1

ျပညေထာငစသမၼတျမနမာႏငငေတာအစးရ

စကပ းေရး၊ ေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငး၀နႀကးဌာန

ေကးလကေဒသဖြ႕ျဖးတးတကေရးဥးစးဌာန

မဘမးျမ႕နယ

လထဗဟျပစမကနး

National Community Driven Development Project

(NCDDP)

ေကးရြာဖြ႕ျဖးေရးအစအစဥ

Village Development Plan (VDP)

ငါးအးေကးရြာအပစ ၊ ေတာငယာကနးေကးရြာ

2

၂၀၁၉ ခႏစ မဘမးျမ႕

မာတကာ

၁။ျမ႕နယေျမပ ၄

၂။ေကးရြာအပစေျမပ ၅

၃။အပစတြငပါဝငေသာေကးရြာမားစာရငး ၅

၄။ေကးရြာအေျခခအခကအလကမား ၆-၇

၅။လမဆနးစစျခငးႏင အကဖတျခငးလပငနးစဥ (PSA/PRA) ဇယား။ ၈

၆။ေကးရြာလမေရးႏငအရငးအျမစျပေျမပ ၉

၇။ဥစၥဓနပငဆငမႈျပ ဇယားႏင ေဆြးေႏြးျခငး၊ဆနးစစျခငး ၁၀

၈။ပငကအမသးသပျခငးျပ ဇယား ။ေဆြးေႏြးျခငးႏငဆနးစစျခငး ၁၁

၉။အရငးအျမစသးစြမႈႏငထနးခပမႈျပဇယား၊ ေဆြးေႏြးျခငးႏငဆနးစစျခငး ၁၂

၁၀။ ဗငးပစ ၊အဖြ႔အစညးခတဆကမႈျပဇယား၊ေဆြးေႏြးျခငးႏငဆနးစစျခငး ၁၃

၁၁။ ရာသခြငျပ ျပကၡဒန ၊ေဆြးေႏြးျခငးႏငဆနးစစျခငး ၁၄

၁၂။ ေကးရြာအတားအဆ၊းအခကမခမား (ကား+မ) ၁၅

၁၃။ေကးရြာေမာမနးခက (ကား+မ) ၁၆

၁၄။ ေကးရြာဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးမား (ကား+မ) ၁၇

၁၅။ ေကာမတဝငမားႏင ေကးရြာဖြ႕ျဖးေရးအစအစဥေဆာငရြကမမတတမးဓါတပမား ၁၈-

၂၀၁၆။ ေကးရြာအခကအလက (ပစ-၁) ၂၁-၂၃

၁၇။ စမကနးစကဝနးအခနဇယား (ပစ-၂) ၂၄

၁၈။ ေကးရြာဖြ႕ျဖးေရးဥးစားေပးအစအစဥ (ပစ-၃) ၂၅-၃၀

၁၉။ ေကးရြာအပစစမကနးလပငနးခြေရြးခယျခငး (ပစ-၄) ၃၁

၁၉။ စညးေ၀းမတတနးမား ၃၂-၃၅

3

၂၀။ေကးရြာေကာမတ၀ငမား စာရငး ၃၆

၂၁။ ေကးရြာအပစေကာမတ၀ငမားစာရငး ၃၇

4

၁။မဘမး ျမ႕နယေျမပ

5

၂။ငါးအး အပစေျမပ

၃။ငါးအး အပစရေကးရြာမားစာရငး

စဥ ေကးရြာအပစအမည ေကးရြာအမည ၁။ ငါးအး ငါးအး ၂။ ေရႊေကာငးကနး ၃။ နနးႏြ႕ ၄။ ျပေခာငး ၅။ ဥယာဥပ ၆။ ေကာငးကငသာ ၇။ ေႏာျပညသာယာ ၈။ ေတာငယာကနး ၉။ ေပၚေခါင(ခ)ေပၚေဇယာ

6

၄။ ေကးရြာအေျခခအခကအလက

(၁) ေကးရြာသမငးအကဥး

၁၉၈၇ခနစခန႔က ငါးအးရြာသ/သားမားသည မးေျမပ၊ နမး၊ ေတာငယာစပါး မားက

စကပးလပကငၾကသည။ ငါးအးအငးထတြငလညး စပါးခငးမားက စကပးၾကသည။ ၄ငးေတာငသမား မး

တြငးကာလေရာကလင ေရႀကးျခငးျဖစတငး သြားလာမခကခသညအခကအခက ရငဆငႀကေတြ႔ၾကရ

သည။ ထ႔ေၾကာင ၁၉၉၃ ခနစတြင ငါးအး ရ.၀.တ ဥးသနးဥး ဥးစး ၿပး လသြားသစသားတတား “

ေအာငေစျပညရြာ “ တတား က တညေဆာကခသည။ ထစဥက လကရရြာတညေနရာက ေတာငယာကနး

ဟေခၚသည။

တတားေဆာကျပးေနာက ညေရးညတာ သြားလာရလြယကလာသျဖင ေတာငသအခ႕

ေတာငယာကနးတြင တမားေဆာကျပး ညအပညေန ေနခၾကရာမ ဥးသနးေဖ(ကြယလြန)၊ ဥးညြန႔တင

(ကြယလြန)၊ ဥးေကာတင(ေဒါကလညး) တ႔စတငေနထငခၾကပါသည။

၂၀၀၃ခနစတြင ၊ ဥးျမေသာငး (ေ၀ဖနအႀကျပ)၊ ဥးေကာတင(ေစာငၾကညၾကးၾကပ)၊ ဥးလေရႊ

(ကြယလြန)၊ စသညတ႔ေနအမမားေဆာက၍ေနထငရာမ တစစတစစ တးလာၾကပါသည။ သရကဥယာဥ

မား ႀကခငးမား စကပးလာၾကသည။ ထ႔ေနာက ဥးသနးေဖမ ၄ငးပငဆငေသာ ေျမယာတြင ၆၆ေပ

ပတလည တစ၀ငးလင ၅၀၀၀၀/ ကပနနးျဖင အမကြကမားရကေရာငးရာ လကလပလကစား၊ေစးသည

မား၊ေတာငသမား၊ ၾကကေျမြးျမေရးျခမား ၀ယယေနထငလာခၾကသည။ ေျမစာရငးမလညး အမယာပစမား

ခေပးပါသည။ ပစ (၁၀၅)၊ ပစ(၇) အဆငဆငေျပာငးလခေပးခပါသည။

၂၀၁၀ ခနစခနတြင မလသစသားတတားမာပကစး ယယြငး၍ ရ.ယ.က ဥကဌ ဥးျမငေအာင

လကထကတြင တတားအသစတညေဆာကရနခြငေတာငးျပး ေတာငယာကနးရြာသ/သားမား စေပါငး

တညေဆာကခရာ ၂နစခန႔အၾကာ ၂၀၁၄ ခနစ တြင ျပးစးခပါသည။ ယခငလညးလမးမာ ရႊ႕ဗြကမား

လြတရာႀကရာေတာမားရငးျပး ျဖစသလသြားလာၾကရာမ ေျမရငဥးသနးလြငနင ညနႈငးျပး လညးလမးက

အတညျပသတမတခပါသည။ ေရထတေျမာငးတတားနင ဗြကမားက နစစဥ ျပျပင ဖ႔ၾကရေသာလညး

အငအားမနငသျဖင မးတြငး ပ၊ ႏမးရပသမးခနမားတြင လညးမား လညထြနစကမား သြားလာမရျဖစခရ

ပါသည။

၂၀၁၇တြင (၁၂၁)တပရငး၊ဆရာႀကးဥးသနး၀ငးမ၄ငးပငေျမမ (၇)ဧကခနက ငါးအးဆရာေတာဥးေဇာတက

အား လဒါနးခသျဖင ဆရာေတာမ ေတာရေကာငးေဆာကျပး ဆရာေတာဥး၀ဇယအားေကာငးထင၍

သာသနာျပေစခပါသည။ ရြာနာမညကလညး “ ေရႊေတာငယာ” ေကးရြာဟ အမညေျပာငးခပါသည။

7

ေကာငး နာမညကလညး ေငြစကေအာင အမတ(၅) ေရႊေတာငယာေတာရေကာငးတက ဟ အမညေပးခ

ပါသည။

အေျခခအခကအလကမား

ေတာငယာကနးေကးရြာသည ေလာငတတြဒ ၉၆.၂၈၃၇၃၅၅ ႏင လဒတတြဒ ၂၄.၀၁၂၂၉၇၄ တြငရေသာ

ေကးရြာျဖစၿပးပငလယေရမကႏာျပငအျမငေပ (၃၆၀ေပခန႔ ) တြင ရေသာ ေကးရြာျဖစသည။မဘမးၿမ႕ႏင

(၆၃)မင ကြာေ၀းပါသည

(က) ထးျခားျဖစစဥ

မရပါ။

(ခ)လနညးစလမးစအမေထာငစ

လမးစ အမေထာငစ ကား မ စစေပါငး ဗမာ ၃၆ ၁၀၂ ၇၅ ၁၇၇

( ဂ ) အေျခခအေဆာကအအ

ပညာေရး ကနးမာေရး ဘာသာေရး အေဆာကအအ - - ဘနးႀကးေကာငး(ေဆာကလပဆ)

၅။ လထေပါငးစပါဝငေသာ လမဆနးစစျခငးႏင အကျဖတျခငးလပငနးစဥ (PSA/PRA) အကဥးခပဇယား

စဥ အေၾကာငးအရာ ရကစြ ဥးတညအပစ

တကေရာကသ အဓကေဆြးေႏြးခက

ကား မ ေပါငး

၁

ေကးရြာလမေရးျပ၊သယဇာတျပေျမပ ( Social Map / Resource Map)

၂၄-၃-၂၀၁၉

ေကးရြာသေကး ရြာသားမား

၁၆ ၁၉ ၃၅

ေကးရြာနယနမတအတြငးရ အမေျခ၊လယေျမ၊စကခငး၊ဘရားပထးမားစေသာေကးရြာ၏လကရအေျခအေနႏငပငဆငမျပအေျခအေနမားကေရးဆြေဖာထတခါသည။

8

၂ ရာသခြငျပျပကၡဒန ( Seasonal Calender)

၂၄-၃-၂၀၁၉

ေကးရြာသေကး ရြာသားမား

၁၆ ၁၉ ၃၅

ေကးရြာရရြာသရြာသားမား၏ ရာသအလက စကပးေရး၊ ေမြးျမ ေရး၊ စကပးခန ရတသမးခန၊ တရစာၦနမားေရာဂါျဖစပြားမ၊ သးႏမားပးမႊားကေရာကမ၊ ရာသပြ ေတာမား၊ ေကးရြာမ လမားဝငေငြ ရရမအေျခအေနမားက ေကးရြာမ လမားပါဝငေဆြးေႏြး ေရးဆြၾက သည။

၃ အဖြ႕အစညးခတဆကပ (Venn Diagram)

၂၄-၃-

၂၀၁၉

ေကးရြာသေကး ရြာသားမား၊ ေကာမတဝငမား ေကးရြာအပ ခပေရးအဖြ႕ဝငမား

၁၆ ၁၉ ၃၅

ေကးရြာအတြငးတြငရေန ေသာလမအဖြ႕အစညးမား ႏင ေကးရြာလထအၾကား ခတဆကေနမက ထငသာျမငသာရေအာင ေဖာေဆာငႏငခသည။

၄

လမစးပြားအဆငသတ မတ ျခငး ဥစၥာဓနကြယ၀မႈျပဇယား ( Wealth Ranking)

၂၄-၃-

၂၀၁၉ ေကးရြာသေကး ရြာသားမား

၁၆ ၁၉ ၃၅

ေကးရြာအတြငးရ လမားအၾကား၊ေငြေၾကး၊ပစၥညးဥစၥာ၊ဓနအငအားပငဆငမအဆငခြျခားျပသျခငးျဖင ေကးရြာအတြက လအပမည ဝငေငြ ရရေရးအစအစဥမားကထညသြငးစဥးစားႏငရနစဥးစား ခၾကသည။

၅ ပငကအမကြနယက (Spider Web)

၂၄-၃-

၂၀၁၉

ေကးရြာသေကး ရြာသားမား၊ အမ းသားအပစ၊ အမ းသမးအပစ

၁၆ ၁၉ ၃၅

အမးသားႏငအမးသမးမားအၾကားအလပအကငအခြငအလမး၊ တနးတး အခြင အေရး၊ ပညာ သငၾကား ႏငမ၊ ဘဝလျခမ စသည အေျခအေျခအေနအရပရပက ေဆြးေႏြးခၾကသည။

၆ အရငးအျမစ သးစြမႈႏင ထနးခပမႈျပဇယား

၂၄-၃-

၂၀၁၉ ေကးရြာသေကး ရြာသားမား

၁၆ ၁၉ ၃၅ ေကးရြာပတ၀နးကငရ အရငးအျမစမားႏင ေကးရြာရ အသးျပႏငေသာ စြမးအားမားအား သးသပေဆြးေႏြးခပါသည။

9

၆။ လမႈေရးႏငအရငးအျမစျပေျမပ

ေတာငယာကနးေကးရြာေျမပ ေဆြးေႏြးျခငးႏငဆနးစစျခငး

10

ဥစၥာဓန ပငဆငမႈ ျပ ဇယား

ေဆြးေႏြးျခငးႏငဆနးစစျခငး

ေကးရြာတြငး စးပြားေရး အဆငေျပ ေသာ အပစ ၁၆% ရၿပး ထသမားမာ

ကၽြႏြားမားပငဆင၍ လယ (၁၀)ဧက အထက ပငဆငၾကသည။ စးပြားေရး အသင အတင

ရသမားမာ ကြ ၊ႏြား၊၀က (၁၀) ေကာငေအာက ႏင ဆငကယတ႔ ပငဆငၾကျပး ၊အမေထာငစ (၁၀)

ႏင (၂၇%) ခန႔ရသည။ မေျပလညေသာအပစမာ ပငဆငမအားနညးျပး လကလပလကစား၊

ေစးသညမားသာျဖစျပးအမေထာငစအေရအတြကမာ (၂၀)စျဖစျပး (၅၇%) ခနရသည။

11

ပငကအမသးသပျခငး ျပ ဇယား

ေဆြးေႏြးျခငးႏင ဆနးစစျခငး

အမးသားမားသည လျခမႈနင ေခါငးေဆာငမႈပငးတြင အမးသမးမားထက အားသာျပး၊

အမးသမးမား သည ပညာေရးလကလမးမမႈႏင အမမႈကစၥမားတြင

အမးသားမားထကအားသာသည။

ကနေသာကစၥမားတြင အမးသမးမားနင အမးသားမားတနးတ ညတရသညပါသည။

အမးသမးမား က အမးသားမားက ေခါငးေဆာငမႈတြင ေနရာေပးျခငး၊ လျခမႈပငးတြင

လကတြေခၚေဆာင ျခငးျဖင ေကးရြာဖြ႕ျဖးတးတကမႈအားေကာငးလာနငပါမည။

12

အရငးအျမစသးစြမႏင ထနးခပမျပ ဇယား

ေဆြးေႏြးျခငးႏင သးသပျခငး

အမးသမးမားသည လက၀တရတနာႏင ၀က က အသးျပမားသည။

အမးသားမားသည ကၽြ၊ ႏြား၊ ကား၊ ထြနစကတ႔က အသးျပမားသည။

ကနအရငးအျမစမားက အမးသားနင အမးသမး တနးတ သးစြၿပး တနးတထနးခပၾကပါသည။

သးသပခက

အမးသမးမားက ဆးျဖတခက ခမတျခငးမားတြင ဥးေဆာငမႈအားနညးေနေၾကာငး

မသားစ၏အမမႈကစၥတြငသာ ပါ၀ငမႈ အားေကာငးေနေၾကာငးေတြ႕ရ ရပါသည။

13

ဗငးပစ ခတဆကမျပဇယား

ေဆြးေႏြးျခငးႏင သးသပျခငး

အပခပေရးမးသည ေကးရြာ၏ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ကစၥ အားလးက အဓက ေဆာငရြကသည။

ေဂါပက၊အပ/လပ၊ေပၚခင၊မယခငႏင ပရဟတ အဖြ႕မားသည

ေကးရြာ၏သာေရးနာေရးအားလးက အဓက ေဆာငရြကၾကသည။

အပခပေရးအဖြ႔သည ၿမ ႔နယေထြအပ၊ ရစခနး ၊စစတပ၊ ေျမစာရငးရး ၊သစေတာရး၊ ေကးလကရး၊

သမဝါယမရးတ႔ႏငဆကသြယ ခတဆကလပေဆာငသည။

ကနးမာေရးႏင ပညာေရးက ၿမ ႔နယ ကနးမာေရးဌာန ႏင ပညာေရးဌာန တ႔အား ခတဆက

ေဆာငရြကလကရသည။

14

ရာသခြငျပ ဇယား

ေဆြးေႏြးျခငးႏင သးသပျခငး

ရာသဥတမာ အပအေအးမမ၍ တခါတရမးမားျပး တခါတရ မးေခါငတတသည။

စကပးေရးမာ ပ၊ ႏမး၊ ႀကတ႔က စကပးလပကငၾကသည။

ပြေတာမားမာ တနခး၊ ကဆနႏင သတငးက ြတလမားတြငသာ ကငးပေလရပါသည။

မးဥးကာလမားတြင တခါတရ ေလျပငးမနတငးကေရာကတတသည။

စကပးခနကာလတြင ထြကေငြမားျပး သးႏရတသမးခနတြငသာ ၀ငေငြမားရပါသည။

သးသပခက

ေကးရြာလထ ၏ အားလပခနမားတြင စမကနးလပငနးခြမား ေဆာငရြက ျခငးျဖင ေကးရြာတြငးရလထ ၏

၀ငေငြ တးလာမညျဖစသည။

15

သြားလာရနခကခ (လမးတတား)

အမးသမးမားရငဆငႀကေတြ႕ရေသာ ျပနာ/အခကအခမား

(၂၄)နာရမးမရရသညအတြက အဘကဘကမ ဖြြ႔ျဖးရန ခကချခငး

မၾကေကာငးခကချခငး

ေသာကသးေရခကချခငး

ပညာေရးခကချခငး

အမးသားမားရငဆငႀကေတြ႕ရေသာ ျပနာ အခကအခမား

(၂၄)နာရမးမရရသညအတြက အဘကဘကမ ဖြြ႔ျဖးရန ခကချခငး

ခ (လမးတတား)

သြားလာရနခကချခငး ( လမး/ တတား)

ခ (လမးတတား)

မၾကေကာငးခကချခငး

ခ (လမးတတား) ေသာကသးေရခကချခငး

ခ (လမးတတား) ပညာေရးခကချခငး

ခ (လမးတတား)

16

အမးသမးမားမတငျပလာေသာ ေမာမနးခကမား

ရာသမေရြး အဆငေျပေခာေမြ႔စြာ သြားလာနငမည။

(၂၄) နာရမး ရရ၍ လေနမႈအဆင ျမငမားလာမည။

မၾကေကာငးရရလာမည။

ေသာကသးေရ ရရလာမည။

အမးသားမားမ တငျပလာေသာ ေမာမနးခကမား

ရာသမေရြး အဆငေျပေခာေမြ႔စြာ သြားလာနငမည။

(၂၄) နာရမး ရရႈ၍ လေနမႈအဆင ျမငမားလာမည။

မႀကေကာငးရရလာမည။

ေသာကသးေရ ရရလာမည။

17

အမးသမးမားမ တငျပလာေသာ ဖြ႕ျဖးေရး လပငနးမား

ရြာ၀ငလမးျပျပငျခငး

ကြနကရစတတားေဆာကလပျပျပငျခငး

(၂၄) နာရ မးၾကးသြယတနးျခငး

စကေရတြငး

အမးသားမားမ တငျပလာေသာ ဖြ႕ျဖးေရးလပငနးမား

ရြာအ၀ငလမးျပျပငျခငး

အမးသားမားမ တငျပလာေသာ ဖြ႕ျဖးေရးလပငနးမား

ကြနကရစတတားတညေဆာကျခငး

မႀကေကာငး တညေဆာကျခငး

စကေရတြငးတးေဖာျခငး

မၾကေကာငး

မၾကေကာငး

18

ဥးစားေပး ဖြ႕ျဖးေရး လပငနးမား

၁။ ရြာအ၀ငလမးျပျပငျခငး (က+မ)

၂။ကြနကရစ တတားေဆာကလပျပျပငျခငး (က+မ)

၃။ (၂၄)နာရ မးၾကးသြယတနးျခငး (က+မ)

၄။ စကေရတြငး တးေဖာျခငး (က+မ)

၆။ မႀကေကာငး တညေဆာကျခငး (က+မ)

19

ေကးရြာအေျခခ အခကအလကမား

20

21

22

23

စမကနးစက၀နး အခနဇယား

24

ေကးရြာဖြ႕ျဖးေရး ဥးစားေပး အစအစဥ

25

26

ေကးရြာအပစ စမကနး လပငနးခြေရြးခယျခငး

27

28

ဓါတပ မတတမးမား

29

30

31

ေကးရြာ ပထမ အႀကမ အစညးအေ၀းမတတမး

32

33

ေကးရြာ ဒတယ အႀကမ အစညးအေ၀းမတတမး

34

35

ေတာငယာကနးေကးရြာ စမခန႔ခြမႈ အဖြ႕

36

ငါးအးေကးရြာအပစ ေ၀ဖနအၾကျပ တငၾကားေျဖရငးေရးေကာမတ အဖြ႕၀ငမား

37

ေကးရြာအပစ စမကနး အေထာကအကျပေကာမတ အဖြ႕ ၀ငမား

38

အပစဘ႑ာေရး ဆပေကာမတ အဖြ႕၀ငမား စာရငး

39