ÇOCUKLAR İÇİN ÜRETİLMİŞ ... · Süt ürünleri, et ve sosis-salam türü besinler için...

Her hakkı saklıdır © 2007 BKK Bundesverband, BKK Landesverband NRW.

BKK®/ BKK Logo, BKK Bundesverband’ın tescilli markalarıdır.

DAHA FAZLA BİLGİ

www.fitvonkleinauf.de

www.bkk.de

KÜÇÜKLÜKTEN BAŞLAYAN ZİNDELİK

Daha fazla bilgi için lütfen bağlı olduğunuz «çalışanlar

sigortasına» (Betriebskrankenkasse) başvurun.

ÇOCUKLAR İÇİN BESİNMADDELERİ – İŞİN İÇ YÜZÜ

Katkı maddelerinin listelerine bir göz atmak, bu

ürünlerin çocukların beslenmesinde değerli bir alternatif

oluşturmadığını anlamaya yetecektir.

Nitekim bu ürünlerin çoğunda

çok miktarda şeker

aşırı yağ

yapay aromalar ve

gereksiz, bazen de sakıncalı olabilecek katkı

maddeleri bulunmaktadır.

Ayrıca ek vitaminler ve mineraller de bu besinleri daha

sağlıklı kılmıyorlar; hatta bunlar tümüyle gereksiz. Zira çok

yönlü bir beslenme planı (meyve, sebze, süt ve yoğurt

ile et, salam, peynir, ekmek ve patates içeren) normalde

çocuğun ihtiyaç duyacağı her şeyi sağlar!

SONUÇ: Çocuk için üretilmiş besinler, tüketim miktarları

bakımından tatlı yiyecekler gibi ele alınmalıdır.

Dolayısıyla, normalde dengeli bir beslenme izleniyorsa,

az miktarda tüketimin zararı yok.

BITTE FALZUNG BEACHTEN: 97 mm 100 mm 100 mm

ÇOCUKLAR İÇİN ÜRETİLMİŞ

BESİN MADDELERİ BÜYÜTEÇ

ALTINDA

1

02_Ernae_TURK2307.qxd:BKK_flyer.qxd 24.07.2007 10:36 Uhr Seite 1


SEVGİLİ ANNE VE BABALAR,

Çocuklar için özel üretilmiş besin maddeleri, içerdikleri

önemli vitaminlerle, ekstra porsiyon sütle ve değerli

sereallerle çocuğun sağlıklı beslenmesine önemli katkı

yapar. Tabii reklamlara göre.

Reklamlarda, kahvaltı için çeşitli tahıl gevrekleri, çocuklara

meyveli yoğurt, vitamin katkılı şekerlemeler veya çikolata

kırıntıları gibi ürünler, çocuğun ihtiyacına uygun özellikle

yararlı besinler olarak sunuluyor. Üreticiler ürünlerine,

sözde çocukların çok sevdiği katkı maddeleri koyuyorlar

ve tabii kalsiyum ve diğer mineraller ve vitaminleri

ihmal etmiyorlar.

Peki ama çocukların yeterince beslenmeleri için özel

üretilmiş bu besin maddelerine gerçekten de ihtiyaçları

var mı?

Bu broşürde sizinle birlikte çocuklar için besin maddele-

rinin izini süreceğiz.

BÜYÜTEÇ ALTINA ALALIM – ALIŞVERİŞ İÇİN TAVSİYELER

Sütlü, çikolatalı yiyecekler vb.

…genellikle ekstra porsiyon süt içeriyor diye övgüyle

anılıyor, ama aynı zamanda ekstra porsiyon şeker ve

yağ içeriyorlar, bu nedenle de sağlıklı türden bir ara

yiyecekten ziyade şekerleme sınıfına giriyorlar.

TAVSİYE: Ekmeğe kuark ve bal veya reçel sürün ve taze

meyve ekleyin, «tatlı» bir ara yiyecek olarak sağlıklı bir

alternatif yaratın.

Meyve Suları

… sadece % 6 – 30 arası meyve suyu içerirler. Çocuk

içeceklerine ayrıca kalsiyum ve vitamin katkısı da yapılıyor.

Ama işte fazla şekerlendirilmiş bir içeceğe, hiç de öyle

olmadığı halde sağlıklı besin imajı kazandırılmaya

çalışılmaktadır.

TAVSİYE: 1/3 oranında %100 meyve suyu ile 2/3 oranında

içme suyunu karıştırın, lezzetli bir alternatif yaratın.

Kahvaltı serealleri (çikolata karışımlı tahıl gevrekleri vb.)

…çoğunlukla fazla tatlandırılmıştır ve çok miktarda yapay

aroma ve renklendirici içerirler. Yüksek oranda vitamin

ve mineral içerseler de, değerli bir kahvaltı alternatifinden

ziyade tatlı yiyecek sınıfına giren ürünleridir.

TAVSİYE: Kendi hazırlayacağınız müsli (örneğin yulaf

gevreği, çeşitli çekirdekler, fındık, ceviz ile meyve ve bal

karışımı) veya şeker katkısı içermeyen hazır müsliler, bu

sereallerden kat kat üstündür.

Süt ürünleri (örneğin çocuklar için meyveli yoğurt)

…çoğunlukla yüksek miktarda şeker katkısı, buna karşılık

az miktarda meyve içerir. «Doğal aroma maddeleri» de

taze muz veya çilekten değil yapay yoldan elde edilmiş

aromalardır.

TAVSİYE: İnce kıyılmış (derin dondurucudan) meyveleri

doğal yoğurda, kuarka veya süte karıştırınca çabucak

lezzetli meyveli yoğurt veya karışık içecek elde edersiniz.

100 mm100 mm 97 mm02_Ernae_TURK2307.qxd:BKK_flyer.qxd 24.07.2007 10:36 Uhr Seite 2



DAHA FAZLA BİLGİ


www.bkk.de




2


ÇOCUKLAR HER ZAMAN VE HER

YERDE ÖĞRENMEYE DEVAM

EDERLER, BİRLİKTE YEMEK YERKEN DE

… Sofra önemli bir öğrenme yeridir: Yeme alışkanlıkları,

çok yönlülük ve yiyeceklere değer verme gibi konular

sofrada yemek yerken kendiliğinden öğretilebilir.

Çocuklar sofrada gözlemleyerek öğrenecektir. Burada

ebeveynlerin örnek olmaları çok önemlidir: Eğer tatlıları çok

tüketirken sebzeyi az yiyorsanız, çocuğunuzun «sağlıklı

beslenme» konusundaki geleceği de pek parlak olmayacaktır.

FLORINA’NIN OYUN TAVSİYESİ : Birlikte oynanan elit

restoran oyununda sofra kurmak eğlenceli bir hal alır:

Asillere layık bir sofra, zarif kıyafetler ve sofra kurulması

oyunun olmazsa olmazlarındandır!

Sabır ve sükunet: Sofrada yaşanan iktidar kavgaları

yemek zevkini öldürür: Yiyip yemeyeceğine, ne kadar ve

ne yiyeceğine çocuğunuzun kendisinin karar vermesine

izin verin ve onun doyduğunu söylemesine saygı gösterin.

Sofrada yeni yiyecekler olduğunda, çocuğunuza bunları

denemesi için sabır gösterin. Yeni yiyecekleri denemesi

ancak birkaç defa sonra olabilir. Sükunetinizi hiçbir şekilde

bozmayın. İyi örnek olduğunuzda pek çok şey elde

edebilirsiniz.

YEMEĞİ BİRLİKTE PİŞİRMEK VE

YEMEK EĞLENCELİDİR




100 mm100 mm 97 mm

Yemek yemek, tarihin başından beri topluluk içinde yapılan

bir eylemdir. İnsanlar, ister bir kamp ateşi ister yemek

masası olsun, birlikte yemek yemek ve içmek için ezelden

beri bir araya gelirler.

Yemek, aynı zamanda aileyi de bir araya getirir. Birlikte

yemek yemek, birlikte olmak, konuşmak, gülmek, birliktelik

duygusunun artması ve insanın kendini emniyette

hissetmesi demektir.

KISACA: yemek yemek, sadece besin almak demek değildir.

Kendimizi nasıl hissettiğimize, hangi duyguları yaşadığımıza

büyük etkisi vardır. Birlikte yenen yemeklerden edinilecek

anı ve deneyimlerin, çocukların sağlıklı yemek alışkanlıkları

geliştirmesiyle yakın bir ilişkisi olduğu görülmektedir.

Florina’nin bu konudaki tavsiyesi: Her bir öğünü, aile

fertlerinin bir araya geldiği düzenli bir aile etkinliği haline

getirin.

YEMEK, YEMEĞİN BİRLİKTEHAZIRLANMASIYLA BAŞLAR

FLORİNA’NIN AİLE SOFRALARIİÇİN EN İYİ TAVSİYELERİ

Sofranın seyir zevki,…

iyi bir öğünün olmazsa olmazlarındandır. Çocuklar

böyle bir atmosferde yemek yemekten zevk almasını

öğrenecektir. Ayrıca, farklı şeyleri denemeye de isteksiz

olmayacaklardır.

Sofrayı, örneğin beraber topladığınız çiçekler ve kestaneler

gibi süslerle donatın ya da kendi servis setinizi kendiniz

oluşturun. Resimler, kendinden yapışkanlı folyo ve lamine

makinesi kullanılarak kolaylıkla yıkanabilir ve dayanıklı

servis setine dönüşebilir.

Sofra kuralları ve adetleri …

sofradaki beraberlik duygusunu korur. Pek çok ailede,

sofrada oyuncaklar ve kitaplar bulundurmama, yemek

yenirken televizyonu açmama sofra kuralı haline gelmiştir.

Çocuklar, adet haline getirdikleri şeylerin düzeninin

bozulmasından hoşlanmadıkları için masaya zamanında

oturun.

Sofraya ne geleceğine …

sadece büyükler karar vermemelidir. Ne yenileceği

kararına katılan çocuklar, daha büyük bir istekle sofraya

otururlar. Haftalık bir rutin oluşturmak iyi bir fikir olabilir:

haftanın belirli bir günü birlikte yemek kitabına bakın

ve ne pişireceğinize beraber karar verin.

Ailenin en küçük fertleri dahi, yemek hazırlığında yardım

etmelerine izin verildiğinde zevkle ve merakla yardım

etmeye hazırdır. Kendi kendine iş görebilme ve kendine

güven özellikleri de kendiliğinden desteklenmiş olacaktır.

Çocuklar…

… 2 – 3 YAŞINDAN İTİBAREN

ekmek dilimlerine örneğin tereyağı ve bal sürebilir;

dilimlerin üstüne peynir, salam, sucuk koyabilir ya

da yulaf gevreği, kuru üzüm ve fındığı karıştırarak

müsli hazırlayabilirler;

meyve, sebze, patates yıkayabilir, yoğurtlu yiyecekleri

karıştırabilirler

… 4-5 YAŞINDAN İTİBAREN

patatesleri ucu keskin olmayan bir bıçakla/soyacakla

soyabilir,

meyve sebzeyi küçük küçük dilimleyebilirler.

Hamuru yoğurmak, hamura şekil vermek, kurabiye

hazırlamak,

sofrayı kurmak gibi işlerde yardımcı olabilirler

… 6 YAŞINDAN İTİBAREN

yumurta kırabilir, çırpabilir;

örneğin krep yaparken malzemelerin tartılması,

karıştırılması, hamurunun tavada çevrilmesi gibi

işleri yapabilir,

resimli basit tarifler yardımıyla soslu makarna

pişirebilirler




DAHA FAZLA BİLGİ


www.bkk.de




3


SEBZE KAÇKINLARI İÇİNTAVSİYELER

Çocuklar parmaklarını kullanarak yemeği severler: Çubuk

halinde dilimlenmiş çiğ sebzeler yoğurda vb. batırılarak

saniyesinde silinip süpürülür. Ama çocuklar, sebzelerin

ekmeğin üzerine sürülmüş halini de çok lezzetli bulur.

Hayal gücünü yansıtan yemek isimleri de tüm çocukların

hoşuna gider. Sözgelimi sebze çorbasını korsan çorbası,

«beyaz» makarnalara karıştırılmış taneli tahıl makarnalarını

zebra makarnası veya taneli tahıl ekmeğini kuş yemi diye

adlandırabilirsiniz.

Çocuğunuz süt sevmiyor mu? O zaman süt ürünlerinin

çeşitliliğinden yararlanın. Ya da süt ve meyve karşımı «milch-

shakes»e ne dersiniz? Güzel görünür ve tadı harikadır.

Güzel donatılmış bir sofrada birlikte yemek yemek keyifli

ve iştah açıcıdır – sağlıklı yemeklere de isteği artırır.

Çocukların yemeğin hazırlanmasında size yardım etmesine

imkan tanıyın, o zaman yemeğin zevki iki kat artar,

deneyimler bunu doğruluyor.

ÖZETLERSEK: Birlikteliğin hissedilmesi, ağız tadı ve keyif;

sağlıklı beslenmede, yemek malzemelerinin seçimindeki

denge kadar önemlidir.SAĞLIK İÇİN KARMA BESLENME

– ÇOCUKLARIN GELİŞMESİ VE

KUVVETLİ OLMASI İÇİN




100 mm100 mm 97 mm

Çocukların gelişmesi ve kuvvetli olması için dengeli

beslenmeye ihtiyaçları vardır denir hep. Ama şimdi açık

konuşalım: Hiç kendinize sorduğunuz oldu mu, dengeli

beslenmenin ne anlama geldiğini? Cevap gayet basit:

İşin özü karma beslenmede!

Çocukların (ve yetişkinlerin) yeterince bitkisel besin

alması gerekir – bunun içinde, taneli tahıldan ekmek,

patates ve tabii meyve ve sebze var

Süt ürünleri, et ve sosis-salam türü besinler için geçerli

ilke aynı: Daha azı aslında daha fazlası demektir – ayrıca

mümkün olduğunca az yağlı süt ürünleri, et ve sosis-

salam cinsleri tercih edilmelidir

Tereyağı ve sıvı yağ gibi yiyeceklerin az miktarlarda

tüketilmesi gerekir – birçok tatlı madde için de aynı şey

geçerlidir

Çok önemli bir nokta: Düzenli olarak sıvı alınmalıdır

– en iyisi her öğünde ve ayrıca öğün aralarında. İdeal

içecekler su, bitki ve meyve çayları ve inceltilmiş meyve

sularıdır.

ÇOCUKLARIN GELİŞMESİ VEKUVVETLENMESİ İÇİN

… Peki ya tatlı yiyecekler?

Ölçülü miktarlarda elbette tatlı yiyecekler ve diğer

atıştırmalıklar da yenebilir. Zira dengeli beslenmenin

ilkesi şudur: Yasak hiçbir şey yoktur, önemli olan doğru

oranlarda karma beslenmedir.

Tatlı yiyecekleri heyecan ve oyunla birleştirirseniz,

çocuklar miktara çok da dikkat etmezler. Örneğin 24

saat suda bekletilen ayıcık şekerleri (Gummibärchen)

kocaman ayılara dönüşür. Göreceksiniz, çocuklar küçük

ama hırslı araştırmacılardır.

Son bir hatırlatma: Zindelik için çeşit!

Hiçbir yiyecek tek başına tüm önemli besin maddelerini

içermez. Bu nedenle çok yönlü ve dengeli bir beslenme

özellikle önemlidir. Alışveriş yaparken yeniliklere açık

olun – her seferinde yeni bir şey daha keşfedeceksiniz,

iddiasına var mısınız?

Çocuğunuzu, doğal yiyeceklerin zengin çeşitliliğine

alıştırın, zira beslenme alışkanlıkları genellikle ömür

boyu sürer. Böylece çocuğunuz ilerde de gelişmiş ve

kuvvetli bir yetişkin olacaktır.

Sıvı alımı – fazlası olmaz

Çocuğunuza sürekli olarak içmesini hatırlatın. Gün içinde

toplam bir litre sıvı idealdir.

Meyve ve sebze – çeşit ve sağlık

Günde toplam beş avuç dolusu sebze ve meyve en uygun

miktardır. Sebze ve meyve reyonlarında seçeneklerin

çokluğu malum. Ayrıca derin dondurulmuş yiyeceklerde

de besin maddeleri neredeyse «tarladan taze koparılmış»

gibi korunmuştur.

Tahıl, patates ve türevleri – Enerji kaynağı besinler

Patates ile ekmek, yulaf gevreği veya pirinç gibi tahıllar

karbonhidrat, vitamin ve mineral deposudur. Bu nedenle

bunlar her öğünün temel yiyeceği olmalıdır.

Süt ve fazlası – kalsiyum kaynakları

Her gün mesela bir bardak süt ve bir dilim peynir, gelişmekte

olan kemikler ve dişler için uygun miktardır.

Et, salam vb. ürünleri – en iyisi yağsız olanından

Haftada üç dört kez et ve sosis salam rahat rahat yeter.

Lezzetli ve sağlıklı bir alternatif balıktır; en iyisi haftada bir

kere.




DAHA FAZLA BİLGİ


www.bkk.de




4


YEMEĞİN HEM KEYİFLİSİHEM EĞLENCELİSİ

Aslında günlük aile yaşantınızda çocuğunuza sağlıklı

beslenme alışkanlığı doğrultusunda yol göstermek için

birçok fırsat var.

Herkes mutfağa: Beraber yemek pişirmek çocuğunuz

için hem eğlenceli olacak hem de yemek seçeneklerinin

çeşitliliği konusunda fikir sahibi olmasını sağlayacaktır.

Öyleyse her hafta bir akşamı yemek pişirmeye ayırarak

aile geleneğine dahil etmeye ne dersiniz?

Yalnız yemek sıkıcıdır: Bu yüzden günün en az bir öğününü

sofrada hep beraber huzur içinde geçirin. Bunun hangi

öğün olabileceğine ailece karar verin. Bunun yanı sıra, hoş

bir atmosferde (ve arka planda televizyon vb. açık olmadan)

vücudumuz için neyin ve ne kadarın uygun olduğunu

hissetmek daha kolaydır.

Doğanın çeşitliliği: Pencere kenarındaki saksıyı küçük

bir sebze bahçesine çevirmek, berber elma toplamak ya da

çocuğunuzla birlikte pazara gitmek gibi aktiviteler yemek

olayına yeni ve heyecanlı unsurlar katacaktır.

Yemek teselli armağanı değildir: Besin maddeleri baskı

aracı (örneğin cezalandırma) olmadığı gibi, teselli ya da

ödüllendirme için de kullanılmamalıdır. Aksi takdirde

çocuklar, büyüdüklerinde de sürdürecekleri yanlış davranış

kalıpları edinirler. Çocuğunuzun canı sıkıldığında ya da

üzgün olduğunda ona zaman ayırın ve onunla konuşarak

başka çözümler arayın.

EĞLENCELİ VE KEYİFLİ

BESLENMEYLE UYGUN KİLOLU

OLMAK




100 mm100 mm 97 mm

Çocuğunuz aşırı kilolu mu, zayıf mı, yoksa tam olması

gerektiği gibi mi? Bu bir güzellik meselesi değil.

Her şeyden önce, çocukluk döneminde aşırı kilonun sağlığa

olumsuz etkisi hiç de azımsanacak gibi değil: Bedensel

sorunların yanı sıra (örneğin sırt ve diz problemleri) diyabet,

yüksek tansiyon ve metabolizma bozuklukları gibi risk

faktörleri oluşturuyor. Ayrıca çocuğun çevresinin bazen

küçümseyici, alaycı ve dışlayıcı tavırları yüzünden çocukların

ruhu da inciniyor.

Aşırı kilo elbette bir anda olan bir şey değil: Uzun süre

vücudumuzun ihtiyaç duyduğunun üzerindeki miktarlarda

kalori alımı, kilo artışına sebep oluyor. Fazla kiloları önlemek

ya da bundan kurtulmak için günlük egzersizlerin yanı sıra

sağlıklı bir beslenme alışkanlığı edinmenin de önemi

büyük.

Size sorumuz şu: Acaba anne ve baba olarak çocuğunuza

iyi örnek olabiliyor ve kendi tutumunuzla dengeli ve çok

yönlü beslenme konusunda çocuğunuzu motive ediyor

musunuz? Eğer siz çocuğunuza örnek olarak sağlıklı besin

maddeleri satın alır, onunla birlikte pişirip tadını çıkararak

yerseniz, çocuğunuz da yemekten zevk alacaktır.

Bunların bir artısı daha var: Dengeli beslenme ve daha

fazla hareket, ailenin diğer fertlerinin sağlığı ve zindeliği

açısından da faydalı olacaktır.

FLORİNA’DAN KİLO DOSTUBESLENME PLANININ… …PÜF NOKTALARI

EKMEK ÜZERİ LEZZETLER: Çocuklar, peynir veya salamlı

ekmeğin içine sürülen katı yağın yerine hardal veya

domates salçasını da severek yiyorlar. İçinde taze otlar

ve ince kıyılmış parçacıklar bulunan peynirler de göze

ve damağa keyif veriyor.

ÇOCUĞUNUZ İLLE DE TATLI BIR ŞEYLER Mİ İSTİYOR?

Taneli buğday ekmeğini kızartıp az yağlı kuark ve muz

dilimleri üzerine toz kakao dökünce, hem tatlıya olan

iştahını giderecek hem de onu uzun süre tok tutacaktır.

HER YERDE ŞEKER Bir çok meşrubat şeker deposu halinde.

Limonatalar, kolalar, buzlu çaylar ve katıksız meyve suları

susuzluğu gidermeye çare değil. Tadı olan bir şeyler

içmek isteyenlere: Biraz limon suyuyla tatlandırılmış

kaynak suyu ya da soda; ayrıca son derece çeşitli

meyve ve bitki çayları arasından herkes kendi damak

tadına uygun birini bulabilir.

SON B İR ÖNERİ: HAREKETL İ A İLE YAŞAMI Gündelik

hayattaki hareketlilikten alınan keyfin yanı sıra, spor

merkezlerinin sunduğu birçok seçenek, büyük ve küçük

ölçülerde enerji harcamayı sağlıyor. Bu konuda da

çocuğunuza iyi bir örnek olun ve çocuğunuzla beraber

aile yaşantınızı daha hareketli bir hale getirin: Bisiklet

turuna, yüzmeye ya da sahada çocuğunuzla top koşturmaya

ne dersiniz? Seçenek çok.

Çocuklukta diyet söz konusu olmamalı. Önemli olan

çocuğun dengeli beslenme alışkanlığı edinmesidir; dengeli

bir beslenmede düzenli olarak meyve, sebze ile süt ve

öğütülmemiş tahıl ürünleri olmalıdır. Çocukların büyümesi

ve kuvvetli olması için başlıklı BKK broşüründe, çocuklukta

sağlıklı beslenmeyle ilgili önemli bilgileri bulabilirsiniz.

HAZİNE SANDIĞI : Tatlıları tamamen yasaklamak kalıcı bir

çözüm değil. Bunu belli bir miktarla sınırlamak daha uygun.

Çocuğunuz kendisine ait bir hazine sandığında bir haftalık

tatlı hakkını kendi istediği gibi paylara bölebilir.

K Ü Ç Ü K L Ü V E YA B Ü Y Ü K L Ü AT I Ş T I R M A L I K L A R : Eğer

çocuğunuzun canı çok tatlı çekerse, kuru yemiş ya da

meyvelerin tatlılık özelliğinden yararlanın. Farklı türden ve

yabancı meyveler seçmesine izin verin. Kim bilir belki de

avokado ya da kurutulmuş mango gibi değişik meyveler

çocuğunuzun yeni gözdesi olabilir.

AZ YAĞLI AMA LEZİZ! Yapışmaz tavada, pişirme torbasında

ya da güveçte az yağlı ama bir o kadar lezzetli ve ilginç

yemekler hazırlayabilirsiniz.

K I Z A R M I Ş PATAT E S , H A M B U R G E R V B . : Çocuğunuz,

gerçekten de ağır olan bu yiyecekleri tükettiğinde bunun bir

istisna olduğunu bilerek tadını çıkartmalı. Yağda kızarmış

patateslere lezzetli bir alternatif, aynı şekilde kesilmiş

patateslerin fırında pişirilmesi.


ÇOCUKLAR İÇİN ÜRETİLMİŞ ... · Süt ürünleri, et ve sosis-salam türü besinler için...

Documents

Transcript of ÇOCUKLAR İÇİN ÜRETİLMİŞ ... · Süt ürünleri, et ve sosis-salam türü besinler için...