��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni...

19
1 T.C. TİCARET BAKANLIĞI 2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ DIŞ TİCARET, TİCARET, ESNAF ve KOOPERATİFLERE İLİŞKİN GEÇİCİ İDARİ VERİLER DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİNDE UYGULANAN SİSTEMLER Tüm dünyada dış ticaret istatistikleri iki ana kategoride yayımlanmaktadır: “Genel Ticaret Sistemi (GTS)” ve “Özel Ticaret Sistemi (ÖTS)”. Genel Ticaret Sistemi’nde (GTS), Gümrük alanlarına ve serbest bölgelere giren ve çıkan mallar da dış ticaret verisinde yer almaktadır. Özel Ticaret Sistemi’nde (ÖTS) ise gümrük sınırı esas alınmaktadır. Bu tanıma göre serbest bölgeler ve gümrük antrepoları gümrük sınırı dışında yer almaktadır. Dünya örneklerine bakıldığında; GTS kullanımının ÖTS’ye nazaran daha yaygın olduğu görülmektedir. Türkiye’nin de dâhil olduğu 74 ülke ÖTS ile dış ticaret verilerini açıklamaktadır. AB ülkeleri genellikle ÖTS’yi tercih ederken, İngiltere başta olmak üzere bazı AB ülkeleri ile beraber, ABD, ÇHC, Kanada, Japonya, Rusya, G. Kore ve Hindistan gibi toplam 117 ülke ise GTS’yi kullanmaktadır. Fransa ve İtalya ise ÖTS’yi benimsemektedir. Ülkelerin çoğu tek bir sisteme göre veri yayımlamakla birlikte, her 2 sisteme göre de veri üretilebilmektedir. Ülkemiz Merkez Bankası da Ödemeler Dengesi hesaplarında GTS’yi kullanmaktadır. 2019 yılı itibariyle, dış ticaret istatistikleri hem Genel Ticaret Sistemine göre, hem de Özel Ticaret Sistemine göre analiz edilerek açıklanmaktadır. 2020 yılı Ocak ayına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız idari kayıtlarından, diğer dönemlere ilişkin veriler ise Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret verilerinden derlenerek hazırlanmıştır. Diğer taraftan, GTS ve ÖTS kapsamındaki Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’ in resmi internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır.

Transcript of ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni...

Page 1: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

1

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

DIŞ TİCARET, TİCARET, ESNAF ve KOOPERATİFLERE İLİŞKİN GEÇİCİ İDARİ VERİLER

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİNDE UYGULANAN SİSTEMLER

Tüm dünyada dış ticaret istatistikleri iki ana kategoride yayımlanmaktadır: “Genel Ticaret Sistemi (GTS)” ve

“Özel Ticaret Sistemi (ÖTS)”. Genel Ticaret Sistemi’nde (GTS), Gümrük alanlarına ve serbest bölgelere giren

ve çıkan mallar da dış ticaret verisinde yer almaktadır. Özel Ticaret Sistemi’nde (ÖTS) ise gümrük sınırı esas

alınmaktadır. Bu tanıma göre serbest bölgeler ve gümrük antrepoları gümrük sınırı dışında yer almaktadır.

Dünya örneklerine bakıldığında; GTS kullanımının ÖTS’ye nazaran daha yaygın olduğu görülmektedir.

Türkiye’nin de dâhil olduğu 74 ülke ÖTS ile dış ticaret verilerini açıklamaktadır. AB ülkeleri genellikle ÖTS’yi

tercih ederken, İngiltere başta olmak üzere bazı AB ülkeleri ile beraber, ABD, ÇHC, Kanada, Japonya, Rusya,

G. Kore ve Hindistan gibi toplam 117 ülke ise GTS’yi kullanmaktadır. Fransa ve İtalya ise ÖTS’yi

benimsemektedir. Ülkelerin çoğu tek bir sisteme göre veri yayımlamakla birlikte, her 2 sisteme göre de veri

üretilebilmektedir. Ülkemiz Merkez Bankası da Ödemeler Dengesi hesaplarında GTS’yi kullanmaktadır.

2019 yılı itibariyle, dış ticaret istatistikleri hem Genel Ticaret Sistemine göre, hem de Özel Ticaret Sistemine

göre analiz edilerek açıklanmaktadır.

2020 yılı Ocak ayına ilişkin dış ticaret verileri Bakanlığımız idari kayıtlarından, diğer dönemlere ilişkin veriler

ise Bakanlığımız ve TÜİK ile ortaklaşa hazırlanarak TÜİK tarafından kamuoyu ile paylaşılan resmi dış ticaret

verilerinden derlenerek hazırlanmıştır.

Diğer taraftan, GTS ve ÖTS kapsamındaki Resmi Dış Ticaret İstatistikleri, her ayın son iş günü TÜİK’ in resmi

internet sayfasından kamuoyuna duyurulmaktadır.

Page 2: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

2

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I. DIŞ TİCARET VERİLERİ

I.I.A. GTS Kapsamında Genel İhracat ve İthalat

Ocak ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,10 oranında , ithalat ise % 18,96 oranında artmıştır.

2020 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, % 6,10 artarak 14 milyar 765 milyon dolar,

İthalat, % 18,96 artarak 19 milyar 229 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, % 13,01 artarak 33 milyar 994 milyon dolar,

İhracatın ithalatı karşılama oranı %76,8 olmuştur.

Tablo 1: GTS’ye Göre Dış Ticaret Verileri (Milyon Dolar)

Grafik 1: GTS’ye Göre Aylara Göre Dış Ticaret Verileri

GTS kapsamında son 12 aylık dönemde,

• İhracat bir önceki döneme göre % 2,18 oranında artış ile 181 milyar 567 milyon dolar, ithalat ise %

5,26 oranında azalış ile 213 milyar 325 milyon dolar olmuştur.

• Dış ticaret hacmi bir önceki döneme göre % 1,98 oranında azalarak 394 milyar 892 milyon dolar olarak

gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 85,11 olmuştur.

2019 2020Değişim

(%)

İhracat 176.861 180.718 2,18 13.916 14.765 6,10

İthalat 231.184 210.261 -9,05 16.165 19.229 18,96

Dış Ticaret Hacmi 408.044 390.979 -4,18 30.081 33.994 13,01

Dış Ticaret Dengesi -54.323 -29.543 -45,62 -2.249 -4.464 98,53

İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 76,5 85,9 86,1 76,8

Dış Ticaret 2018 2019Değişim

(%)

Ocak

13.916 14.76516.16519.229

30.08133.994

-2.249 -4.464-10.000

-5.000

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000

2019 (Ocak) 2020 (Ocak)

Milyon Dolar

İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi

Page 3: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

3

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.I.B. GTS Kapsamında Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat

En fazla ihracat “Ham madde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır.

2020 yılı Ocak ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat

“Ham madde (Ara mallar)” (7 milyar 71 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Tüketim

malları” (5 milyar 998 milyon dolar) ve “Yatırım (Sermaye) malları” (1 milyar 572 milyon dolar) grupları takip

etmiştir.

Tablo 2: GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) (GTS)

En fazla ithalat “Ham madde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır.

2020 yılı Ocak ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat “Ham

madde (Ara mallar)” (15 milyar 15 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Yatırım (Sermaye)

malları” (2 milyar 300 milyon dolar) ve “Tüketim malları” (1 milyar 804 milyon dolar) grupları takip etmiştir.

Tablo 3: GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) (GTS)

2019 2020Değişim

(%)

1 Yatırım (sermaye) malları 20.963 21.557 2,83 1.636 1.572 -3,87

2 Hammadde (ara mallar) 83.987 85.314 1,58 6.733 7.071 5,01

3 Tüketim malları 71.044 72.723 2,36 5.467 5.998 9,70

Diğer 866 1.124 29,76 80 124 54,84

176.861 180.718 2,18 13.916 14.765 6,10

Ocak

Toplam

Sıra

NoSektör adı (İhracat) 2018 2019

Değişim

(%)

2019 2020Değişim

(%)

1 Yatırım (sermaye) malları 30.154 25.926 -14,02 1.581 2.300 45,53

2 Hammadde (ara mallar) 174.821 162.585 -7,00 12.984 15.015 15,65

3 Tüketim malları 25.421 21.198 -16,61 1.541 1.804 17,03

Diğer 788 552 -29,90 59 110 84,96

231.184 210.261 -9,05 16.165 19.229 18,96Toplam

Sıra

NoSektör adı (İthalat) 2018 2019

Değişim

(%)

Ocak

Page 4: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

4

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.I.C. GTS Kapsamında Fasıllara Göre İhracat ve İthalat

GTS’ye göre en fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu Kara Taşıtları” olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer

kara taşıtları” faslını (2 milyar 128 milyon dolar), “Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer

reaktörler” (1 milyar 401 milyon dolar) ve “Demir ve çelik” (791 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. Fasıllar

düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.

Tablo 4: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) (GTS)

GTS’ye göre en fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral Yakıtlar” olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar ve mineral yağlar” faslını (4 milyar 131 milyon

dolar), “Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar” ( 1 milyar 913 milyon dolar) ve “Kazanlar, makinalar, mekanik

cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler” ( 1 milyar 842 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir.

Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.

Tablo 5: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) (GTS)

2019 2020

1 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğerkara taşıtları 27.525 26.885 2.027 2.128

2 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler 17.047 17.798 1.327 1.401

3 Demir ve çelik 11.521 10.041 937 791

4 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 9.166 9.209 727 762

5 Elektrikli makina ve cihazlar 9.727 9.729 671 737

Diğer 101.876 107.057 8.226 8.946

176.861 180.718 13.916 14.765

OcakSıra

NoFasıl Açıklaması (İhracat) 2018 2019

Toplam

2019 2020

1 Mineral yakıtlar ve mineral yağlar 43.613 41.733 3.874 4.131

2 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler 12.568 13.368 752 1.913

3 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler 26.876 22.213 1.599 1.842

4 Demir ve çelik 18.594 15.050 1.161 1.371

5 Elektrikli makina ve cihazlar 17.285 15.453 1.149 1.334

Diğer 112.248 102.444 7.630 8.639

231.184 210.261 16.165 19.229

2019

Toplam

OcakSıra

NoFasıl Açıklaması (İthalat) 2018

Page 5: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

5

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.I.D. GTS Kapsamında Ülkelere Göre İhracat ve İthalat

GTS’ye göre en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İtalya ve İngiltere olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 415 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi

sırasıyla İtalya (889 milyon dolar) ve İngiltere (870 milyon dolar) izlemektedir.

Tablo 6: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) (GTS)

Grafik 2: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları (GTS)

GTS’ye göre en fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Rusya, Çin ve Almanya olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en fazla ithalat yapılan ülke Rusya (2 milyar 87 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla

Çin (1 milyar 886 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 349 milyon dolar) izlemektedir.

2019 2020Değişim

(%)

1 Almanya 17.347 16.640 -4,08 1.389 1.415 1,87

2 İtalya 9.994 9.740 -2,54 811 889 9,60

3 İngiltere 11.475 11.284 -1,66 957 870 -9,11

4 Irak 9.547 10.253 7,39 740 817 10,31

5 ABD 9.071 9.011 -0,66 674 746 10,56

Diğer 119.427 123.791 3,65 9.345 10.030 7,32

176.861 180.718 2,18 13.916 14.765 6,10

Değişim

(%)

Ocak

Toplam

Sıra

NoÜlke Adı (İhracat) 2018 2019

%10,0 %9,6

%5,8 %6,0%6,9

%5,9

% 0

% 2

% 4

% 6

% 8

% 10

% 12

2019 (Ocak) 2020 (Ocak)

Ge

ne

l İh

raca

t İç

ind

eki

Pay

(%

)

Almanya İtalya İngiltere

Page 6: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

6

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

Tablo 7: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) (GTS)

Grafik 3: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları (GTS)

I.I.E. GTS Kapsamında Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat

GTS’ye göre 2020 yılı Ocak ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli Deniz Yolu taşımacılığı

olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “ Deniz Yolu” ( 9

milyar 39 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” ( 4 milyar 442 milyon dolar) ve

“Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 45 milyon dolar) izlemektedir.

2019 2020Değişim

(%)

1 Rusya Federasyonu 22.711 23.117 1,79 1.759 2.087 18,63

2 Çin 21.506 19.129 -11,05 1.502 1.886 25,50

3 Almanya 21.535 19.261 -10,56 1.257 1.349 7,26

4 ABD 12.996 11.825 -9,01 757 1.268 67,41

5 Irak 1.631 2.678 64,19 62 1.137 1.742,06

Diğer 150.805 134.251 -10,98 10.827 11.503 6,24

231.184 210.261 -9,05 16.165 19.229 18,96

Sıra

NoÜlke Adı (İthalat) 2018 2019

Değişim

(%)

Ocak

Toplam

%10,9 %10,9

9,3% 9,8%

7,8%7,0%

% 0

% 2

% 4

% 6

% 8

% 10

% 12

2019 (Ocak) 2020 (Ocak)

Ge

ne

l İth

alat

İçi

nd

eki

Pay

(%

)

Rusya Federasyonu Çin Almanya

Page 7: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

7

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

Grafik 4: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (%) (GTS)

Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi de içermektedir.

GTS’ye göre 2020 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat

“Deniz Yolu” (11 milyar 524 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Kara Yolu” ulaşımı (2 milyar

936 milyon dolar) ve “ Hava Yolu” (3 milyar 290 milyon dolar) izlemektedir.

Grafik 5: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (%) (GTS)

Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi de içermektedir.

I.I.F. GTS Kapsamında Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat

2020 yılı Ocak ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal mukabili

ödeme” (9 milyar 139 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin ödeme” (1 milyar 821 milyon dolar)

ve “Vesaik mukabili ödeme” ( 1 milyar 611 milyon dolar) takip etmiştir.

61,8%

61,2%

29,4%

30,1%

7,1%

7,1%

0,5%

0,6%

1,2%

1,0%

0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0%

2019(Ocak)

2020(Ocak)

Diğer Demir Hava Kara Deniz

54,1%

59,9%

16,3%

15,3%

12,2%

17,1%

0,6%

0,8%

16,8%

6,9%

0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0%

2019(Ocak)

2020(Ocak)

Diğer Demir Hava Kara Deniz

Page 8: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

8

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

Tablo 8: Ödeme Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) (GTS)

2020 yılı Ocak ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Mal mukabili

ödeme” (11 milyar 498 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin ödeme” (4 milyar 269 milyon

dolar) ve “Bedelsiz ödeme” (977 milyon dolar) takip etmiştir.

Tablo 9: Ödeme Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) (GTS)

2019 2020Değişim

(%)

Mal mukabili ödeme 115.258 116.716 1,26 8.757 9.139 4,36

Peşin ödeme 18.121 22.777 25,70 1.613 1.821 12,87

Vesaik mukabili ödeme 22.726 21.202 -6,71 1.762 1.611 -8,61

Vadeli akreditif 2.545 2.394 -5,94 187 190 2,03

Bedelsiz 1.705 1.865 9,38 157 116 -26,18

Akreditif 10.452 11.064 5,86 1.035 862 -16,73

Diğer* 6.053 4.699 -22,37 405 1.026 153,27

TOPLAM 176.861 180.718 2,18 13.916 14.765 6,10*"Diğer": Bağl ı Muamele, Kabul Kredi l i Akrediti f, Kabul Kredi l i Vesaik Mukabi l i , Kabul Kredi l i

Mal Mukabi l i , Peşin Akrediti f ve Özel Hesap ödeme şeki l lerini içermektedir.

Ödeme Şekli (İhracat) 2018 2019Değişim

(%)

Ocak

2019 2020Değişim

(%)

Mal mukabili ödeme 126.069 130.159 3,24 10.350 11.498 11,09

Peşin ödeme 58.845 42.992 -26,94 3.204 4.269 33,27

Vesaik mukabili ödeme 7.601 6.119 -19,50 466 535 14,63

Vadeli akreditif 10.665 12.848 20,47 911 960 5,44

Bedelsiz 11.576 10.913 -5,73 671 977 45,61

Özel takas 4 1 -69,45 0 0

Akreditif 9.288 4.566 -50,84 357 361 1,27

Diğer* 7.138 2.664 -62,68 206 629 204,75

TOPLAM 231.184 210.261 -9,05 16.165 19.229 18,96

*"Diğer": Bağl ı Muamele, Kabul Kredi l i Akrediti f, Kabul Kredi l i Vesaik Mukabi l i , Kabul Kredi l i

Mal Mukabi l i , Peşin Akrediti f ve Özel Hesap ödeme şeki l lerini içermektedir.

Ödeme Şekli (İthalat) 2018 2019Değişim

(%)

Ocak

Page 9: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

9

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.II.A. ÖTS Kapsamında Genel İhracat ve İthalat

Ocak ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre % 5,53 oranında , ithalat ise % 18,23 oranında artmıştır.

2020 yılı Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre;

İhracat, %5,53 oranında artarak 13 milyar 909 milyon dolar,

İthalat, %18,23 oranında artarak 18 milyar 528 milyon dolar,

Dış ticaret hacmi, %12,43 oranında artarak 32 milyar 436 milyon,

İhracatın ithalatı karşılama oranı %75,1 olmuştur.

Tablo 10: ÖTS’ye Göre Dış Ticaret Verileri (Milyon Dolar)

Grafik 6: Aylara Göre Dış Ticaret Verileri

ÖTS kapsamında son 12 aylık dönemde,

• İhracat bir önceki döneme göre % 2,13 oranında artış ile 172 milyar 260 milyon dolar, ithalat ise %

5,36 oranında azalış ile 205 milyar 561 milyon dolar olmuştur.

• Dış ticaret hacmi bir önceki döneme göre % 2,08 oranında azalarak 377 milyar 822 milyon dolar olarak

gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 83,80 olmuştur.

I.II.B. ÖTS Kapsamında Geniş Ekonomik Grupların (GEG) Sınıflamasına Göre İhracat ve İthalat

2019 2020Değişim

(%)

İhracat 167.921 171.531 2,15 13.180 13.909 5,53

İthalat 223.047 202.705 -9,12 15.671 18.528 18,23

Dış Ticaret Hacmi 390.968 374.235 -4,28 28.850 32.436 12,43

Dış Ticaret Dengesi -55.126 -31.174 -43,45 -2.491 -4.619 85,41

İhr./ İth. Karşılama Oranı (%) 75,3 84,6 84,1 75,1

Dış Ticaret 2018 2019Değişim

(%)

Ocak

13.180 13.90915.67118.528

28.85032.436

-2.491-4.619-10.000

-5.000

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

2019 (Ocak) 2020 (Ocak)

Milyon Dolar

İhracat İthalat Dış Ticaret Hacmi Dış Ticaret Dengesi

Page 10: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

10

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

En fazla ihracat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır.

2020 yılı Ocak ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat incelendiğinde; en çok ihracat

“Hammadde (Ara mallar)” (6 milyar 629 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Tüketim

malları” ( 5 milyar 762 milyon dolar) ve “Yatırım (sermaye) malları” (1 milyar 458 milyon dolar) grupları takip

etmiştir.

Tablo 11: GEG Sınıflamasına Göre İhracat (Milyon Dolar) (ÖTS)

En fazla ithalat “Hammadde (Ara mallar)” grubundan yapılmıştır.

2020 yılı Ocak ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ithalat incelendiğinde; en çok ithalat

“Hammadde (Ara mallar)” (14 milyar 566 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla “Yatırım

(sermaye) malları” (2 milyar 267 milyon dolar) ve “Tüketim” (1 milyar 581 milyon dolar) grupları takip etmiştir.

Tablo 12: GEG Sınıflamasına Göre İthalat (Milyon Dolar) (ÖTS)

2019 2020Değişim

(%)

1 Yatırım (sermaye) malları 19.843 20.435 2,98 1.551 1.458 -5,96

2 Hammadde (ara mallar) 79.264 80.171 1,14 6.348 6.629 4,42

3 Tüketim malları 68.031 69.781 2,57 5.202 5.762 10,77

Diğer 783 1.144 46,17 79 60 -23,97

167.921 171.531 2,15 13.180 13.909 5,53

Ocak

Toplam

Sıra

NoSektör adı (İhracat) 2018 2019

Değişim

(%)

2019 2020Değişim

(%)

1 Yatırım (sermaye) malları 29.304 25.765 -12,08 1.613 2.267 40,51

2 Hammadde (ara mallar) 170.048 157.896 -7,15 12.660 14.566 15,06

3 Tüketim malları 22.878 18.493 -19,17 1.340 1.581 17,99

Diğer 817 550 -32,69 58 114 96,22

223.047 202.705 -9,12 15.671 18.528 18,23Toplam

Sıra

NoSektör adı (İthalat) 2018 2019

Değişim

(%)

Ocak

Page 11: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

11

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.II.C. ÖTS Kapsamında Fasıllara Göre İhracat ve İthalat

ÖTS’ye göre en fazla ihracat yapılan fasıl “Motorlu kara taşıtları” olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en çok ihraç edilen “Motorlu kara taşıtları” faslını (2 milyar 13 dolar), “Kazanlar,

makinalar” ( 1 milyar 275 dolar) ve “Demir ve çelik” ( 791 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir.

Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ihracat kalemi aşağıdaki tabloda görülmektedir.

Tablo 13: Fasıl Verilerine Göre İhracat (Milyon Dolar) (ÖTS)

ÖTS’ye göre en fazla ithalat yapılan fasıl “Mineral yakıtlar” olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en çok ithal edilen “Mineral yakıtlar” faslını ( 3 milyar 811 dolar), “Kıymetli veya yarı

kıymetli taşlar” ( 1 milyar 912 milyon dolar) ve “Kazanlar, makinalar” (1 milyar 798 milyon dolar) ithalatı takip

etmiştir.

Fasıllar düzeyinde en büyük 5 ithalat kalemi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Tablo 14: Fasıl Verilerine Göre İthalat (Milyon Dolar) (ÖTS)

2019 2020

1 Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğerkara taşıtları 26.758 26.175 1.964 2.013

2 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler 15.828 16.454 1.217 1.275

3 Demir ve çelik 11.546 9.939 931 791

4 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 9.042 9.089 716 748

5 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme 8.723 8.729 613 652

Diğer 96.023 101.144 7.738 8.431

167.921 171.531 13.180 13.909

OcakSıra

NoFasıl Açıklaması (İhracat) 2018 2019

Toplam

2019 2020

1 Mineral yakıtlar ve mineral yağlar 43.006 41.185 3.851 3.811

2 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler 12.557 13.312 751 1.912

3 Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler 25.770 21.525 1.609 1.798

4 Demir ve çelik 18.401 14.681 1.135 1.359

5 Elektrikli makina ve cihazlar 16.570 14.993 1.146 1.303

Diğer 106.744 97.009 7.179 8.345

223.047 202.705 15.671 18.528

Sıra

NoFasıl Açıklaması (İthalat) 2018 2019

Toplam

Ocak

Page 12: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

12

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.II.D. ÖTS Kapsamında Ülkelere Göre İhracat ve İthalat

ÖTS’ye göre en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, İtalya ve İngiltere olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya (1 milyar 312 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi

sırasıyla İtalya (850 milyon dolar) ve İngiltere (838 milyon dolar) izlemektedir.

Tablo 15: Ülkelere Göre İhracat (Milyon Dolar) (ÖTS)

Grafik 7: İhracatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları (ÖTS)

ÖTS’ye göre en fazla ithalat yapılan ülkeler sırasıyla Rusya, Almanya ve Çin olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında en fazla ithalat yapılan ülke Rusya (1 milyar 943 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla

Çin (1 milyar 808 milyon dolar) ve Almanya (1 milyar 326 milyon dolar) izlemektedir.

2019 2020Değişim

(%)

1 Almanya 16.137 15.435 -4,35 1.286 1.312 2,01

2 İtalya 9.560 9.300 -2,73 776 850 9,51

3 İngiltere 11.107 10.870 -2,13 928 838 -9,68

4 Irak 8.346 8.999 7,83 629 724 15,10

5 ABD 8.305 8.058 -2,97 616 651 5,59

Diğer 114.466 118.868 3,85 8.943 9.534 6,60

167.921 171.531 2,15 13.180 13.909 5,53

Değişim

(%)

Ocak

Toplam

Sıra

NoÜlke Adı (İhracat) 2018 2019

%9,8 %9,4

%5,9 %6,1%7,0

%6,0

% 0

% 2

% 4

% 6

% 8

% 10

% 12

2019 (Ocak) 2020 (Ocak)

Ge

ne

l İh

raca

t İç

ind

eki

Pay

(%

)

Almanya İtalya İngiltere

Page 13: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

13

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

Tablo 16: Ülkelere Göre İthalat (Milyon Dolar) (ÖTS)

Grafik 8: İthalatta İlk 3 Ülkenin Genel İçindeki Payları (ÖTS)

I.II.E. ÖTS Kapsamında Taşıma Şekillerine Göre İhracat ve İthalat

ÖTS’ye göre 2020 yılı Ocak ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli Deniz Yolu taşımacılığı

olmuştur.

2020 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat “Deniz Yolu” (8

milyar 646 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “ Kara Yolu” (4 milyar 35 milyon dolar) ve

“Hava Yolu” ulaşımı (1 milyar 22 milyon dolar) izlemektedir.

2019 2020Değişim

(%)

1 Rusya Federasyonu 21.990 22.454 2,11 1.709 1.943 13,72

2 Çin 20.719 18.497 -10,73 1.463 1.808 23,56

3 Almanya 20.407 17.976 -11,91 1.199 1.326 10,63

4 ABD 12.378 11.186 -9,63 696 1.168 67,67

5 Irak 1.420 2.518 77,24 53 1.120 2.017,29

Diğer 146.133 130.073 -10,99 10.551 11.163 5,80

223.047 202.705 -9,12 15.671 18.528 18,23

Sıra

NoÜlke Adı (İthalat) 2018 2019

Değişim

(%)

Ocak

Toplam

%10,9 %10,59,3% 9,8%

7,7% 7,2%

% 0

% 2

% 4

% 6

% 8

% 10

% 12

2019 (Ocak) 2020 (Ocak)

Ge

ne

l İth

alat

İçi

nd

eki

Pay

(%

)

Rusya Federasyonu Çin Almanya

Page 14: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

14

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

Grafik 9: Taşıma Şekillerine Göre İhracat (%) (ÖTS)

Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi de içermektedir.

ÖTS’ye göre 2020 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat

“Deniz Yolu” (11 milyar 110 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla “Hava Yolu” ulaşımı (3

milyar 264 milyon dolar) ve “Kara Yolu” (2 milyar 683 milyon dolar) izlemektedir.

Grafik 10: Taşıma Şekillerine Göre İthalat (%) (ÖTS)

Not: Diğer taşıma şekli, kendinden hareketli araçlar, boru hattı ve postayla göndermeyi de içermektedir.

I.II.F. ÖTS Kapsamında Ödeme Şekillerine Göre İhracat ve İthalat

2020 yılı Ocak ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ihracat “Mal mukabili

ödeme” (9 milyar 276 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin ödeme” (1 milyar 846 milyon dolar)

ve “Vesaik mukabili ödeme” (1 milyar 603 milyon dolar) takip etmiştir.

63,4%

62,2%

27,5%

29,0%

7,3%

7,4%

0,5%

0,7%

1,3%

0,8%

0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0%

2019(Ocak)

2020(Ocak)

Diğer Demir Hava Kara Deniz

54,4%

60,0%

15,3%

14,5%

12,5%

17,6%

0,6%

0,9%

17,1%

7,1%

0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0%

2019(Ocak)

2020(Ocak)

Diğer Demir Hava Kara Deniz

Page 15: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

15

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

Tablo 17: Ödeme Şekillerine Göre İhracat (Milyon Dolar) (ÖTS)

2020 yılı Ocak ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında; en çok ithalat “Mal mukabili

ödeme” (9 milyar 743 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini “Peşin ödeme” (5 milyar 672 milyon dolar)

ve “Bedelsiz” (906 milyon dolar) takip etmiştir.

Tablo 18: Ödeme Şekillerine Göre İthalat (Milyon Dolar) (ÖTS)

2019 2020Değişim

(%)

Mal mukabili ödeme 111.964 113.192 1,10 8.492 9.276 9,23

Peşin ödeme 17.537 22.215 26,67 1.569 1.846 17,64

Vesaik mukabili ödeme 22.460 20.899 -6,95 1.735 1.603 -7,63

Vadeli akreditif 2.530 2.374 -6,17 185 191 3,37

Bedelsiz 1.644 1.602 -2,58 151 112 -26,09

Akreditif 10.407 11.023 5,92 1.032 862 -16,48

Diğer* 1.378 227 -83,55 16 21 27,05

TOPLAM 167.921 171.531 2,15 13.180 13.909 5,53*"Diğer": Bağl ı Muamele, Kabul Kredi l i Akrediti f, Kabul Kredi l i Vesaik Mukabi l i , Kabul Kredi l i

Mal Mukabi l i , Peşin Akrediti f ve Özel Hesap ödeme şeki l lerini içermektedir.

Ödeme Şekli (İhracat) 2018 2019Değişim

(%)

Ocak

2019 2020Değişim

(%)

Mal mukabili ödeme 109.956 106.740 -2,92 8.645 9.743 12,71

Peşin ödeme 70.944 58.592 -17,41 4.286 5.672 32,35

Vesaik mukabili ödeme 7.755 6.814 -12,13 564 566 0,49

Vadeli akreditif 11.388 13.223 16,11 952 1.003 5,31

Bedelsiz 8.834 9.654 9,29 557 906 62,46

Akreditif 10.582 5.491 -48,11 453 428 -5,56

Diğer* 3.588 2.189 -38,99 214 210 -1,95

TOPLAM 223.047 202.705 -9,12 15.671 18.528 18,23

*"Diğer": Bağl ı Muamele, Kabul Kredi l i Akrediti f, Kabul Kredi l i Vesaik Mukabi l i , Kabul Kredi l i

Mal Mukabi l i , Peşin Akrediti f ve Özel Hesap ödeme şeki l lerini içermektedir.

Ödeme Şekli (İthalat) 2018 2019Değişim

(%)

Ocak

Page 16: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

16

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

I.II.G. ÖTS Kapsamında TL ile Beyan Edilen İhracat ve İthalat

Tablo 19: TL ile Yapılan Dış Ticaret

2020 yılı Ocak ayında milli paramızla ihracat işlemlerini gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 174’e yükselirken, aynı

dönemde milli paramızla ihracat yapan firma sayısı 6.404 olmuştur. Ayrıca, bu dönemde TL ile yapılan ihracat

geçen yılın aynı ayına göre % 10,71 artış göstermiştir.

2020 yılı Ocak ayında milli paramızla ithalat işlemlerini gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı 110’a yükselirken, aynı

dönemde milli paramızla ithalat yapan firma sayısı 992 olmuştur. Ayrıca, bu dönemde TL ile yapılan ithalat bir

önceki yılın aynı ayına göre % 27,56 oranında artmıştır.

II. GÜMRÜK VERGİLERİNE İLİŞKİN VERİLER

2020 yılı Ocak ayında 11,6 Milyar TL vergi Gümrük İdarelerince tahsil edildi.

Gümrük İdareleri tarafından 2019 yılı Aralık ayında 14 milyar 858 milyon TL, 2020 yılı Ocak ayında 11 milyar

551 milyon TL vergi tahsil edilmiştir. 2019 yılında ülkemiz vergi gelirleri toplamı 673 milyar 315 milyon TL

olup, Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı %23,01 olarak

gerçekleşmiştir.

Yıl Beyanname Türü Kıymet (Milyon TL) Ülke Sayısı Firma Sayısı

İhracat 3.978 167 6.084

İthalat 4.556 106 974

İhracat 4.404 174 6.404

İthalat 5.811 110 992

İhracat 10,71 4,19 5,26

İthalat 27,56 3,77 1,85

2019 (Ocak)

2020 (Ocak)

Değişim (%)

Page 17: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

17

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

III. ŞİRKET VERİLERİ

Tablo 20: Türlerine Göre Aktif Firma Sayıları

2019 yılı Aralık ayında toplam aktif firma sayısı 2.008.234 iken, 2020 yılı Ocak ayında 81.174 adet azalarak

1.927.060 olmuştur.

IV. HAL KAYIT SİSTEMİ VERİLERİ

Tablo 21: Hal Kayıt Sistemi Verileri

2020 yılı Ocak ayında Hal Kayıt Sistemine kayıtlı kişi sayısı 53.363, bildirim sayısı ise 15.518.404 ‘tür. Bu

dönemde, bir önceki yılın aynı ayına göre Hal Kayıt Sistemine kayıtlı kişi sayısında %7’lik artış, bildirim

sayısında da % 27’lik bir artış olmuştur.

Limited Şirket 849.262

Ticari İşletme 687.641

Şube 205.367

Anonim Şirket 140.478

Kooperatif 30.912

Kollektif Şirket 11.382

Komandit Şirket 2.018

Donatma İştiraki -

Toplam 1.927.060

Aktif Firma Türü

2019 2020Değişim

(%)

Hal Kayıt Sistemine Kayıtlı Kişi Sayısı 49.996 53.363 7%

Bildirim Sayısı 12.210.789 15.518.404 27%

Dönem

Ocak

Page 18: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

18

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

V. ESNAF, SANATKÂRLAR VE KOOPERATİFÇİLİK VERİLERİ

Tablo 22: Esnaf ve Sanatkâr Sayıları

2020 yılı Ocak ayında esnaf ve sanatkâr sayısı 1.804.702 iken, toplam işyeri sayısı ise 1.959.417 olmuştur.

Tablo 23: Kooperatif ve Ortak Sayıları

2020 yılı Ocak ayında Türkiye genelinde kooperatif sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,34 artarak

12.360’a ulaşmıştır. Aynı dönemde kooperatiflerin ortak sayısı ise 1.566.795 olmuştur.

Esnaf ve Sanatkarlar Sayı

Kadın 296.892

Erkek 1.507.810

Toplam 1.804.702

Esnaf ve Sanatkâr İşyeri Sayısı 1.959.417

2019 2020 Değişim (%)

Kooperatif Sayısı 11.961 12.360 3,3

Ortak Sayısı 1.563.280 1.566.795 0,2

DönemOcak

Page 19: ��Nisan Ay 1 B�lteni · 2020. 2. 3. · Title: ��Nisan Ay 1 B�lteni Author: Niyazi Albayrak Created Date: 2/1/2020 3:19:20 PM

19

T.C. TİCARET BAKANLIĞI

2020 YILI OCAK AYI VERİ BÜLTENİ

YASAL UYARI

Bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir kişi, kurum veya kuruluşa herhangi bir taahhüt

içermemekte olup, sadece bilgi amaçlıdır. Bültende yer alan bilgiler, kaynak gösterilmek suretiyle

yayımlanabilir; ancak bu bilgiler ticari amaçlarla kullanılamaz. Bültendeki bilgilerin telif ve diğer her türlü hakkı

Ticaret Bakanlığı’na aittir.

Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması

konusunda hiçbir taahhüt ve sorumluluk kabul etmez. Bültendeki bilgilerin yanlış veya eksik kullanımı veya

yorumlanması sonucunda Ticaret Bakanlığı’na hiçbir kusur veya sorumluluk yüklenemez. Tabloda yer alan

rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.

Ticaret Bakanlığı, Bültende yer alan bütün bilgileri ve tasarımı önceden bildirimde bulunmaksızın değiştirebilir

veya Bültenden kaldırabilir.