ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ...

18
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΕΛΛΑΔΑ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΥΠΟΙΚ μέσω της έκθεσης Προϋπολογισμού 2018, αναθεωρούν προς τα κάτω τις εκτιμήσεις τους για την ανάπτυξη του 2017, αναμένοντας ωστόσο καλύτερη πορεία για το ποσοστό ανεργίας. Εντούτοις, παρά την αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης για το σύνολο του έτους αναμένουν ενδυνάμωση της δραστηριότητας το δεύτερο εξάμηνο. Για το 2018 οι προβλέψεις συγκλίνουν σε ανάπτυξη στο 2,5% και σε περαιτέρω πτώση του ποσοστού ανεργίας κοντά στο 20,4%. Το γ΄ τρίμηνο του 2017 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,3% σε ετήσια βάση και κατά 0,3% σε τριμηνιαία βάση. Σημαντική υπήρξε η αναθεώρηση της μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του έτους, καθώς σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία το β΄ τρίμηνο αυξήθηκε κατά 1,6% ΥοΥ (από 0,8%), ενώ ο ρυθμός μεταβολής του α΄ τριμήνου παρέμεινε στο 0,4% ΥοΥ. Ο μέσος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ για το 9μηνο του 2017 ανέρχεται στο 1,1% ΥοΥ (κοντά στο 1,2% της ετήσιας πρόβλεψής μας για το 2017). Για να επιβεβαιωθεί το 1,2% για το 2017 θα πρέπει σε ετήσια βάση το δ’ τρίμηνο του έτους να κυμανθεί από 1,4% έως 1,7%. Αντίστοιχα, για να επιβεβαιωθεί η νέα πρόβλεψη τόσο του ΥΠΟΙΚ όσο και της ΕΕ για 1,6% το 2017 θα πρέπει το δ’ τρίμηνο του έτους να κυμανθεί από 3,0% έως 3,2% ΥοΥ. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Με σχετικά ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης (3,3% σε τριμηνιαία – ετησιοποιημένη βάση) κινήθηκε η αμερικανική οικονομία το γ’ τρίμηνο του 2017. Είναι σχεδόν βέβαιο η FED να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο στην ερχόμενη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου ενώ στα μέλη της επιτροπής FOMC υπάρχει διαφωνία σχετικά με το εάν η επιβράδυνση στο δομικό πληθωρισμό είναι προσωρινού ή διαρθρωτικού χαρακτήρα. Βέβαια, η ενδεχόμενη υλοποίηση του προγράμματος μείωσης των φορολογικών συντελεστών θα μπορούσε να συμβάλει στην πιο αποτελεσματική ανάκαμψη του δομικού πληθωρισμού. Οι πρόδρομοι δείκτες εξακολουθούν να διαμορφώνονται σε πολύ υψηλό επίπεδο, ενώ το ποσοστό ανεργίας έχει υποχωρήσει στο 4,1%. Στην Ευρωζώνη συνεχίστηκε ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης (0,6% σε τριμηνιαία βάση) το γ’ τρίμηνο του 2017. Η ΕΚΤ αποφάσισε να μειώσει το μηνιαίο μέγεθος αγορών (από τα €60 δισ. στα €30 δισ.) στο ακολουθούμενο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης τη χρονική περίοδο Ιαν. 2018 – Σεπ. 2018. Επιπλέον, ο κ. Ντράγκι αποσαφήνισε ότι ο τερματισμός του προγράμματος δεν πρόκειται να γίνει με απότομο τρόπο δίνοντας τη δυνατότητα για περαιτέρω συνέχιση του προγράμματος με μικρότερο ενδεχομένως μέγεθος αγορών. Οι πρόδρομοι δείκτες εξακολουθούν να διαμορφώνονται σε πολύ υψηλό επίπεδο, ενώ το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε υπό του 9,0% για πρώτη φορά από τις αρχές του 2009. Τράπεζα Πειραιώς Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική [email protected] Bloomberg: <PBGR> Βασ. Σοφίας 94 & Κερασούντος 1 115 28, Αθήνα Τηλ: (+30) 210 328 8187 Φάξ: (+30) 210 3739580 Ετήσιος ρυθμός μεταβολής πραγματικού ΑΕΠ Ελλάδας-Ευρωζώνης (%) Πηγή: Eurostat. -12 -10 -8 -6 -4 -2 0 2 4 6 α΄τρ 07 γ΄ τρ 07 α΄τρ 08 γ΄ τρ 08 α΄τρ 09 γ΄ τρ 09 α΄τρ 10 γ΄ τρ 10 α΄τρ 11 γ΄ τρ 11 α΄τρ 12 γ΄ τρ 12 α΄τρ 13 γ΄ τρ 13 α΄τρ 14 γ΄ τρ 14 α΄ τρ 15 γ΄ τρ 15 α΄ τρ 16 γ΄ τρ 16 α΄ τρ 17 γ΄ τρ 17 Ευρωζώνη Ελλάδα ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2017

Transcript of ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ...

Page 1: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΕΛΛΑΔΑ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΥΠΟΙΚ μέσω της έκθεσης Προϋπολογισμού 2018,

αναθεωρούν προς τα κάτω τις εκτιμήσεις τους για την ανάπτυξη του 2017,

αναμένοντας ωστόσο καλύτερη πορεία για το ποσοστό ανεργίας. Εντούτοις, παρά

την αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης για το σύνολο του έτους αναμένουν

ενδυνάμωση της δραστηριότητας το δεύτερο εξάμηνο. Για το 2018 οι προβλέψεις

συγκλίνουν σε ανάπτυξη στο 2,5% και σε περαιτέρω πτώση του ποσοστού ανεργίας

κοντά στο 20,4%.

Το γ΄ τρίμηνο του 2017 το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,3% σε ετήσια βάση και

κατά 0,3% σε τριμηνιαία βάση. Σημαντική υπήρξε η αναθεώρηση της μεταβολής

του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του έτους, καθώς σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία

το β΄ τρίμηνο αυξήθηκε κατά 1,6% ΥοΥ (από 0,8%), ενώ ο ρυθμός μεταβολής του α΄

τριμήνου παρέμεινε στο 0,4% ΥοΥ. Ο μέσος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ για το 9μηνο

του 2017 ανέρχεται στο 1,1% ΥοΥ (κοντά στο 1,2% της ετήσιας πρόβλεψής μας για

το 2017). Για να επιβεβαιωθεί το 1,2% για το 2017 θα πρέπει σε ετήσια βάση το δ’

τρίμηνο του έτους να κυμανθεί από 1,4% έως 1,7%. Αντίστοιχα, για να

επιβεβαιωθεί η νέα πρόβλεψη τόσο του ΥΠΟΙΚ όσο και της ΕΕ για 1,6% το 2017 θα

πρέπει το δ’ τρίμηνο του έτους να κυμανθεί από 3,0% έως 3,2% ΥοΥ.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Με σχετικά ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης (3,3% σε τριμηνιαία – ετησιοποιημένη βάση)

κινήθηκε η αμερικανική οικονομία το γ’ τρίμηνο του 2017. Είναι σχεδόν βέβαιο η

FED να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο στην ερχόμενη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου

ενώ στα μέλη της επιτροπής FOMC υπάρχει διαφωνία σχετικά με το εάν η

επιβράδυνση στο δομικό πληθωρισμό είναι προσωρινού ή διαρθρωτικού

χαρακτήρα. Βέβαια, η ενδεχόμενη υλοποίηση του προγράμματος μείωσης των

φορολογικών συντελεστών θα μπορούσε να συμβάλει στην πιο αποτελεσματική

ανάκαμψη του δομικού πληθωρισμού. Οι πρόδρομοι δείκτες εξακολουθούν να

διαμορφώνονται σε πολύ υψηλό επίπεδο, ενώ το ποσοστό ανεργίας έχει

υποχωρήσει στο 4,1%.

Στην Ευρωζώνη συνεχίστηκε ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης (0,6% σε τριμηνιαία

βάση) το γ’ τρίμηνο του 2017. Η ΕΚΤ αποφάσισε να μειώσει το μηνιαίο μέγεθος

αγορών (από τα €60 δισ. στα €30 δισ.) στο ακολουθούμενο πρόγραμμα ποσοτικής

χαλάρωσης τη χρονική περίοδο Ιαν. 2018 – Σεπ. 2018. Επιπλέον, ο κ. Ντράγκι

αποσαφήνισε ότι ο τερματισμός του προγράμματος δεν πρόκειται να γίνει με

απότομο τρόπο δίνοντας τη δυνατότητα για περαιτέρω συνέχιση του

προγράμματος με μικρότερο ενδεχομένως μέγεθος αγορών. Οι πρόδρομοι δείκτες

εξακολουθούν να διαμορφώνονται σε πολύ υψηλό επίπεδο, ενώ το ποσοστό

ανεργίας υποχώρησε υπό του 9,0% για πρώτη φορά από τις αρχές του 2009.

Τράπεζα Πειραιώς

Οικονομική Ανάλυση

& Επενδυτική Στρατηγική

[email protected] Bloomberg: <PBGR>

Βασ. Σοφίας 94 & Κερασούντος 1

115 28, Αθήνα

Τηλ: (+30) 210 328 8187

Φάξ: (+30) 210 3739580

Ετήσιος ρυθμός μεταβολής πραγματικού ΑΕΠ Ελλάδας-Ευρωζώνης

(%)

Πηγή: Eurostat.

-12-10

-8-6-4-20246

α΄τ

ρ 0

7

γ΄

τρ 0

7

α΄τ

ρ 0

8

γ΄

τρ 0

8

α΄τ

ρ 0

9

γ΄

τρ 0

9

α΄τ

ρ 1

0

γ΄

τρ 1

0

α΄τ

ρ 1

1

γ΄

τρ 1

1

α΄τ

ρ 1

2

γ΄

τρ 1

2

α΄τ

ρ 1

3

γ΄

τρ 1

3

α΄τ

ρ 1

4

γ΄

τρ 1

4

α΄

τρ 1

5

γ΄

τρ 1

5

α΄

τρ 1

6

γ΄

τρ 1

6

α΄

τρ 1

7

γ΄

τρ 1

7

Ευρωζώνη Ελλάδα

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2017

Page 2: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

2

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

ΕΛΛΑΔΑ Στο 1,3% η αύξηση του ΑΕΠ το γ’ τρίμηνο του 2017. Αναθεώρηση

του β’ τριμήνου στο 1,6% (από 0,8%).

Βραδύτερος ρυθμός ανάπτυξης με χαμηλότερη όμως ανεργία το 2017 σύμφωνα με ΕΕ και ΥΠΟΙΚ

Πλεόνασμα έναντι ελλείμματος την περίοδο Ιαν.-Οκτ. για τον κρατικό προϋπολογισμό (βάσει στόχου Εισηγ. Έκθεσης 2018).

Στο 3,8% του ΑΕΠ το πρωτογενές με βάση τους όρους του προγράμματος, υπερκάλυψη του στόχου για το 2017 και 2018.

Οριακή βελτίωση του δείκτη οικονομικού κλίματος το Νοέμβριο.

Το ελληνικό Δημόσιο άντλησε μέσω ΕΓΕΔ €2,8 δισ.

Μείωση του ποσοστού ανεργίας τον Αύγουστο.

Στο 0,7% ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο.

Προς τα πάνω αναθεώρηση του ποσοστού αποταμίευσης των νοικοκυριών το 2016.

Αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής αλλά πτώση του δείκτη κύκλου εργασιών στη μεταποίηση το Σεπτέμβριο.

Αύξηση στους δείκτες τιμών εισαγωγών και τιμών παραγωγού στη βιομηχανία το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο αντίστοιχα.

Μείωση του δείκτη κύκλου εργασιών και όγκου στο λιανικό εμπόριο το Σεπτέμβριο.

Μείωση του αριθμού των οικοδομικών αδειών τον Αύγουστο

Αύξηση του πλεονάσματος ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το Σεπτέμβριο.

Στο -0,9% ο ρυθμός τραπεζικής χρηματοδότησης τον Οκτώβριο.

Στις 4/12 η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε τα στοιχεία για το πραγματικό ΑΕΠ

του γ’ τριμήνου του 2017. Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα

στοιχεία, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,3% σε ετήσια βάση και

κατά 0,3% σε τριμηνιαία βάση. Σημαντική υπήρξε η αναθεώρηση της

μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του 2017, καθώς σύμφωνα με τα

πρόσφατα στοιχεία το β΄ τρίμηνο αυξήθηκε κατά 1,6% ΥοΥ (από 0,8%),

ενώ ο ρυθμός μεταβολής του α΄ τριμήνου παρέμεινε στο 0,4% ΥοΥ.

Η άνοδος του ΑΕΠ σε ετήσια βάση συνδέεται σχεδόν αποκλειστικά με

την αύξηση των αποθεμάτων, καθώς ενώ οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά

-8,5% σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του 2016, ο ακαθάριστος σχηματισμός

κεφαλαίου (συμπεριλαμβάνει την μεταβολή των αποθεμάτων) αυξήθηκε

κατά 10,6% ΥοΥ. Αντίστοιχα, η ιδιωτική κατανάλωση παρέμεινε

αμετάβλητη, η δημόσια κατανάλωση μειώθηκε κατά -2,2% και το

εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε στα €645 εκατ. από €-383 εκατ. το γ’

τρίμηνο του 2016.. Η αύξηση των εισαγωγών κατά 7,8% υπερκεράστηκε

από την αντίστοιχη αύξηση των εισαγωγών κατά 9,3%.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία ο μέσος όρος ρυθμός αύξησης του

ΑΕΠ για το 9μηνο του 2017 ανέρχεται στο 1,1% ΥοΥ (κοντά στο 1,2% της

ετήσιας πρόβλεψής μας για το 2017).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεση των φθινοπωρινών

προβλέψεων αναθεώρησε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις για το ρυθμό

ανάπτυξης της οικονομίας το 2017 στο 1,6% έναντι 2,1% (εαρινές

προβλέψεις, Μάιος 2017), διατυπώνει ωστόσο θετικότερες προβλέψεις

για την πορεία της ανεργίας στο 21,8% (προηγ. εκτιμ. 22,8%). Η αναθε-

ώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας συνδέεται με τη χαμηλό-

τερη του αναμενόμενου αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης το πρώτο

Πραγματικό ΑΕΠ

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research

Πρωτογενές Ισοζύγιο & Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ)

Πηγή: ΥΠΟΙΚ, Piraeus Bank Research

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (sa)

Πηγή: European Commission, DG ECFIN, Piraeus Bank Research

-5.2

-3.4

-1.7

-2.3

0.7

0.5

1.3

0.60.0 0.4

-2.4

0.5

-0.4

-1.0

1.2

-0.9

0.4

1.61.3

-6.00

-5.00

-4.00

-3.00

-2.00

-1.00

.00

1.00

2.00

Q1

/13

Q2

/13

Q3

/13

Q4

/13

Q1

/14

Q2

/14

Q3

/14

Q4

/14

Q1

/15

Q2

/15

Q3

/15

Q4

/15

Q1

/16

Q2

/16

Q3

/16

Q4

/16

Q1

/17

Q2

/17

Q3

/17

ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (τριμηνιαία μεταβολή) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (ετήσια μεταβολή)

-3.2 (YoY avg) +0.8 (YoY avg) -0.3 (YoY avg) -0.3 (YoY avg)

Βασικές Μεταβλητές του ΑΕΠ (σταθερές τιμές 2010, sa)

Q3/16 Q2/17 Q3/17

YoY% μεταβολή

ΑΕΠ 1,2 1,6 1,3

Ιδιωτική Κατανάλωση 3,7 1,0 0,0

Δημόσια Κατανάλωση 0,8 -2,1 -2,2

Ακαθ. Σχημ. Κεφαλαίου -1,4 -0,5 10,6

Ακαθ. Σχημ. Παγίου Κεφαλαίου 13,5 1,0 -8,5

Εξαγωγές (Αγαθά & Υπηρεσίες) 9,4 9,8 7,8

Εισαγωγές (Αγαθά & Υπηρεσίες) 14,0 5,0 9,3

Εμπορικό Ισοζύγιο (εκατ. €) -383 -1.315 -645

QoQ% μεταβολή

ΑΕΠ 0,6 0,8 0,3

180.8%

178.2%

179.8%

3.77%

2.44%

3.82%

160.0%

165.0%

170.0%

175.0%

180.0%

185.0%

190.0%

-4.0%

-3.0%

-2.0%

-1.0%

0.0%

1.0%

2.0%

3.0%

4.0%

5.0%

2016 2017 2018

Ακαθάριστο Χρέος Γενικής Κυβέρνησης % ΑΕΠ, ΑΑ

Πρωτογενές Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης % ΑΕΠ (με βάση τον ορισμό του Π.Ο.Π), ΔΑ

60.0

70.0

80.0

90.0

100.0

110.0

120.0

Νο

ε-1

1

Φεβ

-12

Μα

ϊ-1

2

Αυ

γ-1

2

Νο

ε-1

2

Φεβ

-13

Μα

ϊ-1

3

Αυ

γ-1

3

Νο

ε-1

3

Φεβ

-14

Μα

ϊ-1

4

Αυ

γ-1

4

Νο

ε-1

4

Φεβ

-15

Μα

ϊ-1

5

Αυ

γ-1

5

Νο

ε-1

5

Φεβ

-16

Μα

ϊ-1

6

Αυ

γ-1

6

Νο

ε-1

6

Φεβ

-17

Μα

ϊ-1

7

Αυ

γ-1

7

Νο

ε-1

7

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΕΖ) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (Ελλάδα)

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ΕΕ-27)

Page 3: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

3

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research

εξάμηνο του έτους. Ωστόσο, εκτιμάται ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και της αγοράς εργασίας θα συμβάλει στην

ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης και της επενδυτικής δραστηριότητας το δεύτερο μισό του έτους, τάση η οποία θα

συνεχιστεί το 2018. Tο 2018 και 2019 αναμένεται ανάπτυξη της τάξεως του 2,5% και περαιτέρω πτώση του ποσοστού

ανεργίας στο 20,4% και 18,7% αντίστοιχα. Επίσης προς τα κάτω αναθεωρεί την εκτίμηση του για το ρυθμό ανάπτυξης το

ΥΠΟΙΚ στην έκθεση προϋπολογισμού, εκτιμώντας ανάπτυξη 1,6% για το 2017 (προηγ. εκτιμ: 1,8%) ενώ ταυτόχρονα

καλύτερες είναι οι εκτιμήσεις για το ποσοστό ανεργίας στο 21,7% (προηγ. εκτιμ: 22,0%). Για το 2018 αναμένεται επίσης

ανάπτυξη 2,5% και ποσοστό ανεργίας 20,2%.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΟΙΚ, στο δελτίο εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουάριου-

Οκτωβρίου οι συγκρίσεις για το 2017 τοποθετούνται με βάση τους στόχους της εισηγητικής έκθεσης προϋπολογισμού 2018.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2017, σε ταμειακά τροποποιημένη βάση, o κρατικός προϋπολογισμός παρουσίασε

πλεόνασμα ύψους €145 εκατ. έναντι στόχου για έλλειμμα €-2,43 δισεκ. και έναντι ελλείμματος €-342 εκατ. την

αντίστοιχη περίοδο το 2016. Η καλύτερη επίδοση έναντι του στόχου πραγματοποιήθηκε λόγω της μείωσης των δαπανών

του κρατικού προϋπολογισμού κατά €-2,25 δισεκ. (λόγω της μείωσης έναντι του στόχου των πρωτογενών δαπανών κατά

€1,17 δισεκ. αλλά και των δαπανών του ΠΔΕ κατά €1,09 δισεκ.), καθώς και της αύξησης των καθαρών εσόδων του κρατικού

προϋπολογισμού έναντι του στόχου κατά €325 εκατ. (κυρίως λόγω της αύξησης των φορολογικών εσόδων κατά €271 εκατ.).

2016 2017 2016 2017 2017

Ιαν. - Οκτ. Ιαν. - Οκτ.

Εκτιμήσεις

Προυπολογισμού

2018/1

Διαφορά Πραγμ. /2Εκτιμήσεις

Προϋπολογισμού

2018 /3

Εκτιμήσεις ΜΠΔΣ

2018-2021 /4

1 (1) (2) (2-1) (3) 4=(2-3) (5) (6) (7)

2 Τακτικός Προϋπολογισμός

3 A.1 Καθαρά έσοδα (1.+2.-3.) 40,178 39,243 -935 38,919 325 49,982 48,715 51,664

4 1. Εσοδα προ επιστροφών φόρων /5 (Τακτικά + Μη τακτικά) 42,488 42,465 -23 42,139 326 53,140 52,749 53,381

5 Τακτικά Έσοδα 41,765 41,818 53 41,500 318 52,336 52,055 52,7306 Άμεσοι φόροι 17,157 16,086 -1,071 15,919 166 21,839 20,288 21,5257 Έμμεσοι φόροι 20,483 21,748 1,265 21,643 105 25,680 26,917 26,7188 Σύνολο μη φορολογικών εσόδων 4,124 3,984 -140 3,938 46 4,816 4,850 4,4879 Μη Τακτικά Έσοδα 723 647 -76 639 8 804 694 651

10 Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών 233 250 17 241 8 304 297 273

11Έσοδα προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας λόγω της

χρηματοπιστωτικής κρίσης83 12 -71 12 0 96 12 0

12 Έσοδα ΝΑΤΟ 33 41 8 41 0 30 41 33

13

Μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του Ε.Δ. στα

χαρτοφυλάκια των Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος

(ANFAs & SMPs)

375 345 -30 345 0 375 345 345

14 2. Έσοδα αποκρατικοποιήσεων /6 75 1,271 1,196 1,271 0 106 1,542 1,607

15 3. Επιστροφές φόρων 2,386 4,493 2,107 4,492 1 3,263 5,577 3,324

16 A.2 Δαπάνες T.Π (1.+2.) 40,264 38,449 -1,815 39,614 -1,165 50,683 50,515 49,844

17 1. Πρωτογενείς Δαπάνες (α + β + γ + δ + ε + στ + ζ + η + θ - ι) 35,063 33,263 -1,800 34,428 -1,166 45,095 44,514 44,194

18 (α) Αποδοχές και συντάξεις/7 15,011 10,054 -4,957 - - 18,065 12,217 12,36619 (β) Ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική προστασία /7 11,376 15,789 4,413 - - 15,630 21,037 20,26820 (γ) Λειτουργικές και λοιπές δαπάνες /7 3,847 3,932 85 - - 5,309 6,173 5,704

21 Μερικό σύνολο (α + β + γ) /7 30,234 29,775 -459 - - 39,004 39,427 38,338

22 (δ) Αποδιδόμενοι πόροι 2,554 2,399 -155 - - 3,248 3,108 3,119

23 (ε) Αποθεματικό 0 0 0 - - 0 346 1,00024 (στ) Εξοπλιστικά προγράμματα Υπ. Εθνικής Αμυνας (ταμειακή 148 173 25 224 -51 584 475 47525 (ζ) Καταπτώσεις εγγυήσεων 1,524 674 -850 674 0 1,651 890 99526 σε φορείς εντός της Γενικής Κυβέρνησης (ακαθάριστη βάση) /8 1,498 650 -848 650 -1 1,619 855 85527 σε φορείς εκτός της Γενικής Κυβέρνησης 26 24 -2 24 0 32 35 14028 (η) Δαπάνες αναλήψεων χρέους φορέων Γενικής κυβέρνησης/9 553 192 -361 192 0 553 193 19329 (θ) Προμήθειες τραπεζών, προμήθειες EFSF και λοιπές δαπάνες 60 50 -10 63 -13 65 75 7530 (ι) Επιστροφές δαπανών δημοσίου χρέους 11 0 -11 0 0 11 0 031 2. Τόκοι (καθαρή βάση) 5,201 5,186 -15 5,186 0 5,588 6,000 5,650

32 Α = Α.1- Α2. Ισοζύγιο Τακτικού Προυπολογισμού -86 794 -695 -701 1,820

33 Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)34 Β.1 Έσοδα 2,734 1,329 -1,405 1,328 1 4,178 3,427 3,61735 Β.2 Δαπάνες 2,990 1,979 -1,011 3,066 -1,087 6,288 6,750 6,750

36 Β=Β.1-Β.2 Ισοζύγιο ΠΔΕ -256 -650 -1,738 -2,110 -3,323 -3,133

37 Γ.1 = Α.1+Β.1 Καθαρά Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού 42,912 40,572 -2,340 40,247 325 54,161 52,142 55,281

38 Γ.2 = Α.2+Β.2 Δαπάνες Κρατικού Προϋπολογισμού 43,254 40,428 -2,826 42,680 -2,253 56,970 57,265 56,594

39 Γ = Γ.1-Γ.2 Ισοζύγιο Κρατικού Προυπολογισμού -342 145 -2,434 -2,810 -5,123 -1,313

40 Πρωτογενές Αποτέλεσμα Κρατικού Προυπολογισμού 4,859 5,331 2,752 2,778 877 4,337

Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού 2017

εκατ. € (τροποποιημένη ταμειακή βάση) Διαφορά

Ιαν-Οκτ. 2017

Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών, Piraeus Bank Research

1/ Στόχοι του Προϋπολογισμού 2018, προσαρμοσμένοι στα συνολικά μεγέθη όπως αποτυπώνονται στις εκιτμήσεις της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού 2018.

2/ Τα στοιχεία των εσόδων και των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2016, είναι προσωρινά και θα οριστικοποιηθούν με την κύρωση του Απολογισμού Εσόδων και Eξόδων του Κράτους οικονομικού έτους 2016.

3/ Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2018, χωρίς την επίπτωση του προγράμματος εξόφλησης υποχρεώσεων παρελθόντων ετών.

4/Ετήσιες εκτιμήσεις όπως αποτυπώνονται στην επεξηγηματική έκθεση του ΜΠΔΣ 2018-2021, χωρίς την επίπτωση του προγράμματος εξόφλησης υποχρεώσεων παρελθόντων ετών.

5/Για λόγους συγκρισιμότητας οι στήλες του έτους 2016 περιλαμβάνουν στη γραμμμή "Έσοδα προ επιστροφών φόρων" τα έσοδα τόκων απο καταπτώσεις εγγυήσεων.

6/ Στα έσοδα αποκρατικοποιήσεων περιλαμβάνονται μόνο τα ποσά εκείνα τα οποία συνιστούν μη χρηματοοικονομική συναλλαγή.

7/ Σύμφωνα με την εισηγητική εκθεση προϋπολογισμού 2018, οι επιχορηγήσεις σε φορείς για δαπάνες μισθοδοσίας από τον τακτικό προϋπολογισμό εμφανίζονται στις "Λειτουργικές και άλλες δαπάνες" και οι δαπάνες για εφημερίες ιατρών ΕΣΥ και ΕΚΑΒ

εμφανίζονται στην κατηγορία "Ασφάλιση, Περίθαλψη και Κοινωνική Προστασία" και στις "Λειτουργικές και άλλες δαπάνες" αντίστοιχα.

8/ Για λόγους συγκρισιμότητας τα μεγέθη σε όλες τις στήλες παρουσιάζονται σε ακαθάριστη βάση.

9/ Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού 2018, τα στοιχεία είναι δημοσιονομικά ουδέτερα σε όρους Γενικής Κυβέρνησης.

Page 4: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

4

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Στο πλαίσιο της δεύτερης κοινοποίησης της Διαδικασίας Υπερβολικού

Ελλείμματος (ΔΥΕ) για τα έτη 2013-2016 από την ΕΛΣΤΑΤ, το 2016 το

πλεόνασμα του ισοζυγίου της Γενικής Κυβέρνησης διαμορφώθηκε στο

0,5% του ΑΕΠ, και το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,7% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2018, το

2016 το πρωτογενές πλεόνασμα με βάση τον ορισμό του Προγράμματος

Οικονομικής Πολιτικής διαμορφώθηκε στο 3,8% του ΑΕΠ, σημαντικά

ανώτερο του στόχου που είχε τεθεί για +0,5%. Το 2017 και 2018

αναμένεται ότι θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του

2,44% και 3,8% του ΑΕΠ αντίστοιχα υπερβαίνοντας το στόχο που είχε

τεθεί για 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ αντίστοιχα. Το 2016 το ακαθάριστο

ενοποιημένο χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται στα €315,0 δισεκ.

(180,8% του ΑΕΠ) και αναμένεται να φτάσει τα €318,3 δισεκ. το 2017

(178,2% του ΑΕΠ) και τα €332 δισεκ. (179,8% του ΑΕΠ) το 2018.

Τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής και βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων, ο δείκτης

οικονομικού κλίματος διαμορφώθηκε στις 98,4 μνδ. (Οκτ.’17: 98,3 μνδ),

παραμένοντας αν και μειωμένος σε σχέση με το υψηλό του Σεπ.’17, σε

επίπεδα υψηλότερα της περιόδου πριν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης

τον Ιούνιο. Η μεταβολή του δείκτη συνδέεται με τη βελτίωση στους

δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία και στο λιανικό

εμπόριο, αλλά και στη βελτίωση του δείκτη εμπιστοσύνης

καταναλωτών. Αντίθετα, οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών στις

κατασκευές και στις υπηρεσίες επιδεινώθηκαν. Αναλυτικότερα, ο δείκτης

επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία βελτιώθηκε στις -3,9 μνδ.

(Οκτ.’17: -4,7) λόγω των ενισχυμένων θετικών προβλέψεων για την

εξέλιξη της παραγωγής βραχυπρόθεσμα αν και οι επιχειρήσεις

παρουσιάζονται πιο απαισιόδοξες για το επίπεδο των παραγγελιών τους,

ενώ το επίπεδο των αποθεμάτων είναι υψηλότερο του κανονικού για την

εποχή. Παράλληλα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό

εμπόριο βελτιώθηκε στις 2,3 μνδ. (Οκτ.’17: 2,0), παραμένοντας σε θετικό

έδαφος για δεύτερο μήνα και σε επίπεδα υψηλότερα του Μαι.’17. Η

άνοδος του δείκτη συνδέεται με τη βελτίωση των εκτιμήσεων για την

τρέχουσα πορεία των πωλήσεων αν και οι προβλέψεις για τη πορεία τους

βραχυπρόθεσμα είναι λιγότερο θετικές. Ωστόσο, το επίπεδο των

αποθεμάτων είναι υψηλότερο του κανονικού για την εποχή. Ταυτόχρονα,

από την πλευρά των καταναλωτών, ο δείκτης εμπιστοσύνης βελτιώθηκε

οριακά στις -53,8 μνδ. (Οκτ.’17: -54,0), καθώς διατυπώνονται θετικότερες

προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας και περιορίζεται η

απαισιοδοξία για την εξέλιξη της ανεργίας αν και οι εκτιμήσεις για την

πρόθεση αποταμίευσης και για την οικονομική κατάσταση του

νοικοκυριού κατά τους επόμενους 12 μήνες επιδεινώνονται. Αντίθετα, ο

δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές επιδεινώθηκε στις

-59,3 μνδ. (Οκτ.’17: -44,7), λόγω των δυσμενέστερων εκτιμήσεων των

επιχειρήσεων για το επίπεδο των εργασιών τους. Επίσης, ο δείκτης

επιχειρηματικών προσδοκιών στις υπηρεσίες περιορίστηκε στις 13,6 μνδ.

(Οκτ.’17: 14,4). Η πτώση του δείκτη συνδέεται με τις δυσμενέστερες

εκτιμήσεις για τη τρέχουσα δραστηριότητα και την πορεία της ζήτησης,

τάση η οποία ωστόσο αναμένεται να βελτιωθεί βραχυπρόθεσμα.

Ποσοστό ανεργίας (%)

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research Δείκτης Τιμών Καταναλωτή & Πυρήνας

Πληθωρισμού

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research *Ο Πυρήνας Πληθωρισμού υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή εξαιρώντας τις ομάδες: 1. Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, 2. Αλκοολούχα ποτά και καπνός και τα προϊόντα ενέργειας με κωδικούς COICOP 045, 07221.

Επίπτωση από τους επιμέρους δείκτες στην ετήσια μεταβολή του Δείκτη Βιομηχανικής Παραγωγής

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus Bank Research

Δείκτης Κύκλου Εργασιών στην Μεταποίηση

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research

Page 5: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

5

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Το ελληνικό Δημόσιο πραγματοποίησε, μέσω των Βασικών

Διαπραγματευτών Αγοράς, δύο (2) δημοπρασίες εντόκων γραμματίων

(ΕΓΕΔ) αντλώντας συνολικά €2,8 δισεκ.. Πιο συγκεκριμένα, άντλησε: (α)

στις 01.11.17 μέσω ΕΓΕΔ 26 εβδ. συνολικό ποσό ύψους €1,4 δισεκ. με

απόδοση 2,30% χαμηλότερη του 2,35% της αντίστοιχης προηγούμενης

έκδοσης και (β) στις 08.11.17 μέσω ΕΓΕΔ 13 εβδ. ποσό ύψους €1,4 δισεκ.,

με απόδοση 1,80% χαμηλότερη του 1,85% της αντίστοιχης προηγούμενης

έκδοσης.

Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, τον Αύγουστο το

ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 20,6% έναντι 23,4% τον Αυγ.’16

(Ιουλ’17: 20,9%). Σε ετήσια βάση, οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά

101,6 χιλ. άτομα (2,8%ΥοΥ), οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 141,3 χιλ. άτομα (-

12,6% YoY) και οι οικονομικά μη ενεργοί αυξήθηκαν κατά 5,2 χιλ. (0,2%

YoY).

Τον Οκτώβριο ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 0,7% σε ετήσια

βάση (Σεπτ.’17: 1,0%, Οκτ.’16: -0,5%), όμως ο Πυρήνας Πληθωρισμού*,

όπως υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ, αυξάνεται οριακά κατά 0,2%.

Αντίστοιχα, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε τον

Οκτώβριο κατά 0,5% σε ετήσια βάση (Σεπτ.’17: 1,0%, Οκτ.’16: 0,6%).

H ΕΛΣΤΑΤ, με την δημοσίευση των ετήσιων μη χρηματοοικονομικών

θεσμικών λογαριασμών, αναθεωρήθηκε προς τα πάνω την εκτίμηση για

το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών και ΜΚΙΕΝ του 2016

Ειδικότερα, το 2016 το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών και

ΜΚΙΕΝ διαμορφώθηκε στο -6,8% του διαθέσιμού εισοδήματος έναντι

προηγούμενης εκτίμησης για -9,4%. Η βελτιωμένη εικόνα οφείλεται στον

περιορισμό της καταναλωτικής δαπάνης κατά €2,3 δισεκ. και στην αύξηση

του διαθέσιμου εισοδήματος κατά €0,6 δισεκ. σε σχέση με την

προηγούμενη εκτίμηση.

Αναφορικά με τις εξελίξεις σε επιμέρους τομείς της οικονομίας, βάσει

στοιχείων της ΕΛΣΤΑT:

• Το Σεπτέμβριο, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής αυξήθηκε κατά

2,4% ΥοΥ (Σεπτ.’16:- 0,2% ΥοΥ), λόγω της θετικής συμβολής του

δείκτη μεταποίησης, ηλεκτρισμού και ορυχείων-λατομείων. Αντίθετα,

οριακά αρνητική ήταν η συμβολή του δείκτη παροχής νερού.

Σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, ο δείκτης

βιομηχανικής παραγωγής υποχώρησε σε μηνιαία βάση κατά -3,4%

ΜοΜ.

• Το Σεπτέμβριο, ο δείκτης κύκλου εργασιών στη μεταποίηση

μειώθηκε κατά -1,0% ΥοΥ (Σεπτ’16: 9,8% ΥοΥ), ως αποτέλεσμα της

υποχώρησης του δείκτη εξωτερικής αγοράς κατά -5,3% ΥοΥ (Σεπτ’16:

17,0% ΥοΥ) και της βραδύτερης αύξησης του δείκτη εγχώριας αγοράς

κατά 2,5% ΥοΥ (Σεπτ’16: 4,6% ΥοΥ).

• Το Σεπτέμβριο, ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία

αυξήθηκε κατά 4,1% ΥοΥ (Σεπτ.’16: 1,4% ΥοΥ), με βασικότερο

παράγοντα την αύξηση των τιμών των ενεργειακών αγαθών κατά

15,6% ΥοΥ (Σεπτ.’16: 8,7% ΥοΥ), όταν αντίστοιχα ο δείκτης χωρίς

ενέργεια αυξήθηκε κατά 0,8% YoY ( Σεπτ.’16: -0,5% ΥοΥ).

• Τον Οκτώβριο ο δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία αυξήθηκε

κατά 3,2% ΥοΥ (Οκτ.’16: -0,5% ΥοΥ), κυρίως λόγω της αύξησης στις

Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία (YoY%)

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research

Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία (YoY%)

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research

Δείκτης κύκλου εργασιών & όγκου στο λιανικό εμπόριο (YoY% & ΜοΜ%)

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research

Οικοδομική δραστηριότητα (6μηνο κινητό άθροισμα)

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Piraeus bank research

-20.00

-15.00

-10.00

-5.00

.00

5.00

10.00

15.00

20.00

Οκτ

-12

Ιαν-

13

Απρ-

13

Ιουλ

-13

Οκτ

-13

Ιαν-

14

Απρ-

14

Ιουλ

-14

Οκτ

-14

Ιαν-

15

Απρ-

15

Ιουλ

-15

Οκτ

-15

Ιαν-

16

Απρ-

16

Ιουλ

-16

Οκτ

-16

Ιαν-

17

Απρ-

17

Ιουλ

-17

Οκτ

-17

Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία (Σύνολo Αγοράς) YoY%

Δείκτης Τιμών Παραγωγού Εγχώριας αγοράς

Δείκτης Τιμών Παραγωγού αγοράς Εξωτερικού

-15.00

-10.00

-5.00

.00

5.00

10.00

15.00

Σεπ-

13

Δεκ-

13

Μαρ

-14

Ιουν

-14

Σεπ-

14

Δεκ-

14

Μαρ

-15

Ιουν

-15

Σεπ-

15

Δεκ-

15

Μαρ

-16

Ιουν

-16

Σεπ-

16

Δεκ-

16

Μαρ

-17

Ιουν

-17

Σεπ-

17

Δείκτης κύκλου εργασιών (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-ΜοΜ %

Δείκτης όγκου (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-MoM %

Δείκτης κύκλου εργασιών (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-YoY %

Δείκτης όγκου (Λιανικό εμπόριο, εκτός καυσίμων & λιπαντικών)-YoY %

Page 6: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

6

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

τιμές των ενεργειακών αγαθών (5,7% ΥοΥ, Οκτ.’16: 0,4% ΥοΥ). Στην

εγχώρια αγορά ο σχετικός δείκτης αυξήθηκε κατά 2,6% (Οκτ.’16: -

1,2% ΥοΥ), ενώ η αύξηση στην εξωτερική αγορά ήταν 5,2% YoY

(Οκτ.’16: 1,8% YoY).

• Το Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα εποχικά εξομαλυμένα στοιχεία, ο

δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός καυσίμων

και λιπαντικών) μειώθηκε κατά -1,2% YoY (Σεπτ.’16: 2,2% YoY)

αλλά και ο αντίστοιχος δείκτης όγκου μειώθηκε κατά 0,7% YoY

(Σεπτ.’16: 3,0% YoY). Σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα οι δύο

δείκτες μειώθηκαν κατά -0,1% αντίστοιχα.

• Τέλος, τον Αύγουστο, ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών

(σύνολο ιδιωτικών-δημοσίων) μειώθηκε κατά -5,2% ΥοΥ (Αυγ.’16:

18,5% ΥοΥ), όταν η επιφάνεια (σε m2) μειώθηκε κατά 3,9% ΥοΥ ενώ

ο όγκος (σε m3) αυξήθηκε κατά 7,6% ΥοΥ αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τα αναθεωρημένα ετήσια στοιχεία της Τράπεζας της

Ελλάδος οι εκτιμήσεις για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

αναθεωρούνται προς τα κάτω. Ειδικότερα, το 2015 καταγράφεται

οριακό έλλειμμα της τάξεως του -0,2% του ΑΕΠ έναντι

προηγούμενης εκτίμησης για οριακό πλεόνασμα (0,1% του ΑΕΠ) ενώ

το 2016 σημειώνεται έλλειμμα της τάξεως του -1,1% του ΑΕΠ έναντι

προηγούμενης εκτίμησης για -0,6% του ΑΕΠ.

Το Σεπτέμβριο, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε

πλεόνασμα ύψους €1.213 εκατ., κατά €348 εκατ. μεγαλύτερο σε

σύγκριση με το Σεπτέμβριο του 2016. Η βελτίωση συνδέεται με την

αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και τη μείωση

του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Αντίθετα το έλλειμα στα

ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων

διευρύνθηκε κατά €47 εκατ. και €4 εκατ. αντίστοιχα. Αναλυτικότερα,

το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών αυξήθηκε κατά €350 εκατ.

λόγω της βελτίωσης στο ταξιδιωτικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο

μεταφορών, όταν αντίθετα το πλεόνασμα στο ισοζύγιο λοιπών

υπηρεσιών περιορίστηκε. Το ταξιδιωτικό ισοζύγιο αυξήθηκε κατά

€338 εκατ., λόγω της ανόδου των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά

€332 εκατ. μέσω της αύξησης στην εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση

κατά 11,8% και στη μέση δαπάνη ανά ταξίδι κατά 3,9%. Επίσης, το

πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών αυξήθηκε κατά €70 εκατ.

αποκλειστικά λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων από

θαλάσσιες μεταφορές. Ταυτόχρονα, το έλλειμμα στο ισοζύγιο

αγαθών περιορίστηκε κατά €49 εκατ. ως αποτέλεσμα της μείωσης

του ελλείμματος του ισοζυγίου καυσίμων κατά €64 εκατ. και της

εμφάνισης οριακού πλεονάσματος (€3 εκατ.) έναντι ελλείμματος

στο ισοζύγιο πλοίων. Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου χωρίς

καύσιμα και πλοία αυξήθηκε κατά €32 εκατ..

Τον Οκτώβριο, ο ετήσιος ρυθμός μείωσης της τραπεζικής

χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε

στο -0,9% (Σεπ.’17:-0,8% YoY). Αναλυτικότερα, ο ετήσιος ρυθμός

χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στο 0,2% ΥοΥ

(Σεπ.’17: 0,4% ΥοΥ), προς τα νοικοκυριά στο -2,3% (Σεπ.’17: -2,2%

ΥοΥ) και προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές

επιχειρήσεις στο 0,0% (Σεπ.’17: 0,2% ΥοΥ).

Ελλάδα: Ισοζύγιο Πληρωμών (δισεκ. €)

Ιαν.-Σεπτ. 2016

Ιαν.-Σεπτ. 2017

Σεπτ. 2016

Σεπτ. 2017

Τρεχουσών Συναλλαγών

0.65 1.34 0.86 1.21

Αγαθών &

Υπηρεσιών 1.03 1.36 1.04 1.44

Αγαθών -12.10 -13.69 -1.37 -1.32

Καυσίμων -1.67 -2.86 -0.22 -0.16

Πλοίων -0.12 -0.15 -0.01 0.00

Χωρίς καύσιμα & πλοία

-10.31 -10.69 -1.14 -1.17

Υπηρεσιών 13.13 15.05 2.41 2.76

Ταξιδιωτικό 10.26 11.53 1.96 2.30

Μεταφορές 2.44 2.97 0.34 0.41

Λοιπές Υπηρεσίες 0.44 0.54 0.11 0.05

Πρωτογενών

Εισοδημάτων -0.06 0.27 -0.03 -0.07

Δευτερογενών Εισοδημάτων

-0.32 -0.29 -0.15 -0.15

Κεφαλαίων 0.61 0.35 -0.03 -0.02

Χρηματ/κών

Συναλλαγών

0.77 -0.01 0.35 0.69

Τακτοποιητέα

στοιχεία

-0.50 -1.70 -0.49 -0.50

Στα υπόλοιπα περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα, ανεξάρτητα από το αν έχουν τιτλοποιηθεί. Οι καθαρές ροές και οι ρυθμοί μεταβολής υπολογίζονται αφού ληφθούν υπόψη οι αναταξινομήσεις και μεταβιβάσεις δανείων / εταιρικών ομολόγων, οι διαγραφές, καθώς και οι συναλλα-γματικές διαφορές. Πηγή: ΤτΕ, Piraeus bank research

Page 7: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

7

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

ΕΥΡΩΖΩΝΗ Στα €30 δισ. οι μηνιαίες αγορές αξιογράφων από την ΕΚΤ για το

διάστημα Ιαν. 2018 - Σεπ. 2018.

Στο 0,6% ο ρυθμός ανάπτυξης το γ΄ τρίμηνο.

Στο 1,5% ο πληθωρισμός το Νοέμβριο.

Παραμένουν υψηλά οι πρόδρομοι δείκτες το Νοέμβριο.

Στην πρόσφατη συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας

(ΕΚΤ) δεν υπήρξε αλλαγή της τρέχουσας νομισματικής πολιτικής. Προσδιο-

ρίστηκε όμως το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (ΑΡΡ) το

2018. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε το πρόγραμμα να συνεχιστεί έως το

Σεπτέμβριο του 2018 με μηνιαίες αγορές χρεογράφων ύψους €30 δισ.

(από €60 δισ. έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2017). Μάλιστα, ο πρόεδρος

της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι υπαινίχθηκε την περαιτέρω χρονική επιμήκυνσή του,

πιθανότατα με μικρότερο μηνιαίο ποσό, καθώς σημείωσε ότι το

πρόγραμμα δεν θα διακοπεί απότομα.

Αναφορικά με την πορεία της οικονομίας, το Δ.Σ. διαπιστώνει ότι η ανά-

καμψη κατά το β΄ τρίμηνο του 2017 παρέμεινε σχετικά ισχυρή (solid) και

διέθετε ευρεία βάση. Επίσης, εκτιμά ότι οι παράγοντες που δύνανται να

επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την ανάπτυξη είναι γενικά ισορροπημένοι.

Αναγνωρίζει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν μέτρια ενισχυθεί από τις

αρχές του χρόνου. Εκτιμά, ωστόσο, ότι απαιτούνται πιο πειστικές ενδεί-

ξεις για να καταδειχθεί μία διατηρήσιμη ανοδική τάση του πληθωρι-

σμού. Για το προσεχές διάστημα θεωρεί πιθανή τη συγκράτησή του λόγω

κυρίως του αποτελέσματος βάσης από την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας.

Το Δ.Σ. της ΕΚΤ επανέλαβε την εκτίμησή του ότι τα παρεμβατικά επιτόκια

θα παραμείνουν στο τρέχον επίπεδο για μεγάλη χρονική περίοδο που θα

εκτείνεται αρκετά πέραν του χρονικού σημείου της ολοκλήρωσης του

προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (ΑPP).

Στα καταγεγραμμένα, τώρα, στοιχεία, ο σχετικά υψηλός ρυθμός

ανάπτυξης της Ευρωζώνης φαίνεται πως διατηρήθηκε και κατά το γ΄

τρίμηνο του 2017. Συγκεκριμένα, το πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται πως

αυξήθηκε κατά 0,6% συγκριτικά με αυτό του β΄ τριμήνου (β΄ τρίμ. 17:

0,7%). Από τις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες, τον υψηλότερο ρυθμό

ανάπτυξης εμφάνισαν η Γερμανία και η Ισπανία (0,8% έκαστη) και

έπονταν η Γαλλία και η Ιταλία (0,5% έκαστη). Σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο

του 2016, ο ρυθμός ανάπτυξης της Ευρωζώνης εκτιμάται στο 2,5% (β΄

τρίμ. 17/β’ τρίμ. 16: 2,3%).

Συνολικά για το 2017, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι ο ρυθμός

ανάπτυξης της Ευρωζώνης θα φθάσει στο 2,2% (έναντι 1,7% που η ίδια

προέβλεπε τον περασμένο Μάιο) και στο 2,1% το 2018 (έναντι 1,8%). Ως

κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης προσδιορίζει την ισχυρή ιδιωτική

κατανάλωση ενώ, επιπρόσθετα, θετικά επιδρούν η «χαλαρή» νομισματική

Πραγματικό ΑΕΠ

Πηγές: TR Datastream, Bloomberg | PB Economic Research.

-2

-1

0

1

2

3

-0.6

-0.4

-0.2

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Πραγματικό ΑΕΠ (%, Q/Q) (LHS) Πραγματικό ΑΕΠ(%, Y/Y) (RHS)

Page 8: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

8

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

πολιτική, η βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας, η ισχυρότερη

εξωτερική ζήτηση κι η ενίσχυση των επενδύσεων καθώς η αβεβαιότητα

έχει πλέον περιοριστεί. Επίσης, θεωρεί ως ισορροπημένη την επίδραση των

παραγόντων που μπορούν να ωθήσουν είτε ανοδικά, είτε πτωτικά το

ρυθμό ανάπτυξης.

Ο πληθωρισμός, από την άλλη, εκτιμάται πως το Νοέμβριο καταγράφει

οριακή επιτάχυνση, οφειλόμενη κυρίως στη μεγαλύτερη αύξηση των τιμών

ενέργειας. Ειδικότερα εκτιμάται στο 1,5% έναντι 1,4% τον Οκτώβριο.

Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΤ έχει θέσει ως στόχο ο πληθωρισμός να βρίσκεται

«ελαφρά χαμηλότερα του 2%». Πιο χαμηλά συνέχισε να κινείται ο δομικός

πληθωρισμός (=αφαιρουμένων των τροφίμων/ αλκοολούχων ποτών/

καπνού και της ενέργειας και διαμορφώθηκε, για δεύτερο διαδοχικό μήνα,

στο 0,9%. Σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής, η ανοδική πορεία του πληθωρισμού αναμένεται να είναι ιδιαί-

τερα αργή καθώς ο στόχος της ΕΚΤ δεν προβλέπεται να επιτευχθεί

νωρίτερα από τα τέλη του 2019 δεδομένου ότι ο μέσος πληθωρισμός για

αυτό το έτος προβλέπεται στο 1,6%. Ως βασικό λόγο των ήπιων

πληθωριστικών πιέσεων προβάλλει την πολύ περιορισμένη άνοδο των

μισθολογικών αμοιβών, αποτέλεσμα του σχετικά υψηλού ακόμη ποσοστού

ανεργίας.

Ενθαρρυντικές ενδείξεις για την πορεία της οικονομίας το προσεχές

διάστημα παρέχει η εξέλιξη των πρόδρομων δεικτών. Ειδικότερα, η

ανοδική πορεία του δείκτη οικονομικού κλίματος (που εξάγει η

Ευρωπαϊκή Επιτροπή) συνεχίστηκε το Νοέμβριο, για έκτο διαδοχικό μήνα,

και διαμορφώθηκε στο 114,6 υπερβαίνοντας τόσο τη μέση εκτίμηση της

αγοράς (114,5), όσο και την τιμή του τον Οκτώβριο (114,1). Η εν λόγω τιμή

αποτελεί την υψηλότερη από τον Οκτώβριο του 2000. Αύξηση κατέδειξαν

όλοι οι επιμέρους επιχειρηματικοί δείκτες με τη μεγαλύτερη να

καταγράφεται στις κατασκευές. Εξαίρεση αποτέλεσε ο τομέας του λιανικού

εμπορίου όπου οι θετικές προσδοκίες μετριάστηκαν. Αξιοσημείωτη

βελτίωση, όμως, εμφάνισαν και οι προσδοκίες των καταναλωτών που

έφθασαν στο υψηλότερο σημείο από τον Ιανουάριο του 2001.

Την ίδια περίοδο, ο σύνθετος επιχειρηματικός δείκτης PMI που εξάγει η

εταιρεία Markit κατέγραψε περαιτέρω άνοδο εκτιμώμενος στο 57,5, το

υψηλότερο σημείο των τελευταίων 6 ½ ετών, έναντι 56,0 που ήταν η μέση

εκτίμηση της αγοράς, όσο και η τιμή του τον Οκτώβριο. Η ανωτέρω εξέλιξη

προήλθε από την άνοδο τόσο του επιμέρους δείκτη στις υπηρεσίες (1,2

μον.), όσο και αυτού στη μεταποίηση (+1,6 μον.). Επισημαίνεται η

ιδιαίτερα σημαντική αύξηση των νέων παραγγελιών στη μεταποίηση, της

απασχόλησης και των τιμών, ενώ η ανατίμηση του ευρώ κατά τους τελευ-

ταίους μήνες δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει τη ζήτηση από το εξωτερικό.

Μεικτή ήταν η εικόνα των λιανικών πωλήσεων και της βιομηχανικής πα-

ραγωγής το Σεπτέμβριο. Ειδικότερα, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά

0,7% σε μηνιαία βάση, οριακά υψηλότερα από ό,τι αναμενόταν (0,6%), ενώ

και η μείωσή τους τον Αύγουστο ήταν μικρότερη από ό,τι είχε αρχικά εκτι-

Εξέλιξη Πληθωρισμού

Πρόδρομοι Επιχειρηματικοί Δείκτες

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019

Ευρωζώνη 2,2 2,1 1,9 1,5 1,4 1,6 9,1 8,5 7,9 3,0 3,0 2,9

Γερμανία 2,2 2,1 2,0 1,7 1,5 1,6 3,7 3,5 3,2 7,8 7,5 7,2

Γαλλία 1,6 1,7 1,6 1,1 1,2 1,5 9,5 9,3 8,9 -3,0 -2,8 -2,6

Ιταλία 1,5 1,3 1,0 1,4 1,2 1,5 11,3 10,9 10,5 2,5 2,5 2,3

Ισπανία 3,1 2,5 2,1 2,0 1,4 1,5 17,4 15,6 14,3 1,7 1,9 1,9

Προβλέψεις Ευρωπαϊκής Επιτροπής για βασικά μακροοικονομικά μεγέθη

Πραγματικό ΑΕΠ

(ετήσια % μεταβολή)

Δείκτης τιμών

καταναλωτή (ετήσια

% μεταβολή)

Ανεργία (%)

Ισοζύγιο τρεχουσών

συναλλαγών (ως %

του ΑΕΠ)

Πηγή: European Commission (November 2017): "Eurorean Economic Forecast, Autumn 2017", p.1.

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

-1

0

1

2

3

4

5

Ιαν-08 Ιαν-10 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16

Πληθωρισμός (Α) Δομικός Πληθωρισμός (Δ)

44

47

50

53

56

59

Ιου

ν-1

2

Δεκ

-12

Ιου

ν-1

3

Δεκ

-13

Ιου

ν-1

4

Δεκ

-14

Ιου

ν-1

5

Δεκ

-15

Ιου

ν-1

6

Δεκ

-16

Ιου

ν-1

7

Σύνθετος δείκτης PMI PMI Υπηρεσιών PMI Μεταποίησης

Page 9: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

9

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

μηθεί (-0,1% έναντι -0,5%). Συνεπώς, το γ΄ τρίμηνο οι λιανικές πωλήσεις

ήταν αυξημένες κατά 0,6% συγκρινόμενες με του β΄ τριμήνου του 2017

(β΄ τρίμ. 17: 1,0%). Αντίθετα, η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε σε σχέση

με αυτήν του Αυγούστου κατά 0,6% σε εποχικά εξομαλυμένη βάση, ποσο-

στό ωστόσο μικρότερο από ό,τι γενικά αναμενόταν (-0,8%), κυρίως λόγω

της σημαντικής ανόδου του προηγούμενου μήνα (Αυγ. 17: 1,4%). Το γ΄

τρίμηνο η παραγωγή ήταν αυξημένη κατά 1,0% σε σχέση με αυτήν του β΄

τριμήνου (β΄ τρίμ. 17: 1,1%).

Στο χαμηλότερο σημείο από τον Ιανουάριο του 2009 βρέθηκε τον

Οκτώβριο το ποσοστό ανεργίας (εποχικά διορθωμένο). Συγκεκριμένα,

διαμορφώθηκε στο 8,8% έναντι 8,9% το Σεπτέμβριο και 9,8% τον περυσινό

Οκτώβριο. Ο αριθμός των ανέργων εκτιμάται στα 14,34 εκατ. άτομα,

χαμηλότερος κατά 88 χιλ. άτομα σε σχέση με ένα μήνα πριν και κατά 1.473

χιλ. άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2016.

Ελαφρά επιβράδυνση κατέγραψε τον Οκτώβριο ο ρυθμός αύξησης της

προσφοράς χρήματος. Ειδικότερα, βάσει του ορισμού Μ3 διαμορφώθηκε

στο 5,0% ετησίως (Σεπτ. 17: 5,2%), ενώ βάσει του στενότερου ορισμού Μ1

στο 9,4% (Σεπτ. 17: 9,8%). Αντίθετα, ο ετήσιος ρυθμός επέκτασης της

τραπεζικής χρηματοδότησης και των καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα

κατά το ίδιο διάστημα ενισχύθηκε ελαφρά. Αναλυτικότερα, η τραπεζική

χρηματοδότησή του ήταν αυξημένη συγκριτικά με τον Οκτώβριο του 2016

κατά 2,7% (Σεπτ. 17: 2,5%) ή κατά 2,9% (Σεπτ. 17: 2,7%) εάν

συνυπολογιστούν οι τιτλοποιήσεις και οι πωλήσεις δανείων. Ο ρυθμός

αύξησης της χρηματοδότησης στα νοικοκυριά ανήλθε στο 3,2% (Σεπτ. 17:

3,1%) και στις επιχειρήσεις στο 1,7% (Σεπτ. 17: 1,5%). Όσον αφορά τις

καταθέσεις, ο ρυθμός αύξησής τους επιταχύνθηκε στα μεν νοικοκυριά στο

4,8% (Σεπτ. 17: 4,6%), στις δε επιχειρήσεις στο 8,3% (Σεπτ. 17: 8,1%).

Σε χαλάρωση των κριτηρίων έγκρισης/χορήγησης σε όλες τις κατηγορίες

δανείων προχώρησαν οι τράπεζες κατά το γ΄ τρίμηνο του 2017, σύμφωνα

με σχετική έρευνα της ΕΚΤ, κυρίως λόγω του ανταγωνισμού, του κόστους

των κεφαλαίων και των περιορισμών από πλευράς ισολογισμού. Η

χαλάρωση αυτή ήταν πιο έντονη στα καταναλωτικά και τα στεγαστικά

δάνεια, ενώ στα επιχειρηματικά ήταν οριακή. Από την πλευρά της

ζήτησης, αύξηση διαπιστώνεται για όλους τους τύπους των δανείων

επηρεασμένη θετικά, μεταξύ άλλων, από τα γενικά χαμηλά επιτόκια, την

αύξηση στις επενδύσεις των επιχειρήσεων σε πάγια και τις συνεχιζόμενες

ευοίωνες προοπτικές των ακινήτων. Για το τρέχον τρίμηνο, οι τράπεζες

αναμένουν περαιτέρω αύξηση της ζήτησης για όλους τους τύπους των

δανείων.

Στο «ΒΒΒ» από «ΒΒΒ-» αναβάθμισε ο διεθνής οίκος αξιολόγησης

Standard & Poor’s την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ιταλίας

χαρακτηρίζοντας ως «σταθερή» την προοπτική (outlook). Ο οίκος

απέδωσε αυτήν τη, μάλλον απρόσμενη, κίνησή του στον υψηλότερο

προβλεπόμενο ρυθμό ανάπτυξης, στην αύξηση των επενδύσεων και της

απασχόλησης και στην πρόοδο που διαπιστώνει στον τραπεζικό τομέα που

ταλαιπωρείται από το υψηλό μέγεθος των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Στοιχεία Οικονομικής Δραστηριότητας

Τραπεζική Χρηματοδότηση

-5.0

-4.0

-3.0

-2.0

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

-30

-20

-10

0

10

20

30

Βιομηχανική Παραγωγή (%,Υ/Υ) Εξαγωγές (%,Υ/Υ) Λιανικές Πωλήσεις (%,Υ/Υ) (Δ)

-6-4-202468

10121416

Eπιχειρηματικά Δάνεια (%,Y/Y)

Καταναλωτικά Δάνεια (%,Y/Y)

Στεγαστικά Δάνεια (%,Υ/Υ)

Page 10: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

10

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

ΗΠΑ Αμετάβλητη διατήρησε τη νομισματική πολιτική η Fed.

Στο 3,3% ο ρυθμός ανάπτυξης του γ΄ τριμήνου (τριμηνιαίος-ετησιοποι-

ημένος ρυθμός).

Στο 1,6% ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο.

Ιδιαίτερα υψηλά παραμένουν οι πρόδρομοι δείκτες.

Μεικτά τα στοιχεία στην αγορά εργασίας τον Οκτώβριο.

Όπως αναμενόταν, στη συνεδρίαση της 1ης Νοεμβρίου η Fed διατήρησε

ομόφωνα το παρεμβατικό επιτόκιό της στο εύρος 1,00%-1,25%. Επανέ-

λαβε ότι αναμένει τη σταδιακή αύξησή του και ότι η καταλληλότητα της

χρονικής στιγμής θα αξιολογείται σε κάθε συνεδρίαση βάσει της εξέλιξης

των οικονομικών στοιχείων. Υπενθυμίζεται ότι από τον Οκτώβριο ξεκίνησε

τη διαδικασία περιορισμού του ύψους των επανεπενδύσεων.

Γενικότερα, η Fed εκτιμά ενίσχυση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας

καθώς διαπιστώνει ότι «η οικονομική δραστηριότητα αναπτύσσεται με

σχετικά ισχυρό ρυθμό (solid rate)» έναντι «μέτριου (moderate)» προη-

γουμένως και θεωρεί ως ισορροπημένη την επίδραση των παραγόντων

που μπορούν βραχυπρόθεσμα να την ωθήσουν ανοδικά ή πτωτικά. Επί-

σης, εκλαμβάνει ως παροδική την επίδραση των τυφώνων στην οικονομική

δραστηριότητα. Συνεπώς, καθίσταται σχεδόν βέβαιο το ενδεχόμενο αύξη-

σης του βασικού επιτοκίου της στην επικείμενη συνεδρίασή της (13/12).

Παράλληλα, θεωρεί ότι οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν εν γένει

ήπιες. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, ο πληθωρισμός (βάσει του

δείκτη τιμών της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης (PCE))

επιβραδύνθηκε οριακά τον Οκτώβριο στο 1,6% σε ετήσια βάση (Σεπτ. 17:

1,7%), κυρίως λόγω της συγκρατημένης ανόδου των τιμών της ενέργειας.

Χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα παρέμεινε για δεύτερο διαδοχικό μήνα

στο 1,4%. Για το προσεχές διάστημα εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα

συνεχίσει να κινείται υπό του 2%, αλλά μεσοπρόθεσμα αναμένει να

σταθεροποιηθεί γύρω από το στόχο του 2%. Τέλος, o Πρόεδρος των ΗΠΑ

ανακοίνωσε ότι προκρίνει τον κ. Τζ. Πάουελ, μέλος του Δ.Σ. της Fed από το

2012, ως διάδοχο της νυν προέδρου της Fed Τζ. Γέλεν, η θητεία της οποίας

λήγει τον προσεχή Φεβρουάριο (3/2).

Όσον αφορά τις τρέχουσες εξελίξεις, η οικονομία συνέχισε και κατά το γ΄

τρίμηνο να αναπτύσσεται με ρυθμό παρόμοιο με αυτόν του β΄ τριμήνου,

ρυθμό απρόσμενα υψηλό εάν ληφθούν υπόψη και οι τυφώνες που

έπληξαν ορισμένες περιοχές. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι το πραγματικό

ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,3% (τριμηνιαίος-ετησιοποιημένος ρυθμός) έναντι

3,0% της προκαταρκτικής εκτίμησης και 3,1% το β΄ τρίμηνο. Σε σχέση με

το γ΄ τρίμηνο του 2016, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,3% (β΄ τρίμ.

17: 2,2%).

Page 11: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

11

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Για άλλη μια φορά η ιδιωτική κατανάλωση αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό

της ανόδου του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση, αν και σε μικρότερο βαθμό από

ό,τι προηγουμένως (1,60 ποσοστιαίες μονάδες, β΄ τρ. 17: 2,24 μον.), με πε-

ρίπου ισότιμη συνεισφορά των επιμέρους τομέων αγαθών και υπηρεσιών.

Επίσης, σημαντική ήταν η συμβολή της μεταβολής των αποθεμάτων (0,80

μον., β΄ τρίμ. 17: 0,12 μον.), ενώ περιορισμένη θετική επίδραση είχαν το

εξωτερικό εμπόριο (0,43 μον., β΄ τρ. 17: 0,21 μον.) και οι ιδιωτικές επενδύ-

σεις σε πάγια στοιχεία (0,39 μον., β΄ τρ. 17: 0,53 μον.). Ταυτόχρονα, ουδέ-

τερη ήταν η επίδραση των δημόσιων δαπανών (0,07 μον., β΄ τρ. 17: -0,03

μον.) που κατέγραψαν μικρή άνοδο σε ομοσπονδιακό επίπεδο.

Ταυτόχρονα, η εταιρική κερδοφορία (κέρδη μετά από φόρους χωρίς

αποτίμηση αποθεμάτων και προσαρμογή αποσβέσεων κεφαλαίου) κατά το

γ΄ τρίμηνο του 2017 εκτιμάται στα $1,861 τρισ. σε ετησιοποιημένη, εποχικά

προσαρμοσμένη βάση. Επομένως, ήταν αυξημένη κατά 10,0% σε σχέση με

το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο και κατά 4,9% σε σχέση με το β΄ τρίμηνο

του 2017.

Σε πολύ υψηλό επίπεδο διατηρήθηκαν το Νοέμβριο οι προσδοκίες των

καταναλωτών όπως καταδεικνύεται από τις δύο βασικότερες έρευνες

καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Φαίνεται, συνεπώς, ότι ήταν πολύ περιορι-

σμένη η αρνητική επίδραση των ισχυρών τυφώνων που έπληξαν στα τέλη

του γ΄ τριμήνου ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ. Ειδικότερα, ο σχετικός δεί-

κτης της έρευνας του Conference Board αναρριχήθηκε το Νοέμβριο στο

129,5, το υψηλότερο σημείο από τα τέλη του 2000, υπερβαίνοντας σημα-

ντικά τόσο το ανώτατο όριο των εκτιμήσεων της αγοράς (127,0), όσο και

την τιμή του τον Οκτώβριο (126,2). Ταυτόχρονα, ο σχετικός δείκτης του

Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν παρουσίασε συγκρατημένη μόνο μείωση

από την τιμή του Οκτωβρίου που ήταν η υψηλότερη από τις αρχές του

2004. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στο 98,5 από 100,7 τον Οκτώβριο.

Πολύ ενθαρρυντική ήταν το τελευταίο διάστημα η εικόνα και στις επιχει-

ρήσεις, καθώς τόσο στη μεταποίηση, όσο και εκτός αυτής οι σχετικοί

πρόδρομοι δείκτες ISM παραμένουν συγκριτικά υψηλά. Ειδικότερα, ο

πρόδρομος δείκτης ISM στη μεταποίηση διαμορφώθηκε το Νοέμβριο στο

58,2, ελαφρά χαμηλότερα τόσο από ό,τι αναμενόταν (58,4), όσο και από

την τιμή του τον Οκτώβριο (58,7). Πολύ ενθαρρυντική ήταν η εξέλιξη του

δείκτη PMI και στους εκτός μεταποίησης τομείς που βάσει των πιο

πρόσφατων στοιχείων που αφορούν τον Οκτώβριο ανήλθε στο 60,1 (Σεπτ.

17: 59,8), υπερβαίνοντας τη μέση εκτίμηση της αγοράς (58,6) και

αποτελώντας την υψηλότερη τιμή από τα μέσα του 2005.

Γενικά ικανοποιητική ήταν τον Οκτώβριο η εξέλιξη του διαθέσιμου προ-

σωπικού εισοδήματος και της προσωπικής καταναλωτικής δαπάνης. Ανα-

λυτικότερα, βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε τρέχουσες

τιμές, το προσωπικό και το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκαν

σε μηνιαία βάση κατά 0,4% και 0,5% αντίστοιχα (Σεπτ. 17/Αύγ. 17: 0,4%

έκαστο). Ταυτόχρονα, ο ρυθμός ανόδου της προσωπικής καταναλωτικής

δαπάνης επιβραδύνθηκε στο 0,3% (Σεπτ. 17/Αύγ. 17: 0,9%), στηριζόμενος

κυρίως στις αυξημένες δαπάνες για υπηρεσίες. Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό

Πραγματικό ΑΕΠ

Πηγές: TR Datastream, Bloomberg | PB Economic Research.

Πρόδρομοι Δείκτες Καταναλωτή

Πρόδρομοι Επιχειρηματικοί Δείκτες Μεταποίησης

0

1

2

3

4

-2

0

2

4

6

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Πραγματικό ΑΕΠ (%, Q/Q-AR) (A) Πραγματικό ΑΕΠ (%, Υ/Υ) (Δ)

0

20

40

60

80

100

120

140

Ιαν-06 Ιαν-08 Ιαν-10 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16

Conference Board (Α) University of Michigan (Δ)

20

30

40

50

60

70

Ιαν-06 Ιαν-08 Ιαν-10 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16

ISM Μanufacturing: Νέες Παραγγελίες

ISM Manufacturing: Γενικός Δείκτης

Page 12: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

12

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

αποταμίευσης αυξήθηκε τον Οκτώβριο στο 3,2% (Σεπτ. 17: 3,0%),

παραμένοντας ωστόσο σε σχετικά χαμηλό επίπεδο. Απομονώνοντας την

επίδραση του πληθωρισμού, το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκε

κατά 0,3% σε σχέση με ένα μήνα πριν (Σεπτ. 17: 0,0%), ενώ η προσωπική

καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 0,1% (Σεπτ. 17: 0,5%).

Αυξημένες ήταν τον Οκτώβριο τόσο οι λιανικές πωλήσεις, όσο κι η βιομη-

χανική παραγωγή. Βάσει των εποχικά εξομαλυμένων στοιχείων και σε μη-

νιαία βάση, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 0,2% (Σεπτ. 17: 1,9%,

αρχικά: 1,6%), έναντι 0,1% που ανέμενε γενικά η αγορά, με τη συντριπτική

πλειοψηφία των κλάδων να κινείται ανοδικά. Ωστόσο, χωρίς τον κλάδο των

οχημάτων, η θετική εικόνα μετριάζεται (0,1%, Σεπτ. 17: 1,2%). Ακόμη καλύ-

τερη ήταν η εξέλιξη της βιομηχανικής παραγωγής, που ανακάμπτει μετά

τους τυφώνες που έπληξαν περιοχές της χώρας στα τέλη του καλοκαιριού.

Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο ήταν αυξημένη κατά 0,9% σε μηνιαία βάση

(Σεπτ. 17: 0,4%), υπερβαίνοντας σημαντικά τη μέση εκτίμηση των αναλυ-

τών (0,5%). Τη μεγαλύτερη άνοδο είχε η παραγωγή στη μεταποίηση (1,3%),

ακολούθησε των εταιρειών κοινής ωφελείας (2,0%), ενώ μειωμένη ήταν η

εξορυκτική δραστηριότητα (-1,3%). Ως εκ τούτου, το ποσοστό χρησιμοποίη-

σης της παραγωγικής δυναμικότητας ανήλθε στο 77,0% (Σεπτ. 17: 76,4%).

Μεικτή εικόνα παρουσίασε τον Οκτώβριο η απασχόληση, επηρεασμένη

και από τους τυφώνες που είχαν πλήξει το προηγούμενο διάστημα

ορισμένες πολιτείες. Αναλυτικότερα, οι νέες θέσεις εργασίας (εποχικά

διορθωμένες) αυξήθηκαν σημαντικά (261 χιλ., Σεπτ. 17: 18 χιλ.), αν και

λιγότερο από ό,τι γενικά αναμενόταν (325 χιλ.), υστέρηση που

αντισταθμίστηκε από την ανοδική αναθεώρηση των νέων θέσεων εργασίας

των δύο προηγούμενων μηνών (συνολικά κατά 90 χιλ.). Επίσης, το ποσοστό

ανεργίας υποχώρησε στο 4,1% (Σεπτ. 17: 4,2%) που είναι το χαμηλότερο

από τα τέλη του 2000. Από την άλλη πλευρά, όμως, διαμορφώθηκαν

χαμηλότερα το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού στο

σύνολο του πληθυσμού (στο 62,7%, Σεπτ. 17: 63,1%) και ο ετήσιος ρυθμός

ανόδου του ωρομισθίου (στο 2,4%, Σεπτ. 17: 2,8%).

Στην αγορά κατοικίας ο ρυθμός μεγέθυνσης φαίνεται πως το τελευταίο

διάστημα ενισχύεται. Αναλυτικότερα, ο δείκτης που καταρτίζει η Ένωση

Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) βάσει των προσδοκιών των μελών της

για τις τρέχουσες πωλήσεις και την εξέλιξή τους στο προσεχές μέλλον

ανήλθε το Νοέμβριο στο 70 (Οκτ. 17: 68), τιμή ιδιαίτερα υψηλή, υπερβαί-

νοντας τη μέση εκτίμηση της αγοράς (67). Επιπλέον, οι πωλήσεις

νεόδμητων κατοικιών ανήλθαν στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων

δέκα ετών (685 χιλ., Σεπτ. 17: 645 χιλ.). Επίσης, βάσει του δείκτη S&P Case-

Shiller, οι εποχικά προσαρμοσμένες τιμές των κατοικιών στις 20

μεγαλύτερες αμερικανικές πόλεις το Σεπτέμβριο ενισχύθηκαν (σε ετήσια

βάση) κατά 6,2% (Αύγ. 17: 5,8%).

Στοιχεία Αγοράς Εργασίας

4

5

6

7

8

9

10

11

-1000

-800

-600

-400

-200

0

200

400

600

Ιαν-07 Ιαν-09 Ιαν-11 Ιαν-13 Ιαν-15 Ιαν-17

Μηνιαία μεταβολή στην απασχόληση (σε χιλ.) (Α) Ποσοστό Ανεργίας (Δ)

Page 13: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

13

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

6,0

6,5

7,0

7,5

8,0

8,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Πραγμ. ΑΕΠ (τριμηνιαία % μεταβολή) (Α)Πραγμ. ΑΕΠ (% ετήσια μεταβολή)(Δ)

ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ

KINA

Με ρυθμό 6,8% αναπτύχθηκε το γ΄ τρίμηνο η οικονομία.

Επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου τους κατέγραψαν τον Οκτώβριο οι λιανικές πωλήσεις και η βιομηχανική παραγωγή.

Οριακή επιβράδυνση σημείωσε κατά το γ΄ τρίμηνο ο ρυθμός ανάπτυξης της

οικονομίας παραμένοντας, ωστόσο, ιδιαίτερα υψηλός. Ειδικότερα, το πρα-

γματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 6,8% σε σχέση με το γ΄ τρίμηνο του 2016,

όσο γενικά αναμενόταν, έναντι 6,9% το α΄ και το β΄ τρίμηνο του 2017. Τον

υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης πέτυχε ο τριτογενής τομέας (7,8%), ακολού-

θησε ο δευτερογενής (6,3%), ενώ τελευταίος κατατάχθηκε ο πρωτογενής

(3,7%). Επομένως εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί ο κυβερνητικός στόχος για

ρυθμό ανάπτυξης φέτος «πλησίον του 6,5% ή υψηλότερο εάν είναι εφικτό».

Επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου τους κατέγραψαν τον Οκτώβριο τόσο

οι λιανικές πωλήσεις, όσο κι η βιομηχανική παραγωγή. Πιο αναλυτικά, οι

λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 10,0% σε ετήσια βάση (Σεπτ. 17:

10,3%), ελαφρά χαμηλότερα από ό,τι αναμενόταν (10,4%). Ταυτόχρονα, η

βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 6,2% (Σεπτ. 17: 6,6%), όσο περίπου

αναμενόταν, επιβράδυνση προερχόμενη από τον τομέα της μεταποίησης.

Ένδειξη για την εξέλιξη της μεταποίησης το προσεχές διάστημα αποτελεί η

κίνηση του σχετικού πρόδρομου δείκτη Caixin PMI που το Νοέμβριο

διαμορφώθηκε στο 50,8 (Σεπτ. & Οκτ. 17: 51,0). Συνεπώς, παρέμεινε για

έκτο διαδοχικό μήνα άνω του ορίου του 50 που διαχωρίζει τη μεγέθυνση

από τη συρρίκνωση. Τέλος, συγκρατημένες ήταν τον Οκτώβριο και οι

επενδύσεις σε πάγια (εκτός αυτών των νοικοκυριών του αγροτικού τομέα)

με αποτέλεσμα ο ρυθμός ανόδου τους κατά τους δέκα πρώτους μήνες του

2017 να περιοριστεί στο 7,3% σε ετήσια βάση (Ιαν-Σεπτ. 17: 7,5%).

Στο 1,9% επιταχύνθηκε τον Οκτώβριο ο πληθωρισμός (Σεπτ. 17: 1,6%).

Χωρίς τα τρόφιμα και την ενέργεια, όμως, παρέμεινε για δεύτερο διαδοχι-

κό μήνα στο 2,3%. Υπενθυμίζεται ότι ο εφετινός στόχος είναι «περίπου στο

3%», σύμφωνα με δήλωση του Κινέζου πρωθυπουργού το Μάρτιο. Ένδειξη

ότι κατά το επόμενο διάστημα οι πληθωριστικές πιέσεις δεν αναμένεται να

αποκλιμακωθούν συνιστά η διατήρηση τον Οκτώβριο του ετήσιου ρυθμού

ανόδου του δείκτη τιμών παραγωγού στο 6,9% για δεύτερο συνεχή μήνα,

που αποτελεί τον υψηλότερο των τελευταίων επτά μηνών.

Επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου τους κατέγραψαν τον Οκτώβριο τόσο

οι εξαγωγές, όσο κι οι εισαγωγές. Ειδικότερα, οι εξαγωγές σε δολλάρια

αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 6,9% (Σεπτ. 17: 8,0%) και οι εισαγωγές

κατά 17,2% (Σεπτ. 17: 18,6%). Παρόλα ταύτα, το πλεόνασμα στο εμπορικό

ισοζύγιο διευρύνθηκε στα $38,2 δισ. (Σεπτ. 17: $28,6 δισ.).

Για ένατο διαδοχικό μήνα συνεχίστηκε τον Οκτώβριο η διεύρυνση των

συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κίνας, έστω κι αν αυτόν το μήνα η

αύξηση ήταν οριακή. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν στα $3.109,2 δισ.,

αυξημένα κατά $0,7 δισ. περίπου σε σχέση με το Σεπτέμβριο, τα

υψηλότερα από τον περυσινό Οκτώβριο.

Εξέλιξη πραγματικού ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή)

Πηγές: TR Datastream, Bloomberg | PB Economic Research.

Εξέλιξη βιομηχανικής παραγωγής, λιανικών πωλήσεων & πραγ. ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή)

Εξέλιξη Συναλλαγματικών Διαθεσίμων Κίνας ( δισ. $)

0

5

10

15

20

25

Ιαν-07 Ιαν-08 Ιαν-09 Ιαν-10 Ιαν-11 Ιαν-12 Ιαν-13 Ιαν-14 Ιαν-15 Ιαν-16 Ιαν-17

Βιομηχανική παραγωγή Λιανικές πωλήσεις

Εκτίμηση Bloomberg για πραγμ. ΑΕΠ

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

Ιαν-02 Ιαν-04 Ιαν-06 Ιαν-08 Ιαν-10 Ιαν-12 Ιαν-14 Ιαν-16

Page 14: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

14

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

IAΠΩΝΙΑ

Με τριμηνιαίο ρυθμό 0,3% εκτιμάται πως αναπτύχθηκε κατά το γ΄

τρίμηνο η οικονομία.

Αμετάβλητη παρέμεινε η νομισματική πολιτική.

Σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξής της εκτιμάται πως

κατέγραψε το γ΄ τρίμηνο η ιαπωνική οικονομία. Αναλυτικότερα, το

πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% σε τριμηνιαία βάση (β’ τρίμ. 17:

0,6%), ελαφρά χαμηλότερα της μέσης εκτίμησης της αγοράς (0,4%). Οι

καθαρές εξαγωγές και η μεταβολή των αποθεμάτων αποτέλεσαν τους

βασικούς παράγοντες της ανόδου. Προς την αντίθετη κατεύθυνση

επέδρασαν η ιδιωτική κατανάλωση και οι δημόσιες επενδύσεις. Σε σχέση

με το γ΄ τρίμηνο του 2016, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,7 % (β΄

τρίμ. 17/β΄ τρίμ. 16: 1,4%).

Αμετάβλητη, όπως αναμενόταν, διατήρησε την ακολουθούμενη νομισματι-

κή πολιτική η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (ΤτΙ) κατά την πρόσφατη

συνεδρίασή της. Υπενθυμίζεται ότι για να επιτύχει το μεσομακροπρόθεσμο

στόχο για τον πληθωρισμό (2%) έχει εισαγάγει τη σύνδεση του προγράμμα-

τος ποσοτικής χαλάρωσης με «τον έλεγχο της καμπύλης αποδόσεων» που

ερμηνεύεται ως έλεγχος επί των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων

επιτοκίων. Αυτό επιδιώκεται αντίστοιχα μέσω του επιτοκίου που χρεώνει

στις καταθέσεις που η ίδια δέχεται (σήμερα: -0,10%) και μέσω της απόδο-

σης των δεκαετών κρατικών ομολόγων (σήμερα επιθυμεί να βρίσκεται

πλησίον του μηδενός και εκτιμά ότι με αγορές 80 τρισ. γιεν ετησίως μπορεί

να το επιτύχει). Παράλληλα, εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης το 2017 θα

είναι ελαφρά υψηλότερος από ό,τι προέβλεπε τον Ιούλιο (1,9% από 1,8%)

σε αντίθεση με τον πληθωρισμό που θα κινηθεί χαμηλότερα (0,8% από

1,1%). Για τα επόμενα δύο έτη δεν προέβη σε ουσιαστικές αλλαγές. Εκτιμά

ότι ο στόχος για τον πληθωρισμό (2%) θα επιτευχθεί το νωρίτερο στις

αρχές του δημοσιονομικού έτους 2019 (που ξεκινά τον Απρίλιο του 2019).

Σημαντική επιβράδυνση του πληθωρισμού στο 0,2% σε ετήσια βάση ση-

μειώθηκε τον Οκτώβριο (Σεπτ. 17: 0,7%), λόγω κυρίως των μειωμένων

τιμών στα νωπά τρόφιμα. Το ύψος αυτό, που είχε σημειωθεί και τον

περασμένο Μάρτιο, αποτελεί το χαμηλότερο από τον Οκτώβριο του 2016.

Χωρίς τα νωπά τρόφιμα που οι τιμές τους θεωρούνται αρκετά ευμετάβλη-

τες, ορισμό του πληθωρισμού που η ΤτΙ προτιμά, η εικόνα διαφοροποιείται

καθώς επιταχύνθηκε στο 0,8% (Σεπτ. 17: 0,7%).

Αυξημένη κατά 0,5% εκτιμάται πως ήταν τον Οκτώβριο συγκριτικά με το Σε-

πτέμβριο η βιομηχανική παραγωγή (εποχικά διορθωμένα στοιχεία, Σεπτ.

17: -1,0%). Επισημαίνεται, ωστόσο, η ιδιαίτερα ευμετάβλητη φύση αυτών

των στοιχείων σε μηνιαία βάση. Σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2016, η

βιομηχανική παραγωγή ήταν αυξημένη κατά 5,9% (Σεπτ. 17: 2,6%). Ένδειξη

για το προσεχές διάστημα αποτελεί η άνοδος του πρόδρομου δείκτη

Nikkei PMI στη μεταποίηση στο 53,6 το Νοέμβριο (Οκτ. 17: 52,8), που είναι

η υψηλότερη τιμή από το Μάρτιο του 2014. Οι αυξημένες νέες παραγγε-

λίες και δη από το εξωτερικό ήταν ο κύριος παράγοντας αυτής της εξέλιξης.

Εξέλιξη πραγματικού ΑΕΠ

Πηγές: TR Datastream, Bloomberg | PB Economic Research.

Πηγή: Bank of Japan.

Πρόδρομος δείκτης Markit-Nikkei Manufacturing PMI

Πηγή: HIS Markit.

-1,5

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

-2,5

-2,0

-1,5

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2012 2013 2014 2015 2016 2017

Πραγματικό ΑΕΠ (%-Q/Q) (Α) Πραγματικό ΑΕΠ (%-Y/Y) (Δ)

2017 2018 2019 2017 2018 2019*

Σεπτ. 17 1,9 1,4 0,7 0,8 1,4 1,8

Ιούλ. 17 1,8 1,4 0,7 1,1 1,5 1,8

* Η ΤτΙ εκτιμά τον πληθωρισμό στο 2,3% εάν υλοποιηθεί

η προγραμματισμένη για τον Οκτ. του 2019 αύξηση του

φόρου κατανάλωσης (στο 10%).

Μακροοικονομικές Προβλέψεις ΤτΙ

Πραγματικό ΑΕΠ (ετήσια % μεταβολή)

Πληθωρισμός (εκτός

νωπών τροφίμων)

Πηγή: BoJ: Οctober (2017) "Outlook for Economic

Activity and Prices", p.8.

Σημείωση: Το έτος ορίζεται από Απρίλιο έως το Μάρτιο

της επόμενης χρονιάς.

46

48

50

52

54

56

58

Ιου

λ-1

3

Οκτ

-13

Ιαν-

14

Απ

ρ-1

4

Ιου

λ-1

4

Οκτ

-14

Ιαν-

15

Απ

ρ-1

5

Ιου

λ-1

5

Οκτ

-15

Ιαν-

16

Απ

ρ-1

6

Ιου

λ-1

6

Οκτ

-16

Ιαν-

17

Απ

ρ-1

7

Ιου

λ-1

7

Οκτ

-17

Page 15: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

15

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Ημερομηνία

Ανακοίνωσης Ανακοινώσεις / Γεγονότα Περίοδος Αναφοράς

ΗΠΑ

05/12/17 Εμπορικό Ισοζύγιο Οκτώβριος 2017

05/12/17 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Υπηρεσιών Νοέμβριος 2017

08/12/17 Στοιχεία για την Αγορά Εργασίας Νοέμβριος 2017

08/12/17 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Δεκέμβριος 2017 (1η εκτ.)

12/12/17 Δείκτης Τιμών Παραγωγού Νοέμβριος 2017

12/12/17 Εκτέλεση Προϋπολογισμού Νοέμβριος 2017

13/12/17 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Νοέμβριος 2017

13/12/17 Ανακοίνωση της Απόφασης της Συνεδρίασης & των Προβλέψεων της Fed -

14/12/17 Λιανικές Πωλήσεις Νοέμβριος 2017

14/12/17 Εταιρικά αποθέματα Οκτώβριος 2017

15/12/17 Βιομηχανική Παραγωγή Νοέμβριος 2017

18/12/17 Πρόδρομος Δείκτης Κατασκευαστών Κατοικιών (NAHB) Δεκέμβριος 2017

19/12/17 Στοιχεία Ενάρξεων Ανέγερσης Νέων Κατοικιών Νοέμβριος 2017

21/12/17 ΑΕΠ-Εθνικοί Λογαριασμοί Γ΄ Τρίμηνο 2017 (3η εκτ.)

22/12/17 Νέες Παραγγελίες Διαρκών Αγαθών Νοέμβριος 2017

22/12/17 Πωλήσεις Νεόδμητων Κατοικιών Νοέμβριος 2017

22/12/17 Στοιχεία Προσωπικού Εισοδήματος & Δαπάνης Νοέμβριος 2017

22/12/17 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Παν/μιο Μίσιγκαν) Δεκέμβριος 2017

27/12/17 Πρόδρομος Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή (Conference Board) Δεκέμβριος 2017

27/12/17 Τιμές Κατοικιών Οκτώβριος 2017

03/01/18 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Μεταποίησης Δεκέμβριος 2017

03/01/18 Δαπάνες Κατασκευών Νοέμβριος 2017

03/01/18 Δημοσίευση των Πρακτικών της Συνεδρίασης της Fed -

05/01/18 Πρόδρομος Δείκτης ΙSM Υπηρεσιών Δεκέμβριος 2017

ΕΥΡΩΖΩΝΗ

05/12/17 Λιανικές Πωλήσεις Οκτώβριος 2017

07/12/17 ΑΕΠ – Εθνικοί Λογαριασμοί Γ΄ Τρίμηνο 2017 (3η εκτ.)

13/12/17 Βιομηχανική Παραγωγή Οκτώβριος 2017

14/12/17 Ανακοίνωση της Απόφασης της Συνεδρίασης & των Προβλέψεων της EKT -

14/12/17 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Δεκέμβριος 2017 (1η εκτ.)

15/12/17 Στοιχεία Εξωτερικού Εμπορίου Οκτώβριος 2017

18/12/17 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Νοέμβριος 2017

19/12/17 Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές Οκτώβριος 2017

21/12/17 Πρόδρομος Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Δεκέμβριος 2017 (1η εκτ.)

29/12/17 Προσφορά Χρήματος & Πιστωτική Επέκταση Νοέμβριος 2017

02/01/18 Πρόδρομος Δείκτης PMI Μεταποίησης Δεκέμβριος 2017

04/01/18 Πρόδρομος Επιχειρηματικός Δείκτης PMI (σύνθετος) Δεκέμβριος 2017

05/01/18 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Δεκέμβριος 2017 (1η εκτ.)

05/01/18 Τιμές Παραγωγού στη Βιομηχανία Νοέμβριος 2017

Page 16: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

16

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

ΕΛΛΑΔΑ

07/12/17 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Σεπτέμβριος 2017

08/12/17 Εθνικός & Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Νοέμβριος 2017

11/12/17 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Ενημέρωσης και Επικοινωνίας Γ΄ Τρίμηνο 2017

11/12/17 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Μεταφορών Γ΄ Τρίμηνο 2017

11/12/17 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Εστίασης

Γ΄ Τρίμηνο 2017

11/12/17 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής Οκτώβριος 2017

11/12/17 Οικοδομική δραστηριότητα Σεπτέμβριος 2017

14/12/17 Δείκτης Τιμών Εισαγωγών στη Βιομηχανία Οκτώβριος 2017

14/12/17 Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Γ΄ Τρίμηνο 2017

15/12/17 Δείκτες Κύκλου Εργασιών στον Τομέα Υπηρεσιών Γ΄ Τρίμηνο 2017

20/12/17 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία Οκτώβριος 2017

21/12/2017 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Οκτώβριος 2017

27/12/2017 Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού Νοέμβριος 2017

29/12/2017 Δείκτης Κύκλου Εργασιών στο Λιανικό Εμπόριο Οκτώβριος 2017

29/12/2017 Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία Νοέμβριος 2017

29/12/2017 Προσφορά Χρήματος & Πιστωτική Επέκταση Νοέμβριος 2017

08/01/2018 Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Δεκέμβριος 2017

09/01/2018 Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής Νοέμβριος 2017

Page 17: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

17

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Οικονομική Ανάλυση & Επενδυτική Στρατηγική

Λεκκός Ηλίας Chief Economist 2103288120 [email protected]

Πατίκης Βασίλειος Head 2103739178 [email protected]

Παπιώτη Λιάνα Secretary 2103288187 [email protected]

Ελληνική Οικονομία

Στάγγελ Ειρήνη Manager 2163004495 [email protected]

Αγγελοπούλου Αναστασία Economist 2163004488 [email protected]

Μαργαρίτη Κωνσταντίνα Economic Analyst 2163004489 [email protected]

Διεθνής Οικονομία

Πολυχρονόπουλος Διονύσης Senior Economist 2163004493 [email protected]

Παπακώστας Χρυσοβαλάντης Economic Analyst 2163004491 [email protected]

Page 18: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΑΝΑΛΥΣ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚ ΣΤΡΑΤΓΙΚ/media/Com/2018/Files/oikono… · μεταβολής του ΑΕΠ κατά το β’ τρίμηνο του

18

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΗ

ΑΝ

ΑΛ

ΥΣΗ

ΚΑ

Ι ΕΠ

ΕΝΔ

ΥΤΙΚ

Η Σ

ΤΡΑ

ΤΙΓΙ

ΚΗ

ΔΕΛ

ΤΙΟ

ΟΙΚ

ΟΝ

ΟΜ

ΙΚΩ

Ν Ε

ΞΕΛ

ΙΞΕΩ

Ν Σ

ΤΗΝ

ΕΛ

ΛΑ

ΔΑ

ΚΑ

Ι ΣΤΟ

Ν Κ

ΌΣΜ

Ο

Disclaimer: Το παρόν έντυπο εκδόθηκε από την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής της Τράπεζας Πειραιώς (εφεξής η «Τράπεζα»), η οποία εποπτεύεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, και αποστέλλεται ή τίθεται στη διάθεση τρίτων χωρίς να υπάρχει υποχρέωση προς τούτο από το συντάκτη του. Το παρόν κείμενο ή μέρος του δεν μπορεί να αναπαραχθεί με οποιονδήποτε τρόπο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκριση από τον συντάκτη του. Οι περιλαμβανόμενες στο παρόν πληροφορίες ή απόψεις απευθύνονται σε υφιστάμενους ή δυνητικούς πελάτες με γενικό τρόπο, χωρίς να έχουν λάβει υπ' όψιν τις εξατομικευμένες περιστάσεις, τους επενδυτικούς στόχους, την οικονομική δυνατότητα και την πείρα ή γνώση των πιθανών παραληπτών του παρόντος και, ως εκ τούτου, δεν συνιστούν και δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως πρόταση ή προσφορά για τη διενέργεια συναλλαγών σε χρηματοπιστωτικά μέσα ή νομίσματα, ούτε ως σύσταση ή συμβουλή για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων σχετικά με αυτά. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω, ο λήπτης της παρούσας πληροφόρησης πρέπει να προχωρήσει στη δική του έρευνα, ανάλυση και επιβεβαίωση της πληροφορίας που περιέχεται σε αυτό το κείμενο και να αναζητήσει ανεξάρτητες νομικές, φορολογικές και επενδυτικές συμβουλές από επαγγελματίες, πριν προχωρήσει στη λήψη της επενδυτικής του απόφασης. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που η Τράπεζα θεωρεί αξιόπιστες και παρατίθενται αυτούσιες, αλλά η Τράπεζα δεν μπορεί να εγγυηθεί την ακρίβεια και πληρότητά τους. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία (τιμές κλεισίματος) και υπόκεινται σε μεταβολές χωρίς ειδοποίηση. H Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Στην περίπτωση αυτή, η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών. Η Τράπεζα δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν. Λαμβάνοντας υπ' όψιν τα ανωτέρω, η Τράπεζα, τα Μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου και τα υπεύθυνα πρόσωπα ουδεμία ευθύνη αναλαμβάνουν ως προς τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν ή/και την έκβαση τυχόν επενδυτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σύμφωνα με αυτές. Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του Ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα, τα υπεύθυνα πρόσωπα ή/και οι εταιρείες του Ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκεινται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά στη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος εντύπου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή ή την απόκτηση λοιπών κινητών αξιών. β) Ενδέχεται να παρέχουν έναντι αμοιβής υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους τυχόν παρέχονται με το παρόν πληροφορίες. γ) Ενδέχεται να συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να αποκτούν άλλους τίτλους εκδόσεως των εν λόγω εκδοτών ή να έλκουν άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ) Ενδέχεται να παρέχουν υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους τυχόν αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε) Ενδεχομένως να έχουν εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν. Η Τράπεζα και οι λοιπές εταιρίες του Ομίλου της έχουν θεσπίσει, εφαρμόζουν και διατηρούν αποτελεσματική πολιτική, η οποία αποτρέπει τη δημιουργία καταστάσεων συγκρούσεως συμφερόντων και τη διάδοση των κάθε είδους πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών ("σινικά τείχη"), καθώς επίσης συμμορφώνονται διαρκώς με τις προβλέψεις και τους κανονισμούς σχετικά με τις προνομιακές πληροφορίες και την κατάχρηση αγοράς. Επίσης, η Τράπεζα βεβαιώνει ότι δεν έχει οποιουδήποτε είδους συμφέρον ή σύγκρουση συμφερόντων με α) οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας και β) με οποιαδήποτε άλλη νομική οντότητα ή πρόσωπο τα οποία δεν θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην προετοιμασία της παρούσας έρευνας, αλλά που είχαν πρόσβαση στην παρούσα έρευνα πριν από τη δημοσιοποίησή της. Ρητά επισημαίνεται ότι οι επενδύσεις που περιγράφονται στο παρόν έντυπο εμπεριέχουν επενδυτικούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων και ο κίνδυνος απώλειας του επενδεδυμένου κεφαλαίου. Ειδικότερα επισημαίνεται ότι: α) τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, β) εφόσον τα αριθμητικά στοιχεία αποτελούν προσομοίωση προηγούμενων επιδόσεων, οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, γ) η απόδοση ενδέχεται να επηρεαστεί θετικά ή αρνητικά από συναλλαγματικές διακυμάνσεις, σε περίπτωση που τα αριθμητικά στοιχεία είναι εκπεφρασμένα σε ξένο (πλην του ευρώ) νόμισμα, δ) οι τυχόν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων, ε) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Η διανομή του παρόντος εντύπου εκτός Ελλάδος ή/και σε πρόσωπα διεπόμενα από αλλοδαπό δίκαιο μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς ή απαγορεύσεις σύμφωνα με την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Για το λόγο αυτό, ο παραλήπτης του παρόντος καλείται να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς την εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία, ώστε να διερευνήσει τυχόν τέτοιους περιορισμούς ή/και απαγορεύσεις.