Obezitede Fitoterapinin Yeri Var mı???

Prof. Dr. Hüsniye KAYALARE.Ü Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Ana Bilim Dalı

husniyekayalar@gmail.com

Fitoterapi:

Tıbbi bitkilerin tedavi edici değere sahip taze veya kurutulmuş kısımlarının (drog) ya da bunlardan hazırlanan bitkisel çaylar, çeşitli ekstreler ve tentürler gibi bitkisel kaynaklı tek ve saf etken maddelerin dışında kalan bazı galenik şekillerin (damla, draje, kapsül, şurup, tablet ve çay), hekim ve eczacının işbirliği ve denetimi altında ve bilimsel olarak kanıtlanmış etkileri doğrultusunda çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılması ile ilgilenen bir tıp bilim dalıdır.

Geleneksel Fitoterapi Rasyonel Fitoterapi

BİTKİSEL İLAÇ

• Hastalıkların tedavisi veya hastalıklardan

korunmak için hazırlanmış bitkisel drogları

veya karışımları olduğu gibi veya karışımları

halinde etkili kısım olarak taşıyan bitmiş,

etiketlenmiş ürünler veya müstahzarlar (DSÖ,

2000)

Bitkilerin, kök, yaprak, çiçek, kabuk, tohum gibi

kısımları ve bu kısımlardan hazırlanan ekstreler ya

da bitkilerden işlem sonucu elde edilen materyaller

Kimyasal işlemlerle elde edilen saf etkili bileşikleri

(morfin, atropin, kinin, kinidin, kafein, efedrin,

digitoksin vs) taşıyan formülasyonlar bitkisel ilaç

değildir*****

Obezite: Alınandan daha az kalori harcanması sonucu ortaya çıkan ve sıklığı gittikçe artan kronik bir hastalıktır.

Vücut Yağ Oranı

Erkekler de % 15-20

Kadınlarda % 25-30 (östrojenin yağ dokusunu artırıcı etkisi)

Set-point

Ventrolateral bölge

Ventromedial bölge

Nöropeptid Y

Leptin

Bazal metabolizma

*Karaciğer ısı oluşumu ile enerji tüketir

İdeal vücut tartısı (Lorentz-Vandervael Formülü)

Kadınlarda ideal vücut tartısı: 50 kg + (boy-150) x 0.6

Erkeklerde ideal vücut tartısı: 50 kg + (boy-150) x 0.7

* Vücut ağırlığı ideal vücut ağırlığında olmalı ve yaşam boyu korunmalıdır.

VKİ, vücut kitle indeksi (bmi), vücut ağırlığının (kg), boyun karesine (m2) bölünmesi ile bulunur.

VKİ= ağırlık (kg)/ boy x boy (m)

örnek: 70 kg ağırlığında, 1.73 m boyundaki bir kişinin vücut kitle indeksi 70/ 1.73x 1.73= 23.38

vki 20-25 normal

25-30 hafif kilolu

30-40 obez

40-50 morbid obez

50-üstü süper obez

Bir diğer ölçüm kriteri bel kalça oranıdır. Bel kalça oranının artması ve bel çevresinin artması obesite olarak kabul edilir

bel çevresi: kadınlarda 88 cm, erkeklerde 102 cm’in üzerinde isebel kalça oranı: erkeklerde 1’in, kadınlarda 0.85’in üzerinde ise obesite söz konusudur.

BIA

WHO 2015Türkiye% 57.8-70.1Ort. % 66.3 % 64.1 erkeklerde, kadınlarda % % 68.5

Türkiye 2014 2010BMI ort: 29.5 27BMI erkekler ort. 22.9 20.4BMI kadınlar ort. 35.8 33.4

Kilonun % 10 azalmasıyla;

Toplam ölüm oranında % 20 azalma

Şeker hastalığına bağlı ölüm oranında % 30-40 azalma

şeker hastalığı riski % 50 azalma

kan basıncı ortalama 10 mmHg düşmekte

kan yağları % 15 oranında azalmaktadır

Obeziteye neden olan hatalı davranışlar

*Çok fazla yemek

*Hızlı yemek, az çiğnemek

*Öğün atlamak

*Yemek yerken başka aktivitelerle uğraşmak

*Stresli durumlarda aşırı yemek

*Ziyaret ve davetlere sık katılmak ve ikramları reddetmemek

*Yatıncaya kadar sürekli yemek

*Su içmemek

Obezite Oluşumunda En Önemli Etkenler

-GENETİK FAKTÖRLER

-ÇEVRESEL FAKTÖRLER

-PSİKOSOSYAL FAKTÖRLER

-HAREKET AZLIĞI

-YAĞLI GIDALARLA BESLENME

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=www2.egenet.com.tr/mastersj/adana-kebap.jpg&imgrefurl=http://www2.egenet.com.tr/mastersj/regional-foods--intro-and-adana.html&h=804&w=1050&sz=88&tbnid=HgT4KwQ7VpkJ:&tbnh=114&tbnw=148&prev=/images?q=kebap&hl=tr&lr=&ie=UTF-8&inlang=tr&sa=G

Obezlerde Görülen Sağlık Sorunları

*İnsülin direnci gelişir. Bunun sonucu metabolik sendrom olarak adlandırılan klinik hastalık tablosu ortaya çıkar.*Diabetus mellitus 3-10 kat daha fazla görülür.

*Hipertansiyon görülme sıklığı 3 kat artar.

*Kan yağları yüksek oranda bulunur.

YÜKSEK KAN BASINCIYÜKSEK KAN ŞEKERİYÜKSEK KAN YAĞLARI

FELÇ

• Mide-barsak sisteminde ve karaciğer safra yollarında bazı hastalıklar daha sık görülür.

• Hareket sisteminde eklemlere daha çok yük biner.• Erkeklerde kalın barsak, rektum ve prostat

kanserleri,kadınlarda üreme sistemi ve safra kesesi kanserleri daha sık görülür.

• Obesite, akciğer fonksiyonları üzerine olumsuz etkilere neden olur. Ayrıca horlama ve uyku apnesi sendromuna da yol açar.

• Ruhsal durum bozukluklarına sebep olur.

Uyku apnesi

Diyabet

Kalp hastalıkları

ReflüKanser

YüksekTansiyon

Obezite

TEDAVİ

Davranış

İlaç

Cerrahi Tedavi

Obezitede Kullanılan Tıbbi Bitkiler

Kilo Kontrol Mekanizmaları

1- Kalori alımını azaltmak

2-Enerji harcamasını artırmak

3-Su tutulmasına engel olmak

Etki Mekanizmaları

I-DOĞRUDAN ETKİ EDENLER (Metabolizmayı Uyaranlar, İştahı baskılayanlar)

KafeinSinefrinİyotHidroksisitrik asitGimnemik asitmüsilaj

II-Dolaylı Yoldan Etki Edenler

(Diüretik, kolagog ve koleretik, Nörovejetatif, Ven ve kapiller koruyucu, tonik, Antienflamatuvar)

PotasyumFlavonoitSeskiterpen laktonlarBioflavonoitlerTotal triterpenler

Doğal Ürünler1-Besin kalori içeriğini azaltanlar(Absorbtion reducers)Bitkisel liflerÇözünen lifler (müsilaj, glukanlar, ebegümeci, karnıyarık tohumuÇözünmeyen lifler (buğday, selüloz, lignin)laksatif 2-Enerji harcanmasını artıranlar(Lipolysis Activator)Kateşolamin reseptörleri Citrus(sinefrin), ephedra, Green tea (kafein)Tiroid fonksiyonu3-Diüretikler (at kuyrğu, ısırgan, karahindiba, funda)

Amorphophallus koniacEtken maddesi: LiflerGünlük dozu (mg): 1800-2004Endikasyonları: obesite, lipit ve glukoz metabolizmasında değişiklikler*3-4 g gukomannan kilo verme (+) !!n=25

Ananas sativusEtken maddesi: Bromelain (protein ve yağların sindirimi)Günlük dozu (mg): 112-234Endikasyonları: Selülit, ödem, hemoroit

Betula alba

Etken maddesi: FlavonoitlerGünlük dozu (mg): 22-40Endikasyonları: Selülit, hipertansiyon, protein metabolizmasında değişiklikler

Camelia theaEtken maddesi: KafeinGünlük dozu (mg): 36-87Endikasyonları: obesite, protein metabolizmasında değişiklikler, selülit

Citrus aurantium

Etken maddesi: synephrineGünlük dozu (mg): 32Endikasyonu: obesite

Citrus decumana

Etken maddesi: Total konsantresiEndikasyonu: obesite, selülit

Filipendula ulmaria

Etken maddesi: salisilik asit türevleriEndikasyonu: selülit, hiperürisemi, artrit, artrozis

Fucus vesiculosus

Etken maddesi: iyot, müsilaj, bitkisel steroller, tetraterpenlerGünlük dozu (mg): 0.070-080 (iyot)Endikasyonu: obesite, selülit

Garcinia cambogiaEtken maddesi: hidroksisitrik asitGünlük dozu (mg): 208-360Endikasyonu: obesite, değişken lipit ve glukoz metabolizması (yağ yapımına engel olur, iştahı baskılar

Gelidium amansii

Etken maddesi: agar-agarGünlük dozu (mg): 2100Endikasyonu: obesite, kabızlık, irrite kolon, divertikülit, gastrit

Ginkgo biloba

Etken maddesi: bioflavonoitler; flavon glikozitleri (quercitin, luteolin)Günlük dozu (mg): 3.2-5.4; 11-18Endikasyonu: hücre yaşlanması, vasküler hastalıklar, hemoroid, varikoz damarlar

http://www.ginko-ginkgobiloba.com/wp-content/uploads/2011/07/gingko-bottle-789495.jpg

Gymnema sylvestreEtken maddesi: gymnemic asitGünlük dozu (mg): 15Endikasyonu: obesite, değişken lipit ve glukoz metabolizması

Hieracium pilosella

Etken maddesi: hidroksisinnamik türevleri (chlorogenic asit)Günlük dozu (mg): 60Endikasyonu: obesite, selülit, hipertansiyon

Hydrocotyle asiaticaEtken maddesi: asiatik asit, madecassic asit, bitkisel

steroller, flavonoitler, triterpenler, tannic acidGünlük dozu (mg): 100-124 (total triterpenler)Endikasyonu: selülit, varikoz damarlar, kapiller frajilite, hemoroid

Orthosiphon stamineus

Cava ÇayıEtken maddesi: potasyum, flavonlarGünlük dozu (mg): 36Endikasyonu: obesite, su retensiyonu

Passiflora incarnata

Etken maddesi: total flavonoitlerGünlük dozu (mg): 6.5-60Endikasyonu: stres, anksiyete, ajitasyon, insomnia, nörovejetatif distoni

Paullinia sorbilisEtken maddesi: kafein

Günlük dozu (mg): 44-55Endikasyonu: obesite, fiziksel ve mental performansta artış

• Tohumlarda % 2-4.5 oranında kafeinin yanı sıra az miktarda teofillin ve teobromin

• SSS huzursuzlukları, kan basıncı ve kalp atım hızında artış

Phaseolus vulgaris

Etken maddesi: total fitokompleksGünlük dozu (mg): 992-1800Endikasyonu: obesite, değişken lipit ve glukoz metabolizması

Plantago ovataEtken maddesi: müsilajGünlük dozu (mg): 540-1620Endikasyonu: obesite, değişken lipit ve glukoz metabolizması, konstipasyon

Rheum officinale

Etken maddesi: total konsantreGünlük dozu (mg): 600Endikasyonu: hemoroid, safra ve karaciğer hastalıkları, konstipasyon

Taraxacum officinale

Etken maddesi: seskiterpen laktonlarGünlük dozu (mg): 0.9-1.8Endikasyonu: selülit, değişken lipit ve glukoz metabolizması, konstipasyon, karaciğer hastalıkları

Meksika Biberi, Mexican Pepper (Capsicum annuum)

• kapsaisin• Hayvan deneyleri• Randomize, çift körlü

plasebo kontrollü çalışma• Adrenal medullada

kateşolamin salıverilmesini artırma

• termojenez

Etki mekanizması

Etken Madde

Doz (mg)

Tıbbi Bitki

Metabolik stimülasyon

İyot 0.8 Fucus vesiculosus

Sinefrin 32 Citrus aurantiumKafein 55 Paullinia sorbilisKafein 87 Camellia thea

İştah modülatörü

fitokompleks 1800 Phaseolus vulgaris

müsilaj 2004 Amorphophallus koniac

müsilaj 1620 Plantago ovata

Agar-agar 2100 Gelidium amansii

Hidroksisitrik asit

360 Garcinia cambogia

Gymnemik asit 15 Gymnema sylvestre

Kalori Absorbsiyonunu Azaltan Formülasyon:Glukomannan ( Amorphophallus konjac yumrusu) ............................1500 mgCichorium intybus kökü (Yabani hindiba kökü) .......................................750 mgSemen Psylii (Plantago ovata tohumu) (Karnıyarık tohumu) .................250 mgSemen Lini (Linum usitatissimum-Keten Tohumu).......................... .........30 mgHatmi kökü (Althea officinalis) ..................................................................30 mgCitrus reticulata blanco (meyve suyu- Tangerine-dehydrated juice).... 1000 mgCitrus sinensis (meyve suyu- Orange- dehydrated juice) ..........................500 mgBuradan hazırlanan karışım yemeklerden önce 150 ml su içinde alınır.

Her yemekten önce iyice karıştırılarak alınır. İstenen kiloya düşüldüğü zaman sadece ana yemekten önce bu formülasyon alınmaya devam edilir.

Uyarı: Amorphophallus konjac liflerinin alımı gastrointestinal bozukluklarda kontrendikedir. Çocuklar için lifli ürünlerin alımı uygun değildir. Başka ilaçlar alınıyorsa, mutlaka hekime danışılmalıdır.

Metabolizma Hızını Artıran Kapsül Formülasyonu:Turunç Kabuğu (Citrus aurantium) (% 5 sinefrin içeren)............................... 57 kYeşil Çay Yaprağı (Green Tea leaf-Camelia sinensis) (%3 kafein içeren)...... 37 kKromlu maya (% 0.2 krom içeren Saccharomyces cerevisiae)..................... 6 k

Metabolizmayı hızlandırırİki günde bir kapsül olacak şekilde tüketilir

Uyarı: kalp hastalığı ya da yüksek tansiyon riskinde alınmamalıdır. Hamilelik ve emzirme döneminde de alınması sakıncalıdır. Monoamin oksidaz inhibitörleri ile alınması sakıncalıdır. Çocuklar için tehlikelidir.

Kilo Kontrolü İçin Çay Formülasyonu:Java Tea (Orthosiphon stamineus yaprağı- Cava çayı)................................. % 20Licorice (Glycyrrhiza glabra-Meyan kökü)...................................................... % 20Fennel (Foeniculum vulgare –Rezene meyvası). ..........................................%17European Goldenrod (Solidago virgaureae - Altınbaşak çiçekli dal ucu) .......% 10Peppermint ( Mentha piperita – NaneYaprağı) ..............................................% 10Dandelion ( Taraxacum officinalis- Karahindiba kökü)...................................% 8Turmeric ( Curcuma longa- Zerdeçal) ............................................................% 5Horsetail ( Equisetum arvense- At kuyruğu) ..................................................% 5Stinging Nettle (Urtica dioica –Isırgan yaprağı).............................................. % 5

Fazla sıvının eliminasyonunu sağlar. Atık maddelerin boşaltımına yardımcı olur.Sabahları bir bardak çay alınır.Hazırlanışı: Bir bardak sıcak su çay poşeti üzerine dökülüp ağzı kapalı olarak 7-10 dk demlendirilir.

Uyarı: Hamilelik ve emzirme döneminde sakıncalıdır. Çocuklar için uygun değildir.

Diyet Hapı Lida Öldürdü!

İnternetten aldığı diyet hapı öldürdü

Satışı yasak zayıflama ilacını ailesinden gizli internetten alan 19 yaşındaki gencin, karaciğerinde oluşan hasar yüzünden öldüğü iddia edildiSağlık Bakanlığı tarafından yasaklandığı halde satışı devam eden Lida adlı zayıflama hapı yüzünden hayatını kaybeden Kanal 1'in Bilgi İşlem Müdürü Ertan Geyik'in ardından bir başka acı haber, Burdur'dan geldi. 19 yaşındaki Ömer Burak Çarboğa adlı gencin, eczanelerde satışının yasak olduğu başka bir diyet hapı yüzünden hayatını kaybettiği iddia edildi.

Altın çilek hapı öldürdü! altın çilek meyve ekstrasından üretilen zayıflama hapı kullanan kadın, hayatını kaybetti

Uzmanlar ‘sakın almayın’ diyor ??????

HALSİZLİK ŞİKÂYETİYLE GİTTİ "1.75 boyunda ve 95 kilo ağırlığında olan Çarboğa, internet üzerinden temin edilen zayıflama ilacını kullandıktan sonra halsizlik ve kaşıntı şikâyetiyle hastaneye kaldırıldı. Şubattan beri ilacı kullanan gence, sarılık teşhisi konuldu. Karaciğerinin bittiği ve beyninde tümör oluştuğu belirlenen Çarboğa, sevk edildiği Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi'nde toksik hepatit nedeniyle yaşamını yitirdi. Doktorlar, karaciğere zararlı kimyasalların alınmasıyla meydana gelen hasar anlamına gelen toksik hepatite, kullandığı diyet hapının neden olabileceğini söyledi.

Talihsiz gencin babası "Bizim ciğerimiz yandı. Bu işin üzerine gidilsin" dedi. Çarboğa'nın kesin ölüm sebebi otopsinin ardından belli olacak.

Zayıflama ilaçları öldürdü! “Pepper Time” (kırmızı biber hapı) isimli zayıflama ilacı ölüme neden oldu

Kastamonu’nun Çatalzeytin ilçesinde yaklaşık 2 ay önce karın ağrısı, ishal ve kusma şikayetleri sonrası tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybeden 23 yaşındaki Nilay Dinçer’in kullandığı “Pepper Time” (kırmızı biber hapı) isimli zayıflama ilacı, Sağlık Bakanlığı tarafından toplatıldı.

Sibutramin’ etken maddesi içeren 9 ilaç daha piyasadaÖte yandan Sağlık Bakanlığı yetkilileri, şu anda piyasada bulunan zayıflama ilaçlarından sadece birinin ruhsatlı olduğunu, bunun dışında ilaca benzeyen 3 ayrı markanın da ara ürün olarak satıldığını bildirdi.

7 NİSAN 2015

????

????

???

????

Kaynaklar

-E.Ü Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Ana Bilim Dalı, Fitoterapi Kurs Notları-Moro CO, Basile G; Fitoterapia, 2000, 70(9): 1731-1738-WHO, Obesity and Overweight, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/-Sukhdev S, Singh KS, Therapeutic Role of Phytomedicines on Obesity: Importance of Herbal Pancreatic Lipase Inhibitors-Hasani-Ranjbar S, Jouyandeh Z, Abdollahi M, A Sytematic Review of Anti-obesity medicinal Plants- an Update, Journal of Diabetes &Metabolic Disorders, 2013, 12:28, 1-10