16 17

Two types of natural gas are used as a vehicle fuel: CNG and LNG.The target segments of the NGV market are as follows:

• CNG fuel – passenger and light cargo transport, motor cars and municipal vehicles;

• LNG fuel – line-haul cars, railway and waterborne transport, quarry machinery and agricultural equipment.

RUSSIAN NGV FUEL MARKETThe consumption of natural gas as a vehicle fuel is steadily increasing

in Russia. There are several factors facilitating the considerable growth of the Russian NGV fuel market, such as:

• immense natural gas resources and a well-developed gas transmission system, which allows for a reliable and long-term NGV fuel supply;

• introduction of energy-efficient fuels used in transportation, including the conversion of passenger transport and municipal vehicles to natural gas in the cities with over 100,000 inhabitants;

• increase of the variety of natural gas-fueled equipment and expansion of the gas filling infrastructure;

• low price of NGV fuel compared to conventional fuels.

Gazprom singled out 10 priority regions for the purposes of NGV infrastructure development in Russia for 2015–2017, among them the Republics of Tatarstan and Bashkortostan, the Krasnodar and Stavropol Territories, and the Leningrad, Moscow, Rostov and Sverdlovsk Regions, as well as the cities of Moscow and St. Petersburg.

The Company signed agreements on wider use of natural gas as a vehicle fuel with 45 constituent entities of the Russian Federation.

As of February 2016, there are more than 270 CNG filling stations in Russia, 213 of them belonging to Gazprom.

Gazprom sold 436 million cubic meters of CNG through its gas refueling network over the course of 2015.

CNG sold at Gazprom’s CNG filling stations in Russia, million cubic meters

The Company is planning to complete the construction of 35 CNG stations and renovate 4 stations in 21 Russian regions in 2016. Gazprom’s CNG station network will include some 500 units by the end of 2020.

Moreover, Gazprom is currently developing projects aimed at installing natural gas compression units at the existing filling stations. The Company also uses mobile NGV refueling stations to deliver gas to areas remote from CNG stations.

There are about 145,000 natural gas-fueled vehicles in today’s Russia.Gazprom is making a significant contribution to increasing the number

of natural gas vehicles in the country. The Company is implementing a special program for converting Gazprom-owned vehicles to natural gas. It bought 1,184 gas-fueled vehicles in 2015 and is planning to buy 1,459 more this year.

FOREIGN NGV FUEL MARKETSWith regard to NGV fuel, Gazprom Group is represented in Germany,

the Czech Republic and Poland by its subsidiary Gazprom Germania GmbH.

As of 2015, Gazprom operates 28 compressed natural gas filling stations in Germany and owns 12 gas filling stations in the Czech Republic. It also has an LNG filling station for buses in Poland, with another filling station under construction.

In addition, Gazprom is developing the NGV markets in Belarus, Vietnam, Kazakhstan and Kyrgyzstan.

Source: Gazprom

Jako paliwo do pojazdów stosuje się dwa rodzaje gazu ziemnego: CNG oraz LNG. Docelowe segmenty rynku pojazdów zasilanych gazem ziemnym obejmują:

• CNG – transport pasażerski I transport ładunków lekkich, samochody osobowe i pojazdy miejskie;

• LNG – pojazdy tramwajowe, transport kolejowy I wodny, pojazdy pracujące w kamieniołomach oraz maszyny rolnicze.

ROSYJSKI RYNEK POJAZDÓW ZASILANYCH GAZEM ZIEMNYMZużycie gazu ziemnego jako paliwa do pojazdów w Rosji stale

wzrasta.Istnieje kilka czynników sprzyjających znaczącemu rozwojowi rosyjskiego rynku pojazdów zasilanych gazem ziemnym:

• znaczne zasoby gazu ziemnego i dobrze rozwinięta sieć przesyłowa gazu, co pozwala na niezawodne i długoterminowe zaopatrywanie pojazdów w paliwo;

• wprowadzenie efektywnych energetycznie paliw do stosowania w transporcie oraz przestawienie transportu pasażerskiego i pojazdów miejskich na zasilanie gazem ziemnym w miastach o liczbie ludności wynoszącej ponad 100 tys. mieszkańców;

• wzrost różnorodności pojazdów zasilanych gazem ziemnym i rozwój infrastruktury gazowej;

• niska cena pojazdów zasilanych gazem ziemnym w porównaniu z konwencjonalnymi paliwami.

Firma Gazprom wyróżniła 10 priorytetowych rejonów do celów rozwoju infrastruktury pojazdów zasilanych gazem ziemnym w Rosji na lata 2015–2017, wśród nich Republiki Tatarstanu i Baszkortostanu, kraje Krasnodarski i Stawropolski, obwody Leningradzki, Moskiewski, Rostowski i Swierdłowski oraz Moskwę i Petersburg.

Spółka podpisała umowy w sprawie szerszego wykorzystania gazu ziemnego jako paliwa do pojazdów z 45 podmiotami z Federacji Rosyjskiej.

Według stanu z lutego 2016 roku, w Moskwie istnieje ponad 270 stacji CNG, z których 213 należy do Gazpromu.

W 2015 roku Gazprom sprzedał 436 mln metrów sześciennych CNG za pośrednictwem włąsnej sieci stacji tankowania gazem.

Gaz CNG sprzedawany na stacjach CNG Gazpromu w Rosji, milion metrów sześciennych

W roku 2016 spółka planuje zakończenie budowy 35 stacji CNG oraz renowację 4 stacji w 21 rejonach Rosji. Do końca roku 2020 sieć stacji CNG Gazpromu będzie liczyła ok. 500 obiektów.

Co więcej, Gazprom pracuje obecnie nad projektami mającymi na celu instalację sprężarek gazu ziemnego na istniejących stacjach tankowania. Aby móc dostarczać gaz do obszarów oddalonych od stacji CNG, spółka korzysta również z mobilnych stacji tankowania. Obecnie w Rosji jest ok. 145 tys. pojazdów zasilanych gazem ziemnym.

Gazprom w znaczący sposób przyczynia się do zwiększania liczby pojazdów zasilanych gazem ziemnym w kraju. Spółka wdraża specjalny program przestawiania własnych pojazdów na zasilanie gazem ziemnym. W 2015 roku zakupiła 1184 pojazdów zasilanych gazem, a w tym roku planuje kupić 1459 kolejnych.

ZAGRANICZNE RYNKI POJAZDÓW ZASILANYCH GAZEM ZIEMNYMW zakresie dystrybucji paliwa do pojazdów zasilanych gazem ziemnym,

Grupa Gazprom reprezentowana jest w Niemczech, w Czechach oraz w Polsce przez spółkę zależną Gazprom Germania GmbH. Według stanu na rok 2015, Gazprom zarządza 28 stacjami tankowania sprężonym gazem ziemnym w Niemczech, jest też właścicielem 12 stacji tankowania gazem w Czechach. Posiada ponadto jedną stację LNG do tankowania autobusów w Polsce, przy czym druga tego typu stacja jest w trakcie budowy.

Oprócz tego Gazprom zaangażowany jest w rozwój rynków pojazdów zasilanych gazem ziemnym na Białorusi, w Wietnamie, w Kazachstanie i Kirgistanie.

Źródło: Gazprom

NGV in Russia Pojazdy zasilane gazem ziemnym w Rosji

NATURAL GAS IS THE MOST COST-EFFECTIVE, ECO-FRIENDLY AND SAFEST TYPE OF FUEL AT PRESENT. THE AVERAGE PRICE OF 1 CUBIC METER OF GAS FOR VEHICLES IN RUSSIA IS RUB 12, WHILE THE ENGINES OF GAS-FUELED VEHICLES COMPLY WITH EURO 5 AND EURO

6, EUROPE’S HIGHEST EMISSION STANDARDS. ACCORDING TO THE RUSSIAN MINISTRY OF EMERGENCY SITUATIONS’ CLASSIFICATION, NATURAL GAS BELONGS TO THE CATEGORY OF THE LEAST DANGEROUS FLAMMABLE SUBSTANCES.

OBECNIE GAZ ZIEMNY JEST NAJBARDZIEJ OPŁACALNYM, EKOLOGICZNYM I BEZPIECZNYM RODZAJEM PALIWA. ŚREDNIA CENA 1 METRA SZEŚCIENNEGO GAZU DO TANKOWANIA POJAZDÓW WYNOSI W ROSJI 12 RUBLI, PRZY CZYM SILNIKI POJAZDÓW ZASILANYCH GAZEM

SĄ ZGODNE Z NAJWYŻSZYMI EUROPEJSKIMI STANDARDAMI EMISJI EURO 5 I EURO 6. WEDŁUG KLASYFIKACJI ROSYJSKIEGO MINISTERSTWA SYTUACJI NADZWYCZAJNYCH, GAZ ZIEMNY NALEŻY DO KATEGORII NAJMNIEJ NIEBEZPIECZNYCH SUBSTANCJI PALNYCH.

2010 2011 2012 2013 2014 2015

345361.6

390377

404,8

436

2010 2011 2012 2013 2014 2015

345361.6

390377

404,8

436

НА СЕГОДНЯШНИЙ ДЕНЬ ПРИРОДНЫЙ ГАЗ ЯВЛЯЕТСЯ НАИБОЛЕЕ ЭКОНОМИЧНЫМ, ЭКОЛОГИЧНЫМ И БЕЗОПАСНЫМ ТОПЛИВОМ. СТОИМОСТЬ 1 КУБ. М ГАЗА ДЛЯ ТРАНСПОРТА В СРЕДНЕМ ПО РОССИИ СОСТАВЛЯЕТ 12 РУБ. ПРИ ЭТОМ ДВИГАТЕЛИ ТАКИХ ТРАНСПОРТНЫХ

СРЕДСТВ СООТВЕТСТВУЮТ ВЫСОЧАЙШИМ ЕВРОПЕЙСКИМ СТАНДАРТАМ ЭМИССИИ — ЕВРО-5 И ЕВРО-6. СОГЛАСНО КЛАССИФИКАЦИИ МИНИСТЕРСТВА ЧРЕЗВЫЧАЙНЫХ СИТУАЦИЙ, ПРИРОДНЫЙ ГАЗ ОТНОСИТСЯ К САМОМУ БЕЗОПАСНОМУ КЛАССУ ГОРЮЧИХ ВЕЩЕСТВ.

Газомоторное топливо в России

2010 2011 2012 2013 2014 2015

345361.6

390377

404,8436

В качестве моторного топлива используется природный газ двух видов: компримированный (КПГ) и сжиженный (СПГ).

Целевые сегменты рынка газомоторного топлива включают:• КПГ – пассажирский, легкий грузовой, легковой

транспорт и коммунальная техника;• СПГ – магистральный автомобильный, железно-

дорожный, водный транспорт, карьерная и сель-скохозяйственная техника.

РОССИЙСКИЙ РЫНОК ГАЗОМОТОРНОГО ТОПЛИВАПотребление природного газа в качестве мотор-

ного топлива в России стабильно увеличивается.Значительному потенциалу роста отечественно-го рынка газомоторного топлива способствует несколько факторов, таких как:• существенные запасы природного газа и разви-

тая газораспределительная сеть, позволяющие обеспечивать стабильность поставок газомотор-ного топлива в долгосрочной перспективе;

• внедрение энергоэффективных видов топлива на транспорте, в том числе перевод пассажирского транспорта и коммунальной техники на при-родный газ в городах с численностью населения более 100 тыс. человек;

• расширение ассортимента техники, работающей на природном газе, и газозаправочной инфра-структуры;

• низкая по сравнению с традиционными видами топлива цена на газомоторное топливо.

На территории России на период 2015 – 2017 го-дов «Газпромом» определены 10 приоритетных регионов развития газомоторной инфраструктуры: республики Татарстан и Башкортостан, Красно-дарский и Ставропольский края, Ленинградская, Московская, Ростовская и Свердловская области, города Москва и Санкт-Петербург. Соглашения о расширении использования природного газа в качестве моторного топлива компания заключила с 45 субъектами Российской Федерации.

По состоянию на февраль 2016 года сеть автомо-бильных газонаполнительных компрессорных стан-ций (АГНКС) в стране насчитывает более 270 единиц, 213 из которых принадлежат «Газпрому».

Объем реализации КПГ через газозаправочную сеть «Газпрома» в 2015 году составил 436 млн куб. м.

Объем реализации КПГ через российские АГНКС «Газпрома», млн куб. м в год

В 2016 году компания планирует завершить со-оружение 35 АГНКС и реконструировать четыре станции в 21 регионе России. К концу 2020 года рос-сийская сеть АГНКС «Газпрома» будет насчитывать

порядка 500 объектов. Кроме того, «Газпром» разра-батывает проекты по установке модулей комприми-рования природного газа на действующих автоза-правочных станциях и эксплуатирует передвижные автогазозаправщики (ПАГЗ) для обеспечения поста-вок голубого топлива потребителям, находящимся на удаленном расстоянии от АГНКС.

Сегодня парк газомоторных автомобилей в России составляет порядка 145 тыс. единиц.

«Газпром» вносит в увеличение газомоторного автопарка в стране значительный вклад. В компании реализуется специальная программа по переводу собственного транспорта на природный газ. В 2015 году «Газпром» закупил 1184 единицы газомоторной техники, план на 2016 год - 1459 единиц.

ЗАРУБЕЖНЫЙ РЫНОК ГАЗОМОТОРНОГО ТОПЛИВАВ сегменте газомоторного топлива «Газпром» пред-

ставлен на рынках Германии, Чехии и Польши через свою дочернюю компанию Gazprom Germania GmbH.

По состоянию на 2015 год «Газпром» является оператором 28 автомобильных газонаполнитель-ных компрессорных станций в Германии, владеет 12 газовыми заправками в Чехии. В Польше у ком-пании функционирует СПГ-заправка для автобусов. На этапе строительства находится вторая аналогич-ная автозаправочная станция.

Кроме того, организована работа по развитию газомоторных рынков Белоруссии, Вьетнама, Казах-стана и Киргизии.

Источник: «Газпром»