Zaterdag 29 mei 2004

Sint-Blasiusparochie Lendelede

Plechtige heropening bergkapel

Geschiedenis- en gebedsboekje Ter gelegenheid van de plechtige heropening

29 mei 2004

O.L.Vrouw van de Bergkapel Lendelede

Toelichting: Evangelieteksten: Willybrordvertaling. Tekst lied en intentiegebed: Br.Walter G. Gheysens. Melodie: ”Stabat Mater”. Illustraties: Foto‟s van de bergkapel en van schilderijen uit de kapel van het R.V.T. de Pottelberg in Kortrijk door Eric Debersaques. Bronnen: Geschiedenis van de bergkapel: E.H.Evaristus Priem medepastoor te Lendelede van 1877 tot 1900 Geschiedenis van Lendelede tot 2000: Dhr.Johan Delaere Realisatie: Eric Debersaques, Elfde julilaan 19, 8860 Lendelede E-mail: ericdebersaques@tiscali.be

E.D

Zicht vanaf de bergkapel (Sint Katharina) 1972

Lam Gods, dat wegdraagt

de zonden van de wereld, spaar ons Heer.

Lam Gods, dat wegdraagt

de zonden van de wereld, verhoor ons Heer.

Lam Gods, dat wegdraagt

de zonden van de wereld, ontferm U over ons.

Bid voor ons, heilige Moeder van God.

Opdat wij de beloften van Christus waardig worden.

Heer God,

Luister naar het gebed van uw volk

en schenk ons de ware vrede.

Laat ons U zoeken

in voor– en tegenspoed

en door de voorspraak van Maria

ons einddoel bereiken.

Door Christus, onze Heer.

Amen

23

Het schrijn met de steen die meegedragen werd bij de jaarlijkse bedevaart naar de bergkapel E.D

Litanie van Onze Lieve Vrouw

van de zeven weeën

Heer, ontferm U over ons

Heer,ontferm U over ons.

Christus, ontferm U over ons

Christus,ontferm U over ons.

Heer, ontferm U over ons

Heer,ontferm U over ons.

Heilige Maria, bid voor ons.

Heilige Moeder van God,

Heilige en getrouwe Maagd,

Moeder van smarten,

Moeder met een zwaard doorstoken,

Moeder van uw Zoon beroofd,

Rots van trouw,

Anker van hoop,

Voorbeeld van geduld,

Bron van berouw,

Bekering van zondaars,

Toevlucht van verlatenen,

Bescherming van verdrukten,

Wenk voor ongelovigen,

Troost voor bedroefden,

Genezing van zieken,

Sterkte voor zwakken,

Steun van de gelovigen,

Ingeving van de profeten,

Kroon van de martelaren,

Licht van de belijders,

Sieraad van de maagden,

Model van de weduwen,

Vreugde van alle heiligen,

22

Een stuk geschiedenis van de bergkapel. Omstreeks 1600 telde Lendelede vele bossen o.a. het Kijkbos. Dit lag op een heuvel dicht bij het dorps-plein.Dit bos is reeds lange tijd verdwe-nen.Misschien situeert zich op de plaats van de bergkapel over enkele tientallen jaren opnieuw

het huidige „”Geboortebos”. Nu en dan velde en zaagde men er bomen. Op een dag dat de zagers aan het werk waren, meenden zij op een nagel te zagen. De zaag werd verscheidene malen verlegd, maar steeds opnieuw overkwam hen hetzelfde. Toen zij de boom opensloegen bemerk-ten zij met verwondering dat zij op een marmeren beeld van O.L.Vrouw gezaagd hadden. Uit de borst schoten zeven stralen verwijzend naar de zeven smarten van Maria. Dit beeldje werd naar de kerk gebracht, maar, zegt de legende, ‟s anderdaags vond men het weer op de berg, waar men het daags voordien ontdekt had. De Lendeleedse christenen verstonden uit die wondere gebeurte-nis dat de Heilige Maagd op deze plaats wilde vereerd wor-den,en zij besloten daarom om op deze plaats een kapel te bou-wen ter ere van Onze Lieve Vrouw van de Zeven Weeën. De nieuwe kapel ontving door het volk de naam van “BERGKAPEL”. Dit was in 1650. Maria toonde door vele welda-den dat zij met een bijzondere liefde de gebeden aanvaardde wel-ke op deze plaats tot haar gericht werden. De godvruchtigheid en verering tot O.L.Vrouw van de Zeven Weeën groeide gedurig aan. Eind 1700 bouwde men een portaal aan de bergkapel. Onder invloed van E.H. Debeir vereerde men eveneens St. Jozef, H. Antonius v. Padua, H. Rochus, H. Margarita, en de H. Apollo-nia.

E.D

In 1835 werd het onderhoud van de kapel toevertrouwd aan de zusters van Liefde die bij de bergkapel woonden in een huis in de Kuurnsestraat. In 1855 verenigde de bisschop van Brugge Mgr. Malou de zusters van Liefde met de zusters van de H.Vincentius a Paulo en stond hij de zorg toe aan de zusters van het klooster. Vanaf die tijd bewaart men het miraculeus beeldje in het klooster.Vroeger werd het beeldje op zon-en feestdagen door een religieuze naar de bergkapel gedragen ter verering voor de talrijke bedevaarders. Daar werd O.L.Vrouw niet alleen vereerd door inwoners van Lendelede, maar ook door gelovigen van Kortrijk, Hulste, Kuurne, Heule, Sint-Catharina, Sint-Eloois Winkel, Ingelmunster en Izegem. O.L.Vrouw wordt in de bergkapel voornamelijk aanroepen tegen de koorts, vandaar dat sommigen haar de koortskapel gingen noemen. De bestaande bergkapel raakte in verval en werd in 1885 herbouwd op dringende vraag van de bedevaarders. Er waren immers jaarlijks bedevaarten onder leiding van de toenmalige pastoors E.H. Petrus Moerman (pastoor van 1854 tot 1877), E.H.Camiel Roelandts (van 1877 tot 1882), E.H. Frederick Planckaert (van 1882 tot 1903). Ook de pastoors van van Sint-Catharina, E.H. Debien en E.H. Delancker namen met hun parochianen jaarlijks deel aan de bedevaart naar de kapel van de Moeder van Smarten. In de maand juni werd gestart met een nieuwe ruime neogotische kapel, gebouwd op kosten van een Lendeleedse familie die anoniem wenste te blijven. Plan en materiaal werd door een Lendeledenaar geleverd en de eerste steen werd reeds in september gelegd in tegenwoordigheid van heel wat prominenten en talrijke gelovigen. De kapel werd plechtig E.D

21

7e smart: Graflegging van Jezus ...

Daarna vroeg Jozef van Arimatea aan Pilatus

het lichaam van Jezus te mogen wegnemen.

Toen Pilatus dit had toegestaan,

ging hij heen en nam het lichaam weg.

Nicodemus kwam ook en bracht

een mengsel van mirre en aloë mee.

Zij namen het lichaam van Jezus

en wikkelden het

met de welriekende kruiden in zwachtels.

Daar kortbij lag een tuin

met een nieuw graf erin.

Omdat het graf dichtbij was,

legden ze Jezus daarin neer.

De vrouwen keken toe

hoe Hij werd neergelegd. (Joh. 19, 38-42 en Lc., 23, 55)

Intentie - Gebed

Moeder van Jezus,

Laat elk van ons delen in Je groot geloof,

om in goede en kwade dagen

trouw te zijn aan uw Zoon.

Houd in ons het vertrouwen levend

dat wij voor tijd en eeuwigheid

geborgen zijn in de palm van Gods hand.

Wees onze voorspraak,dat allen

die samen met U delen in Jezus’ lijden,

ook de vreugde smaken van zijn verrijzenis.

Moeder van smarten,

Oorzaak van onze blijdschap,

bid voor ons.

20

Een kleine rouwstoet

Figuratie:

Maria Magdalena, Jezus’ moeder, de apostel Johannes

Zij zag hem ten grave dragen;

zie haar smarten zonder klagen

verder dragen in geloof.

Zo gaat zij ten eind volharden

trouw haar Zoon in ‘t spoor navolgen

tot in d’ eeuw’ge glorietijd.

Wil, o Moeder,Jezus vragen

dat wij Hem door u behagen

‘t paradijs ons deel mag zijn.

E.D

door E.H. De Houck, deken van Kortrijk. Ruim 2000 mensen namen deel aan de stoet, die aangevoerd werd door de jongelingencongregatie. Een pater recollect uit Tielt gaf bij de kapel een vurige toespraak om de ijver en het vertrouwen in O.L.Vrouw van de bergkapel aan te wakkeren.De bisschop van Brugge Mgr. J.J.Faict gaf ter gelegenheid van deze plechtige wijding de toelating tot het stichten van een broederschap ter ere van O.L.Vrouw van de Zeven Weeën, alsook tot het wekelijks lezen van de paternoster der Zeven Weeën, ‟s vrijdags om 3 uur in de bergkapel. Pinksteren 1887 stond de kapel volledig voltooid. Op die dag werden de zeven heiligenbeelden gewijd door E.H. Planckaert toenmalig pastoor van Lendelede. In de vloer was het kruis aangebracht. Het beeld van O.L.Vrouw “Stabat Mater Dolorosa” staat in het midden op het altaar. Wat opvalt is, dat er slechts één zwaard uit het hart steekt, daar waar O.L.Vrouw van Smarten veelal afgebeeld staat met zeven zwaarden in het hart. Eigenlijk is het beeld in de bergkapel volgens de profetie van Simeon, de enig juiste uitbeelding. Een prachtig smeedijzeren hekwerk sluit het koor af. Buiten het koor staan de beelden van Het H. Hart, St. Jozef en van de toen meest geliefde heiligen van Lendelede. Die heiligen zijn: 1. H. Antonius van Padua, geboren in Lissabon; overleden te Padua 13 juni 1231,oud 36 jaar. Hij wordt aanroepen om verloren zaken terug te vinden. 2. H. Rochus, geboren en overleden te Montpellier, 16 augustus 1327, . oud 32 jaar.Wordt aanroepen tegen de pest en besmettelijke ziekten.

3. H. Margarita, geboren te Antiochië in Pisida, werd geradbraakt, gebrand en uiteindelijk onthoofd in haar geboortestad op 20 juli 275, oud 15 jaar. Wordt aanroepen tegen krampen, cholera en verlossing der vrouwen. 4. H. Appolonia werd de tanden verbrijzeld en uitgerukt en levend verbrand te Alexandria op 9 februari 249. Zij wordt aanroepen tegen de tandpijn. De kapel omringd met een voorhof, bezet met arduin en ijzerwerk, situeert zich op een prachtige ligging. Hoog op de heuvel van Lendelede, met zicht op de omstreken nodigt zij als het ware uit tot gebed en bezinning. Hopelijk mag dit hooggelegen christelijk baken van Lendelede nog veel gelovigen ontvangen om in stil gebed de traditie van onze voorouders verder te zetten. E.H.Anneessens,medepastoor ( 1963-1985),schreef dit gedicht. AAN DE BERGKAPEL

Mensen, 'k zal u wat vertellen:

weet gij dat om schoonheid te bewond'ren

gij uit Lendelee niet hoeft te gaan?

Kom eens aan de Beiaardlinde

bij het morgengloren

heel 't Zuidoosten gadeslaan!

Of wil je beters horen?

Kijk de Bergkapel daar staan,

rijzig, schoon en dichter bij

de hemel dan de rest alom,

in een krans van niet te tellen

spitse vlaskapellen,

al in lange reken

d' ene tegen d' ander aan.

Sta daar een moment

en kijk de wereld aan rondom

alover Kuurne en Harelbeke

tot de Vlaamse bergen toe

en over Kortrijk en omstreken

E.D

Beiaardlinde 19

6e smart: Maria ontvangt het dode lichaam

van haar Zoon …

Aangezien het voorbereidingsdag was

en de joden niet wilden dat de lichamen

op sabbat aan het kruis bleven

-het was bovendien een grote sabbat -

vroegen zij aan Pilatus verlof

de benen van de gekruisigden te breken

en hen weg te nemen.

Daarom kwamen de soldaten en sloegen

zowel bij de ene als bij de andere,

die met hem gekruisigd was de benen stuk.

Toen ze echter bij Jezus kwamen

en zagen dat Hij reeds dood was,

sloegen ze hem de benen niet stuk,

maar één van de soldaten doorstak zijn zijde met een lans,

terstond kwam er bloed en water uit. (Joh. 19, 31-34)

Intentie - Gebed

Moeder van Jezus,

Wij bidden U voor hen die in hun leven

zwaar worden beproefd.

Ook voor die mensen die dagelijks

getuigen zijn van menselijk leed,

lijden en sterven.

Wees vooral hen nabij

die hun verdriet alleen moeten dragen;

mensen die sprakeloos zijn van verdriet

bij de dood van een geliefde.

Bid voor ons nu en in het uur van onze dood.

Moeder van smarten, bid voor ons.

18

Moeder Maria omhelst haar dode Zoon

Figuratie: Jozef van Arimatea, Nicodemus, Jezus, Maria.

Om drie uur is Hij gestorven

bloed en water, hartewonde

sacramenten voor zijn Kerk.

Moeder krijgt zijn dode lichaam

op haar schoot nu weer te dragen

bij haar kunt gij met uw pijn.

Vindt uw troost bij haar vol smarten

in uw zorgen en uw angsten

zoek Maria en haar Zoon.

E.D

Ik wed, gij wordt het nimmer moe,

want wat gij hier beleeft,

is nooit gezien en ongehoord.

Kijk dan en geniet

met heel uw hart

in volle rust en ongestoord,

want al het schone dat

van hier gij ziet,

zien al de anderen

daar beneden niet!

Adem diep, de lucht is hier gezond.

Hoor de leeuwerik, zoekt en

ziet hem met zijn vlerken slaan.

Dank de Lieve Vrouwe dat gij met uw voeten

nog eens op die wijdingsvolle grond,

de schoonste plek van Lendelee moogt staan.

Zeg Haar dat gij vele jaren nog

naar hier

op bedevaart wilt gaan.

Geve God dat Bergkapel

en 't hemelwijdse uitzicht

voor de nageslachten

blijft bestaan.

Uit de dichtbundel

+Voor de mensen van mijn dorp

Van E.H.Karel Anneessens

Medepastoor van Lendelede

Van 1963 tot 1985

E.D

De gevonden steen uit de boom (1600)

Bij de opdracht van Jezus in de tempel

8

Figuratie: Maria, de Profeet en het Kind.

d’ Ouders van de kleine Jezus,

gingen naar de heil-ge tempel

in de stad Jerusalem.

z’ Offerden en koppel duiven

om hun Zoon aan God te wijden;

zo de wet geschreven was.

Simeon kwam aangetreden

profeteerde smart en zegen

Moeder, ’t zwaard zal ook u slaan.

E.D

17

5e smart: Maria bij het kruis van haar zoon…

Bij het kruis van Jezus stonden zijn moeder,

Maria, de vrouw van Kleopas

en Maria Magdalena.

Toen Jezus zijn moeder zag en naast haar

de leerling die hij liefhad,

zei Hij tot zijn moeder: ”Ziedaar uw zoon”.

Vervolgens zei hij tot de leerling:

”Ziedaar uw moeder”.

Wetend dat nu alles was volbracht,

zei Hij: ”Het is volbracht”.

Daarop boog Hij het hoofd en gaf de geest. (Joh. 19, 26-30)

Intentie - Gebed

Moeder van Jezus,

gij staat machteloos bij het lijden

dat uw Zoon wordt aangedaan.

Maar gij blijft Hem ten einde toe, trouw.

Gij weet: dit is mijn plaats in naam

van allen die in mijn Zoon zullen geloven.

En Jezus vertrouwde U alle mensen toe.

Wij vragen: blijf aanwezig in het leven van elke mens.

Vooral hen die leed en lijden

te dragen hebben, dag na dag;

ook hen die strijden om hun trouw

aan uw Zoon, in zijn Kerk op aarde.

Gij, Hulp van de christenen,

verlaat ons niet.

Moeder van smarten, bid voor ons.

16

Jezus aan het kruis op de berg Calvarie

Figuratie: Jezus, Maria zijn Moeder en de apostel Johannes

Aan het kruis is Hij geslagen

offer voor ons aller zonden

tot verzoening en de vree.

Priester,offer,altaar samen

blijft zijn Moeder trouw bewaren

‘t woord dat Hij gesproken heeft.

Staande is zij aan zijn zijde

met Johannes, liefste leerling.

Toen zei Hij: ”Ziedaar uw zoon”.

E.D

1e smart: Simeon profeteert …

Hij zei tot Maria, zijn moeder:

“Zie dit Kind is bestemd tot val of

opstanding van velen in Israël,

Tot een teken dat weersproken wordt;

En ook uw eigen ziel

Zal door een zwaard worden doorboord”. (Lc. 2, 34-35)

Intentie - Gebed Moeder van Jezus,

breng ons allen in de nabijheid van God,

zoals Ge Jezus de tempel hebt binnengebracht.

Help ons in het leven van elke dag

moedig verder gaan, ook als onze eigen plannen

en verlangens niet worden vervuld.

Spreek bij God ten beste voor alle mensen

die de toekomst met angst tegemoet zien.

Moeder van smarten, bid voor ons.

9

10

Vlucht van Bethlehem naar Egypte

Figuratie: Jozef, Maria en het Kind

Vluchten moet je, lieve ouders,

want Herodes zoekt te doden

‘t Kind dat God u zopas schonk.

‘t Nachtelijk visioen is duidelijk:

Jozef d’ engel zal u wijzen

waar gij aanstonds heen moet gaan.

Naar Egypte, ’t land van vreemden,

leidt uw weg tot betre tijden

wacht daar op Gods nieuw bevel.

E.D

15

4e smart: Jezus tot de slavendood veroordeeld… Zelf zijn kruis dragend,

trok Jezus de stad uit

naar wat schedelplaats heet,

in het hebreeuws: Golgotha.

Pilatus had ook een opschrift laten maken

en op het kruis doen aanbrengen.

Het luide:

”Jezus de Nazareeër, de koning der joden”. (Joh. 19, 17-19)

Intentie - Gebed

Moeder van Jezus,

Gij moet het harden dat uw Zoon

onrechtvaardig tot de slavendood

wordt veroordeeld.

Onwankelbaar in geloof,

zijt gij met Hem de pijnlijke weg van

het kruis gegaan.

Help ons uw voorbeeld te volgen.

Gij weet hoeveel mensen getergd worden;

slachtoffer zijn van verraad en onrecht

en geen verweer hebben.

Sta hen allen bij als een liefdevolle,

aandachtige moeder.

Laat hen bij u troost en opbeuring vinden.

Wees ook een steun voor allen

die weerloze mensen nabij zijn.

Moeder van smarten, bid voor ons.

14

Jezus op weg naar Golgotha

ontmoet zijn Moeder

Figuratie: Jezus en zijn Moeder

Tot de slavendood veroordeeld

moet Hijzelf nu ‘t kruis maar dragen

naar de plaats Golgotha.

Op die weg ziet Hij zijn Moeder

in zijn spoor het offer brengen

tot verlossing van ons al.

Heb je zelf en kruis te dragen

offer hier uw pijn en klagen

met de Moeder vol van smart.

E.D

11

2e smart: Moordplan van Herodes ...

Na het bezoek van de wijzen,

verscheen een engel van de Heer

aan Jozef en sprak:

”Sta op, neem het kind en zijn moeder,

vlucht naar Egypte en blijf daar

tot ik u waarschuw, want Herodes

komt het kind zoeken om het te doden”. (Mt. 2, 13)

Intentie - Gebed

Moeder van Jezus,

Versterk in ons de eerbied

voor het leven van elke mens

van het prille ontstaan ten einde toe.

Wees een toevlucht voor allen

die door oorlogsgeweld geteisterd

of natuurrampen getroffen

have en goed moeten verlaten

en in ontbering en ellende moeten leven.

Bescherm vluchtelingen en daklozen

en geef hen een veilige thuis.

Troosteres van bedroefden,

wees ouders nabij die een kind

door de dood ontnomen zijn.

Moeder van smarten, bid voor ons.

12

Terug in Jerusalem

op zoek naar hun Zoon

Figuratie: Maria, Jozef, Jezus in gesprek met de farizeeërs

‘t Paasfeest is op handen, mensen,

voor uw offers en uw wensen

ga dus naar Jerusalem.

‘t Paasfeest is voorbij en spoedig

keren d’ouders heel tevreden

naar ‘t vertrouwde Nazareth.

‘t Kind is echter niet te vinden

na de eerste dagreis huiswaarts,

angst slaat moeder om het hart.

E.D

13

3e smart: Jezus verloren in de grootstad …

Na afloop van het paasfeest

bleef het kind Jezus,

terwijl zij terugkeerden

in Jerusalem achter,

zonder dat zijn ouders het wisten.

In de mening dat hij zich bij de karavaan

bevond, reisden zij een dagreis ver

en zochten hem toen bij familie en bekenden.

Omdat zij hem niet vonden, keerden zij

al zoekende naar Jerusalem terug.

(Lc.2, 41-45)

Intentie - Gebed

Moeder van Jezus,

Gij begrijpt uw Zoon niet als Hij zegt:

“Wist Ge dan niet dat Ik in de zaken

van mijn Vader moet zijn”? (Lc. 2, 49b)

Ook wij begrijpen elkaar soms niet.

Moeder van de schone liefde,

breng ouders en kinderen weer bijeen

die elkaar uit het oog verloren,

elkaar niet begrijpen of in onmin leven.

Wees voor alle gezinnen,

de kerk van uw Zoon

en de hele mensenfamilie,

bron van troost, verzoening en vrede.

Moeder van smarten, bid voor ons.