Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych … _sawo_2018.pdf · OBOWIĄZKI...
Transcript of Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych … _sawo_2018.pdf · OBOWIĄZKI...
Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji
niebezpiecznych w zakładach przetwórstwa
spożywczego
Sebastian Kęciński
OBOWIĄZKI PRACODAWCY Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bhp (§ 39.)
Kodeks pracy (§ 237 6 )
ZAGROŻENIA
WYELIMINIOWANIE
ZAGROŻEŃ
OCHRONY ZBIOROWE
ŚRODKI TECHNICZNE I
ORGANIZACYJNE
ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
MOGĄ POWODOWAĆ DODATKOWE
UCIĄŻLIWOŚCI PODCZAS PRACY
Każda Ochrona jest Uciążliwa
• ZWIĘKSZONY WYSIŁEK FIZYCZNY
• MNIEJSZA SPRAWNOŚĆ MANUALNA
• OGRANICZONA WIDOCZNOŚĆ
• DYSKOMFORT ODDECHOWY
• DYSKOMFORT TERMICZNY
• OGRANICZENIA RUCHOWE
• UCZUCIE UCISKU, UWIERANIA
HOLISTYCZNE PODEJŚCIE DO BHP
•WYPOSAŻENIE STANOWISKA
•MASZYNY NARZĘDZIA URZĄDZENIA
• CHEMICZNE BIOLOGICZNE
•OCHRONA HIGIENICZNO-SANITARNA PRODUKTU NA KAŻDYM ETAPIE
•BEZPIECZEŃSTWO KONSUMENTA
•- itp..
•ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY
•PROCESY TECHNOLOGICZNE
•ERGONOMIA
•Itp..
•BEZPIECZEŃSTWO
•OCHRONA ZDROWIA I ŻYCIA
•HIGIENA PRACY
•KOMFORT PRACY
•SATYSFAKCJA ZAWODOWA
•- itp..
PRACOWNIK STANOWISKO
PRACY
ŚRODKI PRACY
FINALNY PRODUKT
OD CZEGO ZACZĄĆ ?
Zidentyfikować
zagrożenie
Ocenić
ryzyko
Dobrać
odpowiedni
ochronnik
Przeszkolić
użytkowników
Nieprawidłowe przeprowadzenie któregokolwiek kroku może znacząco
pogorszyć stopień ochrony użytkownika.
IDENTYFIKACJA OBSZARÓW I RODZAJU
ZAGROŻEŃ
PRACOWNIK - ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE I FIZYCZNE
DLA PRODUKTU
ŚRODOWISKO MATERIALNE - ZAGROŻENIA FIZYCZNE, BIOLOGICZNE, CHEMICZNE
DLA PRACOWNIKA I DLA PRODUKTU
PRODUKT - ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE I FIZYCZNE
DLA PRACOWNIKA
Zidentyfikować
zagrożenie
Zagrożenia dla zdrowia
GHS 08
RAKOTWÓRCZE
MUTAGENNE
USZKADZAJĄCE PŁÓD i
NARZĄDY
GHS 07
DRAŻNIĄCE
UCZULAJĄCE
TOKSYCZNE
GHS 06
TOKSYCZNE
GHS 05
ŻRĄCE
DRAŻNIĄCE
POWODUJĄCE KOROZJĘ
Tekst]
Zidentyfikować
zagrożenie
Zagrożenia pożarowe
GHS 04
GAZY POD CIŚNIENIEM
GHS 03
UTLENIAJĄCE
GHS 02
ŁATWOPALNE
SAMOREAKTYWNE
SAMONAGRZEWAJĄCE SIĘ
GHS 01
WYBUCHOWE
SAMOREAKTYWNE
NADTLENKI ORGANICZNE
Zidentyfikować
zagrożenie
Zagrożenia dla środowiska
GHS 09
STWARZAJĄCE ZAGROZENIA DLA
ŚRODOWISKA
TOKSYCZNOŚC OSTRA i PRZEWLEKŁA DLA ŚRODOWISKA
Zidentyfikować
zagrożenie
Substancje niebezpieczne jako:
79% inne gazy
(głównie azot)
21%
O2
Powietrze dobrej
jakości
Niedobór tlenu < 19.5% tlenu
(definicja 3M)
Cząstki stałe Gazy i pary Niedobór tlenu
Zidentyfikować
zagrożenie
Kwas octowy
Zastosowanie / właściwości
• Regulator kwasowości
• Konserwant
• Przeciwbakteryjny i bakteriobójczy
• Rozcieńczalnik dla barwników i substancji smakowo-zapachowych
• Dezynfekcja
Zagrożenia dla zdrowia i życia
• Oparzenia skóry
• Oparzenia ust, gardła, żołądka, błon śluzowych
• Uszkodzenie oczu
• Toksyczny
Zagrożenia pożarowe i fizyczne
• Łatwopalna ciecz i pary
• Reaguje z utleniaczami
• Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
KWAS OCTOWY – OCHRONA
PRACOWNIKA
TWARZ I OCZY
Szczelne gogle ochronne
Osłona twarzy
DROGI ODDECHOWE
Aparat oddechowy zaopatrzony w filtr ABEK
CIAŁO
Rękawice chemoodporne z gumy nitrylowej
Ubranie kwasoodporne z materiałów powlekanych
Obuwie ochronne
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
Amoniak
Zastosowanie / właściwości
• Zamrażanie
• Chłodzenie
• Pakowanie produktów i artykułów spożywczych
Zagrożenia dla zdrowia i życia
• Oparzenia skóry
• Uszkodzenie oczu
• Odmrożenia
• Toksyczny wskutek wdychania
• Zgon
Zagrożenia pożarowe i fizyczne
• Łatwopalna ciecz i pary
• Reaguje z utleniaczami i kwasami
• Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
AMONIAK – OCHRONA PRACOWNIKA
TWARZ I OCZY
Szczelne okulary lub gogle ochronne (EN 166)
Przyłbica ochronna (EN 166)
DROGI ODDECHOWE
Filtr K (EN 14387)
Maski (EN 136)
CIAŁO
Rękawice chemoodporne z kauczuku chloroprenowego i kauczuku
butylowego (EN 374) / rękawice chroniące przed zagrożeniami
mechanicznymi (EN 388)
Ubranie ognioodporne / promieniooporne / opóźniające
zapalenie Zapewnić w gotowości odzież
chemoodporną (ISO/TR 2801:2007)
Obuwie ochronne
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
Azot sprężony
Zastosowanie / właściwości
• Pakowanie produktów i artykułów spożywczych
Zagrożenia dla zdrowia i życia
• W dużych stężeniach duszący
• Utrata zdolności ruchowych
• Utrata przytomności
• Narażony może nie być świadomy że się dusi
Zagrożenia pożarowe i fizyczne
• ---
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
AZOT – OCHRONA PRACOWNIKA
TWARZ I OCZY
Okulary ochronne (EN 166)
DROGI ODDECHOWE
W normalnych warunkach – nie jest wymagana
ochrona
Trzymać w gotowości izolujący aparat
oddechowy
CIAŁO
Rękawice chroniące przed zagrożeniami
mechanicznymi (EN 388)
Ubranie – brak szczególnych wymagań
Obuwie ochronne
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
Tlen sprężony skroplony
Zastosowanie / właściwości
• Pakowanie produktów i artykułów spożywczych
Zagrożenia dla zdrowia i życia
• Oparzenia
• Uszkodzenie oczu
• Odmrożenia
• Nudności, zawroty głowy, trudności w oddychaniu, drgawki
Zagrożenia pożarowe i fizyczne
• Może spowodować lub intensyfikować pożar
• Utleniacz
• Naraża na ekstremalnie niskie temperatury
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
TLEN – OCHRONA PRACOWNIKA
TWARZ I OCZY
Szczelne okulary lub gogle ochronne (EN
166)
Przyłbica ochronna (EN 166)
DROGI ODDECHOWE
W normalnych warunkach - nie jest wymagana ochrona
Trzymać w gotowości izolujący aparat
oddechowy
CIAŁO
Rękawice izolujące od zimna (EN 511)
Ubranie chroniące przed kontaktem
bezpośrednim i zamarznięciem
Obuwie ochronne
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
Dwutlenek węgla stały (suchy lód)
Zastosowanie / właściwości
• Zamrażanie żywności
• Czyszczenie strumieniowe
Zagrożenia dla zdrowia i życia
• Oparzenia
• Uszkodzenie oczu
• Odmrożenia
• Nudności, zawroty głowy, trudności w oddychaniu, przyspieszony oddech, drgawki
• Uduszenie
• Narażony może nie być świadomy że się dusi
• Niebezpieczny w przypadku połknięcia
Zagrożenia pożarowe i fizyczne
• ----
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
SUCHY LÓD – OCHRONA PRACOWNIKA
TWARZ I OCZY
Szczelne okulary z bocznymi osłonami lub gogle ochronne
(EN 166)
DROGI ODDECHOWE
W atmosferach zubożonych w tlen stosować izolujące
aparaty oddechowe lub
maski
twarzowe z nadciśnieniowym doprowadzaniem
powietrza.
(EN 137)
CIAŁO
Rękawice izolujące od zimna (EN 511)
Rękawice chroniące przed
zagrożeniami mechanicznymi
(EN 388)
Zidentyfikować
zagrożenie
Na podstawie wybranej karty charakterystyki
Jak długo cząstki mogą pozostawać w powietrzu?
Wielkość cząstek robi dużą różnicę
Czas opadania różnej wielkości kropelek mgły
…z wysokości 1.5 m w stającym powietrzu.
20µm 10µm 5µm 2µm 1µm
Zagrożenia dróg oddechowych
zwykle pozostają w powietrzu na
długo po zakończonej pracy…
3.6 min 8.3 min 35.7 min 2.8 h 12 h
0.5µm 41.7 h
Ocenić ryzyko
Zagrożenia dla dróg oddechowych
• Cząsteczki (np. pył węglowy, azbest)
• Substancje chemiczne (np. opary
amoniaku)
• Czynniki biologiczne (np. bakterie,
wirusy)
• Niedobór tlenu (< 19% obj.)
• Wysoka temperatura
Powietrze zdatne do oddychania:
• Ilość zanieczyszczeń w
powietrzu < NDS
• Gazy i pary w powietrzu < 1%
obj.
• Zawartość tlenu w powietrzu >
19 % obj.
• Temperatura wdychanego
powietrza mieści się w granicach
fizjologicznych
Ocenić ryzyko
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE)
2016/425
z dnia 9 marca 2016 r.
w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy
Rady 89/686/EWG+
Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 21 kwietnia 2018 r., z wyjątkiem:
Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 21 kwietnia 2018r. z wyjątkiem:
a) art. 20-36 i 44, które stosuje się od dnia 21 października 2016r.
a) Art.. 45 ust. 1 , który stosuje się od dnia 21 marca 2018 r.
• Pyły, dymy, mgły – filtrowanie
Włókna filtrów są odpowiednie do filtracji cząstek stałych
Tak działają filtry:
Węgiel aktywny jest dobrym składnikiem do absorbcji gazów i par
Tak działają pochłaniacze:
Gazy, pary - pochłanianie
Dobrać odpowiedni ochronnik
Systemy ochrony dróg oddechowych
Półmaski fritrujące
jednorazowego użytku
Poziomy ochrony
FFP1
Stężenie pyłów do 4x NDS
FFP2
Stężenie pyłów do 12x NDS
FFP3
Stężenie pyłów do 50x NDS*
Maski wielokrotnego
użytku
Oznaczenia filtrów
A pary organiczne
>65˚C
B gazy
nieorganiczne
E gazy kwaśne
K amoniak
P cząsteczki P1 (Stężenie pyłów do 4x NDS)
P2 (Stężenie pyłów do 12x NDS)
P3 (Stężenie pyłów do 50x NDS*)
Hg pary rtęci
AX pary organiczne
<65˚C
Wymuszony obieg powietrza
TH1 – 10 x NDS
TH2 – 50 x NDS
TH3 – 500 x NDS
Źródło sprężonego powietrza
1A/1B – 10 x NDS
2A/2B – 50 x NDS
3A/3B – 200 x NDS*
Dobrać odpowiedni ochronnik
Półmaski jednorazowego użytku
specjalistyczne
Dobrać odpowiedni ochronnik
Półmaska filtrująca 9906, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, fluorowodór)
Półmaska filtrująca 9913, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, pary organiczne)
Półmaska filtrująca 9914, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, pary organiczne)
Półmaska filtrująca 9915, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, gazy kwaśne)
Półmaska filtrująca 9926, specjalistyczna z zaworem wydechowym klasa P2 (do 12 x NDS) (pyły, gazy kwaśne)
Półmaski i maski wielorazowego użytku
filtry i pochłaniacze
(EN 14387:2004+A1:2008)
Typ Kolor Przeznaczenie
A brązowy pary i gazy organiczne o temperaturze wrzenia powyżej
65°C
AX brązowy pary i gazy organiczne o temperaturze wrzenia poniżej
65°C
B szary pary i gazy nieorganiczne, z wyjątkiem tlenku węgla, np.
chlor, siarkowodór
E żółty pary i gazy kwaśne, np. dwutlenek siarki
K zielony amoniak i organiczne pochodne amoniaku
SX fioletowy określone przez producenta substancje, tzw. pochłaniacz
specjalny
NO niebieski tlenki azotu
Hg czerwony opary rtęci
Dobrać odpowiedni ochronnik
Systemy z wymuszonym przepływem powietrza i
zasilane sprężonym powietrzem
Dobrać odpowiedni ochronnik
Dopasowanie ochron dróg oddechowych
Portacount™ System weryfikacji skuteczności filtracji zanieczyszczeń przez
środki ochrony dróg oddechowych.
Sprawdzenie poprawności dopasowania dobranej ochrony do
twarzy pracownika.
Przeszkolić użytkowników
Kombinezony ochronne
Wyroby odzieżowe przeznaczone do ochrony przed
czynnikami chemicznymi mogą być badane i certyfikowane, jako jeden z
sześciu typów zgodnie z normami określającymi
wymagania dotyczące przydatności do stosowania.
W zależności od zastosowanych
materiałów i konstrukcji
kombinezony ochronne mogą być
przeznaczone do ochrony przed
wysokimi zagrożeniami
(certyfikowane jako środki ochrony
indywidualnej kategorii III) lub do
ochrony przed minimalnymi
zagrożeniami (wyroby o prostej
konstrukcji zaliczane do kategorii I)
1. Przeznaczony do ochrony przed niebezpiecznymi
pyłami(Typ 5),
rozbryzgami cieczy(Typ 6), oraz natryskowi cieczy(Typ 4)
2. Wykonany z nisko pylącego laminowanego materiału z
powłoką
antyelektrostatyczną
3. Mankiety z dzianiny oraz elastyczne ściągacze w kapturze,
pasie i
nogawkach zapewniają optymalne dopasowanie i swobodę
ruchów
4. Trójpanelowa konstrukcja kaptura zapewnia
kompatybilność z innymi ŚOI
5. Dwustronny zamek z patką sztormową dla dodatkowej
wygody
zakładania i zdejmowania oraz zwiększonej ochrony.
6. Szwy zaklejone taśmą dla zwiększenia ochrony
7. Zapewnia ochronę przed określonymi zanieczyszczeniami
biologicznymi (testowano zgodnie zEN14126)*
Kolor: biały z czerwoną taśmą
Materiał: polipropylen laminowany polietylenem(49 g/m2)
Kombinezony ochronne – przykłady
1. Zaawansowany wielowarstwowy laminat z powłoką
antyelektrostatyczną chroni przed niebezpiecznymi pyłami (Typ 5),
rozbryzgami cieczy(Typ 6), natryskiem chemikaliów(Typ 4), i
strumieniem cieczy(Typ 3) oraz
zagrożeniami biologicznymi
2. Elastyczne ściągacze w kapturze, pasie, rękawach i nogawkach
zapewniają optymalne dopasowanie i swobodę ruchów
3. Podwójny znakowany kolorystycznie zamek z dużym metalowym
kółkiem zapewnia podwójne uszczelnienie zabezpieczając przed
przedostawaniem się zanieczyszczeń
4. Szwy zaklejone taśmą dla zwiększenia ochrony
5. Pętelki na kciuki zapewniają bezpieczeństwo przy pracy z
uniesionymi rękami
6. Zapewnia ochronę przed określonymi zanieczyszczeniami
biologicznymi (testowano zgodnie z EN14126)*
Kombinezony ochronne – przykłady