یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ²...

24
تهراننشگاه دا پردیس هنر زیبا هایانشکده د هنرهای تجسمی تبریس عکاسی در نگارش : بهساد صحتیهنما:د راستا اکتر یعقوب آشند د پروژه عملی: تبریس امروزهنما:د راستا ار زادهفشان ا ساسا درسی ارشد دریافت درجه کارشناله برای رسا عکاسی تیر1931

Transcript of یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ²...

Page 1: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

دانشگاه تهران

های زیباپردیس هنر تجسمیهنرهای دانشکده

عکاسی در تبریس

بهساد صحتی نگارش :

دکتر یعقوب آشند استاد راهنما:

تبریس امروزپروژه عملی:

ساسان افشار زادهاستاد راهنما:

عکاسی رساله برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در

1931 تیر

Page 2: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ب

چکیس

غکاسی در ثبریز

يگی و اجتماغی ک در غصر كاجاری و پهلوی در ثبریز رخ داد بود محملی گضت بصای دیل غظیم اثفاكات س یاسی، فص

در ثبریز غکاسی می ایی غکس با ثوج ب کمبود و ػسم دسترسی أ سان ب ثعاویص، ثعمیم بص أ ن صس تا صس. ک در این بص

اهخزاب گصدد. "غکاسی در ثبریز"موضوع تحلیق

باصس، با غيایت ب این موضوع ک بصرسی ثعاویص و اس خفاد از أ رص یو مصاکز ىگساری ثعویص در ایصان کار دصواری می

بيسی چس صاذ گصدد ک با ثوج ب شرایط حاکم بص معل، این دس خ يسی جسیسی بصپای سوژ محور پیض ياد میب دس خ

ای ای فصاوانی در زمیي صود تا ضمن تحعیل أ رص یوی دكیق، معالؼات غياصر موجود در غکس هیز ک مخج ب أ گای می

صود ک كسمت عمس أ ن غکاسی رخ داد در ثبریز پوصش داد می . در این میان تمامی جواهبصودگصدد، ارائ مخخلف می

در صص ثبریز تحت تازیر غکاسی مصدمی بود است.

چ مزایایی را ب ا ب ظورت سوژ محور، بيسی غکس مهمترین سوالات ایصاد صس در این دعوص این است ک دس خ

و غکاسی مصدمی در ثبریز چگوه اهس چ بود صص غکاسی صس ایی ک در این عمس سوژ یا اظولا همصا دواس داصت؟

است؟ب چ نحوی بود غکاسی ثبریز ای فنی در هیز پیشرفت صکل گصفذ است؟

بيسی مشکور جای گیرهس عمس فؼالیت دود را ب جس خجوی ثعاویص در مصاکزی ک پس بصای یافتن ثعاویصی ک در دس خ

ىکات مهم ب بود، تحلیلی - ارثباط با ثبریز یافت، ادذعاص داد و هیز با روش تحلیق ک تاریخیصس در أ نها غکسی در می

رخ داد در این صص اهمیت داد صس.

ای بیضتر و سودمس در کلی ای دكیق و پژوش ک یکی از غوامل اظلی أ گای اهس حاظل صس ایجدر پایان هیز این هخ

يگ ثعو زمیي باصس. مضبط ب أ نها می دیا و روش یصی غنی است ک أ ن هیازمس گصدأ وری غکسا، داصتن فص

يگی صکل گصفت. هیز همچيین با غيایت بص اثفاكات س یاسی و اجتماغی روی داد در ثبریز، غکاسی مصدمی همسو با رصس فص

ای فنی در غکاسی ثبریز بود تای غکاسی و عمومیت یافتن أ ن در بین مصدم از دس خاوردای مهم پیشرف حشف محسودیت

است.

ای ، پیشرفتغکاسی كاجار، غکاسی پهلویا، غکاسی مصدمی، بيسی غکس کلمات کلیسی : ثبریز، دس خ

فنی غکاسی

Page 3: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

د

فصست معالب ظفح موضوع

1 مس ئله بیان

1 ملسم

3 پژوش اساسی ای پصسش

4 اساف

4 فصضی

4 پیضی

6 روش تحلیق

7 تحلیق محسود

11 فعل اول: کلیاتی پیرامون ثبریز

11 جغصافیا

11 ىژاد

11 بازار

11 وج جسمی

11 س یاسی و اجتماغی

11 محلات

13 فعل دوم: غکاسان ثبریز

13 درأ مس

13 غکاسان

13 ژول ریضار

14 ملک كاسم میرزا

17 لوییجی موهخابوه

11 سوریوگین ذان أ هخوان

11 میرزا ابصایم ذان ظيیع السلعي

11 غبسالله میرزا

11 فذحؼلی غکاس

11 مصگانو ژاک د

11 حاجی یؼلوب میرزا غکاس باشی

12 موچص ذان غکاس باشی

13 أ كایاوس

14 ایصاپدیاناظلان

16 اسدپان اسدپاهیان

17 ثورگومیاوس و کوس خاهیاوس

17 حاجی أ كاذان غکاس باشی

11 وسپیاوس

11 رجال ثبریزغکاسی و فعل سوم:

11 درأ مس

11 دربار

Page 4: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ه

15 روحاهیون

21 لضگصیان

21 رجال احزاب

24 ثبریز نخبگانغکاسی و فعل چارم:

24 درأ مس

25 نرمسان

25 ادبیات

31 هلاشی

32 موس یلی

32 ثئاحص

36 سینما

37 فصش

يگیان 41 فص

41 مسارس

45 داوضگا

46 داوضسرا

46 ا انجمن

51 ناظلان

51 معبوػات

61 ذسمذگزاران

61 بلدی

63 هظمی

66 داروذاه

66 بیمارس خان

ن 67 را أ

71 مجاسان

76 ثبریز زنان غکاسی و فعل پيجم:

113 ثبریز مصدمغکاسی و فعل صضم:

113 درأ مس

111 نامصدمان

114 ای ثوظیفی غکس

112 ثبریز فعل فتم: غکاسی از اماکن

111 ی ثبریزا فعل ض تم: کیفیات فنی غکس

111 درأ مس

111 بصداری مست زمان غکس

116 ای غکس و موهخاژ در غکاسی صحي

121 ا حصکیب بيسی غکس

123 چاپ غکس از روی صیض

123 رىگ و ثغییر رىگ غکس

124 ظور و زبوت صیض و غکس

Page 5: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

و

124 ا دوربین

126 غکاسی استرئوسکوپیک

127 غکاسی پاهوراما

127 غکاسی با فلاش

127 غکاسی رىگی

127 ای غصض و نمایش غکس حکیک

131 اهدیج گیری و پیض ياد

131 ایل كاجار: سدص نام 1پیوست

132 : کصوهوگصافی1پیوست

141 ای افزود پیکص: 1پیوست

171 )پصحص محیعی در بازار ثبریز( : ثبریز امصوزپصوژ عملی

171 درأ مس

172 پیضی

172 گزارش پصوژ

175 هخایج

176 ای پصوژ عملی : پیکص1پیوست

111 مابع

Page 6: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ز

ا فصست پیکص ظفح پیکص

1 دط ذیل أ ن ثوسط ناصرالدین صا، مصبوط ب کصماوضا یا ثبریز است. ای ک بيا بص دست مظص -1 پیکص

4 ا تهی کصد است. نموه فصس تی ک حسین محبوبی اردکانی بصای غکس -2 پیکص

11 موكؼیت جغصافیایی صص ثبریز. -1پیکص

11 .س یا مضرط صس استمعل بازار محعور صس ک با رىگ -4پیکص

TAURIS. 11 کلم با ثبریز صص از دورنمایی -3 پیکص

11 محلات كسیم ثبریز در ایام مشروظ ظلبی. -4پیکص

13 ژول ریضار. -5پیکص

14 .ثعویصی ک ب اصدبا مدسب ب ملک كاسم میرزا است -6پیکص

15 كاسم میرزا.کپیی کاغشی از دودىگار مسوب ب ملک -7پیکص

16 بصگی از رساله فوحگصافی. -11 پیکص

اب ذان هعیرالدوله، رییس ادار امور مهام ذارج أ ذربایجان. -11پیکص 17 میرزا غبسالو

17 .مسجس کبود در دوران ناصرالدین صا -11پیکص

17 دورنمایی از ثبریز. -11پیکص

11 أ هخوان ذان سوریوگین. -14 پیکص

11 مص غکاسی سوریوگین. -13 پیکص

11 میسان مضق ثبریز و پصواز بالن. -14پیکص

11 .ای ک مسوب ب ناصرالدین صا است دورنمایی از صص ثبریز با هوص خ -15پیکص

11 غمارت اغخضادی در باغ صمال ثبریز. -16پیکص

11 ک بؼسا محل ىگساری بیماران جشامی در این معل بود. ثبریز تاز صکارگا بابا باغیغمارت -17پیکص

11 ژاک دو مصگان، باس خان ص ياس فصاوسوی. -11پیکص

11 مسجس کبود ثبریز. -11پیکص

11 .گشری در ثبریز -11پیکص

11 حاجی میرزا ػلی اغیان با دو شخط دیگص. -11پیکص

11 حصین غکسی ک از ثبریز ب دست أ مس است. میرزا در ثبریز، كسیمی مصاسم سلام ولیؼسی مظفصالدین -12پیکص

12 مص یؼلوب میرزا ک صامل دودىگار اش ب همصا تاج می باصس. -13پیکص

12 موچص ذان و لنز دوربیش. -14پیکص

12 دصدسالی مظفصالدین صا ب يگام ولیؼسی در ثبریز. -15پیکص

13 صالدین میرزای ولیؼس.مظف -16پیکص

13 أ كایاوس. -17پیکص

13 ای أ كایاوس. أ رم چاپیی پضت غکس -11پیکص

13 ذاه أ كایاوس در ثبریز. -11پیکص

13 حاجی س یسحسن ػسل الملک ثبریزی. -11پیکص

14 سلام مظفصالدین میرزا در غمارت کلا فصىگی باغ صمال ثبریز. -11پیکص

14 اظلان ایصاپدیان در اوادص عمص. -12پیکص

14 مص ایصاپدیان. -13 پیکص

15 مادر و دذتر ارمنی ثبریزی در جام اروپایی. -14پیکص

15 س باهوی ارمنی در جام ویژ ارمیان ثبریز. -15پیکص

15 حس يؼلی ذان أ ظف. -16پیکص

16 اسدپاهیان. -17پیکص

16 اسدپاهیان.ص م -41پیکص

Page 7: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ح

16 غکس گصوی کودکان کودکس خان ارمیان ثبریز. -21پیکص

16 معبان و اجزاء و مس خزسمان ادار هظمی مصکزی ثبریز. ظاحب -21پیکص

17 س خارذان. -21پیکص

17 کارواوسرای كاجاری در ثبریز. -22پیکص

17 کمیساریا.کاظم ذان اغتماد حضور با اجزای یک -23پیکص

17 غکس دس خ جمؼی صاگصدان یکی از مسارس ثبریز. -24پیکص

11 وسپیاوس و همسرش ماهیا در جوانی. -25پیکص

11 یحیی ذکاء با پسر و بصادرش. -26پیکص

11 میرزا ابوالفذح ذان حضمت الدوله والثبار در جوانی. -27پیکص

11 دور ناصرالدین صا.گصوی از رجال ثبریز در -31پیکص

11 مظفصالدین میرزا با دوربین غکاسی دود. -31پیکص

11 پسرش محمسػلی میرزا. ومظفصالدین میرزا -31پیکص

12 مظفصالدین میرزا با لباس اروپایی و بسون کلا در بصابص دوربین. -31پیکص

12 ش در ثبریز.مظفصالدین میرزا و اظصافیاو -32پیکص

13 کيس و كائم الملک نمایيس أ ذربایجان هیز حضور دارد. رضاصا از امیرظماس بی سوال می -33پیکص

13 رساهس. س پبس امیراحمسی دتم غائله سمیخلو را ب غصض رضاصا می -34پیکص

14 رضا صا ب همصا امصای ارجش در ثبریز. -35پیکص

14 ثبریز.سالرهظام از فصماهسان -36پیکص

14 الملک. جلالا -37 پیکص

14 صظماس بی. گضل س -41 پیکص

15 سدار مایون والی. -41پیکص

15 معسق السلعي )دکتر محمسمعسق( والی ثبریز. -41پیکص

15 میرزا جواد مجخس در کيار اظصافیان. -41پیکص

16 ثبریز در یک مهمانی. جمؼی از روحاهیون -42پیکص

16 الاسلام. ةزل -43پیکص

16 شریف زاد. -44پیکص

16 و میرزا جواد مجخس. مظفصالدین میرزا -45پیکص

17 ک ثوسط ثبریزیان از صص ادصاج صس.از مخالفان مشروظ میرزاحسن مجخس -46پیکص

اشم دوچی از مخالفان مشروظ. -47پیکص 17 میر

17 میرزا غبسالکصیم أ كا از مخالفان مشروظ ک ثوسط ثبریزیان از صص ادصاج صس. -51پیکص

17 محمسثلی جؼفصی فیلسوف ثبریزی. -51پیکص

17 .س یسمحمسحسین ظباظبایی مفسر المیزان -51پیکص

21 ای دود در ثبریز. هظامیان روسی در یکی از جضن -51پیکص

21 روس در ملابل غمارت باغ صمال ثبریز.هظامیان -52پیکص

21 افسران روسی در ثبریز. -53پیکص

21 ا ب يگام بصگزاری جض نی در ثبریز. روس -54پیکص

21 ا در جگ با مشروظ دواان ثبریزی. س يگص روس -55پیکص

21 اجتماع مصدم در يگام دیسن رژ فصك دموکصات. -56پیکص

21 گصوی از افصاد وابس خ ب فصك دموکصات. -57 پیکص

21 جمؼی از افسران پیش از اغزام ب هبرد با سمیخلو. -61پیکص

21 سلضگص ظماس بی و اظصافیان. -61پیکص

بر فصك دموکصات -61پیکص 21 فصك مزبور. وشری ادذعاصی ،معالؼ روزنام أ ذربایجانبا ژست س یسجؼفصپیض وری ر

21 افسران فصك دموکصات. -61پیکص

Page 8: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ط

21 باصس. اللای وضؼیت مذؼالی اغضاء می می و مصدی با لباس هوین،چارحن از اغضای فصك دموکصات. حضور زنی هظا -62پیکص

21 جؼفصکاویان از سان فصك دموکصات. -63پیکص

21 گصو ویژ فصك دموکصات. -64پیکص

22 یکی از جلسات مجلس دودمخخار أ ذربایجان، جضکیل یافذ ثوسط فصك دموکصات. -65پیکص

25 صصیار. -66پیکص

26 صصیار در حال معالؼ. -67پیکص

26 یوسف اغخعامی. -01پیکص

27 پصوین اغخعامی. -71پیکص

27 .و پصوین اغخعامی مس ئول کخاخشاه ػالیرییس داوضسرای ػیسی ظسیق ،محمسرضاپهلوی ولیؼس -71پیکص

27 .ای جؼفص ذام -71پیکص

27 شمس کسمایی. -72پیکص

27 . در کيار همسرش شمس کسمایی -73پیکص

31 غبسالصحیم ظالبوف. -74پیکص

31 ایصج میرزا. -75 پیکص

31 بان. جبار باغچ -76 پیکص

31 حصبیت.محمسػلی ذان -77پیکص

31 محمسذان حصبیت. ػلی -111پیکص

31 ثلی رفؼت. -111پیکص

31 احمسکسروی. -111پیکص

31 یحیی ذکاء. -111پیکص

31 رسام ارژىگی. -112پیکص

31 دورص یسی. 1113 ،مسرس ظيایع مس خظصف ثبریز -113پیکص

31 دورص یسی. 1113،مسرس ظيایع مس خظصف ثبریز -114پیکص

32 غلامحسین بیگج ذانی. -115پیکص

32 ک پس از ض خاد سال دصاب و ثبسیل ب خشضی از معلی ثبریز صس است. 1114احص صیر و دورص یس در تالر ثئ -116پیکص

33 أ گیی نمایش مضسی غباد با ثعاویصی از نرپیضگان أ ن. -117پیکص

33 با ثعاویصی از نرپیضگان أ ن.ركط ص یعان أ گیی نمایش -111پیکص

33 کارت غضویت بیوک ذان نخجوانی. -111پیکص

34 گصو نمایش جمؼیت ذیری، اولین گصو رسمی نمایش در ثبریز. -111پیکص

34 اجصای نمایش "دسروپصویز". -111پیکص

34 بازیگص زن ارمنی. -112 پیکص

35 "أ رصین مال أ لن" بص روی صحي صیر و دورص یس.اجصای نمایش -113 پیکص

35 جمؼی از بازیگصان گصو نمایش أ رین. -114پیکص

يگی ایصان و صوروی. صحي -115پیکص 35 ای از اجصای گصو نمایش انجمن روابط فص

يگی ایصان و صوروی در ثیرما -116پیکص 36 دورص یسی.1112گصو نمایش انجمن روابط فص

36 اغضاء گصو ثئاحص دولتی فصك دموکصات. -117یکص پ

36 ذاهبابا مؼخضسی. -111پیکص

37 زاد. رسام غصب -111پیکص

37 زاد. رسام غصبپصحص میرزاحسن رصسی اثص -111پیکص

37 ابصایم رضایی. -111پیکص

41 گصحق در کيار صاگصدان دود. اظغص روف -112پیکص

41 اجلال الملک و شریف زاد در مجلس امذحان مذؼلمین مسرس در حیاط انجمن ملسس. -113پیکص

41 داوش أ موزان ثبریزی ب يگام بصگزاری امذحان. -114پیکص

Page 9: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ي

41 داوش أ موزان مسرس رصسی در ژست دػا دواهسن ب ػلامت یادگیری نماز. -115پیکص

41 هوص خ صس بص روی تخخ س یا ثوسط داوش أ موزان مسرس رصسی. داددوای )ثظلم( -116پیکص

41 داوش أ موزان ب همصا مؼلمین دود در حیاط مسرس رصسی. -117پیکص

41 مسرس اتحاد هوبص با مسیصیت میرزا حسن مسرس زاد. -111پیکص

41 مسرس ارمیان. -111پیکص

42 دورص یسی. 1111 در سال در چل و دومین سال تاسیس مسرسا( )مسرس أ مصیکاییاغضاء مسرس مموریال -111پیکص

42 میرزا حسن رصسی در جوانی. -111پیکص

42 میرزا حسن رصسی در دوران پهلوی. -112پیکص

43 .محمسػلی میرزا و ذلیل ذان اػلم الملک، مظفصالدین میرزا -113پیکص

43 اػلم الملک )للمان ادهم(. -114پیکص

43 .میرزا اسحاق ذان مؼززالدوله. غکاس: میرمعور -115پیکص

44 محعلین و مؼلم مسرس ذازن لضگص. -116پیکص

44 میرزا حسن ذان ذازن لضگص. -117پیکص

44 .ابواللاسم فیوضات -121پیکص

45 محمسنخجوانی. -121پیکص

45 دورص یسی. 1115ثبریز ب سال داوضگا -121پیکص

46 دورص یسی.1113اساثیس داوضسرا در سال -121پیکص

47 وکلا و اغضای انجمن أ ذربایجان. -122پیکص

47 جمؼی از انجمن ثبریز. -123پیکص

47 .است الله در مضس جمیرزا فص ذاه ک از مخالفان مشروظ بودهس. غکس مصبوط ب غکاس محله دوچی افصاد مسلح -124پیکص

51 ػلی مس یو ب همصا سایص اغضاء مصکز غیبی ثبریز. -125پیکص

51 .انجمن اتحادی صاگصدان مسارس ثبریز ب همصا شریف زاد -126پیکص

51 الاسلام. ةزل -127پیکص

51 الاسلام ب همصا فت حن دیگص بص بالی دار. ةزل -131پیکص

51 .ص یخ سلیم -131پیکص

51 .ص یخ سلیم -131پیکص

51 میرزا جواد ناظق ب همصا فصزهسش، ناصح ناظق. -131پیکص

51 ػلیللی ظفصوف. -132پیکص

52 نام. بصگی از صب -133پیکص

52 روزنام انجمن. -134پیکص

52 روزنام أ ذربایجان، اولین وشری معور. -135 پیکص

53 روزنام بلدی. -136پیکص

53 روزنام أ ذربایجان ارگان رسمی فصك دموکصات با ثعاویصی از اجساد. -137پیکص

بر صوروی. -141پیکص 53 روزنام أ ذربایجان با ثعویص چاپ صس از اس خالین ر

بر فصك روزنام أ ذربایجان با ثعویص چاپ صس از س یسجؼفصپیض -141 پیکص 53 دموکصات.وری ر

54 روزنام أ ذربایجان با ثعاویص کاهسیساای مجلس أ ذربایجان. -141پیکص

54 . گصو سیرکروزنام أ ذربایجان با ثعاویص -141پیکص

54 ایی از اصؼارش ک در روزنام أ ذربایجان ارگان فصك دموکصات چاپ صس است. باهوی صاغص با كسمت -142پیکص

54 اغضاء بصگزار کييس صب صؼص بزرگ در ثبریز. -143پیکص

55 دربار هلش دود. هوص خ صس ثوسط لیلا محسن پوریابس" "ثئاحص دولتی أ ذربایجان امصوز گضایش می ملاله -144پیکص

55 سالگصد تاسیس انجمن هلاشی ثبریز است. دومین ثوسط ذانم رحیمی ک دربار حصین جضکص من" هوص خ صس "صمیماه ملاله -145پیکص

يگی". ضگا غکسنمای و غکسی از ذبر -146پیکص 55 با غيوان"بصگزاری نمایضگا غکس دائمی ثوسط انجمن روابط فص

56 ای مجله"صیپور". غکس روی جلد یکی از صمار -147پیکص

Page 10: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ك

56 ای مجله"روزگارهو". جلد یکی از صمارظصح روی -151پیکص

56 ا. دو ظفح میانی از مجله"صیپور" ارگان اىگلیسی -151پیکص

56 .ا دو ظفح میانی از مجله"صیپور" ارگان اىگلیسی -151پیکص

57 در ارثباط با ایصان.دو ظفح میانی از مجله"صیپور" -151پیکص

57 .در ارثباط با ایصاناز مجله"صیپور" ای ظفح -152پیکص

57 ای از مجله"روزگارهو" با معلبی پیرامون هویس يسگان اىگلیسی. ظفح -153پیکص

57 ای با غيوان "سفص صا ایصان ب اىگلس خان". پصحص ناصرالدین صا كاجار، چاپ صس در مجله" روزگارهو" تحت ملاله -154پیکص

57 ارک ثبریز، چاپ صس در مجله"روزگارهو". -155پیکص

61 روزنام دوست ایصان. -156پیکص

61 روزنام وظن یولوهسا. -157پیکص

61 ثعویص و معلبی پیرامون س خارذان در روزنام وظن یولوهسا. -161پیکص

61 روزنام وظن یولوهسا.گصو موس یلی در یکی از مسارس ثبریز، چاپ صس در -161پیکص

61 ای ثبریز، چاپ صس در روزنام وظن یولوهسا. گزارشی از یکی از بیمارس خان -161پیکص

61 صس. در روزنام وظن یولوهسا و معلبی پیرامون نخس خین صمار این مجله ک در ثبریز مدشر می"ملاهصرالدین"یص مجلهثعو -161پیکص

61 چاپ صس از بصگزاری نمایضگا دائمی غکس در روزنام وظن یولوهسا. ثعویص و ذبر -162پیکص

61 .ثوسط روزنام وظن یولوهسا ت اثفاكسا ملخلص دوس خلغی" در ثبریز بصگزاری نمایضگا غکسی با غيوان" سوو ی ازذبر -163پیکص

61 بان. اولین صمار مجله"زبان" ب مسیصیت باغچ -164پیکص

61 كاسم ذان والی. -165پیکص

62 .غبسالله ذان ظماسب -166پیکص

62 .دورص یسی1111احساث دیابان حصبیت در -167پیکص

63 دورص یسی. 1112میسان ساغت در سال -171پیکص

63 ارفع الملک از صصداران ثبریز. -171پیکص

63 دورص یسی در ثبریز.1111ثؼمیر دیابان پهلوی بؼس از س یل -171پیکص

64 .امیرحضمت هیساری -171پیکص

64 گصوی از اغضاء هظمی دو محله دوچی و سذاب ثبریز. -172پیکص

64 گصوی از اغضاء هظمی ثبریز. -173پیکص

65 گصوی از اغضاء هظمی ثبریز، خشش زهساهیان. -174پیکص

65 .ثبریز معبان هظمی اجلال الملک با ظاحب -175پیکص

66 سبصگ داروذاه مسوب ب ذاهواد صفایی. -176پیکص

66 افذخاح بیمارس خان ثبریز. -177پیکص

67 افذخاح بیمارس خان ثبریز در دور رضاصا. -111پیکص

67 بیمارس خان ثبریز. -111پیکص

ن جلفا افذخاح را -111پیکص 67 .میرزاثبریز ثوسط محمسحسن -أ

ن با حضور کلاهتر باغمیض افذخاح را -111پیکص 67 ای. أ

71 كوهلا )حصاموای صصی ثبریز(. -112پیکص

71 س خارذان. -113پیکص

71 .س خارذان و پسرش یسالله -114پیکص

71 س خارذان. -115پیکص

71 باكصذان. -116پیکص

71 باكصذان. -117پیکص

71 و باكصذان. س خارذان -111پیکص

71 حسین ذان باغبان. -111پیکص

71 .حسین ذان باغبان -111پیکص

Page 11: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ل

71 ػلی مس یو با فصزهساوش. -111پیکص

71 .ای محمسػلی بادامچی در کيار ص یخ محمس دیابانی و گيج -112پیکص

71 زاد. س یسحسن ثلی -113پیکص

71 زاد. ثلیس یسحسن -114پیکص

71 امیرارصس. -115پیکص

72 .سدارغضایص ب همصا فصامصز ذان در يگام حبس و سام ذان -116پیکص

اشم دوچی. سدارغضایص، امیرارصس -117پیکص 72 و میر

72 )ضرغام(. سدار غضایص -111پیکص

72 .سدار غضایص -111پیکص

73 .کيانیمهسی کوز -111پیکص

73 ػلی دواچی. -111پیکص

73 وارد باسکصویل. -112پیکص

73 فوج نجات ک ب سپصس تی باسکصویل در حمایت از مشروظ ظلبان جضکیل یافذ بود. -113پیکص

74 ص یخ محمسدیابانی. -114پیکص

74 .ص یخ محمس دیابانی -115پیکص

74 .ص یخ محمسدیابانی -116پیکص

75 امان الله میرزا. -117پیکص

75 .امان الله میرزا ب همصا دوس خؼلی ذان مؼیرالممالک و احیاء الملک -111پیکص

75 کليل پس یان. -111پیکص

77 .باهو ظاحب سلعان -111 پیکص

77 .زنی با لباس مجاسان در أ ثلی غکاسی -111پیکص

111 افذخاح باىک روس حضور داصدس.ای ک در زنان بیگاه -112پیکص

111 مهمانی منزل هظام الدوله با حضور رییس س خاد هیروی كفلاز ب همصا باهواوضان. -113پیکص

111 .باهو واریيکا اسدپاهیان همسر اسدپان اسدپاهیان -114پیکص

111 .زن و دذتری ثبریزی -115پیکص

111 دورص یسی. 1111ایصاهسدت س خود در غصوسی ػلی اظغص پخگص و -116پیکص

111 .ای ذاهوادگی و حضور راحت زنان در بصابص دوربین از غکس -117پیکص

ن ثبریز -121پیکص 111 .حضور زنان در مصاسم افذخاح را أ

111 زنی در میان هیروای هظامی فصك دموکصات. -121پیکص

111 أ مسهس. صسدضوی لباس ب این دیابان میمحله گازران ک زنان بصای -121 پیکص

صی در أ ثلی غکاسی. -121پیکص 111 زن و صو

111 .زیب پاصا -122پیکص

113 حاجی حسام الدوله جواوضیر از رجال ثبریز. -123پیکص

114 محمسحسن میرزا ولیؼس. -124پیکص

114 أ ذربایجان.غبسالحسین میرزا فصماهفصما حاکم -125پیکص

114 مععفی امینی فصزهس امین الضؼصاء ثبریز. -126پیکص

114 س خارذان و باكصذان با اظصافیان دود. -127 پیکص

115 باكصذان و اظصافیاوش. -131پیکص

115 کارت پس خال بزرگساصت س خارذان و باكص ذان. -131پیکص

115 ثبریز.یفصم ذان و سدار بهادر در -131پیکص

116 باكصذان با جمؼیت دود. -131پیکص

116 س خارذان با جمؼیت دود. -132پیکص

117 دس خ دوم لیل أ باد در محله باغمیض ثبریز. -133پیکص

Page 12: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

م

117 جلوی ذاه ػسل الملک ب يگام پشیصایی از عموم مصدم ثبریز. -134پیکص

111 اهس. مشروظ ک پس از پیروزی مشروظ ظلبان گصفذار صسگصوی از مخالفان -135پیکص

111 دس خ ای از غساکص محله دیابان در محله باغمیض ثبریز. -136پیکص

111 عمومیت یافتن غکاسی در بین مصدم. -137پیکص

111 حاج میرزا حسن مسرس زاد مسیص مسرس اتحاد هوبص. -141پیکص

111 ػادی ثبریز در ذارج صص ب كعس ثفصج. حضور مصدم -141پیکص

111 ذاه و متن اساء أ ن در پضت مان غکس. ای مصدم در غکاس از سی غکس -141پیکص

111 معبان ب يگام اس خلبال از فصماهس هظامیان روسی. ای و دیگص ظاحب صمسذان مصاغ -141پیکص

111 .صمسذان ب يگام والیگصی ثبریز -142پیکص

111 صمسذان. -143پیکص

111 سداع هظام مصهسی با سواران دود. -144پیکص

111 .جمؼیت دودسداع هظام مصهسی با -145پیکص

111 س پسار و رحیم ذان ب يگام اسدبساد ظغیر در ثبریز. -146پیکص

112 رحیم ذان با مخالفان مشروظ در محله دوچی. -147پیکص

اشم دوچی. -151پیکص 112 میر

اشم دوچی و سدار غضایص در محله صتربان ثبریز ک اکثریت أ ن سادات مخالف با مشروظ بودهس. -151پیکص 112 میر

اشم دوچی و رحیم ذان ب همصا اغضاء مجلس اسلامی ک مهم -151پیکص 113 حصین گصو مخالف مشروظ ظلبان بودهس. میر

113 از مشروظ دواان است. اهسیض یسهس ع ک ثبریزیان میاس خلبال مصدم از حسن مجخس در جلوی مسجس کبود، أ ن موك -151پیکص

114 ای سواران ماکو. جاز -152پیکص

114 ای بسون غکس. اولین ص ياس يام -153پیکص

115 رخ و مضرعات فصدی او.ای رخ و هیم پصوهس محکومیت یک زهسانی س یاسی با غکس -154پیکص

116 دردواست تاسیس مسرس ب همصا غکس پصس يلی مذلاضی. -155پیکص

116 تاییسی ساواک از لحاظ سوء پیضی ب جهت مذلاضی تاسیس مسرس در ثبریز. -156پیکص

( دوران رضاصا پهلوی. -157پیکص 117 گشرنام )ثشکص

117 یک پزصک ب همصا مسرک تحعیلی وی. ب ظبابتظسور اجاز اص خغال -161پیکص

111 . در ثبریز ظسور اجاز اص خغال ب ظبابت -161پیکص

111 .در ثبریز ظسور اجاز اص خغال ب ظبابت -161پیکص

111 .در ثبریز ظسور اجاز اص خغال ب ظبابت -161پیکص

111 .در ثبریز ظسور اجاز اص خغال ب ظبابت -162پیکص

111 .حصجم مسرک تحعیلی پزصکی ک كعس تاسیس معب در ثبریز را دارد -163پیکص

يگ(. -164پیکص 111 ص ياس يام ذسمت یکی از مؼلمین أ موزش و پصورش )وزارت فص

111 گوایيام )ثعسیق( صضم ابخسایی. -165پیکص

111 .دردواست ادام تحعیل در ذارج از کضور -166پیکص

111 گشرنام در دوران رضا صا پهلوی. -167پیکص

111 .اهسادذيس ا ب یادگار غکس می ذاه یکی از هظامیان ایصانی دوران رضاصا پهلوی ک در غکاس -171پیکص

112 بلدی. كسیم سادتمان -171 پیکص

113 است. صس ملی باىک ب ثبسیل اکيون و داصدس كصار هم کيار در ک كاپو ػالی میسان و الؼمار شمس -171 پیکص

ا از یکی ظلبی مشروظ مبارزات دوران در ک مجیسی ای مغاز -171 پیکص 113 بود. س يگص

113 گصد. دور سلمانی -172 پیکص

113 كاجاری. دوران در مصدم ای سگصمی از بازی میمون -173 پیکص

114 ثبریز. گمصکزاه -174 پیکص

114 ثبریز. در روس )ثنزیل( اس خلصاضی باىک -175 پیکص

114 ثبریز. صمال باغ در جسیس غمارت -176 پیکص

Page 13: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ن

114 فصماهفصما. دیوان ظاحب غمارت -177 پیکص

115 ثبریز. دولتی ثوپزاه غمارت -111 پیکص

116 ثبریز. صص دورنمای -111 پیکص

116 ثبریز. ارک -312پیکص

116 الامص. ظاحب میسان در یافذ جضکیل محلی بازار از دصیس حال در مصدم -111 پیکص

116 بود. درأ مس صکل بسین دیابان احساث از پس ک الامص ظاحب بلؼ از كسمتی -112 پیکص

116 كاجاری. دوران اواسط در ثبریز صص از دورنمایی -113 پیکص

116 ارک. بالی از دورص یسی 1113 در ثبریز دورنمای -114 پیکص

116 دورص یسی. 1111 سال ب ثبریز در أ وار و فلیر مصدمان -115 پیکص

116 ثبریز. در صمال باغ ای غمارت از یکی -116 پیکص

117 ثبریز. در کوچ یک از نمایی -117 پیکص

117 سادت. حال در ثبریز صصداری میسان -111 پیکص

117 دورص یسی. 1113 در )صصداری( ساغت میسان -111 پیکص

111 دورص یسی. 1115 سال در معور دیابان احساث جهت ب بصداری هلض -111 پیکص

111 ثبریز. کبود مسجس ای دصاب از بازدیس حین در معور ػلی و فصوغی محمسػلی محمودجم، -111 پیکص

111 ناصرالدین صا و مظفصالدین میرزای ولیؼس. -112پیکص

111 میسان ثوپزاه ثبریز. -113پیکص

111 اهس مضرط سدس. زمیي حکان دورد افصادی ک در پسب ثبریز و در کيار پل أ جی. اس خاهبوليگام ورود أ كا مجخس از -114پیکص

111 جلوی مسجس کبود.اس خلبال از حسن مجخس در -115پیکص

111 مظفصالدین میرزا و محمسػلی میرزا )اغخضادالسلعي(. -116پیکص

112 ا در جلوی مسجس کبود. محو صسن اوسان -117پیکص

112 اهس. صس (move)ایی ک محو أ جیل فصوشی در ثبریز و كلمی کصدن چص -111پیکص

113 حسود شرغی. ایاجص -111پیکص

113 قم زنی در مصاسم غزاداری محصم. -111پیکص

114 غصایغ ب مظفصالدین میرزای ولیؼس. نوزیصذلوت )وکیل الملک( در حال دواهس -111پیکص

114 أ كابالذان پس از دار زدن ک واروه أ ویزان صس است. -112پیکص

115 كسفصوش بص بالی دار.غباسؼلی -113پیکص

115 أ ویخخ صسن مشروظ دواان ثوسط كضون روس. -114پیکص

115 .أ ویخخ صسن مشروظ دواان ثوسط كضون روس -115پیکص

115 کصیم ذان و محمس ذان بصادرزادگان س خارذان بص بالی دار. -116پیکص

115 .اس خلبال از حسن مجخس -117پیکص

116 ، ظيسلی و گلدان.زمیي ب غيوان پس باكصذان با لوازم زیتی همچون فصش -111پیکص

116 ای هلاشی صس و ظيسلی. یيمظفصالدین میرزا با پس زم -111پیکص

116 .محمسظادق ذان مؼزالدوله -111پیکص

116 . ایی ب غيوان پس زمیي با فصش وکلای أ ذربایجان در دور اول مجلس -111پیکص

116 هوبصی از مشروظ ظلبان. -112پیکص

117 .دورص یسی 1111اغضاء گصو نمایش أ رین در -113پیکص

121 است.ای از موهخاژ غکاسی در دوران مظفصالدین صا امین الدوله و همکاران او در پیضکاری أ ذربایجان ک نموه -114پیکص

121 ذان سالرملی. باكص -115پیکص

121 شریف زاد و صاگصداوش. -116پیکص

121 اهس. ثبریز ک از محل درأ مس کسرت قمصالملوک وزیصی ظاحب لباس هو صس یان داوش أ موزان دارالتربیرصسی در م -117 پیکص

121 اسماغیل امیرذیزی و صاگصدان مسرس. -121 پیکص

121 کارکيان ادار مالیات و گمصک ثبریز. -121 پیکص

Page 14: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

س

121 صاگصدان دبس خان هوبص ثبریز. -121 پیکص

121 وری در میان جمؼی از اغضای فصك دموکصات. پیض -121 پیکص

122 ا در ارک دولتی. حسین باغبان و ثوپ -122 پیکص

122 اجتماع ثبریزیان در روز ورود ناصرالدین صا. -123 پیکص

125 غمارت ولیؼس. -124 پیکص

126 افذخاح جاد ثوسط رضا صا. غکاسی صس ب ظصیل استرئوسکوپیک. -125 پیکص

131 حس يؼلی ذان گصوسی امیرهظام. -126پیکص

131 .حسیللی هظام الدوله دهبلی از روسای انجمن ایالتی أ ذربایجان -127پیکص

141 س خارذان. -131پیکص

141 محمسػلی میرزا ولیؼس در ثبریز. -131پیکص

141 امیرهظام گصوسی و فصماهفصما با اظصافیان دود. -131 پیکص

141 خشضی از فت لضگص ک ثوسط محمسػلی میرزا در ثبریز جضکیل یافذ بود. -131 پیکص

141 فوج ثبریز در میسان مضق ثبریز. -132 پیکص

141 اغضای فصك دموکصات در حضور پیض وری.جمؼی از -133 پیکص

ن ثبریز ب جلفا در حضور محمسحسن میرزا. -134پیکص 142 افذخاح را أ

142 جمؼی از ظاحب معبان أ ذربایجان در دوران سلعيت احمسصا و حکومت محمسحسن میرزای ولیؼس بص أ ذربایجان. -135پیکص

143 .امان الله میرزا -136 پیکص

144 کومت فصك دموکصات بص ثبریز. اساثیس داوضگا در دور ح -137 پیکص

بر صوروی. -141 پیکص 144 اغضاء فصك دموکصات با ثعویصی از اس خالین ر

145 مضق هظامی سبازان أ ذربایجانی. -141 پیکص

145 .مهمانی در منزل هظام الدوله ب افذزار محمسحسن میرزا -141 پیکص

146 ب يگام والیگصی أ ذربایجان. مخبرالسلعي -141 پیکص

146 غسی در ثبریز. محمسػلی میرزا ب يگام ولیت -142 پیکص

147 بودهس.و ظصفساران دولت رژ دس خ سادات محله دوچی ک از مخالفان مشروظ دوای -143 پیکص

151 ثبریز.بسرك نمایيسگان أ ذربایجان ثوسط مصدم -144 پیکص

151 دس خ سادات محله س یس حمز ک از مخالفان مشروظ دوای بودهس. -145 پیکص

151 اغزام محمسحسین میرزافصزهس محمسحسن میرزا ب ادسا. -146 پیکص

151 گصفت. از ص یوع بیماری وبا و وضان دادن ایيک در موكع مصگ بص اثص این بیماری چ اكساماتی ظورت می گوه یشغکسی نما -147 پیکص

ن ب مسکو در سال -151 پیکص 151 دورص یسی. 1116محعلین اغزامی را أ

151 غزاداری محصم در ثبریز. -151 پیکص

151 مشروظ ظلبان.داوش أ موزان و گصوی از -151 پیکص

151 ورود لضگصیان سدار بهادر و یفصم ذان ب ثبریز. -151 پیکص

152 گترین گصو مخالف مشروظ ظلبان بودهس.زراجتماع جمؼیت اسلامی در محله دوچی ک ب -152پیکص

152 .سبازذاه دولتیگصوی از هظامیان دولتی ثبریز در -153 پیکص

153 ذاه س خارذان.در -154 پیکص

153 .ک ظاق بيسی کصد بودهس گصوی از فت لضگص در ثبریز -155 پیکص

154 ای از سادات مخالف مشروظ ک در محلات سذاب و دوچی سکنی داصدس. دس خ -156 پیکص

154 جمؼی از روحاهیون ظصفسار مشروظ. -157 پیکص

155 غزاداری حسینی در میسان ظاحب الامص. ای ورود کلی دس خ -161 پیکص

155 هظامی محلات صضکلان و باغ میض ک عموما از مخالفان مشروظ بودهس. ای خشضی از دس خ -161 پیکص

156 غسی در ثبریز. مظفصالدین میرزا ب يگام ولیت -161 پیکص

156 غسی و در لباس كزاقی. محمسػلی میرزا در دوران ولیت -161 پیکص

157 مظفصالدین میرزا در بصابص أ یي و در لباسی مؼمولی. -162 پیکص

Page 15: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

ع

157 غزیزذان سدارکل پیضکار أ ذربایجان و فصخ ذان امین الدوله. -163 پیکص

161 گصفذ صس است.دس خ ظاحب الامص ک در صحن داذلی ظاحب الامص -164 پیکص

161 مصیضزاه و بیماران ثبریز. -165 پیکص

161 .ػلی اظغص پخگص در دو سالگی -166 پیکص

161 دس خ محله لیل أ باد ک در میسان مضق بصداص خ صس است. -167 پیکص

161 فوج مؼصوف ب ملعودی. -171 پیکص

162 سایص محلات أ ذین بس خ بودهس.محله حکم أ باد ک بصای پشیصایی از -171 پیکص

163 .ای مشروظ ظلبی پادیخاهوف فصماهس كوای روس در ثبریز ب يگام درگیری -171 پیکص

163 فذحؼلی ذان ظاحب دیوان. -171 پیکص

164 افذخاح کض یکزاه مبارک ثوسط محمسحسن میرزا در ثبریز. -172 پیکص

165 محمسػلی رصسی )چپ( از بازیگصان ثئاحص ثبریز در کيار سباز دوران رضاصا. -173 پیکص

165 میرزا حسن رصسی در اوادص عمص. -174 پیکص

166 فوج محله هوبص. -175 پیکص

ا ارسال و یا امصدم ثبریز در ثلگص -176 پیکص 167 صس. دریافت میفخاه، جایی ک ادبار بس یاری ب تهصان و سایص صص

بر فصك دموکصات ک ثواوست با حمایت صوروی، یک س یسجؼفص پیض -177 پیکص 167 سال بص أ ذربایجان حکومت کيس. وری ر

171 و پایان یک سس معائب در ثبریز. از سلوط فصك دموکصات أ ذربایجان يگام ورود محمسرضا صا پهلوی ب ثبریز پس -211پیکص

خشش پصوژ عملیای پیکص

171 غکس وایی از معل بازار ثبریز. -1پیکص

171 .اهس ک در أ ن، دو راس خ اظلی مضرط صس 1بصاساس غکس وایی پیکص بازار ثبریزهلض -1 پیکص

171 .ای مخخلف بازار ثبریز ساا و حیمچا، مؼابص، دیاباننام -1 پیکص

Page 16: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

1

بیان مس ئله

ملسم -1

هویسس: ؾکاسی تيا دود می "ؾکاسی ذلاق"در کتاب (Helmut Gernsheim 1913-1995)لموت گصوضایم "

يگا و صود و با پل زدن میان ملت زبانی است ک در تمامی هلاط دهیا فمیس می ای مختلف، ذاهواد فص

دس، امکان آ ن دس. ؾکاسی، صکل حلیلی زهسگی و وكایؽ مختلف را بازتاب می اوسان را ب یکسیگص پیوهس می

سازد تا در بیم و امیسای دیگصان شریک صویم و ب شرایط س یاسی و احتماؾی روص يایی را فصاهم می

، 1159 ساهتاگ،) "صویم و ؿسم اوساهیت هوع اوسان بسل می بخضس. بسین تصتیب ما ب صاسان ؾینی اوساهیت می

.(ب هلل از گصوضایم 692ص وسلی تاریخ را دواهس تا پیضی دود کصد ک بایس بص در دوران هوحوانی، اس تادی فصزاه چین هلل می

است. بساهيس ک در ریض ص ک بص این باغ وضیس از آ ن را بساهيس. ریض دود را دریابيس ک ص بار و ب

کصاه ذلیج فارس اهس تا این تن ک سری در آ ذربایجان دارد و بص چ باغبانان خان فسا کصد ،ظول سامیان

ب هم پیوس ت و ب هم وابس ت بماهس. ،آ رمیس و ایصان نام دارد

ریخ معور تبریز از تا ایی در کار آ ن است تا گوص ،«ؾکاسی در تبریز» اکيون ىگارهس با پیضانی هوصت

را بازگضایس.

ای تاریخی ب ویژ در کضور ما ب دلایل متـسد، کار چسان آ سانی هیست. تاریخ ایصان و اس ياد بصرسی

ا ب روی مصبوط ب آ ن، يوز هم ب ؾيوان یک میراث ملی تللی نمی تعاویصو صود و بس یاری از در

ب پژوضگصانچ موسسات و نهادای ىگسارهس اس ياد ملی، همکاری را با بس ت است. گص پژوضگص

ا و نهاىگا آ ورهس، میکن يوز هم ظس بصابص آ نچ در این موسسات گصد آ مس، در پس توی ذاه عمل می

ا، پيان و مکون باقی ماهس است. ذاهواد

مصاکز آ رص یو ؾکس موحود در سعح کضور ای آ رص یو صس، با وحود ایيک ؿسم دسترسی آ سان ب ؾکس

معلوبی كصار دارهس، هموار حلاوت آ غاز ظصح یا تحلیلی را در نهایت ب یاس از هؼص کمیت در وضـیت تلصیبا

کضاهس! گشص ت از مواهؽ اداری، عمس ناتوانی در ارائ ذسمات از سوی مصاکز حفغ ؾکس، و گا پض یمانی می

بصپای باصس ک اکثرا دكیق و مضبط از تعاویص موحود در آ ن مصکز ىگساری میفصس تی بيسی و دس تهبود

عمق حافؼ کارص ياسانی است ک در مصاکز یاد صس ب ذسمت مضغول ستس. اگص بخت یار باصس و موضوع

یی ا ای ؾکس ومو در محسودیت هیز از صصتی وس بی بصدوردار باصس، آ ىگا صایس امیسوار بود ک چس كعـ

مس تلل دود را در این دعوص دارد، ب دست آ یس. اما اگص موضوع تازگی عجیب ک ص مصکز كواهین کاملا

ب آ ن پصدادت صس باصس، بسون محللین داص ت و یا موردی باصس ک کمتر در چس سال اذیر ب معف بصخی

ه، زمان فصسایضی زیادی را ا محال است و یا در حامت دوص بیا یابی ب این ؾکس دست اغصاق تلصیبا

ص کيس. ػاین ذلاء را پ تواهس راکاری میــــ چــظلبس. با آ گای از این موضوع، این پصسش ب وحود آ مس ک می

ایی ک تاکيون ظورت گصفت است، توسط افصادی انجام پشیصفت است ک آ نان بيسی ا و دس ت بيسی فصست

Page 17: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

2

ای آ ص يا با تکی بص كول مـمصین و اهس. این یافت ا را فصست بيسی کصدای آ ص ي با مضاس ص ؾکسی، یافت

. استا صامل افصاد ص ياسایی صس در درون ؾکس س ک اکثرا باص یا داوش افصاد فصست کييس می

هوص ت ا ؾمارت ماػص و شخط نام ا ؾکس پضت یا زیص ک است هبود مصسوم ایصاهیان میان متاسفاه

ردشگ می زمان صچ است ظبیـی و ماهس ناص يادت كسیمی ای ؾکس از بس یاری ؿلت این ب صود.

دیگص و روهس می میان از دیگصی از پس یکی مـمصین صود. می تص مضکل ا ؾکس اصزاص بازص ياسی

از را ما و کييس مـصفی را سو آ ن ب پیش سال فتاد یا صعت كسیمی ای ؾکس بتواهيس ک اهس نماهس کسانی

مضاس گلس تان کاخ موز در را تعویصی ىگارهس (.2 ،1131 )افضار، گصداهيس معلؽ ؾکس ظاحبان نام

را آ نجا دود دس ترط با صا ناصرالدین و باصس می دوم( )فعل میرزا ؾبسالله آ ن ؾکاس ک است نمود

در دیصین ای سابل ا ؾکس مـصفی در ابهام ک رساهس می را موضوع این و است نهاد نام تبریز یا کصماوضا

حلی را سریـتر چ ص است بهتر و است فصاموشی ب رو اصزاص و اماکن ص ياسایی بيابصاین دارد. ایصان

(.1 )پیکص گصدد فتیا ؾکاسی در بحصان این بصای

توان با در میتص کصد. توان دسترسی ب این تعاویص را آ سان ا، می تص و محسودتص سوژ بيسی مضرط با دس ت

ای مضرط، با توخ ب زمیي تعویص و سایص کسایی ک در ص ا در دس ت بيسی کيار هم كصار دادن ؾکس

ای مصبوط خای داد. هیز اهس در دس ت ص ياسایی مکانی وضسصود، تعاویصی را ک ؾکس ب بیس متلل می

بيسی بيا بص شرایط س یاسی و احتماؾی ایصان در این دس تکيس. همین مس ئله دربار اصزاص هیز ظسق می

گلس تان(. کاخ )موز .میرزا ؾبسالله ؾکاس: است. تبریز یا کصماوضا ب مصبوط صا، ناصرالدین توسط آ ن ذیل دط دست بص بيا ک ای مؼص -1 پیکص

Page 18: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

3

و فصاوانی آ نها در بصحسب اهمیت سوژ ا تواهس کلی باصس و مس تلزم بصرسی ؾکس ماظق مختلف نمی

بيسی مس تلل دود را دارد. ای از ایصان دس ت باصس. بص این اساس ص معل میای مختلف ایصان اكلیم

هیامس است و صچ ست سخيانی کوتا و پصاکيس تاکيون در تبریز معامبی مسون پیرامون ؾکاسی ب وحود

دربار سرآ غاز ؾکاسی در تبریز است ک بیضتر با تـعب عجین گض ت است. بص همین اساس ب هؼص رس یس ک

دربارگصدآ وری معامبی از ؾکاسی تبریز امزامی است. بيابصاین با دس تاویز كصار دادن موضوع پایان نام

ای مختلف، ؾکاسی این صص با رویکصدی سوژ محور ا در صاذ بيسی ؾکس دس تبا و "ؾکاسی در تبریز"

ای مختلف، ای پصاکيس در بایگانی بازىگصی اهبو ؾکسبا مورد بصرسی كصار گصفت است. كعس آ ن صس تا

از تبریز در ؾکاسی داس تان تصتیب بسین تا سهصو بصرسی تاریخی بستری در مختلف، صاذ پيج در ا ؾکس

، نخبگان، ای تبریز و با موضوؿات رخال ؾکسو اهمیت صاذ بصپای فصاوانی پيجاین صود. بازگفت زاوی این

بومی است و در ماظق دیگص اهس. بسون تصدیس دس ت بيسی انجام صس کاملا اهتزاب صس اماکن و مصدمزنان،

تواهس متفاوت باصس. حغصافیایی، میای ایصان، بيا بص اتفاكات ذاص س یاسی یا موكـیت

ایی ک در ای یاد صس ارائ دواس صس، ب اهتزاب ؾکس پس با تـصیفی ک بصای ص کسام از دس ت بيسی

ای ذاص دود ظبق سیر گصدآ وری آ نها فصاهم آ مس، پصدادت و آ نها در دس ت توانظول فصظت ارائ پایان نام

هس. صسمعلی تاریخی، كصار داد

مابؽ و افصاد از باصس، می مؼص این از تبریز ای ؾکس آ وری جمـؽ در گام اومین ک رساله این ای ؾکس

آ ن غيای در ذاىگی، ای آ مبوم از دعوص ب تعاویص، آ وری جمؽ با توان می است. آ مس دست ب مختلف

توجهیی كابل ملسار راحتی ب توان می وكت کمی صرف با و هیست دسترس از دور چسان عمل این کوص یس.

مست ظول در ک صود ؾيوان است خامب دعوص این در آ ورد. دست ب ذاهوادگی ای آ مبوم از ؾکس

ک صس آ وری جمؽ تبریز از ؾکس كعـ زار حسود مسافت، دوری ب توخ با و حاضر رساله پژوش

دومتی آ وری جمؽ مصاکز از آ نها زا ىیمی تيا ملسار این از است. صس ارائ رساله این در آ ن كعـ 099

است. صس تهی داران مجموؿ و ذاهوادگی ای آ مبوم از آ ن دیگص هیم و اهس صس تحعیل

تا ؿلاو بص آ گای از گصدد می ارائص این صاز کلی تعویصی ،تبریزمصوری کوتا بص کلیات با اولدر فعل

بيسی اكلیمی ک ذکص موكـیت حغصافیایی و مصدم ص ياسی تبریز، این آ ص يایی ضمنی، پیش درآ مسی باصس بص دس ت

گیرهس. صس مورد بصرسی كصار میدواس در فعل دوم، ؾکاسان تبریز در محسود پژوضی ک ذکص صس.

ای کتب و اس ياد و ملالات و با استاد ب ؾکسدر فعولی خساگاه، با توخ ب معامب ؾيوان صس در

گیری كصار چگوىگیدر این راس تا صود. گاه ارائ می پيجبا رویکصدای آ وری صس، روهس ؾکاسی در تبریز جمؽ

مصبوط دس ت در آ مس دست ب ای ؾکس آ ن بصاساس ک دارد تـصیفی ب هیاز ا، بيسی دس ت در ا ؾکس

گیرهس. كصار دود ب

گصدهس ک در آ ن مصدانی ایی می گصدد. این گصو صامل ؾکس در فعل سوم ؾکاسی از رخال تبریز معصح می

کضوری و مضگصی معبی دارای ک کسانی بالدله و ا ذاه وزارت ،روحاهیون ارتش، مجلس، دربار، از

دارهس. كصار ،باص يس دومتی تضکیلات در

Page 19: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

4

يگیان نرمسان، صود. می بصرسی تبریز نخبگان از ؾکاسی چارم فعل در در هوؾی ب ک اصزاصی و فص

گیرهس. می كصار دس ت این در داصتس هلش تبریز صص احتماؾی ذسمات

است. یافت ادتعاص تبریز مصدم از ؾکاسی بصرسی ب صضم فعل و تبریز زنان از ؾکاسی ب پيجم فعل

در و بصزن و کوی مصدم بازاریان، کودکان، د،سا کارگصان تا مـلم و پزصک از ؿادی مصدمان ؾؼیم دیل

بيا را تبریػػػز متوسط ظبل سادتار هوؾی ب و هباص يس کضوری و مضگصی معب دارای ک افصادی مجموع

این در هیػػز صس. می بصد نام آ نان از رؿایا نام با ا مست ک ا مان گیرهس. می خای گصو این در نهادهس،

گوناگون ای صاذ در آ مس دست ب پصس يلی ای ؾکس مـصفی صامل ک ویت تـیین ای ؾکس ،دس ت

اهس. صس گصدآ وری توظیفی" ای "ؾکس ؾيوان تحت س،يباص می

صصی، دورنماای ماهيس ب صصی فضاای کلی پصدازد. می تبریز اماکن از ؾکاسی بصرسی ب فتم فعل

چارچوب یک در فضایی ظاحب ک متادصین و باس تانی از اعم مـماری بياای هیز ا، پارک و ا دیابان

گیرهس. می كصار دس ت این در باص يس، مضرط

دربار تا صس لازم ،تبریز ای ؾکس از بصخی در ؾکاسی فنی مسائل مضاس ب توخ با آ دص فعل در

گصدد. ارائ معامبی هیز ا ؾکس فنی کیفیات

بصپای سوژ دواس بود ک با روشی مضبط و دس ت بيسی صس ک صرفا آ یس حاظل میدر اهتا هیز این هتیج

ب مابـی دكیق، غنی و سل اموظول متج ؾکاس، هیز با صرف کمی وكت بصای تکمیل آ رص یو تعویصی، و ه

مگص کمکی باصس در اؾتلای .دواس صس -آ میس تی، در ایصان و در آ یيس با ىگای ایس - از ؾکاسی در تبریز

يگ تعویصی ایصان زمین. فص

. با توخ ب ایيک موضوع گصدد ارائ میدر بخضی مجزا هیز روش و اكسامات ظورت گصفت در پصوژ عملی

گصفتهؼصی دربار تبریز بود، موضوع عملی هیز در دعوص تبریز اهتزاب گصدیس. با پیش تحلیلات ظورت

ایی محیعی از آ نان در حین حضور در بازار در آ ن، فکص معور ساذتن پصتص مصدم دردعوص بازار تبریز و

كوت گصفت. صچس پیش تحلیلات انجام یافت، زیي زمانی بالایی را بصد، اما با ؿلم تحت ؾيوان "تبریز امصوز"

ن ب صرف است. انجامس، این زیي ملصو ب ایيک حضور تفکص و اهسیض در ؾکاسی ب هتایج معلوبی می

صود ک پصوژ عملی ای مختلف حضور در تبریز است. باری کتمان نمی تعاویص گصفت صس حاظل زمان

همس يگ پصوژ هؼصی اىصژی گصفت.

ای تبریز و با ذيیت اهباص ت صس از تاریخ مصدمی ک بخضی از آ نان در كامب تمام روز با پصس زدن در بازار

، دوربین ب دهبال یافتن چیزی ذاص جهت جبت، چیزی از خس حصیان هسصس بودپصوژ هؼصی جمؽ آ وری

رفت، این سخن حصج تایس پصدادت. ب تسریج ک کار ؾکاسی پیش می زهسگی در تبریز، ب حس تجو می

(George Tice 1938 - ) توانی ببینی ک آ ماد دیسن آ ن باشی؛ چیزی یافت ک " تيا چیزی را می بیضتر نمود می

(.ب هلل از تایس 619، 1159)ساهتاگ، ک بازتاب ذن تو در آ ن زمان ذاص است"

سوق آ ن ب سمت و س یاق یک پایان نام تاریخی بیم از تصین مضکل ب وحود آ مس در این پایان نام، بزرگ

ا ب هوؾی رای بصای گصیز از تاریخی صسن رساله بود. ب ظور حتم بصاساس چس نموه بيسی ؾکس بود. دس ت

Page 20: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

5

تص ا در فعول مختلف انجام صس است تا راحت بيسی ؾکس توان هتایج کلی گصفت. بيابصاین دس ت ؾکس نمی

باصس. آ وری نمود. در واكؽ ص فعلی ب مثاب یک آ مبوم می ای مختلف را جمؽ بضود مجموؿ

ب ب ایيک پایان نام حاضر مصبوط ای ؾکس، با ؿلم ای دیگص ایيک با آ وردن تـساد كابل ملاحؼ ىکت

ا مگص فصاوانی ؾکس بـغ اصزاص ک ناگزیص بود، حصکت پایان ؾکاسی است و زیاد هپصداذتن ب نام

ـسادی ؾکس ک ا، ت نام ب سوی تاریخ مهار صس. بص همین اساس در فعلی مجزا و در بخش پیوست

در اهتای رساله اضاف صس است تا حسن دتامی هیز بص باص يس، مصبوط ب تبریز و فعول مورد بحث می

این رساله باصس.

ای قمصی ب دورص یسی و یافتن مـادل تاریخی هیز تبسیل تاریخجهت خلوگیری از گيگی و اصتباات تاریخی،

اذیر تاریخ س یاسی، دویست سالگاضماری از در كسمت پیوست، ای میلادی ب دورص یسی، سال

يگی و در کيار آ ن بیان رذسادای ؾکاسی ایصان و جهان در ظول مست ؾيوان صس تهی گصدیس ،احتماؾی فص

باص يس و چون بیم از صحت دكیق گفتنی است ک حوادث ذکص صس از مابؽ مختلفی میتا ؾعای دست باصس.

ای آ نها با دایصة المـارف دکتر غلامحسین معاحب و بخضی ، با وسواس تمام، حوادث و تاریخرفت ا می تاریخ

يگ صش خلدی دکتر محمسمـین تعبیق داد صسهس تا اصتباات تاریخی ظورت هپشیصد. نموداری هیز هیز با فص

دعوص صازادگان ب تا اگص نامی از آ نان صس استک در آ ن شجص نام ایل كاخار مضرط گصدیستصس یم

در تحلیق آ ورد صس است، مصاحـ ب این شجص نام در خانمایی ذنی وسبت ب آ نها کمک کيس. این ؾکاس

داد توضیح رساله مصاحـ کييس این ک صایس بــسا ب کسانیبصای تحلیلات ىکت هم در این بار لازم است

است. دفاای رساله حاضر كابل اس تتيا بص این شجص نام کامل هیست و مسلما ک صود

باصس تا ب حست و -ص چس اهسک صمار –ای بصای تصغیب کسانی دیگص اگص رساله حاضر بتواهس اىگیز

ب ل آ ن بصخی تعاویص ماهس و رو ب حوی واكـیت ا و حلایق نهفت در دل تاریخ ایصان بصآ یيس و از ك

. هیکویی دواس بود، پاداش مـيوی و آ ن را در دسترس سایصین هیز كصار ديس فصاموشی را بیابيس

روایت ؾکاسی در تبریز با روش پیض يادی در موضوع هؼصی، در کمترین ىگا امیسواراه، این ماحعل را

توان ب راحتی توان کصد. باری تاریخ بسون ؾکس را می دواس داصت ک در تاریخ تبریز دذل و تصرفی نمی

كلب کصد.

ای اساسی پژوش پصسش -6 ؛عمس سوالات معصح در این تحلیق ب این شرح است

؟چ مزایایی را ب همصا دواس داصتا ب ظورت سوژ محور، بيسی ؾکس دس ت -

ای ؾکاسی صس در این صص چ بود و ؾکاسی چ مسیری را گشراهس است؟ سوژ تصین بصحس ت -

در تبریز چگوه بود است؟صکل گیری ؾکاسی مصدمی -

؟ب چ نحوی بود استؾکاسی تبریز درای فنی پیشرفت -

Page 21: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

6

اساف -1تصین سف این تحلیق با ؾيایت بص این جمله سوزان ساهتاگ ک "گصدآ وری ؾکس، گصدآ وری ؿالم مهم

تعاویص ا با معامـ ؾکستبریز و اس تتاخات درون ، ؿلاو بص ارائ سرگشصت ؾکاسی در (4، مان)است"

تص بيسی تعاویص ب ظورت کاملدس ت ا و تص ب آ رص یو ؾکس مصتبط با تبریز، جمؽ آ وری و دسترسی ساد

باصس. می

فصضی -0ا در ماسب در جهت دسترسی آ سان ب ؾکس ا با رویکصد سوژ محور، روشی بيسی ؾکس دس ت

باصس. ای مختلف می زمیي

پیضی -5ایصج تامیفای ایصان" دو نموه کتاب "گيجیي ؾکسآ نها، بيسی دس تا و یابی ب ؾکس دستدر دعوص

ا روش سرآ مس ستس. در این کتاب تامیف كاسم ظافی گلپایگانی ای كسیمی ایصان" افضار و "ؾکس

ا ب تفعیل گفت صس ای كسیمی و هیز موارد هلط کار در ملسم کتاب یابی ب ؾکس بيسی و دست فصست

است.

ای دود در تهی ایصج افضار با کوصش

ای داوضگا تهصان، ؾکس از میکصوفیلم

لذا ب ؛ا تهی کصد فصس تی از آ ن ؾکس

داد و فصست آ نها ای ص ؾکس صمار

د. این امص نمو را ب ظورت امفبایی تهی

در یافتن ؾکس مورد هؼص جهت محللین

با سختی همصا بود، چصا ک فصست

ا هویسی کامل هبود و پیسا کصدن ؾکس

گضت. با اتلاف وكت بس یار میسر می

لذا تعمیم بص آ ن صس ک فصست هویسی

خسیسی ظورت بگیرد و این بص ؾس

ین محبوبی اردکانی گشاص ت صس و حس

تفعیلی و فصس تی ک او تهی کصد کاملا

باصس و وضؽ مـصف حامت ص کس می

ص ظاحب ؾکس از حیث ظصز مباس

بصای مثال دو نموه از فصس تی ک .(39، 1131)افضار، و وضس ت یا ایس تاد بودن و حز آ ن مـین صس است

(.6پیکص) گصدد می ارائا تهی کصد است در ایيجا حسین محبوبی اردکانی بصای ؾکس

است. کصد تهی ا ؾکس بصای اردکانی محبوبی حسین ک فصس تی نموه دو -6 پیکص

.(ایصان" ای ؾکس "گيجیي کتاب )

Page 22: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

7

فصسا ک بیش از آ نچ بهص مـيوی بصای کاری است بس یار توان ،فصست هویسی و گصدآ وری فصست اساسا

راگضا و رانمای بی نام و وضان بصای محللان دواس بود. ص ؾکس نمایاىگص یک یا ،مومف داص ت باصس

ا اظلاع یابيس و در ؿین حال این ؾکس مسان بتواهيس از موضوؿات یيک ؿلاكچس موضوع است. بصای ا

فصست هیز از هؼم ماسب بصدوردار باصس، بصای موضوؿات، فصست تهی صس است. ب ظوری ک یابيس

ص ؾکس کافی است با آ گای از معلب دلخواش ب این مجموؿ مصاحـ نمود، ضمن ملاحؼ معلب مورد

، ب ؾکس ،هؼصش ا صمار موضوع را ک در ملابل آ ن هوص ت صس است ب دست آ ورد و از روی آ ن صمار

.(2، 1140)ظافی گلپایگانی، ا در كسمت اول کتاب مصاحـ کيس در كسمت دوم کتاب و ب توضیح ؾکس

رسس ممکن يس میدر اس تفاد از این فصست بایس توخ داصت ک بصخی موضوؿات ک ب ذن اس تفاد کي

ا مترادفات آ ن را هیز است مترادفاتی داص ت باصس. حویيس لازم است در معامـ این فصست و یافتن ؾکس

صود یابيس بصای یافتن کاخ گلس تان ب تص بصسس. بصای مثال گا لازم می در هؼص آ ورد تا ب مؼور دود سریؽ

ب کلم دارامفون مصاحـ نمایس نیا ب خای مـلمان دارامفو نمایسؾمارت گلس تان در اؿلام این فصست مصاحـ )مان(.

کصد است. کاربصگ مورد یفصم یا کاربصگ نمای ساز هیز اكسام ب ظصاحی "موسس معامـات تاریخ مـاصر ایصان"

صػس ظػصاحی یسیسػ تم اسػ ياد تعػویص یگصدد، در بصنامػ ىػصم افػزار بحث ن صکل آ ن در ادام ملاحؼ می

دػس و بػ ایػن یرا در دػود خػا ای اظلاؿػات حاظػل از ص ياسػایی تواهس تا حسود كابػل ملاحؼػ یاست و م

ػای پیکصىگارهػس همین عمل سبب سػاز آ ن صػس تا ىکت خامب ایيک هیاز پژوضگصان باصس. یگو ظصیق پاسخ

مان کمتری تحعیل نمایس.ا را در ز متيوع و ب وسبت سایص مصاکز ىگساری تـساد بیضتری از پیکص

سسه مطالعات تاريخ معاصروكاربرگه نمايه سازي اسناد تصويري م

شماره ركورد : عنوان :

شماره تصوير :

نوع : عكاس : محل : تاريخ :

قطع : شكل : رنگ : تعداد :

توضيحات :

موضوع :

باصس. یآ ن م ؾكس و یا ب ؾبارت دیگص زبان مـصفی هوتا از پیام اظلی یا بخش ؾيوان، صامل چكیس

صود. متن کاربصگ صامل این بخش بود و یهیز مان ص ياس يام ؾكس محسوب م یمضرعات ػاص

گصدد. یدود درج م یب ص كسمت در خا اظلاؿات مصبوط

Page 23: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

8

مان پیضی یباصس و دارا از ؾكس می ییرو و پضت ؾكس است ن حز یا توضیحات صامل هوص ت

این بخش یا در این كسمت ىگاص ت صود؛ زیصا هوص ت گوه دذل و تصرفی است ک لازم است تا بسون یچ

تص ؾكس دواس هصد. کامل ییب ص ياسا یثصو کمم م

مس تلل در این ب ظور چضمگیراكسامی تاکيونب صست فلیر است و تلحاظ مکتوبا ازؾکاسی در تبریز

.است تاریخ سرآ غاز ؾکاسی در تبریزاكتباساتی پصاکيس از مباحث ،انجام وضس است و ص چ بود دعوص

ا هیز ظورت می باربصدوردی ک تاکيون در از حب ؾکاسان س محور وگصفت، ؾکا ؾکاسی سایص صص

آ ن دیار بود است. ب هؼص آ مس بـس از چسین سال ک از این کوصش در اؾتلای ؾکاسی ایصان در پیضگام

ایی همچون صیراز، اظفان، مضس، اردبیل، كزوین، قم، همسان، اراک، ارومی و غیر ، را گشرد میصص

ای از ابهام ماهس است. ا در اله ب ؾکس سادتحلیق تا حسودی گضایش یافت است؛ اما همچيان دسترسی

گو ایيک از هؼص ىگارهس، صرف وكت و اىصژی و یجان در این بار ک اومین ؾکاس ص صصی چ کسی

ای ب خا ماهــس و اس تتاخات اما صرف دكت و غور در ؾکس ؛باصس از اهمیت کمتری بصدوردار است می

بيسی و بنمایس. صایس دس ت پژوضگصانکمک صایانی ب تحلیلی،ای مختلف تواهس در ؾصظ بصگصفت از آ ن، می

ایی بس غنی ک متاسفاه ب ای باصس در صچ بهتر اس تفاد از مجموؿ ا از این گشر، ظلیـ آ وری ؾکس جمؽ

ای گوصایی ک ممکن است باص يس. مجموؿ ای در حال از بین رفتن می دمیل ؿسم آ گای و مـصفی در گوص

بس یاری از تاریخ ؾکاسی ایصان را ک در ػلمات باقی ماهس است روصن نمایيس.

روش تحلیق -2است تا با دریافت ىکات مهم ب وحود آ مس تحلیلی -ی روش تحلیق انجام گصفت در این رساله ب ظورت تاریخ

این تحلیق با توخ ب ایيک حس تجوی مابؽ تعویصی مصتبط با آ ن پصدادت گصدد. همچيین در این صص، ب

باصس. ، از هوع کاربصدی میاس تفاد صودای آ ن در تحلیلات سایص پژويسگان كصار است از یافت

کتابخاه مصکزی تبریز، کتابخاه مجلس، کتابخاه ملی ایصان، سازمان اس ياد و گیری از تا با بهص صسسـی بص آ ن

ای زیبا، مسائـل مصبوط ب تبریز و کتابخاه مصکزی داوضگا تهصان ،ای ؾکاسی کتاب هیز ،کتابخاه پصدیس نر

ای مختلف ا و مسائل بيسی ؾکس ، دس تایصان ب دعوص معامب متشر صس دربار تاریخ ؾکاسی صص

فنی رایج در ابتسای تاریخ ؾکاسی معامـ گصدد.

يگ و نر ما ایص اهیان در هم آ میرت است، معامـ تاریخ س یاسی چون دوص برتاه یا متاسفاه س یاست و فص

نمایس. در پیضبرد رساله حاضر دعوص آ ذربایجان تواوست ک کمک صایانی ایصان و ب

زمان گیر باصس، در راس هم امور كصار رفت این كضی ک ابتسا تعورش هم نمی لاحصم ؛ا زیاد بود حجم کتاب

و بخش دیگصی هیز مصبوط ا از داذل کتابخاه بخش اؾؼم آ نک پس از جمؽ آ وری اظلاؿات اومی صس.داد

در ارتباط ؾکس مصاکزی ک ب هوؾی با آ رص یو با رس یس. بود، هوبت ب دیسن ؾکس ب معاحب با اصزاص

ای با این وحود در داذل کتاب بودهس مصاحـ نمود و تعاویصی چس دربار ؾکاسی در تبریز ب دست آ مس.

بصداری از داذل کتب حاظل آ مس. متاسفاه چون ب حس تجو پصدادت و بخضی از تعاویص با ؾکسهیز معور

ب ناچار ،ای مشکور ای ب نام ؾکاس وضس بود، ب همین دمیل در ذکص مبؽ ؾکس ا اصار این کتاب اکثردر

Page 24: یبت رد یساکع - دانشگاه تهران · 2012. 12. 17. · ² ² اوراد ² ² ناخسریماب ² ³ , 5أ 3ار 1 نااج ³ ² زیبرث نناز و سیکاغ

9

، در بخش مصبوط بودموضوؾی ک مصبوط ب ؾکاسی در این صص همچيین ص ب نام کتاب بس يس گصدیس.تيا

گصدیس.ب دود ارائ

مـاصر ایصان، موز کاخ گلس تان، موز مشروظ تبریز، تاریخ معامـات ، هیز موسس ا در مان کتابخاه

ن آ مبوم بازماهسگا تصین آ رص یو ؾکس تبریز را دارد، ای محمسؿلی خسیسالاسلام ک غنی مجموؿ ؾکس

رفت ممکن ک گمان می و ص دوس تان و آ ص يایان ای ؾکسز و مجموؿ یای بصحس ت تاریخ مـاصر تبر شخعیت

ای خسیس و است ؾکسی در این دعوص داص ت باصس رحوع گصدیس ب این امیس ک چضمان با دیسن ؾکس

دصیس وسز بسل، ب دو ظورت کپیی بصداری و یا نهایتا بيسی انجام صس روصن گصدد. متياسب دس ت

ملساری ؾکس مصتبط با تبریز ب دست آ مس.

تحلیقمحسود -3 یک ایصان سال، ظس این در دادهس. سی ایصان صا ب اذتراع، از پس سال یک را ؾکاسی دوربین"

ب را خایش معلل سلعيت کصد. تجصب را جهانی حگ دو و سلعيتی ذاهسان در تغییر یک اهللاب،

چون موضوع تحلیق اساس همین بص .(0 ،1140 ص یخ،) "گصفت پا متوسط ظبل و داد مشروظ سلعيت

ای ىزدیک ب تولد ؾکاسی بص بصخی روایات سابل است و حضور ؾکاسی در این صص بيا "ؾکاسی در تبریز"

دورص یسی( 1614)تولد ؾکاسی در جهان ،، حس ابتسای پژوش(145، 1140)ذکاء، در جهان داص ت است

. در این میان صص تبریز با توخ ب ومیـسوضینی آ ن در صسكصار دادكاخار سلعيت محمسصا دوران یـنی

دوران كاخاری، از اهمیت س یاسی بالایی بصدوردار بود و بامعبؽ این اهمیت، مسائلی را هیز ب همصا داصت.

یی ک ورود ؾکاسی ب این . گوهساصتچیزی مسائلی ک بصای مصدم تبریز حز نابسامانی، حگ و معیبت

، تحلیقبا این ذيیت، اهتای کصد. صص با ورود ناآ رامی و اضعصاب توام بود و ؾکاسی فلط درد را معور می

با ىگای سمبلیک، تاسیس بيابصاین. كصار داد صسا رس یسن صص ب هؼم و آ رامش و اتمام معایب و درگیری

ای ىزدیک، ب بصرسی باصس ک در آ یيسلحاظ صس. ایانی تحلیق هلع پ ،دورص یسی 1163در داوضگا تبریز

این اهتزاب صس.هیز محسود ب صص تبریز محسود مکانی تحلیق پصدادت صود.ؾکاسی تبریز پس از این هیز

ای نخبگان تبریز ادتعاص دارد، بخش صود ک در فعل سوم ک ب ؾکس موضوع از آ نجا حائز اهمیت می

یزیان ک در این فعل هیستس، ب ؿلت نادیس اىگاصتن آ نان هیست؛ بلک دمیل آ ن ظغص سن و یا ؾؼیمی از تبر

مهاحصت ایضان، پیش از دوران نخبگی از صص تبریز بود است و یا ایيک تعاویص تبریزیان اصص، در تبریز

ؾکاسی وضس است.