Nizovi-zadaci II deo.pdf
-
Upload
josipatlaga -
Category
Documents
-
view
239 -
download
3
Transcript of Nizovi-zadaci II deo.pdf
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 16
983089
983118983145983162983151983158983145983085983162983137983140983137983139983145 983113983113 983140983141983151
1
Odrediti graničnu vrednost niza čiji je opšti član
a)2 2 2 2
3
1 2 3 n
na
n
+ + + +=
b)1 3 5 (2 1)
2 4 6 (2 )n
na
n
+ + + + minus=
+ + + +
c)2 2 2 2
1 1 2 3 3 5 (2 1)
1 2 3 n
n na
n
sdot + sdot + sdot + + sdot minus=
+ + + +
Rešenje
Profesori najčešće dozvoljavaju da se za ove i slične zbirove koriste gotove formule Njihovo
dokazivanje se radi matematičkom indukcijom ( pogledajte fajl kod nas )
Ali ima i profesora koji zahtevaju da se te formulice izvedu Evo nekoliko ideja
1 2 3 n+ + + + =
Postoji priča da je Gaus ovaj zbir našao još u I razredu osnovne škole pa ćemo u čast njemu
rešenje ovog zadatka zvati Gausova dosetka
Stvar je ustvari vrlo prosta ( ali se treba setiti )
Označimo početni zbir slovom S
1 2 3 n S + + + + =
On je okrenuo redosled brojeva napisao ispod početnog zbira i sabrao te dve jednakosti
Dakle
( 1) 2
( 1)
2
( 1)1 2 3
2
n n S
n nS
n nn
sdot + =
sdot +=
sdot ++ + + + =
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 26
983090
Sličan trik možemo primeniti i za zbir prvih n parnih ili neparnih brojeva
2 4 6 2 n+ + + + =
2 4 6 2n S + + + + =
2 (2 2) (2 4) 2n n n S + minus + minus + + =
Odavde je
(2 2) 2 2 ( 1) 22 ( 1)
( 1)2
2 4 6 2 ( 1)
n n S n n S
n nS n n
n n n
sdot + = rarr sdot + =sdot += = sdot +
+ + + + = sdot +
Za zbir prvih n neparnih brojeva bi bilo
( )
( )
( )
2
2
1 3 5 2 1
1 3 5 2 1
(2 1) (2 3) 1
2 2 2 2
2 2
1 3 5 2 1
n
n S
n n S
n n n S
n n S
S n
n n
+ + + + minus =
+ + + + minus =
minus + minus + + =
+ + + =
sdot =
=
+ + + + minus =
U drugačijim situacijama ćemo koristiti neko trikče i neki od ova tri rezultata
Recimo 2 2 2 21 2 3 n+ + + + =
Podjimo od formulice za kub binoma
3 3 2
3 3 2
( 1) 3 3 1 a odavde je
( 1) 3 3 1
k k k k
k k k k
+ = + + +
+ minus = + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 36
983091
Ovde ćemo redom stavljati umesto k vrednosti k=1k=2k=3k=n
3 3 2
3 3 2
3 3 2
3 3 2
3 3 2
(2) 1 3 1 3 1 1
(3) 2 3 2 3 2 1
(4) 3 3 3 3 3 1
( ) ( 1) 3 ( 1) 3 ( 1) 1
( 1) 3 3 1
n n n n
n n n n
minus = sdot + sdot +
minus = sdot + sdot +
minus = sdot + sdot +
minus minus = sdot minus + sdot minus +
+ minus = sdot + sdot +
Sad saberemo sve ove jednakostiNa levoj strani se potiru svi sem
3 3 2 2 2
3 2 2 2 2
( 1) 1 3 (1 2 ) 3 (1 2 ) 1
3 3 3 (1 2 ) 3 (1 2 ) 1
n n n n
n n n n n n
+ minus = sdot + + + + sdot + + + + sdot
+ sdot + = sdot + + + + sdot + + + + sdot
Iskoristimo da je( 1)
1 2 3 2
n nn
sdot ++ + + + = i izrazimo ono što nam treba
3 2 2 2 2
3 2 2 2 2
2 2 2 3 2 2
2 2 2 3 2
2 2 2 2
2 2 2
( 1)3 3 3 (1 2 ) 3 2
2
2 6 6 6 (1 2 ) 3 ( 1) 2
6 (1 2 ) 2 6 6 3 3 2
6 (1 2 ) 2 3
6 (1 2 ) (2 3 1)
6 (1 2 )
n nn n n n n
n n n n n n n
n n n n n n n
n n n n
n n n n
n
++ sdot + = sdot + + + + sdot +
+ sdot + = sdot + + + + sdot + +
sdot + + + = + sdot + minus sdot minus sdot minus
sdot + + + = minus sdot +
sdot + + + = + sdot +
sdot + + + =
2 2 2
( 1)(2 1)
( 1)(2 1)1 2
6
n n n
n n nn
+ +
+ ++ + + =
U našim primerima se javlja i
1 1 2 3 3 5 (2 1) n nsdot + sdot + sdot + + sdot minus =
Ovaj zadnji član nam daje ideju šta treba raditi 2(2 1) 2n n n nsdot minus = minus
Ako primenimo ovo na svaki sabirak niza dobijamo
2 2 2
2 2 2
2 2 2
(2 1 1) (2 2 2) (2 3 3) (2 )
2 1 2 2 2 3 2 1 2 3
2 (1 2 3 ) (1 2 3 )
Iskoristimo formulice od malopre
( 1)(2 1) ( 1) ( 1)(2(2 1) 3) ( 1)(4 1)2
6 2 6 6
n n
n n
n n
n n n n n n n n n n n
sdot minus + sdot minus + sdot minus + + sdot minus =
sdot + sdot + sdot + + sdot minus minus minus minus minus =sdot + + + + minus + + + + =
+ + sdot + sdot + + minus sdot + minussdot minus = =
( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1)
6
Dakle
n n nn n
sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus =
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 46
983092
Sad sa lakoćom pošto znamo formule možemo rešiti zadate primere
a)
2 2 2 2 3 2
3 3 3
( 1)(2 1)1 2 3 2 3 2 16lim lim lim
6 6 3n n n
n n n
n n n n
n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ ++ + + + + +
= = = =
b)
2 2
2
1 3 5 (2 1) 1lim lim lim 1
2 4 6 (2 ) ( 1) 1n n n
n n n
n n n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ + + + minus= = = =
+ + + + + +
c)
2 2 2 2
( 1)( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1) 6lim lim lim
( 1)(2 1)1 2 3
6
n n n
n nn n n
n n
n n nnrarrinfin rarrinfin rarrinfin
sdot +sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus
= =+ ++ + + +
(4 1)
6
n minus
( 1)n n + (2 1)
6
n +
4 1lim 2
2 1n
n
nrarrinfin
minus= =
+
2
Izračunati graniču vrednost niza
a)1 1 1
lim 1 2 2 3 ( 1)n n nrarrinfin
+ + +
sdot sdot sdot +
b)2 2
lim 1 2 3 ( 1)( 2)n n n nrarrinfin
+ +
sdot sdot sdot + +
Rešenje
a)
Ideja kod ovog tipa zadatka je da pokušamo da rastavimo sabirke( Pogledajte fajl o integraciji
racionalne funkcije vezan za integrale)
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 56
983093
1Ovde su A i B konstante koje tražimo
( 1) 1
1 ( 1)
( 1) 1
1 ( 1)
1
1 ( ) Sad vršimo uporedjivanje uz n pa slobodne članove0
1 1
1
(
A B
n n n n
A Bn n
n n n n
A n Bn
An A Bn
n A B A A B
A B
Dakle
n n
= + rarrsdot + +
= + sdot +sdot + +
= + +
= + +
= + + rarr+ =
= rarr = minus
sdot
1 1
1) 1n n= minus
+ +
Evo nama ideje kako razbijamo svaki član
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 ( 1) 1 2 2 3 3 4 1
Svi unutrašnji članovi se potiru
1 1
1 2
n n n n+ + + = minus + minus + minus + + minussdot sdot sdot + +
= minus1
2+
1
3minus
1
3+
1
4minus
1
n+ +
1 11
1 1n nminus = minus
+ +
1 1 1 1lim lim 1 1 0 1
1 2 2 3 ( 1) 1n nn n nrarrinfin rarrinfin
+ + + = minus = minus = sdot sdot sdot + +
b)
2 2 2
2 2 2
2
2 ( 1)( 2)
( 1)( 2) 1 2
2 ( 1)( 2) ( 2) ( 1)
2 ( 3 2) 2
2 3 2 2
2 ( ) (3 2 ) 2
0
3 2 0
2 2 1
1
2
A B C n n n
n n n n n n
A n n Bn n Cn n
A n n Bn Bn Cn Cn
An An A Bn Bn Cn Cn
n A B C n A B C A
A B C
A B C
A A
B C
B
= + + sdot + +sdot + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
+ + =
+ + =
= rarr =
+ = minus
+ 3
2 1
2 1 2 1
( 1)( 2) 1 2
C
B C
n n n n n n
= minus
= minus rarr =
= minus +sdot + + + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 66
983094
E sad je zgodno zadatak napisati preko sume
1
2 2 2lim lim
1 2 3 ( 1)( 2) ( 1)( 2)
n
n nk n n n k k k rarrinfin rarrinfin
=
+ + =
sdot sdot sdot + + sdot + + sum
Primenimo razlaganje koje smo našli
1 1 1 1
1
1 2
2
1 3
1
1 1 1 1 1 2
2 1 1 12
( 1)( 2) 1 2
1Doteramo sve tri sume da budu oblika
1 1
1
1 1
2
Sada je
2 1 1 1 1 12 2
( 1)( 2) 1 2
n n n n
k k k k
n n
k k
n n
k k
n n n n n n
k k k k k k
k k k k k k
k
k k
k k
k k k k k k k k
= = = =
+
= =
+
= =
+
= = = = = =
= minus +sdot + + + +
=+
=+
= minus + = minussdot + + + +
sum sum sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum sum sum sum2
3
1 3
1
2 3
2
3 3
1 2
1 2 3
1
Dalje doteramo sve sume da kreću od k=3 a da se završavaju sa n
1 1 1 1
1 2
1 1 1 1
2 1
1 1 1 11 2
Vratimo se na zadatak
1 1 1 12
1
n
k
n n
k k
n n
k k
n n
k k
n n n
k k k
k
k k
k k n
k k n n
k k k
+
=
= =
+
= =
+
= =
+ +
= = =
+
= + +
= + ++
= + ++ +
minus + =
sum
sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum3 3 3
3 3 3
1 1 1 1 1 1 1 12
2 2 1 1 2
Ovo malo prisredimo
1 1 1 2 1 1 11 1 2
2 1 1 2
Primetimo da se sume potiru
1 1 1
2 1 2
Sad pustimo limes
1 1 1lim
2 1 2
n n n
k k k
n n n
k k k
n
k k n k n n
k k n k n n
n n
n n
= = =
= = =
rarrinfin
+ + minus + + + + + + + +
= + + minus minus minus + + ++ + +
= minus ++ +
minus + + +
sum sum sum
sum sum sum
1 wwwmatematiranjeinrs
2=
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 26
983090
Sličan trik možemo primeniti i za zbir prvih n parnih ili neparnih brojeva
2 4 6 2 n+ + + + =
2 4 6 2n S + + + + =
2 (2 2) (2 4) 2n n n S + minus + minus + + =
Odavde je
(2 2) 2 2 ( 1) 22 ( 1)
( 1)2
2 4 6 2 ( 1)
n n S n n S
n nS n n
n n n
sdot + = rarr sdot + =sdot += = sdot +
+ + + + = sdot +
Za zbir prvih n neparnih brojeva bi bilo
( )
( )
( )
2
2
1 3 5 2 1
1 3 5 2 1
(2 1) (2 3) 1
2 2 2 2
2 2
1 3 5 2 1
n
n S
n n S
n n n S
n n S
S n
n n
+ + + + minus =
+ + + + minus =
minus + minus + + =
+ + + =
sdot =
=
+ + + + minus =
U drugačijim situacijama ćemo koristiti neko trikče i neki od ova tri rezultata
Recimo 2 2 2 21 2 3 n+ + + + =
Podjimo od formulice za kub binoma
3 3 2
3 3 2
( 1) 3 3 1 a odavde je
( 1) 3 3 1
k k k k
k k k k
+ = + + +
+ minus = + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 36
983091
Ovde ćemo redom stavljati umesto k vrednosti k=1k=2k=3k=n
3 3 2
3 3 2
3 3 2
3 3 2
3 3 2
(2) 1 3 1 3 1 1
(3) 2 3 2 3 2 1
(4) 3 3 3 3 3 1
( ) ( 1) 3 ( 1) 3 ( 1) 1
( 1) 3 3 1
n n n n
n n n n
minus = sdot + sdot +
minus = sdot + sdot +
minus = sdot + sdot +
minus minus = sdot minus + sdot minus +
+ minus = sdot + sdot +
Sad saberemo sve ove jednakostiNa levoj strani se potiru svi sem
3 3 2 2 2
3 2 2 2 2
( 1) 1 3 (1 2 ) 3 (1 2 ) 1
3 3 3 (1 2 ) 3 (1 2 ) 1
n n n n
n n n n n n
+ minus = sdot + + + + sdot + + + + sdot
+ sdot + = sdot + + + + sdot + + + + sdot
Iskoristimo da je( 1)
1 2 3 2
n nn
sdot ++ + + + = i izrazimo ono što nam treba
3 2 2 2 2
3 2 2 2 2
2 2 2 3 2 2
2 2 2 3 2
2 2 2 2
2 2 2
( 1)3 3 3 (1 2 ) 3 2
2
2 6 6 6 (1 2 ) 3 ( 1) 2
6 (1 2 ) 2 6 6 3 3 2
6 (1 2 ) 2 3
6 (1 2 ) (2 3 1)
6 (1 2 )
n nn n n n n
n n n n n n n
n n n n n n n
n n n n
n n n n
n
++ sdot + = sdot + + + + sdot +
+ sdot + = sdot + + + + sdot + +
sdot + + + = + sdot + minus sdot minus sdot minus
sdot + + + = minus sdot +
sdot + + + = + sdot +
sdot + + + =
2 2 2
( 1)(2 1)
( 1)(2 1)1 2
6
n n n
n n nn
+ +
+ ++ + + =
U našim primerima se javlja i
1 1 2 3 3 5 (2 1) n nsdot + sdot + sdot + + sdot minus =
Ovaj zadnji član nam daje ideju šta treba raditi 2(2 1) 2n n n nsdot minus = minus
Ako primenimo ovo na svaki sabirak niza dobijamo
2 2 2
2 2 2
2 2 2
(2 1 1) (2 2 2) (2 3 3) (2 )
2 1 2 2 2 3 2 1 2 3
2 (1 2 3 ) (1 2 3 )
Iskoristimo formulice od malopre
( 1)(2 1) ( 1) ( 1)(2(2 1) 3) ( 1)(4 1)2
6 2 6 6
n n
n n
n n
n n n n n n n n n n n
sdot minus + sdot minus + sdot minus + + sdot minus =
sdot + sdot + sdot + + sdot minus minus minus minus minus =sdot + + + + minus + + + + =
+ + sdot + sdot + + minus sdot + minussdot minus = =
( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1)
6
Dakle
n n nn n
sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus =
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 46
983092
Sad sa lakoćom pošto znamo formule možemo rešiti zadate primere
a)
2 2 2 2 3 2
3 3 3
( 1)(2 1)1 2 3 2 3 2 16lim lim lim
6 6 3n n n
n n n
n n n n
n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ ++ + + + + +
= = = =
b)
2 2
2
1 3 5 (2 1) 1lim lim lim 1
2 4 6 (2 ) ( 1) 1n n n
n n n
n n n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ + + + minus= = = =
+ + + + + +
c)
2 2 2 2
( 1)( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1) 6lim lim lim
( 1)(2 1)1 2 3
6
n n n
n nn n n
n n
n n nnrarrinfin rarrinfin rarrinfin
sdot +sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus
= =+ ++ + + +
(4 1)
6
n minus
( 1)n n + (2 1)
6
n +
4 1lim 2
2 1n
n
nrarrinfin
minus= =
+
2
Izračunati graniču vrednost niza
a)1 1 1
lim 1 2 2 3 ( 1)n n nrarrinfin
+ + +
sdot sdot sdot +
b)2 2
lim 1 2 3 ( 1)( 2)n n n nrarrinfin
+ +
sdot sdot sdot + +
Rešenje
a)
Ideja kod ovog tipa zadatka je da pokušamo da rastavimo sabirke( Pogledajte fajl o integraciji
racionalne funkcije vezan za integrale)
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 56
983093
1Ovde su A i B konstante koje tražimo
( 1) 1
1 ( 1)
( 1) 1
1 ( 1)
1
1 ( ) Sad vršimo uporedjivanje uz n pa slobodne članove0
1 1
1
(
A B
n n n n
A Bn n
n n n n
A n Bn
An A Bn
n A B A A B
A B
Dakle
n n
= + rarrsdot + +
= + sdot +sdot + +
= + +
= + +
= + + rarr+ =
= rarr = minus
sdot
1 1
1) 1n n= minus
+ +
Evo nama ideje kako razbijamo svaki član
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 ( 1) 1 2 2 3 3 4 1
Svi unutrašnji članovi se potiru
1 1
1 2
n n n n+ + + = minus + minus + minus + + minussdot sdot sdot + +
= minus1
2+
1
3minus
1
3+
1
4minus
1
n+ +
1 11
1 1n nminus = minus
+ +
1 1 1 1lim lim 1 1 0 1
1 2 2 3 ( 1) 1n nn n nrarrinfin rarrinfin
+ + + = minus = minus = sdot sdot sdot + +
b)
2 2 2
2 2 2
2
2 ( 1)( 2)
( 1)( 2) 1 2
2 ( 1)( 2) ( 2) ( 1)
2 ( 3 2) 2
2 3 2 2
2 ( ) (3 2 ) 2
0
3 2 0
2 2 1
1
2
A B C n n n
n n n n n n
A n n Bn n Cn n
A n n Bn Bn Cn Cn
An An A Bn Bn Cn Cn
n A B C n A B C A
A B C
A B C
A A
B C
B
= + + sdot + +sdot + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
+ + =
+ + =
= rarr =
+ = minus
+ 3
2 1
2 1 2 1
( 1)( 2) 1 2
C
B C
n n n n n n
= minus
= minus rarr =
= minus +sdot + + + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 66
983094
E sad je zgodno zadatak napisati preko sume
1
2 2 2lim lim
1 2 3 ( 1)( 2) ( 1)( 2)
n
n nk n n n k k k rarrinfin rarrinfin
=
+ + =
sdot sdot sdot + + sdot + + sum
Primenimo razlaganje koje smo našli
1 1 1 1
1
1 2
2
1 3
1
1 1 1 1 1 2
2 1 1 12
( 1)( 2) 1 2
1Doteramo sve tri sume da budu oblika
1 1
1
1 1
2
Sada je
2 1 1 1 1 12 2
( 1)( 2) 1 2
n n n n
k k k k
n n
k k
n n
k k
n n n n n n
k k k k k k
k k k k k k
k
k k
k k
k k k k k k k k
= = = =
+
= =
+
= =
+
= = = = = =
= minus +sdot + + + +
=+
=+
= minus + = minussdot + + + +
sum sum sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum sum sum sum2
3
1 3
1
2 3
2
3 3
1 2
1 2 3
1
Dalje doteramo sve sume da kreću od k=3 a da se završavaju sa n
1 1 1 1
1 2
1 1 1 1
2 1
1 1 1 11 2
Vratimo se na zadatak
1 1 1 12
1
n
k
n n
k k
n n
k k
n n
k k
n n n
k k k
k
k k
k k n
k k n n
k k k
+
=
= =
+
= =
+
= =
+ +
= = =
+
= + +
= + ++
= + ++ +
minus + =
sum
sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum3 3 3
3 3 3
1 1 1 1 1 1 1 12
2 2 1 1 2
Ovo malo prisredimo
1 1 1 2 1 1 11 1 2
2 1 1 2
Primetimo da se sume potiru
1 1 1
2 1 2
Sad pustimo limes
1 1 1lim
2 1 2
n n n
k k k
n n n
k k k
n
k k n k n n
k k n k n n
n n
n n
= = =
= = =
rarrinfin
+ + minus + + + + + + + +
= + + minus minus minus + + ++ + +
= minus ++ +
minus + + +
sum sum sum
sum sum sum
1 wwwmatematiranjeinrs
2=
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 36
983091
Ovde ćemo redom stavljati umesto k vrednosti k=1k=2k=3k=n
3 3 2
3 3 2
3 3 2
3 3 2
3 3 2
(2) 1 3 1 3 1 1
(3) 2 3 2 3 2 1
(4) 3 3 3 3 3 1
( ) ( 1) 3 ( 1) 3 ( 1) 1
( 1) 3 3 1
n n n n
n n n n
minus = sdot + sdot +
minus = sdot + sdot +
minus = sdot + sdot +
minus minus = sdot minus + sdot minus +
+ minus = sdot + sdot +
Sad saberemo sve ove jednakostiNa levoj strani se potiru svi sem
3 3 2 2 2
3 2 2 2 2
( 1) 1 3 (1 2 ) 3 (1 2 ) 1
3 3 3 (1 2 ) 3 (1 2 ) 1
n n n n
n n n n n n
+ minus = sdot + + + + sdot + + + + sdot
+ sdot + = sdot + + + + sdot + + + + sdot
Iskoristimo da je( 1)
1 2 3 2
n nn
sdot ++ + + + = i izrazimo ono što nam treba
3 2 2 2 2
3 2 2 2 2
2 2 2 3 2 2
2 2 2 3 2
2 2 2 2
2 2 2
( 1)3 3 3 (1 2 ) 3 2
2
2 6 6 6 (1 2 ) 3 ( 1) 2
6 (1 2 ) 2 6 6 3 3 2
6 (1 2 ) 2 3
6 (1 2 ) (2 3 1)
6 (1 2 )
n nn n n n n
n n n n n n n
n n n n n n n
n n n n
n n n n
n
++ sdot + = sdot + + + + sdot +
+ sdot + = sdot + + + + sdot + +
sdot + + + = + sdot + minus sdot minus sdot minus
sdot + + + = minus sdot +
sdot + + + = + sdot +
sdot + + + =
2 2 2
( 1)(2 1)
( 1)(2 1)1 2
6
n n n
n n nn
+ +
+ ++ + + =
U našim primerima se javlja i
1 1 2 3 3 5 (2 1) n nsdot + sdot + sdot + + sdot minus =
Ovaj zadnji član nam daje ideju šta treba raditi 2(2 1) 2n n n nsdot minus = minus
Ako primenimo ovo na svaki sabirak niza dobijamo
2 2 2
2 2 2
2 2 2
(2 1 1) (2 2 2) (2 3 3) (2 )
2 1 2 2 2 3 2 1 2 3
2 (1 2 3 ) (1 2 3 )
Iskoristimo formulice od malopre
( 1)(2 1) ( 1) ( 1)(2(2 1) 3) ( 1)(4 1)2
6 2 6 6
n n
n n
n n
n n n n n n n n n n n
sdot minus + sdot minus + sdot minus + + sdot minus =
sdot + sdot + sdot + + sdot minus minus minus minus minus =sdot + + + + minus + + + + =
+ + sdot + sdot + + minus sdot + minussdot minus = =
( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1)
6
Dakle
n n nn n
sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus =
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 46
983092
Sad sa lakoćom pošto znamo formule možemo rešiti zadate primere
a)
2 2 2 2 3 2
3 3 3
( 1)(2 1)1 2 3 2 3 2 16lim lim lim
6 6 3n n n
n n n
n n n n
n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ ++ + + + + +
= = = =
b)
2 2
2
1 3 5 (2 1) 1lim lim lim 1
2 4 6 (2 ) ( 1) 1n n n
n n n
n n n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ + + + minus= = = =
+ + + + + +
c)
2 2 2 2
( 1)( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1) 6lim lim lim
( 1)(2 1)1 2 3
6
n n n
n nn n n
n n
n n nnrarrinfin rarrinfin rarrinfin
sdot +sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus
= =+ ++ + + +
(4 1)
6
n minus
( 1)n n + (2 1)
6
n +
4 1lim 2
2 1n
n
nrarrinfin
minus= =
+
2
Izračunati graniču vrednost niza
a)1 1 1
lim 1 2 2 3 ( 1)n n nrarrinfin
+ + +
sdot sdot sdot +
b)2 2
lim 1 2 3 ( 1)( 2)n n n nrarrinfin
+ +
sdot sdot sdot + +
Rešenje
a)
Ideja kod ovog tipa zadatka je da pokušamo da rastavimo sabirke( Pogledajte fajl o integraciji
racionalne funkcije vezan za integrale)
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 56
983093
1Ovde su A i B konstante koje tražimo
( 1) 1
1 ( 1)
( 1) 1
1 ( 1)
1
1 ( ) Sad vršimo uporedjivanje uz n pa slobodne članove0
1 1
1
(
A B
n n n n
A Bn n
n n n n
A n Bn
An A Bn
n A B A A B
A B
Dakle
n n
= + rarrsdot + +
= + sdot +sdot + +
= + +
= + +
= + + rarr+ =
= rarr = minus
sdot
1 1
1) 1n n= minus
+ +
Evo nama ideje kako razbijamo svaki član
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 ( 1) 1 2 2 3 3 4 1
Svi unutrašnji članovi se potiru
1 1
1 2
n n n n+ + + = minus + minus + minus + + minussdot sdot sdot + +
= minus1
2+
1
3minus
1
3+
1
4minus
1
n+ +
1 11
1 1n nminus = minus
+ +
1 1 1 1lim lim 1 1 0 1
1 2 2 3 ( 1) 1n nn n nrarrinfin rarrinfin
+ + + = minus = minus = sdot sdot sdot + +
b)
2 2 2
2 2 2
2
2 ( 1)( 2)
( 1)( 2) 1 2
2 ( 1)( 2) ( 2) ( 1)
2 ( 3 2) 2
2 3 2 2
2 ( ) (3 2 ) 2
0
3 2 0
2 2 1
1
2
A B C n n n
n n n n n n
A n n Bn n Cn n
A n n Bn Bn Cn Cn
An An A Bn Bn Cn Cn
n A B C n A B C A
A B C
A B C
A A
B C
B
= + + sdot + +sdot + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
+ + =
+ + =
= rarr =
+ = minus
+ 3
2 1
2 1 2 1
( 1)( 2) 1 2
C
B C
n n n n n n
= minus
= minus rarr =
= minus +sdot + + + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 66
983094
E sad je zgodno zadatak napisati preko sume
1
2 2 2lim lim
1 2 3 ( 1)( 2) ( 1)( 2)
n
n nk n n n k k k rarrinfin rarrinfin
=
+ + =
sdot sdot sdot + + sdot + + sum
Primenimo razlaganje koje smo našli
1 1 1 1
1
1 2
2
1 3
1
1 1 1 1 1 2
2 1 1 12
( 1)( 2) 1 2
1Doteramo sve tri sume da budu oblika
1 1
1
1 1
2
Sada je
2 1 1 1 1 12 2
( 1)( 2) 1 2
n n n n
k k k k
n n
k k
n n
k k
n n n n n n
k k k k k k
k k k k k k
k
k k
k k
k k k k k k k k
= = = =
+
= =
+
= =
+
= = = = = =
= minus +sdot + + + +
=+
=+
= minus + = minussdot + + + +
sum sum sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum sum sum sum2
3
1 3
1
2 3
2
3 3
1 2
1 2 3
1
Dalje doteramo sve sume da kreću od k=3 a da se završavaju sa n
1 1 1 1
1 2
1 1 1 1
2 1
1 1 1 11 2
Vratimo se na zadatak
1 1 1 12
1
n
k
n n
k k
n n
k k
n n
k k
n n n
k k k
k
k k
k k n
k k n n
k k k
+
=
= =
+
= =
+
= =
+ +
= = =
+
= + +
= + ++
= + ++ +
minus + =
sum
sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum3 3 3
3 3 3
1 1 1 1 1 1 1 12
2 2 1 1 2
Ovo malo prisredimo
1 1 1 2 1 1 11 1 2
2 1 1 2
Primetimo da se sume potiru
1 1 1
2 1 2
Sad pustimo limes
1 1 1lim
2 1 2
n n n
k k k
n n n
k k k
n
k k n k n n
k k n k n n
n n
n n
= = =
= = =
rarrinfin
+ + minus + + + + + + + +
= + + minus minus minus + + ++ + +
= minus ++ +
minus + + +
sum sum sum
sum sum sum
1 wwwmatematiranjeinrs
2=
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 46
983092
Sad sa lakoćom pošto znamo formule možemo rešiti zadate primere
a)
2 2 2 2 3 2
3 3 3
( 1)(2 1)1 2 3 2 3 2 16lim lim lim
6 6 3n n n
n n n
n n n n
n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ ++ + + + + +
= = = =
b)
2 2
2
1 3 5 (2 1) 1lim lim lim 1
2 4 6 (2 ) ( 1) 1n n n
n n n
n n n n nrarrinfin rarrinfin rarrinfin
+ + + + minus= = = =
+ + + + + +
c)
2 2 2 2
( 1)( 1)(4 1)1 1 2 3 3 5 (2 1) 6lim lim lim
( 1)(2 1)1 2 3
6
n n n
n nn n n
n n
n n nnrarrinfin rarrinfin rarrinfin
sdot +sdot + minussdot + sdot + sdot + + sdot minus
= =+ ++ + + +
(4 1)
6
n minus
( 1)n n + (2 1)
6
n +
4 1lim 2
2 1n
n
nrarrinfin
minus= =
+
2
Izračunati graniču vrednost niza
a)1 1 1
lim 1 2 2 3 ( 1)n n nrarrinfin
+ + +
sdot sdot sdot +
b)2 2
lim 1 2 3 ( 1)( 2)n n n nrarrinfin
+ +
sdot sdot sdot + +
Rešenje
a)
Ideja kod ovog tipa zadatka je da pokušamo da rastavimo sabirke( Pogledajte fajl o integraciji
racionalne funkcije vezan za integrale)
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 56
983093
1Ovde su A i B konstante koje tražimo
( 1) 1
1 ( 1)
( 1) 1
1 ( 1)
1
1 ( ) Sad vršimo uporedjivanje uz n pa slobodne članove0
1 1
1
(
A B
n n n n
A Bn n
n n n n
A n Bn
An A Bn
n A B A A B
A B
Dakle
n n
= + rarrsdot + +
= + sdot +sdot + +
= + +
= + +
= + + rarr+ =
= rarr = minus
sdot
1 1
1) 1n n= minus
+ +
Evo nama ideje kako razbijamo svaki član
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 ( 1) 1 2 2 3 3 4 1
Svi unutrašnji članovi se potiru
1 1
1 2
n n n n+ + + = minus + minus + minus + + minussdot sdot sdot + +
= minus1
2+
1
3minus
1
3+
1
4minus
1
n+ +
1 11
1 1n nminus = minus
+ +
1 1 1 1lim lim 1 1 0 1
1 2 2 3 ( 1) 1n nn n nrarrinfin rarrinfin
+ + + = minus = minus = sdot sdot sdot + +
b)
2 2 2
2 2 2
2
2 ( 1)( 2)
( 1)( 2) 1 2
2 ( 1)( 2) ( 2) ( 1)
2 ( 3 2) 2
2 3 2 2
2 ( ) (3 2 ) 2
0
3 2 0
2 2 1
1
2
A B C n n n
n n n n n n
A n n Bn n Cn n
A n n Bn Bn Cn Cn
An An A Bn Bn Cn Cn
n A B C n A B C A
A B C
A B C
A A
B C
B
= + + sdot + +sdot + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
+ + =
+ + =
= rarr =
+ = minus
+ 3
2 1
2 1 2 1
( 1)( 2) 1 2
C
B C
n n n n n n
= minus
= minus rarr =
= minus +sdot + + + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 66
983094
E sad je zgodno zadatak napisati preko sume
1
2 2 2lim lim
1 2 3 ( 1)( 2) ( 1)( 2)
n
n nk n n n k k k rarrinfin rarrinfin
=
+ + =
sdot sdot sdot + + sdot + + sum
Primenimo razlaganje koje smo našli
1 1 1 1
1
1 2
2
1 3
1
1 1 1 1 1 2
2 1 1 12
( 1)( 2) 1 2
1Doteramo sve tri sume da budu oblika
1 1
1
1 1
2
Sada je
2 1 1 1 1 12 2
( 1)( 2) 1 2
n n n n
k k k k
n n
k k
n n
k k
n n n n n n
k k k k k k
k k k k k k
k
k k
k k
k k k k k k k k
= = = =
+
= =
+
= =
+
= = = = = =
= minus +sdot + + + +
=+
=+
= minus + = minussdot + + + +
sum sum sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum sum sum sum2
3
1 3
1
2 3
2
3 3
1 2
1 2 3
1
Dalje doteramo sve sume da kreću od k=3 a da se završavaju sa n
1 1 1 1
1 2
1 1 1 1
2 1
1 1 1 11 2
Vratimo se na zadatak
1 1 1 12
1
n
k
n n
k k
n n
k k
n n
k k
n n n
k k k
k
k k
k k n
k k n n
k k k
+
=
= =
+
= =
+
= =
+ +
= = =
+
= + +
= + ++
= + ++ +
minus + =
sum
sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum3 3 3
3 3 3
1 1 1 1 1 1 1 12
2 2 1 1 2
Ovo malo prisredimo
1 1 1 2 1 1 11 1 2
2 1 1 2
Primetimo da se sume potiru
1 1 1
2 1 2
Sad pustimo limes
1 1 1lim
2 1 2
n n n
k k k
n n n
k k k
n
k k n k n n
k k n k n n
n n
n n
= = =
= = =
rarrinfin
+ + minus + + + + + + + +
= + + minus minus minus + + ++ + +
= minus ++ +
minus + + +
sum sum sum
sum sum sum
1 wwwmatematiranjeinrs
2=
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 56
983093
1Ovde su A i B konstante koje tražimo
( 1) 1
1 ( 1)
( 1) 1
1 ( 1)
1
1 ( ) Sad vršimo uporedjivanje uz n pa slobodne članove0
1 1
1
(
A B
n n n n
A Bn n
n n n n
A n Bn
An A Bn
n A B A A B
A B
Dakle
n n
= + rarrsdot + +
= + sdot +sdot + +
= + +
= + +
= + + rarr+ =
= rarr = minus
sdot
1 1
1) 1n n= minus
+ +
Evo nama ideje kako razbijamo svaki član
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 3 ( 1) 1 2 2 3 3 4 1
Svi unutrašnji članovi se potiru
1 1
1 2
n n n n+ + + = minus + minus + minus + + minussdot sdot sdot + +
= minus1
2+
1
3minus
1
3+
1
4minus
1
n+ +
1 11
1 1n nminus = minus
+ +
1 1 1 1lim lim 1 1 0 1
1 2 2 3 ( 1) 1n nn n nrarrinfin rarrinfin
+ + + = minus = minus = sdot sdot sdot + +
b)
2 2 2
2 2 2
2
2 ( 1)( 2)
( 1)( 2) 1 2
2 ( 1)( 2) ( 2) ( 1)
2 ( 3 2) 2
2 3 2 2
2 ( ) (3 2 ) 2
0
3 2 0
2 2 1
1
2
A B C n n n
n n n n n n
A n n Bn n Cn n
A n n Bn Bn Cn Cn
An An A Bn Bn Cn Cn
n A B C n A B C A
A B C
A B C
A A
B C
B
= + + sdot + +sdot + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
= + + + + + +
+ + =
+ + =
= rarr =
+ = minus
+ 3
2 1
2 1 2 1
( 1)( 2) 1 2
C
B C
n n n n n n
= minus
= minus rarr =
= minus +sdot + + + +
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 66
983094
E sad je zgodno zadatak napisati preko sume
1
2 2 2lim lim
1 2 3 ( 1)( 2) ( 1)( 2)
n
n nk n n n k k k rarrinfin rarrinfin
=
+ + =
sdot sdot sdot + + sdot + + sum
Primenimo razlaganje koje smo našli
1 1 1 1
1
1 2
2
1 3
1
1 1 1 1 1 2
2 1 1 12
( 1)( 2) 1 2
1Doteramo sve tri sume da budu oblika
1 1
1
1 1
2
Sada je
2 1 1 1 1 12 2
( 1)( 2) 1 2
n n n n
k k k k
n n
k k
n n
k k
n n n n n n
k k k k k k
k k k k k k
k
k k
k k
k k k k k k k k
= = = =
+
= =
+
= =
+
= = = = = =
= minus +sdot + + + +
=+
=+
= minus + = minussdot + + + +
sum sum sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum sum sum sum2
3
1 3
1
2 3
2
3 3
1 2
1 2 3
1
Dalje doteramo sve sume da kreću od k=3 a da se završavaju sa n
1 1 1 1
1 2
1 1 1 1
2 1
1 1 1 11 2
Vratimo se na zadatak
1 1 1 12
1
n
k
n n
k k
n n
k k
n n
k k
n n n
k k k
k
k k
k k n
k k n n
k k k
+
=
= =
+
= =
+
= =
+ +
= = =
+
= + +
= + ++
= + ++ +
minus + =
sum
sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum3 3 3
3 3 3
1 1 1 1 1 1 1 12
2 2 1 1 2
Ovo malo prisredimo
1 1 1 2 1 1 11 1 2
2 1 1 2
Primetimo da se sume potiru
1 1 1
2 1 2
Sad pustimo limes
1 1 1lim
2 1 2
n n n
k k k
n n n
k k k
n
k k n k n n
k k n k n n
n n
n n
= = =
= = =
rarrinfin
+ + minus + + + + + + + +
= + + minus minus minus + + ++ + +
= minus ++ +
minus + + +
sum sum sum
sum sum sum
1 wwwmatematiranjeinrs
2=
7232019 Nizovi-zadaci II deopdf
httpslidepdfcomreaderfullnizovi-zadaci-ii-deopdf 66
983094
E sad je zgodno zadatak napisati preko sume
1
2 2 2lim lim
1 2 3 ( 1)( 2) ( 1)( 2)
n
n nk n n n k k k rarrinfin rarrinfin
=
+ + =
sdot sdot sdot + + sdot + + sum
Primenimo razlaganje koje smo našli
1 1 1 1
1
1 2
2
1 3
1
1 1 1 1 1 2
2 1 1 12
( 1)( 2) 1 2
1Doteramo sve tri sume da budu oblika
1 1
1
1 1
2
Sada je
2 1 1 1 1 12 2
( 1)( 2) 1 2
n n n n
k k k k
n n
k k
n n
k k
n n n n n n
k k k k k k
k k k k k k
k
k k
k k
k k k k k k k k
= = = =
+
= =
+
= =
+
= = = = = =
= minus +sdot + + + +
=+
=+
= minus + = minussdot + + + +
sum sum sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum sum sum sum2
3
1 3
1
2 3
2
3 3
1 2
1 2 3
1
Dalje doteramo sve sume da kreću od k=3 a da se završavaju sa n
1 1 1 1
1 2
1 1 1 1
2 1
1 1 1 11 2
Vratimo se na zadatak
1 1 1 12
1
n
k
n n
k k
n n
k k
n n
k k
n n n
k k k
k
k k
k k n
k k n n
k k k
+
=
= =
+
= =
+
= =
+ +
= = =
+
= + +
= + ++
= + ++ +
minus + =
sum
sum sum
sum sum
sum sum
sum sum sum3 3 3
3 3 3
1 1 1 1 1 1 1 12
2 2 1 1 2
Ovo malo prisredimo
1 1 1 2 1 1 11 1 2
2 1 1 2
Primetimo da se sume potiru
1 1 1
2 1 2
Sad pustimo limes
1 1 1lim
2 1 2
n n n
k k k
n n n
k k k
n
k k n k n n
k k n k n n
n n
n n
= = =
= = =
rarrinfin
+ + minus + + + + + + + +
= + + minus minus minus + + ++ + +
= minus ++ +
minus + + +
sum sum sum
sum sum sum
1 wwwmatematiranjeinrs
2=