0

نظام خاص ورشکستگی بانکی (:Resolutionد گزر)

رکن غایب شبکه ثبات مالی در ایران

دکتر محمد طالبیهامدیر عامل صندوق ضمانت سپرده

زادهدکتر محمد جواد شریفعلیه السالماستادیار دانشکده معارف اسالمی و اقتصاد دانشگاه امام صادق

1

ارکان شبکه ثبات مالیFinancial Stability Net

رکن سیاست پولی و آخرین قرض دهنده

رکن مقرراتو گذاری نظارت

رکن حمایت مصرف (ردهضمانت سپ)کنندگان

رکن نظام خاص ی ورشکستگ

نهادهای (گزرد)مالی

2

انواع نظامات ورشکستگی

هنگامی که نهادهای غیر مالی دچار توقف می شوند از .استفاده می شودBankruptcyقوانین ورشکستگی

در مورد نهادهای مالی دارای اهمیت سیستمی از قوانین( گزرد)نظام خاص ورشکستگی نهادهای مالی

Resolutionاستفاده می شود .

3

بحران اخیر و توسعه نظام هایخاص ورشکستگی بانکی

و توسعه اختیارات 2010فرانک در –تصویب قانون داد مقام مسوول گزرد در ایاالت متحده

200۹ایجاد رژیم مخصوص گزرد در قانون بانکداری انگلستان

در سال FSBگزرد توسط تدوین استانداردهای بین المللی2014

رد در تصویب دستور العمل اتحادیه اروپا در حوزه احیا و گز2014سال

4

ایرادات استفاده از قوانین عادی ورشکستگی در مورد بانک ها

bank runابعاد روانی بحران و احتمال وقوع

درباره سایر نهادهای مالی

ک ریس: مساله زمان در بازپرداخت مطالبات غرما

نقدینگی غرما

کاهش قیمت دارایی ها در بازار و آسیب دیدنسایر بنگاه ها

5

اهداف نظام خاص ورشکستگی نهادهای مالی

در اتخاذ تصمیم و اقدام درباره نهادهای مالی دچار یا

:معرض توقف، ضمن

عدم استفاده از منابع دولت و مالیات دهندگان

جلوگیری از اختالل جدی سیستمی در

بخش مالی و کلاقتصاد

تداوم خدمات اد مالی کلیدی نه

مذکور

6

مقام مسوول نظام خاص ورشکستگی نهادهای مالی

7

نسل اول سازوکارهای گزرد

الگو گرفته بود که از دهه FDICنسل اول سازوکارهای گزرد بیش از هر چیز از مدل تصفیه •.در حال اجرا است1۹30

ا سه تفاوت اساسی بFDICروش روش های مرسوم ورشکستگی

:دارد

ی فرآیند گزرد بدون مراجعه به دادگاه انجام م•.پذیرد

خته می دارایی ها با سرعت بسیار بیشتری فرو•.شود

عالوه بر دارایی ها بدهی ها نیز به خریدار •.منتقل می شود

8

ابزارهای نسل اول نظام خاص ورشکستگی نهادهایمالی

Purchase and Assumptionخرید و پذیرش •

Bridge Bankتاسیس بانک انتقالی •

Deposit Payoffپرداخت سپرده های ضمانت شده و انحالل بانک •

Open Bank Assistanceکمک به بانک در حال فعالیت •

9

ثالم: ابزارهای مبتنی بر انتقال

10

قلمرو نظام خاص ورشکستگی نهادهای مالی

2010پیش از

اختصاص گزرد به نهادهای بیمه شده •FDICتوسط

2010پس از

Orderlyفرانک و تاسیس –قانون داد •

Liquidation Authority

11

سازوکارهایمحدودیت های نسل اول

مشکل اول

ی در یافتن خریدار برای بانک های بزرگ بین الملل•مدت زمان کوتاه

مشکل دوم

های لزوم هماهنگی گسترده بین المللی برای بانک•بزرگ

ممشکل سو

عهدات نیاز خریدار به منابع نقدی کافی برای ایفای ت•ناشی از انتقال بدهی ها

12

سازوکارهای نسل دوم نظامورشکستگی نهادهای مالی

ex-ante planningبرنامه ریزی پیشینی

هماهنگی بین المللی نهادهای ناظر

bail inمعرفی ابزار نجات از درون

13

برنامه ریزی پیشینی

طرح احیااحتمال ورود بانک به Recovery Planطرح احیا •

.مرحله گزرد را کاهش می دهد

طرح گزرد

( گزرد)طرح ورشکستگی نهادهای مالی •Resolution Plan احتمال نیاز به کمک های مالی

.دولت را کاهش می دهد

14

هدف از تهیه طرح گزرد

Too Big to Failپایان دادن به پدیده

رگاطمینان از گزردپذیری نهادهای مالی بز

دتسهیل کار مقامات مسوول در انجام گزر

15

ارزیابی گزردپذیری

Resolvabilityاستراتژی های گزرد نقش مهمی در ارزیابی گزردپذیری •

Assessmentهر نهاد مالی دارد .

ر راه مدیران بنگاه موظفند بنا به اعالم مقامات مسوول موانع موجود د•. گزردپذیری بنگاه را برطرف نمایند

16

bail inنجات از درون

ن نجات از درون نوعی بازسازی سریع بانک از طریق نادیده گرفت•. ترتیبات و حقوق قراردادی است

17

ظام ورشکستگی بانکی در نحقوقی ایران

575تا 412مواد -1311قانون تجارت •

1318قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی در سال •

ا هترتیب انحالل و ورشکستگی بانک-1351فصل سوم قانون پولی و بانکی •(41تا 3۹شامل مواد )

18

لی و تحلیل فصل سوم قانون پو1351بانکی

قانونگذار سه راه حل را به تناسبش های ضعیف پیوضع در مورد بانک

:بینی کرده است

Earlyمداخله زودهنگام : راه حل اول•

Intervention بانک مرکزی برای بهبود وضعبانک و بازگرداندن آن به حالت عادی

نوعی نظام خاص ورشکستگی بانکی: راه حل دوم•( گزرد)

تفاوت فرآیند ورشکستگی عادی با برخی: راه حل سوم•ها

19

یقانون پولی و بانک39ماده

رکزی در موارد زیر ممکن است بنا به پیشنهاد رییس کل بانک م»•نخست ایران و تأیید شورای پول و اعتبار و تصویب هیأتی مرکب از

ک به اداره امور بانوزیر و وزیر دارایی و وزیراقتصاد و وزیر دادگستری ره عهده بانک مرکزی ایران واگذار شود یا ترتیب دیگری برای ادا

.اجازه تأسیس بانک لغو شودیا بانک داده شود

.....-الف •غاء اجازه بانکی که اجازه تأسیس آن لغو می شود از تاریخ ال-تبصره •

«.تأسیس طبق دستور بانک مرکزی ایران عمل خواهد کرد

20

آیین نامه طرز اداره بانک و نحوه الغاء اجازه تأسیس بانک در موارد مذکور در

قانون پولی و بانکی کشور39ماده

هرگاه الغاء اجازه تأسیس بانک پس از شروع به عملیات-8 ماده •گهی ختم و آخاتمه تصفیه بانکی باشد آن بانک از تاریخ الغاء اجازه تا

.عمل باید طبق دستور بانک مرکزی ایران عمل نمایدزی ایران و هیأت تصفیه به پیشنهاد رییس کل بانک مرک- تبصره

.تأیید شورای پول و اعتبار تعیین خواهد شد

21

یقانون پولی و بانک41ماده

ر گونه اتخاذ قبل از هدادگاهدر صورتی که توقف یا ورشکستگی بانکی اعالم شود -الف»•صول بانک مرکزی ایران از تاریخ و. تصمیم نظر بانک مرکزی ایران را جلب خواهد کرد

وجه به دادگاه بات. استعالم دادگاه باید ظرف یک ماه نظر خود را کتباً به دادگاه اعالم دارد.دنظر بانک مرکزی ایران و دالئل موجود در پرونده تصمیم مقتضی اتخاذ خواهدکر

.دتصفیه امور بانک ورشکسته با اداره تصفیه امور ورشکستگی می باش-ب •نده بانک در تمام موارد انحالل و ورشکستگی بانکها تصفیه امور آنها با نظارت نمای-ج •

.مرکزی ایران انجام خواهد گرفترجه استرداد سپرده های پس انداز یا سپرده های مشابه تا میزان پنجاه هزار ریال در د-د •

اول و سپرده های حساب جاری و سپرده های ثابت تا همان مبلغ در درجه دوم برکلیه .تعهدات دیگر بانکهای منحل شده یا ورشکسته و سایر حقوق ممتازه مقدم است

«.دبا انحالل یا ورشکستگی یک بانک نام آن از دفاتر اداره ثبت حذف خواهد ش-ه •

22

نقاط قوت قانون پولی و 1351بانکی

تفطن قانونگذار به لزوم طراحی راهکارهای خاص برای مدیریت

های بانکی بحران

ی گشودن راه نظام خاص ورشکستگ( گزرد)بانکی

23

نقاط ضعف قانون پولی و 1351بانکی

گی سایر سکوت قانون درباره ترتیبات ورشکستنهادهای مالی

د عدم صدور مجوز قانونی برای ابزارهایی ماننتاسیس بانک انتقالی و نجات از درون

Resolutionعدم تعیین مقام مسوول گزرد

Authority

ه عدم توجه به مساله گزردپذیری و در نتیجتشریفاتی شدن فصل سوم قانون

24

نتیجه گیری

کافیرهای مواد سه گانه فصل سوم قانون پولی و بانکی نتوانسته است بست•کلی آورد و از همین رو بازنگریفراهم ورشکستگی بانکی را خاص نظام برای

. فصل سوم قانون مذکور ضرورت دارد