OG HAVA YALITIMLI TEK BARALI METAL MAHFAZALI …

TEİAŞ-MYD/2020-050.0

OG HAVA YALITIMLI TEK BARALI METAL MAHFAZALI ANAHTARLAMA VE KONTROL

DÜZENLERİ TEKNİK ŞARTNAMESİ

HAZIRLAMA : NİSAN 2020

TEİAŞ-MYD/2020-050.0 i OG Hava Yalıtımlı Tek Baralı Metal

Mah. Anaht. ve Kon. Düz. Tek. Şart.

İÇİNDEKİLER 1. GENEL ................................................................................................................... 3

1.1. Konu ve Kapsam .............................................................................................. 3 1.2. Standartlar ....................................................................................................... 3 1.3. Tanımlar ve Tarifler .......................................................................................... 7

1.3.1. Anahtarlama Düzeni ve Kontrol Düzeni ..................................................... 7

1.3.2. Metal Mahfazalı Anahtarlama Düzeni ve Kontrol Düzeni ........................... 7 1.3.3. Fonksiyonel Birim ...................................................................................... 7 1.3.4. Bileşen ....................................................................................................... 8 1.3.5. Bölme ........................................................................................................ 8 1.3.6. Mahfaza ..................................................................................................... 8

1.4. Yönetmelikler ................................................................................................... 8 1.5. Çalışma Koşulları ............................................................................................. 8

1.6. Garantilerin Karşılanmaması ve Sapmalar ....................................................... 9

2. ELEKTRİKSEL ÖZELLİKLER ............................................................................... 9 2.1. Fonksiyonel Birimlerde Bulunacak Teçhizatlar ................................................. 9

2.1.1. Hat Çıkış Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.1): ............................................. 9

2.1.2. Trafo Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.2): ................................................. 10 2.1.3. Yardımcı Servis Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.3 ve Şekil.4): ................ 10 2.1.4. Kuplaj Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.5): ................................................ 11

2.1.5. Bara Yükseltme Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.6): ................................ 11 2.1.6. Topraklama Ayırıcısı ve Ölçü Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.7): ............ 12

2.2. OG Teçhizatının Elektriksel Özellikleri ve Anma Değerleri ............................. 12 2.2.1. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri Elektriksel Özellikleri ve Anma Değerleri ................................................................................................. 12

2.2.2. Kesiciler ................................................................................................... 13 2.2.2.1 Çalışma Mekanizması ......................................................................... 14

2.2.2.2 Açma Kapama Düzenleri .................................................................... 14 2.2.3. Topraklama Ayırıcıları ............................................................................. 15

2.2.4. Ölçü Transformatörleri ............................................................................. 16

2.2.4.1 Gerilim Transformatörleri .................................................................... 16 2.2.4.2 Akım Transformatörleri ....................................................................... 17

2.2.5. Parafudrlar ............................................................................................... 17 2.2.6. OG Sigortalar ........................................................................................... 18

3. TASARIMSAL VE YAPISAL ÖZELLİKLER ........................................................ 18

3.1. Genel ............................................................................................................. 18 3.2. Topraklama .................................................................................................... 19 3.3. Mahfaza ......................................................................................................... 20

3.3.1. Mahfaza Koruma Seviyesi ....................................................................... 20 3.4. Metal Perdeler (Shutter) ................................................................................. 21

3.5. Kapaklar ve Kapılar ........................................................................................ 21 3.6. Gözetleme Pencereleri ................................................................................... 21

3.7. Havalandırma Delikleri ve Gaz Çıkış Yerleri .................................................. 22 3.8. İşaret Plakaları ............................................................................................... 22 3.9. Korozyona Karşı Önlemler ............................................................................. 22

3.9.1. Genel ....................................................................................................... 22

TEİAŞ-MYD/2020-050.0 ii OG Hava Yalıtımlı Tek Baralı Metal


3.9.2. Boyama ................................................................................................... 23

3.9.3. Galvanizleme ........................................................................................... 23 3.10. Kilitlemeler ................................................................................................... 24

3.11. Operatörlerin Dahili Bir Arıza Karşısında Güvenliği ...................................... 25 3.11.1. Ark Flaş Koruma .................................................................................... 26

3.12. Bölmeler ....................................................................................................... 28 3.12.1. Bara Bölmesi ......................................................................................... 28 3.12.2. Kablo Başlığı Bölmesi ............................................................................ 28

3.12.3. Alçak Gerilim Bölmesi ............................................................................ 29 3.12.4. Anahtarlama Bölmesi ............................................................................ 31 3.12.5. Çıkarılabilir Bölüm ................................................................................. 31 3.12.6. Ölçü Fonksiyonel Birimleri ..................................................................... 32

3.13. Alıcıya Sunulması Gereken Belge ve Teçhizatlar ........................................ 32

3.13.1. Çizimler ................................................................................................. 32 3.13.2. İşletme ve Bakım Klavuzları .................................................................. 33

3.14. Aksesuarlar .................................................................................................. 33

4. TESTLER ............................................................................................................. 33 4.1. Tip Testleri ..................................................................................................... 33 4.2. Rutin Testler ................................................................................................... 36

4.3. Kabul Testleri ................................................................................................. 37 4.4. Saha Testleri .................................................................................................. 37 4.5. Epoksi Reçine Testleri ................................................................................... 37

4.6. Epoksi Reçine Camlaşmaya Geçiş Sıcaklığının (Tg) Ölçülmesi .................... 38 4.7. Numune Alma ................................................................................................ 38

5. TESTLERE VE KABUL KRİTERLERİNE İLİŞKİN HUSUSLAR .......................... 38 5.1. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri ....................................... 38

5.1.1. Tip Testleri ............................................................................................... 38

5.1.2. Rutin Testler ............................................................................................ 40 5.1.3. Kabul Testleri ........................................................................................... 40

5.1.4. Saha Testleri ........................................................................................... 40 5.2. Kabul Kriterleri................................................................................................ 40

5.3. Kabul Prosedürü ............................................................................................ 41

5.4. Süpervizörlük Hizmeti .................................................................................... 42 5.5. Eğitim ............................................................................................................. 42

EK-1: TEK HAT ŞEMALARI (TEK BARA) .............................................................. 43 EK-2: GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTELERİ ......................................................... 44 EK-3: SAPMALAR LİSTESİ .................................................................................... 68

TEİAŞ-MYD/2020-050.0 3 OG Hava Yalıtımlı Tek Baralı Metal


OG HAVA YALITIMLI TEK BARALI METAL MAHFAZALI ANAHTARLAMA VE KONTROL

DÜZENLERİ TEKNİK ŞARTNAMESİ

1. GENEL 1.1. Konu ve Kapsam Bu şartname; OG iletim tesislerinde kullanılmak üzere temin edilecek anma gerilimi 36 kV olan baraları ve kablo/bara bağlantı bölümü hava yalıtımlı, tek baralı, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin tasarım, yapım, imalat ve testlerini kapsar. Teknik Şartnamenin bundan sonraki bölümlerinde “OG Hava Yalıtımlı Tek Baralı Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri”, yalnızca “Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri” olarak; “OG Hava Yalıtımlı Tek Baralı Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri Teknik Şartnamesi” yalnızca “Teknik Şartname” olarak anılacaktır. Bu Teknik Şartname kapsamındaki Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri, Teknik Şartname ve eklerinde belirtilen tertip ve teknik özelliklere uygun olarak üç fazlı, metal mahfaza içinde, bara ve mesnet izolatörleri, geçit izolatörleri, dış bağlantılar için OG kablo bağlantı düzenleri, kesicileri, topraklama ayırıcıları, akım ve gerilim transformatörleri, parafudrları, OG sigortaları, koruma ve kumanda cihazları ve bunlar arasında yapılan ara bağlantılar, topraklama sistemi, kilitleme düzenleri ve diğer yardımcı donanım ve malzemelerinin montaj ve bağlantıları yapılmış, komple ünite olarak temin edilecektir. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenlerinde kullanılacak olan primer teçhizatlarla (kesici, topraklama ayırıcısı, akım trafosu, gerilim trafosu, parafudr vs.) ilgili olarak bu bölümde belirtilen hususlar yanında söz konusu teçhizatların Teşekkülümüz/TEİAŞ Teknik Şartnamelerinin ilgili bölümleri de dikkate alınacaktır. 1.2. Standartlar Aksi belirtilmedikçe Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenlerinde kullanılacak malzeme ve teçhizatın tasarımı, imalatı ve testleri aşağıda belirtilen standartların en son baskıları göz önüne alınarak yapılacaktır



Standart Numarası Standart Adı

(Türkçe/İngilizce) TSE Standart

No. Uluslararası Standart No.

TS EN 62271-200

IEC 62271-200

Yüksek Gerilim Anahtarlama ve Kontrol Düzeni – Bölüm 200: 1 kV Üzerinde ve En Çok 52 kV'a Kadar Olan Beyan Gerilimleri İçin A.A. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzeni

High- voltage switchgear and controlgear - Part 200: AC metal-enclosed switchgear and controlgear for rated voltages above 1 kV and up to and includingf 52 kV.

TS EN 62271-1 IEC 62271-1

Yüksek gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - Bölüm 1: Ortak özellikler

High-voltage switchgear and controlgear - Part 1: Common specifications

TS EN 62271-100

IEC 62271-100

Yüksek gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - bölüm 100: Alternatif akım devre kesicileri

High-voltage switchgear and controlgear -- Part 100: Alternating-current circuit-breakers

TS EN 62271-102

IEC 62271-102

Yüksek Gerilim Anahtarlama Ve Kontrol Düzeni – Bölüm 102: Yüksek Gerilim Alternatif Akım Ayırıcı Ve Topraklama Anahtarları

High voltage switchgear and controlgear -Part 102: Alternating current disconnectors and earthing switches.

IEC 62271-210

High-voltage switchgear and controlgear Part 210: Seismic qualification for metal enclosed and solid-insulation enclosed switchgear and controlgear assemblies for rated voltages above 1 kV and up to and including 52 kV

TS EN 60060-1 IEC 60060-1

Yüksek gerilim test teknikleri - bölüm 1: Genel tarifler ve test kuralları

High-voltage test techniques - Part 1: General definitions and test requirements

TS EN 60060-2

IEC 60060-2

Yüksek gerilim test teknikleri - Bölüm 2 : Ölçme sistemleri

High-voltage test techniques - Part 2: Measuring systems

TS EN 60071-1 IEC 60071-1

Yalıtım koordinasyonu- Bölüm 1: Tarifler, prensipler ve kurallar

Insulation co-ordination - Part 1: Definitions, principles and rules



TS EN 60071-2 IEC 60071-2

Yalıtım koordinasyonu - Bölüm 2: Uygulama kılavuzu

Insulation co-ordination - Part 2: Application guide

TS EN ISO 1461 ISO 1461

Demir ve çelikten imal edilmiş malzemeler üzerine sıcak daldırmayla yapılan galvaniz kaplamalar - Özellikler ve test metotları

Hot dip galvanized coatings on fabricated iron and steel articles - specification and test methods

TS EN 61869-1 IEC 61869-1

Ölçü transformatörleri - Bölüm 1: Genel kurallar

Instrument transformers - Part 1: General requirements

TS EN 61869-2 IEC 61869-2

Ölçü transformatörleri - Bölüm 2: Akım transformatörleri için ek kurallar

Instrument transformers - Part 2: Additional requirements for current transformers

TS EN 61869-3 IEC 61869-3

Ölçü transformatörleri - Bölüm 3: Endüktif gerilim transformatörleri için ilave kurallar

Instrument transformers - Part 3: Additional requirements for inductive voltage transformers

TS 3010 IEC 60060-3

Yüksek gerilim test yöntemleri - Bölüm 3: Ölçme donanımı

High-Voltage Test Techniques - Part 3: Measuring Devices

TS 3494 IEC 60060-2

Yüksek gerilim deney teknikleri - Bölüm 2: Ölçme sistemleri

High voltage test techniques - Part 2: Measuring systems

TS 3033 EN 60529

IEC 60529

Mahfazalarla sağlanan koruma dereceleri (IP kodu) (elektrik donanımlarında)

Degrees of protection provided by enclosures (IP code) (For electrical equipments)

TS EN 61439-1 IEC 61439-1

Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol düzeni donanımları - Bölüm 1: Genel kurallar

Low-voltage switchgear and controlgear assemblies - Part 1: General ruleS

TS EN 61439-6 IEC 61439-6

Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni panoları - Bölüm 6: Baralı kanal sistemleri (bara yolları)

Low-voltage switchgear and controlgear assemblies - Part 6: Busbar trunking systems (busways)



TS EN 61439-3 IEC 61439-3

Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni panoları - Bölüm 3: Sıradan kişiler tarafından çalıştırılması amaçlanan dağıtım panoları (DBO)

Low-voltage switchgear and controlgear assemblies - Part 3: Distribution boards intended to be operated by ordinary persons (DBO)

TS EN 61439-4 IEC 61439-4

Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni panoları - Bölüm 4: Şantiyelerde kullanılan panolarla (ACS) ilgili özel kurallar (IEC 61439-4:2012)

Low-voltage switchgear and controlgear assemblies - Part 4: Particular requirements for assemblies for construction sites (ACS)

TS EN 61439-5 IEC 61439-5

Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni panoları – Bölüm 5: Genel şebekelerdeki güç dağıtımı için panolar

Low-voltage switchgear and controlgear assemblies - Part 5: Assemblies for power distribution in public networks

TS EN 60099-5 IEC 60099-5

Parafudrlar-Bölüm 5: Seçme ve uygulama kuralları

Surge arresters -- Part 5: Selection and application recommendations

TS EN 60099-4 IEC 60099-4

Parafudrlar - Bölüm 4: a.a. sistemleri için ark aralığı bulunmayan metal oksit parafudrlar

Surge arresters Part 4: Metal oxide surge arresters without gaps for a.c. systems

TS EN ISO 9001 EN ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemleri – Şartlar

Quality management systems – Requirements

TS EN ISO 14001

EN ISO 14001

Çevre yönetim sistemi - Şartlar ve kullanım kılavuzu

Environmental Management Systems – Requirements With Guidance For Use

TS EN 60112 IEC 60112

Katı yalıtım malzemeleri - yüzeysel kaçaklar İle ilgili mukayese ve dayanıklılık indislerinin Belirlenmesi methodu

Method for the determination of the proof and the comparative tracking indices of solid insulating materials

TS EN 60243-1 IEC 60243-1

Yalıtkan malzemelerin elektrik dayanımı - Deney metotları - bölüm 1: Şebeke frekanslarındaki deneyler

Electrical strength of insulating materials – Test methods Part 1: Test at power frequencies



Elektriksel aksesuarlar, bileşenler ve diğer yardımcı donanım yukarıda belirtilen standartlarda belirtilmemiş olsa bile ilgili TSE veya IEC standartlarına uygun olacaktır. Bu standartların bulunmadığı malzemelerle ilgili olarak, İstekli/Yüklenici, Alıcının da onayının alınması şartıyla uygulanabilir standartlar önerecektir. Eşdeğer ya da daha üstün başka standartlar uygulanmışsa bunların İngilizce ya da Türkçe kopyaları İstekli/Yüklenici tarafından verilecektir. TSE ile IEC Standartları arasında farklılıklar olursa, farklılık arz eden konularda hangi standardın uygulanacağı hususunda alıcıdan yazılı müsaade alınacaktır. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri imalatında kullanılan malzemelerin tüm kimyasal, fiziksel ve dielektrik karakteristikleri ilgili ASTM (American Societyfor Testingand Materials) veya DIN (Deutsches Institutfür Normung) veya Avrupa Birliği ülkelerinin normlarının ön gördüğü özelliklere uygun olacaktır. Eğer imalat sırasında yukarıda sözü edilen standartlar revize edilecek olursa, alıcı tarafından açıkça yazılı olarak talep edilmedikçe veya onaylanmadıkça, standartların sözleşme imzalanma tarihinde geçerli olan en son revizyonu veya baskısı geçerli sayılacaktır. 1.3. Tanımlar ve Tarifler 1.3.1. Anahtarlama Düzeni ve Kontrol Düzeni Anahtarlama cihazlarını ve onların ilgili kontrol, ölçme, koruma ve ayar donanımı ile bir araya getirilmesini, aynı zamanda bu cihazların ve donanımının yardımcı donanım, mahfazalar ve destekleme yapıları ile birleştirilmesini kapsayan genel bir terimdir. 1.3.2. Metal Mahfazalı Anahtarlama Düzeni ve Kontrol Düzeni Topraklanması amaçlanmış harici metal mahfazası bulunan ve dış bağlantılar hariç tamamen monte edilmiş anahtarlama düzeni ve kontrol düzenleridir. 1.3.3. Fonksiyonel Birim Tek bir fonksiyonun yerine getirilmesine katkıda bulunan ana devrelerin ve yardımcı devrelerin bütün bileşenlerini kapsayan metal mahfazalı anahtarlama düzenidir.

TS EN 61006 IEC 61006

Elektriksel yalıtım malzemeleri- Cam geçiş sıcaklığının tayini – Deney yöntemleri

Electrical insulating materials - Methods of test for the determination of the glass transition temperature



1.3.4. Bileşen Bir fonksiyon olarak görev yapan (Örneğin; devre kesici, ayırıcı, anahtar, sigorta, ölçü transformatörü, geçiş izolatörü, bara gibi) metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzeninin parçasıdır. 1.3.5. Bölme Bir yüksek gerilim bölmesini diğer bölmelerden ayıran ve belirli koruma derecesini sağlayan metal mahfazalı anahtarlama düzeni ve kontrol düzeninin bölümüdür. 1.3.6. Mahfaza Harici etkilere karşı donanımın belirli bir koruma derecesini ve gerilimli bölümlere yaklaşmaya veya temasa karşı ve hareketli bölümlere temasa karşı belirli bir koruma derecesi sağlayan metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzeninin bölümüdür. 1.4. Yönetmelikler Bu şartname kapsamında yer alan OG hava yalıtımlı metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin tasarım ve imalinde, "Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği" ile "Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği" nin yürürlükteki hükümlerine uyulacaktır. 1.5. Çalışma Koşulları Alıcı tarafından aksi belirtilmedikçe, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri aşağıda belirtilen çalışma koşullarında bina içi (dâhili) kullanıma uygun olacaktır. Ortam şartları aşağıdaki şekilde olmalıdır:

Yükseklik * 2100 m’den az.

Ortam sıcaklığı

- En düşük -5°C

- En yüksek +45°C

- 24 saatlik ortalama +35 °C'nin altında

Maksimum nispi nem (24 saatlik ortalama)

%95

Maksimum nispi nem (1 aylık ortalama)

%90

Ortam Kirliliği Hafif

Depreme dayanım ** Yatay ivme : 0.5 g

Düşey ivme: 0.25 g

Sistem topraklaması

Direnç üzerinden topraklı nötr sistemi

* Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin kullanılacağı yerde deniz

seviyesinden yüksekliğin 2100 metreyi aşmadığı çevre koşulları için metal mahfazalı



anahtarlama ve kontrol düzenlerinin harici yalıtımında bir düzeltme faktörü uygulanmayacak olup, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri hem dahili hem de harici yalıtımda “2.2.1 Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri Elektriksel Özellikleri ve Anma Değerleri” başlığı altında belirtilen anma yalıtım değerleri kullanılacaktır. ** Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri; yatay ve düşey deprem ivmesi değerlerine dayanacak ve herhangi bir bölmesinin zarar görmesi engellenecek şekilde dizayn edilecektir. Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin çalışacağı yerde tesisi için gereken proje, resim ve malzemeler İstekli/Yüklenici tarafından verilecektir. 1.6. Garantilerin Karşılanmaması ve Sapmalar Teknik Şartnamede belirtilen hususlar ile Garantili Özellikler Listesinde verilen değerlerin birebir karşılanması esastır. Karşılanmaması durumunda teklif sahibi sapmaları Ek-3’teki listede açıkça belirtecektir. İstekli tarafından doldurulan Sapmalar Listesi, alıcı tarafından Teknik Şartnamenin özüne ve ilgili standartlara uygunluğu yönünden değerlendirilecektir. Teklif/Onay değerlendirilmesi aşamasında, alıcının, teknik sapmaları içeren teklifleri reddetme veya kabul etme hakkı saklıdır. Sapmalar Listesinde herhangi bir husus belirtilmemişse, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin Teknik Şartnameye tamamen birebir uygun olduğu değerlendirilir. 2. ELEKTRİKSEL ÖZELLİKLER 2.1. Fonksiyonel Birimlerde Bulunacak Teçhizatlar Bu şartname kapsamında yer alan ve ekte tek hat şemaları verilen Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenlerinde (fonksiyonel birimlerde) bulunacak teçhizatlar aşağıda belirtilmiştir. 2.1.1. Hat Çıkış Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.1):

- Bakır baralar ve anahtarlama/kablo bölümüne bağlantıları

- Akım trafoları

- Topraklama ayırıcısı

- Parafudrlar

- OG Kesici

- Çıkarılabilir bölüm

- Kapasitif gerilim bölücü mesnet izolatörü

AG Bölümünde; - 3 faz gerilim girişli, yönlü ve aşırı akım + toprak koruma + yönlü kesintili toprak

koruma rölesi (TM otomasyon sistemine sahip merkezlerde kullanılacak fider

denetim rölesi en az 16 dijital girişe sahip olacaktır.)



- 1 adet Enerji Analizörü

- Lamba test ve lamba reset olanağı olan anonsiyatör (Sinyal cihazı 8 girişli)

- Mimikdiyagram

- Uzak-yakın anahtarı

- OG kesicinin kumandası için bas ve çevir tipinde (zıt pozisyonlu yaylı geri

dönüşlü) açma-kapama ve konum gösterge anahtarları (en az 10 A’lik); bu

anahtarlar sadece “uzak-yakın” seçme anahtarı “yakın” pozisyonda iken aktif

olacaktır.

- Topraklama ayırıcısı için “devrede/devre dışı”, çıkarılabilir bölüm için ise

“işletme/test” konumunu gösteren lambalar

- 2 pozisyonlu tekrar kapama anahtarı

- 7 pozisyonlu düşük frekans koruma anahtarı

2.1.2. Trafo Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.2):


- Akım trafoları


- OG Kesici



AG Bölümünde; - 3 Faz gerilim girişli aşırı akım + toprak + yönlü kesintili toprak koruma rölesi (TM

otomasyon sistemine sahip merkezlerde kullanılacak fider denetim rölesi en az

16 dijital girişe sahip olacaktır.)

- 1 adet Enerji Analizörü


- Mimikdiyagram





dönüşlü) açma-kapama ve konum gösterge anahtarları (enaz 10 A’lik); bu


olacaktır.

2.1.3. Yardımcı Servis Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.3 ve Şekil.4):


- Akım trafoları (kesicili fider)


- OG sigorta (kesicisiz fider)

- OG kesici (kesicili fider)

- Anahtarlama bölmesi (çıkarılabilir bölüm)




AG Bölümünde; - Mimikdiyagram

- Kesicili yardımcı servis trafosu fideri için

3 fazgerilim girişli aşırı akım + toprak koruma + yönlü kesintili toprak

koruma rölesi (TM otomasyon sistemine sahip merkezlerde kullanılacak

fider denetim rölesi en az 16 dijital girişe sahip olacaktır.)

1 adet Enerji Analizörü

Uzak – yakın anahtarı

OG kesicinin kumandası için bas ve çevir tipinde (zıt pozisyonlu yaylı geri

dönüşlü) açma – kapama ve konum gösterge anahtarları (enaz 10 A’lik);

bu anahtarlar sadece “uzak-yakın” seçme anahtarı “yakın” pozisyonda

iken aktif olacaktır.




2.1.4. Kuplaj Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.5):


- Akım trafoları (154/33 kV güç trafolarının bağlı bulunduğu 33 kV baraları

birbirine bağlayan kuplaj fiderleri için geçerlidir.)

- OG Kesici



AG Bölümünde; - Mimik diyagram




dönüşlü) açma-kapama ve konum gösterge anahtarları (enaz 10 A’lik); bu


olacaktır

- Çıkarılabilir bölüm için ise “işletme/test” konumunu gösteren lambalar

- 3 Faz gerilim girişli aşırı akım + toprak + yönlü kesintili toprak koruma rölesi

(154/33 kV güç trafolarının bağlı bulunduğu 33 kV baraları birbirine bağlayan

kuplaj fiderleri için geçerlidir.) IEC 61850 tabanlı TM otomasyon sistemine sahip

merkezlerde, fider denetim rölesi olmayan fonksiyonel birimlere (ölçü, yardımcı

sevis v.b.) ait bilgilerin TM otomasyon sistemine taşınabilmesi için yeterli

kapasitedeki fider denetim ünitesi. (Röle ve fider denetim ünitesi tek bir cihaz

olarak temin edilebilir.

2.1.5. Bara Yükseltme Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.6):

- Bakır baralar ve anahtarlama/kablo kuplaj fiderine bağlantıları


- Anahtarlama bölümü (çıkarılabilir bölüm)




AG Bölümünde; - Mimikdiyagram



“işletme/test” konumunu gösteren lambalar.

2.1.6. Topraklama Ayırıcısı ve Ölçü Fonksiyonel Birimi (EK.1, Şekil.7): - Bakır bara ve anahtarlama bölümüne bağlantıları

- Gerilim trafoları

- OG Sigortalar

- Topraklama ayırıcısı (ana baraya irtibatlı)

- Anahtarlama bölümü (çıkarılabilir bölüm)

- Kapasitif gerilim bölücü mesnet izolatörü (ana baraya irtibatlı)

AG Bölümünde; - Düşük frekans rölesi (TM otomasyon sistemine sahip merkezlerde kullanılacak

fider denetim rölesi en az 16 dijital girişe sahip olacaktır.)

- Bir adet gerilim seçici anahtarı ile birlikte 1 adet voltmetre


- Topraklama ayırıcısı için “devrede/devredışı”, çıkarılabilir bölüm için ise


- Ana baraya bağlı kontaklı gerilim gösterge paneli

- Mimikdiyagram

2.2. OG Teçhizatının Elektriksel Özellikleri ve Anma Değerleri 2.2.1. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri Elektriksel Özellikleri ve

Anma Değerleri Genel teknik özellikler ve sınıflama;

Anma Gerilimleri

Maksimum anma işletme gerilimi 36 kV

Anma işletme gerilimi 33,6 kV

Anma Bara Akımları

Anma ana bara akımı 2500 A

Anma normal bara giriş fideri (Trafo fideri, Kuplaj fideri, Bara Yükseltme Fideri vb.)

2500 A

Anma normal bara çıkış fideri (Hat fideri, Yardımcı Servis Trafosu Fideri vb.)

1250 A

Bara kesitleri İmalatçı tarafından belirlenecektir.

Anma frekansı 50 Hz

Anma kısa süreli (1 s) dayanım akımı 25 kA-etken

Anma kısa devre süresi 1 saniye



Anma tepe dayanım akımı 62.5 kA-tepe

İç Ark Dayanımı 25 kA-etken, 1 saniye

İç ark sınıfı IAC - A (FLR)

Servis sürekliliği sınıfı LSC 2B

Bölümlendirici sınıfı PM (metal bölümlendiriciler)

Yıldırım Darbe Dayanım Gerilimi

Toprağa göre ve fazlar arası (kV-tepe) 200

Ayırma uzaklığında (kV-tepe) 230

1 dakika süreli şebeke frekanslı dayanım gerilimi

Toprağa göre ve fazlar arası (kV-etken) 85

Ayırma uzaklığında (kV-etken) 98

Yardımcı donanım için şebeke frekanslı dayanım gerilimi (kV-etken)

2

Uygulanan ana standart TS EN 62271-200

Yardımcı servis besleme gerilimleri

AC (50 Hz) 220/380 V, + % 10, - % 15

DC (Alıcı tarafından aksi belirtilmedikçe) 110 V; + % 10, - % 15

2.2.2. Kesiciler

TEİAŞ-MYD/2004-006.X işaretli teknik şartnameye (teknik şartname revize edilmiş ise en son haline) uygun olacaktır.

- Garantili Karakteristik Listesinde ve/veya teknik şartnamede aksi belirtilmedikçe OG Hava Yalıtımlı Tek Baralı Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenlerinde kullanılacak kesiciler, vakumlu veya SF6 gazlı tipte olacaktır.

- Kesiciler çıkarılabilir bölümün üzerine monte edilecektir.

- Kesicilerin ve çıkarılabilir bölümlerin lale kontakları en az 15 mikron kalınlığında gümüşle kaplanacaktır.

- Kesici operasyon sayısının görülebileceği bir sayaç olacaktır.

- Kesici kutupları ile lale kontaklar arasına tesis edilen iletkenler dinamik etkilere dayanıklı epoksi reçine malzeme ile kaplanacaktır. Kullanılacak yalıtım malzemesi sökülüp takılabilir dizayn edilecek ve kesici kutupları ile lale kontaklar arasında bulunan tüm iletken yüzeyi kaplayacaktır. Yalıtkan malzeme yalıtım sağlayacağı kısımlar arasında sıkıca monte edilecek ve kolay hareket etmeyecektir. (ısı büzüşmeli yalıtım malzemesi kullanılmayacaktır).

Kesiciler ile ilgili bazı teknik özellikler ve anma değerleri aşağıda verilmektedir.

Maksimum anma işletme gerilimi 36 kV


Anma kısa devre kesme akımı 25 kA

Anma kısa devre kapama akımı 62.5 kA


Yıldırım darbe dayanım gerilimi

Toprağa göre ve fazlar arası (iç yalıtım) 170 (kV-tepe)




Toprağa göre ve fazlar arası (iç yalıtım) 70 (kV-etken)

İlk açan kutup katsayısı 1,5

Maksimum kesme (açma) süresi 80 ms'den az

Maksimum kapama süresi 120 ms'den az

Kutuplar arasında faz uyuşmazlığı

Açma'da 3 ms'den az

Kapama'da 4 ms'den az

Bakım yapılmadan anma kesme kapasitesinde kesme işlemi sayısı

25 (en az)

Dayanım sınıfı

Elektriksel dayanım E2

Mekanik dayanım M2

Kapasitif akımları kesme kapasitesi C2

Kesme ortamı Vakumlu veya SF6 Gazlı

Kesici kutup kolları izolasyon malzemesi et kalınlığı.

Min 4 mm

Max 6 mm

2.2.2.1 Çalışma Mekanizması

- Çalışma mekanizması, bir yay düzeni üzerinde açma ve kapama işlemleri için gerekli enerjiyi depo eden ve bu biriktirilmiş enerji ile çalışan tipte olacaktır.

- Kesiciler açma öncelikli (trip-free) olacaktır. - Kapama yayı, elektrik motoru ile kurulacak, ayrıca, acil durumlarda kullanılmak

üzere, sökülüp takılabilen bir kol vasıtasıyla elle yay kurma düzeni bulunacaktır. - Açma yayı, kesici kapandığında otomatik olarak kurulacaktır. - Çalışma mekanizması, ayrı bir işleme gerek duyulmadan, bir Açma-Kapama-

Açma işlem çevrimi için yeterli enerjiyi depo edebilecek ve kapama yayının tam olarak kurulmamış olması durumunda kesicinin kapatılmasını önleyecek bir kilitleme bulunacaktır.

- Çalışma mekanizması dolabı üzerinde, yayın durumunu gösteren kırmızı zemin üzerine beyaz harflerle "YAY KURULU", yeşil zemin üzerine beyaz harflerle "YAY BOŞ" yazılı mekanik olarak çalışan bir gösterge bulunacaktır.

- Kesicilerde, motor arıza v.s. gibi gerekli güvenlik ve alarm düzenleri bulunacaktır.

- Çalışma mekanizması dolabı üzerinde, kesicinin açık konumunu gösteren yeşil zemin üzerine beyaz harflerle (O), kesicinin kapalı konumunu gösteren kırmızı zemin üzerine beyaz harflerle (I) yazılı mekanik çalışan bir gösterge bulunacaktır.

- Bütün kesicilerde açma sayısını kaydeden mekanik bir sayıcı bulunacaktır. 2.2.2.2 Açma Kapama Düzenleri

- Açma ve kapama işlemleri, şönt açma ve kapama bobinleri vasıtasıyla uzaktan yapılacaktır.

- Kesicilere ayrıca acil durumlarda, kesici üzerinden mekanik olarak kumanda edilebilecektir.



- Açma ve kapama bobinleri: Besleme gerilimi aksi belirtilmedikçe belirtilen değerde olacak ve açma kapama işlemleri, besleme geriliminin aşağıda belirtilen sınırları arasında emniyetle yapılabilecektir.

DC Besleme Açma bobini : % 70 ile % 110 Kapama bobini : % 85 ile % 110

AC Besleme

Açma ve kapama bobini : %85 ile %110

- Yardımcı kontaklar: Kesicilerde doğrudan doğruya çalışma mekanizmasına

bağlı yardımcı kontaklar bulunacaktır. Kesicinin normal kumandası için

gerekenlere ek olarak en az 6 açık ve 6 kapalı kontak alıcınınn kullanımına

sunulacaktır. Enversör kontaklar 1 açık + 1 kapalı kontak olarak kabul

edilmeyecektir. Kontaklar galvanik gümüşle kaplı bakırdan veya eşdeğer başka

malzemeden yapılmış olacak ve en az 10 A DC sürekli akım taşıyacak

kapasitede olacaktır. 10 A DC akım geçerken kontakların sıcaklığının ortam

sıcaklığına göre artışı IEC 62271-1 tablo-14’te belirtilen sınırları aşmayacaktır.

- Kesiciyi açık durumda elektriksel ve mekanik olarak kilitleyen kilit sistemi

bulunacaktır.

- Motor besleme devresinde koruyucu anahtarlı otomatik sigortanın attığının

tespiti için, anahtarlı otomatik sigortalar 1 adet yardımcı kontak (anahtarlı

otomatik sigorta açık iken kapalı) ile donatılacak ve bu kontak uçları kesici

terminal dizisindeki yedek terminallerden ikisine bağlanacaktır.

- Kapama yayının boşta durumunda kapanan limit kontak (sinyal için).

- İstekli/Yüklenici tarafından, kumanda, motor, sinyalizasyon ve yardımcı kontak

devrelerinin klemensleri, numara etiketleriyle numaralandırılacaktır.

- Minimum Kapama-Açma süresi dışarıdan herhangi bir geciktirme olmaksızın

kesicinin kendi zati yapısıyla sağlanacaktır.

2.2.3. Topraklama Ayırıcıları TEİAŞ-MYD/2004-007.1 işaretli teknik şartnameye (teknik şartname revize edilmiş ise en son haline) uygun olacaktır. Topraklama ayırıcısı, çalışma mekanizması, fonksiyonel birimlerin ön tarafından elle kumanda edilebilen, yayla yüklenebilir, hızlı işleyen tipte olacaktır. Topraklama ayırıcıları ile ilgili bazı teknik özellikler ve anma değerleri aşağıda verilmektedir.

Anma kısa süreli dayanım akımı 25 kA-etken


Anma tepe dayanım akımı 62,5 kA-tepe

Sınıfı M0

E1



Topraklama ayırıcıları panonun ön tarafında, bir kol yardımıyla elle tahrik edilebilir olacaktır. Tahrik kolu yerine sokulup tahrik işlemi başlanınca, işlem tamamlanıncaya kadar kol yerinden alınamamalıdır. Kontak temas yüzeyleri 15 mikron, geri kalan kontak yüzeyleri 5 mikron gümüşle kaplanacaktır. Topraklama ayırıcıları çıkarılabilir bölüm ile mekanik kilitli olarak tesis edilmeli ve sadece çıkarılabilir bölüm test pozisyonundayken topraklama tahrik edilebilir olmalıdır. TS EN 62271-200’e göre topraklama ayırıcılarının kısa devre açma-kapama tip testleri pano içindeki işletme durumlarında yapılmış olmalıdır. Pano dışında yapılan topraklama ayırıcısı testleri kabul edilmeyecektir. 2.2.4. Ölçü Transformatörleri Ölçü transformatörleri diğer teknik karakteristikleri sözleşme eki Tek Hat Şemalarında ve Teknik Şartnamelerinde istendiği gibi olacaktır. Tüm ölçü transformatöleri yeterli doğruluk sınıfı, doyum faktörü ve çıkış gücü olacaktır. Yapısal ve yalıtım tipleri ölçü transformatörleri ile ilgili standartların ve mevcut şaltın ve ilgili şalt teçhizatının gereklerini karşılayacaktır.

- Ölçü transformatörleri kuru tip olacaktır. - Ölçü transformatörleri arasına seperatör konulmayacaktır. - Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenlerinde kullanılan tüm akım

transformatörlerinin sekonder akımları 1A olacaktır. - Standartlara, teknik şartnamesine ve tek hat şemasına uygun olması kaydıyla

toroidal tip akım transformatörleri da kullanılabilecektir. - Akım transformatörlerinin P1 terminali ana baraya, AG kutusu kablo bölümü

giriş kapağına bakacaktır.

- Akım transformatörleri çıkarılabilir bölüm üzerinde monte edilmiş olmayacaktır.

- Akım transformatörleri kablo bölümünde zemine monte edilecektir.

- Gerilim transformatörleri çıkarılabilir bölüm üzerinde olacaktır.

- Gerilim transformatörlerinin sekonderi, açma ve pozisyon alarm bağlantılarına sahip minyatür bir kesici ile korunacaktır.

2.2.4.1 Gerilim Transformatörleri TEİAŞ-MYD/2004-009.0 işaretli teknik şartnameye (teknik şartname revize edilmiş ise en son haline) uygun olacaktır. Gerilim transformatörleri ile ilgili bazı teknik özellikler ve anma değerleri aşağıda verilmiştir.

Anma gerilimi 36 kV






Sekonder Sargılar

1 dakika süreli şebeke frekanslı dayanım gerilimi (kV-etken)

3



Aynı sargının bölümleri arasında 1 dakika süreli şebeke frekanslı dayanım gerilimi (kV-etken)

3

2.2.4.2 Akım Transformatörleri TEİAŞ-MYD/2004-008.0 işaretli teknik şartnameye (teknik şartname revize edilmiş ise en son haline) uygun olacaktır. Akım transformatörleri ile ilgili bazı teknik özellikler ve anma değerleri aşağıda verilmiştir.

Anma gerilimi 36 Kv


Anma kısa süreli (1 s) dayanım akımı 25 kA-etken


Anma tepe dayanım akımı 62.5 kA-tepe





Sekonder Sargılar

1 dakika süreli şebeke frekanslı dayanım gerilimi (kV-etken)

3

Aynı sargının bölümleri arasında 1 dakika süreli şebeke frekanslı dayanım gerilimi (kV-etken)

3

2.2.5. Parafudrlar TEİAŞ-MYD/2017-045.1 işaretli teknik şartnameye (teknik şartname revize edilmiş ise en son haline) uygun olacaktır. Sadece Hat Çıkış Fiderlerinin kablo bölümüne akım transformatörü ile kablo başlığı arasına monte edilecektir. Kablo başlığı montaj/demontaj işlemlerinde parafudrun sökülmesine gerek olmayacaktır. Temin edilecek parafudrlar, Garantili Özellikler Listesinde aksi belirtilmedikçe, aşağıdaki tiplerde olacaktır:

- Değişken metal oksit dirençli, - Atlama aralıksız, - Kompozit silikon mahfazalı, - Dahili tip,

Anma gerilimi 36 kV


Toprak arıza katsayısı 1.4

Toprak arızalarının temizlenme süresi

1 sn

Anma boşalma akımı 10 kA

Parafudr sınıflandırması SM

Anma gerilimi, Ur (kV-etken) Doğrudan topraklı nötr sistemi

30

Sürekli işletme gerilimi, Uc 24



(kV-etken)

Anma gerilimi, Ur (kV-etken) Direnç üzerinden topraklı nötr sistemi

36

Sürekli işletme gerilimi, Uc (kV-etken)

28,8

2.2.6. OG Sigortalar Akım sınırlayıcı sigortalarda, bunların işlemlerini göstermek için görsel bir belirteç olacaktır. Sigortanın durum bilgisi fonksiyonel birimin AG bölümündeki anonsiyatöre taşınacaktır. Bu sigortaların ebatları TS EN 60282-1 ile uyumlu olacaktır. 3. TASARIMSAL VE YAPISAL ÖZELLİKLER 3.1. Genel Fonsiyonel birimler, birbirinden metal bölümlendiriciler ile ayrılmış başlıca 4 (dört) ana bölümden oluşacaktır.

I. Bara bölmesi, 3 adet tek fazlı bakır baralar ve anahtarlama bölümüne bağlantılardan oluşmaktadır

II. Anahtarlama bölmesi (çıkarılabilir bölüm), III. Akım trafolarını, parafudrları, topraklama ayırıcısını ve kablo terminal kutularını

içeren kablo başlığı bölmesi. IV. Yardımcı donanımı ihtiva eden alçak gerilim bölmesi.

Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri; normal işletme, muayene ve bakım işlemleri, ana devrenin enerjili olup olmadığının kontrolü, faz sırası denetimi, kablo arıza yerinin belirlenmesi, kabloların topraklanması, kablo ve diğer teçhizatın gerilim testleri, tehlikeli elektrostatik yüklerin önlenmesi, güvenle yapılacak şekilde tasarımlanacaktır. Aynı özellik ve yapıda olan bütün bileşenler birbirleriyle değiştirilebilir özellikte olacaktır. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri gerektiğinde, her iki yönde, fonksiyonel birim ilavesine olanak verecek yapıda olacaktır. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenlerinde, ihtiyaç duyulan bağlantıların rahatlıkla yapılabilmesi için gerekli önlemler alınacaktır. Fonksiyonel birim duvarlarının birleştirilmesinde kaynak kullanılmayacaktır. Ancak çerçevenin kendi içinde kaynaklı olmasına müsaade edilecektir. Ayrıca, aşağıdaki fonksiyonel birimler tek hat şemalarında belirtildiği gibi ayrı ayrı sağlanacaktır:

a) Baraya bağlı, ancak fiziksel olarak bara bölmesinden ayrı olan gerilim trafolarını içeren ölçü trafoları ve bara topraklama ayırıcısını içeren fonksiyonel birimler. (gerilim trafosu ve sigortalar çıkarılabilir bölüm üzerinde olacaktır, bu birimlerin bara bölmesi ile bara toprak bıçakları arasında metalik bölmelendirme olmayan tasarımlar da kabul edilecektir),

b) Yardımcı servis trafosu fonksiyonel birimi, c) OG baraları birleştirmek için kuplaj fonksionel birimi,



d) Kuplaj karşısında/yanında bulunan çıkarılabilir tip bara yükseltme fonksiyonel birimi, (kuplaj fideri ile bara yükseltme birimi arasındaki bağlantı kablo ile yapılacaktır.)

e) Trafo Giriş fonsiyonel birimi, f) Hat Çıkış fonsiyon birimi,

Yardımcı servis trafosu fideri, kuplaj, bara yükseltme ve ölçü fideri de dahil her fonksiynel birimin önünde kapasitif gerilim bölücüden beslenen kontaklı gerilim gösterge paneli bulunmalı, bu panel en az 1 adet NO (normalde açık) ve 1 adet NC (normalde kapalı) veya 1 adet C/O (enversör) yardımcı kontaklı olmalıdır. Bu kontaklı gerilim göstergesi fider topraklama ayırıcısı kilit çözme butonunun yakınına yerleştirilecektir. Tüm OG fiderlerin arka kısımlarında ise fonksiyonel birimin enerjili olduğunu belirten uzun ömürlü lamba/led tesis edilecektir. Ayrıca fonksiyonel birimlerin hem ön hem de arka tarafına rahatça görülebilecek şekilde uzun ömürlü hat topraklı lambası tesis edilmelidir. Kontaklı gerilim göstergesinin kontakları kullanılarak klasik trafo merkezlerinde ilgili fiderin kumanda panosu üzerindeki ihbar bloklarına, IEC 61850 tabanlı otomasyonlu trafo merkezlerinde ise TM otomasyon sistemine sinyal taşınmalıdır. Kontaklı gerilim göstergesinin kontakları hat çıkış fiderlerinin kesicilerinin ve topraklama ayırıcılarının, trafo giriş fiderinin ise topraklama ayırıcılarının kapama devrelerinde kilitleme amacıyla kullanılacaktır. Mesnet izolatörü içindeki kapasitif gerilim bölücü ölçü fonksiyonel biriminin bara bölmesine, diğer fonksiyonel birimlerde (çıkış, trafo giriş, yardımcı servis trafosu, kuplaj ve bara yükseltme fonksiyonel birimlerinde) ise kablo başlığı bölümüne konulacaktır. Bara yükseltme fonksiyonel birimindeki kontaklı gerilim göstergesi kullanılarak kuplaj fonksiyonel birimi kesicisi kapalı ve işletme konumundayken bara yükseltme fonksiyonel biriminin çıkarılabilir bölümün işletme konumuna alınamayacağı şekilde kilitleme yapılacaktır. Ölçü fonksiyonel birimindeki kontaklı gerilim göstergesi kullanılarak OG barada enerji varken bara topraklama ayırıcısının kapatılamayacağı şekilde kilitleme yapılacaktır. 3.2. Topraklama

Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri, şalt teçhizatının tüm uzunluğu boyunca devam eden bakır topraklama barası ile topraklanmalıdır. Bu topraklama barası her iki ucundan topraklama sistemine bağlantı için amaçlanmış uygun sonlandırma uçlarıyla sonlandırılmalı ve istasyonun topraklamasına en az iki noktadan uygun şekilde bağlanmalıdır. Sürekli, som bakırdan yapılmış bir topraklama barası, her bir parçanın toplam uzunluğu kadar sağlanmalıdır ve her topraklama çubuğunun sonunda esnek bakır topraklama teli ile terminal taşıyıcıları olmalıdır. Topraklama terminalleri veya taşıyıcıları her kısma ve her bölmeye bağlantılı olmalı ve topraklama bağlantılarını topraklama dağıtım barasına bağlamalıdır. Topraklama iletkeni ve bağlantıları dışarıdan bakıldığında veya fonksiyonel birimin kapağı açıldığında rahatlıkla görülebilmelidir.



Her fonksiyonel birimin mahfazası, ana devreye ait olan teçhizatın şasileri ve topraklanması gereken bütün metal parçalar doğrudan veya metal yapı bölümleri aracılığıyla toprak iletkenine bağlanacaktır. Çerçeve, kapaklar, kapılar, bölme perdeleri ve diğer yapısal bölümler arasında elektriksel sürekliliği sağlamak için fonksiyonel birim içindeki ara bağlantılar, cıvata veya kaynakla yapılacaktır. Dış mahfaza metalden yapılmış ve topraklanmış olmalıdır. Çıkarılabilir bölüm servis pozisyonundan test pozisyonuna getirilene kadar topraklı kalmalıdır. Bu topraklama işlemini soket üzerinden yapan yapılar kabul edilmeyecektir. 3.3. Mahfaza TS EN 62271-200 standardı bölüm 5’e uygun olarak fonksiyonel birimler, metal mahfazalı pano tipinde ve metal kalınlığı en az 2 mm olmalıdırlar. Fonksiyonel birimlerin üzerindeki cihazların topraklamasının mahfaza üzerinden yapılması durumunda; mahfazalar, sağlanan topraklama noktasına göre en fazla 3 V olan gerilim düşümü ile 30 A (dc) taşıyacak şekilde tasarımlanmalıdır. Mahfaza ve bölümleri iç arızadan kaynaklanan ark nedeniyle meydana gelecek basınç yükselmelerine, dışarıdan uygulanacak mekanik darbelere karşı hasar görmeden dayanacak sağlam bir yapıda olacaktır. Mahfazanın ön yüzünde bulunan kapak ve kapıları, çalışma mekanizması bölümlerinin ön panelleri elektrostatik kaplama yöntemi ile boyanacak. Fonksiyonel birimlerin tabanını oluşturan plakalar ve bara bölümü ile anahtarlama bölümü arasındaki kovan geçiş plakaları paslanmaz antimanyetik malzemeden ve en az 2 mm kalınlıkta olacaktır. 3.3.1. Mahfaza Koruma Seviyesi

- Fonksiyonel birimlerin dış mahfazası IEC 60529 standardına uygun olarak IP3X koruma sınıfında olmalıdır.

- Kontrol ve izleme bölümünün dış mahfazası IEC 60529 standardına uygun olarak IP4X koruma sınıfında olmalıdır.

- Aynı fonksiyonel birimin bölümleri arasındaki duvarlar IEC 60529 standardına uygun olarak IP2X koruma sınıfında olmalıdır.

Fonksiyonel birimlerin ön paneline yerleştirilen donanım hiçbir şekilde mahfazanın koruma etkisini azaltmayacaktır.

Gözetleme pencerelerinin mekanik direnci, mahfazanın mekanik direnci ile en az aynı seviyede olacaktır.



Donanımın olağan işletme şartlarında mekanik darbelere karşı koruma derecesi TS EN 62271-200 standardının 5.13.3 maddesinde belirtildiği üzere IK07 (2 J) olacaktır.

3.4. Metal Perdeler (Shutter) Ana bara bölmesi ile anahtarlama bölmesi ve anahtarlama bölmesi ile kablo bölmesi arasında çıkarılabilir bölümün hareketi ile yönlenen ve otomatik açılıp kapanan, metalik, topraklanmış perdeler bulunacaktır. Çıkarılabilir bölüm test konumuna alındığında bu perdeler kapanarak sabit kontakları örtmelidir. Çıkarılabilir bölümün aşağıda belirtilen konumlara hareketi, bir personel tarafından rahatlıkla yapılabilmelidir. Çıkarılabilir bölümün (kesici ve/veya arabanın) konumları:

İŞLETME (İLERİ) konumu: Çıkarılabilir bölümün ileride olduğu konumdur. Anahtarlama/kesme elemanı ile ana devre arasındaki irtibat tam olarak sağlanmıştır.

TEST (GERİDE) konumu: Çıkarılabilir bölümün geride olduğu konumdur. Anahtarlama teçhizatı ile ana devre arasında fiziki bir irtibat bulunmamaktadır. Metal perdeler kapanmıştır. Anahtarlama teçhizatı ile AG Pano Bölümü arasında elektriksel kumanda irtibatı halen mevcuttur.

DIŞARI konumu: Çıkarılabilir bölümün tamamen fonksiyonel birimin dışına çıkarılmıştır. Fonksiyonel birim ile anahtarlama teçhizatı arasında fiziki ve elektriksel hiçbir irtibat kalmamıştır.

3.5. Kapaklar ve Kapılar Mahfazanın parçaları olan kapaklar ve kapılar boyanacak ve kapalı durumlarında mahfaza için öngörülen koruma derecesini sağlayacaktır. 3.6. Gözetleme Pencereleri Çıkarılabilir bölümün konumu ve topraklama ayırıcısının AÇIK/KAPALI konumlarını görebilmek için bu bölümlerin kapak veya kapıları üzerinde gözetleme pencereleri bulunacaktır. Gözetleme pencereleri, mekanik dayanımı en az mahfazanınkine eşit olan saydam bir levha ile kapatılacak ve üzerinde elektro-statik yüklerin oluşması, yeterli uzaklık veya elektro-statik ekranlama (Örneğin, pencerenin iç tarafındaki topraklanmış tel ızgara) vasıtasıyla önlenecektir. Ana devrenin gerilimli bölümleriyle gözetleme pencereleri arasındaki yalıtım, şartnamede belirtilen faz-toprak ve faz arası test gerilimlerine dayanacaktır.



Gözetleme pencereleri iç ark arızasına karşı dayanıklı olacaktır. Gözetleme pencerelerinden içeri bakıldığında rahat görüşü sağlamak amacıyla (bara bölmeleri hariç) iç aydınlatma lambaları konulacaktır. İç aydınlatma lambalarının çalıştırılması için Alçak Gerilim Bölmesine anahtar konulacaktır. 3.7. Havalandırma Delikleri ve Gaz Çıkış Yerleri Havalandırma delikleri ve gaz çıkış yerleri mahfaza için belirtilen koruma derecesini sağlayacak biçimde düzenlenecek ya da mekanik dayanımı uygun olmak koşuluyla, tel ızgaralar veya benzeri düzenlerle korunacaktır. Havalandırma delikleri ve gaz çıkış yerleri, basınç altında sızan gaz veya buhar, işletme personeli için tehlike yaratmayacak şekilde düzenlenecektir. Basınç tahliye kapakları fonksiyonel birimlerin üst tarafında olacak ve en az 1 mm kalınlığında metal plakadan oluşacaktır. 3.8. İşaret Plakaları OG hava yalıtımlı metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin AG bölmelerinin ön yüzüne TS EN 62271-200 Standardının 5.10 İşaret Plakaları maddesindeki bilgileri içeren dayanıklı ve kolaylıkla görülebilen işaret plakaları bulunacaktır. Ayrıca fonksiyonel birimlerin üzerinde bulunan etiketlerde içerisinde bulunan malzemelerin de (ölçü trafoları, kesici, vb.) bilgileri yer alacaktır. Her fonksiyonel birimin ön ve arka yüzleri birimin fonksiyonu ve işaretini belirten levhalar ile etiketlendirilecektir. Fonksiyonel birimlerin işaret plakaları paslanmayan bir metalden yapılacaktır. Kolaylıkla okunabilecek ve üzerindeki yazılar okunaklı, silinmez ve solmaz olacaktır. İşaret plakaları fonksiyonel birim üzerine çıkmayacak şekilde sabitlenecektir (yapıştırma yöntemi kullanılmayacaktır). Fonksiyonel birimlerde kullanılan teçhizatın her birinin üzerinde varsa Teknik Şartnamesinde, yoksa ilgili standardında belirtilen bilgileri içeren ayrı işaret plakaları bulunacaktır. Çıkarılabilir bölüm üzerinde ait oldukları fonksiyonel birim ile ilgili verileri içeren ayrı bir işaret plakası bulunmalıdır. Çıkarılabilir bölümün hangi fonksiyonel birime ait olduğunu göstermek amacıyla Alçak Gerilim Bölmesi üzerinde ve çıkarılabilir bölüm üzerinde bir işaretleme yapılmalıdır. 3.9. Korozyona Karşı Önlemler 3.9.1. Genel Metal bölümler korozyona dayanıklı malzemeden yapılacak ve yüzeyler korozyonu en aza indirecek şekilde işlenecektir.



Korozyona karşı aşağıdaki önlemler alınacaktır: - Akım taşıyan parçalar demir içermeyen metalden olacaktır.

- İmalat ve montajda kullanılacak malzemeler galvanik korozyona yol açmayacak

şekilde seçilecek ve düzenlenecektir.

a. Akım taşıyan ya da yapı elemanı olarak kullanılan alüminyum alaşımdan parçalar korozyona dayanıklı olacaktır.

b. Demirden parçalar galvanizli ya da boyalı olacaktır.

c. Korozyondan korunacak yüzeyler, düzgün, hasarsız, temiz ve kaplamanın

ömrünü azaltan yabancı maddelerden arınmış olacaktır. 3.9.2. Boyama Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin boyanması gereken kısımları elektrostatik toz boyama yöntemi ile boyanacaktır. Boya rengi RAL 7035 olacaktır Boyanacak yüzeyler standartlarda öngörülen kumlama, kimyasal temizleme, fosfatlama vb. yöntemlerle iyice temizlenecektir. Elektrostatik kaplamada reçine bazlı toz boyalar kullanılacak, kaplama kalınlığı 65 ± 15 μ olacaktır. Boyanın niteliği, boya kaplamasının kalınlığı ve kaynaşmasının kontrolü ile belirlenecektir. Boya kalınlıkları rastgele seçilmiş beş noktada boya kontrol aygıtı ile ölçülecektir. Ortalama kalınlık yukarıda belirtilen değerde olacaktır. Boya tabakalarının birbiriyle kaynaşması, rastgele seçilen beş noktada TS EN ISO 2409'a uygun olarak bant yapıştırma yöntemiyle kontrol edilecektir. Test sonucu bu standartlarda yer alan Sınıf 1'den daha kötü olmayacaktır. 3.9.3. Galvanizleme Mahfazanın yapımında galvanizli hazır çelik saclar kullanılmışsa, bunlar TS 822 veya ISO 4998'e uygun olacaktır. Hazır galvanizli çelik sacların çinko kaplama ağırlığı (bir metre kare düz sacın her iki yüzeyine kaplanan toplam çinko miktarı);

- TS 822'ye göre, anma değeri 381 g/m².maks. (üç nokta testi ortalaması 275 g/m²) ya da,

- ISO 4998'e göre üç nokta testi ortalaması 275 g/m² (Z 275 sınıfı) olacaktır.



Panolarda kullanılacak her türlü malzeme, rondela, somun, pul vs. paslanmaya ve korozyona karşı dayanıklı metalden yapılmış veya en az 12 mikron kalınlığında elektro galvaniz çinkoyla kaplanmış olacaktır. 3.10. Kilitlemeler TS EN 62271-200 standardına uygun olarak aşağıdaki kilitlemeler tedarik edilmelidir: a. Kesici kapalı iken hareket eden parçanın çekilmesi ve itilmesi mümkün

olmayacaktır, kesici kapalı iken kesicinin geri çekilmesi durumunda kesici açtırılacaktır. Çıkarılabilir bölüm işletme ve test konumu arasında iken, kesicinin kapatılması (lokal veya uzaktan) mümkün olmayacaktır,

b. Çıkarılabilir bölüm işletme konumunda ancak ana kontakları kovanlara tam olarak oturmadan kesici kapama almamalıdır.

c. Çıkarılabilir bölüm sekonder kablosu bağlı değilken çıkarılabilir bölümün içeri itilmesi mümkün olmayacaktır,

d. Besleme kablosu bağlı iken hareket eden parçanın tamamı ile çıkarılması mümkün olmayacaktır,

e. Topraklama ayırıcısı kapalı iken hareket eden parçanın içeri itilmesi mümkün olmayacaktır.

f. Fider kesicisi test konumunda ve açık iken fider toprak ayırıcısı kapatılabilecektir. g. Hareket eden parça işletme konumunda iken ilgili fonksiyonel birimin kesicisi açık

olsa dahi fider ve bara topraklama ayırıcısının kapatılması mümkün olmayacaktır, h. Bara toprak ayırıcısı ile trafo fiderinin OG kesicisi için karşılıklı kilitleme yapılacaktır. i. Ölçü fonksiyonel birimindeki bara toprak ayırıcısının kapatılabilmesi için baradaki

kontaklı gerilim gösterge panelinden gerilim yok bilgisi alınacak ve baraya bağlı tüm kesicilerin/çıkarılabilir bölümlerin (yardımcı servis, bara kuplaj, bara yükseltme fonksiyonel birimlerinin) açık ve test konumunda olması şartı aranacaktır.

j. Trafo fiderinin toprak ayırıcısı ile trafo fiderinin 154kV ve OG kesicileri ile varsa 154 kV transfer ayırıcısı arasında karşılıklı kilitleme olacaktır.

k. Çıkış fiderleri için Kontaklı gerilim gösterge panelinden “gerilim var” bilgisi alınarak toprak ayırıcısı ve kesicinin kapanmasına engel olacak kilitleme yapılacaktır. Trafo fideri için ise kontaklı gerilim gösterge panelinin kontağı kullanılarak trafo fideri topraklama ayırıcısına kilitleme yapılacaktır.

l. Fonksiyonel birim ön kapısının açılması için çıkarılabilir bölüm açık ve test konumunda ve varsa topraklama ayırıcısı kapalı olmalıdır.

m. Fonksiyonel birimin enerjili kısımlarına kolaylıkla ulaşmayı mümkün kılacak kapak, bölüm vs. gibi kısımlarda enerjili kısımlara ulaşmayı önleyecek gerekli önlemler (kilitleme, sabitleme vs.) imalatçı tarafından alınacaktır.

n. Ana devre enerjili iken kumanda geriliminin kesilmesi durumunda, orta gerilim kapısı açılmadan kesiciyi devre dışı bırakacak düzenekler içermelidir.

o. Ana devre enerjili ve çıkarılabilir bölüm işletme konumunda iken kumanda geriliminin kesilmesi durumunda dahi, toprak ayırıcısının kapatılması ve fonksiyonel birim ön kapısının açılması mümkün olmayacaktır.

p. Bara yükseltme fonksiyonel biriminin çıkarılabilir bölümü, kuplaj fideri kesicisi açık ve test konumunda, bara yükseltme fonksiyonel birimi toprak ayırıcısı açık konumda iken takılabilecek ve çıkarılabilecektir. Bara yükseltme fonksiyonel birimi toprak ayırıcısını kapatabilmek için bara yükseltme fonksiyonel biriminin çıkarılabilir



bölümü test pozisyonunda olmalıdır. Bara kuplaj fiderinin kesicisi ise bara yükseltme fonksiyonel birimi işletme konumunda iken kapatılabilecektir.

q. Bara yükseltme fonksiyonel biriminin arka kapağının açılması için kuplaj fideri kesicisi açık ve test konumunda, bara yükseltme arabası test konumunda ve bara yükseltme fonksiyonel birimi toprak ayırıcısı kapalı olmalıdır. Benzer şekilde bara kuplaj fonksiyonel biriminin arka kapağının açılması için bara kuplaj kesicisi açık ve test konumunda, bara yükseltme arabası test konumunda ve bara yükseltme fonksiyonel birimi toprak ayırıcısı kapalı olmalıdır. Kuplaj fideri veya bara yükseltme fideri arka kapağı açık iken bara yükseltme fonksiyonel birimi toprak ayırıcısı açılamayacaktır.

r. İş kapsamı ya da sözleşme eki tek hat şemasında bir metal mahfazalı çıkış fiderinin otoprodüktör/üretim fideri olduğu belirtilmişse, kuplaj ve otoprodüktör/üretim fiderleri arasında karşılıklı kilitlemeler yapılacaktır. Ancak bu kilit Şartnamenin “Kilitlemeler” bölümünde anlatıldığı üzere OG baraların geçici olarak paralel çalıştırılması durumunda bu geçici süre boyunca iptal edilecektir.

s. Fider toprak ayırıcısı kapatılmadan kablo bölmesine erişim mümkün olmayacaktır. Arka kapak açık iken fider toprak ayırıcısı açılamamalı ve kesicisi işletme pozisyonuna alınamamalı. Arka kapak açıldığında kesicinin açtırıldığı çözümler kabul edilmeyecektir.

t. Bara yükseltme fonksiyonel birimi toprak ayırıcısı ile kuplaj fiderinin kesicisi arasında karşılıklı kilitleme yapılacaktır.

u. Yardımcı servis transformatörünün kuru tip olması durumunda, yardımcı servis transformatörü odasının giriş kapıları ile ilgili yardımcı servis transformatörü fonksiyonel biriminin toprak ayırıcısı, kesicisi ve AC panosu arasında karşılıklı kilitlemeler sağlanacaktır.

İnsan hayatı ve sistem işletim güvenliği için gerekli görülen diğer tüm kilitlemelerde sağlanmış olacaktır. 3.11. Operatörlerin Dahili Bir Arıza Karşısında Güvenliği Fonksiyonel birimlerin iç ark sınıfı A (FLR) olacaktır. Alıcı tarafından aksi belirtilmemişse her bir ana bara dizisi için ayrı ayrı olacak şekilde iç ark sırasında ortaya çıkan sıcak gazlar, fonksiyonel birimin üzerine yapılacak bir gaz tahliye kanalı ile bina dışına yönlendirilecektir. Her bir orta gerilim ana bara dizisinde yer alan (çoğunlukla 9 çıkış, 1 trafo giriş, 1 ölçü, 1 yardımcı servis, 1 kuplaj fiderinden oluşan) kısım için metal mahfazalı panoların gaz tahliye kanalları birleştirilerek tek bir noktadan bina dışına çıkarılacaktır. Gaz tahliye kanalının bina dışına çıkan kısmı yukarı yönlendirilecek, bu kısımda sadece dışarı açılan bir kapak konulacak ve yoğuşmayı önlemek amacıyla bina içindeki ve dışındaki metal parçalar birbirinden fiberglasla ayrılacaktır. Gaz tahliye kanalı bir fonksiyonel birimin tüm basınç boşaltma kapaklarını içine alacaktır. İleride fider yapılmak üzere boş bırakılan (kapasitör ya da çıkış fideri gibi) fonksiyonel birimlerin ortak kanala bağlantısı için kanalda gerekli kapaklar hazır bulundurulacaktır. Bu gaz tahliye kanalı için ayrıca bir bedel ödenmeyecek olup teklif edilen metal mahfazalı pano fiyatları içinde olduğu kabul edilecektir. Gaz tahliye kanalında kullanılacak sacın kalınlığı en az 2 mm olmalıdır. Fonksiyonel birimin üzerini kapatabilecek büyüklükte, 1 adet yedek gaz tahliye kanalı temin edilecek ve bunun için ilave bir bedel ödenmeyecektir.



Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin kablo bölmesi kısmında bir iç ark arızasının oluşması halinde ortaya çıkan sıcak gazlar, ana bara bölümüne sirayet etmeden ayrı bir kanalla gaz tahliye kanalına birleştirilerek bina dışına yönlendirilecektir. Toprağa arklama, başarısız devre kesme işlemi, yalıtım mesafesinden arklama gibi dâhili hatalar şalt teçhizatı önünde duran bir operatör için en az IEC 62271-200 ün öngördüğü korumayı sağlayacaktır. Fonksiyonel birimler yürürlükteki en son standartta (IEC 62271-200) tanımlandığı şekilde iç ark dayanımına ve tip test raporlarına haiz olacaktır. İç ark testi, fonksiyonel birimin bütün OG bölmelerinde (anahtarlama bölmesi, bara bölmelerinde, kablo bağlantı bölmesi) yapılmış olmalıdır. 3.11.1. Ark Flaş Koruma

Alıcı tarafından istenmişse metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinde bir iç ark arızasının oluşması halinde, işletmedeki personelin güvenliğinin arttırılması ve tesisteki ekipmanların hasar seviyesinin en az düzeye indirilmesini sağlamak üzere ilave tedbir olarak, fonksiyonel birimler (bara bölmeleri, kesici bölmesi ve kablo bölmesi için ayrı ayrı olmak üzere) iç ark algılayıcıları ile donatılmış olacaktır. Ark flaş koruma ayrı bir röle yapılabileceği gibi mevcut yönlü Aşırı akım + toprak rölesinin bir fonksiyonu olarak da kullanılabilir. Ark flaş koruma prensipleri aksi belirtilmedikçe aşağıdaki gibi olacaktır.

Ark koruma sistemi, arıza durumunu ışık şiddeti ve arıza akımını birlikte

değerlendirerek karar verebilmelidir. Arıza akımını değerlendirebilmek için çıkış,

varsa kuplaj ve trafo giriş fonksiyonel birimlerinin röleleri kullanılabilir.

Ark flaş koruma sisteminde IEC 61850 GOOSE haberleşmesi yapılmasına

müsaade edilecektir.

Ark koruma açma durumunda ilgili kesicilerin kapamaları kilitlenecektir. Ayrıca

bu durumda fonksiyonel birimlerin AG bölümleri ve kumanda panosu üzerindeki

anonsiyatörlerde sinyal çıkarılacaktır.

a. Çıkış fideri için;

Kablo veya kesici bölümündeki bir ark arızasında öncelikle kendi kesicisi

ani açtırılacak ancak kesici açmazsa veya kesicinin açmasına rağmen

arıza devam ediyorsa bu fiderin bağlı olduğu baradaki tüm fiderlerin ve

kuplaj fiderinin kesicileri açtırılacaktır.

Bara bölmesinde ark arızası varsa baraya bağlı tüm fiderlerin ve kuplaj

fiderinin kesicileri açtırılacaktır.

b. Trafo giriş fideri için;

Kablo veya kesici bölümündeki bir ark arızasında kendi kesicisi ve bu

fideri besleyen 154 kV trafo fideri kesicisi ani açtırılacaktır. Metal

mahfazalı trafo fideri kesicisi açmazsa veya bu kesicinin açmasına



rağmen arıza akımı devam ediyorsa, bu fiderin bağlı olduğu baradaki tüm

fiderlerin ve kuplaj fiderinin kesicileri açtırılacaktır.

Bara bölmesinde ark arızası varsa baraya bağlı tüm fiderlerin, OG kuplaj fiderinin ve 154 kV trafo fiderinin kesicileri açtırılacaktır.

c. Sigortalı yardımcı servis trafosu ve ölçü+toprak ayırıcısı fiderleri için;

Herhangi bir bölmede ark arızası olursa, sigortanın atmasına fırsat

tanıyabilmek için belli bir süre (örneğin 60 ms) geciktirme verilecek, arıza

akımı devam ederse baraya bağlı tüm fiderlerin ve kuplaj fiderinin

kesicileri açtırılacaktır.

Kesicili yardımcı servis trafosu fiderindeki ark flaş koruma çalışma

prensipleri çıkış fiderinin ki ile aynı olacaktır.

d. Bara yükseltme fiderleri için;

Herhangi bir bölmedeki ark arızasında kuplaj fideri açıksa bara yükseltme fonksiyonel biriminin bağlı bulunduğu baradaki tüm fider kesicileri açtırılacaktır.

Kuplaj kesicisinin akım denetlemesiz (sadece ark sensörünün ışık bilgisi ile)

açtırılmasına izin verilmeyecek olup aşağıda belirtilen şekilde ark flaş koruma

sistemi tasarlanacaktır.

a. Kuplajın açık olması durumunda kuplaj fiderindeki bir ark arızasında ilgili baraya bağlı tüm kesiciler açtırılacaktır.

b. Kuplajın kapalı ve her iki OG baranın bir trafo fiderinden beslenmesi durumunda trafosu devrede olan barada veya bu baraya bağlı fiderlerin kesici bölmesinde ark arızası olması durumunda arızalı barada bulunan tüm fiderlerin ve kuplaj fiderinin kesicileri açtırılacaktır ve kesicilerinin kapamaları kilitlenecektir.

c. Kuplajın kapalı ve her iki OG baranın bir trafo fiderinden beslenmesi durumunda trafosu devrede olmayan barada veya bu baraya bağlı fiderlerin kesici bölmesinde ark arızası olması durumunda kublaj kesicisi ve bu baraya bağlı tüm fidelerinin kesicileri açtırılacak ve kesicilerinin kapamaları kilitlenecektir.

d. İki adet güç trafosunun kuplaj üzerinden paralel çalıştırılması durumunda, arıza hangi barada ise o baraya bağlı tüm fiderlerin ve kuplaj fiderinin kesicileri açtırılacak ve kesicilerin kapamaları kilitlenecektir.

Ark sensörleri ışık algıladığında röle üzerindeki ledlerde sinyal çıkarılacaktır.

Eğer bu durum röleler üzerindeki ledlerle sağlanamıyorsa fonksiyonel birimlerin

AG bölümleri ve kumanda panosu üzerindeki anonsiyatörlerde veya TM

otomasyon sisteminde sinyal çıkarılacaktır.

Ark koruma sisteminde otoprodüktör fiderlerinin çalışma prensipleri ile bara giriş

(trafo) fiderlerinin çalışma prensipleri aynı olmalıdır.



Ark koruma sisteminde panonun ön yüzüne monte edilmeyen herhangi bir röle

kullanılması durumunda bu rölede bir iç arıza oluşursa, iç arıza sinyali fider

koruma röleleri üzerindeki ledlere veya sinyal cihazına çıkarılacaktır.

IEC 61850 tabanlı otomasyonlu trafo merkezlerinde OG fiderler için kumanda

panosuna çıkarılması istenen sinyaller TM otomasyon sisteminde görülebilir

olmalıdır.

3.12. Bölmeler 3.12.1. Bara Bölmesi Bara bölmesi aşağıdakileri içerecektir:

- Elektrolitik bakır baralar, - Baralar ile kesici kompartımanına denk gelen terminaller. - Baralar porselen veya sentetik izolasyon malzemelerinden yapılmış yalıtkan

malzemeler veya izolatör buşingler ile tutturulacaktır. i) Dikdörtgen kesitli bara kullanılması halinde keskin köşeler olmayacak,

köşeler kavislendirilmiş olacaktır. ii) Bitişik fonksiyonel birimlerin ana bara bölümleri arasında bölme

bulunmayacaktır. Her fonksiyonel birimin ana bara bölümlerine, üzerinde uyarı işareti olan kapak/kapakların (cıvata ile bağlanmış) sökülmesi ile erişilebilecektir.

iii) Bara Bölümlerinin yan taraflarında bulunan dış kapaklar sökülerek hücrenin sağına veya soluna yeni hücre ilaveleri mümkün olacaktır. Bara iletkenlerinin tüm bara uçları herhangi bir tadilata gerek duyulmaksızın birleştirilebilecek şekilde hazır bulunacaktır.

iv) Tüm faz iletkenleri esnek yapıda olmayan bakır iletken olacaktır. Ana bara ve kesicilere bağlantılar ısınma ve elektrodinamik stresleri karşılayacak şekilde tasarlanmış ve üretilmiş olacaktır. Bara kesitleri imalatçı tarafından belirlenecektir. Baralar herhangi bir izolasyon malzemesi ile kaplanmadan ve boyanmadan tip testlerinden geçecektir. Tip testlerinden izolasyonsuz olarak başarılı bir şekilde geçilmesi halinde bara/baralar A-fazı kırmızı, B-fazı sarı, C-fazı mavi renkte boyanacaktır. 3.12.2. Kablo Başlığı Bölmesi Kablo başlığı bölmesi aşağıdakileri içerecektir:

- Akım trafoları. - Fonksiyonel birimlerin önündeki hareketli bir levye ile manuel olarak

çalıştırılabilen bir topraklama ayırıcısı. - Kablo terminal kutularının yerleştirilmesi için yeterli boşluk. - Kapasitif gerilim bölücü (mesnet izolatörü içinde) - Her faz için, Parafudr. (Sadece hat çıkış fiderlerine) - Kablo girişi bölmesinin altı canlı kısımlara ulaşımı önlemek için kapalı olmalıdır.



İstekli/Yüklenici firma kablo bitimi baskı-konileri, kablo taşıyıcıları ve kablo bağlantılarını gerekli malzeme kutusu ve pabuçlar, ile beraber sağlamak ve bunları kurmak zorundadır. OG XLPE kablolar arası mesafe en az 7 cm, sistemler arası 14 cm (kablo çapı 7 cm’den büyük olan kablolar için kablolar arasında kablo çapı kadar, sistemler arasında ise kablo çapının 2 katı kadar) olacak şekilde yeterli boşluk bırakılacaktır. Kablo bölmesine OG XLPE kabloların girişleri mahfaza içine nem girişini engelleyecek genleşme veya basınçlı intümesan esaslı, yangın durdurucu özellikte anti manyetik bir aparat vasıtası ile sağlanacaktır, fırça veya köpük tarzı çözümler kabul edilmeyecektir. Kablo başlığı, AG ve kesici bölmesinin her birine nemin oluşumunu engellemek amacıyla ikişer adet higrostat ve termostat kontrollü kapalı tip ısıtıcı temin edilecektir. Isıtıcı yüzey sıcaklığı 62271-1 tablo 14'te belirtilen normal çalışma esnasında temas edilmeyen erişilebilir parçalara ilişkin sıcaklık sınırlarını aşmamalıdır. Bu ısıtıcı düzeninin devre dışı kalması, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzeninin çalışmasında aksaklıklara yol açmamalıdır. Her bir ısıtıcı için ayrı olmak üzere metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin ön yüzüne ışıklı bir devrede sinyali taşınacaktır. Higrostat ve termostatın sensörleri kablo bölümüne yerleştirilecektir.

3.12.3. Alçak Gerilim Bölmesi

Fonksiyonel birimin özelliğine göre fonksiyonel birimlerin üst ön yüzünde, sistem gerilim altında iken bile erişilebilecek bir Alçak Gerilim Bölümü yer alacaktır. Bu bölüm fonksiyonel birimin özelliğine göre olması gereken sinyalleri, minyatür kesicileri, yardımcı röleleri, sigortaları, terminal dizisi, vb. teçhizatı ve koruma rölelerini, ölçü aletlerini, enerji analizörlerini, de kapsayacaktır. Koruma röleleri, ölçü aletleri, enerji analizörleri sinyaller, kumanda ve test butonları fonksiyonel birimlerin ön yüzüne konacak ve yer seviyesinden kolayca görülebilecek ve kumanda edilebilecektir.

Aşırı akım + toprak röleleri 3 faz gerilim girişli, yönlü röle olacak; tekrar kapama, düşük gerilim koruma ve düşük frekans koruma özellikli olacaktır.

İş kapsamı veya sözleşme eki tek hat şemasında belirtilmiş bir otoprodüktör/üretim fideri varsa bu fiderlerde koruma rölelerini besleyen bara gerilim trafosunun şalter atık bilgisi fider koruma rölelerine input olarak girecek ve şalter atık durumunda yönlü aşırı akım toprak koruma rölesi yönsüz olarak çalışmaya devam edecektir.

Bütün iç bağlantılar, dış bağlantıların kolayca yapılmasını sağlayan bir terminal dizisine toplanacaktır.

Pano içi kablajda bağlantı için akım devrelerinde en az 2.5 mm², gerilim ve sinyal devrelerinde en az 1.5 mm² kesitte, çok telli, 750 V sınıfında, halojen içermeyen, alev geciktiren H07Z1-K tipi bakır iletkenli kablolar kullanılacaktır. Sekonder kablajda makaron ya da kodsis tipi etiketleme sistemi kullanılacaktır.



Yardımcı servis DC ve AC panolardan metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine çıkartılacak şalter sayısı şu şekilde olacaktır:

a) Bir OG baradaki kuplaj ve trafo giriş fiderleri dışındaki fiderlerden trafo giriş fiderine kadarki ilk grup fider için 2 adet bağımsız DC şalter tahsis edilecektir. DC beslemelerden biri kesici motorlarını, diğer DC besleme hattı ise röleleri, koruma ve kumanda sistemlerini ve varsa dc aydınlatmayı besleyecektir.

b) Trafo fiderinden sonra yer alan kuplaj fiderine kadarki fider grubu için bağımsız 2 adet DC şalter tahsis edilecek olup yukarıdaki maddede anlatıldığı şekilde uygulama yapılacaktır.

c) Trafo fiderleri ve kuplaj fiderleri için de ikişer adet bağımsız DC şalter tahsis edilecek olup yukarıdaki maddede anlatıldığı şekilde uygulama yapılacaktır. Bara yükseltme fiderinin DC beslemesi kuplaj fiderinden taşınacaktır.

d) Her bir fonksiyonel birim için 2 adet AC şalter tahsis edilecek olup besleme hatlarından biri aydınlatma lambalarını, diğeri ise ısıtıcıları besleyecektir. Kuplaj ve bara yükseltme fiderleri için AC beslemeler bağlı oldukları baraların AC beslemelerinden taşınacaktır.

Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine ilişkin AC ve DC devrelerde koruma ve ayırma amacıyla klemenslerde veya panolarda eriyen telli tip sigorta kullanılmayacak, bunun yerine uygun karakteristiklere haiz otomat tipi sigortalar kullanılacaktır. DC otomat yerine muadil olduğu öngörülen AC otomatlar kullanılmayacaktır.

Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine ait sekonder projelerde AC ve DC sisteme ait tek hat şeması yer alacak, kilitleme sistemi gibi bütün devreleri kapsayan zincir devrelerinin ilgili tüm fiderlere gidiş gelişleri A3 boyutundaki tek bir sayfada yer alacaktır. Zincir devreleri için tek sayfanın dışında ayrıca arka arkaya verilen sayfalara müsaade edilecektir.

Kilitleme ve kumanda devrelerinde kullanılan yardımcı röleler soketli tipte ve açma devreleri ile ilgili anma kontak akımları en az 10A olmalıdır.

Dış bağlantılar için terminaller fonksiyonlarına göre sınıflandırılacak ve akım transformatörleri için kısa devre edilir tipte terminaller kullanılacaktır. Terminal dizileri, modüler tipte, ısı ve ateşe dayanıklı, yanmaz malzemeden yapılacak ve topraklanmış metal raylar üzerine yaylı tutturma şeklinde monte edilecektir. Her terminal dizisinde en az % 10 yedek terminal bulunacaktır. Her terminalde sökülüp takılabilen tipte işaretleme şeridi bulunacaktır.

Bütün bağlantı iletkenleri ve terminaller, fonksiyonlarını ve bağlandığı cihazın terminalini göstermek üzere uygun şekilde işaretlenecektir. Dış bağlantı için yeterli sayıda ve büyüklükte, uygun yerlere kablo çıkış delikleri kablo rakorları ile donatılacak. Alçak gerilim bölmesi özel anahtarla açılabilir ve kapıları menteşeli olmalıdır.



Çıkarılabilir bölüm ile alçak gerilim dolabı arasındaki bağlantı bükülebilir kabloların alev almayan/alev iletmeyen spiraller içerisinden geçtiği fiş-priz ile gerçekleştirilmelidir. Fiş üzerine ve fişin sabitlendiği parça üzerine tanıtma işareti konulmalıdır.

Alçak gerilim bölmesine ilgili kapak açıldığında sınır anahtarı vasıtasıyla yanan bir iç aydınlatma lambası konulacaktır.

Akım trafolarının devre bağlantıları için kullanılan terminal blokları, kısa devre edilebilir tipte olacaktır.

3.12.4. Anahtarlama Bölmesi

Bu kompartıman, fonksiyonel birimlerin ön bölümünde olacak ve aşağıdakileri içerecektir:

- Kesici ve/veya arabası,

- 500 Kva’ dan küçük yardımcı servis fideri için sigorta arabası,

- Ölçü fideri için sigorta ve gerilim trafosu arabası

- Kesici, kesici ve/veya arabasının sığabileceği boşluk,

- Kesici arabasının topraklama bağlantıları,

- Yardımcı devreleri kesiciye bağlamak için alçak gerilimli dişi prizi.

Yardımcı devreleri kesiciye bağlayan fiş priz düzeneğinin, bakım veya onarım işlemleri sırasında zarar görmesini engellemek için pano kapısı üzerine veya duvarına yerleştirilebileceği düzenekler tahsis edilmelidir.

Kesiciler herhangi bir bölmeyi sökmeden çıkartılabilir olacaktır.

Anahtarlama bölmesi özel anahtarla açılabilir ve kapıları menteşeli olmalıdır.

3.12.5. Çıkarılabilir Bölüm Çıkarılabilir bölüm araba üzerine sabitlenmiş kesicili veya kesiciyi dışarı çıkarabilmek amacıyla dışarıdan getirilen portatif arabalı tipte olacaktır. Çıkarılabilir bölümde sorunsuz hareketliliği sağlayacak uygun sayıda teker ve ön kısmında çelik levha bulunacaktır. Fonksiyonel birimin kapısı açılır açılmaz çıkarılabilir bölümün kendiliğinden hareket etmesinin engellenmesi için düzenekler olmalıdır. İşletmedeki personelin bakım esnasında kesicileri yanlış panolara yerleştirmesini engellemek için çıkarılabilir bölüm ve ilgili olduğu pano arasında bir eşleştirme yapılacağı kodlama (etiket) olmalıdır. 2500A’lik fiderlere 1250A’lik kesici arabasının, 1250A’lik fiderlere ise 2500A’lik kesici arabasının takılmasını mekanik olarak engelleyen düzenekler yapılmalıdır.

Çıkarılabilir bölümün işletme ve test pozisyonları, 4 adet normalde açık (NA) ve 4 adet normalde kapalı (NK) kontaklar ile belirlenebilir olmalıdır.



Aynı özellikleri taşıyan çıkarılabilir bölüm komple değiştirilebilir olacaktır.

Ön kısımdaki levha şunları ihtiva edecektir:

Çıkarılabilir bölümün manuel bir şekilde hareket ettirilebilmesi için iki kulp,

Kesicinin kontrol donanımı,

İşletme ve test konumunda iken çıkarılabilir bölümünün kendiliğinden hareketi önlenmelidir.

Çıkarılabilir bölüm aynı zamanda şunlarla donatılmış olacaktır:

Topraklayıcı şalter ve metal perdeleri (shutter’ları) aktive eden bir mekanizma ve çıkarılabilir bölümün hareketini durduracak mekanik engel,

Arka kısımda; yalıtım odası içindeki sabit kontaklara bağlantıya izin veren, kesicinin kutuplarına sabitlenmiş altı adet lale tipi kontak,

Çıkarılabilir bölüm için aşağıdaki konumlar sağlanacaktır:

Kesici yüksek gerilim devresi çalışıyor ve yardımcı devreler bağlı haldeki işletme konumu (kesiciler içerde ve serviste),

Kesici yardımcı devrelere bağlı, yüksek gerilimden izole edilmiş ve kesicinin testine imkân veren test konumu,

Yardımcı prizin çekilmesi ile çıkarılabilir bölümün hücre içinden tamamen çıkartılabileceği konum.

Portatif arabalı tip için ayrıca aşağıdaki özellikler aranacaktır;

Bu cihazlar tekerlekli bir zemin kızağı üzerine monte edilecektir. Anahtarlama cihazını anahtarlama bölümüne geçirmek için hiçbir özel araç gerekli olmayacaktır. Cihaz, normal çalışma koşullarında ayrılmayacak şekilde takma / çıkarma mekanizmasına sabitlenecektir.

3.12.6. Ölçü Fonksiyonel Birimleri

Akım sınırlayıcı sigortalar ile donatılmış üç gerilim trafosu çıkarılabilir bölüm üzerine monte edilecektir. Ölçü fiderinden çıkarılabilir bölüm (gerilim trafosu arabası) çıkarıldığında metal perdeler kapanmalıdır. 3.13. Alıcıya Sunulması Gereken Belge ve Teçhizatlar 3.13.1. Çizimler İstekli/Yüklenici, Alıcıya onaylanmak üzere;

Fonksiyonel birimlerin bütün boyutlarını içeren çizimleri, (sac kalınlığı dahil)

Kurulacak olan sistemin tek hat şeması,

Ürünlere ait yerleşim planları ve ön görünüş çizimleri,



Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin her bir farklı fonksiyonel biriminin ve aksesuarlarının fonksiyonunu ve konumunu gösteren çizimleri,

Kontrol ve kumanda devrelerinin çizimlerini ve diyagramlarını, devre klemens bağlantı diyagramlarını sunacaktır.

3.13.2. İşletme ve Bakım Klavuzları İmalatçı, Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin ve bunlar içindeki tüm primer ve sekonder cihazların montaj, demontaj, işletme ve bakım kılavuzlarını Türkçe olarak alıcıya sunacaktır. 3.14. Aksesuarlar İmalatçı aşağıdaki yardımcı ekipmanları temin edecek ve işletme birimine teslim edecektir:

Kesici yayını elle kurmak için bir araç

Çıkarılabilir bölümü “İşletme” ve “test” konumuna getiren mekanizmayı işleten kol

Topraklama ayırıcısı için mekanizma hareket kolu

4. TESTLER Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin testleri TS EN 62271-200 standartına ve bu standartta belirtilen değişiklikler dikkate alınarak TS EN 62271-1 standartına uygun olarak yapılacaktır. Sismik yeterlilik testi IEC 62271-210’a göre yapılacaktır.

OG Hava yalıtımlı metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinde kullanılacak teçhizat; varsa TEİAŞ Genel Müdürlüğünce yayınlanan teknik şartnamelere, yoksa ilgili standartlara uygun olarak üretilmiş ve test edilmiş olacaktır.

4.1. Tip Testleri Tip testleri fonksiyonel birim üzerinde yapılacaktır. Bileşenlerin tiplerinin, beyan değerlerinin, muhtemel olan birleşimlerinin (kombinasyonlarının) çeşitliliği nedeniyle tip testlerinin metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin bütün düzenlemeleri üzerinde yapılması pratik değildir. Bu nedenle herhangi bir özel düzenlemenin performansı, kıyaslanabilir düzenlemelerin (tip testleri yapılmış düzenlemeler) test verileri ile doğruluğu kanıtlanabilir. Ancak bunun için imalatçı firma tarafından bu konuda yapılacak detaylı açıklamanın, alıcı tarafından kabul edilmesi gereklidir. Ürünün beyan değerlerinin, ilgili standartlardaki hükümlere ve test maddelerine uygunluğunu kanıtlamak için, teknik şartnamenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra gerçekleştirilen tip testlerine ilişkin raporların içeriğinde, asgari olarak aşağıdaki bilgiler bulunacaktır:



- İmalatçının adı, - Testden geçirilen anahtarlama düzeni ve kontrol düzeninin tip gösterimi ve seri

numarası, - İlgili standardında belirtildiği gibi teste tabi tutulan anahtarlama düzeni ve kontrol

düzeninin beyan karakteristikleri, - Kutup sayısı da dâhil olmak üzere testden geçirilen anahtarlama düzeni ve

kontrol düzeninin genel tarifi (imalatçı tarafından), - Uygulanabildiğinde, başlıca bölümlerin imalatçısı, tipi, seri numarası ve beyan

değerleri (örneğin, manevra mekanizmaları, kesiciler, şönt empedanslar), - Anahtarlama cihazının veya anahtarlama cihazının birleşik bölümünü oluşturan

kapalı anahtarlama düzeninin mesnetlerinin genel ayrıntıları, - Uygulanabildiğinde, testler sırasında kullanılan manevra mekanizmasının ve

cihazların ayrıntıları, - Anahtarlama düzeni ve kontrol düzeninin testden sonraki ve önceki durumunu

gösteren fotoğraflar, - Testten geçirilen anahtarlama düzeni ve kontrol düzeninin temsili için genel

hatlarıyla yeterli çizimler ve veri listeleri, - Teste tabi tutulan anahtarlama düzeni ve kontrol düzeninin başlıca bölümlerini

tanıtmak için sunulan bütün çizimlerin referans numaraları, - Test düzenlemesinin ayrıntıları (test devresinin şemasını içeren), - Testler sırasında anahtarlama düzeni ve kontrol düzeninin davranışının,

testlerden sonraki durumlarının ve testler esnasında yenilenen veya yeniden şartlandırılan bölümler hakkında bilgi,

- İlgili ulusal/uluslararası standartlarda belirtildiği gibi her bir test veya test serisi sırasında test büyüklüklerine ait kayıtlar.

OG hava yalıtımlı metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri üzerinde uygulanacak tip testleri aşağıda belirtilmiştir:

a) Dielektrik Testleri, Malzemelerin İzolasyon Seviyelerinin Doğrulanması (TS EN 62271-200 madde 6.2)

Şebeke frekanslı gerilim testleri

Yıldırım darbe gerilim testleri

Dielektrik tip test sertifikasında teste tabi tutulan fonksiyonel birimin faz-faz ve faz-toprak yalıtım mesafeleri her OG Bölme için ayrı ayrı teknik çizimlerde belirtilecektir.

b) Ana Devrenin Direncinin Ölçülmesi (TS EN 62271-200 madde 6.4)

Sıcaklık artış testinden önce ve sonra ölçülen ana devre direnci arasındaki fark % 20’den fazla olmayacaktır.

c) Sıcaklık Artış Testi (TS EN 62271-200 madde 6.5),



Sıcaklık artış tip test sertifikasında metal mahfazalı modüler anahtarlama ve kontrol düzenleri içerisinde sıcaklık ölçümü yapılan bütün bağlantı noktalarında kullanılan materyallerin cinsi belirtilecektir.

d) Kısa Süreli Dayanım Akımı Ve Tepe Dayanım Akımı Testleri (TS EN 62271-200 madde 6.6),

Ana devreler için

Topraklama devreleri için

Kısa süreli dayanım akımı ve tepe dayanım akımı tip test sertifikasında metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri içerisinde teste tabi tutulan baraların kesitleri, boyutları, şekilleri, cinsleri, mesnet noktaları, izolatörlere ilişkin bilgiler ve ürünlerin mukayese edilebilmesi için gereken tüm bilgiler bulunacaktır. Bu test anahtarlama cihazları pano içerisinde iken yapılacaktır.

e) Korumanın Doğrulanması Testleri (IP seviyesinin kontrolü testi TS EN 62271-

200 madde 6.7) • IP kodunun doğrulanması (TS EN 62271-200 madde 6.7.1), • IK kodunun doğrulanması (TS EN 62271-200 madde 6.7.2), IK testi gözetleme pencerelerine de uygulanacaktır.

f) Yardımcı ve Kontrol Devrelerindeki İlave Deneyler (TS EN 62271-200 madde 6.10)

g) Kapama ve Açma Kapasitelerinin Doğrulanması Testi (TS EN 62271-200

madde 6.101)

h) Mekanik Manevra Testleri (TS EN 62271-200 madde 6.102),

Anahtarlama cihazları için

Mekanik ve elektromekanik kilitleme düzenleri için

Çıkarılabilir bölümün çıkarılması işlemi deneyi (1000 takma-çıkarma işlemi).

Testden önce ve sonra ölçülecek çıkarılabilir bölümün kontak dirençleri arasındaki farkın %20’den fazla olmaması ve çıkarılabilir bölümün mekanik olarak sorunsuz çalışmaya devam edebilmesi durumunda numune testten geçmiş sayılacaktır.

i) Tehlikeli Elektriksel Etkilere Karşı Kişilerin Korunmasının Doğrulanması Testleri TS EN 62271-200 madde 6.104)

j) İç Ark Testi (TS EN 62271-200 madde 6.106)

Testler; - Bara bölümünde, baranın sonunda, - Kablo bölümünde, kablo ile hücrenin bağlantısının yapıldığı noktada,



- Anahtarlama Bölümünde, kesicinin çıkış terminalleri arasında kısa devre edilerek,

yapılacaktır.

Testte kullanılan fonksiyonel birimlerin iç bileşenlerinin modellemeleri ancak hacim, boyut ve mekanik dayanım açısından birebir aynı olması durumunda uygun bulunacaktır. İç ark testi sertifikasında kullanılan modellemelerin yukarıdaki şartları taşıdığı açıkça belirtilecektir.

Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri ark tahliye kanallı temin edilecekse, alıcıya ark tahliye kanalı ile yapılmış tip testine ait sertifika teslim edilecektir.

Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri ark tahliye kanalsız temin edilecekse, alıcıya ark tahliye kanalsız yapılmış tip testine ait sertifika teslim edilecektir.

Tip testi sertifikasında testten geçen fonksiyonel birime ait sac kalınlığı belirtilecektir.

Tip Test sertifikasında İç ark testini etkiliyen tüm koşullar açıkça belirtilecektir. (varsa ark tahliye bacası detay çizimleri, mahfazanın mukavemetini etkileyen bütün detaylar, vb.)

k) Sismik Yeterlilik Testi (IEC 62271-210) Biri trafo veya kuplaj olmak üzere en az iki farklı fonksiyonel birimin işletme koşullarındaki gibi monte edilmesi ile IEC 62271-210’a göre sismik yeterlilik testine tabi tutulacaktır.

4.2. Rutin Testler İmalatı tamamlanmış olan bütün OG hava yalıtımlı metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinde İmalatçı tarafından uygulanacak rutin testler aşağıdadır:

a. Tasarım ve Gözle Muayene Kontrolleri (TS EN 62271-200 Madde 7.5),

b. Ana Devrede Dielektrik Testi (TS EN 62271-200 madde 7.1)

Farklı her fonksiyonel birimden birer numunenin baralarının işletmedeki gibi bağlanması ile yapılacaktır.

c. Yardımcı ve Kontrol Devrelerindeki Testler (TS EN 62271-200 madde 7.2),

Yardımcı ve kontrol devrelerinin muayenesi ve devre şemaları ile iletken bağlantı şemalarının uygunluğunun doğrulanması,

Fonksiyon testleri,

Elektrik çarpmasına karşı korumanın doğrulanması,

Yardımcı devrelerde şebeke frekanslı gerilim testleri,



d. Ana Devrenin Direncinin Ölçülmesi (TS EN 62271-200 madde 7.3), e. Kısmi Boşalmanın Ölçülmesi (bileşenler için uygulanır) TS EN 62271-200

madde 7.101)

f. Mekanik Çalışma Testleri (TS EN 62271-200 madde 7.102),

g. Yardımcı Elektriksel, Pnömatik ve Hidrolik Cihazların Testleri (TS EN 62271-200 Madde 7.104),

h. Boya ve Galvaniz Kalınlığının Ölçülmesi (Teknik şartname madde 3.9 ‘a göre).

4.3. Kabul Testleri Kabul testleri için, yukarıda verilen rutin testlere ek olarak aşağıda verilen testler de yapılacaktır.

a. Kablajın doğrulanması b. Görsel inceleme c. Sac kalınlığının kontrolü d. Kesicinin aynı tipteki tüm hücrelere tek tek sürülerek çapraz yedeklenebilirlik ve

mekanik ayarların doğrulanması 4.4. Saha Testleri Yüklenici tamamı ile montajı bitmiş fonksiyonel birimler üzerinde yapılacak tüm testlerin detaylarını verecektir. Tüm gerekli test donanımı Yüklenici tarafından karşılanacaktır. Tesis saha montajından sonra aşağıdaki test ve kontrollere tabi tutulacaktır:

a. Akım ve gerilim trafolarının güç faktörleri b. Görsel inceleme c. Mekanik işlem testi d. Bu şartnamenin 3.10 maddesinde belirtilen kilitlemelerin kontrolü e. Ana devre direncinin ölçülmesi. Bu testde bulunan değerler tip testlerinde

ısınma testinden önce ölçülen değerlerin %120’sinden fazla olmayacaktır f. Kuruda güç frekansı gerilim testi (Anma değerinin %85’i uygulanacaktır)

4.5. Epoksi Reçine Testleri Kesicilerde ve çıkarılabilir bölüm (kesicisiz yardımcı servis fonksiyonel birimi, ölçü fonksiyonel birimi v.b.) kontak kollarında kullanılacak epoksi reçine yalıtım malzemesinin, garantili özellikler listelerinde belirtilen oranlara göre firmalarınca hazırlanmış numune izolasyon malzemesi üzerinde aşağıda adı geçen testler bağımsız kuruluşlara yaptırılarak teslim edilecketir.

a. Tracking Resistance Test (IEC 60112)



b. Arc Resistance Test (ASTM D 495) c. Breakdown Strength (IEC 60243-1) d. Delinme Gerilim Testi (36 kV/1 dakika)

4.6. Epoksi Reçine Camlaşmaya Geçiş Sıcaklığının (Tg) Ölçülmesi Alıcı elemanları nezaretinde yalıtım malzemesinden alınacak numune üzerinde IEC 61006 standardına veya eşdeğer standarda göre Camlaşmaya Geçiş Sıcaklığı ölçülecektir. Ölçülen değer; aşağıdaki formüle göre anahtarlama düzeninin en yüksek ortam sıcaklığında ulaşabileceği sıcaklık değerinin en az 15º C üstünde olmalıdır.

Formül: (En Yüksek Ortam Sıcaklığı + Sıcaklık Artışı) (Tg –15); En Yüksek Ortam Sıcaklığı : (Teknik şartnameye göre) Sıcaklık Artışı : Sıcaklık Artış Testi sırasında elde edilen değer. Tg : Camlaşmaya Geçiş Sıcaklığı ölçümünde elde edilen değer. 4.7. Numune Alma Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri numuneleri alıcı temsilcileri tarafından her bir partiden rastgele seçilecek ve aksi belirtilmedikçe numune sayısı aşağıdaki cetvelden tespit edilecektir.

Parti Büyüklüğü Numune Sayısı 1 adet – 50 adet 1 adet (Her tip fonksiyonel birim için)

51 adet – 100 adet 16 adet

101 adet – 150 adet 26adet

151 adet – 300 adet 40 adet

İlave her 50 adet için Bir ilave numune

5. TESTLERE VE KABUL KRİTERLERİNE İLİŞKİN HUSUSLAR 5.1. Metal Mahfazalı Anahtarlama ve Kontrol Düzenleri 5.1.1. Tip Testleri İstekli/Yüklenici, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri için, Türk Akreditasyon Kurumu veya Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği Karşılıklı Tanınma Anlaşmasında yer alan akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmiş bir laboratuvarda, ilgili standartların en son baskılarına göre yapılmış, Teknik Şartnamenin “4.1.Tip Testleri” başlığı altında belirtilen testlere ait tip test raporlarını alıcıya sunacaktır. Sunulan test raporları imalatçı/satıcının akredite olan kendi laboratuvarınca düzenlenmiş ise testlerin Alıcı temsilcileri gözetiminde yapılmış olması şartı aranacaktır.



Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri tip testlerinden; - Kısa Süreli Dayanım Akımı ve Tepe Dayanım Akımı Testleri (TS EN 62271-200

madde 6.6),

Ana devreler için

Topraklama devreleri için - Kapama ve Açma Kapasitelerinin Doğrulanması Testi (TS EN 62271-200

madde 6.101) - İç Ark Testi (TS EN 62271-200 madde 6.106)

için sunulan raporların, STL üyesi laboratuvarlardan biri tarafından sertifikalandırılması şartı aranacaktır. STL üyesi laboratuvarlardan biri tarafından düzenlenmeyen söz konusu tip testlerine ait raporlar reddedilecek; reddedilen bu testlerin tekrarı STL üyesi bir laboratuvarda yaptırılacak ve sertifikalandırılması şartı aranacaktır. Alıcıya sunulan tip test raporları/sertifikaları, teklif edilen metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri ile aynı fabrikada imal edilmiş, birebir aynı tip ve birebir aynı özellikte metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri üzerinde yapılmış testlere ait olacaktır. Bu tip test raporları/sertifikaları ile ilgili olarak; tip testi yapılan metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerin hangi fabrikada imal edildiği, hangi tip ve özellikteki metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine ait olduğu, tip testlerinin hangi laboratuvarda, hangi tarihte yapıldığı bilgilerini içeren bir tablo ve tip testlerinin yapıldığı laboratuvara dair belgeler, gerekli açıklamalar yapılarak detaylı bir şekilde alıcıya sunulacaktır. İmalatçı metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerini bir lisans altında imalatını yapıyorsa; metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine ait tip testlerini yaptıracaktır. Lisansör firmanın tip testleri kabul edilmeyecektir. Mal alımı ihalelerinde, teklif ile birlikte tip test raporları/sertifikalarının sunulamaması ve/veya teklif edilen metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin aynı özellikte olmaması (kapsamaması) ve/veya eksik sunulması halinde; Yüklenici, sözleşmeden sonra imalat dokümanları ile birlikte tip test raporlarını/sertifikalarını sunabilecektir. Alıcıya sunulmayan veya sunulan ancak yukarıdaki koşulları sağlamayan tip testleri; giderleri yükleniciye ait olmak üzere ilgili standartların en son baskılarına göre, Alıcının onay vereceği akredite bir laboratuvarda Alıcı temsilcileri gözetiminde yapılacaktır. Tip testleri tamamlanmadan, kabul testleri yapılmayacaktır. Yapım işi ihalelerinde Yüklenici, sözleşmeden sonra imalat dokümanları ile birlikte tüm tip test raporlarını/sertifikalarını Alıcıya sunacaktır. Alıcıya sunulmayan veya sunulan ancak yukarıdaki koşulları sağlamayan tip testleri; giderleri yükleniciye ait olmak üzere ilgili standartların en son baskılarına göre, Alıcının onay vereceği akredite bir laboratuvarda Alıcı temsilcileri gözetiminde yapılacaktır. Tip testleri tamamlanmadan imalat dokümanları onaylanmayacaktır. Ayrıca onaylama işlemi tamamlanmadan kabul testleri için müracaat edilmeyecektir.



5.1.2. Rutin Testler Teknik Şartnamenin “4.2. Rutin Testler” başlığı altında yer alan testler, sözleşme kapsamında sipariş edilen metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine, TS EN 62271-200 standardının ve ilgili standartların en son baskılarına göre İmalatçı tarafından uygulanacak ve rutin test raporları 2 (iki) adet çoğaltılabilir elektronik kopya olarak, teslimattan önce Alıcıya sunulacaktır. 5.1.3. Kabul Testleri

Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri fabrika kabul test başvurusundan önce fonksiyonel birimler içerisinde yer alan primer (kesici, ayırıcı, ölçü transformatörleri, topraklama ayırıcısı) ve sekonder (röle ve ölçü aletleri), teçhizatlara ait fabrika kabul testleri yapılacaktır.

Teknik Şartnamenin “4.2. Rutin Testleri” ve “4.3. Kabul Testleri” başlıkları altında yer alan testler, “Numune Alma” başlıklı 4.7. maddesine göre seçilecek numuneler üzerinde metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin her partisi için kabul testleri olarak uygulanacaktır. Kabul testleri İmalatçı laboratuvarında veya alıcının onay vereceği bir laboratuvarda, bedeli Yükleniciye ait olmak üzere Alıcı temsilcileri gözetiminde yapılacaktır. Testlerde kullanılacak cihazların kalibrasyonları akredite bir kuruluş tarafından yapılmış olacak ve kalibrasyon sertifikaları ve rutin test raporları, kabul testlerine başlanılmadan önce Muayene ve Kabul Komisyonuna sunulacaktır. Aksi halde, test ve kabul işlemlerine başlanmayacaktır. 5.1.4. Saha Testleri Montajı gerçekleştirilen metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerine, mal alım ihaleleri kapsamında temin edilenler için Alıcı tarafından, yapım işi ihaleleri kapsamında temin edilenler için Yüklenici tarafından teknik şartnamenin “Saha Testleri” başlıklı 4.4. maddesi altında yer alan testler uygulanacaktır. Yüklenici tarafından yapılacak saha testleri Alıcı gözetiminde ve bedeli sözleşme bedeline dahil olmak üzere yapılacaktır. 5.2. Kabul Kriterleri a) Testlerde kullanılacak cihazların kalibrasyonları akredite bir kuruluş tarafından

yapılmış olacak, kalibrasyon sertifikaları testler başlanılmadan önce Muayene ve Kabul Komisyonuna sunulacaktır.

b) Yapılacak tüm tip testlerinden olumlu sonuç alınacaktır. Herhangi bir tip testinden

olumsuz sonuç alınması halinde, olumsuz sonuçlanan tipe ait metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenleri reddedilecektir. Ancak, Yüklenicinin talebi ve Alıcının da uygun bulması kaydıyla, masrafları Yükleniciye ait olmak üzere, gerekli



değişiklikler yapılarak üretilen yeni ürüne ait testlerin; bu testlerden daha önce uygulanıp başarılı olan testlerin de tekrar edilip edilmeyeceği kararı yalnızca Alıcıya ait olmak üzere, süre uzatımı verilmeksizin tekrarı kabul edilebilecektir. Bu işlem ilk başarısız testin ardından en fazla iki kez tekrarlanabilecek, ikinci kez değiştirilen ancak tip testlerin herhangi birinden başarısız olan ürün reddedilecektir.

c) Tüm kabul testlerinden olumlu sonuç alınacaktır. Kabul testlerinin herhangi birinden

olumsuz sonuç alınırsa test/testler, ilgili standartlarda başkaca bir öngörü yoksa ilk numunelerin iki katı kadar yeni numune alınacak ve testler tekrarlanacaktır.

Test için seçilen numunelerin hiçbirisi kusurlu çıkmamalıdır. Kusurlu birimlerin çıkması durumunda alıcı, tüm partiyi reddedebilecek ya da Yüklenici tarafından kusurlu birimlerin değiştirilmesi ve ilgili testlerin tip teknik şartname şartlarına uygun olarak testten geçirilmesini isteyebilecektir.

5.3. Kabul Prosedürü Alıcı, Teknik Şartnameye uygunluklarını doğrulamak amacıyla metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin imalat sırasında inceleme ve/veya testten geçirmekte serbesttir. Alıcı, bu amaçlarla görev verilen herhangi bir temsilcinin kimliği konusunda Yükleniciye yazılı olarak bilgi verecektir. İmalat kontrolü ve testler, İmalatçının tesislerinde, malzeme teslimat yerinde ve/veya malzemelerin son teslim yerinde yapılabilir. İmalat kontrolü ve testler, alıcıya hiçbir gider yüklemeksizin, incelemecilere çizim ve üretim bilgilerini gözden geçirme izni dahil, mantıklı her türlü yardım ve kolaylık sağlanacaktır. Yüklenici, Sözleşmenin imzalanmasından sonra alıcıya test programını bildirecektir. Yüklenici, testlerin asıl başlama tarihini, yurtdışında yapılacak testler için en az 45 (kırk beş) gün, yurtiçinde yapılacak testler için ise en az 15 (on beş) gün öncesinden, alıcıya bildirecektir. Başarılı test ve inceleme sonucunda, test raporları karşılıklı olarak imzalanacak ve Alıcı temsilcilerince sevkiyat için Sevk Emri verilecektir. Yüklenici, karşılıklı olarak imzalanmış 2 (iki) kopya test raporunu Alıcı’ya verecektir. Ancak Alıcı, Yükleniciye zamanında haber vererek testlerde bulunmayacağını bildirebilir; bu durumda testlerin nasıl yapılacağı ile ilgili prosedüre Alıcı karar verecektir. Alıcının testlere katılmaması durumunda Yüklenici, hazırlanan ve imzalanan test raporlarını, incelenmesi için 2 (iki) nüshasını Alıcıya gönderilecektir. Test raporlarının uygun bulunması durumunda, Alıcı tarafından sevkiyat için Sevk Emri verilecektir. İncelenen ve testten geçirilen malzemelerin daha sonrasında Teknik Şartnameye uygun olmadığı anlaşılırsa, alıcı bunları reddeder. Alıcının uygun görmesi halinde; Yüklenici, giderleri kendisince karşılanmak üzere, reddedilen malzemeleri yenisiyle değiştirecek ya da Teknik Şartnamelere uygunluğunu sağlayacak değişiklikleri yapacaktır.



5.4. Süpervizörlük Hizmeti Metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin uygun şartlarda uygun zemine, doğru bir şekilde monte edilip edilmediğini, fiderlerin enerjilendirilmesinde herhangi bir sakınca olup olmadığını tespit edip tutanak altına alacak bir montaj süpervizörü imalatçı tarafından tayin edilip görevlendirilecektir. Bu hizmet için alıcıdan herhangi bir ücret talep edilmeyecektir. 5.5. Eğitim İmalatçının eğitim vermeye yeterli donanıma sahip teknik personelleri tarafından, metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin kullanılacağı tesis enerjilendirilmeden önce ilgili işletme birimlerine ve trafo merkezi işletme teknisyenlerine, işletme ve bakım konularında eğitim verilecektir. Bu eğitim tesiste kullanılacak, montajı ve kablajı bitmiş metal mahfazalı anahtarlama ve kontrol düzenlerinin üzerinde uygulamalı olarak verilecektir. Verilen eğitim için alıcıdan herhangi bir ücret talep edilmeyecektir.



EK-1: TEK HAT ŞEMALARI (TEK BARA)

Şekil.1 Şekil.2 Şekil.3 Şekil.4

Şekil.5 Şekil.6 Şekil.7



EK-2: GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTELERİ

NO TANIM İSTENİLEN GARANTİ EDİLEN

OG Metal Mahfazalı Modüler Hücre

1 İmalatçı firma

2 İmalatçının tip işareti

3 Kullanılacağı ortam (Dahili/Harici) Dahili

4 Çalışma Koşulları (Alıcı tarafından belirlenecektir.)

- Deniz seviyesinden yükseklik 2100 m’ den az

- Ortam sıcaklığı

En yüksek +45°C

En düşük -5°C

24 saatlik ortalama +35 °C'nin altında

- Maksimum nispi nem (24 saatlik ortalama) %95

5 Sismik dayanım

Dikey ivme 0.25 g

Yatay ivme 0.5 g

6 TS EN 62271-200 standartına göre anahtarlama elemanının sınıflandırılması

LSC2B-PM

7 İç ark sınıfı IAC A (FLR)

8 İç ark test akımı ve süresi 25kA, 1s

9 Yürülükteki standart T.Ş. madde 1.2’de belirtilmiştir.

10 Anma gerilimi (kV-rms) 36

11 Anma kısa süreli dayanma akımı (1 sn.) (kA-rms)

25

12 Anma tepe dayanma akımı (kA) 62.5

13 İletken malzeme Bakır

14 Nominal yıldırım darbesine dayanma gerilimi (BIL, 1.2/50µ sn.) (kV-tepe) (faz-toprak ve faz-faz arası)

200

15 Nominal şebeke frekanslı dayanma gerilimi (1 dakika) (kV-rms) (faz-toprak ve faz-faz arası)

85

16 Koruma Dereceleri




IP Koruma Dereceleri

Mahfaza 3x

Alçak Gerilim Kompartmanı

Mahfazası 4x

Bölmeler 2x

IK Koruma Derecesi

Mahfaza IK07

Gözetleme Pencereleri IK07

17 Bölümlendirme Metal (PM)

18 Her fiderdeki nominal ısı kayıpları (kW)

19 Vinç için en ağır parça (kg)

20 Fider ağırlıkları (işletmeye hazır halde) (kg)

21 Metal Clad Hücrenin Boyutları

Genişlik (mm)

Derinlik (mm)

Yükseklik (mm)

22 Metal Clad Hücrenin sac kalınlığı (mm)

23 Reçine İzolatör Olması Durumunda

A İzolasyon Ortamı

Reçine

Dolgu Maddesi

Sertleştirici

Hızlandırıcı

B Kayıp Faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C

C Dielektrik Faktörü (E) (20 °C)

D Öz Direnç (Ωm)

.20 °C

.80 °C

E Camlaşma Sıcaklığı (°C)

F Nem çekme oranı (%)

G Çekme kuvveti (N/mm2)




H Kopmaya kadar uzama (%)

I Eğilme mukavemeti (N/mm2)

J Statik E-Modülü (N/mm2)

Baralar

1 İmalatçının Adı

2 Tip işareti

3 İletkenin Malzemesi Bakır (Boyalı)

4 İletkin Kesit Alanı (mm²)

5 Anma Akımı (A) 1250/2500

6 Akım yoğunluğu (A/mm²)

7 Maksimum ortam sıcaklığında anma akımı (A)

8 Basınç Tahliye Tipi

Yer

Her bir bara bölmesi için sayısı

(adet)

Araba üzerine montelenmiş çekmeceli kompartmanlar (Kesici/Sigorta/Gerilim Transformatörü+sigorta/bara yükseltme kablosu/barası için)

* Bakımsız operasyon sayısı 1000

Araba üzerine montelenmiş kesiciler (transformatör fiderleri, kuplaj vs. fideri )


2 Tip işareti

3 Ark söndürme ortamı Vakum


5 Yürürlükteki Standartlar T.Ş. madde 1.2’de belirtilmiştir.

6 Otomatik Tekrar Kapama Hayır

7 Anma Yıldırm Darbe Dayanım Gerilimi (1.2/50 µsec) (kV-peak)

170 (iç yalıtım)

8 Anma Güç Frekansında Dayanım Gerilimi (1 dakika) (kV-rms)

70 (iç yalıtım)

9 Anma Akımı (A) 2500

10 Anma Kablo Şarj Kesme Akımı (A) min. 25

11 Anma Hat Şarj Kesme Akımı (A)

12 Maksimum kapasitif kesme akımı (A)

13 Saf indüktif akım kesme kapasitesi (A)




14 Hat şarj akımını kesmesi için maksimum aşırı gerilim faktörü (A)

15 Kablo şarj akımını kesmesi için maksimum aşırı gerilim faktörü (A)

16 Atlamasız Anma Geçici Toparlanma Gerilimi (IEC’ göre altı parametreli gösterim)

ITRV Part

- VI (kV)

- tI (sec)

TRV Part

- V1 (kV)

- t1 (µsec)

- Uc (kV)

- t2 (µsec)

Gecikme Hat parametreleri

- V' (kV)

- t' (µsec)

- td (delay time) (µsec)

17 Anma Atlama Faktörü

Genlik Faktörü

Yükselme Oranı (V/µsec)

18 Anma Kısa Devre Kesme Akımı

AC bileşeni (kA-rms) 25

DC bileşeni IEC 62271-100

19 Anma kısa devre kapama akımı (kA-tepe)

62.5

20 Anma Kısa Süreli Dayanma Akımı (3 sec) (kA-rms)

25

21 Anma faz uyuşmazlığı kesme akımı (kA-rms)

22 Gelişen arıza kesmesi (kA-rms) 25

23 Kısa Hat Arıza Kesmesi (Kesiciye 1 km’den daha yakın arızalar) (kA-rms)

24 Kritik Akım Kesmesi (kA-rms)

25 Kısa Devre Akımının Paralel Kesmesi (kA-rms)

Düşürme derecesi




26 İlk kutup temizleme faktörü 1.5

27 Anma çalışma dizisi CO- sec.-CO

28 Anma çalışma zamanları (milisaniye)

Maksimum kesme (açma) süresi <80

Maksimum kapama süresi <120

Ark zamanı

29 Çalışma Mekanizması

Kapatma İçin Yay

Açma İçin Yay

30 Açma öncelikli (evet/hayır) Evet

31 Yardımcı güç kaynağı gerilimi 110 Vdc;+ %10, -%15

32 Güç tüketimi (watt)

Kapatma Bobinleri

Açma Bobinleri

Mekanizma kutusu ısıtıcısı

33 Adet

Kapatma bobini (adet)

Açma Bobinleri(adet)

Yardımcı kontaklar (NO/NC)

(pcs/pcs) 6/6

Yardımcı kontakların anma akımı 10A

34 Dayanım Özellikleri

Açma kapama işlem sayısı

Nominal akımda kesme sayısı

Bakım yapılmadan anma kesme

kapasitesinde kesme işlemi

sayısı

50

35 Dayanım Sınıfı

Elektriksel E2

Mekaniksel M2

Kapasitif C2

36 Toplam net ağırlık (kg)

Araba üzerine montelenmiş Çekmeceli kesici (Hat/Kablo/Şönt Reaktör vs. fideri için)

1 İmalatçı Adı




2 Tip İşareti

3 Ark söndürme ortamı Vakum



6 Otomatik Yeniden Kapatma Evet

7 Anma Yıldırım Darbe Dayanım Gerilimi (1.2/50 µsec) (kV-peak)

170 (iç yalıtım)

8 Anma Güç Frekanslı Dayanım Gerilim (1 min.) (kV-rms)

70 (iç yalıtım)

9 Anma akımı (A) 1250

10 Anma Kablo Şarj Kesme Akımı (A) Min. 25

11 Anma hat sarj kesme akımı (A)

12 Maks. Kapasitif kesme akımı (A)

13 Saf indüktif akım kesme kapasitesi (A)

14 Hat şarj akımını kesmesi için maksimum aşırı gerilim faktörü (A)

15 Kablo şarj akımını kesmesi için maksimum aşırı gerilim faktörü (A)

16 Atlamasız Anma Geçici Toparlanma Gerilimi (IEC’ göre altı parametreli gösterim)

ITRV Part

- VI (kV)

- tI (sec)

TRV Part

- V1 (kV)

- t1 (µsec)

- Uc (kV)

- t2 (µsec)

Gecikme Hat parametreleri

- V' (kV)

- t' (µsec)

- td (delay time) (µsec)

17 Anma Atlama Faktörü

Genlik Faktörü




Yükselme Oranı (V/µsec)

18 Anma Kısa Devre Kesme Akımı

AC bileşeni (kA-rms) 25

DC bileşeni IEC 62271-100

19 Anma kısa devre kapama akımı (kA- tepe)

62.5

20 Anma Kısa Süreli Dayanma Akımı (3 sec) (kA-rms)

25

21 Anma faz uyuşmazlığı kesme akımı (kA-rms)

22 Gelişen hata kesmesi (kA-rms) 25

23 Kısa Hat Arıza Kesme (Kesiciye 1 km’den daha yakın arızalar) (kA-rms)

24 Kritik Akım Kesme (kA-rms)

25 Kısa Devre Akımını Paralel Kesme (kA-rms)

Düşürme derecesi

26 İlk kutup temizleme faktörü 1.5

27 Anma çalışma dizisi O-0.3 sec. CO-1-3min-CO

28 Anma çalışma zamanları (milisaniye)

Maksimum kesme (açma) süresi <80

Maksimum kapama süresi <120

Ark zamanı


Kapatma İçin Yay

Açma İçin Yay

30 Açma öncelikli (evet/hayır) Evet

31 Yardımcı güç kaynağı gerilimi 110 Vdc; + %10, - % 15

32 Güç tüketimi (watt)

Kapatma Bobinleri

Açma Bobinleri

Mekanizma kutusu ısıtıcısı

33 Adet

Kapatma bobini (adet)

Açma Bobinleri(adet)




Yardımcı kontaklar (NO/NC)

(pcs/pcs) 6/6

Yardımcı kontakların anma akımı 10A

34 Dayanım Özellikleri

Açma kapama işlem sayısı

Nominal akımda kesme sayısı

Bakım yapılmadan anma kesme

kapasitesinde kesme işlemi

sayısı

50

35 Dayanım Sınıfı

Elektriksel E2

Mekaniksel M2

Kapasitif C2

36 Toplam net ağırlık (kg)

Hızlı Topraklama Ayırıcıları

1 İmalatçı Adı

2 Tip İşareti


4 Anma Kısa Süreli Dayanım Akımı (1 sn.) (kA-rms)

25

5 Anma Tepe Kısa Devre Akımı (kA) 62.5

6 Anma Yıldırım Darbe dayanım gerilimi (1.2/50 µsec) (kV-peak)

200

7 Anma güç frekanslı dayanım gerilim (1 min.) (kV-rms)

85


. Kapatma İçin Yay

. Açma İçin Yay

9 Çalışma zamanı (saniye)

. Açma

. Kapatma

10 Elle çalıştırma tertipatı (Evet/Hayır) Evet

11 Bakımsız mekanik dayanımı (açma-kapama)

12 Dayanım sınıfı




Elektriksel E1

Mekaniksel M0

13 Kontak Tipi

14 Kontak Yüzeyi Malzemesi

15 Yardımcı Kontaklar

. Adet (NA/NK) (adet/adet) 6/6

. Gerilim (V)

. Akım (A) 10

16 Minimum izolasyon mesafesi (mm)

. Açık kontaklar arasında

Akım Trafosu (Trafo Giriş Hücresi)

1 İmalatçı Adı

2 Tip işareti

3 Akım Transformatörü Tipi (Blok veya toroidal)


5 Anma Primer Akımı (A) Tek Hat Şemasına Göre

6 Anma Sekonder Akımı (A) 1

7 Ölçü Sargısı (Adet) Tek Hat Şemasına Göre

. Doğruluk Sınıfı Tek Hat Şemasına Göre

. Gücü (VA) Tek Hat Şemasına Göre

8 Koruma Sargısı (Adet) Tek Hat Şemasına Göre



9 Anma Kısa Süreli Dayanım Akımı (kA) 25

10 Anma Tepe Kısa Devre Akımı (kA-tepe) 62.5

11 İzolasyon Malzemesi

12 Kısmi Boşalma seviyesi Um=36 kV




1.3 Um – 10 sec1.1 Um -- 1 min -- 250 pc

a İzolasyon ortamı

. İzolasyon malzeme imalatçısı

. Reçine

. Dolgu malzemesi

. Sertleştirici

. Hızlandırıcı

b Kayıp faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C

c Dielektrik faktör (E) (20 °C)

d Özdirenç (q-ohm.cm)

.20 °C

.80 °C

e Camlaşma sıcaklığı (°C)

f Nem çekme oranı (%)

g Çekme kuvveti (N/mm2)

h Kopmaya kadar uzama (%)

i Eğilme mukavemeti (N/mm2)

j Statik E-Modülü (N/mm2)

Akım Transformatör (Kuplaj Hücresi)

1 İmalatçı Adı

2 Tip İşareti

3 Akım Transformatörü (blok veya toroidal)




7 Ölçü Sargısı (adet) Tek Hat Şemasına Göre






8 Koruma Sargısı (adet) Tek Hat Şemasına Göre




10 Anma Tepe Kısa Devre Akımı (kA) 62.5


12 Kısmi Boşalma seviyesi

Um=36 kV 1.3Um–10 sec 1.1 Um -- 1 min -- 250 pc



. Reçine

. Dolgu malzemesi

. Sertleştirici

. Hızlandırıcı

b Kayıp faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C



.20 °C

.80 °C







Akım Trafosu (hat çıkış fideri)

1 İmalatçı Adı




2 Tip işareti















Um=36 kV 1.3 Um – 10 sec 1.1 Um – 1 min – 250 pc



. Reçine

. Dolgu malzemesi

. Sertleştirici

. Hızlandırıcı

b Kayıp faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C






. 20 °C

. 80 °C







Akım Trafosu (Kapasitör Bank Fideri)


2 Tip işareti















Um=36 kV 1.3 Um – 10 sec 1.1 Um – 1 min – 250 pc






. Reçine

. Dolgu malzemesi

. Sertleştirici

. Hızlandırıcı

b Kayıp faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C



.20 °C

.80 °C



g Kopmaya kadar uzama (%)

h Eğilme mukavemeti (N/mm2)

i Statik E-Modülü (N/mm2)

j Kopmaya kadar uzama (%)

Akım Transformatör (Yardımcı servis transformatörü fideri)

1 İmalatçı Adı

2 Tip işareti


















Um=36 kV 1.3 Um – 10 sec 1.1 Um -- 1 min -- 250 pc



.Reçine

.Dolgu malzemesi

.Sertleştirici

.Hızlandırıcı

b Kayıp faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C

c Dielektrik faktör(E) (20 °C)


.20 °C

.80 °C







Gerilim Trafosu

1 İmalatçı Adı

2 Tip İşareti





4 Anma Primer Gerilimi (kV) Tek Hat Şemasına Göre

5 Anma Sekonder Gerilimi (kV) Tek Hat Şemasına Göre



. Gücü(VA) Tek Hat Şemasına Göre

7 İzolasyon malzemesi


Um=36 kV 1.3 Um – 10 sec 1.1 Um -- 1 min -- 250 pc

9 Anma Gerilimi faktör 1.2 permanent 1.9 (30 sec)

10 Net ağırlık (kg)



.Reçine

.Dolgu malzemesi

.Sertleştirici

.Hızlandırıcı

b Kayıp faktörü

.20 °C

.80 °C

.100 °C

c Dielektrik faktör(E) (20 °C)


.20 °C

.80 °C










Orta gerilim sigortası

1 Gerilim transformatörü için anma akımı 2 A

2 Yardımcı servis transformatörü için anma akımı

10 A

Tüm hücreler için kapasitif gerilim göstergesi

1 Yardımcı Kontak Adet (NA/NK) (adet/adet)

1/1 veya (1x Enversör)

ORTA GERİLİM PARAFUDRLAR

TANIM İSTENEN GARANTİ EDİLEN

1. İmalatçının adı ve menşei

2. İmalatçının tip işareti

3. Çalışma koşulları

- Deniz seviyesinden yükseklik(Metre)

- Ortam sıcaklığı

Günlük en yüksek°C

Günlük en düşük°C

24 saatlik ortalama°C

Bir yıllık ortalama°C

- Maksimum nispi nem%

(24 saatlik ortalama)

- Yer sarsıntısı

Yatay ivme(g)

Düşey ivme(g)

4. Uygulanan standartlar

5. Korunacak donanım

6.

Sistem topraklaması

(Direkt topraklı/Direnç üzerinden topraklı)

7. Sistem anma gerilimi(kV-rms) 36





8. Sistemde toprak arızalarının azami temizlenme süresi(sn)

9. Sisteme bağlantı Faz-toprak arasına

10. Parafudr ile korunacak donanım arasındaki iletkenin maksimum uzunluğu (koruma mesafesi) (mm)

11. Parafudrun bağlandığı noktada sistem kısa devre akımı (kA)

25

12. Parafudr sınıflandırması

13. Parafudr dizaynı

Wrap(sargı)/cage(kafes)/tube(tüp)

14. Parafudr anma gerilimi, Ur(kV-rms) 36

15.

Parafudr sürekli çalışma gerilimi, Uc

(*) İstenen değerden farklı bir değer verilmesi halinde, verilen değerin uygunluğu konusunda alıcıya gerekli açıklama yazılı olarak yapılacaktır. (kV-rms)

16. Parafudr anma boşalma akımı, In (8/20µs) (kA)

17. Anma frekansı (Hz) 50

18. Parafudr anma kısa devre akımı (kA-rms)

19. Kısmi deşarj seviyesi (pC)

20. Metal oksit direncin özellikleri (1 adet metal oksit direnç için doldurulacaktır.)

İmalatçı adı ve menşei

Çapı(mm)

Yüksekliği(mm)





Ağırlığı(kg)

Sıcaklık (heat) kapasitesi

Minimum(kJ/°C)

Maksimum(kJ/°C)

Anma gerilimi

Minimum(kV-rms)

Maksimum(kV-rms)

Çalışma gerilimi(kV-rms)

Referans gerilimi

Minimum(kV-rms)

Maksimum(kV-rms)

Direnç malzemesinin adı

Temas yüzeyinin malzemesi

Dış tabakanın malzemesi

Anma boşalma akımında artık gerilimi

Minimum(kV)

Maksimum(kV)

21. Komple parafudrda kullanılan metal oksit direnç sayısı(Adet)

22. Komple bir parafudrdaki ünite (parça) sayısı(Adet)

1

23. Ortam sıcaklığında;

Referans akım(kA-tepe)

Referans gerilim(kV-rms)





24. Ortam sıcaklığında, komple parafudrun sürekli çalışma geriliminde sürekli akımın rezistif ve kapasitif bileşenleri(mA)

25. Dik akım darbesi artık gerilimi

Akım darbesi tipi

Akım darbesi tepe değeri(kA-tepe)

En yüksek artık gerilim(kV-tepe)

26. Dik akım darbesi koruma seviyesi,STIPL

27. Yıldırım darbesi artık gerilimi

Akım darbesi tipi

Akım darbesi tepe değerleri(kA-tepe)

En yüksek artık gerilimler

Anma boşalma akımının 0.5 katında(kV-tepe)

Anma boşalma akımının 1 katında(kV-tepe)

Anma boşalma akımının 2 katında(kV-tepe)

28. Yıldırım darbesi koruma seviyesi,Upl(kV-tepe)

29. Anahtarlama darbesi artık gerilimi

Akım darbesi tipi

Akım darbesi tepe değeri(KA)

En yüksek artık gerilim(kV-tepe)

30. Anahtarlama darbesi koruma seviyesi, Ups(kV-tepe)

31. Yüksek akım darbesi çalışma rejimi

Yüksek akım darbe tepe değeri (4/10 µs) (kA-tepe)





Komple test öncesi ve sonrası artık gerilimdeki en yüksek değişim(%)

32. Isıl enerji değeri, Wth(kJ/kV)

33. Tekrarlı yük aktarma oranı, Qrs(kJ/kV)

34. Zamana göre şebeke frekanslı gerilim karakteristikleri

- Parafudra uygulanabilecek en yüksek

işletme frekanslı gerilim

1s(kV-rms)

10s(kV-rms)

100s(kV-rms)

3600s(kV-rms)

35. Basınç sınırlayıcı düzenek (Var/Yok)

36. Varsa basınç sınırlama aygıtını çalıştıracak en yüksek zaman süresi

- Yüksek akım(ms)

- Düşük akım(ms)

37. Kısa devre akımına dayanım

- Yüksek akım(kA-rms)

- Düşük akım(A-rms)

38. Gaz doldurulmuş bölüm

- Var/Yok

- Var ise gazın cinsi ve özelliği

39. Parafudr ayırıcısı(Var/Yok) Yok

40. Montaj şekli (mesnet tipi/konsol tipi)





41. Parafudr mahfaza tipi

42. Parafudr mahfazasının imalatçısı

43. Silikon mahfazanın beyan edilen kullanılabilme süresi

44. Parafudr mahfazası dielektrik dayanımı

- Şebeke frekanslı dayanım

gerilimi,yaşta(kV-rms) 70 (iç yalıtım)

- Yıldırım darbe dayanım gerilimi(kV-tepe) 170 (iç yalıtım)

45. Minimum yüzeysel kaçak yolu uzunluğu(mm/kV)

46. Parafudrda kullanılan silikon hammaddesi

- İmalatçının adı ve menşei

- Teklif edilen malzemenin kodu

- Cinsi (LSR-Sıvı/HTV-Katı)

- Fiziksel özellikleri

Renk

Yoğunluk(gr/cm3)

Sertlik

LSR(shore)

HTV(shore)

Çekme mukavemeti(N/mm2)

Uzama (%)

Yırtılma mukavemeti (ISO 34-1)

(N/mm)

İz oluşumu dayanımı (IEC 60587) (kV)

Volume resistivity (IEC 60093)





- Kimyasal özellikleri(***)

(***)İstekli/Yüklenici silikon gövde ve yapraklarda kullanacağı malzemenin kimyasal özelliklerini içeren analiz raporlarını teklifleriyle/onay dokümanlarıyla birlikte vereceklerdir.

47. Terminaller

- Hat Terminalleri

Tipi (silindirik tip/klemens tip/cıvatalı

tip)

Malzemesi

Bağlanacak iletkenin kesiti

- Toprak terminalleri

Tipi (silindirik tip/klemens tip/cıvatalı

tip)

Malzemesi

Bağlanacak iletkenin kesiti

48. Mekanik dayanım

- Belirtilen uzun süreli yük, SLL(Nm)

- Belirtilen kısa süreli yük, SSL(Nm)

49. Parafudrun boyutları (mmxmmxmm)

50. Parafudrun net ağırlığı (kg)

51. Parafudrun brüt taşıma ağırlığı(kg)

EPOKSİ REÇİNE


1 Epoksi reçinenin imalatçısı

2 İmalatçının tip işareti



EPOKSİ REÇİNE


3 Epoksi reçine yalıtım malzemesi karışımı (Malzemelerin ticari adı ve karışımdaki miktarı ağırlık olarak verilecektir)

Reçine

Dolgu

Sertleştirici

4 Dielektrik kayıp faktörü (tan)

20 C Max %2,5

80 C Max %4

100 C

5 Dielektrik sabiti (r) (20C) 3-5

6 Özgül direnç

20C’de (ohm-cm) 1014

80C’de (ohm-cm) 1012

7 Camlaşma sıcaklığı (C ) (Tg)

8 Su emme oranı (%)

9 Çekme kuvveti (N/mm2)

10 Kopma halinde uzama(%)

11 Statik E-Modülü (N/mm2)

12 Et Kalınlığı (mm) Min 4

Max 6



EK-3: SAPMALAR LİSTESİ

Sipariş No:

Poz No:

Alıcının Mlz. Kod. No:

A- TEKNİK ŞARTNAMEDEN SAPMALAR (Hangi maddelerde sapmalar olduğu ve sapmaların neler olduğu teklif sahibi tarafından açıkca belirtilecektir.)

……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

………………………………………………………………. B- GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTESİNDEKİ SAPMALAR (Hangi maddelerde sapmalar olduğu ve sapmaların neler olduğu teklif sahibi tarafından açıkca belirtilecektir.)

……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

……………………………………………………………….

OG HAVA YALITIMLI TEK BARALI METAL MAHFAZALI …

Documents

Transcript of OG HAVA YALITIMLI TEK BARALI METAL MAHFAZALI …