Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг...

65
ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТООЛЛОГЫН ДҮНД ХИЙСЭН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 Сүхбаатар аймгийн Засаг даргын дэргэдэх СТАТИСТИКИЙН ХЭЛТЭС Баруун-Урт хот 2020 он

Transcript of Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг...

Page 1: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТООЛЛОГЫН ДҮНД ХИЙСЭН ТАНИЛЦУУЛГА

2019

Сүхбаатар аймгийн Засаг даргын дэргэдэх СТАТИСТИКИЙН ХЭЛТЭС

Баруун-Урт хот 2020 он

Page 2: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

2

АГУУЛГА

ХҮСНЭГТИЙН ЖАГСААЛТ ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ ОЙЛГОЛТ, ТОДОРХОЙЛОЛТ ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙГ ТООЦОХОД АШИГЛАХ ИТГЭЛЦҮҮР ОРШИЛ

НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ. МАЛЧДЫН ТОО, ТЭДНИЙ СОЁЛ, АХУЙН НӨХЦӨЛ……......................................................................10

1.1. Мал бүхий өрх, малчид................................................................................................11

1.2. Малчдын соёл, ахуйн үзүүлэлтүүд ............................................................................ 12

ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ. МАЛЫН ТОО, БҮТЭЦ....................................................................13

2.1. Малын тооны өсөлт, бууралт.................................................................................14-16

2.2. Хувийн /амины/ малын тоо.....................................................................................16-18

2.3. Хээлтэгч, хээлтүүлэгч мал болон түүний тохиргоо............................................. 18-19

2.4. Төл бойжилт........................................................................................................... 20-21

2.5. Том малын зүй бус хорогдол..................................................................................21-22

2.6. Малын хээл хаялт, сувайралт.................................................................................... 23

2.7. Малын хэрэглээний зарлага....................................................................................... 24

2.8. Сүргийн бүтэц..........................................................................................................24-25

2.9. Цэвэр үүлдрийн болон эрлийз мал.............................................................................25

ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ. МАЛЫН ТЭЖЭЭЛ ..................................................................26-27

ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ. ТЭЖЭЭВЭР АМЬТАД.......................................................... 28-29

ТАВДУГААР БҮЛЭГ. МАЛЖУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТАЛААРХ МЭДЭЭЛЭЛ………………...................................30-31

ЗУРГААДУГААР БҮЛЭГ. ШИНЭЭР ГАРГАСАН БОЛОН ЗАСВАРЛАСАН ХУДГИЙН ТАЛААРХ МЭДЭЭЛЭЛ.......................................32-33

НАЙМДУГААР БУЛЭГ. ГАЗАР ТАРИАЛАН..................................................................34-36 8.1. Тариалсан талбай........................................................................................................35

8.2. Хураасан ургац.............................................................................................................36

ДҮГНЭЛТ.........................................................................................................................37-38

АШИГЛАСАН НОМ, МАТЕРИАЛ........................................................................................38

ХАВСРАЛТ...........................................................................................................................39

ХАВСРАЛТ ХҮСНЭГТИЙН ЖАГСААЛТ........................................................................40-66

Page 3: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

3

ТАНИЛЦУУЛГА ХЯНАСАН: ХЭЛТСИЙН ДАРГА

Т.ЭРДЭНЭБАТ

ТАНИЛЦУУЛГЫГ БОЛОВСРУУЛСАН: МЭРГЭЖИЛТЭН

О.УНДРАХ

САНАЛ ХҮСЭЛТ БАЙВАЛ ДООРХ

ХАЯГААР ХОЛБОО БАРИНА УУ.

СҮХБААТАР АЙМГИЙН ЗАСАГ ДАРГЫН

ДЭРГЭДЭХ СТАТИСТИКИЙН ХЭЛТЭС

Монгол улс, Сүхбаатар аймаг

Баруун-Урт сум, 7-р баг

Аймгийн нутгийн удирдлагын ордон

Өрөө: 103 тоот

Утас: 70518203

И-мэйл: [email protected]

Интернет хаяг: www.sukhbaatar.nso.mn

www.facebook.com/statistic

Баруун-Урт сум

2020 он

Page 4: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

4

ХҮСНЭГТИЙН ЖАГСААЛТ

Хүснэгт 1.1.1. Өрх, малчдын тоо, насны бүтэц.................................................................11

Хүснэгт 1.2.1. Цахилгаан үүсгүүртэй өрхийн тоо..............................................................12

Хүснэгт 2.1.1. Малын тоо, төрлөөр....................................................................................14

Хүснэгт 2.2.1. Хувийн малын тоо.......................................................................................16

Хүснэгт 2.2.2. Малтай өрхийн малын бүлэглэлт...............................................................17

Хүснэгт 2.2.3. Малтай нэг өрхөд ноогдох малын тоо, бүлэглэлтээр...............................18

Хүснэгт 2.3.1. Хээлтэгч малын тоо.....................................................................................18

Хүснэгт 2.3.2. Хээлтүүлэгч малын тоо...............................................................................19

Хүснэгт 2.3.3. Хээлтэгч, хээлтүүлэгчийн тохироо.............................................................19

Хүснэгт 2.4.1. Төл бойжилт.................................................................................................20

Хүснэгт 2.4.2. 100 эхээс бойжуулсан төл...........................................................................21

Хүснэгт 2.5.1. Том малын зүй бус хорогдол......................................................................21

Хүснэгт 2.5.2. Гэнэтийн аюулаар хорогдсон малын тоо...................................................22

Хүснэгт 2.6.1. Хээл хаяж, сувайрсан малын тоо...............................................................22

Хүснэгт 2.7.1. Малын хэрэглээний зарлага.......................................................................23

Хүснэгт 2.7.2. Зах зээлд худалдан борлуулсан болон

аж ахуйн дотоодод хэрэглэсэн малын тоо................................................23

Хүснэгт 2.8.1. Сүргийн бүтэц..............................................................................................24

Хүснэгт 2.9.1. Цэвэр үүлдрийн болон эрлийз мал...........................................................24

Хүснэгт 4.1.1. Тэжээвэр амьтан..........................................................................................28

Хүснэгт 5.1.1. Малжуулах арга хэмжээнд хамрагдсан өрхийн тоо, ам бүлээр...............30

Хүснэгт 5.1.2. Малжуулах арга хэмжээгээр олгогдсон малын тоо..................................30

Хүснэгт 5.1.3. Малжуулах арга хэмжээнд зарцуулсан хөрөнгийн тайлан.......................30

Хүснэгт 6.1.1. Шинээр гаргасан худгийн тоо.....................................................................32

Хүснэгт 6.1.2. Шинээр худаг гаргахад зарцуулсан хөрөнгө..............................................32

Хүснэгт 6.2.1. Засварласан худгийн тоо............................................................................32

Хүснэгт 6.2.2. Худаг засварлахад зарцуулсан хөрөнгө....................................................32

Хүснэгт 7.1.1. Тариалсан талбай, га-гаар..........................................................................35

Хүснэгт 7.2.1. Хураасан ургац, тн-оор ..............................................................................36

Page 5: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

5

ЗУРГИЙН ЖАГСААЛТ

Зураг 1.1.1. Малтай, малчин өрх, малчдын тоо................................................................11

Зураг 1.2.1. Малчин өрхийн нийгэм, ахуйн үзүүлэлтүүд, мян.өрх...................................12

Зураг 2.1.1. Нийт сүрэгт таван төрлийн малын эзлэх хувь..............................................14

Зураг 2.1.2. Малын тоо, сумаар, мян.тол..........................................................................15

Зураг 2.1.3. Малын тоо, аймгаар, мян.тол.........................................................................16

Зураг 2.3.1. Хээлтэгч малын тоо, мян.тол.........................................................................19

Зураг 2.4.1. Бойжуулсан төлийн тоо, мян.тол...................................................................20

Зураг 2.4.2. 100 эхээс бойжуулсан төл..............................................................................21

Зураг 2.5.1. Том малын зүй бус хорогдол, мян.тол..........................................................22

Зураг 2.8.1. Сүргийн бүтэц, 2018 он...................................................................................24

Зураг 3.1.1. Бэлтгэсэн хадлан, тн.......................................................................................26

Зураг 3.1.2. Бэлтгэсэн хужир шүү, тн.................................................................................26

Зураг 4.1.1. Гахайн тоо ......................................................................................................28

Зураг 4.1.2. Шувууны тоо ...................................................................................................28

Зураг 7.1.1. Төмс, хүнсний ногооны тариалсан талбай, га .............................................36

Зураг 7.2.1. Хураасан ургац, тн.........................................................................................37

ОЙЛГОЛТ, ТОДОРХОЙЛОЛТ

Малтай өрх: Малыг ахуй амьдралдаа туслах чанарын үүрэгтэй өсгөн үржүүлдэг өрх

Малчин өрх: Жилийн 4 улирлын туршид малаа маллаж, малын ашиг шим нь тэдний

амьжиргааны эх үүсвэр нь болж байгаа өрх

Малчид: Жилийн 4 улирлын туршид мал аж ахуй эрхэлж, малын ашиг шим нь тэдний

амьжиргааны эх үүсвэр болж байгаа 16 ба түүнээс дээш насны хүмүүсийг хэлнэ.

Нас гүйцсэн мал: Малын төрөл бүр дээр дараах насны малыг хамруулна.

Тэмээ - 4 настай, 5 ба түүнээс дээш настай

Адуу - 3 настай, 4 ба түүнээс дээш настай

Yхэр - 2 настай, 3 ба түүнээс дээш настай

Бог мал - тухайн жилийн төл малаас бусад насны мал

Өсвөр насны мал:

Тэмээ - Өмнөх оны төл, 2, 3 настай

Адуу - Өмнөх оны төл, 2 настай

Yхэр - Өмнөх оны төл

Төл мал: Тухайн жилийн төлийг хэлнэ.

Page 6: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

6

Бэлэн хээлтэгч: Малын төрөл бүр дээр нас гүйцсэн эм малыг хамруулна.

Хээлтэгч, хээлтүүлэгчийн тохироо: Хээлтэгч малын тоог хээлтүүлэгч малын тоонд

харьцуулж, тооцно.

Малын тоо, толгойн өсөлт: Оны эцсийн малаас оны эхний малыг хасч, малын тооны

өөрчлөлтийг тоогоор илэрхийлнэ. Оны эцсийн малын тоог оны эхний малын тоонд

харьцуулан 100-гаар үржүүлж, өсөлт, бууралтыг хувиар илэрхийлнэ.

Малын өсөлтийн орлого тал нь төл бойжилт, зарлага тал нь хэрэглээний

зарлага, том малын зүй бус хорогдол байна.

Төллөлтийн хувь: Төллөсөн хээлтэгчийн тоог оны эхний хээлтэгчийн тоонд

харьцуулан, 100 –гаар үржүүлэн тооцно.

Бойжилтын хувь: Бойжсон төлийн тоог нийт гарсан төлийн тоонд харьцуулан 100–гаар

үржүүлэн тооцно.

100 эхээс бойжуулсан төл: Бойжуулсан төлийн тоог оны эхний хээлтэгч малын тоонд

харьцуулан 100-гаар үржүүлэн тооцно.

Том малын зүй бус хорогдолд өвчний (халдвартай, халдваргүй) хорогдол, гэнэтийн

аюулын (цас зуд, үер ус, гал түймэр, аянга цахилгаан зэрэг) хорогдол, бусад

шалтгааны (малын хариулга, арчилгаа маллагаатай холбогдон гарсан) хорогдлыг

хамруулна. Том малын зүй бус хорогдлын оны эхний малд эзлэх хувь: Зүй бусаар

хорогдсон том малын тоог оны эхний малын тоонд харьцуулан 100-гаар үржүүлэн

тооцно.

Малын хэрэглээний зарлага: Оны эхний малын тоон дээр бойжуулсан төлийг нэмж,

том малын зүй бус хорогдол, оны эцсийн малын тоог хасч, тооцно.

Малын хашааны хангамж: Хашааны хангамжийг гаргахдаа хашааны багтаамжийг

малын тоонд харьцуулж тооцно. Бод малын хашааны хангамжийг гаргахдаа бодын

хашааны багтаамжийг үхрийн тоонд, харин бог малынхыг богийн хашааны

багтаамжийг бог малын /хонь, ямааны/ тоонд харьцуулж тооцно.

Тэжээл хангамж: Тэжээлийн хангамжийг гаргахдаа тэжээлийн нэгжид шилжүүлсэн

тэжээлийн хэмжээг хонин толгойд шилжүүлсэн малын тоонд харьцуулан тооцно.

Малын тэжээлийн хангамж, бэлчээрийн даацыг гаргахдаа малыг хонин толгойд

шилжүүлснээр тооцно.

Малын тэжээлийн ангилал: Малын тэжээлийг ургамлын гаралтай, амьтны гаралтай,

эрдэс тэжээлийн гаралтай гэж ангилна.

• Ургамлын гаралтай тэжээлд өвс, сүрэл, үр тариа, буурцгийн төрлийн ургамал

багтах бөгөөд бүдүүн, хүчит, шүүст тэжээл гэж ангилна.

1. Бүдүүн тэжээл- өвс, сүрэл, нэг наст ба олон наст өвс орно.

2. Хүчит тэжээл- үр тариа, үр тарианы хаягдал, вандуй, буурцаг орно.

3. Шүүст тэжээл - Бүх төрлийн дарш, төмс ногооны хаягдал орно.

Page 7: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

7

• Амьтны гаралтай тэжээлд яс, цусны гурил зэрэг орно.

• Эрдэс тэжээлд давс, хужир шүү орно.

Тариалангийн талбай: Хөдөө аж ахуйн таримал ургамлыг тариалсан талбайг

хэлнэ. Тариалангийн талбайг тариалсан талбай, хураасан талбай, өнжсөн талбай,

уринш боловсруулсан талбай гэж ангилна.

Тариалсан талбай: Тухайн жилд үр суулгасан газрын нийт талбайн хэмжээг хэлнэ.

Хураасан талбай: Тухайн жилд ургацыг хурааж авсан газрын нийт талбайн хэмжээг

хэлнэ.

Га-гийн ургац: Талбайн нэг нэгжээс /1 га-гаас/ авах газар тариалангийн

бүтээгдэхүүний /ургацын/ хэмжээ бөгөөд га-гийн ургацыг тодорхойлохдоо тухайн

төрлийн ургамлын хурааж авсан бүх ургацыг тариалсан талбайн хэмжээнд нь

харьцуулж тодорхойлно.

Нийт ургац: Тухайн жилд газар тариалангийн үйлдвэрлэл эрхэлж үйлдвэрлэсэн нийт

бүтээгдэхүүний хэмжээ, өөрөөр хэлбэл, тариалсан бүх талбайгаас хураан авсан үр

тариа, төмс, хүнсний ногоо, жимс жимсгэнэ, малын тэжээл, техник, тосны ургамал

зэрэг ургамал тус бүрийн төрлөөр нэмж гаргасан нийт ургацын хэмжээ болно.

Эдийн засгийн бүс:

Баруун бүс - Баян-Өлгий, Говь-Алтай, Ховд, Увс, Завхан

Хангайн бүс - Баянхонгор, Булган, Архангай, Өвөрхангай, Орхон, Хөвсгөл

Төвийн бүс - Говьсүмбэр, Дорноговь, Дундговь, Өмнөговь, Сэлэнгэ, Төв, Дархан-Уул

Зүүн бүс - Хэнтий, Дорнод, Сүхбаатар

Улаанбаатар бүс - Улаанбаатар хот

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ҮЗҮҮЛЭЛТИЙГ ТООЦОХОД АШИГЛАХ ИТГЭЛЦҮҮР

Бодод шилжүүлэх коэффициент:

1 адуу, үхэр = 1 бод

1 тэмээ = 1.5 бод

6 хонь = 1 бод

8 ямаа = 1 бод

Бодод шилжүүлэх коэффициентийг таван төрлийн малыг нэг төрлийн малд

шилжүүлэн малын өсөлт, бууралтыг гаргах, үр ашгийг тооцоход ашиглана.

Бог малд буюу хонин толгойд шилжүүлэх коэффициент:

1 тэмээ = 5 хонь

1 адуу = 7 хонь

1 үхэр = 6 хонь

1 хонь = 1 хонь

1 ямаа = 0.9 хонь

Page 8: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

8

Богд шилжүүлэх коэффициентийг малын тэжээлийн хүрэлцээ, хангамж,

бэлчээрийн даацыг тодорхойлон гаргахад ашиглана.

Нэг хээлтүүлэгчид ногдох хээлтэгчийн тооны норм нь:

Буур = 20

Азарга = 10

Бух = 25

Хуц, ухна = 50

Тэжээлийн нэгжид шилжүүлэх коэффициент:

Хадлан өвс = 0.45

Таримал тэжээл = 0.35

Даршны ургамал = 0.25

Гар тэжээл, хужир шүү = 1.00

Төмс ногооны хаягдал = 0.22

Yр тарианы хаягдал = 0.90

Лай = 0.40

Сүрэл = 0.25

Бэлтгэсэн тэжээл нь илчлэг, чанарын байдлаараа харилцан адилгүй байдаг

учраас нэг тэжээлийн нэгжид шилжүүлж, тэжээлийн хангамжийг гаргана.

Тариалсан талбайг га-д шилжүүлэх итгэлцүүр

1 га = 10000 м2 = 100м*100м

1 сот = 100 м2 = 10м*10м

100 сот = 10000 м2 = 1га

Хураасан ургацыг хэмжих нэгж

1 кг = 1000 грамм

1000 кг = 1 тн

100 кг = 1 центнер

1 тн = 10 центнер

1000000 гр = 1 тн

Нэг га-гийн ургацын норм

Төмс = 120 центнер

Буудай = 11 центнер

Хүнсний ногоо

Сонгино = 80 центнер

Лууван = 70-80 центнер

Манжин = 80 центнер

Байцаа = 230 центнер

Жимс, жимсгэнэ

Чацаргана = бутнаас 3 кг

Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм

Page 9: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

9

ОРШИЛ

Хөдөө аж ахуйн салбарын үйл ажиллагаа нь бусад хүчин зүйлээс илүүтэйгээр

байгаль, цаг агаараас хамааралтай байх бөгөөд үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн нь

үндсэндээ хүн амын хүнсний хэрэглээ, боловсруулах үйлдвэрлэлийн болон

үйлчилгээний салбарын түүхий эдийн хэрэглээг хангахад зориулагддаг.

Манай аймгийн эдийн засгийн хөгжилд хөдөө аж ахуйн салбар нь ихээхэн чухал

байр эзэлдэг салбарын нэг юм.

“Монгол Улсын үндсэн хууль”-нд “мал сүрэг”-ийг үндэсний баялаг мөн гэж

хуульчлан зааж, мал тооллогыг улсын хэмжээнд жил бүр зохион байгуулж, үр дүнг

нэгтгэн тооцоо, судалгаанд ашиглаж, салбарын талаар удирдлагын шийдвэр гаргах,

банкнаас иргэдийн зээл авах зэрэг мэдээллийн гол эх үүсвэр болгон ашиглаж байна.

Монгол Улсын “Статистикийн тухай” хуулийн 7-р зүйлийн 1 дэх заалт, Монгол

улсын засгийн газрын 2003 оны 224-р тогтоол, аймгийн ИТХ-ын 67 тоот тогтоол,

аймгийн Засаг даргын захирамж, Үндэсний статистикийн хорооноос мал, тэжээвэр

амьтад, хашаа худгийн тооллогыг улсын хэмжээнд зохион байгуулж явуулах албан

бичгийн дагуу мал, тэжээвэр амьтад, тэжээлийн тооллогыг 2018 оны 12-р сарын 7-оос

17-ны өдрүүдэд амжилттай зохион байгуулж явуулсан.

2008 оноос манай аймагт малын индексжүүлсэн даатгалын төсөл хэрэгжиж 12

дэхь жилдээ хагас, бүтэн жилээр малтай өрхийн картыг шивж тооллогын дүнг

цахимаар тушааж хэвшээд байна.

Малын 2019 оны тооллогыг уламжлалт маягт, зааврын дагуу явуулж, өрх нэг

бүрээр онлайнд шивж, үр дүнг нэгтгэн гаргаж аймгийн удирдлагуудад танилцуулан

Үндэсний статистикийн хороонд хүргүүлсэн.

Энэхүү танилцуулгад малын 2019 оны тооллогын дүнг нэгтгэн дүгнэснээс гадна

мал аж ахуйн салбарын бүтээгдэхүүн, голлох нэр төрлийн түүхий эд үйлдвэрлэлийн

хэмжээ болон шинээр гаргасан, сэргээн засварласан худаг, уст цэг, малжуулалт,

хашаа худгийн талаар тусган орууллаа.

Түүнчлэн уг танилцуулгад газар тариалангийн салбарын үндсэн үзүүлэлтүүд

болох тариалсан талбай, хураасан ургацын талаарх мэдээллийг жилийн дүнгээр

нэгтгэн тусгасан болно.

Манай аймгийн хөдөө аж ахуйн салбарын өнөөгийн байдалд дүгнэлт хийж,

цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээг боловсруулах, төлөвлөхөд энэхүү танилцуулга,

судалгааны материал суурь мэдээлэл нь болно гэдэгт итгэж байна.

Page 10: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

10

НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ

МАЛЧДЫН ТОО, ТЭДНИЙ СОЁЛ, АХУЙН НӨХЦӨЛ

Page 11: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

11

1.1. МАЛ БҮХИЙ ӨРХ, МАЛЧИД

Аймгийн хэмжээгээр 2019 оны мал тооллогын дүнгээр мал бүхий 10.3 мянган

өрх тоологдсон байна. Үүний 76.7 хувь болох 7.9 мянган өрх нь жилийн 4 улиралд

малаа маллаж, ашиг шимийг авч амжиргааны эх үүсвэр болгож буй малчин өрх байгаа

бол 23.3 хувь буюу 2.4 мянган өрх нь малыг амьдрал ахуйдаа туслах чанартайгаар

өсгөн үржүүлж буй малтай өрх байна.

2019 оны мал тооллогын дүнгээр 14.5 мянган малчид мал аж ахуйн салбарт

ажиллаж байгаа бөгөөд насны бүлгээр авч үзвэл 36.1 хувь нь 15-34 насны, 54.8 хувь

нь 35-аас дээш тэтгэвэрт гарах хүртлэх насныхан, 9.1 хувь нь тэтгэврийн насны

хүмүүс байна.

ХҮСНЭГТ 1.1.1. ӨРХ, МАЛЧДЫН ТОО, НАСНЫ БҮТЭЦ

хувь тоо

1.Малтай өрх 9 852 10 073 10 220 10 302 100.8 82

2.Малчин өрх 7 256 7 625 7 770 7 901 101.7 131

3.Малчдын тоо 14 835 14 775 14 585 14 496 99.4 - 89

үүнээс: -15-34 насны 5 889 5 848 5 649 5 230 92.6 - 419

-эмэгтэй 35-55, 8 123 7 631

эрэгтэй 35-60 насны

-Тэтгэврийн насны 823 1 249 1 190 1 317 110.7 127

4.Нийт малчдаас эмэгтэй 6 582 6 420 6 420 6 140 95.6 - 280

5.Насны бүтэц % 100.0 100.0 100.0 100.0 - -

үүнээс: -15-34 насны 39.7 39.6 38.7 36.1 93.2 -2.7

-эмэгтэй 35-55,

эрэгтэй 35-60 насны

-Тэтгэврийн насны 5.5 8.5 8.2 9.1 111.4 0.9

1.7

7 746

53.1 54.854.8 51.6 103.3

7 949 102.6

2019/20182016 2017 2018 2019

203

Энэ оны малтай өрхийн тоог урьд онтой харьцуулахад 0.8 хувь буюу 82 өрхөөр,

малчин өрх нь 1.7 хувь буюу 131 өрхөөр тус тус өссөн байна.

ЗУРАГ 1.1.1. МАЛТАЙ, МАЛЧИН ӨРХ, МАЛЧДЫН ТОО

9 4929 852

10 073 10 220 10 302

6 8587 256

7 625 7 770 7 90114.3

14.8 14.8 14.614.5

14

15

6 000

7 100

8 200

9 300

10 400

2015 2016 2017 2018 2019

Мал

чид

, м

янга

н х

үн

Өрхийн т

оо

Малтай өрх Малчин өрх Малчдын тоо

Page 12: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

12

1.2. МАЛЧДЫН СОЁЛ, АХУЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД

2019 оны мал тооллогоор нийт малчин өрхийн 87.9 хувь нь цахилгааны эх

үүсгүүртэй, 81.3 хувь нь телевизортой, 47.7 хувь нь автомашинтай, 0.7 хувь нь

трактортой, 51.3 хувь нь мотоцикльтэй гэсэн дүн гарлаа.

ЗУРАГ 1.2.1 МАЛЧИН ӨРХИЙН НИЙГЭМ, АХУЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮД, мян.өрх

6.55.9

3.33.8

6.76.0

3.43.8

6.86.1

3.54.1

6.96.4

3.84.1

Цахилгаан үүсгүүртэй Телевизортой Автомашинтай Мотоцикльтэй

2016 он 2017 он 2018 он 2019 он

Малчин өрхийн 87.9 хувь нь цахилгаан үүсгүүртэй байгааг төрлөөр задлавал:

нийт цахилгаан үүсгүүртэй өрхийн 99.0 хувь нь нарны, 0.1 хувь нь салхины, 0.9 хувь нь

бусад (бага оврын мотор, аккумулятор гэх мэт) төрлийн цахилгаан эх үүсгүүртэй

байна.

ХҮСНЭГТ 1.2.1. ЦАХИЛГААН ҮҮСГҮҮРТЭЙ ӨРХИЙН ТОО

Нарны Салхины Бусад Нарны Салхины Бусад

2016 6 466 6 370 47 92 98.5 0.7 1.4

2017 6 749 6 678 52 19 98.9 0.8 0.3

2018 6 828 6 743 33 71 98.8 0.5 1.0

2019 6 946 6 876 8 62 99.0 0.1 0.9

БүгдҮүнээс: Дүнд эзлэх хувь

Он

Page 13: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

13

ХОЁРДУГААР БҮЛЭГ

МАЛЫН ТОО, БҮТЭЦ

Page 14: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

14

2.1. МАЛЫН ТООНЫ ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ

2019 оны жилийн эцсийн мал тооллогын дүнгээр малын тоо 3.8 сая толгойд

хүрч, урьд оноос 3 төрөл дээр өссөн үзүүлэлтэй байна.

ХҮСНЭГТ 2.1.1. МАЛЫН ТОО, төрлөөр

хувь тоо

Бүгд 3 030 437 3 528 410 3 716 811 3 817 010 102.7 100 199

Тэмээ 7 872 8 325 8 217 7 925 96.4 - 292

Адуу 274 682 315 577 327 342 321 887 98.3 -5 455

Үхэр 209 326 236 792 251 639 268 547 106.7 16 908

Хонь 1 542 202 1 815 324 1 922 127 1 971 234 102.6 49 107

Ямаа 996 355 1 152 392 1 207 486 1 247 417 103.3 39 931

Бодод шилжүүлсэнээр /

мян.тол / 877.4 1 011.5 1 062.6 1 086.8 102.3 24.2

Богд шилжүүлсэнээр /

мян.тол /5 657.0 6 523.9 6 851.2 6 998.0 102.1 147

2019/20182016 2017 2018 2019

Нийт сүрэгт таван төрлийн малын эзлэх хувийн жинг авч үзвэл тэмээ 0.2, адуу

8.4, үхэр 7.0, хонь 51.7, ямаа 32.7 хувийг тус тус эзэлж байна. 2018 онтой

харьцуулахад нийт мал сүрэгт үхэр, ямаан сүргийн эзлэх хувийн жин тус бүр 0.2

пунктээр өсч, адуун сүргийн эзлэх хувийн жин 0.4 пунктээр буурчээ. Харин тэмээ,

хонин сүргийн эзлэх хувийн жин өмнөх оны түвшинд байна.

ЗУРАГ 2.1.1. НИЙТ СҮРЭГТ ТАВАН ТӨРЛИЙН МАЛЫН ЭЗЛЭХ ХУВЬ

0.2

0.2

0.2

0.2

9.1

9.0

8.8

8.4

6.9

6.7

6.8

7.0

50.9

51.5

51.7

51.7

32.9

32.6

32.5

32.7

2016

2017

2018

2019

Тэмээ Адуу Үхэр Хонь Ямаа

Сүргийн бүтцийн хувьд бог малын 75.0 орчим хувийг хонь, 25.0 орчим хувийг

ямаан сүрэг эзлэх нь бэлчээрийн зохистой харьцаа болж байдаг. Харин бог малд

хонин сүргийн эзлэх хувь 61.2, ямаа сүргийн эзлэх хувь 38.8 байгаа нь сүргийн бүтэц

болон бэлчээрийн зохистой харьцаа алдагдсаар байна.

Мал тооллогын 2019 оны дүнг сумдаар авч үзвэл: Асгат, Уулбаян, Мөнххаанаас

бусад сумд малаа 3-5 төрөл дээр өсгөсөн байна. Харин эдгээр сумдын хувьд 1-2

төрөл дээрээ малаа өсгөсөн байна.

Page 15: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

15

2019 оны мал тооллогын дүнгээрээ аймагтаа нийт мал болон хонь, ямаагаар

Баяндэлгэр сум, тэмээгээр Түвшинширээ сум, адуугаар Эрдэнэцагаан сум, үхрээр

Баруун-Урт сум тус тус тэргүүлж байна.

ЗУРАГ 2.1.2. МАЛЫН ТОО, сумаар, мян.тол

135.8 140.5162.7

176.3

226.7245.5

322.0 331.6359.7

380.9399.7

На Тц Ха Ас Да Уб Тш Он Сү Эц Бу

Манай аймаг улсын хэмжээнд 21 аймгийн дотор нийт малаараа 9-рт,

тэмээгээрээ 10-рт, адуугаараа 3-рт, үхрээрээ 8-рт, хониороо 6-рт, ямаагаараа 13-рт

тус тус орж байна.

Аймгийн хэмжээнд мал таван төрөл дээр тэргүүлж буй сумдыг улсын хэмжээний

330 сумын дотор эзлэх байдлаар нь авч үзвэл: Эрдэнэцагаан сум 1-рт, Баруун-Урт сум

3-рт, Мөнххаан сум 4-рт адуугаараа, Баруун-Урт сум 26-рт, Мөнххаан сум 30-рт,

Эрдэнэцагаан сум 32-рт үхрээрээ, Түвшинширээ сум 80-рт, Сүхбаатар сум 82-рт,

Баяндэлгэр сум 89-рт тэмээгээр, Баяндэлгэр сум 5-рт, Мөнххаан сум 16-рт, Сүхбаатар

сум 23-рт хониороо, Баяндэлгэр сум 18-рт, Эрдэнэцагаан сум 29-рт, Мөнххаан сум 45-

рт ямаагаараа тус тус орсон байна.

Харин улсын хэмжээний 1602 багийн дотроос Баруун-Урт сумын 8-р баг нийт

мал болон адуу, хонь, ямааны тоогоор 1-рт, үхрийн тоогоор 3-рт, Сүхбаатар сумын 3-р

баг тэмээний тоогоор 177-рт тус тус орсон байна.

Page 16: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

16

ЗУРАГ 2.1.3. МАЛЫН ТОО, аймгаар, мян.тол

2.2. ХУВИЙН /АМИНЫ/ МАЛЫН ТОО

Хувийн малын тоо 2019 онд 3.8 сая болж, нийт малын 99.3 хувийг эзэлж байна.

Үүний дотор тэмээний 99.2 хувь, адууны 99.3 хувь, үхрийн 99.1 хувь, хонины 99.3 хувь,

ямааны 99.4 хувь нь хувийн аж ахуйд байна. Хувийн мал урьд оноос 107.5 мянга буюу

2.9 хувиар өссөн байна.

126.9

347.3

444.9

452.0

1 682.5

2 192.8

2 404.3

2 629.6

3 000.3

3 084.3

3 279.6

3 597.7

3 641.7

3 817.0

3 849.9

4 093.1

4 644.9

4 868.4

4 979.2

5 625.5

6 040.4

6 167.0

Орхон

Дархан-Уул

Улаанбаатар

Говьсүмбэр

Сэлэнгэ

Баян-Өлгий

Дорноговь

Дорнод

Өмнөговь

Ховд

Увс

Говь-Алтай

Булган

Сүхбаатар

Завхан

Дундговь

Баянхонгор

Хэнтий

Төв

Өвөрхангай

Хөвсгөл

Архангай

Page 17: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

17

ХҮСНЭГТ 2.2.1. ХУВИЙН МАЛЫН ТОО

хувь тоо

Бүгд 3 007 922 3 493 813 3 683 415 3 790 954 102.9 107 539

Тэмээ 7 807 8 259 8 157 7 862 96.4 - 295

Адуу 272 761 311 560 323 611 319 713 98.8 -3 898

Үхэр 207 497 234 004 249 189 266 253 106.8 17 064

Хонь 1 529 275 1 796 750 1 904 055 1 956 809 102.8 52 754

Ямаа 990 582 1 143 240 1 198 403 1 240 317 103.5 41 914

2019/2018Төрөл 2016 2017 2018 2019

2019 оны байдлаар хувийн нийт малын 51.6 хувийг хонь, 32.7 хувийг ямаа, 8.4

хувийг адуу, 7.1 хувийг үхэр, 0.2 хувийг тэмээ эзэлж байна.

Мал бүхий 10.3 мянган өрхийг малын тоогоор нь бүлэглэн авч үзвэл 2019 онд

100 хүртэл толгой малтай өрхийн тоо 2564 болж, урьд оныхоос 52 өрхөөр буурсан

боловч 100-гаас дээш малтай өрхийн тоо 7738 болж, урьд оныхоос 134 өрх буюу 1.8

хувиар өсчээ.

2019 оны байдлаар малтай өрхийн 43.7 хувь нь 200 хүртэл толгой малтай

байна. 200 хүртэл толгой малтай өрхийн тоог урьд онтой харьцуулахад 37 өрхөөр

буюу 0.8 хувиар буурсан байна.

ХҮСНЭГТ 2.2.2. МАЛТАЙ ӨРХИЙН МАЛЫН БҮЛЭГЛЭЛТ

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Дүн 9 852 10 073 10 220 10 302 100.0 100.0 100.0 100.0 3 007 922 3 502 970 3 691 272 3 790 954

<10 348 286 272 255 3.5 3.5 2.7 2.5 2 212 1 821 1 741 1 696

11-30 726 626 613 591 7.4 7.4 6.0 231.8 15 214 13 281 12 377 12 187

31-50 665 588 550 544 6.7 6.7 5.4 92.0 26 882 23 949 22 360 22 208

51-100 1 377 1 231 1 181 1 174 14.0 14.0 11.6 215.8 101 510 91 203 87 027 87 841

101-200 1 939 1 887 1 922 1 937 19.7 19.7 18.8 165.0 286 250 279 279 285 360 285 366

201-500 2 902 3 086 3 108 3 165 29.5 29.5 30.4 163.4 944 865 1 005 016 1 014 874 1 047 009

501-999 1 342 1 648 1 801 1 849 13.6 13.6 17.6 58.4 907 414 1 124 133 1 231 933 1 272 192

1000-1499 446 560 612 624 4.5 4.5 6.0 33.7 518 195 657 273 719 681 732 438

1500-2000 80 114 104 102 0.8 0.8 1.0 16.3 133 801 190 341 174 185 172 013

2001+ 27 47 57 61 0.3 0.3 0.6 59.8 71 579 116 674 141 734 158 004

БүлэгМалтай өрхийн тоо Дүнд эзлэх хувь Малын тоо

2019 онд 1000 ба түүнээс дээш малтай 787 өрх тоологдсон нь урьд оныхоос 14

(1.8%) өрхөөр өссөн байна.

Page 18: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

18

ХҮСНЭГТ 2.2.3. МАЛТАЙ НЭГ ӨРХӨД НООГДОХ МАЛЫН ТОО, бүлэглэлтээр

2016 2017 2018 2019 Тэмээ Адуу Үхэр Хонь Ямаа

Дүн 305 348 361 368 1 31 26 190 120

<10 6 6 6 7 - 2 4 - 1

11-30 21 21 20 21 - 4 5 4 7

31-50 40 41 41 41 - 6 7 12 16

51-100 74 74 74 75 - 10 8 26 30

101-200 148 148 148 147 - 16 13 60 59

201-500 326 326 327 331 1 27 23 158 123

501-999 676 682 684 688 1 52 43 373 219

1000-1499 1 162 1 174 1 175 1 174 3 94 78 680 318

1500-2000 1 673 1 670 1 675 1 686 7 134 127 983 435

2001+ 2 651 2 482 2 487 2 590 13 268 177 1 462 670

БүлэгҮүнээс:1 өрхөд ноогдох мал

Аймгийн дундажаар хувийн малтай нэг өрхөд 368 толгой мал ногдож байгаа нь

урьд оноос 7 толгой малаар өсчээ. Малтай нэг өрхөд тэмээ 1, адуу 31, үхэр 26, хонь

190, ямаа 120 ногдож байна. 1 өрхөд ногдох малын бүтцийг авч үзэхэд 84.2 хувь нь

бог мал, 15.8 хувь нь бод мал байна. 2016 онтой 1 өрхөд ноогдох малын тоог

харьцуулахад 63 өрхөөр өсчээ.

2.3. ХЭЭЛТЭГЧ, ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧ МАЛ БОЛОН ТОХИРГОО

2.3.1. ХЭЭЛТЭГЧ МАЛ:

Хээлтэгч мал 2019 оны эцэст 1.7 сая толгой тоологдсон нь урьд оныхоос 0.1 сая

толгой буюу 5.6 хувиар өссөн байна.

Төрлөөр нь авч үзвэл үнээ 8.9 мянга, гүү 3.0 мянга, эм ямаа 35.3 мянга, эм хонь

43.8 мянган толгойгоор тус тус өсч, ингэ 12 толгойгоор буурсан байна.

ХҮСНЭГТ 2.3.1. ХЭЭЛТЭГЧ МАЛЫН ТОО

Хувь Зөрүү

Бүгд 1 365 536 1 525 481 1 633 302 1 724 348 105.6 91 046

Ингэ 3 055 3 202 3 159 3 147 99.6 - 12

Гүү 84 333 97 426 102 603 105 629 102.9 3 026

Үнээ 82 109 91 872 97 145 106 053 109.2 8 908

Эм хонь 728 317 824 219 888 083 931 876 104.9 43 793

Эм ямаа 467 722 508 762 542 312 577 643 106.5 35 331

2019/2018Төрөл 2016 20182017 2019

Хээлтэгч нь нийт малын 45.2 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд тэмээн сүргийн 39.7

хувь, адуун сүргийн 32.8 хувь, үхэр сүргийн 39.5 хувь, хонин сүргийн 47.3 хувь, ямаан

сүргийн 46.3 хувийг тус тус эзэлж байна.

Page 19: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

19

ЗУРАГ 2.3.1 ХЭЭЛТЭГЧ МАЛЫН ТОО, мян.тол

903.6 994.1

1089.11 219.8

1 089.1 1 365.51 511.2 1 633.3

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

2.3.2. ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧ МАЛ:

2019 онд 36.4 мянган хээлтүүлэгч мал тоологдож, урьд оныхоос 1.8 мянган

толгойгоор буюу 5.1 хувиар өссөн байна.

ХҮСНЭГТ 2.3.2. ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧ МАЛЫН ТОО

Хувь Зөрүү

Бүгд 28 624 33 048 34 636 36 390 105.1 1 754

Буур 89 97 107 111 103.7 4

Азарга 11 228 12 445 12 982 13 334 102.7 352

Бух 2 029 2 369 2 378 2 742 115.3 364

Хуц 9 596 11 169 12 172 12 742 104.7 570

Ухна 5 682 6 968 6 997 7 461 106.6 464

Төрөл 2016 2017 2018 20192019/2018

2.3.3. ХЭЭЛТЭГЧ, ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧИЙН ТОХИРОО:

Хээлтэгч, хээлтүүлэгчийн тохироо нь адууны хувьд үржлийн нормоороо, харин

тэмээ, үхэр, хонь, ямаа зэргийн үржлийн норм алдагдсаар байна.

Үржлийн нормоор бог малын нэг хээлтүүлэгчид 50 хээлтэгч ногдох ёстой атал

2019 онд аймгийн дунджаар 73 эм хонь, 77 эм ямаа ногдож байгаа нь 46-54 хувиар

өндөр үзүүлэлтэй байна. Хээлтүүлэгчийн нормыг 2018 онтой харьцуулахад эм хонь

адил түвшинд, эм ямаа 1-ээр буурсан байна.

ХҮСНЭГТ 2.3.3. ХЭЭЛТЭГЧ, ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧИЙН ТОХИРОО

Төрөл Үржлийн норм 2016 2017 2018 2019

Буур 20 34 33 30 28

Азарга 10 8 8 8 8

Бух 25 40 38 41 39

Хуц 50 76 71 73 73

Ухна 50 82 72 78 77

Page 20: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

20

2.4. ТӨЛ БОЙЖИЛТ

2019 онд оны эхний хээлтэгч малын 87.0 хувь буюу 1.2 сая эх мал төллөж,

гарсан төлийн 95.3 хувь буюу 1.3 сая төл бойжууллаа. Бойжсон төлийн тоо урьд

оныхоос 54.1 мянган толгойгоор өсч, бойжилтын хувь 1.0 пунктээр буурчээ.

Гарсан төлөөс бойжилтын хувийг 5 төрлөөр авч үзвэл ботго 98.1 хувь, унага

96.9 хувь, тугал 98.8 хувь, хурга 95.3 хувь, ишиг 94.3 хувийг тус тус бойжуулаад байна.

ХҮСНЭГТ 2.4.1. ТӨЛ БОЙЖИЛТ

Ботго Унага Тугал Хурга Ишиг

Гарсан төл 1 021 539 1 196 545 1 323 188 1 394 858 1 360 77 778 77 304 774 567 463 849

Бойжсон төл 994 793 1 189 097 1 274 503 1 328 640 1 334 75 396 76 405 737 921 437 584

Бойжилтын

хувь97.4 99.4 96.3 95.3 98.1 96.9 98.8 95.3 94.3

2016 2017 2018 2019Үүнээс:

Бүгд

2019 онд бойжуулсан төлийн тоог сумдаар авч үзвэл Мөнххаан, Түмэнцогт,

Баруун-Урт сумаас бусад сумд өссөн байна.

ЗУРАГ 2.4.1. БОЙЖУУЛСАН ТӨЛИЙН ТОО, мян.тол

656.2744.7 786.1

853.3937.0

1 070.2994.8

1 189.11 274.5

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Аймгийн дунджаар 2019 онд 100 эхээс 77 төл бойжуулсан нь урьд оноос 7

төлөөр буюу 8.3 хувиар буурсан байна.

Сумдын 100 эхээс бойжуулсан төлийг урьд онтой харьцуулвал: Сумдын хувьд

бүгд буурсан хэдий ч Мөнххаан сум хамгийн их буюу 30 толгойгоор буурчээ.

Page 21: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

21

ХҮСНЭГТ 2.4.2. 100 ЭХЭЭС БОЙЖУУЛСАН ТӨЛ

Хувь Зөрүү

Бүгд 75 87 84 77 91.7 - 7

Ботго 35 46 45 42 94.2 - 3

Унага 74 82 77 71 92.7 - 6

Тугал 74 82 81 72 88.9 - 9

Хурга 77 88 84 79 94.0 - 5

Ишиг 72 87 84 76 90.2 - 8

2016 2017 2018 20192019/2018

ЗУРАГ 2.4.2. 100 ЭХЭЭС БОЙЖУУЛСАН ТӨЛ

87 85 87 87 86 86 8875

87 8477

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

2.5. ТОМ МАЛЫН ЗҮЙ БУС ХОРОГДОЛ

2019 онд оны эхний нийт малын 1.3 хувь болох 46.6 мянган толгой мал

хорогдсон нь өнгөрсөн оныхоос 29.4 мянган толгой малаар буурчээ. Нийт хорогдсон

малын 36.4 хувийг ямаа, 47.0 хувийг хонь, 3.1 хувийг үхэр, 13.4 хувийг адуу, 0.1 хувийг

тэмээ эзэлж байна.

ХҮСНЭГТ 2.5.1. ТОМ МАЛЫН ЗҮЙ БУС ХОРОГДОЛ

2016 2017 2018 2019

Бүгд 185 646 12 941 75 983 46 619 6.0 0.4 2.2 1.3

Тэмээ 71 22 38 33 0.9 0.3 0.5 0.4

Адуу 8 554 454 4 111 6 249 3.3 0.2 1.3 1.9

Үхэр 15 201 4 366 7 172 1 423 7.1 2.1 3.0 0.6

Хонь 69 746 4 835 30 420 21 924 4.6 0.3 1.7 1.1

Ямаа 92 074 3 264 34 242 16 990 8.6 0.3 3.0 1.4

Оны эхний малд эзлэх хувь2019Төрөл 2016 2017 2018

Том малын зүй бус хорогдолыг урьд онтой харьцуулахад сумдын хувьд

Баяндэлгэр, Мөнххаан, Онгон, Түмэнцогт сумдаас бусад сумдын хорогдол нь буурсан

байна.

Page 22: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

22

Сүүлийн 10-н жилийн хугацааны том малын зүй бусын хорогдолыг харахад 2016

онд 185.6 мянган толгой мал хорогдсон нь хамгийн өндөр үзүүлэлттэй байна.

ЗУРАГ 2.5.1. ТОМ МАЛЫН ЗҮЙ БУС ХОРОГДОЛ, мян.тол

60.9

185.6

76.046.622.7

54.6

20.9 26.0 10.8 15.1 12.9

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Нийт хорогдлын 24.1 хувь буюу 11.2 мянган толгой мал гэнэтийн аюулаар, 0.5

хувь буюу 0.2 мянган толгой нь өвчнөөр хорогдсон байна. Гэнэтийн аюулаар

хорогдсон малын тоо урьд оноос 3.3 (22.8%) мянган толгойгоор буурсан байна.

ХҮСНЭГТ 2.5.2. ГЭНЭТИЙН АЮУЛААР ХОРОГДСОН МАЛЫН ТОО

Хувь Зөрүү

Бүгд 3 424 313 14 538 11 221 77.2 - 3 317

Тэмээ 8 2 5 6 120.0 1

Адуу 390 20 1 261 2 325 184.4 1 064

Үхэр 198 3 1 492 369 24.7 - 1 123

Хонь 1 652 192 6 179 4 568 73.9 - 1 611

Ямаа 1 176 96 5 601 3 953 70.6 - 1 648

Төрөл 2016 2017 2018 20192019/2018

2.6. МАЛЫН ХЭЭЛ ХАЯЛТ, СУВАЙРАЛТ

2019 онд оны эхний хээлтэгч малын 10.7 хувь болох 184.9 мянган мал хээл

хаяж, сувайрсны улмаас төл өгөөгүй.

Хээл хаяж, сувайрсан хээлтэгч малын тоо урд оныхоос 0.1 хувь буюу 0.2 мянган

толгой малаар өссөн.

Төл өгөөгүй хээлтэгч малын 77.0 хувь буюу 142.4 мянган толгой мал нь

сувайрсан, 23.0 хувь буюу 42.5 мянган толгой мал нь хээл хаясан эх мал байгаа юм.

Page 23: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

23

ХҮСНЭГТ 2.6.1 ХЭЭЛ ХАЯЖ, СУВАЙРСАН МАЛЫН ТОО

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Бүгд 158 084 129 778 154 487 142 412 43 501 13 218 30 209 42 496

Ингэ 185 127 200 154 30 21 19 16

Гүү 12 671 12 429 15 972 16 329 2 037 1 060 2 736 4 554

Үнээ 10 911 11 945 12 398 13 214 1 768 990 2 209 2 698

Эм хонь 72 045 56 149 75 059 60 668 19 362 5 960 13 567 19 091

Эм ямаа 62 272 49 128 50 858 52 047 20 304 5 187 11 678 16 137

ТөрөлСувайрсан Хээл хаясан

2.7. МАЛЫН ХЭРЭГЛЭЭНИЙ ЗАРЛАГА

2019 онд оны эхний малын 31.8 хувьтай тэнцэх 1181.8 мян.толгой малыг

хэрэглээнд зарцуулсан байна. Малын хэрэглээний зарлага урьд оныхоос 171.7 мянган

толгойгоор өссөн байна.

Малтай нэг өрх дунджаар 115 толгой малыг хэрэглээнд зориулан зарцуулсан нь

урьд онтой харьцуулвал 16 толгой малаар өссөн байна.

ХҮСНЭГТ 2.7.1. МАЛЫН ХЭРЭГЛЭЭНИЙ ЗАРЛАГА

2016 2017 2018 2019

Бүгд 848 964 678 183 1 010 119 1 181 822 27.7 22.4 28.6 31.8

Тэмээ 1 475 934 1 506 1 593 17.8 11.9 18.1 19.4

Адуу 34 726 27 603 58 977 74 602 13.4 10.0 18.7 22.8

Үхэр 51 079 35 199 52 467 58 074 23.8 16.8 22.2 23.1

Хонь 432 360 365 122 557 037 666 890 28.6 23.7 30.7 34.7

Ямаа 329 324 249 325 340 132 380 663 30.6 25.0 29.5 31.5

2019Оны эхний малд эзлэх хувь

Төрөл 2016 2017 2018

Оны эхний бүх малын 31.8 хувь, тэмээний 19.4 хувь, адууны 22.8 хувь, үхрийн

23.1 хувь, хонины 34.7 хувь, ямааны 31.5 хувийг тус тус хэрэглээнд зарцуулжээ.

Хэрэглээнд зарцуулсан малын 88.6 хувийг бог мал, 11.4 хувийг бод мал эзэлж

байна.

Page 24: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

24

ХҮСНЭГТ 2.7.2. ЗАХ ЗЭЭЛД ХУДАЛДАН БОРЛУУЛСАН БОЛОН ХҮНСЭНД ХЭРЭГЛЭСЭН МАЛЫН ТОО

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Бүгд 506.8 503.8 672.9 936.2 142.3 138.7 152.2 174.2

Тэмээ 1.1 0.8 1.3 1.8 0.0 0.0 0.0 0.0

Адуу 24.1 29.9 42.6 64.6 7.5 8.3 8.6 9.7

Үхэр 35.1 31.9 41.2 53.2 10.7 10.6 10.6 11.9

Хонь 267.8 273.1 375.3 527.7 67.3 65.7 75.8 89.4

Ямаа 178.6 168.1 212.5 288.9 56.7 54.1 57.2 63.2

ТөрөлЗах зээлд худалдан, борлуулсан Хүнсэнд хэрэглэсэн

Малтай нэг өрх дунджаар 91 толгой малыг зах зээлд борлуулж, 17 толгой малыг

өрхийн хэрэглээндээ зарцуулсан байна. 2018 онтой харьцуулахад зах зээлд

борлуулсан мал 26 толгой, дотоодод хэрэглэсэн малын тоо 2 толгойгоор тус тус өссөн

байна.

2.8. СҮРГИЙН БҮТЭЦ

Нийт сүргийн бүтцийг 2019 оны байдлаар авч үзэхэд 33.8 хувь буюу 1.3 сая

толгой нь төл, өсвөр насны мал, 20.1 хувь буюу 0.8 сая толгой нь ажлын ба

бэлтгэлийн насны эр мал, 45.2 хувь буюу 1.7 сая толгой нь хээлтэгч мал, 1.0 хувь

буюу 36.4 мянган толгой нь хээлтүүлэгч мал байна.

ХҮСНЭГТ 2.8.1 СҮРГИЙН БҮТЭЦ

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019 Хувь Зөрүү

Бүгд 3 030.4 3 528.4 3 716.8 3 817.0 100.0 100.0 100.0 100.0 102.7 100.2

Төл, өсвөр насны мал 1 001.4 1 230.6 1 240.6 1 289.1 33.0 34.9 33.4 33.8 103.9 48.5

Ажлын ба бэлтгэлийн

насны эр 634.9 738.6 808.3 767.2 21.0 20.9 21.7 20.1 94.9 - 41.1

Хээлтэгч 1 365.5 1 525.5 1 633.3 1 724.3 45.1 43.2 43.9 45.2 105.6 91.0

Хээлтүүлэгч 28.6 33.7 34.6 36.4 0.9 1.0 0.9 1.0 105.2 1.8

2019/2018мян.тол Хувиар

Малын сүрэгт эзлэх хувийг насаар нь урьд оныхтой харьцуулахад төл, өсвөр

насны мал 0.4 пункт, хээлтэгч 1.3 пункт, хээлтүүлэгч 0.1 пунктээр тус тус өсч, ажлын

ба бэлтгэлийн насны эр мал 1.6 пунктээр өсчээ.

Page 25: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

25

ЗУРАГ 2.8.1 СҮРГИЙН БҮТЭЦ, 2019 он

Хээлтэгч,

43.9

Хээлтүүлэгч, 0.9Төл, өсвөр насны

мал, 33.8

Ажлын ба

бэлтгэлийн

насны эр, 21.7

2.9. ЦЭВЭР ҮҮЛДРИЙН БОЛОН ЭРЛИЙЗ МАЛ

2019 оны эцэст цэвэр үүлдрийн 1.4 сая толгой, эрлийз, сайжруулсан 0.6 сая

толгой мал тус тус тоологдов. Урьд онтой харьцуулахад цэвэр үүлдрийн малын тоо

221.4 мянган толгой малаар буурч, эрлийз, сайжруулсан малын тоо 163.1 мянган

толгойгоор өссөн байна.

ХҮСНЭГТ 2.9.1 ЦЭВЭР ҮҮЛДРИЙН БОЛОН ЭРЛИЙЗ МАЛ

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Бүгд 1 299 422 1 500 794 1 606 355 1 384 982 389 164 384 933 443 767 625 152

Тэмээ 680 730 934 684 - - - -

Адуу 38 522 44 882 53 308 36 900 - - - 137

Үхэр 26 394 34 498 41 533 37 415 11 886 11 769 11 396 12 026

Хонь 629 137 738 463 766 213 654 250 306 776 313 718 367 048 449 960

Ямаа 604 689 682 221 744 367 655 733 70 502 59 446 65 323 163 029

Цэвэр үүлдэр Эрлийз болон сайжруулсан

Page 26: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

26

ГУРАВДУГААР БҮЛЭГ

МАЛЫН ТЭЖЭЭЛ

Page 27: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

27

Аймгийн хэмжээгээр 2019 онд 16.5 мянган тн байгалийн хадлан, 19.2 мянган тн

хужир шүү, 252.7 тн гар тэжээл бэлтгэсэн байна.

Урьд онтой харьцуулвал байгалийн хадлан 9.9 хувь, хужир шүү 2.7 дахин тус

тус өсч, гар тэжээл 26.1 хувиар буурсан.

2019 онд нийт 16.5 мянган тн өвс бэлтгэсний 7.6 мянган тн өвсийг орон нутгийн

иргэд худалдан авч, 8.9 мянган тн өвсийг манай аймгийн иргэн, аж ахуйн нэгж

байгууллага бэлтгэсэн байна.

Харин 2019 онд таримал тэжээл 33.4 тн, төмс, хүнсний ногооны хаягдалыг 1.0

тн, үр тарианы хаягдал 5.0 тн бэлтгэсэн байна.

ЗУРАГ 3.1.1. БЭЛТГЭСЭН ХАДЛАН, тн

27 891.1

14 972.5 16 461.0

12 154.0 10 962.5 11 765.0 11 948.5 12 883.0

19 914.0

49 236.0

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016* 2017* 2018* 2019*

Тайлбар: 2016* оноос эхлэн бэлтгэсэн өвсний дүнд худалдаж авсан дүнг оруулсан.

ЗУРАГ 3.1.2. БЭЛТГЭСЭН ХУЖИР ШҮҮ, тн

1 677.0729.2 731.0 731.0

4 331.45 247.0

3 732.4

7 919.7

Page 28: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

28

ДӨРӨВДҮГЭЭР БҮЛЭГ

ТЭЖЭЭВЭР АМЬТАД

Page 29: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

29

Аймгийн хэмжээгээр 2019 оны эцэст 141 гахай, үүний 54 нь мэгж, 74 шувуу,

үүний 63 нь өндөглөгч, 36 зөгийн бүл тоологдсон байна.

Тэжээвэр амьтныг урьд онтой харьцуулахад гахай 76.1 хувь буюу 61-ээр өсч,

шувуу 22.9 хувь буюу 22-оор, зөгийн бүл 28 хувь буюу 14-өөр тус тус буурсан байна.

ХҮСНЭГТ 4.1.1 ТЭЖЭЭВЭР АМЬТАН

Бүгд үүнээс Бүгд үүнээс үүнээс үүнээс

хээлтэгч хээлтэгч хээлтэгч хээлтэгч

Гахай 54 20 157 57 80 26 141 54

Шувуу 138 107 114 93 96 75 74 63

Үүнээс: тахиа 133 104 88 75 92 73 71 62

Бөднө - - 20 15 - - - -

Зөгийн бүл 7 - 17 - 50 - 36 36

Бүгд

2016 2017 2018 2019

Бүгд

ЗУРАГ 4.1.1 ГАХАЙ, тоо

177

135

77

191

160

54

157

80

141

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

ЗУРАГ 4.1.2 ШУВУУ, тоо

1 327

279 214

1 201

125 138 114 96 74

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Page 30: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

30

ТАВДУГААР БҮЛЭГ

МАЛЖУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТАЛААРХ МЭДЭЭЛЭЛ

Page 31: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

31

Монгол Улсын Засгийн газрын Ядуурлыг бууруулах үндэсний хөтөлбөрийн

хүрээнд малгүй болон мал цөөтэй иргэдийг малжуулах арга хэмжээг авч, нилээд

хөрөнгө, мөнгийг зарцуулж байна.

ХҮСНЭГТ 5.1.1. МАЛЖУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭНД ХАМРАГДСАН

ӨРХИЙН ТОО, ам бүлээр

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Дүн 222 217 255 235 745 781 933 754 3.4 3.6 3.6 3.2

Өрхийн тоо Ам бүлийн тоо

Малжуулах арга хэмжээнд хамрагдсан1 өрхийн ам бүлийн тоо

Аймгийн хэмжээнд 2019 оны байдлаар 235 өрх малжуулах арга хэмжээнд

хамрагдсан бөгөөд нэг өрхийн ам бүлийн тоо дунджаар 3 байна.

Малжуулах арга хэмжээнд хамрагдсан өрхийн тоо урьд оныхоос 20 өрхөөр

буурчээ.

ХҮСНЭГТ 5.1.2. МАЛЖУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭГЭЭР ОЛГОГДСОН МАЛЫН ТОО

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 Бод мал Бог мал 2017 2018 2019

Дүн 11 380 12 910 13 566 174 138 208 11 206 12 772 13 358 1.5 98.5 52 51 58

Малжуулалтанд

хамрагдсан 1 өрхөд

ноогдох малын тоо

Малжууллалтаар

авсан малд эзлэх

хувь

Малжуулалтаар авсан

малын тоо, толБод малын тоо Бог малын тоо

Үүнээс

Малжуулах арга хэмжээгээр 235 өрхөд 13.6 мянган толгой мал олгогдсон бөгөөд

олгосон малын 98.5 хувь нь бог мал, 1.5 хувь нь бод мал байна. Нэг өрхөд дунджаар

58 толгой мал ногдож байна.

Малжуулах арга хэмжээнд 2019 онд нийт 844.6 сая төгрөг зарцуулсан бөгөөд

үүнээс 9.1 хувь нь гадаад орон, олон улсын байгууллагын төсөл, хөтөлбөрийн хөрөнгө,

27.3 хувь нь орон нутгийн хөрөнгө, 63.6 хувь нь бусад эх үүсвэрээр санхүүжигдсан

байна.

ХҮСНЭГТ 5.1.3. МАЛЖУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭНД ЗАРЦУУЛСАН ХӨРӨНГИЙН ТАЙЛАН

2017 2018 2019

Дүн 495 035.0 687 515.0 844 590.0 77 000.0 230 550.0 537 040.0 9.1 27.3 63.6

Нийт зарцуулсан хөрөнгийн

хэмжээ

ҮүнээсНийт зарцуултанд

эзлэх хувь

Гада

ад о

рон,

ОУ

-ын

байг

уулл

агы

н тө

сөл,

хөтө

лбөр

ийн

хөрө

нгө

Оро

н ну

тгий

н хө

рөнг

ө

Бус

ад

Гада

ад о

рон,

ОУ

-ын

байг

уулл

агы

н тө

сөл,

хөтө

лбөр

ийн

хөрө

нгө

Оро

н ну

тгий

н хө

рөнг

ө

Бус

ад

Page 32: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

32

ЗУРГААДУГААР БУЛЭГ

ШИНЭЭР ГАРГАСАН БОЛОН ЗАСВАРЛАСАН ХУДГИЙН ТАЛААРХ МЭДЭЭЛЭЛ

Page 33: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

33

Монгол Улсын Засгийн газраас усны нөөцийн эх үүсвэрийг зохистой ашиглах

замаар хүн ам, малын усны хангамжийг нэмэгдүүлэх, бэлчээрийн ашиглалтыг

сайжруулахад анхаарал хандуулж худаг, уст цэгийг шинээр гаргах, сэргээн

засварлахад зориулан тодорхой хэмжээний хөрөнгө зарцуулдаг.

2019 онд 116 худаг шинээр ашиглалтанд орсноос 48.3 хувь буюу 56 худаг нь

инженерийн хийцтэй, 51.7 хувь буюу 60 нь энгийн уурхайн худаг байна.

ХҮСНЭГТ 6.1.1. ШИНЭЭР ГАРГАСАН ХУДГИЙН ТОО

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Дүн 67 83 88 116 37 47 25 56 30 36 63 60

Үүнээс:

Энгийн уурхайн

Шинээр гаргасан худгийн тоо,

бүгд Инженерийн хийцтэй

ХҮСНЭГТ 6.1.2. ШИНЭЭР ХУДАГ ГАРГАХАД ЗАРЦУУЛСАН ХӨРӨНГӨ

2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ä¿í 357 408.3 800 500.0 113 708.3 188 500.0 23 800.0 92 000.0 219 900.0 520 000.0

¯¿íýýñ:

Óëñûí òºñâèéí

õºðºíãº

Ãàäààä îðîí, ОУ-ыí

áàéãóóëëàãûí òºñºë

õºòºëáºðèéí

õºðºí㺺ð

Ìàë÷èäûí ººðñäèéí

õºðºí㺺ð

Øèíýýð õóäàã ãàðãàõàä

çàðöóóëñàí õºðºíãèéí

õýìæýý

Шинээр худаг гаргахад нийт 800.5 сая төгрөг зарцуулсны 23.5 хувь нь улсын

төсвийн хөрөнгөөр, 11.5 хувь нь гадаад орон, ОУ-ын байгууллагын төсөл хөтөлбөрөөр,

65.0 хувь нь бусад эх үүсвэрээр буюу малчдын хамтын хөрөнгөөр санхүүжигдсан

байна.

ХҮСНЭГТ 6.2.1. ЗАСВАРЛАСАН ХУДГИЙН ТОО

2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019 2016 2017 2018 2019

Ä¿í 45 69 58 31 5 9 2 5 40 60 56 26

¯¿íýýñ:

Ýíãèéí óóðõàéí

Çàñâàðëàñàí õóäãèéí òîî,

á¿ãä Èíæåíåðèéí õèéöòýé

2019 онд нийт 31 худаг засварласнаас 16.1 хувь буюу 5 нь инженерийн

хийцтэй, 83.9 хувь буюу 26 нь энгийн уурхайн худаг байна.

ХҮСНЭГТ 6.2.2. ХУДАГ ЗАСВАРЛАХАД ЗАРЦУУЛСАН ХӨРӨНГӨ

2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Дүн 47 350.0 12 095.5 - 50.0 - 4.6 47 350.0 12 040.9

Худаг засварлахад

зарцуулсан хөрөнгийн

хэмжээУлсын төсвийн

хөрөнгө

Гадаад орон, ОУ-ын

байгуулллагын төсөл

хөтөлбөрийн хөрөнгөөр

Үүнээс:

Малчдын өөрсдийн

хөрөнгөөр

Худаг засвар шинэчлэлд нийт 12.1 сая төгрөг зарцуулсныг улсын төсвийн

хөрөнгөөр 0.4 хувь, бусад эх үүсвэрээр буюу малчдын хамтын хөрөнгөөр 99.5 хувь нь

санхүүжигдсан байна.

Page 34: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

34

ДОЛДУГААР БҮЛЭГ

ГАЗАР ТАРИАЛАН

Page 35: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

35

7.1. ТАРИАЛСАН ТАЛБАЙ

Аймгийн хэмжээгээр 2019 онд нийт 7.0 мянган га-д тариалалт хийсэн нь урьд

оныхоос 0.9 хувиар өссөн байна.

ХҮСНЭГТ 7.1.1. ТАРИАЛСАН ТАЛБАЙ, га-гаар

Хувь Зөрүү

Нийт тариалсан талбай 17 572.9 9 219.2 6 982.7 7 045.6 100.9 62.9

Үр тариа 9 807.0 7 481.0 5 142.0 4 476.0 87.0 - 666.0

үүнээс: Буудай 8 955.0 7 150.0 3 300.0 3 025.0 91.7 - 275.0

Төмс 61.9 65.4 57.2 66.9 117.0 9.7

Хүнсний ногоо 30.0 32.8 29.5 32.7 110.8 3.2

Тэжээлийн ургамал 2 020.0 40.0 150.0 700.0 4.7* 550.0

Техникийн ургамал 5 654.0 1 600.0 1 604.0 1 770.0 110.3 166.0

2019/2018Үзүүлэлт 2016 2017 2018 2019

Энэ онд үр тариа 4.5 мянган га-д, төмс 66.9 га-д, хүнсний ногоо 32.7 га-д,

тэжээлийн ургамал 700 га-д, техникийн ургамал 1.8 мянган га-д тус тус тариалсан нь

урьд оноос үр тариа 0.7 мянган га-аар буурч, төмс 9.7 га, хүнсний ногоо 3.2 га,

тэжээлийн ургамал 550 га, техникийн ургамал 166 га-аар тус тус өсчээ.

ЗУРАГ 7.1.1. ТӨМС, ХҮНСНИЙ НОГООНЫ ТАРИАЛСАН ТАЛБАЙ, га

59.0

67.1 64.5 67.0

75.3 71.4

61.9 65.4

57.2

28.0 30.223.7 25.1

32.2 29.5 30.0 32.8 29.5

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

2019 онд тариалсан талбайн бүтцийг авч үзэхэд 63.5 хувийг үр тариа, 0.9 хувийг

төмс, 0.5 хувийг хүнсний ногоо, 9.9 хувийг тэжээлийн ургамал, 25.1 хувийг техникийн

ургамал тус тус эзлэж байна.

Page 36: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

36

7.2. ХУРААСАН УРГАЦ

Манай аймаг 2019 онд 0.6 мянган тн үр тариа, 0.5 мянган тн төмс, 0.2 мянган тн

хүнсний ногоо, 2.7 мянган тн тэжээлийн ургамал, 1.0 мянган тн техникийн ургамал

хураан авсан нь урьд оныхоос үр тариа 76.0 хувь, төмс 2.2 хувь, хүнсний ногоо 15.2

хувиар тус тус буурч, тэжээлийн ургамал 3.0 дахин, техникийн ургамал 2.0 дахин тус

тус өссөн байна.

ХҮСНЭГТ 7.2.1 ХУРААСАН УРГАЦ, тн-оор

2016 2017 2018 2019 Хувь Зөрүү

Үр тариа 1 820.6 1 894.5 2 639.0 633.9 24.0 -2 005.1

үүнээс: Буудай 1 788.0 1 780.0 1 861.0 532.1 28.6 -1 328.9

Төмс 514.6 572.4 527.7 516.2 97.8 - 11.5

Хүнсний ногоо 245.8 255.9 244.8 207.6 84.8 - 37.2

Тэжээлийн ургамал - - 892.5 2 660.0 3.0* 1 767.5

Техникийн ургамал 380.0 590.0 492.0 988.5 200.9 496.5

2019/2018Хураасан ургац

ЗУРАГ 7.2.1. ХУРААСАН УРГАЦ, тн

437.4

647.5683.2

709.8 713.6

601.0

514.6572.4

527.7

217.2 212.1 223.1272.7

352.1

237.1 245.8 255.9 244.8

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Page 37: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

37

ДҮГНЭЛТ

Мал тооллогын дүнгээр малын тоо 2019 оны жилийн эцсийн 3.8 сая толгой

болж, өмнөх оноос 100.2 мянган толгой буюу 2.7 хувиар өслөө.

Оны эхний хээлтэгч малын 87.0 хувь буюу 1.2 сая эх мал төллөж, 95.3 хувь

буюу 1.3 сая төл малыг бойжуулсан ньмал өсөхөд нөлөөлжээ.

2019 оны жилийн эцэст аминдаа малтай 10.3 мянган өрх тоологдсоны 7.9

мянган өрх нь малчин өрх байна. 2010 оноос хойших үр дүнг авч үзэхэд 2010-2012,

2014-2019 онуудад малтай, 2014 оноос хойш малчин өрх тус тус өсчээ.

Мал аж ахуйн салбарт 14.5 мянган малчид ажиллаж байгаагын 36.1 хувь нь 15-

34 насны залуучууд, 54.8 хувь нь 35-аас дээш тэтгэвэрт гарах хүртлэх насныхан, 9.1

хувь нь тэтгэврийн насны хүмүүс эзэлж байгаа бөгөөд нийт малчдын 42.4 хувь

эмэгтэйчүүд байна.

Малтай нэг өрхөд дундажаар 368 толгой мал ногдож байгааг таван төрлөөр нь

авч үзвэл тэмээ 1, адуу 31, үхэр 26, хонь 190, ямаа 120 байна.

Нийт малчин өрхийн 87.9 цахилгаан үүсгүүртэй, 81.3 хувь нь телевизортой, 47.7

хувь нь авто машинтай, 51.3 хувь нь мотоцикльтэй байгаа нь урьд оноос өсчээ. Энэ нь

малчдын маань өөрсдийн ажиллаж амьдрах нөхцөлийг илүүтэйгээр анхаардаг болсон

нь сайшаалтай зүйл юм.

Мал аж ахуйн салбарын өсөлт нь хүн амын хүнсний хэрэглээнд нийлүүлж

байгаа дотоодын хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний хэмжээг нэмэгдүүлж, үндэсний

үйлдвэрлэлийг түүхий эдээр хангах боломжийг бүрдүүлэн, экспортын бүтээгдэхүүний

тоо хэмжээ, үнийг өсгөн улмаар уг салбарын орлогын хэмжээг нэмэгдүүлэх таатай

нөхцөл болж байна.

Мал аж ахуйн салбарын үйлдвэрлэлд гарч байгаа өсөлт нь малын тооноос

хамаарч байгаа бөгөөд цаашид нэг малын ашиг шим, чанарын үзүүлэлтэд анхаарлаа

хандуулж, энэ чиглэлээр тодорхой арга хэмжээ үе шаттайгаар авч хэрэгжүүлэх

шаардлагатай байна. Ялангуяа ашиг шим өндөртэй мал үржүүлэх, малыг суурин

болон бэлчээрийн хосолсон маллагаанд шилжүүлэх, бэлчээрийг усжуулахад чиглэсэн

арга хэмжээ ихээхэн авах нь чухал юм.

Эдгээр арга хэмжээг жигдрүүлэхийн тулд малчдын хөдөлмөрийг нэгтгэх, малын

гаралтай бүтээгдэхүүнийг боловсруулах талаар сургалт зохион байгуулах, жижиг дунд

үйлдвэрийг хөгжүүлэх, мал сүргийн бүтцийг тэнцвэржүүлэх, мал сүргийг эрсдлээс

хамгаалах даатгалын системийг сайн хөгжүүлэх зэрэг арга хэмжээг сайжруулан, иргэд,

малчдад хүртээмжтэй болгон хэрэгжүүлэх нь маш чухал байна.

Page 38: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

38

Сүүлийн жилүүдэд малын тоо, толгой өсөхийн хэрээр бэлчээрийн даацын

хүрэлцээ маш ихээр муудаж байгаа билээ. Мөн бэлчээрт сөргөөр нөлөөлж байгаа бас

нэг зүйл бол ус, худагтай газар хэт олон айл, малаа улирал дамжин бөөгнөрөн

нутаглаж, бэлчээрийг талхлан доройтуулж байгаа явдал юм. Иймд бэлчээрийг сэлгэн

ашиглах, отор нүүдлийг зайлшгүй хийдэг болгох хөшүүрэг бүхий механизмийг

малчдын дунд бий болгох шаардлагатай.

Бэлчээрийн доройтол нь малын тоо толгойг хязгаартай байлгахыг шаардаж

байна. Ялангуяа бэлчээрт халтай ямаан сүргийн тоо толгойг хязгаарлах, бог малын

хувьд өсгөж үржүүлж ирсэн уламжлалт харьцаа 75:25 хувь буюу 3 хонь, 1 ямаа гэсэн

харьцаагаар өсгөж үржүүлэхэд татварын бодлогоор зохицуулах нь зүйтэй.

2019 онд 800.5 сая төгрөгийн хөрөнгөөр шинээр инженерийн болон энгийн

хийцтэй 116 худаг гаргаж, 12.1 сая төгрөгөөр 31 худаг засварлаад байна.

Газар тариалангийн салбарт 2019 онд аймгийн хэмжээнд 7.0 мянган га талбайд

тариалалт хийж, үүнээсээ үр тариа 0.6 мянган тн, төмс 0.5 мянган тн, хүнсний ногоо

0.2 мянган тн, техникийн ургамал 1.0 мянган тн, тэжээлийн ургамал 2.7 мянган тн-ыг

тус тус хураан авсан. Сүүлийн 2 жилийн хугацаанд манай аймагт газар тариалан

буурах хандлага ажиглагдаж байна. Энэ нь байгаль цаг уураас нөлөөлж байна.

Хамгийн гол асуудал бол орон нутагт хөдөө аж ахуйн бүтээгдхүүнийг хадгалах,

боловсруулах, борлуулах чиглэлээр жижиг, дунд үйлдвэрүүдийг байгуулах, хөдөө аж

ахуйн бүтээгдхүүнийг бэлтгэх төвлөрсөн газрууд, хадгалах, хөргөх агуулах, зоорийг

бий болгох нь чухал байна.

АШИГЛАСАН НОМ, МАТЕРИАЛ

➢ Сүхбаатар аймгийн Статистикийн эмхэтгэл 2016, 2017, 2018, 2019 он

➢ Албан ёсны болон захиргааны сар, улирал, жилийн эцсийн мэдээ

➢ Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сайт /www.1212.mn/

Page 39: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

39

ХАВСРАЛТУУД

Page 40: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

40

ХАВСРАЛТЫН ЖАГСААЛТ

Хүснэгт 1. Малтай өрх, малчин өрхийн тоо, сумаар.........................................................42

Хүснэгт 2. Малчдын тоо, насны бүрэлдэхүүн, сумаар......................................................42

Хүснэгт 3. Малчдын соёл, ахуйн нөхцлийн үзүүлэлт, өрхөөр, сумаар, 2018 онд...........43

Хүснэгт 4. Малчдын соёл, ахуйн нөхцлийн үзүүлэлтийн тоо, сумаар, 2018 онд............44

Хүснэгт 5. Малтай өрхийн малын бүлэглэлт, өрхийн тоо, сумаар..................................45

Хүснэгт 6. Малчин өрхийн малын бүлэглэлт, өрхийн тоо, сумаар..................................46

Хүснэгт 7. Малын тоогоор улс, аймагт тэргүүлж буй сум, баг, 2016 он..........................47

Хүснэгт 8. Малын тооны өсөлт, бууралт, сумаар.............................................................48

Хүснэгт 9. Малын тоо, сум, багаар, 2016 он................................................................49-50

Хүснэгт 10. Хувийн малын тооны өсөлт, бууралт, сумаар...............................................51

Хүснэгт 11. Малтай нэг өрхөд ногдох малын тоо, сумаар................................................51

Хүснэгт 12. Нийт хээлтэгч малын өсөлт, бууралт, сумаар...............................................52

Хүснэгт 13. Хээлтүүлэгч малын өсөлт, бууралт, сумаар.................................................53

Хүснэгт 14. Бойжуулсан төлийн өсөлт, бууралт, сумаар.................................................54

Хүснэгт 15. 100 эхээс бойжуулсан төл, сумаар................................................................55

Хүснэгт 16. Том малын зүй бус хорогдолын өсөлт, бууралт, сумаар........................55-56

Хүснэгт 17. Сувайрсан хээлтэгч малын өсөлт, бууралт, сумаар................................56-57

Хүснэгт 18. Хээл хаясан хээлтэгч малын өсөлт, бууралт, сумаар.............................57-58

Хүснэгт 19. Хээлтэгч, хээлтүүлэгчийн тохироо.................................................................58

Хүснэгт 20. Зах зээлд борлуулсан мал..............................................................................59

Хүснэгт 21. Аж ахуйн дотоодод хэрэглэсэн мал...............................................................59

Хүснэгт 22. Цэвэр үүлдрийн болон эрлийз мал, сумдаар мал........................................60

Хүснэгт 23. Бэлтгэсэн тэжээл, сумаар, тонн.....................................................................61

Хүснэгт 24. Малжуулалтанд зарцуулсан хөрөнгийн хэмжээ, мян.төг.............................61

Хүснэгт 25. Малжуулах арга хэмжээний тайлан, сумаар.................................................62

Хүснэгт 26. Шинээр гаргасан худгийн тайлан, сумаар.....................................................63

Хүснэгт 27. Засварласан худгийн тайлан, сумаар............................................................64

Хүснэгт 28. Тариалсан талбай, сум, га-аар.......................................................................66

Хүснэгт 29. Хураасан ургац, сум, тн-оор...........................................................................66

Page 41: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

41

ХҮСНЭГТ 1. МАЛТАЙ ӨРХ, МАЛЧИН ӨРХИЙН ТОО, сумаар

тавиул

малтай

Ас 413 432 457 470 465 4 264 291 315 324 343

Бд 1 148 1 182 1 185 1 200 1 196 6 969 1013 1 050 1 038 1 027

Да 729 748 769 768 767 1 436 474 485 492 497

Мх 965 997 1 064 1 074 1 081 13 696 709 822 827 861

На 357 368 370 382 379 - 255 264 261 288 296

Он 743 752 747 761 755 - 493 515 546 553 537

Сү 693 727 775 822 841 - 530 581 616 644 669

Тш 772 809 807 829 824 3 636 669 673 698 704

Тц 436 441 455 457 460 2 246 262 276 278 288

Уб 631 647 662 673 669 - 508 514 533 546 586

Ха 358 395 405 409 422 - 295 316 324 341 350

Эц 1 004 1 004 1 025 1 062 1 075 - 776 776 813 839 850

Бу 1 242 1 350 1 352 1 313 1 368 5 754 872 911 902 893

Дүн 9 491 9 852 10 073 10 220 10 302 34 6 858 7 256 7 625 7 770 7 901

2018 2019Сум

Малтай өрхийн тоо Малчин өрхийн тоо

2015 2016 2017 2018 2019 2015 2016 2017

ХҮСНЭГТ 2. МАЛЧДЫН ТОО, НАСНЫ БҮРЭЛДЭХҮҮН, сумаар

2015 2016 2017 2018 201916-34

настай

эр 35-59,

эм 35-54

настай

эр 60,

эм 55-аас

дээш насны

Ас 588 636 636 636 650 221 378 51 263

Бд 2 138 2 141 2 137 2 020 1 947 691 1 037 219 874

Да 907 975 967 925 939 340 548 51 412

Мх 1 356 1 384 1 485 1 444 1 483 520 827 136 626

На 528 560 557 595 564 174 331 59 242

Он 1 090 1 118 1 100 1 122 1 061 371 632 58 463

Сү 1 092 1 173 1 158 1 089 1 199 479 627 93 476

Тш 1 298 1 396 1 351 1 370 1 365 595 675 95 585

Тц 467 495 491 399 445 123 276 46 169

Уб 1 104 994 992 1 007 987 392 526 69 392

Ха 609 640 626 639 641 195 368 78 265

Эц 1 629 1 634 1 669 1 695 1 612 665 800 147 690

Бу 1 482 1 689 1 606 1 644 1 603 464 924 215 683

Дүн 14 288 14 835 14 775 14 585 14 496 5 230 7 949 1 317 6 140

Нийт

малчдаас

эмэгтэй

Сум

ҮүнээсМалчдын тоо

Page 42: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

43

ХҮСНЭГТ 3. МАЛЧДЫН СОЁЛ, АХУЙН НӨХЦЛИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ, өрхөөр, сумаар, 2019 онд

Ас 303 303 - - 283 294 42 93 187 178 210 160 84 190 3

Бд 907 907 - - 734 777 96 158 317 395 440 318 231 566 1

Да 435 434 - 1 367 373 37 126 106 77 263 205 96 309 7

Мх 771 763 1 10 629 720 141 183 86 197 408 325 216 268 7

На 255 241 - 14 235 243 80 101 102 94 105 68 51 163 2

Он 498 495 1 5 486 489 87 133 171 166 321 262 112 445 3

Сү 612 612 - - 556 597 26 98 240 275 321 266 126 387 1

Тш 587 587 - - 549 574 101 132 190 191 348 283 168 493 5

Тц 254 236 - 18 220 237 75 79 287 145 219 119 152 88 2

Уб 527 510 2 17 396 494 80 139 157 196 288 206 167 233 1

Ха 290 290 - - 251 256 31 55 181 140 170 120 86 123 1

Эц 789 786 4 1 722 726 139 196 456 420 337 262 155 417 11

Бу 718 712 - 9 645 664 28 115 323 398 338 259 161 375 10

Дүн 6 946 6 876 8 75 6 073 6 444 963 1 608 2 803 2 872 3 768 2 853 1 805 4 057 54

Суудлын

машин

Мото

цикл

той

Тракт

орто

й

Худ

агт

ай

Цахил

гааны

эх

үүсгү

үр

Үүнээс

Авто

маш

инта

й

Ачааны

машинХөл

дөөгч

Сум

Үүнээс

Тел

евизо

рто

й

Мал

ын х

аш

аата

й

Нарны Салхины Бусад

Сансры

н

анте

ннта

й

Уга

ал

гын м

аш

ин

Page 43: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

44

ХҮСНЭГТ 4. МАЛЧДЫН СОЁЛ, АХУЙН НӨХЦЛИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТИЙН ТОО, сумаар, 2019 онд

Ачааны

машин

Суудлын

машин

Ас 304 304 - - 284 296 42 93 187 182 245 160 85 193 3 -

Бд 911 897 - - 734 777 96 158 318 406 552 318 231 568 1 -

Да 440 439 - 1 367 373 37 126 107 78 304 205 98 310 18 -

Мх 777 766 1 10 629 721 141 183 86 197 547 327 217 268 10 -

На 256 242 - 14 235 243 80 101 118 110 120 68 52 164 2 -

Он 502 496 1 5 486 490 87 133 174 171 394 262 115 454 3 -

Сү 612 612 - - 556 597 26 98 249 297 408 269 132 388 1 2.0

Тш 599 599 - - 549 574 101 132 191 193 455 286 168 501 - 1.0

Тц 255 237 - 18 220 237 75 79 295 153 282 120 162 90 25 -

Уб 535 516 2 17 396 494 80 139 165 196 378 206 170 235 2 -

Ха 290 290 - - 251 256 31 55 207 156 215 122 89 123 1 -

Эц 794 789 4 1 723 727 139 196 541 493 424 264 158 420 11 -

Бу 767 758 - 9 649 669 28 115 333 414 425 261 163 377 13 -

Дүн 7 042 6 945 8 75 6 079 6 454 963 1 608 2 971 3 046 4 749 2 868 1 840 4 091 90 3.0

Салхины Бусад

Са

нср

ын а

нте

нн

Үүнээс

Авто

машин

Мо

тоц

икл

Уга

ал

гын м

аш

ин

Хө

лд

өөгч

Хийсэн э

сги

й (

м)

Худ

аг

Ца

хил

гааны

эх

үүсгү

үр

Сум

Үүнээс

Тел

евизо

р

Ма

лы

н х

аш

аа

Тра

ктор

Малчин өрхөд ашиглагдаж буй техник,

хэрэгсэл

Нарны

Page 44: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

45

ХҮСНЭГТ 5. МАЛТАЙ ӨРХИЙН МАЛЫН БҮЛЭГЛЭЛТ, өрхийн тоо, сумаар

2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ас 19 21 26 28 38 30 60 56 86 93 111 112 82 80 39 40 7 2 2 3 470 465

Бд 20 14 49 37 65 52 113 119 213 188 432 451 225 233 53 69 18 20 12 13 1 200 1 196

Да 22 20 51 48 45 40 120 121 166 161 223 234 103 106 36 35 2 2 - - 768 767

Мх 11 10 33 31 29 43 84 86 184 211 390 396 246 226 81 63 11 11 5 4 1 074 1 081

На 7 6 16 23 17 12 38 37 88 87 130 114 63 77 21 20 2 2 - 1 382 379

Он 13 7 39 35 28 30 75 65 139 149 223 209 174 183 61 65 6 8 3 4 761 755

Сү 19 13 42 46 48 36 97 108 153 140 223 238 162 170 54 64 17 18 7 8 822 841

Тш 9 14 43 38 53 54 101 92 133 119 248 274 177 170 53 50 9 11 3 2 829 824

Тц 35 33 52 50 25 30 66 60 80 91 107 106 64 64 21 19 2 2 5 5 457 460

Уб 14 11 30 26 21 23 73 71 131 136 246 242 109 117 39 35 6 4 4 4 673 669

Ха 16 15 33 24 23 26 40 40 65 70 112 114 84 97 31 32 5 3 - 1 409 422

Эц 43 39 79 72 72 63 136 137 214 214 278 300 158 160 62 70 10 10 10 10 1 062 1 075

Бу 44 52 120 133 86 105 178 182 270 278 385 375 154 166 61 62 9 9 6 6 1 313 1 368

Дүн 272 255 626 591 550 544 1 181 1 174 1 887 1 937 3 108 3 165 1 801 1 849 612 624 111 102 47 61 10 220 10 302

101-200

малтайСум

10 хүртэл

малтай

11-30

малтай

31-50

малтай

51-100

малтай

201-500

малтай

501-999

малтай

1000-1499

малтай

1500-2000

малтай

2001-ээс

дээш малтайБүгд

Page 45: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

46

ХҮСНЭГТ 6. МАЛЧИН ӨРХИЙН МАЛЫН БҮЛЭГЛЭЛТ, өрхийн тоо, сумаар

2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ас 2 4 10 9 18 16 26 30 56 67 87 98 77 75 39 39 7 2 2 3 324 343

Бд 12 10 29 20 30 24 81 79 176 145 408 421 220 228 52 68 18 19 12 13 1 038 1 027

Да 2 2 10 12 15 9 59 59 101 99 174 182 95 99 34 33 2 2 - - 492 497

Мх 2 8 17 10 12 18 46 62 136 159 308 328 213 201 79 60 10 11 4 4 827 861

На - 4 5 10 8 3 17 23 61 59 115 101 59 74 21 19 2 2 - 1 288 296

Он 1 - 6 4 8 9 35 26 81 78 184 171 168 172 61 65 6 8 3 4 553 537

Сү 8 3 17 18 21 13 59 64 112 108 193 212 158 163 52 64 17 17 7 7 644 669

Тш 3 10 30 25 27 34 67 54 105 98 234 259 170 164 50 47 9 11 3 2 698 704

Тц 3 4 13 13 9 12 30 31 52 62 88 87 57 56 19 16 2 2 5 5 278 288

Уб - 3 16 16 14 17 46 61 99 112 218 221 104 113 39 35 6 4 4 4 546 586

Ха 2 3 17 10 15 19 28 29 56 52 104 105 84 96 31 32 4 3 - 1 341 350

Эц 20 16 33 31 41 34 86 90 169 164 258 276 152 152 60 67 10 10 10 10 839 850

Бу 13 13 46 36 34 47 92 103 187 176 323 301 134 144 59 59 8 8 6 6 902 893

Дүн 68 80 249 214 252 255 672 711 1 391 1 379 2 694 2 762 1 691 1 737 596 604 101 99 56 60 7 770 7 901

101-200

малтайСум

10 хүртэл

малтай

11-30

малтай

31-50

малтай

51-100

малтай

201-500

малтай

501-999

малтай

1000-1499

малтай

1500-2000

малтай

2001-ээс

дээш малтайБүгд

Page 46: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

47

ХҮСНЭГТ 7. МАЛЫН ТООГООР УЛС, АЙМАГТАА ТЭРГҮҮЛЖ БУЙ СУМ, БАГ, 2019 он

нэр,

дугаар,

байр

тоо

Бүх мал

Ба

янд

эл

гэр

6-р

т

Мө

нхха

ан

8-р

т

Ба

руун-У

рт

17-р

т

Эрд

энэц

ага

ан

22-р

т

Сүхб

аатар

33-р

т

9-р

т

Ба

руун-У

рт

сум

8-р

ба

г 1

-

рт

260

54

3

Тэмээ

Түвш

инш

ир

ээ

80-р

т

Сүхб

аатар

82-р

т

Ба

янд

эл

гэр

89-р

т

Уул

ба

ян

93-р

т

Онго

н

96-р

т

10-р

т

Сүхб

аатар

сум

3-р

ба

г 1

85

-рт

550

Адуу

Эрд

энэц

ага

ан

1-р

т

Ба

руун-У

рт

3-р

т

Мө

нхха

ан

5-р

т

Сүхб

аатар

12-р

т

Да

рьга

нга

30-р

т

5-р

т

Ба

руун-У

рт с

ум

8-р

ба

г 1

-рт

24 1

00

Үхэр

Ба

руун-У

рт

26-р

т

Мө

нхха

ан

30-р

т

Эрд

энэц

ага

ан

32-р

т

Ба

янд

эл

гэр

37-р

т

Онго

н

57-р

т

8-р

т

Ба

руун-У

рт

сум

8-р

ба

г 4

-

рт

20 4

79

Хонь

Ба

янд

эл

гэр

5-р

т

Мө

нхха

ан

16-р

т

Сүхб

аатар

23-р

т

Ба

руун-У

рт

24-р

т

Онго

н

27-р

т

6-р

т

Ба

руун-У

рт

сум

8-р

ба

г 1

-

рт

133

48

7

Ямаа

Ба

янд

эл

гэр

18-р

т

Эрд

энэц

ага

ан

29-р

т

Мө

нхха

ан

45-р

т

Ба

руун-У

рт

62-р

т

Түвш

инш

ир

ээ

74-р

т

13-р

т

Ба

руун-У

рт с

ум

8-р

ба

г 3

-рт

82 1

19

Аймаг

Улсад

Баг

1-рт 2-рт 3-рт 4-рт

Аймаг болон улсад

5-рт

Page 47: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

48

ХҮСНЭГТ 8. МАЛЫН ТООНЫ ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 162 140 179 032 176 252 98.4 276 284 322 113.4 20 735 23 035 22 030 95.6

Бд 407 479 466 031 508 091 109.0 898 926 911 98.4 20 167 22 643 23 644 104.4

Да 213 635 220 783 226 717 102.7 205 212 174 82.1 22 579 24 016 24 454 101.8

Мх 462 992 457 653 427 481 93.4 700 657 650 98.9 41 210 39 345 36 054 91.6

На 129 121 132 437 135 798 102.5 242 201 211 105.0 9 763 10 145 10 109 99.6

Он 286 952 319 051 331 647 103.9 772 811 804 99.1 18 968 20 105 19 608 97.5

Сү 286 155 331 209 359 718 108.6 1 050 1 139 1 117 98.1 26 988 31 863 32 549 102.2

Тш 306 188 318 057 321 988 101.2 1 293 1 280 1 204 94.1 18 435 18 407 18 364 99.8

Тц 126 399 141 202 140 482 99.5 285 286 278 97.2 16 978 17 162 14 699 85.6

Уб 255 087 250 057 245 470 98.2 1 103 981 861 87.8 18 593 17 350 17 264 99.5

Ха 161 285 151 953 162 690 107.1 277 211 186 88.2 15 594 15 677 16 424 104.8

Эц 320 337 362 781 380 974 91.2 715 749 690 92.1 42 820 46 722 46 113 98.7

Бу 410 640 386 565 399 702 103.4 509 480 517 107.7 42 747 40 872 40 575 99.3

Дүн 3 528 410 3 716 811 3 817 010 102.7 8325 8217 7925 96.4 315577 327342 321887 98.3

Тэмээний тооСум

Малын тоо Адууны тоо

Хүснэгт 8-ын үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 13 222 14 378 14 723 102.4 76 816 86 854 84 987 97.9 51 091 54 481 54 190 99.5

Бд 20 768 24 339 26 881 110.4 220 538 251 143 273 485 108.9 145 108 166 980 183 170 109.7

Да 19 667 20 398 21 677 106.3 107 743 112 957 114 862 101.7 63 441 63 200 65 550 103.7

Мх 29 137 28 380 29 768 104.9 237 190 240 023 221 464 92.3 154 755 149 248 139 545 93.5

На 10 882 11 844 12 785 107.9 69 800 71 704 72 737 101.4 38 434 38 543 39 956 103.7

Он 19 067 21 186 23 169 109.4 168 462 187 465 196 542 104.8 79 683 89 484 91 524 102.3

Сү 18 382 21 013 23 076 109.8 158 027 183 202 201 592 110.0 81 708 93 992 101 384 107.9

Тш 13 458 14 446 15 043 104.1 158 752 166 920 169 145 101.3 114 250 117 004 118 232 101.0

Тц 11 969 13 505 14 009 103.7 54 445 61 979 63 167 101.9 42 722 48 270 48 329 100.1

Уб 12 956 13 343 13 508 101.2 143 881 140 207 136 411 97.3 78 554 78 176 77 426 99.0

Ха 11 131 11 055 12 037 108.9 89 110 82 835 87 950 106.2 45 173 42 175 46 093 109.3

Эц 25 423 28 212 29 533 104.7 123 079 141 195 148 606 105.2 128 300 145 903 156 032 106.9

Бу 30 730 29 540 32 338 109.5 207 481 195 643 200 286 102.4 129 173 120 030 125 986 105.0

Дүн 236792 251639 268547 106.7 1815324 1922127 1971234 102.6 1152392 1207486 1247417 103.3

СумХонины тоо Ямааны тооҮхрийн тоо

Page 48: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

49

ХҮСНЭГТ 9. МАЛЫН ТОО, сум, багаар, 2019 он

Тэмээ Адуу Үхэр Хонь Ямаа

Өлзийт 45 240 94 5 317 3 453 22 675 13 701

Дөхөм 47 559 123 5 543 3 725 23 689 14 479

Их-Уул 61 539 102 8 634 5 424 29 605 17 774

Жаргалант 21 914 3 2 536 2 121 9 018 8 236

Дүн 176 252 322 22 030 14 723 84 987 54 190

Баян 102 666 141 3 182 4 113 56 767 38 463

Дэлгэр 71 936 98 2 871 3 130 39 770 26 067

Төв 75 001 159 4 704 3 931 38 784 27 423

Дөхөм 128 415 131 4 679 6 530 72 114 44 961

Хонгор 93 862 379 5 124 6 861 48 592 32 906

Ширээт 36 211 3 3 084 2 316 17 458 13 350

Дүн 508 091 911 23 644 26 881 273 485 183 170

Yүд 64 605 14 6 978 5 657 34 632 17 324

Бадрах 64 710 103 6 569 4 759 33 591 19 688

Аман-Ус 37 019 29 3 919 4 172 16 763 12 136

Овоот 60 383 28 6 988 7 089 29 876 16 402

Дүн 226 717 174 24 454 21 677 114 862 65 550

Баянтэрэм 101 405 264 9 765 7 689 53 191 30 496

Баян-Уул 77 464 151 6 200 5 729 38 646 26 738

Баянцагаан 101 020 137 8 321 6 566 53 390 32 606

Баясгалант 51 771 11 4 573 4 109 25 954 17 124

Бүрэнцогт 95 821 87 7 195 5 675 50 283 32 581

Дүн 427 481 650 36 054 29 768 221 464 139 545

Гүн худаг 58 050 171 4 472 6 132 29 185 18 090

Тосонгийн гол 65 059 34 4 551 4 969 37 302 18 203

Наран булаг 12 689 6 1 086 1 684 6 250 3 663

Дүн 135 798 211 10 109 12 785 72 737 39 956

Их булаг 116 422 153 7 573 7 690 71 069 29 937

Шарбүрд 77 361 213 4 515 6 057 44 780 21 796

Нүдэн 104 439 384 4 438 6 355 64 131 29 131

Цөнгөрөг 11 954 33 1 345 1 281 5 333 3 962

Хавирга 21 471 21 1 737 1 786 11 229 6 698

Дүн 331 647 804 19 608 23 169 196 542 91 524

Баянгол 128 142 313 8 924 7 291 77 784 33 830

Хайлаастай 12 036 4 1 680 1 265 5 238 3 849

Хулгар 104 252 550 10 607 6 458 56 879 29 758

Ланз 58 642 148 4 819 3 677 31 451 18 547

Шинэбулаг 56 646 102 6 519 4 385 30 240 15 400

Дүн 359 718 1 117 32 549 23 076 201 592 101 384

Наран

Онгон

Сүхбаатар

Дүн Төрлөөр

Асгат

Баяндэлгэр

Дарьганга

Мөнххаан

Сум Багийн нэр

Page 49: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

50

Хүснэгт 9-ын үргэлжлэл

Тэмээ Адуу Үхэр Хонь Ямаа

Сэргэлэн 27 478 97 1869 1356 14 379 9 777

Өлзийт 86 757 300 4 653 4 334 43 840 33 630

Yнэгд 59 451 205 3 330 3 165 30 888 21 863

Дэлгэрхаан 54 374 122 2 860 2 260 29 401 19 731

Өгөөмөр 93 928 480 5 652 3 928 50 637 33 231

Дүн 321 988 1 204 18 364 15 043 169 145 118 232

Лхүмбэ 70 239 117 8 250 6 641 31 383 23 848

Баянцагаан 52 908 156 4 600 4 515 24 915 18 722

Баян-Овоо 9 074 3 780 1 375 3 891 3 025

Цагаан овоо 8 261 2 1 069 1 478 2 978 2 734

Дүн 140 482 278 14 699 14 009 63 167 48 329

Баян 85 229 387 5 665 4 498 47 358 27 321

Жаргалант 36 670 75 2 656 2 065 20 167 11 707

Тэгш 63 691 102 4 218 3 529 35 195 20 647

Жавхлант 31 404 142 2 522 1 830 17 710 9 200

Дэлгэр 28 476 155 2 203 1 586 15 981 8 551

Дүн 245 470 861 17 264 13 508 136 411 77 426

Халзан шанд 54 298 98 3 906 3 429 32 058 14 807

Сахиулын шанд 29 573 76 3 326 2 775 14 301 9 095

Сайншанд 45 478 4 4 973 3 252 25 001 12 248

Хатавч 33 341 8 4 219 2 581 16 590 9 943

Дүн 162 690 186 16 424 12 037 87 950 46 093

Хөндлөн хайласт 77 887 41 10 367 6 485 32 152 28 842

Цагаан овоо 20 577 6 2 213 1 705 7 682 8 971

Бадрах 49 580 51 6 625 3 202 17 204 22 498

Хонгор 51 624 216 5 858 3 195 21 130 21 225

Билүүт 23 039 78 3 263 2 371 8 661 8 666

Жаргалант 77 855 165 6 306 5 244 33 489 32 651

Хадын булан 62 428 113 8 887 5 544 23 223 24 661

Алтан овоо 17 984 20 2 594 1 787 5 065 8 518

Дүн 380 974 690 46 113 29 533 148 606 156 032

1-р баг 25 036 12 3 859 2 507 11 328 7 330

2-р баг 14 540 3 1 268 1 158 7 629 4 482

3-р баг 11 914 7 976 823 6 282 3 826

4-р баг 23 181 99 2 880 1 599 11 889 6 714

5-р баг 23 035 16 2 114 1 947 10 411 8 547

6-р баг 14 741 17 1 231 1 221 7 993 4 279

7-р баг 20 067 5 3 485 2 184 8 362 6 031

8-р баг 260 543 358 24 100 20 479 133 487 82 119

9-р баг 6 645 662 420 2 905 2 658

Дүн 399 702 517 40 575 32 338 200 286 125 986

3 817 010 7 925 321 887 268 547 1 971 234 1 247 417

Сум Багийн нэр Дүн Төрлөөр

Түмэнцогт

Баруун-Урт

Аймгийн дүн

Түвшинширээ

Уулбаян

Халзан

Эрдэнэцагаан

Page 50: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

51

ХҮСНЭГТ 10. ХУВИЙН МАЛЫН ТООНЫ ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2016 2017 2018 2019 % 2016 2017 2018 2019 %

Ас 129 451 160 299 175 611 172 342 98.1 43 497 53 008 57 969 57 201 98.7

Бд 354 715 406 265 464 025 507 080 109.3 84 989 96 972 110 686 120 209 108.6

Да 184 101 212 974 220 462 226 514 102.7 59 463 68 322 71 396 73 698 103.2

Мх 372 407 456 317 453 735 427 113 94.1 104 714 127 697 126 162 121 092 96.0

На 115 116 128 663 131 963 135 448 102.6 33 734 37 369 38 984 40 274 103.3

Он 244 696 279 917 312 093 324 739 104.1 66 327 74 888 82 530 85 667 103.8

Сү 234 492 284 186 329 445 358 691 108.9 68 962 82 352 96 223 103 262 107.3

Тш 272 320 304 723 317 022 321 521 101.4 67 192 74 252 76 960 78 094 101.5

Тц 105 818 124 349 138 488 137 611 99.4 36 970 43 026 46 390 44 497 95.9

Уб 234 687 254 653 249 615 245 169 98.2 61 914 66 920 65 222 64 423 98.8

Ха 139 073 160 989 151 701 162 426 107.1 41 177 47 592 46 086 49 118 106.6

Эц 257 572 314 109 357 095 375 674 105.2 89 059 103 852 115 906 119 115 102.8

Бу 355 010 406 369 382 160 396 626 103.8 109 639 124 065 117 665 122 284 103.9

Дүн 2 999 458 3 493 813 3 683 415 3 790 954 102.9 867532 1000316 1 052 178 1 078 933 102.5

СумАмины малын тоо Бодод шилжүүлсэнээр

ХҮСНЭГТ 11. МАЛТАЙ НЭГ ӨРХӨД НОГДОХ МАЛЫН ТОО, сумаар

2016 2017 2018 2019 % 2016 2017 2018 2019 %

Ас 300 352 374 371 99.2 101 116 123 123 99.7

Бд 300 344 387 424 109.6 72 82 92 101 109.0

Да 246 278 287 295 102.9 79 89 93 96 103.4

Мх 374 434 422 395 93.5 105 120 117 112 95.4

На 313 348 345 357 103.5 92 101 102 106 104.1

Он 325 375 410 430 104.9 88 100 108 113 104.6

Сү 323 367 401 427 106.4 95 106 117 123 104.9

Тш 337 379 382 390 102.0 83 92 93 95 102.1

Тц 240 273 303 299 98.7 84 95 102 97 95.3

Уб 363 385 371 366 98.8 96 101 97 96 99.4

Ха 352 398 371 385 103.8 104 118 113 116 103.3

Эц 257 306 336 349 103.9 89 101 109 111 101.5

Бу 263 301 291 290 99.6 81 92 90 89 99.7

Дүн 305 348 360 368 102.1 88 99 103 105 101.7

СумТолгойн тоогоор Бодод шилжүүлсэнээр

Page 51: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

52

ХҮСНЭГТ 12. НИЙТ ХЭЭЛТЭГЧ МАЛЫН ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 61 204 69 779 73 059 104.7 81 82 107 130.5 5 229 6 284 6 646 105.8

Бд 176 957 195 049 215 839 110.7 351 342 347 101.5 6 536 7 019 7 648 109.0

Да 88 141 94 241 100 631 106.8 82 86 84 97.7 7 423 7 799 7 958 102.0

Мх 207 382 213 430 210 966 98.8 273 242 252 104.1 13 103 13 333 13 109 98.3

На 58 216 62 400 63 585 101.9 92 75 85 113.3 3 014 3 366 3 566 105.9

Он 127 755 141 921 150 184 105.8 277 306 298 97.4 5 793 6 010 6 115 101.7

Сү 113 697 130 642 150 113 114.9 408 448 440 98.2 7 754 9 341 9 865 105.6

Тш 135 460 145 729 147 679 101.3 521 546 508 93.0 5 883 6 134 6 154 100.3

Тц 55 613 62 647 66 565 106.3 123 122 120 98.4 5 714 5 622 5 290 94.1

Уб 114 679 117 922 115 022 97.5 416 381 348 91.3 5 673 5 652 5 652 100.0

Ха 65 244 62 761 68 358 108.9 85 76 62 81.6 4 720 5 009 5 293 105.7

Эц 136 142 154 038 169 971 110.3 267 259 278 107.3 13 084 13 888 14 364 103.4

Бу 184 991 182 743 192 376 105.3 226 194 218 112.4 13 500 13 146 13 969 106.3

Дүн 1525481 1633302 1724348 105.6 3 202 3 159 3 147 99.6 97 426 102 603 105 629 102.9

ИнгэСум

Нийт хээлтэгч Гүү

Хүснэгт 12-ын үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 4 318 4 977 5 273 105.9 31 060 35 490 37 215 104.9 20 516 22 946 23 818 103.8

Бд 8 407 9 400 10 347 110.1 99 162 109 779 120 539 109.8 62 501 68 509 76 958 112.3

Да 7 401 7 837 8 725 111.3 46 126 50 605 54 113 106.9 27 109 27 914 29 751 106.6

Мх 11 618 11 192 11 955 106.8 111 843 116 777 113 520 97.2 70 545 71 886 72 130 100.3

На 4 313 4 921 5 317 108.0 32 985 35 784 36 001 100.6 17 812 18 254 18 616 102.0

Он 7 605 8 250 9 024 109.4 78 397 87 479 92 245 105.4 35 683 39 876 42 502 106.6

Сү 6 518 7 289 8 588 117.8 65 790 75 797 88 022 116.1 33 227 37 767 43 198 114.4

Тш 5 588 6 034 6 258 103.7 72 844 79 490 80 492 101.3 50 624 53 525 54 267 101.4

Тц 4 705 5 293 5 587 105.6 25 581 29 056 31 671 109.0 19 490 22 554 23 897 106.0

Уб 5 291 5 340 5 587 104.6 67 378 68 730 66 334 96.5 35 921 37 819 37 101 98.1

Ха 4 180 4 208 4 601 109.3 37 890 36 278 39 396 108.6 18 369 17 190 19 006 110.6

Эц 9 572 10 649 11 433 107.4 56 087 64 531 71 028 110.1 57 132 64 711 72 868 112.6

Бу 12 356 11 755 13 358 113.6 99 076 98 287 101 300 103.1 59 833 59 361 63 531 107.0

Дүн 91 872 97 145 106 053 109.2 824 219 888 083 931 876 104.9 508 762 542 312 577 643 106.5

Эм хоньСум

Үнээ Эм ямаа

Page 52: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

53

ХҮСНЭГТ 13. ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧ МАЛЫН ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 1 468 1 622 1 718 105.9 4 6 7 116.7 603 638 703 110.2

Бд 3 458 3 836 4 095 106.8 7 10 13 130.0 902 1026 1038 101.2

Да 1 826 1 959 2 015 102.9 2 3 1 33.3 746 793 859 108.3

Мх 4 437 4 291 4 417 102.9 8 11 10 90.9 1 702 1 683 1 646 97.8

На 1 044 1 120 1 239 110.6 4 3 6 200.0 440 438 490 111.9

Он 2 250 2 388 2 474 103.6 5 5 6 120.0 780 827 827 100.0

Сү 2 776 2 993 3 540 118.3 13 15 17 113.3 1057 1 149 1 274 110.9

Тш 3 159 3 253 3 350 103.0 14 10 15 150.0 869 910 925 101.6

Тц 1 332 1 467 1 396 95.2 4 2 2 100.0 636 690 624 90.4

Уб 2 442 2 416 2 503 103.6 7 7 5 71.4 838 847 836 98.7

Ха 1 667 1 674 1 734 103.6 4 4 4 100.0 619 641 656 102.3

Эц 3 581 4 072 4 188 102.8 15 20 15 75.0 1 545 1 728 1 763 102.0

Бу 3 608 3 545 3 721 105.0 10 11 10 90.9 1 708 1 612 1 693 105.0

Дүн 33 048 34 636 36 390 105.1 97 107 111 103.7 12 445 12 982 13 334 102.7

БуурСум

Нийт хээлтүүлэгч Азарга

Хүснэгт 13-ийн үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 161 170 175 102.9 412 471 487 103.4 288 337 346 102.7

Бд 250 249 289 116.1 1 373 1 543 1 667 108.0 926 1008 1 088 107.9

Да 174 172 148 86.0 550 621 644 103.7 354 370 363 98.1

Мх 266 232 315 135.8 1 505 1 490 1 526 102.4 956 875 920 105.1

На 81 82 88 107.3 336 398 436 109.5 183 199 219 110.1

Он 144 147 184 125.2 834 943 997 105.7 487 466 460 98.7

Сү 197 246 342 139.0 973 1 045 1 230 117.7 536 538 677 125.8

Тш 148 151 183 121.2 1 298 1 393 1 387 99.6 830 789 840 106.5

Тц 106 122 115 94.3 350 399 395 99.0 236 254 260 102.4

Уб 94 93 113 121.5 1 000 986 1 035 105.0 503 483 514 106.4

Ха 136 122 131 107.4 608 603 638 105.8 300 304 305 100.3

Эц 331 340 340 100.0 922 1 183 1 237 104.6 768 801 833 104.0

Бу 281 252 319 126.6 1 008 1 097 1 063 96.9 601 573 636 111.0

Дүн 2 369 2 378 2 742 115.3 11 169 12 172 12 742 104.7 6 968 6 997 7 461 106.6

СумХуц УхнаБух

Page 53: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

54

ХҮСНЭГТ 14. БОЙЖУУЛСАН ТӨЛИЙН ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 44 980 53 301 54 810 102.8 27 38 40 105.3 3 634 4 519 4 082 90.3

Бд 136 713 153 430 170 059 110.8 147 120 137 114.2 4 135 5 329 5 904 110.8

Да 65 573 71 450 73 037 102.2 26 37 32 86.5 4 367 5 452 5 085 93.3

Мх 153 639 177 297 137 265 77.4 113 106 101 95.3 8 386 10 129 9 042 89.3

На 44 408 45 917 52 123 113.5 46 40 36 90.0 2 330 2 210 2 755 124.7

Он 90 545 102 478 117 625 114.8 113 111 124 111.7 3 731 3 820 3 783 99.0

Сү 91 312 111 189 120 451 108.3 232 268 258 96.3 6 131 7 532 7 372 97.9

Тш 102 740 95 618 109 090 114.1 185 188 174 92.6 3 615 2 965 3 377 113.9

Тц 46 397 50 855 46 439 91.3 67 47 42 89.4 3 935 4 402 3 559 80.8

Уб 93 692 82 259 96 636 117.5 155 215 150 69.8 4 215 3 267 4 146 126.9

Ха 48 087 44 897 53 250 118.6 31 18 11 61.1 2 845 3 249 3 893 119.8

Эц 108 820 128 188 144 592 112.8 133 138 138 100.0 10 255 11 734 11 675 99.5

Бу 162 191 157 624 153 263 97.2 134 110 91 82.7 11 373 10 245 10 723 104.7

Дүн 1 189 097 1 274 503 1 328 640 104.2 1 409 1 436 1 334 92.9 68 952 74 853 75 396 100.7

БотгоСум

Бойжуулсан төл Унага

Хүснэгт 14-ын үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 3 091 3 679 3 850 104.6 22 931 27 563 28 615 103.8 15 297 17 502 18 223 104.1

Бд 5 392 6 976 8 029 115.1 75 735 86 811 96 927 111.7 51 304 54 194 59 062 109.0

Да 5 034 5 367 5 528 103.0 36 198 38 397 40 833 106.3 19 948 22 197 21 559 97.1

Мх 7 595 9 134 8 448 92.5 82 760 98 651 75 077 76.1 54 785 59 277 44 597 75.2

На 3 505 3 195 4 080 127.7 24 319 26 318 30 124 114.5 14 208 14 154 15 128 106.9

Он 4 835 5 675 6 784 119.5 54 686 64 140 73 663 114.8 27 180 28 732 33 271 115.8

Сү 5 331 6 348 5 543 87.3 52 249 64 412 71 791 111.5 27 369 32 629 35 487 108.8

Тш 3 547 3 516 3 534 100.5 57 735 52 346 63 529 121.4 37 658 36 603 38 476 105.1

Тц 3 852 4 098 4 133 100.9 21 846 23 422 22 132 94.5 16 697 18 886 16 573 87.8

Уб 4 044 4 149 4 017 96.8 54 385 48 974 58 476 119.4 30 893 25 654 29 847 116.3

Ха 2 469 3 019 3 377 111.9 29 805 25 961 30 802 118.6 12 937 12 650 15 167 119.9

Эц 7 852 8 885 9 174 103.3 45 297 52 804 62 011 117.4 45 283 54 627 61 594 112.8

Бу 10 484 10 445 9 908 94.9 85 133 84 461 83 941 99.4 55 067 52 363 48 600 92.8

Дүн 67 031 74 486 76 405 102.6 643 079 694 260 737 921 106.3 408 626 429 468 437 584 101.9

СумХурга ИшигТугал

Page 54: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

55

ХҮСНЭГТ 15. 100 ЭХЭЭС БОЙЖУУЛСАН ТӨЛ, сумаар

2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ас 87 75 47 37 86 61 85 73 89 77 85 77

Бд 87 79 34 39 82 77 83 78 88 80 87 77

Да 81 73 45 38 73 64 73 63 83 75 82 72

Мх 85 65 39 40 77 69 79 71 88 66 84 62

На 79 82 43 42 73 77 74 77 80 84 79 81

Он 80 78 40 42 66 62 75 75 82 80 81 78

Сү 98 80 66 59 97 75 97 65 98 82 98 82

Тш 71 74 36 34 50 55 63 56 72 79 72 71

Тц 91 70 38 35 77 67 87 74 92 70 97 69

Уб 72 84 52 43 58 73 78 72 73 88 71 80

Ха 69 78 21 18 69 74 72 73 69 78 69 80

Эц 94 85 52 50 90 81 93 80 94 87 96 85

Бу 85 80 49 42 76 77 85 74 85 83 88 76

Дүн 84 77 45 42 77 71 81 72 84 79 84 76

Тугал Хурга ИшигСум

Бүгд Ботго Унага

ХҮСНЭГТ 16. ТОМ МАЛЫН ЗҮЙ БУС ХОРОГДОЛЫН ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 512 2 788 1 303 46.7 - - - - 10 89 79 88.8

Бд 261 482 780 161.8 1 - - - 10 11 29 263.6

Да 607 3 282 2 077 63.3 3 2 1 100.0 36 155 300 193.5

Мх 4 973 18 201 18 830 103.5 5 7 7 100.0 186 765 1 973 257.9

На 376 2 504 1 460 58.3 - 1 1 100.0 21 59 92 155.9

Он 38 1 273 2 510 197.2 - - 1 - 13 36 388 10.8*

Сү 543 609 198 32.5 - - - - 9 22 24 109.1

Тш 1 641 7 749 3 472 44.8 2 3 3 100.0 26 342 227 66.4

Тц 1 766 1 812 3 609 199.2 5 3 4 133.3 41 160 990 6.2*

Уб 298 12 310 4 175 33.9 1 11 8 72.7 20 821 271 33.0

Ха - 9 655 50 1 - - - - - 254 - -

Эц 1 207 2 575 970 37.7 5 6 3 50.0 68 203 145 71.4

Бу 719 12 743 7 185 56.4 - 5 5 100.0 14 1 194 1 731 145.0

Дүн 12 941 75 983 46 619 61.4 22 38 33 86.8 454 4 111 6 249 152.0

ТэмээСум

Хорогдсон бүх мал Адуу

Тайлбар: *-дахин

Page 55: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

56

Хүснэгт 16-ийн үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 93 160 72 45.0 157 1 166 615 52.7 252 1 373 537 39.1

Бд 61 24 12 50.0 83 195 322 165.1 106 252 417 165.5

Да 60 602 207 34.4 252 1 054 742 70.4 256 1 469 827 56.3

Мх 1 725 2 283 332 14.5 1 910 5 446 10 492 192.7 1 147 9 700 6 026 62.1

На 24 62 60 96.8 197 1 283 713 55.6 134 1 099 594 54.0

Он 10 142 34 23.9 14 568 961 169.2 1 527 1 126 213.7

Сү 92 66 19 28.8 232 230 78 33.9 210 291 77 26.5

Тш 211 404 53 13.1 973 2 845 1 234 43.4 429 4 155 1 955 47.1

Тц 1 109 209 155 74.2 359 712 1 289 181.0 252 728 1 171 160.9

Уб 34 852 123 14.4 124 5 774 2 108 36.5 119 4 852 1 665 34.3

Ха - 652 - - - 4 922 50 1.0 - 3 827 - -

Эц 586 291 122 41.9 270 753 353 46.9 278 1 322 347 26.2

Бу 361 1 425 234 16.4 264 5 472 2 967 54.2 80 4 647 2 248 48.4

Дүн 4 366 7 172 1 423 19.8 4 835 30 420 21 924 72.1 3 264 34 242 16 990 49.6

СумХонь ЯмааҮхэр

Тайлбар: *- дахин

ХҮСНЭГТ 17. СУВАЙРСАН ХЭЭЛТЭГЧ МАЛЫН ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 2 710 3 276 6 065 185.1 1 1 1 100.0 378 496 1 397 281.7

Бд 25 233 24 042 17 887 74.4 39 39 20 51.3 1 712 1 471 987 67.1

Да 9 677 9 633 10 360 107.5 10 9 9 100.0 1 385 1 238 1 458 117.8

Мх 18 045 27 228 21 807 80.1 7 11 11 100.0 1 621 2 413 2 220 92.0

На 5 618 9 465 8 321 87.9 11 7 7 100.0 328 546 829 151.8

Он 17 146 18 052 11 051 61.2 10 37 7 18.9 1 253 1 538 1 330 86.5

Сү 2 538 693 3 025 4.4* 3 5 - - 225 126 659 5.2*

Тш 14 091 16 885 17 941 106.3 24 54 47 87.0 1 250 1 907 1 711 89.7

Тц 1 766 5 068 6 366 125.6 - - 1 - 330 747 727 97.3

Уб 9 368 10 516 10 833 103.0 8 17 35 205.9 785 1 390 1 002 72.1

Ха 8 421 5 100 4 993 97.9 4 1 11 11.0* 1 328 709 742 104.7

Эц 5 262 7 703 6 305 81.9 10 11 5 45.5 871 1 211 1 461 120.6

Бу 9 903 16 826 17 458 103.8 - 8 - - 963 2 180 1 806 82.8

Дүн 129 778 154 487 142 412 92.2 127 200 154 77.0 12 429 15 972 16 329 102.2

ИнгэСум

Сувайрсан хээлтэгч бүгд Гүү

Тайлбар: *- дахин

Page 56: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

57

Хүснэгт 17-ын үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 331 451 611 135.5 1 052 1 234 2 419 196.0 948 1 094 1 637 149.6

Бд 2 039 1 551 1 231 79.4 12 722 12 604 8 724 69.2 8 721 8 377 6 925 82.7

Да 1 277 1 194 1 331 111.5 4 197 4 699 4 416 94.0 2 808 2 493 3 146 126.2

Мх 1 450 1 757 1 761 100.2 7 134 12 530 9 475 75.6 7 833 10 517 8 340 79.3

На 478 819 695 84.9 3 012 5 138 3 728 72.6 1 789 2 955 3 062 103.6

Он 1 704 1 578 864 54.8 8 364 9 889 5 112 51.7 5 815 5 010 3 738 74.6

Сү 177 43 739 17.2* 1 372 338 850 251.5 761 181 777 4.3*

Тш 1 096 1 397 1 721 123.2 4 624 7 289 7 013 96.2 7 097 6 238 7 449 119.4

Тц 237 698 543 77.8 429 2 154 2 780 129.1 770 1 469 2 315 157.6

Уб 860 581 925 159.2 3 800 4 929 4 531 91.9 3 915 3 599 4 340 120.6

Ха 1 052 481 508 105.6 3 002 2 492 2 688 107.9 3 035 1 417 1 044 73.7

Эц 615 769 928 120.7 1 598 3 324 1 643 49.4 2 168 2 388 2 268 95.0

Бу 629 1 079 1 357 125.8 4 843 8 439 7 289 86.4 3 468 5 120 7 006 136.8

Дүн 11 945 12 398 13 214 106.6 56 149 75 059 60 668 80.8 49 128 50 858 52 047 102.3

СумЭм хонь Эм ямааҮнээ

Тайлбар: *- дахин

ХҮСНЭГТ 18. ХЭЭЛ ХАЯСАН ХЭЭЛТЭГЧ МАЛЫН ӨСӨЛТ, БУУРАЛТ, сумаар

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 565 1 344 2 033 151.3 3 - 1 - 90 121 281 232.2

Бд 1 194 1 410 1 093 77.5 - - 3 - 134 141 52 36.9

Да 2 845 4 740 5 471 115.4 1 1 - - 223 369 711 192.7

Мх 2 186 8 423 15 477 183.7 2 8 2 25.0 151 761 1 242 163.2

На 1 150 3 841 2 995 78.0 1 1 1 100.0 35 188 194 103.2

Он 1 135 727 954 131.2 1 1 - - 42 105 100 95.2

Сү 589 152 2 592 17.1* - - - - 75 22 447 20.3*

Тш 365 2 171 1 470 67.7 13 - - - 24 231 181 78.4

Тц 170 393 2 044 5.2* - - - - 69 216 481 222.7

Уб 469 2 146 1 614 75.2 - 3 2 66.7 19 222 79 35.6

Ха 1 134 1 327 1 293 97.4 - 3 7 233 96 152 153 100.7

Эц 594 1 461 1 876 128.4 - 2 - - 28 52 200 384.6

Бу 822 2 074 3 584 172.8 - - - - 74 156 433 2.8*

Дүн 13 218 30 209 42 496 140.7 21 19 16 84.2 1 060 2 736 4 554 166.4

ИнгэСум

Хээл хаясан хээлтэгч бүгд Гүү

Тайлбар: *-дахин

Page 57: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

58

Хүснэгт 18-ын үргэлжлэл

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 73 101 155 153.5 244 567 858 151.3 155 555 738 133.0

Бд 80 45 52 115.6 375 363 488 134.4 605 861 498 57.8

Да 226 474 580 122.4 1 579 2 141 2 414 112.8 816 1 755 1 766 100.6

Мх 164 370 624 168.6 778 3 539 7 435 210.1 1 091 3 745 6 174 164.9

На 52 300 188 62.7 681 2 070 1 475 71.3 381 1 282 1 137 88.7

Он 54 63 58 92.1 600 388 382 98.5 438 170 414 243.5

Сү 92 18 333 18.5* 245 54 1 156 21.4* 177 58 656 11.3*

Тш 29 294 129 43.9 68 889 512 57.6 231 757 648 85.6

Тц 63 36 155 4.3* 2 52 585 11.2* 36 89 823 9.2*

Уб 13 125 79 63.2 234 959 778 81.1 203 837 676 80.8

Ха 76 204 103 50.5 499 575 768 133.6 463 393 262 66.7

Эц 27 60 120 200.0 307 778 721 92.7 232 569 835 146.7

Бу 41 119 122 102.5 348 1 192 1 519 127.4 359 607 1 510 248.8

Дүн 990 2 209 2 698 122.1 5 960 13 567 19 091 140.7 5 187 11 678 16 137 138.2

СумЭм хонь Эм ямааҮнээ

Тайлбар: *-дахин

ХҮСНЭГТ 19. ХЭЭЛТЭГЧ, ХЭЭЛТҮҮЛЭГЧИЙН ТОХИРОО

2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ас 14 15 10 9 29 30 75 76 68 69

Бд 34 27 7 7 38 36 71 72 68 71

Да 29 84 10 9 46 59 81 84 75 82

Мх 22 25 8 8 48 38 78 74 82 78

На 25 14 8 7 60 60 90 83 92 85

Он 61 50 7 7 56 49 93 93 86 92

Сү 30 26 8 8 30 25 73 72 70 64

Тш 55 34 7 7 40 34 57 58 68 65

Тц 61 60 8 8 43 49 73 80 89 92

Уб 54 70 7 7 57 49 70 64 78 72

Ха 19 16 8 8 34 35 60 62 57 62

Эц 13 19 8 8 31 34 55 57 81 87

Бу 18 22 8 8 47 42 90 95 104 100

Дүн 30 28 8 8 41 39 73 73 78 77

Ямаа

50Сум

Тэмээ

20

Адуу

10

Үхэр

25

Хонь

50

Page 58: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

59

ХҮСНЭГТ 20. ЗАХ ЗЭЭЛД БОРЛУУЛСАН, ХУДАЛДСАН МАЛ

Тэмээ Адуу Үхэр Хонь Ямаа

Ас 12 970 15 228 24 560 44 615 35 4 386 2 931 23 690 13 573

Бд 64 471 64 359 70 051 119 542 204 4 755 5 012 69 774 39 797

Да 26 201 31 670 44 333 55 309 61 4 109 3 885 32 116 15 138

Мх 54 979 48 960 80 275 116 861 144 8 127 5 975 65 051 37 564

На 33 059 25 798 31 141 37 318 31 2 371 2 729 21 853 10 334

Он 47 301 49 646 55 110 93 911 154 3 456 4 246 58 686 27 369

Сү 40 257 39 056 56 869 87 750 293 6 712 4 695 51 725 24 325

Тш 54 679 44 269 56 771 69 121 276 2 967 2 991 41 805 21 082

Тц 14 054 8 784 21 639 29 760 47 3 380 2 798 13 850 9 685

Уб 48 105 42 936 46 955 65 853 202 2 834 2 937 40 981 18 899

Ха 27 530 24 976 38 102 38 927 27 3 132 2 222 23 597 9 949

Эц 33 246 43 983 64 395 91 636 195 11 172 6 947 38 529 34 793

Бу 49 910 64 212 82 695 85 622 83 7 230 5 888 46 014 26 407

Дүн 506 762 503 877 672 896 936 225 1 752 64 631 53 256 527 671 288 915

Сум 20182017Үүнээс

20192016

ХҮСНЭГТ 21. ХҮНСЭНД ХЭРЭГЛЭСЭН МАЛ

Тэмээ Адуу Үхэр Хонь Ямаа

Ас 4 545 4 778 7 941 8 770 - 673 667 3 981 3 449

Бд 19 187 18 107 18 463 20 696 2 842 1085 10 611 8 156

Да 6 041 6 518 9 023 10 173 675 771 5 503 3 224

Мх 14 151 16 066 19 769 20 315 1 966 1 229 10 847 7 272

На 4 834 4 395 5 840 5 834 - 309 456 3 105 1 964

Он 15 817 11 224 11 896 11 678 735 857 6 190 3 896

Сү 12 117 9 416 10 681 13 854 7 942 907 6 702 5 296

Тш 14 109 12 641 13 678 15 532 5 510 707 7 962 6 348

Тц 6 000 5 923 6 476 7 311 1 415 719 3 532 2 644

Уб 10 399 14 418 11 116 12 693 1 459 726 7 358 4 149

Ха 5 328 5 040 3 987 5 183 428 437 2 536 1 782

Эц 11 974 11 974 12 845 19 959 8 1 418 1 502 8 985 8 046

Бу 17 819 18 388 20 483 22 152 3 1 280 1 828 12 095 6 946

Дүн 142 321 138 888 152 198 174 150 28 9 652 11 891 89 407 63 172

Сум 2017 2019Үүнээс

20182016

Page 59: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

60

ХҮСНЭГТ 22. ЦЭВЭР ҮҮЛДРИЙН БОЛОН ЭРЛИЙЗ МАЛ, сумаар

Омог

Үүлдэр

Монго

л

Ханы

н х

эц

ийн х

үрэн

Ал

атау

Тал

ын у

лаан

Хар т

арл

ан

Казакы

н ц

ага

ан

тол

гой

Дорнод

тал

ын у

лаан

Сэл

энгэ

Сарл

аг

Монго

л

Сим

ментал

ь

Ал

атау М

онго

л

Тал

ын у

лаан М

онго

л

Хар т

арл

ан М

онго

л

Лим

узин М

онго

л

Казакы

н ц

ага

ан

тол

гой М

онго

л

Асгат - - - - - - - - - - - 8 - - - - - - -

Баяндэлгэр - - - - - - - - - 1 - - - 6 - - - - -

Дарьганга 1 3 1 - - - - - - - - - - - 3 - 103 - 13

Мөнххаан 35 510 - - 639 - - - - - 29 121 171 - 117 - - - - - -

Наран 1 196 - - - - 3 - - 25 - - - - - - - - 85 -

Онгон - - - - - - - - 3 - - - - 35 - - - - -

Сүхбаатар 154 116 - - - - - - - - - - - 50 - - 45 - -

Түвшинширээ - - - - 45 - 9 - - - - - - - - - - - -

Түмэнцогт 1 15 1 - - - - - - 6 220 - - 92 - - - - - -

Уулбаян 2 - - - - - - - - - - - - 1 - - - - -

Халзан 28 - - - - 102 - - - - - - - - - 681 39 - -

Эрдэнэцагаан - - - - - - 119 - 38 1 093 - - - - - 1 599 22 - -

Баруун-Урт 8 1 - - - 14 - 18 - 136 - - 32 1 - 53 - - 13

Нийт дүн 36 900 135 2 639 45 119 128 18 66 36 571 171 8 241 93 3 2 333 209 85 26

Цэвэр ү

үл

дэр а

дуу

Эрл

ийз а

дуу

Цэвэр

үүлдрийн

тэмээ

Цэвэр үүлдрийн үхэр

Сайж

руул

сан а

дуу

Эрлийз үхэр

Хүснэгт 22 үргэлжлэл

Омог

Үүлдэр

Сим

ментал

ь

Дорнод

тал

ын

ул

аан М

онго

л

Монго

л

Сарл

аг

Монго

л

Монго

л

Үзэм

чин

Барга

Үзэм

чин

Монго

л

эрл

ийз

Барга

эрл

ийз

Баянд

эл

гэр у

лаан

Монго

л ү

үл

дэр

Говь г

урван с

айхан

Монго

л ү

үл

дэр

Баянд

эл

гэр у

лаан

Асгат - - 17 1 - 27 776 627 - - 11 216 - - - - 4 984 - -

Баяндэлгэр - 9 7 - - 31 714 - - - 173 377 - - - - - - -

Дарьганга - 303 - - - - - 77 848 - 41 319 - - - - - - -

Мөнххаан - - - - 928 217 141 - - - 137 919 146 - - - - - -

Наран - - 39 66 493 24 033 528 2 260 - 10 204 150 135 - - - - -

Онгон 10 - - - 4 638 39 060 2 4 164 - 24 774 191 - - 72 65 - -

Сүхбаатар - - - - 441 44 271 - 3 338 333 32 496 927 - - - 878 1

Түвшинширээ - - - - - 76 454 - 45 863 - 60 039 - - 788 1 676 14 595 8 -

Түмэнцогт - - - - - - - 472 - - - - - - 12 043 - -

Уулбаян - - - - - - - - - - - - - 192 52 443 - 1

Халзан 235 481 - - - 2 375 972 - - 2 384 - - - 25 446 - - 13

Эрдэнэцагаан 2 14 178 22 - 148 606 - - - 143 524 - 90 - - - - -

Баруун-Урт - 312 322 - - 34 189 2 7 190 - 16 842 - - 199 1 788 47 860 52 1

Нийт дүн 247 1 119 563 89 6 500 645 619 2 131 141 135 333 654 094 1 414 225 987 29 174 132 868 60 16

Араб

хурд

ан у

дм

ын а

дуу

Эрлийз үхэр Цэвэр үүлдрийн ямаа

Сайж

руул

сан я

маа

Хос з

огд

орт т

эм

ээ

Цэвэр үүлдрийн хонь Эрлийз хонь Эрлийз ямаа

Page 60: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

61

ХҮСНЭГТ 23. БЭЛТГЭСЭН ТЭЖЭЭЛ, сумаар, тонн

2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 % 2017 2018 2019 %

Ас 446.5 539.0 338.8 62.9 17.6 7.7 7.0 90.8 1 996.0 672.7 2 107.4 3.1*

Бд 244.7 586.2 735.3 125.4 - 10.6 16.1 151.9 52.4 210.7 1 419.7 6.7*

Да 820.2 375.0 494.7 131.9 - - 9.0 - 920.0 970.0 1 785.0 184.0

Мх 874.4 1224.5 12 945.0 10.6* 30.0 30.0 5.0 16.7 1 250.0 410.0 661.4 161.3

На 84.8 27.5 81.6 3.0* 35.0 35.0 32.0 91.4 1 172.5 558.3 858.0 153.7

Он 198.5 92.0 134.5 146.2 - 2.1 8 381.0 363.3 489.2 539.0 110.2

Сү 1202.0 759.0 1 113.0 146.6 10.0 - 15.0 - 3 801.0 1 004.0 1 011.5 100.7

Тш 484.9 247.5 296.5 119.8 - 11.0 60.0 545.5 161.8 250.0 402.0 160.8

Тц 398.3 287.9 237.0 82.3 30.0 30.0 9.0 30.0 3 867.5 2 500.0 1 901.5 76.1

Уб 293.3 369.3 273.2 74.0 10.0 12.0 11.3 94.1 1 193.5 969.6 542.9 56.0

Ха 448.0 256.0 228.5 89.3 8.0 - - - 552.0 250.0 385.0 154.0

Эц 1071.0 1 351.0 4 454.0 329.7 10.5 94.0 30.0 31.9 7 625.1 1 920.5 2 734.7 142.4

Бу 1 353.1 1 082.0 808.0 74.7 86.0 109.3 50.2 45.9 4 936.1 4 767.5 2 113.0 44.3

Дүн 7 919.7 7 196.9 19 215.5 2.7* 237.1 341.7 252.6 73.9 27 891.1 14 972.5 16 461.1 109.9

ХадланХужир шүүСум

Гар тэжээл

Тайлбар: *- дахин

ХҮСНЭГТ 24. МАЛЖУУЛАЛТАНД ЗАРЦУУЛСАН ХӨРӨНГИЙН ХЭМЖЭЭ, мян.төг

2017 2018 2019

Ас 29 200 22 400 14 000 14 000 - - 100.0 - -

Бд 36 000 135 520 382 430 30 000 21 050 331 380 7.8 5.5 86.7

Да 25 000 21 000 30 500 - 20 500 10 000 - 67.2 32.8

Мх 24 560 19 100 29 000 - 29 000 - - 100.0 -

На 34 520 13 995 22 050 - 16 000 6 050 - 72.6 27.4

Он 24 000 224 050 9 000 - - 9 000 - - 100.0

Сү 135 000 79 500 218 000 - 79 000 139 000 - 36.2 63.8

Тш 27 000 20 000 23 000 23 000 - - 100.0 - -

Тц - 14 000 10 000 10 000 - - 100.0 - -

Уб 30 525 46 500 34 000 - 20 000 14 000 - 58.8 41.2

Ха 34 300 16 800 14 000 - - 14 000 - - 100.0

Эц 44 930 40 650 33 610 - 20 000 13 610 - 59.5 40.5

Бу 50 000 34 000 25 000 - 25 000 - - 100.0 -

Дүн 495 035 687 515 844 590 77 000 230 550 537 040 9.1 27.3 63.6

Нийт зарцуулсан хөрөнгийн

хэмжээ

Нийт зарцуулсан хөрөнгөд

эзлэх хувь

Гадаад орон,

олон улсын

байгууллагын

төсөл,

хөтөлбөрийн

хөрөнгө

Орон

нутгийн

хөрөнгө

Бусад

Сум

Үүнээс

Гадаад орон,

олон улсын

байгууллагын

төсөл,

хөтөлбөрийн

хөрөнгө

Орон

нутгийн

хөрөнгө

Бусад

Page 61: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

62

ХҮСНЭГТ 25. МАЛЖУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТАЙЛАН, сумаар

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 Бод мал Бог мал 2018 2019

Ас 13 16 3 50 46 9 2.9 3.0 3.0 413 205 9 6 404 199 2.9 97.1 26 68

Бд 16 60 113 55 225 314 3.8 2.8 2.8 3 358 7 303 2 71 3 356 7 232 1.0 99.0 56 65

Да 5 9 13 20 34 37 3.8 2.8 2.8 593 648 - - 593 648 - 100.0 66 50

Мх 11 6 8 42 24 35 4.0 4.4 4.4 478 334 2 16 476 318 4.8 95.2 80 42

На 16 7 10 55 25 34 3.6 3.4 3.4 306 360 6 4 300 356 1.1 98.9 44 36

Он 54 55 2 193 212 10 3.9 5.0 5.0 3 428 182 73 2 3 355 180 1.1 98.9 62 91

Сү 40 28 38 142 108 141 3.9 3.7 3.7 1 403 2 273 - 55 1 403 2 218 2.4 97.6 50 60

Тш 8 4 5 33 16 23 4.0 4.6 4.6 373 332 5 3 368 329 0.9 99.1 93 66

Тц - 3 2 - 8 9 - 4.5 4.5 185 120 3 10 182 110 8.3 91.7 62 60

Уб 17 20 13 60 87 52 4.4 4.0 4.0 789 507 33 6 756 501 1.2 98.8 39 39

Ха 14 8 4 48 26 11 3.3 2.8 2.8 484 181 - 11 484 170 6.1 93.9 61 45

Эц 13 17 9 53 56 34 3.3 3.8 3.8 640 621 5 24 635 597 3.9 96.1 38 69

Бу 10 22 15 30 66 45 3.0 3.0 3.0 460 500 - - 460 500 - 100.0 21 33

Дүн 217 255 235 781 933 754 3.7 3.2 3.2 12 910 13 566 138 208 12 772 13 358 1.5 98.5 51 58

Сум Өрхийн тоо Ам бүлийн тоо

1 өрхийн ам бүлийн

тоо

Малжуулах арга хэмжээнд хамрагдсан Малжуулалтаар

авсан малын тоо,

тол

Үүнээс Малжуулалтаар

авсан малд эзлэх

хувь

Малжуулалтад

хамрагдах 1 өрхөд

ногдох малын тооБод мал Бог мал

Page 62: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

63

ХҮСНЭГТ 26. ШИНЭЭР ГАРГАСАН ХУДГИЙН ТАЙЛАН, сумаар

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ас 12 27 14 5 5 6 7 22 8 69 000.0 54 500.0 - 8 000.0 - - 69 000.0 46 500.0

Бд 2 2 10 - - 4 2 2 6 7 500.0 66 000.0 - - - - 7 500.0 66 000.0

Да 5 4 4 5 4 4 - - - 28 000.0 94 000.0 - 79 000.0 - - 28 000.0 15 000.0

Мх 9 5 1 9 4 1 - 1 - 38 600.0 9 200.0 31 000.0 9 200.0 - - 7 600.0 -

На 3 1 3 - - 1 3 1 2 15 000.0 11 000.0 - 6 500.0 - - 15 000.0 4 500.0

Он 7 9 10 2 5 5 5 4 5 92 500.0 71 000.0 54 000.0 - 15 000.0 - 23 500.0 71 000.0

Сү 8 2 13 3 1 3 5 1 10 21 000.0 41 000.0 7 000.0 - - - 14 000.0 41 000.0

Тш 4 - 6 2 - 6 2 - - - 48 000.0 - - - - - 48 000.0

Тц 4 - 4 4 - 2 - - 2 - 48 800.0 - 30 800.0 - - - 18 000.0

Уб 1 1 5 1 1 4 - - 1 16 208.3 81 000.0 11 708.3 20 000.0 - - 4 500.0 61 000.0

Ха 7 2 7 7 2 5 - - 2 20 000.0 54 000.0 - - - - 20 000.0 54 000.0

Эц 19 13 22 7 3 12 12 10 10 40 800.0 156 000.0 10 000.0 35 000.0 - 40 000.0 30 800.0 81 000.0

Бу 2 22 17 2 - 3 - 22 14 8 800.0 66 000.0 - - 8 800.0 52 000.0 - 14 000.0

Дүн 83 88 116 47 25 56 36 63 60 357 408.3 800 500.0 113 708.3 188 500.0 23 800.0 92 000.0 219 900.0 520 000.0

Үүнээс:

Улсын төсвийн хөрөнгө

Гадаад орон, олон

улсын байгууллагын

төсөл хөтөлбөрийн

хөрөнгөөр

Малчидын өөрсдийн

хөрөнгөөрСум

Инженерийн

хийцтэй

Шинээр гаргасан

худгийн тоо, бүгд

Үүнээс:

Энгийн уурхайн

Шинээр худаг гаргахад

зарцуулсан хөрөнгийн

хэмжээ

Page 63: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

64

ХҮСНЭГТ 27. ЗАСВАРЛАСАН ХУДГИЙН ТАЙЛАН, сумаар

2017 2018 2019 2017 2018 2019 2017 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019 2018 2019

Ас 5 6 1 - - - 5 6 1 2 100.0 300.0 - - - - 2 100.0 300.0

Бд 1 2 1 1 - - - 2 1 3 450.0 1 600.0 - - - 1 600.0 3 450.0 -

Да 5 1 2 - - 1 5 1 1 500.0 13 000.0 - 10 000.0 - 3000.0 500.0 -

Мх 6 6 - 3 1 - 3 5 - 3 500.0 - - - - - 3 500.0 -

На 8 10 - 3 - - 5 10 - 1 000.0 - - - - - 1 000.0 -

Он - 1 2 - - 1 - 1 1 1 500.0 12 000 000.0 - - - - 1 500.0 12 000 000.0

Сү 6 2 6 - - 2 6 2 4 6 000.0 73 000.0 - 40000 - - 6 000.0 33 000.0

Тш 1 4 - - - 1 4 - 5 800.0 - - - - - 5 800.0 -

Тц 1 4 - - - - 1 4 - 1000 - - - - - 1000 -

Уб - - 1 - - - - - 1 - 1 500.0 - - - - - 1 500.0

Ха 3 2 1 - - 1 3 2 - 500.0 2500.0 - - - - 500 2500

Эц 33 20 17 - 1 - 31 19 17 22 000.0 3 600.0 - - - - 22 000.0 3 600.0

Бу - - - - - - - - - - - - - - - - -

Дүн 69 58 31 7 2 5 60 56 26 47 350.0 12 095 500.0 - 50 000.0 - 4 600.0 47 350.0 12 040 900.0

Үүнээс:

Улсын төсвийн

хөрөнгө

Гадаад орон, олон

улсын байгууллагын

төсөл хөтөлбөрийн

хөрөнгөөр

Малчидын өөрсдийн

хөрөнгөөрСумИнженерийн

хийцтэй

Засварласан

худгийн тоо, бүгд

Үүнээс:

Энгийн уурхайн

Худаг засварлахад

зарцуулсан хөрөнгийн

хэмжээ

Page 64: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

65

ХҮСНЭГТ 28. ТАРИАЛСАН ТАЛБАЙ, сум, га-аар

2018 2019 % 2018 2019 % 2018 2019 % 2018 2019 %

Ас 2.0 2.0 100.0 4.0 3.0 75.0 2.2 2.0 90.9 - - -

Бд - - - 1.9 1.2 63.2 2.2 1.2 55.6 - - -

Да - - - 3.5 3.4 97.1 1.3 1.2 92.3 - - -

Мх - - - 4.5 5.0 111.1 2.0 2.2 110.0 - - -

На - - - 2.0 2.0 100.0 1.5 0.9 61.3 - - -

Он - - - 1.5 3.5 233.3 0.2 0.3 150.0 - - -

Сү 3 000.0 - - 4.3 7.5 174.4 2.0 6.6 3.2* - - -

Тш - - - 0.4 0.4 100.0 0.3 0.2 80.0 - - -

Тц 2 140.0 1 650.0 77.1 3.0 5.0 166.7 1.5 1.7 117.2 150.0 - -

Уб - - - 3.9 6.0 153.8 2.1 2.3 107.1 - - -

Ха - - - 1.0 0.8 80.0 0.4 0.2 52.4 - - -

Эц - 1 300.0 - 7.0 7.0 100.0 2.3 2.5 108.7 - 700.0 -

Бу - 1.0 - 20.2 22.1 109.4 11.6 11.5 98.6 - - -

Дүн 5 142.0 2 953.0 57.4 57.2 66.9 116.9 29.5 32.7 110.9 150.0 700.0 4.7*

Тэжээлийн ургамалТөмсСум

Хүнсний ногооҮр тариа

Тайлбар: *- дахин

ХҮСНЭГТ 29. ХУРААСАН УРГАЦ, сум, тн-оор

2018 2019 % 2018 2019 % 2018 2019 % 2018 2019 %

Ас 3 3.0 100.0 38.3 23.8 62.1 17.6 12.6 71.6 - - -

Бд - - - 18.3 10.4 57.0 19.0 9.4 49.5 - - -

Да - - - 32.6 30.7 94.2 9.8 9.8 100.0 - - -

Мх - - - 38.2 40.0 104.7 12.5 12.3 98.3 - - -

На - - - 14.8 8.0 54.1 9.1 2.5 27.5 - - -

Он - - - 15.0 24.0 160.0 1.8 1.3 72.2 - - -

Сү 980.0 - - 40.0 30.0 75.0 17.2 8.2 47.7 - - -

Тш - - - 3.1 3.1 100.0 3.4 1.7 50.0 - - -

Тц 1 656.0 - - 24.0 46.3 192.9 10.2 13.2 129.7 892.5 - -

Уб - - - 39.0 38.0 97.4 16.9 10.8 64.0 - - -

Ха - - - 3.0 4.5 150.0 1.5 1.6 106.7 - - -

Эц - 629.9 - 67.5 45.0 66.7 21.5 22.5 104.7 - 2 660.0 -

Бу - 1.0 - 193.9 212.3 109.5 104.4 101.7 97.4 - - -

Дүн 2 639.0 633.9 24.0 527.7 516.2 97.8 244.8 207.6 84.8 892.5 2660.0 3.0*

Тэжээлийн ургамалТөмсСум

Хүнсний ногооҮр тариа

Тайлбар: *- дахин

Page 65: Ìàë òîîëëîãûí 2007 îíû ä¿í - NSO.MN...Чацаргана = бутнаас 3 кг Үхрийн нүд = бутнаас 800-1200 грамм ... 2008 оноос манай

ХӨДӨӨ АЖ АХУЙН ТАНИЛЦУУЛГА 2019 ОН

66