“Wij begeleiden u naar een betere leefstijl”

mei

201

1

2

Nij Smellinghe uitgebreid met nieuwe vleugel

Dialyse in Drachten

De zon op je huid

Minimaal invasieve chirurgie in Nij Smellinghe

Met aandacht. Dat voelt beter.

Voor patiënten en bezoekers van ziekenhuis Nij Smellinghe

Beste lezer, Voor u ligt de tweede editie van Nijs, het patiëntenmagazine van ziekenhuis Nij Smellinghe. Op onze eerste uitgave hebben we veel positieve reacties gekregen, ik hoop dan ook dat u dit nummer weer met veel plezier zult lezen.In deze editie besteden we aandacht aan een aantal zomerse onderwerpen. Onze dermatologen staan stil bij de gevaren van zonnen en de afdeling diëtetiek kweekt kruiden in de eigen tuin. Vanzelfsprekend bevat deze editie van Nijs een verhaal over onze schitterende nieuwe facilitaire vleugel en wordt het nieuwe dialysecentrum belicht.

Naast deze vernieuwingen ook aandacht voor zaken die we al doen of die onlangs verbeterd zijn. De minimaal invasieve chirurgie, de kijkoperaties, ontwik-kelen zich volop. Het Apotheek Service Punt verhoogt de medicatieveiligheid in het ziekenhuis en voor de wondzorg zijn er interessante ontwikkelingen binnen de keten van zorg.

Ik wens u veel leesplezier. C. Meijer MBADirecteur ziekenhuis Nij Smellinghe

Voorwoord

Nij Smellinghe is door Dr. Yep, de Michelingids voor de zorg, uitgeroepen tot beste ziekenhuis van Nederland. Dr. Yep maakte een top 30 op basis van het algemeen presteren van ziekenhuizen. Hierbij werden factoren als ziekteverzuim, transparantie en financieel presteren meegenomen. Op aandoeningsniveau wordt in de gids apart stilgestaan bij het medisch presteren van de Nederlandse ziekenhuizen. De ranglijsten zijn gepubliceerd in de Dr. Yep jaargids.

Nummer 1 van Nederland!

InhoudsopgaveVoorwoord 2Nij Smellinge uitgebreid met nieuwe vleugel 3 Dialyse in Drachten 4 De zon op je huid 6 Van diëtiek: Kruiden 8 Afdeling in beeld: De verloskamers 9 De preventiepoli: Patiënten begeleiden naar een betere leefstijl 10 Minimaal invasieve chirurgie in Nij Smellinghe 12 Van de afdeling fysiotherapie: Een fitte patiënt herstelt sneller 14 Ketenzorg: Transmurale wondzorg 16 Het Apotheek Service Punt 18 Onze specialisten 19

2 Nijs - mei 2011

Wie op het ziekenhuis afrijdt ziet meteen het nieuwe gedeelte. Het bestaat uit vier torens die met een gang met elkaar verbonden zijn. Aan de voorkant is een grote rode gevel opgetrokken die het gebouw een mooi aanzicht geeft. Deze opvallende gevel is niet alleen mooi, maar ook belang-rijk voor de isolatie. De gevel bestaat uit een 28cm dikke laag piepschuim met een dunne laag stucwerk er overheen.

In de nieuwe vleugel is sowieso veel rekening gehouden met isolatie en duurzaamheid. Folkert Brouwers, Manager Bedrijf, is blij met de warmte- en koudepomp. “Rondom het ziekenhuis zijn putten geboord van ongeveer 80 meter diep. De ene put is bedoeld om koud water op te pompen, de andere voor warm water. Door het rondpompen van dit water kunnen we het gebouw opwarmen en koelen. Dit bespaart ongeveer 20% in het energieverbruik. Het kost helemaal geen water, omdat het water weer teruggepompt wordt in de grond.”

In de nieuwe vleugelOp de begane grond van de vleugel is ruimte voor de polikliniek geriatrie, de Dokterswacht, de Poliklinische Apotheek Nij Smellinghe, Podotherapie Drachten en het nieuwe dialysecentrum (zie verderop in dit blad). De Poliklinische Apotheek is een nieuwe functie van Nij Smellinghe. De Poliklinische Apotheek, een samen-werking tussen Nij Smellinghe en apothekers in de regio, is altijd open. Ook tijdens kantooruren kunnen patiënten nu medicijnen afhalen bij het ziekenhuis.

met nieuwe vleugel

De kinderpoli, revalidatiegeneeskunde, plastische chirurgie en reumatologie hebben nu een nieuwe polikliniek op de eerste etage van de nieuwbouw. Daarnaast huurt de kinder- en jeugdpsychiatrie van GGZ Friesland (Kinnik) twee afdelingen in het gebouw. Op de bovenste twee etages is ruimte voor diverse ondersteunende afdelingen. P&O, de Dienst Informatisering en Automatisering, Bedrijf, Inkoop, Communicatie en Patiëntenvoorlichting en de ICT-instructieruimte hebben een nieuw onderkomen gekregen. Ook een aantal medisch ondersteunende diensten, zoals diëtetiek, geestelijke verzorging en maatschappelijk werk hebben een kantoor in de nieuwe vleugel.

Nij Smellinghe beschikt sinds eind 2010 over een geheel nieuwe vleugel. Het opvallende rode gebouw beschikt over 6000 vierkante meter extra ruimte voor het ziekenhuis. In de vleugel zijn diverse medische voorzieningen ondergebracht. Op de bovenste twee etages zijn kantoren gehuisvest. Daarom werden de bekende roodstenen zusterhuizen, die tot voor kort onderdak boden aan ondermeer de afdeling ICT, P&O en de administratie, na veertig jaar gesloopt.

Nij Smellinghe uitgebreid

De ontwikkelingen gaan altijd doorMet de uitbreiding is Nij Smellinghe weer klaar voor de toekomst, maar de volgende bouwprojecten zijn alweer gestart. Naast de herinrichting van het terrein, nu de zusterhuizen zijn afgebroken, wordt in het najaar ook gebouwd aan het behandelhuis, de spoed­eisende hulp en diverse poliklinieken.

3Met aandacht. Dat voelt beter.

Het Dialysecentrum Martini Ziekenhuis, locatie Drachten, is sinds begin dit jaar ondergebracht in een prachtige nieuwe locatie in Nij Smellinghe. De uitbreiding vervangt de tijdelijke locatie met ruimte voor maximaal 12 patiënten. In het nieuwe dialysecentrum zijn 9 stoelen, waardoor er in totaal plaats is voor 36 nierpatiënten. In een moderne, lichte ruimte kunnen patiënten op een zo aangenaam mogelijke manier de dialyse doorbrengen. Landa Arkema, hoofd van het dialysecentrum Martini Ziekenhuis, is dan ook erg blij met het nieuwe onderkomen. “We hebben in Drachten nu een volwaardig dialysecentrum waar de patiënten gedialyseerd kunnen worden in een mooie, frisse omgeving met het benodigde comfort.”

Dialyse in Drachten

Landa Arkema, hoofd van het dialysecentrum (links) Randi Hoekstra, zorgcoördinator van het dialysecentrum (rechts)

4 Nijs - mei 2011

Het dialysecentrum is onderdeel van het Martini Ziekenhuis en is het resul-taat van een uitstekende samenwerking tussen Nij Smellinghe en het Groninger ziekenhuis. “Het streven is om de dia-lysemogelijkheden zo dicht mogelijk bij de patiënt te krijgen. Door dialysecentra op te richten op verschillende plekken, lukt dat het beste”, legt Arkema uit. “Na de start van de samenwerking hebben we eerst enkele dialyseplaatsen op een tijdelijke plek in het ziekenhuis gehad. Nu de nieuwe vleugel van Nij Smellinghe klaar is, hebben we een mooi dialysecentrum erbij.”

“Nieuw is de mogelijkheid om patiënten die in bed liggen, te dialyseren”CapaciteitRandi Hoekstra, zorgcoördinator van het dialysecentrum, voorziet een groei in het aantal dialysepatiënten. “We hebben op dit moment twee dialysegroepen die elk drie keer per week komen voor dialyse. De ene groep bestaat uit acht patiënten, de andere uit zes. In principe hebben we ruimte voor maximaal vier groepen van negen patiënten, maar dat bouwen we langzaam op. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat we meteen door de capaciteit heen zijn.” Sinds de in-gebruikname van de nieuwbouw is de groep al wel gegroeid. “We hebben nu 14 tot 15 patiënten, terwijl we voorheen

ruimte hadden voor twaalf. Het is dus wel duidelijk dat de uitbreiding een goede zet is geweest.” Naar verwach-ting zal de groei wel doorzetten. “Er komen steeds meer mensen met nier-problemen, mede door de vergrijzing. Dat zien we op al onze locaties. Als er weer een aantal patiënten bij komen kunnen we een extra groep starten.”

Dialyse op locatiePatiënten die gedialyseerd moeten worden, komen de eerste paar keer in Groningen, omdat daar meer controle en meer personeel aanwezig is. “Bij de eerste paar keer dialyseren moet de patiënt goed in de gaten gehouden worden. In het Martini Ziekenhuis heb-ben we daar de mogelijkheden voor. Als alles goed geregeld is dan kan de patiënt vanaf dan iedere keer in Drachten dialyseren.” Ook de nefro-loog, de arts die gespecialiseerd is in de nieren, komt in Drachten. “Nefroloog Wilbert Janssen uit Groningen is op maandag aanwezig in Drachten, op de andere dagen is Roelant van Eps, internist-nefroloog in Drachten altijd aanwezig voor consulten en vragen.”Nieuw is ook de mogelijkheid om patiënten die in bed liggen, te dialy-seren. “Dat kon in de vorige locatie

Wat is dialyse?Hemodialyse (HD) is een vorm van niervervangende behandeling, waarbij een dialysemachine met een kunstnier wordt gebruikt. Deze machine pompt het te zuiveren bloed door een kunstnier die volledig is opgebouwd uit halfdoorlaatbare membramen, de filters van de kunstnier. Door de kunstnier stroomt ook water, dat op een speciale manier is behandeld. Dit water wordt dialysaat genoemd. In de kunstnier zijn bloed en dialysaat alleen door het membraam van elkaar gescheiden. Afvalstoffen zoals ureum worden op deze manier uitgescheiden. Ook overtollig vocht kan aan het lichaam worden onttrokken.Als de nierfunctie niet meer herstelt, blijven patiënten hun leven lang afhankelijk van hemodialyse. We spreken dan van chronische hemodialyse. Voor hen betekent dit dat zij 3 keer per week gedurende 3 tot 4 uur aan een dialysemachine liggen.

Dialysecentrum Martini Ziekenhuis

Het Dialysecentrum Martini Ziekenhuis beschikt over drie locaties. In het Martini Ziekenhuis zelf is de grootste locatie, die op dit moment nieuw gebouwd wordt. Daarnaast is er een locatie in Assen, in samen­werking met Dialysecentrum Groningen, en de nieuwe locatie in Drachten.

niet, omdat daar geen ruimte was”, vertelt Randi. “We hebben nu twee plaatsen waar de patiënt met bed en al kan komen. Dat betekent dat patiënten die opgenomen moeten worden, nu ook in Drachten kunnen blijven. Vroeger was het zo dat, als iemand bijvoorbeeld een heup brak, dan opeens naar het Martini Ziekenhuis moest vanwege de dialyse, terwijl de heup operatie prima in Drachten kon plaatsvinden. Dit is een mooie verbetering in de zorg voor patiënten, die graag dicht bij huis blijven.”

“De patiënten kunnen gedialyseerd worden in een mooie, frisse omgeving met het benodigde comfort”

5Met aandacht. Dat voelt beter.

De zon op je huid

Chantal Theunissen is dermatoloog in Nij Smellinghe en wijst op de gevaren van de zon. “Het is natuurlijk heerlijk om in de zon te zitten, maar je moet er wel mee oppassen. Helemaal als er een beetje wind is, dan merk je soms niet hoe erg de zon op je huid brandt. Dan kom je er pas ’s avonds achter hoe erg je verbrand bent.” Verbrande huid is een acute vorm van schade door de zon, maar sommige aandoeningen ontdek je niet meteen. “Door overmatige blootstelling aan de zon zijn op de lange termijn twee seri-euze gevolgen mogelijk. De ene is de vroegtijdige veroude-ring van de huid waardoor de huid minder elastisch wordt en droog aanvoelt. Dit is vooral een heel onprettig gevolg. Een ernstig gevolg van overmatige blootstelling aan de zon, is huidkanker.”

Vormen van huidkankerEr bestaan meerdere vormen van huidkanker. Het basaal-celcarcinoom, het plaveiselcelcarcinoom en het melanoom. Het basaalcelcarcinoom komt het vaakst voor, meer dan 80% van alle huidkanker bestaat uit deze vorm. Dit is een vorm van kanker die niet kan uitzaaien, maar wel lokaal kan

doorgroeien. Meer ernstig is de minder voorkomende vorm, het plaveiselcel carcinoom. Dit is een vorm van huidkanker die wel kan uitzaaien en daardoor ernstige gevolgen kan hebben. De ruwe plekjes die door zonlicht kunnen ontstaan en veel voorkomen bij mensen die zich overmatig aan zon-licht blootstellen, worden actinische keratosen genoemd. Deze plekjes kunnen soms voorlopers van deze vorm van huidkanker zijn. “Het is niet bekend of er een verband is tussen de beide vormen van huidkanker, maar dit wordt door veel onderzoekers wel vermoed. Het is dus zeker zaak om voorzichtig te zijn in de zon en te voorkomen dat der-gelijke plekjes ontstaan.”

Het melanoom (kwaadaardige moedervlek) is eveneens een minder vaak voorkomende vorm van huidkanker waarbij uitzaaiingen kunnen optreden. Bij vroegtijdige behandeling is ook bij deze vorm het vooruitzicht gunstig. Bij deze vorm van kanker heeft vooral een verbranding met blaarvorming op jonge leeftijd een ongunstige invloed. Als dit zich op jonge leeftijd voordoet, is het risico op het ontstaan van een melanoom op latere leeftijd vergroot.

Het wordt weer zomer, de tijd van lange dagen, mooi weer en heerlijk buiten zijn. Voor veel mensen is het in de zomer een genot om in de zon te liggen of buiten bezig te zijn. Genieten van de zon is prima, maar de zon brengt ook gevaren met zich mee. Ieder jaar constateren de dermatologen van Nij Smellinghe weer bij mensen ernstige huid-aandoeningen door de zon, soms acuut: zoals ernstige zonnebrand, maar soms ook gevolgen op de lange termijn, waarvan huidkanker het meest ernstige voorbeeld is.

6 Nijs - mei 2011

"Meestal zal een verandering van de huid niet direct op huidkanker duiden”, legt de dermatoloog uit. “Wondjes, splinters, ontstoken haar-tjes of krabplekjes komen veel voor en verdwijnen vanzelf weer. Het proces van huidkanker verloopt geleidelijk en het is dus belangrijk om in de gaten te houden hoe een plekje verandert. Houd een verandering drie weken rustig in de gaten, als het plekje blijft veranderen, neem dan contact op met je huisarts.”

Er zijn een aantal veranderingen die zouden kunnen wijzen op huidkanker. Het kan natuurlijk ook iets heel anders zijn, maar het is raadzaam om bij onderstaande veranderingen contact op te nemen met je huisarts.

Plekje dat niet overgaatAls iemand van middelbare leeftijd een plekje heeft waarop steeds weer een korstje komt, kan dat wijzen op kwaad-

aardigheid. Ook een zweertje dat niet geneest, is reden voor een bezoek aan uw huisarts.

Een groeiende moedervlekDé reden om een arts te raadplegen is een nieuwe groeiende moedervlek of een bestaande moedervlek die van kleur of vorm is veranderd of in grootte is toegenomen. Dit geldt vooral voor volwassenen, omdat kinderen sowieso nog nieuwe (en dus groeiende) moeder-vlekken krijgen. Het kan bijvoorbeeld een moedervlek zijn die donkerder is geworden of waarin verschillende kleu-ren zijn ontstaan, of een moedervlek die onregelmatige contouren (grillige rand) heeft gekregen. Een melanoom kan er een enkele keer ook uitzien als een bruin-zwart of zwart bultje. Soms is een melanoom deels of geheel pigmentloos (wit-roze) en daardoor moeilijk als zodanig te herkennen. Een melanoom kan in een vroeg stadium jeuk veroorzaken. In een later stadium

treden soms pijn of bloeding op, of ontstaat op die plaats een zweer. Eventuele uitzaaiing van een me-lanoom gaat voornamelijk via de lymf ebanen in de huid. De lymfebanen monden uit in lymfeklieren. De lym-feklier waar de eventuele uitzaaiing het eerst terechtkomt wordt de schild-wachtklier genoemd. Vermoedelijk worden pas daarna de overige nabij-gelegen lymfeklieren (in de lymfeklier 'stations' van oksels, liezen en hals) aangedaan. Wanneer een lymfeklier een uitzaaiing bevat, is deze dikwijls voelbaar als een stevig bolletje onder de huid van 2-3 cm doorsnede. Ga zonder uitstel naar de huisarts. Dit is de enige vorm van huidkanker die haast heeft!

Verschillende kleurenTwee of meer verschillende kleuren binnen één plek is een teken van kwaadaardigheid.

Natuurlijk komt iedereen in de zomer in aanraking met zonlicht. Verstandig zonnen is ook zeker niet schadelijk. Mensen met een licht huidtype verbranden sneller dan de donkere types. De mensen met lichtere huidtypes moeten om die reden ook een hogere factor zonnebrandcrème gebruiken en vaker smeren.

Kijk voor meer informatie over de gevaren van de zon en huidkanker op: www.nijsmellinghe.nl (bescherm­je­huidpoli)

Hoe herken je huidkanker?

Voor iedereen geldt eigenlijk het volgende:- Geniet van de zon, maar voorkom overmatige bloot-

stelling en verbranding- Bescherm hoofd, oren, nek en ogen. Dit kan bijvoorbeeld

met een hoed of een goede UV-werende zonnebril- Smeer onbedekte huid altijd in met een anti-zonnebrand-

middel (met UVA- en UVB-bescherming), met een goede beschermingsfactor (naar huidtype). Smeer royaal en herhaal dit na twee uur (of vaker bij sterke transpiratie of na het zwemmen)

- Ga niet zonnebaden op het heetst van de dag. Tussen 12.00 en 15.00 uur is de zon het sterkst en is de straling het meest schadelijk

- Laat de huid geleidelijk wennen aan de zon- Pas op met jonge kinderen en baby’s. Baby’s onder

de één jaar moeten uit de directe zon gehouden worden. Jongeren tot 18 jaar moeten extra voorzichtig zijn, omdat de huid nog in ontwikkeling is

- Houd de zonkracht in de gaten, deze wordt dagelijks vermeld op de website van het KNMI.

bruin, zwart roze-wit

lichtbruin, donkerbruin

zwart, rood

zwart, wit-roze, bruin

Verstandig zonnen

7Met aandacht. Dat voelt beter.

Kruiden

In elke tuin of op elk balkon is wel een plaatsje te vinden voor het planten van een paar polletjes kruiden. U heeft ze dan altijd bij de hand en u kunt van uw favoriete soorten een wintervoorraad in de diepvries aanleggen. Veel verse kruiden zijn in zakjes verpakt te koop in de koeling bij de grote supermarkten. Rol verse kruiden in een vochtig velletje keukenpapier en bewaar ze in de groentelade van de koelkast. Bieslook, dille, kervel en koriander zijn op deze manier enige dagen houd-baar. De wat meer stevige kruidsoorten zoals peterselie, selderij, tijm en rozemarijn, blijven zo zeker een week goed. Alleen basilicum bewaar je op een koele plaats buiten de koelkast. Natuurlijk zijn tuinkruiden ook diepgevroren en gedroogd te koop, maar wie uitsluitend gedroogde tuinkrui-den gebruikt, mist veel. Gedroogde kruiden verliezen op den duur hun geur en smaak. Na een maand of zes kunt u ze beter vervangen; koop dus geen grote voorraad. U heeft van gedroogde kruiden minder nodig dan van verse kruiden.

Een­ of meerjarige kruidenKruiden als basilicum, bonenkruid, borage (komkommer-kruid), dille, kervel, marjolein, oregano, peterselie en selderij zijn eenjarig. Ze sterven af na een jaar. Bieslook, citroen-melisse, dragon, lavas (maggiplant), rozemarijn en tijm zijn overblijvende kruiden. De meeste tuincentra hebben in het voorjaar een uitgebreide sortering een- en meerjarige tuinkruiden. Verse kruiden kunt u beter niet snijden. Het sap trekt dan in de snijplank. Het is beter om de kruiden met een schaar te knippen boven een kopje.

De lente en de zomer zijn seizoenen die ons uitnodigen weer actief te worden in de tuin of op het balkon. Een mooie periode om in de tuin ook zelf kruiden te gaan kweken. Kruiden en specerijen geven kleur, geur en smaak aan al uw gerechten. Daardoor worden deze gerechten makkelij-ker zonder toevoeging van zout bereid.

Kruiden zijn natuurlijk ook prima te combineren. Een tip voor beginners: gebruik in principe niet meer dan drie kruiden tegelijk. Zeker als het om sterk aromatische kruiden gaat zoals rozemarijn, tijm, salie en oregano.

Enkele voorbeelden van kruidencombinatiesSelderij, peterselie en bieslook (met knoflook)Bij gekookte aardappelen, in aardappelpuree, salades, bouillon/soep en groente- of vissaus.

Oregano, tijm en peterselie (met knoflook)Bij bonensalade, kaasgerechten en pizza.

Oregano, basilicum en peterselieBij pasta, pizza en omelet.

Dille, dragon en bieslookBij dressings en bij sauzen voor vis of kip.

Basilicum, peterselie en bieslook (en eventueel knoflook)Bij pastagerechten, tomatensalades, soep en kruidenboter.

Soep met minder zoutSoep die u kant-en-klaar koopt of soep uit een pakje bevat veel zout (natrium). U kunt de soep met minder zout (natrium) klaarmaken door een dubbele hoeveelheid water toe te voegen. Maak de soep op smaak met extra bindmiddel (rijst, vermicelli), stukjes groenten en verse groene tuinkruiden.

8 Nijs - mei 2011

Van diëtetiek

In de verloskamers van Nij Smellinghe worden dagelijks kinderen geboren. Zowel bevallingen onder begeleiding van een klinisch verloskundige of een gynaecoloog, als zogenaamde poliklinische bevallingen, onder begeleiding van de eigen eerstelijns verloskundige of huisarts. Nij Smellinghe beschikt over vier ruime verloskamers en er is altijd een klinisch verloskundige aanwezig. Daarnaast draaien de gynaecologen bereikbaarheidsdiensten, zodat er altijd binnen korte tijd een gynaecoloog aanwezig kan zijn in het geval van complicaties.

Informatieavond

Om de aankomende ouders goed voor te bereiden, worden in Nij Smellinghe ook voorlichtingen gegeven over de bevalling. Iedere laatste dinsdag van de maand is er een informatieavond voor zwangere vrouwen en hun partner. Als de situatie op de afdeling het toelaat kan dan ook de verloskamer bekeken worden.

Aanmelden kan telefonisch via 0512 58 85 20.

De verloskamers

Ciska Linders is hoofd van de verlos-kamers, ze legt uit dat deze kamers voor iedereen beschikbaar zijn. “In het ziekenhuis zelf, de tweede lijn zoals we dat noemen, vinden de beval-lingen plaats onder begeleiding van onze klinisch verloskundigen. Deze verloskundigen zijn in dienst van het ziekenhuis en begeleiden bevallingen als daar aanleiding voor is. Er is altijd een gynaecoloog op de achterhand aanwezig voor het geval dat er compli-caties optreden. De gynaecoloog kan ook, bijvoorbeeld ’s nachts, altijd vanaf thuis inloggen om even mee te kijken naar bijvoorbeeld de hartslag van het kindje in de buik.”

Veilig gevoelDe verloskamers zijn ook beschik-baar voor mensen die graag in het ziekenhuis willen bevallen, maar daar geen medische indicatie voor hebben. “Steeds meer mensen geeft het een veilig gevoel om in het ziekenhuis te bevallen. Dat kan dan onder begelei-ding van de eigen verloskundige of huisarts. Als alles goed verloopt komt er geen extra medische ondersteuning vanuit het ziekenhuis aan te pas, maar mocht er onverhoopt iets misgaan, dan is extra hulp altijd in de buurt.”

De verloskamers zijn een heel bijzon-dere afdeling van het ziekenhuis, waar geluk en verdriet dichtbij elkaar liggen. “Gelukkig gaan de meeste bevallingen goed, dan zie je de kersverse ouders dolgelukkig het ziekenhuis verlaten. Maar helaas is er altijd een kans op complicaties. Daarom beschikken we over de modernste apparatuur en heb-ben we één speciale kamer waar een kind op gang geholpen kan worden. Dit kan bijvoorbeeld met een beetje extra zuurstof, maar indien nodig hebben we ook mogelijkheden om een kind te reanimeren.”

De verloskamers zelf zijn zo ingericht dat er een ontspannen sfeer hangt. Er zijn mooie plafondschilderingen en er is ruimte voor de kraamvrouw en partner om rustig te zitten of te liggen. “We beschikken ook over een bub-belbad voor extra ontspanning. Soms duurt een bevalling erg lang en dan is een ontspannend bad erg fijn voor de zwangere.”

Ciska Linders, hoofd van de verloskamers

“Steeds meer mensen geeft het een veilig gevoel om in het zieken huis te bevallen”

9Met aandacht. Dat voelt beter.

Afdeling in beeld

Nij Smellinghe beschikt sinds 2010 over een Multidisciplinair Vasculair Centrum. Een samenwerking tussen diverse afdelingen die te maken hebben met vaatproblemen bij patiënten. Een belangrijk onderdeel van dit Centrum is de Vasculaire Preventiepoli. Op deze polikliniek worden patiënten gezien met vaatproblemen. De verpleegkundigen op de preventiepoli helpen de patiënt bij het verlagen van risicofactoren door o.a. het aanpassen van de leefstijl om in de toekomst nieuwe vaatproblemen te voorkomen.

De preventiepoli:

patiënten begeleiden naar een betere leefstijl

Swopkje de Jong (links)Judith de Weerd (rechts)

10 Nijs - mei 2011

Samenspraak met de patiëntBelangrijk bij de preventiepoli is de eigen inzet van de patiënt. “We kunnen, en willen, de patiënt niet dwingen. Maar door de juiste begeleiding en het verhogen van de motivatie helpen we iemand op weg naar een betere levens-stijl. Dit kan bijvoorbeeld door te adviseren om meer te gaan sporten, te stoppen met roken, te praten over stress-factoren of aandacht te hebben voor het eetpatroon. Wij kunnen daarvoor ook weer doorverwijzen naar de diëtisten, rookstoppoli of fysiotherapie.” Altijd is samenspraak met de patiënt over het in te zetten beleid. “Wij kunnen adviseren om meer te bewegen, maar dat moet de patiënt zelf doen. We kunnen er wel over praten en uitleggen waarom het zo belangrijk is. Daardoor helpen we iemand over de drempel heen om toch te gaan sporten, voor de eigen gezondheid. Want niemand wil toch weer terug komen in het ziekenhuis met nieuwe vaatproblemen? Om de motivatie te vergroten maken wij gebruik van de ‘Motivational Interview’ techniek.”

"Persoonlijke aandacht en laagdrempeligheid zijn aspecten die de patiënt bijzonder waarderen"

Bijzondere waarderingDe preventiepoli draait nu ruim een jaar en Judith en Swopkje hebben veel positieve ervaringen. “Nu we bijna een jaar gedraaid hebben, kunnen we zeggen hoe de patiënten deze nieuwe aanpak ervaren. De persoonlijke aandacht en de laagdrempeligheid zijn aspecten die de patiënt bijzonder waarderen.” Het bezoeken van een ziekenhuis is voor een patiënt altijd spannend, maar door de tijd die de verpleeg-kundig specialisten nemen voor de patiënt, zijn de ervarin-gen positief. “Wij merken dat de bezoeken aan de verpleeg-kundige over het algemeen heel ontspannen verlopen. Wij als verpleegkundigen kunnen meer tijd uittrekken voor de patiënt in vergelijking met de specialist. Ook merken we dat de patiënten heel betrokken reageren op de leefstijladviezen die we met hen bespreken en beter gemotiveerd zijn voor veranderingen.”

Op de preventiepoli werken twee verpleegkundig speciali-sten in opleiding. Judith de Weerd en Swopkje de Jong zijn beiden vanaf het begin betrokken bij de opzet van de poli. Medisch leider van de preventiepoli is Cees Kroon, internist vasculaire geneeskunde. “De patiënt wordt, nadat hij door een andere specialist naar ons is doorverwezen, in een combinatie afspraak gezien door ons en door de internist. Wij hebben een uitgebreid gesprek met de patiënt om in kaart te brengen hoe de risico’s op nieuwe vaatproblemen beperkt kunnen worden.” Verwijzing naar de preventiepoli kan vanuit alle specialismen in Nij Smellinghe. “De afdelin-gen cardiologie, chirurgie, interne geneeskunde, neurologie en interventieradiologie komen de meeste vaatproblemen tegen, maar iedere specialist die vaatlijden constateert en behandelt, kan de patiënt daarna naar ons doorverwijzen.”

Drachtster VaatdagHet Multidisciplinair Vasculair Team van ziekenhuis Nij Smellinghe or­ganiseerde in januari de eerste Drachtster Vaatdag. Deze Vaatdag bestond uit drie drukbezochte onderdelen. De uitgebreide informatiemarkt werd bezocht door circa 300 patiënten die allerhande informatie kregen over vaatziekten, het voorkomen van vaatproblemen en de diverse behandelin­gen in Nij Smellinghe.

In de avonduren waren er symposia voor verpleegkundigen, specialisten en huisartsen waarbij diverse nationaal bekende sprekers uitleg gaven over de nieuwste ontwikkeling op het gebied van de vasculaire zorg.Met aandacht. Dat voelt beter.

Drachtster vaatdag

Uitnodiging

Multidisciplinair Vasculair Symposium

Woensdag 26 januari 2011

"Om de motivatie te vergroten gebruiken wij de ‘Motivational Interview’ techniek”

Op de polikliniek“Als verpleegkundig specialist werken wij beiden op de vasculaire preventiepoli en op de vaatchirurgische poli. Het voordeel hiervan is dat wij deze categorie hoog risico patiënten in het hele zorgtraject kunnen volgen en voor de patiënt een vertrouwd gezicht worden.”De verpleegkundigen benadrukken dat de preventiepoli doet aan zogenaamde secundaire preventie. “Wij komen pas in actie bij patiënten die al vaatproblemen hebben of hebben gehad. We behandelen dan ook alleen patiënten die doorverwezen zijn vanuit het ziekenhuis. Er kan niet rechtstreeks naar ons verwezen worden door de huisarts.” De preventiepoli houdt zich vooral bezig met het verlagen van het risico op nieuwe vaatproblemen door het aanpassen van de medicatie en leefstijlveranderingen. “Voorafgaand aan het bezoek wordt er bloed geprikt, een hartfilmpje gemaakt en vult de patiënt een vragenlijst in. Aan de hand van deze gegevens stellen wij een risicoprofiel op. We kijken waar de mogelijke risico’s zitten en wat de patiënt kan doen deze risico’s zo laag mogelijk te houden.”

11Met aandacht. Dat voelt beter.

Daarom is het nodig dat er goede camera’s en belichting zijn en dat de schermen een scherp beeld laten zien.” Deze nieuwe apparatuur betekent dat er veel meer controles worden gedaan om de goede werking te garanderen. “De apparatuur is essentieel bij de operaties, we moeten zeker weten dat ze werken.”

Kleiner en fijnerMinimaal invasieve chirurgie vraagt ook vaardigheden van de medisch spe-cialist. In feite moet deze van een ‘plat’ beeld op het scherm een 3D-beeld maken. De diepte die op het scherm niet aanwezig is, moet goed ingeschat worden. “De operatie is veel preciezer en het materiaal is kleiner en fijner. Bijvoorbeeld het doorsnijden van een bloedvat moet zorgvuldig gebeuren. Je moet heel alert zijn dat de appara-tuur op de juiste plek aanwezig is, dit vereist een uitstekende oog-hand-coördinatie van de operateur.”

Steeds meer operaties in de zieken huizen worden uitgevoerd door middel van een zogenaamde kijkoperatie. Deze ‘minimaal invasieve chirurgie’ is ook in Nij Smellinghe volop in ontwikkeling. Ondermeer de urologen, orthopeden, chirurgen en gynaecologen doen een groot aantal van hun ingrepen endoscopisch. Hierdoor heeft de patiënt minder kans op infecties en zijn de littekens na de operatie minimaal wat leidt tot een snellere mobiliteit van de patiënt.

Minimaalinvasieve chirurgie

Veiligheid staat vooropOefening baart kunst, dat geldt zeker voor de endoscopische ingrepen. Daarom zijn in Nij Smellinghe goede afspraken gemaakt over het aantal ingrepen dat een specialist minimaal moet doen. Daar spreken de specialis-ten elkaar ook op aan. “We doen alles om fouten te voorkomen. Sommige ingrepen worden daarom maar door één specialist gedaan, omdat deze zich er het meest in heeft bekwaamd. Per ingreep is er een minimum aantal dat jaarlijks gedaan moet worden om bekwaam te blijven. Als we dit aantal niet halen, dan moeten we besluiten deze ingreep niet meer te doen, want kwaliteit en veiligheid staan voorop.”

“De voordelen van minimaal invasieve chirurgie zijn groot”

in Nij Smellinghe

In Nij Smellinghe houdt een speciale commissie zich bezig met de ontwik-kelingen op het gebied van de kijkope-raties. Johan Beugeling, hoofd van de Operatiekamers (OK), is voorzitter van deze commissie. Met name op het gebied van materiaal en scholing komt er veel bij kijken. “Om endoscopisch te kunnen opereren is meer nodig qua techniek dan bij een traditionele ingreep. De operateur werkt in principe zonder direct zicht op wat hij doet.

12 Nijs - mei 2011

VoordelenDe voordelen van minimaal invasieve chirurgie zijn groot. Zo heeft de patiënt slechts drie kleine littekens, terwijl bij-voorbeeld bij buikoperaties er anders een grote snee gemaakt wordt. Met de komst van het elektronisch patiënten-dossier komen er meer voordelen. “De film die tijdens de operatie ge-maakt kan worden, wordt toegevoegd aan het dossier. Dan kan later nog teruggekeken worden wat er is gebeurd en hoe de aandoening er uit zag. Dit kan belangrijk zijn bij het bekijken van de resultaten van de operatie, maar ook om de patiënt inzicht te geven in wat er is gebeurd.” Bij bepaalde ope-raties, waarbij verdoving door middel van een ruggeprik plaatsvindt, kan de patiënt zelfs meekijken met de opera-tie. Na de aanleg van de complete digi-tale structuur in 2011 kunnen beelden van de operatie op elke computer in Nij Smellinghe bekeken worden door de medisch specialist. De specialist kan zo bijvoorbeeld op afstand een collega mee laten kijken en vragen om advies of second opinion.

Endoscopische chirurgieChirurgische procedures waarbij een kijkinstrument wordt ingebracht via een natuurlijke lichaamsopening of door een aangebrachte opening in de huid (huidincisie).

Met endoscopische chirurgie kunnen verschillende operaties plaatsvinden zonder dat een grote snee in de huid moet worden aangebracht. Een endoscoop is een slang- of buisvormig kijkinstrument met een lichtje erin. In de meeste endoscopen zit een miniatuur camera gebouwd. Afhankelijk van de plaats waar de operatie moet gebeuren, worden ze het lichaam binnengebracht via een bestaande opening, zoals de anus, of door een aangebrachte incisie in de huid. Endoscopische chirurgie door een huidincisie wordt vaak aangeduid met minimaal invasieve chirur-gie operatie. Dit wordt toegepast om de binnenkant van lichaamsholten zichtbaar te maken, rechtstreeks door de endoscoop of via een scherm.

Via een endoscoop kan een arts een bepaalde behan-deling uitvoeren, kijken wat er aan de hand is of een monster nemen van het weefsel ter plekke. Kleine instrumenten zoals tangen en scharen worden naar het operatiegebied gebracht door weer andere incisies in de huid of via extra buisjes die langs de endoscoop liggen. Die instrumentjes worden bediend door de chirurg, die daarbij door de endoscoop of op een scherm kan zien wat hij doet.

Omdat bij endoscopische chirurgie geen of maar zeer kleine incisies worden gemaakt, zijn de zie-kenhuisopname en de herstelperiode korter dan bij open chirurgie. Het bloedverlies uit eventuele kleine operatiewonden is minimaal. De wondjes genezen daardoor sneller en lopen minder risico geïnfecteerd te raken dan de grote incisies die bij open chirurgie nodig zijn.

“Bij bepaalde operaties kan de patiënt zelfs meekijken!”

13Met aandacht. Dat voelt beter.

Voor ieder mens is een actieve leefstijl en dagelijkse beweging belangrijk. Maar helemaal een medische behandeling of een opname in het ziekenhuis vraagt veel van een patiënt. Daarom is het belangrijk dat mensen voor een geplande opname zo fit mogelijk het ziekenhuis ingaan. Want een gezond en fit lichaam herstelt vaak sneller dan iemand die minder fit is.

Een fitte patiënt herstelt sneller

Onze maatschappij probeert mensen steeds bewuster te maken van het feit dat bewegen belangrijk is. “Door iedere dag minimaal 30 minuten te bewegen, houd je de kwaliteit van leven hoog.” Kwaliteit van leven is niet alleen het aantal stappen dat iemand kan zetten gedurende een bepaalde tijd, maar ook hoe deze stappen door diegene worden ervaren.

Jongere mensen stellen andere eisen aan de kwaliteit van leven dan oudere mensen. Zij bewegen zich nog actief op de arbeidsmarkt, zijn druk met sociale bezigheden en als ont-spanning wordt vaak nog gesport. De dagelijkse beweging gaat geruisloos en vindt automatisch plaats. Gedurende het verouderingsproces worden bepaalde functies zoals balans, kracht en uithoudingsvermogen minder. De kans op ongelukjes en inactiviteit neemt toe met het risico dat de dagelijkse beweging, die zo belangrijk is, niet gehaald wordt.

Bewegen voor een ziekenhuisopnameInmiddels vertelt ook de literatuur ons dat trainen voor een ingreep of opname een positief effect heeft. Een getraind lichaam vermindert de kans op complicaties bij de operatie en bevordert een spoedig herstel. Een interessant voorbeeld hiervan is een traject in het Utrechts Medisch Centrum. Hier worden patiënten, die een open hartoperatie moeten ondergaan, voor de operatie getraind. Minimaal twee weken voor de operatie krijgen de patiënten intensieve training van de inademingsspieren. De kans op longcomplicaties na de operatie wordt op deze manier kleiner en het sterftecijfer na deze zware operatie is aanzienlijk verminderd.

Ook binnen ziekenhuis Nij Smellinghe hechten we veel waarde aan bewegen voorafgaand aan een operatie. De afdeling fysiotherapie heeft de afgelopen tijd uitgebreid

14 Nijs - mei 2011

Van de afdeling fysiotherapie

onderzoek gedaan naar het effect van het aanbieden van fysiotherapie voor een operatie. Samen met een aantal ziekenhuizen in de regio is een zorginnovatieproject 'screening voor een totale heup- of totale knie-operatie' gestart. Het doel van dit project is het optimaliseren van fysio therapeutische zorgverlening voor- en na de operatie. Zodra de patiënt op de wachtlijst wordt geplaatst, ontvangt hij/zij een uitnodiging voor een screening door de fysiothe-rapeut. Met de uitkomsten van de screening wordt richting gegeven aan het klinische zorgpad en de (na)behandeling.

Het mag duidelijk zijn dat een actieve leefstijl belangrijk is voor het algehele welbevinden. Ook bij ziekte of ingrepen waarvoor u naar het ziekenhuis moet, bepaalt uw leefstijl hoe snel u herstelt. Dus moet u geopereerd worden, ga niet zitten wachten op een telefoontje uit het ziekenhuis. Onderhoud

MET-waardeBij de omschrijving van matig intensief bewegen gaan we uit van de rustwaarde, deze duiden we aan in MET. De MET-waarde is 1 in rust. Is een MET-waarde 2 dan verbruik je tweemaal zoveel energie als in rust. Onder matig intensief bewegen vallen alle activiteiten met een MET-waarde tussen de 4 en 6,5 MET.

Bijvoorbeeld: - wandelen (5 km/h) = 4 MET- fietsen (16 km/h) = 6,5 MET- Ruiten wassen en grasmaaien = 4 MET- Boodschappen doen met zware tas = 5 MET- trap op lopen = 6 MET.

“Het mag duidelijk zijn dat een actieve leefstijl belangrijk is voor het algehele welbevinden”

voor zover mogelijk uw dagelijkse activiteiten. Neem daarbij de Nederlands Norm Gezond Bewegen in acht; een half uur matig intensief bewegen gedurende minimaal vijf keer per week (het liefst elke dag). Is bij u professionele fysieke voor-bereiding noodzakelijk, dan wordt tijdens de screening bij de fysiotherapeut duidelijk op welk vlak. De fysiotherapeut of leefstijladviseur van Nij Smellinghe zijn u graag van dienst.

30 minuten bewegenOp www.30minutenbewegen.nl staat veel informatie over een gezonde leefstijl en over de norm van 30 minuten matig intensief bewegen. Er zijn diverse tips te vinden over bewegen en wat goed voor iemand is.

Wist u bijvoorbeeld dat ook klussen en schoonmaken bijdraagt aan voldoende bewegen?

En dat mensen met een hond vaak gemakkelijk aan de norm komen? Want een hond moet toch drie of vier keer per dag een blokje om!

15Met aandacht. Dat voelt beter.

Het dermatologisch verpleegkundig team (DV-team) van Nij Smellinghe houdt zich dagelijks ondermeer bezig met het verzorgen van wonden van patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen. Daarnaast komen op de polikliniek dermatologie veel patiënten voor het zwachtelen en/of verzorgen van wonden. Omdat goede wondzorg essentieel is voor het genezen van een wond, geven het DV-team en de polikliniek der-matologie scholing aan professionals binnen en buiten het ziekenhuis. Sinds kort is er een speciale ‘wondwaaier’ beschikbaar. Een handig geprotocolleerd hulpmiddel om snel te bepalen welke wondbedekker nodig is, samengesteld door wonddeskundigen van Nij Smellinghe, Thuiszorg De Friese Wouden en BSN Medical. Inmiddels maken veel professionals zowel binnen als buiten het ziekenhuis dagelijks gebruik van de wondwaaier.

Transmurale wondzorg:

Links: Nicole Wittevrongel, dermatologisch verpleegkundigeMidden: Irene Zonderland, coördinator dermatologische en lymfologische zorg Rechts: Corriena Herder, verpleegkundig polikliniek medewerker dermatologie

door eenduidigheid en samen werking betere wondzorg

16 Nijs - mei 2011

Ketenzorg

Verzorgenden, zowel binnen als buiten het ziekenhuis, komen al geruime tijd met vragen over wondzorg. Nicole Wittevrongel, dermatologisch verpleegkundige en Corriena Herder, verpleegkundig polikliniek medewerker derma-tologie, geven daarom scholing in het ziekenhuis en in andere zorginstellingen. “We krijgen regelmatig verzoeken van mensen die graag een dagje met ons mee willen lopen om te kijken hoe wij wondzorg doen en om het zwachtelen te leren. Deze vragen komen van medewerkers van huis-artsenpraktijken, thuiszorgverpleegkundigen en verpleeg-kundigen, verzorgenden uit verpleeg- en verzorgingshuizen en stagiairs in het ziekenhuis.” Om aan deze vraag te voldoen worden vanuit Nij Smellinghe cursussen wondzorg en zwachtelen gegeven. “Wondzorg en compressie zijn met

“Het doel van de wondwaaier is laten zien welke wond op welke manier verzorgd moet worden”

werkten we met verband- en wondmaterialen van diverse leveranciers. Hierdoor ontbrak eenduidigheid bij het behan-delen van wonden. Bovendien werd het voorraadbeheer erg ingewikkeld. Sinds twee jaar heeft het ziekenhuis één voor-keursleverancier van verbandmateriaal, dat is BSN Medical. We zijn intern allemaal geschoold in het gebruik van hun materialen. Omdat wij veel patiënten overdragen hebben we vervolgens samen met Thuiszorg De Friese Wouden en de leverancier het transmuraal wondprotocol opgezet. Dit protocol, samengevat in de wondwaaier, laat per wond zien welk soort verbandmateriaal hiervoor gebruikt moet worden. Voor ons eigen gebruik heeft de leverancier ook hun productnaam toegevoegd, zodat onze verpleegkun-digen dit zo uit het magazijn kunnen halen. Omdat op de wondwaaier ook de generieke productnamen staan, kan ie-dereen de wondwaaier gebruiken, ook met een ander merk verbandmateriaal. Het doel van de wondwaaier is laten zien welke wond op welke manier verzorgd moet worden. En zo willen we de patiënt graag overdragen. Zo is het duidelijk voor de patiënt en duidelijk voor de behandelaar!”

Voordelen in het transmuraal werkenNicole Wittevrongel ziet veel voordelen in het transmuraal werken: “Als alle professionals in de zorgketen op dezelfde manier werken, weet de patiënt ook waar hij of zij aan toe is.” De dermatologisch verpleegkundige behandelt de patiënt op de afdeling en zorgt voor een goede nazorg bij ontslag uit het ziekenhuis. Recepten voor verbandmaterialen en een korte overdracht zijn voldoende om een goede wondzorg te continueren. Dankzij de goede scholing kan de thuiszorg de verbandwissel overnemen en kan de patiënt thuis verder herstellen, zonder herhaaldelijk terug te moeten komen voor een verbandwissel.

WondwaaierDe wondwaaier is gebaseerd op de in Nederland erkende wondkwalificatie (WCS), waarbij wonden worden in­gedeeld op basis van kleur (zwarte, groene, gele of rode wond). Naast de kleur van de wond, is de hoeveelheid wondvocht en de diepte van de wond bepalend voor de keuze van de wondbedekker.

Als aanvulling op de reeds bestaande teledermatologie is ook voor de wondzorg een digitale module beschikbaar. Met behulp van deze module kan bijvoorbeeld een huis­arts online advies vragen aan de dermatoloog, zonder dat de patiënt naar het ziekenhuis hoeft.

In de zorg wordt steeds meer samen-gewerkt. Samenwerking tussen ver-schillende soorten zorgverleners wordt ‘ketenzorg’ genoemd. Daarbij spelen huisartsen vaak een belangrijke rol, maar ook verpleeg- en verzorgings-huizen, de thuiszorg, het ziekenhuis

en andere zorgprofessionals zijn deel van de keten. Het doel van ketenzorg is de juiste zorg op de juiste plaats te geven. In Nederland ga je bij medische klachten eerst naar je huisarts, die je daarna indien nodig doorverwijst. Ziekenhuis Nij Smellinghe stimuleert

het om patiënten na behandeling de nazorg te laten ontvangen op de plaats waar dat voor de patiënt het beste is. In de komende edities van Nijs zullen we stilstaan bij diverse vormen van samenwerking in de keten.

elkaar verbonden. Wij leggen uit hoe een wond verbonden moet worden en leren vervolgens hoe gezwachteld moet worden. Veel verpleegkundigen en verzorgenden hebben dit wel geleerd in hun opleiding, maar als je het niet vaak doet, dan verleer je het. Zwachtelen is een handeling die bekwaamheid vereist. Het is voor de patiënt fijn als het bij de huisarts kan of als de thuiszorg dit kan doen, zodat je niet iedere keer naar het ziekenhuis hoeft.”

WondwaaierDe wondwaaier zorgt er voor dat ook buiten het ziekenhuis de juiste wondzorg wordt toegepast. Irene Zonderland, coördinator dermatologische en lymfologische zorg, was nauw betrokken bij het ontstaan hiervan. “Voorheen

Ketenzorg

17Met aandacht. Dat voelt beter.

Ziekenhuis Nij Smellinghe beschikt over een Apotheek Service Punt (ASP), hier worden alle patiënten die opgenomen worden in het ziekenhuis, van te voren gezien. Bij het ASP wordt bekeken welke medicijnen de patiënt allemaal gebruikt en in welke frequentie, zodat daarmee rekening kan worden gehouden tijdens de opname. Alle mensen die een operatie ondergaan bezoeken het ASP voorafgaand aan het preoperatief spreekuur van de anesthesisten.

Het Apotheek Service Punt: extra aandacht voor medicatie

Bianca Klijnstra is coördinator van het ASP. Zij heeft het ASP voor Nij Smellinghe helpen opzetten, omdat medicatieveiligheid erg belang-rijk is. “Het is belangrijk om voor een opname te weten welke medicijnen iemand gebruikt. Natuurlijk krijgen we wel gegevens van de huisarts of de apotheek, maar in de praktijk blijkt vaak dat men de medicatie toch an-ders gebruikt. Daarom stellen wij een compleet medicatieprofiel op met alle middelen die iemand inneemt." Vaak blijkt dat een patiënt toch andere medicijnen slikt dan bekend bij huis-arts en apotheek. “Sommige mensen slikken medicijnen van iemand anders, of kopen iets via internet. Ook bijvoor-beeld aspirinegebruik is vaak niet bekend in een dossier, maar wel belangrijk omdat het een bloed-verdunnende werking heeft. Dat is goed om te weten als iemand geopereerd moet worden.”

Sinds de start van het ASP is al vaak gebleken dat het erg nuttig is. “Men-sen denken vaak erg onschuldig over medicijnen uit de vrije verkoop. Ieder medicijn kan bijwerkingen hebben

De apotheken van Nij Smellinghe

In Nij Smellinghe zijn drie loketten van apotheken te vinden. De zieken-huisapotheek op de eerste etage is alleen voor patiënten in het zieken-huis, hier worden geen medicijnen meegegeven. Het Apotheek Service Punt is er speciaal voor de patiën-ten die opgenomen gaan worden en is alleen een spreekkamer. Het ASP geeft geen medicijnen uit.

De medicijnuitgifte, bijvoorbeeld aan poliklinische patiënten, gaat vanuit de poliklinische apotheek. Deze apotheek heeft een eigen ingang vanaf de parkeerplaats. De poliklinische apotheek bevindt zich op de begane grond van de nieuw-bouw, naast de Dokterswacht.

en het is belangrijk dat mensen zich daarvan bewust zijn. Natuurlijk is af en toe een ibuprofen of paracetamol geen probleem, maar frequent gebruik wordt vaak onderschat. Verkeerd gebruik van medicijnen kan zelfs een oorzaak zijn voor ziekenhuisopname.” Hierdoor heeft het ASP eigenlijk een dubbele functie. “Primair willen wij weten wat de patiënt slikt zodat we de operatie of opname goed kunnen voor-bereiden. Toch is de bewustwording ook erg belangrijk, door het praten met de patiënt horen we veel en kunnen we mogelijk een opname door verkeerd medicatiegebruik voorkomen.”

In de toekomst zal op het ASP ook een ontslaggesprek volgen. “Natuurlijk koppelen we alle bevindingen terug aan de eigen apotheek en huisarts van de patiënt, zodat het medicatieprofiel overal bekend is. Tijdens een ontslag-gesprek kunnen we nog eens extra aandacht besteden aan het gebruik. Bijvoorbeeld van bloedverdunners, die moet men vaak tijdelijk stoppen voorafgaand aan een operatie, maar na de opname moet de patiënt deze wel weer gaan slikken.”

Bianca Klijnstra, coördinator van het ASP

18 Nijs - mei 2011

ColofonNijs 2, mei 2011. Nijs is een halfjaarlijkse uitgave voor patiënten, relaties en bezoekers van ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten en verschijnt in een oplage van 6000 stuks. Hoofdredactie Michiel ter Laan

Redactie John van ArnhemMathilde Hommes Michiel ter LaanMarijke LobbesTheo SnijderHennie van der Werf Redactieadres Nijs t.a.v. M. ter Laan Ziekenhuis Nij Smellinghe Postbus 20200 9200 DA Drachten m.laan@nijsmellinghe.nl

Vormgeving Dizain, Groningen Druk Drukkerij Folkertsma de Vrije Fries De volgende editie verschijnt op 20 november 2011. Deadline voor het aanleveren van artikelen hiervoor: 20 oktober 2011.

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de afdeling communicatie en patiëntenvoorlichting van ziekenhuis Nij Smellinghe. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren, in te korten of te herschrijven.

Anesthesiologie

K.L. Demmendaal

Mw. J.M.E. van Gelder

L. van der Goot

E.M.F. Jorna

P.H.J.M. de Laat

P. Sindhunata

J.P. Vogelaar Cardiologie 0512 - 58 88 06

R.P.L.M. van der Aa

A.C.M. Ligtenberg

M.R. v/d Linde

J.J. de Graaf

M. de Groot Chirurgie 0512 - 58 88 09

R. Looijen

dr. H.C.J. v/d Mijle

A.J. Verhoeff

H.G.J.M. Voesten

O.R.M. Wikkeling

R.J. Zijlstra

Dermatologie 0512 - 58 88 01

Mw. C.A.H. Bearda Bakker-Wensveen

Dr. R.J. Damstra

Mw. K.F. van Duinen

Mw. C.C.W. Theunissen

Geriatrie 0512 - 58 83 17

Mw. C.N. Guijken

Gynaecologie 0512 - 58 88 24

Dr. P.J. van den Hurk

Mw. M.C.G.J. Lobbes-van der Linden

H.V.H. Mous

dr. H. Oosterhof

J.J. de Vries

Mw. dr. J. Wilpshaar

Mw. J. Hondelink, fertiliteitsarts

Interne Geneeskunde 0512 - 58 88 77

dr. J.A.M. Beentjes

E.E. Blaauwwiekel

R.S. van Eps

dr. S. Hovenga

dr. H. van Kamp

dr. C. Kroon

L.F. Schipper Intensivisten

K.L. Demmendaal

R.S. van Eps

J.P. Vogelaar

Kindergeneeskunde 0512 - 58 88 20

Mw. dr. L.M. Leer

Mw. C.D. Peer

G.P.H. Swier

M. Wilsterman KNO-heelkunde 0512 - 58 88 04

M.A.W. Fabius

H.J. Tjong-Ayong Longziekten 0512 - 58 88 16

P. Eppinga

H. Los

J.H. Strijbos

Maag-, Darm- en Leverziekten 0512 - 58 88 15

M. Bubic

S. Schmittgens

H.J. Wolters

Mondheelkunde 0512 - 58 88 02

P.A.L. Koopman

dr. L. Meijndert

J.P.H. Wymenga

Neurologie 0512 - 58 88 23

K.D. Beintema

H.J. Bökkerink

Mr. H.J. Weitenberg

dr. H.L. v/d Wiel

Neurochirurgie 0512 - 58 88 23

dr. J. Koopmans

D.L.M. Oterdoom

Oogheelkunde 0512 - 58 88 03

dr. F. van Klink

H.J. Klomp

E.A. Timmerman

Orthopedie 0512 - 58 88 05

R. Bimmel

Mw. C.M. Kooijman

C.L. de Ridder

G.J.M. van Stralen

Pijnbestrijding 0512 - 58 83 81

Mw. J.M.E. van Gelder

L. van der Goot (wo 13.00-17.00 uur)

Plastische Chirurgie 0512 - 58 83 90

C.A. Holtzer

Mw. A. Knepper

Psychosomatisch Team 0512 - 58 83 55

Mw. B. Geelhoed

Mw. A. Miedema

Mw. J. Uneken

Radiologie 0512 - 58 88 14

J.M. Affourtit

Mw. S.C.J. van Hoof

M. van Leeuwen

J.G. Roukema

Mw. E.J. Zijlstra

A. Soepboer

Reumatologie 0512 - 58 88 22

Mw. L. Hendriks

Mw. A. Spoorenberg

Revalidatie Geneeskunde 0512 - 58 83 50

R. van den Berg

Mw. P. Yari

Spoedeisendehulp Artsen

Mw. M.G.E. Bosch

Mw. S.H. Fauth

Mw. L. Jansen

R. Wierenga

Urologie 0512 - 58 88 11

Mw. C. Jansen

C.F. Koolenbrander

S. Smorenburg

Ziekenhuisapotheker

D. Bloemhof

Onze specialisten (op 1 mei 2011)

19Met aandacht. Dat voelt beter.

Nij SmellingheCompagnonsplein 1 | 9202 NN Drachten0512 - 58 88 88 | info@nijsmellinghe.nlwww.nijsmellinghe.nl