İİNSAN KAYNAKLARI NSAN KAYNAKLARI YYÖÖNETNETİİMMİİ

Yrd. DoYrd. Doçç. Dr. M. Volkan T. Dr. M. Volkan TüürkerrkerT.C. Marmara T.C. Marmara ÜÜniversitesiniversitesi

İşİşletme Fakletme Faküültesi ltesi -- İşİşletme Bletme BööllüümmüüYYöönetim ve Organizasyon Anabilim Dalnetim ve Organizasyon Anabilim Dalıı

1. Sunum1. Sunum

Ders notlarDers notlarıı ve duyurular ve duyurular iiççin;in;

www.volkanturker.com.trwww.volkanturker.com.tr

Ana menAna menüü ““DerslerDersler””

““İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetiminetimi””

22

Ders SDers Süüre Planlamasre Planlamasıı

09:00 09:00 –– 09:50 1. oturum09:50 1. oturum10:00 10:00 –– 10:50 2. oturum10:50 2. oturum11:00 11:00 –– 11:50 3. oturum11:50 3. oturum12:00 12:00 –– 13:00 13:00 ÖÖğğle arasle arasıı13:00 13:00 –– 13:50 4. oturum13:50 4. oturum14:00 14:00 –– 14:50 5. oturum14:50 5. oturum15:00 15:00 –– 15:50 6. oturum15:50 6. oturum

33 44

Üretim

PazarlamaFinansman

İnsan Kaynakları

Muhasebe

Ar-Ge

Halkla İlişkiler

Yönetim

Tedarik

İşİşletmenin Fonksiyonlarletmenin Fonksiyonlarıı

55

Sunum PlanSunum Planıı

İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetimine Girinetimine Girişş•• İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetimi Nedir?netimi Nedir?•• İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetiminin Kapsamnetiminin Kapsamıı•• 21. Y21. Yüüzyzyıılda Rekabetin Dinamiklerilda Rekabetin Dinamikleri•• YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin Gelincesinin Gelişşiminde iminde İİnsan nsan

KaynaklarKaynaklarıı•• Personel YPersonel Yöönetiminetimi’’nden nden İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

YYöönetiminetimi’’ne Gene Geççiişş•• Stratejik Stratejik İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetimi netimi

YaklaYaklaşışımmıı 66

Sunum PlanSunum Planıı (devam(devamıı))

İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetiminin Altyapnetiminin Altyapııssıı;;İşİş AnaliziAnaliziYetkinliklerYetkinlikler

77

İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetimine Girinetimine Girişşİİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı YYöönetimi Nedir?netimi Nedir?

ÖÖrgrgüüttüün verimlilin verimliliğğini ve etkenliini ve etkenliğğini arttini arttıırmak rmak amacamacıı ileile, , ççalalışışan insanan insanıın kapasitesinin ve n kapasitesinin ve motivasyonunun artmotivasyonunun artıırrıılmaslmasıınnıı sasağğlamaya lamaya ççalalışışan, an, bunu yaparken de insanbunu yaparken de insanıı öörgrgüüttüün n en en öönemli denemli değğeri olarak kabul edeneri olarak kabul eden bir bir

bilim ve uygulama alanbilim ve uygulama alanııddıır.r.88

İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetiminetimi……

Ne yapar ? Ne yapar ? ÇÇalalışışan insanan insanıın kapasitesinin ve n kapasitesinin ve motivasyonunun artmotivasyonunun artıırrıılmaslmasıı……Neden yapar ? Neden yapar ? ÖÖrgrgüüttüün verimlilin verimliliğğini ve ini ve etkenlietkenliğğini arttini arttıırmak irmak iççinin……NasNasııl yapar ? l yapar ? En baEn başşta insanta insanıı öörgrgüüttüün en n en öönemli denemli değğeri olarak kabul ederekeri olarak kabul ederek……Ne zaman yapar ? Ne zaman yapar ? SSüüreklilik arz etmelidirreklilik arz etmelidir……Ne kadar yapar ? Ne kadar yapar ? Vizyon, Stratejiler, Vizyon, Stratejiler, AmaAmaççlar, Hedefler dolar, Hedefler doğğrultusunda gerektirultusunda gerektiğği i kadarkadar……Kim yapar ? Kim yapar ?

5N1K5N1K

99

İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetiminin Kapsamnetiminin Kapsamıı

1.1. İİdari Kapsamdari Kapsam2.2. Teknik KapsamTeknik Kapsam3.3. DavranDavranışışsal Kapsamsal Kapsam

1010

İİdari (Bdari (Büürokratik) Kapsamrokratik) Kapsam

A. A. İşİşççii--İşİşveren (Endveren (Endüüstri) stri) İİlilişşkilerikileri1. Bireysel 1. Bireysel İİlilişşkilerkiler

a. a. İşİşe Girie Girişş İşİşlemlerilemlerib. b. ÇÇalalışışma Dma Düüzeninin Sazeninin Sağğlanmaslanmasııc. Hizmet Sc. Hizmet Söözlezleşşmesinin Sona Ermesimesinin Sona Ermesi

2. Toplu 2. Toplu İİlilişşkilerkilera. Sendikalara. Sendikalarb. Toplu b. Toplu İşİş SSöözlezleşşmesimesi

B. Personel SaB. Personel Sağğllığıığı ve ve İşİş GGüüvenlivenliğğii1. 1. İşİş KazalarKazalarıı2. Meslek Hastal2. Meslek Hastalııklarklarıı

C. ArC. Arşşiv ve Dokiv ve Doküümantasyonmantasyon

1111

Teknik (Fonksiyonel) Teknik (Fonksiyonel) KapsamKapsam1.1. İşİş AnaliziAnalizi2.2. İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı PlanlamasPlanlamasıı3.3. Personel Bulma, SePersonel Bulma, Seççme ve me ve İşİşe Yerlee Yerleşştirmetirme4.4. Personel EPersonel Eğğitimi; Yetiitimi; Yetişştirme ve Gelitirme ve Gelişştirmetirme5.5. Performans YPerformans Yöönetiminetimi6.6. Kariyer YKariyer Yöönetiminetimi7.7. İşİş DeDeğğerlemeerleme8.8. ÜÜcret Ycret Yöönetiminetimi9.9. İşİşten ten ÇÇııkarma / karma / ÇÇııkkışışlarlarıın Yn Yöönetiminetimi10.10. İİnsan Kaynansan Kaynağığı Bilgi SistemiBilgi Sistemi

1212

DavranDavranışışsal (Besal (Beşşeri)eri)KapsamKapsam

1. 1. ÖÖrgrgüüt Kt Küültltüürrüü2. 2. İİletiletişşimim3. Motivasyon3. Motivasyon4. 4. İşİş TatminiTatmini5. Grup Dinami5. Grup Dinamiğğii6. De6. Değğiişşim Yim Yöönetiminetimi7. 7. ÇÇatatışışma Yma Yöönetiminetimi8. Yarat8. Yaratııccııllıık Yk Yöönetiminetimi9. Stres Y9. Stres Yöönetimi netimi

İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetiminin gnetiminin güünnüümmüüz z organizasyonlarorganizasyonlarıı iiççin in

ööneminemi

1414

21. Y21. Yüüzyzyıılda Rekabetin lda Rekabetin DinamikleriDinamikleri

KKüüresellereselleşşme me Teknolojideki GeliTeknolojideki Gelişşmeler meler –– ÜÜretim Teknolojilerindeki Geliretim Teknolojilerindeki Gelişşmeler meler –– BiliBilişşim (Bilgi + im (Bilgi + İİletiletişşim) Teknolojilerindeki im) Teknolojilerindeki

GeliGelişşmelermeler

Rekabetin DeRekabetin Değğiişşen Yen Yüüzzüü

1515

KKüüresellereselleşşmeme

Küresel Pazar Küresel İşgücü

Küresel Kültür

Küresel İşletmeKüresel Rekabet

Küresel Ürün

Küresel ⇒ Bütün dünyayı kapsayan demektir.

1616

KKüüresellereselleşşmeme

Bu sayede toplumlar arasında bulunan sosyal, kültürel ve ekonomik sınırların ortadan kalkmasıgibi bir sonuç ortaya çıkmıştır.

İletişim ve ulaşım teknolojilerindeki ilerlemeler fiziksel uzaklıkların önemini azaltmış, farklı kültürel yapıya sahip toplumların birbirlerine yakınlaşmasını kolaylaştırmıştır.

Küreselleşme, sosyal anlamda benzer kültürel yapılara sahip olma, ekonomik anlamda da paranın küresel boyutta tam dolaşım serbestisi kazanmasıgibi sonuçlar doğurmuştur.

1717

Toplumsal dToplumsal döönnüüşşüüm m kaynakaynağığı olarak teknolojiolarak teknoloji

““Devrim niteliDevrim niteliğği tai taşışıyan teknolojik bir yan teknolojik bir ilerleme ilerleme üüretimde kullanretimde kullanııldldığıığında, bnda, büüyyüük k ççapta sapta süürdrdüürrüülebilir balebilir başşararıı sasağğlarsa, larsa, toplumun sosyal, ktoplumun sosyal, küültltüürel, ekonomik, siyasi, rel, ekonomik, siyasi, hukuki, alanlarhukuki, alanlarıında kalnda kalııccıı dedeğğiişşimler imler meydana getirir.meydana getirir.””Alvin Toffler, 3. Dalga kuramAlvin Toffler, 3. Dalga kuramıı..

1818

Teknolojik buluşlarla birlikte bir yandan insan hayatı kolaylaşmakta diğer yandan toplumsal yapıda önemli değişikler meydana gelmektedir.

teknoloji

Tarım toplumu Sanayi toplumu Bilgi toplumu

teknoloji

Teknolojideki GeliTeknolojideki Gelişşmelermeler

2. DalgaSanayi Devrimi

3. DalgaBilgi Devrimi

1919

1765

1776Milletlerin Zenginliği

1789Fransız Devrimi

SANAYİDEVRİMİ

Teknolojideki GeliTeknolojideki Gelişşmelermeler Rekabet Rekabet üüststüünlnlüüğğüündeki dendeki değğiişşim;im;

Üretim Üstünlüğü ile Rekabet Gücü60’lar

Maliyet Üstünlüğü ile Rekabet Gücü70’ler

Kalite Üstünlüğü ile Rekabet Gücü80’ler

Hız Üstünlüğü ile Rekabet Gücü90’lar

Yenilik ve Yaratıcılık Üstünlüğü ile Rekabet Gücü

2000’ler

Sosyal Taleplere Cevap Verebilme Üstünlüğü ile Rekabet Gücü

2010’lar

2121 2222

YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin ncesinin GeliGelişşiminde iminde İİnsan nsan

KaynaklarKaynaklarıı

2424

İİlk lk İİnsan Kaynaklarcnsan Kaynaklarcıı??

Robert Owen (1771Robert Owen (1771--1858) 1858) New Lanark, New Lanark, İİskoskoççyayaChorton Twist CompanyChorton Twist Company

1800 B1800 Büüyyüük Britanya, k Britanya, ççocuklar ocuklar iiççin in yasal asgari yasal asgari ççalalışışma yama yaşışı ve ve yasal asgari yasal asgari ggüünlnlüük k ççalalışışma ma ssüüresi nedir ?resi nedir ?

5 (Be5 (Beşş))

“As the manager of the New Lanark mills which employed some two thousand people, (including some five hundred children whose working life had begun at the age of five or six when they had left Edinburgh or Glasgow workhouses)”

2525

12 (Oniki)12 (Oniki)

“The first Factory Act, in 1802, introduces a regulation which by later standards seems astonishing. It limits the amount of time which a child may work in a factory to twelve hours a day.”

2727

2929

YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin ncesinin GeliGelişşiminde iminde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

Klasik YKlasik Yöönetim Dnetim Düüşşüüncesinde ncesinde İİnsan nsan KaynaklarKaynaklarııKlasik yKlasik yöönetim dnetim düüşşüüncesinde insan ncesinde insan kaynaklarkaynaklarıı, makinenin bir par, makinenin bir parççasasıı gibi gibi ggöörrüülmlmüüşş; standartla; standartlaşşttıırrıılmlmışış ve asgari ve asgari ddüüzeyde ezeyde eğğitimle yapitimle yapıılabilecek ilabilecek işşlerde bir lerde bir didiğğerinin yerine geerinin yerine geççebilir niteliktedir. ebilir niteliktedir. Bireysel farklBireysel farklııllııklar gklar gööz z öönnüüne ne alalıınmamaktadnmamaktadıır. r.

3030

Klasik YKlasik Yöönetim Dnetim Düüşşüüncesinde ncesinde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

AkAkıılclcıı--İİktisadi ktisadi İİnsan Modelinsan ModeliDiDiğğer er üüretim faktretim faktöörlerinden farksrlerinden farksıız z ggöörrüülmesilmesiİİnsannsanıın ve n ve öörgrgüüttüün sosyal varln sosyal varlığıığınnıın n ggööz ardz ardıı edilmesi.edilmesi.

3131

Klasik YKlasik Yöönetim Dnetim Düüşşüüncesinde ncesinde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

““uyaruyarıımm--tepkitepki”” modelimodeli

Uyarım(Teşvikli ücret

sistemi)

Tepki(Verimlilik

artışı)

3232

YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin ncesinin GeliGelişşiminde iminde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

NeoNeo--klasik Yklasik Yöönetim Dnetim Düüşşüüncesinde ncesinde İİnsangnsangüüccüüİİnsan nsan İİlilişşkileri Yaklakileri Yaklaşışımmıı (Hawthorne) (Hawthorne) EndEndüüstri stri İİlilişşkilerinin Artan kilerinin Artan ÖÖnemi ve nemi ve YYöönetim (Bnetim (Büüyyüük Buhran)k Buhran)ÇÇalalışışma Hayatma Hayatıınnıın Kalitesi (Maslow, n Kalitesi (Maslow, McGregor,..)McGregor,..)

3333

!! ParanParanıın tek motivasyon aracn tek motivasyon aracıı olarak olarak ggöörrüüldldüüğğüü klasik teorilerde, insan da klasik teorilerde, insan da (emek, i(emek, işşggüüccüü) di) diğğer er üüretim faktretim faktöörleriyle rleriyle bir olarak dbir olarak düüşşüünnüülmlmüüşşttüü..

X Y

YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin Gelincesinin Gelişşiminde iminde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

3434

YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin ncesinin GeliGelişşiminde iminde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

““uyaruyarıımm--organizma (birey)organizma (birey)--tepkitepki””modeli modeli

Uyarım(Teşvikli ücret

sistemi)

Tepki(Verimlilik

artışı)

Organizma

(Birey)

3535

YYöönetim Dnetim Düüşşüüncesinin ncesinin GeliGelişşiminde iminde İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı

Modern YModern Yöönetim Dnetim Düüşşüüncesinde ncesinde İİnsangnsangüüccüüSistem KuramSistem Kuramıı ve ve İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetimi: Sistem, Alt sistem netimi: Sistem, Alt sistem -- AAççıık k sistem sistem –– Geri BildirimGeri BildirimDurumsallDurumsallıık Teorisi; k Teorisi; en iyi tek bir en iyi tek bir yyöönetim binetim biççimi yokturimi yoktur..19801980’’li Yli Yııllar: Rekabetllar: Rekabetççi Strateji ve i Strateji ve RekabetRekabetççi Avantaji Avantaj

3636

Personel YPersonel Yöönetiminetimi’’nden nden İİnsan nsan KaynaklarKaynaklarıı YYöönetiminetimi’’ne Gene Geççiişş

1970'li y1970'li yııllardan itibaren illardan itibaren işşggüüccüünnüün n niteliniteliğğinde yapinde yapıısal desal değğiişşimin ve geliimin ve gelişşimin imin yayaşşandandığıığınnıı ssööylemek mylemek müümkmküündndüür. r. ÖÖzellikle zellikle "mavi yakal"mavi yakalıı" " olarak nitelendirdiolarak nitelendirdiğğimiz imiz beden gbeden güüccüüne dayalne dayalıı ççalalışışma ma kompozisyonuna sahip insan kompozisyonuna sahip insan kaynaklarkaynaklarıından, daha ndan, daha ççok zihni ok zihni ççalalışışma ma potansiyelini kullanan potansiyelini kullanan "beyaz yakal"beyaz yakalıı" " bilgi bilgi iişşççisine doisine doğğru bir dru bir döönnüüşşüüm yam yaşşanmanmışışttıır. r.

İİstihdamda Yastihdamda Yaşşanan Deanan Değğiişşimim

3737

Araştırma ve geliştirmede çalışanlarÜrün ve iş geliştirmede çalışanlarSatışta çalışanlarÜretim ve dağıtımda çalışanlar

Yamashina, H. “Challenge to World- Class Manufacturing”, International Journal of Quality & Reliability Management. Vol.17, No.2, 2000

3838

Bilgi toplumunda birçok kavram yeniden şekillenmiştir;

Bilgi toplumunda yeni işçi kavramı;

BBİİLGLGİİ İŞİŞÇÇİİLERLERİİ

Bilgi işçisi niteliklidir ve geleneksel işçiye nazaran;

• farklı üretim araçlarına sahiptir,• ikame edilmesi oldukça güçtür,• değişime, belirsizliğe ve esnek örgütlenmeye yatkın ve bireyselliği daha fazladır.

Personel YPersonel Yöönetiminetimi’’nden nden İİnsan nsan KaynaklarKaynaklarıı YYöönetiminetimi’’ne Gene Geççiişş

3939

İnsan Kaynakları Yönetiminin TarihçesiDÖNEMLER TEKNİKLER İŞVERENLERİN BAKIŞI TEMEL KRİTER

1899 öncesi Disiplin Sistemleri

Çalışanların ihtiyaçları önemli değildir.

Üretim teknolojileri

1900-1910 Güvenlik Programları

Çalışanlar güvenliğe ihtiyaçduyarlar.

İşyerinde fiziki koşulların iyileştirilmesi

1910-1920 Zaman ve hareket etüdüaraştırmaları

Çalışanlar yüksek verimlilikle birlikte yüksek ücretler isterler.

Görev verimliliği

1920-1930 Psikolojik testler, danışmanlık programları

Çalışanların kişisel farklılıklarıgöz önünde bulundurulmalıdır.

Kişisel farklılıklar

1930-1940 İletişim programları

Çalışanların ihtiyaçları kurum içerisinde tatmin edilmelidir.

Sendikalaşma

1940-1950 Emeklilik ve sağlık gibi ek yararlar

Çalışanlar ekonomik güvenliğe ihtiyaç duyarlar.

Ekonomik güvenlik

4040

1950-1960 Süpervizör eğitimleri

Çalışanlara baskı unsuru az olan bir denetim uygulanmalıdır.

İnsan İlişkileri

1960-1970 Katılımcı yönetim teknikleri, eşit fırsatlara dayanan şirket kuralları

Çalışanlar görevleri ile ilgili kararlara katılmak isterler. Tüm çalışanlara eşit davranılmalıdır.

Katılımİş Kanunları

1970-1980 Görev zenginliği, entegre çalışma grupları

Çalışanlar becerilerine uygun ve kendilerini zorlayacak görevler ister.

Görevlerin zorluğu ve çalışma hayatının kalitesi

1980-1990 İşten çıkarma, işten çıkartılanlara iş bulma çabaları

İşlerini ekonomik koşullardan dolayı kaybedenlerin yeni işlere ihtiyacı vardır.

Zorunlu İşten ayrılmalar

1990-2000 Yetkinlikleri, eğitim, etik, küreselleşme gibi olgularıbütünleştirme

Çalışanlar iş ve iş dışıdünyalarını dengelemeli ve katkıda bulunmalıdır.

Üretkenlik, kalite, değişime uyum sağlayabilme

4141

Personel Yönetimi ile İnsan Kaynakları Yönetimi Arasındaki Farklar

İş odaklı İnsan odaklı

Operasyonel faaliyet Danışmanlık hizmeti

Kayıt sistemi Kaynak anlayışı

Statik bir yapı Dinamik bir yapı

İnsan maliyet unsuru İnsan önemli bir girdi

Kalıplar, normlar Misyon ve değerler

Klasik yönetim Toplam kalite yönetimi

İşte çalışan insan İşi yönlendiren insan

İç planlama Stratejik planlama

İİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı DDööngngüüssüüFombrun ve diFombrun ve diğğerleri, 1984, Michigan erleri, 1984, Michigan ÜÜniv.niv.

4242

Seçme Performans Yönetimi

Ödüllendirme

Gelişme

Başarı

““Harvard Harvard İİKY ModeliKY Modeli””Beer ve diBeer ve diğğerleri, 1984.erleri, 1984.

4343

İK Çıktıları

•Bağlılık

•Uyum

•Maliyet Etkenliği

İKY politika seçenekleri•İş görenin katılımı•İK akışı•Ödül sistemleri•İş sistemleri

Paydaş menfaatleri•Ortaklar•Yönetim•Çalışanlar•Hükümet•Sendikalar

Belirleyici faktörler•İş gücükarakteristikleri•İş stratejisi•Yönetim felsefesi•İşçi piyasası•Sendikalar•Teknoloji•Kanunlar ve sosyal değerler

Uzun vadeli sonuçlar•Bireysel refah•Örgütsel etkenlik•Toplumsal refah

4444

Stratejik Stratejik İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetimi Yaklanetimi Yaklaşışımmııİşİş yayaşşamamıınnıın n öözellikle son yzellikle son yııllarda yollarda yoğğun un bir bibir biççimde yaimde yaşşadadığıığı dedeğğiişşim sim süürecinde recinde insan kaynaklarinsan kaynaklarıı yyöönetimi alannetimi alanıındaki ndaki evrim, evrim, kaykayııt tutuculuktan, stratejik t tutuculuktan, stratejik ortaklortaklığığa gea geççiişş, i, işşletmenin rekabet letmenin rekabet ggüüccüünnüün ve kârln ve kârlııllığıığınnıın arttn arttıırrıılmaslmasıında nda insan kaynaklarinsan kaynaklarıı yyöönetiminin artan denetiminin artan değğer er ve ve öönemini ortaya koymaktadnemini ortaya koymaktadıır.r.

4545

Stratejik Stratejik İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetimi Yaklanetimi YaklaşışımmııÖÖRNEK; M. PorterRNEK; M. Porter’’ıın Jenerik Stratejilerin Jenerik Stratejileri

1.1. Maliyet Maliyet ÖÖnderlinderliğği Stratejisi; En di Stratejisi; En düüşşüük k maliyetle, uygun kalitede mal ve hizmet maliyetle, uygun kalitede mal ve hizmet sunmak.sunmak.

2.2. FarklFarklıılalaşşma Stratejisi; Piyasaya ma Stratejisi; Piyasaya ““farklfarklıı””(yeni) bir (yeni) bir üürrüün sunmak.n sunmak.

3.3. Odaklanma Stratejisi; En uygun pazar Odaklanma Stratejisi; En uygun pazar kesimini tespit edip, bu alanda kesimini tespit edip, bu alanda yoyoğğunlaunlaşşmak.mak.

4646

Maliyet Önderliği Stratejisi

4747

Farklılaşma Stratejisi

4848

Odaklanma Stratejisi

Stratejik Stratejik İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetimi Yaklanetimi Yaklaşışımmıı

KurumlarKurumlarıın sahip olduklarn sahip olduklarıı farklfarklııstratejiler, bu kurumlarda farklstratejiler, bu kurumlarda farklııinsan kaynaklarinsan kaynaklarıı politika ve politika ve uygulamalaruygulamalarıınnıı gerektirir mi?gerektirir mi?

4949

BB--2 Stratejik bombard2 Stratejik bombardııman uman uççaklaraklarıınnıın havadan n havadan tek bir ikmal ile eritek bir ikmal ile erişşebilecekleri menzil *ebilecekleri menzil *

* B-2 Spirit In Action. James Goodall. Squadron/signal publications, 2002

5151

İİnsan Kaynaklarnsan KaynaklarııYYöönetimi ihtiyacnetimi ihtiyacıınnıın n ““DDışışKaynakKaynak”” kullankullanıımmıı yolu ile yolu ile karkarşışılanmaslanmasıı

5252

5353

İİNSAN KAYNAKLARI NSAN KAYNAKLARI YYÖÖNETNETİİMMİİNNİİN ALTYAPISI;N ALTYAPISI;

İŞİŞ ANALANALİİZZİİ

veve

YETKYETKİİNLNLİİK BAZLI K BAZLI İİKYKY

İİKY KY -- Teknik KapsamTeknik Kapsamıı ( ( İİKY FonksiyonlarKY Fonksiyonlarıı ))

1. Fonksiyon1. Fonksiyon

Neden Neden İşİş Analizi?Analizi?

““Elemana gElemana gööre ire işş dedeğğil, iil, işşe ge gööre re elemaneleman”” ifadesi doifadesi doğğru olmakla beraber ru olmakla beraber bu haliyle eksiklik tabu haliyle eksiklik taşışır.r.““İşİşe ge gööre elemanre eleman”” yerine, yerine, ““DoDoğğru iru işşe, e, dodoğğru elemanru eleman”” ifadesi ifadesi İİKY aKY aççııssıından ndan daha fazla daha fazla öönem tanem taşışır.r.İşİş analizi, analizi, ““DoDoğğru iru işş””in in tantanıımlanmasmlanmasıında olmazsa olmazdnda olmazsa olmazdıır.r.

5555 5656

İŞİŞ ANALANALİİZZİİ

Fizik biliminde; Fizik biliminde; ““kuvvet x yolkuvvet x yol””İİktisat biliminde; mal ve hizmet ktisat biliminde; mal ve hizmet üüretimi.retimi.YYöönetim anetim aççııssıından; ndan; ““amaamaççllıı ççabaaba””(buradaki ama(buradaki amaçç, , öörgrgüüttüün aman amaççlarlarıı ile ile kesikesişşmelidir)melidir)

İŞİŞ NEDNEDİİR?R?

5757

İşİş kavramkavramıınnıı oluoluşşturan turan ööğğeler eler (5)(5)

Mikro Hareket: Mikro Hareket: Uzanma, kavramaUzanma, kavrama……Eleman:Eleman: Bir parBir parççayayıı kaldkaldıırmak, ularmak, ulaşşttıırmak, rmak, yerleyerleşştirmek gibi bir veya birden fazla mikro tirmek gibi bir veya birden fazla mikro hareketten oluhareketten oluşşan ian işş birimleri. birimleri. ÖÖr:r: TahtayTahtayıı silmeksilmekGGöörev: rev: Birbiri ile iliBirbiri ile ilişşkili elemanlarkili elemanlarıın bir araya n bir araya gelmesi ile olugelmesi ile oluşşan ian işş birimleridir.birimleridir.

ÖÖr:r: Yaz okulunda Yaz okulunda İİKY dersi anlatmak. KY dersi anlatmak.

5858

İşİş kavramkavramıınnıı oluoluşşturan turan ööğğelerelerİşİş: : Belirli bir amaca ulaBelirli bir amaca ulaşşmak bakmak bakıımmıından, ndan, birlikte gruplanabilen gbirlikte gruplanabilen göörevlerin yeterli revlerin yeterli benzerlikte olanlarbenzerlikte olanlarıınnıın bir arada toplanmasn bir arada toplanmasıı ile ile oluoluşşan bir ban bir büüttüündndüür. r.

ÖÖr:r: İİKYKY’’den sorumlu mden sorumlu müüddüürrüün yn yüürrüüttttüüğğüü iişşler ler arasarasıında personel istihdamnda personel istihdamıı ile ilgili planlama ile ilgili planlama yapmak, performans deyapmak, performans değğerleme ierleme işşlemlerini lemlerini yyüürrüütmek, btmek, bööllüümlerden gelen emlerden gelen eğğitim ihtiyacitim ihtiyacııtaleplerini detaleplerini değğerlendirmek.erlendirmek.

5959

İşİş kavramkavramıınnıı oluoluşşturan turan ööğğelereler

Pozisyon (Mevki, Orun):Pozisyon (Mevki, Orun): ÖÖrgrgüütsel tsel hiyerarhiyerarşşi ii iççinde belirli bir kademe ile inde belirli bir kademe ile ifade edilen, benzer nitelikte iifade edilen, benzer nitelikte işşlerin lerin toplanmastoplanmasıı ile oluile oluşşan ban büüttüündndüür.r.

ÖÖr: r: Pazarlama MPazarlama Müüddüürrüü, Vardiya , Vardiya ŞŞefiefi

6060

MikroMikroHareketHareket

MikroMikroHareketHareket

MikroMikroHareketHareket

MikroMikroHareketHareket

MikroMikroHareketHareket

Eleman Eleman -- 11

Eleman Eleman -- 22

Görev - 1

GGöörev rev –– 22

Eleman Eleman --33

GGöörev rev –– 33

GGöörev rev –– 44

İŞ

Pozisyon, Mevkii, Orun

6161

İŞİŞ ANALANALİİZZİİ

İşİş analizi organizasyondaki her bir analizi organizasyondaki her bir pozisyonun ipozisyonun iççerdierdiğği ii işşleri, gleri, göörev ve rev ve sorumluluklarsorumluluklarıı, uygulamada kullan, uygulamada kullanıılan lan yyööntem ve teknikleri, yararlanntem ve teknikleri, yararlanıılan alet lan alet ve makineleri, gerektirdive makineleri, gerektirdiğği bilgi, beceri i bilgi, beceri ve yeteneve yeteneğği, i, üüretilen mal/hizmetleri retilen mal/hizmetleri ve ve ççalalışışma koma koşşullarullarıınnıı belirlemeye belirlemeye yyöönelik nelik ççalalışışmalardmalardıır.r.

İşİş Analizi ile elde edilecek Analizi ile elde edilecek bilgilerbilgilerİşİş kimlikimliğği:i: Analize tabii tutulan iAnalize tabii tutulan işşin in hangi birim/bhangi birim/bööllüüm altm altıında yer aldnda yer aldığıığı, i, işşin in alfa nalfa nüümerik kodu ortaya konur.merik kodu ortaya konur.

İşİşin in öözeti: zeti: Analize tabii tutulan iAnalize tabii tutulan işşin in kurum bkurum büüttüünnüünde tande taşışıddığıığı rolrolüü ve ve öönemi, nemi, sorumluluk derecesi, vb. sorumluluk derecesi, vb. öözetlenir.zetlenir.

6262

KullanKullanıılan Aralan Araçç ve Gereve Gereççler: ler: İşİşin in yapyapıılmaslmasıı ssıırasrasıında ne tnda ne tüür makine, arar makine, araççve malzemenin kullanve malzemenin kullanıılacalacağığınnıın analizin analizi

DiDiğğer er İşİşlerle lerle İİlilişşkileri ve Gerektirdikileri ve Gerektirdiğği i GGöözetim: zetim: İşİşin bain başşlanglangııçç noktasnoktasıından ndan bitibitişş noktasnoktasıına kadar nasna kadar nasııl bir akl bir akışışizlediizlediğği, dii, diğğer ier işşlerle ne tlerle ne tüür ger geççici veya ici veya ssüürekli ilirekli ilişşki iki iççerisinde bulunduerisinde bulunduğğu, iu, işşin in kurum ikurum iççindeki fonksiyonel rolindeki fonksiyonel rolüü ve ve hiyerarhiyerarşşik kademedeki yeri ve gerektirdiik kademedeki yeri ve gerektirdiğği i ggöözetim azetim aççııklanklanıır.r.

6363 6464

ÇÇalalışışma Koma Koşşullarullarıı: : İşİşin yapin yapııldldığıığı ortamdaki ortamdaki aydaydıınlatma, nlatma, ııssıı, temizlik, g, temizlik, güürrüültltüü vb. ergonomik vb. ergonomik kokoşşullar ve bu koullar ve bu koşşullarullarıın in iççerdierdiğği riskler i riskler belirlenir.belirlenir.GGöörev, Yetki ve Sorumluluklar:rev, Yetki ve Sorumluluklar: Analize tabii Analize tabii tutulan pozisyonda itutulan pozisyonda işş ggöörecek olan personelin recek olan personelin dodoğğrudan barudan bağğllıı olacaolacağığı amiri veya kimden emir amiri veya kimden emir alalııp, kime rapor/ bilgi verecep, kime rapor/ bilgi vereceğği ve kendisine i ve kendisine dodoğğrudan barudan bağğllıı astlarastlarıı belirlenir. O pozisyonda belirlenir. O pozisyonda ggöörev yapacak kirev yapacak kişşinin inin üüzerine yzerine yüüklenen klenen ggöörevler, bu grevler, bu göörevleri yerine getirirken sahip revleri yerine getirirken sahip olacaolacağığı yetki ve bu yetkinin karyetki ve bu yetkinin karşışıllığıığında nda tataşışıyacayacağığı sorumluluk (mal, para ve/veya insan sorumluluk (mal, para ve/veya insan hayathayatıı))

İşİş Analizi ile elde edilecek Analizi ile elde edilecek bilgilerbilgilerİşİş gerekleri:gerekleri: Analize tabii tutulan Analize tabii tutulan pozisyonlarda gpozisyonlarda göörev alacak kirev alacak kişşilerin, ilerin, ssööz konusu iz konusu işşleri yapabilmeleri ileri yapabilmeleri iççin in sahip olmalarsahip olmalarıı gereken asgari zihinsel gereken asgari zihinsel ve fiziksel niteliklerin belirlenmesidir.ve fiziksel niteliklerin belirlenmesidir.İşİş ŞŞartnamesi veya artnamesi veya İşİş Nitelikleri olarak Nitelikleri olarak da kullanda kullanıılmaktadlmaktadıır.r.Somut ve soyut unsurlar iSomut ve soyut unsurlar iççerir.erir.

6565 6666

İşİş TanTanıımmıı

İşİş analizi ile elde edilen bilginin analizi ile elde edilen bilginin dedeğğerlendirilerek, aerlendirilerek, aççıık, anlak, anlaşışıllıır ve r ve sistematik bir bisistematik bir biççimde kaimde kağığıt t üüzerine zerine ddöökküülmesidir.lmesidir.BaBaşşka bir deyika bir deyişşle, ile, işş analizi ianalizi işşlerle ilgili lerle ilgili bilgileri toplayan soyut bir sbilgileri toplayan soyut bir süüreci ifade reci ifade ederken, iederken, işş tantanıımmıı toplanan bu bilgilerin toplanan bu bilgilerin somut bir somut bir ççııktktııssııddıır. r.

6767

İşİş TanTanıım Formu m Formu ŞŞablonuablonuI. BI. BÖÖLLÜÜM M -- İşİşin Kimliin Kimliğğiiİşİşin adin adıı : .......................: ....................... Kodu : ........................Kodu : ........................BirimiBirimi : ........................: ........................ BaBağğllıı olduolduğğu bu bööllüüm : .............m : .............

II. BII. BÖÖLLÜÜM M -- İşİşin in ÖÖzeti:zeti:İşİşin tain taşışıddığıığı rol, sorumluluk derecesi, dirol, sorumluluk derecesi, diğğer ier işşler iler iççindeki yer ve indeki yer ve öönemi knemi kıısa sa bibiççimde imde öözetlenir.zetlenir.

III. BIII. BÖÖLLÜÜM M -- KullanKullanıılan Aralan Araçç ve Gereve Gereççler:ler:İşİşin yapin yapıılmaslmasıı ssıırasrasıında ne tnda ne tüür makine, arar makine, araçç ve malzeme kullanve malzeme kullanııldldığıığı

IV. BIV. BÖÖLLÜÜM M -- DiDiğğer er İşİşlerle lerle İİlilişşkileri ve Gerektirdikileri ve Gerektirdiğği Gi Göözetimzetimİşİşin bain başşlanglangııçç noktasnoktasıından bitindan bitişş noktasnoktasıına kadar nasna kadar nasııl bir akl bir akışış izlediizlediğği, dii, diğğer er iişşlerle ne tlerle ne tüür ger geççici veya sici veya süürekli ilirekli ilişşki iki iççinde bulunduinde bulunduğğu, iu, işşin in öörgrgüüt it iççindeki indeki fonksiyonel rolfonksiyonel rolüü ve hiyerarve hiyerarşşik kademedeki yeri ve gerektirdiik kademedeki yeri ve gerektirdiğği gi göözetim zetim aaççııklanklanıır.r.

6868

V. BV. BÖÖLLÜÜM M –– GGöörev, Yetki ve Sorumluluk Alanrev, Yetki ve Sorumluluk Alanıı::

VI. BVI. BÖÖLLÜÜM M -- ÇÇalalışışma Koma Koşşullarullarıı::İşİşin yapin yapııldldığıığı ortamdaki aydortamdaki aydıınlatma, nlatma, ııssıı, temizlik, g, temizlik, güürrüültltüü, ,

ergonomik koergonomik koşşullarullarıı ve ive iççerdierdiğği riskler.i riskler.

VII. BVII. BÖÖLLÜÜM M -- İşİşi Yapan Kii Yapan Kişşide Bulunmaside Bulunmasıı Gereken Gereken Nitelikler (iNitelikler (işş Gerekleri) :Gerekleri) :

-- Fiziksel ve Zihinsel Yetenekler Fiziksel ve Zihinsel Yetenekler -- EEğğitim ve Deneyimitim ve Deneyim-- Fiziksel Fiziksel ÇÇabaaba-- Malzeme, Makine, Nezaret ve BaMalzeme, Makine, Nezaret ve Başşkalarkalarıınnıın Gn Güüvenlivenliğğinden inden

SorumlulukSorumluluk

6969

İşİş TanTanıım Formu m Formu ÖÖrnerneğği i İŞİŞLETMENLETMENİİN ADI:N ADI: …………………………………………………………İŞİİŞİN ADI:N ADI: İİK MK Müüddüürrüü İŞİİŞİN KATEGORN KATEGORİİSSİİ: : ……………………………………BABAĞĞLI OLDULI OLDUĞĞU BU BÖÖLLÜÜM:M: İİK BK Bööllüümmüü İŞİİŞİN KODU: N KODU: ……………………………………BABAĞĞLI OLDULI OLDUĞĞU AMU AMİİR:R: İİdari dari İşİşlerden Sorumlu Genel Md. Yrd. lerden Sorumlu Genel Md. Yrd.

GGÖÖREVLERREVLERİİ

İşİşletmenin temel politika ve amaletmenin temel politika ve amaççlarlarıı dodoğğrultusunda personelle ilgili kural ve rultusunda personelle ilgili kural ve iliilişşkileri dkileri düüzenleyen zenleyen İşİş Kanunu, SSK Kanunu, Sendikalar Kanunu, vb. kanun, tKanunu, SSK Kanunu, Sendikalar Kanunu, vb. kanun, tüüzzüük k ve yve yöönetmelikler netmelikler ççererççevesinde personel politikasevesinde personel politikasıına ilina ilişşkin kararlar almak.kin kararlar almak.Personel yPersonel yöönetmelinetmeliğği, disiplin yi, disiplin yöönetmelinetmeliğği, ii, işşççi sai sağğllığıığı ve ive işş ggüüvenlivenliğği i

yyöönetmeliklerini haznetmeliklerini hazıırlamak ve srlamak ve süürekli grekli güüncel tutmak.ncel tutmak.Belirli ve belirsiz sBelirli ve belirsiz süüreli hizmet sreli hizmet söözlezleşşmelerini dmelerini düüzenlemek.zenlemek.ÜÜcret bordrosu, kcret bordrosu, kııdem tazminatdem tazminatıı, ihbar , ihbar ööneli, tasarruf teneli, tasarruf teşşvik bildirim belgeleri, vik bildirim belgeleri,

personelin kpersonelin küümmüülatif vergi matrahlatif vergi matrahıı ve gelir vergisi tutarve gelir vergisi tutarıı, i, işşten ten ççııkarma, ibraname, karma, ibraname, iişşe davet yaze davet yazııssıı, y, yııllllıık izinler, ik izinler, işşe izinsiz gee izinsiz geçç gelme, devamsgelme, devamsıızlzlıık ihtark ihtarıı vb. idari ivb. idari işşlerin lerin eksiksiz yeksiksiz yüürrüüttüülmesini salmesini sağğlamak.lamak.ÜÜst yst yöönetim ile personel arasnetim ile personel arasıındaki ilindaki ilişşkiyi en iyi dkiyi en iyi düüzeyde tutmak.zeyde tutmak.

Toplu pazarlToplu pazarlıık gk göörrüüşşmelerine imelerine işşveren temsilcisi olarak katveren temsilcisi olarak katıılmak. lmak. ……7070

ÇÇALIALIŞŞMA MA ŞŞARTLARIARTLARIKaza olasKaza olasııllığıığınnıın dn düüşşüük olduk olduğğu ofis ortamu ofis ortamıında nda ççalalışıışır.r.

İŞİŞ GEREKLERGEREKLERİİİşİşletmenin insan kaynaklarletmenin insan kaynaklarıından optimum dndan optimum düüzeyde yararlanzeyde yararlanıılmaslmasıınnıı sasağğlayacak layacak

personel politikaspersonel politikasıı ve stratejiler konusunda bilgi sahibi olmak.ve stratejiler konusunda bilgi sahibi olmak.Personel ile ilgili kanun, talimat, yPersonel ile ilgili kanun, talimat, yöönetmelikleri anlayacak ve bu donetmelikleri anlayacak ve bu doğğrultuda yazrultuda yazııllıışşirket prosedirket prosedüürleri, yrleri, yöönetmelikleri, ynetmelikleri, yöönergeleri, vb. dnergeleri, vb. düüzenleyebilecek derecede bilgi zenleyebilecek derecede bilgi sahibi olmak.sahibi olmak.İşİşletme alanletme alanıında lisans, nda lisans, İİK yK yöönetimi alannetimi alanıında ynda yüüksek lisans derecesine sahip ksek lisans derecesine sahip

olmak.olmak.BeBeşş yyııldan fazla deneyim sahibi olmak.ldan fazla deneyim sahibi olmak.En az bir yabancEn az bir yabancıı dili dili ççok iyi derecede bilmek.ok iyi derecede bilmek.ÇÇalalışışanlar ile ilgili prosedanlar ile ilgili prosedüürlerin, kanunlar rlerin, kanunlar ççererççevesinde uygulanmasevesinde uygulanmasıı ssıırasrasıında nda

inisiyatif kullanabilmek.inisiyatif kullanabilmek.İİKY bKY bööllüümmüünnüün din diğğer departmanlarla ilier departmanlarla ilişşkilerini ykilerini yüürrüütebilecek koordinasyon tebilecek koordinasyon

yeteneyeteneğğine sahip olmak.ine sahip olmak.İşİşletme dletme dışıışı kikişşi ve kurumlarla en i ve kurumlarla en üüst dst düüzeyde ilizeyde ilişşki kurabilecek ve ki kurabilecek ve şşirketi temsil irketi temsil

edebilecek kapasite ve yeteneedebilecek kapasite ve yeteneğğe sahip olmak.e sahip olmak.

……

7171

İşİş analizianalizi ile elde edilen bilgilerin kullanile elde edilen bilgilerin kullanıım m alanalanıınnıı babaşşllııca ca üçüç grupta toplamak grupta toplamak

mmüümkmküündndüür. r.

7272

İŞ ANALİZİ

İş Tanımları

ÖrgütselKullanımlar

Örgüt PlanlamasıÖrgüt Tasarımı

Örgüt Geliştirmeİş Dizaynı

İKY FaaliyetleriİK Planlaması

Seçme ve Yerleştirmeİşe Alıştırma

Eğitim ve GeliştirmePerformans

DeğerlendirmeKariyer Planlamasıİş Değerleme

Ücret YönetimiEndüstri İlişkileri

Endüstri Mühendisliğiİş Etüdü

Hareket EtüdüZaman Etüdü

Yöntem/araç geliş.İş güvenliği tasarım.

Ergonomi

7373

İşİş Analizinde YararlanAnalizinde Yararlanıılan lan YYööntemlerntemler

Belge Belge İİnceleme Ynceleme YööntemintemiAnket YAnket YööntemintemiGGöözlem Yzlem YööntemintemiGGöörrüüşşme (Mme (Müülakat) Ylakat) YööntemintemiBileBileşşik Yik Yööntemntem

7474

İşİş Analizi SAnalizi Süürecireci

PlanlamaPlanlamaAnalizcilerin SeAnalizcilerin SeççimiimiAnalizcilerin EAnalizcilerin EğğitimiitimiAnaliz Analiz ÇÇalalışışmasmasıınnıın Yapn YapıılmaslmasııAnalizin DenetlenmesiAnalizin DenetlenmesiAnaliz Bilgilerinin GAnaliz Bilgilerinin Güüncellencelleşştirilmesitirilmesi

7575

Analiz Analiz ççalalışışmasmasıınnıın yapn yapıılmaslmasıı ssıırasrasıında nda dikkat edilmesi gereken hususlardikkat edilmesi gereken hususlar

Analizci, iAnalizci, işş akakışış şşemalaremalarıı, , öörgrgüüt t şşemalaremalarııveya iveya işş tantanıımlarmlarıı iiççin yapin yapıılmlmışış iişşetetüütlerinden yararlanarak, o itlerinden yararlanarak, o işşe ilie ilişşkin kin öön n bilgileri elde etmelidir.bilgileri elde etmelidir.İşİş analizine baanalizine başşlamadan, ilamadan, işşin yapin yapııldldığıığıççevre ve ievre ve işş kokoşşullarullarıınnıı ggöörmek ve irmek ve işşin in didiğğer ier işşlerle ililerle ilişşkisini incelemek yararlkisini incelemek yararlııddıır.r.Analizci, personelin iAnalizci, personelin işşini aksatmayacak ini aksatmayacak şşekilde uygun bir zaman seekilde uygun bir zaman seççmelidir.melidir.

7676

İşİş analizlerinin yapanalizlerinin yapıılmaslmasıı, personel ile , personel ile dodoğğrudan ilirudan ilişşkiyi gerektirdikiyi gerektirdiğğinden, yaninden, yanışışanlaanlaşışılmalarlmalarıı ortadan kaldortadan kaldıırmak, rmak, personelin personelin ççalalışışmalara destemalara desteğğini ve ini ve yardyardıımmıınnıı arttarttıırmak irmak iççin onlara bilgi in onlara bilgi verilmesi gerekir.verilmesi gerekir.Personele Personele kendisininkendisinin dedeğğil, il, iişşinin analiz analiz edildiedildiğği mutlaka belirtilmelidir.i mutlaka belirtilmelidir.Sorular kitap dilinde yazSorular kitap dilinde yazıılsa bile, lsa bile, uygulama esnasuygulama esnasıında anda aççııklanmasklanmasıı ve ve öörnekli olarak dornekli olarak doğğal bir anlatal bir anlatıımla mla sorulmassorulmasıı yararlyararlıı olacaktolacaktıır. r.

7777

Gereksiz ayrGereksiz ayrııntntııya girilmemesine veya ya girilmemesine veya eksik bilgi aleksik bilgi alıınmamasnmamasıına dikkat na dikkat edilmelidir.edilmelidir.Analizci, gAnalizci, göörrüüşşme bittikten sonra me bittikten sonra cevaplarcevaplarıı personelin dopersonelin doğğrudan barudan bağğllııolduolduğğu u üüstst’ü’ü ile gile göözden gezden geççirmeli ve irmeli ve gerekirse dgerekirse düüzeltmeler yaparak onaylarzeltmeler yaparak onaylarıınnııalmalalmalııddıır.r.ÖÖzellikle izellikle iççerikleri birbirlerine benzer, erikleri birbirlerine benzer, ancak unvanlarancak unvanlarıı farklfarklıı olan iolan işşlerin lerin incelenmesi gerekirse, bunlara aynincelenmesi gerekirse, bunlara aynııunvanlar verilmelidir; unvanlar verilmelidir; Unvan Unvan standardizasyonustandardizasyonu

7878

Gelecek dersteGelecek derste……

Yetkinlik BazlYetkinlik Bazlıı İİKYKYİİnsan Kaynaklarnsan Kaynaklarıı PlanlamasPlanlamasııPersonel Bulma, SePersonel Bulma, Seççme ve me ve İşİşe e YerleYerleşştirme tirme EEğğitim: Yetiitim: Yetişştirme ve Gelitirme ve Gelişştirmetirme

Beni dinlediBeni dinlediğğiniz iiniz iççin tein teşşekkekküür r eder, baeder, başşararıılarlarıınnıızzıın devamn devamıınnııdilerim.dilerim.

Yrd. Doç. Dr. M. Volkan Türkervturker@marmara.edu.trwww.volkanturker.com.tr