NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

12
İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy.15, 2010, s. 453-464. * Selçuk Üniversitesi !lahiyat Fakültesi. [email protected] C!NLERLE EVL!L!K KONUSUNDA HANEFÎ FAK!H! HÂM!D EL-!MÂDÎ’N!N (1103-1171/1692-1758) TEKA‘KU‘U’"-"ENN FÎ N!KÂH!’L-C!NN ADLI R!SALES! Prof. Dr. Saffet KÖSE* Teka‘ku‘u’sh-shenn fī nikāhi’l-jinn, Treatise of Hanafī Faqih Hāmid al-‘Imādī (1103-1171/1692-1758) on Marriage with Jinns Jinns are the most mysterious creatures attracted attention of human beings. Their life, qualities and specically their relationships with human beings have always been object of interest. Among these, marriage of Jinns with human beings especially occupies a dierent place. Muslim scholars have dierent opinions over this issue. The author of the mentioned Risala/Treatise, the Hana scholar Hāmid al-‘Imādī (1103- 1171/1692-1758), the Muftī of Damask, also defends opinion that the marriage with Jinns is invalid. In this Treatise written on a question arisen in this regard, he has discussed the subject matter in brief and mentioned the evidence of his views. Hence the Treatise has been prepared for publication because it will satisfy many people’s curiosity on this matter. The Copy taken place between pages 169ª-170ª of the manuscript 300, Yusuf Aga Library, Konya has been used. Giri# Cinler, insanlarn en fazla dikkatini çeken gizemli varlklardan birisi- dir. Onlarn hayatlar, evsaf, özellikle insanlarla ili"kileri hep merak konusu olmu"tur. Bunlar içinde özellikle cinlerle insanlarn evlili&i ayr bir yer tut- maktadr. Kendisinden istenen bir fetva üzerine Hanefî fukahasndan $am müftüsü Hâmid el-!mâdî’nin risalesi konuyu özet bir "ekilde ele almaktadr. Bu sebeple bir çok insann merakn giderecek bu risaleyi ne"retmeyi uygun bulduk. Ancak konuya ba"lamadan önce cinlerle ilgili baz önemli eserlere i"aret etmemiz uygun olacaktr.

Transcript of NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

Page 1: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy.15, 2010, s. 453-464.

* Selçuk Üniversitesi !lahiyat Fakültesi. [email protected]

C!NLERLE EVL!L!K KONUSUNDA HANEFÎ FAK!H! HÂM!D EL-!MÂDÎ’N!N (1103-1171/1692-1758) TEKA‘KU‘U’"-"ENN FÎ N!KÂH!’L-C!NN ADLI R!SALES!

Prof. Dr. Saffet KÖSE*

Teka‘ku‘u’sh-shenn fī nikāhi’l-jinn, Treatise of Hanafī Faqih Hāmid al-‘Imādī (1103-1171/1692-1758) on Marriage with Jinns

Jinns are the most mysterious creatures attracted attention of human beings. Their life, qualities and speci"cally their relationships with human beings have always been object of interest. Among these, marriage of Jinns with human beings especially occupies a di&erent place. Muslim scholars have di&erent opinions over this issue. The author of the mentioned Risala/Treatise, the Hana" scholar Hāmid al-‘Imādī (1103-1171/1692-1758), the Muftī of Damask, also defends opinion that the marriage with Jinns is invalid. In this Treatise written on a question arisen in this regard, he has discussed the subject matter in brief and mentioned the evidence of his views. Hence the Treatise has been prepared for publication because it will satisfy many people’s curiosity on this matter. The Copy taken place between pages 169ª-170ª of the manuscript 300, Yusuf Aga Library, Konya has been used.

Giri# Cinler, insanlarn en fazla dikkatini çeken gizemli varlklardan birisi-

dir. Onlarn hayatlar, evsaf, özellikle insanlarla ili"kileri hep merak konusu olmu"tur. Bunlar içinde özellikle cinlerle insanlarn evlili&i ayr bir yer tut-maktadr. Kendisinden istenen bir fetva üzerine Hanefî fukahasndan $am müftüsü Hâmid el-!mâdî’nin risalesi konuyu özet bir "ekilde ele almaktadr. Bu sebeple bir çok insann merakn giderecek bu risaleyi ne"retmeyi uygun bulduk. Ancak konuya ba"lamadan önce cinlerle ilgili baz önemli eserlere i"aret etmemiz uygun olacaktr.

Page 2: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

454 Prof. Dr. Sa&et KÖSE

Cin meselesini ele alan eserlerin en hacimlisi ve en de&erlisi Hanefî fukahasndan Bedruddîn e"-$iblî (ö.769/1368)’ye aittir. Âkâmü’l-mercân f î ahkâmi’l-cân adl bu eser !brahim Muhammed el-Cemel tarafndan tah-kîk edilerek Bulak’ta baslm" (1402/1982) ve Muhammed Fer"âd tarafn-dan da Cinlerin Esrar adyla Türkçe’ye tercüme edilmi"tir (!stanbul 1992). Konuyla ilgili ikinci dikkat çekici kitap da $âfiî ulemasndan Celâleddîn es-Suyûtî (ö.911/1505)’ye aittir. Onun Laktu’l-mercân f î ahkâmi’l-cân adn-daki eseri Mustafa Abdülkadir Atâ tarafndan tahkîk edilerek Beyrut’ta ne"redilmi"tir (1406/1986). !bn Nüceym (ö.970/1563) de el-E!bâh ve’n-ne-zâir adl eserinde konuya bir bölüm ayrm"tr (Dma"k 1986, s. 388-393). Cinlerle ilgili olarak, kaynaklarda ad geçen baz müstakil eserler bulun-makla birlikte bunlar henüz baslmam"tr.1 Öte yandan günümüzde de cinleri konu alan baz çal"malar yaplm"tr. Günümüz Arapça çal"malar arasnda: Abdülkerîm Tûfân Ubeydât’n Âlemü’l-cinn fi’l-Kitâb ve’s-sünne (Riyad 1426/2005); Ömer Süleyman el-E"kar’n Âlemü’l-cinn ve’!-!eyâtîn (Beyrut 1985); Mustafa Â"ûr’un ‘Âlemü’l-cinn esrâruhû ve hafâyâhu (Kahire 1406/1986); Velîzâr b. $âhzeddîn’in, el-Cinn fi’l-Kur’ân ve’s-sünne (Beyrut 1420/1999) adl eserleri saylabilir. Türkçe olarak ise Ahmed Hulûsî’nin Din Bilim I!"nda Ruh $nsan Cin (!stanbul 1972, 1992); Süleyman Ate"’in $nsan ve $nsanüstü, Ruh, Melek, Cin, $nsan (!stanbul 1985); Ali Osman Ate"’in Kur’ân ve Hadislere Göre Cinler ve Büyü (!stanbul 2003) adl eserlerin ya-nnda Türkiye Diyanet Vakf !slâm Ansiklopedisinin “Cin” maddesini (VIII, 5-10) zikredebiliriz.

I-C!NLERLE EVL!L!K KONUSUNDA FUKAHANIN GÖRÜ"ÜCinlerin kendi aralarnda evlendiklerine dair !slam alimleri arasn-

da görü" ayrl& yoktur. Ancak cin-insan evlili&i tart"maldr. Birinci görü"e göre cinlerle insanlar arasnda evlilik mümkündür. Hanefîlerden ve Hanbelî fukahâsndan bir grup ile !mâm Mâlik’in bu görü"te oldu&u nakledilmekte-dir. Bu görü" sahipleri Rahman suresinin 56. ve !sra suresinin 64. ayetlerini delil göstermi"ler, bunun yan sra birçok hadise de dayanm"lardr. Ne var ki bu yöndeki hadisler zayftr ve muteber hadis kitaplarndan daha çok konu ile ilgili eserlerde yer almaktadr. Ayrca Hz. Peygamber’in mecazi anlamda-ki baz hadisleri de literal okumaya tabi tutularak delil gösterilmi"tir. Konu ile ilgili olarak cinlerle evlenmi" insanlardan bahseden tecrübi bilgiler de bu görü" sahiplerinin tercihlerinde etkili olmu" gözükmektedir. !kinci görü"e göre ise her iki varlk da ayr cinslerden oldu&u için böyle bir evlilik mümkün de&ildir. Hanefîlerden bir kesim ve Hanbelîlerin di&er grubunun tercihi bu yöndedir. $âfiîlerde tercihe de&er bulunan görü" de budur. Her iki tarafn görü" ve tercihlerine mesned aldklar delilleri ayr bir çal"may gerekli kl-d&ndan burada bu kadarla iktifa edilecektir. Ancak konu etrafnda geni"

1 Kâtib Çelebi, Ke!fü’z-zunûn (n"r. Kilisli Muallim Rifat-$erefeddin Yaltkaya), !stanbul 1360-62/1941-43, I, 1488.

Page 3: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

455el-İmâdî’nin Teka‘ku‘u’ş-şenn fî nikâhi’l-cinn Adlı Risalesi

bilgi az yukarda zikredilen klasik eserlerde ve modern ara"trmalarda yer almaktadr. !lgililer bu referanslara müracaat edebilirler.

II-MÜELL!FRisalenin müellifi Hâmid b. Ali b. !brahim ed-Dma"kî el-Hanefî

(1103-1171/1692-1758) olup uzun süre $am müftülü&ü yapm"tr. Risaleleriy-le birlikte bir çok çal"mas günümüze ula"m" ve bir ksm ne"redilmi"tir. Daha önce mut‘a ile ilgili risalesini ne"retti&imiz yaynda hayatna ve eserle-rine yer verdi&imiz için burada ayrca konuya girmeyece&iz.2

III- TEKA‘KU‘U’%-%ENN FÎ N!KÂH!’L-C!NN ADLI R!SÂLEMüellif risalesinde, yazl" sebebini, konu etrafndaki görü" ve delil-

leri özet olarak ele alr ve tercihini belirtir. Sonunda isimlendirme sebebine yer verir. $imdi bunlar ele alalm.

A-R!SÂLEN!N YAZILI" SEBEB!Müellif risalesine, yazma sebebini açklayarak ba"lar. Buna göre cin

kadnlaryla evli iki bacanaktan birisi di&erinin terli&ini çkard&nda biri-nin altnda Ebû Bekir ve Ömer yazlarn görür ve Râfizî oldu&u gerekçesiyle onu döver. Bunun üzerine e"i, kz karde"inin kocasn (eni"tesini) dövdü&ü gerekçesiyle kendisine itaatsizlik gösterir. Adam ne yaptysa kadn laf anla-maz ve en sonunda $am müftüsü Hâmid el-!mâdî’den bir fetva getirmedikçe itaat etmeyece&ini söyler. Bu zat Hamid el-!mâdî’ye gelir, olay anlatr ve Ha-mid Efendi ona cinlerden olan bu e"ine kendisini ba&l klann ne oldu&unu sorar. O da: “E"im bana baz "eyler getirir. Ben onunla geçinirim / yer içerim. Bu kadndan zevk alp almad&ma gelince ondan asla zevk duymuyorum. Çünkü onunla yata&a girdi&imde kendimi sanki ate"e girmi" gibi hissediyo-rum” der ve gider. Müellif Hâmid Efendi: “Bir daha ondan haber almadm. Aralarnda ne oldu&unu da bilmiyorum” der ve konu ile görü"lerine yer ver-di&i risalesine ba"lar.

B-R!SÂLEN!N KONUSU!mâdî, risâlesine muharremât konusunu ele alarak devam eder. Bu-

nun sebebini cinlerle evlili&in muharremât içinde saylmasyla açklar. Pe-"inden de cinlerle evlili&i caiz gören ve görmeyen baz alimlerin görü" ve delillerini zikreder. Müellif, cinlerle evlili&in caiz olmad& görü"ünü savu-nanlar arasnda yer alr. Risalesinde bu görü"e mesnet te"kil eden delil ve di&er dayanaklar özetle "u "ekilde anlatr:

1-Cinler ve insanlar yaratl" itibariyle farkl varlklar oldu&u için 2 Bk. Saffet Köse, “Hanefî Fakîhi Hâmid el-!mâdî’nin (1103-1171/1692-1758) ‘Lum‘a fî ahvâli’l-mut‘a’ Risâlesinin Tahkîkli Ne"ri”, "slam Hukuku Ara!trmalar Dergisi, sy. 2, Konya 2003, s. 227-260; a.mlf., “!mâ-dî”, D"A, XXII, 171; ayrca bk. Muhammet Tasa, Hâmid b. Ali b. "brahim el-‘Imâdî’ye Ait et-Tafsîl ’l-Fark beyne’t-Tefsîr ve’t-Te’vîl Adl Eserinin Tahkîki, Konya 2005, s. 19-44.

Page 4: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

456 Prof. Dr. Sa&et KÖSE

böyle bir evlilik mümkün de&ildir. “Kendi cinsinizden e"ler yaratm" olmas O’nun varl&nn delillerindedir” "eklindeki Rûm sûresinin 21. Ayetini buna delil gösterir.

2-Müellif ve ayn görü"ü payla"anlara göre Nisa suresinin “ho"unuza giden kadnlar (nisâ’) ile evlenin” "eklindeki 3. ayeti de cinlerle evlili&in caiz olmad&n gösterir. Bu ayete göre evlenilecek olanlar nisâ’ "eklinde ifade edilen kadnlardr. Bu kelime ise özellikle Ademo&lunun kzlar için kulla-nlmaktadr. Dolaysyla cin kadnlarna yer verilmemi"tir. Irzlar konusunda hürmet esas oldu&u için Kur’ân ve Sünnet helal olanlar açklar. Onun d"n-dakiler haramdr.

3-Cinlerle evlili&in caiz oldu&unu savunmak toplumda fesada yol açar. Mesela kocas olmayan hamile bir kadna bu çocuk kimdendir diye so-ruldu&unda bir cinle evli oldu&unu söyleyebilir. Bu ise fesadn kayna&dr.

4-Cinlerle evlili&in caiz olmad&na "ahitlik açsndan da A‘râf suesi-nin 27. ayeti delildir. Nikâhn iki "ahidin huzurunda kylmas onun shhat "artdr. Oysa mezkûr ayetin i"aretine göre insanlarn nikâh muamelesinde "ahitler insanlardan olmaldr.

C-R!SÂLEN!N !SM!

Risâlenin ad kitaplarda “Teka‘ku‘u’"-"enn fî nikâhi’l-cinn” "eklinde kaytldr. Ancak müellif, risalenin sonunda “Ka‘ka‘atü’"-"enn fî nikâhi’l-cinn” olmasnn da uygun olaca#n belirtir. Her iki isimlendirmede de derinin titremesi yani ürpermesi ifade edilir. Burada i"aret edilen ki"inin cini görmesi sebebiyle ürpermesine i"aret olsa da böyle bir nikâh akdini imkansz gören müellin cinlerle evlilik iddiasna bir tepki de sezilmektedir. Nitekim risaleye ikinci bir isim olarak uygun gördü#ü “Kalbü’l-micenn fî nikâhi’l-cinn” ifadesindeki kalbü’l-micenn hayann dü"mesi anlamn ifade eder. Müellife göre kim cinle bir araya gelirse ve nikâhlanrsa akl ya kt olur ya da tamamen gider. !"te o zaman haya kalkar Allâh’n engellemesi d"nda diledi#ini yapar.

D-R!SÂLEN!N NÜSHASI-YAYIMINDA UYGULANAN YÖNTEMRisalenin ne"rinde sadece Konya Yusuf A&a Kütüphanesi 393 numa-

rada kaytl mecmua içindeki nüsha kullanlm"tr. Teka‘ku‘u’!-!enn, müel-lifin di&er risalelerinin de yer ald& mezkûr mecmûann 169ª-170ª varaklar arasnda yer almaktadr.

Risale’nin di&er nüshalarn görme imkân olmamas sebebiyle tek nüsha esas alnarak yaplan bu ne"irde sadece müellifin i"aret etti&i kay-naklar gözden geçirilerek risaledeki bilgilerin bu eserlerdeki yerleri imkan dahilinde gösterilmeye çal"lm"tr.

Page 5: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

457el-İmâdî’nin Teka‘ku‘u’ş-şenn fî nikâhi’l-cinn Adlı Risalesi

شيخ الإسلام ومفتي الأنام بدمشق الشام حامد أفندي العمادي حرسه الملك الهاديشيخ الإسلام ومفتي الأنام بدمشق الشامحامد أفندي العمادي حرسه الملك الهادي

(1103-1171/1692-1758)

عني بهأ. د. صفوت كوسه

جامعة سلجوق كلية الاليهيات

قونية2009

Page 6: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

458 Prof. Dr. Sa&et KÖSE

Page 7: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

459el-İmâdî’nin Teka‘ku‘u’ş-şenn fî nikâhi’l-cinn Adlı Risalesi

Page 8: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

460 Prof. Dr. Sa&et KÖSE

ن في نكاح الجن تقعقع الش

أعوذ باالله من الشيطان الرجيمالحمد الله الذي كرم بني آدم وفضلهم في العالم، والصلاة والسلام على سيدنا

محمد سيد الأنام وعلى آله وأصحابه الكرام وأتباعه العظام وبعد:فقد طلب رجل من هذا العبد الحقير حامد العمادي المفتي بدمشق الشام وأظنه من رجال الصعيد أصفر اللون خفيف اللحية فتوى في إطاعة زوجته له إلى الفراش لأا غير مطيعة له، فقلت له: ولم ذلك؟ فقال: إني متزوج بجنية ورفيقي متزوج بأختها وهو صاحبي، فكنت مرة أنا وإياه فخلع نعليه فوجدت مكتوبا في أسفل أحدهما أبو بكر وعمر فعلمت أنه رافضي فضربته ضربا مبرحا وتركته وذهبت، فحين خلوت بنفسي خرجت زوجتي إلي فناحرا فلم تقرب مني أختي، زوج ضربت لأنك فقالت: لماذا؟ فقلت: علي، غضبانة إا وقالت: فقلت: لأني وجدته رافضيا، فقالت: لا أقرب إليك أبدا، ثم إنها صارت في بعض الأيام تريني نفسها من بعد وتذهب فوعظتها وحسنتها [؟]٣ وتواضعت لها فقالت: لا أكون في إطاعتك حتى تأتيني بفتوى من مفتي الشام حامد أفندي العمادي ومن غيره لا أقبلها، فقلت له: الظاهر أنها عارفة بالمسألة فإن الإطاعة فرع صحة النكاح، والأصح عندنا أنه لا يصح نكاح الجنية، كما في زواهر الجواهر٤، وقلت ما رغبتك بها؟ فقال: لأنها تعطيني شيئا قليلا نذرا اقتات به، وأما لذتها فلا، لأني بمضاجعتها أصير كأني أدخلت في النار، فأي لذة؟ ثم

ذهب، فلا أعلم ماذا صار بينهما؟وأما مسألة نكاح الجنية فقد عدوه من المحرمات، فإنهم قالوا: أسباب التحريم

أنواع: 3 والكلمة في الأصل خالية عن الإعجام.

4 «زواهر الجواهر النظائر على الأشباه والنظائر“ لصالح بن محمد التمرتاشي الحنفي ، وهو ولد صاحب ”تنوير الأبصار“ المتوفى سنة ١٠٥٥هـ، (ولا يزال مخطوطا).

Page 9: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

461el-İmâdî’nin Teka‘ku‘u’ş-şenn fî nikâhi’l-cinn Adlı Risalesi

القرابة: وهي المذكورة في قوله تعالى:

وبنات وخالاتكم اتكم وعم وأخواتكم وبناتكم أمهاتكم عليكم }حرمت الرضاعة من وأخواتكم أرضعنكم اللاتي وأمهاتكم الأخت وبنات الأخ وأمهات نسائكم وربائبكم اللاتي في حجوركم من نسائكم اللاتي دخلتم بهن فإن لم تكونوا دخلتم بهن فلا جناح عليكم وحلائل أبنائكم الذين من أصلابكم وأن تجمعوا بين الأختين إلا ما قد سلف إن االله كان غفورا رحيما{

[سورة النساء: ٢٣]فيحرم أصله وإن علا، وفرعه وإن نزل، وفرع أبويه وذرياتهم وعمته وخالته

وإن علتا كعمة جده وخالته.والمصاهرة: وهن فروع نسائه المدخول بهن وأصولهن وحلائل فروعه وحلائل

أصوله مطلقا وأصل مزنيته وممسوسته وماسته بشهوة.والرضاع: فما حرم من النسب حرم من الرضاع٥ إلا ما استثني، وهو إحدى

وعشرون مسألة، وقد جعلتها بيتان:

كأم نافلة أو جدة الولد * * وهما يفارق النسب إلا رضاع في صور وأم خال وعمة ابن اعتمد* * وأم أخت وأخت ابن وأم أخ

والجمع بين المحارم نكاحا وعدة ووطئا بملك يمين بين امرأتين أيتهما فرضت ذكرا لم تحل له الأخرى من الطرفين فجاز الجمع بين امرأة وبنت زوجها أو

امرأة ابنها، وكذا يحرم الجمع بين الأجنبيات كالجمع بين خمس.وعدم الدين السماوي فحرم نكاح الوثنية بالإجماع وعابدة كوكب.والمحرمة بحق الغير كمنكوحة الغير ومعتدته والحامل بثابت النسب.

5 البخاري، شهادات: ٧، نكاح: ٢٠، ٢٧، ١١٧، خمس: ٤؛ مسلم، رضاع: ١، ٢، ٩، ١٢، نكاح: ٦؛ ابن ماجة، نكاح: ٣٤؛ الدارمي، نكاح: ٤٨؛ الموطأ للامام مالك،

رضاع: ١، ٢، ١٦...

Page 10: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

462 Prof. Dr. Sa&et KÖSE

والمحرمة بالطلاق الثلاث قبل التحليل والتنافي فحرم نكاح المولى سيدته، لأن المملوكية تنافي المالكية.

وكذلك تزوج أمته لتنافي الأحكام، لكن لو فعله المولى احتياطا كان حسنا تداولتها إذا سيما بعتقها، محلوفا أو الغير معتقة أو حرة كونها لاحتمال

الأيدي.وحرمة التقديم كإدخال أمة على حرة نكاحا لا يحرم عكسه.

لاختلاف الجنية ونكاح الماء وإنسان المشكل الخنثى المحرمات من وبقي الجنس.

وفي القنية٦: عن الحسن يجوز نكاح الجنية بشهادة رجلين، وفي زواهر الجواهر: الأصح أنه لا يصح نكاح آدمي جنية كعكسه لاختلاف الجنس، واعتمده ابن

حجر الشافعي في فتاواه٧، ويؤيده قوله تعالى:

}ومن آياته أن خلق لكم من أنفسكم أزواجا{ [سورة الروم: ٢١]

فلو جاز لفات الامتنان، وإن كان هذا استدلالا بمفهوم الصفة، ونحن لا نقول به، لأن الأصل في الفروج الحرمة، لأن الشارع أذن في نكاح الإناث لقوله

تعالى: }فانكحوا ما طاب لكم من النساء{ [سورة النساء: ٣]

والنساء اسم للإناث من بني٨ آدم خاصة، كما صرح به في آكام المرجان٩، فإذا NE ^_`abc d;e 9OGAf=4 ^V;/ERg=4 hi`4R=4 ^1Sj=4 V0k ^iflE N0 mGflE N0 n1AMf= :d/;g=4 o/fAA= d/;f=4 d/;p 6

jl0 1q2k jXr8 ^V6;l=4 Vp4jU=4 nG<;E V0k N0 CDi0 NDi=4 jM6= ^s1q?6=4 d/;E tM/u F1AX NE 1`vJk ^d/6;l=4 s1f@: wUx0 s1f@U=4 i;: [nGqyE 1q;W= oq\AX VO s1f@U=4 zU0 1q;: ]?2 ip8 .d/;f=4 d/;p {1fe8 ^1q01\= 9<?Ae1O ^|/lE

.V=RAUE 1q\}1P ~k8 ^ dD48j=4.b� :� ^� ^jW6=4 n4m ^VfA/q=4 jZ} N03 d/�Dil=4 �81A6=4 7

8 وفي آكام المرجان، ص، ٨٨: بنات

9 آكام المرجان في أحكام الجان للقاضي بدر الدين الشبلي الحنفي، تحقيق: إبراهيم محمد الجمل، القاهرة بدون التاريح، ص: ٨٨.

Page 11: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

463el-İmâdî’nin Teka‘ku‘u’ş-şenn fî nikâhi’l-cinn Adlı Risalesi

جوزناه يكثر الفساد في الإسلام بذلك، لأنا إذا وجدنا امرأة حاملا وقلنا: من زوجك؟ تقول: من الجن، كما أجاب بذلك مالك حين كرهه، فإنه ذكر في الأشباه١٠: أنه كتب قوم من أهل اليمن إلى مالك رحمه االله تعالى يسألونه عن نكاح الجن وقالوا: إن ها هنا رجلا من الجن يخطب إلينا جارية يزعم أنه يريد الحلال، فقال: ما أرى بذلك بأسا في الدين، ولكن أكره إذا وجدت امرأة قيل

لها: من زوجك؟ قالت: من الجن، فيكثر الفساد في الإسلام بذلك انتهى.الإنس شاركوا الجن أن تعالى االله رحمه تيمية ابن عن الحنابلة فروع ومن بالتكليفة في جنس الأمر والنهي والتحليل والتحريم، فيدل على مناكحتهم١١.

وفي المغني١٢: أن الوصية للجنية لا تصح، لأنه لا يملك بالتمليك كالهبة، فيتوجه من انتفاء التمليك منا منع الوطء، لأنه في مقابلة مال، وقد نهى النبي صلى االله

عليه وسلم عن نكاح الجن انتهى ملخصا.وقد جعلوه عندنا من قسم نكاح البهائم فلا يجب الغسل بنكاحه إلا إذا أنزلت

أو ظهر لها بصورة آدمي كما صرح بذلك في البحر١٣. شاهدين، حضور صحته على يشترط أنه النكاح صحة عدم على والدليل

والشهادة على أصل الخلقة لا يمكن لقوله تعالى:

}إنه يراكم هو وقبيله من حيث لا ترونهم{ [سورة الأعراف: ٢٧]

10 الأشباه والنظائر لابن نجيم مع شرحه غمز عيون البصائر للحموي، بيروت ١٤٠٥، ج، ٣: ٤١٠.

١١ قال ابن تيمية في مجموع الفتاوى، تحقيق: عبد الرحمن بن محمد بن قاسم العاصمي النجدي، الناشر: مكتبة ابن تيمية، ج، ١٩: ٣٩ ٤٠: ”وقد يتناكح الإنس والجن ويولد

بينهما ولد، وهذا كثير معروف. وقد ذكر العلماء ذلك، وتكلموا عليه، وكره أكثر العلماء مناكحة الجن، وقد يكون وهو كثير أو الأكثر عن بغض ومجازاة، مثل أن يؤذيهم بعض الإنس“.

١٢ لم أقف عليه ذه العبارة في المغني لابن قدامة ولكن ورد في بعض كتب الحنابلة، مثل الفروع لابن المفلح: إن الوصية لا تصح لجني لأنه لا يملك بالتمليك كالهبة فيتوجه من انتفاء التمليك منع الوطء، لأنه في مقابلة مال، قال االله تعالى: } واالله جعل لكم من أنفسكم أزواجا { [النحل:٧٢] وقال سبحانه: } ومن آياته أن خلق لكم من أنفسكم أزواجا لتسكنوا إليها { [الروم:٢١] وقد ذكر أصحابنا هذا المعنى في شروط الكفاءة، فهاهنا أولى. كتاب الفروع لمحمد بن مفلح بن محمد بن مفرج، أبو عبد االله، شمس الدين

المقدسي الرامينى ثم الصالحي (المتوفى : ٧٦٣هـ)، تحقيق: عبد االله بن عبد المحسن التركي، مؤسسة الرسالة، الطبعة الأولى ١٤٢٤ هـ ٢٠٠٣ م، ١: ٤٦١. 13 البحر الرائق شرح كنز الدقائق لابن نجيم، دراسة ، دار احياء التراث العربي،الطبعة الاولى ١٤٢٢هـ ٢٠٠٢م ١: ١٦٠. عبارة ابن نجيم: ولو قالت معي جني يأتيني في

النوم مرارا وأجد ما أجد إذا جامعني زوجي لا غسل عليها. وفي فتح القدير ولا يخفى أنه مقيد بما إذا لم تر الماء فإن رأته صريحا وجب كأنه احتلام وقد يقال ينبغي وجوب . الغسل من غير إنزال لوجود الإيلاج لأنها تعرف أنه يجامعها كما لا يخفى ولا يظهر هذا الاشتراط إلا إذا لم يظهر لها في صورة الآدمي

Page 12: NLERLE VL LK ONUSUNDA ANEFÎ FAK HÂM D E MÂDÎ’N N …

464 Prof. Dr. Sa&et KÖSE

ومن أراد كمال الوقوف على ذلك فعليه بالأشباه وحواشيها، والبحر، وغيره، وآكام المرجان في أحكام الجان، واالله سبحانه المستعان.

وحق لهذه الرسالة بأن توسم بـ (قعقعة الشن في نكاح الجن) والشن بفتح الشين هو الجلد، فلا شك أن الإنسان يتقعقع جلده برؤيا الجان، أو تسمى بـ (قلب المجن في نكاح الجن). قال في القاموس في مادة "جنة": والمجن والمجنة، الحياء، أسقط مجنه: وقلب الترس. بضمهما: والجنانة، والجنان بكسرهما،

وفعل ما شاء انتهى.ولا شك أن من اجتمع بالجن وناكحهم يقل عقله أويذهب، فحينئذ يسقط الحياء ويفعل ما شاء إلا من ثبته االله، وقليل ما هم، واالله سبحانه بعباده لطيف وهو العالمين، رب الله والحمد الرجيم، الشيطان من باالله نعوذ وإنا رحيم.

حسبي ونعم الوكيل، تم.� � � � � � �� � � � �� � ��