Tác động của các Chính sách và Kế hoạch Du lịch không bền vững

Kenneth AtkinsonTổng Giám đốc – Grant Thornton VietnamPhó Chủ tịch Hội đồng tư vấn Du lịch (TAB)

Đà Nẵng ngày 14/11/2013

Nội dung

1. Du lịch bền vững

2. Những thách thức chính của du lịch bền vững

3. Các vấn đề về chính sách du lịch Việt Nam

4. Tác động của du lịch không bền vững

5. Các yêu cầu để có một chính sách du lịch bền vững hơn

Du lịch bền vững

Du lịch bền vững

• Tổ chức Du lịch thế giới (WTO) định nghĩa du lịch bền vững là:

“du lịch đáp ứng được các nhu cầu hiện tại của khách du lịch

và người dân bản địa trong khi vẫn bảo vệ và tăng cường cơ

hội cho tương lai”

• Du lịch bền vững là một loại hình du lịch mà:

Bền vững về kinh tế, với lợi ích kinh tế trực tiếp cho người

dân địa phương;

Có trách nhiệm về mặt văn hóa và xã hội;

Quan tâm đến môi trường sinh thái; và

Cung cấp sản phẩm du lịch cuối cùng và trải nghiệm cho du

lịch ở chất lượng cao

Du lịch bền vững (tiếp)

• Các nguyên tắc bền vững hướng đến việc phát triển du lịch ở

các khía cạnh môi trường, kinh tế và văn hóa xã hội

• Các tiêu chí của du lịch bền vững:

Lập kế hoạch bền vững hiệu quả

Tối đa hóa các lợi ịch kinh tế xã hội cho cộng đồng địa

phương

Tăng cường di sản văn hóa

Giảm thiểu các tác động tiêu cực tới môi trường

Chính sách du lịch bền vững và các đối tác

Chính sách du lịch bền

vững

Chính phủ

Khách du lịch

Các tổ chức phi chính phủ

- Các đại lý lữ hành- Các nhóm nghiên cứu

và các nhà khoa học của các trường đại học

- Các trung tâm hội nghị- Các nhà hàng/khách

sạn …

Các thách thức cơ bản của du lịch bền vững

Các thách thức cơ bản của du lịch bền vững

Các thách thức cơ bản của du lịch bền vững:

• Quản lý tăng trưởng năng động – thiệt hại nghiêm trọng

có thể xảy ra nếu không thực hiện quy hoạch cẩn thận điểm

du lịch của địa phương và có những hành động quản lý môi

trường tốt hơn.

• Biến đổi khí hậu– như bão và xói mòn biển

• Giảm nghèo – để đảm bảo những người lao động trong

ngành du lịch được trả lương, thưởng hợp lý, và được tạo cơ

hội để thăng tiến

Các thách thức cơ bản của du lịch bền vững(tiếp tục)

Những thách thức chính đến du lịch bền vững (tiếp tục):

• Sức khỏe, an toàn và an ninh – sự không chắc chắn về sức

khỏe và an ninh khi đi du lịch tại một số điểm đến đã gây ra

dao động đáng kể trong luồng khách du lịch

• Hỗ trợ tài chính – một sự đầu tư tài chính thích hợp để thực

hiện các kế hoạch phát triển du lịch bền vững.

Các vấn đề chính sách của ngành Du lịch Việt Nam

Các vấn đề chính sách du lịch hiện tại ở Việt Nam

• Các chính sách và quy hoạch du lịch vốn đã phức tạp và kết

nối với các ngành khác và chịu ảnh hưởng của các chính sách

và quy hoạch của các ngành khác như:

• Bộ Ngoại giao

• Bộ Giao thông Vận tải

• Tổng cục Hải quan

• Bộ Nội vụ

• Bộ Quốc phòng

…

Các vấn đề chính sách du lịch hiện tại ở Việt Nam (tiếp tục)

• Bản chất phức tạp và đa dạng của du lịch khiến cho ngành dễ

có “những kẽ hở” trong các chính sách và quy hoạch

• VD: Năm 2013, Việt Nam lập kế hoạch đạt được tổng số 7,2

triệu lượt khách du lịch quốc tế. Tuy nhiên, do hệ quả của

chính sách visa “ Visa tại cửa khẩu” và tăng phí visa 80% đã

thực sự có tác động không tốt đến kế hoạch này (tổng số

lượt khách quốc tế trong 5 tháng đầu năm 2013 đã giảm

1,4%)

Những tác động của du lịch không bền vững

Tác động của chính sách du lịch không bền vững

• Tác động môi trường – sức ép đến nguồn tài

nguyên địa phương như năng lượng, thực phẩm, đất

đai, và nước, những thứ có thể đã thiếu thốn trong

nguồn cung

Ô nhiễm không khí và rác thải

Những biến đổi cảnh quan do xây dựng cơ sở hạ

tầng, các tòa nhà và những tiện nghi

Tăng trưởng lượng khách du lịch đến những khu

vực thiên nhiên nhạy cảm cũng có thể phá hoại

bảo tồn thiên nhiên

Tác động của chính sách du lịch không bền vững (tiếp tục)

• Những tác động văn hóa xã hội

Thay đổi những giá trị và bản sắc của địa phương – để đáp ứng

thỏa mãn khách du lịch về những thứ mới lạ/hiện đại, những thay

đổi trong thiết kế sản phẩm văn hóa địa phương hoặc thiết kế cơ

sở lưu trú có thể bị ảnh hưởng

Khai thác lao động địa phương – do thiếu đạo tạo chuyên nghiệp,

những công việc chi trả thấp cho dân địa phương trong khi những

công việc quản lý có uy tín hơn và được trả lương cao hơn thì

dành cho người nước ngoài, điều này lấy đi những cơ hội phát

triển cho lao động địa phương về lợi ích tài chính và kỹ năng

chuyên môn

Tác động của chính sách du lịch không bền vững (tiếp tục)

• Những tác động văn hóa xã hội (tiếp tục)

Ngày càng thiếu hơn những tiện ích khan hiếm (nước sạch,

năng lượng) tại các điểm đến du lịch

Sự phát triển du lịch với cái giá mà người dân địa phương bị

mất đất đai và công việc kinh doanh sinh sống bình thường

Phát triển du lịch chất lượng thấp, thiếu điều phối và lộn

xộn sẽ không nâng cao hình ảnh của Việt Nam là điểm đến

du lịch toàn diện và giá trị cao

Nghiên cứu điển hình về du lịch thiếu bền vữngVịnh Buccament

Vịnh Buccament trước khi phát triển du lịch

Vịnh Buccament sau khi thực hiện phát triển du

lịch

Nghiên cứu điển hình về du lịch thiếu bền vững (tiếp theo)

Vịnh Buccament

• Sự bùng nổ các khu du lịch khổng lồ choán hết bờ biển của Jamaica

làm ảnh hưởng đến đất nước này:

Người dân phải rời khỏi mảnh đất họ đã sinh sống hàng chục năm

Người dân không còn được tiếp cận các bãi biển nữa

Các rặng san hô và các loài cá đang hấp hối vì môi trường không còn trong

sạch

Nước thải của các vùng du lịch không được xử lý thỏa đáng

Khách du lịch tiêu dùng lượng nước nhiều gấp 10 lần so với người dân địa

phương; Người lao động thường bị người sử dụng lao động đối xử và đền bù

không tốt.

Khách du lịch được khuyên rời khỏi các khu du lịch này, gây thêm khó khăn

tài chính cho các doanh nghiệp địa phương.

Tác động của các chính sách du lịch không bền vững (tiếp tục)

• Các tác động kinh tế

Phát triển du lịch thiếu bền vững có thể tạo ra các lợi ích tài chính

ngắn hạn, nhưng có thể gây ra các tác động dài hạn đến chính

quyền địa phương và khiến những người chi trả thuế của địa

phương chịu một khoản tiền lớn.

Quản lý yếu kém về giá cả dịch vụ có thể có tác động tiêu cực đến

người dân địa phương khi giá cả hàng hóa và dịch vụ tại các điểm

đến du lịch khá cao so với các nơi không có du lịch

Tác động trực tiếp đến đóng góp của ngành vào GDP và dòng

ngoại hối

Các yêu của chính sách du lịch bền vững

Các yêu của chính sách du lịch bền vững

• Thống kê và thông tin thị trường tốt giúp xác định các xu

hướng ngành quan trọng nhất để các chính sách và kế hoạch

chủ động và mang tính chiến lược, và cũng phản ánh các điển

hình quốc tế tốt nhất

• Sự tham gia hiệu quả và mạnh mẽ của các đối tác có thể được

kết nối với ngành du lịch, kể cả phối hợp liên bộ/liên ngành, và

phối hợp hiệu quả trọng nội bộ ngành

• Các tiêu chuẩn và trách nhiệm giám sát, đánh giá và thực thi

rõ ràng

Các yêu của chính sách du lịch bền vững (tiếp theo)

• Đề xuất về ban hành chính sách du lịch bền vững:

Quản lý – thúc đẩy hợp tác giữa các ngành; đưa chính

quyền địa phương tham gia hoạch định các chính sách và

quyết định du lịch

Nhân tố kinh tế - xã hội – xây dựng mạng lưới các nhà

sản xuất địa phương để tiếp thị tốt hơn

Môi trường – cải thiện việc kiểm soát và thực thi các tiêu

chuẩn môi trường và cấm các hoạt động có hại đến môi

trường ở trong vùng

Kiến thức – đào tạo những người liên quan, và nâng cao

nhận thức về môi trường cho người dân địa phương

Nghiên cứu điển hình về du lịch bền vữngMyanmar

• Nhận thức về các vấn đề gắn liền với du lịch đại chúng:

Phá hủy môi trường

Thương mại hóa di sản văn hóa

Điều kiện làm việc không công bằng cho người dân địa

phương

Chính phủ hợp tác với đại diện của các tổ chức kinh tế và xã hội

dân sự cũng như với Hiệp hội Hanns Seidel (Đức) đã xây dựng tài

liệu chính sách: “Chính sách du lịch có trách nhiệm” để bảo vệ

môi trường, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ổn định và giảm nghèo.

Nghiên cứu điển hình về du lịch bền vữngMyanmar

Picture-alliance/

dpa

The Shwedagon Pagoda is one of the country's most prominent

cultural sites

Nghiên cứu thực tiễn về du lịch bền vững (tiếp) Myanmar

• Thực hiện chiến lược du lịch bền vững ở Myanmar:

Tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng và kiểm soát thị trường

nhằm bình ổn giá cả

Cải thiện các nhà máy xử lý nước thải và các hệ thống tái chế

Thúc đẩy sử dụng năng lượng mặt trời; ví dụ sử dụng xe buýt thân

thiện với môi trường

Liên kết rộng mở hơn đối với người nghèo, phụ nữ và trẻ em bằng

cách tạo điều kiện cho họ tiếp cận cơ hội giáo dục đào tạo, nhờ đó

họ có thể được hưởng lợi từ sự phát triển của ngành du lịch

Thúc đẩy các chủ kinh doanh nhỏ bán sản phẩm của chính địa

phương mình

Kết luận

• Thực hiện phương pháp tiếp cận du lịch có trách nhiệm nhằm

tạo ra nhiều hơn nữa các chính sách và kế hoạch du lịch bền

vững thông qua việc thực thi có hiệu quả của các chủ thể sẽ

đảm bảo rằng các chính sách và kế hoạch này đáp ứng được

các yêu cầu cũng như khả năng tiềm tàng của các chủ thể

ngành du lịch; thể hiện vai trò rõ ràng trong việc thực hiện và

điều hành nhằm hướng tới những kết quả khả quan và xa hơn

là một ngành du lịch bền vững, vận hành hiệu quả.

Q&A

Câu hỏi và Trả lời

Liên hệ

Kenneth AtkinsonManaging Parner

T+84 8 3910 9108 F+84 8 3914 3748

E: Ken.Atkinson@vn.gt.com

Hanoi

Tầng 8 Tòa nhà Vinaplast –Tài Tâm39A Ngô Quyền, Quận Hoàn Kiếm

T +84 4 2220 2600F +84 4 2220 6449

Ho Chi Minh City

Tầng 28 Trung tâm thương mại Sài Gòn37 Tôn Đức ThắngQuận 1

T +84 8 3910 9100F +84 8 3914 3748

Văn phòng Công ty Grant Thornton (Vi t Nam) :ệ