÙeÛee Demelees. ~~16~~

heeneCeej heeneCeW peÙee }eie}W ~ leW leõthelJeW Øeehle pee}W ~ lejer ceie peeCeeJeW yeeCe}W ~ meceeOeeve ~~17~~

heenCeeje Je heenCes DeelcemJe¤heele njJetve iesuÙeeveblejÛÙee DevegYeJeeleÛe Kejs meceeOeeve Deens. ~~17~~

veevee meceeOeeveW heenleeb ~ yeeCeleeR meodieÏ® keâefjleeb ~ meodieÏ®efJeCe meJe&Lee ~ mevceeie& vemes ~~18~~

meJe& meeOeveebÛes meeLe&keâ ieg®ke=âhesvesÛe nesles. lÙeecegUsÛe leer meeOekeâe}e Deelcemeele nesleele. meodieÏ®JeeÛetve cees#e ceeiee&Ûeer

JeešÛee} MekeäÙe veener. ~~18~~

ØeÙeesie meeOeveW meeÙeeme ~ veevee mee#esheW efJeÅeeYÙeeme ~ DeYÙeemeW keâebneR ieg®iecÙeeme ~ heeefJepesle veeneR ~~19~~

ØeeCeeÙeeceeoer ØeÙeesie, veevee ØekeâejÛeer JeÇleeoer meeOeves, ØeÙelvehetJe&keâ kesâ}s}e JesoevleeÛee DeYÙeeme FlÙeeefokeâebveer ßeerieg¤bÛÙee

ke=âhesvesÛe Øeehle nesCeeNÙee cegkeäleerÛee }eYe keâOeerÛe nesle veener. ~~19~~

peWs DeYÙeemeW DeYÙeeefmeleeb ve Ùes ~ peW meeOeveW DemeeOÙe nesÙes ~ leW nW meodieÏ®efJeCe keâeÙes ~ GcepeeW peeCes ~~20~~

pÙeeÛee DeOÙeÙeveeves Leebieheòee }eiele veener Je pes keâesCelÙeener meeOeveeÛes meeOÙe veener, lÙeeÛes Jece& ßeerieg¤bJeeÛetve


keâesCeekeâ[tveÛe mecepele veener. ~~20~~

ÙeekeâejCeW %eeveceeie& ~ keâUeÙee OejeJee melmebie ~ melmebieWefJeCe Øemebie ~ yees}eWefÛe veÙes ~~21~~

Ùeemee"er %eeveceeieea meeOekeâeves ceeiee&Ûes mJe¤he keâUCÙeemee"er meodieÏ®mebie keâjeJee. lÙeeefMeJeeÙe Deelce%eeveeÛeer

iees°megæe keâe{t veÙes. ~~21~~

mesJeeJes meodieÏ®Ûes ÛejCe ~ Ùee veebJe heeomesJeve ~ ÛeewLes YekeäleerÛeW }#eCe ~ les nW efvejesefhe}W ~~22~~

ßeerieg¤bÛÙee ÛejCeebÛeer mesJee nsÛe ÛeewLÙee YekeäleerÛes }#eCe Deelee meebefiele}s. ~~22~~

osJe yeÇeÿeCe ceenevegYeeJe ~ melhee$e YepeveeÛeW "eJe ~ SsefmeÙes "eFË meÆeJe ~ Â{ OejeJee ~~23~~

lÙeebÛesyejesyejÛe YetosJe yeÇeÿeCe, ßeerieg¤bÛÙee ÙeesiÙelesÛes meble, DeMee meledhee$eebÛeer Â{ YeeJe Oe¤ve mesJee keâjeJeer. ~~23~~

nW ØeJe=òeerÛeW yees}CeW ~ yeesef}}W j#eeÙee keâejCeW ~ hejbleg meodieÏ®heeÙe mesJeCeW ~ Ùee veeJe heeomesJeve ~~24~~

ns meebieCes hejbhejsÛes j#eCe keâjCÙeemee"er meebefiele}s. (hene. lewefòejerÙe) hejbleg DeeheuÙee ßeerieg¤bÛeer meJe&YeeJes mesJee keâjCes

nerÛe ÛeewLeer Yekeäleer nesÙe. ~~24~~

heeomesJeve ÛeewLeer Yekeäleer ~ heeJeve keâefjlemes ef$epeieleer ~ peÙeskeâefjleeb meeÙeespÙecegkeäleer ~ meeOekeâeme nesÙes ~~25~~

Ùee ÛeewLÙee heeomesJeve Yekeäleerves Yekeäle eflevner }eskeâeble heeJeve "jlees Je lÙee}e peerJevcegkeäleer }eYeles. ~~25~~

cnCeewefve Leesjentefve Leesj ~ ÛeewLes YekeäleerÛee efveOee&j ~ peÙeskeâefjleeb hew}heej ~ yengle ØeeCeer heeJeleer ~~26~~

cnCetve ner ÛeewLeer Yekeäleer meJe& Yekeäleerle ßes‰ Demetve meeOekeâ efleÛÙeecegUs ceeÙeemecegõ heej keâjleele. ~~26~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘heeomesJeveYeefkeäleveece’ meceeme ÛeJeLee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `heeomesJeveYekeäleer' veeJeeÛee ÛeJeLee meceeme meceehle.



meceeme heeÛeJee : DeÛe&veYekeäleer


ceeieeb pee}W efve¤heCe ~ ÛeewLes YekeäleerÛeW }#eCe ~ Deeleeb Sskeâe meeJeOeeve ~ heebÛeJeer Yekeäleer ~~1~~

ceeieer} meceemeele ÛeewLeer Yekeäleer meebefiele}er. Deelee }#e osTve heeÛeJeer Yekeäleer Sskeâe. ~~1~~

heeÛeJeer Yekeäleer leW DeeÛe&ve ~ DeeÛe&ve cnefCepes osJeleeÛe&ve ~ Meeœeeskeäle hetpeeefJeOeeve ~ kesâ}W heeefnpes ~~2~~

DeÛe&ve Ùee heeÛeJÙee Yekeäleerle osJeeÛeer Mees[<eesheÛeejÙegkeäle hetpee kesâ}er heeefnpes. ~~2~~

veevee DeemeveW GhekeâCeX ~ JeŒeW DeeUbkeâej Yet<eCeW ~ ceevemehetpee cete|leOÙeeveW ~ Ùee veebJe heebÛeJeer Yekeäleer ~~3~~

osJee}e megboj Deemeves, hetpesÛeer Yeeb[er, JeŒes, oeefieves, DeeYet<eCes Dehe&Ce keâjeJeerle. osJeeÛeer ceevemehetpee keâ¤ve cetleeaÛÙee

¤heeÛes OÙeeve keâjeJes. nerÛe heeÛeJeer Yekeäleer. ~~3~~

osJeyeÇeÿeCe Deiveerhetpeve ~ meeOetmeble Deleerlehetpeve ~ FeflecenevegYeeJeieeF$eerhetpeve ~ Ùee veeJe heebÛeJeer Yekeäleer ~~4~~

osJe, Deiveer, yeÇeÿeCe, meeOet, meble, DeefleLeer, mebvÙeemeer, hetpeveerÙe JÙekeäleer Je ieeÙe ÙeebÛeer efJeefOeJeled hetpee keâjeJeer. ~~4~~

Oeeleghee<eeCece=efòekeâehetpeve ~ efÛe$e}shemelhee$ehetpeve ~ Deehe}s ie=nerÛeW osJeleeÛe&ve ~ Ùee veebJe heebÛeJeer Yekeäleer ~~5~~

leebyÙeemeejKes Oeelet, keâeUe helLej Je ceeleer ÙeebÛÙee cetleeAÛeer hetpee keâjeJeer. melhee$eebÛÙee ÛejCeebJej MebKeÛe›eâeoer jbieJetve

lÙeebÛeer hetpee keâjeJeer. Iejeleer} osJeebÛeer efveÙeceeves hetpee keâjCes cnCepes DeÛe&ve Yekeäleer. ~~5~~

meerUe mehleebefkeâle veJeebefkeâle ~ Meeef}«eece Mekeâ}W Ûe›eâebefkeâle ~ eE}ieW metÙe&keâeble meescekeâeble ~ yeeCe leeboUs veye&os

~~6~~

meele eEkeâJee veT Dee[JÙee js<ee Deme}s}s iegUiegUerle oie[, Ûe›esâ Deme}s}s hetCe& Jee DehetCe& MeeefU«eece, metÙe&keâevle Je

Ûebõkeâevle ceCeer, yeeCe, MeWotj }eJe}suÙee DeesUKet ve ÙesCeeNÙee cetleea, vece&osÛes ieesšs F. hetpeeJesle. ~~6~~

YewjJe YeieJeleer ceu}ejer ~ cegbpÙee ve=eEmen yeveMebkeâjer ~ veeie veeCeer veeveehejer ~ hebÛeeÙeslvehetpee ~~7~~

yešgkeâ YewjJe, osJeer YeieJeleer, Keb[esyee, cegbpeesyee, ve=eEmen, yeveMebkeâjer (yeoeceer), veeie, efMekeäkesâ Je jeceeoer hebÛeeÙeleveebÛeer

hetpee keâjeJeer. ~~7~~

ieCesMeMeejoeefJe"}cetleea ~ jbieveeLepeieVeeLeleeb[Jecetleea ~ ßeerjbienvegcebleie®[cetleea ~ osJeleeÛe&veer hetpeeJÙee ~~8~~

ieCeheleer, Meejoe, ßeerefJeú}, jbieveeLe, peieVeeLe, leeb[Jeve=lÙe keâjCeejs ßeerMebkeâj, ßeerjbie, nvegceeve, ie®[ FlÙeeoeRÛeer


celÚketâce&JeNneJecetleea ~ ve=eEmenJeeceveYeeie&Jecetleea ~ jeceke=â<CenÙe«eerJecetleea ~ osJeleeÛe&veer hetpeeJÙee ~~9~~

celmÙe, Jejen, ketâce&, ve=eEmen, Jeeceve, hejMegjece, jece, ke=â<Ce Je nÙe«eerJe Ùee DeJeleejcetleeAÛeer hetpee keâjeJeer. (nÙe«eerJe

= Iees[ŸeeÛeer ceeve.) ~~9~~


kesâMeJeveejeÙeCeceeOeJecetleea ~ ieeseEJeoefJe<Cegceometovecetleea ~ ef$eefJe›eâceJeeceveßeerOejcetleea ~ ®<eerkesâMe he©eveeefYe

~~10~~

kesâMeJe, veejeÙeCe, ceeOeJe, ieeseEJeo, efJe<Cet, ceOegmetove, ef$eefJe›eâce, Jeeceve, ßeerOej, ùef<ekesâMe, he©eveeYe F. efJe<CetcetleeAÛeer


oeceesojmebkeâ<e&CeJeemegosJecetleea ~ ØeÅegcveDevegjOeheg®<eesòece cetleea ~ DeOees#epeveejeEmenDeÛÙeglecetleea ~ peveeo&ve

DeeefCe GheWõ ~~11~~

oeceesojeheemetve GheWõeheÙeËle meJe& efJe<CetcetleeAÛeer hetpee keâjeJeer. ~~11~~

nefjnjebÛÙee Deveble cetleea ~ YeieJeblepeieoelceepeieoerMecetleea ~ efMeJeMekeäleerÛÙee yengOee cetleea ~ osJeleeÛe&veer hetpeeJÙee

~~12~~

ßeerefJe<Cet Je MebkeâjeÛÙee DeJeleejebÛÙee cetleea, peieeÛee Deelcee Deme}suÙee peieoerMeeÛeer cetleea, efMeJeheeJe&leerÛÙee cetleeAÛeer


DeÕelLeveejeÙesCe metÙe&veejeÙesCe ~ }#ceerveejeÙesCe ef$eceu}veejeÙesCe ~ ßeernjerveejeÙeCe DeeefoveejeÙeCe ~

Mes<eMeeF& hejceelcee ~~13~~

DeÕelLe, }#ceer, ßeerceu}, njer ÙeebÛÙeeMeer efveieef[le DeeefoveejeÙeCeeÛeer Je metÙe&veejeÙeCe Je Mes<eeJej heng[}suÙee

ßeerefJe<CetÛeer (cetleea) hetpee keâjeJeer. ~~13~~

SsMÙee hejcesÕejeÛÙee cetleea ~ heeneW peeleeb Gob[ Demeleer ~ lÙeebÛes DeeÛe&ve keâjeJeW Yekeäleer ~ heebÛeJeer Ssmeer ~~14~~

DeMee efkeâlÙeskeâ cetleeAÛeer hejcesÕejYeeJeeves hetpee keâjCes nerÛe heeÛeJeer Yekeäleer. ~~14~~

Ùeeefn JesieUs kegâUOece& ~ mees[tb veÙes Deveg›eâce ~ Gòece DeLeJee ceOÙece ~ keâjerle peeJeW ~~15~~

ÙeeefMeJeeÙe kegâUOecee&Ûeer Ûee}le Dee}s}er hejbheje Gòece jerleerves eEkeâJee ceOÙece jerleerves meebYeeUeJeer. ~~15~~

peeKeceelee ceeÙejeCeer ~ yeeUe yeiegUe ceeveefJeCeer ~ hetpee ceebefieCeer peesefieCeer ~ kegâUOeceX keâjeJeeR ~~16~~

peeKeeosJeer, ceeÙejeCeer, yeeUe, yeiegUe, ceeveefJeCeer, ceebefieCeer, peesefieCeer F. n}kesâ kegâUOece&ner keâjeJesle. ~~16~~

veevee leerLeeË #es$eebme peeJeW ~ lesLeW lÙee osJeebÛeW hetpeve keâjeJeW ~ veevee GheÛeejer DeeÛee&JeW ~ hejcesÕejemeer ~~17~~

Deveskeâ leerLe&#es$eebÛÙee Ùee$ee keâ¤ve lesLeer} lÙee lÙee owJeleebÛeer ¤{ervegmeej hetpee keâjeJeer. hejcesÕej SkeâÛe Deens, Demee YeeJe

Oe¤ve hetpee keâjeJeer. ~~17~~

hebÛeece=leW iebOee#eleW ~ heg<heW heefjceUõJÙeW yengleW ~ Oetheoerhe DemebKÙeeleW ~ veerjebpeveW keâheg&jeÛeeR ~~18~~

hebÛeece=le, iebOee#elee, Hegâ}s, Ûeboveeoer megiebOeer õJÙes, Oethe, efoJes, keâehejeÛeer efvejebpeves Dehe&Ce keâjeJeerle. ~~18~~

veevee KeeÅe vewJesÅe megboj ~ veevee HeâUW leebyees}Øekeâej ~ o#eCee veevee DeeUbkeâej ~ efoJÙeebyejW JeveceeUe ~~19~~

Deveskeâ KeeÅeheoeLeeËÛes ®Ûekeâj vewJesÅe, HeâUs, efJe[s, oef#eCee, oeefieves, JeŒes, Je JeveceeUe Dehee&JÙeele. ~~19~~

efmeefyekeâe Ú$eW megKeemeveW ~ ceeefn cesIe[byeÇW metÙee&heeveW ~ eEo[Ÿee heleekeâe efveMeeCeW ~ šeU IeesU ce=oebie ~~20~~

hee}Keer, Ú$e, Deemeve, GbÛe Ú$eer, Deyeoeefiejer, JeeÅes, heleekeâe, efveMeeCes, {es}, ce=ogbie. ~~20~~

veevee JeeÅeW veevee GlmeeJe ~ veevee YekeälemecegoeJe ~ ieeleer nefjoeme meÆeJe ~ }eie}e YeieJebleer ~~21~~


nefjoeme YekeäleebÛes Deveskeâ ieš Deveskeâ ØekeâejÛeer JeeÅes JeepeJetve veevee ØekeâejÛÙee GlmeJeeble meÆeJeeves YeieJebleeÛes Yepeve

keâjleele. ~~21~~

Jeeheer ketâhe mejesJejW ~ veevee osJeeUÙeW efmeKejW ~ jepeebieCeW ceveesnjW ~ Je=boeJeveW YegÙejeR ~~22~~

cebefojemee"er efJenerj, Dee[, le}eJe keâjeJesle. veJeerve osJeUs, efMeKejs, megboj hešebieCes, Je=boeJeves Je YegÙeejs keâjeJeerle. ~~22~~

ce" ceb[Ÿee Oece&MeeUe ~ osJeÉejeR he[MeeUe ~ veevee GhekeâCeX ve#e$eceeUe ~ veevee JeŒe meece«eer ~~23~~

veJes ce", osJeUemeceesj meYeeceb[he, peJeU Oece&MeeUe, DeesJeNÙee, Yeeb[er, leešs, DeejeMeerÛes meeefnlÙe Je Pee}jer F.

ÅeeJesle. ~~23~~

veevee he[os ceb[he ÛeeboesJes ~ veevee jlveIees<e }eWyeleer yejJes ~ veevee osJeeUF& mecehee&Jes ~ nmLeer Iees[s MekeäkeâšW

~~24~~

he[os, ceb[heeÛeer meeceg«eer, jlveebÛÙee megboj ceeUe, Deveskeâ osJeUebvee nòeer, Iees[s, iee[Ÿee ÅeeJÙeele. ~~24~~

DeeUbkeâej DeeCeer DeeUbkeâejhee$eW ~ õJÙe DeeCeer õJÙehee$es ~ DeVeesokeâ DeeCeer DeVeesokeâhee$es ~ veevee ØekeâejerÛeer

~~25~~

oeefieves Je oeefievÙeebÛÙee hesšŸee, hewmes Je eflepeesjer, OeevÙe, heeCeer Je lÙeemee"er Yeeb[er ÅeeJeerle. ~~25~~

JeveW GheJeveW heg<heJeeefškeâe ~ leehemÙeebÛÙee heCe&kegâefškeâe ~ Ssmeer hetpee peieVeeÙekeâe ~ ÙesLeemeebie mecehee&JeeR ~~26~~

peeieespeeieer Je=#e }eJeeJesle, GheJeves Je HeâUebÛÙee yeeiee keâjeJÙeele. lehemJÙeebvee heCe&kegâšer yeebOetve ÅeeJÙeele. DeMeer

peieVeeLeeÛeer JÙeJeefmLele hetpee keâjeJeer. ~~26~~

Megkeâ Meeefjkeâe ceÙeesjW ~ yeokeWâ Ûe›eâJeekeWâ ÛekeâesjW ~ keâesefkeâUe efÛeleUW meecejW ~ osJeeUFË mecehee&JeeR ~~27~~

heesheš, meeUgbkeäÙee, ceesj, yeokeâ, Ûe›eâJeekeâ, Ûekeâesj, keâesefkeâUe, nefjCe, meebyej F. osJeUebÛÙee yeeiesle Je le}eJeele

mees[eJesle. ~~27~~

megiebOece=ieW DeeefCe ceepe&jW ~ ieeF& cnwmeer Je=<eYe JeevejW ~ veevee heoeLe& DeeefCe }skegâjW ~ osJeeUFË mecehee&JeeR ~~28~~

keâmlegjerce=ie, ceebpejs, ieeF&, cnMeer, yew}, ceekeâ[s eEkeâJee lÙeebÛeer efhe}s osJee}e Dehe&Ce keâjeJeerle. ~~28~~

keâeÙee JeeÛee DeeefCe ceveW ~ efÛeòeW efJeòeW peerJeW ØeeCeW ~ meÆeJeW YeieJeble DeeÛe&veW ~ Ùee veeJe DeeÛe&veYekeäleer ~~29~~

Mejerj, JeeCeer, ceve, efÛeòe, mebheòeer, mJele:Ûee peerJe Je ØeeCe YeieJeblee}e mecee|hele "sJeCes nerÛe DeÛe&ve Yekeäleer nesÙe. ~~29~~

SsmesefÛe meodieg®ÛeW Yepeve ~ keâ¤ve DemeeJeW DevevÙe ~ Ùee veeJe YeieJeÆpeve ~ heebÛeJeer Yekeäleer ~~30~~

meodieÏ¤bÛeer Jejer} Øekeâejs Yekeäleer keâjeJeer Je lÙeebvee DevevÙeMejCe DemeeJes. nerÛe heeÛeJeer Yekeäleer. ~~30~~

Ssmeer hetpee ve Ie[s yejJeer ~ lejer ceevemehetpee keâjeJeer ~ ceevemehetpee DeielÙe JneJeer ~ hejcesÕejemeer ~~31~~

DeMeer Je Flekeâer hetpee Øeefleketâ} heefjefmLeleercegUs MekeäÙe vemes} lej hejcesÕejeÛeer ceevemehetpee DeJeMÙe keâjeJeer. leer lejer mees[t

veÙes. ~~31~~

ceveW YeieJebleeme hetpeeJeW ~ keâuhetve meJe&efn mecehee&JeW ~ ceevemehetpesÛeW peeCeeJeW ~ }#eCe SsmeW ~~32~~

kesâJeU ceveeves Deveskeâ heoeLeeËÛeer keâuhevee keâ¤ve les meJe& heoeLe& Dehe&Ce keâ¤ve YeieJebleeÛeer hetpee keâjCes nerÛe ceeveme hetpee.

~~32~~


peW peW DeeheCeebme heeefnpeW ~ leW leW keâuhetve Jeeefnpes ~ ÙesCeW ØekeâejW keâerpes ~ ceevemehetpee ~~33~~

DeeheuÙee keâuheves}e pesJe{e JeeJe oslee ÙesF&} lesJe{e osTve lÙee keâuhevesÛÙee Yejejerleer} YeJÙeefoJÙe heoeLeeËveer

ceevemehetpee keâjeJeer. ~~33~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘DeÛe&veYekeäleerveece’ meceeme heeÛeJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `DeÛe&veYekeäleer' veeJeeÛee heeÛeJee meceeme meceehle



meceeme meneJee : JeboveYekeäleer


ceeieeb pee}W efve¤heCe ~ heeÛeJes YekeäleerÛeW }#eCe ~ Deeleeb Sskeâe meeJeOeeve ~ meeneJeer Yekeäleer ~~1~~

ceeieer} meceemeele heeÛeJeer Yekeäleer meebefiele}er. Deelee meneJÙee YekeäleerÛes }#eCe }#e osTve Sskeâe. ~~1~~

meeneJeer Yekeäleer leW Jebove ~ keâjeJeW osJeemeer veceve ~ meble meeOeg DeeCeer meppeve ~ vecemkeâejerle peeJes

~~2~~

`Jebove' ner meneJeer Yekeäleer. meble, meeOet, meppeve Je osJe Ùeebvee vecemkeâej keâjerle peeJes. ~~2~~

metÙee&efme keâjeJes vecemkeâej ~ osJeeefme keâjeJes vecemkeâej ~ meodieÏ®me keâjeJes vecemkeâej ~ mee°ebie YeeJeW ~~3~~

metÙe&, osJe Je meodieg¤ Ùeebvee ieg[Ies, Keebos, Úeleer F. MejerjeÛeer Dee" Debies peefceveer}e šsketâve vecemkeâej keâjeJee. ~~3~~

mee°ebie vecemkeâejeme DeefOekeâe® ~ veevee Øeeflecee osJeieg® ~ DevÙe$e veceveeÛee efJeÛee® ~ DeefOekeâejW keâjeJee ~~4~~

osJeebÛÙee cetleea Je meodieg¤ ÙeebveeÛe mee°ebie vecemkeâej keâjeJee. Flejebvee jerleerefjJeepeeØeceeCes Jebove keâjeJes. ~~4~~

ÚheVe keâesšer Jemegceleer ~ ceOeW efJe<Cetcetleea Demeleer ~ leÙeebme vecemkeâej Øeerleer ~ mee°ebie Iee}eJes. ~~5~~

he=LJeerÛee hejerIe ÚheVe keâesšer keâesme Deens. lÙeele ßeerefJe<CetÛÙee Deveble cetleea Deensle. lÙeebvee vecemkeâej keâjeJes. (Ùeespeve

= 4 keâesme. keâesme = meeOeejCe 15 efkeâ.ceer.) ~~5~~

heMegheefle ßeerheefle DeeCeer ieYemleer ~ ÙeebÛÙee oMe&veW oes<e peeleer ~ lewmeeefÛe veceeJee cee®leer ~ efvelÙe vesceW efJeMes<e

~~6~~

Ye. Mebkeâj, ßeerefJe<Cet Je metÙe&veejeÙeCe ÙeebÛÙee oMe&veeves Deveble heehes ve° nesleele. ßeernvegcebleeÛes efJeMes<e keâ¤ve efveÙeceeves

oMe&ve IÙeeJes. ~~6~~

M}eskeâ ~~Mebkeâj: Mes<eMeeÙeer Ûe ceeleË[es cee®eflemleLee ~ Sles<eeb oMe&veb hegCÙeb efvelÙevesces efJeMes<ele: ~~1~~

Mebkeâj, Mes<eeJej heng[}s}s ßeerefJe<Cet, metÙe&, nvegcevle ¢eebÛes efvelÙevesceeves oMe&ve Iesle}s Demeleeb efJeMes<e hegCÙe efceUles.

Yekeäle %eeveer DeeCeer Jeerlejeieer ~ ceenevegYeeJe leehemeer Ùeesieer ~ melhee$eW osKeesefve Jesieer ~ vecemkeâej Iee}eJes ~~7~~

osJeeÛes Yekeäle, DeelceJesòes, mebvÙemle, cenelces, lehemJeer, Ùeesieer, F. DeefOekeâejer heentve lÙeebvee mebkeâesÛe ve keâjlee vecemkeâej

keâjeJee. ~~7~~

Jeso%e MeeŒe%e DeeCeer meJe&%e ~ hebef[le hegjeefCekeâ DeeCeer efJeÉppeve ~ Ùeeef%ekeâ Jewefokeâ heefJe$epeve ~ vecemkeâejerle

peeJes ~~8~~

JesoJesòes, Oecee&oer MeeŒeJesòes, Deveskeâ efJe<eÙeeble heejbiele hebef[le, hegjeefCekeâ, efJeÉeve, Ùeeef%ekeâ, Jewefokeâ Je Ûeeefj$ÙeJeeve Ùee

meJeeËvee vecemkeâej keâjeJee. ~~8~~

pesLes efomeleer efJeMes<e iegCe ~ leW meodieÏ®ÛeW DeefOe‰eve ~ ÙeekeâejCeW leÙeemeer veceve ~ DelÙeeojW keâjeJeW ~~9~~

pesLes keâener YeJÙeefoJÙe efomes} lesLes ßeerieg¤bÛes DeefOe‰eve Demeles. (hene-efJeYetefle Ùeesie. ieerlee.) cnCetve DeMee JÙekeäleeRvee


Deeojeves vecemkeâej keâjeJee. ~~9~~

ieCesMe Meejoe veevee Mekeäleer ~ nefjnjebÛÙee DeJeleejcetleea ~ veevee osJe meebieeW efkeâleer ~ he=LekeâekeâejW ~~10~~

ieCesMe, Meejoe, Deveskeâ ØekeâejÛÙee MeefkeäleosJelee, nefjnjebÛÙee DeJeleejcetleea DeMee Deveskeâ osJeosJeleebyeö} efkeâleerner

meebefiele}s lejer DehegjsÛe he[s}. ~~10~~

meJe& osJeebme vecemkeâeefj}W ~ leW Ùeskeâe YeieJebleeme heeJe}W ~ ÙesoLeea Ùeskeâ JeÛeve yeesef}}W ~ Deens, leW Sskeâe ~~11~~

keâesCelÙeener osJee}e kesâ}s}e vecemkeâej Skeâe YeieJeblee}eÛe heesnesÛelees. lÙeeÛes ØeceeCe Sskeâe. ~~11~~

M}eskeâ

DeekeâeMeelheefleleb leesÙeb ÙeLee ieÛÚefle meeiejced ~ meJe&osJevecemkeâej: kesâMeJeb ØeefleieÛÚefle ~~1~~ (DeLe&

mejU Deens.)

ÙeekeâejCeW meJe& osJeebmeeR ~ vecemkeâejeJeW DelÙeeojWmeeR ~ DeefOe‰eve ceeefveleeb, osJeebmeer ~ hejce meewKÙe Jeešs ~~12~~

cnCetve meJe& osJeebvee lesJe{ŸeeÛe ßeæsves vecemkeâej keâjeJee. lÙeebvee Deme}s}s YeieJebleeÛes DeefOe‰eve }#eele Iesle}s keâer

DeefleMeÙe meceeOeeve Jeešles. ~~12~~

osJe osJeeÛeeR DeefOe‰eveW ~ mehlee$eW meodieÏ®bÛeeR mLeeveW ~ ÙeekeâejCeW vecemkeâej keâjCeW ~ GYeÙe ceeieeA ~~13~~

osJeebvee YeieJebleeÛes Je meppeveebvee ßeerieg¤bÛes DeefOe‰eve DemeuÙeecegUs osJe Je meppeve Ùeebvee ve Ûegkeâlee vecemkeâej keâjeJee.

~~13~~

vecemkeâejW }ervelee Ie[s ~ vecemkeâejW efJekeâuhe cees[s ~ vecemkeâejW meKÙe Ie[s ~ veevee melhee$eemeeR ~~14~~

vecemkeâejecegUs veceülee JÙekeäle nesles, ogjeJee otj neslees Je Deveskeâ #es$eebleer} DeefOekeâejer meppeveebMeer meKÙe nesles. ~~14~~

vecemkeâejW oes<e peeleer ~ vecemkeâejW DevÙeeÙe #celeeR ~ vecemkeâejW cees[}eR pe[leeR ~ meceeOeeveW ~~15~~

vecemkeâejecegUs DenbkeâejemeejKes oes<e peeleele, keâUle vekeâUle kesâ}suÙee DehejeOeebÛeer #ecee nesles. keâesCeeMeer mebyebOe

efyeIe[}s Deme}s lej les megjUerle nesleele. ~~15~~

efmemeehejlee veeneR ob[ ~ SsmeW yees}leer Gob[ ~ ÙeekeâejCeW DeKeb[ ~ osJe Yekeäle JeboeJes ~~16~~

cemlekeâemeejKee MejerjeÛee meJe&ßes‰ DeJeÙeJe PegkeâJe}e keâer leerÛe DehejeOeemee"er hegjsMeer efMe#ee Demeles Demes meJe&$e

ceeveleele. cnCetve osJe Je lÙeeÛes Yekeäle Ùeebvee melele cemlekeâ PegkeâJetve Jebove keâjeJes. ~~16~~

vecemkeâejW ke=âhee GÛebyeUs ~ vecemkeâejW Øemevvelee ØeyeUs ~ vecemkeâejW ieg®osJe JeesUs ~ meeOekeâebJejer ~~17~~

vecemkeâejecegUs pÙeebvee lees kesâ}e lÙeebÛÙee ceveele ke=âhee efvecee&Ce nesles, les DeefleMeÙe Øemevve nesleele. meodieÏ¤ efMe<ÙeeJej

ke=âhee keâjleele. (leefÉefæ ØeefCeheelesve....) ~~17~~

efveMes<e keâefjleeb vecemkeâej ~ veemeleer oes<eebÛes efieefjJej ~ DeeCeer cegKÙe hejcesMJej ~ ke=âhee keâjer ~~18~~

vecemkeâejeÛee efJeMes<e Demee keâer lÙeecegUs Denbkeâej, És<e, celmej F. oes<eebÛes [eWiej nUtnUt veenermes nesleele. meJeeËle

cenòJeeÛes cnCepes F&Meke=âhee nesles. ~~18~~

vecemkeâejW heeflele heeJeve ~ vecemkeâejW mebleebmeer MejCe ~ vecemkeâejW pevcecejCe ~ ogjer ogNneJes ~~19~~

vecemkeâejeves heeheer hegCÙeJeeve nesleele, mebleebvee MejCe peeCÙeeÛee GheeÙe meehe[lees Je pevcecejCeeletve megškeâe nesles ~~19~~

hejce DevÙeeÙe keâ¤efve Dee}e ~ DeeCeer mee°ebie vecemkeâej Ieele}e ~ lejer lees DevÙeeÙes #cee kesâ}e ~ heeefnpes

ßes‰eR ~~20~~



keâesCeer ceneheehe keâ¤ve Dee}e Demes} Je lÙeeves mebleebvee he§eeòeehehetJe&keâ mee°ebie vecemkeâej Ieele}e lej lÙee}e #ecee

keâjCÙeeefMeJeeÙe meble ogmejs keâener keâ¤Ûe Mekeâle veenerle. (mebleebÛÙee ojyeejele lÙee}e #ecee nesles.) ~~20~~

ÙeekeâejCeW vecemkeâejehejleW ~ DeeCeerkeâ veeneR DevegmejleW ~vecemkeâejW ØeeCeerÙeeleW ~ meôÏefæ }eies ~~21~~

cnCetve meppeveebkeâ[tve keâener efMekeâeJeÙeeÛes Demes} lej vecemkeâej keâjCes efMekeâeJes. lÙeecegUs ceeCemee}e megyegæer efceUles.

~~21~~

vecemkeâejeme JesÛeeJeW ve}ies ~ vecemkeâejeme keâ°eJeW ve}ies ~ vecemkeâejeme keâebneRÛe ve}ies ~ GhekeâCe& meece«eer ~~22~~

vecemkeâejemee"er keâener ÅeeJes }eiele veener, Mejerje}e keâ° veenerle Je keâesCelesÛe meeefnlÙe }eiele veener. ~~22~~

vecemkeâeje SWmeW veeneR meesheW ~ vecemkeâej keâjeJee DevevÙe¤heW ~ veevee meeOeveeR mee#eheW ~ keâemeÙee efmeCeeJeW ~~23~~

DevevÙeYeeJeeves vecemkeâej Iee}CÙeemeejKes ogmejs meeshes meeOeve veener. DeJeIe[ meeOeveebÛes keâ° melele keâe IÙeeJes?

~~23~~

meeOekeâ YeeJeW vecemkeâej Iee}er ~ lÙeeÛeer eEÛelee meeOetme }eie}er ~ megiece hebLes vesTve Iee}er ~ pesLeer} lesLeW ~~24~~

DevevÙeYeeJeeves vecemkeâej Iee}CeeNÙee meeOekeâeÛeer ßeerieg¤bJej peyeeyeoejer Ùesles. meeOekeâeÛÙee DeefOekeâejevegmeej ÙeesiÙe leer

meeOevee meebietve les lÙee}e lÙeeÛÙee cetUÛÙee mJe¤heeÛeer peCet Hesâj Øeehleer keâ¤ve osleele. leer meeOevee meesheer nesF&} DeMeer

mecepeeJetve meebieleele. ~~24~~

ÙeekeâejCes vecemkeâej ßes‰ ~ vecemkeâejW JeesUleer Jeefj‰ ~ ÙesLes meebefiele}er he° ~ meeneJeer Yekeäleer ~~25~~

cnCetve vecemkeâej ns meg®JeeleerÛes cees"s meeOeve Deens! keâejCe lÙeecegUs DeefOekeâejmebhevve ßes‰ Øemevve nesleele. DeMeer meneJeer

Yekeäleer mhe° kesâ}er. ~~25~~

Fefle ßeeroemeyeesOes ieg®efMe<ÙemebJeeos ‘JeboveYekeäleerveece’ meceeme meneJee

ieg®efMe<ÙemebJeeoelcekeâ ßeeroemeyeesOe Ùee «ebLeeleer} `JeboveYekeäleer' veeJeeÛee meneJee meceeme meceehle

oMekeâ ogmeje : cetKe&}#eCeebÛee · efJejkeäleW MeeŒeW Oeeb[esUeJeeR ~ efJejkeäleW celeW...

Documents

Transcript of oMekeâ ogmeje : cetKe&}#eCeebÛee · efJejkeäleW MeeŒeW Oeeb[esUeJeeR ~ efJejkeäleW celeW...