OLTU HAVZASININ YAPISAL EVRİMİ

STRUCTURAL EVOLUTION OF THE OLTU BASIN

Hüseyin YILMAZ - Ali YILMAZ

C.Ü. Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü, 58140, Sivas,Türkiye. C.Ü. Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, 58140, Sivas, Türkiye.

Doğu Anadolu ve çevresinin yalınlaştırılmış haritası ve inceleme alanının konumu.

Oltu havzasının jeoloji haritası ve jeolojik kesiti (Özdemir, 1981; Konak vd., 2001; MTA, 2002; Yılmaz vd., 2003 ve yeni gözlemler

Yayönü topluluk: Üst Jura-Alt Kretase yaşlı kırıntılı-karbonat ardalanması oldukça ileri düzeyde deformasyona uğramış yayönü istif. Yer yer çökelimle yaşıt slump yapıları yaygın.

Alicik köyü kuzeydoğusundaki ofiyolitli karışık: Jura-Kretase volkanitleri, kireçtaşlarıyla ve serpantinleşmiş peridotitler.

Kampaniyen yaşlı delta çökelleri (Yay önü havza) ve Maastrihtyen-Paleosen yaşlı sığ denizel karbonat ara katkılı kırıntılılar (Atlılar formasyonu) arasındaki açısal yumsuzsuzluk (Erzurum-Olur yöresi).

Aşağı Çamlı doğusunda Paleosen-Eosen yaşlı birimler ve ofiyolitli karışık ilişkisi (Bakış kuzeydoğuya).

Ofiyolitli karışık

Üst Paleosen-Alt Eosen çakıltaşı-kumtaşı ardalanması (Bahçelikışla f.)-Türbiditik kumtaşı -silttaşı (Vişneli f.)

Ofiyolitli karışık Üst Paleosen-Alt Eosen yaşlı kırıntılı birimleri tektonik olarak üzerliyor (Aşağı Çamlı kuzeyi, bakış doğuya).

Ofiyolitli karışık

Üst Paleosen-Alt Eosen çakıltaşı-kumtaşı ardalanması (Bahçelikışla f.)-Türbiditik kumtaşı -silttaşı (Vişneli f.)

Oligo-Miyosen kırıntılı birimleri (Deliktaş f.) Alt Eosen kırıntılılarını (Vişneli f.)uyumsuzşlukla örtüyor (Çengelli köyü ve doğusu)

Geç Oligosen-Erken Miyosen çakıltaşı, kumtaşı, çamurtaşı, silttaşı, tüf ve kireçtaşı (Deliktaş f.)

Alt Eosen türbitik kumtaşı-silttaşı (Vişneli f. )

Çengelli köyü

Çengelli köyünün kuzeydoğusunda Alt Eosen, Oligo-Miyosen üzerine bindiriyor (yerel tektonik).

Geç Oligosen-Erken Miyosen çakıltaşı, kumtaşı, çamurtaşı, silttaşı, tüf ve kireçtaşı (Deliktaş f.) )

Alt Eosen türbitik kumtaşı-silttaşı (Vişneli f. )

Foto 202: Foto 204: Jura-Kretrase Yay önü toplulukğu uyumsuzlukla üzerleyen Eosen yaşlı birimler (Dağdibi köyü doğusu, bakış kuzeye)

Jura-Kretrase yay

önü topluluk

Orta Eosen çakıltaşı-kumtaşı-silttaşı

(Dağdibi f.)

Üst Eosen bazaltik-andezitik lav, piroklastik ve volkanoklastikler (Karataş f.

Geç Oligosen-Erken Miyosen çakıltaşı, kumtaşı, çamurtaşı, silttaşı, tüf ve kireçtaşı (Deliktaş f.) Üst Eosen bazaltik-andezitik lav, piroklastik ve volkanoklastikleri (Karataş f.) uyumlu olarak üzerliyor (Dağdibi köyü doğusu, bakış kuzeye).

Üst Eosen bazaltik-andezitik lav, piroklastik ve

volkanoklastikler (Karataş f.)

Geç Oligosen-Erken Miyosen çakıltaşı, kumtaşı, çamurtaşı, silttaşı, tüf ve kireçtaşı (Deliktaş f.)

Geç Oligosen polijenik

taban çakıltaşı (Deliktaş f.)

Ofiyolitli karışık

Ofiyolitli karışık ve Oligo-Miyosen arasındaki uyumsuzluk ilişkisi (Aşağı Çamlı batı-kuzeybatısı, bakış batıya).

Kanatlarda Oligo-Miyosen yaşlı istif ve çekirdekte ise melanjdan oluşan devrik antiklinal (Dağdibi köyü doğusu, bakış kuzeydoğuya).

Ofiyolitli karışıktan oluşan çekirdek

Oligo-Miyosen yaşlı kırıntılı istifOligo-Miyosen yaşlı

kırıntılı istif

Geç Oligosen-Erken Miyosen yaşlı kırıntılılar(Deliktaş f.) içindeki bazaltik-andezitik volkanikler (Narman volkaniti)(Oltu-Bahçecik'in hemen güneyi, bakış doğuya).

Geç Oligosen-Erken Miyosen yaşlı kırıntılılar(Deliktaş f.)

Olivinli ve ojitli bazalt-ojitli andezit (Narman volkaniti –Deliktaş f.)Geç Oligosen-Erken Miyosen yaşlı

kırıntılılar(Deliktaş f.)

Susuz köyü batısında Oligo-Miyosen karasal kırıntılılardaki (Susuz f.) açık kömür işletmesi (bakış kuzeybatıya).

Geç Oligosen- Erken Miyosen yaşlı volkanik arakatkılı kırıntılılar (Deliktaş f.) ve üzerindeki kömürlü kırıntılı karbonatlı birim (Susuz f.) geçişi (Alicik doğusu bakış güneye).

Oligo-Miyosen karasal, jips arakatkılı kırıntılı birimde (Tuztaşı f.) yatık kıvrımlı katmanlar (Acısu T güneyi, bakış kuzeybatıya).

Aynı birimde kuzeye dalımlı, yataya yakın bindirme düzlemleri boyunca güneye itilmeler, güneye dalımlı kıvrımlar, kıvrımlı-kırıklı yapılar (Oltu kuzeyindeki Oltu-Ardahan çevre yolunun 200m kuzeyi, bakış kuzeydoğuya)

Üst Miyosen bazaltik ve andezitik lav ve piroklastikler (Penek formasyonu), Oligo-Miyosen karasal kırıntıları (Paşalı f.) açısal uyumsuzlukla üzerlemektedir. (Paşalı doğusunda Penek köyü yakınları, batıdan doğuya bakış..

Oligo-Miyosen karasal kırıntılıları (Paşalı f.)

Üst Miyosen bazaltik ve andezitik lav ve piroklastikler (Penek formasyonu)

Foto 224: Oltu kuzeyindeki Oltu-Ardahan çevre yolunda Pliyo-Kuvaterner çökeller (Büyükdere formasyonu) Üst Miyosen çökelleri üzerinde uymsuzlukla yer almaktadır.

Foto 223: Oltu'nun hemen kuzeyinde Oltu-Narman yolunun Narman'a doğru çıkışında çakıltaşı-kumtaşı-silttaşı ardışımından oluşan Üst Miyosen-Alt Pliyosen çökellerindeki kumtaşlarındaki çapraz tabakalanma.

Foto 223: Oltu'nun hemen kuzeyinde Oltu-Narman yolunun Narman'a doğru çıkışında çakıltaşı-kumtaşı-silttaşı ardışımından oluşan Üst Miyosen-Alt Pliyosen çökellerindeki kumtaşlarındaki çapraz tabakalanma.

Deprem odak mekanizması çözümleri inceleme alanındaki fayların ters bileşenli KD-GB doğrultulu sol yanal doğrultu atımlı faylar olduğunu göstermektedir (Görgün vd., 2011) .