NhöõNg böôùc ñaàu tieâN -...

98
19 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN Phaàn Moät NHÖÕNG BÖÔÙC ÑAÀU TIEÂN

Transcript of NhöõNg böôùc ñaàu tieâN -...

19 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Phaàn Moät

NhöõNg böôùc ñaàu tieâN

20 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

21 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

eå töø naêm 1802, vua Gia-Long thoáng-nhaát ñaát nöôùc töø muõi Caø-Mau ñeán aûi Nam-Quan, tính-chaát chính-thoáng vaø quyeàn-uy cuûa vò Hoaøng-Ñeá Vieät-Nam

treân ñaát nöôùc laø ñöông-nhieân. Sau naøy, duø phaûi kyù Hoøa-Öôùc moàng 6 thaùng 6 naêm 1884 ñeå nhaän quyeàn baûo-hoä cuûa nöôùc Phaùp, tính-chaát chính-thoáng vaø chuû-quyeàn aáy cuûa vò Hoaøng-Ñeá Vieät-Nam, ít nhaát treân danh-nghóa vaãn coøn. Caùc vò vua cuûa nhaø Nguyeãn laàn-löôït truyeàn laïi ngoâi baùu, vaø vò vua cuoái cuøng laø Hoaøng-Ñeá Baûo-Ñaïi.

Tuy nöôùc ta bò Phaùp ñoâ-hoä, nhöng caùc phong-traøo khaùng-chieán vaãn tieáp-tuïc, khi thì laø caùc cuoäc khaùng-chieán Caàn-Vöông, khi thì nhöõng phong-traøo caûi-caùch Ñoâng Du, nhöng ña-soá ñaõ bò ngöôøi Phaùp thaúng tay ñaøn-aùp taøn-baïo. Ñaùng chuù-yù nhaát laø cuoäc noåi daäy cuûa nhaø caùch-maïng Nguyeãn-thaùi-Hoïc vaø caùc ñoàng-chí taïi Yeân-Baùi, ñöa ñeán cuoäc haønh-quyeát 13 lieät-só vaøo naêm 1930. Cuõng töø ñoù ngöôøi Phaùp caøng thaúng tay ñaøn-aùp, baét-bôù taát caû nhöõng ai maø

Boái-caûnh lòch-söû khi haûi-Quaân Vieät-nam ñöôïc hình-thaønh

Ban Bieân-Taäp

chuùng nghi laø phaàn-töû coù nguy haïi cho neàn cai-trò cuûa Phaùp taïi Ñoâng-Döông. Do ñoù, töø naêm 1930 ñeán naêm 1945, caùc ñaûng-phaùi quoác-gia haàu nhö khoâng coøn khaû-naêng hoaït-ñoäng ñöôïc höõu-hieäu nöõa.

Naêm 1942, quaân-ñoäi Nhaät vaøo Ñoâng-Döông. Vôùi chuû-tröông Ñaïi-Ñoâng-AÙ, Phaùp ôû theá yeáu, ñaønh phaûi chaáp-nhaän söï hieän-dieän cuûa Nhaät taïi ñaát nöôùc ta. Chöa bao giôø trong lòch-söû daân-toäc Vieät-Nam laïi coù moät luùc hai löïc-löôïng xaâm-laêng cuøng ôû treân ñaát nöôùc mình. Caû hai, Nhaät vaø Phaùp ñeàu soáng treân thoùc gaïo vaø tieàn thueá cuûa ngöôøi daân Vieät-Nam ñoùng goùp. Vaøo ñaàu naêm AÁt-Daäu naêm 1945, Nhaät vaø Phaùp ñeàu coá vô-veùt thoùc luùa cuûa noâng daân ta taïi Baéc-Vieät, theâm vaøo ñoù, Nhaät coøn baét nhoå luùa ñeå troàng ñay laøm thuoác suùng, neân naïn ñoùi ñaõ lan nhanh, baét ñaàu töø caùc tænh ñöôïc coi laø nôi saûn-xuaát ra luùa gaïo. Soá ngöôøi cheát ñoùi lan-traøn khaép caùc nôi, ngay caû thaønh-phoá Haø-Noäi. Moät con soá öôùc chöøng hai trieäu ngöôøi daân ñaõ cheát vì ñoùi. Thaûm-hoïa aáy xaûy ra tröôùc maét moïi ngöôøi daân, töø thaønh-thò ñeán thoân-queâ, gaây moät aán-töôïng haõi-huøng vaø noãi caêm-phaãn cuï-theå

K

22 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

tröôùc söï hieän-dieän cuûa quaân-ñoäi ngoaïi xaâm. Ñaây laø moät ñoäng-löïc maïnh-meõ, moät noãi caêm-thuø nguùt trôøi, ai cuõng thaáy laø caàn phaûi ñöùng leân ñaùnh ñuoåi quaân xaâm-löôïc ñeå daønh côm aùo.

Neáu naïn ñoùi naêm AÁt-Daäu (1945) ñaõ laøm thaønh yeáu-toá nhaân-hoøa, vaø ñòa-lôïi, coøn coù moät yeáu-toá nöõa, laø thieân-thôøi. Luùc aáy, nhö treân ñaõ noùi, caùc toå-chöùc quoác-gia, sau bieán-coá Yeân-Baùi ñaõ gaàn nhö kieät-queä, trong khi ñoù Vieät-Minh môùi baét ñaàu, vaø hoï ñaõ laëng-leõ aån mình ñeå ñôïi thôøi cô. Thôøi cô aáy laø cuoäc noåi daäy cuûa nhaân-daân toaøn quoác, baét ñaàu laø cuoäc bieåu-tình cuûa sinh-vieân vaø coâng-chöùc Haø-Noäi hoâm 18 thaùng 8 naêm 1945, ñeå uûng-hoä chính-phuû Traàn-troïng-Kim. Tröôùc khí-theá duõng-maõnh cuûa nhaân-daân, nhaát laø tröôùc söï kieän Nhaät-Baûn ñaàu haøng Ñoàng-Minh, quaân Nhaät taïi Haø-Noäi ñaõ aùn binh baát ñoäng tröôùc ñoaøn bieåu-tình. Ngaøy hoâm sau, 19 thaùng 8 naêm 1945, ñoaøn bieåu-tình laïi nhoùm hoïp tröôùc nhaø haùt lôùn Haø-Noäi, vaø taïi ñaây, Vieät-Minh ñaõ xaûo-quyeät, cöôùp dieãn-ñaøn, treo côø ñoû sao vaøng, höôùng cuoäc bieåu-tình naøy vaøo muïc-ñích cuûa hoï. Noãi baát-khuaát cuûa daân-toäc, bieåu-döông qua cuoäc bieåu-tình aáy, ñaõ reõ qua moät con ñöôøng khaùc, döôùi söï haønh-xöû ñaày doái-traù, xaûo-quyeät vaø taøn-baïo cuûa Vieät-Minh, baét ñaàu töø ñoù.

Trong luùc ñoù, nhö chính Hoaøng-Ñeá keå laïi trong cuoán Baûo-Ñaïi, Con Roàng Vieät-Nam, thì “taïi Hueá cuõng coù nhöõng vuï raûi truyeàn-ñôn, vaø ñaõ coù nhieàu nhoùm theo leänh bí-maät, ñaõ taäp-hôïp vaø keùo vaøo trong thaønh, saùt ngay hoaøng-cung”. Vaãn theo lôøi cuûa Hoaøng-Ñeá Baûo-Ñaïi: “Ngaøy 22 thaùng 8, toâi tieáp vieân Thieáu-Taù Nhaät chæ-huy quaân Caûnh-Bò trong thaønh-phoá. OÂng ta cho bieát, theo chæ-thò cuûa Boä Tö-Leänh Ñoàng-Minh, oâng ta ñaõ coù nhöõng bieän-phaùp ñeå giöõ an-ninh cho hoaøng-thaønh vaø cho hoaøng-toäc..” Hoaøng-Ñeá Baûo-Ñaïi ñaõ coù moät thaùi-ñoä vöøa quyeát-lieät vöøa traøn ñaày tình-töï yeâu nöôùc, yeâu daân, Ngaøi ñaùp: “Toâi nhaát ñònh töø choái söï baûo-veä cuûa oâng. Toâi yeâu-caàu oâng haõy huûy boû ngay heä-thoáng phoøng-thuû naøy cuûa oâng. Toâi khoâng muoán quaân-ñoäi ngoaïi-quoác naøo laøm ñoå maùu daân-toäc toâi.”

Tình-theá môùi ngaøy moãi theâm bieán ñoåi, maø quanh Ngaøi thì “chaúng thaáy Traàn-troïng-Kim, cuõng chaúng thaáy baát cöù moät boä-tröôûng naøo vaøo ñieän. Chæ coøn vaøi ngöôøi lính phuï-traùch môû vaø ñoùng cöûa

ñieän, ñi laïi ôû saân chaàu vaéng laïnh”.Tröôùc caûnh-huoáng aáy, Hoaøng-ñeá Baûo-Ñaïi

nhaän ñöôïc moät böùc ñieän-tín noùi raèng: “Tröôùc yù-chí ñoàng nhaát cuûa toaøn-theå daân-chuùng Vieät-Nam, saün-saøng hy-sinh taát caû ñeå cöùu-vaõn neàn ñoäc-laäp quoác-gia, chuùng toâi thaønh kính xin ñöùc Hoaøng-Ñeá laøm moät cöû-chæ lòch-söû töø boû ngai vaøng.” Döôùi kyù teân laø UÛy-Ban Nhaân-Daân Cöùu Quoác. Ngaøi chaúng coøn ai beân caïnh, ngoaøi hoaøng-thaân Vónh-Caån vaø chaùnh vaên-phoøng Phan-khaéc-Hoøe. Ngaøi nhôø hai vò naøy ñi doï hoûi. “Hoï ñaõ trôû veà, chaúng bieát hoûi ai baây giôø.”

Do ñoù ngaøi ñaõ ñaùp-öùng lôøi keâu goïi thoaùi-vò.Giôø phuùt lòch-söû aáy laø buoåi chieàu ngaøy 23

thaùng 8 naêm 1945, tröôùc cöûa Ngoï Moân, haøng ngaøn ngöôøi tuï hoïp voäi-vaøng ñeå nghe Ngaøi ñoïc baûn tuyeân-ngoân thoaùi-vò, vaø trao aán kieám cho Traàn-huy-Lieäu, tröôûng ñoaøn ñaïi-dieän Vieät-Minh töø Haø-Noäi vaøo. Lôøi tuyeân-boá aáy nhö sau:

“Vì haïnh-phuùc cuûa daân-toäc Vieät-Nam, vì neàn ñoäc-laäp cuûa Vieät-Nam,

Ñeå ñaït ñöôïc hai muïc-ñích aáy, traãm tuyeân-boá saün-saøng hy-sinh taát caû, vaø öôùc mong söï hy-sinh cuûa traãm ñem laïi lôïi-ích cho Toå-Quoác”.

Töø giôø phuùt ñoù, Hoaøng-Ñeá Baûo-Ñaïi laø coâng-daân Vónh-Thuïy vaø laø Coá-Vaán Toái-Cao cuûa chính-phuû Vieät-Nam Daân-Chuû Coäng-Hoøa laâm-thôøi do Hoà-chí-Minh laøm Chuû-Tòch.

Quaân Phaùp trôû laïi Vieät-Nam haàu laáy laïi quyeàn baûo-hoä Ñoâng-Döông nhö tröôùc naêm 1945. Cuoäc chieán giöõa Phaùp vaø daân-toäc Vieät-Nam buøng noå, vaø lan roäng töø Nam ra Baéc. Töøng ñoaøn ngöôøi yeâu nöôùc ñaõ haêng say ra traän. Trong hoaøn-caûnh ñoù, thay vì phaûi thöïc taâm ñoaøn-keát toaøn daân ñeå khaùng-chieán, Vieät-Minh ñaõ duøng nhieàu thuû-ñoaïn taøn-baïo, tieáp-tuïc tieâu-dieät caùc phaàn-töû ôû caùc ñaûng-phaùi khaùc. Caùc laõnh-tuï toân-giaùo, nhieàu nhaân-só, nhöõng nhaø aùi-quoác ñaõ bò gieát. Cuoäc khaùng-chieán lan roäng khaép nöôùc, vuøng Vieät-Minh kieåm-soaùt ña-soá laø thoân-queâ vaø röøng nuùi. Caùc thaønh-phoá vaø ñoàng-baèng do Phaùp chieám ñoùng. Daân-chuùng töø vuøng Vieät-Minh laàn-löôït trôû veà vuøng thaønh-thò, trong ñoù coù nhöõng nhaø caùch-maïng, caùc nhaø trí-thöùc, keå caû nhöõng ngöôøi ñaõ töøng caàm suùng choáng Phaùp, vì hoï khoâng theå soáng döôùi cheá-ñoä do Vieät-Minh kieåm-soaùt. Chính lôùp ngöôøi naøy, töông keá töïu keá ñaõ hình-thaønh moät löïc-löôïng

23 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

quoác-gia, vöøa choáng Vieät-Minh vöøa tranh-ñaáu vôùi Phaùp ñeå ñoøi ñoäc-laäp vaø thoáng-nhaát laõnh-thoå. Song nhieàu nhaân-vaät, nhieàu toå-chöùc, qua caùc giai-ñoaïn, daàu coá-gaéng, song ñeàu chöa ñaït keát-quaû mong muoán. Phaùp baét ñaàu sa laày taïi Vieät-Nam, nhaát laø töø naêm 1949, khi Trung-Coäng ñaõ chieám toaøn Hoa-Luïc, tröïc-tieáp hoã-trôï Vieät-Minh. Tröôùc hoaøn-caûnh aáy, moät Tuyeân-Boá Chung ñöôïc kyù-keát vaøo ngaøy 5 thaùng 6 naêm 1948, taïi vònh Haï-Long, giöõa Cao-UÛy Phaùp Bolaert, vaø 8 vò ñaïi-dieän caùc ñaûng-phaùi Vieät-Nam goàm caùc oâng Nguyeãn-vaên-Xuaân, Nghieâm-xuaân-Thieän, Ñaëng-höõu-Chí, Nguyeãn-khoa-Toaøn, Ñinh-xuaân-Quaûng, Traàn-vaên-Höõu, vaø Leâ-vaên-Hoaïch, vôùi söï chöùng-kieán cuûa Cöïu Hoaøng Baûo-Ñaïi. Sau ñoù, ngaøy 8 thaùng 6 naêm 1949, taïi ñieän Elyseùe, Paris, Toång-Thoáng Phaùp, oâng Vincent Auriol ñaõ long-troïng kyù cuøng Hoaøng-Ñeá Baûo-Ñaïi, Quoác-Tröôûng Vieät-Nam moät vaên-kieän xaùc-nhaän vaø noùi roõ vieäc Phaùp trao traû toaøn veïn laõnh-thoå cho Vieät-Nam, vaø coâng-nhaän neàn ñoäc-laäp cuûa Vieät-Nam.

Caên-cöù vaøo vaên-kieän naøy, caùc cô-cheá cuûa Quoác-Gia Vieät-Nam ñöôïc chính-thöùc thaønh-laäp. Tính-chaát nhaát-thoáng vaø vöông-quyeàn laïi trôû veà vôùi vò vua cuoái cuøng cuûa trieàu Nguyeãn. Rieâng veà quaân-söï, ñöôïc ghi laïi nguyeân-vaên nhö sau:

“III.- Vaán-ñeà quaân-söï: Nöôùc Vieät-Nam coù quaân-ñoäi rieâng, ñeå giöõ traät-töï vaø an-ninh coâng-coäng, ñoàng thôøi ñeå baûo-veä laõnh-thoå quoác-gia. Veà tröôøng-hôïp sau cuøng, quaân-ñoäi naøy seõ ñöôïc hoã-trôï cuûa quaân-löïc Lieân-Hieäp-Phaùp. Quaân-ñoäi Vieät-Nam cuõng tham-döï vaøo söï phoøng-thuû bieân-giôùi cuûa Lieân-Hieäp-Phaùp ñoái vôùi baát cöù keû thuø naøo töø beân ngoaøi.

Quaân-soá cuûa quaân-ñoäi Vieät-Nam vaø quaân-soá cuûa quaân-ñoäi Lieân-Hieäp-Phaùp ñoùng taïi Vieät-Nam seõ do thoûa-öôùc rieâng bieät aán-ñònh, ñeå toaøn-theå coù ñuû khaû-naêng höõu-hieäu, baûo-veä laõnh-thoå Vieät-Nam vaø laõnh-thoå Lieân-Hieäp-Phaùp, trong tröôøng-hôïp coù chieán-tranh.

Quaân-ñoäi Vieät-Nam seõ bao goàm caùc phaàn-töû Quoác-Gia Vieät-Nam, do caùc só-quan Vieät-Nam chæ-huy; caùc kyõ-thuaät-vieân vaø caùc coá-vaán kyõ-thuaät Phaùp seõ ñaët döôùi quyeàn söû-duïng cuûa quaân-ñoäi Vieät-Nam.

Nhöõng só-quan Vieät-Nam seõ do tröôøng Vieät-Nam ñaøo-taïo, vaø tuøy tröôøng-hôïp seõ do caùc tröôøng quaân-söï Phaùp ñaøo-taïo, khoâng phaân-bieät moät caùch roäng-raõi. Ñeå deã-daøng hôïp-taùc trong thôøi-kyø coù chieán-tranh, toå-chöùc noäi-boä cuûa quaân-ñoäi Vieät-Nam seõ coá-gaéng saép xeáp gioáng nhö toå-chöùc noäi-boä cuûa quaân-ñoäi Phaùp”.

Caên-cöù theo ñieàu keå treân, quaân-ñoäi Quoác-Gia Vieät-Nam ñöôïc thaønh-laäp, trong ñoù coù Haûi-Quaân.

Giang-Löïc cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam

trong Coâng-Cuoäc

Bình-Ñònh Laõnh-ThoåTöø vaên-kieän toång-quaùt vaø chính-thöùc noùi

treân, quaân-ñoäi Quoác-Gia Vieät-Nam ñöôïc chính-thöùc hình-thaønh trong ñoù coù Khoâng-Quaân vaø Haûi-Quaân.

Haûi-Quaân Vieät-Nam ñöôïc chính-thöùc thaønh-laäp bôûi Duï soá 2 do Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi kyù, ban-haønh ngaøy 6 thaùng 3 naêm 1952. Baét ñaàu töø ñoù caùc ngaønh lieân-heä thuoäc Haûi-Quaân ñöôïc thaønh-laäp:

Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang ñöôïc chính-thöùc baét ñaàu hoaït ñoäng ngaøy 12 thaùng 7 naêm 1952. Tôùi thaùng 9 naêm 1952, caùc khoùa huaán-luyeän ñöôïc baét ñaàu. Khi ra tröôøng, keå caû só-quan vaø ñoaøn-vieân ñöôïc ñoåi xuoáng caùc taøu Phaùp ñeå thöïc-taäp.

Rieâng veà Giang-Löïc, cho ñeán cuoái naêm 1953 môùi ñöôïc coi laø chính-thöùc thaønh-hình.

Ngaøy 10 thaùng 4 naêm 1953, Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 25 taïi Caàn-Thô ñöôïc Phaùp trao cho Haûi-Quaân Vieät-Nam. Cho tôùi cuoái naêm 1955, coù theâm ba haûi-ñoaøn môùi ñöôïc thaønh-hình laø Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 21 ñoùng taïi Myõ-Tho, Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 23 taïi Vónh-Long, Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 24 taïi Saøi-Goøn. Moät soá ñôn-vò bôø cuõng ñöôïc Phaùp giao laïi cho Haûi-Quaân Vieät-Nam, goàm coù 4 ñôn-vò: Myõ-Tho, Caàn-Thô, Vónh-Long, Long-Xuyeân. Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang, Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng vaø kho ñaïn thaønh Tuy-Haï.

24 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Danh-töø Haûi-Ñoaøn Xung-Phong ñöôïc dòch töø chöõ Phaùp: Division Navale d’Assaut. Vì theo toå-chöùc cuûa Haûi-Quaân Phaùp neân moãi haûi-ñoaøn coù moät giang-phaùo-haïm (LSIL) ñeå chæ-huy, 1 moni-tor, 3 LCM, 4 LCVP, 2 Stcan(fom) vaø moät ñôn-vò boä-binh (fusilier), ñeå khi caàn, ñôn-vò boä-binh naøy coù theå ñoå boä leân bôø truy-kích ñòch. Sau naøy, khi ñaõ trao cho Haûi-Quaân Vieät-Nam, ñôn-vò boä-binh khoâng coøn nöõa. Caùc giang-phaùo-haïm tröïc-thuoäc Haûi-Löïc, khi caàn haønh-quaân ôû vuøng naøo thì tuøy nhu-caàu, caùc chieán-haïm naøy seõ ñöôïc bieät-phaùi ñeán. Do ñoù danh-töø Haûi-Ñoaøn Xung-Phong ñöôïc ñoåi laø giang-ñoaøn Xung-Phong.

Nhö theá trong giai-ñoaïn phoâi-thai, Giang-Löïc chæ coù 4 Haûi-Ñoaøn. Nhöng luùc ñaàu, cho ñeán cuoái naêm 1955, aûnh-höôûng cuûa Haûi-Quaân Phaùp coøn quaù naëng-neà, khoù-khaên. Maëc duø caùc chieán-ñónh treo côø Vieät-Nam, nhöng ñôn-vò-tröôûng, caùc thuyeàn-tröôûng vaãn laø ngöôøi Phaùp. Cho ñeán ngaøy 21 thaùng 9 naêm 1955, khi chính-thöùc khai-dieãn chieán-dòch Hoaøng-Dieäu, tieãu-tröø taøn quaân Bình-Xuyeân taïi Röøng Saùt, 4 Haûi-Ñoaøn Xung-Phong cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam môùi thöïc söï do ngöôøi Vieät-Nam chæ-huy. Caû boán Haûi-Ñoaøn 21, 22, 23 vaø 24 ñeàu tham-döï, döôùi quyeàn chæ-huy cuûa Haûi-Quaân Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ.

Röøng Saùt laø moät vuøng soâng raïch chaèng-chòt, neáu khoâng coù caùc chieán-ñónh cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam tham-döï, chaéc-chaén chieán-dòch khoù thaønh-coâng. Trong cuoán Quaân-Söû 4 Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa noùi veà chieán-dòch Hoaøng-Dieäu, nôi trang 423 coù vieát: “Döôùi soâng coù hai Haûi-Ñoaøn Xung-Phong ñöôïc tuøng thaùp Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán, tuaàn-saùt vaø chieám-cöù nhöõng ñoàn cuõ cuûa Bình-Xuyeân treân soâng Loøng-Taûo”. Moät ñoùng goùp cuï-theå, gaây quyeát-ñònh cho chieán-dòch, maø Haûi-Quaân ñoùng moät vai-troø quan-troïng, ñöôïc ghi nôi trang 425, Quaân-Söû 4, nhö sau: “An-Thít laø moät goø cao raùo ôû giöõa khu Röøng Saùt meânh-moâng sình-laày. Moät phaùo ñoäi 105 ly ñöôïc taøu LCM di-chuyeån tôùi ñaây, vaø töø ñoù coù theå taùc-xaï khaép caû khu Röøng Saùt. Vieäc taùc-xaï naøy khieán Bình-Xuyeân khoâng coøn choã naøo laø an-toaøn nöõa”. Sau ñoù caùc haøng-binh cuûa Bình-Xuyeân xaùc-nhaän: “Caùc ñieåm taùc-xaï cuûa phaùo-binh vaøo caùc cöûa soâng, cöûa laïch, doïc theo kinh laïch, ôû

caùc ngaõ ba, ngaõ tö soâng ñaõ raát truùng ñích”. Vì vaäy quaân Bình-Xuyeân maát heát tinh-thaàn, phaûi ra haøng moät caùch nhanh choùng.

Khôûi ñi töø chieán-dòch Hoaøng-Dieäu, caùc löïc-löôïng giaùo-phaùi ôû vuøng soâng nöôùc Cöûu-Long ñaõ laàn-löôït bò quaân-ñoäi Quoác-Gia ñaùnh deïp, qua caùc chieán-dòch Ñinh-tieân-Hoaøng I, Ñinh-tieân-Hoaøng II, vaø chieán-dòch Nguyeãn-Hueä, vôùi hôn 20 cuoäc haønh-quaân lôùn nhoû qua caùc tænh Caàn-Thô, Vónh-Long, Chaâu-Ñoác, Long-Xuyeân, Raïch-Giaù, Myõ-Tho, bieân-giôùi Vieät-Mieân. Nôi caùc vuøng soâng nöôùc chaèng-chòt ñoù, taát-nhieân Giang-Löïc cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ ñoùng moät vai-troø thaät laø caàn-thieát, töø khi khai-dieãn caùc cuoäc haønh-quaân taïi Caùi-Voàn ngaøy 5 thaùng 6 naêm 1955 dieät caên-cöù cuûa oâng Naêm Löûa, Hoøa-Haûo, cho ñeán ngaøy 13 thaùng 4 naêm 1956, baét ñöôïc töôùng Ba Cuït taâïn Chaéc-Caø-Ñao, Long-Xuyeân, chaám döùt coâng-cuoäc bình-ñònh laõnh-thoå mieàn Nam, Vieät-Nam.

Nhö theá, töø nhöõng ngaøy tröùng nöôùc cuûa Ñeä Nhaát Coäng-Hoøa, Giang-Löïc cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ laøm troøn nhieäm-vuï hoã-trôï ñaéc-löïc cho caùc chieán-dòch bình-ñònh. Vaø sau ñoù, vôùi söï lôùn maïnh cuûa Haûi-Quaân, vaø cuoäc chieán moãi luùc moät theâm aùc-lieät, Giang-Löïc cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam vaãn laøm troøn vai-troø hoã-trôï ñoái vôùi caùc ñôn-vò baïn trong caùc cuoäc haønh-quaân tieãu-tröø Vieät-Coäng, laø nhöõng ngöôøi baïn raát thaân-tình vaø höõu-hieäu cho caùc ñoàn boùt ôû doïc theo caùc nhaùnh soâng, vaø tuy aâm-thaàm, cuõng ñaõ giöõ moät vai-troø thieát-thöïc trong vieäc oån-ñònh neáp soáng cho daân-chuùng qua vieäc baûo-veä caùc ñoaøn taøu chôû luùa gaïo vaø caùc nhu-yeáu-phaåm giöõa Saøi-Goøn vaø vuøng Luïc-Tænh.

Taøi-Lieäu Tham-Khaûo:

1. Baûo-Ñaïi, Con Roàng Vieät-Nam, caùc trang 581- 582.

2. Karnow, Stanley, Vietnam, a History.3. Phaïm-vaên-Sôn, Quaân-Söû 4, QLVNCH.4. Cdr. R.L. Schreadley, USN(Ret), From the

Rivers to the Sea.5. Phoù-Ñeà-Ñoác Ñinh-maïnh-Huøng, Thö

phoûng-vaán.

25 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

öng-Ñaïo-Vöông, vò Ñeä nhaát coâng-thaàn ñôøi nhaø Traàn vaø laø vò anh-huøng daân-toäc, vaøo cuoái theá-kyû XIII. Chính Ngaøi ñaõ hai laàn chaän ñöùng cuoäc

xaâm-laêng cuûa quaân Nguyeân, baûo-toàn neàn ñoäc-laäp cho ñaát nöôùc.

Ngaøi voán laø ngöôøi laøng Töùc-Maëc, huyeän Myõ-Loäc, phuû Xuaân-Tröôøng, tænh Nam-Ñònh. Thaân-sinh Ngaøi laø An-Sinh-Vöông Traàn-Lieãu vaø cuï baø Nguyeät, thuoäc doøng-doõi toân-thaát nhaø Traàn. Khi Thaùi-Töû Thoaùt-Hoan keùo gaàn 500 ngaøn quaân sang xaâm-laán nöôùc ta (vaøo thaùng 10 naêm Quyù-Muøi, 1283), Höng-Ñaïo-Vöông ñöôïc vua Traàn-Nhaân-Toân phong chöùc Quoác-Coâng, Tieát-Cheá, thoáng-laõnh taát caû binh-só ñeå choáng giöõ bôø coõi.

Khi caùc aûi Kha-Li, Loäc-Chaâu, Chi-Laêng laàn-löôït bò rôi vaøo tay ñòch, Höng-Ñaïo-Vöông phaûi ruùt quaân veà Vaïn-Kieáp. Vua Nhaân-Toân thaáy quaân ta theá yeáu, vaû laïi binh-só ít, muoán haøng ñeå traêm hoï ñöôïc yeân. Ngaøi khaúng-khaùi traû lôøi: “Xin tröôùc haõy cheùm ñaàu thaàn, roài haõy haøng”.

Vaïn-Kieáp bò uy-hieáp, keá ñeán thaønh Thaêng-Long thaát-thuû, quaân Traàn khaép nôi baïi traän, lôùp bò gieát, lôùp xin haøng theo giaëc. Tröôùc tình-theá nguy-

ngaäp, Höng-Ñaïo-Vöông phaûi röôùc vua Nhaân-Toân vaø Thaùi-Thöôïng-Hoaøng xuoáng Thieân-Tröôøng, nhöng sau ñoù laïi chaïy vaøo Thanh-Hoùa ñeå lo keá laâu daøi.

Khi quaân-só ñaõ luyeän-taäp tinh-thuïc, Höng-Ñaïo-Vöông truyeàn haï leänh phaûn-coâng, phaù ñöôïc quaân Toa-Ñoâ ôû Haøm-Töû-Quan, thaéng quaân Nguyeân ôû Chöông-Döông-Ñoä, tröôùc khi khoâi-phuïc ñöôïc thaønh Thaêng-Long. Quaân ta ñaùnh baïi Toa-Ñoâ ôû Taây-Keát vaø gieát ñöôïc töôùng giaëc nguy-hieåm naøy, thaéng traän Vaïn-Kieáp. Thoaùt-Hoan khieáp quaù phaûi chui vaøo oáng ñoàng, ñaët leân xe, baét quaân keùo chaïy môùi thoaùt ñöôïc veà Taøu.

Laàn thöù hai, vaøo muøa Xuaân, thaùng hai, naêm Ñinh-Hôïi (1287), Thoaùt-Hoan laïi keùo sang treân 300 ngaøn quaân ñeå phuïc haän. Höng-Ñaïo-Vöông ñöôïc cöû thoáng-laõnh caùc Vöông Haàu ñeå cöï ñòch. Thaáy theá giaëc maïnh, Höng-Ñaïo-Vöông lieàn nhöû cho ñòch quaân vaøo saâu trong noäi ñòa, laïi cho ngöôøi röôùc xa giaù vua vaø Thaùi-Thöôïng-Hoaøng vaøo Thanh-Hoùa, maët khaùc lo möu phoøng-bò vaø choáng ngaên.

Sau khi chaën ñöùng theá giaëc taïi Thaêng-Long, tieáp ñeán laø vieäc thaéng traän cuûa töôùng Traàn-Khaùnh-Dö taïi beán Vaân-Ñoàn, Höng-Ñaïo-Vöông bieát theá naøo quaân ñòch cuõng trieät-thoái, neân cho quaân mai-phuïc

H

höng-ñaïo-Vöông traàn-Quoác-tuaán

26 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

taïi soâng Baïch-Ñaèng, laïi aùp-duïng chieán-löôïc cuûa Ngoâ-Quyeàn ngaøy tröôùc, duøng ngoïn thuûy-trieàu ñaïi phaù quaân Nguyeân voâ cuøng oanh-lieät.

Khi nghe tin baùo quaân cuûa OÂ-Maõ-Nhi ñaõ keùo quaân veà ñeán Baïch-Ñaèng, Höng-Ñaïo-Vöông môùi hoâ quaân-só, troû soâng Hoùa-Giang maø theà raèng: “Traän naøy khoâng phaù xong giaëc Nguyeân, theà khoâng veà ñeán soâng naøy nöõa!”õ. Quaân só ai naáy ñeàu xin quyeát-chieán, keùo moät maïch ñeán soâng Baïch-Ñaèng. Quan quaân ñaùnh cöïc haêng, toaøn-theå ñeàu quyeát-chieán vôùi quaân thuø, quaân Nguyeân cheát nhö raï, maùu loang ñoû caû khuùc soâng.

Trong traän ñaïi thaéng naøy, ta tòch thaâu treân 400 chieán-thuyeàn, baét soáng maáy vaïn quaân Moâng-Coå. Hay ñöôïc tin döõ, Thaùi-Töû Thoaùt-Hoan, voäi daãn boïn tuøy-töôùng troán chaïy veà Taøu. Ñeán aûi Noäi-Baøng, gaëp phuïc-binh cuûa Höng-Ñaïo-Vöông ñoå ra ñaùnh, khieán toaùn quaân naøy laïi theâm moät phen tan naùt. Töôùng só cuûa Moâng-Coå bò gieát haïi raát nhieàu. Thoaùt-Hoan may-maén ñöôïc thoaùt voøng vaây, qua Loäc-Chaâu ñeå chaïy veà chaâu Tö-Minh.

Sau hai laàn chieán-thaéng quaân Nguyeân, Höng-Ñaïo-Vöông ñaõ ñem laïi caûnh thanh-bình cho ñaát nöôùc thaân yeâu. Ngaøi laøm quan ñeán ñôøi vua Traàn-Anh-Toân thì veà trí só taïi Vaïn-Kieáp. Ngaøy 20 thaùng 8 naêm Canh-Tyù (ngaøy 3 thaùng 10 naêm 1300), Höng-Ñaïo-Vöông maát, thoï 74 tuoåi, ñöôïc phong töôùc Thaùi-Sö Thöôïng-Phuï-Thöôïng-Quoác-Coâng Bình-Baéc Ñaïi-Nguyeân-Soaùi Long-Coâng-Thònh-Ñöùc Vó-Lieät Hoàng-Huaân Nhaân-Vuõ Höng-Ñaïo Ñaïi-Vöông.

Ngoaøi nhöõng voõ coâng oanh-lieät giaønh ñoäc-laäp cho xöù sôû, neâu cao tinh-thaàn baát-khuaát cuûa daân-toäc ta, Ngaøi coøn ñeå laïi cho caùc nhaø quaân-söï sau naøy nhöõng kinh-nghieäm voâ giaù veà caùch duïng binh. Töông truyeàn, Ngaøi coù soaïn nhöõng taøi-lieäu binh-phaùp ñeå truyeàn daïy caùc tuøy-töôùng nhö “Binh-Gia dieäu-lyù yeáu-löôïc”, goïi taét laø “Binh-gia yeáu-löôïc”, vaø moät baûn söu-taäp veà nhöõng binh-phaùp cuûa caùc nhaø voõ, laøm thaønh moät böùc veõ baùt quaùi cöûu cung goïi laø

“Vaïn-Kieáp Toâng Bí Truyeàn Thö”, hoaëc “Vaïn-Kieáp Binh Thö”. Nhöõng taøi-lieäu naøy nay ñaõ thaát truyeàn.

Xeùt veà coâng nghieäp, chuùng ta thaáy Höng-Ñaïo-Vöông laø moät danh töôùng vöôït haún hôn caùc töôùng laõnh taøi-ba khaùc treân theá-giôùi. Ñeá-quoác Moâng-Coå traûi roäng töø AÙ sang AÂu vaø chöa heà thaát-baïi veà quaân-söï cho tôùi khi sang Vieät-Nam. Hoï thaát-baïi khi ñònh xaâm-laêng Nhaät-Baûn nhöng laø do thôøi-tieát (baõo-toá ôû eo Ñoái-Maõ), chöù khoâng thua veà quaân-söï nhö ôû Vieät-Nam. Höng-Ñaïo-Vöông ñaõ taän-duïng sôû-tröôøng (thuûy-chieán) cuûa ta ñeå thaéng ñòch, vaø traùnh neù sôû-tröôøng (bình-nguyeân-chieán) cuûa ñòch. Ngaøi ñaõ taïm rôøi khoûi thaønh Thaêng-Long ôû ñoàng-baèng soâng Hoàng khi ñòch oà-aït tieán ñaùnh, vaø ñaõ phaûn-coâng toaøn thaéng qua caùc traän thuûy-chieán Chöông-Döông, Haøm-Töû, Taây-Keát, Vaân-Ñoàn, Baïch-Ñaèng, ... Ngaøi cuõng laø moät trong soá raát ít töôùng laõnh coù loøng nhaân. Khi coù thieân-tai, Ngaøi luoân luoân tìm caùch cöùu giuùp ñoàng-baøo, vaø coøn khuyeân vôï con baùn ñoà tö trang ñeå coù theâm tieàn giuùp ñôõ. Vaøo theá-kyû 13, thôøi cöïc thònh cuûa neàn quaân-chuû, maø Ngaøi ñaõ tích-cöïc giuùp vua toå-chöùc Hoäi-Nghò Dieân-Hoàng ñeå tröng-caàu daân yù, chöùng-toû tinh-thaàn daân-chuû maø thôøi ñoù ít töôùng laõnh naøo coù. Toùm laïi Höng-Ñaïo-Vöông quaû laø moät töôùng taøi vôùi ñaày-ñuû ñöùc Nhaân, Trí vaø Duõng vaø chính vì vaäy Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ toân-vinh Ngaøi laøm Thaùnh-Toå.

Taøi-Lieäu Tham-Khaûo:

1. Traàn-troïng-Kim, Vieät-Nam Söû Luôïc, 1920, chöông V-IX, trang 47, 55, 60-65.

2. Leâ-ngoâ-Caùt, Phaïm-ñình-Toaùi, Hoaøng-xuaân-Haõn, Ñaïi-Nam Quoác-Söõ Dieãn-Ca, 1949, ñoaïn 11, caùc trang 134 - 145.

27 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ieäc suy-toân Ñöùc TRAÀN-HÖNG-ÑAÏ0 laøm Thaùnh-Toå Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa do quyeát-ñònh töø ñaâu, vaên-kieïân naøo, toâi khoâng theå truy-cöùu ñöôïc. Nhöng rieâng vieäc döïng töôïng Ngaøi thì toâi bieát, vì coù ít nhieàu

tham-döï vaøo vieäc naøy.Naêm 1967, khi chiùnh-phuû quaân-nhaân do

Thieáu-Töôùng Nguyeãn-cao-Kyø laøm Chuû-tòch UÛy-Ban Haønh-Phaùp Trung-Öông (töùc thuû-töôùng) söûa-soaïn trao quyeàn laïi cho chiùnh-phuû daân-söï, chính-phuû muoán ñeå laïi moät caùi gì cho thaønh-phoá Saøi-Goøn, ñaùnh daáu thôøi-gian quaân-ñoäi tham-chaùnh, nhaát laø taïo cho thuû-ñoâ Saøi-Goøn, trôû thaønh moät thaønh-phoá coù maøu saéc lòch-söû vaø ñeïp xöùng-ñaùng laø moät thuû-ñoâ, chiùnh-phuû muoán döïng caùc töôïng danh-nhaân lòch-söû taïi caùc coâng-tröôøng trong thuû-ñoâ. Vieäc naøy chiùnh-phuû giao cho quaân-ñoäi thöïc-hieän, cuï-theå laø Cuïc Taâm-Lyù-Chieán thuoäc Toång Cuïc Chieán-Tranh Chính-Trò, Boä Quoác-Phoøng phuï-traùch. Luùc aáy Cuïc Taâm-Lyù-Chieán do Ñaïi-Taù Vuõ-Quang laøm Cuïc tröôûng. Moät buoåi hoïp taïi Cuïc Taâm-Lyù-Chieán do Ñaïi-Taù Vuõ-Quang chuû-toïa, ñeå phaân nhieäm cho caùc quaân-binh-chuûng coù traùch-nhieäm döïng töôïng

Vieäc döïng töôïng

thaùnh-toå haûi-Quaân Vieät-nam

Phan-Laïc-Tieáp28 thaùng 6 naêm 1999

Thaùnh-Toå cuûa mình taïi caùc coâng-tröôøng ñöôïc chæ-ñònh. Ña-soá quaân-binh-chuûng ñeàu muoán toân-vinh caùc vò anh-huøng, danh-nhaân trong lòch-söû laøm Thaùnh-Toå. Rieâng Khoâng-Quaân vì khoâng tìm ñöôïc vò anh-huøng naøo trong lòch-söû, vôùi coâng-tröôøng ñöôïc giao-phoù laø khuoân-vieân tröôùc Toøa Ñoâ-Chaùnh Saøi-Goøn, Khoâng-Quaân ñaõ döïng moät taùc-phaåm ñieâu-khaéc “kyû-haø” noùi leân tinh-thaàn baûo-veä khoâng-gian cuûa Toå-Quoác. Vaø Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán cuõng vaäy, anh em Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán ñaõ döïng töôïng “Hai ngöôøi lính trong tö-theá xung-phong” taïi vöôøn hoa tröôùc toøa nhaø Quoác-Hoäi. Caû hai coâng-tröôøng naøy, sau ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, ñaõ bò Coäng-Saûn phaù huûy ñi.

Rieâng Haûi-Quaân, ñöôïc giao phaàn döïng töôïng taïi coâng-tröôøng Meâ-Linh, sau ñoåi laø coâng-tröôøng Baïch-Ñaèng, ôû ngay bôø soâng, cuoái ñöôøng Hai Baø

V

28 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Tröng. Ñieàu teá-nhò vaø khoù-khaên cuûa vieäc döïng töôïng Thaùnh-Toå Haûi-Quaân ôû ñaây laø laøm theá naøo coù theå söû-duïng ñöôïc caùc beä ñaõ coù saün. Nguyeân thôøi-kyø neàn Ñeä Nhaát Coäng-Hoøa, ñaây laø coâng-tröôøng Meâ-Linh ñaõ ñöôïc oâng Ngoâ-vieát-Thuï laäp ñoà-aùn döïng töôïng “Hai Baø Tröng”. Kieán-truùc ñeïp, môùi ñöôïc coi laø moät coâng-trình ngheä-thuaät cuûa thuû-ñoâ Saøi-Goøn, taïo moät haáp-löïc cho caûnh-trí beán Baïch-Ñaèng, xöùng-ñaùng laø cöûa ngoõ cuûa thuû-ñoâ Vieät-Nam Coäng-Hoøa.

Töôïng “Hai Baø Tröng” ñeïp, neùt ñieâu-khaéc saéc vaø môùi, ñöôïc döïng treân moät beä cao ba chaân, nhö phaûng-phaát moät ñaàu voi vôùi hai chaân tröôùc vaø caùi voøi voi. Khi khaùnh-thaønh-coâng-trình naøy, chính Baø Ngoâ-ñình-Nhu, vôùi tö-caùch laø Chuû-tòch Hoäi Phuï-Nöõ Lieân-Ñôùi tôùi khaùnh-thaønh. Taát-nhieân ñaây laø töôïng Hai Baø Tröng, nhò vò nöõ löu löøng-laãy cuûa lòch-söû nöôùc nhaø, nhöng vieäc ñieâu-khaéc môùi quaù, phaûng-phaát nhö hai meï con baø Nhu. Daân Saøi-Goøn ñaõ nhìn töôïng naøy qua aán-töôïng laø hình-aûnh cuûa baø Nhu, neân khi neàn Ñeä Nhaát Coäng-Hoøa suïp ñoå naêm 1963, loøng ngöôøi trong côn cuoàng-noä, ñaõ

aøo-aøo keùo tôùi coâng-tröôøng naøy vaø ñaõ keùo ñoå töôïng Hai Baø xuoáng, nhö muoán xoùa saïch veát tích cuûa baø Nhu. Ñaàu hai pho töôïng ñaõ ñöôïc ñeå leân xe xích loâ ñi dieãu treân caùc phoá, nhieàu baùo ñaõ coù in hình naøy. Sau naøy khoâng hieåu ñaàu hai pho töôïng aáy löu-laïc nôi ñaâu. Vì theá, töø naêm 1963 ñeán naêm 1967, boán naêm trôøi “ñaàu voi” taïi coâng-tröôøng boû troáng, khoâng coù töôïng naøo treân ñoù caû.

Khi ñöôïc giao cho Haûi-Quaân, coâng-tröôøng naøy ñöôïc ñoåi teân laø coâng-tröôøng Baïch-Ñaèng, vöøa laø quaân-caûng lôùn, vöøa laø beán soâng roäng tieáp-nhaän caùc taøu beø to töø bieån tôùi thuû-ñoâ Saøi-Goøn. Coâng-vieäc döïng töôïng do chiùnh-phuû quaân-nhaân khôûi xöôùng, nhö treân ñaõ noùi, muoán laøm cho nhanh, trong voøng naêm baûy thaùng, haàu kòp thôøi-gian khi chuyeån quyeàn töø quaân-ñoäi qua daân-söï. Treân caên-baûn caùc chi-phí do chiùnh-phuû cung-caáp. Toâi khoâng coøn nhôù kyõ, nhöng ñaâu nhö chiùnh-phuû caáp cho moãi quaân-binh-chuûng moät ngaân-khoaûn ñoä maáy chuïc ngaøn maø thoâi. Ngaân-khoaûn quaù nhoû. Haàu nhö taát caû quaân-binh-chuûng, muoán laøm töôïng Thaùnh-Toå cuûa mình cho thaät ñeïp, caùc quaân-binh-chuûng lieân-heä ñeàu phaûi boû

Töôïng Ñöùc Thaùnh Traàn-Höng-Ñaïo taïi beán Baïch-Ñaèng.

29 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

coâng vaø cuûa vaøo raát nhieàu. Rieâng Haûi-Quaân, ñaây laø moät coâng-trình to-taùt vaø mang nhieàu yù-nghóa. Vì vò Thaùnh-Toå Haûi-Quaân, Ñöùc Traàn-Höng-Ñaïo, chaúng nhöõng vaên voõ song toaøn, moät vò ñaïi anh-huøng cuûa daân-toäc, vaø ñaây coøn laø cöûa ngoû cuûa thuû-ñoâ, saùt ngay Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, neân Haûi-Quaân ñaõ tích-cöïc vaø thi-haønh coâng-trình thaät chu-ñaùo vaø to-taùt.

Luùc aáy, vò Tö-Leänh Haûi-Quaân laø Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn, ngöôøi cuøng mang hoï Traàn, ngöôøi raát suøng-kính vaø ngöôõng-moä coâng-ñöùc cuûa Ñöùc Thaùnh Traàn. OÂng laø vò tö-leänh thöù nhì, (vò tö-leänh ñaàu tieân cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam laø Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Leâ-quang-Myõ) töø naêm 1957 ñeán naêm 1959. OÂng rôøi chöùc-vuï ñeå ñi tu-nghieäp taïi Hoa-Kyø, vaø trao chöùc-vuï naøy cho Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn laøm tö-leänh. Thôøi-gian sau khi oâng töø Myõ du-hoïc veà, coù nhieàu bieán-ñoäng treân chính-tröôøng mieàn Nam. Caùc chöùc-vuï quan-troïng cuûa caùc ñôn-vò lôùn trong quaân-ñoäi cuõng bò aûnh-höôûng vaø xaùo troän. Töø naêm 1963, Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Quyeàn bò gieát cheát trong ngaøy binh bieán 1 thaùng 11 naêm 1963, coù caùc vò sau ñaây laàn-löôït ñaûm-nhieäm chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân :

- Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Chung-taán-Cang (sau thaêng Phoù-Ñoâ-Ñoác) töø naêm 1964 ñeán 1965, vaø cuõng laø vò tö-leänh cuoái cuøng cuûa Haûi-Quaân khi Vieät-Nam Coäng-Hoøa suïp ñoå.

- Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Phaán töø 1965 ñeán 1966.

- Trung-Töôùng Cao-vaên-Vieân vaø Trung-Töôùng Leâ-nguyeân-Khang töø caùc naêm 1965 ñeán 1966. Ñoù laø thôøi-gian roái loaïn nhaát cuûa ñaát nöôùc, vaø cuõng nhieàu xaùo troïân nhaát cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa.

Nhö theá, töø naêm 1959 ñeán naêm 1966, qua nhieàu vò tö-leänh, Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn, ñöôïc chæ-ñònh laøm Chæ-Huy-Tröôûng Lieân-Ñoaøn Tuaàn-Giang, moät toå-chöùc tröïc-thuoäc Boä Tö-Leänh Ñòa-Phöông-Quaân vaø Nghóa-Quaân, nhieäm-vuï hoã-trôï cho caùc tænh trong Vuøng III vaø Vuøng IV chieán-thuaät. Moät ñôn-vò khieâm-toán, haàu nhö ít ñöôïc nhaéc ñeán, coù nhieäm-vuï tuaàn-tieãu treân soâng raïch tieåu-khu, chuyeân-chôû, yeåm-trôï cho boä-binh cuûa tieåu-khu. Coâng-taùc raát ñaéc-löïc vaø caàn-thieát. Khi caùc tieåu-khu caàn hoaït-ñoäng lôùn, thì caùc ñòa-phöông laïi nhôø caùc ñôn-vò thieän chieán cuûa Haûi-Quaân laø caùc Giang-ñoaøn

Xung-Phong, vaø ñoâi khi coù caùc chieán-haïm loaïi ñoå boä, vôùi hoûa-löïc huøng-haäu, hoã-trôï. Töøng laø Tö-Leänh Haûi-Quaân, baây giôø laø Chæ-Huy-Tröôûng Lieân-Ñoaøn Tuaàn-Giang, oâng laø moät caùi boùng môø beân caïnh moät Haûi-Quaân ñang baét ñaàu lôùn maïnh.

Boä chæ-huy Lieân-Ñoaøn Tuaàn-Giang ñoùng beân bôø soâng Saøi-Goøn, quaän Thuû-Thieâm, haàu nhö ñoái-dieän vôùi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñoà soä ôû beân naøy bôø soâng. Suoát maáy naêm ôû chöùc-vuï naøy, anh em Haûi-Quaân haàu nhö ñaõ queân Ñaïi-Taù Chôn. Ngoaøi coâng-vieäc ñieàu-haønh Lieân-Ñoaøn Tuaàn-Giang, nhieàu ngöôøi noùi laïi, Ñaïi-Taù Chôn coù raát nhieàu hoaït-ñoäng lieân-heä vôùi Hoäi Thaùnh Traàn taïi Thuû-Thieâm. Do ñoù khi ñöôïc trôû laïi ñaûm-nhieäm vai-troø Tö-Leänh Haûi-Quaân, laïi coù dòp may döïng töôïng Ñöùc Thaùnh Traàn, vò ñaïi anh-huøng cuûa ñaát nöôùc, maø oâng cuõng tình-côø mang cuøng hoï Traàn, neân noãi vui vaø nieàm haõnh-dieän ôû nôi oâng veà vieäc döïng töôïng Ñöùc Thaùnh Traàn, quaû laø moät vieäc laøm raát phaán-khôûi vaø cuõng ñaõ coù moät phaàn huyeàn nhieäm. Ñöùc Thaùnh Traàn, vò Thaùnh-Toå cuûa Haûi-Quaân ñaõ ñöôïc Haûi-Quaân coá-gaéng laøm saùng danh Ngaøi vaø nöùc loøng hoïc-taäp, noi göông Ngaøi. Caùc chieán-haïm, ngoaøi quoác-kyø, chieán-kyø, ñöôïc chính-thöùc coù theâm thaùnh-kyø ñeå caém nôi muõi taøu khi coù ñaïi leã. Thaùnh-kyø laø moät laù côø nguõ saéc, coù tua raêng cöa, moät loaïi côø coå ta thöôøng gaëp taïi caùc ñeàn thôø, caùc nôi ñình ñaùm cuûa ngaøy hoäi toå-chöùc theo phong-tuïc cuõ. Giöõa loøng laù côø coù moät ñaïi töï baèng chöõ nho: chöõ Traàn. Trong caùc ngaøy ñaïi leã, toaùn haàu kyø goàm coù: Quaân, Quoác vaø Thaùnh Kyø. Suoát bao nhieâu naêm Haûi-Quaân hoaït-ñoäng, caùc ngaøy leã lôùn, caùc chieán-haïm keùo ñaïi-kyø röïc rôõ, xa ñaõ thaáy Thaùnh Kyø saëc-sôõ caém nôi coät taïi muõi taøu. Ñoù laø moät hình-aûnh raát khaùc laï so vôùi caùc chieán-haïm cuûa caùc quoác-gia khaùc. Moät trang-trí raát ñeïp vaø ñaày uy-linh cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa moät thôøi.

Trôû laïi vôùi vieäc döïng töôïng Thaùnh-Toå Haûi-

Quaân, Ñöùc Traàn-Höng-Ñaïo taïi coâng-tröôøng Baïch-Ñaèng, sau nhieàu baøn caõi, coù nhöõng quyeát-ñònh nhö sau. Veà beä töôïng, caàn huûy boû ba chaân cuûa beä, vaø vò Thaùnh-Toå Haûi-Quaân ñöôïc bieát ñeán nhö moät vò töôùng taøi-ba veà chæ-huy thuûy-chieán, neân khoâng coù

30 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

hoaëc ít coù lieân-heä ñeán hình-aûnh cuûa con voi, nhaát laø caàn phaûi laøm khaùc, haàu nhö xoùa ñi caùi aán-töôïng vaø lieân-heä ñeán baø Nhu. Nhöng vieäc phaù ñi beä naøy vöøa khoâng phaûi deã laøm, vaø coøn phí-phaïm moät coâng-trình kieán-truùc raát ñoà soä, khoù-khaên. Cuoái cuøng ñi tôùi keát-luaän laø vaãn ñeå nguyeân ba chaân beä, nhöng ñöôïc xaây kín laïi thaønh moät beä hình khoái tam-giaùc, maø muõi nhoïn höôùng ra soâng, nhö moät muõi thuyeàn trong tö-theá löôùt soùng.

Luùc ñaàu nhôø ñieâu-khaéc-gia Nguyeãn-thanh-Thu, ngöôøi noåi tieáng vôùi töôïng “Tieác Thöông” taïi Nghóa-Trang Quaân-Ñoäi Bieân-Hoøa thöïc-hieän. OÂng Thu (do toâi giôùi-thieäu) nghó raèng, Ñöùc Thaùnh Traàn laø moät vò töôùng maø coát-tuûy cuûa coâng-traïng laø tinh-thaàn tham-möu, ñoù laø ñieàu khôûi ñaàu vaø quan-troïng hôn laø vieäc xoâng-pha nôi ñaàu soùng ngoïn gioù. Do ñoù oâng Thu ñaõ taïo moät maãu töôïng Ñöùc Thaùnh Traàn trong tö-theá ngoài, tay traùi ñeø leân ñoác kieám, tay phaûi caàm cuoán saùch, ñöôïc coi nhö laø binh-thö. Ngaøi höôùng maët veà phöông Baéc, vöøa laø bieåu-töôïng cuûa ngöôøi ñi bieån höôùng veà sao Baéc-Ñaåu, vöøa laø noãi lo aâu muoân ñôøi cuûa ngöôøi Vieät, phaûi ñoái ñaàu vôùi Baéc phöông. YÙ naøy laø moät phaàn goùp yù cuûa chính toâi vôùi ñieâu-khaéc-gia Nguyeãn-thanh-Thu.

Maãu töôïng naøy ñöôïc ñem ra moät hoäi-ñoàng goàm caùc ñieâu-khaéc-gia danh-tieáng taïi Saøi-Goøn vaø Hoäi Thaùnh Traàn-Höng-Ñaïo xem xeùt, vaø so-saùnh vôùi maãu töôïng khaùc. Maãu khaùc cuûa ñieâu-khaéc-gia beân Hoäi Thaùnh Traàn beân Thuû-Thieâm ñeà-nghò, ñoù laø maãu töôïng ñöôïc chaáp-nhaän laøm neân töôïng Ngaøi hieän nay. Ñoù laø hình-aûnh cuûa vò Ñaïi-töôùng trong y-phuïc voõ töôùng, moät tay tyø leân ñoác kieám, moät tay chæ xuoáng loøng soâng vaø noùi: “Phen naøy neáu ta khoâng phaù xong giaëc Nguyeân, theà khoâng trôû laïi khuùc soâng naøy nöõa”. Lôøi theà cuûa Ngaøi ñaõ ñöôïc söû saùch ghi laïi, nhö moät lôøi nguyeàn laøm nöùc loøng bao nhieâu theá-heä sau naøy, moãi khi giôû laïi trang saùch cuõ. Do ñoù, maãu töôïng ñoù, cuûa moät ngöôøi ít ñöôïc bieát ñeán, ñöôïc chaáp-thuaän. Ñieâu-khaéc gia Nguyeãn-thanh-Thu raát buoàn. Buoàn vì maát moät cô-hoäi goùp coâng, goùp tim oùc cho moät coâng-trình ñaày söû tính cuûa moät Saøi-Goøn, thuû-ñoâ cuûa Vieät-Nam Coäng-Hoøa. Toâi cuõng buoàn, vì ñaõ giôùi-thieäu moät ngöôøi baïn, moät ñieâu-khaéc-gia noåi tieáng baäc nhaát luùc aáy, maø laïi khoâng thaønh-coâng.

Nhöng toâi cuõng phaûi nhaän raèng, lôøi theà treân soâng Hoùa quaû mang nhieàu yù-nghóa, ñaõ gaén lieàn vôùi caùc chieán-coâng cuûa Ñöùc Thaùnh Traàn, vôùi töôùc-hieäu ñaày-ñuû cuûa Ngaøi:

Thaùnh-Toå Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-HoøaBình-Baéc Ñaïi Nguyeân-Soaùi

Höng-Ñaïo Ñaïi Vöông

Moät Vaøi Caâu Chuyeän Beân Leà

Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa vôùi nhieàu phöông-tieän cuûa Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng, vaø söï ñoùng goùp tieàn baïc cuûa taát caû quaân-nhaân Haûi-Quaân caùc caáp, coäng vôùi tieàn cuûa Hoäi Thaùnh Traàn-Höng-Ñaïo ñaõ hoaøn-thaønh moät coâng-trình mang ñaày yù-nghóa lòch-söû, ngheä-thuaät cho thuû-ñoâ Saøi-Goøn. Ngaøy khaùnh-thaønh, vì moät vaøi lyù-do baát-khaû-khaùng, Ñaïi-Töôùng Cao-vaên-Vieân ñöôïc chæ-ñònh vaøo phuùt choùt, thay maët chính-phuû ñeán chuû-toïa, thay vì moät giôùi-chöùc cao hôn, khieán ban toå-chöùc gaëp raát nhieàu phieàn-toaùi. Vì caùc vò boä-tröôûng ñaõ ñeán, ngoaïi-giao-ñoaøn ñaõ ñeán, vaø treân heä-thoáng haønh-chaùnh, caùc vò boä-tröôûng ôû vò theá cao hôn ñaïi-töôùng, nhöng laøm sao ñöôïc, vaø gheá ñaõ xeáp, chöông-trình ñaõ ñònh, neân khi Ñaïi-Töôùng Vieân tôùi, moïi ngöôøi cuõng ñöông-nhieân chaáp-nhaän moät caùch vui-veû.

Moät trôû-ngaïi kyõ-thuaät khaùc, cho ñeán gaàn phuùt khaùnh-thaønh, ban toå-chöùc môùi thaáy khoù-khaên. Töôïng laøm xong töø Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng do töøng maûnh xi-maêng, ñöôïc caàn truïc caâu leân gheùp laïi. Caâu caùc maûnh aáy nhö caâu caùc kieän haøng, nhöng gheùp laïi phaûi kheùo ñeå khoâng thaáy caùc moái gheùp. Gheùp xong môùi toâ vaø cho caùc veát gheùp ñöôïc nhuaàn-nhuyeãn nhö moät khoái ñoàng ñen. Töôïng laøm xong, caùc giôùi-chöùc Haûi-Quaân ra ngaém-nghía, ra ñieàu öng yù laém. Nhöng theo nguyeân-taéc, vaø taïo söï linh-thieâng, ñoät-ngoät, sau phaàn nghi-leã, töôïng môùi

31 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ñöôïc môû ra ñeå moïi ngöôøi thöôûng-laõm vaø chieâm-baùi. Nhöng tìm vaûi phuû ñaõ khoù. Caùi khoù hôn, vaø khoù nhaát laø laøm caùch naøo ñeå vò chuû leã môû töôïng ra, khoù quaù. Toâi coù yù-kieán vaø thöa vôùi vò Thieáu-Taù Phan-phi-Phuïng, Tröôûng Phoøng Taâm-Lyù-Chieán, raèng: “Khoâng khoù ñaâu Commandant, Commandant coù nhôù taïi Baéc-Vieät, caùc ñeàn thôø Ñöùc Thaùnh, ngöôøi ta thöôøng tìm ñeán ñeå xin di-vaät cuûa ñeàn veà yeåm tröø taø ma...” Toâi vöøa noùi ñeán ñoù Thieáu-Taù Phuïng cöôøi: “Caäu naøy, chaéc caäu nhôù ñeán vieäc Ngaøi ñaõ tröø dieät hoàn ma Phaïm-Nhan”. Toâi cöôøi. Töø ñoù, chuùng toâi ñöa yù-kieán laø nhôø beân Hoäi Thaùnh Traàn cung-caáp caùc thöôùc vaûi ñoû, ñoä 200 thöôùc vuoâng, ñeå phuû töôïng. Khi xong leã, caùc thöôùc vaûi linh-thieâng naøy seõ ñöôïc trao laïi cho Hoäi Thaùnh Traàn ñeå phaân chia cho nhöõng ai muoán coù chuùt di-vaät cuûa Ngaøi ñeå caàu may vaø tröø taø ma. YÙ-kieán aáy ñöôïc Hoäi Thaùnh beân Thuû-Thieâm taùn-thaønh nhieät-lieät, vaø cung-caáp vaûi ñoû raát ñaày-ñuû vaø raát mau.

Nhöng theá phaàn vaûi thì deã roài. Môû ra laøm sao. Môû cho deã, cho ñeïp, vaø khoâng vöôùng maéc vaøo giôø phuùt linh-thieâng cuûa buoåi leã. YÙ-kieán naøy, Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng chòu thua. Phuû thì ñöôïc, môû ra khoù quaù. Sau moät ñeâm, hoâm sau oâng Phuïng vaøo sôû, ñem theo moät cuoän giaây chì, ñöôøng kính 2 milimetre. Cuoän giaây chì ñöôïc caét ra töøng ñoaïn, beû laïi thaønh caùc voøng troøn, voøng chì naøy vöøa ñuû maïnh ñeå ghim caùc maûnh vaûi phuû töôïng vaøo nhau. Khi caàn môû vaûi phuû, töø giaây thöøng ñaõ gaøi ôû khoen cao nhaát, ñöôïc Ñaïi-Töôùng Vieân töø töø keùo xuoáng, caùc voøng chì raõn ra nheï-nhaøng. Vaø ñeå chaéc aên, coù theâm hai giaây nhö theá, taát caû laø ba giaây, moät do Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn, hai do Hoäi-tröôûng Hoäi Thaùnh Traàn, oâng Laâm-khaéc-Nghieâm, sôïi thöù ba do Ñaïi-Töôùng. Ba sôïi giaây cuøng keùo, caùc maûnh vaûi ñöôïc boùc ra nhö laø boùc moät quaû cam boå doïc. Caùc maûnh vaûi ñöôïc gioù soâng Saøi-Goøn thoåi bay vaø töø töø laø xuoáng ñaát, töôïng Ñöùc Thaùnh-Toå Haûi-Quaân hieän ra tröôùc maét moïi ngöôøi, hieän leân baàu trôøi cao xanh ngaét, giöõa tieáng voã tay vang doäi cuûa quan khaùch, nhaát laø cuûa phaùi-ñoaøn daân-söï cuûa Hoäi Thaùnh Traàn. Caùc maûnh vaûi naøy ñaõ ñöôïc Hoäi Thaùnh traân-troïng thu goùp laïi, vaø caét ra töøng mieáng nhoû, phaùt cho nhöõng ai muoán ñöôïc höôûng loäc cuûa Ngaøi. Toâi cuõng ñöôïc

thænh moät vuoâng vaûi nhoû baèng caùi khaên aên. Vuoâng vaûi linh-thieâng naøy ñöôïc vôï toâi giöõ kyõ laém, vaø sau ñoù coøn phaûi caét ra ñeå chia cho moät soá baïn-beø laøm vaät caàu may. Saùng-kieán caùi khoen chì hoaøn-toaøn laø cuûa Ñaïi-UÙy Phan-phi-Phuïng, toâi chæ coù chuùt saùng-kieán ñi xin vaûi maø thoâi.

Sau naøy, sau 30 thaùng 4 naêm 1975, Coäng-Saûn chieám Mieàn Nam, moät soá töôïng bò phaù huûy, trong coù coâng-trình ñieâu-khaéc Toå-Quoác vaø Khoâng-Gian cuûa Khoâng-Quaân vaø töôïng hai ngöôøi lính Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán. Rieâng töôïng Thaùnh-Toå Haûi-Quaân vaãn coøn, taát-nhieân huy-hieäu vaø maáy chöõ coù lieân-heä ñeán Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ bò Vieät-Coäng phaù boû. Beán Baïch-Ñaèng keå töø ngaøy ñoù laø hình-aûnh cuûa chia lìa, ñau khoå. Coù nhöõng quaân-nhaân Haûi-Quaân cuõ, trôû laïi khu naøy, buøi-nguøi nhôù moät thôøi vaøng son, oai-nghieâm cuõ, nay nhìn leân chæ thaáy pho töôïng ñaõ cuõ, nhö moät neùt buøi-nguøi. Laø quaân-nhaân Haûi-Quaân cuõ, nhieàu ngöôøi ñaõ ñöùng laïi chieâm-baùi Ngaøi. Nhieàu ngöôøi buoàn vì ñaõ chaäm chaân khoâng di-taûn ñöôïc. Maø ngöôøi ra ñi, trong caùc naêm sau 75 thì quaù ñoâng. Ña-soáø ra ñi baèng ñöôøng bieån. Vì theá, nhìn leân töôïng Ngaøi. Ngaøi vaãn chæ ngoùn tay xuoáng doøng soâng, con soâng Hoùa cuûa lòch-söû, hay laø con soâng Saøi-Goøn, laø cöûa ngoõ cuûa bieån khôi. Ngöôøi ra ñi ñaõ vöøa haøi-höôùc vöøa vui möøng maø noùi raèng: “Ngaøi noùi laâu roài. Theo ngoùn tay Ngaøi chæ, tìm ñöôøng thuûy maø ñi”. Caâu chuyeän naøy moät thôøi ñaõ laøm caû Saøi-Goøn, caû mieàn Nam bieát ñeán. Caû trieäu ngöôøi ñaõ vöôït bieån tìm töï-do.

32 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Khoùa 17 Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang treân ñöôøng ñeán giaûng-ñöôøng

33 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Lôøi Môû Ñaàuaøi-lieäu veà Trung-Taâm Huaán-Luyeän cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam tröôùc ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975 hieän nay coi nhö bò maát saïch. Nhöõng nôi ñaõ

huaán-luyeän vaø ñaøo-taïo caùc chaøng trai yeâu moäng haûi-hoà trôû thaønh nhöõng con ngöôøi cuûa bieån caû cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa laø ba Trung-Taâm Huaán-Luyeän chính :

- Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang (TTHL/HQ/NT).

- Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Cam-Ranh (TTHL/HQ/CR).

- Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Saøi-Goøn (TTHL/HQ/SG).

Ngoaøi ra coøn coù nhieàu khoùa-hoïc xuaát-thaân töø nhöõng quaân-tröôøng trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc. Töø

trung-taâm Huaán-Luyeän haûi-Quaân Nha-TraNg

Nguyeãn-taán-Ñôn

ngaøy maát nöôùc ñeán nay trong soá caùc chaøng trai maø ngaøy tröôùc ñaõ töï-haøo nôi xuaát-thaân cuûa mình ñeå vaøo ñôøi vaø baûo-veä toå-quoác Vieät-Nam Töï-Do, hieän ñaõ vaø ñang maát daàn theo luaät töï-nhieân cuûa con ngöôøi. Neáu chöa thì trí nhôù cuõng ñang môø nhaït nhöõng chuyeän maø ngaøy tröôùc chính chuùng ta ñaõ ñoùng goùp vaø taïo neân, ngay caû teân hoï baïn-beø cuøng khoùa hay khaùc khoùa laâu ngaøy ít gaëp nhau cuõng khoâng theå nhôù noåi. Ñöùng tröôùc nhöõng nguy-cô moïi chuyeän roài seõ taøn luïi vaø queân laõng theo thôøi-gian, töø vaøi taøi-lieäu ñaõ ñöôïc ñöa leân caùc web cuõng nhö vaøi ñaëc-san cuûa caùc khoùa só-quan Haûi-Quaân noùi vaøi neùt veà Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang maø ñaëc-bieät laø Tröôøng Só-Quan, nay ñöôïc söï tieáp tay cuûa caùc vò nieân-tröôûng vaø caùc baïn, toâi xin coá-gaéng tieán xa theâm moät böôùc nöõa laø lieät-keâ taát caû teân caùc vò ñaõ moät thôøi töøng theo hoïc caùc khoùa só-quan Haûi-Quaân, coi nhö ñaây laø moät “Danh-Baï” hay “Gia-Phaû” cuûa só-quan Haûi-Quaân coù cuøng moät truyeàn-thoáng

T

34 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

vaø neàn-neáp toát ñeïp. Töø ngaøy thaønh-laäp Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa cho ñeán ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, coù nhöõng khoùa ñöôïc ñaøo-taïo taïi TTHL/HQ/NT cuõng nhö xuaát-thaân töø caùc quaân-tröôøng khaùc (nhö caùc khoùa Só-Quan Ñaëc-Bieät, Só-Quan Ñoaøn-Vieân, OCS, v.v...).

Thaønh-Laäp vaø Chuyeån Giao

Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang naèm treân ñöôøng Duy-Taân noái daøi veà höôùng Chuïtt, maët tieàn höôùng ra bieån Nha-Trang, beân caïnh raøo traùi maët Baéc laø nhaø maùy ñieän. Caïnh raøo phaûi maët Nam laø tröôøng Trung-Hoïc Kyõ-Thuaät Nha-Trang. Maët sau laø khu gia-binh cuûa Löïc-Löôïng Ñaëc-Bieät. Trung-Taâm ñöôïc Haûi-Quaân Phaùp khôûi coâng xaây caát vaøo ngaøy 12 thaùng 7 naêm 1952, giai-ñoaïn ñaàu thì khuoân-vieân quaân-tröôøng gaàn nhö laø moät hình vuoâng moãi caïnh khoaûng 400 meùt. Haûi-Quaân Phaùp söû-duïng trung-taâm naøy vaøo vieäc huaán-luyeän só-quan vaø ñoaøn-vieân. Sau Hieäp-Ñònh Geneøve (20

Tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang

thaùng 7 naêm 1954), Phaùp chuyeån giao cho Haûi-Quaân Vieät-Nam quaûn-trò vaøo thaùng 7 naêm 1955. Khi ñoù beänh-xaù trung-taâm laø moät beänh-vieän tö-nhaân cuûa ngöôøi Phaùp ñaõ coù saün vaø hoaït-ñoäng töø tröôùc teân laø “Beänh-vieän Chapeau” cuõng trao laïi cho Vieät-Nam vaø ñöôïc saùt-nhaäp vaøo tröôøng Haûi-Quaân Nha-Trang. Töø naêm 1956 trôû veà sau, trung-taâm ñaõ ñaøo-taïo tröïc-tieáp nhöõng khoùa só-quan ngaønh chæ-huy vaø ngaønh cô-khí. Tieâu-chuaån ñöôïc choïn-löïa ñeå ñöôïc theo hoïc caùc khoùa só-quan, haï-só-quan, ñoaøn-vieân phaûi qua moät cuoäc thi tuyeån. Thôøi-gian thuï-huaán tuøy theo nhu-caàu. Ñoái vôùi caùc khoùa só-quan thì chöông-trình huaán-luyeän töø 6 thaùng ñeán 2 naêm. Trong giai-ñoaïn ñaàu, Phaùp ñaøo-taïo só-quan treân caùc chieán-haïm vaø taïi Brest beân Phaùp. Töø cuoái naêm 1952 ñeán 1956, moät soá só-quan Vieät-Nam ñöôïc tieáp-tuïc ñaøo-taïo taïi Phaùp vaø moät soá taïi TTHL/HQ/NT; töø khoùa 7 (1956 ñeán 1957) cho ñeán khoùa 26 thì hoaøn-toaøn ñöôïc ñaøo-taïo taïi quaân-tröôøng Nha-Trang. Naêm 1958 caùc coá-vaán-Myõ ñaõ ñeán laøm vieäc trôï-giuùp huaán-luyeän, daïy Anh ngöõ, trang-bò trôï-huaán-cuï, cung-caáp taøi-lieäu cho thö-vieän theo tieâu-chuaån cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Trong thôøi-gian thuï-huaán thì cuõng coù

35 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

chöông-trình thaêm-vieáng vaø thöïc-taäp haûi-nghieäp treân caùc chieán-haïm Vieät-Nam cuõng nhö caùc chieán-haïm ngoaïi-quoác gheù vaøo vònh Nha-Trang.

Cuoái naêm 1961, trong chöông-trình trang-bò cho caùc ñôn-vò Haûi-Thuyeàn (sau goïi laø duyeân-ñoaøn) cuûa caùc Duyeân-Khu 1 vaø Duyeân-Khu 2 (sau goïi laø Vuøng Duyeân-Haûi), khoaûng 40 ghe coù trang-bò maùy vaø buoàm töø Saøi-Goøn ra mieàn Trung gheù vaøo beán Caàu-Ñaù, Nha-Trang cho sinh-vieân thöïc-taäp. Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán kieâm Tieåu-Ñoaøn-Tröôûng Sinh-Vieân luùc baáy giôø laø Haûi-Quaân (HQ) Trung-UÙy Ñoã-Kieåm (khoùa 3 Brest, sau vinh-thaêng Ñaïi-Taù), cuøng moät soá caùn-boä vaø huaán-luyeän-vieân daãn sinh-vieân ñi haønh-quaân ñoå-boä ñaûo Hoøn-Tre, Nha-Trang baèng thuyeàn. Taát caû sinh-vieân chia nhau töøng nhoùm cöù 2 ñeán 4 ngöôøi leân moät ghe. Ghe baét ñaàu caêng buoàm chaïy quanh caùc ñaûo trong vònh Caàu-Ñaù, cuoái cuøng ñoå-boä vaøo baõi Baéc cuûa Hoøn-Tre. Ñoaøn quaân ñöôïc trang-bò vuõ-khí caù-nhaân suùng Garant M1, ñaïn döôïc ñaày-ñuû, maùy truyeàn-tin PRC 10 cho moãi Trung-Ñoäi. Vaøo tôùi nôi, ñoaøn quaân ñöôïc leänh caám-traïi, töøng trung-ñoäi naèm raûi-raùc treân caùc trieàn ñoài. Ñeán 9 giôø toái hoâm ñoù cuoäc haønh-quaân baét ñaàu

Huy-hieäu Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang

tieán quaân theo con ñöôøng moøn qua baõi Nam. Sau ñoù baêng röøng leo nuùi suoát ñeâm ñeå ñeán muïc-tieâu laø haûi-ñaêng Hoøn-Tre. Saùng ngaøy hoâm sau taát caû xuoáng ghe taïi bôø Nam vaø trôû veà laïi quaân-tröôøng.

Ngoaøi ra chöông-trình hoïc cuõng coù chu-kyø cöù ba thaùng cho sinh-vieân ñi di-haønh. Vai mang ba-loâ, suùng caù-nhaân Garant M1, toång-coäng troïng-löôïng moãi ngöôøi khoaûng 15 kg. Baét ñaàu ñi boä töø Trung-Taâm xuoáng Chuïtt, Caàu-Ñaù, voøng theo ñöôøng moøn quanh nuùi qua khu Bình-Taân, Cöûa-Beù ra tôùi Ngaõ-Ba Chuïtt trôû veà tröôøng. Muïc-ñích cuûa vieäc ñi boä laø taïo cho sinh-vieân theâm söùc chòu ñöïng ñeå khi ñi taøu bôùt say-soùng. Coù khoùa ñi di-haønh qua Ñoàng-Ñeá roài trôû veà.

Naêm 1962 coù taøu ngaàm Hoa-Kyø USS Queenfish SS393/SSN651 gheù beán cho sinh-vieân thöïc-taäp cuøng moät soá chieán-haïm Vieät-Nam tham-döï. Sinh-vieân ñöôïc chia ra thaønh töøng nhoùm, moãi nhoùm 20 ngöôøi leân taøu ngaàm moät ngaøy. Taøu ngaàm vaø caùc chieán-haïm thöïc-taäp saên-ñuoåi ngoaøi-khôi Nha-Trang. Cuõng naêm 1962 coù Tuaàn-döông-haïm Phaùp mang teân Jeanne D’Arc trong chuyeán vieãn-du ñeå thöïc-taäp cho sinh-vieân, gheù vaøo vònh Nha-Trang. Moät soá sinh-vieân Vieät-Nam ñöôïc ñaïi-dieän leân taøu duøng côm toái vôùi sinh-vieân Haûi-Quaân Phaùp. Ngoaøi ra chieán-haïm Phaùp coøn mang theo moät soá kieám truyeàn-thoáng cuûa tröôøng Haûi-Quaân. Caùc sinh-vieân só-quan (SVSQ) Vieät-Nam ñöôïc mua moãi ngöôøi moät caây kieám laøm kyû-nieäm vaø söû-duïng vaøo caùc cuoäc leã lôùn.

Naêm 1965 trong chöông-trình vieän-trôï cho löïc-löôïng Haûi-Quaân Vieät-Nam, Hoa-Kyø ñaõ cho tu-boå, nôùi roäng cô-sôû huaán-luyeän nhaèm ñaùp-öùng vaø thích-nghi cho nhu-caàu. Haõng thaàu xaây-caát Hoa-Kyø RMK ñaõ truùng thaàu thöïc-thi coâng-taùc taïi TTHL/HQ/NT vaø TTHL/CR. Quaân-tröôøng Nha-Trang ñöôïc nôùi roäng ra caû hai phía. Töø Q1 (xem phuï-baûn) nôùi roäng qua phía traùi ñöôïc xaây caát theâm 4 daõy nhaø song-song coù khaû-naêng laøm choã ôû cho treân 300 haï-só-quan khoùa-sinh, ñoaøn-vieân chuyeân-nghieäp. Töø Q13 (xem phuï-baûn) nôùi roäng qua phía phaûi ñöôïc xaây caát theâm 4 daõy nhaø môùi vaø moät phaïn-xaù coù khaû-naêng laøm nôi aên ôû cho treân 400 SVSQ. Ngoaøi ra caùc daõy nhaø cuõ ñeàu ñöôïc taân-trang, giaûng-ñöôøng, lôùp hoïc ñöôïc thieát-trí roäng-raõi vaø tieän-nghi hôn. Ñöôøng xaù

36 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

trong Trung-Taâm vaø Thao-Dieãn-Tröôøng ñöôïc traùng nhöïa môùi. Toaøn theå Trung-Taâm coù 4 caâu-laïc-boä daønh cho só-quan, sinh-vieân só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân khoùa-sinh Chuyeân-Nghieäp; moät thö-vieän lôùn taïi daõy G (phuï-baûn A phoùng-ñoà Trung-Taâm).

Caùc vò Chæ-Huy-Tröôûng

Caùc vò chæ-huy-tröôûng töø ngaøy ñöôïc chuyeån giao cho Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa nhö sau:

HQ Thieáu-Taù Chung-taán-Cang: töø ngaøy 7 thaùng 10 naêm 1955 ñeán 29 thaùng 3 naêm 1958.

HQ Thieáu-Taù Ñaëng-cao-Thaêng: töø ngaøy 29 thaùng 3 naêm 1958 ñeán 10 thaùng 2 naêm 1960.

HQ Thieáu-Taù Vöông-höõu-Thieàu: töø ngaøy 10 thaùng 2 naêm 1960 ñeán 19 thaùng 1 naêm 1963.

HQ Ñaïi-UÙy Dö-trí-Huøng: töø ngaøy 19 thaùng 1 naêm 1963 ñeán 23 thaùng 12 naêm 1963.

HQ Trung-Taù Nguyeãn-ñöùc-Vaân: töø ngaøy 23 thaùng 12 naêm 1963 ñeán 26 thaùng 2 naêm 1966.

HQ Thieáu-Taù Buøi-höõu-Thö: töø ngaøy 26 thaùng 2 naêm 1966 ñeán 13 thaùng 7 naêm 1966.

HQ Ñaïi-Taù Ñinh-maïnh-Huøng: töø ngaøy 13 thaùng 7 naêm 1966 ñeán 1 thaùng 3 naêm 1969.

HQ Ñaïi-Taù Khöông-höõu-Baù: töø ngaøy 1 thaùng 3 naêm 1969 ñeán 6 thaùng 8 naêm 1971.

HQ Trung-Taù Nguyeãn-troïng-Hieäp: töø ngaøy 6 thaùng 8 naêm 1971 ñeán 16 thaùng 1 naêm 1973.

HQ Ñaïi-Taù Nguyeãn-thanh-Chaâu: töø ngaøy 16 thaùng 1 naêm 1973 ñeán thaùng 4 naêm 1975.

Vaøo thaùng 8 naêm 1965, laàn ñaàu tieân Trung-Taâm bò Vieät-Coäng phaùo-kích töø maät-khu Ñoàng-Boø, moät quaû rocket truùng ngay khu sinh-vieân luùc baáy giôø laø khoùa 14, ñaây laø daõy nhaø vöøa môùi xaây sau. Keát-quaû coù 3 SVSQ bò töû-thöông (caùc anh: Nguyeãn-höõu-Trang, Nguyeãn-ñaêng-Ñoùm vaø Ñinh-ngoïc-Tri) vaø moät soá ñoâng bò thöông naëng.

Tö-dinh cuûa vò Chæ-Huy-Tröôûng TTHL toaï-laïc taïi soá 52 ñöôøng Duy-Taân, Nha-Trang.

Thôøi-gian huaán-luyeän

Thôøi-gian huaán-luyeän cho caùc khoùa só-quan theo chöông-trình bình thöôøng laø 2 naêm. Toát-

nghieäp vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò. Cuoái naêm 1962, vì nhu-caàu khaån-thieát ñeå tieáp-nhaän caùc chieán-haïm, chöông-trình ñöôïc ruùt ngaén 6 thaùng, do ñoù töø khoùa 11 cho ñeán khoùa 17 laø aùp-duïng chöông-trình huaán-luyeän 18 thaùng. Rieâng khoùa 18 vaãn giöõ chöông-trình 2 naêm. Só-soá sinh-vieân só-quan ñöôïc thu-nhaän cuõng thay ñoåi. Töø naêm 1957 ñeán 1960 moãi khoùa khoâng quaù 60 sinh-vieân. Naêm 1961 thu-nhaän 81 sinh-vieân. Töø khoùa 12 ñeán khoùa 18 laø treân 100. Ñaëc-bieät thaùng 5 naêm 1963, khi khoùa 13 nhaäp tröôøng thì coù 15 Thieáu-UÙy Hieän-Dòch toát-nghieäp khoùa 16 tröôøng Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït nhaäp hoïc ñeå chuyeån ngaønh qua Haûi-Quaân hieän-dòch. Tuy-nhieân khi khai-giaûng thì chæ coøn 7 só-quan tham-döï khoùa-hoïc. Ñaàu naêm 1969 do nhu-caàu chuaån-bò chuyeån giao traùch-nhieäm chieán-tröôøng Soâng-Bieån cho Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaûm-traùch, soá löôïng sinh-vieân moãi khoùa baây giôø laø treân 200.

Taïi quaân-tröôøng Nha-Trang keå töø khoùa 19 ñeán khoùa 23 thôøi-gian huaán-luyeän laø 1 naêm. Veà vaên-hoùa vaãn daïy theo chöông-trình ñaïi-hoïc nhö caùc khoùa ñaøn anh. Veà quaân-söï ñöôïc toå-chöùc vaø ñieàu-haønh theo heä-thoáng töï-chæ-huy. Sau khi thuï-huaán moät naêm, caùc sinh-vieân toát-nghieäp vôùi caáp-baäc Chuaån-UÙy, ñöôïc ñi thöïc-taäp thôøi-gian moät naêm theo chöông-trình OJT (On Job Training), khi hoaøn-taát mang caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò.

Töø khoùa 24 veà sau vieäc huaán-luyeän trôû laïi aùp-duïng chöông-trình 2 naêm vaø toát-nghieäp vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò.

Naêm 1956 ñeå huaán-luyeän Haûi-Nghieäp cho Sinh-Vieân khoùa 7 vaø caùc khoùa keá tieáp, taïi vònh Caàu-Ñaù thöôøng xuyeân coù 3 chieác truïc-loâi-haïm ñoù laø HQ 111 ( Haøm-Töû ), HQ 112 ( Chöông-Döông ) vaø HQ 113 ( Baïch-Ñaèng ). Tình-traïng caùc chieán-haïm naøy quaù cuõ neân khoâng coøn khöû töø ñeå söû-duïng cho vieäc raø mìn. Taát caû caùc vò haïm-tröôûng ñeàu laø só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam. Töø naêm 1961 cho ñeán naêm 1963 caùc truïc-loâi-haïm naøy ñaõ laàn-löôït ñöôïc pheá-thaûi. Caùc Truïc-loâi-haïm HQ 114, HQ 115, HQ 116 thay theá, ngoaøi vieäc huaán-luyeän coøn tham-gia tuaàn-phoøng laõnh-haûi. Haøng naêm coù chöông-trình khöû töø taïi Subic Bay Phi-Luaät-Taân, moãi chuyeán khöû töø ñöôïc saép xeáp cho caùc sinh-vieân ñi thöïc-taäp haûi-haønh vieãn-döông. Caùc taân só-quan cuõng ñöôïc

37 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Haûi-Quaân Hoa-Kyø phoái-hôïp cho thöïc-taäp OJT treân chieán-haïm Myõ.

Giöõa naêm 1962, toaøn-theå sinh-vieân khoùa 10 Haûi-Quaân Nha-Trang ñöôïc ñi thöïc-taäp treân caùc chieán-haïm moät thaùng. Khôûi ñaàu töø Caàu-Ñaù Nha-Trang nhaäp-haïm, haûi-haønh xuyeân ñaïi-döông qua Subic-Bay, Phi-Luaät-Taân vaø trôû veà laïi Caàu-Ñaù Nha-Trang.

Naêm 1963 caùc taân só-quan ñöôïc döï-truø ñeán thöïc-taäp OJT taïi San Diego, Hoa-Kyø, nhöng sau ñoù thöïc-taäp treân caùc chieán-haïm thuoäc Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi ñang hoaït-ñoäng taïi caùc nöôùc nhö Nhaät-Baûn, Phi-Luaät-Taân, Ñaøi-Loan, HongKong, Singapore, v.v... Töø khi Ñeä Thaát Haïm-Ñoäi tham-gia Market Time cuûa CTF 115 taïi Cam-Ranh thì caùc taân só-quan nhaäp-haïm ngay taïi vuøng bieån Vieät-Nam vaø nghæ beán taïi caùc beán caûng ngoaïi-quoác. Treân moãi chieán-haïm laø 2 taân só-quan Vieät-Nam thöïc-taäp.

Cuoái naêm 1971, sau khi khoùa 22 ra tröôøng thì Trung-Taâm chuaån-bò tieáp-nhaän theâm caùc só-quan khoùa-sinh, ñöôïc goïi laø khoùa Só-Quan Ñaëc-Bieät.

Ñoàng thôøi Trung-Taâm coøn huaán-luyeän 3 thaùng chuyeân-nghieäp cho caùc khoùa-sinh tröôøng Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït trong muøa vaên-hoùa. Ñaàu naêm 1973 coù 30 sinh-vieân só-quan Ñaø-Laït thuoäc 2 khoùa 25 vaø 26 ñeán thuï-huaán 3 thaùng lyù-thuyeát.

Thaùng 9 naêm 1974 khoùa 25 Sinh-Vieân Haûi-Quaân Nha-Trang maõn-khoùa. Quaân-tröôøng Nha-Trang chæ coøn laïi khoùa 26 laø khoùa cuoái cuøng cuûa Trung-Taâm. Cho ñeán cuoái thaùng 3 naêm 1975, thaønh-phoá Nha-Trang ñöôïc leänh di-taûn.

Töø ngaøy thaønh-laäp cho ñeán 30 thaùng 4 naêm 1975, Trung-Taâm ñaõ ñaøo-taïo ñöôïc 2538 só-quan chung cho ngaønh chæ-huy vaø cô-khí. Rieâng veà tröôøng Sô-Ñaúng chuyeân-nghieäp thì ñaõ ñaøo-taïo ñöôïc 15.050 haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân.

TOÅ-CHÖÙC TTHL/HQ/NT

Khoái Quaân-Söï-Vuï vaø Vaên-Hoùa-Vuï lieân-quan maät-thieát ñeán vieäc huaán-luyeän cho khoùa-sinh.I. Khoái Quaân-Söï-Vuï

Traùch-nhieäm 2 Lieân-Ñoaøn1. Lieân-Ñoaøn SVSQ goàm 2 khoùa, moät khoùa ñaøn

anh vaø moät khoùa ñaøn em.

2. Lieân-Ñoaøn Chuyeân-Nghieäp goàm caùc khoùa-sinh taân-tuyeån cuõng nhö caùc khoùa-sinh hoïc chuyeân-nghieäp, caùc haï-só-quan hoïc chuyeân-nghieäp.

Traùch-nhieäm veà sinh-hoaït, quaân-phong quaân-kyû, heä-thoáng töï-chæ-huy, caùc cuoäc thanh-tra, toå-chöùc caùc cuoäc leã dieãn-haønh vaø leã maõn-khoùa.

3. Phoøng Theå-Thao ñaûm-traùch vieäc huaán-luyeän theå-duïc, theå-thao vaø voõ-thuaät.

II. Khoái Vaên-Hoùa-Vuï Traùch-nhieäm 2 tröôøng

1. Tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân, coù moät hieäu-tröôûng.

2. Tröôøng Sô-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp Haûi-Quaân, coù moät hieäu-tröôûng.

Traùch-nhieäm veà caùc chöông-trình huaán-luyeän, toå-chöùc thi ñònh-kyø, thi traéc-nghieäm vaø thi maõn-khoùa.

3. Quaûn-Lyù thö-vieän vaø phoøng Trôï-Huaán-Cuï.

Truyeàn-Thoáng Tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân

Lieân-Ñoaøn Sinh-Vieân Só-Quan

Haûi-Quaân

Khi nhaäp khoùa caùc taân sinh-vieân ñöôïc ñaët döôùi söï höôùng-daãn vaø ñieàu-haønh cuûa khoùa ñaøn anh theo taäp-tuïc Haûi-Quaân. Sinh-vieân moãi khi di-chuyeån töø hai ngöôøi trôû leân laø phaûi böôùc ñeàu. Di-chuyeån taäp-theå laø phaûi coù ngöôøi chæ-huy ñeám vaø haùt theo nhòp. Khoaûng töø 1 tuaàn ñeán 30 ngaøy sau laø Chæ-Huy-Tröôûng cho pheùp Khoái Quaân-Söï-Vuï ñeå khoùa ñaøn anh huaán-nhuïc khoùa ñaøn em. Thôøi-gian huaán-nhuïc keùo daøi theo truyeàn-thoáng qui-ñònh laø moät thaùng. Giôø huaán-nhuïc naèm ngoaøi giôø hoïc-taäp. Chöông-trình huaán-nhuïc phaûi ñöôïc thoâng-baùo tröôùc cho só-quan-tröïc quaân-tröôøng. Troïng-taâm chöông-trình huaán-nhuïc nhaèm cho khoùa ñaøn em bieát thi-haønh meänh-leänh cuûa caáp treân. Moät khi böôùc chaân vaøo ñôøi quaân-nguõ vaø seõ trôû thaønh caùc caáp chæ-huy trong töông-lai laø phaûi bieát thi-haønh tröôùc

38 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

baùo-caùo sau. Baát cöù moät söï thi-haønh chaäm treã hay khoâng ñuùng, khoùa ñaøn anh aùp-duïng kyû-luaät ñoái vôùi caù-nhaân hay taäp-theå sai-phaïm baèng caùc hình phaït nhö hít ñaát, chaïy voøng quanh saân hay ngoài xoåm tay choáng ngang hoâng ñi chaân vòt, ...

Muøa huaán-nhuïc laø thôøi-gian maø khoùa ñaøn anh töï taïo ra nhöõng troø chôi vöøa coù tính ra leänh vöøa coù tính baát ngôø. Ñoái vôùi khoùa ñaøn em thì ñoù laø moät thôøi-kyø caêng- thaúng veà kyû-luaät, heä-thoáng quaân-giai vaø quaân-phong, quaân-kyû nhaäp-moân.

Khi giai-ñoaïn huaán-nhuïc chaám döùt, toaøn-theå khoùa ñaøn anh laøm leã tieáp-nhaän khoùa ñaøn em ñaõ traûi qua thôøi-kyø gian-khoå vaø keát-tình Boá-Con. Khi ñaõ nhìn nhaän Boá-Con thì khoùa ñaøn anh giuùp-ñôõ vaø taïo ñieàu-kieän cuõng nhö höôùng-daãn cho ñaøn em khi caàn ñeán. Vieäc huaán-nhuïc taïi tröôøng Haûi-Quaân Nha-Trang töø tröôùc ñeán nay ñeàu theo moät truyeàn-thoáng quoác-teá raát toát ñeïp. Sau khi heát giai-ñoaïn khoå-nhuïc thì khoùa ñaøn anh vaø ñaøn em soáng vôùi nhau raát haøi-hoøa, thi-haønh ñöùng-ñaén kyû-luaät vaø heä-thoáng quaân-giai trong heä-thoáng töï-chæ-huy. Ít coù tröôøng-hôïp gaây haän-thuø. Tuy-nhieân chuùng toâi raát baøng-hoaøng khi nghe tin coù moät vaøi sinh-vieân bò cheát vì troø chôi huaán-nhuïc. Trong soá ñoù coù moät sinh-vieân khoùa 17, roài thì moät sinh-vieân khoùa 18 vì quaù hoaûng sôï maø phaûi ñaøo nguõ. Taïi sao vaäy? Vieäc ñoù ñaõ laøm nhaø tröôøng mang tai tieáng khoâng ít.

Khi toâi ñaûm-nhaän coâng-vieäc Khoái Quaân-Söï-

Vuï thay theá cho HQ Thieáu-Taù Caán-vaên-Taâm vaøo luùc thôøi-kyø huaán-nhuïc cho khoùa 23 ñaõ keát-thuùc ñöôïc moät tuaàn. Tuy-nhieân dö-aâm vaãn coøn vì coù moät soá tröôøng-hôïp cheát ngöôøi vöøa môùi xaûy ra. Thaân-nhaân töø Saøi-Goøn ra nhaän xaùc vaø than khoùc traùch-moùc quaân-tröôøng. Sau khi söï vieäc ñöôïc ñieàu-tra y-chöùng cuûa beänh-vieän thì xaùc-nhaän caùc tröôøng-hôïp ñoù bò cheát vì kieät söùc sau thôøi-gian thöïc-taäp treân bieån, khoâng phaûi do vuï huaán-nhuïc.

Toâi ñaõ nghe keå raèng: coù khoùa ñaøn anh ñaët ra nhöõng hình phaït raát ñoäc-ñaùo vaø sieâu-ñaúng hôn caùc baäc “sö-toå “ ñaøn anh ngaøy tröôùc. Nhö moät ñaøn anh baét phaït moät ñaøn em sau buoåi aên tröa xong, chui vaøo thuøng phi cho laên troøn treân saân tröôøng giöõa tröa naéng. Sau ñoù thì ñaøn em naøy bò ñau beänh moät thôøi-gian. Cuõng coù vaøi ñaøn anh aùp-duïng huaán-nhuïc trong böõa aên, cheá nöôùc maém, nöôùc muoái vaøo chung moät cheùn baét buoäc ñaøn em phaûi uoáng heát. Haäu quaû gaây cho moät soá ñaøn em bò ñau thaän phaûi ñi khai beänh. Laïi cuõng coù ñaøn anh baét phaït moät ñaøn em baèng caùch treo hai chaân ngöôïc ñaàu treân quaït traàn, xong môû coâng-taéc ñieän cho quaït quay troøn. Nghe thaät khuûng-khieáp, dó nhieân caùc hình phaït ñoù chæ leùn-luùt xaûy ra trong thôøi-gian huaán-nhuïc vaø caùn-boä traùch-nhieäm khoâng coù maët taïi choã.

Chöông-Trình Huaán-Luyeän

I. Ngaønh Chæ-Huy: Duø thôøi-gian hoïc taïi quaân-tröôøng laø 2 naêm, 18 thaùng hay moät naêm thì caùc moân hoïc chính vaãn nhö nhau, chæ coù ruùt ngaén cho thích-hôïp vôùi thôøi-gian.1. Giai-Ñoaïn 1: Sinh-vieân só-quan töø caàu vai

ñen ñeán chuaån-uùy, phaûi hoaøn-taát caùc moân hoïc nhö: - Toaùn: toaùn-hoïc ñaïi-cöông, löôïng-giaùc,

hình-hoïc phaúng vaø löôïng-giaùc khoâng-gian (löôïng-giaùc caàu).

- Vaän-chuyeån: thöïc-taäp vaø lyù-thuyeát nhaäp-moân.

- Ñieän-töø-tröôøng, ñieän-kyõ-ngheä caáp 1.- Anh-vaên vaø caùc moân phuï.- Caên-baûn quaân-söï, thaùo raùp vuõ-khí nheï Khoùa 18 Só-quan Haûi-Quaân trong ngaøy nhaäp quaân-tröôøng, 5/9/1967

39 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

vaø thöïc-haønh taùc-xaï.2. Giai-Ñoaïn 2: Sinh-vieân chuaån-bò toát-nghieäp

Thieáu-UÙy goàm coù caùc moân chính trong haûi-nghieäp nhö:- Vaän-chuyeån lyù-thuyeát.- Vaän-chuyeån chieán-thuaät- Haøng-haûi thieân-vaên.- Söùc-beàn vaät-lieäu.- Lyù-thuyeát thuyeàn-beø, taøu noåi vaø taøu

ngaàm.- Cô-khí: ñoäng-cô noå hai thì vaø boán thì.- Ñieän-kyõ-ngheä caáp hai.- Anh-vaên vaø caùc moân phuï.

II. Ngaønh Cô-Khí Coù caùc moân chính nhö sau:- Ñoäng-cô-noå hai thì vaø boán thì.- Ñoäng-cô Diesel- Ñieän-kyõ-ngheä- Phoøng-tai- Söùc-beàn vaät-lieäu- Lyù-thuyeát thuyeàn-beø aùp-duïng cho taøu noåi vaø

taøu ngaàm. Chuù-troïng nhieàu veà nguyeân-taéc vaø thöïc-haønh caùc loaïi ñoäng-cô.

- Caùc moân phuï nhö ngaønh Chæ-Huy, keå caû caên-baûn quaân-söï, thaùo raùp vuõ-khí nheï vaø thöïc-haønh taùc-xaï.

III. Khoùa ngaén haïn 6 thaùng vaø 3 thaùng1. Caùc khoùa Só-Quan Ñaëc-Bieät thì thôøi-gian

hoïc 6 thaùng neân chæ hoïc caùc moân chính cuûa giai-ñoaïn 2 trong Haûi-Nghieäp nhö Haøng-haûi-lyù-thuyeát, Vaän-chuyeån lyù-thuyeát, Khí-töôïng, Vaän-chuyeån chieán-thuaät, moät soá moân phuï do Khoái Vaên-Hoùa-Vuï choïn löïa vaø soaïn thaûo cho thích-hôïp vôùi nhu-caàu.

2. Caùc khoùa 3 thaùng cuûa sinh-vieân tröôøng Voõ-Bò Ñaø-Laït thì chuù troïng caùc moân Haûi-Nghieäp nhö Vaän-chuyeån, Haøng-haûi-lyù-thuyeát vaø thöïc-haønh.

Chöông-Trình Thöïc-Taäp

Tuøy theo thôøi-gian hoïc taïi quaân-tröôøng maø vieäc thöïc-taäp aùp-duïng coù khaùc nhau. Nhöõng khoùa töø 18 thaùng ñeán 2 naêm thì thöïc-taäp haûi-haønh treân chieán-haïm naèm trong chöông-trình huaán-luyeän taïi

quaân-tröôøng. Caùc khoùa 1 naêm thì sau khi maõn-khoùa ñöôïc ñi thöïc-taäp OJT treân chieán-haïm moät naêm.

Hoïc trong quaân-tröôøng thì khoâng thaáy gì khaùc bieät, vì ai cuõng nhö ai. Nhöng khi böôùc chaân xuoáng chieán-haïm thì nhieàu chuyeän laï ñôøi vaø baát ngôø xaûy ra. Nhaát laø nhöõng chuyeán ñaàu tieân, coù anh vöøa môùi xuoáng xe GMC coøn ñang ñöùng treân caàu, nhìn thaáy nhöõng chieán-haïm HQ 114, HQ 115, HQ 116 ñang caëp caàu laéc-lö taïi choã laø töï-nhieân baét ñaàu buoàn noân ngay taïi caàu. Coù anh noùi chuyeän cöôøi ñuøa vui-veû hoàn-nhieân, böôùc chaân xuoáng taøu, chaïy ñöôïc moät khoaûng ra khoûi vònh Caàu-Ñaù laø maët maøy xanh lô beøn tìm nôi an-nghæ. Anh naøo coøn tænh-taùo tôùi giôø laáy thöùc aên ra, coù anh vöøa aên traùi caø chua thì sau ñoù oùi ra maøu ñoû caø chua. Coù anh aên quaû chuoái thì laïi cho ra cheø chuoái. Trong khi coù anh khoâng aên ñöôïc gì caû neân cho maät vaøng, maät xanh, roài khoâng coøn chuùt maät naøo ñeå cho caù nöõa, thì coøn nhieàu anh ñaày thieän-chí saün-saøng tình-nguyeän xôi theá! Laïi coù anh, taøu caøng laéc, soùng caøng to thì caøng tænh-bô, thaûn-nhieân phì-phaø ñieáu “Bastos” nhö ñang deät moäng! Thaät “baùi-phuïc”.

Thôøi-gian hoïc trong quaân-tröôøng caøng laâu, caøng laém gian-nan, caøng theâm gian-khoå. Cuõng chöøng ñoù moân hoïc nhöng sao laém cuoäc thi, laém baøi, laém vôû, laém caùc moân phuï, nhôù laïi maø phaùt sôï! Khi ñaõ ra roài coù ngöôøi khoâng daùm nhìn laïi ngoâi tröôøng cuõ yeâu quí cuûa mình!

Thi Maõn-Khoùa vaø Choïn Thuû-Khoa

I. Hoäi-Ñoàng Chaám Thi : Tröôùc khi moät khoùa SVSQ saép ñeán giai-ñoaïn maõn-khoùa, Chæ-Huy-Tröôûng Trung-Taâm thoâng-baùo cho Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân/Khoái Quaân-Huaán toái-thieåu tröôùc 1 thaùng ñeå chæ-ñònh hoäi-ñoàng Giaùm-Khaûo. Hoäi-Ñoàng thi khoâng thuoäc thaønh-phaàn cô-höõu cuûa Trung-Taâm nhö Chæ-Huy-Tröôûng, caùc Tröôûng-Khoái Vaên-Hoùa-Vuï, Quaân-Söï-Vuï vaø giaùo-sö caùc moân chính. Thaønh-phaàn chuû-ñoäng cuoäc thi do Tö-Leänh Haûi-Quaân chæ-ñònh goàm moät vò chaùnh-chuû-khaûo vaø caùc vò giaùm-khaûo töø Saøi-Goøn ra ñeå chaám thi caùc moân chính Vaän-Chuyeån, Haøng-

40 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Haûi, Cô-Khí, Ñieän-Khí, Truyeàn-Tin, Khí-Töôïng. Baøi thi do caùc giaùo-sö ñöông-nhieäm cuûa

tröôøng ñeà-nghò, moãi moân 3 ñeà taøi. Taát caû caùc ñeà thi giao naïp cho Khoái Vaên-Hoùa-Vuï. Khoái Vaên-Hoùa-Vuï coù nhieäm-vuï ñaùnh maùy vaø boû vaøo bì nieâm-phong. Tröôùc giôø thi moân naøo, vò chaùnh-chuû-khaûo choïn moät trong 3 phong-bì ñoù vaø trao cho caùc vò giaùm-khaûo khui phaùt cho sinh-vieân. Cuoäc thi goàm caû lyù-thuyeát, vaán-ñaùp vaø thöïc-haønh.

II. Tính ñieåm: Ñieåm thi maõn-khoùa ñöôïc tính chung laø 100.1. Ngaønh Chæ-Huy Vaän-Chuyeån lyù-thuyeát: 25 Haøng-Haûi lyù-thuyeát: 25.2. Ngaønh Cô-Khí: 3. Caùc moân phuï vaø caùc ñieåm thi trong giai-ñoaïn

cuõng nhö thöïc-taäp: 30 ñieåm.4. Ñieåm Chæ-Huy-Tröôûng seõ cho sau cuøng:

20 ñieåm.III. Choïn thuû-khoa : Theo truyeàn-thoáng, thuû-khoa

laø moät sinh-vieân cao ñieåm nhaát cuûa ngaønh Chæ-Huy. Sau khi coù keát-quaû ñieåm thi maõn-khoùa caùc moân xong, ban Giaùm-Khaûo trao cho khoái Vaên-Hoùa-Vuï ñeå ñuùc-keát vaø trình leân moät Hoäi-Ñoàng ñeå tuyeån-choïn thuû-khoa giöõa caùc sinh-vieân cao ñieåm nhaát. Hoäi-Ñoàng goàm coù Chæ-Huy-Tröôûng, vò Chaùnh-Chuû-Khaûo, Tröôûng Khoái Quaân-Söï-Vuï vaø Tröôûng Khoái Vaên-Hoùa-Vuï. Chæ-Huy-Tröôûng döïa vaøo hoà-sô quaân-kyû, thi-haønh noäi-qui, voùc daùng, taùc-phong, quaân-phuïc cuõng nhö caùch xöng hoâ khi trình-dieän. Sau ñoù theo nghi-thöùc, Lieân-Ñoaøn Sinh-Vieân cho nhöõng ngöôøi cao ñieåm nhaát trình-dieän Chæ-Huy-Tröôûng baèng quaân-phuïc ñaïi-leã. Ñieåm cuûa Chæ-Huy-Tröôûng seõ quyeát-ñònh ngöôøi sinh-vieân naøo laø thuû-khoa.

Caùc Khoùa Só-Quan Haûi-Quaân

Ngaøy 20 thaùng 7 naêm 1954, Chính-Phuû Phaùp kyù Hieäp-Ñònh Geneøve chia ñoâi ñaát nöôùc Vieät-Nam töø vó-tuyeán 17 trôû ra Baéc theo cheá-ñoä Coäng-Saûn, töø vó-tuyeán 17 trôû vaøo Nam theo cheá-ñoä Töï-Do thuoäc

veà Vieät-Nam Coäng-Hoøa. Tröôùc ngaøy 20 thaùng 7 naêm 1954, Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ ñöôïc hình-thaønh vaø do Haûi-Quaân Phaùp huaán-luyeän. Sau ngaøy 20 thaùng 7 naêm 1954, Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñöôïc Hoa-Kyø trôï-giuùp huaán-luyeän, trang-bò ñeå baûo-veä mieàn Nam.

Haûi-Quaân Phaùp tröïc-tieáp chæ-huy vaø huaán-luyeän taïi Vieät-Nam töø khoùa 1 ñeán khoùa 6.

Khoùa 1

· Só-soá: 9 sinh-vieân Taát caû sinh-vieân khoùa 1 ñöôïc thi tuyeån choïn

töø Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn, ngoaïi tröø Leâ-quang-Myõ laø moät Thieáu-UÙy Boä-Binh.

· Thôøi-gian thuï-huaán: Khoùa 1 ñaàu naêm 1952 gia-nhaäp vaøo Haûi-Quaân Phaùp, ñöôïc thöïc-taäp Haûi-Nghieäp vaø phuïc-vuï treân caùc chieán-haïm. Taát caû ñöôïc ñöa xuoáng Haøng-Khoâng Maãu-Haïm “Arromanches” taïm-truù vaø huaán-luyeän, roài hoïc chuyeân-nghieäp treân caùc chieán-haïm khaùc. Ngaøy 1 thaùng 10 naêm 1952 cöû-haønh maõn-khoùa Só-Quan Haûi-Quaân ñaàu tieân ñoù laø khoùa 1 SQ/HQVN vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy, rieâng sinh-vieân Leâ-quang-Myõ ñöôïc gaén caáp-baäc Trung-UÙy.

• Thuû-khoa: Traàn-vaên-Chôn, caáp-baäc sau cuøng laø Ñeà-Ñoác. Ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975 oâng ñaõ ôû laïi, ñi tuø caûi-taïo vaø bò chuyeån ra Baéc.

· Ghi nhaän:+ Sau khi maõn-khoùa, ña-soá só-quan khoùa

1 ñöôïc boå-nhieäm phuïc-vuï taïi caùc DINA (Division Navale D’Assaut) cuûa Phaùp ôû caùc löu-vöïc soâng Cöûu-Long vaø soâng Hoàng-Haø cuoái naêm 1952. Thaùng 4 naêm 1953, DINA 1 ñoùng taïi Caàn-Thô (tieàn-thaân cuûa Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 21), veà sau Phaùp di-chuyeån Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 21 veà Myõ-Tho. Taïi Caàn-Thô thì sau naøy Vieät-Nam thaønh-laäp Giang-ñoaøn 25. Thaùng 6 naêm 1953, DINA 3 (tieàn-thaân cuûa Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 23, sau naøy ñoåi thaønh Giang-ñoaøn 23) ñoàn-truù taïi Vónh-Long. Ngoaøi Baéc thì coù DINA 2 (tieàn-thaân cuûa Haûi-Ñoaøn Xung-Phong 22) hoaït-ñoäng vuøng chaâu-thoå soâng Hoàng-Haø. Sau Hieäp-Ñònh Geneøve, DINA 2 treân

41 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ñöôøng ruùt veà ñaõ phuï-giuùp ñoàng-baøo di-cö vaøo Nam.

+ Trong lòch-söû Haûi-Quaân VNCH, taát caû caùc vò só-quan thuoäc khoùa 1 ñaõ naém giöõ caùc chöùc-vuï chæ-huy nhö sau :- HQ Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ, Tö-Leänh

Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaàu tieân töø ngaøy 20 thaùng 8 naêm 1955 ñeán naêm 1957. Sau chieán-dòch Röøng-Saùt deïp tan Löïc-Löôïng Bình-Xuyeân, oâng ñöôïc vinh-thaêng Trung-Taù ñaàu naêm 1956.

- HQ Trung-Taù Traàn-vaên-Chôn, Tö-Leänh Haûi-Quaân töø naêm 1957 ñeán ñaàu thaùng 8 naêm 1959.

- HQ Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân keå töø ngaøy 6 thaùng 8 naêm 1959 cho ñeán cuoái thaùng 10 naêm 1963 thì bò aùm-saùt trong cuoäc ñaûo-chaùnh Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm.

- HQ Ñaïi-Taù Chung-taán-Cang, Tö-Leänh Haûi-Quaân keå töø ñaàu thaùng 11 naêm 1963 ñeán gaàn cuoái thaùng 4 naêm 1965.

- HQ Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Phaán, Tö-Leänh Haûi-Quaân keå töø ngaøy 26 thaùng 4 naêm 1965 ñeán cuoái thaùng 9 naêm 1966.

- Trong giai-ñoaïn töø cuoái thaùng 9 ñeán heát thaùng 10 naêm 1966, chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân taïm-thôøi do Trung-Töôùng Cao-vaên-Vieân naém giöõ.

- HQ Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn, taùi ñaûm-nhieäm chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân töø ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1966 cho ñeán cuoái naêm 1974, luùc baáy giôø ñaõ ñöôïc vinh-thaêng Ñeà-Ñoác.

- Ñeà-Ñoác Laâm-nguôn-Taùnh, Tö-Leänh Haûi-Quaân thay theá Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn cho ñeán cuoái thaùng 3 naêm 1975.

- Phoù Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang, vò Tö-Leänh Haûi-Quaân sau cuøng töø cuoái thaùng 3 naêm 1975 ñeán 7 thaùng 5 naêm 1975.

- HQ Ñaïi-Taù Cô-Khí Ñoaøn-ngoïc-Bích, Toång-Thanh-Tra Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.

- HQ Ñaïi-Taù Cô-Khí Nguyeãn-vaên-Lòch, Giaùm-Ñoác Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng.

- HQ Ñaïi-Taù Cô-Khí Löông-thanh-Tuøng, Tham-Möu-Phoù Tieáp-Vaän Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.

Khoùa 2

· Só-soá: 16 sinh-vieân ñöôïc thi tuyeån-choïn töø Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn. + Ngaønh Chæ-Huy: 12+ Ngaønh Cô-Khí: 4

· Thôøi-gian thuï-huaán: 6 thaùng. Nhaäp tröôøng vaøo ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1952. Maõn-khoùa vaøo thaùng 5 naêm 1953 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Chöông-trình huaán-luyeän: Caên-Baûn Quaân-Söï, Vuõ-Khí, Taùc-Xaï, Haûi-Phaùo vaø oân-taäp Haûi-Nghieäp.

· Thuû-khoa: Ñinh-maïnh-Huøng, caáp-baäc sau cuøng laø Phoù-Ñeà-Ñoác.

· Ghi nhaän: + Khoùa 2 coù hai vò ñöôïc vinh-thaêng Phoù-Ñeà-

Ñoác:- Phoù-Ñeà-Ñoác Ñinh-maïnh-Huøng, Phuï-Taù

Tö-Leänh Haûi-Quaân Haønh-Quaân Löu-Ñoäng Soâng taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.

- Phoù-Ñeà-Ñoác Nghieâm-vaên-Phuù laø vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm Tuaàn-Thaùm 212 taïi Myõ-Tho.

+ Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc vaø Ñaïi-UÙy Nguyeãn-kim-Höông-Giang (TQLC) coù lieân-quan ñeán caùi cheát cuûa Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn.

Khoùa 3

· Só-soá: 23 sinh-vieân, haàu heát ñöôïc thi tuyeån-choïn töø Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn.+ Ngaønh chæ-huy: 19+ Ngaønh cô-khí: 4

· Thôøi-gian thuï-huaán: 6 thaùng. Nhaäp tröôøng thaùng 7 naêm 1953. Maõn-khoùa vaøo thaùng 1 naêm 1954 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

• Chöông-trình huaán-luyeän: Caên-Baûn Quaân-Söï, Vuõ-Khí, Taùc-Xaï, Haûi-Phaùo vaø oân-taäp Haûi-

42 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Nghieäp.• Thuû-khoa

+ Ngaønh chæ-huy: Nguyeãn-vaên-Thoâng, caáp-baäc sau cuøng Ñaïi-Taù, vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm Trung-Öông 214 taïi Ñoàng-Taâm.

+ Ngaønh Cô-Khí laø Traàn-phöôùc-Duõ, caáp-baäc sau cuøng laø Ñaïi-Taù.

· Ghi nhaän: Khoùa 3 coù nhöõng vò ñöôïc vinh-thaêng Phoù-Ñeà-Ñoác:+ Phoù-Ñeà-Ñoác Dieäp-quang-Thuûy, Tham-Möu-

Tröôûng Haûi-Quaân.+ Phoù-Ñeà-Ñoác Nguyeãn-höõu-Chí, vò Tö-Leänh

ñaàu tieân cuûa Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm Duyeân-Phoøng 213 taïi Cam-Ranh. Ñaàu naêm 1973 cho ñeán thaùng 11 naêm 1973 , Phoù-Ñeà-Ñoác Nguyeãn-höõu-Chí ñaûm-nhieäm chöùc-vuï Phuï-Taù Tö-Leänh Haûi-Quaân Haønh-Quaân Löu-Ñoäng Bieån taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Chöùc-vuï cuoái cuøng laø Tö-Leänh Vuøng III Soâng Ngoøi.

+ Phoù-Ñeà-Ñoác Vuõ-ñình-Ñaøo laø vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Vuøng III Duyeân-Haûi kieâm Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 233 taïi Vuõng-Taøu.

Khoùa 4

· Só-soá: 15 sinh-vieân (haàu heát ñaõ toát nghieäp Tuù Taøi 2) .+ Ngaønh chæ-huy: 12+ Ngaønh cô-khí: 3

· Thôøi-gian thuï-huaán: 10 thaùng. Nhaäp tröôøng thaùng 2 naêm 1954. Maõn-khoùa vaøo thaùng 12 naêm 1954 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Chöông-trình huaán-luyeän: Caên-Baûn Quaân-Söï, Vuõ-Khí, Taùc-Xaï, Haûi-Phaùo vaø oân-taäp Haûi-Nghieäp.

· Thuû-khoa+ Chæ-huy: Nguyeãn vaên AÙnh, caáp-böïc cuoái

cuøng laø Ñaïi-Taù. + Cô-khí: Leâ-kim-Sa, caáp-böïc cuoái cuøng laø

Ñaïi-Taù. · Ghi nhaän:

+ HQ Ñaïi-Taù Nguyeãn-baù-Trang laø vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm

Thuûy-Boä 211 taïi Bình-Thuûy. Sau 30 thaùng 4 naêm 1975, oâng bò ñi tuø caûi-taïo, thaùng 5 naêm 1976 bò chuyeån traïi töø K2, Suoái-Maùu, Bieân-Hoøa ra Yeân-Baùi baèng phi-cô C130.

+ Khoùa 4 coù moät vò ñöôïc vinh thaêng Phoù-Ñeà-Ñoác laø Phoù-Ñeà-Ñoác Hoà-vaên-Kyø-Thoaïi, vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Vuøng I Duyeân-Haûi kieâm Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 231 taïi Ñaø-Naüng. PÑÑ Hoà-vaên-Kyø-Thoaïi ñaõ chæ-huy vaø toå-chöùc cuoäc haønh-quaân tieâu-dieät taøu Vieät-Coäng soá 143 taïi Vuõng-Roâ (Vuøng II Duyeân-Haûi) thaùng 2 naêm 1965, tòch-thu nhieàu taán vuõ-khí vaø ñaïn döôïc.

+ HQ Ñaïi-Taù Phaïm-maïnh-Khueâ laø vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Haïm-Ñoäi Haûi-Quaân Vieät-Nam vaø cuõng laø Tham-Möu-Tröôûng cuoái cuøng cuûa Boä Tö-Leänh Haønh-Quaân/Bieån. Ñaïi-Taù Phaïm-maïnh-Khueâ ñaõ chæ-huy cuoäc haønh-quaân tieâu-dieät taøu Vieät-Coäng soá C235 taïi Hoøn Heøo (Vuøng II Duyeân-Haûi) thaùng 3 naêm 1968, tòch-thu nhieàu taán vuõ-khí vaø ñaïn döôïc.

Khoùa 5

· Só-soá: 23 sinh-vieân ngaønh chæ-huy, goàm ña-soá laø xuaát-thaân töø Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn vaø moät soá ñöôïc choïn qua cuoäc thi-tuyeån ngoaøi daân-söï.

· Thôøi-gian thuï-huaán: 10 thaùng. Nhaäp tröôøng ngaøy 27 thaùng 7 naêm 1954. Maõn-khoùa thaùng 5 naêm 1955 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Chöông-trình huaán-luyeän: Caên-Baûn Quaân-Söï, Vuõ-Khí, Taùc-Xaï, Haûi-Phaùo thöïc-haønh, Haøng-Haûi Caän-Duyeân, Vieãn-Duyeân, Vaän-Chuyeån vaø oân-taäp Haûi-Nghieäp.

· Thuû-khoa: Nguyeãn-vieát-Taân, caáp-baäc vaø chöùc-vuï cuoái cuøng laø HQ Ñaïi-Taù, Chæ-Huy-Tröôûng Sôû Phoøng-Veä Duyeân-Haûi. Sau 30 thaùng 4 naêm 1975 ôû laïi trình-dieän ñi tuø caûi-taïo. Thaùng 5 naêm 1976 oâng ñöôïc chuyeån traïi töø Suoái-Maùu Bieân-Hoøa ra Yeân-Baùi, Baéc-Vieät baèng phi-cô C130. OÂng nhaäp traïi tuø Lieân-Traïi 2 Hoaøng-Lieân-Sôn, cuoái naêm 1978 ñöôïc chuyeån veà traïi tuø Haø-Sôn-Bình (Haø-Taây), vaø naêm 1983 chuyeån traïi moät laàn nöõa veà Haø-Nam-Ninh. Taïi ñaây moät

43 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

thôøi-gian sau oâng bò beänh naëng. Naêm 1988 oâng ñöôïc ra tuø veà Saøi-Goøn, tuy-nhieân caên beänh phuø-thuûng, kieät-söùc, tieáp-tuïc taøn-phaù haønh-haï, cuoái cuøng oâng ñaõ vónh-vieãn ra ñi naêm 1989.

· Ghi nhaän:+ HQ Ñaïi-Taù Haø-vaên-Ngaïc tröïc-tieáp chæ-huy

traän haûi-chieán Hoaøng-Sa ñaàu naêm 1974, döôùi quyeàn coù caùc chieán-haïm HQ 10, HQ 4, HQ 5 vaø HQ 16.

+ HQ Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-May laø vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Vuøng V Duyeân-Haûi kieâm Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 235 taïi Naêm-Caên. Sau 30 thaùng 4 naêm 1975 oâng ôû laïi vaø bò tuø caûi-taïo. Thaùng 5 naêm 1976 oâng ñöôïc chuyeån traïi töø K2 Suoái-Maùu Bieân-Hoøa ra Yeân-Baùi baèng phi-cô C130.

+ Khoùa 5 coù moät vò ñöôïc vinh-thaêng Phoù-Ñeà-Ñoác ñoù laø Phoù-Ñeà-Ñoác Hoaøng-cô-Minh, vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Vuøng II Duyeân-Haûi kieâm Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 232 taïi Cam-Ranh.

Khoùa 6

· Só-soá: 21 sinh-vieân, ña-soá laø xuaát-thaân töø Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn vaø moät soá ñöôïc choïn qua cuoäc thi-tuyeån ngoaøi daân-söï.+ Ngaønh chæ-huy: 16+ Ngaønh cô-khí: 5

· Thôøi-gian thuï-huaán: thuï-huaán 11 thaùng. Nhaäp tröôøng ngaøy 21 thaùng 4 naêm 1955. Maõn-khoùa ngaøy 8 thaùng 3 naêm 1956 vôùi caáp baäc Thieáu-UÙy.

· Chöông-trình huaán-luyeän: Caên-Baûn Quaân-Söï, Vuõ-Khí, Taùc-Xaï, Haûi-Phaùo thöïc-haønh, Haøng-Haûi Caän-Duyeân, Vieãn-Duyeân, Vaän-Chuyeån vaø oân-taäp Haûi-Nghieäp.

· Thuû-khoa:+ Ngaønh chæ-huy: Buøi-huy-Phong, caáp-baäc vaø

chöùc-vuï sau cuøng laø HQ Trung-Taù phuïc-vuï taïi TTHL/HQ Saøi-Goøn. Sau ngaøy 30 thaùng 4 naêm1975, oâng trình-dieän ñi tuø caûi-taïo vaø bò beänh cheát taïi traïi K2 Suoái-Maùu, Bieân-Hoøa ñaàu naêm 1976.

+ Ngaønh cô-khí: Nguyeãn-vaên-Taàn, bò beänh cheát luùc coøn mang caáp-baäc Ñaïi-UÙy.

Caùc khoùa do Haûi-Quaân Phaùp tröïc-tieáp huaán-luyeän taïi BREST

Tröôøng Haûi-Quaân Phaùp naèm treân moät ngoïn ñoài thuoäc thaønh-phoá Brest. Maët tieàn nhìn ra bieån Ñaïi-Taây-Döông. Tröôøng luoân luoân coù hai khoùa, moät khoùa ñaøn anh vaø moät khoùa ñaøn em. Moãi khoùa coù chöøng 100 sinh-vieân thuï-huaán, trong soá ñoù haàu heát laø ngöôøi Phaùp. Thôøi-gian thuï-huaán töø 20 thaùng ñeán 2 naêm. Caùc moân hoïc chính trong chöông-trình goàm coù : Toaùn-hoïc ñaïi-cöông, Löôïng-giaùc khoâng-gian, Vaän-chuyeån thöïc-haønh vaø lyù-thuyeát, Thieân-vaên, Khí-töôïng, Haøng-haûi caän-duyeân, vieãn-duyeân, Kieán-truùc chieán-haïm, Taøu ngaàm, Haûi-phaùo, Ñieän lyù-thuyeát vaø kyõ-ngheä, caùc loaïi ñoäng-cô noå vaø Diesel, caùc loaïi maùy ñieän-töû duøng ñeå quan-saùt khoâng-gian, maùy sonar, sondeur (fathometer), radar, maùy bay, thöïc-taäp phi-haønh, caên-baûn quaân-söï vaø vuõ-khí. Haøng thaùng ñeàu coù chuyeán ñi thöïc-taäp ngaén haïn treân bieån.

Giai-ñoaïn 1 cuûa khoùa-hoïc laø moät naêm, tröôùc khi qua giai-ñoaïn 2 laø thôøi-gian ñi nghæ heø. Tröôùc khi ñöôïc nghæ heø laø phaûi moät chuyeán vieãn-du qua caùc quoác-gia laân caän roài trôû veà Brest. Dòp nghó heø cuõng laø luùc khoùa ñaøn anh maõn-khoùa, nhaø tröôøng laïi tieáp-nhaän theâm khoùa môùi. Sau kyø nghæ heø vaøo hoïc giai-ñoaïn hai laø trôû thaønh sinh-vieân ñaøn anh. Sinh-vieân ñaøn anh cuõng coù nhöõng troø chôi huaán-nhuïc cho ñaøn em theo truyeàn-thoáng cuûa tröôøng só-quan Haûi-Quaân. Maõn-khoùa caùc taân só-quan vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy treân vai, phaûi ñi moät chuyeán haûi-haønh vieãn-du keùo daøi nhieàu thaùng, sau chuyeán ñi cuoái cuøng naøy laø hoài-höông.

Khoùa 1 Brest

· Só-soá: 6 sinh-vieân, ñöôïc choïn qua moät cuoäc thi.· Thôøi-gian thuï-huaán: Ngaønh chæ-huy vaø cô-khí

khai-giaûng vaøo thaùng 10 naêm 1952 taïi Brest. Taát caû sinh-vieân rôøi khoûi Vieät-Nam baèng phi-cô ñeán phi-tröôøng Orly vaøo thaùng 9 naêm 1952, maõn-khoùa vaøo thaùng 6 naêm 1954 vaø trôû veà nöôùc vaøo thaùng 4 naêm 1955. Tính ra hoï phaûi maát 2

44 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

naêm 6 thaùng môùi trôû laïi queâ-höông. Sau khi maõn-khoùa caùc taân só-quan coøn ñi haûi-haønh moät chuyeán daøi voøng quanh theá-giôùi maát 8 thaùng treân Tuaàn-döông-haïm Jeanne D’arc.

· Ghi nhaän: Khoùa 1 Brest coù moät vò ñöôïc vinh-thaêng Phoù-Ñeà-Ñoác laø Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng, vò Tö-Leänh cuoái cuøng cuûa Haûi-Quaân Vuøng IV Soâng-Ngoøi kieâm nhieäm Tö-Leänh Haïm-Ñoäi 21 taïi Caàn-Thô.

Khoùa 2 Brest

· Só-soá: 11 sinh-vieân ñöôïc choïn qua moät cuoäc thi.· Thôøi-gian thuï-huaán: Nhaäp-tröôøng cuoái thaùng 9

naêm 1953. Trong thôøi-gian ñi thöïc-taäp, sinh-vieân Dö-trí-Huøng vaø Ñinh-gia-Töôøng ñi treân Tuaàn-döông-haïm Jeanne D’arc, caùc sinh-vieân khaùc thöïc-taäp treân Haïm-Ñoäi Ñòa-Trung-Haûi. Khoùa 2 Brest veà nöôùc ñaàu naêm 1956.

· Ghi nhaän: + Hai só-quan Phöông-xuaân-Nhaøn vaø Ñinh-

gia-Töôøng sau khi phuïc-vuï ñöôïc 1 naêm thì vöôït-tuyeán ra Baéc theo Coäng-Saûn naêm 1957.

+ Cho ñeán ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, caáp-baäc cao nhaát cuûa caùc vò thuoäc khoùa 2 Brest laø Ñaïi-Taù.

Khoùa 3 Brest

· Só-soá: 12 sinh-vieân ñöôïc choïn qua moät cuoäc thi.· Thôøi-gian thuï-huaán: Nhaäp tröôøng cuoái thaùng

9 naêm 1954, maõn-khoùa hoài-höông cuoái naêm 1956.

· Ghi nhaän:+ Sau khi maõn giai-ñoaïn 1 thì sinh-vieân Phaïm-

Cöø vaø Vuõ-Nhaân hoài-höông, sinh-vieân Nguyeãn-vaên-Khaùnh boû dôû vieäc thuï-huaán vaø hoài-höông vì söùc khoûe. Rieâng sinh-vieân Vuõ-tö-Tröïc cuõng hoài-höông sau naêm thöù 1 vaø chuyeån sang ngaønh Boä-Binh, bò cheát vì tai-naïn taïi tröôøng Thuû-Ñöùc.

+ Cho ñeán ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, caáp-baäc cao nhaát cuûa caùc vò thuoäc khoùa 3 Brest laø

Ñaïi-Taù, trong ñoù coù HQ Ñaïi-Taù Ñoã-Kieåm, Tham-Möu-Phoù Haønh-Quaân Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.

Khoùa 4 Brest

· Só-soá: 6 sinh-vieân, ñöôïc tuyeån choïn qua moät cuoäc thi.

· Thôøi-gian thuï-huaán: Nhaäp tröôøng cuoái thaùng 9 naêm 1955, maõn-khoùa cuoái thaùng 6 naêm 1957.

Töø khoùa 1 ñeán khoùa 6 Nha-Trang cuõng nhö 4 khoùa xuaát-thaân töø tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Phaùp taïi Brest thì khoâng coù ñaët teân rieâng cho töøng khoùa.

Teân Caùc Choøm Sao

Sau khi TTHL/HQ/NT chuyeån giao cho Haûi-Quaân Vieät-Nam, caùc khoùa só-quan Haûi-Quaân ngoaøi soá thöù-töï ra coøn coù teân rieâng cuûa khoùa. Moãi teân töôïng-tröng cho moät choøm sao.

Trong Haûi-Quaân, vôùi bieån caû meânh-moâng, haûi-haønh xuyeân ñaïi-döông laø ngheà cuûa chaøng. Thôøi ñaïi vaên-minh tieán-boä nhö hieän nay duø coù veä-tinh theo doõi, nhöng caên-baûn cuûa vieäc ñònh vò-trí treân bieån baèng caùc tinh-tuù vaãn phaûi hoïc, vaãn phaûi bieát ñoái vôùi caùc chieán-só aùo traéng. Ñoù cuõng laø moät nieàm vui maø cuõng laø moät ngheä-thuaät, vöøa aùp-duïng toaùn-hoïc cuõng nhö kinh-nghieäm trong ngaønh haøng-haûi. Trong vuõ-truï, ngoaøi Thaùi-Döông-Heä, chuùng ta quan-saùt thaáy coù nhöõng choøm sao keát-hôïp vôùi nhau thaønh nhöõng hình daïng gaàn nhö khoâng thay ñoåi, xuaát-hieän treân baàu trôøi tuøy theo ngaøy giôø vaø vò-trí cuûa ngöôøi nhìn. Ñoù cuõng laø nhöõng muïc-tieâu maø chuùng ta duøng ñeå xaùc-ñònh vò-trí con taøu. Theo toaùn-hoïc khoâng-gian, traùi ñaát taïm xem nhö laø trung-taâm ñieåm cuûa vuõ-truï hình caàu. Maët trôøi di-chuyeån giaùp voøng treân Hoaøng-Ñaïo (Ecliptic) trong thôøi-gian laø 365 ngaøy 1/4 (moät naêm), ñi qua 12 choøm sao naèm doïc theo voøng cung lôùn. Caùc choøm sao naøy taïo thaønh 12 con giaùp (Zodiac) cuûa khoa chieâm-tinh-hoïc Taây-Phöông nhö sau :

- Baûo-Bình (Verseau hay Aquarius: töø 21 thaùng 1 ñeán 19 thaùng 2).

45 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

- Song-Ngö (Poissons hay Pisces: töø 20 thaùng 2 ñeán 20 thaùng 3).

- Döông-Cöu (Beùlier hay Aries: töø 21 thaùng 3 ñeán 20 thaùng 4).

- Kim-Ngöu (Taureau hay Taurus: töø 21 thaùng 4 ñeán 20 thaùng 5).

- Song-Nam (Geùmeaux hay Gemini: töø 21 thaùng 5 ñeán 21 thaùng 6).

- Baéc-Giaûi (Cancer: töø 22 thaùng 6 ñeán 22 thaùng 7).

- Haûi-Sö (Lion hay Leo: töø 23 thaùng 7 ñeán 23 thaùng 8).

- Xöû-Nöõ (Vierge hay Vergo: töø 24 thaùng 8 ñeán 22 thaùng 9).

- Thieân-Xöùng (Balance hay Libra: töø 23 thaùng 9 ñeán 23 thaùng 10).

- Hoå-Caùp (Scorpion hay Scorpius: töø 24 thaùng 10 ñeán 22 thaùng 11).

- Nhaân-Maõ (Sagittaire hay Sagittarius: töø 23 thaùng 11 ñeán 21 thaùng 12).

- Nam-Döông (Capricorne hay Capricornus: töø 22 thaùng 12 ñeán 20 thaùng 1).

Caùc choøm sao ñöôïc xeáp thöù-töï ngaøy thaùng theo khoa töû-vi Taây-Phöông. Ñaàu tieân laø Baûo-Bình vaø cuoái cuøng laø Nam-Döông. Tuy-nhieân trong haøng-haûi thieân-vaên, hoaøng-ñaïo vaø xích-ñaïo hôïp vôùi nhau moät goùc nghieâng laø 23 ñoä 27 phuùt. Hai voøng troøn ñoù caét nhau taïi 2 ñieåm “Gamma” vaø “Gamma”, ta goïi laø Xuaân-Phaân vaø Thu-Phaân. Voøng khôûi ñieåm ñöôïc tính luùc maët trôøi ñi töø “Gamma” vaø trôû veà laïi laø moät naêm.

Ngaøy 21 thaùng 3 Döông-Lòch haèng naêm laø luùc maët trôøi ñi qua ñieåm xuaát-phaùt, cuõng laø vuøng coù choøm sao Döông-Cöu neân ñöôïc coi nhö soá 1 vaø maët trôøi moãi thaùng chieám moät cung, khi ñi giaùp voøng thì ñeán choøm sao Song-Ngö laø soá 12. Caên-cöù vaøo soá thöù-töï caùc choøm sao ôû treân ñeå ñaët teân cho khoùa.

Khoùa 7 SQHQ/NT. Luùc naøy vò Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaàu tieân laø HQ Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ. Chæ-Huy-Tröôûng Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân ñaàu tieân laø HQ Ñaïi-UÙy Chung-taán-Cang. Giaùm-Ñoác tröôøng SVSQ laø HQ Ñaïi -UÙy Nguyeãn-ñöùc-Vaân. Duø Phaùp ñaõ chuyeån giao tröôøng cho HQVN nhöng giaùo-sö vaø huaán-luyeän-vieân vaãn laø ngöôøi Phaùp, ngoaïi tröø Caên-Baûn Quaân-Söï vaø Vuõ-Khí-Nheï

laø do huaán-luyeän-vieân Vieät-Nam phuï-traùch. Ñeán thaùng 5 naêm 1957 taát caû só-quan vaø huaán-luyeän-vieân Phaùp cuoái cuøng ruùt khoûi quaân-tröôøng. Khoùa 7 ñöôïc ñaët teân Ñeä Nhaát Thieân-Xöùng ñoù laø choøm sao soá 7. Caùc khoùa keá tieáp cöù theá maø tính theo voøng thöù-töï 12 con giaùp nhö treân. Khoùa 8 laø Ñeä Nhaát Hoå-Caùp, khoùa 9 laø Ñeä Nhaát Nhaân-Maõ vaø tieáp-tuïc cho ñeán Ñeä Nhaát Song-Ngö, tieáp theo laø Ñeä Nhò, Ñeä Tam, v.v..

Khoùa 7: Ñeä Nhaát Thieân-Xöùng

· Só-soá: 46 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 20 thaùng. Nhaäp tröôøng

thaùng 1 naêm 1956. Maõn-khoùa thaùng 7 naêm 1957 vôùi caáp baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Nguyeãn-vaên-Thieän, caáp-baäc

vaø chöùc-vuï cuoái cuøng laø HQ Ñaïi-Taù, Tö-Leänh Vuøng IV Duyeân-Haûi kieâm Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 234, kieâm Ñaëc-Khu-Tröôûng Ñaëc-Khu Phuù-Quoác. Trong nhöõng ngaøy cuûa thaùng 4 naêm 1975, ñaûo Phuù-Quoác traøn ngaäp gaàn 60 ngaøn ngöôøi tò-naïn ñöôïc caùc taøu chôû ñeán töø mieàn Trung. Tröôùc caûnh hoãn-loaïn cöôùp-boùc haõm-haïi trong thaønh-phaàn tò-naïn raát phöùc-taïp ñang xaûy ra, Toång-Tham-Möu-tröôûng Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa chæ-ñònh Ñaïi-Taù Thieän vaøo chöùc-vuï Toång-Traán Phuù-Quoác. Trong thôøi chieán, Ñaïi-Taù Thieän ñöôïc pheùp keát-aùn töû-hình maø khoâng chôø aùn-leänh cuûa toøa. Töø khi nhaän ñöôïc leänh, Ñaïi-Taù Thieän ñaõ thaän-troïng vaø tröøng-trò nhöõng teân toäi-phaïm coù tang-chöùng trong boïn ngöôøi lôïi-duïng tình-theá roái-ren quaáy phaù ñoaøn ngöôøi di-taûn ñeå ñem laïi an-ninh traät-töï cho ñaûo Phuù-Quoác.

+ Ngaønh cô-khí: Ñoaøn-vaên-Tieáng, caáp-baäc cuoái cuøng laø Trung-Taù.

Khoùa 8: Ñeä Nhaát Hoå-Caùp

· Só-soá: 50 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy

6 thaùng 1 naêm 1958. Maõn-khoùa ngaøy 1 thaùng

46 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

4 naêm 1960 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò. · Thuû-khoa

+ Ngaønh chæ-huy: Trònh-tieán-Huøng, caáp-baäc vaø chöùc-vuï cuoái cuøng laø Trung-Taù Tröôûng Phoøng Ñieàu-Huaán Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.

+ Ngaønh cô-khí: Nguyeãn-vaên-Nieäm.· Ghi nhaän:

+ Khoùa 8 laø khoùa ñaàu tieân do giaùo-sö vaø huaán-luyeän-vieân ngöôøi Vieät-Nam hoaøn-toaøn ñaûm-traùch.

+ Ngöôøi mang caáp-baäc cao nhaát cuûa khoùa 8 laø HQ Ñaïi-Taù Leâ-höõu-Doõng, Chæ-Huy-Tröôûng Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm (LLÑN) 99. Haäu-cöù cuûa LLÑN 99 taïi Caên-Cöù Haûi-Quaân Nhaø-Beø. Ñaây ñöôïc coi nhö laø löïc-löôïng toång tröø-bò cuûa Haûi-Quaân keå töø khi Phoù Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang laø Tö-Leänh vaøo cuoái thaùng 3 naêm 1975.

+ Moät söï kieän lòch-söû laø söï trôû veà cuûa taøu Vieät-Nam Thöông-Tín 1 ñaày bi-thöông vaø nöôùc maét.

Taâm-traïng chung cuûa ña-soá chuùng ta sau ngaøy maát nöôùc, ra ñi trong luùc coøn ñang keït laïi vôï con vaø thaân-nhaân trong tay ñòch, vì tình-caûm gia-ñình, laø töø thieân-ñöôøng lieàu thaân vaøo ñiaï-nguïc vôùi nguoàn hy-voïng mong-manh ñeå cöùu vôï con vaø ngöôøi thaân. HQ Trung-Taù Traàn-ñình-Truï, chöùc-vuï cuoái cuøng laø Tö-Leänh-Phoù Vuøng V Duyeân-Haûi taïi Naêm-Caên, trong ñeâm 29 thaùng 4 naêm 1975 ñaõ theo ñoaøn taøu Haûi-Quaân Vieät-Nam, rôøi beán Baïch-Ñaèng ra khôi, taäp-trung taïi vuøng bieån Coân-Sôn. Saùng sôùm ngaøy 1 thaùng 5 naêm 1975, ñoaøn taøu ñöôïc leänh khôûi-haønh tröïc-chæ ñi Phi-Luaät-Taân.

Sau 7 ngaøy ñeâm treân bieån, ñoaøn taøu baét ñaàu vaøo haûi-phaän Phi-Luaät-Taân. Moät buoåi leã haï Quoác-Kyø Vieät-Nam Coäng-Hoøa tröôùc khi vaøo haûi-caûng Subic ñaõ dieãn ra treân caùc chieán-haïm trong caûnh xuùc-ñoäng ngaäm-nguøi, coù nhieàu ngöôøi khoâng caàm ñöôïc nöôùc maét ñaõ baät khoùc. Sau ñoù taát caû moïi ngöôøi ñöôïc chuyeån sang nhöõng thöông-thuyeàn lôùn cuûa Hoa-Kyø ñaõ ñaäu saün ôû ñaây. Ñoaøn

thöông-thuyeàn khôûi-haønh ñi Guam, saùng ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1975 ñeán nôi nhaäp vaøo traïi tò-naïn taïi Guam, traïi naøy coù khaû-naêng chöùa haøng traêm ngaøn ngöôøi. Nhöõng ngöôøi coù thaân-nhaân coøn keït laïi taïi queâ nhaø ñaõ baøy toû nguyeän-voïng muoán trôû veà Vieät-Nam baèng nhieàu hình-thöùc ñaáu-tranh baát baïo-ñoäng nhö tuyeät-thöïc, cuõng nhö baïo-ñoäng. Ñeå giaûi-quyeát vaán-ñeà, Thieáu-Töôùng Herbert xin pheùp Washington chaáp-thuaän caáp taøu Vieät-Nam Thöông-Tín 1, troïng-taûi treân 10.000 taán, daøi 140m cho HQ Trung-Taù Traàn-ñình-Truï laøm thuyeàn-tröôûng cuøng vôùi thuûy-thuû-ñoaøn hoaøn-toaøn do caùc anh em só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaûm traùch ñeå ñöa 1652 ngöôøi töø Guam trôû veà Vieät-Nam. Trung-Taù Truï chæ-ñònh anh Nguyeãn-vaên-Phöôùc laøm thuyeàn-phoù, anh Traàn-cao-Khaûi laøm cô-khí-tröôûng, anh Vöông-theá-Tuaán, cöïu HQ Thieáu-Taù, laøm tröôûng-ban Haûi-Haønh vôùi söï phuï-taù coù caùc Haï-Só-Quan Giaùm-Loä nhö anh Nguyeãn-vaên-Toøng, cöïu HQ Ñaïi-UÙy Buøi-ngoïc-Nôû laøm navigator phuï-traùch haøng-haûi thieân-vaên, anh Hoaøng-coâng-Minh laøm tröôûng-ban Vaän-Chuyeån, anh Phaïm-ngoïc-Loä phuï-traùch tieáp-lieäu vaø anh Nguyeãn-vaên-Ñaøng phuï-traùch y-teá.

Ñuùng 8 giôø saùng ngaøy 15 thaùng 10 naêm 1975, moïi ngöôøi muoán trôû veà ñöôïc laàn-löôït ñöa xuoáng taøu. Ñuùng 12 giôø 45 ngaøy 16 thaùng 10 naêm 1975, taøu Vieät-Nam Thöông-Tín 1 rôøi ñaûo Guam ñeå khôûi-haønh veà Vieät-Nam. Chuyeán haûi-haønh tuy coù luùc gaëp thôøi-tieát xaáu, coù moät tröôøng-hôïp cheát ngöôøi ñoù laø baø Nguyeãn-thò-Naïi quaù giaø yeáu bò cheát vì kieät-söùc suoát maáy ngaøy khoâng aên uoáng ñöôïc. Thi-theå cuûa baø ñöôïc thuûy-taùng ngay sau ñoù.

Ñaây cuõng coù ngöôøi suy-ñoaùn söï traû nôï cuûa con taøu naøy. Khi noù ra khôi, ñang di-chuyeån treân soâng Saøi-Goøn ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, luùc ngang qua khu Röøng-Saùt bò Vieät-Coäng phuïc-kích töø bôø, gaây thöông-vong cho nhaø vaên Chu-Töû. Tuy-nhieân laàn

47 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

naøy taøu ñaõ ñöôïc thuûy-thuû-ñoaøn leøo laùi an-toaøn töø Guam veà ñeán Vuõng-Taøu sau 9 ngaøy leânh-ñeânh treân bieån. Ñuùng 8 giôø saùng ngaøy 25 thaùng 10 naêm 1975, taøu thaû neo taïi Vuõng-Taøu. Sau ñoù Vieät-Coäng ra leänh taøu tieáp-tuïc tröïc-chæ ñi Nha-Trang vaø ñaõ thaû neo taïi vònh Caàu-Ñaù luùc 10 giôø saùng ngaøy 27 an-toaøn, boû taøu laïi cho Vieät-Coäng ñeå roài laàn-löôït thuûy-thuû-ñoaøn bò phaân loaïi vaø ñi tuø. Rieâng phaàn Trung-Taù Traàn-ñình-Truï ñaõ bò Vieät-Coäng löu-ñaøy qua caùc nhaø tuø töø Nam ra Baéc roài trôû vaøo Nam. Cho ñeán ngaøy 13 thaùng 2 naêm 1988, oâng ñöôïc ra tuø töø traïi Haøm-Taân, ñeán ngaøy 13 thaùng 12 naêm 1991 ñöôïc ra ñi ñònh-cö taïi Hoa-Kyø theo dieän HO cuøng vôùi vôï con.

Khoùa 9: Ñeä Nhaát Nhaân-Maõ

· Só-soá: 38 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng thaùng

3 naêm 1959. Maõn-khoùa thaùng 5 naêm 1961 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Haø-ngoïc-Löông, caáp-baäc

vaø chöùc-vuï cuoái cuøng laø HQ Trung-Taù, Tröôûng-Khoái Vaên-Hoùa-Vuï Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang. Ngaøy thaønh-phoá Nha-Trang di-taûn, Trung-Taù Löông chaïy vaøo chaïy ra coá söùc thuyeát-phuïc vôï. Trung-Taù Löông chôû vôï con töø cö-xaù Leâ-vaên-Duyeät vaøo taïm-truù taïi phoøng laøm vieäc cuûa Vaên-Hoùa-Vuï Tröôûng. Vaøo phuùt choùt vôï Trung-Taù Löông thay ñoåi yù-kieán vaø quyeát-ñònh khoâng chòu ñi. Bieát khoâng theå naøo soáng ñöôïc vôùi Coäng-Saûn neân Trung-Taù Löông ñaõ töï-saùt cuøng vôï vaø 5 con. Xaùc cuûa 7 ngöôøi ñöôïc moät soá haï-só-quan ôû laïi, trong ñoù coù Trung-Só Toâ-Thöøa, ñaøo huyeät choân ngay taïi baõi caùt beân traùi coâng-vieân Traàn-höng-Ñaïo. Maáy thaùng sau, thaân-nhaân cuûa gia-ñình baø Löông trôû veà vaø caûi-taùng. Söï vieäc treân gaây baøng-hoaøng vaø xuùc-ñoäng cho toaøn quaân-chuûng Haûi-Quaân.

+ Ngaønh cô-khí: laø Mai-vaên-Hoa, caáp-baäc sau

cuøng laø Trung-Taù. · Ghi nhaän

+ Ngöôøi mang caáp-baäc cao nhaát cuûa khoùa 9 laø HQ Ñaïi-Taù Nguyeãn-höõu-Xuaân, Tö-Leänh-Phoù Vuøng III Soâng-Ngoøi.

Khoùa 10: Ñeä Nhaát Nam-Döông

· Só-soá: 55 sinh-vieân ngaønh chæ-huy.· Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng thaùng

7 naêm 1960. Ra tröôøng ngaøy 14 thaùng 7 naêm 1962 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa: Leâ-baù-Thoâng, caáp-baäc sau cuøng Trung-Taù.

· Ghi nhaän+ Ñaàu naêm 1974 HQ Trung-Taù Leâ-vaên-Thöï,

Haïm-Tröôûng HQ 16, tröïc-tieáp tham-döï traän haûi-chieán Hoaøng-Sa.

Khoùa 11: Ñeä Nhaát Baûo-Bình

· Só-soá: 81 sinh-vieân ngaønh chæ-huy.· Thôøi-gian thuï-huaán: 18 thaùng. Nhaäp tröôøng

ngaøy 1 thaùng 9 naêm 1961. Ra tröôøng ngaøy 14 thaùng 4 naêm 1963 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa: Traàn-quang-Thieäu. · Ghi nhaän:

+ Ñaàu naêm 1974, HQ Trung-Taù Vuõ-höõu-San, Haïm-Tröôûng HQ 4, vaø HQ Trung-Taù Phaïm-troïng-Quyønh, Haïm-Tröôûng HQ 5, tröïc-tieáp tham-döï traän haûi-chieán Hoaøng-Sa.

Khoùa 12: Ñeä Nhaát Song-Ngö

· Só-soá: 103 sinh-vieân ngaønh chæ-huy.· Thôøi-gian thuï-huaán: 18 thaùng. Nhaäp tröôøng

ngaøy 13 thaùng 8 naêm 1962. Ra tröôøng thaùng 3 naêm 1964 vôùi caáp baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa: Traàn-troïng-Ngaø.· Ghi nhaän:

+ Ñaàu naêm 1974, HQ Thieáu-Taù Nguïy-vaên-Thaø, Haïm-Tröôûng HQ 10, hy-sinh trong traän haûi-chieán Hoaøng-Sa, ñöôïc truy-thaêng HQ Trung-Taù.

48 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Khoùa 13: Ñeä Nhò Döông-Cöu

· Só-soá: 115 sinh-vieân ngaønh chæ-huy. Ñaëc-bieät khoùa 13, ngoaøi soá sinh-vieân taân-tuyeån coøn coù 7 só-quan ñaõ toát-nghieäp khoùa 16 tröôøng Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït ngaøy 22 thaùng 12 naêm 1962. Khi khoùa 13 ra tröôøng thì 7 Só-Quan treân cuõng ñeán ngaøy thaêng caáp HQ Trung-UÙy hieän-dòch vaø ñaàu naêm 1965 thì Nghò-Ñònh thaêng caáp ñöôïc ban-haønh.

· Thôøi-gian thuï-huaán: 18 thaùng. Nhaäp tröôøng thaùng 5 naêm 1963. Ra tröôøng thaùng 12 naêm 1964 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò.

· Thuû-khoa: Phaïm-gia-Chính.

Khoùa 14: Ñeä Nhò Kim-Ngöu

· Só-soá: 100 sinh-vieân.· Thôøi-gian thuï-huaán: 18 thaùng. Nhaäp tröôøng

vaøo thaùng 4 naêm 1964. Maõn-khoùa vaøo thaùng 12 naêm 1965 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Tröông-minh-Hoaøng

+ Ngaønh cô-khí: Trònh-long-Haûi· Ghi nhaän:

+ Nhö phaàn ñaàu coù noùi, khoùa 14 trong thôøi-gian coøn vaøi thaùng ñeán ngaøy maõn-khoùa ñaõ bò moät quaû rocket rôi truùng ngay phoøng nguû, gaây thöông vong cho nhieàu sinh-vieân. Trong soá ñoù coù 3 ngöôøi töû thöông laø: Nguyeãn-höõu-Trang, Nguyeãn-ñaêng-Ñoùm vaø Ñinh-ngoïc-Tri.

+ Hai só-quan khoùa 14, HQ Thieáu-Taù Leâ-anh-Tuaán laø Chæ-Huy-Tröôûng Giang-ñoaøn 43 Ngaên-Chaën thuoäc Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 214 vaø HQ Thieáu-Taù Tröông-minh-Hoaøng laø Chæ-Huy-Tröôûng Giang-ñoaøn 64 Tuaàn-Thaùm. Hai ñôn-vò naøy ñoàn-truù taïi caên-cöù Haûi-Quaân Tuyeân-Nhôn. Ñaây laø moät caên-cöù raát kieân-coá. Ñeâm 30 thaùng 4 naêm 1975, Thieáu-Taù Tuaán khoâng chòu buoâng suùng ñaàu haøng Vieät-Coäng, bieát khoâng theå naøo laät ngöôïc ñöôïc theá côø neân ñaõ anh-duõng tuaãn-tieát treân moät giang-ñónh taïi kinh Thuû-Thöøa, tænh Long-An, raïng ngaøy 1 thaùng 5 naêm 1975. Ñeå toû loøng ngöôõng-moä moät vò anh-huøng, baïn-beø cuøng khoùa ñaõ ñem tro-

Haøng-khoâng maãu-haïm ARROMANCHES taïi Saøi-Goøn naêm 1952

49 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

coát Thieáu-Taù Tuaán sang Hoa-Kyø ñeå an-vò taïi chuøa Giaùc-Minh ôû Palo Alto gaàn San Jose, California, Hoa-Kyø.

Khoùa 15: Ñeä Nhò Song-Nam

· Só-soá: 108 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 18 thaùng. Nhaäp tröôøng

vaøo thaùng 11 naêm 1964. Maõn-khoùa vaøo thaùng 7 naêm 1966 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Nguyeãn-thaønh-Loäc+ Ngaønh cô-khí: Traàn-chí-Hoaït

· Ghi nhaän:+ Ñeâm 29 thaùng 4 naêm 1975, toaøn boä chieán-

haïm thuoäc Haïm-Ñoäi Haûi-Quaân ñöôïc leänh ruùt khoûi caûng Saøi-Goøn ñeå ra bieån. Ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, sau khi Toång-Thoáng Döông-vaên-Minh ra leänh cho Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa buoâng suùng ñaàu haøng, caùc chieán-haïm coøn ñang coâng-taùc taïi Vuøng IV Duyeân-Haûi cuõng nhö caùc thöông-thuyeàn Vieät-Nam ñang ôû Singapore ñöôïc töï-do vaän-chuyeån, hoaëc ñi theo ñoaøn, hoaëc trôû veà Saøi-Goøn theo lôøi chieâu-duï cuûa Vieät-Coäng treân ñaøi phaùt-thanh, hoaëc vì hoaøn-caûnh gia-ñình vôï con, thaân-nhaân coøn keït laïi maø phaûi quay veà trong traät-töï theo söï saép xeáp cuûa caáp chæ-huy haïm-ñoäi treân bieån. Rieâng HQ Ñaïi-UÙy Ngoâ-minh-Döông, Haïm-Tröôûng HQ 602, thì coøn ñang thi-haønh nhieäm-vuï thuoäc Vuøng IV Duyeân-Haûi. Qua heä-thoáng truyeàn-tin lieân-laïc, vaøi ngöôøi döôùi quyeàn ñoaùn bieát yù-ñònh cuûa haïm-tröôûng ñang thi-haønh leänh taäp-trung ñeå tröïc-chæ ñi Coân-Sôn, boïn naøy muoán trôû côø ñeå cöôùp taøu veà laäp coâng vôùi Vieät-Coäng. Thöøa luùc ban ñeâm haïm-tröôûng ñang baän roän treân ñaøi chæ-huy, boïn chuùng ñaõ laáy buùa phoøng-tai baát ngôø chaët ñaàu haïm-tröôûng vaø xoâ xuoáng bieån. Ñoàng thôøi ai ñang ñi phieân chöùng-kieán caûnh treân, neáu phaûn-ñoái thì cuõng bò boïn naøy neùm xuoáng bieån ñeå phi-tang. Sau ñoù HQ 602 ñaõ trôû veà caëp beán Saøi-Goøn cuøng vôùi moät soá chieán-haïm vaø thöông-

thuyeàn vaøo nhöõng ngaøy ñaàu thaùng 5 naêm 1975. Vieät-Coäng ñaõ phaùt-ñoäng chieán-dòch tieáp-ñoùn ngay taïi beán Baïch-Ñaèng ñeå loan-truyeàn chính-saùch khoan-hoàng cuûa chính-quyeàn môùi. Söï hy-sinh cuûa HQ Ñaïi-UÙy Ngoâ-minh-Döông ñaùng ñöôïc ghi vaøo lòch-söû cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa vôùi “Danh-Döï, Toå-Quoác, Traùch-Nhieäm” ñeø naëng treân vai caùc caáp chæ-huy.

Khoùa 16: Ñeä Nhò Baéc-Giaûi

· Só-soá: 134 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 18 thaùng. Nhaäp tröôøng

vaøo thaùng 1 naêm 1966. Maõn-khoùa vaøo thaùng 7 naêm 1967 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Lyù-ngoïc-AÅn+ Ngaønh cô-khí: Phaïm-huy-Hy

Khoùa 17: Ñeä Nhò Haûi-Sö

· Só-soá: 136 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 26 thaùng. Nhaäp tröôøng vaøo

thaùng 6 naêm 1966. Maõn-khoùa vaøo thaùng 8 naêm 1968 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy. Trong giai-ñoaïn ñaàu, Sinh-Vieân Vuõ-theá-Tieäp bò beänh tieåu ñöôøng cheát. Khoùa 17 naêm thöù hai gaëp luùc bieán-coá Teát Maäu-Thaân neân thôøi-gian hoïc bò keùo daøi thaønh ra hôn 2 naêm.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Traàn-ngoïc-Ñieån+ Ngaønh cô-khí: Traàn-vónh-Tuaán

Khoùa 18: Ñeä Nhò Xöû-Nöõ

· Só-soá: 100 sinh-vieân. Moät ngöôøi ñaøo-nguõ vì quaù hoaûng sôï trong thôøi-kyø huaán-nhuïc laø sinh-vieân Huyønh-kim-Tyû, sau ñöôïc boå-sung theâm moät.

· Thôøi-gian thuï-huaán: 22 thaùng. Nhaäp tröôøng ngaøy 5 thaùng 9 naêm 1967. Maõn-khoùa vaøo ngaøy 19 thaùng 7 naêm 1969 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa:+ Ngaønh chæ-huy: Traàn-anh-Tuaán.+ Ngaønh cô-khí: Buøi-ngoïc-Anh.

50 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Khoùa 19: Ñeä Nhò Thieân-Xöùng

· Só-soá: 272 sinh-vieân· Thôøi-gian thuï-huaán: 1 naêm. Sinh-vieân nhaäp

tröôøng töø thaùng 10 naêm 1968 cho ñeán ngaøy 19 thaùng 2 naêm 1969 môùi chính-thöùc khai-giaûng khoùa. Ñaây laø khoùa ñaàu tieân trong chöông-trình ACTOV, ñoàng thôøi caùc khoùa Traàn-höng-Ñaïo OCS taïi Hoa-Kyø cuõng baét ñaàu coù keá-hoaïch chuaån-bò. Khoùa 19 maõn-khoùa vaøo ngaøy 21 thaùng 2 naêm 1970 vôùi caáp-baäc Chuaån-UÙy. Sau moät naêm thöïc-taäp OJT ñöôïc mang caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Leâ-vaên-Töø+ Ngaønh cô-khí: Ñoã-khaéc-Maïnh

Khoùa 20: Ñeä Nhò Hoå-Caùp

· Só-soá: 270 sinh-vieân+ Moät sinh-vieân ñaøo nguõ: Phan-thieáu-Döông+ Ba sinh-vieân xin chuyeån ngaønh:

- Nguyeãn-höõu-Haûi hoïc Só-Quan Caûnh-Saùt- Nguyeãn-vaên-Hueâ hoïc Só-Quan Thuû-Ñöùc- Ngoâ-troïng-Caùc nguyeân laø Thieáu-UÙy

Chieán-Binh khoâng chòu chöông-trình huaán-nhuïc.

· Thôøi-gian thuï-huaán: 1 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy 17 thaùng 8 naêm 1969. Maõn-khoùa vaøo ngaøy 17 thaùng 8 naêm 1970 vôùi caáp-baäc Chuaån-UÙy. Sau moät naêm thöïc-taäp OJT mang caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Löu-ñöùc-Huyeán+ Ngaønh cô-khí: Leâ-vónh-Hieäp

Khoùa 21: Ñeä Nhò Nhaân-Maõ

· Só-soá: 269 sinh-vieân• Thôøi-gian thuï-huaán: 1 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy

4 thaùng 3 naêm 1970. Maõn-khoùa vaøo ngaøy 20 thaùng 3 naêm 1971 vôùi caáp baäc Chuaån-UÙy. Sau moät naêm thöïc-taäp OJT mang caáp-baäc Thieáu-UÙy.

• Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Phaïm-ñöùc-Lai.+ Ngaønh cô-khí: Leâ-taát-Chaùnh.

Khoùa 22: Ñeä Nhò Nam-Döông

· Só-soá: 248 sinh-vieân goàm 124 ngaønh chæ-huy vaø 124 ngaønh cô-khí.

· Thôøi-gian thuï-huaán: 1 naêm. Nhaäp tröôøng thaùng 9 naêm 1970. Maõn-khoùa ngaøy 11 thaùng 9 naêm 1971 vôùi caáp-baäc Chuaån-UÙy. Sau moät naêm thöïc-taäp OJT mang caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Nguyeãn-taán-Khaûi.+ Ngaønh cô-khí: Nguyeãn-Thanh.

Khoùa 23: Ñeä Nhò Baûo-Bình

· Só-soá: 282 sinh-vieân goàm 140 ngaønh chæ-huy vaø 140 ngaønh cô-khí. Hai sinh-vieân cheát trong thôøi-gian ñaàu, ñoù laø Löu-tuaán-Anh vaø Nguyeãn-ngoïc-Nghò.

· Thôøi-gian thuï-huaán: 1 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy 14 thaùng 4 naêm 1971. Maõn-khoùa ngaøy 15 thaùng 4 naêm 1972 vôùi caáp-baäc Chuaån-UÙy. Sau moät naêm thöïc-taäp OJT mang caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa+ Ngaønh chæ-huy: Nguyeãn-coâng-Minh+ Ngaønh cô-khí: Nguyeãn-theá-Huøng

· Ghi nhaän: Ñaây laø khoùa cuoái trong chöông-trình ACTOV keå caû caùc khoùa OCS Traàn-höng-Ñaïo taïi Hoa-Kyø cuõng ñeán khoùa 12 laø chaám döùt.

Khoùa 24: Ñeä Nhò Song-Ngö

· Só-soá: 279 sinh-vieân ngaønh chæ-huy. · Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy

28 thaùng 9 naêm 1971. Maõn-khoùa vaøo ngaøy 1 thaùng 9 naêm 1973 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa: Traàn-vaên-Thuaän.

Khoùa 25: Ñeä Tam Döông-Cöu

· Só-soá: 186 sinh-vieân ngaønh chæ-huy.

51 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

· Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng ngaøy 15 thaùng 11 naêm 1972. Maõn-khoùa ngaøy 3 thaùng 9 naêm 1974 vôùi caáp-baäc Thieáu-UÙy.

· Thuû-khoa: Nguyeãn-chí-Thaønh.

Khoùa 26: Ñeä Tam Kim-Ngöu

· Só-soá: 182 sinh-vieân ngaønh chæ-huy. · Thôøi-gian thuï-huaán: 2 naêm. Nhaäp tröôøng thaùng

8 naêm 1973. Thaùng 10 naêm 1974 thi maõn giai-ñoaïn 1 mang caáp-baäc Sinh-Vieân Chuaån-UÙy. Döï-tính seõ thi maõn-khoùa vaøo thaùng 8 naêm 1975. Tuy-nhieân vì hoaøn-caûnh ñaát nöôùc ñaõ ñeán luùc soâi-ñoäng, vieäc thu-nhaän sinh-vieân khoùa 27 bò ñình-treä, do ñoù khoùa 26 vaãn chöa coù theâm khoùa ñaøn em theo nhö truyeàn-thoáng töø tröôùc. Ñaàu thaùng 3 naêm 1975, HQ Trung-Taù Nguyeãn-vaên-Nhöït, Chæ-Huy-Phoù Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang ñöôïc thuyeân-chuyeån veà Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, HQ Trung-taù Nguyeãn-nam-Thanh (khoùa 7 Haûi-Quaân Nha-Trang) thay theá. Cuoái thaùng 3 naêm 1975 Phoù-Ñeà-Ñoác Nguyeãn-thanh-Chaâu nhaän ñöôïc leänh chuaån-bò di-taûn toaøn boä Trung-Taâm. Ngaøy 2 thaùng 4, Haûi-vaän-haïm Haäu-Giang HQ 406 do HQ Trung-Taù Nguyeãn-quoác-Trò (khoùa 10 Haûi-Quaân Nha-Trang) laø Haïm-Tröôûng, vaøo vònh Nha-Trang ñeå ñoùn. Trong caûnh xoân-xao naùo-loaïn töø moïi phía nhö daân-chuùng vaø giôùi quaân-nhaân, chieán-haïm khoâng theå naøo giöõ ñöôïc an-ninh ñeå uûi baõi tröôùc coâng-vieân Traàn-höng-Ñaïo maø phaûi ñaùnh laïc höôùng ñaùm ñoâng. HQ 406 vaøo vònh Caàu-Ñaù ñeå töø ñoù lieân-laïc maùy truyeàn-tin vôùi Trung-Taâm Huaán-Luyeän. Khoaûng chöøng treân 400 sinh-vieân, khoùa-sinh Chuyeân-Nghieäp cuøng Ñaïi-Ñoäi 2 cuûa Trung-Taâm chaïy boä xuoáng Caàu-Ñaù. Taïi ñaây ngöôøi chen laán ñoâng-ñuùc vaø daãm böøa leân nhau, coù ngöôøi bò cheát. Moät soá leân ñöôïc taøu, moät soá phaûi ñi quaù-giang ghe duyeân-ñoaøn ñeå vaøo ñeán Cam-Ranh môùi leân ñöôïc chieán-haïm. Phoù-Ñeà-Ñoác Nguyeãn-thanh-Chaâu ñöôïc di-taûn baèng phi-cô. Cuoái cuøng thì toaøn boä Trung-Taâm veà ñoùng quaân taïi Caên-Cöù Haûi-Quaân Caùt-Laùi, hai tuaàn sau di-chuyeån veà Sôû Thuù Saøi-Goøn, traùch-nhieäm phoøng-thuû thaønh-phoá cho ñeán ngaøy 30

thaùng 4 naêm 1975.

Vaøi Neùt Veà Caùc Khoùa OCS, IOCS Vaø

Caùc Khoùa Só-Quan Ñaëc-Bieät

Cuoái naêm 1968 taïi Hoa-Kyø, Toång-Thoáng Richard Nixon ban-haønh keá-hoaïch Vieät-Nam-hoùa chieán-tranh. Ñeå chuaån-bò tieáp-nhaän vaø thay theá quaân-ñoäi Myõ, chính-phuû Vieâät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ ra leänh toång-ñoäng-vieân toaøn-dieän thanh-nieân ñeán tuoåi töø 18 trôû leân baét buoäc phaûi thi-haønh nghóa-vuï quaân-söï. Thaønh-phaàn coù vaên-baèng tuù-taøi I vaø II trôû leân ñöôïc öu-tieân thu-nhaän vaøo caùc quaân-tröôøng ñaøo-taïo só-quan nhö Lieân-Tröôøng Voõ-Khoa Thuû-Ñöùc, tröôøng Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït, tröôøng Sinh-Vieân Só-Quan Khoâng-Quaân Nha-Trang, tröôøng Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang, tröôøng Haï-Só-Quan Ñoàng-Ñeá, tröôøng Duïc-Myõ, v.v.

Rieâng veà Haûi-Quaân, tröôùc nhu-caàu gia-taêng maø TTHL/HQ/NT khoâng theå cung-öùng noãi, chöông-trình huaán-luyeän bình thöôøng ñaõ ruùt töø 2 naêm xuoáng coøn 18 thaùng vaø ñaõ ñöôïc aùp-duïng töø khoùa 11 cho ñeán khoùa 18. Nay baét ñaàu töø khoùa 19 ñuùng vaøo luùc Vieät-Nam vaø Hoa-kyø thöïc-thi chöông-trình ACTOV neân soá sinh-vieân ñaõ gia taêng gaàn gaáp ba laàn so vôùi khoùa 18, thôøi-gian thuï-huaán taïi tröôøng Só-Quan chæ coøn 12 thaùng hoïc lyù-thuyeát haûi-nghieäp. Sau khi ra tröôøng thì phaûi qua moät naêm thöïc-taäp goïi laø “OJT” môùi ñöôïc mang caáp-baäc Thieáu-UÙy tröø-bò. Nhôø chöông-trình ruùt ngaén neân quaân-tröôøng môùi coù choã nhaän theâm khoùa keá tieáp. Töø ñaàu naêm 1969, BTL/HQ vaø BTL/KQ coù keá-hoaïch baønh-tröôùng, neân moãi quaân-chuûng coù tieâu-chuaån rieâng, ñöôïc öu-tieân tuyeån-duïng aøo aït trong taøi-nguyeân thanh-nieân öu-tuù töø ngoaøi daân-söï cuõng nhö taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung vaø tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc. Quaân-chuûng Haûi-Quaân ñöôïc gia-taêng quaân-soá toaøn boä leân ñeán treân 40.000 ngöôøi tröôùc 31 thaùng 12 naêm 1972. Ñoù laø thôøi ñieåm hoaøn-taát chöông-trình ACTOV cuûa toaøn-theå Quaân-Löïc VNCH. Tröôùc caùc khoù-khaên veà huaán-luyeän ñeå ñaøo-taïo thaønh-phaàn só-quan coù ñuû khaû-naêng vöøa phuïc-vuï cho haûi-nghieäp

52 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

vaø nhu-caàu chieán-tröôøng soâng raïch mieàn Nam do Haûi-Quaân Hoa-Kyø chuyeån giao, Hoa-Kyø ñaõ trôï giuùp huaán-luyeän theâm caùc khoùa OCS. Töø ñoù chöông-trình tuyeån-choïn sinh-vieân du-hoïc coù ñieàu-kieän nhö trong phaàn ñaàu ñaõ noùi.

Caùc khoùa Ñaëc-Bieät Só-Quan cuõng ñöôïc môû sau ñoù töø cuoái naêm 1971 taïi TTHL/HQ Nha-Trang, bao goàm thaønh-phaàn só-quan ñaõ toát-nghieäp töø caùc quaân-tröôøng Boä-Binh ñöôïc BTL/HQ tuyeån-duïng theo nhu-caàu hoaëc xin taêng phaùi töø caùc naêm tröôùc. Trong soá ñoù coù ngöôøi ñaõ laøm vieäc laâu naêm taïi caùc ñôn-vò bôø Haûi-Quaân vaø thaêng ñeán caáp Thieáu-Taù Chieán-Binh tính ñeán ngaøy nhaäp hoïc khoùa III SQ/Ñaëc-Bieät. Taøi-nguyeân môùi tröïc-thuoäc BTL/HQ ñaõ tuyeån SVSQ/HQ nhöng chöa thuï-huaán haûi-nghieäp taïi caùc quaân-tröôøng HQ, thì cuõng ñöôïc laàn-löôït ñöôïc gôûi ñi hoïc tröôùc caên-baûn quaân-söï. Moät soá ñoâng ñaõ hoaøn-taát 12 tuaàn-leã hoïc-taäp taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung, moät soá khaùc cuõng toát-nghieäp tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc mang caáp baäc Chuaån-UÙy Chieán-Binh vaø trôû veà laïi Haûi-Quaân. Ñeå giaûi-quyeát tình-traïng chung luùc baáy giôø, caùc khoùa Só-Quan Ñaëc-Bieät 6 thaùng hoïc lyù-thuyeát haûi-nghieäp ñöôïc khai-giaûng. Ngoaøi ra moät soá só-quan Caûnh-Saùt thuoäc Löïc-Löôïng Giang-Caûnh cuõng ñöôïc huaán-luyeän ñeå cung-öùng cho nhu-caàu kieåm-soaùt an-ninh treân soâng Saøi-Goøn.

Vieäc thöïc-thi chöông-trình ACTOV ñaõ aûnh-höôûng ñeán truyeàn-thoáng ñaøo-taïo caùc só-quan Haûi-Quaân chuùng ta. Sinh-vieân ñöôïc tuyeån-moä töø naêm 1970 phaûi chôø ñôïi qua nhieàu giai-ñoaïn môùi nhaäp-tröôøng chính-thöùc hoïc haûi-nghieäp, coù ngöôøi traûi qua vaøi laàn huaán-nhuïc môùi ñöôïc trôû thaønh ñaøn anh. Trong khi ñoù sinh-vieân ñaõ ñöôïc thaâu nhaän theo caáp-soá thì BTL/ HQ phaûi baûo-veä taøi-nguyeân cuûa mình tuy coù gaëp khoù-khaên veà vieäc huaán-luyeän. Moät soá sinh-vieân tình-nguyeän vaøo Haûi-Quaân nhöng laïi ñöôïc ñöa ñi hoïc Chieán-Löôïc, Chieán-Thuaät Boä-Binh taïi Thuû-Ñöùc, vieäc naøy ñaõ khieán cho sinh-vieân töôûng nhö bò thaát höùa vôùi thoâng-caùo tuyeån-moä. Moät ñieàu maø chöa bao giôø xaûy ra cho caùc khoùa ñaøn anh. Cuoái cuøng thì ai cuõng ñaõ trôû thaønh só-quan Haûi-Quaân, cuõng neám ñuû muøi cuoäc chieán vaø bieån caû ñeå goùp coâng xöông maùu cho queâ-höông Vieät-Nam chuùng ta. Roài vaän nöôùc ñaõ ñeán, Hieäp-Ñònh Paris ñaõ kyù ngaøy

27 thaùng 1 naêm 1973, Coäng-Saûn boäi öôùc ñem quaân cöôõng-chieám toaøn boä mieàn Nam Töï-Do. Keå töø ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ maát, moät cuoäc di-cö vó-ñaïi cuûa daân-toäc Vieät-Nam cuõng xuaát-phaùt töø ñoù. Só-quan Haûi-Quaân duø xuaát-thaân töø nguoàn goác naøo thì cuõng laø cuøng maøu aùo, cuøng anh em trong moät ñaïi gia-ñình coù truyeàn-thoáng neàn-neáp toát ñeïp nhaát.

Toång-Keát

Khoùa 1 : 9 sinh-vieân Khoùa 2 : 13 sinh-vieân Khoùa 3 : 23 sinh-vieân Khoùa 4 : 15 sinh-vieân Khoùa 5 : 23 sinh-vieân Khoùa 6 : 21 sinh-vieân Khoùa 7 : 46 sinh-vieân Khoùa 8 : 50 sinh-vieân Khoùa 9 : 38 sinh-vieân Khoùa 10 : 55 sinh-vieân Khoùa 11 : 81 sinh-vieân Khoùa 12 : 103 sinh-vieân Khoùa 13 : 87 sinh-vieân Khoùa 14 : 96 sinh-vieân Khoùa 15 : 108 sinh-vieân Khoùa 16 : 134 sinh-vieân Khoùa 17 : 136 sinh-vieân Khoùa 18 : 100 sinh-vieân Khoùa 19 : 272 sinh-vieân Khoùa 20 : 261 sinh-vieân Khoùa 21 : 269 sinh-vieân Khoùa 22 : 248 sinh-vieân Khoùa 23 : 282 sinh-vieân Khoùa 24 : 279 sinh-vieân Khoùa 25 : 186 sinh-vieân Khoùa 26 : 182 sinh-Vieân 4 Khoùa Brest : ( 7+11+12+5 = 35 ) 35 sinh-

vieân 12 Khoùa OCS vaø 1 Khoùa IOCS : 425 sinh-vieânKhoùa 1 SQÑB: 102 sinh-vieân

Toång-Coäng : 3.679 sinh-vieân

53 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Ñính-Keøm

1 ) Phuï baûn A: Phoùng ñoà TTHL/HQ/NT.2 ) Phuï baûn B: Sô-ñoà Toå-Chöùc TTHL/HQ/NT.3 ) Phuï baûn C: Phoùng ñoà Caùc Khu-Vöïc Phuï Ñoái-

Dieän Quaân Tröôøng.4 ) Phuï baûn D: Sô ñoà Toå-Chöùc Heä-thoáng Töï-

Chæ-Huy cuûa Lieân-Ñoaøn Sinh-Vieân Só-Quan.

Ngaøy ñaàu quaân truôøng cuûa khoùa 18 SVSQ/HQ/Nha-Trang

54 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Phuï Baûn A

Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang

55 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Phuï Baûn B

Sô Ñoà Toå-Chöùc Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang

56 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Phuï Baûn C

Caùc Khu-Vöïc Phuï

57 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Phuï Baûn D

Heä-Thoáng Töï Chæ-Huy

58 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam trong quaân-phuïc giao muøa

59 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

huaán-luyeän haûi-Quaân

Buøi-höõu-Thö

aêm 1956 sau khi toát-nghieäp Tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Phaùp, toâi veà trình-dieän Tö-Leänh Haûi-Quaân luùc baáy giôø laø Thieáu-Taù Leâ-

quang-Myõø. Toâi ñöôïc chæ-ñònh ra Nha-Trang laøm Só-Quan Ñeä Tam treân Truïc-Loâi-Haïm Chöông-Döông (YMS) HQ 112, luùc ñoù ñang laøm huaán-luyeän-haïm cho Trung-Taâm Huaán-Luyeän (TTHL) Haûi-Quaân. Haïm-tröôûng chieác Chöông-Döông luùc ñoù laø Haûi-Quaân Trung-UÙy Traàn-bình-Sang. Ngoaøi chieác Chöông-Döông ra coøn hai chieác Truïc-Loâi-Haïm khaùc: HQ 111 Haøm-Töû vaø HQ 113 Baïch-Ñaèng. Ba chieác naøy ñöôïc bieät-phaùi ra Nha-Trang ñeå huaán-luyeän sinh-vieân só-quan vaø thuûy-thuû veà haûi-haønh, vaän-chuyeån, troïng-phaùo, phoøng-tai, cô-khí ... Caùc taøu naøy laøm baèng caây ñöôïc ñoùng ñeå thöïc-hieän coâng-taùc raø mìn caän-duyeân. Tuy-nhieân vì quaù cuõ

kyõ neân khoâng coøn ñöôïc khöû töø ñeå thi-haønh loaïi coâng-taùc naøy.

Moãi buoåi saùng ñuùng 8 giôø haïm-tröôûng thaû giaây muõi coät phao vaø tieán ra ngoaøi vònh Nha-Trang, chaïy theo moät haûi-trình ñaõ veõ saün treân haûi-ñoà laø boïc quanh Hoøn Tre, vaø trôû veà Caàu-Ñaù luùc 12 giôø tröa. Maáy chieác GMC chôû sinh-vieân luùc ñoù laø khoùa 7 Nha-Trang xuoáng chieán-haïm. Trong thôøi-gian phuïc-vuï treân chieác HQ 112 naøy, chuùng toâi ñaõ cuøng vôùi HQ 111 vaø HQ 113 chôû sinh-vieân só-quan khoùa 7 ñi thöïc-taäp ra Ñaø-Naüng, vaø töø ñoù cho hoï ra Hueá chôi baèng xe GMC. Taïi caàu Tröôøng-Tieàn, khi xe ñaäu laïi ñeå nghæ, caùc sinh-vieân só-quan ñaõ coù dòp ngaém caùc nöõ sinh Ñoàng-Khaùnh maëc aùo traéng che noùn laù thöôùt-tha ñi qua tröôùc maët tröôùc khi hoï qua caàu.

Naêm 1965 toâi ñöôïc thuyeân-chuyeån veà Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang trong

N

60 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

chöùc-vuï chæ-huy-phoù. Luùc ñoù vò chæ-huy-tröôûng laø Trung-Taù Vöông-höõu-Thieàu vaø giaùm-ñoác Quaân-Huaán laø Thieáu-Taù Dö-trí-Huøng. Vò chæ-huy-tröôûng keá tieáp laø Trung-Taù Nguyeãn-ñöùc-Vaân. Sau khi oâng ñöôïc thuyeân-chuyeån veà Saøi-Goøn thì toâi ñöôïc boå-nhieäm laøm quyeàn chæ-huy-tröôûng, vì luùc ñoù toâi chæ mang caáp böïc thieáu-taù.

Trong thôøi-gian naøy quaân-löïc Myõ ñoå veà Nha-Trang khaù ñoâng. Caên-cöù Luïc-Quaân McDermott naèm ngay sau löng haøng raøo cuûa Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang. Luùc naøy xaûy ra vuï tranh-chaáp ñaát ñai giöõa Myõ vaø Vieät-Nam, moät khoaûng ñaát coù leõ khoâng quaù 100 thöôùc vuoâng naèm gaàn saân taäp Phoøng-Tai Cöùu Hoûa. Ngöôøi Myõ ñaõ ñem xe uûi ñaát laøm ñöôøng voøng ñai vaø ñaõ laán ñaát cuûa mình. Toâi ñaõ phaûi sang noùi chuyeän vôùi oâng chæ-huy-tröôûng caên-cöù ñeå khieáu-naïi vaø daøn-xeáp vì ñaõ coù luùc tröôùc thuûy-thuû cuûa mình ñaõ mang suùng ra ñeå ngaên khoâng cho xe uûi ñaát laøm vieäc. Chuû quyeàn ñaát nöôùc maø. Ruùt cuïc moïi vieäc ñaõ oån-thoûa. Cuõng trong thôøi-gian naøy Trung-Taâm Huaán-Luyeän Cam-Ranh coøn tröïc-thuoäc quyeàn cuûa Chæ-huy-tröôûng Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang. Chuùng toâi ñaõ phaûi thöôøng xuyeân laùi xe xuoáng Cam-Ranh ñeå tham-döï caùc leã maõn-khoùa Sô-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp vaø theo doõi söï xaây caát cuûa Trung-Taâm Huaán-Luyeän môùi do nhaø thaàu RMK phuï-traùch song-song vôùi vieäc xaây caát quaân-caûng, saân bay vaø caên-cöù Hoa-Kyø treân baùn-ñaûo Thuûy-Trieàu. Vò chæ-huy-tröôûng Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Cam-Ranh luùc baáy giôø laø Trung-Taù Ñoã-Quyù-Hôïp. Beân caïnh TTHL/Cam-Ranh laø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Ngöôøi Nhaùi. Nhöõng caên nhaø ñoà soä ñöôïc xaây caát ñeïp-ñeõ, caùc saân troïng-phaùo, phoøng-tai ñöôïc thieát-laäp.

Taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân, toâi nhaän thaáy sinh-vieân só-quan vaø ñoaøn-vieân aên uoáng quaù khoå sôû neân ñaõ coù vaøi bieän-phaùp ñeå caûi-tieán vieäc aåm thöïc. Cuõng trong thôøi-gian naøy caùc coá-vaán Hoa-Kyø baét ñaàu thieát-keá vieäc thaønh-laäp tröôøng Ñieän-Töû taïi Nha-Trang. Caâu-Laïc-Boä Sinh-Vieân Só-Quan cuõng ñöôïc xaây caát trong dòp naøy. Hai khoùa 14 vaø 15 ñang thuï-huaán. Vò chæ-huy-phoù Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang luùc ñoù laø Thieáu-Taù Vuõ-troïng-Ñeä, giaùm-ñoác Quaân-Huaán laø Thieáu-Taù Buøi-tieán-Ruõng vaø tieåu-ñoaøn-tröôûng Tieåu-ñoaøn sinh-vieân só-quan

laø Ñaïi-UÙy Leâ-Phuïng, chi nhaùnh tröôøng Anh ngöõ Quaân-Ñoäi laø Ñaïi-UÙy Giang. Vò Quyeàn Tö-Leänh Haûi-Quaân luùc baáy giôø laø Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Phaán. Trong hai thaùng ñaàu sau khi toâi nhaäm chöùc, Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ ra vieáng thaêm Trung-Taâm boán laàn. Tö-Leänh ñaõ duyeät quaân, ñaõ thanh-tra caùc phoøng oác lôùp hoïc, nhaø aên, beänh-xaù, caâu-laïc-boä. Nhaân dòp naøy ñang coù caùc cuoäc thöïc-taäp haønh-quaân thuûy-boä cho sinh-vieân só-quan. Sinh-vieân só-quan hai khoùa ñaõ ñöôïc ñoå boä leân Hoøn Tre baèng caùc tieåu-vaän-ñónh LCVP vaø baèng phi-cô tröïc-thaêng HU 34 do Khoâng-Ñoaøn 62 cho möôïn. Söï giao haûo giöõa TTHL/HQ Nha-Trang vaø caùc quaân-tröôøng baïn taïi Nha-Trang cuõng raát toát ñeïp, caùc vò chæ-huy-tröôûng ñeàu ñöôïc môøi tham-döï caùc leã maõn-khoùa cuûa quaân-tröôøng baïn. Taïi vuøng Khaùnh-Hoøa coù caùc Trung-Taâm Huaán-luyeän sau ñaây: Haûi-Quaân, Khoâng-Quaân, Phaùo-Binh (Duïc-Myõ), Haï-Só-Quan (Ñoàng-Ñeá). Ngoaøi ra taïi ñaây coøn coù caên-cöù Khoâng-Quaân cuûa Khoâng-Ñoaøn 62 vaø Boä Chæ-Huy Tieáp-Vaän 5.

Trong thôøi-gian toâi phuïc-vuï taïi Nha-Trang, caùc khoùa só-quan Haûi-Quaân coù thôøi-gian huaán-luyeän hai naêm. Sau vaøi thaùng ñaàu caùc sinh-vieân ñöôïc ñeo phuø-hieäu alpha, cuoái naêm thöù nhaát ñöôïc mang caáp böïc chuaån-uùy, vaø cuoái naêm thöù hai, khi ra tröôøng ñöôïc mang caáp böïc thieáu-uùy. Ñaïi-UÙy Leâ-Phuïng laø cöïu sinh-vieân tröôøng Haûi-Quaân Brest Phaùp, neân oâng cuõng cho caùc sinh-vieân aùp-duïng moät soá caùc hình-thöùc ñaõ coù töø laâu taïi quaân-tröôøng Phaùp nhö nhöõng truyeàn-thoáng, trong ñoù coù vieäc huaán-nhuïc. Caùc sinh-vieân khoùa ñaøn anh coù quyeàn taäp cho khoùa ñaøn em ñöùc tính nhaãn-nhuïc chòu ñöïng vaø vaâng lôøi caáp treân trong caùc thaùng ñaàu khi ñeo caàu vai ñen khoâng coù daáu hieäu. Caùc hình-thöùc huaán-nhuïc goàm coù chaïy voøng quanh saân vaän-ñoäng, hít ñaát, nhaûy loø coø, aên caùc thöùc aên bò pha troän, khoùc nhö coù cha meï cheát, hoïc vaø ñoïc thuoäc loøng moät taøi-lieäu do ñaøn anh chæ-thò; ñoïc thöïc-ñôn thaønh lôøi ca, bò döïng daäy nöûa ñeâm vaø taäp hôïp ngoaøi saân ñeå thao-dieãn caên-baûn quaân-söï... Sau naøy moät vaøi ñaøn anh ñaõ laøm quaù trôùn, nhö baét naèm phôi naéng treân væ saét. Nhöõng hình phaït nguy-hieåm cho söùc khoûe vaø tính-maïng cuûa ñaøn em ñaõ laøm cho maát yù-nghóa cuûa vieäc huaán-nhuïc vaø gaây neân nhöõng moái caêm-thuø giöõa moät soá sinh-vieân. Sau thôøi-gian huaán-nhuïc caùc sinh-vieân ñöôïc

61 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

mang phuø-hieäu alpha, vaø ñöôïc ñi bôø ra Nha-Trang hay xuoáng Chuït, Caàu-Ñaù laàn ñaàu tieân. Vaø töø ñoù ñaøn anh trôû thaønh nhöõng ngöôøi baïn toát, daãn daét chæ baûo cho ñaøn em thaønh-coâng taïi quaân-tröôøng. Khoaûng cuoái naêm 1966, Trung-Taù Ñinh-maïnh-Huøng toát-nghieäp khoùa chæ-huy Tham-Möu cao caáp taïi Naval War College, New Port, Rhode Island, Myõ, veà nöôùc. OÂng ñaõ ñöôïc boå-nhieäm veà quaân-tröôøng Nha-Trang laøm chæ-huy-tröôûng. Coøn toâi ñöôïc goïi veà trình-dieän Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Trung-Taù AÙnh luùc ñoù laøm tham-möu-tröôûng coù cho toâi bieát laø toâi ñöôïc chæ-ñònh laõnh chieác Nhaät-Leä, moät thöông-thuyeàn tòch thu cuûa cheá-ñoä cuõ, ñang ñöôïc trang-bò laøm taøu chôû ñaïn tieáp-teá cho hai Vuøng Chieán-Thuaät I vaø II.

Cuoái naêm 1969 toâi gaëp oâng Dö-trí-Huøng, oâng baûo toâi: “Caäu trôû veà Haûi-Quaân ñi, ñi taøu buoân nhö vaäy ñuû roài.” Toâi veà trình-dieän Tö-Leänh Haûi-Quaân luùc ñoù laø Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn. Tröôûng Phoøng Quaân-Huaán luùc ñoù laø Thieáu-Taù Nguyeãn-Ngoïc-Quyønh ñöôïc boå-nhieäm laøm chæ-huy-tröôûng Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Saøi-Goøn, caàn ngöôøi thay theá.

Toâi ñöôïc veà giöõ chöùc tröôûng phoøng Quaân-Huaán Haûi-Quaân. Phoøng Quaân-Huaán luùc baáy giôø coøn tröïc-thuoäc Khoái Nhaân-Vieân vôùi Tham-Möu-Phoù Nhaân-Vieân laø Trung-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn. Khoái Nhaân-Vieân luùc aáy coù Phoøng Toång Quaûn-Trò do oâng Phan-vaên-Coån laøm Tröôûng Phoøng, Phoøng Nhaát do oâng Nguyeãn-Vaên-Nhöït vaø Phoøng Quaân-Huaán.

Toâi veà Quaân-Huaán ñuùng luùc coù söï baønh-tröôùng Quaân-Löïc vaø Vieät-Nam-hoùa chieán-tranh. Keá-hoaïch ACTOV (Accelerated Turn Over to Vietnam) ñaõ ñöôïc khôûi söï vôùi söï chuyeån giao caùc PBR cho Haûi-Quaân Vieät-Nam. Vaên-phoøng cuûa Tham-Möu-Phoù Nhaân-Vieân treo ñaày nhöõng sô ñoà toå-chöùc vaø trang-bò nhaân-vieân. Vieäc tuyeån-moä phaûi ñöôïc taêng cöôøng song-song vôùi vieäc huaán-luyeän. Khi toâi nhaän phoøng Quaân-Huaán, quaân-soá khoâng quaù 36 nhaân-vieân, goàm coù ban Ñieàu-Huaán vaø ban Du-Hoïc. Ngay sau ñoù coù theå noùi laø chuùng toâi vaø Trung-Taù Sôn phaûi hoïp lieân-mieân vôùi nhaân-vieân cuûa vaên-phoøng coá-vaán tröôûng. Thieáu-Taù Anderson ñöôïc boå-nhieäm laøm coá-vaán cuûa toâi, vaø coá-vaán tröôûng laø moät Ñaïi-Taù vaø cuoái cuøng vaøo naêm 1971-72 thì naâng leân caáp töôùng, ñoù laø Admiral Rauch. Trong hai naêm röôõi chuùng toâi phaûi

huaán-luyeän 27000 só-quan vaø nhaân-vieân ñeå nhaän laõnh heát moïi chieán-haïm, chieán-ñónh, vaø caên-cöù do Hoa-Kyø chuyeån giao. Vò töôùng Haûi-Quaân Hoa-Kyø chæ-huy caùc löïc-löôïng Haûi-Quaân Hoa-Kyø taïi Vieät-Nam luùc ñoù laø Ñoâ-Ñoác Elmo Zumwalt, moät ngöôøi laõnh-ñaïo raát thöông lính vaø coù nhieàu caûi-tieán cho quaân-chuûng naøy. Ñeà-Ñoác Chôn cuõng laøm vieäc raát aên khôùp vôùi oâng ta.

Ñeå coù ñuû quaân-soá cho vieäc huaán-luyeän vaø trang-bò, phoøng tuyeån-moä ñaõ phaûi sang boä-binh ñeå kieám ngöôøi. Caùc khoùa só-quan Thuû-Ñöùc coù ngöôøi qua Haûi-Quaân raát nhieàu mieãn laø coù baèng tuù-taøi II, nhaát laø toaùn. Cuõng caàn nhôù raèng ñeå ñöôïc thuï-huaán khoùa Só-Quan Tröø-Bò Thuû-Ñöùc, ñieàu-kieän chæ ñoøi hoûi öùng vieân coù baèng tuù-taøi I.

Veà phaàn ñoaøn-vieân, quaân-tröôøng Cam-Ranh luùc ñoù ñaõ nhaän huaán-luyeän taát caû caùc khoùa caên-baûn

Moät thuûy-thuû vôùi thuûy-thuû coâng

62 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

quaân-söï vaø sô-ñaúng chuyeân-nghieäp. Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang chæ ñaøo-taïo só-quan vaø haï-só-quan. Daàn daàn khaû-naêng huaán-luyeän caên-baûn quaân-söï cuûa Cam-Ranh cuõng khoâng cung-öùng noåi cho vieäc ñaøo-taïo thuûy-thuû vaø só-quan. Caùc ngöôøi bò ñoäng-vieân caùc lôùp sau phaûi ñöôïc göûi ñi TTHL Quang-Trung ñeå huaán-luyeän quaân-söï, do ñoù môùi naûy ra danh-töø “Caùc Khoùa Löu-Ñaøy” laø caùc khoùa Haûi-Quaân do boä-binh ñaøo-taïo caên-baûn quaân-söï. Tröôøng Haï-Só-Quan taïi Nha-Trang ñöôïc thaønh-laäp, caùc haï-só-nhaát ñöôïc göûi ñi hoïc ñeå ra tröôøng vôùi caáp baäc trung-só. Tröôøng naøy cuõng ñaøo-taïo caùc só-quan ñoaøn-vieân laø caùc thöôïng-só ñeå trôû thaønh caùc chuaån-uùy ñoaøn-vieân.

Taïi Saøi-Goøn, beân trong voøng thaønh Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng, Trung-Taâm Huaán-Luyeän Boå-Tuùc ñöôïc thaønh-laäp. Luùc ñaàu trung-taâm naøy ñaûm traùch vieäc huaán-luyeän boå-tuùc cho caùc chieán-haïm sau khi ñaïi-kyø vaø huaán-luyeän ngoaøi-khôi vôùi söï hôïp-taùc cuûa caùc toaùn UDT (Underway Training Teams) cuûa Hoa-Kyø. Naêm 1969 TTHL/BT ñöôïc ñoåi thaønh TTHL/HQ/Saøi-Goøn vôùi nhieäm-vuï chính laø huaán-luyeän caùc haï-só-quan vaø só-quan ñoaøn-vieân. Sau naøy Tröôøng Chæ-Huy Tham-Möu Haûi-Quaân ñöôïc thaønh-laäp vaø cuõng ñöôïc ñaët tröïc-thuoäc Trung-Taâm naøy.

Taïi Caùt-Laùi, Trung-Taâm Huaán-Luyeän Caùt-Laùi ñuôïc thaønh-laäp. Trung-taâm naøy ñaëc-traùch huaán-

luyeän veà Haûi-Thuyeàn. Ñaây laø thôøi-gian baønh-tröôùng caùc caên-cöù Haûi-Thuyeàn, caùc ghe ferro ciment ñöôïc ñoùng taïi Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng vaø sau ñoù laø caùc ghe Yabuta, ghe chuû-löïc. Taïi ñaây cuõng coù caùc khoùa huaán-luyeän ngöôøi nhaùi vì coù beå saâu, coù kính chòu aùp-suaát ñeå daïy veà scuba.

Vì Tröôøng Sinh-Ngöõ Quaân-Ñoäi khoâng ñaùp-öùng kòp thôøi cho nhu-caàu ñaøo-taïo öùng vieân du-hoïc cho Haûi-Quaân, vôùi söï taøi-trôï cuûa Haûi-Quaân Myõ, chuùng ta ñaõ thaønh-laäp rieâng bieät tröôøng Anh ngöõ Haûi-Quaân taïi ñöôøng Traàn-taán-Phaùt. Taïi ñaây caùc giaùo-sö Myõ ñaõ ñaøo-taïo moãi 6 thaùng moät khoùa Anh ngöõ du-hoïc. Caùc khoùa-sinh Haûi-Quaân thöôøng chæ trong voøng 6 thaùng laø thi ñuû ñieåm ñeå du-hoïc. Luùc ñoù haøng naêm Quaân-Huaán Haûi-Quaân göûi ñi Hoa-Kyø khoaûng 3000 ngöôøi. Ngoaøi moät soá só-quan hoïc caùc khoùa Chæ-Huy Tham-Möu Cao-Caáp taïi New Port, Rhode Island, caùc khoùa Line Officer, Engineering, Management, Operation Analysis taïi Monterey, California, coøn coù moät ngöôøi hoïc taïi tröôøng Haûi-Quaân Hoa-Kyø Annapolis laø anh Traàn-vaên-Tröïc, con Ñoâ-Ñoác Traàn-vaên-Chôn.

Ngoaøi ra ñeå cung-öùng caáp-toác cho ñuû só-quan trang-bò cho caùc taøu beø môùi, caùc khoùa só-quan Officer Candidate School (OCS) ñöôïc thaønh-hình sau khi toâi vaø phaùi-ñoaøn Haûi-Quaân ñi coâng-du naêm 1969. Phaùi-ñoaøn coù Trung-Taù Khöông-höõu-Baù, coá Thieáu-Taù Haø-ngoïc-Löông, sau khi ñi thaêm caùc quaân-tröôøng Hoa-Kyø ñaõ veà New Port, Rhode Island ñeå soaïn thaûo chöông-trình huaán-luyeän caùc só-quan taïi tröôøng Officer Candidate School trong thôøi-gian saùu thaùng. Sau khi toát-nghieäp ôû ñaây, caùc só-quan ñöôïc göûi ñi hoïc veà chieán-tranh soâng ngoøi (Brown Water Navy Operation) taïi Oakland, California. Caùc chieán-ñónh soâng ngoøi ñöôïc ñoùng ra môùi nhaát ñaõ ñöôïc mang ra thöû-nghieäm taïi ñaây vaø caùc nhaân-vieân Vieät-Nam ñaõ ñöôïc laøm quen vôùi caùc taøu naøy töø nhöõng Command, Monitor, ñeán LCVP, LCM, PCR, vaø caû caùc chieán-ñónh ngoaøi bieån nhö PCF, cuõng ñöôïc huaán-luyeän taïi ñaây. Treân 1100 só-quan toát-nghieäp caùc khoùa OCS cuûa Myõ.

Veà phaàn ñoaøn-vieân, hoï ñöôïc göûi ñi thuï-huaán taïi caùc trung-taâm huaán-luyeän Hoa-Kyø ôû Great Lakes, Michigan, vaø San Diego, California veà caùc lôùp B1 vaø B2 caùc ngaønh phoøng-tai, troïng-phaùo, Thuûy-thuû-ñoaøn HQ 604 vôùi Haïm-tröôûng, HQ Ñaïi-UÙy Nguyeãn-vieát-Tieán

63 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Haûi-Quaân Vieät-Nam dieãn-haønh

thaùm-xuaát, giaùm-loä, cô-khí, v.v... Ñeå nhaän laõnh caùc chieán-haïm môùi, caùc só-

quan vaø ñoaøn-vieân ñöôïc göûi ñi hoïc tröôùc khi hoï ñöôïc ñöa veà San Diego hay Norfolk ñeå laõnh taøu. Thôøi-gian huaán-luyeän thay ñoåi tuøy theo chuyeân-nghieäp, töø vaøi thaùng ñeán moät naêm. Vieäc chuaån-bò laõnh taøu coù theå chieám tôùi hai naêm trôøi töø khi nhaân-vieân ñöôïc göûi ñi cho ñeán khi taøu veà caëp beán Saøi-Goøn.

Ngoaøi haøng ngaøn chieán-ñónh ñuû loaïi, chuùng ta nhaän laõnh raát nhieàu chieán-haïm môùi vaø caùc chieác cuoái laø caùc tuaàn-döông-haïm WHEC cuûa Löïc-Löôïng Duyeân-Phoøng Hoa-Kyø. Chuùng ta ñaõ boû ra caû hai naêm ñeå huaán-luyeän caùc DER HQ 1 nhö ñaõ noùi ôû treân veà thôøi-gian huaán-luyeän taïi bôø cuûa só-quan vaø thuûy-thuû-ñoaøn tröôùc khi laõnh taøu. Vì nhu-caàu trang-bò khaån tröông, chuùng ta ñaõ baét buoäc phaûi huaán-luyeän theo phöông-phaùp thöïc-taäp taïi choã (OJT: on-the-job training). Chuùng toâi ñaõ theo hai chieác WHEC sang vuøng bieån Phi-Luaät-Taân ñeå huaán-luyeän haûi-phaùo taùc-xaï bôø. Theo chöông-trình chuyeån giao, caùc thaønh-phaàn noøng coát nhaát cuûa moät chieán-haïm ñöôïc ñöa xuoáng taøu ñaàu tieân, nhö haïm-tröôûng, haïm-phoù, giaùm-loä, quaûn-noäi-tröôûng, só-quan haûi-phaùo v.v... Moãi khi nhaân-vieân Vieät-Nam ñaõ thoâng-thaïo phaàn vuï cuûa mình thì nhaân-vieân Myõ ñöôïc thuyeân-chuyeån ñi nôi khaùc. Vaø cöù tuaàn-töï nhö tieán cho ñeán khi toaøn-theå thuûy-thuû-ñoaøn khoâng coøn ngöôøi Myõ naøo heát. Dó-nhieân chuùng ta cuõng trang-bò thaønh-phaàn noøng coát baèng caùc só-quan, haï-só-quan vaø thuûy-thuû coù kinh-nghieäm, ñaõ ñöôïc huaán-luyeän veà ngaønh cuûa mình vaø nhaát laø thaïo Anh ngöõ ñeå giuùp cho vieäc huaán-luyeän ñöôïc xuùc-tieán nhanh choùng. Do ñoù vaøo nhöõng naêm 1971 vaø 1972, chuùng ta ñaõ huaán-luyeän caùc thuûy-thuû-ñoaøn caùc chieán-haïm lôùn trong voøng 2 ñeán 5 thaùng. Ñaây thaät laø moät kyû-luïc khieán cho ngöôøi Myõ phaûi thaùn phuïc taøi hoïc nhanh cuûa ngöôøi Vieät-Nam.

Ñeå ñaûm-baûo cho vieäc ñieàu-haønh huaán-luyeän ñöôïc hieäu quaû, Phoøng Quaân-Huaán ñöôïc naâng leân thaønh Khoái Quaân-Huaán vaø taùch rôøi ra khoûi Khoái Nhaân-Vieân vaøo naêm 1970. Tröôûng Phoøng Quaân-Huaán trôû thaønh Tham-Möu-Phoù Quaân-Huaán Haûi-Quaân. Khoái Quaân-Huaán ñöôïc toå-chöùc laïi thaønh ba phoøng: Ñieàu-Huaán, Nghieân-Huaán, vaø Trôï-Huaán.

Phoøng Ñieàu-Huaán, baän roän nhaát vôùi caùc khoùa-

hoïc trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc. Ñeå coù theå göûi ñi Myõ caû 3000 khoùa-sinh moät naêm, ban Du-Hoïc ñaõ laøm vieäc raát vaát-vaû trong vieäc kieám ngöôøi coù ñuû voán Anh ngöõ vaø thuû-tuïc xuaát ngoaïi cho hoï, trong ñoù coù caû vaán-ñeà ITO (Individual Travel Order), khaùm söùc khoûe, may quaàn aùo vaø ñoåi tieàn.

Phoøng Nghieân-Huaán lo vieäc nghieân-cöùu caùc khoùa-hoïc môùi (Chæ-Huy Tham-Möu Haûi-Quaân, Laõnh-Ñaïo Chæ-Huy), caùc taøi-lieäu huaán-luyeän môùi, vaø caùc chöông-trình huaán-luyeän cho ñuùng tieâu-chuaån cuûa moãi ngaønh. Phoøng cuõng ñeà-nghò caùc cô-caáu toå-chöùc caùc quaân-tröôøng Haûi-Quaân. Phoøng Trôï-Huaán lo vieäc aán-haønh Ñaëc-San Quaân-Huaán vaø dòch thuaät caùc taøi-lieäu chieán-thuaät, kyõ-thuaät vaø huaán-luyeän caàn-thieát cho caùc chieán-haïm, chieán-ñónh, vaø caên-cöù. Trong 3 naêm 1970-1973, treân 600 taøi-lieäu khoaûng 22 trieäu chöõ ñaõ ñöôïc moät ban phieân-dòch chuyeån ngöõ sang tieáng Vieät. Taát caû caùc taøi-lieäu naøy ñaõ ñöôïc phoøng Trôï-Huaán aán-loaùt vaø phaùt-haønh. Coâng-taùc naøy sôû-dó coù theå thöïc-hieän ñöôïc vì khi Haûi-Quaân Hoa-Kyø ruùt ra, chuùng ta ñaõ vaän-ñoäng ñeå ñöôïc chuyeån giao taát caû phöông-tieän aán-loaùt, phim aûnh cuûa hoï ñeå laïi. Hai chieác Taïm Truù Haïm APL ñaäu taïi caàu C, moät chieác ñaõ ñöôïc trang-bò thaønh Trung-Taâm Trôï-Huaán vôùi ñaày-ñuû duïng cuï toái-taân veà aán-loaùt offset, phoøng toái v.v...

Chæ trong moät naêm, quaân-soá cuûa Khoái Quaân-Huaán taêng gaáp ba. Con soá coá-vaán Myõ boå-nhieäm cho Khoái cuõng gia taêng. Vò coá-vaán ñaàu tieân laø Trung-

64 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Taù Anderson, vaø keá tieáp laø Trung-Taù Arthur Ward. Trong thôøi-gian huaán-luyeän taïi choã treân caùc PBR vaø PCF, ñaëc-bieät laø taïi caùc caên-cöù, söï xoâ-xaùt giöõa Myõ Vieät ñaõ leân tôùi cao ñoä. Coù choã thuûy-thuû Myõ ñaõ neùm thuûy-thuû Vieät-Nam nhö bao caùt chuyeån tay. Toâi ñaõ thuyeát-trình veà tình-traïng naøy cho Ñoâ-Ñoác Zumwalt luùc ñoù laø Tö-Leänh caùc Löïc-Löôïng Haûi-Quaân taïi Vieät-Nam (ComNavForV: Commander Naval Forces Vietnam) tröôùc söï hieän-dieän cuûa Ñoâ-Ñoác Traàn-Vaên-Chôn, Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam. Sau khi nghe baøi thuyeát-trình cuûa toâi, Ñoâ-Ñoác Zumwalt ñaõ yeâu-caàu Ñaïi-Taù Nghieâm-Vaên-Phuù luùc ñoù laø Tö-Leänh Löïc-Löôïng Tuaàn-Thaùm vaø toâi cuøng vôùi caùc só-quan Hoa-Kyø thöïc-hieän moät cuoán phim huaán-luyeän cho taát caû só-quan vaø ñoaøn-vieân Hoa-Kyø phaûi xem tröôùc khi qua laøm vieäc vôùi Vieät-Nam. Cuoán phim naøy ñöôïc thöïc-hieän taïi tö-gia cuûa oâng giaùm-ñoác haõng Shell ôû Saøi-Goøn. Cuoán phim nhaán maïnh ñeán pheùp xöû-theá vaø giôùi-thieäu truyeàn-thoáng vaên-hoùa cuûa Vieät-Nam.

Trong thôøi-gian laøm vieäc chung vôùi Hoa-Kyø, toâi ñaõ coù caùi may-maén laø ñöôïc hoï tin-töôûng tuyeät-ñoái. Keá-hoaïch huaán-luyeän ACTOV ñaõ ñöôïc ngöôøi Hoa-Kyø taùn-ñoàng nhaát laø giai-ñoaïn huaán-luyeän OJT. Coá-vaán tröôûng Haûi-Quaân, Ñeà-Ñoác Rauch, luùc ñoù ñaõ buoäc boä tham-möu cuûa oâng ñöa toâi thoâng-qua caùc vaên-thö cuûa oâng tröôùc khi oâng kyù. Chöõ kyù taét cuûa toâi ñaõ coù treân raát nhieàu coâng-vaên cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Luùc ñoù gaàn nhö toâi xin gì cuõng ñöôïc. Caùc khoùa-hoïc OCS, vieäc chuyeån giao vaät-lieäu aán-loaùt cho chuùng ta thay vì cho Trung-Taâm AÁn-Loaùt cuûa Toång-Tham-Möu, vaø nhaát laø ngaân-khoaûn huaán-luyeän vaøo naêm choùt, naêm 1972 caû maáy chuïc trieäu Myõ-kim. Cuoái naêm 1972 sau khi toå-chöùc huaán-luyeän 27000 só-quan vaø thuûy-thuû ñeå nhaän laõnh taát caû taøu beø vaø caên-cöù cho Haûi-Quaân Hoa-Kyø trao laïi, toâi ñaõ ñöôïc goïi leân trình-dieän Ñoâ-Ñoác Tö-Leänh Haûi-Quaân. Khi vaøo vaên-phoøng cuûa Tö-Leänh toâi ñaõ thaáy coù Ñoâ-Ñoác Zumwalt hieän-dieän. Tö-Leänh Chôn ñaõ baûo toâi:

- OÂng ñaõ thi-haønh myõ-maõn nhieäm-vuï giao-phoù. Nhôø oâng maø Haûi-Quaân Hoa-Kyø ñaõ coù theå ruùt ra khoûi Vieät-Nam tröôùc kyø haïn. Vieäc Vieät-Nam-hoùa chieán-tranh phía Haûi-Quaân ñaõ xong tröôùc Khoâng-Quaân vaø Luïc-Quaân. Ñeå töôûng-thöôûng cho oâng, Ñaïi-Taù Thö, oâng muoán ñöôïc thaêng caáp hay muoán

ñi hoïc theo ñeà-nghò cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt?Toâi ñaõ thöa ngay vaø khoâng caàn suy-nghó laø

toâi muoán ñi hoïc. Töôûng cuõng neân noùi theâm laø ngay töø naêm

1971, chuùng toâi ñaõ ñeà-nghò vaø ñaõ ñöôïc chaáp-thuaän nghieân-cöùu döï-aùn 10 naêm thaønh-laäp Vieän Ñaïi-Hoïc Haûi-Döông taïi Cam-Ranh. Döï-aùn naøy ñaõ ñöôïc söï chaáp-thuaän cuûa Trung-Töôùng Phan-troïng-Chinh, Toång-Cuïc-Tröôûng Cuïc Quaân-Huaán, Boä Quoác-Phoøng, Boä Quoác-Gia Giaùo-Duïc vaø Haûi-Quaân Hoa-Kyø, giôùi taøi-trôï ngaân-khoaûn. Vieän Ñaïi-Hoïc Haûi-Döông seõ goàm coù nhieàu tröôøng hay phaân-khoa: tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân, tröôøng Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn, tröôøng Ngö Nghieäp, tröôøng Kieán-truùc Taøu Beø, vaø vieän Haûi-Döông Hoïc. Caû naêm phaân-khoa naøy seõ cuøng söû-duïng chung moät thö-vieän vaø caùc phoøng thí-nghieäm veà bieån. Ñaïi-Hoïc Haûi-Döông seõ laø ñaïi-hoïc lôùn nhaát Ñoâng-Nam-AÙ veà caùc ngaønh lieân-quan ñeán bieån. Tröôùc ñoù veà Haûi-Hoïc chæ coù taïi Phi-Luaät-Taân môùi coù cô-sôû daïy moân Marine Biology. Do ñoù toâi ñaõ xin ñi hoïc tieán-só veà Quaûn-Trò Giaùo-Duïc ñeå trôû veà ñieàu-haønh ñaïi-hoïc naøy. Cuøng ñi du-hoïc vôùi toâi vaøo ñaàu naêm 1973 coù 20 só-quan caáp uùy tuyeån löïa trong caùc thuû-khoa caùc khoùa OCS. Hoï ñöôïc göûi ñi hoïc ôû South Carolina ñeå laáy caùc baèng BS vaø MA. Caùc só-quan naøy ñaõ chieám haøng ñaàu trong caùc sinh-vieân taïi ñaïi-hoïc naøy. Tröôùc ñoù chæ coù ngöôøi Trung-Hoa hoïc ñöôïc straight A. Khi coù caùc só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam qua thì hoï ñöùng ñaàu lôùp. Ña-soá chæ hoïc 28 thaùng laø xong baèng BS, vaø hai naêm sau hoï ñeàu coù baèng Masters.

Khi toâi ñi hoïc Hoa-Kyø vaøo ñaàu naêm 1973, khoái Quaân-Huaán ñöôïc trao laïi cho Ñaïi-Taù Trònh-xuaân-Phong. Trong bieán-coá 1975, chuùng ta töï haøo laø Haïm-Ñoäi Vieät-Nam ñaõ traät-töï ra ñi. Taát caû taøu beø khieån-duïng ñeàu ñaõ leân ñöôøng chôû theo caû 40000 ñoàng-baøo tò-naïn. Taát caû ñoaøn taøu ngoaïi tröø chieác Lam-Giang HQ 402 do ta baén chìm ngoaøi khôi Coân-Sôn, ñaõ caëp beán Subic Bay vaø ñaõ ñöôïc trao veà cho chuû cuõ laø Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Toâi ñang ôû Myõ luùc ñoù neân khoâng phaûi chöùng-kieán caûnh ñau loøng khi toaøn-theå nhaân-vieân Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ thaùo boû huy-hieäu vöùt xuoáng bieån vaø haï quoác-kyø laàn cuoái treân nhöõng con kình ngö moät thôøi ngang doïc treân toaøn laõnh-haûi Vieät-Nam .

65 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

inh ngaøy 27 thaùng 2 naêm 1926.

-1950: OÂng toát-nghieäp khoùa II (khoùa Quang-Trung) Tröôøng Voõ-Bò taïi Hueá, caáp baäc thieáu-uùy Boä-Binh, cuøng vôùi caùc vò sau naøy trôû thaønh töôùng laõnh Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa (QL/VNCH): Hoaøng-vaên-Laïc, Huyønh-vaên-Cao, Ngoâ Du, Nguyeãn-vaên-Maïnh, v. v... OÂng nhaän ñôn-vò ñaàu tieân taïi Soùc-Traêng.

- 1951: OÂng xin vaø ñöôïc chaáp-thuaän chuyeån sang Haûi-Quaân, toøng söï treân chieán-haïm Jeanne d’ Arc vaø Savorgnan de Brazza.

- 1952: OÂng gia-nhaäp khoùa I Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang, toát-nghieäp vôùi caáp baäc trung-uùy, caáp baäc cao nhaát cuûa só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam luùc baáy giôø.

- 1953: OÂng ñöôïc chæ-ñònh veà Caàn-Thô, phuïc-vuï trong moät ñôn-vò Haûi-Quaân cuûa Phaùp. Cuõng

Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaàu tieân

haûi-Quaân ñaïi-taù leâ-Quang-myõ

naêm naøy oâng ñöôïc thuyeân-chuyeån trôû laïi chieán-haïm Savorgnan de Brazza. Chæ moät thôøi-gian ngaén, oâng ñöôïc boå-nhieäm veà Myõ-Tho, nhaän laõnh Haûi-Ñoaøn 21, vôùi chöùc-vuï Haûi-Ñoaøn Tröôûng, OÂng Traàn-vaên-Chôn, sau naøy trôû thaønh Ñeà-Ñoác Tö-Leänh Haûi-Quaân, laø Chæ-Huy-Phoù.

-1955: OÂng chæ-huy caùc ñôn-vò Haûi-Quaân cuøng vôùi caùc ñôn-vò cuûa oâng Döông-vaên-Minh, sau naøy trôû thaønh vò Toång-Thoáng cuoái cuøng cuûa mieàn Nam-Vieät-Nam, tham-gia caùc chieán-dòch Ñinh-tieân-Hoaøng, Hoaøng-Dieäu vaø Nguyeãn-Hueä ñeå ñaùnh deïp caùc giaùo-phaùi. Cuõng naêm naøy, vôùi caáp baäc Thieáu-Taù Haûi-Quaân, oâng Leâ-quang-Myõ ñöôïc ñieàu-ñoäng veà Saøi-Goøn nhaän chöùc-vuï Phuï-taù Toång-Tham-Möu-Tröôûng - Töôùng Leâ-vaên-Tî - ñaëc-traùch veà Haûi-Quaân.

Ngaøy 20 thaùng 8 naêm 1955, Haûi-Quaân Trung-Taù Leâ-quang-Myõ ñöôïc Thuû-Töôùng Ngoâ-ñình-Dieäm chính-thöùc boå-nhieäm vaøo chöùc-vuï

Ñieäp-myõ-Linh thu-thaäp

S

66 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Tö-Leänh Haûi-Quaân kieâm Tö-Leänh Thuûy-Quaân Luïc-Chieán QL/VNCH. Ngaøy 21 thaùng 12, Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam, Haûi-Quaân Trung-Taù Leâ-quang-Myõ, coâng-boá söï hình-thaønh cuûa Thuûy-Quaân Luïc-Chieán QL/VNCH.

- 1957: Heát nhieäm-kyø Tö-Leänh Haûi-Quaân.

- 1959: OÂng ñöôïc bieät-phaùi veà Boä Toång-Tham-Möu, giöõ chöùc-vuï thanh-tra. Sau ñoù oâng Leâ-quang-Myõ ñöôïc tu-nghieäp taïi Naval Postgraduate School taïi Monterey, California, Hoa-Kyø.

- 1964: OÂng ñöôïc boå-nhieäm vaøo chöùc-vuï Thò-Tröôûng Ñaø-Naüng. Chæ hôn nöûa naêm sau, OÂng xin trôû veà Haûi-Quaân nhöng Töôùng Nguyeãn-Khaùnh khoâng chaáp-thuaän. OÂng toû ra raát baát-maõn. Cuoái naêm 1964 OÂng ñöôïc ñieàu-ñoäng veà laïi Boä Toång-Tham-Möu, chöùc-vuï thanh-tra.

- 1965 – 1966: OÂng bò tình-nghi coù lieân-quan ñeán cuoäc chænh-lyù Töôùng Nguyeãn-Khaùnh neân OÂng phaûi soáng aån daät.

- 1967: OÂng bò an-ninh quaân-ñoäi giöõ moät tuaàn, sau ñoù ñöôïc giaûi nguõ.

- 1990: OÂng töø-traàn taïi Houston, Texas, Hoa-Kyø(1).

Baø Leâ-quang-Myõ

(1) “Hai tuaàn tröôùc khi OÂng laâm chung, toâi ñaõ tröïc tieáp noùi chuyeän vôùi Ñaïi-Taù Myõ. Thôøi-gian naøy, Ñaïi-Taù Myõ beänh raát naëng, nhöng vaãn traû lôøi cho Ñieäp-myõ-Linh”.

67 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Haûi-Quaân Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ, Tö-Leänh ñaàu tieân cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa

68 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Tuaàn-duyeân-haïm Keo-Ngöïa HQ 604

69 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

PHoûng-Vaánñeàâ-ñoác traàn-Vaên-chôn

Ban Bieân-Taäpthaùng 8 naêm 1999

haèm ghi laïi nhöõng sinh-hoaït cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa döôùi nhieàu khía caïnh, chuùng toâi ñaàu tieân ñaõ nhaèm

tôùi caùc vò nieân-tröôûng Khoaù I Haûi-Quaân (HQ) Nha-Trang. Caùc vò aáy laø nhöõng ngöôøi tieân-phong. Caùc vò aáy laàn-löôït, laâu hay mau ñaõ naém giöõ chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân, hoaëc caùc chöùc-vuï quan-troïng ñaàu naõo khaùc. Khi tieáp-xuùc vôùi Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang, oâng ñaõ traû lôøi:

“Vôùi tuoåi treân 70, trí nhôù toâi khoâng coøn trung-thöïc, ngoaøi ra vôùi maét ñau yeáu, toâi khoâng ñoïc ñöôïc nhieàu vaø cuõng khoâng vieát nhieàu ñöôïc. Vì caùc leõ naøy, toâi raát tieác khoâng ñaùp-öùng yeâu-caàu cuûa ban soaïn thaûo ñöôïc”.

Moät soá caùc vò khaùc, vì lyù-do naøy, lyù-do khaùc, cuõng ñaõ khoâng coù nhöõng hoài ñaùp thuaän-lôïi. Maø ngaøy thaùng nhö thoi ñöa, caùc vò ñaøn anh thaáp-thoaùng ñaõ laëng-leõ ra ñi.

Vì theá, nhaân-dòp Ñoâ-Ñoác Traàn-vaên-Chôn (TVC) xuoáng thaêm vieáng mieàn Nam California, chuùng toâi ñaõ khoâng boû lôõ cô-hoäi, tìm gaëp oâng. Nhìn thaáy oâng toùc traéng nhö moät vò ñaïo-siõ, tieáng noùi vaãn eâm-ñeàm, chaäm raõi ñaày caân nhaéc. OÂng ñaõ

daønh cho chuùng toâi moät cuoäc maïn ñaøm laâu, vaø thaät chaân-tình. Chuùng toâi ghi laïi, nhö moät moùn quaø hieám quyù ñeå mai naøy, caùc söû-gia tuøy nghi coù theå tìm ñöôïc nhöõng döõ-kieän, nhöõng yù tình qua cuoäc maïn ñaøm naøy.

Ban Bieân-Taäp (BBT): - Thöa Ñoâ-Ñoác, noùi ñeán Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán, ngöôøi ta nhaéc ñeán Trung-Töôùng Leâ-nguyeân-Khang. Noùi tôùi Khoâng-Quaân, ngöôøi ta nhaéc ñeán Thieáu-Töôùng Nguyeãn-cao-Kyø, vaø noùi ñeán Haûi-Quaân, ngöôøi ta nhaéc ñeán Ñoâ-Ñoác.

Ñoâ-Ñoác Chôn cöôøi, buoâng caùi muoãng xuoáng beân ly traø, vaø hoûi :

- Taïi sao ?BBT: - Daï thöa, Ñoâ-Ñoác laø vò ñaøn anh lôùn,

xuaát thaân töø khoùa I, vaø ñaõ hai laàn laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân, töø nhöõng ngaøy Haûi-Quaân coøn non treû, roài suoát hai nhieäm kyø, toång-coäng leân tôùi treân 10 naêm, Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ tröôûng thaønh vaø quaân-soá treân 40.000 só-quan, haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân. Ñeå môû ñaàu, xin Ñoâ-Ñoác cho chuùng toâi ghi laïi ñoâi ñieàu veà tieåu-söû cuûa Ñoâ-Ñoác.

TVC: - OÀ! toâi chæ laø moät tieåu töôùng, chöa laøm ñöôïc ñieàu gì lôùn ñeå vang danh. Nhaéc ñeán teân hoï cuûa toâi coù ích-lôïi gì. Tuy-nhieân anh ñaõ hoûi thì toâi

N

70 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Chaân-dung Haûi-Quaân Thieáu-UÙy Traàn-vaên-Chôn

71 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

phaûi traû lôøi. Toâi sinh ngaøy 24 thaùng 9 naêm 1920, taïi Vuõng-Taøu, tính theo tuoåi ta thì naêm möôi naêm tröôùc, toâi môùi coù 30 tuoåi ñaàu, tuoåi Canh-Thaân. Tröôùc khi gia-nhaäp Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa, toâi ñaõ laø só-quan Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn töø naêm 1943. Toâi ñaõ toát-nghieäp caùc tröôøng Só-Quan Cô-Khí, Só-Quan Voâ-Tuyeán-Ñieän vaø Thuyeàn-Tröôûng.

BBT: - Nhö theá Ñoâ-Ñoác bieát heát moïi ngaønh treân thöông-thuyeàn. Xin Ñoâ-Ñoác cho bieát yeáu-toá naøo khieán Ñoâ-Ñoác gia-nhaäp Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa?

TVC: - Naêm 1952 Quaân-Ñoäi Quoác-Gia vöøa môùi ñöôïc thaønh-hình, caàn göûi sinh-vieân ñi hoïc tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Phaùp. Toâi ñi taøu buoân laâu quaù cuõng chaùn roài neân thöû ñoåi ngheà ñeå xem sao? Toâi cuõng bieát raèng: “Ñaù laên hoaøi thì khoâng ñoùng rong”, nhöng tính mình hay thay ñoåi thì ñaønh vaäy thoâi. Maëc duø luùc aáy toâi ñöông ñi taøu buoân, löông moãi thaùng hôn 4000 ñoàng. Toâi vaøo Haûi-Quaân coøn phaûi ñi hoïc, chæ laõnh löông khoaûng 1700 ñoàng maø thoâi.

BBT: - Vaäy khoùa I coù nhöõng ai vaø hoaøn-caûnh huaán-luyeän luùc aáy nhö theá naøo?

TVC: - Veà ngaønh chæ-huy chuùng toâi coù saùu ngöôøi, moät thieáu-uùy Boä-Binh vaø naêm só-quan haøng-haûi coù baèng thuyeàn-tröôûng. Veà cô-khí coù ba ngöôøi coù baèng só-quan cô-khí. Luùc aáy Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân môùi baét ñaàu xaây caát. Chuùng toâi ñöôïc ñöa xuoáng chieác Haøng-Khoâng Maãu-Haïm Arromanches ñeå huaán-luyeän. Duøng taøu Arromanches laøm nôi taïm truù vaø lôùp hoïc. Töø ñoù chuùng toâi môùi nhaûy qua caùc chieán-haïm khaùc ñeå hoïc chuyeân-nghieäp. Ñeán chieán-haïm naøo thì coù só-quan caùc ngaønh chuyeân-moân cuûa taøu ñoù giaûng baøi vaø daïy thöïc-taäp. Chuùng toâi cuõng thöôøng bay leân vaø ñaùp xuoáng saân bay cuûa haøng-khoâng maãu-haïm, nhöng chæ hoïc laùi maùy bay coù vaøi laàn. Chuùng toâi cuõng coù thöïc-taäp ñoå boä tieåu-ñoäi thaùm-thính trong vuøng ñòch. OÂng Leâ-quang-Myõ töø Boä-Binh qua, ñaõ ñeo lon Thieáu-UÙy, ñöôïc coi nhö tröôûng traøng. Khi ra tröôøng, theo thöù-töï thì toâi laø thuû-khoa, vaø tieáp ñoù laø caùc oâng Chung-taán-Cang, Laâm-nguôn-Taùnh, Leâ-quang-Myõ, Traàn-vaên-Phaán, Hoà-taán-Quyeàn. Ba só-quan ngaønh cô-khí xeáp theo thöù-töï sau ñaây:

oâng Ñoaøn-ngoïc-Bích, Nguyeãn-vaên-Lòch vaø Löông-thanh-Tuøng.

BBT: - Ra tröôøng ñoåi ñi ...TVC(OÂng cöôøi lôùn): Luùc hoïc thì ôû treân taøu

lôùn nhaát cuûa Haûi-Quaân Phaùp taïi Ñoâng-Döông. Ra tröôøng roài thì buoàn cöôøi laém, toâi vaø oâng Cang môùi ñi thöïc-taäp treân caùc Haûi-Ñoaøn Xung-Phong. Haønh-quaân gaàn moät naêm, toâi vaø oâng Cang môùi laõnh moãi ngöôøi moät ñoäi giang-ñónh goàm boán chieác LCVP raø mìn, thöôïng côø Vieät-Nam laø chuùng toâi möøng quaù roài.

BBT: - Luùc aáy Haûi-Quaân mình baét ñaàu nhö theá naøo?

TVC: - Phaûi noùi ngay laø nhöõng caùn-boä ñaàu tieân cuûa Haûi-Quaân mình luùc aáy laø maáy oâng só-quan ñoaøn-vieân vaø caùc haï-só-quan töø Haûi-Quaân Phaùp chuyeån qua, nhö oâng Baûo, oâng Nhaãn. Chính caùc vò naøy phaùt quaàn aùo, phaùt löông cho chuùng toâi.

BBT: - Tröôùc khi vaøo Haûi-Quaân, coù luùc naøo Ñoâ-Ñoác nghó mình seõ laø moät vò Tö-Leänh Haûi-Quaân sau naøy khoâng?

TVC: - Ñaâu coù. Luùc aáy ôû ngoaøi daân-söï, toâi chæ ao-öôùc ñeán luùc naøo ñoù, khi ñuû thaâm-nieân, kinh-nghieäm laøm ñöôïc quan taøu (thuyeàn-tröôûng), laùi con taøu ngaøn taán töø Saøi-Goøn ñi Haûi-Phoøng roài trôû laïi thoâi. Naøo ngôø thôøi cuoäc ñöa ñaåy.

BBT: - Ai laø Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaàu tieân? Vaäy nhieäm kyø ñaàu tieân trong chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân cuûa Ñoâ-Ñoác töø thôøi-gian naøo vaø Haûi-Quaân Vieät-Nam luùc aáy ra sao?

TVC: - Nhö chuùng ta ñaõ bieát, vò Tö-Leänh ñaàu tieân laø oâng Leâ-quang-Myõ. Ra tröôøng tuïi chuùng toâi ñeo lon Thieáu-UÙy, thì oâng aáy ñeo theâm moät gaïch laø Trung-UÙy. Roài nhu-caàu ñoøi hoûi, sau cuoäc haønh-quaân taïi Röøng Saùt deïp Bình-Xuyeân, Haûi-Quaân Vieät-Nam ñöôïc Phaùp trao laïi hoaøn-toaøn, Thuû-Töôùng Ngoâ-ñình-Dieäm ñeà cöû Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân. OÂng Myõ ôû chöùc-vuï naøy trong 2 naêm, töø 1955 ñeán 1957. Trong thôøi-gian naøy Haûi-Quaân coù moät laàn ñem taøu ñi vieáng thaêm thieän chí maáy nöôùc laùng-gieàng. Luùc aáy coù leõ laø naêm 1956, tröôûng phaùi-ñoaøn laø Haûi-Quaân Trung-Taù Leâ-quang-Myõ. Ñoaøn taøu coù 3 chieác, 1 LSM vaø 2 PC do toâi (Traàn-vaên-Chôn) laøm chæ-huy Haûi-Ñoäi, caùc Haïm-tröôûng coù oâng Thieàu, vaø ai nöõa,

72 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

laâu quaù queân maát. Phaùi-ñoaøn ñi Phi-Luaät-Taân, luùc aáy döôùi thôøi Toång-Thoáng Magsaysay. ÔÛ Phi maáy ngaøy, tieäc-tuøng, thaêm vieáng, roài ñi Singapore, treân kyø ñaøi coù keùo côø Tö-Leänh Haûi-Quaân, vì oâng Myõ ôû treân ñoù. Nhöng ñaëc-bieät maáy giôø nöõa moät Haûi-Ñoäi cuûa Haûi-Quaân Hoaøng Gia Thaùi-Lan cuõng seõ gheù beán Singapore, maø vò chæ-huy Haûi-Ñoäi naøy laø moät vò Ñaïi-Taù. OÂng Myõ laø Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa, nhöng môùi coù lon Trung-Taù. Vaäy ai chaøo ai? Khoù quaù. Chaúng nheõ Tö-Leänh Haûi-Quaân moät quoác-gia laïi chaøo moät vò chæ-huy moät Haûi-Ñoäi quoác-gia baïn. Nhöng lon cuûa hoï to hôn lon mình (cöôøi). Roài toâi ñeà-nghò vôùi oâng Myõ: “Thì oâng leân bôø ñi chôi ñi”. OÂng Myõ leân bôø. Leänh kyø tö-leänh ñöôïc keùo xuoáng. Luùc ñoù toâi cuõng môùi coù lon Thieáu-Taù, Chæ-Huy-Tröôûng Haûi-Ñoäi, chaøo vò Ñaïi-Taù Haûi-Quaân baïn laø hôïp lyù quaù roài.

BBT: - Nhieäm kyø Tö-Leänh ñaàu tieân cuûa Ñoâ-Ñoác?

TVC: - OÂng Myõ ñöôïc cöû ñi Myõ hoïc, tính theo thaâm-nieân caáp baäc, toâi leân thay oâng Myõ töø naêm 1957 ñeán naêm 1959. Sau ñoù toâi cuõng ñöôïc goïi ñi Myõ hoïc moät naêm, töø 1959 naêm 1960. Veà, luùc aáy Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn ñang laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân. Toâi ñöôïc ñoåi ñi moät vaøi chöùc-vuï ôû Boä Toång-Tham-Möu, coù luùc laøm Phuï-taù Vaên-phoøng Phaùt-Trieån Khaû-Naêng Taùc-Chieán. Roài môùi ñöôïc ñöa qua laøm Chæ-Huy-Tröôûng Lieân-Ñoaøn Tuaàn-Giang (oâng laïi cöôøi, khua khua caùi muoãng vaøo ly caø-pheâ). Ñaây laø thôøi-gian yeân thaân nhaát. Vaø luùc aáy, nhö caùc anh cuõng bieát, ñaát nöôùc mình baét ñaàu coù nhöõng xaùo troän. Haûi-Quaân cuõng vaäy. Thaáy maø ngaùn quaù.

BBT: - Luùc aáy, Ñoâ-Ñoác ñeo caáp baäc ...?TVC: - Trung-Taù... Roài moät hoâm toâi ñöôïc

Trung-Töôùng Cao-vaên-Vieân, Toång-Tham-Möu Tröôûng goïi toâi, baûo “Anh veà Haûi-Quaân”. Toâi hoûi oâng “Veà laøm gì Trung-Töôùng?”. Vì toâi vaø oâng cuõng coù quen bieát nhau nhieàu. Luùc tröôùc toâi laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân thì oâng laøm Chæ-Huy-Tröôûng beân Nhaûy Duø. Thaân laém, neân toâi cöôøi vaø baûo oâng: “Thoâi, toâi khoâng veà Haûi-Quaân ñaâu”. Trung-Töôùng Vieân noùi: “Anh Chôn, ñaây laø leänh. Toâi cho anh moät phuùt. Nghó ñi, Anh coù nhaän chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân khoâng”. Toâi khöïng laïi moät chuùt, roài

thöa: “Thöa Trung-Töôùng, neáu laø leänh thì toâi xin tuaân leänh”. OÂng Vieân cöôøi vaø noùi: “Anh ñi mua lon Ñaïi-Taù ñi. Mai döï leã Quoác-Khaùnh”. Nhö theá keå töø 1 thaùng 11 naêm 1966, toâi nhaän chöùc Tö-Leänh Haûi-Quaân nhieäm kyø 2, thay oâng Cang. Roài laàn-löôït naêm 1969 ñeo moät sao. Naêm 1970 ñeo hai sao, cho ñeán naêm 1972 caùc töôùng cuøng leân moät löôït vôùi toâi töø caáp Ñaïi-Taù nhö oâng Minh, Khoâng-Quaân, oâng Khuyeân, Tieáp-Vaän, ñeàu leân 3 sao. Qua naêm 1974, toâi cuõng khoâng leân theâm moät sao nöõa vaø ñaùo haïn tuoåi hoài-höu vaø giaûi nguõ ñuùng ngaøy Quoác-Khaùnh. Neáu leân moät sao nöõa thì ôû laïi theâm vaøi naêm nöõa. Moãi ngöôøi ñeàu coù soá, toát hay xaáu do mình töï suy-nghó laáy.

BBT: - Nhö theá laø Ñoâ-Ñoác rôøi chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân naêm 1974, vì ñaùo haïn tuoåi?

OÂng cöôøi vaø noùi:- Ñuùng vaäy. Thay toâi laø Ñeà-Ñoác Laâm-nguôn-

Taùnh.BBT: - Daï, töø naêm 1966 ñeán 1974 laø taùm naêm.

Coäng caû nhieäm kyø ñaàu hai naêm, toång-coäng Ñoâ-Ñoác ñaõ ôû chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân taát caû laø 10 naêm. Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa töø moät quaân-soá nhoû beù vaøi ngaøn ngöôøi, baønh-tröôùng thaønh moät quaân-chuûng coù treân 40.000 ngöôøi, haøng traêm chieán-haïm vaø haøng ngaøn chieán-ñónh. Ñieàu aáy ai cuõng ñaõ bieát heát. Rieâng veà caùc vuøng Naêm-Caên, nôi maø Haûi-Quaân ñaõ haønh-quaân ñeå chieám laïi töø giöõa vuøng ñòch, sau ñoù chính Haûi-Quaân ñaõ giöõ vai-troø bình-ñònh vuøng naøy. Xin Ñoâ-Ñoác nhôù laïi vaø cho moät vaøi nhaän-xeùt veà caùc coâng-taùc cuûa Haûi-Quaân taïi ñaây.

TVC: -Naêm 1963, Haûi-Quaân thöïc-hieän chieán-dòch “Soùng Tình Thöông”, do Ñaïi-Taù Quyeàn chæ-huy, taùi chieám vaø bình-ñònh vuøng Naêm-Caên. Nhöng sau ñoù, vì khoâng ñuû quaân ñeå traán giöõ, neân Coäng-Saûn chieám laïi vuøng naøy ñeå döôõng quaân vaø huaán-luyeän. Khi cuoäc chieán theâm khoác-lieät, Haûi-Quaân Myõ coù maët taïi chaâu-thoå soâng Cöûu-Long. Haûi-Quaân Vieät Myõ ñaõ môû cuoäc haønh-quaân Sea Float, duøng xaø-lan gheùp laïi thaønh caên-cöù noåi laøm ñieåm xuaát phaùt, duøng ngöôøi nhaùi laøm ñôn-vò ñoå boä ñaùnh chieám Naêm-Caên. Roài môû cuoäc haønh-quaân “Solid Anchor” môû roäng ñiaï-baøn bình-ñònh moât vuøng roäng lôùn taïo thaønh Naêm-Caên, bieán thaønh moät quaän quan-troïng. Veà quaân-söï, ta coù Boä Tö-Leänh

73 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Vuøng V Duyeân-Haûi, caên-cöù Haûi-Quaân Naêm-Caên. Veà haønh-chaùnh, Haûi-Quaân ñaõ haønh-quaân vaø hoã-trôï Boä-Binh taùi laäp quaäân Naêm-Caên. Chuùng ta ñaõ giuùp daân qui tuï treân 40.000 ngöôøi. Caát nhaø thieác doïc theo soâng. Hoï laøm aên phaùt ñaït, laäp loø than, ñoán cuûi ñöôùc, ñaùnh caù, baét toâm, v.v... Bieán Naêm-Caên thaønh moät quaän truø-phuù.

BBT: - Thöa Ñoâ-Ñoác, sao mình khoâng töø ñieåm naøy baønh-tröôùng, bình-ñònh theâm?

TVC: - Toâi coù noùi chuyeän naøy vôùi Tö-Leänh Quaân-Ñoaøn ñeå tuøy nghi quyeát-ñònh. Haûi-Quaân khoâng coù nhieäm-vuï laõnh-thoå. Mình chæ yeåm-trôï thoâi.

BBT: -Thöa Ñoâ-Ñoác, qua moät soá taøi-lieäu cuûa Hoa-Kyø, cuõng nhö treân thöïc-teá chuùng ta ñöôïc bieát, Ñoâ-Ñoác Zumwalt, sau khi hoaøn-taát vieäc chuyeån giao caùc löïc-löôïng Haûi-Quaân Myõ taïi Vieät-Nam cho Haûi-Quaân Vieät-Nam, trong voøng coù 18 thaùng oâng ñaõ töø ba sao, thaêng leân boán sao, vaø ñaëc-bieät oâng ñaõ vöôït qua 130 vò Ñoâ-Ñoác khaùc cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø, trôû thaønh vò Tö-Leänh Haûi-Quaân Hoa-Kyø, moät chöùc-vuï maø chính Ñoâ-Ñoác Zumwalt cuõng khoâng ngôø ñaõ ñeán vôùi oâng mau nhö theá. Ñoù laø moät söï vieäc laï-luøng. Vaäy ngöôøi trao laø Ñoâ-Ñoác Zumwalt, ngöôøi nhaän chính laø Ñoâ-Ñoác. Xin Ñoâ-Ñoác cho bieát yù-kieán veà vieäc naøy.

Ñoâ-Ñoác Chôn cöôøi nheï-nhaøng, roài noùi: - Treân thöïc-teá chuùng ta ñeàu noã-löïc cuøng

laøm. Neáu khoâng coù caùc anh em töø só-quan ñeán caùc ñoaøn-vieân coá-gaéng thi-haønh thì mình toâi laøm gì ñöôïc. Noùi veà thaønh-tích cuûa Ñoâ-Ñoác Zumwalt thì khoâng phaûi chæ noùi vieäc thi-haønh mau choùng vaø toát ñeïp chöông-trình Actov (Accelerated Turn Over) maø coøn phaûi noùi ñeán uy-tín vaø ñaûm-löôïc cuûa oâng ta. Ñaïi-töôùng Creighton Abrams, Tö-Leänh Quaân-Löïc Hoa-Kyø taïi Vieät-Nam raát neå troïng oâng. Nhö chuùng ta ñaõ bieát, bôø bieån Vieät-Nam ñaõ ñöôïc ñan kín baèng chieán-dòch Market Times. Vieät-Coäng chæ coøn chuyeån ñoà tieáp-vaän qua ñöôøng boä Tröôøng-Sôn roài xaâm-nhaäp vaøo soâng laïch ñoàng-baèng soâng Cöûu-Long. Ñeå ñoái-phoù vôùi vieäc naøy, chính Ñoâ-Ñoác Zumwalt laø ngöôøi ñaõ toå-chöùc caùc cuoäc haønh-quaân ngaên chaän doïc theo bieân-giôùi Vieät-Mieân vaø treân soâng Vaøm-Coû. Treân kinh Vónh-Teá, Boä-Binh khoâng ñuû ñoàn boùt chaän giöõ, oâng ñaõ coù moät löïc-löôïng Haûi-Quaân trong soâng huøng maïnh taïi ñaây, cöù moät

daäm, coù moät con taøu nhoû tuaàn-tieãu. Vaø chính con trai oâng, Haûi-Quaân Trung-uùy Elmo Zumwalt laø moät thuyeàn-tröôûng Swift boat thi-haønh keá-hoaïch naøy treân con kinh Vónh-Teá. Chieác Swift boat naøy ñaõ nhieàu laàn chaïm ñòch, qua caùc cuoäc phuïc-kích raát nguy-hieåm. Moät ngöôøi baïn cuûa anh ta ñaõ cheát treân chieác chieán-ñónh naøy. Haûi-Quaân chuùng ta cuõng ñaõ ñaùnh chìm haøng chuïc chieác taøu tieáp-vaän cuûa Coäng-Saûn doïc theo duyeân-haûi.

BBT: - Thöa Ñoâ-Ñoác, cho ñeán ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, Haûi-Quaân chuùng ta coù 11 vò Ñoâ-Ñoác, vaø treân 40000 só-quan vaø ñoaøn-vieân. Chuùng ta ñuùng laø caùi phao raát höõu-hieäu trong vieäc tieáp cöùu caùc ñôn-vò baïn, cuõng nhö tieáp cöùu ñoàng-baøo töø Vuøng I, Vuøng II vaøo Nam. Luùc phaûi ra ñi, chuùng ta ñaõ ra ñi raát nghieâm-chænh, vaø ñem ñi haàu nhö taát caû caùc chieán-haïm khieån-duïng vaø chôû theo khoaûng 40000 thaân-nhaân vaø ñoàng-baøo. Moät caâu hoûi ñöôïc ñaët ra, taïi sao Ñoâ-Ñoác vaø gia-ñình khoâng di-taûn?

TVC: -Ñaïi-Taù Haûi-Quaân Hoa-Kyø, tröôûng phoøng D.A.O. coù ñeán cho toâi hay raèng Ñoâ-Ñoác Zumwalt coù can-thieäp nhôø D.A.O. lo di-chuyeån ñöa gia-ñình toâi qua Myõ. Toâi veà Vuõng-Taøu röôùc ba maù toâi vaø gia-ñình anh chò toâi leân Saøi-Goøn ñeå cuøng ñi vôùi chuùng toâi. Khi ñeán Saøi-Goøn ba maù toâi buoàn daøo daøo, coù yù khoâng muoán rôøi queâ-höông, maëc

Tö-Leänh Haûi-Quaân caét baêng khaùnh-thaønh phoøng trieån-laõm

74 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

duø khoâng noùi ra lôøi. Ngoaøi ra Saøi-Goøn trôû thaønh naùo-loaïn. Ngöôøi ta giaønh nhau ñeå leân phi-tröôøng hoaëc vaøo söù-quaùn Myõ ñeå xin giaáy di-taûn. Thaáy caûnh aáy, thaät ñau loøng. Baø con, baïn-beø tin-töôûng vaøo söï giuùp ñôõ cuûa toâi, maø toâi ñaâu coù khaû-naêng lo cho taát caû. Vaäy phaûi giuùp ai? Vaû laïi söï ra ñi laø ñieàu “vaïn baát-ñaéc-dó”. Coøn nöôùc coøn taùt. Ñeán nöôùc cuøng roài seõ hay. Sau khi hoài-höu, toâi ñöôïc caùc vò chöùc saéc thieân phong cao caáp höôùng-daãn toâi nhaäp moân ñaïo Cao-Ñaøi. Vaø ñeán giôø phuùt laâm nguy, toâi höôùng veà Ñaáng Chí-Toân ñeå quyeát-ñònh vaän-maïng cuûa mình. Hoïa hay phöôùc ñeàu do taâm-linh saùng-suoát cuûa mình ñònh-ñoaït. Cho neân giôø phuùt naøy, côn bæ-cöïc ñaõ qua, toâi vaãn bình-thaûn, an-nhieân, töï-taïi.

BBT: - Xin ña-taï Ñoâ-Ñoác. Ñoâ-Ñoác ñaõ heù môû cho chuùng toâi nhieàu döõ-kieän quí-baùu veà Haûi-Quaân, cuõng nhö veà hoaøn-caûnh cuûa ñaát nöôùc trong thôøi-gian qua. Sau choùt, laø moät vò ñaøn anh cuûa Haûi-Quaân, Ñoâ-Ñoác coù thaáy caàn nhaén gôûi ñieàu gì vôùi anh em Haûi-Quaân boán phöông khoâng?

TVC: - Nhö coù laàn toâi ñaõ noùi, toâi ôû laïi trong lao tuø cuûa Coäng saûn, cuõng hoïc ñöôïc nhieàu ñieàu cay ñaéng. Caùc anh em ra ñi, töø nhöõng khoù-khaên luùc ñaàu, giôø ña-soá cuõng ñaõ oån-ñònh, con caùi khoân lôùn, thaønh taøi. ÔÛ ñaâu toâi cuõng gaëp caùc vò baùc-só, kyõ-sö, tieán-só caû. Toâi coøn bieát gì maø chæ baûo caùc anh (cöôøi). Toâi ñi sau, baây giôø toâi môùi tieáp-tuïc hoïc. Hoïc ñieàu naøo, hay ñieàu naáy. Ñi hoïc ñeå coù khaû-naêng tieáp-nhaän caùc yù-kieán cuûa caùc anh. Vaû laïi, neáu Haûi-Quaân mình coøn, thì ngaøy nay caùc anh cuõng ñaõ laø nhöõng vò Ñoâ-Ñoác caû roài, vaø toâi cuõng coù dòp ñeå vui möøng laéng nghe “caâu chuyeän döôùi côø” cuûa caùc anh. Nhìn laïi thôøi-gian hoaït-ñoäng cuõ, ta thaáy raèng maët ñaát laø chieán-tröôøng cuûa Luïc-Quaân. Vuøng trôøi laø chieán-tröôøng cuûa Khoâng-Quaân. Soâng, bieån laø traùch-nhieäm cuûa chuùng ta. Trong cuoäc chieán, duø ñòch coù leùn-luùt xuaát hieän, nhöng Haûi-Quaân chuùng ta ñaõ laøm chuû ñöôïc chieán-tröôøng. Maët bieån ñaõ ñöôïc ñan kín baèng nhöõng chieán-haïm lôùn nhoû. Treân caùc soâng raïch mieàn Nam, vuøng ñaát truø-phuù nhaát cuûa ñaát nöôùc, caùc chieán-ñónh cuûa chuùng ta luoân luoân laø noãi khieáp-haõi cuûa ñòch, ñoàng thôøi laø söï tin caäy maïnh-meõ cuûa caùc ñôn-vò baïn trong caùc cuoäc haønh-quaân tuaàn-tieãu ñôn phöông hay haønh-quaân dieät ñòch hoãn-hôïp. Khi nguy-hieåm nhaát, löïc-löôïng chuùng ta vaãn coøn toaøn veïn vaø ñeán luùc tan haøng, chuùng ta toå-chöùc ra ñi thaät hoaøn-haûo vaø kyû-luaät. Ra tôùi haûi ngoaïi, ña-soá caùc anh em ñaõ xaây-döïng laïi gia-ñình nuoâi daïy caùc con ñöôïc thaønh taøi. Trong luùc ñoù, anh em Haûi-Quaân, döôùi nhieàu hình-thöùc ñaõ coù nhöõng chöông-trình cöu-mang, gaén-boù, giuùp ñôõ laãn nhau. Chính anh em Haûi-Quaân laø nhöõng taøi coâng ñöa ñoàng-baøo vöôït bieån, vaø cuõng chính anh em Haûi-Quaân ñaõ coù maët trong caùc coâng-taùc cöùu vôùt thuyeàn nhaân. Chuùng ta raát haõnh-dieän. Toâi haõnh-dieän vì söï ñoùng goùp toát ñeïp cuûa taát caû anh em thuoäc moïi caáp baäc. Laø moät ngöôøi coù caùi may-maén ñöôïc höôùng-daãn caùc anh em trong moät thôøi-gian daøi, toâi thaønh-thaät caûm ôn taát caû anh em ñaõ giuùp toâi hoaøn-thaønh nhieäm-vuï vaø caàu chuùc taát caû anh em vaø quyù quyeán luoân luoân an vui vaø thaønh ñaït trong moïi coâng-taùc, vaø chuùc taát caû anh em vaø gia-ñình luoân ñaït ñöôïc nhöõng thaønh-coâng vaø an vui.

BBT: -Xin ña-taï Ñoâ-Ñoác.

Trieån-laõm Ngaøy Haûi-Quaân 1972

75 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ga ønh Só-Quan Ñoa øn-vie ân (SQÑV) goàm caùc só-quan xuaát thaân töø caáp haï-só-quan. Ngaønh naøy ñöôïc toå-chöùc phoûng theo

Haûi-Quaân Phaùp (vôùi teân Officiers des EÙquipages). Haûi-Quaân Myõ cuõng coù ngaønh töông-ñöông (vôùi teân Warrant Officers). Ngay töø khi thaønh-laäp, Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ coù caùc SQÑV, trong ñoù phaûi keå Trung-taù Phaïm-vaên-Baûo laø vò só-quan coù coâng lôùn trong coâng-taùc tuyeån-moä cuûa Haûi-Quaân trong thôøi-kyø thaønh-laäp.

Caùc SQÑV thöôøng tieáp-tuïc phuïc-vuï trong chuyeân-nghieäp mình ñaõ phuïc-vuï ôû caáp haï-só-quan.

Ñaøo Luyeänsó-Quan ñoaøn-Vieân tronghaûi-Quaân Vieät-nam

Nguyeãn-ngoïc-Quyønh

Phuï chuù cuûa ngöôøi vieát: Baøi naøy ñöôïc vieát vôùi söï ñoùng goùp yù-kieán vaø taøi-lieäu cuûa caùc baïn: Phan-Vaên-Coån, Ñaëng-Dieäm, Vuõ-Höõu-San, Nguyeãn-Vaên-San, Vuõ-Kim-Thanh, Nguyeãn-Vaên-Hieàn,… vaø vôùi trí nhôù keùm coûi cuûa ngöôøi vieát, coøn laïi sau khi ñaõ phuïc-vuï taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân/Khoái Quaân-Huaán vaø taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Saøi-Goøn caùch ñaây treân 30 naêm.

Chaúng haïn nhö moät thöôïng-só Troïng-Phaùo khi thaêng caáp SQÑV seõ tieáp-tuïc phuïc-vuï trong ngaønh Troïng-Phaùo. Vôùi kieán-thöùc vaø kinh-nghieäâm doài-daøo veà chuyeân-nghieäp, caùc vò naøy thöôøng laø caùc huaáán-luyeän-vieân xuaát saéc trong ngaønh vaø ñöôïc coi nhö nhöõng “coá-vaán chuyeân-moân” veà chuyeân-nghieäp cho caáp chæ-huy. Trong moät ñôn-vò, SQÑV thöôøng laø gaïch noái raát thích-hôïp giöõa caáp chæ-huy vaø caùc ñoaøn-vieân.

Caùc SQÑV thöôøng ñöôïc choïn löïa ñeå ñöôïc thaêng caáp trong soá caùc Thöôïng-Só-Nhaát hoaëc Thöôïng-Só coù khaû-naêng chuyeân-nghieäp vaø trình-ñoä vaên-hoùa cao, haïnh-kieåm toát. Vieäc thaêng caáp naøy

N

76 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

khoâng ñoøi hoûi moät khoùa huaán-luyeän ñaëc-bieät naøo. Tuy-nhieân, trong khoaûng ñaàu thaäp nieân 1960, Boä Toång-Tham-Möu aán-ñònh laïi qui cheá thaêng caáp cho toaøn-theå Quaân-Löïc VNCH, vaø quyeát-ñònh raèng muoán mang caáp baäc só-quan (SQ), nhaân-vieân phaûi qua moät khoùa ñaøo-taïo só-quan. Do ñoù vieäc thaêng caáp SQÑV cuûa Haûi-Quaân khoâng ñöôïc chaáp-thuaän nöõa. Ñieàu naøy ñaõ laøm naûn loøng nhieàu haï-só-quan öu-tuùù vaø coù oùc caàu tieán cuûa Haûi-Quaân. Tröôùc tình-traïng “khoâng coù loái thoaùt” naøy, moät soá coù ñuû ñieàu-kieän ñaõ xin nhaäp hoïc caùc khoùa só-quan ñaëc-bieät taïi Tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc. Sau khi maõn-khoùa vôùi caáp baäc chuaån-uùy, hoï seõ phuïc-vuï trong Luïc-Quaân.

Vì thaáy ñaây laø moät thaát thoaùt nhaân-löïc ñaùng keå, Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân (BTL/HQ) ñaõ trình Boä Toång-Tham-Möu vaø ñöôïc chaáp-thuaän cho Haûi-Quaân toå-chöùc caùc khoùa Só-Quan Ñoaøn-Vieân. Muïc-ñích cuûa caùc khoùa naøy laø huaán-luyeän ñeå caùc hoïc vieân coù ñuû khaû-naêng caên-baûn cuûa moät só-quan Haûi-Quaân, keå caû vieäc ñöông phieân haûi-haønh treân caùc chieán-haïm. Boán khoùa ñaõ ñöôïc ñaøo luyeän trong khoaûng töø naêm 1968 ñeán 1972, vôùi caùc chi-tieát sau ñaây:

- Thôøi-gian huaán-luyeän moãi khoùa: 6 thaùng.- Ñòa ñieåm huaán-luyeän: Trung-Taâm Huaán-

Luyeän Haûi-Quaân, Saøi-Goøn.- Ñieàu kieän nhaäp hoïc: caáp baäc töø Trung-Só-Nhaát

trôû leân, coù baèng Trung-hoïc Ñeä Nhaát Caáp, rieâng caùc Thöôïng-Só-Nhaát neáu coù baèng Cao-ñaúng Chuyeân-nghieäp coù theå ñöôïc mieãn baèng Trung-Hoïc Ñeä Nhöùt Caáp.

- Só-soá moãi khoùa: 60- Caùc moân hoïc chính: laõnh-ñaïo chæ-huy, toå-

chöùc Haûi-Quaân, haøng-haûi, vaän-chuyeån, truyeàn-tin, troïng-phaùo, cô-khí, ñieän-khí, phoøng-tai.

Sau khi toát-nghieäp, caùc hoïc vieân ñöôïc mang caáp baäc Chuaån-UÙy Ñoaøn-Vieân keøm vôùi teân cuûa chuyeân-nghieäp. Thí-duï: Chuaån-UÙy Ñoaøn-Vieân Cô-Khí. Vì tieâu-chuaån choïn löïa ñeå nhaäp hoïc khaù cao, veà khaû-naêng cuõng nhö veà haïnh-kieåm, neân tyû soá toát-nghieäp ñöôïc coi laø raát cao. Chæ coù moät vaøi hoïc vieân boû dôû khoùa-hoïc vì lyù-do söùc khoûe hay vì lyù-do naøo khaùc.

Treân nguyeân-taéc, trong HQVN caáp baäc cuûa

SQÑV khoâng coù giôùi-haïn. Trong Haûi-Quaân Phaùp, ngaønh SQ naøy ñöôïc giôùi-haïn ôû caáp Trung-Taù. Trong Haûi-Quaân Myõ, caáp baäc cao nhaát cuûa SQÑV laø Thieáu-Taù (Chief Warrant Officer, töông-ñöông vôùi Thieáu-Taù).

Caùc SQÑV toát-nghieäp thöôøng ñöôïc boå-nhieäm ñeán caùc ñôn-vò tuøy theo nhu-caàu chuyeân-nghieäp cuûa caùc ñôn-vò. Thí-duï SQÑV caùc ngaønh cô-khí hoaëc ñieän-khí thöôøng ñöôïc thuyeân-chuyeån ñeán caùc thuûy-xöôûng hoaëc Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng. Raát nhieàu SQÑV ñöôïc boå-nhieäm laøm huaán-luyeän-vieân taïi caùc Trung-Taâm Huaán-Luyeän (TTHL) ñeå cung-öùng nhu-caàu huaán-luyeän raát cao cuûa Haûi-Quaân luùc ñoù.

Tính tôùi thaùng 4 naêm 1975, caáp baäc cao nhaát cuûa caùc vò SQÑV naøy laø Ñaïi-UÙy. Caùc khoùa ñaøo luyeän SQÑV naøy toû ra raát höõu ích cho Haûi-Quaân vì ít nhaát ñaõ ñaùp-öùng ñöôïc caùc nhu-caàu quan-troïng sau ñaây:

1. Baûo-toaøn nhaân-löïc cho HQ nhôø giöõ ñöôïc caùc nhaân-vieân coù khaû-naêng cao, giaøu kinh-nghieäm vaø coù haïnh-kieåm toát.

2. Thoûa maõn ñöôïc nhu-caàu tieán thaân cuûa caùc nhaân-vieân toát, nhôø ñoù naâng cao tinh-thaàn cuûa toaøn-theå nhaân-vieân.

Ngoaøi phöông thöùc ñaøo luyeän treân ñaây, töôûng cuõng caàn theâm raèng ñaõ coù moät soá ñoaøn-vieân coù trình-ñoä vaên-hoùa cao hôn (töø Tuù-Taøi I trôû leân) ñaõ ñöôïc nhaäp hoïc Tröôøng Só-Quan HQ taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang. Vôùi phöông thöùc naøy, Haûi-Quaân cuõng baûo-toaøn ñöôïc nhaân-löïc vaø laïi ñaøo luyeän ñöôïc caùc só-quan ngaønh chæ-huy vaø cô-khí coù theâm kinh-nghieäm veà chuyeân-nghieäp.

77 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Söû Lieâäu haûi-Quaân Vieät-nam

Ñinh-maïnh-Huøng

aøo thaùng 4 naêm 1951, Ñoâ-Ñoác Ortoli (Haûi-Quaân Phaùp) ñeà-nghò cung-caáp cho Haûi-Quaân Vieät-Nam (HQVN):

- Hai giang-ñoaøn Xung-Phong vaøo naêm 1951.

- Trung-Taâm Huaán-Luyeän Thuûy-Thuû vaøo naêm 1952.

- Nhieàu giang-ñoaøn Tuaàn-Giang vaøo naêm 1953.

- Boán truïc-loâi-haïm vaøo naêm 1954.- Moät Phi-Ñoäi thuûy-phi-cô vaøo naêm 1955.- Hai hoä-toáng-haïm.- Moät tuaàn-duyeân-haïm.

• Thaùng 11 naêm 1951, khôûi coâng xaây caát Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang.

• Ngaøy 6 thaùng 3 naêm 1952, Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi kyù Duï soá 2 thaønh-laäp Haûi-Quaân Vieät-Nam.

• Ngaøy 1 thaùng 10 naêm 1952, khoùa 1 Só-Quan Haûi-Quaân maõn-khoùa. Khoùa naøy ñöôïc huaán-luyeän treân chieán-haïm Phaùp, goàm coù 6 só-quan ngaønh

chæ-huy vaø 3 só-quan ngaønh cô-khí.• Ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1952, khai giaûng khoùa 2

Só-Quan Haûi-Quaân taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang goàm 12 só-quan ngaønh chæ-huy vaø 4 só-quan ngaønh cô-khí (khoùa naøy maõn-khoùa khoaûng thaùng 5 naêm 1953 vaø toâi, Ñinh-maïnh-Huøng, thuoäc khoùa naøy).

• Ngaøy 12 thaùng 7 naêm 1952, Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang baét ñaàu hoaït-ñoäng vôùi khoùa 1 chuyeân-nghieäp goàm 150 khoùa-sinh vaø khoùa 1 haï-só-quan vôùi 25 khoùa-sinh.

• Ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954, Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm kyù nghò-ñònh thaønh-laäp Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán Vieät-Nam.

• Ngaøy 10 thaùng 4 naêm 1953, thaønh-laäp Giang-ñoaøn 25 Xung-Phong taïi Caàn-Thô, vaø sau ñoù caùc giang-ñoaøn tieáp theo ñöôïc thaønh-laäp:- Giang-ñoaøn 21 taïi Myõ-Tho.- Giang-ñoaøn 22 taïi Nam-Ñònh (Baéc-Vieät).- Giang-ñoaøn 23 taïi Vónh-Long.- Giang-ñoaøn 24 taïi Nam-Ñònh döï-truø ñoùng taïi

Höng-Yeân.

V

78 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

• Ngaøy 20 thaùng 7 naêm 1954, Hieäp-Ñònh Geneøve ñöôïc kyù-keát.* ÔÛ ngoaøi Baéc:

+ 80 ngaøy sau khi kyù-keát, ta ruùt khoûi Haø-Noäi.

+ 100 ngaøy sau khi kyù-keát, ta ruùt khoûi Haûi-Döông.

+ 300 ngaøy sau khi kyù-keát, ruùt khoûi Haûi-Phoøng.

* Trong Nam: Vieät-Coäng cuõng aùp-duïng moät lòch trình töông-töï ñeå ruùt khoûi mieàn Nam.

1Sau khi ra tröôøng ít laâu, toâi ñöôïc thuyeân-

chuyeån veà Giang-ñoaøn 24 Xung-Phong taïi Nam-Ñònh. Giang-ñoaøn naøy ñöôïc döï-truø ñoùng ôû Höng-Yeân, nhöng vì Höng-Yeân chöa saün-saøng, neân ñoùng taïi Nam-Ñònh cho ñeán khi coù Hieäp-Ñònh Geneøve. Ñaây laø moät giang-ñoaøn naëng, goàm coù: moät giang-phaùo-haïm (LSIL) chæ-huy vaø hai phaân ñoäi, moãi phaân ñoäi goàm 1 tieàn-phong-ñónh, 3 LCM, 4 LCVP, vaø 2 Stcan. Maëc duø caùc chieán-haïm, chieán-ñónh tröông côø quoác-gia Vieät-Nam (côø vaøng ba soïc ñoû), ñôn-vò-tröôûng vaãn laø ngöôøi Phaùp. Só-quan Vieät-Nam môùi ñaàu chæ-huy caùc phaân ñoäi vaø sau ñoù ñaûm-nhaän chöùc-vuï haïm-phoù giang-phaùo-haïm (tröôøng-hôïp cuûa toâi). Thuûy-thuû-ñoaøn hoãn-hôïp Phaùp, Vieät.

Trong thôøi-gian ôû Nam-Ñònh, coâng-taùc cuûa Giang-ñoaøn laø giöõ an-ninh thuûy-loä soâng Hoàng-Haø töø cöûa bieån ñeán Nam-Ñònh vaø phoái-hôïp haønh-quaân môû roäng vuøng kieåm-soaùt leân tôùi Höng-Yeân. Coâng-taùc haøng ngaøy laø tuaàn-tieãu, raø mìn töø Nam-Ñònh ñeán cöûa Ba-Laït, laâu laâu ñuïng ñoä nheï. Sau khi kyù Hieäp-Ñònh Geneøve, Giang-ñoaøn ñaûm-nhaän coâng-taùc di-taûn daân-chuùng töø Phaùt-Dieäm ra taøu lôùn ngoaøi bieån. Sau ñoù, Giang-ñoaøn ñöôïc di-chuyeån vaøo Nam vaø taïm truù taïi Myõ-Tho. Trong Nam, Giang-ñoaøn tham-gia coâng-taùc chuyeån-vaän taäp trung caùn-boä taäp keát Coäng-Saûn ôû vuøng Tieàn-Giang vaøo Ñoàng-Thaùp-Möôøi.

2Thaùng 5 naêm 1955, Phaùp trao quyeàn chæ-huy

boán haûi-ñoaøn (sau goïi laø giang-ñoaøn) cho Vieät-Nam. Toâi nhaän Haûi-Ñoaøn 25 taïi Caàn-Thô.• Töø ngaøy 5 thaùng 6 naêm 1955 ñeán ngaøy19 thaùng

6 naêm 1955, haønh-quaân Ñinh-tieân-Hoaøng deïp löïc-löôïng voõ-trang Hoøa-Haûo taïi mieàn Taây. Giang-ñoaøn 25 ñoå quaân aùn ngöõ, chieám Caùi-Voàn, Caàn-Thô.

• Töø ngaøy 21 thaùng 9 naêm 1955, tham-gia chieán-dòch Hoaøng-Dieäu deïp löïc-löôïng voõ-trang Bình-Xuyeân taïi Röøng Saùt. Giang-ñoaøn 25 tuaàn-tieãu vaø aùn ngöõ. Caû boán Giang-ñoaøn 21, 22, 23, 24 Xung-Phong cuøng tham-döï chieán-dòch naøy.

• Khi chieán-dòch Nguyeãn-Hueä deïp Ba Cuït taïi mieàn Long-Xuyeân khai-dieãn vaøo thaùng 12 naêm 1955, toâi ñaõ ñöôïc thuyeân-chuyeån sang laõnh nhieäm-vuï Haïm-Tröôûng Trôï-chieán-haïm Noû Thaàn, HQ 225. Ñang hoaït-ñoäng taïi vònh Thaùi-Lan thì toâi ñöôïc tin Trung-UÙy Nguyeãn-vaên-Truï (ñoàng khoùa vôùi toâi) töû traän taïi Long-Xuyeân, trong cuoäc haønh-quaân naøy vaøo khoaûng tröôùc Giaùng-Sinh.

3

Haønh-Quaân Soùng Tình Thöông

Khai-dieãn ngaøy 3 thaùng 1 naêm 1963, ngaãu-nhieân truùng vaøo ngaøy sinh-nhaät cuûa Toång-Thoáng Dieäm.a. Muïc-ñích: Taùi chieám vaø bình-ñònh khu-vöïc Naêm-Caên.b. Thaønh-phaàn tham-döï:

- Haûi-Quaân:1 Döông-vaän-haïm (LST)4 Haûi-vaän-haïm (LSM)2 Giang-phaùo-haïm (LSIL)1 Trôï-chieán-haïm (LSSL)1 Giang-ñoaøn Xung-Phong2 Duyeân-ñoaøn

79 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

+ Haønh-quaân môû roäng vuøng bình-ñònh.- Sau Giai-Ñoaïn II:

+ Coâng-taùc bình-ñònh do laõnh-thoå thi-haønh.

4. Nhaän xeùt veà giaù-trò vaø khaû-naêng Giang-Löïc trong giai-ñoaïn naøy:

Treân caû hai phöông-dieän bình-ñònh laãn haønh-quaân, caùc giang-ñoaøn raát höõu duïng taïi mieàn Nam-Vieät-Nam vì hoûa-löïc maïnh, di-ñoäng nhanh choùng vaø deã-daøng, phaân taùn moûng ñöôïc.

Veà Haønh-Quaân: Ñaïi-Töôùng Leâ-vaên-Tî ñaõ coù nhaän-xeùt nhö sau: Mieàn Nam-Vieät-Nam nhieàu soâng laïch, caùc cuoäc haønh-quaân Ñinh-tieân-Hoaøng, Hoaøng-Dieäu, vaø Nguyeãn-Hueä ñaõ khoâng theå naøo thaønh-coâng ñöôïc neáu khoâng coù söï yeåm-trôï cuûa Haûi-Quaân.

Veà Bình-Ñònh: Caùc giang-ñónh bieät-phaùi cho caùc tænh raát höõu-hieäu trong coâng-taùc yeåm-trôï hoûa-löïc, chuyeån-vaän haønh-quaân vaø baûo-veä caùc ñoàn boùt khi bò Vieät-Coäng ñe-doïa.

Noùi chung, cho ñeán naêm 1965, caùc giang-ñoaøn Xung-Phong hoaït-ñoäng taïi caùc Vuøng Chieán-Thuaät coù traùch-nhieäm yeåm-trôï tröïc-tieáp cho caùc Boä Tö-Leänh Vuøng Chieán-Thuaät. Tuøy theo nhu-caàu vaø chæ-thò cuûa caùc Boä Tö-Leänh Vuøng Chieán-Thuaät, giang-ñoaøn taêng phaùi giang-ñónh cho caùc tieåu-khu hoaëc tham-gia caùc cuoäc haønh-quaân quan-troïng. Keát quaû hoaït-ñoäng höõu-hieäu.

Taøi-lieäu tham-khaûo:

1. Hooper, Edwin Bickford , Dean C. Allard, Oscar P. Fitzgerald, The United States Navy and The Vietnam Conflict, Volume 1, The Setting of the Stage to 1959. Naval History Division, Department of the Navy. 1976.

2. Marolda, Edward J. , Oscar P. Fitzgerald. The United States Navy and the Vietnam Conflict, Volume 2, From Military Assistance to Combat 1959-1965. Naval Historical Center, Department of the Navy. 1986.

Ghe

Haûi

-Thu

yeàn

- Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán (TQLC): 2 Tieåu-ñoaøn + 1 Boä Chæ-Huy Lieân-Ñoaøn

c. Chæ-huy:- Chæ-Huy-Tröôûng Haønh-Quaân: Haûi-Quaân Ñaïi-

Taù Hoà-taán-Quyeàn.- Chæ-Huy-Tröôûng Löïc-Löôïng Ñoå Boä: Trung-Taù

Leâ-nguyeân-Khang.- Tham-Möu-Tröôûng: Haûi-Quaân Thieáu-Taù

Ñinh-maïnh-Huøng, (luùc ñoù toâi ñang chæ-huy Haûi-Löïc, nhöng Ñaïi-Taù Quyeàn ñöa toâi sang thieát-keá cuoäc haønh-quaân).

d. Toång-Quaùt Quan-Nieäm Haønh-Quaân nhö sau:- Giai-Ñoaïn I: (khoaûng 1 thaùng)

+ Löïc-löôïng TQLC ñoå boä töø moûm Caø-Mau (Xoùm Môùi), haønh-quaân truy luøng vaø tieâu-dieät ñòch taïi phía Nam soâng Cöûa Lôùn; sau ñoù caùc chieán-haïm vaø haûi-thuyeàn cuøng TQLC vaøo taùi chieám Naêm-Caên. Bieät phaùi moät giang-ñoaøn khai thoâng thuûy-loä töø Ñaàm-Dôi xuoáng Naêm-Caên .

- Giai-Ñoaïn II: (khoaûng 1 thaùng) Haûi-Quaân Thieáu-Taù Nghieâm-vaên-Phuù chæ-huy.+ Xaây döïng caên-cöù Naêm-Caên. Taùi laäp quaän

Naêm-Caên.

80 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Trung-só Cô-Khí Nguyeãn-haøo-Cöôøng vôùi phuø-hieäu vaø caáp baäc

luùc Haûi-Quaân môùi thaønh-laäp

Moät leã maõn-khoùa Só-Quan Haûi-Quaân

81 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

heo caùc quy-öôùc kyù ngaøy 30-12-1949 taïi Paris giöõa Pignon vaø Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi vaø nhaát laø sau hieäp-ñònh Geneøve 20 thaùng 7

naêm 1954, chaùnh-phuû Phaùp môùi baét ñaàu thaät söï trao traû chuû-quyeàn cho Vieät-Nam. Quaân-löïc Vieät-Nam luùc ñoù ñöôïc chaùnh-thöùc thaønh-laäp. Thaät ra söï trao traû naøy cuõng ñaõ phaûi traûi qua nhieàu giai-ñoaïn nhieâu kheâ vì ngöôøi Phaùp ôû Ñoâng-Döông vaãn nuoái tieác thôøi vaøng son cuûa hoï. Chaùnh-phuû Ngoâ-ñình-Dieäm ñaõ phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu thuû-ñoaïn, aâm-möu cuûa caùc theá löïc thöïc-daân cuõ coøn hoái tieác muoán tìm caùch duy-trì aûnh-höôûng cuûa Phaùp ñeå coù theå moät ngaøy naøo ñoù, phuïc hoaït ñöôïc moät phaàn naøo theá löïc chaùnh-trò hay kinh-teá.

Quaân-löïc Vieät-Nam ñaõ ñöôïc thaønh-hình trong boái-caûnh ñoù vaø Haûi-Quaân cuõng ñaõ thaät söï ñöôïc toå-chöùc khi quaân-ñoäi Phaùp baét ñaàu ruùt lui khoûi Ñoâng-Döông. Ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc Toång-Thoáng

Quaân-y haûi-Quaân

Baùc-Só Traàn-ngöôn-Phieâu

Ngoâ-ñình-Dieäm chæ-ñònh leøo laùi quaân-chuûng Haûi-Quaân laø Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ.

Khi ñöôïc Haûi-Quaân Phaùp chuyeån giao, luùc khôûi ñaàu, Boä Tham-Möu Haûi-Quaân Vieät-Nam ñoùng caên-cöù ôû Traïi Cöûu-Long, Thò-Ngheø. Sau khi Phaùp giao laïi caên-cöù Haûi-Quaân, Caserne Francis Garnier, ôû bôø soâng Saøi-Goøn, Boä Tham-Möu ñöôïc chaùnh-thöùc naâng caáp thaønh Boä Tö-Lònh Haûi-Quaân ñaët taïi traïi Baïch-Ñaèng nhö ñöôïc bieát veà sau naøy.

Nha Quaân-Y Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ chaáp-thuaän boå-nhieäm Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc vaøo chöùc-vuï y-só-tröôûng Haûi-Quaân. Vaøo luùc ñoù, quaân-soá Haûi-Quaân keå caû Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán (TQLC) ñöôïc vaøo khoaûng treân 5000 ngöôøi. Boä Chæ-Huy TQLC cuõng cuøng ñoùng chung ôû traïi Baïch-Ñaèng vaø Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc cuõng phuï-traùch phaàn quaân-y cho TQLC.

Binh-chuûng TQLC ñöôïc thaønh-laäp ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954, trong thôøi quaân-ñoäi Phaùp coøn

T

82 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

hieän-dieän, vôùi ñôn-vò ñaàu tieân laø Tieåu-ñoaøn 1 Boä-Binh Haûi-Quaân BIM (1er Bataillon de l’Infanterie Marine). Ñaùng lyù ra thì danh xöng theo HQ Phaùp phaûi laø Bataillon de Fusiliers Marins, nhöng coù leõ Phaùp ñaõ gaùn cho danh-hieäu BIM ñeå traùnh söï nhaàm laãn vôùi ñôn-vò cuûa HQ Phaùp?

Cuõng gioáng nhö HQ Phaùp vaø Myõ, trong giai-ñoaïn ñaàu, TQLC tröïc-thuoäc HQ nhöng vaøo thôøi ñoù coù söï truïc-traëc trong vieäc chæ-huy vì ngöôøi chæ-huy TQLC ñaàu tieân laø Trung-Taù Leâ-quang-Troïng trong khi Chæ-Huy-Tröôûng HQ laïi laø Thieáu-Taù Leâ-quang-Myõ! Vieäc trôû-ngaïi trong heä-thoáng chæ-huy ñaõ ñöôïc giaûi-quyeát khi Trung-Taù Troïng ñöôïc thuyeân-chuyeån khoûi TQLC vaø Thieáu-Taù Phaïm-vaên-Lieãu leân thay theá.

Moät cô-sôû Haûi-Quaân lôùn khaùc ñöôïc chuyeån giao laø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang. Tröôùc khi ñöôïc chuyeån giao thì Trung-Taâm naøy cuõng nhö Trung-Taâm Huaán-Luyeän Khoâng-Quaân ñeàu do ngöôøi Phaùp ñieàu-khieån. Y-Só Ñaïi-UÙy Nguyeãn-gia-Quyùnh ñöôïc Baùc-Só Phaïm-taán-Töôùc boå-nhieäm ñeå lo phaàn yeåm-trôï quaân-y cho Trung-Taâm coù nhieàu khoùa-sinh naøy. Bònh-xaù naøy nguyeân laø moät bònh-vieän tö cuûa moät y-só Phaùp thaønh-laäp vaø ñöôïc HQ Phaùp mua laïi khi xaây caát Trung-Taâm Huaán-Luyeän. Vì vaäy bònh-xaù phoøng oác raát tieän-nghi; töø vaên-phoøng y-só-tröôûng nhìn ra seõ thaáy moät phaàn raát ñeïp cuûa baõi bieån Nha-Trang.

Cô sôû Quaân-Y Haûi-Quaân ñaàu tieân do Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc traùch-nhieäm ñöôïc ñaët teân laø Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng. Teân goïi cuõ cuûa Phaùp laø Infirmerie Francis Garnier, goàm cô-sôû hai taàng laàu veà phía Ñoâng cuûa Traïi Baïch-Ñaèng, ngoù ra Coâng-Tröôøng Meâ-Linh, sau naøy ñöôïc ñoåi teân laø Coâng-Tröôøng Traàn-Höng-Ñaïo.

Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng laø moät bònh-xaù coù taàm voùc, coù phoøng Quang-Tuyeán, phoøng Nha-Khoa, phoøng Döôïc, phoøng Thí-Nghieäm, ... Taàng hai laø traïi bònh coù 40 giöôøøng vaø taàng ba daønh cho y-só tröïc gaùc vaø nhaân-vieân y-taù. Töø phoøng y-só tröïc coù theå nhìn ñöôïc sinh-hoaït daân-chuùng, giai-nhaân taøi-töû ñi daïo maùt ôû beán Baïch-Ñaèng vaø coâng-tröôøng Meâ-Linh vì thôøi ñoù coøn töông-ñoái thanh-bình, ñöôøng tröôùc Boä Tö-Lònh HQ khoâng coù chaén keõm gai nhö veà sau naøy.

Nha-só Haûi-Quaân ñaàu tieân laø Nha-Só Ñaïi-UÙy

Nguyeãn-vaên-Hieàn, toát-nghieäp ôû Phaùp vaø döôïc-só phuï-traùch Trung-taâm Tieáp-lieäâu Y-Döôïc laø Döôïc-Só Ñaïi-UÙy Thaùi-höõu-Ñöùc, toát-nghieäp ñaïi-hoïc Toulouse, Phaùp.

Caùc quaân-y-só Haûi-Quaân vaøo luùc khôûi ñaàu thaønh-laäp nhö vaäy laø goàm toaøn y-só tröø-bò, ñöôïc ñoäng-vieân vaø do Nha Quaân-Y thôøi baáy giôø phaân-phoái cho quaân-chuûng Haûi-Quaân.

Coù moät söï kieän ñaëc-bieät laø vaøo cuoái naêm 1949, khi Quaân-Ñoäi Vieät-Nam môùi baét ñaàu thaønh-laäp, ngaønh Quaân-Y ñöôïc giao-phoù cho moät só-quan Quaân-Y Phaùp laø Ñaïi-Taù Quaân-Y Pageøs (ngöôøi vieát baøi khoâng nhôù troïn teân). Nhö haàu heát caùc quaân-y-só Phaùp phuïc-vuï ôû Vieät-Nam cuõng nhö caùc bònh-vieän lôùn nhö Bònh-Vieän Grall ôû Saøi-Goøn, caùc quaân-y-só hieän-dòch Phaùp ñeàu xuaát thaân töø tröôøng Quaân-Y Bordeaux. ÔÛ Phaùp coù hai tröôøng Quaân-Y, moät laø tröôøng Quaân-Y Lyon ñeå ñaøo-taïo quaân-y-só cho quaân-ñoäi ñoùng ôû Phaùp (Meùtropole) vaø tröôøng thöù hai laø tröôøng Bordeaux, goïi laø tröôøng Quaân-Y Haûi-Quaân vaø caùc Thuoäc-Ñòa (EÙcole de Santeù Navale et Coloniale). Sôû dó coù söï phaân chia ñoù vì tröôøng Lyon chuyeân veà chuaån-bò cho chieán-tröôøng AÂu-Chaâu vaø tröôøng Bordeaux chuyeân veà y-khoa nhieät-ñôùi. Ñaïi-Taù Pageøs, ngöôøi ñaàu tieân ñöôïc bieät-phaùi giuùp thaønh-laäp Quaân-Y Vieät-Nam voán toát-nghieäp tröôøng Quaân-Y Bordeaux. OÂng coù moät con trai hoïc tröôøng Chasseloup Laubat vaø sau theo hoïc Chöùng-Chæ Döï-Bò Y-Khoa (P.C.B) cuûa ñaïi-hoïc Saøi-Goøn vöøa môùi ñöôïc thaønh-laäp khoâng quaù hai naêm.

Ñaïi-Taù Pageøs thöôøng ñeán giao thieäp vôùi sinh-vieân, nhaát laø caùc baïn hoïc cuûa con oâng ñeå thuyeát-phuïc sinh-vieân Vieät-Nam tình-nguyeän gia-nhaäp ngaønh quaân-y. Sau khi ñöôïc chaùnh-phuû Phaùp chaáp-thuaän, möôøi sinh-vieân ñaõ ñöôïc caáp hoïc-boång sang Phaùp hoïc tröôøng Quaân-Y Bordeaux (5 thuoäc Ñaïi-hoïc Saøi-Goøn vaø 5 thuoäc Ñaïi-hoïc Haø-Noäi). Tröôùc khi ñi, chuùng toâi ñaõ ñöôïc ñöa trình-dieän Toång-Tröôûng Quoác-Phoøng laø OÂng Traàn-quang-Vinh, moät nhaân-só Cao-Ñaøi tham-chaùnh. OÂng Traàn-quang-Vinh ñaõ coù nhöõng lôøi nhaén-nhuû raát caûm-ñoäng.

Ñaây laø laàn ñaàu tieân tröôøng Quaân-Y Bordeaux nhaän sinh-vieân nöôùc ngoaøi, neân khoâng coù nhöõng bieät leä gì cho möôøi sinh-vieân Vieät-Nam. Hai naêm ñaàu ôû tröôøng ñöôïc coi nhö hai naêm ñi quaân-dòch vaø

83 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

caáp böïc laø thuûy-thuû khoâng chuyeân-nghieäp (matelot de seconde classe, sans speùcialiteù). Moãi thaùng ñöôïc caáp 180 quan cuõ, 15 goùi thuoác laù vaø 10 con tem ñeå göûi thö. Chæ sau hai naêm môùi ñöôïc coi laø chuaån-uùy vaø laõnh löông só-quan.

Sinh-vieân soáng noäi-truù trong doanh-traïi vaø y-khoa thì phaûi theo hoïc ôû tröôøng Y-Khoa Ñaïi-Hoïc Bordeaux. Tröôøng quaân-y coù theâm chöông-trình rieâng veà quaân-söï vaø kieåm-soaùt söï hieän-dieän cuûa khoùa-sinh raát chaëêt-cheõ ôû tröôøng y-khoa cuõng nhö khi thöïc-taäp ôû caùc bònh-vieän. Moãi naêm, khi caùc sinh-vieân tröôøng ñaïi-hoïc coù ñöôïc ba thaùng nghæ heø thì khoùa-sinh quaân-y chæ coù ñöôïc moät thaùng; hai thaùng kia ñöôïc göûi ñi thöïc-taäp ôû caùc quaân-y-vieän hay caùc ñôn-vò Haûi-Quaân, hoaëc ñöôïc ñi hoïc vaø thöïc-taäp ñieàu-khieån thuyeàn buoàm ôû Socoa (Saint Jean de Luz), vònh Gascogne cuûa Phaùp. Khoùa-sinh Vieät-Nam tham-döï caùc chöông-trình huaán-luyeän quaân-söï nhö caùc ñoàng ñoäi Phaùp, chæ tröø caùc chöông-trình goïi laø X,Y,Z thì khoâng cho hoïc vì lieân-quan ñeán chieán-tranh hoùa-hoïc, vi-truøng vaø nguyeân-töû.

Ñeán khoaûng cuoái naêm 1956 thì caùc khoùa-sinh quaân-y Vieät-Nam baét ñaàu trình luaän-aùn toát-nghieäp ôû tröôøng Y-Khoa Ñaïi-Hoïc Bordeaux. Vaøo thôøi buoåi ñoù ôû Vieät-Nam coù xaûy ra vuï Thuû-Töôùng Ngoâ-ñình-Dieäm truaát pheá Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi. Phoù Giaùm-Ñoác Tröôøng Quaân-Y Bordeaux luùc ñoù ñaõ baùn chaùnh-thöùc tieáp-xuùc rieâng töøng khoùa-sinh Vieät-Nam vaø cho bieát laø sau khi toát-nghieäp, caùc sinh-vieân coù theå ôû laïi Phaùp, khoâng nhaát thieát phaûi trôû veà Vieät-Nam vì chaùnh-theå ñaõ ñoåi. Moät vaøi ñoàn-ñieàn lôùn cuûa Bæ ñaõ bieát tin vaø tieáp-xuùc vôùi vaøi sinh-vieân ñeå xin ñoàng yù kyù giao-keøo laøm vieäc ôû caùc thuoäc-ñòa Congo Belge cuûa hoï ôû Phi-Chaâu. Caùc anh em ñaõ baøn vôùi nhau vaø ñaõ traû lôøi cho tröôøng laø caùc anh em ñaõ ñi hoïc vôùi hoïc-boång tuy laø cuûa Phaùp nhöng laø tieàn cuûa daân-chuùng Vieät-Nam neân ñaõ löïa choïn laø phaûi veà phuïc-vuï laïi daân-chuùng Vieät-Nam. Ngöôøi vieát baøi khoâng queân ñöôïc giaây phuùt caûm-ñoäng khi Y-Só Ñaïi-Taù Phoù Giaùm-Ñoác tröôøng teân Ñaïi-Taù Simon, trong vaên-phoøng rieâng cuûa oâng, sau khi nghe toâi giaõi baøy, ñaõ töø töø ñöùng leân, nghieâm-nghò tuyeân-boá: “Anh hieän nay toát-nghieäp mang caáp hieäu Trung-UÙy, toâi mang caáp böïc Ñaïi-Taù nhöng toâi xin ñöùng leân cung kính chaøo loøng thöông nöôùc cuûa caùc anh”.

Khi khôûi ñaàu khoùa hoïc ñöôïc hôn moät naêm thì coù anh Leâ-huy-Nam bò bònh thaän raát naëng neân anh ñaõ ñöôïc cho xuaát nguõ vaø sau vaøi naêm chöõa trò ñaõ theo hoïc Ñaïi-Hoïc Vaên-Khoa. Moät khoùa-sinh khaùc laø anh Traàn-hieäp-Cöông trong thôøi-gian thöïc-taäp ôû moät bònh-vieän veà bònh lao ñaõ bò nhieãm bònh vaø ñöôïc gôûi chöõa trò ôû caùc Sanatorium. Anh vöøa ñöôïc chöõa bònh vaø vöøa tieáp-tuïc hoïc cho ñeán ngaøy trình luaän-aùn. Anh veà nöôùc sau chuùng toâi hôn ba naêm vaø ñöôïc Cuïc Quaân-Y cho phuïc-vuï ôû Vieän Baøi Lao Ngoâ-Quyeàn ôû Thuû-Ñöùc.

Y-só trôû veà ñaàu tieân laø Baùc-Só Phaïm-Vaän. Baùc-Só Döông-hoàng-Moâ vaø toâi veà sau moät tuaàn. Caû ba anh em ñaõ ñöôïc Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc boå-nhieäm phuïc-vuï ôû Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng. Toâi ñöôïc laøm phuï-taù cho Baùc-Só Töôùc; Baùc-Só Phaïm-Vaän ñöôïc boå-nhieäm laøm y-só-tröôûng ñaàu tieân cuûa Bònh-xaù Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng; Baùc-Só Ñaëng-taát-Khieâm phuï-traùch bònh-xaù caên-cöù thuûy-phi-cô Caùt-Laùi vaø Baùc-Só Nguyeãn-sanh-Nghóa ñöôïc chuyeån ñeán Bònh-xaù Trung-taâm Huaán-luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang. Baùc-Só Döông-hoàng-Moâ raát gioûi veà y-khoa thöû-nghieäm sau ñöôïc Cuïc Quaân-Y bieät-phaùi veà Toång Y-Vieän Coäng-Hoøa cuõng nhö Baùc-Só Haø-vaên-Nghóa. Baùc-Só Nghóa ñöôïc cho veà Toång Y-Vieän Coäng-Hoøa sau lôùp thöïc-taäp giaûi-phaãu ôû Myõ.

Rieâng baùc-só Nguyeån-phuùc-Queá ñöôïc chæ-ñònh laøm y-só-tröôûng Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán vaø cuøng vôùi Ñaïi-UÙy Leâ-nguyeân-Khang tieáp-nhaän caên-cöù Cam-Ranh. Bònh-xaù ñaàu tieân cuûa TQLC ñöôïc Baùc-Só Queá thaønh-laäp tröôùc ôû Cam-Ranh vaø sau theâm moät ôû Bình-Ba. Ñaëc-bieät bònh-xaù Cam-Ranh raát lôùn, coù theâm moät phaàn ñaøo döôùi ñaát. Nhaéc ñeán ñaây, khoâng theå queân ñöôïc caâu noùi ñaàu tieân cuûa Baùc-Só Queá khi veà Saøi-Goøn phuùc trình vôùi coá Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc: “Toâi ñaõ bôùi phaàn döôùi bònh-xaù töø moät ñoáng raùc vó ñaïi!”. Sôû dó coù vieäc ñoù vì Baùc-Só Queá muoán thieát-laäp laïi caùc heä-thoáng ñieän nöôùc neân ñaõ ñi tìm anh baïn hoïc cuøng tröôøng Bordeaux teân Longet, xin cho kyø ñöôïc sô ñoà xaây caát; luùc ñoù môùi vôõ leõ laø heä-thoáng ñöôïc xaây döôùi ñaát!

Theo thoâng leä thôøi baáy giôø, sau khi toát-nghieäp ôû ngoaïi-quoác, só-quan ñöôïc cho nghæ pheùp moät thôøi-gian ñeå saép xeáp vieäc sinh soáng, nhöng haàu heát caùc quaân-y-só Haûi-Quaân khi veà laø ñeàu ñeán trình-dieän Boä

84 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Tö-Lònh vaø ñaõ ñöôïc caáp ngay phöông-tieän nhaø cöûa ñeå nhaän coâng-taùc ngay trong ngaøy ñoù, vì quaân-y-só chæ ñoäc coù moät mình Thieáu-Taù Töôùc!

Caùc coâng-taùc ñaàu tieân thôøi baáy giôø laø vieäc di-taûn Vieät-kieàu töø Cam-Boát veà Vieät-Nam vaø vieäc chuyeån-vaän ñònh cö ñoàng-baøo mieàn Trung vaøo Cam-Ranh hoaëc Phuù-Quoác theo caùc chöông-trình cuûa Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. Coù moät baän coâng-taùc di daân ñaùnh caù mieàn Trung vaøo An-Thôùi, Phuù-Quoác, moät gia-ñình ngö phuû ñöôïc ñöa leân taøu nhöng khoùc söôùt möôùt vì phaûi boû ghe laïi cho ngöôøi khaùc trong laøng. Haïm-tröôûng laø Ñaïi-UÙy Traàn-bình-Sang hoûi: “Coù muoán ñem ghe ñi theo khoâng?”. Theá laø Ñaïi-UÙy Sang cho lònh caâu ghe leân chieác Hoùa-Giang. Luùc ñeán An-Thôùi, ghe vöøa haï xuoáng bieån laø caû gia-ñình ñaõ boå löôùi ngay vaø taëng caù vöøa kieám ñöôïc cho thuûy-thuû-ñoaøn!

Trong caùc coâng-taùc chuyeån-vaän naøy caùc anh em y-só ñaõ raát nhieàu laàn ñôõ ñeû cho nhieàu thieáu phuï vì caùc gia-ñình ñöôïc di-chuyeån toaøn boä theo töøng laøng hay xöù ñaïo, khoâng coù söï löïa choïn nhöõng tröôøng-hôïp ngöôøi ñang coù bònh hay ñang mang thai gaàn ngaøy sinh. Khi ra bieån, soùng noåi leân laø coù tröôøng-hôïp noân möûa vaø chuyeån buïng. Theo truyeàn-thoáng Haûi-Quaân, caùc haïm-tröôûng laø só-quan hoä-tòch vaø caùc baø thöôøng ñoàng yù laáy teân chieán-haïm ñeå ñaët teân con. ÔÛ Vieät-Nam hieän taïi chaéc haún raát coù nhieàu ngöôøi mang teân caùc Haûi-vaän-haïm Hoùa-Giang, Haùt-Giang, Haøn-Giang, ...

Vì quaân-y Haûi-Quaân coù nhöõng saéc thaùi rieâng bieät cuõng nhö quaân-y Khoâng-Quaân v...v... neân veà hoaït-ñoäng vaãn theo nhöõng truyeàn-thoáng rieâng vaø khoâng theå traùnh khoûi nhöõng va chaïm vôùi Nha Quaân-Y (vaøo thôøi ñoù toå-chöùc quaân-y chæ vaøo caáp Nha, chöa laø Cuïc nhö veà sau). Bònh-xaù Baïch-Ñaèng coù xe cöùu thöông hieäu Peugeot sôn maøu traéng coù chöõ thaäp ñoû nhö xe cuûa bònh-vieän Grall (Phaùp). Chôû bònh ñeán Quaân-Y-Vieän Coäng-Hoøa troâng raát le-loùi nhöng khoâng gioáng ai! Khi xe hö thì Quaân-Cuï töø choái söûa chöõa vì khoâng phaûi loaïi quaân-xa thoâng thöôøng, nhöng cuõng may laø coù Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng söûa hoä. Y-taù ñöôïc huaán-luyeän rieâng ôû Nha-Trang theo moät chöông-trình cuûa HQ Phaùp. Nha Quaân-Y khoâng chaáp-thuaän vaø baét phaûi theo hoïc chöông-trình y-taù quaân-ñoäi CC1, CC2 ... Bònh-Xaù

Baïch-Ñaèng coù phoøng moå, phoøng ñieän-tuyeán ... nhöng xin boå sung vaät-lieäu thì khoâng ñöôïc chaáp-thuaän vì chæ laø bònh-xaù, caáp soá khoâng cho pheùp. Sau moät laàn kieåm-keâ cuûa Nha, caùc duïng cuï phoøng moå vaø nhaát laø phoøng khaùm maét phaûi gôûi veà Nha vì quaù sang-troïng ñoái vôùi moät bònh-xaù. Söïï thieáu thoâng-caûm vì khoâng thaáu-ñaùo caùc truyeàn-thoáng toå-chöùc quaân-chuûng ñaõ laøm naûn loøng moät soá y-só HQ. Vì lyù-do ñoù vaø vì khoâng ñoàng yù vôùi taùnh caùch gia-ñình trò cuûa Toång-Thoáng Dieäm, moät y-só coù vôï laø ngöôøi Phaùp ñaõ cuøng vôï boû veà Phaùp nhaân ngaøy Teát Nguyeân-Ñaùn.

Theo truyeàn-thoáng, caùc thuûy-thuû khi ñöôïc boå-nhieäm leân caùc chieán-haïm, ñeàu ñöôïc cho löông phuï troäi (Prime de mer) vì phaûi xa gia-ñình vaø soùng gioù thöôøng laøm suy giaûm söùc khoûe so vôùi caùc ñôn-vò bôø, nhöng Toång-Thoáng Dieäm ñaõ nghe lôøi baøn cuûa moät vaøi só-quan coá-vaán luïc-quaân vaø khoâng cho traû phaàn löông phuï troäi ñoù! Sau nhieàu naêm tranh-ñaáu trình-baøy veà caùc vaàn ñeà y-teá, cuoái cuøng HQ ñöôïc thuaän cho caáp laïi nhöng chæ cho caùc ngaøy ñi bieån maø thoâi, nhöõng ngaøy caëp beán laø nhöõng ngaøy caàn boài döôõng thì laïi bò cuùp!

Rieâng phaàn Quaân-Y cuõng vaäy. Caùc quaân-y-só hieän-dòch khoâng ñöôïc höôûng phaàn chuyeân-moân, luùc ñoù vaøo khoaûng 2000 ñoàng. Cuøng vôùi söï thoûa-thuaän vôùi caùc quaân-y-só hieän-dòch Luïc-Quaân vaø Khoâng-Quaân, chuùng toâi ñaõ vieát töøng ñôn rieâng, traùnh vieäc laøm traùi pheùp laø vieát ñôn taäp-theå, ñeå xin ñöôïc höôûng phaàn chuyeân-moân ñoù. Keát quaû laø töøng ngöôøi ñaõ phaûi trình-dieän Cuïc An-Ninh cuûa Ñaïi-Taù Ñoã-Maäu ñeå ñöôïc ñieàu-tra bieát ai laø chuû möu!

Vôùi ñaø lôùn maïnh cuûa Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa, quaân-soá HQ ñaõ gia taêng vaøo khoaûng hôn 40 ngaøn, vôùi toå-chöùc Haûi-Löïc, Giang-Löïc, Duyeân-Löïc...

Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán ñöôïc chính-thöùc thaønh-laäp ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954 do nghò-ñònh 991/ NÑ (vaøi taøi-lieäu ñeà ngaøy TQLC thaønh-laäp laø 1 thaùng 10 naêm 1954, nhöng caên-cöù treân vaên-kieän haønh-chaùnh, ngaøy 13 thaùng 10 naêm 1954 laø söû lieäu chaùnh-thöùc). Ñeán naêm 1963, löïc-löôïng TQLC ñöôïc taùch rôøi ra khoûi söï yeåm-trôï cuûa Boä Tö-lònh HQ vaø tröïc-thuoäc thaúng Boä Toång-Tham-Möu veà chæ-huy, ñieàu-ñoäng taùc-chieán vaø tieáp-vaän.

85 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Vaøo luùc naøy Y-Só Thieáu-Taù Phaïm-taán-Töôùc ñaõ ñöôïc giaûi nguõ, vaø caùc chöùc-vuï ñieàu-khieån Quaân-Y HQ ñöôïc giao cho caùc y-só hieän-dòch toát-nghieäp tröôøng Quaân-Y HQ Bordeaux. Vôùi chöùc-vuï Y-Só-Tröôûng HQ, ngöôøi vieát baøi ñaõ ñaûm-nhaän luoân chöùc-vuï só-quan hoä-tòch cho TQLC cho ñeán ngaøy 30 thaùng 12 naêm 1964 töùc laø ngaøy xaûy ra chieán-cuoäc Bình-Giaû: Tieåu-ñoaøn 4 TQLC ñöôïc chæ-ñònh veà Bình-Giaû tieáp öùng giaûi vaây cho Tieåu-ñoaøn 30 vaø 38 Bieät-Ñoäng-Quaân ñang bò moät trung-ñoaøn taân laäp ñòch coâ laäp. Giaùo daân aáp chieán-löôïc Bình-Giaû ñaõ baùo caùo veà quaân-soá to lôùn caáp trung-ñoaøn veà Quaân-Ñoaøn III nhöng Ñaïi-Taù Ñaëc-Khu-Tröôûng Long-Leã khoâng tin, cho raèng ñòch chæ coù vaøi ñaïi-ñoäi bieät laäp vaø cha xöù ñaõ ñöa tin sai ñeå deã xin tieáp vieän! Tieåu-ñoaøn 4 TQLC ñaõ bò thieät-haïi naëng trong chieán traän naøy. Tieåu-Ñoaøn-Tröôûng, Thieáu-Taù Nguyeãn-vaên-Nho, Tieåu-Ñoaøn-Phoù, Ñaïi-UÙy Hoaùn, Y-Só-Tröôûng Tröông-baù-Haân ... ñaõ thieät maïng trong traän chieán. Caùc anh em thöông binh ñaõ khoùc khi chuùng toâi vieáng thaêm vaø cho bieát trung-ñoaøn Coäng-Saûn ñaõ ñöôïc Nga-Soâ yeåm-trôï AK 47, xuaát hieän daøn haøng ngang taán-coâng, trong khi anh em vaãn coøn phaûi söû-duïng Garant M1 baén töøng phaùt moät! Traïi gia-binh cuûa Tieåu-ñoaøn, sau moät ñeâm, saùng daäy thaáy moät soá ñoâng thieáu phuï mang khaên soâ traéng! Vì khoâng coøn kham noåi traùch-vuï neân ngöôøi vieát baøi ñaõ trình xin ñeå TQLC lo haún phaàn vuï hoä-tòch.

Sau ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963 Baùc-Só Nguyeãn-phuùc-Queá nguyeân laø y-só-tröôûng TQLC baét ñaàu tham-chaùnh vì ñaõ ñoùng goùp tích-cöïc vaøo vieäc ñaûo chaùnh Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. Khi ñöôïc tin Baùc-Só Tröông-Baù-Haân töû traän, Baùc-Só Queá ñaõ thöông tieác cho toâi hay: “Luùc tröôùc toâi ñaõ nghó laø Tieåu-ñoaøn 4 TQLC ñang trong thôøi-kyø huaán-luyeän maø laïi ôû Vuõng-Taøu gaàn Saøi-Goøn neân ñaõ phaùi Baùc-Só Haân vöøa ra tröôøng cho quen sinh-hoaït vôùi ñôn-vò. Thaät khoâng ngôø soá maïng laïi an-baøi nhö vaäy”. Baùc-Só Laâm-xuaân-Quang luùc aáy ñang thay theá Baùc-Só Queá laøm y-só-tröôûng TQLC ñaõ xin ñöôïc Cuïc Quaân-Y caáp-toác chuyeån Y-Só Trung-UÙy Nguyeãn-Vaên-Theá ñeán thay theá Baùc-Só Tröông-Baù-Haân laøm y-só-tröôûng Tieåu-ñoaøn 4. Veà sau Baùc-Só Theá laø Trung-Taù Y-Só-Tröôûng TQLC. Keå töø naêm 1963, binh-chuûng TQLC ñöôïc taùch rôøi khoûi Boä Tö-lònh HQ vaø tröïc-thuoäc

thaúng Boä Toång-Tham-Möu veà taùc-chieán vaø tieáp-vaän. Caùc anh em y-só TQLC ñaõ gaày döïng moät ngaønh quaân-y rieâng bieät vôùi caáp soá tieåu-ñoaøn Quaân-Y vaø Bònh-Vieän Leâ-Höõu-Sanh coù ñeán 250 giöôøng taïi khu Röøng Caám, Thuû-Ñöùc.

Nhaän ñònh thaáy Bònh-Xaù Baïch-Ñaèng coù moät vò-trí laøm trôû-ngaïi vieäc phoøng-thuû Traïi Baïch-Ñaèng, maëc daàu cöûa vaøo bònh-vieän loái Coâng-Tröôøng Meâ-Linh ñaõ ñöôïc khoùa laïi vaø bònh-nhaân phaûi ra vaøo do coång chaùnh cuûa traïi, sau nhieàu laàn trình-baøy, Boäâ Tö-Lònh HQ ñaõ chaáp-thuaän cho hoaùn chuyeån bònh-vieän veà Trung-Taâm Haønh-Chaùnh HQ ñöôøng Cöôøng-Ñeå, tröôùc Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng. Ñaây laø moät cô-sôû bieät laäp, thích-hôïp vôùi vò-trí moät cô-quan quaân-y vaø coù khaû-naêng phaùt-trieån. Quaân-ñoäi Myõ luùc naøy ñaõ tham-chieán vaøo chieán-tröôøng Vieät-Nam neân sau nhieàu buoåi thaûo-luaän, HQ Myõ ôû Vieät-Nam ñaõ chaáp-thuaän giuùp khueách-tröông bònh-xaù, lo vieäc xaây caát phoøng oác vaø xaây theâm moät nhaø baûo-sanh cho gia-ñình binh-só HQ.

Ngoaøi coâng-taùc yeåm-trôï quaân-y cho caùc chieán-haïm, caùc giang-ñoaøn, duyeân-ñoaøn, caùc y-só HQ thöôøng tham-gia caùc coâng-taùc daân-söï-vuï cho ñoàng-baøo caùc ñaûo vaø caùc mieàn duyeân-haûi. Ñeå coù khaû-naêng giuùp ñôõ höõu-hieäu, Boä Tö-Lònh HQ ñaõ chaáp-thuaän cho thaønh-laäp moät taøu bònh-vieän. Quaân-Y HQ ñöôïc lònh phoái-hôïp vôùi HQ Coâng-Xöôûng ñeå thieát-laäp sô ñoà bieán-caûi Haûi-vaän-haïm Haùt-Giang HQ 400 thaønh moät bònh-vieän löu ñoäng vôùi ñaày-ñuû trang-bò. Vaøo luùc naøy moät boä phaän Quaân-Y HQ Myõ ñöôïc bieät-phaùi laøm coá-vaán cho ngaønh Quaân-Y Haûi-Quaân. Y-Só Thieáu-Taù Pye laø vieân coá-vaán ñaàu tieân.

Khi nhaän vieän-trôï caùc chieán-haïm Myõ, HQ Vieät-Nam ñaõ nhaän ñieàu-kieän khoâng ñöôïc bieán-caûi taùnh caùch caùc chieán-haïm. Caùc chieán-haïm ñöôïc coi nhö cho HQ Vieät-Nam möôïn söû-duïng trong thôøi chieán neân Thieáu-Taù Pye ñaõ giuùp yù-kieán duøng caùc quaân-xa chôû haøng côõ lôùn cuûa quaân-ñoäi Myõ coù tieän-nghi maùy laïnh ñeå trang-bò thaønh caùc phoøng khaùm bònh, phoøng giaûi-phaãu, phoøng thí-nghieäm, phoøng quang-tuyeán ... Caùc xe naøy ñöôïc raøng buoäc trong loøng taøu vì HQ 400 laø loaïi taøu ñoå boä côõ trung-bình LSM (Landing Ship, Medium) neân vieäc thöïc-hieän raát deã-daøng vaø mau choùng. Nhaân-vieân y-taù Vieät-Nam ñaõ ñöôïc gôûi tu-nghieäp ôû Myõ. Hai y-só Myõ veà

86 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

noäi-thöông vaø giaûi-phaãu cuøng toaùn y-taù thí-nghieäm, phoøng moå cuõng ñöôïc bieät-phaùi cho chieán-haïm beân caïnh y-só vaø y-taù Vieät-Nam.

Coâng-taùc daân-söï-vuï cuûa Beänh-vieän-haïm HQ 400 ñaõ ñem ñeán cho daân-chuùng caùc ñaûo vaø caùc mieàn duyeân-haûi moät trôï giuùp y-teá höõu-hieäu. Moät taøu beänh-vieän thöù hai, chieác Haøn-Giang HQ 401, ñaõ ñöôïc thaønh-laäp tieáp theo sau thaønh-quaû toát ñeïp cuûa Beänh-vieän-haïm HQ 400.

Khi HQ Vieät-Nam nhaän laõnh ñöôïc Döông-vaän-haïm Cam-Ranh HQ 500 laø loaïi lôùn LST (Landing Ship, Tank) ñöôïc söû-duïng ñeå môû ñaàu chieán-dòch “Soùng Tình Thöông” ñoå boä vaøo muõi Caø-Mau, caùc y-só HQ raát noâ-nöùc vì loaïi LST coù phoøng y-teá trang-bò ñeå giaûi-phaãu, coù caû baõi ñaùp tröïc-thaêng ngay treân saân taøu. Sau ñoù HQ Vieät-Nam laïi coù theâm caû hai bònh-vieän-haïm. Ñaây thaät laø moät böôùc tieán daøi cuûa ngaønh Quaân-Y HQ.

Khi chuaån-bò chieán-dòch Soùng Tình Thöông, hai Beänh-vieän-haïm HQ 400 vaø HQ 401 chöa ñöôïc thöïc-hieän. Döông-vaän-haïm HQ 500 LST laø chieán-haïm lôùn ñaàu tieân ñöôïc chuyeån cho HQ Vieät-Nam.

haïm-tröôûng luùc ñoù laø HQ Ñaïi-UÙy Nguyeãn-ngoïc-Quyønh vaø chieác HQ 500 ñöôïc söû-duïng nhö soaùi-haïm.

Chieán-dòch Soùng Tình Thöông laø chieán-dòch qui-moâ ñaàu tieân do Haûi-Quaân vaø Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán phoái-hôïp hoaït-ñoäng. Vuøng muõi Caø-Mau laø moät vuøng do ñòch coøn chieám giöõ töø laâu, keå nhö chöa heà ñöôïc xaâm phaïm, ngoaïi tröø Tieåu-Khu Caø-Mau vaø Bieät-Khu Haûi-Yeán do Linh-Muïc Nguyeãn-laïc-Hoùa veà ñaây xaây-döïng khu truø-maät quaän Caùi-Nöôùc. Tieåu-ñoaøn 2 TQLC ñöôïc taêng phaùi cho Tieåu-Khu Caø-Mau ñeå yeåm-trôï an-ninh cho caùc khu truø-maät ñang ñöôïc xaây-döïng.

TQLC ñaõ ñoå boä vaøo muõi Caø-Mau vaøo saùng tinh söông, sau khi toaùn thaùm-saùt Ngöôøi Nhaùi ñaõ leân doïn baõi tröôùc trong ñeâm. Ñòa-theá toaøn khu-vöïc laø loaïi röøng traøm ngaäp nöôùc. Haønh-quaân loäi buøn thaät laø moät söï di-chuyeån heát söùc khoù-khaên. Maëc daàøu ñaõ töøng ñöôïc huaán-luyeän kham-khoå, nhieàu anh em ñaõ phaûi ngaõ laên vì khaùt vaø kieät söùc. Trieäu-chöùng kieät löïc maø caùc quaân-y-só ñaõ töøng ñöôïc giaûng daïy trong saùch vôû quaân-y nay thaät söï ñaõ xaûy ra ñeå thaùch-thöùc

Beänh-vieän-haïm Haùt-Giang HQ 400

87 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

söï chöõa trò.Trong khu-vöïc muõi Baõi-Buøn Caø-Mau, daân-

chuùng phaûi di-chuyeån treân moät loaïi caàu nhoû ñöôïc keát baèng caây ñöôùc laø loaïi caây cuûa toaøn khu, gioáng nhö ôû Myõ vuøng Louisiana, xa loä Myõ ñöôïc xaây tieáp noái treân caùc ñaàm nöôùc. Nhaø cöûa, tröôøng hoïc ... cuõng ñöôïc thöïc-hieän theo kieán-truùc nhaø saøn baèng caây traøm keát laïi. Trong khi haønh-quaân, chuùng toâi ñaõ ñi qua moät tröôøng nhö theá vaø treân baûng ñen, khoâng hieåu laø giaùo-vieân hay caùc hoïc sinh ñaõ vieát moät caâu: “Xin ñöøng ñoát phaù tröôøng chuùng em”. Chuùng toâi traùi laïi, ñaõ thoâng-tin veà caùc chieán-haïm xin taäp vôû, giaáy vieát ... ñeå saép xeáp treân töøng baøn taëng laïi caùc hoïc sinh. Vaøi anh em HQ coøn keùo nöôùc röûa saøn lôùp hoïc vì buøn laày cuûa giaøy haønh-quaân. Moät anh ñaõ vieát laïi lôøi chuùc: “Xin taëng caùc em vaø chuùc caùc em ngoan hoïc”. Cuoäc haønh-quaân naøy ñaõ ñöôïc Ñaïi-Töôùng Leâ-vaên-Tî ñeán thò-saùt vaø caùc anh em TQLC ñaõ trình Ñaïi-Töôùng moät chieán-lôïi-phaåm ñaëc-bieät laø moät con heo khaù to. Ñaïi-Töôùng Tî ñaõ caên daën: “Phaûi coät traû heo vaøo vò-trí cuõ, khoâng ñöôïc gieát. Ñoù laø moät quaân lònh”. Baùo haïi caùc anh phaûi raùng ñi tìm daân-chuùng ñeå nhôø lo nuoâi aên hoä chôù anh em haønh-quaân laøm sao lo cho heo!

Cuoäc haønh-quaân ñaõ traûi qua caùc vuøng soâng OÂng Ñoác, Cöûa Boà-Ñeà, Soâng Cöûa Lôùn, soâng Baûy-Haïp, xoùm OÂng Trang, Ñaàm-Dôi, Naêm-Caên ... Nöôùc ngoït laø moät caûn-trôû lôùn maëïc daàu HQ coù caùc taøu lôùn chôû nöôùc. Veà sau, khi thieát-laäp caên-cöù Naêm-Caên, gieáng nöôùc ngoït loaïi Layne ñaõ ñöôïc ñoùng saâu ñeå thöïc-hieän vaø giuùp cho söï sinh-hoaït cuûa vuøng. Tröôùc ñoù daân-chuùng phaûi söû-duïng caùc loaïi ghe ñeå chôû nöôùc laáy töø Hoøn Khoai hay caùc ñieåm nöôùc ngoït xa ôû vuøng Caø-Mau.

Trong luùc thi-haønh caùc coâng-taùc chöõa bònh cho daân-chuùng, nhaát laø ôû vuøng cöûa Boà-Ñeà, soâng OÂng Ñoác, Naêm-Caên, nhieàu gia-ñình ñaõ ñem trình caùc hoà-sô bònh lyù cuûa caùc bònh-vieän lôùn nhö Grall, Chôï Raãy, Bình-Daân ... Chuùng toâi môùi vôõ leõ laø vuøng naøy raát truø-phuù, maëc daàu phaûi ñoùng goùp cho Coäng-Saûn nhöng hoï vaãn tìm caùch baùn caùc ñaëc saûn vaø ñi chöõa trò khi coù bònh ôû Saøi-Goøn.

Moät kyû-nieäm nhoû cuûa ngöôøi vieát baøi naøy laø vieäc Tö-Lònh Haønh-Quaân, khi ñoïc baûn-ñoà, thaáy gaàn Ngaõ Ba Hoùc-Naêng coù moät raïch nhoû coù teân laø

Raïch OÂng-Phieâu, ñaõ ra chæ-thò laø caám caùc ñôn-vò khoâng cho baùc-só Phieâu ñöôïc tham-döï haønh-quaân treân raïch ñoù, chaéc sôï xuùi quaåy bò boû maïng chaêng!

Trong giai-ñoaïn baønh-tröôùng HQ Vieät-Nam, vieäc ñaøo luyeän nhaân-vieân chuyeân-nghieäp ñaõ ñöôïc xuùc-tieán maïnh-meõ theo keá-hoaïch ACTOV (Accel-erated Turn Over to Vietnam) vaø HQ Vieät-Nam ñaõ tieáp-nhaän theâm nhieàu chieán-haïm môùi. Trong soá y-taù ñöôïc cho tu-nghieäp theâm ôû Myõ, coù moät Thöôïng-Só teân Höùa-vaên-Vöông ñöôïc gôûi ñeå veà phuïc-vuï cho Beänh-vieän-haïm HQ 400. Anh ngöôøi löïc-löôõng, coù raâu quai noùn nhö ngöôøi ngoaïi-quoác. Sau thaùng Tö 1975, anh ñaõ len-loûi laøm vieäc ôû thöông-caûng Saøi-Goøn vaø nhôø boä raâu vaø noùi tieáng Anh gioûi, anh ñaõ troán ñöôïc leân taøu xuaát ngoaïi!.

Ngöôøi vieát baøi coù cô-hoäi ñöôïc gôûi ñi Myõ ñeå tieáp-nhaän Hoä-toáng-haïm HQ 10 töùc chieác Nhaät-Taûo. Haïm-tröôûng luùc ñoù laø HQ Thieáu-Taù Nguyeãn-vaên-AÙnh. Thuûy-thuû-ñoaøn raát haõnh-dieän vì treân HQ 10 coù baùc-só neân treân kyø ñaøi luùc naøo cuõng keùo côø hieäu chöõ M laø moät bieåu hieäu quoác-teá cho bieát treân taøu coù y-só hieän-dieän. Haïm-tröôûng vaø anh em thuûy-thuû naøo coù bieát laø baùc-só cuûa taøu thì laïi lo soát voù vì traùch-nhieäm ñoái vôùi caùc taøu khaùc ñang di-chuyeån treân bieån, neân ngaøy naøo cuõng laät quyeãn I.C.D. (International Cod-ing Diagnosis) ra oân laïi, gioáng nhö caùc linh-muïc luùc naøo cuõng coù quyeãn thaùnh-kinh beân caïnh. Ngaøy nay treân ñaát Myõ caùc baùc-só Vieät-Nam ñeàu bieát raønh veà quyeån saùch naøy vì phaûi bieát roõ ñeå keâ khai cho truùng bònh ñeå ñoøi tieàn caùc haõng baûo-hieåm! Vì chieác HQ 10 ñöôïc laõnh töø caên-cöù HQ Norfolk neân ñaõ di-chuyeån töø bôø Ñaïi-Taây-Döông xuyeân qua Thaùi-Bình-Döông neân thuûy-thuû-ñoaøn thöôøng töï haøo laø hoï ñaõ cuøng nhau ñöa quoác-kyø Vieät-Nam phaát-phôùi xuyeân hai ñaïi-döông.

Khi taøu coøn leânh-ñeânh treân bieån, chöa ñeán Hawaii, moät thuûy-thuû ñaõ tình-côø baét ñöôïc ñaøi Saøi-Goøn treân maùy voâ-tuyeán nhoû hieäu Standard cuûa Nhaät, trong khi Thieáu-Taù AÙnh coù maùy maïnh loaïi Zeùnith Transoceùanic vôùi giaây aêng-ten cao laïi khoâng baéùt ñöôïc. Ñi bao nhieâu ngaøy xa xöù, boãng nhieân nghe laïi tieáng haùt Leä-Thu, maëïc daàu khoâng ñöôïc roõ nhöng tinh-thaàn thuûy-thuû-ñoaøn ñaõ raát noâ-nöùc. Vieäc “choïc queâ” veà maùy voâ-tuyeán cuûa haïm-tröôûng laø chuyeän vui haàu nhö ñöôïc nhaéc ñeán haèng ngaøy cho ñeán luùc

88 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

maùy Thieáu-Taù AÙnh baét ñöôïc laøn soùng ñaøi Saøi-Goøn. Ngaøy 19 thaùng 1 naêm 1974, ngöôøi vieát baøi ñaõ

qua moät côn xuùc-ñoäng maïnh khi ñöôïc tin trong traän haûi-chieán lòch-söû ôû Hoaøng-Sa vôùi HQ Trung-Coäng, Hoä-toáng-haïm Nhaät-Taûo HQ 10 ñaõ ñaùnh chìm taøu ñòch mang soá 396, laøm truùng thöông chieác 271, nhöng sau ñoù ñaõ bò thieät-haïi naëng. Haïm-Tröôûng HQ Thieáu-Taù Nguïy-vaên-Thaø ñaõ phaûi ra lònh cho nhaân-vieân ñaøo-thoaùt. Sau khi thuûy-thuû-ñoaøn di-chuyeån an-toaøn xuoáng beø, Haïm-tröôûng Thaø ñaõ vaãy tay töø bieät, chæ chaáp-thuaän cho Haï-Só-Nhaát Ñinh-hoaøng-Mai cuøng ôû laïi cheát theo chieán-haïm, theo truyeàn-thoáng haøo-huøng cuûa caùc lieät-só Haûi-Quaân.

Söï hieän-dieän cuûa phaùi boä coá-vaán Quaân-Y Myõ beân caïnh Quaân-Y Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ giuùp raát nhieàu veà sinh-hoaït vaø huaán-luyeän cho ngaønh. Söï thoâng hieåu saéc thaùi ñaëc-thuø cuûa Quaân-Y Haûi-Quaân ñaõ ñöôïc Cuïc Quaân-Y Vieät-Nam thaáu-ñaùo chaáp-thuaän. Vieäc di-chuyeån thöông binh treân chieán-haïm qua caùc caàu thang döïng ñöùng vaø chaät heïp hay töø chieán-haïm naøy qua chieán-haïm khaùc, khoâng theå duøng caùc loaïi caùng thöôøng maø phaûi caàn buoäc thöông binh trong caùng thuùng (basket litter); vieäc ñaøo-thoaùt vaø soáng coøn treân bieån caû caàn phaûi coù nhöõng phöông thöùc huaán-luyeän rieâng; kho y döôïc HQ phaûi coù keá-hoaïch yeåm-trôï ñaëc-bieät cho caùc chieán-haïm nhö caùc bònh-xaù bieät laäp, khoâng theå chæ coù ñöôïc caáp soá nhö moät ñaïi-ñoäi Luïc-Quaân ... Ñoù laø nhöõng söï vieäc maø anh em y-só trong ngaønh ñaõ phaûi ñöông ñaàu trong luùc phoâi-thai, chuaån-bò cho söï gia-nhaäp ñoâng ñaûo veà sau cuûa caùc y-só toát-nghieäp ôû Vieät-Nam.

Giôø ñaây chieán-cuoäc ñaõ taøn phai, nhieàu anh em y-só Haûi-Quaân ñaõ trôû veà trong loøng ñaát laïnh. Caùc anh em khaùc nay ñaõ taûn-maùc khaép trôøi AÂu, ñaát Myõ, chæ thænh-thoaûng môùi gaëp laïi nhau nhaân caùc ngaøy hoäi lôùn. Rieâng caùc y-só toát-nghieäp tröôøng Quaân-Y HQ Bordeaux ñoâi khi môùi coù cô-hoäi hoïp maët nhaân caùc ngaøy leã maõn-khoùa caùc ñaøn em quaân-y tröôøng cuõ, moät tröôøng vôùi khaåu-hieäu khaéc treân Ñaøi Kyû-Nieäm: “ÔÛ bôø bieån naøy vaø beân kia caùc ñaïi-döông, luùc naøo cuõng phuïng-söï nhaân-loaïi” (Mari Transve Mare, Hominibus Semper Prodesse).

Hoài töôûng laïi buoåi thieáu thôøi, sau khi ñaõ neám muøi bieån ñoäng cuûa Ñaïi-Taây-Döông vuøng Brest, hoaëc Trung-Só Trôï-Taù Traàn-Thò-Bích-Duyeân

bieån eâm-aû Ñòa-Trung-Haûi ôû vònh Toulon (Phaùp), hay löôùt soùng bieån thô moäng cuûa Trung-Taâm Huaán-Luyeän Thuyeàn Buoàm Socoa, laàn ñaàu tieân ñöôïc trôû veà phuïc-vuï Haûi-Quaân Vieät-Nam, nhìn nöôùc bieån moät maøu xanh bieác ôû beán Caàu-Ñaù Nha-Trang, taâm-hoàn ngöôøi y-só treû ñaõ caûm thaáy moät nieàm phaán-khôûi vaø haõnh-dieän voâ bieân .

Quaû thaät: “Choán queâ-höông luoân ñeïp hôn caû”.Ñaàu muøa Thu 1998, Texas

Taøi-lieäu tham-khaûo:

1. Chính Ñaïo: Vieät-Nam Nieân Bieåu 1939-1975. Vaên-Hoùa, Houston.

2. Murphy, R.P.W. and Black, F. Edwin. “The South Vietnamese Navy”: U.S. Naval Institute Proceeding, February 1973, Washington,D.C.: Department of the Navy.

3. Vaên-Khoá Haûi-Quaân (SHM), Chateau de Vincennes.

89 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

haèm muïc-ñích ghi laïi nhöõng kinh-nghieäm cuûa Haûi-Quaân (HQ) töø nhöõng ngaøy sô khôûi, chuùng toâi ñaõ coù cô may ñöôïc

tieáp-xuùc vôùi nhöõng vò nieân-tröôûng, nhöõng töôùng laõnh, töøng giöõ caùc chöùc-vuï chæ-huy noøng coát, nhö Phoù-Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang, nhö Ñeà-Ñoác Traàn-vaên-Chôn ... vaø raát nhieàu laàn, qua troø chuyeän, baøn thaûo vôùi Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng. Qua nhöõng cuoäc gaëp-gôõ, nhaát laø qua nhöõng caâu hoûi döôïc traû lôøi treân giaáy, hoâm nay chuùng toâi xin ruùt ra nhöõng söï kieän caên-baûn, ñuùc keát thaønh moät baøi noùi veà con ngöôøi cuõng nhö nhöõng hoaït-ñoäng cuûa Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng.

phOûng-vaán

Phoù-ñeâà-ñoâácñaëng-cao-thaêngChuû-TòCh hOäI-ÑOàng haûI-Söû

Ngöôøi phoûng-vaánvaø ghi nhaän:

Phan-laïc-Tieáp naêm 2000 vaø 2001

- Caùc töôùng laõnh ñaûo chaùnh ngaøy 1-11-1963 ñaõ taïo neân tình-traïng baát oån trong Haûi-Quaân.- Haûi-Quaân Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc ñaõ haï saùt HQ Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn.- Chuyeän ñaõ xöa quaù roài. Chuùng ta ñaõ maát heát roài, chæ coøn tình chieán-höõu thoâi.

Qua nhöõng taøi-lieäu ñaõ ñöôïc phoå-bieán, chuùng ta bieát raèng luùc sô khôûi, Haûi-Quaân Vieät-Nam ñöôïc ngöôøi Phaùp huaán-luyeän. Khoùa 1 Só-Quan Haûi-Quaân, ñöôïc tuyeån choïn töø caùc só-quan Haøng-Haûi Thöông-Thuyeàn. Nhöng cuøng luùc ñoù, moät soá sinh-vieân só-quan ñöôïc tuyeån choïn töø daân chính, hoaëc choïn loïc töøø caùc só-quan tröø-bò, ñeå göûi ñi thuï-huaán taïi Brest, tröôøng Haûi-Quaân danh-tieáng cuûa Phaùp. Veà vaán-ñeà naøy, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

“Ñi hoïc Brest vôùi toâi khoùa 1952-1954, roài thöïc-taäp treân chieác Tuaàn-döông-haïm Jeanne d’ Arc moät naêm töø 1954 ñeán 1955, chuùng toâi ôû khoùa naøy coù caùc oâng Nguyeãn-ñöùc-Vaân (hoïc pont: ngaønh chæ-huy), oâng Nguyeãn-Vaân (hoïc pont), oâng

N

90 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Vöông-höõu-Thieàu (hoïc pont), oâng Nguyeãn-gia-Ñònh (hoïc maùy). Ngoaøi ra coøn coù 2 ngöôøi nöõa laø oâng Nguyeãn-vaên-Duyeân (hoïc pont), oâng Nguyeãn-Taân (hoïc pont), con cuûa oâng Nguyeãn-Ñeä, Ñoång-Lyù Vaên-Phoøng cuûa Quoác-Tröôûng Baûo-Ñaïi. Hai oâng naøy khoâng phaûi nhö chuùng toâi töø só-quan tröø-bò qua, maø hoï ôû saün beân Phaùp, vaøo thaúng ...”

Vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng: “Toâi nghe noùi coù maáy ngöôøi hoïc khoùa tröôùc,

nhöng boû cuoäc vì chòu cöïc khoâng noåi, vì vaäy khoùa toâi coi nhö khoùa ñaàu cuûa sinh-vieân só-quan hoïc ôû Brest. Sau toâi coøn coù 3 khoùa nöõa. Nhö khoùa 2 coù caùc oâng Ñaïi-Taù Nguyeãn-ngoïc-Quyønh, Ñaïi-Taù Dö-trí-Huøng, ... khoùa 3 coù caùc oâng Ñaïi-Taù Ñoã-Kieåm, Ñaïi-Taù Buøi-höõu-Thö, ... khoùa 4 coù caùc oâng Leâ-trieäu-Ñaåu, Nguyeãn-tieán-Ích, Traàn-vaên-Sôn, .... Sau ñoù thì chöông-trình göûi sinh-vieân ñi hoïc Phaùp khoâng coøn nöõa. Toång coäng nhöõng só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam ñöôïc ñaøo-taïo taïi Phaùp coù khoaûng 25 ngöôøi.”

Ñöôïc hoûi, sau khi töø Phaùp veà Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ laàn-löôït giöõ caùc chöùc-vuï gì. Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaùp:

“... Khi ôû Phaùp veà toâi taäp söï treân chieán-haïm Baïch-Ñaèng, do moät só-quan Phaùp laøm haïm-tröôûng. Sau ñoù toâi nhaïân quyeàn chæ-huy chieán-haïm Chöông-Döông, roài HQ 327. Khoaûng 3, 4 thaùng cho moãi chöùc-vuï. Vì Haûi-Quaân mình hoài ñoù phaûi tieáp-nhaän nhieàu chieán-haïm cuûa Phaùp chuyeån giao, neân vieäc thuyeân-chuyeån caùc só-quan raát nhanh. Sau ñoù toâi laøm Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán thuoäc Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang, roài leân laøm Chæ-Huy-Tröôûng Trung-Taâm naøy (1958-1960). Sau ñoù veà laøm Chæ-Huy-Phoù Haûi-Traán cho Thieáu-Taù Laâm-nguôn-Taùnh. (Sau naøy oâng Taùnh thaêng Ñeà-Ñoác). Luùc aáy Haûi-Traán, treân giaáy tôø laø moät ñôn-vò raát lôùn, bao goàm caùc caên-cöù vaø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân. Sau khi ñi hoïc Ñaïi-Hoïc Haûi-Chieán (Hoa-Kyø) veà, toâi laøm Tham-Möu-Tröôûng cho Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn khoaûng 15, 16 thaùng. Sau khi ñaûo chaùnh Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm, naêm 1963, toâi sang laøm Giaùm-Ñoác Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng, roài veà laøm Tö-Leänh-Phoù Haûi-Quaân cho Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Phaán, roài ñi laøm Tuøy-Vieân

Quaân-Löïc toøa Ñaïi-Söù Vieät-Nam taïi Haùn-Thaønh. Töø Ñaïi-Haøn veà, toâi laøm Chæ-Huy-Tröôûng Vuøng IV Duyeân-Haûi (luùc naøy chöa goïi laø Tö-Leänh Haûi-Quaân Vuøng), roài ñi hoïc. Sau ñoù veà coi Löïc-Löôïng Trung-Öông kieâm Tö-Leïânh Löïc-Löôïng Ñaëc-Nhieäm 213. Sau ñoù sang laøm Tö-Leänh Vuøng IV Soâng-Ngoøi, kieâm Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Ñaëc-Nhieäm 21, goàm caùc ñôn-vò Haûi-Quaân hoaït-ñoäng trong Vuøng IV Chieán-Thuaät cho ñeán 1975”.

Laø moät ngöôøi töøng giöõ chöùc-vuï Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán roài leân laøm Chæ-Huy-Tröôûng Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ coù nhöõng kyû-nieäm gì, nhöõng nhaän-xeùt gì trong caùc chöùc-vuï naøy, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaùp:

“Trung-Taâm Huaán-Luyeän Nha-Trang ñöôïc thaønh-laäp khoaûng naêm 1952, hay ít nhaát baét ñaàu xaây caát naêm ñoù. Sau khi ngöôøi Phaùp ra ñi, vò C\chæ-huy-tröôûng ñaàu tieân cuûa Trung-Taâm naøy laø Trung-Taù Chung-taán-Cang, (sau laø Phoù-Ñoâ-Ñoác), töø naêm 1956-1958. Sau toâi thay oâng aáy töø naêm 1958-1960. Thay toâi laø Ñaïi-Taù Vöông-höõu-Thieàu. Hoài toâi laøm Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán, thì Trung-Taâm naøy coù khoaûng 400 khoùa-sinh, goàm Tröôøng Sô-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp, hình nhö huaán-luyeän taát caû caùc ngheà, tröø y-taù huaán-luyeän taïi Beänh-Vieän Haûi-Quaân. Luùc baáy giôø coù lôùp Trung-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp, chöù chöa coù lôùp Haï-Só-Quan, coù leõ Trung-Ñaúng Chuyeân-Nghieäp Huaán-Luyeän taïi Saøi-Goøn.”

Noùi rieâng veà vieäc huaán-luyeän só-quan, Phoù- Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

“Khi toâi laøm Giaùm-Ñoác Quaân-Huaán thì khoùa 7 môùi maõn-khoùa, toâi coù chaám thi khoùa 7, tuy-nhieân khoâng coù huaán-luyeän. Toâi laø Chaùnh-Chuû-Khaûo Tuyeån-Moä khoùa 8 (ôû Saøi-Goøn vaø Hueá). Luùc baáy giôø Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân quyeát-ñònh keùo daøi chöông-trình hoïc ra hai naêm. Caùc huaán-luyeän-vieân nhieàu ngöôøi hoïc ôû Brest veà neân chuùng toâi ñeà-nghò vaø ñöôïc chaáp-thuaän laø söû döïng chöông-trình ôû Brest. Chöông-trình ñoøi hoûi kieán-thöùc toaùn vaø khoa-hoïc khaù naëng-neà, tuy-nhieân noùi chung thì caùc só-quan khoùa 8 cuõng theo ñöôïc, coù moät soá gioûi, tuy ñaäu tuù-taøi 2 Toaùn, nhöng raát xuaát saéc. Khi ñoù khoùa 9

91 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

môùi vaøo, toâi ôû laïi maáy thaùng nöõa, neân khoâng bieát nhieàu veà khoùa naøy.”

Laø moät vò só-quan xuaát thaân töø moät tröôøng Haûi-Quaân danh-tieáng cuûa Phaùp, tröôøng Brest, roài laïi giöõ caùc chöùc-vuï noøng coát trong vieäc huaán-luyeän só-quan taïi Nha-Trang, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng coù nhöõng nhaän-xeùt, so-saùnh gì giöõa hai chöông-trình cuûa hai tröôøng naøy. Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

“Noùi chung thì chöông-trình Brest coù leõ khoâng thích-hôïp maáy vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam. Vì Haûi-Quaân Phaùp luùc ñoù vaø tröôùc Ñeä Nhò Theá-Chieán, hoaït-ñoäng khaép nôi treân theá-giôùi, caàn coù nhieàu chieán-haïm côõ naëng, nhö haøng-khoâng maãu-haïm, thieát-giaùp-haïm, tieàm-thuûy-ñónh, v. v, neân caàn coù nhöõng kieán-thöùc veà haøng-haûi, veà troïng-phaùo, veà cô-khí phöùc-taïp. Tuy-nhieân toâi nhaän thaáy khi chæ-huy caùc ñôn-vò sau naøy, caùc só-quan hoaøn-thaønh nhieäm-vuï moät caùch ñaày-ñuû. Coù leõ sau naøy, nhôø huaán-luyeän theo Hoa-Kyø thöïc-teá hôn, ñi gaàn vôùi hoaït-ñoäng haøng ngaøy hôn, neân caùc só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam coù theå noùi laø ñaày-ñuû khaû-naêng”.

Xin ñöôïc cho moät vaøi nhaän-xeùt veà kinh-nghieäm trong quaù-khöù trong vieäc huaán-luyeän, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng noùi:

“Nhìn laïi nhöõng vò huaán-luyeän-vieân cuûa tröôøng Sinh-Vieân Só-Quan, toâi thaáy coù leõ lyù-thuyeát thì khaù, nhöng kinh-nghieäm ngheà vaø kinh-nghieäm ñôøi coøn ít oûi. Laáy ví duï nhö toâi (Ñeà-Ñoác Thaêng), naêm 1958 môùi 29 tuoåi, laøm Chæ-Huy-Tröôûng moät Quaân Tröôøng khaù lôùn thì theá naøo cuõng coù thieáu soùt. Hôn nöõa khoùa 8 laø khoùa ñaàu tieân huaán-luyeän baèng Vieät ngöõ, neân cuõng coù luùng-tuùng. Ñeå huaán-luyeän baèng tieáng Vieät, chuùng toâi ñaõ söû-duïng caùc töï-ñieån, so-saùnh vaø ñaët ra nhöõng danh-töø, vì danh-töø haøng-haûi coøn quaù thieáu. Noùi veà khaû-naêng ñoaøn-vieân cuõng vaäy. Huaán-luyeän-vieân töông-ñoái coøn môùi meû, tuy-nhieân caùc ñoaøn-vieân coù trình-ñoä hoïc vaán toát, neân sau naøy qua caùc lôùp boå-tuùc, huaán-luyeän laõnh taøu ..., toâi thaáy hoï coù ñaày-ñuû kieán-thöùc ñeå laøm vieäc. Noùi chung veà vaán-ñeà huaán-luyeän, coù leõ kieán-thöùc laõnh hoäi töø nhaø tröôøng khoâng quan-troïng baèng kieán-thöùc thu-thaäp ñöôïc khi ôû ñôn-vò. Luùc ñaàu coù theå khoâng toát laém, nhöng ít naêm sau thì raát khaù, vì coù theå noùi, ít coù Haûi-Quaân naøo maø

thuûy-thuû-ñoaøn ñöôïc hình-thaønh mau choùng nhö Haûi-Quaân Vieät-Nam.”

Noùi ñeán Haûi-Quaân, noùi chung ngöôøi ta nghó ngay ñeán Haûi-Löïc, vôùi nhöõng chieán-haïm to lôùn ngaøy ñeâm tuaàn-tieãu baûo-veä laõnh-haûi. Nhöng ñoái vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam thì khoâng phaûi chæ coù Haûi-Löïc, maø vai-troø cuûa Giang-Löïc ñeå baûo-veä vuøng ñoàng-baèng soâng Cöûu-Long cuõng voâ cuøng quan-troïng. Khi laõnh-haûi Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ ñöôïc tuaàn-tieãu khaù chaët-cheõ bôûi nhieàu ñôït taøu beø, töø caùc chieán-haïm, chieán-ñónh, caùc duyeân-ñoaøn, ... thì ñöôøng xaâm-nhaäp chính cuûa ñòch laø ñöôøng moøn Hoà-chí-Minh, vaøo ñeán taän ñaát Mieân, roài töø ñoù qua caùc nhaùnh soâng Vaøm-Coû Ñoâng, Vaøm-Coû Taây, vaø chaèng-chòt caùc maïng löôùi soâng raïch, chuùng xaâm-nhaäp ngöôøi vaø vuõ-khí vaøo mieàn Nam. Cho ñeán nhöõng ngaøy cuoäc chieán saép taøn, caùc löïc-löôïng soâng ngoøi cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam vaãn laø nieàm tin cho caùc ñôn-vò baïn trong vuøng. Vöïa luùa mieàn Nam vaãn ñöôïc baûo-veä an-toaøn. Laø moät vò Ñoâ-Ñoác chæ-huy Haïm-Ñoäi 21, bao goàm nhöõng ñôn-vò trong soâng “xin Ñoâ-Ñoác cho bieát roõ hôn veà toå-chöùc cuûa Haïm-Ñoäi 21 naøy”.

Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ noùi:“Haïm-Ñoäi Ñaëc-Nhieäm 21 bao goàm 3 Löïc-

Löôïng Ñaëc-Nhieäm 211, 212, vaø 213. Moät caùch chi-tieát thì Haïm-Ñoäi naøy goàm 6 Giang-ñoaøn Thuûy-Boä, 8 Giang-ñoaøn Tuaàn-Thaùm, 6 Giang-ñoaøn Ngaên-Chaën, 6 Giang-ñoaøn Xung-Phong, toång-coäng ñoä 500 chieán-ñónh vaø 10 caên-cöù ôû Ñoàng-Taâm, Bình-Thuûy, Beán-Löùc, Tuyeân-Nhôn, Phuù-Xuyeân, ... moät soá caên-cöù Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän vaø moät caên-cöù noåi. Toång coäng quaân-soá tôùi treân 10 ngaøn ngöôøi.”

- “Xin Ñoâ-Ñoác nhôù laïi vaø ñôn cöû moät soá hoaït-ñoäng tieâu-bieåu cuûa caùc ñôn-vò Haûi-Quaân trong soâng”.

Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ noùi:“Toâi nghó laø caùc ñôn-vò hoaït-ñoäng trong soâng

thuoäc Vuøng IV Chieán-Thuaät coù moät nhieäm-vuï toái quan-troïng laø yeåm-trôï caùc ñôn-vò baïn ôû ven soâng raïch. Vì caùc ñôn-vò baïn, moät caùch toång-quaùt ñöôïc tieáp-teá raát thieáu-thoán, nhaát laø caùc ñôn-vò dieän-ñòa, thieáu an-ninh, neân vieäc yeåm-trôï Haûi-Löïc vaø Giang-Löïc coù tính-caùch quyeát-ñònh. Vai troø cuûa Giang-Löïc ôû Vuøng IV Chieán-Thuaät coù leõ khoâng

92 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

noåi ñình ñaùm, nhöng kieân-trì, aâm-thaàm vaø laø moät yeáu-toá giöõ vöõng tinh-thaàn cho caùc ñôn-vò dieän-ñòa. Coù theå noùi raèng caùc ñôn-vò Giang-Löïc coù raát nhieàu nguy-hieåm, vì hoï hoaït-ñoäng ngay trong maät-khu cuûa ñòch, nhö Ñoàng-Thaùp, U-Minh, Caø-Mau. Ñòch ñaõ söû-duïng caùc phöông-tieän khoâng lôùn, nhöng chuùng ta raát khoù ñeà-phoøng, nhö phaùo kích, phuïc-kích, ñaùnh mìn. Ñòch ñaàu tieân söû-duïng mìn ñaët, roài mìn töø do ñaëc-coâng ñaët. Toâi coøn nhôù Vieät-Coäng ñöôïc vieän-trôï mìn aùp löïc, mìn chæ noå khi taøu beø ñi qua. Trong khi ñòch coù haàm hoá kieân-coá, neân tröôùc söï phaûn-coâng cuûa ta, chöa chaéc chuùng ñaõ

thieät-haïi nhieàu. Chuùng ta coù theå töôûng-töôïng, treân con soâng ñoäc ñaïo, hai beân bôø luoân luoân coù ñòch rình-raäp ñeå phuïc-kích. Ta chæ bieát coù ñòch khi ñaõ laõnh moät quaû B40, B41. Phöông-tieän choáng traû laø hoûa-löïc. Nhöõng vuï ñaùnh mìn ôû Caø-Mau thì xaûy ra haøng ñeâm. Raø mìn raát maát coâng, maø khoâng chaéc coù raø heát ñöôïc. Hôn nöõa Coäng-Saûn thöôøng traø-troän trong khu daân cö ñeå taán-coâng chuùng ta, neân söï phaûn-coâng cuûa chuùng ta cuõng raát khoù vì phaûi thaän-troïng ñeå traùnh thieät-haïi cho daân.

Ñaëc-bieät nhöõng ñôn-vò hoaït-ñoäng ôû caùc ñöôøng xaâm-nhaäp cuûa Coäng-Saûn töø Cam-Pu-Chia qua, nhö caùc ñôn-vò Tuaàn-Thaùm vaø Ngaên-Chaën ôû

Tuyeân-Nhôn, Phuù-Xuyeân, Taân-Chaâu, Chaâu-Ñoác, kinh Vónh-Teá. Toâi raát haõnh-dieän ñöôïc chæ-huy bieát bao anh-huøng voâ danh, ngaøy ñeâm ñoái ñaàu vôùi nhöõng thöû-thaùch, hieåm-nguy maø hoï vaãn khoâng chuøn böôùc. Tröôøng hôïp Haûi-Quaân Thieáu-Taù Leâ-anh-Tuaán ôû Tuyeân-Nhôn ñaõ choáng traû nhöõng cuoäc taán-coâng raát aùc-lieät cuûa ñòch. Nhö traän phuïc-kích treân soâng Tieàn-Giang, trong ñoù Thieáu-Taù Nguyeãn-maïnh-Ñöùc (Ñoaøn-Vieân), khi bò phuïc-kích ñaõ phaûn-coâng vaø höôùng-daãn nhaân-vieân ñoå boä leân bôø, ñaõ thaâu ñöôïc khaåu 75 ly khoâng giöït. Ñieàu khaù ñaëc-bieät laø oâng Ñöùc chæ coù ba, boán giang-ñónh, khoâng coù

ñôn-vò boä-binh thaùp tuøng. Chæ coù möôøi tay suùng maø daùm xoâng vaøo oå phuïc-kích, ñaùnh ñuoåi ñòch vaø laáy ñöôïc khaåu suùng nhö theá...”

Ñeå coù moät nhaän-ñònh veà vai-troø cuûa Haûi-Quaân trong soâng nhö theá naøo, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ noùi:

“Moät öôùc tính giaùn-tieáp cho chuùng ta thaáy raèng, khi ñòch taán-coâng naêm 1975, Vuøng IV Chieán-Thuaät coù theå göûi moät sö-ñoaøn leân yeåm-trôï cho Vuøng III maø ñòch khoâng gaây baát oån nhieàu cho laõnh-thoå Vuøng IV. Toâi nghó raèng, moät phaàn khoâng nhoû laø

nhôø caùc ñôn-vò Giang-Löïc Haûi-Quaân ñaõ thöôøng xuyeân giöõ vöõng caùc thuûy-trình huyeát maïch, töø ñoùù giöõ nieàm tin cho caùc ñôn-vò laõnh-thoå. Moät caùch cuï-theå hôn, (vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng), vieäc tieáp-teá luùa gaïo cho Saøi-Goøn, vaø caùc phaåm vaät töø Saøi-Goøn cho Luïc-Tænh, maø caùc ñôn-vò Giang-Löïc Haûi-Quaân ñaõ ñoùng moät vai-troø raát ñaëc-bieät. Cuõng nhö vieäc tieáp-teá cho Cam-Pu-Chia, vaø moät caùch gaàn guõi, vieäc baûo-veä Ñaëc-Khu Röøng Saùt, thuûy-trình huyeát maïch laø soâng Loøng-Taûo vaø soâng Soaøi-Raïp, neáu khoâng coù Haûi-Quaân ngaøy ñeâm kieåm-soaùt, chæ moät chieác taøu bò ñaùnh chìm laø thuûy-loä naøy taét ngheõn ngay. Saøi-Goøn ruùng ñoäng ngay.”

93 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Veà hoaøn-caûnh chieán-ñaáu khi Myõ ñaõ ruùt ñi, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

“... Chuùng ta cuõng phaûi chòu nhöõng thieáu-thoán veà phöông-tieän ñaïn döôïc vaø cô phaän thay theá, trong khi aùp-duïng loái chieán-ñaáu cuûa con nhaø giaøu cuûa Myõ. Chuùng ta phaûi thöïc-hieän moät chieán-löôïc traûi quaân moûng ñeå giöõ ñaát, trong khi dòch deã-daøng taäp trung quaân ñeå ñaùnh phaù ta. Haûi-Quaân ñaõ goùp moät phaàn khoâng nhoû vaøo coâng-vieäc yeåm-trôï cho caùc ñôn-vò laõnh-thoå, nhö Ñòa-Phöông-Quaân, Nghóa-Quaân. Coøn ñieàu nöõa coù leõ ñuùng cho gaàn heát caùc ñôn-vò Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa, laø ñôøi soáng cuûa chuùng ta caøng ngaøy caøng cô cöïc vì naïn laïm phaùt vaø vì haäu quaû cuûa chieán-tranh phaù hoaïi kinh-teá cuûa ñòch. Nhieàu khi nghó laïi môùi thaáy söï hy-sinh lôùn lao cuûa ngöôøi quaân-nhaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa, ñoái vôùi ñoäc-giaû, nhaát laø ñoäc-giaû ôû theá-heä sau, chuùng ta caàn neâu leân ñöôïc söï anh-duõng trong coâng-cuoäc chieán-ñaáu vôùi ñòch trong nhöõng hoaøn-caûnh thieáu-thoán traàm-troïng trong ñôøi soáng cuûa chính baûn thaân vaø nhaát laø cuûa gia-ñình hoï.”

Laø moät vò só-quan cao caáp, coù maët trong nhöõng giôø phuùt lòch-söû cuûa thôøi cuoäc, can döï vaøo nhöõng maâu-thuaãn trong noäi-boä Haûi-Quaân, ñöôïc hoûi, Phoù- Ñeà-Ñoác Thaêng raát ngaàn-ngaïi maø noùi:

“Toâi muoán noùi qua thoâi, vì nhaéc laïi khoâng ích-lôïi gì maø chæ laøm toån thöông tình ñoaøn-keát cuûa Ñaïi Gia-Ñình Haûi-Quaân maø thoâi. Veà caùi cheát cuûa Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, luùc ñoù toâi laø Trung-Taù, Tham-Möu-Tröôûng Haûi-Quaân. Saùng ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963, khi Ñaïi-Taù Quyeàn, Thieáu-Taù Thoaïi (luùc ñoù laøm Tröôûng Phoøng Nhaân-Vieân), toâi vaø moät ngöôøi nöõa maø toâi khoâng nhôù teân, ñang chôi tennis treân saân quaàn vôït Haûi-Quaân, caïnh Beänh-Xaù Baïch-Ñaèng. Vì hoâm ñoù laø ngaøy nghæ, coù leõ nghæ nöûa ngaøy, ñang ñaùnh thì coù oâng Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc, ñang taïm truù taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, ñeán naên-næ Ñaïi-Taù Quyeàn leân Thuû-Ñöùc aên tieäc, vì hoâm ñoù laø ngaøy sinh-nhaät thöù 36 cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn. Ñaïi-Taù Quyeàn cöù tieáp-tuïc ñaùnh vaø Thieáu-Taù Löïc cöù naên-næ hoaøi. OÂng Quyeàn noùi laø buoåi tröa coù buoåi hoïp quan-troïng taïi Boä Toång-Tham-Möu (veà sau môùi bieát laø buoåi hoïp ñeå tuyeân-boá ñaûo chaùnh),

neân khoâng ñi aên ñöôïc. Sau ñoù khoâng hieåu oâng Löïc noùi caùch naøo, maø Ñaïi-Taù Quyeàn veà nhaø taém röûa, thay quaàn aùo ñeå ñi. Luùc 1 giôø 15 phuùt tröa toâi ñang ôû trong phoøng laøm vieäc, thì Thieáu-UÙy Löu, khoùa 9, tuøy-vieân cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn chaïy vaøo cho bieát laø Thieáu-Taù Löïc ñöa moät toaùn Boä-Binh vaøo kieåm-soaùt Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. OÂng Löïc chaïy leân laàu, vaøo phoøng cuûa toâi vaø noùi laø caùch-maïng ñeán kieåm-soaùt Haûi-Quaân. Toâi nhìn thaáy maët oâng taùi xanh, tay oâng aáy bò baêng, thì toâi bieát coù chuyeän chaúng hay ñeán cho Ñaïi-Taù Quyeàn. OÂng Löïc kyù moät coâng-ñieän cho caùc ñôn-vò Haûi-Quaân, töï xöng laø Tö-Leänh Haûi-Quaân. Khi ñoù caùc maùy bay cuûa Khoâng-Quaân ñeán bay xung-quanh khu bôø soâng, bò caùc chieán-haïm baén leân döõ-doäi. Cuøng moät luùc coù ñoaøn giang-ñónh treân coù Trung-Taù Chung-taán-Cang, luùc ñoù laø Chæ-Huy-Tröôûng Giang-Löïc, chaïy ñeán Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Boä Toång-Tham-Möu hình nhö thaáy oâng Löïc khoâng laøm xong vieäc neân chæ-ñònh Trung-Taù Cang thay. (Hoâm sau oâng Löïc thaêng Trung-Taù vaø oâng Cang leân Ñaïi-Taù).”

Ñoù laø nhöõng söï vieäc coù lieân-heä ñeán ñaát nöôùc, ñeán bieán-coá ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963. Trôû laïi vôùi Haûi-Quaân nhöõng ngaøy sau ñoù, lieân-heä ñeán söï baát oån cuûa Haûi-Quaân, Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng cho bieát:

“Coøn vieäc ‘laät ñoå oâng Cang’, nhoùm ñöùng ñaàu goàm boán ngöôøi, laø Trung-Taù Nghieâm-vaên-Phuù, chæ-huy-tröôûng Haûi-Löïc, Trung-Taù Ñoã-quyù-Hôïp, chæ-huy-tröôûng Giang-Löïc, Trung-Taù Khöông-höõu-Baù, chæ-huy-tröôûng Duyeân-Löïc vaø toâi (Ñaëng-cao-Thaêng), giaùm-ñoác Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng. Chöøng ba ngaøy sau khi khôûi ñoäng, oâng Cang, tö-leänh vaø oâng Taùnh, tö-leänh phoù vaø boán chuùng toâi bò ngöng chöùc. OÂng Phuù, oâng Baù vaø toâi trôû laïi chöùc-vuï cuõ, chæ coù oâng Hôïp khoâng veà laïi chöùc-vuï cuõ. Sau ñoù toâi ñöôïc chæ-ñònh laøm Tö-Leänh-Phoù cho Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Phaán.”

Nhaän ñònh veà bieán-coá noùi treân, chính Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng cho raèng:

“Haûi-Quaân traûi qua moät thôøi-gian luïc-ñuïc khaù laâu. Haûi-Quaân yeân tònh daàn daàn trôû laïi khi Ñaïi-Taù Traàn-vaên-Chôn trôû laïi laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân. Vaø oâng Phuù, oâng Baù, oâng Hôïp rôøi khoûi Haûi-Quaân, ñi hoïc hay thuyeân-chuyeån, toâi khoâng nhôù (lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng). Toâi sang Ñaïi-Haøn laøm

94 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Tuøy-Vieân Quaân-Löïc. Ñaïi-Taù Chôn coù coâng raát lôùn laøm yeân tònh trôû laïi cho Haûi-Quaân.”

Vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng tieát-loä:“Cuõng neân noùi theâm laø oâng Nguyeãn-ñöùc-Vaân

(Trung-Taù), ñöôïc chæ-ñònh laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân tröôùc Ñaïi-Taù Chôn, nhöng oâng Vaân khoâng nhaän vaø bò 15 ngaøy troïng caám.”

Tröôùc nhöõng bieán-coá quan-troïng cuûa Haûi-Quaân maø trong ñoù Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ chöùng-kieán, hoaëc tröïc-tieáp tham-döï, ñöôïc hoûi : “ Ñoâ-Ñoác coù nghó gì”, thì Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng ñaõ traû lôøi raèng:

“Toâi nghó laø caùc töôùng laõnh ñaûo chaùnh ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963 ñaõ taïo neân tình-traïng baát oån trong Haûi-Quaân khi ñaõ söû-duïng moät só-quan Haûi-Quaân ñeå haï saùt Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn.”

Vaãn lôøi Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng, oâng noùi:“Toâi thaáy coù leõ toâi ñaõ khoâng laøm neáu bieát

laø Haûi-Quaân ñaõ xaùo troän nhö theá. Toâi coù tieác gì khoâng? Caâu traû lôøi laø khoâng, vì chuùng toâi nghó laø coù lyù-do ñeå laøm, vaø phaûi ñaët Haûi-Quaân vaøo boái-caûnh 1964, 1965, khi quaân-ñoäi coù ñaûo chính lieân-mieân. Coøn toâi coù gì nhaén göûi anh em Haûi-Quaân khoâng?

Toâi nghó laø cuõng khoâng. Chuyeän ñaõ xöa quaù roài. Keát cuïc chuùng ta cuõng maát heát roài, chæ coøn tình chieán-höõu maø thoâi”.

Ñeán ñaây, nhìn nhöõng doøng chöõ vieát tay chi-chít, boãng nhôù laïi nhöõng laàn Phoù-Ñeà-Ñoác Thaêng choáng caây gaäy ñeán sinh-hoaït vôùi anh em. Vì oâng bò tai bieán maïch maùu naõo, oâng coá-gaéng noùi, nhöng gioïng cuûa oâng nhieàu luùc ñöùt quaõng vì meät, vì xuùc-ñoäng, ngöôøi vieát thaáy nhöõng hình-aûnh cuûa moät thôøi ngang doïc treân soâng nöôùc boãng môø nhoøa nhö moät giaác mô. Toâi ñaõ nhieàu laàn nghe oâng nhaéc:

“Chuùng ta phaûi vieát laïi nhöõng hoaït-ñoäng cuûa chuùng ta. Chuùng ta coù ñuû kieán-thöùc vaø tö-caùch ñeå vieát veà nhöõng söï vieäc maø chuùng ta ñaõ laøm. Chuùng ta phaûi laøm ngay, nhö toâi, vaø baïn-beø toâi, chuùng ta khoâng coøn nhieàu thì-giôø ñaâu. Chuùng ta phaûi vieát, vieát ngay. Nhöõng ñieàu chuùng ta noùi ra seõ laø nhöõng döõ-kieän cuï-theå, tieân khôûi ñeå cho caùc söû-gia sau naøy caên-cöù vaøo ñoù ñeå chöùng-minh cho leõ phaûi, cho coâng-baèng maø theá-heä chuùng ta ñaõ ñoùng goùp vaøo coâng-cuoäc baûo-veä mieàn Nam. Khoâng phaûi chuùng ta chæ vieát cho chuùng ta, maø coøn vieát cho con caùi chuùng ta nöõa ...”

OÂng noùi quyeát-lieät, nhö sôï khoâng noùi ngay seõ khoâng coù cô-hoäi ñeå noùi nöõa. Lôøi noùi cuûa oâng vì theá coù moät söï thuyeát-phuïc maïnh-meõ chen laãn nhöõng ngaäm-nguøi. Cuõng chính vì nhöõng lôøi noùi cuûa oâng, thaùi-ñoä cuûa oâng maø ngöôøi vieát baøi naøy, cuõng nhö nhöõng baèng-höõu quanh oâng, ñaõ khoâng quaûn khoù-khaên, khoâng ngaïi taøi sô, chí thieån, khoâng ngaïi caû nhöõng lôøi deøm pha ... Chuùng toâi vaãn ngaøy ñeâm laøm vieäc. Töø trong ñoå naùt, chia lìa, chuùng toâi ñaõ thu nhaët laïi, chaép noái laïi ñeå vieát neân nhöõng hoaït-ñoäng maø moät thôøi, chuùng ta, nhöõng ngöôøi lính Haûi-Quaân ñaõ ngaøy ñeâm ñoái ñaàu vôùi gian-lao, nguy-hieåm trong vai-troø baûo-veä laõnh-haûi vaø ñoàng ruoäng mieàn Nam. OÂng, Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng, oâng laø ngöôøi ñöùng muõi chòu saøo trong vai-troø Chuû-tòch Hoäi-Ñoàng Haûi-Söû.

95 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ieán-coá ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963 coù nhieàu teân goïi: Ngaøy Ñaûo Chaùnh, Cuoäc Caùch-Maïng, v.v... Nhöng rieâng vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam thì ñaây laø moät bieán-coá quan-troïng, khoù

queân, ñöa ñeán caùi cheát ñoät-ngoät cuûa Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân. Ñoù laø moät ngaøy buoàn, khôûi ñaàu cho nhöõng ngaøy daøi vôùi nhieàu xaùo troän trong Haûi-Quaân. Bieán-coá aáy ñuùng hay sai laø nhaän-ñònh cuûa caùc söû-gia sau naøy. Bieán-coá aáy lieân-heä xa gaàn ñeán nhieàu ngöôøi, nhieàu ngöôøi bieát, neân khoâng theå khoâng noùi ñeán; caøng khoâng theå ñôn-giaûn ñöùng veà moät phía naøo. Nhaát laø theá-heä nhöõng ngöôøi trong cuoäc ñaõ böôùc vaøo tuoåi giaø, muoán thaùo gôõ nhöõng bí-aån traû laïi cho lòch-söû. Caùc söï vieäc caàn ñöôïc noùi ra cho heát, roài thoâi. Trong tinh-thaàn aáy, baøi vieát naøy laø söï phoái-hôïp nhöõng döõ-kieän cung-caáp bôûi

cuoäc BinH Bieán

1 tHaùng 11 naêm 1963 &caùi cheát cuûahQ ñaïi-taù hoà-taán-Quyeàn,tö-leänh haûi-Quaân

Phan-laïc-Tieáp

Phoù-Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang, Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng, Ñaïi-Taù Nguyeãn-kim-Höông-Giang, vaø moät soá taøi-lieäu lieân-heä laáy trong cuoán “Vieät-Nam Nhaân-Chöùng” cuûa coá Trung-Töôùng Traàn-vaên-Ñoân.

Vaøi haøng veà HQ Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn

Ñaïi-Taù Quyeàn goác ngöôøi Hueá, sinh naêm 1927 taïi Ñaø-Naüng, xuaát thaân khoùa 1 Só-Quan Haûi-Quaân (SQHQ) Nha-Trang. Khoùa naøy coù 6 só-quan ngaønh Chæ-Huy vaø 3 só-quan ngaønh Cô-Khí. Ngöôøi ñoã ñaàu khi ra tröôøng ngaønh Chæ-Huy laø oâng Traàn-vaên-Chôn. Ngöôøi ñöùng thöù saùu laø oâng Hoà-taán-Quyeàn. Nhö taát caû nhöõng ngöôøi cuøng khoùa, tröôùc khi theo hoïc khoùa 1 SQHQ Nha-Trang, oâng Quyeàn cuõng ñaõ

B

96 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa

97 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

theo hoïc ngaønh Haøng-Haûi. Taát caû 6 só-quan ngaønh Chæ-Huy khoùa naøy, ñeàu laàn-löôït thay nhau laøm Tö-Leänh Haûi-Quaân töø khi ngöôøi Phaùp trao quyeàn chæ-huy Haûi-Quaân cho só-quan Vieät-Nam vaøo ngaøy 20 thaùng 8 naêm 1955, cho ñeán khi Haïm-Ñoäi Vieät-Nam Coäng-Hoøa laøm leã haï kyø treân Bieån Ñoâng, hoài 12 giôø tröa ngaøy 7 thaùng 5 naêm 1975. OÂng Quyeàn laø vò tö-leänh thöù ba, töø ngaøy 6 thaùng 8 naêm 1959, ñeán ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963, laø ngaøy oâng bò haï saùt. Ñaïi-Taù Leâ-quang-Myõ laø vò tö-leänh ñaàu tieân. Keá ñeán laø Trung-Taù Traàn-vaên-Chôn ôû nhieäm kyø ñaàu. Tröôùc khi ñöôïc chæ-ñònh laøm tö-leänh, oâng Quyeàn laøm Tham-Möu-Tröôûng Haûi-Quaân cho oâng Chôn.

Trong chöùc-vuï Tö-Leänh Haûi-Quaân, oâng Quyeàn ñaõ chöùng-toû laø ngöôøi coù khaû-naêng vaø tuyeät-ñoái trung-thaønh vôùi Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. Ñoàng thôøi oâng cuõng laø ngöôøi coù nhieät taâm vaø vieãn kieán saéc beùn trong vieäc xaây-döïng Haûi-Quaân.

Trong laàn ñaûo chaùnh ngaøy 11 thaùng 11 naêm 1960, do Ñaïi-Taù Nguyeãn-chaùnh-Thi caàm ñaàu, Ñaïi-Taù Quyeàn laø ngöôøi ñaõ ñích-thaân ñem 2 ñaïi-ñoäi cuûa Tieåu-ñoaøn 2 Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán (TQLC) vaøo dinh Ñoäc-Laäp, hôïp söùc cuøng vôùi löïc-löôïng phoøng-thuû trong dinh, ngaên chaën ñöôïc phe ñaûo chaùnh. Ñoù laø moät chieán-coâng raát cuï-theå cuûa oâng Quyeàn vôùi Toång-Thoáng Dieäm. (Hai ñaïi-ñoäi tröôùc cuûa tieåu-ñoaøn naøy ñaõ do Ñaïi-UÙy Nguyeãn-kieân-Huøng, Tieåu-Ñoaøn-Tröôûng daãn ñi theo phe ñaûo chaùnh. Vì khoâng ñuû xe, neân môùi coøn 2 ñaïi-ñoäi ñôïi xe ôû traïi Cöûu-Long. Luùc aáy Ñaïi-Taù Quyeàn leo qua caàu Avalanche ñieàu-ñoäng 2 ñaïi-ñoäi coøn laïi naøy vaøo dinh choáng laïi phe ñaûo chaùnh).

Vaø ngaøy 27 thaùng 2 naêm 1962, phi-coâng Nguyeãn-vaên-Cöû vaø Phaïm-phuù-Quoác duøng maùy bay oanh-taïc dinh Ñoäc-Laäp, chính caùc chieán-haïm Haûi-Quaân, do oâng Quyeàn laøm Tö-Leänh, ñaõ baén leân, ñaïn bay ñan kín vuøng trôøi, baûo-veä an-toaøn dinh Toång-Thoáng. Moät maùy bay ñaõ bò Haûi-Quaân baén haï.

Trong vieäc xaây-döïng Haûi-Quaân, ngay töø ngaøy cuoäc chieán boät phaùt, naêm 1960, Ñaïi-Taù Quyeàn laø ngöôøi ñaõ nhìn thaáy söï quan-troïng trong vieäc baûo-veä laõnh-haûi Vieät-Nam baèng chính nhöõng phöông-tieän ñôn-giaûn cuûa Vieät-Nam. OÂng laø ngöôøi ñaõ coù saùng-kieán thaønh-laäp Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn, duøng

nhöõng ghe xuoàng chuùng ta coù theå ñoùng laáy ñöôïc vaø tuyeån duïng nhöõng daân chaøi ñòa-phöông, traø-troän vôùi ngö daân ñeå phaùt-giaùc vaø ngaên chaën töø trong tröùng nöôùc söï xaâm-nhaäp ngöôøi vaø vuõ-khí töø Baéc vaøo Nam baèng ñöôøng bieån. Caùc ñôn-vò Haûi-Thuyeàn, sau ñöôïc bieán-caûi thaønh caùc duyeân-ñoaøn, ñaõ chöùng-toû raát höõu-hieäu, taïo ñöôïc nhieàu chieán-coâng trong vieäc ñoái ñaàu vôùi nhöõng ghe taøu xaâm-nhaäp töø Baéc vaøo Nam. (Xin xem theâm baøi phoûng-vaán Ñaïi-Taù Nguyeãn-vaên-Thoâng veà Löïc-Löôïng Haûi-Thuyeàn).

Caùi Cheát cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn

Naêm 1963, Mieàn Nam moãi luùc moãi coù nhöõng khoù-khaên. Ngoaøi thì Coäng-Saûn môû roäng nhöõng traän ñaùnh. Ngöôøi Myõ vì nhieàu lyù-do khoâng muoán uûng-hoä chính-quyeàn cuûa Toång-Thoáng Dieäm nöõa. Trong thì coù nhöõng maâu-thuaãn ñaûng-phaùi, toân-giaùo, do ñoù Quaân-Ñoäi cuõng coù nhieàu phaân hoùa. Toång-Thoáng Dieäm chæ coøn tin-töôûng vaøo moät soá raát ít ñôn-vò trung-thaønh vôùi oâng, nhö Thieáu-Töôùng Huyønh-vaên-Cao, Tö-Leänh Vuøng IV Chieán-Thuaät; Ñaïi-Taù Leâ-quang-Tung, Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Bieät; vaø Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Hoà-taán-Quyeàn, Tö-Leänh Haûi-Quaân. Vì theá tröôùc khi khôûi söï, caáp chæ-huy ñaûo chaùnh phaûi laøm sao hoùa giaûi ñöôïc nhöõng trôû-ngaïi noùi treân. Ñeå laøm vieäc naøy trong Haûi-Quaân, caáp chæ-huy ñaûo chaùnh, ñöùng ñaàu laø Trung-Töôùng Döông-vaên-Minh, ñaõ “xaây-döïng” (moùc noái) vôùi boán ngöôøi laø HQ Trung-Taù Chung-taán-Cang, Chæ-Huy-Tröôûng Giang-Löïc; HQ Thieáu-Taù Khöông-höõu-Baù, Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-Löïc; HQ Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc, Chæ-Huy-Tröôûng Vuøng III Soâng-Ngoøi; vaø moät só-quan goác Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán, Ñaïi-UÙy Nguyeãn-kim-Höông-Giang, Chæ-Huy-Tröôûng Giang-ñoaøn 24 Xung-Phong, kieâm Chæ-Huy-Tröôûng Ñoaøn Giang-Vaän. Rieâng veà oâng Tröông-ngoïc-Löïc, xuaát thaân khoùa 2 Só-Quan Nha-Trang, vôùi nhieàu thôøi-gian hoaït-ñoäng trong soâng vaø kheùt tieáng laø moät tay hieáu saùt.

98 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Thi-HaønhCoâng-taùc naøy dieãn tieán nhö sau:Tröôùc heát laø trung hoøa caùc ngöôøi coù theå laøm

trôû-ngaïi vieäc ñaûo chaùnh trong Haûi-Quaân. Do söï chæ-ñònh cuûa caáp chæ-huy ñaûo chaùnh, Thieáu-Taù Tröông-ngoïc-Löïc vaø Ñaïi-UÙy Nguyeãn-kim-Höông-Giang, hai ngöôøi phaûi laøm sao loaïi tröø cho ñöôïc söï hieän-dieän cuûa Ñaïi-Taù Quyeàn trong vai-troø Tö-Leänh Haûi-Quaân, öu-tieân laø baét giöõ oâng Quyeàn ñem noäp cho hoï. OÂng Giang nhôù laïi lôøi oâng Löïc noùi raèng:

- “OÂng Quyeàn trung-thaønh vôùi oâng Dieäm laém, khoâng caùch naøo thuyeát-phuïc oâng ta theo phe caùch-maïng ñöôïc ñaâu, maø coù khi coøn nguy cho tính-maïng vaø ñaïi cuoäc. OÂng Löïc ñöôïc oâng Minh (Döông-vaên-Minh) cho bieát laø giöõa Toång-Thoáng Dieäm vaø oâng Quyeàn coù moät keá-hoaïch di-taûn bí-maät baèng taøu Haûi-Quaân khi coù bieán, laùnh naïn khi coù ñaûo chaùnh. Chi tieát theá naøo thì khoâng ñöôïc bieát, chæ nghe oâng Löïc noùi laïi maø thoâi.”

Ñeå thi-haønh coâng-taùc naøy, khoaûng 10 giôø saùng hoâm 1 thaùng 11 naêm 1963, buoåi saùng ñöôïc nghæ leã, oâng Quyeàn ñang ñaùnh tennis vôùi oâng Thaêng (xin xem theâm baøi phoûng-vaán Phoù-Ñeà-Ñoác Ñaëng-cao-Thaêng) thì oâng Löïc ñeán naên-næ oâng Quyeàn raát laâu, môøi ñi Thuû-Ñöùc aên tröa, laáy côù hoâm aáy laø ngaøy sinh-nhaät thöù 36 cuûa oâng Quyeàn. OÂng Quyeàn khoâng muoán ñi, vì “buoåi tröa coøn phaûi leân Boä Toång-Tham-Möu hoïp”. Sau oâng Löïc naên-næ maõi, oâng Quyeàn veà nhaø thay quaàn aùo, laùi xe citroen ñen ñi. OÂng Quyeàn caàm tay laùi. OÂng Löïc ngoài ôû gheá treân, oâng Giang ngoài gheá sau. Khi töø xa loä Bieân-Hoøa reõ vaøo ñöôøng ñi Thuû-Ñöùc, xe nghieâng, oâng Löïc ngaõ vaøo oâng Quyeàn, cuõng laø luùc oâng Löïc ruùt dao gaêm ra ñaâm oâng Quyeàn. OÂng Quyeàn nhanh tay ñôõ vaø daèng ñöôïc dao gaêm, ñaâm vaøo tay oâng Löïc. Maùu baén tung toeù. Hai ngöôøi vaät nhau, xe uûi xuoáng leà ñöôøng. Trong phuùt nguy-nan ñoù, oâng Giang ngoài ôû gheá sau choàm leân dí suùng vaøo vai phaûi oâng Quyeàn, noå suùng, “ñaâu moät hay hai phaùt gì ñoù.” OÂng Quyeàn buoâng lôi con dao dính ñaày maùu xuoáng tröôùc maët, guïc ngaõ treân baùnh laùi. Söï vieäc xaûy ra trong chôùp maét, töï-nhieân nhö moät phaûn-xaï, khoâng suy-nghó, oâng Giang ñöùng baát ñoäng, kinh-hoaøng. Vöøa luùc aáy, moät chieác xe daân-söï do taøi-xeá cuûa oâng Löïc chaïy sau, trôø tôùi. OÂng

Löïc vaø anh taøi-xeá beâ xaùc oâng Quyeàn boû vaøo thuøng xe daân-söï naøy. Caû ba leân xe naøy chaïy veà Saøi-Goøn.

Trong moät cuoäc phoûng-vaán cuûa ñaøi VNCR taïi Orange County, California, ñöôïc thu laïi baèng video vaø phoå-bieán treân “YouTube” ngaøy 24 thaùng 10 naêm 2011, Baø Hoà-taán-Quyeàn cho bieát sau khi nhaän xaùc vaø xem thi theå Ñaïi-Taù Quyeàn, Baø thaáy Ñaïi-Taù Quyeàn bò baén ba vieân ñaïn, moät vieân ôû tay traùi, moät vieân treân vai vaø moät vieân ngay tim.

Chieám Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân

OÂng Löïc vaø oâng Giang caáp-toác trôû laïi Saøi-Goøn, thay quaàn aùo taùc-chieán Haûi-Quaân, coù maët taïi ngaõ ba Baïch-Ñaèng - Nguyeãn-Hueä, luùc 1 giôø tröa, ñeå ñoùn 2 ñaïi-ñoäi khoùa-sinh töø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung leân, do Ñaïi-Taù Ñoã-kieán-Nhieãu ñích-thaân trao laïi. Ñuùng nhö döï-truø, oâng Löïc vaø oâng Giang höôùng-daãn ñoaøn xe chôû 2 ñaïi-ñoäi naøy chaïy aøo vaøo chieám Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Quaân-nhaân Haûi-Quaân thaáy só-quan Haûi-Quaân höôùng-daãn ñoaøn xe, neân khoâng choáng cöï, vì theá vieäc chieám-cöù Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân khoâng gaëp moät trôû-ngaïi naøo. Trong khi oâng Giang phaân chia lính Boä-Binh töôùc khí-giôùi vaø canh gaùc Boä Tö-Leänh, thì oâng Löïc chaïy thaúng leân vaên-phoøng Tö-Leänh Haûi-Quaân, noùi vôùi Trung-Taù Ñaëng-cao-Thaêng, Tham-Möu-Tröôûng Haûi-Quaân, raèng:

“Caùch-Maïng ñem quaân tôùi chieám Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân.”

Theo söï nhôù laïi cuûa oâng Thaêng, thì:“Toâi thaáy oâng Löïc maët maøy xanh ngaét, tay

bò baêng, thì toâi bieát laø coù chuyeän chaúng laønh cho Ñaïi-Taù Quyeàn roài. OÂng Löïc luøa toâi vaø caùc só-quan tham-möu vaøo vaên-phoøng Ñaïi-Taù Quyeàn. Khi ñoù coù 2 maùy bay cuûa Khoâng-Quaân bay raát thaáp quanh Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, coù leõ ñeå uy-hieáp Haûi-Quaân. Caùc chieán-haïm lieàn noå suùng daøy ñaëc baàu trôøi. Ñaëc-bieät chieán-haïm HQ 06 ñaäu taïi caàu A, vò-trí

99 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

1, do Ñaïi-UÙy Ñoã-Kieåm laøm haïm-tröôûng, baén leân raát döõ-doäi. OÂng Löïc yeâu-caàu toâi ra coät côø tröôùc Boä Tö-Leänh ra leänh cho caùc chieán-haïm ngöng baén. Ngöôøi tröïc-tieáp aùp-taûi toâi ra saân côø laø Trung-UÙy Thaùi-quang-Chöùc.” (OÂng Chöùc laø em Trung-Töôùng Thaùi-quang-Hoaøng, moät só-quan thuoäc ñôn-vò cuûa oâng Giang).

Tröôùc ñoù, theo keá-hoaïch ñaõ ñònh, Trung-Taù Cang ra leänh cho moät soá chieán-ñónh cuûa Giang-ñoaøn 24 Xung-Phong æm quaân ôû beân kia caàu Saøi-Goøn. Vì neáu ôû beân naøy caàu, quaù 1 giôø tröa nöôùc lôùn, taøu khoâng chui qua gaàm caàu ñöôïc. Ñuùng giôø aán-ñònh, 1 giôø 30, Trung-Taù Cang ñem ñoaøn chieán-ñónh sang chieám Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. Treân chieác Monitor Combat (Tieàn-Phong-Ñónh) do Trung-Só Thaïch-Sôn, ngöôøi Vieät lai Mieân laøm thuyeàn-tröôûng, oâng Cang ñöùng treân chieác Monitor naøy, caëp vaøo caàu taøu Tö-Leänh. OÂng Cang leân vaên-phoøng Tö-Leänh ñaûm-nhieäm vai-troø Tö-Leänh Haûi-Quaân. Nhôù laïi

bieán-coá naøy, Phoù-Ñoâ-Ñoác Chung-taán-Cang cöôøi vaø noùi raèng:

- “May maø toâi ñaõ ñeán kòp, traùnh ñöôïc nhöõng ñieàu ñaùng tieác xaûy ra cho Haûi-Quaân.”

Traät-töï taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñöôïc vaõn hoài. Hoâm sau, 2 thaùng 11 naêm 1963, oâng Cang ñöôïc thaêng Ñaïi-Taù, oâng Löïc thaêng Trung-Taù vaø oâng Nguyeãn-kim-Höông-Giang thaêng Thieáu-Taù.

Vaøo khoaûng 1 giôø 15 chieàu ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963, khi bieán-coá ñaûo chaùnh ñaõ xaûy ra roài, oâng Thaêng nhôù laïi, noùi raèng:

- “Toång-Thoáng Dieäm coù goïi tôùi, heát söùc bình-tónh, oâng hoûi Haûi-Quaân ra sao, anh Quyeàn ñaâu. OÂng chæ-thò cho toâi phaûi ñaåy quaân cuûa oâng Löïc ra. Luùc ñoù Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ bò töôùc khí-giôùi roài, toâi khoâng laøm noåi”.

Nhìn laïi bieán-coá naøy, oâng Thaêng coù nhaän-xeùt raèng:

- “Toâi thaáy vuï gieát oâng Quyeàn coù theå coù döï

HQ Trung-Taù Hoà-taán-Quyeàn vaø Phoù-Ñeà-Ñoác Alfred G. Ward treân chieán-haïm Toledo ngaøy 27 thaùng 10 naêm 1959

100 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

möu, vì taïi sao phaûi môøi oâng Quyeàn leân Thuû-Ñöùc, vaø coâng-vieäc naøy laïi giao cho moät só-quan noåi tieáng hieáu saùt trong Haûi-Quaân. Vaû chaêng oâng Ñaïi-Taù Leâ-quang-Tung, Tö-Leänh Löïc-Löôïng Ñaëc-Bieät vaø em oâng, Thieáu-Taù Trieäu bò baét vaø bò baén cheát trong Boä Toång-Tham-Möu. Chaéc hoï cuõng daønh cho oâng Quyeàn cuøng moät soá phaän. OÂng Giang, theo toâi, chæ laø ngöôøi phuï-thuoäc, khoâng coù möu-ñoà naøo. OÂng baén oâng Quyeàn chæ vì trong hoát-hoaûng, quaù sôï haõi.”

Sau ñoù, theo lôøi keå laïi cuûa anh Traàn-vaên-Hoa-Em, khi aáy coøn laø Thieáu-UÙy, thì:

- “Sau ngaøy ñaûo chaùnh, oâng Löïc coù luùc xuoáng naán-naù ôû taøu toâi (HQ 501) ñaäu ôû caàu C, do Ñaïi-UÙy Buøi-cöûu-Vieân laøm haïm-tröôûng. OÂng Löïc toû ra deø-daët vaø sôï haõi, roài laëng-leõ ñi ñaâu khoâng bieát”.

Coøn oâng Giang thì cho hay: - “Trung-Taù Laâm-nguôn-Taùnh, luùc aáy laø

Tham-Möu-Tröôûng, moät hoâm keùo toâi ra keø xi-maêng ôû bôø soâng tröôùc caàu C, noùi vôùi toâi raèng, ‘tuïi baây lieäu ñöôøng ñi ñaâu thì ñi xa ñi. Tuïi noù döï-truø gieát maøy vaø thaèng Löïc ñoù’. Neân khoâng bao laâu Trung-Taù Löïc ñöôïc ñoåi ñi laøm Tuøy-Vieân Quaân-Löïc taïi Haùn-Thaønh. Coøn toâi (Giang) ñöôïc ñoåi ra Phuù-Quoác, laøm

coá-vaán cho vò chæ-huy Haûi-Quaân taïi ñaây.”Nhìn xa hôn chuùt nöõa, trong cuoán “Vieät-Nam

Nhaân-Chöùng”, Trung-Töôùng Traàn-vaên-Ñoân ñaõ keå laïi nhieàu chi-tieát cho thaáy raèng ngöôøi Myõ ñaõ chuû ñoäng, theo doõi raát saùt bieán-coá ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963. Trong trang 227 vaø 228 saùch ñaõ daãn, oâng Ñoân ñaõ ñöa ra nhöõng chi-tieát veà vieäc ngöôøi Myõ muoán baét vaø gieát cho ñöôïc Toång-Thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm vaø oâng Ngoâ-ñình-Nhu. Khi ñoùn tieáp caùc vò töôùng laõnh cuûa nhoùm ñaûo chaùnh tôùi thaêm toøa Ñaïi-Söù Myõ, hoài 4 giôø chieàu ngaøy 2 thaùng 11 naêm 1963, khi anh em Toång-Thoáng Dieäm ñaõ bò gieát roài, oâng Cabot Lodge, Ñaïi-Söù Hoa-Kyø ra taän leà ñöôøng ñoùn caùc vò töôùng ñaïi-dieän phe ñaûo chaùnh, oâng Lodge ñaõ vui-veû thoát leân baèng tieáng Phaùp: “C‘est formidable! C’est formidable!” (Thaät laø tuyeät dieäu. Tuyeät dieäu).

Thaùi ñoä aáy, lôøi noùi aáy töôûng ñaõ quaù ñuû ñeå thaáy thaân-phaän cuûa nhöõng ai maø ngöôøi Myõ muoán loaïi tröø trong bieán-coá 1 thaùng 11 naêm 1963.

101 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

iribus Mare victoria- Chieán-Thaéng Cuûa Con Ngöôøi Treân Ñaïi-Döông laø phöông-chaâm cuûa moät cô-quan huaán-luyeän cao caáp nhöùt cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø: Tröôøng

Cao-Ñaúng Haûi-Chieán Haûi-Quaân Hoa-Kyø.

Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán (CÑHC) toaï-laïc treân baùn-ñaûo Coaster Harbor Island cuûa thò-xaõ Newport naèm trong vònh Narragansett thuoäc Rhode Island, moät tieåu-bang nhoû nhaát cuûa nöôùc Myõ. Thò-xaõ Newport, ñaëc-bieät vaøo muøa Heø, laø moät ñòa-danh noåi tieáng trong ngaønh du-lòch nhôø vaøo khí-haäu töông-ñoái maùt-meû, nhöõng baõi bieån caùt traéng, nöôùc ngoït trong vaø nhöõng di-tích cuûa nhöõng thôøi ñaõ qua döôùi hình-thöùc nhöõng toøa laâu-ñaøi sang-troïng loäng-laãy nhö The Elms, The Breakers, The Marble House, Chateau-sur-Mer, Rose Cliff..v..v.. Newport cuõng laø nôi hoäi-ngoä cuûa nhöõng tay ñua thuyeàn buoàm quoác-teá vaøo caùc dòp coù toå-chöùc America’s Cup.

Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán naèm goïn trong

tröôøng cao-ñaúng haûi-chieán haûi-Quaân hoa-kyø

Laâm-nguôn-Taùnh

baùn-ñaûo Coaster Harbor Island vôùi ñaày-ñuû tieän-nghi vaø tieáp-vaän cuõng nhö taïi haàu heát caùc Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Hoa-Kyø. Caùc vò Vieän-Tröôûng laø nhöõng vò Ñoâ-Ñoác thaâm-nieân. Haàu heát sau nhieäm-vuï Chæ-Huy-Tröôûng Tröôøng CÑHC caùc vò naøy ñeàu veà höu.

Ñöôïc thaønh-laäp vaøo naêm 1884, Tröôøng CÑHC thoaït tieân ñöôïc toå-chöùc ñeå huaán-luyeän Só-Quan Haûi-Quaân Hoa-Kyø (HQHK) theo hoïc caùc khoùa Tham-Möu vaø Chæ-Huy döïa treân nhöõng caên-baûn chieán-thuaät vaø chieán-löôïc haûi-chieán ñeå toå-chöùc nhöõng cuoäc haønh-quaân. Laàn hoài ñeán naêm 1956, tröôøng môû theâm caùc khoùa huaán-luyeän cho só-quan Haûi-Quaân Ñoàng-Minh cuûa Hoa-Kyø. Ñeán nay, toaøn boä cô-caáu Tröôøng CÑHC ñöôïc chia thaønh hai khoái: Tröôøng Tham-Möu Haûi-Quaân vaø Tröôøng Chæ-Huy Haûi-Quaân. Rieâng Tröôøng Chæ-Huy Haûi-Quaân thì coù hai phaàn rieâng bieät daønh cho só-quan HQHK thuaàn-tuùy vaø só-quan Haûi-Quaân Ñoàng-Minh.

Ñeå coù nhieàu yù-nghóa lieân-quan maät thieát vôùi Haûi-Quaân Vieät-Nam (HQVN), baøi naøy ñöôïc vieát treân

V

102 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

caên-baûn khoâng-gian vaø thôøi-gian cuûa kyû nieân 1965 vaø ñaëc-bieät chuù troïng nhieàu hôn veà Tröôøng Chæ-Huy HQ daønh rieâng cho só-quan Haûi-Quaân Ñoàng-Minh taïi Tröôøng CÑHC.

Nhö ñaõ ñöôïc giaûi-thích taïi phaàn treân, Tröôøng CÑHC/HQHK phuïc-vuï coäng-ñoàng HQ quoác-teá veà phöông-dieän huaán-luyeän cho só-quan caáp taù thaâm-nieân, ñeå chuaån-bò cho hoï moät caên-baûn chæ-huy döïa treân caùc lyù-thuyeát chieán-thuaät vaø chieán-löôïc quoác-teá hieän ñaïi. Khoùa-hoïc keùo daøi trong 11 thaùng goàm nhöõng phaàn chaùnh yeáu nhö thuyeát-giaûng veà chieán-thuaät taùc-chieán cuûa caùc quaân-binh-chuûng baïn coù lieân-quan ñeán hoaït-ñoäng cuûa Haûi-Quaân, laäp traän ñoà vaø chæ-huy haïm-ñoäi tham-chieán, ñi quan-saùt caùc cô-caáu quaân-söï vaø Quoác-Phoøng thuoäc heä-thoáng phoøng-thuû Hoa-Kyø cuõng nhö ñi vieáng caùc cô-sôû kyõ-ngheä chieán-tranh trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc, vaø sau cuøng vieát moät baøi luaän-aùn theo caùc ñeà muïc tuøy yù veà quaân-söï, kinh-teá, ngoaïi-giao, v.v...

Khoùa-sinh Tröôøng Chæ-Huy Haûi-Quaân ñeán tröôøng nhö moät söù-giaû cuûa quoác-gia mình, vì caùc khoùa-sinh ñeàu ñöôïc höôûng quy-cheá ñaëc mieãn chaùnh-thöùc daønh cho moät ngoaïi-giao-ñoaøn quoác-teá hôïp leä. Ngoaøi nhöõng quyeàn töï-do di-chuyeån, coøn coù quyeàn töï-do phaùt-bieåu yù-kieán ngay taïi quaân-tröôøng vaøo nhöõng dòp khoùa-sinh hoäi-thaûo caùc ñeà taøi trong chöông-trình huaán-luyeän, hoaëc trong nhöõng dòp ñi noùi chuyeän taïi caùc tröôøng trung-hoïc ñòa-phöông hay taïi phoøng Thöông-Maõi Newport maø khoùa-sinh ñöôïc caùc hoäi Lions hoaëc Rotary Clubs môøi nhö moät thuyeát-trình-vieân danh-döï. Nhöõng yù-kieán maø khoùa-sinh ñaõ phaùt-bieåu trong nhöõng dòp hoäi-thaûo keå caû trong nhöõng luaän-aùn, seõ khoâng ñöôïc tieát-loä hoaëc phoå-bieán neáu khoâng ñöôïc söï chaáp-thuaän cuûa taùc-giaû.

Coù nhöõng laàn hoäi-thaûo chính-thöùc, trong ñoù khoùa-sinh chæ-trích thaúng-thaén chaùnh-saùch ngoaïi-giao Hoa-Kyø, ñöôøng loái Hoa-Kyø vieän-trôï cho caùc quoác-gia nhöôïc tieåu vaø chaùnh-saùch thöông-maõi vaø trao ñoåi vôùi quoác-teá. Roài laïi ñeán khi ngoài laïi ñaøm-ñaïo trong nhöõng dòp traø dö töûu haäu giöõa caùc khoùa-sinh vaø só-quan caùn-boä HQHK, nhöõng chæ-trích veà phöông-dieän giaùo-duïc vaø xaõ-hoäi vaãn lai rai tieáp-tuïc cuõng nhö ñeå noùi leân tieáng noùi chung cuûa khoùa-sinh

laø “chuùng toâi ñeán ñaây vôùi tö-caùch laø Ñoàng-Minh cuûa Hoa-Kyø ñeå haáp-thuï caùc kinh-nghieäm quí-baùu cuûa HQHK trong nhöõng traän theá chieán ñaõ qua; chuùng toâi khoâng hoaøn-toaøn ñoàng yù treân nhieàu vaán-ñeà maø chính quoác-gia chuùng toâi coù nhieàu öu-ñieåm hôn!..”

Phaûi chaêng tö-töôûng treân ñaây ñaõ bieåu loä moät maëc caûm töï-toân vaø cuõng coù theå laø töï-ti khi con ngöôøi töø moät moâi sinh khieâm-toán böôùc vaøo moät theá-giôùi quaù sung tuùc, tieán boä veà vaät chaát cuõng nhö khoa-hoïc vaø hoaøn-haûo moïi maët veà toå-chöùc?... Maëc daàu coù nhöõng tieåu dò giöõa hai khoái khoùa-sinh Ñoàng-Minh vaø chuû nhaân huaán vuï, sau cuøng tình thaân-höõu caøng naûy-nôû toát ñeïp suoát khoùa-hoïc. Tinh-thaàn Töù Haûi Giai Huynh Ñeä bao truøm khoâng-khí khoùa-hoïc, laøm cho khoùa-sinh vaø quaân-tröôøng thoâng-caûm vaø hieåu bieát nhau hôn, laàn hoài trôû neân khaéng-khít ñeå cuøng nhau taïo ra moät tinh-thaàn cuûa Tröôøng Chæ-Huy Tham-Möu Haûi-Quaân Hoa-Kyø.

Ñieåm teá-nhò nhaát laø khoâng xaûy ra nhöõng xung ñoät hoaëc ñaû kích coâng khai naøo giöõa caùc khoùa-sinh tuï hoïp töï boán phöông trôøi. Mang nhieàu maøu saéc khaùc bieät, tuoåi taùc cheânh-leäch vaø ñang coù nhöõng raéc-roái veà chính-trò quoác-gia. Thaät vaäy, trong khoùa-hoïc naêm 1964-65 coù boán quoác-gia ñang trong tình-traïng tranh-chaáp laõnh-thoå vôùi nhau: ñoù laø Thoå-Nhó-Kyø vôùi Hy-Laïp vaø AÁn-Ñoä vôùi Pakistan. Tuy-nhieân trong suoát khoùa-hoïc, maëc daàu söï thaân-tình giöõa caùc ñaïi-dieän caùc quoác-gia naøy khoâng ñöôïc bieåu loä moät caùch saâu ñaäm, nhöng traùi laïi khoâng heà xaûy ra moät cuoäc ñuïng chaïm naøo. Phaûi chaêng ñoù laø bieåu-töôïng veà cung-caùch xöû-theá chæ tìm thaáy nôi caùc vò söù-giaû quoác-gia.

Khoùa-hoïc keùo daøi gaàn troïn naêm vaø caùc khoùa-sinh raûi-raùc töø caùc phöông trôøi xa-xoâi neân ña-soá khoùa-sinh ñem theo gia-ñình khi ñeán nhaäp hoïc. Nhöõng khoùa-sinh naøy thuoäc caùc quoác-gia AÂu-Chaâu, Myõ-Chaâu vaø Trung-Ñoâng. Phu-nhaân khoùa-sinh thuoäc caùc quoác-gia AÙ-Chaâu vaø Phi-Chaâu haàu nhö vaéng boùng trong dòp tuï-hôïp quoác-teá naøy. Söï kieän naøy cuõng phaûn-aûnh ñöôïc phaàn naøo tình-traïng kinh-teá vaø chính-trò cuûa nhöõng quoác-gia aáy. Vaøi khoùa-sinh goác Nam-Myõ khoâng nhöõng chæ ñem vôï theo maø coøn ñem caû con caùi vaø ngöôøi laøm ñeå phuï giuùp nöõa.

Ngöôøi khoùa-sinh ñeán trình-dieän nhaäp hoïc coù

103 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

caûm giaùc nhö mình ñang trôû laïi cuoäc soáng quaân-tröôøng khi vaøo laäp thuû-tuïc taïi Luce Hall, Boä Chæ-Huy vaø cuõng laø cô-quan haønh-chaùnh cuûa Tröôøng CÑHC, moät coâng-thöï uy-nghi ñoà soä naèm doïc theo bôø bieån cuûa baùn-ñaûo. Vôùi caûm giaùc ñaàu tieân naøy coù ñieàu khaùc bieät laø thay vì trôû laïi cuoäc soáng quaân-tröôøng thuaàn-tuùy vôùi quy-cheá noäi-truù, trong ñoù moïi sinh-hoaït ñeàu phaûi chaët-cheõ tuaân theo thôøi bieåu vaø ñòa ñieåm nhaát ñònh, ôû ñaây khoùa-sinh laïi theo quy-cheá ngoaïi-truù, ñöôïc töï-do sinh-hoaït nôi naøo mình thích, mieãn laø tham-döï ñaày-ñuû caùc giôø thuyeát-giaûng taïi tröôøng hoaëc thaùp tuøng vaøo nhöõng chuyeán ñi quan-saùt xen keõ trong chöông-trình huaán-luyeän.

Söï tieáp ñoùn cuûa quaân-tröôøng ñöôïc toå-chöùc raát chu-ñaùo vaø trònh-troïng ngay töø khi khoùa-sinh vöøa ñeán phi-tröôøng Providence, thuû-ñoâ cuûa tieåu-bang Rhode Island ñeå ñöa veà taïm truù taïi BOQ (cö-xaù só-quan ñoäc-thaân) chôø hoaøn-taát thuû-tuïc nhaäp khoùa. Só-quan thuoäc Boä Tham-Möu quaân-tröôøng ñöôïc chæ-ñònh laøm coá-vaán cho moãi khoùa-sinh veà phöông-dieän huaán-luyeän cuõng nhö caùc vaán-ñeà toång-quaùt khaùc. Töø vieäc thueâ nhaø ñeán vieäc mua xe, mua baûo-hieåm, v.v.., ngöôøi coá-vaán ñaõ giuùp ích ñaéc-löïc cho khoùa-sinh laøm quen vôùi neáp soáng môùi taïi xöù laï queâ ngöôøi.

Roài khoùa-hoïc laïi baét ñaàu vaøo giöõa thaùng Taùm nhö moïi naêm. Thôøi-tieát töø Heø sang Thu ñem laïi nhöõng caûm giaùc vaø hình-aûnh ñoäc-ñaùo cho nhöõng khoùa-sinh thuoäc caùc quoác-gia naèm trong vuøng nhieät-ñôùi, quanh naêm chæ coù hai muøa naéng vaø möa. Vaøo dòp cuoái tuaàn lieân tieáp ba ngaøy (Columbus Day) sau tuaàn-leã ñaàu cuûa thaùng Möôøi, khoùa-sinh coù dòp laùi xe ñi moät chuyeán xa sang caùc tieåu-bang Vermont vaø New Hampshire giaùp ranh vôùi Gia-Naõ-Ñaïi ñeå ñeán vuøng nuùi White Mountains thöôûng-thöùc veû ñeïp thô moäng cuûa vuøng nuùi röøng truøng ñieäp, caây coû ñieåm maøu saëc-sôõ. Nhöõng caønh laù thu vaøng, ñoû, tím, xanh laãn-loän laùc-ñaùc bay theo ngoïn gioù, ñeå laïi nhöõng caønh caây trô troïc saün-saøng chôø ñoùn tuyeát giaù cuûa moät muøa Ñoâng caän keà.

Sanh-hoaït cuûa ngöôøi khoùa-sinh haøng ngaøy baét ñaàu töø nhaø sau buoåi ñieåm-taâm, laùi xe ñeán tröôøng, ñeán giaûng-ñöôøng taïi Simms Hall vôùi moät ly caø-pheâ trong tay ngoài nghe thuyeát-trình veà chieán-thuaät, chieán-löôïc haûi-chieán. Ñeán tröa, sau buoåi aên taïi

caâu-laïc-boä só-quan, laø nhöõng giôø daønh cho vieäc khaûo-cöùu taøi-lieäu möôïn töø thö-vieän Mahan Hall ñem veà vaên-phoøng rieâng cuûa moãi khoùa-sinh. Nhöõng ñeà taøi thuyeát-giaûng chieán-thuaät vaø chieán-löôïc raát bao-quaùt vaø ngoaïn-muïc vôùi nhöõng phim aûnh do thuyeát-trình-vieân trình-baøy. Ñoái vôùi moät soá khoùa-sinh, nhöõng giôø ñaàu coøn haáp-daãn nhöng khi cuoäc noùi chuyeän keùo daøi leâ theâ, ñeán luùc ñem phim taøi-lieäu ra chieáu thì hoï baét ñaàu nguû gaø, nguû gaät, thaäm chí coøn coù keû ngaùy roáng leân chìm ñaém trong moät giaác nguû say-söa ñeå boài döôõng laïi sau buoåi lieân-hoan töng böøng ñeâm hoâm tröôùc.

Thaät ra, trung-bình haøng tuaàn, ngöôøi khoùa-sinh ñöôïc môøi döï tieäc toái ít nhöùt ba laàn taïi tö-gia cuûa caùc khoùa-sinh khaùc hoaëc cuûa só-quan caùn-boä nhaø tröôøng. Trong nhöõng böõa côm thònh-soaïn, vôùi nhöõng thöùc aên thuaàn-tuùy cuûa caùc quoác-gia lieân-heä, traø röôïu baát taän môû maøn cho nhöõng maåu chuyeän keå cho nhau nghe veà lòch-söû vaên-hoùa cuûa quoác-gia mình. Ñeán luùc naøy söï taâm ñaàu yù hieäp baét ñaàu ñöôïc bieåu loä ñeå chöùng-minh cho moät söï truøng hôïp thích thuù veà truyeàn-thoáng cuõng nhö moïi khía caïnh khaùc cuûa cuoäc ñôøi haûi-nghieäp taïi caùc quoác-gia treân theá-giôùi, ñaëc-bieät laø söï deã-daøng thoâng-caûm vôùi nhau trong coäng-ñoàng Haûi-Quaân quoác-teá naøy. Coù leõ ñaây laø moät söï traïng duy nhaát khoâng tìm thaáy trong coäng-ñoàng Luïc vaø Khoâng-Quaân quoác-teá.

Buoåi tieäc naøo cuõng chaám döùt vaøo quaù nöûa ñeâm ñeå chia tay nhaø ai naáy veà. Töø beân trong nhaø aám aùp, ra ngoaøi laùi xe giöõa nhöõng moâ tuyeát traéng doïc theo hai beân ñöôøng, ñaàu coøn quay cuoàng bôûi men röôïu, nhöng roài cuõng dòu daàn vôùi söï laïnh leõo cuûa khoâng-khí vaø nhôø vaäy môùi veà ñeán nhaø bình-an voâ söï!. Cuõng coù laàn moät ngöôøi baïn khoùa-sinh voâ-tình quaù cheùn vaø ñeán luùc ra veà vôùi ñoä men noàng coøn khaù cao, nhöõng laèn veõ treân xa loä trôû neân chaäp-chôøn laøm xe ñaûo qua ñaûo laïi baát thöôøng vaø nguy hôn laø anh laøm cho caûnh-saùt löu-thoâng chuù-yù neân baät ñeøn xanh röôït theo chaän xe laïi. Sau moät luùc hoûi han môùi vôõ leõ anh laø khoùa-sinh cuûa Tröôøng CÑHC khoùa quoác-teá, anh caûnh-saùt luùc naøy khoâng bieát gì hôn laø môøi chaøng khoùa-sinh chòu khoù laùi xe chaïy theo, ñeå anh daãn ñöôøng hoä-toáng veà ñeán taän nhaø. Khoâng giaáy phaït, khoâng ruùt baèng laùi xe, anh khoùa-sinh thaät möøng vaø thaáy oai thaät!...Quy-cheá ñaëc mieãn quaû laø

104 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

coâng hieäu!.. Nhöng roài bònh naøo taät aáy, coù laàn ñeán khi tieäc taøn chia tay, chuû nhaân phaûi leùn ra xe cuûa anh khoùa-sinh naøy, ruùt daây ñieän trong maùy xe laøm cho xe baát-khieån-duïng ñeå coù lyù-do ñöa anh chaøng bôïm röôïu veà nhaø. Thaät laø khoâi-haøi vaø cuõng laø moät kyû-nieäm dí doûm vaäy.

Trôû laïi khoâng-khí quaân-tröôøng, moãi khi coù cô-hoäi thì truyeàn-thoáng Haûi-Quaân ñöôïc ñem ra phoâ baøy döôùi nhöõng hình-thöùc giao teá hoaëc nghi-leã. Trong nhöõng dòp hoäi-thaûo toaøn khoùa, moät hoäi tröôøng roäng lôùn ñöôïc söû-duïng vaø trang-trí nhö daønh cho moät Ñaïi-Hoäi-Ñoàng quoác-teá nhoùm hoïp. Moãi khoùa-sinh coù moät baøn rieâng coù trang-trí quoác-kyø vaø baûng teân cuûa mình. Khoâng coù söï phaân-bieät caáp böïc hoaëc quoác-gia mình tröïc-thuoäc, moïi saép xeáp ñeà theo maãu töï, laøm cho moïi ngöôøi ñeàu haøi loøng, moïi ngöôøi ñeàu haõnh-dieän. Taïi Mahan Hall vaø Luce Hall, quoác-kyø caùc quoác-gia Ñoàng-Minh cuûa Hoa-Kyø ñöôïc döông cao, trong ñoù coù laù Côø Vaøng Ba Soïc Ñoû thöông yeâu. Moãi khi ñeán nhöõng nôi naøy vaø nhìn vaøo laù quoác-kyø Vieät-Nam, loøng ngöôøi khoùa-sinh Quoác-Gia caûm thaáy nhôù nhaø, tuy-nhieân loøng cuõng rung ñoäng vôùi nieàm haõnh-dieän nhaän thaáy hình-aûnh quoác-gia hieân-ngang ñöùng trong haøng nguõ caùc nöôùc treân theá-giôùi.

Sau naêm ba tuaàn huaán-luyeän taïi tröôøng, khoùa-sinh luïc-ñuïc khaên goùi leân ñöôøng ñi quan-saùt. Phöông-tieän di-chuyeån haàu heát laø phi-cô cuûa Haûi-Quaân Hoa-Kyø saün-saøng taïi caên-cöù Nagaransett Naval Air Station treân ñaûo Conanicut, beân kia vònh höôùng phía Taây. Thôøi aáy khi caây caàu Newport Bridge daøi 2 daëm noái lieàn baùn-ñaûo Newport vôùi ñaûo Conanicut chöa ñöôïc xaây caát, khoùa-sinh duøng tieåu-ñónh cuûa Naval Base ñeå sang ñaûo. Ñoâi khi quaân-tröôøng duøng phöông-tieän chuyeân-chôû coâng-coäng ñöa khoùa-sinh sang phi-tröôøng, nhöng phaûi duøng chieác phaø Jamestown Ferry ñeå qua ñaûo Conanicut. Khoâng coù gì thích thuù vaø thô moäng baèng nhöõng luùc ñöùng treân saân thöôïng chieác phaø nhìn ra maët bieån nhaáp-nhoâ vaøo moät buoåi saùng tinh söông cuûa muøa Xuaân, luùc khí-haäu coøn maùt laïnh vôùi söông muø bao phuû quanh phaø. Töøng chaäp, tieáng coøi baùo hieäu haûi-trình theo quy luaät haûi-haønh vang leân traàm naõo laøm cho vaøi con haûi-aâu ñang nghæ caùnh treân mui hoaëc treân caùc lan can doïc theo thaønh chieác phaø hoát-hoaûng bay leân roài laø saø caùnh ñaùp trôû laïi nhö

ñeå laøm quen vôùi tieáng ñoäng. Ngaøy nay chieác caàu Newport Bridge toái-taân ñaõ thaâu ngaén thôøi-gian di-chuyeån töø Newport qua ñaûo nhöng cuõng ñaõ voâ-tình xoùa ñi hình-aûnh thô moäng cuûa con phaø Jamestown Ferry vôùi ñoaøn haûi-aâu löôïn chung-quanh tìm moài do haønh khaùch raûi xuoáng bieån!.

Nhöõng chuyeán ñi quan-saùt thöôøng thöôøng keùo daøi troïn tuaàn-leã. Naøo laø Bermuda thuoäc Anh-Caùt-Lôïi naèm giöõa Ñaïi-Taây-Döông, ñeán Roosevelt Roads Naval Air Station ôû Puerto Rico naèm trong bieån Caribbean, roài trôû veà Key West Naval Station vaø Miami thuoäc Florida. Coù laàn sang Ottawa, thuû-ñoâ Gia-Naõ-Ñaïi roài trôû veà mieàn Trung-Baéc Hoa-Kyø ñeå vieáng caùc xöôûng kyõ-ngheä saûn-xuaát xe thieát-giaùp vaø quaân-xa ñuû loaïi taïi Detroit, Michigan, ñeå sau ñoù ñi thaêm vieáng Boä Chæ-Huy Khoâng-Quaân Chieán-Löôïc ñaët saâu trong loøng nuùi ñaù Nebraska. Trong chuyeán ñi mieàn Taây ñeán vuøng Baéc California vieáng caên-cöù chieán-thuaät Khoâng-Quaân vôùi heä-thoáng tieáp-vaän taân-tieán roài sang thaêm Quoác-Hoäi California vaø vò Thoáng-Ñoác Ronald Reagan taïi Sacramento. Ñi veà vuøng Nam California thì vieáng caùc cô-xöôûng cheá-taïo phi-cô taùc-chieán ôû Los Angeles vaø Boä Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Thaùi-Bình-Döông taïi San Diego. Chuyeán ñi keá tieáp laïi sang mieàn Ñoâng quan-saùt caùc cuoäc bieåu dieãn haønh-quaân taïi caùc caên-cöù Thuûy-Quaân-Luïc-Chieán Camp Lejeune vaø Löïc-Löôïng Ñaëc-Bieät Fort Bragg ôû North Carolina, sau ñoù ñeán thaêm vieáng Boä Tö-Leänh Haïm-Ñoäi Ñaïi-Taây-Döông ñaët ôû Norfolk, xöôûng kyõ-ngheä ñoùng taøu taïi Newport News, nôi ñaây caùc haøng-khoâng maãu-haïm vaø tieàm-thuûy-ñónh nguyeân-töû ñöôïc cheá-taïo vaø sau ñoù ñeán ñòa-danh Williamsburg, thuû-ñoâ ñaàu tieân cuûa tieåu-bang Virginia. Ñi laàn veà mieàn Ñoâng-Baéc, vieáng thuû-ñoâ Hoa-Thònh-Ñoán vôùi Quoác-Hoäi vaø Toøa Baïch OÁc, roài ñeán vieáng Nguõ-Giaùc-Ñaøi. Trong chuyeán keá tieáp laïi coù dòp ñi vieáng New York hoa leä vôùi toøa nhaø Lieân-Hieäp-Quoác, thò-tröôøng chöùng-khoùan Wall Street, töôïng Nöõ Thaàn Töï-Do tröôùc khi trôû veà New London, tieåu-bang Connecticut ñeå quan-saùt caên-cöù vaø Trung-Taâm Huaán-Luyeän Tieàm-thuûy-ñónh. Troïn moät ngaøy daøi, khoùa-sinh coù dòp ra khôi baèng tieàm-thuûy-ñónh, quan-saùt moät cuoäc thöïc-taäp taùc-chieán coù söû-duïng ngö-loâi.

Moät caùch chung, taïi moãi nôi ñöôïc thaêm vieáng, vieäc tieáp ñoùn ñöôïc toå-chöùc noàng haäu vaø chu-ñaùo;

105 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

caùc caáp ñaàu naõo nhö Thoáng-Ñoác, Thò-Tröôûng, Tö-Leänh quaân-chuûng hay Chæ-Huy-Tröôûng cô-quan luoân luoân coù maët ñeå ñoùn tieáp phaùi-ñoaøn khoùa-sinh. Trong nhöõng buoåi daï tieäc, quaø kyû-nieäm, chöùng-chæ Coâng-Daân Danh-Döï vaø chìa khoùa vaøng cuûa thaønh-phoá ñöôïc trao taëng cho moãi khoùa-sinh.

Trôû veà söï sanh-hoaït cuûa khoùa-sinh taïi New-port thì coù hai hoaøn-caûnh roõ-reät. Caùc khoùa-sinh ñöôïc ñem gia-ñình theo coù veû sung-söôùng, tieáp-tuïc taän höôûng cuoäc soáng haøng ngaøy nhö luùc coøn beân nhaø. Caùc khoùa-sinh khoâng coù gia-ñình ñi theo thì moät cuoäc soáng ñoäc-thaân “ñòa-dö” cuõng coù yù-nghóa ñaëc-bieät cuûa noù. Thöôøng thì hai hoaëc ba khoùa-sinh ñòa-dö chung nhau thueâ moät nhaø vaø cuøng chia nhau coâng-vieäc noäi trôï”, keû naáu aên, ngöôøi doïn deïp, keû laøm taøi-xeá; nhaø cöûa cuõng khoâng ñeán noãi quaù teä, aên uoáng cuõng khoâng ñeán noãi bi-ñaùt vì gaàn nhö luoân coù dòp ñi aên beân ngoaøi vaø söï di-chuyeån cuõng khoâng coù gì beá-taéc vì chæ caàn caàm ñieän-thoaïi leân laø coù phöông-tieän ngay.

Trong tình-traïng baát oån veà quaân-söï cuõng nhö veà chaùnh-trò taïi nhaø, coù leõ phaàn ñoâng caùc khoùa-sinh Haûi-Quaân Vieät-Nam caûm thaáy khoùa-hoïc daøi leâ theâ. Phaûi chaêng vì xa caùch queâ-höông, xa caùch gia-ñình vaø laïc-loaøi ôû moät nôi khoâng coù ñöôïc moät ñoàng höông thöù hai maø ngöôøi khoùa-sinh Vieät-Nam coù nhieàu lo-laéng suy-tö trong suoát khoùa-hoïc. Tin vui, tin buoàn tôùi taáp ñeán cuõng khieán cho vieäc hoïc-taäp bò chi phoái ít nhieàu. Khí-haäu baêng giaù muøa Ñoâng cuûa vuøng naøy raát khaéc-nghieät; thaät laø moät cöïc hình khi ra khoûi nhaø vaø cuõng laø moái lo aâu lôùn khi laùi xe trong nhöõng ngaøy tuyeát rôi baêng giaù trôn trôït. Ñeâm ñeâm söông muø phuû khaép vuøng trôøi bieån chung-quanh baùn-ñaûo, naèm nhaø nghe tieáng coøi huï naõo-nuoät vang ra ñeàu ñeàu töø caùc ngoïn haûi ñaêng trong vònh!..

Tính töø naêm thaønh-laäp ñeán nay, Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán ñaõ huaán-luyeän ñöôïc 1045 khoùa-sinh thuoäc 70 quoác-gia treân theá-giôùi trong 35 khoùa-hoïc lieân tieáp. Trong toång-soá khoùa-sinh treân ñaây ñaõ coù 545 ngöôøi ñaõ ñöôïc thaêng caáp leân

Huy-hieäu Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán Hoa-Kyø

* Trích trong cuoán “Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa Ra Khôi” cuûa Ñieäp Myõ Linh.

haøng Ñoâ-Ñoác Haûi-Quaân hoaëc Töôùng Laõnh Luïc, Khoâng-Quaân vaø 26 vò khaùc naém giöõ caùc gheá Toång Boä-Tröôûng trong chính-phuû hoaëc ñi laøm Ñaïi-Söù. Ñaëc-bieät coù moät cöïu khoùa-sinh ñaõ leân laøm Toång-Thoáng xöù mình!..

Lyù-thuyeát ghi nhaän töø khoùa-hoïc, kinh-nghieäm thaâu-thaäp ñöôïc sau nhöõng chuyeán ñi quan-saùt vaø tình thaân-höõu naûy-nôû trong khoái khoùa-sinh quoác-teá laø nhöõng ñieåm coäng ngöôøi khoùa-sinh ñem veà khi hoài-höông. Nhöõng kyû-nieäm buoàn vui khaùc cuõng giuùp theâm nhieàu maøu saéc ñeïp-ñeõ toâ veõ cho böùc

tranh kyû-nieäm Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán Hoa-Kyø. Ngaøy nay Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán coù ñöôïc moät phöông-chaâm rieâng bieät Populos Mare Jungit - Con Ngöôøi Trieàn-Mieân Vôùi Bieån Caû.

Danh-saùch só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam, cöïu khoùa-sinh Tröôøng Cao-Ñaúng Haûi-Chieán Hoa-Kyø:

1- HQ Trung-Taù Traàn-vaên-Chôn: 1959-1960

2- HQ Trung-Taù Chung-taán-Cang: 1960-1961

3- HQ Trung-Taù Ñaëng-cao-Thaêng: 1961-19624- HQ Trung-Taù Nguyeãn-ñöùc-Vaân: 1962-19635- HQ Trung-Taù Traàn-vaên-Phaán: 1963-19646- HQ Trung-Taù Laâm-nguôn-Taùnh: 1964-

19657-HQ Trung-Taù Ñinh-maïnh-Huøng: 1965-

19668- HQ Trung-Taù Khöông-höõu-Baù: 1966-19679- HQ Trung-taù Vuõ-ñình-Ñaøo: 1967-196810- HQ Trung-Taù Nguyeãn-höõu-Chí: 1968-

196911- HQ Trung-Taù Nguyeãn-xuaân-Sôn: 1969-

197012- HQ Trung-Taù Trònh-xuaân-Phong: 1970-

197113- HQ Ñaïi-Taù Ngoâ-khaéc-Luaân: 1971-197214- HQ Ñaïi-Taù Buøi-cöûu-Vieân : 1972-197315- HQ Ñaïi-Taù Phan-vaên-Coån: 1973-197416- HQ Ñaïi-Taù Dö-trí-Huøng: 1974-1975

106 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Ñeà-Ñoác Laâm-nguôn-Taùnh

107 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

aàu naêm 1972, Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang (TTHL/HQ) baét ñaàu khai giaûng khoùa 1 Ñaëc-Bieät Só-Quan Haûi-Quaân (SQHQ) vaø keát thuùc

ôû khoùa 5 Ñaëc-Bieät vaøo ñaàu naêm 1975. Khoùa 1 Ñaëc-Bieät ñöôïc ñaët teân laø khoùa Thuûy-Tinh (Mercury), khoùa 2 Ñaëc-Bieät laø khoùa Kim-Tinh (Venus), khoùa 3 Ñaëc-Bieät laø khoùa Hoûa-Tinh (Mars), khoùa 4 Ñaëc-Bieät laø khoùa Moäc-Tinh (Jupiter) vaø khoùa 5 Ñaëc-Bieät laø khoùa Thoå-Tinh (Saturn).

Só-Quan Haûi-Quaân caùc Khoùa Ñaëc-Bieät ñöôïc ñaøo-taïo qua boán giai-ñoaïn:

Giai-ñoaïn 1: döï tuyeån vaøo Haûi-Quaân vaø ñöôïc gôûi thuï-huaán caên-baûn quaân-söï taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung (TTHL/Quang-Trung), thôøi-gian 3 thaùng.

Giai-ñoaïn 2: thuï-huaán kyõ-thuaät taùc-chieán Boä-Binh vaø laõnh-ñaïo chæ-huy taïi caùc tröôøng huaán-luyeän só-quan Boä-Binh nhö Thuû-Ñöùc vaø Ñoàng-Ñeá, thôøi-gian 6 thaùng. Khi toát-nghieäp caùc sinh-vieân

caùc kHoùasó-Quan ñaëc-Bieät nha-trang

Phaïm-quoác-Nam

ñöôïc mang caáp baäc HQ Chuaån-UÙy CB (CB vieát taét cuûa töø Chieán-Binh).

Giai-ñoaïn 3: sau khi toát-nghieäp giai-ñoaïn 2 keå treân, caùc taân só-quan ñöôïc Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân Vieät-Nam (BTL/HQ/VN) boå sung veà phuïc-vuï caùc ñôn-vò bôø, caên-cöù Haûi-Quaân vaø nhöõng ñôn-vò taùc-chieán soâng ngoøi, thôøi-gian trung-bình laø treân döôùi 2 naêm.

Giai-ñoaïn 4: boå-tuùc Haûi-Nghieäp taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang, thôøi-gian 6 thaùng. Sau khi toát-nghieäp trôû thaønh só-quan Haûi-Quaân ngaønh Chæ-Huy vaø ñöôïc öu-tieân choïn caùc ñôn-vò Haïm-Ñoäi hay Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng.

Caùc khoùa Ñaëc-Bieät nhaèm muïc-ñích boå-tuùc haûi-nghieäp cho caùc só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh. Ñaïi ña-soá caùc só-quan naøy laø nhöõng sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân ñöôïc tuyeån-moä vaøo naêm 1969 vaø ñaõ thuï-huaán taïi caùc tröôøng huaán-luyeän só-quan tröø-bò boä-binh nhö Thuû-Ñöùc vaø Ñoàng-Ñeá. Theo hoïc caùc khoùa Ñaëc-Bieät naøy coøn coù caùc só-quan hieän-dòch toát-nghieäp caùc khoùa 22B, 23 vaø 24 Voõ-Bò Quoác-

Ñ

108 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Gia Ñaø-Laït chuyeån sang Haûi-Quaân vaø caùc só-quan tröø-bò ñöôïc Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân tuyeån-moä töø tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc. Ngoaøi ba thaønh-phaàn khoùa-sinh keå treân, coøn coù moät soá ít khoùa-sinh laø caùc só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh thaâm-nieân caáp baäc, töøng phuïc-vuï laâu naêm trong quaân-chuûng Haûi-Quaân. Khoùa 1 Ñaëc-Bieät coù 2 só-quan bieân-taäp-vieân caûi ngaïch thuoäc ngaønh Caûnh-Saùt Giang-Caûnh vaø khoùa 2 Ñaëc-Bieät coù 2 só-quan caáp uùy cuûa Quaân-Vaän cuõng ñöôïc gôûi thuï-huaán.

Phaàn ñoâng só-quan khoùa-sinh cuûa caùc khoùa Ñaëc-Bieät laø só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh xuaát thaân töø Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân thuoäc taøi-nguyeân cuûa khoùa 22 Só-Quan Haûi-Quaân vaø ñôït keá tieáp sau ñoù thuoäc taøi-nguyeân khoùa 21 Só-Quan Haûi-Quaân. Trong keá-hoaïch ACTOV (Accelerated Turn Over To Vietnam), nhu-caàu quaân-soá cuõng nhö huaán-luyeän töø caáp só-quan cho ñeán binh-só ñaõ ñöôïc caáp baùch soaïn thaûo vaø thi-haønh. Keá-hoaïch Vieät-Nam-Hoùa Chieán-Tranh aùp-duïng cho toaøn quaân-binh-chuûng Haûi-Luïc-Khoâng-Quaân trong Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa.

Rieâng quaân-chuûng Haûi-Quaân, quaân-ñoäi Hoa-Kyø baét ñaàu baøn giao taát caû nhöõng tuaàn-duyeân-ñónh (WPB cuûa löïc-löôïng Coast Guard Hoa-Kyø), duyeân-toác-ñónh (PCF), Giang-Toác-Ñónh, caùc Caên-cöù Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän, cuøng luùc vôùi söï chuyeån giao caùc chieán-haïm lôùn nhö Khu-Truïc-Haïm (DER) vaø Tuaàn-döông-haïm (WHEC). Bôûi theá cho neân soá löôïng só-quan vaø ñoaøn-vieân Haûi-Quaân luùc baáy giôø trôû neân thieáu huït traàm-troïng. Chính vì nhu-caàu caáp baùch veà quaân-soá, nhaát laø só-quan chæ-huy, só-quan tröôûng toaùn, chuyeân-vieân kyõ-thuaät, Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ phaûi tuyeån-moä oà-aït sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân vaø ñaøo-taïo caáp-toác hoï trôû thaønh só-quan Haûi-Quaân trong thôøi-haïn ngaén nhaát (khoâng caàn kieán-thöùc veà haûi-haønh) ñeå kòp boå sung ñeán caùc caên-cöù, duyeân-ñoaøn, giang-ñoaøn taân laäp laø nhöõng ñôn-vò khoâng ñoøi hoûi veà chuyeân-moân haûi-nghieäp trong luùc cuoäc chieán soâng ngoøi ñang daàu soâi löûa boûng; nhu-caàu taêng nhanh só-quan kyõ-thuaät vaø tröôûng toaùn giang-ñónh trôû neân caáp baùch hôn.

Cho ñeán cuoái naêm 1969, Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ tuyeån-moä ñöôïc haøng nghìn khoùa-sinh, sinh-vieân Só-Quan Haûi-Quaân. Vaøo thôøi ñieåm naøy

Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang ñang coù 2 khoùa sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân, ñoù laø khoùa 19 vaø 20. Trung-taâm taïm truù Baïch-Ñaèng II caøng ngaøy caøng öù ñoïng taân khoùa-sinh, vì theá moät soá khoùa-sinh ñöôïc ñöa xuoáng taïp-dòch treân caùc chieán-haïm vaø ñoàng thôøi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân khai-trieån keá-hoaïch ñaøo-taïo caáp baùch só-quan Haûi-Quaân kòp thôøi cho keá-hoaïch Vieät-Nam-Hoùa Haûi-Quaân. Cuoái naêm 1969, sau khi caùc sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân hoaøn-taát 3 thaùng caên-baûn quaân-söï taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung, Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ gôûi ngay caùc sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân naøy ñeán caùc tröôøng Boä-Binh nhö Thuû-Ñöùc vaø Ñoàng-Ñeá ñeå huaán-luyeän kyõ-thuaät taùc-chieán Boä-Binh vaø laõnh-ñaïo chæ-huy. Ñoàng thôøi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân tieáp-tuïc tuyeån khoùa-sinh (töø taøi-nguyeân khoùa 21 vaø 22 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân) gôûi thuï-huaán haûi-nghieäp ngaén haïn (6 thaùng) taïi caùc tröôøng Haûi-Quaân Hoa-Kyø vaø UÙc (Officer Candidate School, goïi taét laø só-quan Haûi-Quaân OCS). Vieäc tuyeån khoùa-sinh ñi hoïc khoùa só-quan Haûi-Quaân OCS khôûi ñaàu töø taøi-nguyeân khoùa 20 Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang.

Ñôït ñaàu tieân (khoùa 6/69 Thuû-Ñöùc) coù 202 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân, trong soá naøy coù 13 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân thuoäc taøi-nguyeân khoùa 20 Nha-Trang (trong ñoù coù 9 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân ñaàu tieân cuûa khoùa 20 Nha-Trang ñöôïc gôûi “taïp-dòch” treân caùc chieán-haïm ñang coâng-taùc). Taïi tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc, trong luùc di haønh ra baõi taäp ngang qua caàu Beán Noïc, moät ñaïi-ñoäi sinh-vieân só-quan bò mìn gaøi (claymore) cuûa Vieät-Coäng (VC) phuïc-kích, gaây cho moät soá sinh-vieân só-quan khoùa 6/69 bò töû vong vaø bò thöông. Trong soá naøy coù 1 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân bò töû thöông vaø 2 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân khaùc bò troïng thöông taøn pheá phaûi giaûi nguõ sôùm vaø 1 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân bò thöông nheï, tieáp-tuïc hoïc sau khi naèm beänh-xaù moät tuaàn-leã.

Khoùa 6/69 Thuû-Ñöùc coù 2 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân vì khoâng ñuû ñieåm ñaäu (TDK vaø NVH) neân ra tröôøng vôùi caáp baäc Thöôïng-Só CB, sau ñoù trôû veà thuï-huaán khoùa 23 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang. Theâm 50 só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh toát-nghieäp do quaân-tröôøng Ñoàng-Ñeá ñaøo-taïo; vaø ñoàng thôøi Boä Tö-Leänh tuyeån theâm 35 só-quan vöøa toát-nghieäp

109 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

khoùa 6/69 tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc sang Haûi-Quaân (gaàn phaân nöûa só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh naøy veà Lieân-Ñoäi Ngöôøi Nhaùi). Só-Quan Haûi-Quaân khoùa 6/69 Thuû-Ñöùc vaø Ñoàng-Ñeá ra tröôøng mang caáp baäc Chuaån-UÙy, sau khoùa 19 Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang 2 thaùng vaø tröôùc khoùa 20 Nha-Trang 4 thaùng.

Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân khoùa 6/69 ñaõ khôûi xöôùng danh xöng “Só-Quan Haûi-Quaân Löu Ñaøy” maø luùc ñaàu do vaøi sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân nhö Phaïm-thaùi Hoaøng, Voõ-vaên-Maøng, Traàn-huøng-Caän (töû traän treân HQ 401 taïi cöûa Boà-Ñeà, Naêm-Caên, Caø-Mau ñaàu thaùng 4 naêm 1975) ñuøa giôõn töï xöng. Tieáp sau ñoù danh xöng naøy ñöôïc truyeàn khaåu qua nhieàu sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân khaùc vaø caùc khoùa ñaøn em. Haàu heát caùc sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân ñöôïc gôûi ñeán caùc tröôøng Boä-Binh ñoàng chaáp-nhaän danh xöng naøy moät caùch deã-daøng vì sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân luùc baáy giôø khoâng hieåu ñöôïc muïc-ñích cuûa keá-hoaïch toå-chöùc vaø huaán-luyeän só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh cuûa Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân. (Sau 30 thaùng 4 naêm 1975, taïi haûi ngoaïi danh xöng “Haûi-Quaân Löu Ñaøy” (vieát taét laø HQLÑ) laïi taùi xuaát hieän vaø sôùm laäp thaønh moät hoäi aùi-höõu coù danh xöng Haûi-Quaân Löu Ñaøy vaø ghi danh hoaït-ñoäng hôïp phaùp treân laõnh-thoå Hoa-Kyø. Ngoaøi danh xöng mang yù-nghóa “kyû-nieäm” nhaèm quy tuï taát caû cöïu sinh-vieân Só-Quan Haûi-Quaân ñaõ töøng ñöôïc huaán-luyeän quaân-söï taïi caùc tröôøng Boä-Binh ñang sinh soáng raûi-raùc khaép naêm chaâu, noù coøn coù yù-nghóa cuûa “thôøi cuoäc”.

Ñôït thöù hai: Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân tieáp-tuïc

ñöa 530 khoùa-sinh sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân leân Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung. Sau khi maõn-khoùa caên-baûn quaân-söï, coù 84 Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân trôû veà Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân hoïc boå-tuùc Anh ngöõ ñeå chuaån-bò du-hoïc tröôøng OCS taïi Hoa-Kyø vaø 270 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân ñöôïc ñöa ra Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang ñeå thuï-huaán khoùa 21 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang. Coøn laïi 176 sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân ñöôïc gôûi theo hoïc khoùa 1/70 Thuû-Ñöùc.

Maëc duø ñaõ tuyeån-moä sinh-vieân só-quan Haûi-

Quaân oà-aït vaø gôûi ñeán nhieàu quaân-tröôøng khaùc nhau ñeå huaán-luyeän, nhöng caáp soá só-quan Haûi-Quaân vaãn chöa ñuû cho nhu-caàu, neân Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ phaûi gôûi tieáp soá khoùa-sinh taïm truù taïi traïi Baïch-Ñaèng II ñeán caùc khoùa 2/70, 3/70 vaø khoùa 4/70 Thuû-Ñöùc vaø ñoàng thôøi tuyeån theâm só-quan vöøa toát-nghieäp tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc sang Haûi-Quaân (ñoâng nhaát ôû khoùa 6/69 vaø khoùa 1/70).

Caùc sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân sau khi toát-nghieäp töø caùc quaân-tröôøng Boä-Binh ñöôïc mang caáp baäc HQ Chuaån-UÙy Chieán-Binh vaø ñöôïc thuyeân-chuyeån ñeán caùc ñôn-vò khoâng caàn kieán-thöùc haûi-nghieäp nhö: Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân, Boä Tö-Leänh Vuøng, caên-cöù, duyeân-ñoaøn, Haûi-Quaân Coâng-Xöôûng, caùc ñôn-vò Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän nhö caên-cöù Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän Söûa Chöõa, Tieàn-Doanh hay Tieàn-Phöông Yeåm-Trôï vaø caùc ñôn-vò taùc-chieán trong soâng. Rieâng khoùa 6/69 Thuû-Ñöùc coù 96 só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh xuaát thaân töø caùc tröôøng Kyõ-Thuaät Saøi-Goøn (Cao-Thaéng), Vónh-Long, Ñaø-Naüng, Qui-Nhôn ... cho neân ñöôïc ñöa veà nhöõng ñôn-vò Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän Söûa Chöõa. giang-ñoaøn Thuûy-Boä, Tuaàn-Thaùm, Ngaên-Chaän, Truïc-Loâi, Xung-Phong, Hoä-Toáng, Taùc-Chieán Ñieän-Töû, Xung-Kích, Bieät-Haûi (cuûa Haûi-Quaân) vaø Lieân-Ñoäi Ngöôøi Nhaùi laø nhöõng ñôn-vò coù só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh taân ñaùo ñoâng nhaát vaøo ñaàu thaäp nieân 1970.

Ñaëc-bieät laø trong soá caùc só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh, raát nhieàu ngöôøi coù Cöû-Nhaân hoaëc saép xong Ñaïi-Hoïc Vaên-Khoa, Luaät-Khoa vaø Khoa-Hoïc neân sau khi toát-nghieäp tröôøng Boä-Binh Thuû-Ñöùc, nhieàu HQ Chuaån-UÙy Chieán-Binh ñöôïc boå-nhieäm veà caùc trung-taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Saøi-Goøn, Nha-Trang vaø Cam-Ranh laøm só-quan caùn-boä nhö Nguyeãn-kim-Sa, Buøi-thoï-Xung, Phaïm-vieát-Khieát, Giang-höõu-Tuyeân, Nguyeãn-höõu-Leã, Ñoã-ngoïc-Thaønh, v.v ... (taát caû coù 11 só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh khoùa 1/70, chöa keå caùc khoùa khaùc). Coù nhieàu só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh sôùm ñi hoïc caùc ngaønh ñaëc-bieät nhö An-Ninh, Tình-Baùo, Khoâng-AÛnh, Chieán-Tranh Chaùnh-Trò, Tieáp-Lieäu, Truyeàn-Tin v.v... Ñoàng thôøi cuõng coù nhieàu só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh trôû veà Boä Tö-Leänh taùi döï tuyeån Anh ngöõ ñeå ñi hoïc haûi-nghieäp caùc khoùa Só-Quan Haûi-Quaân OCS vaø Só-Quan Haûi-Quaân Ngöôøi

110 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Nhaùi taïi Hoa-Kyø.Chaúng nhöõng só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh

laø moät löïc-löôïng quan-troïng vaø caàn-thieát cho keá-hoaïch baønh-tröôùng Haûi-Quaân luùc baáy giôø maø coøn laø moät thaønh-phaàn só-quan sôùm ñöôïc tung ra chieán-tröôøng. Vôùi khaû-naêng laõnh-ñaïo chæ-huy vaø kieán-thöùc quaân-söï ñöôïc ñaøo-taïo töø quaân-tröôøng Boä-Binh cuøng vôùi voán lieáng vaên-hoùa cuõng nhö chuyeân-moân kyõ-thuaät saün coù, caùc só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh ñaõ öùng-duïng raát coù hieäu quaû qua caùc coâng-taùc ñieàu-haønh tieáp-vaän söûa chöõa, cuûng-coá, taùi-taïo caùc coâng-söï chieán-ñaáu, phoøng-thuû, ñieàu quaân ngaên chaän, taán-coâng, thaùm-saùt, truy luøng, ñoät kích ñòch quaân v.v.... Troïng-traùch traán ñaûo giöõ soâng trong giai-ñoaïn khoác-lieät nhaát cuûa cuoäc chieán soâng ngoøi ñaõ ñöôïc caùc só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh goùp phaàn gaùnh vaùc töø ngay phuùt ñaàu. Nhieàu só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh tröôûng toaùn caùc giang-ñónh ñaõ taïo neân nhöõng chieán-tích oanh-lieät vaø cuõng khoâng thieáu nhöõng só-quan Haûi-Quaân Chieán-Binh sôùm tình-nguyeän vaøo Haûi-Quaân, daâng caû tuoåi treû ñaày kieâu-huøng ñi xaây moäng haûi-hoà, nhöng tieác thay chöa töøng moät ngaøy treân soùng bieån ñaïi-döông ñaõ voäi-vaõ hy-sinh ñeàn nôï nöôùc, ngaõ guïc treân nhöõng doøng soâng, kinh raïch hay haûi-ñaûo xa-xoâi nhö HQ Trung-UÙy Ngöôøi Nhaùi Nguyeãn-vaên-Toaøn (traän Ñoàng-Taâm), HQ Chuaån-UÙy CB Kha-tö-Quoác (Giang-ñoaøn Ngaên-Chaën), HQ Trung-UÙy CB Leâ-thanh-Xuaân (traän Moäc-Hoùa), HQ Chuaån-UÙy CB Huyønh-höõu-Phuùc (Giang-ñoaøn 72 Thuûy-Boä), HQ Trung-UÙy Haûi-Kích Leâ-vaên-Ñôn (traän Hoaøng-Sa) . . .

Khaùc vôùi caùc sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân

thuoäc caùc khoùa thöôøng nieân taïi tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang, caùc khoùa-sinh só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät tröôùc khi trôû veà quaân-tröôøng Nha-Trangï ñaõ töøng traûi qua ñoaïn ñöôøng chieán-binh daøy-daïn taïi caùc ñôn-vò bôø, caên-cöù hay caùc ñôn-vò taùc-chieán soâng ngoøi; vì theá khi maõn-khoùa haûi-nghieäp Nha-Trang, hoï ñöôïc öu-tieân choïn ñôn-vò Haïm-Ñoäi vaø Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng. Töø ñoù, haàu heát treân moãi chieán-haïm ñeàu coù töø 2 ñeán 3 só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät phuïc-vuï. Rieâng caùc só-quan Haûi-Quaân

Ñaëc-Bieät vöøa ra tröôøng taân ñaùo caùc Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng ña-soá ñöôïc tieáp-tuïc gôûi ñi thuï-huaán caùc khoùa thuyeàn-tröôûng tuaàn-duyeân-ñónh (WPB) vaø duyeân-toác-ñónh (PCF) taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Cam-Ranh. Coù 4 khoùa thuyeàn-tröôûng, 2 thaùng röôõi cho moãi khoùa-hoïc. Caùc khoùa thuyeàn-tröôûng naøy nhaèm ñaøo-taïo chöùc naêng thuyeàn-tröôûng vaø saün-saøng cho chieán-thuaät duøng caùc chieán-ñónh WPB vaø PCF traûi daøi treân maët bieån laøm muïc-tieâu giaû choáng hoûa tieån “haûi haûi” (surface to surface) töø caùc cao toác ñónh Komar cuûa Lieân-Soâ trang-bò cho Coäng-Saûn Baéc-Vieät döï-ñònh traøn xuoáng vuøng bieån cuûa mieàn Nam-Vieät-Nam (chieán-thuaät naøy ñöôïc tieát-loä ñeán khoùa 4 Thuyeàn-Tröôûng naêm 1973 vaø coù ghi trong baøi “Töôøng thuaät Traän Haûi-Chieán Lòch-Söû Hoaøng-Sa” trong phaàn “Lyù do toâi ñaõ coù maët taïi Hoaøng-Sa” cuûa Haûi-Quaân Ñaïi-Taù Haø-vaên-Ngaïc). Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân ñaõ boå sung raát ñoâng só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät vôùi khoaûng treân döôùi 30 só-quan cuûa moãi khoùa veà moãi Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng. Vì vaäy töø naêm 1972 trôû ñi, haàu heát caùc chöùc-vuï thuyeàn-tröôûng cuûa 5 Haûi-Ñoäi Duyeân-Phoøng ñeàu do só-quan Haûi-Quaân caùc Khoùa Ñaëc-Bieät tieáp nhau ñaûm-nhaän tuaàn-duyeân, baûo-veä suoát chieàu daøi duyeân-haûi mieàn Nam-Vieät-Nam.

Coù moät soá só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät sau khi rôøi taøu bieån, ñöôïc Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân gôûi ñi hoïc Tham-Möu Trung-Caáp (HQ Trung-UÙy Vónh-Nam, Nguyeãn-vaên-Khang, Phaïm-vieát-Khieát, . . .), kyõ-sö Phuù-Thoï (HQ Trung-UÙy Döông-minh-Chaâu, Leâ-chí-Haân, Chöông-Ñeä, Löu-Tieán, . . .) vaø Ñaïi-Hoïc Chieán-Tranh Chaùnh-Trò Ñaø-Laït (HQ Trung-UÙy Haø-vaên-Vinh . . .)

Treân thöïc-teá, tuy raèng caùc só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät toát-nghieäp haûi-nghieäp treã nhöng caáp baäc vaø thôøi-gian phuïc-vuï taïi caùc ñôn-vò Haûi-Quaân cuûa caùc Só-Quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät laïi thaâm-nieân hôn caùc baïn cuøng thôøi (1969-1970) hay cuøng khoùa (khoùa 21 só-quan Haûi-Quaân Nha-Trang). Moät ñaëc-ñieåm nöõa laø taát caû só-quan Haûi-Quaân caùc khoùa Ñaëc-Bieät ñeàu ñaït ñöôïc haûi-vuï toái-thieåu treân döôùi 2 naêm tính ñeán thaùng 4 naêm 1975. Chöa keå coù nhieàu só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät sôùm neám muøi bieån maën cuøng vôùi boä quaân-phuïc ñaõ ñaäm maøu xanh cuûa bieån vì nhieàu naêm daøi phuïc-vuï taïi caùc duyeân-ñoaøn, haûi-

111 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ñaûo traán ñoùng ngoaøi bieån caû xa-xoâi tröôùc khi hoï trôû veà quaân-tröôøng Nha-Trang nhö HQ Trung-UÙy CB Ngoâ-höõu-Taân, Baïch-long-Vaân (Duyeân-ñoaøn 42), Nghi-tích-Sôn vaø Leâ-nguyeân-Soaùi (Duyeân-ñoaøn 43) v.v....

Vaøi thaønh-tích veà khaû-naêng vaø laõnh-ñaïo chæ-huy cuûa só-quan caùc khoùa Ñaëc-Bieät Nha-Trang:

- HQ Ñaïi-UÙy Traàn-minh-Chaùnh toát-nghieäp khoùa 24 Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït ñöôïc chuyeån sang Haûi-Quaân vaø toát-nghieäp khoùa 1 Só-Quan Ñaëc-Bieät-Haûi-Quaân Nha-Trang, ñaõ sôùm ñaûm-nhaän chöùc-vuï Haïm-Tröôûng Tuaàn-duyeân-haïm HQ 601.

- Nhieàu só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät vöøa laø só-quan Haûi-Quaân ngaønh Chæ-Huy laïi coù khaû-naêng chuyeân-moân cô-khí nhö HQ Trung-UÙy Buøi-ñöùc-Ly, khoùa 6/69, khoùa 1 Ñaëc-Bieät Nha-Trang vöøa xöû-lyù-thöôøng-vuï Haïm-Phoù laïi kieâm Cô-Khí-Tröôûng cuûa Trôï-chieán-haïm HQ 231.

- HQ Trung-UÙy Nguyeãn-minh-Phaùt, khoùa 6/69, khoùa 1 Ñaëc-Bieät Nha-Trang, vôùi Quyeàn Chæ-Huy-Tröôûng Duyeân-ñoaøn 35, ñaõ töû thuû vaø sau ñoù ñaùnh baät cuoäc taán-coâng cuûa Vieät-Coäng vaøo Duyeân-ñoaøn thaùng 3 naêm 1975. Tö-Leänh Haûi-Quaân Laâm-Nguôn-Taùnh gaén huy-chöông ngay maët traän.

- HQ Trung-UÙy Phaïm-quoác-Nam, khoùa 1/70, khoùa 2 Ñaëc-Bieät Nha-Trang (gaàn 6 naêm trong quaân nguõ, toång-coäng hôn 18 thaùng ñöôïc huaán-luyeän taïi caùc quaân-tröôøng vaø ñaõ coù treân 4 naêm haûi-vuï) vöøa taân ñaùo Tuaàn-duyeân-haïm PGM HQ 611 ñaõ ñöôïc Boä Tö-Leänh Haïm-Ñoäi chæ-ñònh taïm thay theá Quyeàn Haïm-Tröôûng vaøo nhöõng ngaøy cuoái thaùng 4 naêm 1975 ñeå khaån-caáp tham-döï nhöõng cuoäc hoïp caáp haïm-tröôûng vaø töø ñoù chöùng-kieán ñöôïc nhieàu bieán-coá quan-troïng xaûy ra taïi Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân vaø Boä Tö-Leänh Haïm-Ñoäi vaøo nhöõng ngaøy cuoái cuøng tröôùc ñeâm di-taûn 29 thaùng 4 naêm 1975 cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa.

- HQ Trung-UÙy Nguyeãn-vaên-Coâng, khoùa 4/68, khoùa 3 Ñaëc-Bieät Nha-Trang, nguyeân laø Chæ-Huy-Phoù Tieàn-Doanh Yeåm-Trôï Tieáp-Vaän Raïch-Soûi vôùi Quyeàn Chæ-Huy-Tröôûng, ñaõ cuøng vôùi 20 haï-só-quan vaø ñoaøn-vieân, ngaøy 30-4-1975 khoâng buoâng suùng ñaàu haøng maø vaãn tieáp-tuïc chieán-ñaáu khoâng cho coäng quaân vaøo tieáp thu ñôn-vò. Cuoäc khaùng-cöï ñaõ haï taïi choã moät soá caùn-binh Coäng-Saûn, phía Tieàn-Doanh

coù vaøi ñoaøn-vieân Haûi-Quaân hy-sinh. Ñeán khuya moàng 1 saùng, raïng ngaøy 2 thaùng 5 naêm 1975 caùc chieán-só Haûi-Quaân môùi chòu ruùt lui. Nhöõng chieán-só vaø töû-só trong cuoäc khaùng-cöï ñoù duø aâm-thaàm vaø voâ danh nhöng hoàn thieâng soâng nuùi chöùng giaùm vaø Toå-Quoác Vieät-Nam ghi ôn. Maùu ñaøo cuûa nhöõng chieán-só Haûi-Quaân kieân-cöôøng vaø baát-khuaát trong cuoäc khaùng-cöï ñoù phaûi ñöôïc hoøa vaøo doøng Haûi-Söû.

Coøn nhieàu só-quan Haûi-Quaân caùc khoùa Ñaëc-Bieät khaùc ñaõ ñoùng goùp nhieàu thaønh-tích vaø chieán-coâng oai-huøng ñaùng ghi vaøo haûi-söû cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa.

Toùm laïi, só-quan Haûi-Quaân caùc khoùa Ñaëc-Bieät laø moät thaønh-phaàn nhaân-löïc ñöôïc Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân tuyeån-moä, huaán-luyeän chu-ñaùo. Taát caû caùc só-quan Haûi-Quaân Ñaëc-Bieät ñeàu coù moät khaû-naêng Quaân-Söï vaø Haûi-Nghieäp vöõng-vaøng. Ña naêng vaø ña hieäu voán laø giaù-trò vaø nieàm töï haøo cuûa só-quan Haûi-Quaân caùc khoùa Ñaëc-Bieät, ñaõ ñoùng goùp cuï-theå cho nhöõng trang söû oanh-lieät cuûa Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa.

Muøa Heø Naêm 2002

Hôïp-ta ùc bie ân-soa ïn: Ña øm-Va ên-Ho øa (TN.22/6/69 - K.1SQHQ/ÑB/NT, VA, Hoa-Kyø), Buøi-nguôn-Baûy (TN.22/6/69 - K.1SQHQ/ÑB/NT), Phaïm-vieát-Khieát (TN.21/1/70 - K.1SQHQ/ÑB/NT, NJ, Hoa-Kyø), Leâ-troïng-Keá (TN.21/1/70, Australia).

Cung-caáp taøi-lieäu vaø chi-tieát: Buøi-ñöùc-Ly (TN.22/6/69 - K.1 SQHQ/ÑB/NT, WA, Hoa-Kyø), Voõ-thaønh-Phoá (19D/K.21SQHQ/NT, CA, Hoa-Kyø), Phaïm-cao-Boán (TN.21/19D/1/70 - K.2SQÑB/NT, NJ, Hoa-Kyø), Phan-ngoïc-Huøng (TN.21/18C/1/70 - K1/70-K.5SQHQ/ÑB/NT, WA, Hoa-Kyø), Hoaøng-ñình-Tieán (K.5/69-K.3NN/HK, VA, Hoa-Kyø).

112 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

SVSQ/HQ/K.21 Phaïm-vieát-KhieátThuû-khoa Khoùa 1 Ñaëc-Bieät/SQHQ/Nha-Trang

113 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

aøo naêm 1969, chuaån-bò ruùt khoûi Vieät-Nam trong danh-döï, Hoa-Kyø ñaõ ñeà ra Chöông-Trình Vieät-Nam-Hoùa Chieán-Tranh (Vietnamization Program) nhaèm muïc-ñích chuyeån

giao hoaøn-toaøn traùch-nhieäm gaùnh vaùc cuoäc chieán laïi cho Quaân-Löïc Vieät-Nam Coäng-Hoøa (QLVNCH). Trong giai-ñoaïn Vieät-Nam-Hoùa Chieán-Tranh, Haûi-Quaân VNCH (HQVNCH) baønh-tröôùng thaät nhanh choùng ñeå tieáp-nhaän oà-aït nhieàu chieán-haïm, chieán-ñónh, caên-cöù vaø tieàn-doanh yeåm-trôï do löïc-löôïng Haûi-Quaân Hoa-Kyø taïi Vieät-Nam chuyeån giao. Ñaùp öùng nhu-caàu caáp baùch ñoù, baét ñaàu töø thaùng 2 naêm 1970, Hoa-Kyø ñaõ giuùp huaán-luyeän caùc khoùa só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam OCS ñeå coù ñuû nhaân-löïc caàn-thieát trong khoaûng thôøi-gian raát ngaén.

Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân Vieät-Nam Coäng-Hoøa (SVSQ/HQ/VNCH) ñöôïc göûi du-hoïc khoùa Só-Quan Haûi-Quaân mang teân vò Thaùnh-Toå Haûi-Quaân Vieät-Nam “Traàn-Höng-Ñaïo” taïi Tröôøng Só-Quan Haûi-Quaân Tröø-Bò Hoa-Kyø (The United States Naval Officer Candidate School (OCS) trong thaønh-phoá Newport, tieåu-bang Rhode Island. Thôøi-gian thuï-huaán chöông-trình OCS daøi khoaûng 24 tuaàn-leã taïi

Newport vaø sau ñoù theâm gaàn 3 tuaàn hoïc veà Haønh-Quaân Soâng-Ngoøi taïi Treasure Island, California.

NHAÄP HOÏC KHOÙA OCS (Officer Candidate School)

Sinh-Vieân Só-Quan Haûi-Quaân ñöôïc Boä Tö-Leänh Haûi-Quaân chaáp-thuaän cho theo hoïc khoùa OCS phaûi hoäi ñuû caùc ñieàu-kieän sau:

· Toái-thieåu phaûi coù vaên-baèng Tuù-Taøi II, ban B.· Hoaøn taát 3 thaùng huaán-luyeän caên-baûn

quaân-söï taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung, toát-nghieäp Tröôøng Só-Quan Tröø-Bò Thuû-Ñöùc hoaëc Tröôøng Voõ-Bò Quoác-Gia Ñaø-Laït.

· Ñieåm thi traéc nghieäm Anh ngöõ phaûi ñaït töø 70% trôû leân.

Caùc taân binh SVSQ/HQ trình-dieän nhaäp nguõ lieàn ñöôïc ñöa veà Trung-Taâm Huaán-Luyeän Quang-Trung ñeå hoïc 3 thaùng caên-baûn quaân-söï. Maõn khoùa-hoïc taïi Quang-Trung, nhoùm SVSQ/HQ coù ñieåm thi traéc nghieäm Anh ngöõ treân 70% seõ ñöôïc chuyeån veà traïi Baïch-Ñaèng laøm thuû-tuïc nhaäp hoïc chöông-trình OCS. Trong thôøi-gian chôø

kHoùa só-Quan haûi-Quaân traàn-höng-ñaïo

Toång Hôïp do SQHQ/OCS

V

114 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

ñôïi ñöôïc laàn-löôït göûi theo hoïc caùc khoùa OCS taïi Hoa-Kyø, sinh-vieân só-quan OCS (SVSQ/HQ/OCS) taïm truù treân hai Taïm-truù-haïm APL caëp taïi caàu C, caïnh Caâu-Laïc-Boä Noåi Haûi-Quaân ñeå trau doài theâm sinh ngöõ. Ñieàu-haønh moïi hoaït-ñoäng cuûa nhoùm SVSQ/HQ/OCS taïi APL laø HQ Ñaïi-UÙy Chieán-Binh Ñaëng-kim-Leâ vaø phuï-taù oâng goàm HQ Trung-UÙy Phaïm-troïng-Thu, caùc HQ Thieáu-UÙy Traàn-chaán-Haûi, Traàn-ñöùc-Thaønh, Ñaøo-Daân.

SINH-HOAÏT TAÏI

TRÖÔØNG HAÛI-QUAÂN OCSTröôøng Haûi-Quaân OCS toïa-laïc treân moät hoøn

ñaûo lôùn naèm ngay cöûa vònh Narragansette, phía Nam thaønh-phoá Newport, tieåu-bang Rhode Island. Trong cuøng thaønh-phoá, coù tröôøng Ñaïi-Hoïc Haûi-Chieán (Naval War College) laø nôi tu-nghieäp cho caùc só-quan thaâm-nieân tham-döï nhöõng khoùa Tham-Möu Cao-Caáp Haûi-Quaân. Caên-cöù Haûi-Quaân cuûa Ñeä Luïc Haïm-Ñoäi Hoa-Kyø cuõng ôû gaàn thaønh-phoá. Khuoân vieân tröôøng Haûi-Quaân OCS roäng lôùn hôn Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang, coù ñuû phoøng oác, cung-caáp tieän-nghi nôi aên ôû, hoïc haønh cho treân 1.300 khoùa-sinh thuï-huaán cuøng moät luùc.

Giaùm-Ñoác Chöông-Trình SQ/HQVN/OCS taïi Hoa-Kyø laø HQ Thieáu-Taù J. F. Keith. Só-quan cao caáp Vieät-Nam traùch-nhieäm toaøn dieän veà chöông-trình OCS taïi ñaây laø HQ Thieáu-Taù Nguyeãn-Haûi, xuaát thaân Khoùa 10 Só-Quan Haûi-Quaân Nha-Trang. Phuï-taù ñieàu-haønh chöông-trình OCS goàm moät soá só-quan Haûi-Quaân caáp uùy.

Trong thôøi-gian thuï-huaán taïi tröôøng Haûi-Quaân OCS, Tieåu-ñoaøn SVSQ Vieät-Nam truù nguï taïi Nimitz Hall, moät trong hai dormatory (King Hall vaø Nimitz Hall) daønh cho khoùa-sinh. Tieåu-ñoaøn SVSQ Vieät-Nam ñöôïc chia thaønh 3 ñaïi-ñoäi: Tango, Victor vaø Uniform Company. Moãi ñaïi-ñoäi goàm 3 trung-ñoäi: 1st, 2nd vaø 3rd Platoon. Nhöõng hoaït-ñoäng thöôøng nhaät taïi tröôøng Haûi-Quaân OCS coù leõ cuõng töông-töï nhö ôû Trung-Taâm Huaán-Luyeän Haûi-Quaân Nha-Trang hoaëc caùc quaân-tröôøng khaùc: huaán-nhuïc,

hoïc haønh, aên uoáng, nghæ ngôi, theå-duïc, dieãn-haønh, thanh-tra, ñi bôø...

Haøng ngaøy, coâng-vieäc chính cuûa caùc SVSQ/OCS laø ñeán lôùp hoïc thaâu-thaäp nhöõng kieán-thöùc veà haûi-nghieäp, laõnh-ñaïo chæ-huy maø caùc moân hoïc ñeàu ñöôïc giaûng daïy baèng Anh ngöõ. Ban giaûng-huaán cuûa chöông-trình só-quan Haûi-Quaân OCS (SQHQ/OCS) Vieät-Nam goàm 38 só-quan vaø haï-só-quan Hoa-Kyø. Hoïc-trình ñöôïc chia thaønh hai phaàn: Academic vaø Military. Academic goàm 500 giôø hoïc veà caùc moân nhö Haøng-Haûi, Thieân-Vaên, Luaät Haøng-Haûi Quoác-Teá, Phoøng-Tai, Vaän-Chuyeån, Chieán-Thuaät, Haûi-Phaùo, Kieán-truùc Chieán-Haïm. Giaùm-Ñoác Academic Division laø HQ Thieáu-Taù H. D. Hopkins. Military goàm khoaûng 150 giôø hoïc veà Laõnh-Ñaïo Chæ-Huy, Dieãn-Haønh, Caáp-Cöùu vaø Theå-Duïc. Giaùm-Ñoác Mili-tary Division laø HQ Thieáu-Taù R. F. Mc Cullough.

Ngoaøi giôø ñeán lôùp hoïc (academic), ba ñaïi-ñoäi thuoäc Tieåu-ñoaøn SVSQ Vieät-Nam coøn phaûi ganh ñua veà dieãn-haønh (drill) vaø caùc moân theå-thao (sport) nhö bôi loäi, leo giaây, basket ball vôùi nhau. Ñaïi-ñoäi thaéng moân naøo thì quaân-kyø cuûa ñaïi-ñoäi seõ ñöôïc gaén huy-chöông veà moân ñoù.

Trong suoát thôøi-gian hoïc taïi Tröôøng Haûi-Quaân OCS, Tieåu-ñoaøn SVSQ Vieät-Nam luoân luoân goàm coù 4 khoùa vôùi toång-soá 250 SVSQ thuï-huaán cuøng moät luùc. Moãi thaùng, khi moät khoùa OCS hoaøn-taát chöông-trình hoïc taïi OCS, rôøi tröôøng veà California theo hoïc Haønh-Quaân Soâng-Ngoøi thì laïi coù moät khoùa môùi nhaäp hoïc traùm choã.

Sau khi hoaøn-taát chöông-trình hoïc taïi tröôøng Haûi-Quaân OCS, caùc sinh-vieân só-quan Haûi-Quaân OCS ñöôïc gaén caáp baäc Haûi-Quaân chuaån-uùy. Ñaëc-bieät, töø khoùa OCS 10 cho ñeán Khoùa OCS 12 coù caû moät soá só-quan boä-binh mang caáp baäc thieáu-uùy ñeán trung-uùy tham-döï, sau chöông-trình hoïc haûi-nghieäp, caùc só-quan boä-binh naøy trôû thaønh só-quan Haûi-Quaân thöïc thuï.

Hoaøn taát chöông-trình hoïc taïi OCS xong, caùc taân chuaån-uùy ñöôïc ñöa veà California hoïc moät khoùa Haønh-Quaân Soâng-Ngoøi taïi Riverine Inshore Opera-tion Training Center (RIOTC) ôû Treasure Island, San Francisco theâm gaàn ba tuaàn-leã. Chöông-trình hoïc taïi California goàm 2 tuaàn-leã thöïc-taäp treân caùc giang-ñónh hoaït-ñoäng trong soâng raïch nhö loaïi

115 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

Command Monitor, Tango, PBR vaø Duyeân-Toác-Ñónh PCF hoaït-ñoäng ngoaøi bieån.

Tröôùc khi chaám döùt chöông-trình hoïc veà Haønh-Quaân Soâng-Ngoøi, caùc khoùa-sinh coù 3 ngaøy ñeâm taäp traän haønh-quaân thuûy-boä taïi Mare Island, California, maø ñòa hình vaø daøn caûnh gioáng nhö taïi chieán-tröôøng Vieät-Nam. Trong cuoäc thöïc-taäp y nhö thaät naøy, lính Myõ ñoùng vai Vieät-Coäng ban ñeâm boø vaøo taán-coâng caên-cöù. Caùc khoùa-sinh phaûi aùp-duïng taát caû nhöõng ñieàu hoïc hoûi ñöôïc veà chieán-thuaät, söû-duïng vuõ-khí, vaän-chuyeån taøu beø, v.v. ñeå töï toå-chöùc phoøng-thuû doanh-traïi, cuõng nhö môû cuoäc haønh-quaân truy luøng vaø dieät ñòch.

Toång quaùt, chöông-trình SQHQ Traàn-Höng-Ñaïo huaán-luyeän 12 khoùa OCS, moãi khoùa caùch nhau khoaûng 6 tuaàn-leã, moãi khoùa nhaän chöøng 60 sinh-vieân só-quan theo hoïc. Khoùa 1 OCS khai giaûng vaøo thaùng 2 naêm 1970 cho ñeán khoùa cuoái cuøng laø khoùa 12 OCS maõn-khoùa vaøo thaùng 9 naêm 1971. Nhö theá, töø khoùa ñaàu tieân cho ñeán khoùa cuoái cuøng, chöông-trình OCS keùo daøi gaàn hai naêm, ñaøo-taïo toång-coäng 750 sinh-vieân. Sau khoùa cuoái cuøng OCS 12, tröôøng OCS cuõng nhaän huaán-luyeän khoùa International Officer Candidate (IOCS). Trong soá 197 khoùa-sinh IOCS coù 22 SVSQ/HQ Vieät-Nam. Haûi-Quaân UÙc cuõng giuùp huaán-luyeän 2 khoùa OCS vôùi hôn 10 só-quan Haûi-Quaân Vieät-Nam toát-nghieäp.

PHUÏC-VUÏ QUEÂ-HÖÔNGKhi hoài-höông, taïi Trung-Taâm Huaán-Luyeän

Haûi-Quaân Saøi-Goøn, caùc taân chuaån-uùy toát-nghieäp töø khoùa OCS ñöôïc choïn ñôn-vò phuïc-vuï ñaàu tieân theo thöù-töï öu-tieân tuøy vaøo thöù haïng khi ra tröôøng. Thoâng thöôøng, sau moät naêm phuïc-vuï, khoâng phaïm kyû-luaät naëng thì caùc chuaån-uùy nhaän ñöôïc quyeát-ñònh thaêng leân caáp thieáu-uùy.

Tröôùc ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, Haûi-Quaân ñaõ saùt caùnh cuøng Luïc-Quaân, Khoâng-Quaân QLVNCH chieán-ñaáu baûo-veä vuøng bieån vaø soâng ngoøi khaép mieàn Nam-Vieät-Nam. Taïi ñôn-vò yeåm-trôï hay taùc-chieán, thuoäc Haønh-Quaân Soâng hay Haønh-Quaân Bieån, ngaên chaän Coäng-Saûn Baéc-Vieät xaâm-nhaäp hay choáng quaân Trung-Coäng xaâm-laêng, trong traän Haûi-Chieán Hoaøng-Sa ñeàu coù nhöõng SQHQ Khoùa OCS

tham-döï. Nhöõng vuøng soâng bieån töø Cöûa Vieät ñòa ñaàu cho tôùi muõi Caø-Mau taän cuøng ñaát nöôùc vôùi nhöõng ñòa-danh noåi tieáng nguy-hieåm nhö Naêm-Caên, Vuõng Roâ, Tam Giaùc Saét, Moäc-Hoùa, Tuyeân-Nhôn, v.v... ñaõ ghi laïi bao chieán-coâng oanh-lieät cuûa quaân-chuûng Haûi-Quaân maø moät soá SQHQ khoùa OCS cuõng ñaõ anh-duõng hy-sinh cho chính-nghóa quoác-gia vaø lyù-töôûng töï-do cuûa mieàn Nam.

RÔØI QUEÂ-HÖÔNG TÌM TÖÏ-DO

Ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, Coäng-Saûn ñaõ cöôõng chieám mieàn Nam-Vieät-Nam vaø aùp ñaët cheá-ñoä Coäng-Saûn leân caû nöôùc. Yeâu töï-do vaø nhaát ñònh khoâng haøng giaëc, Haïm-Ñoäi Haûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ ra ñi tìm töï-do trong traät-töï, mang theo haøng chuïc ngaøn quaân vaø daân. Haïm-Ñoäi chính khôûi haønh töø beán Baïch-Ñaèng vaøo khoaûng 19:00 giôø toái ngaøy 29 thaùng 4 leân ñöôøng ñeán ñieåm heïn taïi Coân-Sôn, roài cuøng haûi-haønh ñi Subic Bay, Phi-Luaät-Taân. Moät thaønh-phaàn cuûa Haïm-Ñoäi khôûi haønh töø Phuù-Quoác, nôi ñaët Boä Tö-Leänh Vuøng IV Duyeân-Haûi, vaøo khoaûng 17:00 giôø chieàu ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, chôû theo nhieàu ngaøn quaân daân, haûi-haønh xuoáng höôùng Nam ñeán Taân-Gia-Ba, roài qua Ñoâng Haûi, ngöôïc leân Subic Bay vaøi ngaøy sau ñoù. Tröôùc khi vaøo haûi-phaän Phi-Luaät-Taân, nhöõng chieán-haïm thuoäc HQVNCH ñaõ laøm leã haï quoác-kyø Vieät-Nam vaø ñöôïc chuyeån giao laïi cho Haûi-Quaân Hoa-Kyø taïi Subic Bay.

Moät soá ñoâng SQHQ/OCS vaø gia-ñình cuõng bò keït laïi queâ-höông sau naêm 75 vaø bò Coäng-Saûn giam caàm trong caùc traïi tuø caûi-taïo, hay chòu haønh-haï trong nhöõng vuøng Kinh-Teá Môùi töø vaøi naêm cho ñeán hôn 10 naêm trôøi. Sau khi ñöôïc thaû, moät soá ñaõ ñònh cö taïi Hoa-Kyø do thaân-nhaân baûo laõnh, theo dieän HO. Nhieàu ngöôøi cuõng baát chaáp hieåm-nguy, vöôït bieân ñeán ñöôïc traïi tò-naïn taïi caùc quoác-gia ñeä tam

116 * TUYEÅN TAÄP HAÛI-QUAÂN

nhö Hoàng-Koâng, Maõ-Lai, Thaùi-Lan, nhöng nhieàu ngöôøi khoâng may ñaõ vuøi thaân trong loøng bieån caû.

TREÂN MIEÀN ÑAÁT MÔÙIChæ maát vaøi naêm ñaàu chaät-vaät oån-ñònh laïi cuoäc

soáng môùi nôi xöù ngöôøi, sau ñoù, nhieàu cöïu SQHQ/OCS ñaõ laïi vöôn leân vaø raát thaønh-coâng veà ngheà-nghieäp, ngaønh chuyeân-moân, thaønh-laäp coâng-ty tö nhaân, môû dòch vuï buoân baùn vaø ña-soá con chaùu thuoäc gia-ñình Haûi-Quaân OCS cuõng ñaõ taïo thaønh-tích raát xuaát saéc veà hoïc vaán. Duø raèng baây giôø nhieàu vò OCS toùc ñaõ muoái tieâu vaø coù chaùu noäi, chaùu ngoaïi ñaày ñaøn, maø tình chieán-höõu naêm xöa vaãn saâu ñaäm nhö thuôû môùi nhaäp nguõ, neân sau giôø laøm vieäc, nhöõng cöïu SQHQ/OCS ñaõ lieân-laïc vaø sinh-hoaït laïi vôùi nhau nhö anh em cuøng moät gia-ñình Haûi-Quaân OCS (GÑ/HQ/OCS). Ngoaøi Ñaïi-Hoäi Haûi-Quaân OCS ñöôïc toå-chöùc ñònh kyø hai naêm moät laàn taïo cô-hoäi gaëp-gôõ, haøn-huyeân nhaèm thaét chaët theâm thaân-tình giöõa caùc gia-ñình cöïu SQHQ/OCS, gia-ñình só-quan huaán-luyeän-vieân vaø baèng-höõu, gia-ñình Haûi-Quaân OCS coøn toå-chöùc nhöõng buoåi hoïp maët töøng khoùa vaø hoïp maët thaân-höõu.

Sau Chieán-Tranh Vieät-Nam, nhaát laø khi cuoäc Chieán-Tranh laïnh giöõa theá-giôùi Töï-Do vaø khoái Coäng-Saûn chaám döùt, tuy ngaân-saùch Quoác-Phoøng cuûa Hoa-Kyø bò caét giaûm toái-ña vaø nhu-caàu huaán-luyeän só-quan Haûi-Quaân khoâng coøn caáp baùch nhö trong thôøi chieán, tröôøng Haûi-Quaân OCS vaãn coøn hoaït-ñoäng vaø ñöôïc ñoåi teân thaønh “The Naval Academy Preparatory School.” Duø vaäy, haøng naêm, moät soá cöïu SQHQ/OCS ñaõ toå-chöùc nhöõng chuyeán du-haønh veà thaêm tröôøng meï taïi Newport, nôi ñaõ ñaøo-taïo hôn 750 só-quan HQ öu-tuù cho HQVN.

HÖÔÙNG VEÀ TÖÔNG-LAIHaûi-Quaân Vieät-Nam ñaõ taïm thôøi giaûi-taùn keå töø

cuoäc di-taûn naêm 1975. Hôn phaàn tö theá-kyû troâi qua, ngöôøi Vieät taïi queâ nhaø vaãn soáng nhuïc-nhaèn döôùi cheá-ñoä phi nhaân Coäng-Saûn. Söù-maïng mang töï-do, daân-chuû vaø nhaân-quyeàn cho queâ-höông ñöông-nhieân laø öu-tieân haøng ñaàu cuûa toaøn-theå daân Vieät taïi quoác noäi cuõng nhö haûi ngoaïi. Nhieäm-vuï keá tieáp cuõng khoâng keùm phaàn quan-troïng laø baûo-veä queâ-höông tröôùc aâm-möu baønh-tröôùng cuûa Trung-Coäng trong vuøng bieån Ñoâng vaø AÙ-Chaâu maø Vieät-Nam laø chöôùng-ngaïi-vaät cuûa hoï. Trung-Coäng ñang noã-löïc taêng cöôøng löïc-löôïng Haûi-Quaân vaø ñaõ traéng trôïn chieám hai quaàn-ñaûo cuûa Vieät-Nam: Hoaøng-Sa vaøo naêm 1974 vaø Tröôøng-Sa naêm 1982. Trong thôøi bình cuõng nhö thôøi chieán, troïng-traùch baûo-veä moät haûi-phaän daøi gaàn 3.000 caây-soá cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam thaät naëng-neà vaø khoù-khaên. Chaéc-chaén raèng vai-troø töông-lai cuûa Haûi-Quaân Vieät-Nam caøng trôû neân voâ cuøng khaån-thieát tröôùc tham-voïng baù quyeàn cuûa keû thuø phöông Baéc vaø nhöõng chaøng “lính bieån” haøo-huøng seõ laïi saün-saøng ñaùp lôøi ñoøi hoûi cuûa toå-quoác, goùp phaàn baûo-veä queâ-höông gaám voùc Vieät-Nam.