ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009...

36
ΚΑΙΝΟ ΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009 | TEYXOΣ 74 & ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ: Χρηματοδοτώντας την πρωτοποριακή έρευνα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΛΙΚΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ ΤΟΥ ECSITE (ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΩΝ) ENTERPRISE EUROPE NETWORK-HELLAS: 18 ΜΗΝΕΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Η PANDORA ΚΑΙ Η ROXANE ΣΩΖΟΥΝ ΖΩΕΣ! EGNOS: ΤΟ ΝΕΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗΣ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ONLINE ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ

Transcript of ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009...

Page 1: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΔΙΜ

ΗΝ

ΙΑΙΑ

ΕΚ

ΔΟ

ΣΗΤΙ

ΜΗ

: 0.

1€|

ISSN

110

6-90

66

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009 | TEYXOΣ 74

&

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ:ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ:Χρηματοδοτώντας την πρωτοποριακή έρευνα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΛΙΚΗ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ ΤΟΥ ECSITE (ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΩΝ)

ENTERPRISE EUROPE NETWORK-HELLAS: 18 ΜΗΝΕΣ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Η PANDORA ΚΑΙ Η ROXANE ΣΩΖΟΥΝ ΖΩΕΣ!EGNOS: ΤΟ ΝΕΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗΣ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΜΙΑ ΝΕΑ ONLINE ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ

Page 2: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

Σημείωμα της Έκδοσης

Προωθώντας την Επιχειρηματικότητα

Αξιοποιώντας την Έρευνα

Καινοτομώντας Ψηφιακά

Αφιέρωμα

7ο ΠΠ & CIP

EΣΠΑ 2007-2013

Προκηρύξεις

Εκδηλώσεις

Highlights - Innovation, Research and Technology �

“22

141516

061011

020304

32

31

30

28

29

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας: Χρηματοδοτώντας την πρωτοποριακή έρευνα

Enterprise Europe Network-Hellas: 18 μήνες επιτυχημένης λειτουργίας Πανευρωπαϊκή διάκριση ΕΚΤ για το "One-Stop-Shop e-Newsletter" στον τομέα της υγείας

Αύξηση των επενδύσεων έρευνας στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις

Η PANDORA και η ROXANE σώζουν ζωές!EGNOS: Το νέο ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικής πλοήγησης

Tara Oceans: Μια διεθνής ωκεανογραφική αποστολή για τη μελέτη του κλίματος

Το EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital WeekΤρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης του ΕΙΕ τώρα στο DOAJ

Μια νέα online ψηφιακή βιβλιοθήκη με όλες τις εκδόσεις της ΕΕ

Ερευνητικές Συνεργασίες στο πρόγραμμα SSH.Τον Ιανουάριο ανμένεται η 4η προκήρυξη του ICT PSP

Πρωτοβουλίες για τα Περιφερειακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

ΤΕΥΧΟΣ 74, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009

(ΙSSN 1106-9066), COPYRIGHT 2009

KΩΔΙΚΟΣ 2706

Εκδότης – Διευθυντής: Ευάγγελος Μπούμπουκας

Υπεύθυνη έκδοσης σύμφωνα με το Nόμο: Εύη Σαχίνη

Αρχισυντάκτης: Μαργαρίτης Προέδρου

Επιμέλεια Ύλης: Γεωργία Τζένου

Συντακτική Ομάδα: Αργυρώ Καραχάλιου, Αγγελική Πανοτάρα,Γεωργία Τζένου, Βικτωρία Τσουκαλά, Henry Scott

Υπεύθυνη Αποδεκτών: Δέσποινα Τριανταφυλλίδη

Εκδίδεται κάθε δύο μήνες από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, Enterprise Europe Network - Hellas(Χρηματοδότηση: ΕΕ/ΓΔ Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας και Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας)

Ιδιοκτησία: ΕΘΝΙΚO ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ

Λ. Βασ. Κωνσταντίνου 48, 11635 Αθήνα, Τηλ.: 210 7273900-1, Fax: 210 7246824, e-mail: [email protected], http://www.ekt.gr

Σχεδίαση και Παραγωγή Εντύπου:- Marketing & Advertising

Ηρώδου Αττικού 27, 152 33 Χαλάνδρι

τηλ. 210 6835540, website: www.reverse.gr

Επιτρέπεται η αναδημοσίευση/αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής

Συνέντευξη

21Αλίκη Γιαννακοπούλου, υπεύθυνη επικοινωνίας και συνεδρίων του ECSITE (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιστημονικών Κέντρων και Μουσείων)

περιεχόμεναΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ – ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009, ΤΕΥΧΟΣ 74

Page 3: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC), ο πρώτος ευρωπαϊκός οργανισμός που χρηματοδοτεί τουςκαλύτερους επιστήμονες για να διεξάγουν πρωτοποριακή έρευνα στην Ευρώπη, συμπλήρωσε ήδη τατρία πρώτα χρόνια λειτουργίας του. Η ανταπόκριση των επιστημόνων στις προκηρύξεις του ERC και οισχετικές εθνικές πολιτικές που ακολούθησαν επιβεβαίωσαν την ανάγκη της Ευρώπης για την ενίσχυ-ση της άριστης βασικής έρευνας. Περίπου 15.000 προτάσεις υποβλήθηκαν για χρηματοδότηση και,μέχρι σήμερα, έχουν υπογραφεί 600 συμβόλαια με συνολική χρηματοδότηση 900 εκατ. ευρώ. Επι-πλέον, κράτη ανέπτυξαν συμπληρωματικές εθνικές πολιτικές για την υποστήριξη των άριστων ερευ-νητών τους που αναδείχθηκαν μέσα από τις διαδικασίες αξιολόγησης του ERC.

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας είναι, λοιπόν, αφιερωμένο το κύριο θέμα του τεύχος. Παρουσιά-ζεται η μέχρι σήμερα λειτουργία του Συμβουλίου, η αξιολόγηση που δημοσίευσε πρόσφατα η Ευρω-παϊκή Επιτροπή, στατιστικά στοιχεία της συμμετοχής στις πρώτες προκηρύξεις, καθώς και τα 11 έργαΕλλήνων ερευνητών που υλοποιούνται στη χώρα μας.

Στο τεύχος παρουσιάζονται τα πρώτα αποτελέσματα του δικτύου Enterprise Europe Network–Hellas,μέλους του μεγαλύτερου δικτύου ολοκληρωμένης υποστήριξης των επιχειρήσεων που συντονίζεταιαπό το ΕΚΤ. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, συνέβαλε στην υπογραφή 100 συμφωνιών επιχειρη-ματικής συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και απέσπασε πανευρωπαϊκόβραβείο καλής πρακτικής για το "One-Stop-Shop e-Newsletter" του στον τομέα της Υγείας.

Ενημερωθείτε επίσης για τις 4 ελληνικές επιχειρήσεις που συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα των 1.000ευρωπαϊκών επιχειρήσεων με τις μεγαλύτερες επενδύσεις στην έρευνα. Το τεύχος φιλοξενεί ακόμασημαντικά επιτεύγματα νέων Ελλήνων επιστημόνων: τα νέα ρομπότ PANDORA και ROXANE (ανα-πτύσσονται από ομάδες φοιτητών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του ΤΕΙ Καβά-λας, αντίστοιχα) που εντοπίζουν επιζώντες μετά από φυσικές καταστροφές, και το νέο μονοθέσιο αγω-νιστικό αυτοκίνητο τύπου Formula της ομάδας Aristotle Racing Team του ΑΠΘ που απέσπασε το πρώτοβραβείο σχεδιασμού σε διεθνή διαγωνισμό.

Το τεύχος φιλοξενεί συνέντευξη της Αλίκης Γιαννακοπούλου, υπεύθυνης επικοινωνίας και συνεδρίωντου ECSITE (Eυρωπαϊκό Δίκτυο Επιστημονικών Κέντρων και Μουσείων) που συμπληρώνει 20 χρόνιαλειτουργίας. Το ECSITE ενώνει 424 οργανισμούς-μέλη σε 52 χώρες στην Ευρώπη και σε ολόκληροτον κόσμο. Μουσεία επιστήμων και τεχνολογίας, κέντρα ερευνών, ενυδρεία, ζωολογικοί κήποι, πανε-πιστήμια, τοπικές αρχές, ακόμα και εταιρείες συνεργάζονται με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινούσε θέματα επιστήμης.

Διαβάστε επίσης για τα τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης στις ανθρωπιστικές επιστήμες Ινστιτούτωντου ΕΙΕ, τα οποία εκδίδονται ηλεκτρονικά από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, και συμπεριλαμβάνο-νται πλέον στο Directory of Open Access Journals. Παρουσιάζονται επίσης σημαντικές διεθνείς πρω-τοβουλίες για το ψηφιακό περιεχόμενο: οι "ψηφιακές" προτεραιότητες της ΕΕ για την ψηφιακή διαφύ-λαξη και διάδοση πολιτιστικού υλικού και ορφανών έργων, η νέα online ψηφιακή βιβλιοθήκη με όλεςτις εκδόσεις της ΕΕ (περισσότερες από 110.000 εκδόσεις, 12 εκατομμύρια σελίδες) και η διαβούλευ-ση της ΕΕ για τη δημιουργία μια ενιαίας αγοράς δημιουργικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο (CreativeContent Online).

Ενημερωθείτε τέλος για τις νέες προκηρύξεις του ΕΣΠΑ και του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο για τηνέρευνα της ΕΕ, και τις εκδηλώσεις για την έρευνα και την τεχνολογία την Ελλάδα και τον κόσμο.

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1

σημείωματης έκδοσης

Καλή ανάγνωση

T

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:16 PM Page 1

Page 4: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20092

προωθώνταςτην επιχειρηματικότητα

100 συμφωνίες επιχειρηματικής συνεργασίας μεταξύ ελληνικώνκαι ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και οργανισμών έχουν ήδη επι-τευχθεί με τη βοήθεια του Enterprise Europe Network - Hellas,μέλους του ομώνυμου ευρωπαϊκού δικτύου ολοκληρωμένηςυποστήριξης των επιχειρήσεων, στην πρώτη περίοδο λειτουρ-γίας του.

Πρόκειται κυρίως για συμφωνίες ερευνητικής και τεχνολογικήςσυνεργασίας καθώς και συμφωνίες εμπορικού χαρακτήρα, οιοποίες υπογράφτηκαν μεταξύ ελληνικών επιχειρήσεων και επι-χειρήσεων εγκατεστημένων σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες,αλλά και στην Αμερική, τη Χιλή, την Κίνα και την Αυστραλία. Οισυμφωνίες αυτές επιτρέπουν στις ελληνικές επιχειρήσεις να επε-κτείνουν τις δραστηριότητές τους εκτός των ελληνικών συνόρωνκαι να προσεγγίσουν νέους πελάτες, να εμπλουτίσουν το εύροςτων παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών τους, να προωθή-σουν ή να υιοθετήσουν τεχνολογικά καινοτομικά προϊόντα, υπη-ρεσίες και διαδικασίες καθώς και να συμμετάσχουν σε ερευνη-τικά προγράμματα μαζί με άλλους εταίρους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Enterprise Europe Network - Hellas(www.enterprise-hellas.gr), αν και ξεκίνησε τη λειτουργία τουτον Ιανουάριο του 2008, έχει να επιδείξει, μέχρι τον Ιούνιο του2009, ένα σημαντικό αριθμό υπηρεσιών που παρασχέθηκανπρος μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ακαδημαϊκούς/ερευνητικούςκαι άλλους φορείς του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Συνολι-κά, δόθηκαν απαντήσεις σε περισσότερα από 7.000 εξειδικευ-μένα ερωτήματα (παροχή πληροφόρησης, συμβουλές, επίλυ-ση αποριών, υποστήριξη σε θέματα διεθνών συνεργασιών) πουαφορούσαν την ισχύουσα νομοθεσία και τις πολιτικές της Ευρω-παϊκής Ένωσης.

Επιπλέον, περισσότερες από 1.000 επιχειρήσεις συμμετείχαν στιςδεκάδες εκδηλώσεις μεταφοράς τεχνολογίας και επιχειρηματι-κές αποστολές που διοργανώθηκαν στην Ελλάδα αλλά και διε-θνώς, στις οποίες πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον 3.500 διμε-ρείς επιχειρηματικές συναντήσεις με σκοπό τη διερεύνησηενδεχόμενων συνεργασιών. Παράλληλα, οι ελληνικοί φορείςείχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για χρηματοδοτικές ευκαι-ρίες ευρωπαϊκών και εθνικών προγραμμάτων, αλλά και για πιοειδικά θέματα (π.χ. κατοχύρωση δικαιωμάτων πνευματικής καιβιομηχανικής ιδιοκτησίας) στο πλαίσιο των περίπου 170 ενημε-ρωτικών ημερίδων και σεμιναρίων που διοργανώθηκαν.

Υποστηρίζοντας τις ελληνικέςεπιχειρήσειςΤο σημαντικότερο χαρακτηριστικό του Enterprise Europe Network- Hellas είναι η δυνατότητα που παρέχει σε επιχειρήσεις καιάλλους φορείς να λαμβάνουν όλες τις πληροφορίες και τη συμ-βουλευτική υποστήριξη που χρειάζονται από οποιονδήποτεσυνεργάτη του δικτύου ανά την Ελλάδα επιθυμούν (one-stopshop), δεδομένης της συμπληρωματικότητας των συνεργατώνκαι της χρήσης αποτελεσματικών εργαλείων εσωτερικής επικοι-νωνίας. Το έργο του δικτύου υλοποιείται από μια κοινοπραξία16 οργανισμών κατανεμημένων σε όλη την ελληνική επικράτεια,οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε θέματα καινοτομίας, μεταφο-ράς τεχνολογίας και διεθνούς συνεργασίας.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το Enterprise Europe Network είναι τομεγαλύτερο δίκτυο ολοκληρωμένης επιχειρηματικής υποστήρι-ξης με περίπου 600 τοπικά σημεία επαφής σε 44 χώρες (κράτημέλη της ΕΕ, υποψήφιες προς ένταξη χώρες, χώρες ΕΟΧ, λοιπέςτρίτες χώρες) και 3.000 εξειδικευμένα στελέχη στην εξυπηρέτη-

Enterprise Europe Network-Hellas: 18 μήνες επιτυχημένης λειτουργίας

ση των επιχειρήσεων. Για την περίοδο 1/1/2008-30/6/2009 εκτι-μάται ότι οι υπογεγραμμένες συμφωνίες διεθνούς επιχειρηματι-κής συνεργασίας (ερευνητικές, τεχνολογικές, εμπορικές) αγγίζουντις 1.500, ξεπερνώντας κατά πολύ τις αρχικές προσδοκίες.

Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη (7-9 Οκτωβρίου2009), στο πλαίσιο της Σουηδικής Προεδρίας της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης, το ετήσιο συνέδριο του ευρωπαϊκού δικτύου με γενικόθέμα: "Rising to the challenge: supporting small business in atime of crisis". Περίπου 800 εταίροι από όλες τις χώρες τουΔικτύου συμμετείχαν στις εργασίες του συνεδρίου, μεταξύ τωνοποίων και 18 εκπρόσωποι του ελληνικού Δικτύου.

Την έναρξη του συνεδρίου κήρυξε η Υπουργός Επιχειρήσεων,Ενέργειας και Επικοινωνιών της Σουηδίας Maud Olofsson, η οποίααναφέρθηκε στη σπουδαιότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσε-ων και την ανάγκη στήριξής τους, ειδικά στην περίοδο της κρί-σης, καθώς και στην αναγκαιότητα μιας νέας στρατηγικής για τηναπασχόληση και την ανάπτυξη. Ακολούθησαν συζητήσεις σχε-τικά με ευρωπαϊκές πολιτικές και δράσεις που ενδιαφέρουν άμε-σα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τέθηκαν ως στόχοι-προτε-ραιότητες για το 2010 η προώθηση της καινοτομίας και τηςδιεθνοποίησης των ΜΜΕ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι το ελληνικό δίκτυο (Enterprise EuropeNetwork - Hellas) διακρίθηκε για την επιτυχή παρουσία του στοετήσιο συνέδριο της Στοκχόλμης με τη συμμετοχή μελών του ωςεισηγητές σε δημόσιες συζητήσεις και με τη βράβευσή του γιατην ανάπτυξη καλών πρακτικών προς όφελος όλων των μελώντου δικτύου αλλά και των αποδεκτών / πελατών του.

Σημειώνεται ότι το Enterprise Europe Network αποτελεί το κύριοεργαλείο του Προγράμματος Πλαίσιο για την Ανταγωνιστικότη-τα και την Καινοτομία (CIP 2007-2013) και δημιουργήθηκε βασι-ζόμενο στην εμπειρία των προγενέστερων δικτύων Euro InfoCenters (Ευρωπαϊκά Κέντρα Πληροφόρησης) και InnovationRelay Centers (Κέντρα Αναδιανομής Καινοτομίας) για να αποτε-λέσει ένα ενιαίο δίκτυο ολοκληρωμένης παροχής υπηρεσιώνπρος τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Στην Ελλάδα, το δίκτυο Enterprise Europe Network-Hellas απο-τελείται από μια κοινοπραξία 16 οργανισμών, αποτελούμενηαπό βιομηχανικούς συνδέσμους, ερευνητικά και τεχνολογικάιδρύματα, εμπορικά και βιομηχανικά επιμελητήρια και καταξιω-μένους φορείς στον χώρο της καινοτομίας και των ΜΜΕ, μεσυντονιστή το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Παρέχει δωρεάν υπη-ρεσίες για διεθνή επιχειρηματική συνεργασία, ενημέρωση γιαευρωπαϊκές πολιτικές, καινοτομία και μεταφορά τεχνολογίας, ενί-σχυση της συμμετοχής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σταευρωπαϊκά προγράμματα για Έρευνα και Τεχνολογία.

iEnterprise Europe Network-Hellashttp://www.enterprise-hellas.gr/

Enterprise Europe Network http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:16 PM Page 2

Page 5: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 3

προωθώνταςτην επιχειρηματικότητα

Βραβείο Καλής Πρακτικής απονεμήθηκε στο Εθνικό Κέντρο Τεκ-μηρίωσης (EKT), συντονιστή του δικτύου Enterprise Europe Network-Hellas, για τον σχεδιασμό και ανάπτυξη του "One-Stop-Shop e-Newsletter" στον τομέα της Υγείας. Το e-Νewsletter διακρίθηκεπανευρωπαϊκά για την ολοκληρωμένη πληροφόρηση, την προ-ώθηση των συνεργασιών και την προβολή των υπηρεσιών τουευρωπαϊκού Δικτύου Enterprise Europe Network. Η βράβευσηέγινε κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου του Δικτύου στις 7-9 Οκτωβρίου, στη Στοκχόλμη.

Τα Βραβεία Καλής Πρακτικής (Βest Practice Awards) απονέμονταισε 4 κατηγορίες από τον ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό γιατην Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία (Executive Agency forCompetitiveness and Innovation, EACI), μετά από ψηφοφορίατων μελών του Δικτύου. Στόχος είναι η διάδοση καινοτόμων εργα-λείων και υπηρεσιών που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα τωνευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Το ελληνικό δίκτυο Enterprise EuropeNetwork-Hellas συμμετείχε με 4 καλές πρακτικές.

Το "One-Stop-Shop e-Newsletter" βραβεύτηκε στην κατηγορία"Επικοινωνία-Εργαλεία-Διαδικασίες προώθησης του Δικτύου".Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό δελτίο που σχεδίασε και ανέπτυξετο ΕΚΤ, στο πλαίσιο των ψηφιακών εκδόσεων του, για την κάλυ-ψη των επικοινωνιακών αναγκών της ομάδας εργασίας του Δικτύ-ου για τον τομέα της Υγείας (Healthcare Sector Group). To e-Newsletter καλύπτει μια ευρεία θεματολογία: διεθνείς εκδηλώσεις,επιχειρηματικές, τεχνολογικές και ερευνητικές συνεργασίες επιχει-ρήσεων εντός και εκτός Ευρώπης, ευκαιρίες χρηματοδότησης καιευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας και τεχνολογίας, νέα σχετικάμε νομοθεσία και πολιτικές της ΕΕ, ιστορίες επιτυχίας του Δικτύ-ου, χρήσιμους συνδέσμους και στοιχεία επικοινωνίας, κ.ά. Το e-Newsletter αποστέλλεται σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς

Πανευρωπαϊκή διάκριση ΕΚΤ για το "One-Stop-Shop e-Newsletter" στον τομέα της υγείας

και ιδιώτες σε όλη την Ευρώπη, 2-3 φορές ανά έτος, ηλεκτρονι-κά, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.

Η αξιολόγηση των πρακτικών έγινε από επιτροπή εμπειρογνωμό-νων με κριτήρια την ποιότητα, την καινοτομικότητα, τη συνάφειαμε τους στόχους του Δικτύου, αλλά και τη δυνατότητα προσαρ-μογής στις ανάγκες των μελών του Δικτύου. Στο Συνέδριο, όπουέγινε η βράβευση, συμμετείχαν περισσότεροι από 750 εκπρόσω-ποι φορέων και επιχειρήσεων από όλη την Ευρώπη και πραγμα-τοποιήθηκαν εργαστήρια, εκδηλώσεις δικτύωσης, συναντήσεις,κ.λπ., με στόχο την καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία των εθνι-κών κοινοπραξιών που αποτελούν το Enterprise Europe Network.

iOne-Stop-Shop e-Newsletter (Healthcare Sector Group) http://www.enterprise-hellas.gr/publications/sector_enewsletters/

Πρόσκληση για συμμετοχή στο διεθνέςForum επιχειρηματικών συναντήσεων πουπραγματοποιείται από τις 15 έως τις 18Φεβρουαρίου 2010 στη Βαρκελώνη απευ-θύνει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ),συντονιστής του Enterprise Europe Network-Hellas. Η εκδήλωση διοργανώνεται στοπλαίσιο του Mobile World Congress 2010που αποτελεί το κορυφαίο γεγονός για τιςεταιρείες που παρέχουν προϊόντα και εφαρ-μογές στον χώρο της Κινητής Τηλεφωνίας.

Η εκδήλωση θα δώσει τη δυνατότητα σεσυμμετέχοντες από όλη την Ευρώπη ναπαρουσιάσουν τα προϊόντα και τις υπη-ρεσίες τους και να βρουν τους κατάλλη-λους συνεργάτες. Θα πραγματοποιηθούνδιμερείς προκαθορισμένες συναντήσειςμεταξύ των συμμετεχόντων, με βάση τηζήτηση και την προσφορά τεχνολογίας(προϊόντα & τεχνογνωσία) και επιχειρη-ματικών προτάσεων συνεργασίας. Είναισημαντικό να αναφερθεί ότι μεγάλοι τηλε-πικοινωνιακοί κολοσσοί έχουν αναζητή-σει συνεργασίες και προϊόντα μικρότερων

εταιρειών σε παρόμοιες εκδηλώσεις περα-σμένων ετών.

Η συμμετοχή στο Forum είναι δωρεάν, ενώεπιπλέον θα δοθεί στους συμμετέχοντες,χωρίς κόστος, βασικό εισιτήριο εισόδουστην έκθεση Mobile World (κανονικής τιμής600 ευρώ). Για τις εταιρείες που αναζη-τούν συνεργασίες και δεν μπορούν να μετα-βούν στην εκδήλωση, θα υπάρξει η δυνα-τότητα εκπροσώπησής τους από το ΕΚΤ.

Οσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στοForum μπορούν να απευθυνθούν για περισ-σότερες πληροφορίες και διευκρινίσεις στοΕKT (κ. Κωνσταντίνο Καραμάνη, τηλ.: 2107273918, e-mail: [email protected]).

Διεθνές Forum επιχειρηματικών συναντήσεωνστο Mobile World Congress

iΔιεθνές Forum επιχειρηματικών συναντήσεων στο Mobile World Congress 2010 http://www.enterprise-hellas.eu/events/details.dot?inode=7433

Mobile World Congress 2010 http://www.mobileworldcongress.com/index.htm

Enterprise Europe Network-Hellas http://www.enterprise-hellas.eu/

ΕΚΤhttp://www.ekt.gr/

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 3

Page 6: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

Αύξηση των επενδύσεων έρευνας στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20094

προωθώνταςτην επιχειρηματικότητα

Οι εταιρικές επενδύσεις έρευνας και ανάπτυ-ξης αυξήθηκαν παγκοσμίως κατά 6,9% το2008, παρά την οικονομική κρίση, σύμφωναμε τη μελέτη "EU Industrial R&D InvestmentScoreboard" που δημοσίευσε πρόσφατα ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή. Οι επενδύσεις των επι-χειρήσεων με έδρα στην Ευρώπη αυξήθηκανκατά 8,1%, ποσοστό υψηλότερο από το αντί-στοιχο των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Όσον αφο-ρά την Ελλάδα, 4 εταιρείες περιλαμβάνονταιστον πίνακα των 1.000 πρώτων ευρωπαϊκώνεταιρειών (Pharmathen, Intralot, Altec καιEpsilon net) για βιομηχανικές επενδύσεις στηνέρευνα.

Οι "έξυπνες" επενδύσεις των ευρωπαϊκώνεπιχειρήσεων στην έρευνα είναι καλή είδηση,σύμφωνα με τον Επίτροπο για την επιστήμηκαι την έρευνα Janez Potocnik, καθώς αποτελεί την καλύτερηστρατηγική για να βγουν ενισχυμένες από την κρίση. Πράγματι,οι ευρωπαϊκές εταιρείες κατόρθωσαν να διατηρήσουν την αύξη-ση των επενδύσεών τους στην έρευνα σχεδόν αμετάβλητη στο8,1%, από 8,8% το 2007, ενώ στις αμερικανικές εταιρείες μει-ώθηκε από 8,6% το 2007 σε 5,7% το 2008. Οι εταιρείες πουεδρεύουν σε χώρες με αναδυόμενη οικονομία συνέχισαν ναπαρουσιάζουν την υψηλότερη ανάπτυξη σε Έρευνα & Ανάπτυ-ξη (Ε&Α): επικεφαλής η Κίνα με αύξηση 40%, ακολουθούν ηΙνδία (27,3%), η Ταϊβάν (25,1%) και η Βραζιλία (18,6%).

Δύο εταιρείες της ΕΕ περιλαμβάνονται στηνπρώτη δεκάδα: η Volkswagen στην 3η θέση,με επενδύσεις Ε&Α ύψους 5,93 δισ. ευρώ καιη Nokia στην 8η. Ο μεγαλύτερος επενδυτήςστον τομέα της Ε&Α παγκοσμίως ήταν η ToyotaMotor, με 7,61 δισ. ευρώ. Εξάλλου, σύμ-φωνα με την έκθεση, οι εταιρείες από τις ανα-δυόμενες χώρες παρουσιάζουν την υψηλότε-ρη αύξηση στις επενδύσεις Έρευνας & Ανάπτυξης.

Οι τομείς που, παγκοσμίως, συγκεντρώνουντις μεγαλύτερες επενδύσεις είναι τα φαρμα-κευτικά προϊόντα και η βιοτεχνολογία (Παγκό-σμια: 18,9%, ΗΠΑ: 25%), ενώ ακολουθούνη αυτοκινητοβιομηχανία και τα εξαρτήματα(Παγκόσμια: 17,1%, ΕΕ: 25%, Ιαπωνία: 27%).Οι εταιρείες της ΕΕ προπορεύονται στους τομείςέρευνας μεσαίας/υψηλής και μεσαίας/χαμηλής

έντασης, όπως τα αυτοκίνητα και εξαρτήματα, ο ηλεκτρονικόςκαι ηλεκτρικός εξοπλισμός ή η χημική βιομηχανία, ενώ οι εται-ρείες των ΗΠΑ έχουν ηγετική θέση σε τομείς υψηλής έντασης.

Ο πίνακας των 1.000 ευρωπαϊκών επιχειρήσεων με τις μεγαλύ-τερες επενδύσεις στην έρευνα περιλαμβάνει 4 ελληνικές επιχει-ρήσεις:

• Η φαρμακευτική εταιρεία Pharmathen βρίσκεται στη 355ηθέση, με επενδύσεις 29,98 εκατ. ευρώ (αύξηση 61,3% σεσχέση με το 2007). Η εταιρεία απασχολεί 313 υπαλλήλουςκαι το ποσοστό των επενδύσεων στην έρευνα προς τις καθα-ρές πωλήσεις είναι 40,4%

• Η εταιρεία πληροφορικής Intralot βρίσκεται στη 590η θέση,με επενδύσεις 13,58 εκατ. ευρώ (μείωση 8% σε σχέση μετο 2007). Απασχολεί 4.706 υπαλλήλους και το ποσοστότων επενδύσεων στην έρευνα προς τις καθαρές πωλήσειςείναι 1,3%

• Η εταιρεία πληροφορικής Altec βρίσκεται στη 922η θέση,με επενδύσεις 5,16 εκατ. ευρώ (μείωση 1,7% σε σχέση μετο 2007). Απασχολεί 1.088 υπαλλήλους και το ποσοστότων επενδύσεων στην έρευνα προς τις καθαρές πωλήσειςείναι 2,3%

• Η εταιρεία πληροφορικής Epsilon net βρίσκεται στη 950ηθέση, με επενδύσεις 4,94 εκατ. ευρώ (μείωση 7,8% σε σχέ-ση με το 2007). Απασχολεί 174 υπαλλήλους και το ποσο-στό των επενδύσεων στην έρευνα προς τις καθαρές πωλή-σεις είναι 56%.

iThe 2009 EU Industrial R&D Investment Scoreboardhttp://iri.jrc.ec.europa.eu/research/scoreboard_2009.htm

Pharmathenhttp://www.pharmathen.gr/

Intralothttp://www.intralot.com

Altechttp://www.altec.gr/

Epsilon nethttp://www.epsilonnet.gr/

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 4

Page 7: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 5

προωθώνταςτην επιχειρηματικότητα

Μανιφέστο για τη δημιουργικότητα και την καινοτομία στην Ευρώπη Ευρωπαϊκό Έτος Δημιουργικότητας και Καινοτομίας το 2009και ένα φιλόδοξο μανιφέστο -υπογεγραμμένο από εξέχουσεςπροσωπικότητες από τον χώρο της επιστήμης, της τέχνης καιτων επιχειρήσεων- έρχεται να επικυρώσει τη σημασία της δημι-ουργικής σκέψης και της καινοτομίας στην προσπάθεια για τηνανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας και την ανεύρεση λύσε-ων στα σύγχρονα προβλήματα.

Κορυφαίες ευρωπαϊκές προσωπικότητες από τους τομείς τουπολιτισμού, της επιστήμης, των επιχειρήσεων, της εκπαίδευ-σης και του σχεδιασμού προσωπικότητες (μεταξύ άλλον οKarlheinz Brandenburg, εφευρέτης του mp3, ο Erne Rubik,εφευρέτης του Κύβου του Ρούμπικ, ο Jean-Philippe Courtois,πρόεδρος της Microsoft International, και η Rita Levi-Montalcini,νευρολόγος κάτοχος του βραβείου Νόμπελ) εξέτασαν, με τηνιδιότητά τους ως πρέσβεις για το Ευρωπαϊκό Έτος δημιουργι-κότητας και καινοτομίας, σε συζητήσεις που έγιναν κατά τη διάρ-κεια του έτους στις Βρυξέλλες, καίρια ζητήματα γύρω από τηδημιουργικότητα και την καινοτομία.

Το αποτέλεσμα ήταν ένα Μανιφέστο, το οποίο περιγράφει τρό-πους με τους οποίους η Ευρώπη θα μπορούσε να γίνει κινη-τήρια δύναμη για νέες ιδέες και αλλαγές. Στόχος του είναι νασυμβάλει στη διαμόρφωση του οράματος της Ευρωπαϊκής Ένω-σης σχετικά με τον ρόλο της δημιουργικότητας και της καινο-τομίας που θα τροφοδοτήσει τη στρατηγική της Ένωσης τη δεκα-ετία 2010-2020. Οι "επτά εντολές" του εγγράφου, οι οποίεςυποστηρίζονται από ισάριθμες δράσεις, είναι οι εξής:

1. Υποστήριξη της δημιουργικότητας σε μια δια-δικασία διά βίου μάθησης, με τον συνδυασμόθεωρίας και πράξης.

2. Να καταστούν τα σχολεία και τα πανεπιστήμιατόποι όπου οι σπουδαστές και οι εκπαιδευτικοίθα συμμετέχουν στη δημιουργική σκέψη και τηνπρακτική εκμάθηση.

3. Μετατροπή των θέσεων εργασίας σε τόπουςμάθησης.

4. Προώθηση ενός ισχυρού, ανεξάρτητου και πολύ-μορφου πολιτιστικού τομέα που να μπορεί ναστηρίζει τον διαπολιτισμικό διάλογο.

5. Προώθηση της επιστημονικής έρευνας για τηνκατανόηση του κόσμου, τη βελτίωση της ζωήςτων ανθρώπων και την ενθάρρυνση της καινο-τομίας.

6. Προώθηση των διεργασιών σχεδιασμού, τηςσκέψης και των μέσων, της κατανόησης τωναναγκών, των συναισθημάτων, των προσδο-κιών και των ικανοτήτων των χρηστών.

7. Υποστήριξη της επιχειρηματικής καινοτομίας,που συμβάλλει στην ευημερία και τη βιωσιμό-τητα.

iΜανιφέστο - Κείμενο http://create2009.europa.eu/fileadmin/Content/Downloads/PDF/Manifesto/manifesto.el.pdf

Μανιφέστο - Δελτίο Τύπου Ε.Ε. http://ec.europa.eu/ellada/news/news/20091112_manifest_el.htm

Ευρωπαϊκό Έτος δημιουργικότητας και καινοτομίαςhttp://www.create2009.europa.eu/

Περισσότερα Νέα για Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία στη διεύθυνση:

www.enterprise-hellas.gr/news

Με τους επιλεγμένους άξονες δράσης (Επένδυση στη γνώση,Επαναπροσδιορισμός της εκπαίδευσης, Ανταμοιβή της πρωτο-βουλίας, Πολιτιστική στήριξη, Προώθηση της καινοτομίας, Σκέ-ψη σε παγκόσμιο πλαίσιο και Πράσινη οικονομία), οι Πρε-σβευτές επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, την ανάγκη για περισσότερεςεπενδύσεις - δημόσιες και ιδιωτικές - στην απόκτηση και εφαρ-μογή των γνώσεων. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα πάντα με το μανι-φέστο, σημαίνει περισσότερες δαπάνες στους τομείς της επι-στήμης, της τεχνολογίας και του σχεδιασμού. Ταυτόχρονα,όμως, σημαίνει και ότι πρέπει να διατεθούν περισσότερα χρή-ματα για να μπορέσει ο κόσμος να παρακολουθήσει τις εξελί-ξεις, π.χ. μέσω προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης καιδια βίου μάθησης.

Η ομάδα τονίζει επίσης την ανάγκη υποστήριξης του κλάδουτου πολιτισμού, με τη δημιουργία νέων γεφυρών ανάμεσα στηντέχνη, τη φιλοσοφία, την επιστήμη και τις επιχειρήσεις. Επιση-μαίνει ότι η προώθηση της καινοτομίας στις φτωχές χώρες απο-τελεί ηθική υποχρέωση και μειώνει τη μεταναστευτική πίεση,ενώ καταλήγει με την πεποίθηση πως η δημιουργικότητα είναιτο βασικό εργαλείο για την εξεύρεση λύσεων που συνδυάζουντη βιωσιμότητα με την ευημερία.

Οι πρέσβεις παρέδωσαν το μανιφέστο στον πρόεδρο της Επι-τροπής κ. Jose Manuel Barroso σε τελετή που πραγματοποιή-θηκε στην αίθουσα Τύπου της Επιτροπής. Ο κ. Barroso δήλω-σε πως η Ευρώπη χρειάζεται αυτό το κοινό όραμα που μοιράζονταιοι Πρεσβευτές και το οποίο θα μεριμνήσει ώστε να ενσωμα-τωθεί στη νέα στρατηγική της Επιτροπής για την ΕΕ του 2020.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 5

Page 8: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

Δυο νέα ρομπότ για την ανίχνευση και τονεντοπισμό επιζώντων σε χώρους που έχουνυποστεί φυσική καταστροφή ανέπτυξε ηερευνητική ρομποτική ομάδα PANDORAτου Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικώνκαι Μηχανικών Υπολογιστών (ΤΗΜΜΥ)του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσα-λονίκης. Τα νέα αυτά ρομπότ, εξελίσσουντο προηγούμενο έργο της ομάδας, η οποίαέχει διακριθεί σε διαγωνισμούς ρομποτι-κής στην Κίνα και την Αυστρία, ενώ απέ-σπασε πρόσφατα και Βραβείο Καινοτομίαςαπό την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ.

Η αρχική δραστηριότητα της ομάδας αφο-ρούσε την κατασκευή ενός ρομποτικούβραχίονα τεσσάρων βαθμών ελευθερίας,που χάρισε στην ομάδα των φοιτητών τηνπρώτη θέση σε σχετικό πανελλήνιο φοι-τητικό διαγωνισμό. Ο βραχίονας είχε τηδυνατότητα να αναγνωρίζει, να συλλαμ-βάνει και να μετακινεί αντικείμενα, τα οποίαβρίσκονται μέσα στο πεδίο δράσης του.

Στη συνέχεια η PANDORA προχώρησεστην ανάπτυξη ενός ρομποτικού οχήμα-τος, το οποίο, με ή χωρίς την ανθρώπινηπαρέμβαση, είναι σε θέση να ανιχνεύειθύματα μετά από καταστροφές μεγάληςκλίμακας (φυσικές και μη), και συμμετεί-χε στον διεθνή διαγωνισμό ρομποτικήςRoboCup 2008 (κατηγορία RoboRescue)(14-10/07/2008), στην πόλη Σουζού τηςΚίνας, συναγωνιζόμενη αντίστοιχες εφευ-ρέσεις πανεπιστημίων από ολόκληρο τονκόσμο. Η ομάδα PANDORA κατέλαβε την9η θέση ανάμεσα στις 18 συμμετοχές τουτελικού.

Πρόκειται για ένα όχημα μήκους 50 περί-που εκατοστών, το οποίο φέρει αισθητή-ρες υπερήχων, υπερύθρων, ήχου, εικό-νας, θερμότητας και διοξειδίου του άνθρακα,που του δίνουν τη δυνατότητα πλοήγη-σης στο χώρο και εντοπισμού πιθανώνθυμάτων, καθώς και ηλεκτρονικά και υπο-λογιστικά συστήματα, τα οποία αναλαμ-βάνουν την επεξεργασία των δεδομένωνπου συλλέγει το ρομπότ. Σκοπός του οχή-ματος είναι να μπορεί να κινείται με άνε-ση στο ανώμαλο πεδίο που δημιουργείμια φυσική καταστροφή, να εντοπίζει ταθύματα και να ενημερώνει έγκαιρα καιαποτελεσματικά τα σωστικά συνεργεία.

Το όχημα έχει τη δυνατότητα τόσο αυτό-νομης όσο και τηλεχειριζόμενης πλοήγη-σης στο χώρο, με αυτονομία περίπου 30λεπτά, για αναγνώριση των πιθανών θυμά-των. Το ρομπότ χρησιμοποιεί τους αισθη-τήρες του για να αναγνωρίζει τα θύματα

από τα σημεία ζωής τους: ήχος, κίνηση,μορφή, υφή δέρματος, συγκεκριμένη θερ-μοκρασία, εκπνοή διοξειδίου του άνθρα-κα. Κατά τη διάρκεια της πλοήγησής του,το όχημα έχει τη δυνατότητα χαρτογρά-φησης του χώρου, δημιουργώντας τελικάένα χάρτη, στον οποίο εκτός από τα εμπό-δια σημειώνονται οι θέσεις των εντοπι-σμένων θυμάτων καθώς και η πορεία πουακολουθήθηκε για την προσέγγισή τους.

Με βάση την εμπειρία από τη συμμετοχήστον διαγωνισμό RoboCup, η ερευνητικήομάδα πραγματοποίησε αλλαγές στον τρό-πο κίνησης του αρχικού οχήματος, καθώςκαι στον τρόπο προσέγγισης των θυμά-των από τον ρομποτικό βραχίονα, καιενσωμάτωσε στους μηχανοκίνητους δια-σώστες της νέους αισθητήρες για την ακρι-βέστερη χαρτογράφηση του χώρου.

Ειδικότερα, σχεδιάστηκαν και κατασκευ-άστηκαν δύο νέα ρομποτικά οχήματα. Τοπρώτο όχημα έχει σκοπό την αυτόνομηπλοήγησή του στον χώρο καταστροφήςκαι διαθέτει αλγορίθμους τεχνητής νοη-μοσύνης. Το δεύτερο ρομπότ διαθέτει ικα-νότητες κίνησης σε πιο περίπλοκο περι-βάλλον και ο έλεγχός του γίνεται μετηλεχειρισμό.

Σημειώνεται ότι, σε παγκόσμια κλίμακα,η κατασκευή μίας ρομποτικής πλατφόρ-μας ικανής να κινείται σε πραγματικό περι-βάλλον καταστροφών είναι ακόμη σε ερευ-νητικό επίπεδο. Το γεγονός αυτό καθιστάακόμη πιο σημαντικό το έργο της ομάδαςPANDORA, η οποία προκρίθηκε στονπαγκόσμιο διαγωνισμό RoboCup Rescue2009 (29/6-5/7/2009, Graz, Αυστρία),κερδίζοντας τη δέκατη θέση (μεταξύ των20 διαγωνιζομένων του τελικού) και ταυ-τόχρονα την πρώτη βαθμολογικά θέσηανάμεσα στις ευρωπαϊκές ομάδες πουσυμμετείχαν.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20096

αξιοποιώνταςτην έρευνα

Η PANDORA και η RΟΧΑΝΕ σώζουν ζωές!Έχουν αναπτυχθεί από Έλληνες φοιτητές, έχουν διακριθεί σε εθνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς και η αποστολή τους είναι νασώζουν ζωές! Η "Πανδώρα" και η "Ρωξάνη", τα δυο ρομπότ του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπο-λογιστών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Τμήματος Βιομηχανικής Πληροφορικής του ΤΕΙ Καβάλας,αντίστοιχα, αναζητούν και βοηθούν επιζώντες σε χώρους που έχουν υποστεί φυσική καταστροφή.

PANDORA: Ρομπότ διάσωσης από τους φοιτητές του ΑΠΘ

Σημειώνεται ότι στην πρόσφατη απονομήτων Βραβείων Αριστείας και Καινοτομίας2009 που διοργάνωσε η Επιτροπή Ερευ-νών του ΑΠΘ, η ομάδα ξεχώρισε, επίσης,αποσπώντας Βραβείο Καινοτομίας. Επί-σης, το ρομποτικό όχημα αυτόματης πλοή-γησης παρουσιάστηκε πρόσφατα στηνεκδήλωση Athens Digital Week στο Γκά-ζι, κερδίζοντας την τρίτη θέση στον δια-γωνισμό του κοινού για την πιο ενδιαφέ-ρουσα ρομποτική κατασκευή.

H ομάδα PANDORA (Program for theAdvancement of Non Directed OperatingRobotic Agents) αποτελείται από προ-πτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητέςτου Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσ-σαλονίκης, οι οποίοι ενδιαφέρονται για ταθέματα της ρομποτικής και τη χρήση τουςγια ανθρωπιστικούς σκοπούς, με την καθο-δήγηση και συνεχή υποστήριξη καθηγη-τών του ΤΗΜΜΥ (Bασίλειος Πετρίδης, ΖωήΔουλγέρη και Λουκάς Πέτρου).

Η σχεδίαση του μηχανολογικού και τουηλεκτρονικού τμήματος του κάθε οχήμα-τος έγινε από τα μέλη της ομάδας. Η μηχα-νολογική κατασκευή πραγματοποιήθηκεαπό ελληνικά μηχανουργεία. Το συνολι-κό κόστος υλικών (μηχανολογικής κατα-σκευής, κινητήρων, υπολογιστή, αισθη-τήρων, μικροελεγκτών και μπαταριών)ήταν περίπου 23.000 ευρώ. Η χρηματο-δότηση της ομάδας έγινε αποκλειστικάαπό τους πόρους του Τομέα Ηλεκτρονι-κής και Υπολογιστών του ΤΗΜΜΥ, τωνεργαστηρίων Αυτοματοποίησης και Ρομπο-τικής και Αρχιτεκτονικής Υπολογιστών καιΣυστημάτων, της Πρυτανείας και της Επι-τροπής Ερευνών του ΑΠΘ. Υπήρξαν επί-σης χορηγίες μικρής κλίμακας από τοΥπουργείο Μακεδονίας-Θράκης και τιςεταιρείες i4G AE και Klefer ΑΕ.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 6

Page 9: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

Είναι νέo, μοναδικό, μπορεί να κινείται μεευελιξία σε χαλάσματα και να σώζει ζωές,και ακούει στο όνομα ROXANE. Ζητεί ναπροωθηθεί στη βιομηχανική παραγωγή γιανα αναλάβει δράση, εντοπίζοντας και βοη-θώντας επιζώντες μετά από φυσικές κατα-στροφές. Πρόσφατα, έκανε τους δημιουρ-γούς της, από το ΤΕΙ Καβάλας, υπερήφανους,καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στο δια-γωνισμό ανάδειξης, από το κοινό, της καλύ-τερης ρομποτικής κατασκευής στο πλαίσιοτης έκθεσης ψηφιακής τεχνολογίας και και-νοτομίας Athens Digital Week 2009.

Η ROXANE, ένα καινοτόμο αυτοματοποι-ημένο όχημα ανεύρεσης επιζώντων μετάαπό φυσικές καταστροφές, γεννήθηκε τονΑπρίλιο του 2009. Περήφανοι γονείς, δυο φοιτητές του Τμήμα-τος Βιομηχανικής Πληροφορικής του ΤΕΙ Καβάλας. Οι ΓαβριήλΚαρπάθιος και Κωνσταντίνος Αγγελος Παντελής κατασκεύασαντο ρομποτικό όχημα ανεύρεσης επιζώντων στο πλαίσιο της πτυ-χιακής τους εργασίας, υπό την εποπτεία του καθηγητή ΔημήτρηΠογαρίδη και με χρηματοδότηση από το Κέντρο ΤεχνολογικήςΈρευνας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης του ΤΕΙ Καβάλας.

Πρόκειται, σύμφωνα με τον Δ. Πογαρίδη, για μια πρωτοπορια-κή εργασία, άρτια τεχνολογικά, που μπορεί να αποτελέσει έναναπό τους καλύτερους συμμάχους και βοηθούς των διασωστώνπου επεμβαίνουν μετά από σεισμούς ή μεγάλες καταστροφές,ψάχνοντας για επιζώντες. Η κατασκευή της Ρωξάνης κόστισε 1.200ευρώ. Εάν πάντως το όχημα βρει το δρόμο του για τη μαζικήπαραγωγή, το κόστος του δεν θα ξεπερνά τα 500 ευρώ, υπο-στηρίζει ο Δ. Πογαρίδης.

Το σύστημα R.OX.AN.E (Ρομποτικό Όχημα Ανεύρεσης Επιζώ-ντων) αποτελείται από δύο μέρη: Το κέντρο ελέγχου και το τηλε-κατευθυνόμενο ρομποτικό όχημα. Το κέντρο ελέγχου διαθέτεισύστημα τηλεκατεύθυνσης και τηλεελέγχου, οθόνη LCD 7'' στηνοποία μεταφέρεται η εικόνα που βλέπει η κάμερα του οχήμα-τος, ένα hands-free για ακουστική επικοινωνία με τον επιζώντα,καθώς και δύο οθόνες υγρών κρυστάλλων, που δείχνουν κάθεστιγμή στον χειριστή τη λειτουργική κατάσταση του οχήματος,ώστε να μπορεί να το αποσύρει όταν χρειάζεται. Ο χειριστής λαμ-βάνει έτσι, μέσω του κέντρου ελέγχου, τις κατάλληλες οπτικοα-κουστικές πληροφορίες για τον εντοπισμό του επιζώντα και τηνπαροχή ψυχολογικής υποστήριξης.

Το όχημα κινείται με ερπύστριες μεγάλου ανοίγματος που τουεπιτρέπουν να κινείται με ευκολία σε ανώμαλο έδαφος (π.χ.χαλάσματα) χωρίς να ανατρέπεται. Διαθέτει κάμερα νυκτερινήςλήψης με δυνατότητα περιστροφής 180 μοιρών οριζόντια και 90μοιρών κατακόρυφα, μικρόφωνο και ηχείο για αμφίδρομη ηχη-τική επικοινωνία χρήστη-οχήματος, καθώς και ανιχνευτή διοξει-δίου του άνθρακα (που μπορεί να ανιχνεύει την ανθρώπινη ανα-

πνοή). Ο εντοπισμός, δηλαδή, επιζώντωνμπορεί να γίνει είτε οπτικά, μέσω της κάμε-ρας, είτε ηχητικά, είτε μόνο μέσω της ανα-πνοής του επιζώντος.

Επίσης, το όχημα διαθέτει ανιχνευτή καπνούκαι σύστημα πυρόσβεσης ώστε να μπορείνα σβήσει μικρού μεγέθους εστία φωτιάς,που μπορεί να απειλεί τον επιζώντα. Επι-πλέον το όχημα φέρει ένα αυτόματο σύστη-μα φώτων πλοήγησης, έναν πομπό GSMπου δίνει τη δυνατότητα εντοπισμού τουστίγματος του οχήματος μέσω δορυφόρου,δυνατότητα αυτοελέγχου των αισθητηρίωνκαι των ενεργοποιητών του μέσω Διαδι-κτύου και τοπικού δικτύου.

Ο προϊστάμενος του Τμήματος Βιομηχανικής Πληροφορικής Στέ-λιος Παπαδάκης είπε, σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε μετάτη βράβευση της "Ρωξάνης" στο Athens Digital Week, πως"στην εποχή της γνώσης και των νέων τεχνολογιών η καλλιέρ-γεια πνεύματος καινοτομίας αποτελεί πρώτη προτεραιότητα καιθεμελιώδη πολιτική του τμήματος", επισημαίνοντας ότι "για τονλόγο αυτό το Τμήμα Βιομηχανικής Πληροφορικής ευνοεί τη δυνα-τότητα ανάληψης ερευνητικής και καινοτόμου δράσης από τουςνέους και θέλουμε η έρευνα να αποτελεί επιλογή και όχι λύσηανάγκης για αυτούς".

Στόχος της ομάδας του ΤΕΙ Καβάλας για τα επόμενα χρόνια είναιη ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος Έρευνας και Διά-σωσης επιζώντων που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν πλη-γεί από φυσικές καταστροφές. Στόχος του βελτιωμένου συστή-ματος είναι η έξυπνη διαχείριση των δεδομένων από τα αισθητήριατου οχήματος, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία της ομάδας για τηνεπεξεργασία της εικόνας σε πραγματικό χρόνο από την πληγεί-σα περιοχή (με την ύπαρξη καπνού) και την απόδοση της βελ-τιωμένης εικόνας (που αποκαλύπτει ανθρώπους, πυροσβέστεςκαι αντικείμενα).

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 7

αξιοποιώνταςτην έρευνα

ROXANE: ένα ρομπότ στην προστασία του πολίτη

iΣχετικό Δελτίο Τύπου ΑΠΘ http://press.auth.gr/news/wordpress/?p=11300

Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών καιΜηχανικών Υπολογιστών του Α.Π.Θ.http://www.ee.auth.gr/

Tεχνολογικοί αγώνες RoboCup 2008,2009http://robocup-cn.org/http://www.robocup.org/ http://robocup2009.org

iΤΕΙ Καβάλας – Τμήμα Βιομηχανικής Πληροφορικής http://iiwm.teikav.edu.gr/ii/

Ψηφιακά Μικροϋπολογιστικά Συστήματα http://iiwm.teikav.edu.gr/website/website/

Σχετικό άρθρο εφημερίδας Εβδόμη της Καβάλαςhttp://www.evdomi.gr/pub/starcms/repository/static/articles/ar_37429_1.asp

Athens Digital Week 2009http://www.athensdigitalweek.org/#robotics

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητήΛουκά Πέτρου: "Στόχοι της PANDORAείναι η συνεχής βελτίωση των ρομποτι-κών οχημάτων, η ενσωμάτωση των ερευ-νητικών αποτελεσμάτων των υποψηφίωνδιδακτόρων στις διαδικασίες πλοήγησηςτου οχήματος και αναγνώρισης θυμάτων,η συνεργασία με άλλες ομάδες, με εται-ρείες ρομποτικής και ομάδες διάσωσηςκαθώς και η συμμετοχή σε διαγωνισμούς."

Στο ερώτημα "Ποιες είναι οι προοπτικέςόσον αφορά την επιχειρησιακή αξιοποίη-ση των ρομπότ" ο Λ. Πέτρου δηλώνει στο

περιοδικό: "Η περσινή μας πλατφόρμαπαρουσιάστηκε στη Διεθνή Έκθεση Θεσ-σαλονίκης 2008 όπου και προσεγγίστη-κε από ανθρώπους των ελληνικών ομά-δων διάσωσης και του ελληνικούσεισμολογικού ινστιτούτου οι οποίοι έδει-ξαν ενδιαφέρον στη χρήση των ρομποτι-κών πλατφορμών σε πραγματικές συν-θήκες. Η φετ ινή μας πλατφόρμαπαρουσιάστηκε στην Athens Digital Week2009. Επιθυμητή είναι η πρακτική αξιο-ποίηση του ρομποτικού οχήματος και οισχετικοί οργανισμοί θα μπορούσαν ναβοηθήσουν προς την κατεύθυνση αυτή."

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 7

Page 10: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20098

αξιοποιώνταςτην έρευνα

νοτόμος τεχνολογία, η αναγνώριση της ταυ-τότητας του εμφανιζόμενου σε μια φωτο-γραφία, αρχίζει να παρουσιάζει συνεπή απο-τελέσματα μετά από 5 με 10 φωτογραφίεςστις οποίες έχει επισημανθεί το συγκεκρι-μένο πρόσωπο.

Το νέο λογισμικό βρίσκεται σε στάδιο δοκι-μών από το γαλλικό φωτογραφικό πρα-κτορείο Photo12 και την Ιταλική ΚρατικήΒιβλιοθήκη Μοντέρνας και Σύγχρονης Ιστο-ρίας (Italian State Library of Modern andContemporary History), αμφότεροι εταίροιτου έργου IMAGINATION, καθώς και απόπλειάδα γερμανών φωτογράφων. Μια betaέκδοση διατίθεται για δοκιμή στον δικτυα-κό τόπο του ImageNotion Ltd (www. imageno-tion.com), μια εταιρεία τεχνοβλαστό πουδημιουργήθηκε από μέλη του έργου γιατην εμπορευματοποίηση του λογισμικού.

Επί του παρόντος γίνονται προσπάθειες γιατην τελειοποίηση του λογισμικού, το οποίοαναμένεται να βγει στην αγορά τον επόμε-νο χρόνο. Αρχικά θα απευθύνεται σε επαγ-γελματίες χρήστες -κυρίως φωτογραφικάπρακτορεία, αρχεία και τράπεζες ψηφιακώνφωτογραφιών, ενώ στη συνέχεια θα μπο-ρεί να διατεθεί σαν υπηρεσία σε ανεξάρ-τητους φωτογράφους, αλλά και να χρησι-μοποιηθεί σαν ενσωματωμένη εφαρμογήσε δικτυακούς τόπους όπως το Facebookή το Flickr.

Ένα καινοτόμο λογισμικό που απλοποιείτην αναζήτηση, οργάνωση και πλοήγησησε συλλογές ψηφιακών εικόνων αναπτύ-χθηκε από Ευρωπαίους ερευνητές και ανα-μένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά το2010. Πρόκειται για το ImageNotion, απο-τέλεσμα του έργου IMAGINATION (Image-based navigation in multimedia archives),που έχει στόχο να διευκολύνει τους χρή-στες ψηφιακών συλλογών φωτογραφιών,ενσωματώνοντας μια σειρά καινοτόμωντεχνολογιών.

To ImageNotion αξιοποιεί τη σημασιολο-γική περιγραφή και αναζήτηση εικόνων, μιατεχνολογία που συνδέει το περιεχόμενο τηςεικόνας με έννοιες κατανοητές σε έναν υπο-λογιστή, σε συνδυασμό με διάφορες άλλεςτεχνολογίες. Με αυτόν τον τρόπο, το νέολογισμικό μπορεί, για παράδειγμα, να ανα-γνωρίσει αντικείμενα, να εντοπίσει πρόσω-πα και να εφαρμόσει εξαγωγή δεδομένωνσε κείμενο, απλοποιώντας μια πολύπλο-κη, έως τώρα, διαδικασία και εξοικονομώ-ντας χρόνο και χρήμα στον χρήστη.

Σύμφωνα με τη γερμανική εταιρεία λογι-σμικού "disy Informationssysteme GmbH"που έχει αναλάβει να αναπτύξει το ImageNotion,το σύστημα εντοπισμού προσώπου, το οποίοαναγνωρίζει την ύπαρξη ανθρώπων σε μιαφωτογραφία, λειτουργεί αυτή τη στιγμή μεακρίβεια 80%. Παράλληλα, μια άλλη και-

ImageNotion: Απλοποιώντας την οργάνωση και αναζήτηση φωτογραφιών

iIMAGINATION http://www.imagination-project.org/

ImageNotion Ltd http://www.imagenotion.com/

ICT Results http://cordis.europa.eu/ictresults/index.cfm?section=news&tpl=article&BrowsingType=Features&ID=90840&highlights=imagination

Εργαστήριο Εικόνας Βίντεο καιΠολυμέσων ΕΜΠhttp://www.image.ece.ntua.gr/

Την πρώτη θέση για τον σχεδιασμό και το design ενός νέου μονο-θέσιου αγωνιστικού αυτοκινήτου τύπου Formula -που μελέτησε,σχεδίασε και κατασκεύασε μόνη της- κέρδισε η ελληνική ομά-δα Aristotle Racing Team (ART) του Τμήματος ΜηχανολόγωνΜηχανικών του ΑΠΘ, η οποία έλαβε μέρος και φέτος στο Διε-θνή Διαγωνισμό Formula Student (κατηγορία Class 3), που πραγ-ματοποιήθηκε στο Silverstone της Αγγλίας, στις 16-20 Ιουλίου.

H ομάδα, αξιοποιώντας την πολύτιμη εμπειρία από τις δύο προη-γούμενες συμμετοχές της και στηριζόμενη στον ενθουσιασμό καιτο ομαδικό πνεύμα των μελών της, εργάστηκε επίμονα όλο τονχρόνο σχεδιάζοντας ένα εντελώς νέο μονοθέσιο, το οποίο παρου-σίασε στον διαγωνισμό. Στην μελέτη συμμετείχαν 20 προπτυχια-κοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές του παραπάνω τμήματος, υπό τηνεπίβλεψη του αναπληρωτή καθηγητή Αθανάσιου Μιχαηλίδη.

Kατά τον σχεδιασμό, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε: (α) στη μείωσητου βάρους, κάνοντας εκτεταμένη χρήση σύνθετων υλικών, (β)στην εργονομία, χρησιμοποιώντας μία νέα διάταξη δοκιμών και(γ) στη βελτιστοποίηση της ανάρτησης, χρησιμοποιώντας προ-σομοίωση σε υπολογιστή.

Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός (Class 3) δεν προϋποθέτει την κατα-σκευή οχήματος και τον διαγωνισμό του σε πίστα, παρά μόνο τονσχεδιασμό (υλικά, τεχνικές λύσεις), τη μελέτη κόστους (οικονο-

Βραβείο σχεδιασμού σε αυτοκίνητο Formula Ελλήνων φοιτητών

iΑristotle Racing Teamhttp://www.formulasae.meng.auth.gr

μική παρουσίαση) και την εμπορική επένδυση για το προτεινό-μενο όχημα.

O σχεδιασμός του νέου αυτοκινήτου καθώς και η συνεργασίαμεταξύ των μελών της ομάδας, ενθουσίασαν τους κριτές, οι οποί-οι έδωσαν στην Oμάδα ART, 147 από τους 150 βαθμούς και τοΒραβείο Σχεδιασμού. Η μεγάλη επιτυχία συμπληρώθηκε από τη2η θέση στη γενική κατάταξη της Class 3 ανάμεσα σε 16 ομάδεςφοιτητών από όλο τον κόσμο, με 276 από τους 325 βαθμούςπου ήταν συνολικά διαθέσιμοι.

Η διάκριση αυτή οπλίζει την ομάδα του ΑΠΘ με ενθουσιασμόκαι όρεξη για ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες στο μέλλον. Επόμε-νος στόχος είναι να εξασφαλιστούν οι απαραίτητοι πόροι (120.000-150.000 ευρώ), ώστε να κατασκευαστεί το αυτοκίνητο τύπουFormula βασισμένο στα διακριθέντα σχέδια, και το καλοκαίρι του2010 η ομάδα να αγωνιστεί με αξιώσεις στην άκρως ανταγωνι-στική Class 1.

Στο έργο IMAGINATION συμμετέχουν 8εταίροι (ακαδημαϊκοί/τεχνολογικοί φορείςκαι χρήστες), ανάμεσα στους οποίους καιτο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (EργαστήριοΕικόνας, Βίντεο και Πολυμέσων). Η ελλη-νική ομάδα έρευνας έχει αναλάβει τον τομέα"εντοπισμός προσώπων και αντικειμένων".Το έργο χρηματοδοτήθηκε από τη θεματι-κή προτεραιότητα "Τεχνολογίες Πληρο-φορίες και Επικοινωνιών" του 6ου Προ-γράμματος Πλαίσιο, που έχει στόχο νακαταστήσει πιο προσιτές τις ψηφιακές πολι-τιστικές και επιστημονικές πηγές στους χρή-στες. Η χρηματοδότησή του έφτασε τα 2,1εκατομμύρια ευρώ.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 8

Page 11: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

iEURAXESS: Central & WesternMacedonia fοr Researchers http://mobility.rc.auth.gr/

Επιτροπή Ερευνών ΑΠΘhttp://www.rc.auth.gr

EURAXESS-Reearchers in Motion http://ec.europa.eu/euraxess/

Μια νέα δικτυακή πύλη (http://mobility.rc.auth.gr) για Έλληνες ερευνητές που επι-θυμούν να συνεχίσουν την επιστημονικήτους σταδιοδρομία στο εξωτερικό, αλλάκαι για όσους ενδιαφέρονται να εργα-στούν στην Κεντρική και Δυτική Μακε-δονία, εγκαινίασε η Επιτροπή Ερευνώντου Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσ-σαλονίκης. Πρόκειται για έναν από τουςεπτά κόμβους υπηρεσιών EURAXESS("ΕURAXESS Services Centers") στηνΕλλάδα, αρμόδιο για τη συγκεκριμένηγεωγραφική περιοχή.

Η ευρωπαϊκή πύλη "EURAXESS-Reearchersin Motion" εγκαινιάστηκε από τον Ευρω-παίο Επίτροπο για την επιστήμη και τηνέρευνα Janez Potocnik, πριν από περίπουέναν χρόνο, και εξελίχθηκε σε χρήσιμοεργαλείο για όλους τους ερευνητές στηνΕυρώπη. Μέσω της πύλης, μπορούν νααναζητούν θέσεις εργασίες, τεκμηριωμέ-νη πληροφόρηση για τα δικαιώματα καιτις υποχρεώσεις τους, πρακτικές συμβου-λές για τη μετακίνησή τους σε άλλες ευρω-παϊκές χώρες, καθώς και σημεία επικοι-νωνίας με ερευνητές εκτός Ευρώπης.Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τις ακόλου-θες ενότητες:

• EURAXESSSS Jobs: Ο ερευνητής έχειπρόσβαση σε ανοιχτές θέσεις εργα-

σίας, ευκαιρίες χρηματοδότησης καιυποτροφίες σε ολόκληρη την Ευρώ-πη, με δυνατότητα αναζήτησης ανάεπιστημονικό πεδίο ή/και χώρα. Μπο-ρεί επίσης να αναρτήσει και το βιο-γραφικό του σημείωμα. Ερευνητικοίοργανισμοί και εταιρείες μπορούν ναδημοσιεύουν αγγελίες για διαθέσιμεςθέσεις εργασίας, χωρίς καμία χρέω-ση, και να αναζητούν κορυφαίους ερευ-νητές από όλο τον κόσμο.

• EURAXESS Services: Πρόκειται γιαδίκτυο που αποτελείται από 200 κόμ-βους υποστήριξης σε 35 ευρωπαϊκέςχώρες. Όλοι οι κόμβοι βοηθούν τουςερευνητές και τις οικογένειές τους σεθέματα μετακίνησης και παραμονήςσε μια ξένη χώρα και, συγκεκριμένα,σε θέματα όπως: διαμονή, θεώρησηπαραμονής (visa), μαθήματα ξένωνγλωσσών, εξεύρεση σχολείων για ταπαιδιά, κοινωνική ασφάλιση και ιατρο-φαρμακευτική περίθαλψη, κ.ά.

• EURAXESS Rights: Παρέχει πληρο-φορίες για την Ευρωπαϊκή Χάρτα τουΕρευνητή και τον Κώδικα Δεοντολο-γίας για την Πρόσληψη Ερευνητών.Στη Χάρτα διατυπώνονται τα δικαιώ-ματα και τα καθήκοντα των ερευνη-τών, των ερευνητικών οργανισμών και

Δικτυακή πύλη για "κινούμενους" ερευνητές των φορέων χρηματοδότησης. Ο Κώδι-κας στοχεύει στη διασφάλιση της ίσηςμεταχείρισης των ερευνητών στην Ευρώ-πη εξασφαλίζοντας διαφανείς συνθή-κες πρόσληψης.

• EURAXESS Links: Πρόκειται για εργα-λείο διασύνδεσης των Ευρωπαίωνερευνητών που εργάζονται στις ΗΠΑκαι ενημέρωσης σχετικά με την ερευ-νητική πολιτική και τις δυνατότητεςαπασχόλησης και συνεργασίας στηνΕυρώπη.

Η δικτυακή πύλη του ΑΠΘ παρέχει όλεςτις παραπάνω πληροφορίες για την Ελλά-δα, καθώς και στοιχεία επικοινωνίας γιαόλα τα κέντρα που λειτουργούν στη χώρα.

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 9

αξιοποιώνταςτην έρευνα

Δεκαπέντε νεαροί επιστήμονες από όλο τον κόσμο βραβεύτηκανγια το υψηλής ποιότητας επιστημονικό τους έργο στον Ευρωπαϊ-κό Διαγωνισμό για Νέους Επιστήμονες 2009 (2009 EU Contestfor Young Scientists) που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 11 και 16Σεπτεμβρίου στο Παρίσι. Ο διαγωνισμός διοργανώθηκε για 21ηχρονιά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με οικοδεσπότες-συν-διοργανωτές για φέτος το Γαλλικό "Sciences a l'Ecole" και τηΓαλική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (French Atomic EnergyCommission- CEA).

Οι 87 συνολικά συμμετοχές προήλθαν από τους αντίστοιχουςεθνικούς διαγωνισμούς σε 38 ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και τονΚαναδά, την Κίνα, της Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νότια Κορέακαι τις ΗΠΑ. Οι νεαροί ερευνητές, ηλικίας από 14 έως 20 ετών,παρουσίασαν σημαντικά επιστημονικά έργα, καλύπτοντας έναευρύ φάσμα επιστημονικών τομέων, από τη μηχανική και τα μαθη-ματικά μέχρι τη βιολογία και τις κοινωνικές επιστήμες.

Οι 15 ευέλπιδες που ξεχώρισαν μοιράστηκαν δώρα αξίας 51.500ευρώ. Οι πρώτοι τρεις νικητές, οι οποίοι προέρχονται από τηνΙρλανδία, την Ελβετία και την Πολωνία, κέρδισαν έπαθλα των7.000 ευρώ για τα έργα "Ανάπτυξη μεθόδου ελέγχου των σωμα-τικών κυττάρων και η σημασία τους στην παραγωγή γάλατος","Dikranos - Ένα αεροπλάνο με όπισθεν" και "Σπειροειδή Πλα-κίδια Ζώνης" αντίστοιχα.

Στη δεύτερη και τρίτη κατηγορία νικητών, με βραβεία 5.000 ευρώκαι 3.500 ευρώ αντίστοιχα ανά έργο, αναδείχθηκαν νεαροί ερευ-νητές από τη Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ισραήλ, Μάλτα καιΙσπανία, για έργα στις Φυσικές Επιστήμες, τη Μηχανική, τις Επι-

Νέοι επιστήμονες θριαμβεύουν στο Παρίσι

iEU Contest for Young Scientistshttp://ec.europa.eu/research/youngscientists/index_en.cfm

στήμες της Γης και τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινω-νιών. Ένα νέο βραβείο, αυτό για τη διεθνή συνεργασία, απονε-μήθηκε σε δυο νεαρούς επιστήμονες από τις ΗΠΑ για το έργοτους πάνω σε μια νέα θεραπεία για το Alzheimer.

Εκτός από τους βασικούς νικητές, τιμητικά βραβεία κέρδισαν καιπολλοί άλλοι συμμετέχοντες. Πρόσκληση για τα βραβεία Nobel2009 -και γνωριμία με τους υποψήφιους- εξασφάλισε η ομάδατης Πολωνίας, οι Ιρλανδοί νικητές θα συμμετάσχουν σε ένα 15νθή-μερο καλοκαιρινό επιστημονικό φεστιβάλ το 2010, ενώ 25 ακό-μα συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν σημα-ντικά επιστημονικά ινστιτούτα όπως το CERN και το EuropeanPatent Offιce του Μονάχου.

Ο ετήσιος Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός για Νέους Επιστήμονες υπά-γεται στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής "Η επιστήμηστην κοινωνία" του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο. Στόχος του είναινα ενθαρρύνει μαθητές και φοιτητές να ασχοληθούν με την επι-στημονική έρευνα και να στηρίξει την επαγγελματική σταδιοδρομίαστον επιστημονικό χώρο. Tα έργα που συμμετείχαν σε διαγωνι-σμούς προηγούμενων ετών έχουν οδηγήσει σε σημαντικές επι-στημονικές ανακαλύψεις, καθώς και καινοτόμες επιχειρηματικέςιδέες.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 9

Page 12: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

iΓενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας http://www.gsrt.gr/

Συνέντευξη Αχ. Μητσού στο Nature http://www.nature.com/news/2009/091105/full/news.2009.1042.html

Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτωνhttp://www.ypepth.gr/

Ο Αχιλλέας Μητσός, Καθηγητής Διεθνών Οικονομικών Σχέσεωνστο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, πρώην Γενικός Διευθυντής Έρευνας τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής, είναι ο νέος Γενικός Γραμματέας Έρευναςκαι Τεχνολογίας. Με σημαντική εμπειρία σε θέματα ερευνητικήςπολιτικής και γνώση της ελληνικής πραγματικότητας, ο νέος Γραμ-ματέας έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από θέματα που απασχο-λούν τον ελληνικό ερευνητικό χώρο, όπως η αύξηση των κονδυ-λίων για την έρευνα, αλλά και η αναδιαμόρφωση του ερευνητικούπεριβάλλοντος με βάση την αριστεία, την αξιολόγηση και την επι-βράβευση της επιστημονικής κοινότητας.

Σύμφωνα με πρόσφατη συνέντευξη του Αχιλλέα Μητσού στο περιο-δικό Nature, η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών με τις χαμηλότε-ρες επενδύσεις στην έρευνα, μόλις 0,6% του ΑΕΠ όταν ο ευρω-παϊκός μέσος όρος κυμαίνεται στο 1,85%. Στόχος της κυβέρνησηςγια την επόμενη τετραετία είναι να αυξηθούν οι δαπάνες για τηνπαιδεία στο 5% του ΑΕΠ και για την έρευνα στο 2%. Επίσης, νααυξηθεί η ιδιωτική χρηματοδότηση της έρευνας, με τη δημιουργίατου κατάλληλου περιβάλλοντος και με την προώθηση συμπρά-ξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Αναφερόμενος στη μεταφορά της Γενικής Γραμματείας Έρευνας καιΤεχνολογίας στο Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρη-σκευμάτων, ο Αχ. Μητσός επισημαίνει ότι θα διευκολυνθεί ο συντο-νισμός των πολιτικών για τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα.Αναμένονται δε περαιτέρω πρωτοβουλίες για την ίδρυση χρημα-τοδοτικού οργανισμού για την έρευνα, αλλά και τη διαμόρφωσηενός σχεδίου για την κατάρτιση & κινητικότητα των ερευνητών καιτην επιστημονική σταδιοδρομία. Όπως επισημαίνει ο Αχ. Μητσός,στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη άριστα ερευνητικά κέντρα και απαι-τούνται μηχανισμοί επιβράβευσης και ενίσχυσης του αντίκτυπούτους. Οι ερευνητικοί οργανισμοί θα αξιολογούνται με βάση τηναριστεία και την ανταγωνιστικότητα, αποβάλλοντας τη μέχρι σήμε-

ρα νοοτροπία της δημόσιας χρηματοδότησης ανεξάρτητα από τηνπαραγωγικότητα. Οι νομοθετικές ρυθμίσεις και οι νέες δράσεις θαξεκινήσουν άμεσα με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και, σύμ-φωνα με τον Αχ. Μητσό, θα έχουν πολλούς υποστηρικτές από τηνερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα της χώρας.

Ο Αχ. Μητσός γεννήθηκε το 1947, είναι οικονομολόγος, με πτυ-χίο ΑΣΟΕΕ, MA και PhD από το Πανεπιστήμιο του Pittsburgh (ΗΠΑ).Διετέλεσε (στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή) Γενικός Διευθυντής Έρευ-νας και Τεχνολογίας (2000-2006), καθώς και Διευθυντής αρμόδιοςγια το ανθρώπινο ερευνητικό δυναμικό (1996-2000), για την επαγ-γελματική κατάρτιση (1993-1996) και για τον συντονισμό των διαρ-θρωτικών ταμείων (1987-1993). Προηγουμένως είχε διατελέσειΔιευθυντής του Γραφείου του Επιτρόπου Γρ. Βάρφη (1985-1987),Σύμβουλος στο Υπουργείο Εξωτερικών (1981-1984) και Τμημα-τάρχης στην Τράπεζα της Ελλάδος (1976-1981). Επίσης, διδάσκει"Πολιτική Οικονομία Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης" στο Πανεπι-στήμιο του Pittsburgh των ΗΠΑ. Διετέλεσε (μέχρι το 2007) Επι-σκέπτης Καθηγητής της Οικονομικής Σχολής του Λονδίνου (LSE),και έχει δώσει σειρά διαλέξεων σε διάφορα Πανεπιστήμια της Ευρώ-πης και των ΗΠΑ. Έχει γράψει τέσσερα βιβλία και πολλά άρθραγια θέματα διεθνούς οικονομικής και ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20091 0

αξιοποιώνταςτην έρευνα

Την έναρξη λειτουργίας του ΕGNOS, ενόςνέου συστήματος δορυφορικής πλοήγησηςτο οποίο αναμένεται να αποτελέσει αντα-γωνιστή του αντίστοιχου στρατιωτικού αμε-ρικανικού συστήματος GPS, ανακοίνωσεπρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το EGNOS(European Geostationary Navigation OverlayService) είναι ένα βελτιωμένο δορυφορικόσύστημα, το οποίο αυξάνει την ακρίβεια τωνδορυφορικών σημάτων πλοήγησης ανά τηνΕυρώπη. Η oριζόντια ακρίβεια σε σχέση μετα σημερινά σήματα GPS (παγκόσμιο σύστη-μα προσδιορισμού θέσης) βελτιώνεται απόπερίπου δέκα μέτρα σε δύο μέτρα.

Το νέο δωρεάν σύστημα, το οποίο απαρ-τίζεται από αναμεταδότες σε τρεις γεωστα-τικούς δορυφόρους, ένα επίγειο δίκτυο 40περίπου σταθμών προσδιορισμού θέσηςκαι 4 κέντρα ελέγχου, αναμένεται να βελ-τιώσει επίσης την κάθετη ακρίβεια του GPS,γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό για τις προ-σγειώσεις των αεροπλάνων.

Το EGNOS είναι η πρώτη συμβολή της Ευρώ-πης στη δορυφορική πλοήγηση και ο πρό-δρομος του συστήματος Galileo (το Παγκό-σμιο Δορυφορικό Σύστημα Πλοήγησης πουαναπτύσσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα φιλό-δοξο πρόγραμμα 4 δισ. ευρώ που αναμέ-νεται να τεθεί σε λειτουργία το 2013).

Τόσο οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις όσο καιοι Ευρωπαίοι πολίτες μπορούν να ωφελη-θούν σε μεγάλο βαθμό από το EGNOS.Ειδικότερα, το σύστημα υποστηρίζει νέεςεφαρμογές σε πλήθος διαφορετικών τομέ-ων: π.χ. στη γεωργία θα μπορούν να γίνο-νται υψηλής ακρίβειας αεροψεκασμοί, στιςμεταφορές θα μπορεί να γίνεται αυτόματηχρέωση των οχημάτων στα διόδια των δρό-μων αλλά και η χρέωση ασφαλίστρων στααυτοκίνητα θα γίνεται ανάλογα με τη χρή-ση τους, ενώ θα αναπτυχθούν προσωπικέςυπηρεσίες πλοήγησης πολύ μεγαλύτερηςακρίβειας, π.χ. νέες συσκευές καθοδήγη-σης των τυφλών.

EGNOS: Το νέο ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικής πλοήγησης

Το EGNOS αποτελεί πρωτοβουλία της Ευρω-παϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Οργα-νισμού Διαστήματος και της ευρωπαϊκήςυπηρεσίας Eurocontrol. Είναι διαθέσιμο σεοποιονδήποτε χρήστη διαθέτει ένα δέκτησυμβατό με GPS/SBAS και καλύπτει σχε-δόν όλη την επικράτεια των 27 κρατών τηςΕΕ, ενώ μπορεί μελλοντικά να επεκταθείκαι σε γειτονικά κράτη (π.χ. στη Β. Αφρική).

iEGNOS (EC) http://ec.europa.eu/transport/egnos

EGNOS (GSA) http://www.gsa.europa.eu/go/egnos

EGNOS (ESA) http://www.esa.int/esaNA/egnos.html

Ο Αχιλλέας Μητσός νέος Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 10

Page 13: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 1

αξιοποιώνταςτην έρευνα

Μια διεθνής διεπιστημονική ομάδα από ωκεανογράφους, βιο-λόγους, γενετιστές και άλλους ειδικούς από διακεκριμένα ερευ-νητικά κέντρα συμμετέχει στην ωκεανογραφική αποστολή TaraOceans για τη μελέτη του κλίματος. Το ερευνητικό σκάφος Taraπραγματοποιεί ένα μοναδικό τριετές ταξίδι με σκοπό τη μελέτητων οικοσυστημάτων των ωκεανών και την ευαισθητοποίηση τηςκοινής γνώμης σχετικά με τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης τουπλανήτη. Το σκάφος επισκέπτεται και την Ελλάδα τον Νοέμβριο,ώστε να γίνει γνωστή η αποστολή και στο ελληνικό κοινό.

Η Tara Oceans αποτελεί μια τριετή διεθνή ωκεανογραφική απο-στολή, η οποία διοργανώνεται από το πρόγραμμα Tara Expeditionsκαι μια διεθνή επιστημονική κοινοπραξία, υπό την αιγίδα τουΠρογράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP).Για τρία συνεχή έτη, θα συγκεντρώνει μετρήσεις και δείγματαδιασχίζοντας όλες τις θάλασσες και τους ωκεανούς του κόσμου.Πρόκειται για μια παγκόσμια μελέτη του θαλάσσιου περιβάλ-λοντος που παρόμοιά της δεν έχει διεξαχθεί έως τώρα με τασημερινά σύγχρονα μέσα.

Το πλοίο της αποστολής Tara θα εξερευνήσει όλες τις θάλασ-σες του πλανήτη, ζώνες υψηλής οικολογικής σημασίας, μοναδι-κά οικοσυστήματα και φαινόμενα, όπου η ζωή φανέρωσε ορι-σμένες φορές απρόσμενα σημάδια προσαρμογής στις περιβαλλοντικέςαλλαγές. Το ταξίδι αυτό θα επιτρέψει τη μελέτη των οικοσυστη-μάτων των ωκεανών - τα οποία οι άνθρωποι παραμελούν αν καιείναι απαραίτητα για τη ζωή στη Γη - προκειμένου να δοθεί στηνανθρώπινη κοινότητα μια καλύτερη ευκαιρία να τα προστατέψει.

Το πρόγραμμα συγκεντρώνει μια μοναδική διεθνή και διεπιστη-μονική ομάδα. Για την αποστολή έχουν επιστρατευτεί όλοι οιεπιστημονικοί κλάδοι που σχετίζονται με τη μελέτη των ωκεα-νών. Ωκεανογράφοι, βιολόγοι, γενετιστές και φυσικοί από δια-κεκριμένα εργαστήρια συνεργάζονται σε περισσότερους από 12τομείς έρευνας με περισσότερους από 100 επιστήμονες που συμ-μετέχουν από ξηράς στη συλλογή και ανάλυση των δεδομένωνκαι των δειγμάτων.

Το σκάφος Tara, το οποίο καθοδηγείται μέσω δορυφόρου κατάτο ερευνητικό του ταξίδι, διαθέτει τις πιο προηγμένες τεχνολο-γίες παρατήρησης και ανάλυσης. Εκτός από μια εξελιγμένησυσκευή μετρήσεων και δειγματοληψιών, το σκάφος είναι εξο-πλισμένο και με μια πλατφόρμα πειραματικής απεικόνισης πουεπιτρέπει τόσο στους επιστήμονες όσο και στο κοινό να βλέπουναυτούς τους αόρατους οργανισμούς που είναι άκρως απαραίτη-τοι για τη ζωή.

Για να κοινοποιήσει και να αξιοποιήσει τα πορίσματά της, η TaraOceans θα δημιουργήσει μία δημόσια βάση δεδομένων με ελεύ-θερη πρόσβαση για τον καθένα: τη Bio-bank. Η Bio-bank θα επι-τρέψει στο σύνολο της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας ναεμπλουτίσει με στοιχεία θεμελιώδους σημασίας την εικόνα πουέχει για τους ωκεανούς, καθώς και για την εξέλιξη της ζωής στη

Γη. Η Bio-bank θα αποτελέσει σημείο αναφοράς και πηγή μελέ-της για πολλές γενιές ερευνητών.

Σήμερα, το σκάφος Tara αποτελεί κομμάτι της ιστορίας των εξε-ρευνήσεων χάρη στις 7 αποστολές που έχει πραγματοποιήσειστην Αρκτική, την Ανταρκτική, την Παταγονία, τη Γροιλανδία καιτη Νότιο Γεωργία. Κατά την προηγούμενη αποστολή του, το Taraπραγματοποίησε ένα μυθικό ταξίδι 507 ημερών στην καρδιά της"κλιματικής μηχανής", κατά μήκος των παγόβουνων του Αρκτι-κού Ωκεανού. Τα επιστημονικά πορίσματα της αποστολής θαπαρουσιαστούν στη Διάσκεψη της Κοπεγχάγης στο τέλος του2009.

Η πληροφόρηση της κοινής γνώμης για τον καθοριστικό ρόλοπου διαδραματίζουν οι ωκεανοί και την υπερθέρμανση του πλα-νήτη αποτελεί προτεραιότητα για την Tara Oceans. Όπως συνέ-βη και με τις προηγούμενες αποστολές, η Tara Oceans αποτελείένα σημαντικό πρόγραμμα ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης,μέσω ντοκιμαντέρ, τηλεοπτικών εκπομπών, άρθρων, δημοσι-εύσεων, εκθέσεων καθώς επίσης και μέσω της διοργάνωσηςεκπαιδευτικών δράσεων και σχολικών δραστηριοτήτων.

Η τριετής αποστολή του πλοίου Τara σε όλους τους ωκεανούςκαι τις θάλασσες του κόσμου, η "Tara Oceans", ξεκίνησε στις 5Σεπτεμβρίου 2009 με τον απόπλου του σκάφους από την Lorient(Γαλλία) και θα ολοκληρωθεί το 2012.

iTara Oceans http://oceans.taraexpeditions.org/

Tara Oceans: Μια διεθνής ωκεανογραφική αποστολή για τη μελέτη του κλίματος

www.ekt.gr/research/magazine

Περιοδικό "Καινοτομία, Έρευνα και Τεχνολογία"

Διάβαστε προηγούμενα τεύχη – Εγγραφείτε συνδρομητές

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

&

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 11

Page 14: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20091 2

αξιοποιώνταςτην έρευνα

iΘερμό κατευόδιο στον Κώστα Σέκερη http://www.eie.gr/nhrf/news/sekeris_sept2009-gr.html

Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών http://www.eie.gr/

Παιδικά Χωριά SOShttp://www.sos-villages.gr/

www.ekt.gr/researchO ελληνικός δικτυακός τόπος για την έρευνα,

την τεχνολογία και την καινοτομία

Ανοιχτές προκηρύξεις - Καινοτόμες τεχνολογίες - Νέα -

Εκδηλώσεις - Εκδόσεις - Η έρευνα στα ΜΜΕ

"Εφυγε" ο καθηγητής Βιοχημείας Κωνσταντίνος Σέκερης

Ένας κορυφαίος Έλληνας επιστήμονας, ο Κωνσταντίνος Σέκερης,απεβίωσε την Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου. O Κ. Σέκερης, Ομότιμοςκαθηγητής Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος επίσειρά ετών του Δ.Σ. του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και πρόε-δρος των Παιδικών Χωριών SOS, υπήρξε ένας εξαίρετος επι-στήμονας και ανθρωπιστής, ο οποίος αφιέρωσε το μεγαλύτερομέρος της ζωής του στην έρευνα της Βιοχημείας και στην ανά-πτυξη των Βιολογικών Ερευνών.

Ο Κ. Σέκερης σπούδασε Ιατρική αλλά αφιερώθηκε στη βιοχη-μική έρευνα, πραγματοποιώντας πρωτοποριακό έργο, και ακο-λούθησε λαμπρή ακαδημαϊκή καριέρα στη Γερμανία και τηνΕλλάδα. Απέκτησε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο τουΜονάχου και τον τίτλο του καθηγητή από το Πανεπιστήμιο τουΜάρμπουργκ το 1969. Ήταν επικεφαλής του Τμήματος Μορια-κής & Κυτταρικής Βιολογίας στο γερμανικό Ερευνητικό ΚέντροΚαρκίνου στη Χαϊδελβέργη από το 1974 έως το 1977.

Στη συνέχεια επέστρεψε στην Ελλάδα και ανέλαβε τη διεύθυν-ση στο Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας (ΙΒΕΒ)του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), θέση που διατήρησε έωςτο 2000. Από το 1979 μέχρι το 1993 διετέλεσε καθηγητής Βιο-χημείας στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών καιαπό το 1993 έως το 2000 στην Ιατρική Σχολή του ίδιου Πανε-πιστημίου.

Το 1980 ανακηρύχθηκε επίτιμος καθηγητής Κυτταρικής Βιολο-γίας στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, το 2000 ομότιμος καθη-γητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ομό-τιμος διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Υπήρξε μέλοςτου Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας από το 1980,μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, καθώςκαι της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (Academia Europaea).

Το ΔΣ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), σε έκτακτη συνε-δρία του, εξέδωσε ψήφισμα, στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέ-ρεται ότι ο Κ. Σέκερης υπήρξε "ακούραστος δάσκαλος και ερευ-νητής, λάτρης της επιστήμης, δάσκαλος της Βιοχημείας για χρόνιαστην Ελλάδα, του οποίου η συμβολή στην προαγωγή των Βιο-επιστημών κατέκτησε τη γενική αποδοχή και τον σεβασμό τωνσυναδέλφων του στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα".

Τονίζεται ακόμα ότι η συμβολή του υπήρξε ανεκτίμητη στην ανά-πτυξη του ΕΙΕ, του οποίου διετέλεσε Αντιπρόεδρος και Διευθύ-

νων Σύμβουλος. Το ΔΣ αποφάσισε, μεταξύ άλλων, να αναρτη-θεί μεσίστια η σημαία του ΕΙΕ για τρεις ημέρες, να θεσμοθετη-θεί υποτροφία στο όνομά του και να διοργανωθεί επιστημονικήημερίδα προς τιμή του.

Παράλληλα με την ερευνητική και διδακτική δράση του, ο Κ.Σέκερης ασχολήθηκε ενεργά με τα Παιδικά Χωριά SΟS. Επί 20χρόνια ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και τα τελευταία5 χρόνια Πρόεδρος αυτού.

Ο Κωνσταντίνος Σέκερης έδωσε την ψυχή του στην επιστήμη καιτην έρευνα και αμφίδρομα εισέπραξε, για πάντα, την καθολικήαναγνώριση, τον σεβασμό και την αγάπη χιλιάδων ερευνητώνσε όλο τον κόσμο.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 12

Page 15: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 3

αξιοποιώνταςτην έρευνα

Την πρώτη ετήσια έκθεσή του εξέδωσε πρόσφατα το Συμβού-λιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Η έκθεση που φέρει τοντίτλο "Preparing Europe for a New Renaissance - A StrategicView of the European Research Area" ("Προετοιμάζοντας τηνΕυρώπη για μια νέα Αναγέννηση - Μια στρατηγική θεώρηση τουΕυρωπαϊκού Χώρου Έρευνας"), σκιαγραφεί τον τρόπο με τονοποίο ο Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας πρέπει να αναπτυχθεί μέχριτο 2030 σε όφελος της ΕΕ, αλλά και ολόκληρου του κόσμου.

Το Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (European ResearchArea Board, ERAB) συστάθηκε τον Δεκέμβριο του 2007 προκει-μένου να βοηθήσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ανάπτυξη, προ-ώθηση και αξιολόγηση πολιτικών και δράσεων προς την υλο-ποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας. Απαρτίζεται από 22εξέχοντα μέλη της επιστημονικής, ακαδημαϊκής και επιχειρηματι-κής κοινότητας, υπό την προεδρία του καθηγητή John Wood.

Τα μέλη του Συμβουλίου διορίζονται από την Επιτροπή βάσεικριτηρίων όπως η πείρα στον σχεδιασμό και την εφαρμογή ερευ-νητικής πολιτικής και η αριστεία στον τομέα της έρευνας. Το ERABκαθοδηγεί την Επιτροπή προς την επίτευξη των κοινών ευρω-παϊκών στόχων στους τομείς της επιστήμης και την έρευνας, παί-ζοντας το ρόλο της αξιόπιστης και ανεξάρτητης συμβουλευτικήςαρχής, αλλά και αξιολογεί την μέχρι σήμερα πρόοδο, μέσω τηςετήσιας έκθεσης σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση του Ευρω-παϊκού Χώρου Έρευνας.

Στην πρώτη του έκθεση, το ERAB παραθέτει ένα ευρύ φάσμαπροαπαιτούμενων για την επίτευξη μιας νέας "Αναγέννησης"στην Ευρωπαϊκή Έρευνα. Με βάση τις προκλήσεις-κλειδιά πουαντιμετωπίζει η ανθρωπότητα σήμερα, μας παροτρύνει να θυμη-θούμε την επαναστατικότητα που διέπνεε τη σκέψη, την κοινω-νία και την επιστήμη κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης και νατην υιοθετήσουμε ως το κατάλληλο περιβάλλον για τις απαραί-τητες αλλαγές στον τρόπο που σκεφτόμαστε, δουλεύουμε καιερευνούμε σήμερα.

Για τον σκοπό αυτό υποδεικνύει έξι βασικούς τομείς στουςοποίους πρέπει να αναληφθεί δράση: δημιουργία ενός ενι-αίου Ευρωπαϊκού Χώρου Δράσης, επίλυση των μεγάλωνπροκλήσεων (κλιματική αλλαγή, ενεργειακοί πόροι, πλη-θυσμιακή γήρανση κ.λπ.), αλληλεπίδραση επιστήμηςκαι κοινωνίας, συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικούτομέα στην ανοιχτή καινοτομία, ενθάρρυνση για αρι-στεία και προώθηση της συνοχής.

Στην έκθεσή του, το ERAB υπογραμμίζει, επίσης,την ανάγκη για μια ανεξάρτητη "φωνή"στην έρευνα, απόλυτα συνδεδεμένη μετη διαδικασία σχεδιασμού πολιτικών.Η προτροπή αυτή βρήκε πρόσφατα απή-χηση από τον Πρόεδρο J. M. Barrosoτης Επιτροπής, ο οποίος ανακοίνωσετη δημιουργία θέσης Προέδρου τουΕπιστημονικού Συμβουλίου, με τηναρμοδιότητα να προσφέρει επι-στημονικές συμβουλές σε όλατα στάδια του σχεδιασμού καιτης εφαρμογής πολιτικών.

Ευρωπαϊκή Έρευνα: προς μια νέα Αναγέννηση

Επιπλέον, το ERAB τονίζει την ανάγκη να αποκατασταθεί η εμπι-στοσύνη ανάμεσα στην επιστήμη και την κοινωνία, με ένα νέοκοινωνικό συμβόλαιο, βασισμένο στην αυστηρότητα της λήψηςαποφάσεων, στον σεβασμό για τον συνάνθρωπο και την υπευ-θυνότητα όλων μας, ως επιστημόνων και ως πολιτών, για τιςπράξεις μας. Τέλος, η έκθεση θέτει τους δείκτες για τα μεγέθητης προόδου στο μέλλον.

iEuropean Research Area Board (ERAB) http://ec.europa.eu/research/erab/

Ετήσια Έκθεση ERAB "Preparing Europe for aNew Renaissance - A Strategic View of theEuropean Research Area"http://ec.europa.eu/research/erab/pdf/erab-first-annual-report-06102009_en.pdf

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 13

Page 16: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20091 4

καινοτομώνταςψηφιακά

τοποιήθηκαν διαλέξεις, σεμινάρια, έκθε-ση επιστημονικών φορέων και άλλεςπαράλληλες εκδηλώσεις για την εκπαί-δευση & την αγορά εργασίας και την επι-κοινωνία της επιστήμης. Στελέχη του ΕΚΤσυμμετείχαν στο ESME 2009, παρουσιά-ζοντας δράσεις και δίκτυα για την πληρο-φόρηση και υποστήριξη των ερευνητώνστην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη.Το ΕSME 2009 διοργανώθηκε από τοΕλληνικό Περιφερειακό Τμήμα Euroscience,υπό την αιγίδα της Euroscience, του ευρω-παϊκού οργανισμού για την προώθησητης επιστήμης και της τεχνολογίας).

Το Φεστιβάλ Τεχνολογίας "Athens DigitalWeek" πραγματοποιήθηκε για δεύτερησυνεχή χρονιά, με κεντρικό άξονα τις πρα-κτικές εφαρμογές των νέων τεχνολογιώνκαι τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής επο-χής. Οι τελευταίες εξελίξεις της ψηφιακήςψυχαγωγίας και ενημέρωσης παρουσιά-στηκαν σε μια πολυδιάστατη έκθεση, μεδιαδραστικές εκδηλώσεις σε 9 θεματικάπεριοχές: Gaming (νέα παιχνίδια, παλιέςκονσόλες και παιχνιδομηχανές, διαγωνι-σμοί), Robotics (ρομπότ, εξομοιωτές πτή-σεων), Modding (ψύξη με υγρό άζωτοαπό διεθνούς φήμης Έλληνες modders,Overclocking, δημιουργία πρωτότυπωνμηχανών), Space (παρατήρηση του ηλια-

Το EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week

iΕθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσηςhttp://www.ekt.gr

Euroscience Mediterranean Event 2009http://www.esme2009.org

Athens Digital Weekhttp://www.athensdigitalweek.org

Δύο σημαντικές εκδηλώσεις για την επι-στήμη, την τεχνολογία και το ψηφιακόπεριεχόμενο υποστήριξε το Εθνικό ΚέντροΤεκμηρίωσης (ΕΚΤ). Πρόκειται για το διε-θνές συνέδριο Euroscience MediterraneanEvent 2009 (15-19 Οκτωβρίου) και τοφεστιβάλ ψηφιακών τεχνολογιών AthensDigital Week (14-18 Οκτωβρίου), πουπραγματοποιήθηκαν στην Τεχνόπολη στοΓκάζι. Το ΕΚΤ συμμετείχε στις δύο εκδη-λώσεις με ομιλίες και περίπτερο στον εκθε-σιακό χώρο.

Πρωτοπορώντας στην εφαρμογή των ψηφια-κών τεχνολογιών για ανάπτυξη και ελεύ-θερη διάθεση επιστημονικού και πολιτι-στικού περιεχομένου, το ΕΚΤ (www.ekt.gr)αναπτύσσει τα τελευταία χρόνια ΕθνικέςΥποδομές Ανοικτής Πρόσβασης στη γνώ-ση (Αποθετήρια και Ηλεκτρονικά Περιο-δικά). Σε αυτό το νέο ψηφιακό περιβάλ-λον, αξιοποιώντας τις δυνατότητες τουWeb 2.0 και των κοινωνικών δικτύων, οιχρήστες θα μπορούν πλέον να(συν)δημιουργούν, να αναζητούν και ναανταλλάσσουν περιεχόμενο, πιο εύκολακαι γρήγορα από ποτέ.

Στο περίπτερο του ΕΚΤ, οι επισκέπτες τωνεκδηλώσεων είχαν τη δυνατότητα ναμάθουν περισσότερα για την Ανοικτή Πρό-σβαση στην επιστημονική γνώση, καθώςκαι για υπηρεσίες και εργαλεία, όπως:Ηλεκτρονικά αποθετήρια και επιστημονι-κά περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης, Ψηφια-κή Βιβλιοθήκη επιστήμης, τεχνολογίας καιπολιτισμού, Υπηρεσίες επιστημονικής πλη-ροφόρησης, Εργαλεία οργάνωσης περιε-χομένου (ΑΒΕΚΤ, Dewey, Θησαυρός Ελλη-νικών Όρων), Υπηρεσίες υποστήριξης τωνερευνητών σε ευρωπαϊκά προγράμματα,Υπηρεσίες αξιοποίησης ερευνητικών απο-τελεσμάτων και σύνδεσης έρευνας καιπαραγωγής.

Η εκδήλωση Euroscience MediterraneanEvent 2009 παρείχε μια πλατφόρμα γιαδιάλογο σχετικά με τον ρόλο των επιστη-μών στην κοινωνία και την επιχειρηματι-κή ανάπτυξη, αλλά και μια μοναδική ευκαι-ρία δικτύωσης επιστημόνων, ερευνητώνκαι κυβερνητικών στελεχών από όλη τηνΕυρώπη. Εστίασε στα ιδιαίτερα χαρακτη-ριστικά και τις προκλήσεις που αντιμετω-πίζει η επιστημονική ανάπτυξη της μεσο-γειακής ζώνης, στις καλές πρακτικές καιτις μελλοντικές ευκαιρίες. Οι ομιλίες τωνεπιστημόνων κάλυψαν μια ευρεία θεμα-τολογία όπως: κλιματικές αλλαγές, φυσι-κές καταστροφές, διατροφή & υγεία, νέοιιοί, επιστήμη & καινοτομία, επικοινωνίατης επιστήμης, οπτικοακουστικές επιστή-μες & μαθηματικά.

Εκτός του κεντρικού συνεδρίου, πραγμα-

κού συστήματος μέσω οθονών Celestia,έκθεση φωτογραφίας, κουίζ και πρωτό-τυπα παιχνίδια), Digital Music (ψηφιακέςκονσόλες, υπολογιστές και μηχανήματαγια σύνθεση/ακρόαση μουσικής), OpenSource (θέματα ελεύθερου λογισμικού),Visual Art (Ψηφιακή ζωγραφική και Graffiti),Social Networking (εκδηλώσεις μέσω twit-ter, facebook, social camps), Telecom(περιεχόμενο για εργασία ή διασκέδαση,ασύρματο κινητό Internet, εφαρμογέςPDA).

Το Φεστιβάλ διοργάνωσε ο Δήμος Αθη-ναίων (ραδιοφωνικός σταθμός "Αθήνα9,84", Τεχνόπολις, ΔΑΕΜ, ΠολιτισμικόςΟργανισμός Δήμου Αθηναίων). Το Φεστι-βάλ τελούσε υπό την αιγίδα επιστημονικώνκαι τεχνολογικών φορέων, μεταξύ των οποί-ων και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 14

Page 17: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

Στο Directory of Open Access Journals(DOAJ) έχουν συμπεριληφθεί τα τρίαπεριοδικά ανοικτής πρόσβασης στις ανθρω-πιστικές επιστήμες, τα οποία εκδίδονταιηλεκτρονικά από το Εθνικό Κέντρο Τεκ-μηρίωσης (ΕΚΤ). Πρόκειται για τα περιο-δικά των Ανθρωπιστικών Ινστιτούτων τουΕθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ): Βυζα-ντινά Σύμμεικτα, Τεκμήρια και The HistoricalReview/La Revue Historique, τα οποίααποτελούν μετεξέλιξη υπαρχόντων έντυ-πων περιοδικών εκδόσεων.

Η ηλεκτρονική έκδοση των περιοδικώνυλοποιήθηκε από το ΕΚΤ στο πλαίσιο τουέργου "Εθνικό Πληροφοριακό ΣύστημαΈρευνας και Τεχνολογίας-Αποθετήρια καιΗλεκτρονικά Περιοδικά Ανοικτής Πρό-σβασης", με χρηματοδότηση του Επιχει-ρησιακού Προγράμματος "Κοινωνία τηςΠληροφορίας" (Γ' ΚΠΣ).

Αναλυτικά, τα τρία περιοδικά είναι:

• Βυζαντινά Σύμμεικτα,περιοδική έκδοση του Ινστι-τούτου Βυζαντινών Ερευ-νών/ΕΙΕ, σε έντυπη μορ-φή από το 1966 με τοντίτλο ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ. Περι-λαμβάνει πρωτότυπες εργα-σίες και βιβλιοκρισίες μεαντικείμενο τις ΒυζαντινέςΣπουδές.

• Τεκμήρια, περιοδική έκδο-ση, σε έντυπη μορφή απότο 1996. Το περιοδικόαρχικά εκδιδόταν από τοΑριστοτέλειο Πανεπιστή-μιο Θεσσαλονίκης, αλλάαπό το 2008 εκδίδεταιαπό το Ινστιτούτο Ελλη-ν ικής και ΡωμαϊκήςAρχαιότητος/ΕΙΕ. Αντικεί-μενο του περιοδικού είναιη έρευνα για την κλασικήαρχαιότητα.

• The Historical Review/LaRevue Historique, περιο-δική έκδοση του Ινστι-τούτου ΝεοελληνικώνΕρευνών/ΕΙΕ, σε έντυπημορφή από το 2004. Περι-λαμβάνει πρωτότυπα άρθρακαι βιβλιοκρισίες στοντομέα των ΝεοελληνικώνΣπουδών.

Και τα τρία περιοδικά, με σημαντικό ιστο-ρικό έκδοσης σε έντυπη μορφή, εκδίδουνπρωτότυπες επιστημονικές εργασίες πουυφίστανται αξιολόγηση από κριτές και δια-

θέτουν επιστημονικά συμβούλια διεθνούςκύρους. Το περιεχόμενό τους προσφέρε-ται με ανοικτή πρόσβαση, δηλαδή χωρίςχρέωση για ανάγνωση, κατέβασμα στονυπολογιστή ή/και εκτύπωση. Τα περιοδι-κά ασκούν φιλική προς τους δημιουργούςπολιτική πνευματικών δικαιωμάτων, δηλα-δή δεν παρακρατούν τα πνευματικά δικαι-ώματα από τους συγγραφείς που δημο-σιεύουν σε αυτά. Τέλος, τα παλαιά τεύχητων περιοδικών έχουν ψηφιοποιηθεί καιτα περισσότερα από αυτά είναι επίσηςελεύθερα προσβάσιμα στους δικτυακούςτόπους των περιοδικών.

Με την καταχώρισή τους στο DOAJ, ανα-γνωρίζεται ότι τα περιοδικά αυτά και οιεκδότες τους υποστηρίζουν την αρχή τηςανοικτής πρόσβασης στην επιστημονικήγνώση. Το DOAJ είναι η σημαντικότερηυπηρεσία ευρετηριασμού για περιοδικάανοικτής πρόσβασης και δίνει απευθείαςπρόσβαση σε περισσότερα από 4000περιοδικά από όλον τον κόσμο. To DOAJαποτελεί πρωτοβουλία της βιβλιοθήκηςτου πανεπιστημίου του Lund.

Σε συνεργασία με το αποθετήριο της Εθνι-κής Βιβλιοθήκης της Χάγης, το DOAJ προ-σφέρει, επιπλέον, υπηρεσίες μακροπρό-θεσμης διατήρησης περιεχομένου σε αυτάτα περιοδικά που παρέχουν στο DOAJ ταμεταδεδομένα τους σε επίπεδο άρθρου.Η μακροπρόθεσμη διατήρηση είναι έναμείζον θέμα για όλα τα ψηφιακά τεκμή-ρια, καθώς αυτά απειλούνται συνεχώς απότις ραγδαίες εξελίξεις στην ανάπτυξη λογι-σμικών, καθώς και τη φθορά των ηλε-κτρονικών αρχείων.

Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης του ΕΙΕ τώρα στο DOAJ

iΒυζαντινά Σύμμεικταhttp://www.byzsym.org/

Τεκμήριαhttp://www.tekmeria.org/

The Historical Review/La RevueHistoriquehttp://www.historicalreview.org/

Directory of Open Access Journalshttp://www.doaj.org/

Αποθετήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκηςτης Χάγηςhttp://www.kb.nl/hrd/dd/index-en.html

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνώνhttp://www.eie.gr

O ελληνικός δικτυακός τόπος για τηνανοικτή πρόσβασηhttp://www.openaccess.gr

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 5

καινοτομώνταςψηφιακά

Για την έκδοση των επιστημονικών περιο-δικών ανοικτής πρόσβασης χρησιμοποιή-θηκε από το ΕΚΤ η πλατφόρμα ανοικτούκώδικα Open Journal Systems (OJS), μεκατάλληλη παραμετροποίηση και επέ-κταση, ώστε να υποστηρίζονται οι εξειδι-κευμένες ανάγκες κάθε περιοδικού σε ζητή-ματα που αφορούν το σύνολο των διαδικασιώνέκδοσης, τις πολιτικές διάθεσης του υλι-κού, τους τύπους δημοσιευμάτων, τονεμπλουτισμό των σχημάτων μεταδεδομέ-νων και τη θεματική κατηγοριοποίηση. Ηεπιλογή αυτή εξασφαλίζει ένα σταθερόπεριβάλλον για επιστημονικές εκδόσεις μεβάση τις διεθνείς πρακτικές.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 15

Page 18: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20091 6

καινοτομώνταςψηφιακά

iΒιβλιοπωλείο της ΕΕhttp://www.bookshop.europa.eu

Yπηρεσία Εκδόσεων της ΕΕ http://publications.europa.eu/

Europeanahttp://www.europeana.eu/

12 εκατομμύρια σελίδες σαρώθηκαν, μετα-ξύ Φεβρουαρίου 2008 και Σεπτεμβρίου2009, προκειμένου να είναι έτοιμες γιαδιάθεση, στην ψηφιακή βιβλιοθήκη τουΒιβλιοπωλείου της ΕΕ. Η νέα αυτή ψηφια-κή βιβλιοθήκη, η οποία εγκαινιάστηκε πρό-σφατα στην έκθεση βιβλίου της Φρα-γκφούρτης, διαθέτει περισσότερες από110.000 εκδόσεις που κυκλοφόρησαν απότην Υπηρεσία Εκδόσεων της ΕΕ για λογα-ριασμό των θεσμικών και επικουρικώνοργάνων και των άλλων οργανισμών τηςΕΕ από το 1952 και μετά.

Η ψηφιακή βιβλιοθήκη της Υπηρεσίας Εκδό-σεων ήταν μια απάντηση στην αυξανόμε-νη ζήτηση για ψηφιοποίηση εξαντλημένωνεκδόσεων. Το 2007 η Υπηρεσία Εκδόσε-ων εγκαινίασε μια υπηρεσία διάθεσης PDFκατά παραγγελία, με την οποία οι χρήστεςμπορούσαν να ζητούν την ανάκτηση καισάρωση δημοσιεύσεων από τα αρχεία. Ηζήτηση ήταν τόσο υψηλή, ώστε σε έξι μήνεςη υπηρεσία είχε ήδη κορεστεί. Για την καλύ-τερη εξυπηρέτηση των χρηστών αποφασί-στηκε να σαρωθεί, με βιομηχανικούς ρυθ-μούς, ολόκληρο το περιεχόμενο του αρχείου.

Το αποτέλεσμα είναι μια ηλεκτρονική βιβλιο-θήκη με περισσότερες από 14 εκατομμύ-ρια σελίδες, σε βελτιστοποιημένη για τοΔιαδίκτυο μορφή PDF, οι οποίες διατίθενταιδωρεάν στο κοινό. Περιέχει περισσότερεςαπό 12 εκατομμύρια σαρωμένες σελίδεςιστορικών εκδόσεων και περίπου 2 εκα-τομμύρια σελίδες πρόσφατων εκδόσεων.Το Βιβλιοπωλείο της ΕΕ, με εκδοτικούς ρυθ-μούς της τάξης των 1.600 νέων εκδόσεωνετησίως, αποτελεί πολύτιμη πηγή πληρο-φοριών για πολίτες, δημοσιογράφους, επαγ-γελματίες της εκπαίδευσης, φοιτητές, βιβλιο-θηκονόμους, εκδότες και κάθε άνθρωποπου ενδιαφέρεται για την Ευρώπη.

Στα αρχεία της βιβλιοθήκης, όπου καθη-μερινά προστίθενται νέες εκδόσεις, εκπρο-

σωπούνται περισσότερες από 50 γλώσσες(όλες οι επίσημες γλώσσες της ΕΕ, καθώςκαι άλλες, όπως τα ρώσικα και τα κινέζικα).Ανάμεσά τους βρίσκει κανείς "θησαυρούς"της ευρωπαϊκής ιστορίας, όπως το διάγ-γελμα που εκφώνησε ο Jean Monnet, πρό-εδρος της Ανωτάτης Αρχής, στην Κοινή Συνέ-λευση κατά την πρώτη της σύνοδο τοΣεπτέμβριο του 1952.

Σύμφωνα με τον Leonard Orban, επίτροποαρμόδιο για θέματα πολυγλωσσίας, "Ηψηφιακή βιβλιοθήκη απελευθερώνει τημνήμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το χαρ-τί με το οποίο ήταν δεσμευμένη από τιςαπαρχές της Ένωσης. Τα εκατομμύρια σελί-δων, στις οποίες έχει πλέον πρόσβαση οκαθένας μας στις 23 επίσημες γλώσσες,καταδεικνύουν τη διαρκή δέσμευση τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης να διαφυλάξει και νακαλλιεργήσει την ιστορία της Ένωσης μέσααπό τη γλωσσική της πολυμορφία".

Το περιεχόμενο του Βιβλιοπωλείου της ΕΕ

Μια νέα online ψηφιακή βιβλιοθήκη με όλες τις εκδόσεις της ΕΕ

θα καταστεί προσπελάσιμο επίσης μέσωτης Europeana, της ευρωπαϊκής ψηφιακήςβιβλιοθήκης που αριθμεί περισσότερα από10.000.000 ευρωπαϊκά τεκμήρια. Το Βιβλιο-πωλείο της ΕΕ θα συμπληρώσει, έτσι, απότη σκοπιά των θεσμικών οργάνων της ΕΕ,τις εθνικές συλλογές της Europeana, στηνοποία συμμετέχουν σημαντικοί πολιτιστικοίοργανισμοί - μουσεία, εθνικές υπηρεσίεςαρχείων, εθνικές βιβλιοθήκες και άλλοιπολιτισμικοί φορείς από όλη την Ευρώπη.

www.ekt.gr/diglibΕπισκεφθείτε την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Επιστήμης & Τεχνολογίας

• 22.000 ηλεκτρονικά περιοδικά • 3.000 ηλεκτρονικά βιβλία• 100 ηλεκτρονικά λεξικά και εγκυκλοπαίδειες • 82 διεθνείς και ελληνικές βάσεις δεδομένων

Ψηφιοποιημένες ελληνικές συλλογές • Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών• Συλλογικός κατάλογος περιοδικών των ελληνικών Ε&Τ βιβλιοθηκών

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 16

Page 19: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 7

καινοτομώνταςψηφιακά

iEuropeana http://www.europeana.eu/portal/

EuroMedia Awards 2009 http://www.univie.ac.at/esec/php/wordpress/?cat=13

ESEC http://www.univie.ac.at/esec/php/wordpress/

Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιαςhttp://www.libver.gr/

Ο ελληνικός δικτυακός τόπος για την Ανοικτή Πρόσβαση

Νέα – Εκδηλώσεις - Πολιτικές - Σύνδεσμοι - eGallery

www.openaccess.gr

Με το Erasmus Award for Networking Europe 2009 τιμήθηκεη Europeana, η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη, στο πλαίσιοτης φετινής απονομής των βραβείων της ESEC (European Societyfor Education and Communication) που πραγματοποιήθηκεστις 16 Οκτωβρίου στη Βιέννη. Παράλληλα, τη δέσμευσή τουςνα στηρίξουν την Europeana, ως απάντηση στην επιθετική πολι-τική της υπηρεσίας Google Books, εξέφρασαν σε πρόσφατησυνάντησή τους στις Βρυξέλλες οι Υπουργοί Πολιτισμού καιΟπτικοακουστικών της ΕΕ.

Η αιτιολογημένη γνώμη των κριτών για τη βράβευση ήταν ότι"η κεντρική ιδέα της Europeana είναι η ισχυρή πεποίθηση ότιοι ευρωπαϊκές χώρες θα συνδεθούν έχοντας πρόσβαση στηνευρωπαϊκή πολιτισμική κληρονομιά σε πολλές ευρωπαϊκέςγλώσσες, καθιστώντας το περιεχόμενό της προσβάσιμο τόσοαπό τον ερευνητή όσο και από τον απλό πολίτη που αναζητάπληροφορίες. Αν δούμε τη Europeana ωςθησαυροφυλάκιο, τότε ο χρήστης είναι οσκαπανέας του θησαυροφυλακίου, ο οποί-ος ανακαλύπτει έναν εικονικό κόσμο πολι-τισμού, που φαίνεται να είναι χωρίς σύνο-ρα".

Παράλληλα, στη σύνοδο των ΥπουργώνΠολιτισμού και Οπτικοακουστικών της ΕΕστις Βρυξέλλες για το θέμα της ψηφιο-ποίησης βιβλίων και των ψηφιακών καιπολυμεσικών βιβλιοθηκών, αποφασίστηκεπως η επιθετική πολιτική της Google μπο-ρεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά απότην Ευρώπη μόνο αν "ανοίξει" η Europeanaστο σύνολο των έργων του δημοσίουτομέα, από ολόκληρο τον κόσμο, με αιχ-μή πάντα την προβολή του ευρωπαϊκούπολιτισμού.

Στο πλαίσιο της νέας οικονομίας ψηφια-κού περιβάλλοντος που αναδύεται στηνΕυρώπη, οι υπουργοί εξέφρασαν τη διά-θεση να επεκταθεί η ψηφιοποίηση και σεάλλες μορφές πολιτιστικής έκφρασης, καινα υποστηριχθεί το έργο Arrow (Accessible Registries of Rightsinformation and Orphan Works- Προσβάσιμα μητρώα πλη-ροφοριών για δικαιώματα και ορφανά έργα) για τον προσδιο-ρισμό των κατόχων δικαιωμάτων και τη διευκρίνιση του καθε-στώτος δικαιωμάτων ενός έργου, συμπεριλαμβανομένων εκείνωνπου τα αντίτυπά τους έχουν εξαντληθεί ή είναι ορφανά έργα.

Η Europeana συγκεντρώνει σε μια δικτυακή πύλη ένα μεγάλομέρος της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, προσφέρο-ντας ελεύθερη πρόσβαση για όλους σε μια όλο και μεγαλύτε-ρη συλλογή ψηφιοποιημένων θησαυρών, σε συνεργασία μεεθνικές βιβλιοθήκες και πολιτιστικά ιδρύματα από όλη τηνΕυρώπη. Στη Europeana συμμετέχουν βιβλιοθήκες, μουσεία,

Βραβείο για το ψηφιακό "θησαυροφυλάκιο" Europeana

αρχεία και συλλογές οπτικοακουστικού υλικού από 27 ευρω-παϊκές χώρες, ενώ η δικτυακή πύλη είναι μεταφρασμένη σεόλες αυτές τις γλώσσες, περιλαμβανομένης της ελληνικής.

Μέχρι σήμερα οι συλλογές της Europeana περιλαμβάνουνπερισσότερα από 4,6 εκατομμύρια ψηφιοποιημένα έργα (βιβλία,χάρτες, φωτογραφίες, βίντεο, εφημερίδες, κ.ά.): σημαντικότα-τα πολιτιστικά, ιστορικά και επιστημονικά τεκμήρια από ολό-κληρη την Ευρώπη, εύκολα και γρήγορα προσβάσιμα από κάθεενδ ιαφερόμενο στον πολύγλωσσο δ ικτυακό της τόπο(www.europeana.eu). Ο στόχος είναι μέχρι το 2013 η Ευρω-παϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη να περιέχει πάνω από 11 εκατ.ψηφιοποιημένα τεκμήρια.

Τη διαχείριση της Europeana έχει το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ψηφια-κών Βιβλιοθηκών, στο οποίο συμμετέχουν οι κυριότερες ευρω-παϊκές ενώσεις βιβλιοθηκών, αρχείων, μουσείων, οπτικοα-

κουστικών αρχείων και πολιτιστικώνιδρυμάτων. Εκπρόσωπος της Ελλάδαςείναι η Δημόσια Κεντρική ΒιβλιοθήκηΒέροιας.

Να σημειωθεί πως τα βραβεία της EuropeanSociety for Education and Communicationαπονέμονται κάθε χρόνο σε έργα και προ-γράμματα που ξεχωρίζουν για την προ-βολή των ευρωπαϊκών αξιών (κοινωνία,πολιτισμός, εκπαίδευση και πολιτική). Ταβραβεία Erasmus EuroMedia έχουν επι-βραβεύσει, από το 1995, σημαντικές παρα-γωγές, προϊόντα και προγράμματα όλωντων ειδών των μέσων, τα οποία είτε πραγ-ματεύονται τους στόχους, τις προοπτικές,τα προβλήματα και τις προκλήσεις τηςΕυρώπης ή εξυπηρετούν εκπαιδευτικούςστόχους σχετικούς με την ευρωπαϊκή ταυ-τότητα, τις αξίες, τη διαπολιτισμική επι-κοινωνία, την ενσωμάτωση των μειονο-τήτων, την ειρηνική συνύπαρξη κ.ά.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 17

Page 20: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

iΠνευματική ιδιοκτησία και Κοινωνία της Πληροφορίαςhttp://ec.europa.eu/internal_market/copyright/copyright-infso/copyright-infso_en.htm

Πνευματική ιδιοκτησία και ψηφιακό περιεχόμενοhttp://ec.europa.eu/information_society/newsroom/cf/itemlongdetail.cfm?item_id=5332

Πρωτοβουλίες ΕΕ σχετικά με τις ψηφιακές βιβλιοθήκεςhttp://ec.europa.eu/information_society/activities/digital_libraries/index_en.htm

ARROWhttp://www.arrow-net.eu/

ARROW: Μια προσπάθεια για την εύρεση των δημιουργών των -μέχρι σήμερα-"ορφανών" έργωνhttp://www.openaccess.gr/news_events/news/details.dot?inode=13558

Δράσεις για την ψηφιακή διαφύλαξη καιδιάδοση φιλολογικού και πολιτιστικούυλικού και ορφανών έργων, καθώς καιγια τη βελτίωση της διαθεσιμότητας έργωνσε άτομα με αναπηρίες, ιδίως εκείνα μεμειωμένη όραση, προτίθεται να πάρει ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με πρό-σφατη ανακοίνωσή της. Στόχος των δρά-σεων θα είναι να ανταποκριθεί η ΕΕ στιςσοβαρές παγκόσμιες πολιτιστικές και νομι-κές προκλήσεις της μαζικής ψηφιοποίη-σης και διάδοσης των βιβλίων, και ειδι-κότερα των συλλογών που υπάρχουν στιςευρωπαϊκές βιβλιοθήκες.

Ο πρόσφατος διάλογος σχετικά με τη διευ-θέτηση για τα βιβλία της Google στις ΗΠΑέδειξε για μια ακόμη φορά ότι η Ευρώπηδεν έχει περιθώρια να υστερήσει στο ψηφια-κό μέτωπο. Μια πιθανή διευθέτηση θαοδηγούσε σε μεγάλο αριθμό ψηφιοποιη-μένων ευρωπαϊκών έργων σε αμερικανι-κές βιβλιοθήκες, διαθέσιμα μόνο σε κατα-ναλωτές και ερευνητές στις ΗΠΑ, αλλάόχι στην ίδια την Ευρώπη. Η διασφάλισητης πρόσβασης των Ευρωπαίων στην πολι-τιστική τους κληρονομιά, με παράλληληείσπραξη δίκαιας αμοιβής από τους Ευρω-παίους συγγραφείς, αποτελεί επομένωςάμεσο μέλημα, όπως τόνισαν από κοινούοι Επίτροποι Viviane Reding και CharlieMcCreevy.

Για αυτόν τον λόγο η Επιτροπή θα προβείσε διάλογο με τους ενδιαφερομένους, ώστενα εξεύρει βιώσιμες λύσεις για απλή καιοικονομικώς συμφέρουσα εκκαθάρισηδικαιωμάτων, η οποία να καλύπτει τη μαζι-κή ψηφιοποίηση και τη διαδικτυακή διά-δοση συλλογών βιβλιοθηκών που εξακο-λουθούν να προστατεύονται από δικαιώματαδημιουργού. Αυτό αφορά τόσο έργα μεεξαντλημένα αντίτυπα, όσο και ορφανάέργα, δηλαδή έργα των οποίων ο κάτοχοςδικαιωμάτων δεν μπορεί να εξακριβωθείή να εντοπιστεί.

Ιδιαίτερα η ψηφιοποίηση και η διάδοσηορφανών έργων αποτελεί σημαντική πολι-τιστική και οικονομική πρόκληση, καθώςτα ορφανά έργα αντιπροσωπεύουν σημα-ντικό τμήμα των συλλογών των πολιτι-στικών ιδρυμάτων της Ευρώπης. Ορφα-νά είναι τα έργα των οποίων οι κάτοχοιτων πνευματικών δικαιωμάτων δεν είναιγνωστοί ή δεν μπορούν να εντοπιστούν.Εφόσον απαιτείται άδεια για την αντιγρα-φή, δημοσίευση ή ψηφιοποίηση ενόςέργου, τα ορφανά έργα είναι καταδικα-σμένα στην αχρηστία.

Σκοπός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμ-φωνα με την ίδια ανακοίνωση, είναι ναυπάρξει λύση ευρωπαϊκών διαστάσεων,που θα διευκολύνει την ψηφιοποίηση καιτη διάδοση ορφανών έργων και τη θέσπι-ση κοινών προτύπων "επιμελούς αναζή-

τησης" για την αναγνώριση του καθε-στώτος των ορφανών έργων σε όλο τονχώρο της ΕΕ.

Ως προς το ζήτημα αυτό, έχει ήδη επιτε-λεστεί κάποια πρόοδος με το έργο ARROW(Accessible Registries of Rights Informationand Orphan Works - Προσβάσιμα μητρώαπληροφοριών για δικαιώματα και ορφα-νά έργα), που δρομολογήθηκε τον Νοέμ-βριο του 2008 και στοχεύει στον προσ-διορισμό των κατόχων δικαιωμάτων καιστη διευκρίνιση του καθεστώτος δικαιω-μάτων ενός έργου, συμπεριλαμβανομέ-νων εκείνων που τα αντίτυπά τους έχουνεξαντληθεί ή είναι ορφανά έργα.

"Το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργοARROW αποτελεί ένα πρώτο βήμα για τησύνδεση των διαφόρων μητρώων δικαι-ωμάτων στην Ευρώπη και για την ευκο-λότερη εξακρίβωση των κατόχων δικαι-ωμάτων", δήλωσαν οι Επίτροποι VivianeReding και Charlie McCreevy. "Καλούμετις εθνικές βιβλιοθήκες, τους οργανισμούςσυλλογικής διαχείρισης και τους εκδότες

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20091 8

καινοτομώνταςψηφιακά

Οι "ψηφιακές" προτεραιότητες της ΕΕ

να αξιοποιήσουν την ικανοποιητική αυτήέναρξη και να εργαστούν με την Επιτρο-πή για να αναπτυχθεί ένα προανταγωνι-στικό και πανευρωπαϊκό σύστημα μητρώ-ων βιβλίων, το οποίο θα επιτρέψει τηδιασυνοριακή αδειοδότηση βάσει ενόςδιαφανούς και οικονομικά προσιτού συστή-ματος τιμολόγησης, ενώ παράλληλα θαδιασφαλίζεται δίκαιη αμοιβή των συγ-γραφέων".

Όσο για την πρόσβαση στη γνώση τωνατόμων με αναπηρίες, και ειδικότερα τωνατόμων με μειωμένη όραση, γεγονός είναιπως μέχρι σήμερα μόλις 5% των ευρω-παϊκών δημοσιεύσεων διατίθεται σε προ-σβάσιμους μορφοτύπους - κατάσταση πουπεριπλέκεται από περιορισμούς στη δια-συνοριακή διανομή. Ένα φόρουμ ενδια-φερόμενων παραγόντων θα εξετάσει τιςαπαντήσεις σε πολιτικό επίπεδο και θαεξετάσει τους τρόπους με τους οποίουςμπορεί να προωθηθεί το ακώλυτο εμπό-ριο έργων σε προσβάσιμους μορφοτύ-πους στην ΕΕ.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 18

Page 21: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

Τους προβληματισμούς της σχετικά με τη δημιουργία ευρω-παϊκής ενιαίας αγοράς δημιουργικού ψηφιακού περιεχομένουδημοσίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα μετην Επιτροπή, η δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς δημιουργικούπεριεχομένου στο Διαδίκτυο (Creative Content Online) προ-σφέρει σημαντικές ευκαιρίες για την Ευρώπη, θέτοντάς την,συγχρόνως, αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις. Δρομολογεί-ται, λοιπόν, δημόσια διαβούλευση, για την αντιμετώπιση τωνπροκλήσεων αυτών.

Στην Ευρώπη, ο πολιτιστικός και δημιουργικός τομέας (πουπεριλαμβάνει δημοσιευμένο περιεχόμενο, όπως βιβλία, εφη-μερίδες και περιοδικά, μουσικά έργα και ηχογραφήσεις, ται-νίες, βίντεο κατά παραγγελία και βιντεοπαιχνίδια) εμφανίζεικύκλο εργασιών άνω των 650 δισ. ευρώ ετησίως και αντιπρο-σωπεύει το 2,6% του ΑΕΠ απασχολώντας περισσότερο από το3% του εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Σύμφωνα με μελέτες, μιαενιαία αγορά δημιουργικού διαδικτυακού περιεχομένου θαμπορούσε να τετραπλασιάσει τα έσοδα λιανικής του κλάδου,εφόσον ληφθούν σαφή και φιλικά προς τον καταναλωτή μέτρααπό τη βιομηχανία και τις δημόσιες αρχές.

Η ψηφιακή διανομή πολιτισμικών προϊόντων και υπηρεσιών,όμως, προσκρούει σε κανονιστικά και εδαφικά εμπόδια, ταοποία μπορούν επίσης να παρακωλύσουν τη δημιουργικότη-τα και την καινοτομία. Επιπλέον, το παράνομο "κατέβασμα"περιεχομένου σε μεγάλη κλίμακα είναι δυνατόν να διακυβεύ-σει την ανάπτυξη μιας οικονομικά βιώσιμης ενιαίας αγοράςψηφιακού περιεχομένου. Οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικήςστην Ευρώπη οφείλουν, επομένως, να προστατεύουν τα δικαι-ώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδίως στo πλαίσιo ενός εξε-λισσόμενου οικονομικού και τεχνολογικού περιβάλλοντος.

Η δημιουργία μιας γνήσιας ενιαίας αγοράς δημιουργικού περιε-χομένου στο Διαδίκτυο χρειάζεται ειδικούς κανόνες προς όφε-λος των καταναλωτών και της ανταγωνιστικότητας. Θα πρέπει,αρχικά, να εξασφαλιστεί η ανταμοιβή της δημιουργικότηταςώστε να ωφεληθούν οι δημιουργοί και οι κάτοχοι δικαιωμά-των. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να δοθούν στους καταναλωτέςνόμιμα μέσα πρόσβασης, σε σαφώς καθορισμένες τιμές, σεευρύ φάσμα περιεχομένων μέσω των ψηφιακών δικτύων. Θαπρέπει, τέλος, να εξισωθούν οι όροι ανταγωνισμού για τα νέαεπιχειρηματικά μοντέλα και τις καινοτόμες λύσεις για διανομήδημιουργικού περιεχομένου ανά την ΕΕ.

"Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και το Διαδίκτυο είναιδύο κινητήριες δυνάμεις δημιουργικότητας και καινοτομίας προςτο κοινό όφελος όλων των Ευρωπαίων. Πρέπει να συνεκτιμη-θούν στη σχεδιαζόμενη νέα ανταγωνιστική και ακμάζουσα ενιαίαψηφιακή αγορά", δήλωσε η αρμόδια Επίτροπος της ΕΕ για τηνΚοινωνία της Πληροφορίας και τα Μέσα Επικοινωνίας VivianeReding. "Η βασική μου προτεραιότητα τα επόμενα χρόνια θαείναι η διαμόρφωση, σε συνεργασία με άλλους Επιτρόπους, ενόςαπλού, εύχρηστου για τους καταναλωτές νομικού πλαισίου γιατη διασυνοριακή διάθεση του ψηφιακού περιεχομένου στην ΕΕ,εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ισχυρή προστασία των δικαιωμάτωνπνευματικής ιδιοκτησίας και δίκαιη αμοιβή των δημιουργών".

"Η προστασία της πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας -πνευματικά δικαιώματα, διπλώματα ευρεσιτεχνίας, εμπορικάσήματα ή σχέδια - βρίσκεται στον πυρήνα της οικονομίας τηςγνώσης και έχει καίρια σημασία για τη βελτίωση της ανταγω-νιστικότητας της Ευρώπης. Αυτό αποτελεί προτεραιότητα γιαμεταρρύθμιση: στήριξη σε υγιές οικονομικό υπόβαθρο, όχιαπλώς σε νομικές έννοιες, και επικέντρωση σε λύσεις που προ-ωθούν την καινοτομία και τις επενδύσεις στην πραγματική ζωή",δήλωσε ο αρμόδιος Επίτροπος της ΕΕ για την Εσωτερική Αγο-ρά Charlie McCreevy.

Το έγγραφο προβληματισμού - που συντάχθηκε από κοινούαπό τις υπηρεσίες των Επιτρόπων Viviane Reding και CharlieMcCreevy - περιγράφει τις προκλήσεις για τρεις ομάδες εμπλε-κομένων φορέων: κατόχους δικαιωμάτων, καταναλωτές καιεμπορικούς χρήστες. Δρομολογεί, παράλληλα, δημόσια δια-βούλευση προκειμένου να συγκεντρώσει νέες ιδέες για την γιατην αντιμετώπιση των προκλήσεων και την τόνωση της αγοράςτης διαδικτυακής διανομής δημιουργικού περιεχομένου.

iΈγγραφο προβληματισμού "Creative Content in a EuropeanDigital Single Market: Challenges for the Future"http://ec.europa.eu/avpolicy/docs/other_actions/col_2009/reflection_paper.pdf

Δημόσια διαβούλευση "Content Online"http://ec.europa.eu/avpolicy/other_actions/content_online/index_en.htm

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 9

καινοτομώνταςψηφιακά

Προς μια ενιαία αγορά δημιουργικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 19

Page 22: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ib.ook.gr http://b.ook.gr/

ΕΕΛ/ΛΑΚ http://www.ellak.gr/

Πανεπιστήμιο Πατρώνhttp://www.upatras.gr/

Ένας πρωτότυπος διαγωνισμός ιδεών γιατη δημιουργία ολοκληρωμένης πλατφόρμαςψηφιακού αναγνώστη βιβλίων (e-bookreader) που θα χρησιμοποιείται κυρίωςαπό μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς,προκηρύχθηκε από το Πανεπιστήμιο Πατρών(ΠΠ) και την Εταιρεία Ελεύθερου Λογι-σμικού/Λογισμικού Ανοικτού Κώδικα(EEΛ/ΛΑΚ), υπό την αιγίδα της ΕιδικήςΓραμματείας Ψηφιακού Σχεδιασμού.

Στόχος του διαγωνισμού είναι να κατατε-θούν εμπνευσμένες ιδέες και προτάσεις γιατη δημιουργία ενός πρότυπου ψηφιακούαναγνώστη βιβλίων (e-book reader), καθώςκαι του περιβάλλοντος υποστήριξής του,που θα απευθύνεται σε μαθητές, φοιτητέςκαι εκπαιδευτικούς προκειμένου να ενι-σχυθεί ο χώρος της εκπαίδευσης και ναβελτιωθεί η εκπαιδευτική διαδικασία μέσω

των Νέων Τεχνολογιών. Το τελικό κείμενοτης προκήρυξης προέκυψε μετά από δημό-σια διαβούλευση που πραγματοποιήθηκεστον δικτυακό τόπο b.ook.gr (http://b.ook.gr).Οι προτάσεις, οι οποίες μπορούν να υπο-βάλλονται έως τις 15 Φεβρουαρίου 2010,θα πρέπει να προδιαγράφουν τη συσκευή,το διαδικτυακό περιβάλλον χρήσης και δια-νομής περιεχομένου, αλλά και τους τρό-πους με τους οποίους θα ενσωματωθούν-ως σύστημα- στο πλαίσιο της ελληνικήςπαιδείας. Ως εκ τούτου, θεωρείται απα-ραίτητη η διεπιστημονική προσέγγιση.

Με τη λήξη του διαγωνισμού και σε χρονι-κό διάστημα που θα προσδιοριστεί και θαδημοσιευθεί στον δικτυακό τόπο b.ook.gr,οι συμμετέχοντες θα κληθούν να παρου-σιάσουν δημόσια τις προτάσεις τους ενώπιοντης Επιτροπής Αξιολόγησης. Τα χρηματικά

Ανοικτός διαγωνισμός ιδεών για ψηφιακό αναγνώστη βιβλίων

έπαθλα για τα τρία πρώτα βραβεία του δια-γωνισμού θα είναι 15.000 ευρώ, 10.000ευρώ και 5.000 ευρώ αντίστοιχα. Η πρότα-ση που θα πάρει το πρώτο βραβείο θα λάβειεπιπλέον χρηματοδότηση, προκειμένου ναδημιουργηθεί ένα λειτουργικό πρωτότυποτης συσκευής και του διαδικτυακού πλαισί-ου υποστήριξης λειτουργίας της.

Ένα νέο, εξαιρετικά χρήσιμο διαδικτυακό εργαλείο προσφέρε-ται από το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) σε φοι-τητές, σπουδαστές, καθώς και λοιπά μέλη της ελληνικής ακα-δημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας. Πρόκειται για την υπηρεσία"Πίθος", η οποία προσφέρει σε κάθε χρήστη 50 GBytes δωρε-άν αποθηκευτικού χώρου, προσβάσιμου από παντού, πάντοτεκαι με ασφάλεια.

Η νέα αυτή υπηρεσία, πραγματοποιήθηκε μέσω της ελληνικήςΥποδομής Πλέγματος Υπολογιστικών Συστημάτων (HellasGrid)που λειτουργεί το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας, υπο-στηρίζοντας προηγμένες εφαρμογές Ηλεκτρονικής Επιστήμης (e-science). Πρόκειται για ένα χρήσιμο εργαλείο που διευρύνεισημαντικά τις δυνατότητες εργασίας και έρευνας για φοιτητές καιερευνητές, επιτρέποντάς τους την ασφαλή πρόσβαση σε μεγά-λο όγκο δεδομένων, από όπου και αν βρίσκονται.

Η υπηρεσία "Πίθος" βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε φάση δοκιμών(beta testing), είναι σταθερή και διαθέσιμη στους χρήστες της.Το λογισμικό έχει αναπτυχθεί και διατίθεται με άδεια ανοικτούκώδικα, και η υπηρεσία διαθέτει ανοικτό τρόπο διασύνδεσης(API) για συνεργασία με άλλες εφαρμογές. Οι χρήστες μπορούννα αποθηκεύσουν τα αρχεία τους και να τα μοιραστούν με άλλουςχρήστες ή και ομάδες χρηστών. Επιπλέον, η υπηρεσία προσφέ-ρει δυνατότητες αναζήτησης, αρχειοθέτησης, συγχρονισμού καιτήρησης αντιγράφων εφεδρείας, καθώς και αξιοποίησής της ωςαποθηκευτικό μέσο από άλλες εφαρμογές.

Αξίζει να σημειωθεί πως το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνο-λογίας έχει επίσης σχεδιάσει και υλοποιήσει την πλατφόρμα"Αναφανδόν" για τη δωρεάν διάθεση εμπορικού λογισμικούκαι υπηρεσιών προς τους φοιτητές και τα μέλη της ελληνικήςακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας. Για να μπορέσει κάποι-ος να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία θα πρέπει πρώτα να πιστο-ποιηθεί ως δικαιούχος. Η πιστοποίηση γίνεται με τη χρήση user-

name/password που έχει αποκτήσει από το Ίδρυμα στο οποίοανήκει. H υπηρεσία "Πίθος" υλοποιείται σε συνεργασία με ταΑκαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα που είναι ήδη συνδεμέναμε την ομοσπονδία καταλόγων Shibboleth: Γεωπονικό Πανεπι-στήμιο, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Εθνικό Κέντρο Τεκ-μηρίωσης, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ελληνικό ΑνοιχτόΠανεπιστήμιο, Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο ΤεχνολογίαςΥπολογιστών - Ερευνητική Μονάδα 6, Οικονομικό Πανεπιστή-μιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακε-δονίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πανε-πιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, ΠανεπιστήμιοΣτερεάς Ελλάδας, Πολυτεχνείο Κρήτης, Στρατιωτική Σχολή Ευελ-πίδων, ΤΕΙ Αθήνας, ΤΕΙ Ηπείρου, ΤΕΙ Καλαμάτας, ΤΕΙ Κρήτης, ΤΕΙΜεσολογγίου, ΤΕΙ Σερρών, ΤΕΙ Χαλκίδας, Χαροκόπειο Πανεπι-στήμιο. Για τα λοιπά ιδρύματα, εκκρεμεί η σύνδεση των κατα-λόγων τουςμε το σύστημα ΠΙΘΟΣ.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υπηρεσία "Πίθος",οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να διαβάσουν το εγχειρίδιο χρήσης(http://pithos.grnet.gr/userguide/el/index.html), να επισκεφθούντο σχετικό Forum (https://pithos.grnet.gr/forum) ή να απευ-θυνθούν στο [email protected].

ΠΙΘΟΣ: Νέα υπηρεσία δωρεάν αποθηκευτικού χώρου online

iΠίθος http://pithos.grnet.gr/

Αναφανδόν http://anafandon.grnet.gr/

Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίαςhttp://www.grnet.gr/

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20092 0

καινοτομώνταςψηφιακά

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 20

Page 23: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 1

συνέντευξη�

"Τα μουσεία του σήμερα πρέπει να δημιουργήσουνδεσμούς με όλους τους φορείς της κοινωνίας"Συνέντευξη της Αλίκης Γιαννακοπούλου, υπεύθυνης επικοινωνίας και συνεδρίων του ECSITE (Eυρωπαϊκό Δίκτυο Επιστημονικών Κέντρων και Μουσείων)

Το ECSITE είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο μουσείων και επιστημονικών κέντρων που ενώνει 424 οργανισμούς-μέλη σε 52 χώρες στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. Μουσεία επιστήμων και τεχνολογίας, κέντρα ερευνών,ενυδρεία, ζωολογικοί κήποι, πανεπιστήμια, τοπικές αρχές, ακόμα και εταιρείες συνεργάζονται με στόχο τηνευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα επιστήμης, μέσω εκθέσεων, προγραμμάτων και εκπαιδευτικών δράσεων. Η Αλίκη Γιαννακοπούλου, υπεύθυνη επικοινωνίας και συνεδρίων του ECSITE (www.ecsite.eu), μας μιλά για την 20χρονη λειτουργία του δικτύου, τον ρόλο και την εξέλιξη των επιστημονικών κέντρων τα τελευταία χρόνια, τιςδυνατότητες που παρέχουν οι νέες τεχνολογίες και τη συμμετοχή ελληνικών οργανισμών στις πρωτοβουλίες αυτές.

Ποιος είναι ο ρόλος του δικτύου ΕCSITE, ποι-οι συμμετέχουν και ποιες οι κύριες δράσειςτου;

Το ECSITE είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο μουσείωνκαι επιστημονικών κέντρων που ενώνει 424 οργα-νισμούς-μέλη σε 52 χώρες στην Ευρώπη και σεολόκληρο τον κόσμο. Οι οργανισμοί που συμμε-τέχουν στο ECSITE είναι μουσεία επιστήμων καιτεχνολογίας, κέντρα ερευνών, ενυδρεία, ζωολογι-κοί κήποι, πανεπιστήμια, τοπικές αρχές, ακόμα καιεταιρείες. Αυτό που ενώνει όλους αυτούς τους οργα-νισμούς είναι ένας κοινός στόχος: η επικοινωνία τηςεπιστήμης στο ευρύτερο κοινό, η διαμόρφωση κρι-τικής σκέψης και γνώσης των πολιτών μέσα απόπρογράμματα, εκθέσεις και εκδηλώσεις. Οι κύριες δράσεις τουECSITE είναι η διοργάνωση του μεγαλύτερου συνεδρίου για την επι-κοινωνία της επιστήμη στην Ευρώπη, το οποίο γίνεται κάθε χρόνοσε διαφορετική ευρωπαϊκή πόλη και συγκεντρώνει περισσότερουςαπό 1.000 επαγγελματίες, καθώς και η συμμετοχή σε ευρωπαϊκάπρογράμματα, η διοργάνωση εκπαιδευτικών ημερίδων, κ.ά. Πάνωαπό όλα, το δίκτυο προωθεί την ανταλλαγή γνώσεων, εμπειριώνκαι σχέσεων ανάμεσα σε οργανισμούς από διαφορετικές χώρες.

Φέτος το δίκτυο συμπληρώνει 20 χρόνια λειτουργίας. Πόσοέχει αλλάξει ο ρόλος των επιστημονικών κέντρων και τωνμουσείων και ποιες οι βασικές προκλήσεις που καλούνταινα αντιμετωπίσουν;

Σήμερα τα περισσότερα μουσεία έχουν προχωρήσει από την παρα-δοσιακή εικόνα ενός χώρου με εκθέματα τα οποία το κοινό δεν μπο-ρεί να αγγίξει. Έχουν μεταμορφωθεί σε χώρους πιο δυναμικούς, σεμέρη στα οποία το κοινό μπορεί να ενθουσιαστεί, αλλά παράλλη-λα να αναρωτηθεί, να δοκιμάσει, να πειραματιστεί και να διαμορ-φώσει τη δική του άποψη. Ακόμα και τα κέντρα επιστήμων, πουεμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη στις αρχές της δεκα-ετίας του 1980, αλλάζουν την εικόνα τους. Τα τελευταία χρόνια προ-σπαθούν να προσελκύσουν κοινό μεγαλύτερης ηλικίας και να γίνουνχώροι διαλόγου όπου οι πολίτες διαμορφώνουν κριτική σκέψη γιαεπιστημονικά θέματα. Τα μουσεία σήμερα είναι χώροι που ανατρέ-πουν τις προκαταλήψεις και διεκδικούν την ενημέρωση κάθε πολί-τη για θέματα τεράστιας σημασίας, όπως η αλλαγή του κλίματοςκαι η μείωση της βιοποικιλότητας.

Πώς μπορούν τα επιστημονικά κέντρα και τα μουσεία ναγίνουν πιο ελκυστικά για το κοινό;

Τα επιστημονικά κέντρα και τα μουσεία μπορούν να δημιουργήσουνπερισσότερες διαδραστικές εκθέσεις για σύγχρονα θέματα όπως ηνανοτεχνολογια και η αλλαγή του κλίματος. Πιστεύω πως πρέπει να

προωθήσουν την εικόνα τους περισσότερο, να βγουνπρος τα έξω με εκπαιδευτικά τμήματα που θα επι-σκέπτονται σχολεία, νοσοκομεία, εμπορικά κέντρα,κ.ά., ώστε να προσεγγίζουν περισσότερους πολί-τες. Διατηρώντας την εικόνα τους, πρέπει να εκσυγ-χρονιστούν με νέες τεχνολογίες. Τα μουσεία τουσήμερα πρέπει να δημιουργήσουν δεσμούς με όλουςτους φορείς της κοινωνίας.

Ποιος είναι ο ρόλος και πώς μπορούν νααξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες, π.χ. WiFiHotspots και εφαρμογές Web 2.0, στην προ-σέλκυση νέων επισκεπτών στα μουσεία;

To Web 2.0 είναι σίγουρα ένα μεγάλο φαινόμενοτων ημερών. Το κοινό μπορεί να συμμετέχει ενεργά, σχολιάζονταςτις πληροφορίες που παρέχονται, προσθέτοντας δικά του στοιχεία,κ.ά. Εξελίσσεται, δηλαδή, από δέκτη πληροφοριών σε πάροχο καισχολιαστή. Ήδη σε πολλά μουσεία έχουν δημιουργηθεί προγράμ-ματα με εφαρμογές Web 2.0. Διάφορα μουσεία έχουν διοργανώ-σει εκθέσεις χρησιμοποιώντας κοινωνικά δίκτυα ("social networks"),στα οποία οι επισκέπτες μπορούν να συμμετέχουν και να επηρεά-ζουν την έκθεση ανάλογα με τις επιλογές τους. Επιπλέον, διαδικτυακάεργαλεία συμπληρώνουν τις φυσικές εκθέσεις των μουσείων καιπαρέχουν περισσότερες πληροφορίες για ένα επιλεγμένο θέμα, ώστεο επισκέπτης να αποκτήσει γνώσεις πριν και μετά την επίσκεψή τουκαι να αυξηθεί το όφελος που αποκομίζει. Τέλος η χρήση νέων τεχνο-λογιών βοηθά στην καλύτερη ανταλλαγή απόψεων των επισκεπτώνγια επίκαιρα θέματα και συμβάλλει στην προσέλκυση εφήβων καινέων ηλικίας 20-30 ετών, που συνιστούν το πιο "δύσκολο" κοινόγια επιστημονικά κέντρα και μουσεία επιστήμων.

Ποια είναι η συμμετοχή ελληνικών οργανισμών στο δίκτυο;Πώς θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και ποια τα οφέληπου θα αποκομίσουν;

Το ECSITE έχει ήδη 6 μέλη στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων το Ίδρυ-μα Ευγενίδου, το Μουσείο Γουλανδρή, το ερευνητικό τμήμα της Ελλη-νογερμανικής Αγωγής, κ.ά. Το να γίνει ένας οργανισμός μέλος της"οικογένειας" του ECSITE είναι πολύ απλή διαδικασία. Αρκεί νασυμπληρώσει την αίτηση που είναι διαθέσιμη στον δικτυακό τόποwww.ecsite.eu. Τι οφέλη θα αποκομίσει; Όταν ένας οργανισμός γίνε-ται μέλος, αποκτά τη δική του σελίδα επικοινωνίας και τη δυνατότη-τα να μεταδώσει τα νέα του στα υπόλοιπα μέλη. Μπορεί να συμμε-τάσχει στο ετήσιο συνέδριο με μειωμένη τιμή, να επικοινωνεί μεεκατοντάδες μουσεία στην Ευρώπη και να βρίσκει συνεργάτες καισυμβουλές για συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Είναι σημα-ντικό για κάθε οργανισμό να βρίσκεται στο κέντρο των εξελίξεων, ναενημερώνεται για τις νέες τάσεις και να κερδίζει γνώσεις και εμπειρίεςσυνεργαζόμενος με οργανισμούς σε διαφορετικά μέρη του κόσμου.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 21

Page 24: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20092 2

“ αφιέρωμα

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council, ERC) ξεκίνησε

να λειτουργεί τον Φεβρουάριο του 2007, ως ο πρώτος ευρωπαϊκός οργανισμός που

χρηματοδοτεί τους καλύτερους επιστήμονες για να διεξάγουν πρωτοποριακή έρευνα

στην Ευρώπη. Μέσα από το Ειδικό Πρόγραμμα "Ιδέες" (7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο)

υποστηρίζει τη βασική έρευνα, σε όλα τα επιστημονικά πεδία, με μοναδικό κριτήριο αξιολόγησης την αριστεία.

Οι ερευνητές υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό την ευρωπαϊκή αυτή πρωτοβουλία και, τα δυόμισι πρώτα χρόνια,

υποβλήθηκαν περίπου 15.000 προτάσεις για χρηματοδότηση. Μέχρι σήμερα, έχουν επιλεγεί 800 ερευνητικά

έργα άριστων επιστημόνων και έχουν υπογραφεί 600 συμβόλαια με συνολική χρηματοδότηση 900 εκατ.

ευρώ. 11 από τα έργα αυτά έχουν επιλεχθεί να πραγματοποιηθούν στην Ελλάδα. Το Εθνικό Κέντρο

Τεκμηρίωσης είναι το Εθνικό Σημείο Επαφής για το "Ιδέες", παρέχοντας πληροφόρηση και υποστήριξη

σε όσους υποβάλλουν προτάσεις.

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας: Χρηματοδοτώντας την πρωτοποριακή έρευνα

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 22

Page 25: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 3

αφιέρωμα “Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ΈρευναςΚαθηγητή Φώτη Καφάτο, η Ευρώπη, μέχρι πρόσφατα, δεν διέθε-τε μια πολιτική για τη βασική έρευνα και την αξιοποίησή της για τηνπρόοδο και την ανάπτυξη. Το ERC και το Ειδικό Πρόγραμμα "Ιδέ-ες" ήταν, λοιπόν, η μεγάλη ευκαιρία για την ενίσχυση της αριστεί-ας στην έρευνα σε πεδία αιχμής. Στόχος του Ευρωπαϊκού Συμ-βουλίου Έρευνας είναι: αφενός, η προώθηση της επιστημονικήςαριστείας, ανεξάρτητα από ηλικία, εθνικότητα, και επιστημονικόπεδίο και, αφετέρου, η προσέλκυση, ο επαναπατρισμός και η δια-τήρηση των καλύτερων νέων και έμπειρων ερευνητών. Σημαντικάπλεονεκτήματα είναι η απλή και ευέλικτη στρατηγική του προ-γράμματος, η σαφής αποστολή και η ανεξάρτητη λειτουργία του.

Μετά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, ο Επίτροπος για την έρευ-να και την επιστήμη Janez Potocnik επιβεβαιώνει την επιτυχία τουεγχειρήματος: η ερευνητική κοινότητα ανταποκρίθηκε μαζικά στιςπροκηρύξεις του προγράμματος και η συντριπτική πλειοψηφία θεω-ρεί διαφανή και αξιοκρατική τη διαδικασία αξιολόγησης. Από τηνάλλη μεριά, πολλά κράτη ανέπτυξαν συμπληρωματικές εθνικέςπολιτικές για την υποστήριξη των άριστων ερευνητών τους πουαναδείχθηκαν μέσα από τις διαδικασίες αξιολόγησης του ERC.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας κάνει κάτι τελείως διαφορετι-κό από τα υπόλοιπα προγράμματα της ΕΕ: δίνει στους καλύτερουςεπιστήμονες τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν στο μέγιστο τις ικα-νότητές τους για πρωτοποριακή έρευνα. Το πρόγραμμα έχει δύοδράσεις: την επιχορήγηση για εκκίνηση ανεξάρτητης έρευνας (StartingGrant) και την επιχορήγηση για προηγμένη έρευνα ώριμων ερευ-νητών (Advanced Grant). Η δράση "Starting Grant" απευθύνεταισε ερευνητές που βρίσκονται στην αρχή της επιστημονικής τουςσταδιοδρομίας, έχουν δυναμική και ιδέες, αλλά δεν διαθέτουν ταμέσα για την υλοποίησή τους. Απευθύνεται σε ερευνητές που έχουνπάρει τον διδακτορικό τους τίτλο 2-10 χρόνια πριν την ανακοίνω-ση της προκήρυξης και ενδιαφέρονται να συνεχίσουν την επιστη-μονική τους σταδιοδρομία σε κάποιο κράτος μέλος ή συνδεδεμέ-νη χώρα της ΕΕ. Στόχος είναι οι νέοι ερευνητές να αναπτύξουν τη

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας βασίζεται σε μια "τριγωνική" δομή:

• το Επιστημονικό Συμβούλιο (Scientific Council) είναι το ανεξάρτητο σώμα που καθορίζει την επιστημονική στρατηγική, τημεθοδολογία και το ετήσιο πρόγραμμα του ERC. Απαρτίζεται από 22 διακεκριμένους επιστήμονες, με Πρόεδρο τον Έλληνακαθηγητή Βιολογίας Φώτη Καφάτο και αντιπροέδρους τους καθηγητές Helga Nowotny και Daniel Esteve

• η Εκτελεστική Υπηρεσία (Executive Agency), διοικητικά αυτόνομη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις 15 Ιουλίου 2009,είναι αρμόδια για την εφαρμογή της στρατηγικής και τη διαχείριση του προγράμματος

• η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει τους οικονομικούς πόρους από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο, εγγυάται την αυτονομία και ακε-ραιότητα του ERC και λογοδοτεί για τις δράσεις του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Η επιστημονική αριστεία στο προσκήνιο

δική τους επιστημονική ομάδα, περνώντας από το στάδιο της επι-βλεπόμενης στην ανεξάρτητη έρευνα. Η χρηματοδότηση ανά έργομπορεί να ανέλθει έως 2 εκατ. ευρώ (συνήθως έως 1,5 εκατ. ευρώ)για πέντε χρόνια.

Η δράση "Advanced Grant" απευθύνεται σε καταξιωμένους ερευ-νητές και χρηματοδοτεί την πρωτοποριακή έρευνά τους στην Ευρώ-πη με ποσό που μπορεί να ανέλθει έως 3,5 εκατ. ευρώ (συνήθως2,5 εκατ. ευρώ) για πέντε χρόνια.

Οι προκηρύξεις δημοσιεύονται ετησίως και αφορούν έργα από όλατα επιστημονικά πεδία, καθώς και έργα με διεπιστημονικό χαρακτή-ρα, τα οποία χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο και υψηλή από-δοση (high risk/high gain). Οι προτάσεις αξιολογούνται από διεθνώςαναγνωρισμένους επιστήμονες με μόνο κριτήριο την αριστεία.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 7,5 δισ.ευρώ για την περίοδο 2007-2013. Τα τρία πρώτα χρόνια απορ-ροφήθηκε το 22,10% του κονδυλίου. Η κατανομή ανά επιστημο-νικό πεδίο είναι: 39% σε Φυσικές Επιστήμες, 34% σε ΕπιστήμεςΥγείας, 14% σε Κοινωνικο-οικονομικές και Ανθρωπιστικές Επιστή-μες και 13% σε έργα διεπιστημονικού χαρακτήρα.

Οι πρώτες δύο προκηρύξεις έμπειρων και λιγότερο έμπειρων ερευ-νητών προσέλκυσαν περισσότερες από 11.000 αιτήσεις. Μετά απόδύσκολη αξιολόγηση, λόγω του υψηλού επιπέδου των προτάσε-ων, 600 ερευνητές χρηματοδοτήθηκαν με ποσό που ανήλθε συνο-λικά σε 900 εκατ. ευρώ. Η "υπερπροσφορά" των αιτήσεων, απότην μια πλευρά τεκμηριώνει την ανάγκη της ΕΕ για το ΕυρωπαϊκόΣυμβούλιο Έρευνας και τη χρηματοδότηση της πρωτοποριακήςέρευνας, και, από την άλλη, δυσχεραίνει τη λειτουργία και την απο-τελεσματικότητα του προγράμματος.

Σημειώνεται ότι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης είναι Εθνικό ΣημείοΕπαφής για το πρόγραμμα "Ιδέες" του 7ου ΠΠ, παρέχοντας πλη-ροφόρηση και υποστήριξη στους Έλληνες ερευνητές που επιθυ-μούν να υποβάλλουν προτάσεις για χρηματοδότηση από το ERC.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 23

Page 26: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20092 4

αφιέρωμα“

δές με υποτροφία του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ.Το 2005, σε ηλικία μόλις 21 ετών, εκπόνησε το διδακτορικό τηςστο Πανεπιστήμιο του Groningen, στην Ολλανδία, όπου διακρί-θηκε ως η νεότερη επιστήμονας που έχει λάβει διδακτορικό στηχώρα αυτή.

Το έργο αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στη μελέτη και ανάπτυξηνανοϋλικών τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιο-λογία και την ιατρική. Σύμφωνα με την Κ. Αϋφαντή: "Η νανοτε-χνολογία, λόγω του μικρού μεγέθους των νανοϋλικών, μπορείνα συμβάλλει στη θεραπεία ασθενειών οι οποίες δεν μπορούννα αντιμετωπισθούν με τη σύγχρονη ιατρική. Τέτοιες ασθένειεςείναι για παράδειγμα οι νευρολογικής φύσεως παθήσεις, όπως

Οι Έλληνες ερευνητές του "Ιδέες" Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα ερευνητικά έργα του προγράμματος "Ιδέες" που έχουν επιλεχθεί να υλοποιηθούν από Έλληνεςερευνητές στην Ελλάδα.

Δρ Κατερίνα Αϋφαντή Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης MINATRAN (Probing the micro-nano transition: theoreticaland experimental foundations, simulations and applications)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 1,13 εκατ. ευρώ

Η Δρ Κ. Αϋφαντή επέλεξε τον Τομέα Μηχανικής του Γενικού Τμή-ματος της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημί-ου Θεσσαλονίκης για να μελετήσει τη μετάβαση από τη μικρο-κλίμακα στη νανο-κλίμακα, εμπλουτίζοντας με έννοιες απόστοχαστική ανάλυση και μοριακή δυναμική το μοντέλο της μηχα-νικής του συνεχούς με τη θεωρία της για διεπιφάνειες που ανέ-πτυξε στο Cambridge της Αγγλίας και επιβεβαίωσε με νανοδι-είσδυση στο Groningen της Ολλανδίας.

Είναι απόφοιτη του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαντων ΗΠΑ, στο οποίο έγινε δεκτή σε ηλικία 16 ετών, και του Πανε-πιστημίου του Cambridge, όπου έκανε τις μεταπτυχιακές της σπου-

Έτος Προτάσεις που υποβλήθηκαν Προτάσεις που χρηματοδοτήθηκαν Ποσοστό με ελληνική συμμετοχή* με ελληνική συμμετοχή* επιτυχίας

2007 339 4 1,18%2008 92 4 4,35%2009 120 3 2,50%

Πίνακας: Οι ελληνικές προτάσεις στο ERC

* Πρόκειται για έργα που υλοποιούνται σε ερευνητικούς οργανισμούς στην Ελλάδα. Δεν περιλαμβάνονται οι Έλληνες ερευνητές που εκπονούν τα έργα τους σε άλλη χώρα της ΕΕ.

Τον Ιούλιο του 2009 δημοσιεύτηκε η πρώ-τη αξιολόγηση για τη δομή και τους μηχα-νισμούς λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συμ-βουλίου Έρευνας. Η αξιολόγηση εκπονήθηκεαπό 6μελή ομάδα επιστημόνων, με επι-κεφαλής την Vaira Vike-Freiberga (πρώηνΠρόεδρος της Λετονίας, Αντιπρόεδρος τηςομάδας προβληματισμού για το μακρο-πρόθεσμο μέλλον της ΕΕ), κατόπιν από-φασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η αξιολόγηση βασίστηκε, μεταξύ άλλων,σε έρευνα του Πανεπιστημίου EuropeanUniversity Institute με ερωτηματολόγια σεερευνητές που υπέβαλαν προτάσεις στοπρόγραμμα "Ιδέες" (1.070 ερωτηματο-λόγια, 691 απαντήσεις), αξιολογητές (περί-που 1.220 ερωτηματολόγια, 550 απα-ντήσεις) και μέλη των επιτροπών (panellists:539 ερωτηματολόγια, 330 απαντήσεις).

Σύμφωνα με τους αξιολογητές, τα πρώταχρόνια της λειτουργίας του, το ERC αντα-ποκρίθηκε στις προσδοκίες της επιστημο-νικής κοινότητες και τους στόχους του προ-γράμματος. Διαμόρφωσε νέα πρότυπαεπιστημονικής αριστείας στην Ευρώπη καιεδραιώθηκε ως το πρώτο επιστημονικάανεξάρτητο μέσο υποστήριξης της πρω-τοποριακής έρευνας.

Αξιολόγηση του ERC – Τα επόμενα βήματαΣημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία τουήταν η θετική ανταπόκριση τόσο των ερευ-νητών, που έδειξαν ενθουσιώδες ενδια-φέρον στις πρώτες προκηρύξεις, όσο καιεθνικών πολιτικών φορέων που αξιοποί-ησαν τις αξιολογήσεις του ERC για να χρη-ματοδοτήσουν ερευνητές από εθνικούςπόρους. Συγκεκριμένα, ερευνητές πουσυγκέντρωσαν υψηλή βαθμολογία αλλάδεν κατάφεραν να χρηματοδοτηθούν απότην ΕΕ, λόγω του περιορισμένου προϋ-πολογισμού του "Ιδέες", έλαβαν υπο-τροφίες από εθνικά προγράμματα σε χώρεςόπως η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, τοΛουξεμβούργο, η Νορβηγία, η Ισπανία, ηΕλβετία, η Σουηδία και το Βέλγιο (Φλάν-δρα).

Όσον αφορά τη λειτουργία του Ευρωπαϊ-κού Συμβουλίου Έρευνας, η ομάδα αξιο-λόγησης εξέφρασε επιφυλάξεις για τη βιω-σιμότητα του σημερινού μοντέλου διαχείρισης.Πρότεινε τη "συγχώνευση" των δύο θέσε-ων του Γενικού Διευθυντή και του Διευ-θυντή της Εκτελεστικής Υπηρεσίας σε μίαμόνο θέση που να ανταποκρίνεται στο προ-φίλ ενός ερευνητή με εμπειρία στη δια-χείριση. Η δομή αυτή θα εξασφαλίσει τηνκαλύτερη δυνατή πρακτική λειτουργία του

προγράμματος και την αποφυγή προσω-πικών/θεσμικών συγκρούσεων. Οι αξιο-λογητές επισήμαναν επίσης την ανάγκηδιερεύνησης των προοπτικών εξέλιξης τουΕυρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας μετά το7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο.

Άλλες αλλαγές που προτείνονται είναι ηαντικατάσταση των συμβολαίων του ERCμε κατ' αποκοπή υποτροφίες (lump sum)για μεγαλύτερη ευελιξία της χρηματοδό-τησης, η διαμόρφωση νέων διαδικασιώνγια την επιλογή αξιολογητών, η ενίσχυσητης διαφάνειας και η δημιουργία επιτρο-πής που θα εξετάζει πιθανές συγκρούσειςσυμφερόντων. Όσον αφορά την "υπερ-προσφορά" των αιτήσεων, παρά τα μέτραπου έχουν ήδη ληφθεί για τον περιορισμότους, οι αξιολογητές δεν είναι αισιόδοξοιμε δεδομένα την οικονομική κρίση και τηνεπακόλουθη μείωση των εθνικών πόρωνγια την έρευνα.

Μετά από μια επιτυχημένη αρχή, στόχοςγια το αυτόνομο πλέον ERC είναι να ανα-δειχθεί σε έναν ερευνητικό χρηματοδοτι-κό οργανισμό παγκόσμιας εμβέλειας, πουθα προωθεί την επιστημονική αριστεία καιθα αναδεικνύει τους καλύτερους Ευρω-παίους ερευνητές.

Starting Grant

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 24

Page 27: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 5

αφιέρωμα “οι νόσοι του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ, η σκλήρυνση κατάπλάκας, η παράλυση, καθώς και διάφορες μορφές καρκίνου".

Τα πρώτα πειράματα των ερευνητών στον τομέα της εφαρμογήςτης νανοτεχνολογίας στη θεραπεία των νευρολογικών παθήσεωναφορούν τη χρήση νανο-ηλεκτροδίων και νανο-μπαταριών, ωςεμφυτεύματα στον ανθρώπινο οργανισμό. Ειδικά όσον αφορά τηναντιμετώπιση του καρκίνου, η νανοτεχνολογία επιτρέπει την παρα-γωγή νανο-σωματιδίων στα οποία θα εσωκλείεται το φάρμακο.Στο εξωτερικό των νανο-σωματιδίων τοποθετούνται πρωτεΐνες οιοποίες κατευθύνονται και προσκολλώνται στα καρκινικά κύτταρα.Έτσι το φάρμακο κατευθύνεται και απελευθερώνεται μόνο πάνωστα άρρωστα κύτταρα, χωρίς να καταστρέφει τα υγιή.

http://www.nanoerc-minatran.com/http://www.gen.auth.gr/net/

Δρ Δημήτρης ΑχλιόπταςΕρευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας ΥπολογιστώνRIMACO (Rigorous Mathematical Connections between the Theory of Computations and Statistical Physics)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 749.996 ευρώ

Ο Δρ Δημήτρης Αχλιόπτας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο CaliforniaSanta Cruz, επέλεξε το Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνο-λογίας Υπολογιστών για να συνεχίσει την έρευνά του στους τομείς:Φαινόμενα ουδού σε τυχαία γραφήματα και τυχαίους τύπους(Threshold phenomena in random graphs and random formu-las), εφαρμογές έγκλεισης και φασματικές τεχνικές στην εκμάθη-ση μηχανής (Applications of embeddings and spectral techniquesin machine learning), αλγοριθμική ανάλυση μαζικών δικτύων(Algorithmic analysis of massive networks).

Το έργο αποσκοπεί στη μελέτη της τυχαιότητας στη θεωρία υπο-λογισμού (computation), με τη χρήση της στατιστικής φυσικής.Συγκεκριμένα αποβλέπει να "τοποθετήσει σε στερεές μαθηματι-κές βάσεις" τη σύνδεση ανάμεσα στον υπολογισμό και τη στατι-στική φυσική, με κύρια μεθοδολογική προσέγγιση τη μελέτη τωντυχαίων προβλημάτων επίλυσης περιορισμών (ConstraintSatisfaction Problems).

Επιδιώκει, μεταξύ άλλων να ανακαλύψει ότι οι αλγόριθμοι, οιμέθοδοι που συνθέτουν το λογισμικό και κάνουν τους υπολογι-στές να λειτουργούν, διέπονται από φυσικούς νόμους, όπως καιη ύλη στη φύση γύρω μας. Τα τελευταία χρόνια πολλοί μαθη-ματικοί προσπαθούν να ανακαλύψουν έναν υπεραλγόριθμο μετον οποίο θα μπορεί να επιλυθεί οποιοδήποτε πρόβλημα. Προ-σπαθούν δε να αποδείξουν ότι με τα μαθηματικά, όπως τα γνω-ρίζουμε σήμερα, είναι αδύνατον να αποδειχθεί η μη ύπαρξη τουυπεραλγορίθμου. Απαιτείται δηλαδή μια εξ ολοκλήρου νέα μαθη-ματική σκέψη. Ο Δημήτρης Αχλιόπτας, μαζί με άλλους επιστή-μονες ανά τον κόσμο, προσπαθεί να αποδείξει ότι ο υπεραλγό-ριθμος δεν υπάρχει και ότι τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσειτελικά την ανθρώπινη δημιουργικότητα.

http://ru1.cti.gr/index.php/people/8-people/40-achlioptas-dimitrishttp://ru1.cti.gr/excellence08/

Δρ Βασιλική Πανουτσακοπούλου Ακαδημία Αθηνών / Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών OPN-IMMUNOREGULATION (Immune mechanisms of osteo-pontin-mediated protection in allergic airway disease)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 1,51 εκατ. ευρώ

Η Δρ Βίλυ (Βασιλική) Πανουτσακοπούλου, απόφοιτη του Τμή-ματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών με διδακτορικέςσπουδές στο Medical College of Pennsylvania and HahnemannUniversity και ερευνητική εμπειρία στο Harvard Medical School,εργάζεται στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της ΑκαδημίαςΑθηνών από το 2003.

Το ερευνητικό έργο αφορά το αλλεργικό άσθμα και τον ανοσο-λογικό ρόλο της οστεοποντίνης, μιας πρωτεΐνης-κυτταροκίνης.Στόχος είναι η διερεύνηση των μηχανισμών για την κατανόησητης παθολογίας κατά την αλλεργία ή το άσθμα. Επιπλέον, θαπαρέχει πληροφορίες για την ανοσολογία γενικότερα, καθώς έχειεντοπιστεί ότι η απουσία της οστεοποντίνης αποτελεί ασπίδα προ-στασίας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, ενώ η έντονη παραγω-γή της συνεισφέρει στην ανάπτυξη της νόσου. "Η βασική έρευ-να στην ανοσολογία οδηγεί σε εφαρμογές που μπορούν ναμεταφραστούν σε θεραπείες" δηλώνει χαρακτηριστικά η Β. Πανου-τσακοπούλου.

http://www.bioacademy.gr/Faculty/investigators_details_new.php?id=21&inv=0&ovr=0

Δρ Αθανάσιος Παπαθανασίου Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο HYDROFAKIR (Roughness design towards reversible non-/full0wetting surfaces: From Fakir Droplets to Liquid Films)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 1,13 εκατ. ευρώ Το έργο έχει εγκριθεί και αναμένεται η χρηματοδότηση.

O Δρ Α. Παπαθανασίου είναι ερευνητής στο Εθνικό ΜετσόβιοΠολυτεχνείο. Το ερευνητικό έργο αφορά τον σχεδιασμό και τηνυλοποίηση επιφανειών με πλήρως ελεγχόμενη διαβρεκτικότητα.Ο ενεργός έλεγχος της διαβρεκτικότητας σε στερεές επιφάνειεςείναι σημαντικός για την ανάπτυξη υλικών που θα επιτρέπουν τηδιαχείριση υγρών χωρίς τη χρήση μηχανικά κινούμενων μερών.

Στόχος είναι η δημιουργία επιφανειών οι οποίες συμπεριφέρο-νται άλλοτε ως υδρόφοβες και άλλοτε ως υδρόφιλες, χωρίς νατροποποιηθεί η χημική τους σύσταση. Η δυνατότητα αντιστρε-πτής μετάβασης μεταξύ δύο ακραίων καταστάσεων διαβροχήςείναι και η πρόκληση της έρευνας, αφού η διαβρεκτικότητα έχειπρόσφατα συνδεθεί με παράδοξα φυσικά φαινόμενα. Από τηδυνατότητα αποκαθαρισμού των φύλλων του λωτού με το νερότης βροχής, το βάδισμα εντόμων σε υγρές επιφάνειες, έως τη συλ-λογή νερού από το σκαθάρι της ερήμου κατά την πρωινή ομί-χλη, η επιστημονική κοινότητα συνεχώς εμπνέεται για τη δημι-ουργία νέων υλικών και διατάξεων.

Με πρότυπο την επιφανειακή μορφολογία των φύλλων του λωτούπρόκειται να σχεδιαστεί η τραχύτητα στερεών επιφανειών, δημι-ουργώντας κατάλληλες μικρο-ακίδες (μερικών χιλιοστών τουχιλιοστού), όπου σταγόνες νερού θα επικάθονται όπως ένας φακί-

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 25

Page 28: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20092 6

αφιέρωμα“ρης σε κρεβάτι με καρφιά. Κατάλληλος σχεδιασμός της επιφα-νειακής τραχύτητας (π.χ. γεωμετρία και απόσταση των μικρο-ακί-δων) σε συνδυασμό με χρήση ηλεκτρικών πεδίων πιστεύεται ότιθα επιτρέψει την αντιστρεπτή μετάβαση από σταγόνες – "φακίρι-δες" (Fakir Droplets) σε σταγόνες που διαβρέχουν πλήρως στε-ρεές επιφάνειες σαν υγρά υμένια (Liquid Films).

Oι εφαρμογές που μπορούν να προκύψουν από την έρευνα, αφο-ρούν αυτοκαθαριζόμενες επιφάνειες (π.χ. παράθυρα σε υψηλάκτήρια), επιφάνειες με ελεγχόμενη τριβή, καθώς και διαχείρισημικροποσοτήτων υγρών χωρίς κινούμενα μέρη. Το τελευταίο χρη-σιμεύει στην υλοποίηση μικρο-αναλυτικών συσκευών, με δυνα-τότητα ακόμη και εμφύτευσής τους στο ανθρώπινο σώμα.

http://www.chemeng.ntua.gr/people/pathan/hydro.htm

Δρ Πέτρος Ρακιτζής Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας TRICEPS (Time-resolved ring-cavity-enhanced polarizationspectroscopy: breakthroughs in measurements of a) atomicparity violation, b) protein confo rmation and biosensing andc) surface and thin film dynamics)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 909.999 ευρώ

Ο Δρ Πέτρος Ρακιτζής, απόφοιτος των Πανεπιστημίων Cornell καιStanford των ΗΠΑ, μελετά την αναδίπλωση πρωτεϊνών και τηνπαραβίαση της ομοτιμίας σε ατομικά συστήματα. Πολλές ασθέ-νειες προκαλούνται από την κακή αναδίπλωση πρωτεϊνών, όπωςοι ασθένειες Alzheimer's, Mad Cow (BSE), Creutzfeldt-Jakob(CJD), Lou Gehrig's (ALS), Huntington's, Parkinson's, και διά-φορες μορφές καρκίνου.

Οι μετρήσεις της παραβίασης της ομοτιμίας σε ατομικά συστή-ματα δίνουν συμπληρωματικές πληροφορίες στις μετρήσεις τωνεπιταχυντών σωματιδίων υψηλών ενεργειών, όπως στο CERN,αλλά πραγματοποιούνται, με ελάχιστο κόστος, με πειράματα ατο-μικής φασμοτοσκοπίας με λέιζερ. Αυτά τα πειράματα αποσκο-πούν στον έλεγχο του “Καθιερωμένου Μοντέλου” της φυσικήςυψηλών ενεργειών. Η ομάδα του Δρα Π. Ρακιτζή θα συνεχίσειτην ανάπτυξη πρωτότυπων τεχνικών, που βασίζονται σε οπτικέςκοιλότητες, και που βελτιώνουν την ευαισθησία και τη χρονικήαπόκριση μετρήσεων πολωσιμετρίας 3-6 τάξεις μεγέθους σε σχέ-ση με άλλες τεχνικές.

http://www.physics.uoc.gr/en/faculty/rakitzis.phphttp://www.iesl.forth.gr/cv/P.%20Rakintzis.pdf

Δρ Καλλιόπη ΣυντυχάκηΑκαδημία Αθηνών / Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών PAGE (The role of mRNA-processing bodies in ageing)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 1,08 εκατ. ευρώ

Η Δρ Πόπη Συντυχάκη ασχολείται με την ανακάλυψη νέων παρα-γόντων και βιολογικών διεργασιών που επηρεάζουν τη γήρανσηκαι τη διάρκεια ζωής. Στις έρευνες χρησιμοποιείται ως πειραμα-τικό μοντέλο ένα μικρό σκουλήκι, ο Caenorhabditis elegans, πουαποτελεί έναν από τους πιο καλά μελετημένους οργανισμούς στοπεδίο της γήρανσης, ώστε να διερευνηθεί ο ρόλος στη γήρανσητων κυτταρικών παραγόντων που εμπλέκονται στο λεγόμενο

"κόσμο του RNA" και ειδικότερα στο μεταβολισμό των μηνυμά-των-RNA, των μορίων που καθοδηγούν τη σύνθεση των πρωτε-ϊνών του κυττάρου.

Στόχος είναι η γενίκευση των αποτελεσμάτων της έρευνας, χρη-σιμοποιώντας άλλους οργανισμούς-μοντέλα, όπως τη ζύμηSaccharomyces cerevisiae και τη μύγα του ξυδιού Drosophilamelanogaster.

http://www.bioacademy.gr/Faculty/investigators_details_new.php?id=65&inv=0&ovr=0

Δρ Χρυσούλα ΤσόγκαΊδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας ADAPTIVES (Algorithmic Development and Analysis of PioneerTechniques for Imaging with waVES) Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 690.000 ευρώ Το έργο έχει εγκριθεί και αναμένεται η χρηματοδότηση.

Η Δρ Χ. Τσόγκα είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Εφαρ-μοσμένων Μαθηματικών του Πανεπιστημίου της Κρήτης και ερευ-νήτρια του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύ-ματος Τεχνολογίας και Ερευνας. Το ερευνητικό έργο αφορά τηνανάπτυξη και τη μελέτη αλγορίθμων για την επίλυση του προ-βλήματος της απεικόνισης μέσω της διάδοσης κυμάτων. Πιθανέςεφαρμογές αφορούν την ιατρική απεικόνιση (υπέρηχοι), την ωκε-άνια ακουστική (σόναρ των υποβρυχίων) και τη γεωφυσική (απει-κόνιση γεωλογικών σχηματισμών).

Όπως επισημαίνει η ερευνήτρια "Θεωρούμε ότι το μέσο διάδο-σης των κυμάτων αποτελείται από ένα "τυχαίο" υλικό του οποί-ου γνωρίζουμε κάποιες στατιστικές ιδιότητες, όπως, για παρά-δειγμα, τη μέση τιμή της ταχύτητας διάδοσης και το μέγεθος τωνανομοιογενειών. Στόχος μας είναι να λύσουμε το πρόβλημα τηςαπεικόνισης σε τέτοια "τυχαία" μέσα διάδοσης, όπου τα κύμα-τα, για να πάνε από ένα σημείο σε ένα άλλο, μπορούν να ακο-λουθήσουν πολλαπλά μονοπάτια και όχι μόνο ένα. Αυτό καθι-στά το πρόβλημα της απεικόνισης ιδιαίτερα δύσκολο, και για τηνεπίλυσή του απαιτούνται μέθοδοι πολύ διαφορετικές από αυτέςπου μέχρι τώρα χρησιμοποιούνται σε ομογενή ή άλλα γνωστάμέσα. Η πρόκληση είναι να παραχθούν αξιόπιστα, δηλαδή στα-τιστικά ευσταθή, αποτελέσματα, ειδικά στην περίπτωση που δενγνωρίζουμε το ακριβές μέσο διάδοσης".

http://www.tem.uoc.gr/~tsogka/index.html

Advanced Grant

Καθ. Ιωάννης Βαρδουλάκης Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο MEDIGRA (Mechanics of Energy Dissipation in. Dense Granularmaterials)Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 2,45 εκατ. ευρώ

Το έργο αφορά τον πειραματικό προσδιορισμό και θεωρητική προ-σομοίωση των μηχανισμών κατανάλωσης σε μικροκλίμακα τουμηχανικού έργου σε θερμότητα σε κοκκώδη υλικά, με πεδίο εφαρ-

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 26

Page 29: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 7

iΕυρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας http://erc.europa.eu/

7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο - Πρόγραμμα "Ιδέες"http://cordis.europa.eu/fp7/ideas/

ΕΚΤ – Εθνικό Σημείο Επαφής για το πρόγραμμα Ιδέες http://www.ekt.gr/fp7/ideas/

ΕΚΤ - Κέντρο Ηλεκτρονικής Υποστήριξης για το 7ο ΠΠhttp://helpdesk.ekt.gr

Γενική Διεύθυνση Έρευνας της ΕΕhttp://ec.europa.eu/research/

European Research Council: Bringing Great Ideas to Life(Research* EU Focus N° 3, April 2009) http://erc.europa.eu/index.cfm?fuseaction=home.FILMDownload&fileId=14

μογής τη Γεωμηχανική και Γεωφυσική της γένεσης και εξέλιξηςκαταστροφικών κατολισθήσεων και σεισμών. Θα πραγματοποιη-θεί θεωρητική, πειραματική και αριθμητική μελέτη της μηχανικήςσκέδασης/απώλειας ενέργειας σε πυκνά κοκκώδη υλικά.

Στόχος είναι η ποσοτικοποίηση των διαφόρων μηχανισμών απώ-λειας ενέργειας στα πυκνά κοκκώδη υλικά με τη χρήση καινοτό-μων θερμό-πορομηχανολογικών πειραμάτων. Τα αποτελέσματαθα συμβάλουν στη διαμόρφωση αναλυτικών και αριθμητικώνεργαλείων για την περιγραφή της μηχανικής συμπεριφοράς τωνκοκκωδών υλικών από την ενεργειακή πλευρά. Το έργο ολο-κληρώνεται από την ομάδα του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικώντου Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, μετά τον θάνατο του Καθ.Ι. Βαρδουλάκη.

http://www.civil.ntua.gr/

Καθ. Γεώργιος Γκαζέτας Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο DARE (Soil foundation structure systems beyond conven-tional seismic failure thresholds: application to new or exist-ing structures and monuments) Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 2,4 εκατ. ευρώ

Η έρευνα αφορά υπόγεια υποστηρικτικά συστήματα και την αντα-πόκρισή τους σε ισχυρές σεισμικές δονήσεις. Το έργο εξετάζει τακατώτατα όρια για: α) διεπαφή ολίσθησης σε θεμελιώσεις εδά-φους, β) διαχωρισμό και ανύψωση επιφανειακών θεμελιώσεωνεδάφους, γ) κινητοποίηση της φέρουσας δυνατότητας αποτυχίαςτου μηχανισμού για επιφανειακές θεμελιώσεις, δ) δομική παρα-μόρφωση θεμελιώσεων με πασσάλους, ε) συνδυασμούς τωνπαραπάνω.

Το έργο ανταποκρίνεται σε ανάγκες που προκύπτουν από: α) τηνπαρατήρηση της πραγματικής συμπεριφοράς σε διάφορους σει-σμούς (π.χ. μόνιμες ανατροπές, επιβίωση κτιρίων σε εξαιρετικάμαλακά εδάφη), β) τον σχεδιασμό αντισεισμικών θεμελίων σεκατασκευές ζωτικής σημασίας (βάθρα γεφυρών, πύργοι εναέριαςκυκλοφορίας, υπερυψωμένες δεξαμενές, κ.ά.), γ) τη μετατροπήπαλαιότερων κατασκευών και ιστορικών μνημείων, δ) τον εντο-πισμό της δομικής παραμόρφωσης θεμελιώσεων με πασσάλους.

http://www.civil.ntua.gr/labs/geotech/gr/soildyn/index.html

Καθ. Γιώργος Κορδάς Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος"NANOTHERAPY (A novel nano-container drug carrier for tar-geted treatment of prostate cancer) Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 2 εκατ. ευρώ

Στόχος του έργου είναι η σύνθεση και ο χαρακτηρισμός βιο-πολυ-μερικών νανοσφαιρών οι οποίες θα απελευθερώνουν στοχευ-μένα και με ελεγχόμενο τρόπο φαρμακευτικές ουσίες. Οι νανο-σφαίρες θα έχουν την ικανότητα να ανταποκρίνονται σε ερεθίσματακαι μεταβολές (π.χ. pH, θερμοκρασία) που συμβαίνουν στο εξω-κυτταρικό και ενδοκυτταρικό περιβάλλον. Επίσης με τη σύνδεσηειδικών μορίων (ligands) στην επιφάνεια των νανοσφαιρών, πουαναγνωρίζονται από υποδοχείς (receptors) των καρκινικών κυτ-τάρων θα επιτευχθεί καλύτερη στόχευση των καρκινικών κυττά-ρων, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες απελευθέρωσης της φαρ-μακευτικής ουσίας σε φυσιολογικά κύτταρα.

Οι νανοσφαίρες θα φέρουν μαγνητικά και φθορίζοντα σωματίδιαγια τη διέγερση τους εξωτερικά και την παρακολούθηση τους αντί-στοιχα. Οι μηχανισμοί απόκρισης των νανοσφαιρών θα μελετη-θούν στο περιβάλλον καρκινικών κυττάρων του προστάτη. Οι πρώ-τες μελέτες θα γίνουν in vitro σε κυτταροκαλλιέργειες όπου θαμελετηθούν και τα επίπεδα τοξικότητας και κατόπιν οι έρευνες θαγίνουν in vivo σε εργαστηριακά ποντίκια. Παράλληλα θα γίνει σύν-θεση και χαρακτηρισμός μαγνητικών νανοσωματιδίων και θα κατα-

σκευασθεί μια συσκευή RF (radio frequency) για την εφαρμογήτης υπερθερμίας στην καταπολέμηση των καρκινικών κυττάρων.

http://www.ims.demokritos.gr/ims_topic.php?lang=gr&ergo=G203&topic=22&PHPSESSID=6052155954b718197d3e81cc61efac3d

Δρ Νεκτάριος ΤαβερναράκηςΊδρυμα Τεχνολογίας και ΈρευναςMolecular basis of neuronal ageing (NEURONAGE) Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 2,38 εκατ. ευρώ

Το έργο διερευνά τη μοριακή βάση της γήρανσης των νευρικώνκυττάρων. Σύμφωνα με τον Δρα Ν. Ταβερναράκη, οι στόχοι είναιπολλαπλοί και περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας πλατφόρμαςγια χειρισμό και απεικόνιση της λειτουργίας συγκεκριμένων νευ-ρώνων σε ζωντανά άτομα νηματώδους σκουληκιού C. elegans,όπως και για τη συνεχή παρατήρηση της νευρικής δραστηριότη-τας κατά τη γήρανση. Η ανάπτυξη και η χρήση της σχετικής τεχνο-λογίας θα επιτρέψει τη συστηματική μελέτη των μηχανισμών πουείναι υπεύθυνοι για τη γήρανση των νευρικών κυττάρων.

Η ερευνητική δραστηριότητα του εργαστηρίου του ΙΤΕ επικε-ντρώνεται στην εξιχνίαση των βασικών μοριακών μηχανισμών τηςγήρανσης, της νέκρωσης και του νευροεκφυλιστικού κυτταρικούθανάτου, καθώς και των μηχανισμών με τους οποίους το νευρι-κό σύστημα αντιλαμβάνεται και επεξεργάζεται ερεθίσματα απότο περιβάλλον. Το πειραματικό σύστημα για τη σχετική έρευναείναι το απλό νηματώδες σκουλήκι Caenorhabditis elegans. Μέσααπό μια σειρά μελετών, χρησιμοποιώντας συνδυασμό γενετικώνκαι μοριακών τεχνικών, αποδείχθηκε η αξία και τα πλεονεκτή-ματα του C. elegans για έρευνα πάνω στη γήρανση, στη λει-τουργία των νευρικών κυττάρων, καθώς και στα αίτια και τουςμηχανισμούς που διέπουν τον νευροεκφυλιστικό κυτταρικό θάνα-το.

Επειδή οι βασικοί μηχανισμοί που διέπουν τη λειτουργία των νευ-ρικών κυττάρων είναι εξαιρετικά όμοιοι ανάμεσα στο νηματώδεςσκουλήκι και σε ανώτερους οργανισμούς συμπεριλαμβανόμε-νου και του ανθρώπου, είναι αναμενόμενο ότι τα αποτελέσματατης έρευνας θα έχουν άμεση σχέση με τη γήρανση στους οργα-νισμούς αυτούς. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η γήρανση καιοι σύνοδες παθολογικές καταστάσεις (νευροεκφυλιστικές ασθέ-νειες, καρκίνος, καρδιοπάθειες κ.ά.), αποτελούν έναν από τουςδιαρκώς αυξανόμενους παράγοντες ανθρώπινης αναπηρίας στιςσύγχρονες κοινωνίες. Η αποκάλυψη των βιολογικών μηχανισμώνπου εμπλέκονται στη γήρανση θα επιτρέψει την ανάπτυξη απο-τελεσματικών παρεμβάσεων με στόχο τη βελτίωση της ποιότη-τας ζωής στις μεγάλες ηλικίες.

http://www.imbb.forth.gr/worms/

αφιέρωμα “

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 27

Page 30: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20092 8

EΣΠΑ 2007 - 2013

Σημαντικές πρωτοβουλίες για τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προ-γράμματα (ΠΕΠ) και την πραγματική συμβολή τους στην ανάπτυ-ξη και κοινωνική συνοχή της Περιφέρειας προανήγγειλε ο Υφυ-πουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ΣταύροςΑρναουτάκης, κατά τη διάρκεια συναντήσεων με αξιωματούχουςτης Ευρωπαϊκής Επιτροπής και εκπροσώπους των ΔιαχειριστικώνΑρχών. Προτεραιότητα δίνεται σε νέες επενδύσεις σε τομείς όπωςοι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το περιβάλλον, η υγεία, ο πολι-τισμός, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και η καινοτομία.

Σύμφωνα με τον Υφυπουργό, η υλοποίηση των Περιφερειακών,αλλά και των τομεακών προγραμμάτων, πρέπει να επισπευσθεί.Προς την κατεύθυνση αυτή, προωθούνται άμεσα: α) Νομικές τρο-ποποιήσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών (Νόμος 3614/2007),β) Κατάργηση του προτύπου πιστοποίησης EΛΟΤ για τη διαχειρι-στική επάρκεια των δικαιούχων, για όλα τα τομεακά και περιφε-ρειακά προγράμματα, γ) Λήψη ειδικής μέριμνας για την υλοποίη-ση έργων στις περιπτώσεις των μικρών νησιών και των ορεινώναπομακρυσμένων περιοχών, δ) Κατάργηση των δεκατριών Ανα-πτυξιακών Οργανισμών των Περιφερειών και της ΝΟΜΟΣ ΑΕ,

ε) Συνεργασία με το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύωνγια την τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου σχετικά με την παρα-γωγή μελετών και δημοσίων έργων, στοχευμένα για τα συγχρη-ματοδοτούμενα έργα.

Ο επικεφαλής για την Ελλάδα στη Γενική Διεύθυνση Περιφερεια-κής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Poncet συμφώνησεμε τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου για μεγαλύτερη απλοποίη-ση των διαδικασιών.

Πρωτοβουλίες για τα Περιφερειακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ

iΕΣΠΑ - Σχετική Ανακοίνωσηhttp://www.espa.gr/Greek/News.aspx?newsid=149

Τα νέα στοιχεία προόδου του Επιχειρη-σιακού Προγράμματος "Κοινωνία της Πλη-ροφορίας" (Γ' ΚΠΣ) έχουν αναρτηθεί στηνσχετική ενότητα του portal www.infosoc.gr.Στην ενότητα "Αναλυτικά Στοιχεία" απει-κονίζεται η τρέχουσα δημοσιονομική πορείατου Ε.Π. "ΚτΠ" σε μηνιαία βάση. Συγκε-κριμένα, παρουσιάζονται περιοδικά στοι-χεία προόδου, στοιχεία για ομαδοποιη-μένα έργα και υποέργα, καθώς και η πορείαυλοποίησης του Ε.Π. με δεδομένα πουαφορούν το συνολικό προϋπολογισμόκαι τις δημόσιες δαπάνες ανά Μέτρο καιανά Ταμείο.

Στην ενότητα "Γραφήματα Προόδου"παρουσιάζονται σε γραφικές απεικονίσεις(διαγράμματα) τα στατιστικά στοιχεία τηςδημοσιονομικής πορείας του Ε.Π. όπωςπροκύπτουν από τα στοιχεία του ΟΠΣ σεμηνιαία βάση. Ειδικότερα, απεικονίζονταιη ο προϋπολογισμός, οι προσκλήσεις, ταενταγμένα έργα, οι συμβάσεις και δαπά-νες του Επιχειρησιακού Προγράμματος, ηπρόοδος υλοποίησης του κάθε Άξονα,καθώς και στοιχεία σχετικά με τον συνο-λικό προϋπολογισμό, τις προσκλήσεις,καθώς και τις ενταγμένες πράξεις / έργα

του κάθε Μέτρου, μετά από επιλογή τουσχετικού Άξονα.

Σημειώνεται ότι η πορεία υλοποίησης τουΕ.Π. "ΚτΠ" καταγράφεται συστηματικά σεμηνιαία βάση από την Διαχειριστική Αρχήπροκειμένου να υπάρχει σαφής εικόνα τηςπροόδου που επιτελείται και κατ’ επέ-κταση να διασφαλίζεται ότι τα κεφάλαιαπου έχουν διατεθεί αξιοποιούνται με τοναποδοτικότερο τρόπο. Στο πλαίσιο αυτό,στα στοιχεία υλοποίησης του Ε.Π. απει-κονίζεται η τρέχουσα πορεία του Προ-γράμματος συνολικά, αλλά και η πορείακάθε άξονα προτεραιότητας και μέτρουπου εντάσσεται σε αυτόν. Παράλληλα,γίνεται συγκριτική αξιολόγηση των απορ-ροφήσεων για τα κονδύλια που διατίθε-νται σε κάθε άξονα προτεραιότητας.

Αντίστοιχα, συγκεντρώνονται στοιχεία γιατην πορεία απορρόφησης δαπανών, ανάμέτρο δράσης και ανά φορέα, όπως ηδημόσια διοίκηση, οι φορείς του ευρύτε-ρου δημόσιου τομέα, η τοπική αυτοδιοί-κηση και τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και σεποια φάση βρίσκονται τα έργα που έχουνενταχθεί και χρηματοδοτηθεί από το Ε.Π.

Προκηρύξεις & Συχνές Ερωτήσεις για δικαιούχους του ΕΣΠΑ

Έτσι, υπάρχει σαφής εικόνα για το πώς καιπού διατίθενται τα κεφάλαια, ποιοι φορείςαξιοποιούν τις δυνατότητες που προσφέ-ρει η Κοινωνία της Πληροφορίας, πραγ-ματοποιώντας έργα προς όφελος του κοι-νωνικού συνόλου και σε ποιες περιπτώσειςχρειάζονται μεγαλύτερες προσπάθειες γιανα επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί.

Αξιοποιώντας τα αποτελέσματα της σύγκρι-σης αυτής, κάθε ένας από τους τελικούςδικαιούχους είναι σε θέση να γνωρίζει πώςέχει διαχειριστεί τη χρηματοδότηση πουέχει λάβει, ποια είναι τα "δυνατά" τουσημεία ως προς την υλοποίηση των Πρά-ξεων και σε ποιους τομείς, με βάση τουάξονες προτεραιότητας και τους στόχουςπου έχουν τεθεί, θα πρέπει να ενδυνα-μώσει τις προσπάθειές του.

iΠρόοδος υλοποίησης Ε.Π. "Κοινωνία της Πληροφορίας" http://www.infosoc.gr/infosoc/el-GR/epktp/proodos_ylopoiisis/

iEΣΠΑ http://www.espa.gr/

Πώς μπορεί να βοηθήσει το ΕΣΠΑ ιδιώτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Τι ισχύει γιακάθε επαγγελματικό κλάδο; Υπάρχει κάτι χρήσιμο για όσους μένουν σε νησιά; Ένας γρή-γορος οδηγός για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης του ΕΣΠΑ είναι διαθέσιμος στην ενό-τητα "Συχνές Ερωτήσεις" του δικτυακού τόπου του προγράμματος. Επιπλέον, το ηλε-κτρονικό newsletter παρέχει άμεση πληροφόρηση για όλες τις ανοιχτές προκηρύξεις μεκατηγοριοποίηση για ιδιώτες, επιχειρήσεις και άλλους φορείς. Ο δικτυακός τόπος παρέ-χει επίσης τροφοδοσία RSS για τις περισσότερες από τις ενότητές του.

Η πρόοδος του Ε.Π. "Κοινωνία της Πληροφορίας" στο Διαδίκτυο

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 28

Page 31: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

7ο ΠΠ & CIP

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 2 9

Διεθνές Συνέδριο για τις Καινοτόμες Περιφέρειες της Ευρώπης διορ-γανώνει η Ισπανική Προεδρία της ΕΕ στις 15-17 Μαρτίου 2010,στη Γρανάδα. Κύριο θέμα του Συνεδρίου "WIRE 2010: Week ofInnovative Regions in Europe" είναι ο ρόλος της έρευνας και τηςτεχνολογίας στην περιφερειακή ανάπτυξη. Στο πλαίσιο της εκδή-λωσης θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα των προγραμμάτων"Ερευνητικό Δυναμικό" και "Περιφέρειες της Γνώσης", τα οποίαυποστηρίζει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης ως Εθνικό Σημείο Επα-φής, με εντυπωσιακά αποτελέσματα για τις ελληνικές ερευνητικέςομάδες.

Το Συνέδριο απευθύνεται σε ερευνητές, πολιτικούς, εκπροσώπουςτης Δημόσιας Διοίκησης, στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επι-χειρηματίες, κ.ά. από όλη την Ευρώπη. Το τριήμερο πρόγραμμακαλύπτει τα ακόλουθα θέματα:

• αξιοποίηση του προϋπολογισμού των Διαρθρωτικών Ταμεί-ων για έρευνα, τεχνολογία και καινοτομία, συνέργειες με το 7οΠρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα της ΕΕ και το ΠρόγραμμαΠλαίσιο για την Καινοτομία και την Επιχειρηματικότητα

• πρόγραμμα "Ερευνητικό Δυναμικό" (Πρόγραμμα "Ικανότη-τες", 7ο ΠΠ), άριστες ερευνητικές ομάδες στις περιφέρειεςσύγκλισης/απόκεντρες περιφέρεις της ΕΕ

Διεθνές Συνέδριο για Καινοτόμες Περιφέρεις της Ευρώπης

Η πρώτη εκδήλωση για ερευνητικές και επιχειρηματικές συνερ-γασίες στον τομέα Κοινωνικο-οικονομικών και Ανθρωπιστικών Επι-στημών του δικτύου Net4Society (πανευρωπαϊκό δίκτυο ΕθνικώνΣημείων Επαφής για το πρόγραμμα SSH) πραγματοποιήθηκε στις16 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες. Στην εκδήλωση, την οποία υπο-στήριξε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) ως Εθνικό ΣημείοΕπαφής στην Ελλάδα, συμμετείχαν 140 ερευνητές από 28 χώρεςκαι 7 εκπρόσωποι (ομιλητές) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν από εκπρο-σώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα θεματικά πεδία "Οικο-νομικά συστήματα", "Εθισμός και Τρόπος Ζωής στην Ευρώπη"και "Ευρώπη σε έναν πολύ-πολικό κόσμο". Πραγματοποιήθη-καν διμερείς συναντήσεις για την από κοινού προετοιμασία προ-τάσεων και παρουσιάστηκαν επιτυχημένα έργα που βρίσκονταιήδη στο στάδιο υλοποίησης. Από την Ελλάδα, ο καθηγητής Γιάν-νης Καλογήρου (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο), υπεύθυνος της

Ερευνητικές Συνεργασίες στο πρόγραμμα SSH

iΠροφίλ των συμμετεχόντων - παρουσιάσεις εκδήλωσης http://www.net4society.eu/public/brokerage/brok-ev

Εθνικό Σημείο Επαφής για το πρόγραμμα SSH του 7ου ΠΠhttp://www.ekt.gr/fp7http://helpdesk.ekt.gr

iWIRE 2010http://wire.fecyt.es/publico/Inicio/index.aspx?idioma=en

Προγράμματα "Ερευνητικό Δυναμικό" & "Περιφέρειες τηςΓνώσης" http://www.ekt.gr/fp7/capacities/index.htm

επιστημονικής ομάδας του έργου AEGIS (Advancing knowledge-intensive entrepreneurship and innovation for growth and socialwell-being in Europe) που συντονίζει η ελληνική εταιρεία PLANETSA, παρουσίασε θέματα διαχείρισης της έρευνας, θεωρητικές προ-σεγγίσεις και πρακτικές εφαρμογές.

Η δεύτερη (και τελευταία) εκδήλωση στο πλαίσιο του δικτύουNet4Society θα πραγματοποιηθεί το 2010 στην Κωνσταντινούπολη.

• πρόγραμμα "Περιφέρειες της Γνώσης" (Πρόγραμμα "Ικανό-τητες", 7ο ΠΠ), ερευνητικά clusters ερευνητικών ομάδων, επι-χειρήσεων και τοπικής αυτοδιοίκησης με στόχο την περιφε-ρειακή ανάπτυξη.

Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου θα πραγματοποιηθεί παρουσία-ση poster σχετικά με περιφερειακές πολιτικές και αποτελέσματατων παραπάνω προγραμμάτων.

Σημειώνεται πως η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε εγκεκριμέναέργα/κοινοτική χρηματοδότηση στο πρόγραμμα "Ερευνητικό Δυνα-μικό", ενώ σημαντική είναι η συμμετοχή της σε ερευνητικά clus-ters του προγράμματος "Περιφέρειες της Γνώσης".

Η 4η προκήρυξη του προγράμματος "Υπο-στήριξη Πολιτικών για τις Τεχνολογίες Πλη-ροφορίας και Επικοινωνιών" (ICT PSP) ανα-μένεται τον Ιανουάριο του 2010, μεπροϋπολογισμό 107 εκατ. ευρώ και κατα-ληκτική ημερομηνία τον Ιούνιο του 2010.To ΙCT PSP εντάσσεται στο Πρόγραμμα γιατην Καινοτομία και την Ανταγωνιστικότητα(CIP) της ΕΕ και στοχεύει στην προώθησητης καινοτομίας, μέσω της ευρύτερης καικαλύτερης αξιοποίησης των ΤεχνολογιώνΠληροφορικής από πολίτες, επιχειρήσειςκαι κυβερνήσεις.

Τον Ιανουάριο αναμένεται η 4η προκήρυξη του ICT PSP

iΠρόγραμμα ICT PSPhttp://ec.europa.eu/information_society/activities/ict_psp/index_en.htm

Η 4η προκήρυξη θα καλύψει τα θεματικάπεδία:

• Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοι-νωνιών για μια οικονομία χαμηλώνεκπομπών άνθρακα και έξυπνη κινητι-κότητα

• Ψηφιακές Βιβλιοθήκες

• Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοι-νωνιών για την Υγεία και την κοινωνι-κή ένταξη

• Ανοικτή Καινοτομία για μελλοντικέςυπηρεσίες Διαδικτύου σε έξυπνες πόλεις

• Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοι-νωνιών για βελτιωμένες υπηρεσίες προςτους πολίτες και τις επιχειρήσεις

• Πολυγλωσσικό Διαδίκτυο.

Το προκαταρτικό πρόγραμμα και περισσό-τερες πληροφορίες είναι ήδη διαθέσιμαστον δικτυακό τόπο του προγράμματος.

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 29

Page 32: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

προκηρύξεις

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20093 0

7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο

ΕΚΤ, Εθνικό Σημείο Επαφής για το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιοτηλ.: 210 7273925, fax: 210 7246824, e-mail: [email protected], www.ekt.gr/fp7

Πρόγραμμα Καταληκτική Τομείς / Περιοχέςημερομηνία

Υγεία

Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Νανοεπιστήμες, νανοτεχνολογίες,υλικά και νέες τεχνολογίεςπαραγωγής

Ενέργεια

Επιστήμη στην Κοινωνία

Έρευνα για την προστασίαπυρηνικής σχάσης καιακτινοβολίας

03/02/2010FP7-HEALTH-2010-Alternative-Testing

2010: 26/01, 06/07, 28/09, 2011: 25/01, 24/05FP7-ICT-2009-C

13/04/2010 FP7-ICT-2009-6

02/02/2010 FP7-NMP-2010-CSA-4

04/03/2010 FP7-ENERGY-2010-2

08/02/2010

23/02/2010

24/02/2010 ERC-2010-AdG_20100224

17/03/2010 ERC-2010-AdG_20100317

07/04/2010 ERC-2010-AdG_20100407

18/02/2010 FP7-PEOPLE-2010-COFUND

25/03/2010 FP7-PEOPLE-2010-IRSES

07/09/2010 FP7-PEOPLE-2010-RG

29/04/2010 FP7-SCIENCE-IN-SOCIETY-2010-NCP

08/04/2010 FP7-Fission-2010

Ειδικό Πρόγραμμα «Συνεργασία»

Κοινές Τεχνολογικές Πρωτοβουλίες (JTI)

Ειδικό Πρόγραμμα "Ιδέες"

Alternative Testing Strategies(Μέσα χρηματοδότησης: CP, CSA)

FET Open scheme(Μέσα χρηματοδότησης: CP, CSA)

ICT Call 6(Μέσα χρηματοδότησης: CP, CSA, NoE)

Theme 4 – NMP - Nanosciences, Nanotechnologies, Materials and new Production Technologies – CSAs(Μέσα χρηματοδότησης: CSA)

FP7-ENERGY-2010-2 (Μέσα χρηματοδότησης: CP, CSA)

Innovative Medicines Initiative Joint Undertaking 2nd Call 2009

Clean Sky JTI 2009-02

ERC Advanced Grant Physical Sciences and Engineering (PE) (Μέσα χρηματοδότησης: Υποστήριξη έρευνας αιχμής)

ERC Advanced Grant Life Sciences (LS) (Μέσα χρηματοδότησης: Υποστήριξη έρευνας αιχμής)

ERC Advanced Grant Social Sciences and Humanities (SH)(Μέσα χρηματοδότησης: Υποστήριξη έρευνας αιχμής)

Marie Curie Co-funding of Regional, National andInternational Programmes (COFUND) (Μέσα χρηματοδότη-σης: Support for training and career development ofresearchers)

Marie Curie International Research Staff Exchange Scheme(IRSES) (Μέσα χρηματοδότησης: Support for training andcareer development of researchers

Marie Curie Reintegration Grants (Μέσα χρηματοδότησης:Support for training and career development of researchers)

FP7-SCIENCE-IN-SOCIETY-2010-NCP (Μέσα χρηματοδότησης: CSA)

Nuclear Fission and Radiation Protection(Μέσα χρηματοδότησης: CP, CSA, ΝοΕ)

Ειδικό Πρόγραμμα "Άνθρωποι"

Ειδικό Πρόγραμμα "Ικανότητες"

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 30

Page 33: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

09 -10 / 2009 Ι ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 3 1

εκδηλώσεις

Επιστήμης Κοινωνία – Γ΄ Κύκλος Ομιλιών "Ψυχική Υγεία: Σύγχρονες προσεγγίσεις – Προβληματισμοί"Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 12 Ιανουαρίου - 23 Φεβρουαρίου 2010Διοργάνωση: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών Επικοινωνία: Ελένη Γραμματικοπούλου, Μαίρη Κοντογιάννη Τηλ.: 210 7273501, 7273516 Fax: 210 7246618 E-mail: [email protected], [email protected] http://www.eie.gr/epistimiskoinonia/2009-2010/c-cycle-psihikiygeia.pdf

3rd Athens International Forum on Security Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 27-28 Ιανουαρίου 2010 Διοργάνωση: Ελληνοαμερικανική Ένωση, European Network and Information Security Agency Επικοινωνία: Χαρά Σιώμου Τηλ.: 210 3680056 210 3680056 E-mail: [email protected] http://conferences.hau.gr/?i=aifs2010.en.home

2ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο "Θέλουμε Αλλαγές στο Σχολείο και τις Θέλουμε Τώρα" Τόπος: Ερέτρια Έυβοιας Ημερομηνία: 29-31 Ιανουαρίου 2010 Διοργάνωση: Ένωση Ελλήνων Φυσικών Επικοινωνία: κα Δήμητρα Ζωγοπούλου E-mail: [email protected] http://www.eef.gr/happenings/view/165

4th Print Media Conference: "From Print to Online. And back." Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 5 Φεβρουαρίου 2010 Διοργάνωση: Boussias Communications, Marketing Week Επικοινωνία: Βίκυ Χαραλάμπους Τηλ.: 210 6617777 (εσωτ. 373) Fax: 210 6617778 E-mail: [email protected] http://www.print-media.gr/

10ο Πανελλήνιο Συνέδριο Προληπτικής Ιατρικής Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 18-20 Φεβρουαρίου 2010 Διοργάνωση: Ελληνική Εταιρεία Προληπτικής Ιατρικής Επικοινωνία: Ελληνική Εταιρεία Προληπτικής Ιατρικής http://www.cubeplanners.gr/

41st IAPCO Annual Meeting and General Assembly Τόπος: Αθήνα Ημερομηνία: 18-21 Φεβρουαρίου 2010 Διοργάνωση: AC&C International S.A. Επικοινωνία: AC&C International S.A. Fax: 210 6844777 E-mail: [email protected] http://www.iapco2010.gr/

Εκδηλώσεις στην Ελλάδα

Συνέδριο "Subject Repositories: European Collaboration in the International Context" Τόπος: Αγγλία (Λονδίνο) Ημερομηνία: 28-29 Ιανουαρίου 2010 Διοργάνωση: Nereus Επικοινωνία: Richard Hart Fax: +44 (0) 1460 258783 E-mail: [email protected] http://www.neeoconference.eu/

Συνέδριο "ER&L 2010: Electronic Resources & Libraries" Τόπος: ΗΠΑ (Austin) Ημερομηνία: 1-3 Φεβρουαρίου 2010 Επικοινωνία: Bonnie Tijerina Τηλ.: +206 9138016 Fax: +206 9138016 E-mail: [email protected] http://www.electroniclibrarian.org/ocs/index.php/erl/

...και τον κόσμο

Περισσότερες Εκδηλώσεις – Συνέδρια στην Ελλάδα και τον Κόσμο στη διεύθυνση: www.ekt.gr/research/events

SEASAR 2010 workshop: Advances in SAR Oceanography from ENVISAT, ERS and ESA third party missionsΤόπος: Ιταλία (Frascati) Ημερομηνία: 25-29 Ιανουαρίου 2010 Διοργάνωση: European Space Agency Επικοινωνία: ESA Conference Bureau Fax: +39 06 9418 0902 E-mail: [email protected] http://earth.esa.int/workshops/seasar2010/

Technology Matchmaking Event during TheLicensing Executives Society Winter Meeting Τόπος: Τουρκία (Κωνσταντινούπολη) Ημερομηνία: 28-29 Ιανουαρίου 2010 Διοργάνωση: Sabanci University Επικοινωνία: Can Kartoglu Fax: +90 216 483 91 18 E-mail: [email protected] http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/public/calendar/viewdetails.cfm?EventID=2186&type=future

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 31

Page 34: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

European Research Council:supporting frontier research

Rescue Robots and Formulacar by Greek research teams

Three NHRF open accessjournals now in DOAJ

Two new robots for the search and rescueof survivors after natural disasters havebeen developed by the PANDORA researchteam of the Department of Electrical andComputer Engineering from AristotleUniversity of Thessaloniki. The researchteam has earned distinctions in interna-tional competitions in Austria and China.Another robot, in the same field of rescueand assistance for the survivors of natur-al disasters, has been developed by theTechnological institute of Kavala. ROXANIwas voted by the public as the best prod-uct of digital technology and innovationduring the Athens Digital Week 2009.

Another international distinction for aGreek research team was won by theAristotle Racing Team (Department ofMechanical Engineers, Aristotle Universityof Thessaloniki). The team was awardedfirst prize for designing a formula car atthe International Formula Student Competitionthat took place on 10-14 July at Silverstonespeedway, UK.

Highlights�

INNOVATIONRESEARCHΤECHNOLOGY

&

ihttp://www.byzsym.org/http://www.tekmeria.org/http://www.historicalreview.org/http://www.doaj.org/http://www.kb.nl/hrd/dd/index-en.htmlhttp://www.eie.grhttp://www.openaccess.gr

ihttp://www.ee.auth.grhttp://iiwm.teikav.edu.gr/ii/http://www.formulasae.meng.auth.gr

iEuropean Research Council http://erc.europa.eu/

The European Research Council (ERC) - thefirst European funding agency for investi-gator-initiated frontier research - has sur-passed its goals beyond expectations dur-ing the first years of its operation. The feedbackof the scientific community has been enthu-siastic, resulting in a positive spillover intonational systems. The Specific Programme"Ideas" (7th Framework Programme) hasreceived around 15000 proposals in the firstcalls and 600 contracts have already beensigned with a total EC contribution of 900million euros. 11 projects submitted by Greekscientists have been selected for frontierresearch in Athens, Crete, Patras and Thessaloniki.Several countries have used the ERC assess-ment and ranking system to give grants torunners up from their countries that hadmet the quality criteria but could not befinanced due to a lack of funds.

The ERC calls for Starting and AdvancedGrants are published on a yearly basis andcover all scientific and interdisciplinary fields,as well as high risk research. Proposals areevaluated by internationally acknowledgedscientists and the sole criterion is excellence.The total budget of the Programme amountsto € 7.5 billion for the period 2007-2013,and, until now, 22.10% of the budget hasbeen absorbed. On the one hand, the over-subscription to the ERC calls demonstratesthe need in the EU for the funding of basicresearch, but on the other, makes the oper-ation and efficient running of the ERC dif-ficult. The European Commission has recent-ly published a review on the ERC mechanismsand structures. The experts' panel chairedby Vaira Vike-Freiberga found that, overall,the ERC has succeeded in attracting out-standing scientists across Europe and abroad.However, there are fundamental problemsrelated to rules and practices regarding thegovernance, administration and operationof the ERC that are not geared to the natureof modern frontier science management.

The three peer-reviewed open-access jour-nals in the humanities run by NHRF havebeen included in the Directory of OpenAccess Journals (DOAJ), namely ByzantinaSymmeikta, Tekmeria, and The HistoricalReview/La Revue Historique. The journalsare published in electronic form by theNational Documentation Centre.

The development of electronic journalshas been part of the project "NationalInformation System for Research andTechnology, Phase II I - Open AccessElectronic Repositories and Journals".More specifically:

1.BYZANTINA SYMMEIKTA has been pub-lished in print since 1966 at the Institutefor Byzantine Research/NHRF under thetitle SYMMEIKTA. It publishes originalresearch and book reviews on ByzantineStudies.

2.Tekmeria has been published in printsince 1996. Initially published with theUniversity of Thessaloniki, since 2008it has been published by the Institutefor Greco-Roman Research/NHRF. Itpublishes original research on Greco-Roman Antiquity.

3.The Historical Review/La Revue Historiquehas been published in print since 2004with the Institute for NeohellenicResearch/NHRF. It publishes originalresearch and book reviews on ModernGreek Studies.

All three journals, with a significant his-tory of circulation in print, publish origi-nal peer-reviewed papers and are sup-ported by international advisory boards.Their content is offered under open access,that is, available without charge for read-ing, downloading and/or printing. Theirinclusion in DOAJ comes as recognitionthat these journals, their publishers andEKT support the principle of open accessto knowledge. DOAJ is the most signifi-cant indexing service for open access jour-nals, providing access to more than 4000journals originating from all over the world.

Interview of AlikiGiannakopoulou, ECSITE,Conference Communicationand Coordinator

iECSITEhttp://www.ecsite.eu

ECSITE is the European network for sci-ence centres and museums, linking sci-ence communication professionals in 424institutions from 52 countries across Europeand the world. Members include sciencecentres and museums, science festivals,natural history museums, zoos, aquari-ums, universities, research organisationsand companies communicating and engag-ing the public in science through acces-sible, interactive exhibits and programmes.Al iki Giannakopoulou, ConferenceCommunication and Coordinator, describesthe operation of the Network, the role ofinstitutions in science communication,the opportunities offered by new tech-nologies, and the participation of Greekorganizations in such initiatives.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ι 09 -10 / 20093 2

KAINOTOMIA_FORMA_T74_pantone:TEYXOS 1/14/10 1:17 PM Page 32

Page 35: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

• Πληροφόρηση για θέματα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας• Υποστήριξη επιχειρηματικότητας και μεταφορά τεχνολογίας• Ενθάρρυνση συμμετοχής ΜΜΕ στο Πρόγραμμα Πλαίσιο Έρευνας της ΕΕ• Υπηρεσίες προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Υπηρεσίες του Enterprise Europe Network-Hellas

To νέο δίκτυο για την υποστήριξητων ελληνικών επιχειρήσεων

E n t e r p r i s e E u r o p e N e t w o r k - H e l l a s

Το Enterprise Europe Network-Hellas είναι το νέο δίκτυο που

παρέχει oλοκληρωμένες υπηρεσίες στις ελληνικές επιχειρήσεις

ώστε να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, με βάση τη γνώ-

ση και την καινοτομία.

Ο ελληνικός κόμβος του ευρωπαϊκού δικτύου Enterprise Europe

Network αποτελείται από βιομηχανικούς συνδέσμους, ερευνητι-

κά και τεχνολογικά ιδρύματα, εμπορικά και βιομηχανικά επιμε-

λητήρια και καταξωμένους φορείς στο χώρο της καινοτομίας και

των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Αποστολή του Enterprise Europe Network-Hellas είναι η ενίσχυ-

ση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, κυρίως

των μικρομεσαίων, η υποστήριξη της ανάπτυξης των λιγότερο

ευνοημένων περιοχών της χώρας, η προώθηση της καινοτομίας

και της επιχειρηματικότητας στις επιχειρήσεις και στους ερευνητι-

κούς φορείς, η ενδυνάμωση των δεσμών μεταξύ βιομηχανίας,

έρευνας και επενδυτικών κεφαλαίων και η καλλιέργεια οικονο-

μικά και περιβαλλοντικά βιώσιμης ανάπτυξης και απασχόλησης.

Το δίκτυο αποτελεί ένα ενιαίο κέντρο εξυπηρέτησης (one stop

shop) των επιχειρήσεων που φιλοδοξούν να αναβαθμίζουν τα

προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, αξιοποιώντας καινοτόμες τεχνο-

λογίες, επιχειρηματικές συμφωνίες και ερευνητικά προγράμματα

από όλη την Ευρώπη.

Το ευρωπαϊκό δίκτυο Enterprise Europe Network εντάσσεται στο

νέο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Ανταγωνιστικότητα και την Και-

νοτομία (CIP 2007-2013) της Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων

και Βιομηχανίας της ΕΕ και αποτελείται από 600 οργανισμούς σε

περισσότερες από 40 ευρωπαϊκές χώρες.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο δίκτυο παγκοσμίως για την υπο-

στήριξη των επιχειρήσεων και την προώθηση της επιχειρηματι-

κότητας και της καινοτομίας. Προήλθε δε από τη μετεξέλιξη και

τη συνένωση των Κέντρων Αναδιανομής Καινοτομίας (Innovation

Relay Centres - IRCs) και των Ευρωπαϊκών Κέντρων Πληροφο-

ριών (Euro Info Centres - EICs), που λειτουργούσαν τα προη-

γούμενα χρόνια.

www.enterprise-hellas.gr

O δικτυακός τόπος του Εnterprise Europe Network-Hellas, μια νέα πύλη πληροφόρησηςγια την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Οι υπηρεσίες του Ελληνικού Κέντρου Αναδιανομής Καινοτομίας (IRC Hellenic), του επιτυχημένου δικτύου που υποστήριξε τις ελληνικές

επιχειρήσεις για περισσότερα από 10 χρόνια, παρέχονται πλέον μέσω του Enterprise Europe Network-Hellas.

Page 36: ΤΙΜΗ: 0.1€ | ISSN 1106-9066 ΤΟΜΙΑΤο EKT στο Euroscience Mediterranean Event 2009 και στο Athens Digital Week Τρία περιοδικά ανοικτής πρόσβασης

XXX

Βασ. Κωνσταντίνου 48, 116 35 Αθήνα • Τηλ.: 210 72 73 900, Fax: 210 72 46 824e-mail: [email protected], http://www.ekt.gr

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΕΡΕΥΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

&

Enterprise Europe Network – Hellas

Oι φορείς που συμμετέχουν στην κοινοπραξία είναι οι ακόλουθοι:

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) http://www.ekt.gr/

Σύνδεσμος Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας (ΣΒΘΚΕ)

http://www.sbtke.gr/

Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας (ΒΕΑ)http://www.acsmi.gr/

Εταιρία Τεχνολογικής Ανάπτυξης Κεραμικών και Πυρίμαχων ΑΕ (ΕΚΕΠΥ)

http://www.cereco.gr/

Επιμελητήριο Αρκαδίας http://www.arcadianet.gr/

Επιμελητήριο Ιωαννίνωνhttp://www.cci-ioannina.gr/

Επιμελητήριο Καβάλας http://www.chamberofkavala.gr/

Εταιρεία Τεχνολογικής Ανάπτυξης Κλωστοϋφαντουργίας, Ένδυσης και Ινών ΑΕ (ΕΤΑΚΕΙ)

http://www.etakei.gr/

Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) http://www.sev.org.gr/

Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) http://www.sbbe.gr/

Ανώνυμη Εταιρεία Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της Βιομηχανίας Τροφίμων ΑΕ (ΕΤΑΤ)

http://www.etat.gr/

Δίκτυο ΠΡΑΞΗ / Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) http://www.help-forward.gr/

Ελληνικός Οργανισμός Μικρών Μεσαίων Επιχειρήσεων & Χειροτεχνίας ΑΕ (ΕΟΜΜΕΧ)

http://www.eommex.gr/

Επιμελητήριο Ηρακλείου http://www.ebeh.gr/

Εταιρεία Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Μετάλλων ΑΕ (ΕΒΕΤΑΜ)

http://www.ebetam.gr/

Αναπτυξιακή Δυτικής Μακεδονίας ΑΕ (ΑΝΚΟ) http://www.anko.gr/

Συνεργαζόμενοι Φορείς:

Αναπτυξιακή Επιχείρηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κέρκυρας (ΑΕΝΑΚ)

http://www.eenkerkyra.eu/

Δωδεκανησιακή Εταιρεία Ανάπτυξης και Προόδου (ΔΕΤΑΠ)

http://www.detap.gr/

Επιστημονικό Πάρκο Πατρών (ΕΠΠ)http://www.psp.org.gr/

Σύνδεσμος Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΘΕΒ)

http://www.sthev.gr/