48

Floods and Flash Floodsწყალდიდობები და წყალმოვარდნები

Recorded Flood and Flash Flood Eventsდაფიქსირებული წყალდიდობები და წყალმოვარდნები

3.53.5.1საქართველოს ტერიტორიისთვის დამახასიათებელია წყალდიდობები და წყალმოვარდნები. წყალდიდობას ახასიათებს განვითარების შედარებით ნელი ტემპი და გამოწვეულია ხანგრძლივი წვიმებით ან თოვლის სწრაფი დნობით. ამ ტიპის წყალდიდობები ხდება მაშინ, როდესაც მდინარის კალაპოტის ტევადობა ნაკლებია წყლის ჩამონადენზე. წყალმოვარდნა საქართველოში ინტენსიური წვიმებით წარმოქმნილი ერთიანი ჩამონადენის უეცარი ზრდის შედეგია, რაც შეიძლება წარმოიქმნას აგრეთვე კაშხლის გარღვევით, მეწყრული სხეულით ხეობის ჩაკეტვის შედეგად და სხვ. მდინარეები, რომლებიც ძირითადად თოვლის მდნარი წყლით ან მყინვარული ჩამონადენით საზრდოობენ, ხასიათდებიან ხარჯის მაღალი მაჩვენებლით გაზაფხულსა და ზაფხულში და დაბალი მაჩვენებლით - ზამთრის განმავლობაში. მდინარეები, რომლებიც ძირითადად საზრდოობენ წვიმებით, წარმოქმნიან წყალდიდობებს ინტენსიური წვიმების შედეგად. მდინარეები, რომლებიც სათავეს იღებენ კავკასიონის სამხრეთ კალთაზე, სადაც თოვლიანობა სეზონური მოვლენაა, ხასიათდებიან გაზაფხულის წყალდიდობებითა და ზაფხულ-შემოდგომის წყალმოვარდნებით.

წყალდიდობები და წყალმოვარდნები, რომლებმაც გამოიწვიეს დიდი ზარალი: ● მდინარე რიონზე 1895 და 1922 წლებში ადგილი ჰქონდა უძლიერეს წყალდიდობებს,

რამაც კოლხეთის დაბლობზე გამოიწვია ადამიანთა მსხვერპლი და დიდი მატერიალური ზარალი;

● მდინარე მტკვარზე 1968 წლის 18-19 აპრილს დაფიქსირდა წყლის კატასტროფულად დიდი ხარჯი – 2450 მ3/წმ, , რომელიც გამოწვეული იყო თოვლის ინტენსიური დნობითა და ამ პერიოდში მოსული შედარებით უხვი წვიმებით;

● 1987 წლის 21 იანვარს მდინარე რიონმა სოფელ საგვიჩაოსთან გაარღვია მიწის დამცავი ზვინული და დატბორა საკმაოდ ვრცელი ტერიტორია. დაიტბორა დასახლებული პუნქტები და უდიდესი ზარალი მიაყენა სოფლის მეურნეობას. იყო ადამიანთა მსხვერპლიც.

გარემოს ეროვნული სააგენტოს მიერ აღრიცხული წყალდიდობა-წყალმოვარდნების შემთხვევების რაოდენობა, ზარალი და მსხვერპლი 1995-2010 წლებში ნაჩვენებია ცხრილში 3.3.

The territory of Georgia is characterized by floods and flash floods. Floods take place less rapidly, due to runoff from sustained precipitation or rapid snow melt exceeding the capacity of a river’s channel. Flash floods result from heavy precipitation or sudden releases from an upstream impoundment cre-ated behind a dam, landslide, or glacier. Rivers that are mainly fed by snow melt or glacial melt water from the Caucasus will have high flows for 160 to 180 days per year in the spring and the summer, and produce a low flow throughout the winter. Rain-fed rivers may flood after intense rain storms. Rivers that originate on the southern slopes of the Caucasus, where seasonal snow exists, are characterized by spring and summer floods and autumn flash floods. Rivers that originate from the western part of central Georgia’s mountains are characterized by spring floods and summer-autumn flash floods. Rain-fed flash floods occur in the Kolkheti lowlands, the Caucasus Mountains nearby Kolkheti lowland, and in the Meskheti Range. Many rivers in Eastern Georgia and Ajara show flash flood behavior.

High impact floods-flash floods include:● The 1895 and 1922 catastrophic floods on Rioni River that caused death of people and huge

economic damage.● The 1968 Mtkvari flood in Tbilisi on April 18-19 with a peak discharge of 2,450 m3/s. This flood

was caused by intensive snow melt combined with heavy rain. ● The 1987 flood of the Lower Rioni River. On January 21, 1987, the Rioni River breached the

northern embankment at the village of Sagvichao. A vast territory was inundated for a long period of time, many settlement areas were flooded, leading to some casualties, and huge damage to the local agricultural sector.

The number of flood-flashflood events, and damage and casualties caused by them, recoded by NEA between 1995 and 2010, are presented in Table 3.3.

�ლებიYears

�ყალდიდობები და �ყალმოვაჽდნებიFloods and Flash floods

შემთხვევათა ჽი�ხვი

Number of Events

მლნ. ლაჽი

Mln GEL

მსხვეჽპლი

Casualties

უაჽყოფითი ეფექ�ი/Negative Effect

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010სულ/Total

1

1

0

1

1

0

0

0

2

1

4

1

1

3

5

3

24

3.2

28.5

38

2

30.5

2

4.1

78.7

4.2

20.5

80

15

40.3

38

30

20.7

435.7

4

11

12

2

8

2

4

16

6

10

20

8

7

16

20

18

164

აღრიცხული წყალდიდობები და წყალმოვარდნები 1995-2010 წლებში. Recorded flood and flash flood events between 1995-2010.ცხრილი/Table 3.3

49

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

""

!!!

!!!

""

!!!

"""

gori

baTumi

soxumi

Telavi

mcxeTa

Tbilisi

quTaisi

zugdidi

rusTavi

ozurgeTi

axalcixe

ambrolauri

TurqeTi

somxeTi azerbaijani

ruseTis federacia

Savi zRva

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

""

!!!

!!!

""

!!!

"""

gori

baTumi

soxumi

Telavi

mcxeTa

Tbilisi

quTaisi

zugdidi

rusTavi

ozurgeTi

axalcixe

ambrolauri

TurqeTi

somxeTi azerbaijani

ruseTis federacia

Savi zRva

01 − 56 − 1011 − 1516 − 19

�ყალმოვაჽდნების ჽაოდენობა მუნი�იპალი ე ების მიხედვით (1886-2010 ��.)Number of flash floods per municipality (1886-2010)

01 − 1011 − 2021 − 5051 − 111

�ყალდიდობების ჽაოდენობამუნი�იპალი ე ების მიხედვით (1400-2010 ��.)Number of floods per municipality (1400-2010)

0 50 100 200

მასშ აბი / Scale: 1:2 500 000

კმ/km

�ყალდიდობები/Floods

�ყალმოვაჽდნები/Flash Floods

დაფიქსირებული წყალდიდობები და წყალმოვარდნები/Recorded Flood and Flash Flood Events

ცალკეული მუნიციპალიტეტების

ტერიტორიებზე დღემდე

დაფიქსირებული

წყალდიდობების/

წყალმოვარდნების რაოდენობა

ლიტერატურულ წყაროებსა

და პრესაში გამოქვეყნებული

მონაცემების საფუძველზე

წყარო/Source: CENN/ITC

50

Flood Discharge Analysisწყალდიდობის ხარჯის ანალიზი3.5.2

წყალდიდობების ხარჯის ანალიზისთვის გამოყენებულ იქნა 108 ჰიდროლოგიური საგუშაგოს მონაცემები. მონაცემების დიდი ნაწილი მოიპოვებოდა მხოლოდ აღრიცხვის ჟურნალების სახით. დიდი მოცულობის მონაცემთა ბაზიდან ყოველი ჰიდროლოგიური სადგურისთვის შეირჩა წყლის მაქსიმალური დონე და ხარჯი (წლიური და მრავალწლიური). ზოგიერთი სადგური, მაგ., თბილისის სადგური მდინარე მტკვარზე ფუნქციონირებდა 72 წლის განმავლობაში, სხვა სადგურები კი – მხოლოდ 10 წლის განმავლობაში. სადგურების ყველაზე დიდი რაოდენობა მუშაობდა მე-20 საუკუნის შუა წლებში. ყოველი სადგურისთვის ჩატარდა მონაცემების ანალიზი (იხილეთ ნახაზი 3.6). ზედა მარცხენა გამოსახულება გვიჩვენებს ხარჯისა და წყლის დონის ურთიერთდამოკიდებულებას. დიაგრამაზე ნაჩვენები გაფანტული წერტილები უკავშირდება მდინარის კალაპოტის დონის ცვალებადობას. შუა გამოსახულება აჩვენებს წყლის მაქსიმალური დონისა და ხარჯის ფუნქციას დროის მიხედვით. მდინარე სუფსისთვის ყველაზე დიდი წყალდიდობა 1967 წელს აღინიშნა. მარჯვნივ განლაგებული ორი გამოსახულება კი გვიჩვენებს გამბელის მაქსიმალური მაჩვენებლების გადანაწილებას წყლის დონისა და ხარჯისთვის. გამბელის გადანაწილება არის მათემატიკურად გამოსახული კავშირი მოვლენის სიხშირესა და სიძლიერეს (მაგნიტუდას) შორის, ამ შემთხვევაში – წყლის დონესა და ხარჯს შორის. მაღალი მაგნიტუდის მქონე მოვლენები, ისეთი, როგორიცაა ექსტრემალური სიმძლავრის ხარჯი მდინარეში, ხასიათდება ნაკლები სიხშირით, ვიდრე დაბალი მაგნიტუდის მქონე იგივე მოვლენა. მარჯვენა გამოსახულებაზე წარმოდგენილი ურთიერთკავშირის ამსახველი მრუდის გამოყენებით მოხდა მდინარეებისთვის წყლის დონისა და ხარჯის პროგნოზირება 5, 10, 25, 50 და 100 წლის განმეორებადობის პერიოდებისთვის (გპ). აღნიშნული მონაცემები ცხრილის სახით ნაჩვენებია ნახაზზე (ქვედა მარცხენა გამოსახულება). მოცემული შედეგები შეუდარდა ქართველი ექსპერტების (ბ.უკლება, გ.თამაზაშვილი, ვ.ტრაპაიძე) მიერ გაკეთებულ ანალიზს, რომელმაც აჩვენა შედეგების თანხვედრა.შემდეგ ეტაპზე მოხდა ყველა სადგურის სივრცული კოდირება (კოორდინატებზე დასმა) და გადაყვანილ იქნა ESRI-ის ე.წ. shape file ტიპის ფაილში. მდინარის წყლის დონეები და ხარჯები 5 სხვადასხვა განმეორებადობის პერიოდისთვის დაემატა ატრიბუტული ცხრილის სახით. ატრიბუტული მონაცემები ნაჩვენებია რუკაზე.

For the flood discharge analysis a total of 108 hydrological stations were used. Much of the data was available in paper log books. From the large amount of data that existed, the yearly maximum water level and discharges were stored in a database for each of the stations and for the total duration of the measurements. Some stations, like the Tbilisi station on the Mtkvari River, have been operational for 72 years; other stations were operational for only 10 years. The peak in hydro station density oc-curred in the middle of the 20th century. For each of the stations, an analysis of the data was carried out as illustrated in Figure 3.6. The top left panel gives the relation between the discharge and water level. The scatter in this plot is due to changes in the river bed levels that occurred over time. The middle panel gives the maximum water level and discharge as a function of time. For the Sufsa River, 1967 was the worst flood. The two pan-els on the right indicate the fit of a Gumbel extreme value distribution for water level and discharge. The Gumbel distribution is a mathematical relation between the frequency of occurrence of a certain event and the magnitude of that event. In this case, water level and discharge. High magnitude events, such as extreme discharges, occur less frequently than low magnitude events. Using the relation indicated in the right hand panels, the discharge and water levels were predicted for events with an average return period (RP) of 5, 10, 25, 50, and 100 years. A tabular overview of this data is given in the bottom left panel of the figure. A comparison with similar analyses by Georgian experts (Baadur Ukleba, Gigla Tamazashvili and Vaja Trapaidze) revealed a close match.All the stations were geocoded into an ESRI shapefile; the discharge and water levels for the five year return periods were added as attributes. These attributes are depicted in the map.

მაგნიტუდა-სიხშირის ანალიზის ნიმუში ერთ-ერთი ჰიდროლოგიური სადგურისთვის. მსგავსი ანალიზი ჩატარდა საქართველოს ტერიტორიაზე განლაგებული 108 სადგურისთვის. Example of the results of magnitude-frequency analysis for one of the hydrological stations. The same analysis was carried out for the 108 available stations in Georgiaნახაზი/Figure 3.6

350300250200

200 250 300 350 400

150100500

300

250

200

150

100

50

0

380

360

340

320

300

280

260

240

220

200

ხაჽჯი (მ³/�მ) /Discharge (m³/s)

ხაჽ

ჯი (მ

³/�მ)

/Dis

char

ge (m

³/s)

ხაჽ

ჯი (მ

³/�მ)

/Dis

char

ge (m

³/s)

მაგნ-სიხშ/Mag-freq დაკვიჽვ/Observed

h (ს

მ/cm

)

h (ს

მ/cm

)

h (ს

მ/cm

)

�ელი/Year

მდინაჽე სუფსა,სადგუჽი: ჩოხა�აუჽიRiver Supsa, Station: Chokhatauri

5

10

25

50

100

156

189

232

263

294

310

332

360

381

402

ჩანა�ეჽების ჽაოდენობა: 45 №of records for 45Qჩანა�ეჽების ჽაოდენობა: 45 №of records for 45h

გპ: განმეოჽებადობის პეჽიოდი (�)RP=Return Period in years

ხაჽჯი DischargeQ�ყლის დონე Water levelsh

მ³/�მm³/sQ სმ

smhგპ/RP

1940 1950 1960 1970 1980

1940 1950 1960 1970 1980

350300250200150100500

5

4

3

2

1

0

-1

-2

5

4

3

2

1

0

-1

-2

მაქსიმალუჽი �ლიუჽი ხაჽჯი (მ³/�მ) Annual maximum discharge (m³/s)

�ელი/Year �ყლის �ლიუჽი მაქსიმალუჽი დონე (სმ)Annual maximum water level (cm)

450

400

350

300

250

200

51

o

r

o

r

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

""

!!!

!!!

""

!!!

"""

TurqeTi

somxeTi azerbaijani

ruseTis federacia

Savi zRva

gori

baTumi

soxumi

Telavi

Tbilisi

quTaisi

zugdidi

ozurgeTi

ambrolauri

foTi

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

!(!(

!(

!(!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

!(

tanaZama

xobi

xobi

jumi

vere

iori

qsani

bJuJa

sufsasufsa

abaSa

zesxo

Saora

rioni

rioni

rionirioni

rioni

nakri

bzifi

bzifi

bzifi

stori

CelTi

Tergi

Cxeri

lexura

mejuda

arakva

Woroxi

Woroxi

texura

Zirula

Cixura

jejora

TxeiSi

magana

enguri

CxalTa

kodori

kodori

algeTi

debeda

inwoba

duruji

focxovi

uraveli

mtkvari

mtkvari

mtkvari

mtkvari

Rorjomi

tyibula

yvirila

yvirila

WanWaxi

nenskra

mulxura

RaliZga

gvandragumisTa

jujiani

bolnisi

alazani

alazani

didxevi

gujarula

winubaniqobliani

faravani

akavreTi

maWaxeli

kintriSi

natanebi

lajanuri

kelasuri

beiukCai

maSavera Sulaveri

banisxeviborjomula

borjomula

gubazeuliCxerimela

Cxerimela

xadiswyali

abasTumani

xaniswyali

mestiaWala

qcia-xrami

qcia-xrami

didi liaxvi

didi liaxvi

aWariswyali

aWariswyali

Caqviswyali

baxviswyali

cxeniswyali

cxeniswyali

Savi aragvi

TeTri aragvi

TeTri aragvi

Wiruxiswyali

patara liaxvi

wablariswyali

fSavis aragvisamyuriswyali

46°E

46°E

45°E

45°E

44°E

44°E

43°E

43°E

42°E

42°E

41°E

41°E40°E43

°N42

°N41

°N43°N

42°N41°N

ჰიდჽოლოგიუჽი საგუშაგო/Hydrological post

სხვადასხვა განმეოჽებადობის პეჽიოდის ხაჽჯები (ლები)Discharge for different return periods (years)

2 200 მ3/მ/m3/s

10

50

100

0 25 50 100

მასშ�აბი / Scale: 1:1 500 000

კმ/km

სხვადასხვა განმეორებადობის პერიოდში მოსალოდნელი მდინარის ხარჯი/Predicted River Discharge for Different Return Periods

ცალკეული მუნიციპალიტეტების

ტერიტორიებზე დღემდე

დაფიქსირებული

წყალდიდობების/

წყალმოვარდნების რაოდენობა,

ლიტერატურულ წყაროებსა

და პრესაში გამოქვეყნებული

მონაცემების საფუძველზე

წყარო/Source: CENN/ITC

52

Flood Hazard Assessmentწყალდიდობის საფრთხის შეფასება3.5.3

წყალდიდობის საფრთხის შეფასების მიზნით გამოყენებულია გეოსაინფორმაციო სისტემები. მეთოდოლოგიის სქემატური გამოსახულება ნაჩვენებია ნახაზზე 3.7. სამუშაოები ჩატარდა გეოსაინფორმაციო სისტემების პროგრამული უზრუნველყოფის “PCRASTER”-ის გამოყენებით, რომელიც შემუშავდა უტრეხტის უნივერსიტეტის ბაზაზე ნიდერლანდებში. მდინარის ზედაპირიდან წყლის დონის გათვლა დაეფუძნა დედამიწის ზედაპირის ციფრულ მოდელს (DTM) და გამოყენებულ იქნა სპეციალურად შემუშავებული სკრიპტი. საქართველოს ზედაპირის ციფრული მოდელი მოძიებულია ASTER GDEM v2–დან ღია, გლობალური, 30 მ-იანი გარჩევადობის დედამიწის ზედაპირის ციფრული მოდელიდან (იხილეთ: www.gdem.aster.ersdac.or.jp). საქართველოს ტერიტორიისთვის გადამუშავდა ზედაპირის ციფრული მოდელი და პიქსელის ზომა დაყვანილ იქნა 100 მ-მდე. ჩატარებული სამუშაოები ემყარება პოტენციური წყალდიდობების საფრთხისა და რისკის რუკაზე გამოსახვის ევროპული მასშტაბისთვის შემუშავებულ მეთოდოლოგიას, რომელიც შეიქმნა ევროკავშირის გაერთიანებული კვლევითი ცენტრის მიერ.სკრიპტი მდინარეთა შენაკადების მიხედვით სკრიპტი განსაზღვრავს მდინარეების ადგილმდებარეობას, რომელიც მიიღება შენაკადების რიგითობის ანალიზის მიხედვით. შემდეგ მდინარის ზედაპირიდან ხდება წყლის სიმაღლის გაანგარიშება შესასწავლი რეგიონის ყოველი წერტილისთვის. მდინარის ზედაპირიდან წყლის სიმაღლის მნიშვნელობა მიენიჭა თითოეული მდინარის წყალშემკრებ აუზს, რომლის მნიშვნელობაც გამოირიცხა სიმაღლის ციფრული მოდელიდან.წყალდიდობის საფრთხის, კალაპოტიდან წყლის სავარაუდო სიმაღლის დასადგენად პირველ რიგში საჭიროა მოვლენის ალბათობის დადგენა დროის გარკვეული ინტერვალისთვის. წყლის დონის განმეორებადობა დადგინდა ჰიდროლოგიური საგუშაგოების მონაცემების საფუძველზე, რაც დეტალურად არის აღწერილი 3.5.2 თავში. ანალიზის დროს დაშვებულ იქნა, რომ ზედაპირის ციფრულ მოდელში დაფიქსირებული წყლის დონე შესაბამისობაში ყოფილიყო წყალდიდობის 5 - წლიან განმეორებადობასთან, რის შედეგადაც ყოველი ჰიდროლოგიური სადგურისთვის შემდეგნაირად განისაზღვრა წყლის სიმაღლე ზედაპირიდან 10, 50 და 100 – წლიანი განმეორებადობის პერიოდისთვის: ამ პერიოდებისათვის წყლის სიმაღლის ზედაპირიდან გამოირიცხა 5 - წლიანი განმეორებადობის წყლის სიმაღლე.

წყლის დონეების მონაცემების ინტერპოლაციის გზით მივიღეთ წყალდიდობის დონეები საქართველოს მთელი ტერიტორიისთვის. ამ მიზნისთვის გამოვიყენეთ ე.წ. მანძილის ინვერსიული წონის მეთოდი (IDW), მდინარის წყალშემკრებ აუზებზე საზღვრების დადგენით. ციფრული ზედაპირის მოდელიდან მოპოვებული წყლის სიმაღლის მონაცემებისა და სხვადასხვა გამეორებადობისთვის გათვლილი წყლის სიმაღლის მონაცემის შედარების საფუძველზე განისაზღვრა წყალდიდობის გავრცელების არეალები ყოველი განმეორებადობის პერიოდისთვის. წყალდიდობის საფრთხის რუკა სხვადასხვა განმეორებადობისთვის არის წყალდიდობის გავრცელების რუკების კომბინაციის შედეგი.წყალდიდობის რუკის შემუშავების პროცესში გაკეთდა რამდენიმე შესწორება, რომელიც დაემყარა ექსპერტების ცოდნასა და გამოცდილებას წყალდიდობების გავრცელებისა და სიხშირის საკითხებში, აგრეთვე ადგილობრივი მოსახლეობისგან მიღებულ ინფორმაციას. ზოგიერთ რეგიონში შემცირდა წყალდიდობის გავრცელების არეალი, მაგალითად, აღმოსავლეთ საქართველოში, უდაბნოს ტერიტორიაზე. ზოგიერთ რეგიონში კი, პირიქით, ასეთი ზონები გაიზარდა, მაგალითად, კოლხეთის დაბლობზე. ეს აიხსნება იმით, რომ დაბლობ და ვაკე რეგიონებში მეთოდოლოგია არასრულყოფილად მუშაობს და ზედაპირის ციფრული მოდელიც ამ ზონებში დიდ ცდომილებას იძლევა.წყალდიდობის საფრთხის რუკის ვალიდაცია ემყარება ჰიდროლოგიურ სადგურის განივკვეთებში გაზომილი წყლის დონის მონაცემებს, ინფორმაცია მოწოდებულია გარემოს ეროვნული სააგენტოსა და ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის მიერ. წყალდიდობის დონეები გადატანილია წყალდიდობის გავრცელების რუკაზე ჰიდრავლიკური განტოლების გამოყენებით. მოხდა განივკვეთების გადამუშავება და სიგანის გამოთვლა 10, 50 და 100-წლიანი განმეორებადობისთვის. განივკვეთისთვის გამოთვლილი მოსალოდნელი წყალდიდობის ცდომილება ერთ პიქსელზე ნაკლებია. სამწუხაროდ, არ მოიპოვებოდა მონაცემები წყალდიდობის ერთგანზომილებიანი და ორგანზომილებიანი (1D და 2D) მოდელირებისთვის. მსგავსი მეთოდის გამოსაყენებლად განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მდინარის წყლის სიმაღლისა და ჭალის სიმაღლის დიდი სიზუსტით ცოდნა.

The flood hazard in Georgia was determined using a GIS-based approach. A schematic overview of the flash flood method is presented in Figure 3.7. The assessment was carried out in a freeware GIS, called PCRASTER, which was developed by the University of Utrecht in the Netherlands. A script was used to compute the height above the river based on a Digital Terrain Model (DTM). The DTM was based on the ASTER GDEM v2, a globally available DTM with a 30 m resolution (see www.gdem.aster.ersdac.or.jp). This DTM was re-sampled to a 100 m resolution for application in Georgia. The work-flow was based on a method developed by the EU Joint Research Centre for potential flood hazard and risk mapping at a pan-European scale. The script determines the location of the main rivers derived from the stream order of the water courses. Then the height above the river for each location in the study area was computed by forcing the catchments to have their outlet at the location of the river. The height of the outlet was assigned to the whole catchment, and was subsequently subtracted from the DTM. To determine the flood hazard, the height above the river should be assigned a temporal probability, the chance of water actually reaching that height. Return periods of water levels were determined by analyses of the hydrological station, as explained in section 3.5.2. Assuming that the height of the DTM equaled the water level of the 5 year return period, we determined the height above the river for the 10, 50, and 100 year return periods for each of the stations by subtracting the 5 year water height from the 10, 50, and 100 year water heights. These water heights were interpo-lated over Georgia using inverse distance weighting (IDW), with break lines assigned to catchment boundaries. By comparing the height above the river from the DTM with the heights above the river from the different return periods of the stations, we derived a flood extent map for each of the return periods. The flood hazard map is a combination of the flood extent maps for each of the return peri-ods. A few manual corrections were done for specific areas, based on expert knowledge on the occur-rence of floods in the country and information from local people. In some areas the flood extent was reduced, for example in the desert area in the east of Georgia. Other areas were added to the flood hazard map, such as the marshy plains of the Kolkheti lowlands, as this method did not perform well in flat terrain and the DTM showed larger errors here. Validation of the flood hazard map was based on recorded water levels at known cross sections at hydro stations, as provided by NEA and Ilia University. Flood levels were converted to flood extents based on hydraulic equations. Cross sections were processed and widths were calculated for 10, 50 and 100 year return periods. The error in the predicted flood width at the cross section was less than one pixel. No data was available to carry out a 1D, or 2D hydrodynamic modeling study. In particular the height of the main river and floodplain needs to be known with a high degree of accuracy for such a modeling approach.

�ყალდიდობის საფჽთხის ჽუკა

Flood hazard Map

PC R

aste

r Scr

ipt

PC R

aste

r -ის

სკჽ

იპ ი

Man

ual

Corr

ectio

nექ

სპეჽ

ულ

იკო

ჽექ

ია

ნაკადების ამო�ვა DEM-ში

Burn Streams into DEM

100-�ლიანი გამეოჽებადობის პეჽიოდი(სიმაღლე)

100 Year RP Height

50-�ლიანი გამეოჽებადობის პეჽიოდი(სიმაღლე)

50 Year RP Height

10-�ლიანი გამეოჽებადობის პეჽიოდი(სიმაღლე)

10 Year RP Height

Aster GDEM v2

საის ოჽიო მონაემები

Historical Data

10,50 და 100-�ლიანი განმეოჽებადობის

პეჽიოდის და ბოჽვის ჽუკა

10, 50, 100 Year RP Flood Extent

Maps

წყალდიდობის საფრთხის შეფასებისას განხორციელებული ეტაპების სქემა. Flow chart of the steps carried out in flood hazard assessment.ნახაზი/Figure 3.7

53

o

r

o

r

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

!!!

""

!!!

!!!

""

!!!

"""

TurqeTi

somxeTi azerbaijani

ruseTis federacia

Savi zRva

oni

gali

xuloqeda

java

vani

xonixobi

gori

gagra

abaSa

walka

kaspi

baTumi

mestia

axmeta

cageri

senaki

soxumi

duSeTi

TelavimcxeTa

xaSuriqareli

Tbilisi

Suaxevi

lentexi

gudauTa

WiaTura

Terjola

tyibuli

baRdaTi

quTaisi

saCxere

zugdidi

adigeni

yvareli

siRnaRirusTavi

bolnisi

dmanisi

aspinZa

borjomi

gulrifSi

oCamCire

lanCxuTi

wyaltubo

ozurgeTi

qobuleTi

martvili

axalgori

gurjaani

lagodexi

marneuli

Cxorowyu

axalcixe

sagarejo

zestafoni

Coxatauri xaragauli

walenjixa

samtredia

gardabani

xelvaCauri

ambrolauri

axalqalaqi

ninowminda

TeTriwyaro

stefanwminda

dedofliswyaro

foTi

tyvarCeli

cxinvali

TianeTi

md.Woroxi

md.alazani

46°E

46°E

45°E

45°E

44°E

44°E

43°E

43°E

42°E

42°E

41°E

41°E40°E

43°N

42°N

41°N

43°N42°N

41°N

მაღალი საფჽთხე/High Hazard

ზომიეჽი საფჽთხე/Moderate Hazard

დაბალი საფჽთხე/Low Hazard

0 25 50 100

მასშ�აბი / Scale: 1:1 500 000

კმ/km

წყალდიდობის საფრთხე/Flood Hazard

წყარო:CENN/ITC/ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი./Source:CENN/ITC/ Ilia State University

მოცემულია ძლიერი

წყალდიდობების/

წყალმოვარდნების მაღალი,

ზომიერი და დაბალი

საფრთხეების ტერიტორიული

განაწილება