ATATÜRK ve KADIN

Atatürk’ün ve Birilerinin

Din’e, Laiklik’e ve Kadına Bakışı

konusunda

ARAŞTIRMACI YAZAR

Atatürkçü Düşünce Derneği

Çankaya Şb. Disiplin Kurulu Bşk.

0 532 217 88 11

e-mail: denk.cemil@gmail.com

CEMİL DENK

(E. Albay)

ATATÜRK ve KADIN

1. TARİHTE KADIN

– A. SÜMERLERDE KADIN

– B. TÜRK TOPLUMLARINDA KADIN

– C. DİĞER TOPLUMLARDA KADIN

– D. İSLAMDAN Önceki CAHİLİYE Döneminde KADIN

– E. İSLAMİYETTE KADIN

– F. OSMANLININ SON YILLARINDA KADIN

ATATÜRK ve KADIN

2. ‘ATATÜRK DÜŞÜNCESİ’NDE KADIN

– A. ‘SEÇME VE SEÇİLME’DE KADIN

– B. KURTULUŞ SAVAŞI’NDA KADIN

– C. KANDIRILAN ve SÖMÜRÜLEN KADIN

– 3. SON SÖZ

– 4. KURTULUŞ SAVAŞI VİDEO 11 Dakika

SUNUMUMUZ 65 DAKİKADIR, İYİ İZLENCELER

TARİHTE KADIN

Dünyada

Önce tam BİR MİLYON YIL,

Toplulukları KADINLAR yönetmiştir.

Son ALTI BİN YILDIR ATAERKİL düzen görülmektedir.

Bu kez dünyayı ERKEKLER yönetmektedirler.

SÜMERLERDE KADIN

Sümerolog Muazzez İlmiye ÇIĞ (Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği adlı kitabından)

“Antropologlara göre en eski toplumlarda

UYGARLIK KADINLAR eliyle başlamış.

İlk İPİ yapan,

Taştan ve Kilden KAP KACAĞI yapan,

ATEŞİ bulan,

İLAÇ olarak kullanılacak BİTKİLERİ bulan,

Hayvanları EHLİLEŞTİREN KADINLARMIŞ”

TÜRK TOPLUMLARINDA KADIN ( Prof. Dr. Afet İnan “Atatürk ve ‘Kadın Hakları’nın Kazanılması” 1969 İst)

“. Türklerde evlilik kurumunda

“TEK KADIN” esastır.

Örtünme (Tesettür) yoktur

Ailede Mal ve Mülk Tamamen Müşterektir.

Çocuklar üzerinde, Velayet Hakkı da ortaktır.

KADIN; her türlü etkinlikte

ERKEĞİYLE EŞİT HAKLARA SAHİPTİR

DİĞERTOPLUMLARDA KADIN (Hanım Halilova, “Tarihten Bugüne Türk Kadını” İlke-Emek Yan 2004)

“YAHUDİLER (MÖ 4.000 yılları )ve

BİZANSLILAR, (MS 395 – 1443)

KIZLARI baba evlerinde Hizmetçi olarak çalıştırırlardı ve istedikleri zaman onları Satarlardı.

KADINLAR, önce Babasına, sonra Eşine hizmet eder,

Zevk Aracı olarak kullanılırdı.

(Prof. Dr Çoşkun Üçok ve. Prof. Dr Ahmet Mumcu’nun, birlikte hazırladıkları “TÜRK HUKUK TARİHİ” Şavaş Yayn. 1991. Ankara)

“İBRANİLERDE ve BABİLLİLERDE,

Koca ölünce, “DUL’un’ MİRAS HAKKI yoktu.

Afganistan’da KADINLAR

BURKA giymek zorundadır.

Yanlarında akraba bir erkek olmadan sokağa çıkmaları yasaktır.

KADINLAR için,

TIBBİ KURUM yoktur.

Bu nedenle en basit hastalıklar bile ÖLÜMCÜLDÜR.

Kocaların KARILARINI

ÖLDÜRME yetkileri vardır

Saçının 2 telini gösteren bir KADINI

Kalabalıkların TAŞLAYARAK veya DÖVEREK ÖLDÜRME hakkı vardır!

İSLAMDAN önceki CAHİLİYE döneminde;

DEVE bile KADINDAN daha değerli idi.

Kız çocuklarının ölüme terk edildiği, hatta diri diri gömüldüğü durumlar yaygındı.

Kız çocuk doğuran kadınlar cezalandırılırdı.

KADIN MAL gibi satılıyordu.

Erkek istediği kadar KADINLA evlenebiliyor ve dilediği zaman terk debiliyordu.

İSLAMİYETTE

KADIN - MİRAS

(NİSA 11), (BAKARA-228)

“Erkeklerin, KADINLAR üzerinde

BİR DERECE Farkı Vardır”

“Allah size çocuklarınızla

ilgili olarak şunu öneriyor:

ERKEK İÇİN, 2 DİŞİNİN PAYI

kadar.”

BİR ERKEK ve İKİ KADIN

(BAKARA 282) TANIKLIK

“Erkeklerinizden 2 kişiyi de TANIK tutun.

Eğer İki Erkek Yoksa

BİR ERKEK ve İKİ KADIN gerekir.

Bu KADINLARDAN biri ŞAŞIRIRSA/ unutursa ÖTEKİSİ ona hatırlatsın diyedir.”

(NİSA 34) “SADAKATSİZLİK”

“SADAKATSİZLİK ve İffetsizliklerinden (şüphelendiğiniz) KADINLARA Önce ÖĞÜT verin,

Yine de Doğru Yola Gelmezlerse,

Onları, YATAKLARINDA YALNIZ BIRAKIN

ve Nihayet Onları DÖVÜN”

OSMANLININ SON YILLARINDA KADIN

KADIN erkekle AYNI arabaya binemezdi.

Vapurlarda, tramvaylarda, muhallebici dükkânlarında

KADIN yerleri Perde veya Kafesle erkek yerlerinden ayrılmıştı.

OSMANLIDA Bir gün bir polis müdürü, Ada otellerinden birinde bir KARI-KOCANIN Beraber Oturduklarını duyunca,

Bizzat otele giderek KADINI SOKAĞA ATMIŞTI…

"ZÜBEYDE HANIM, tarihin kaydettiği en büyük ANALARINDAN biridir.

O dünyaya getirdiği DAHİ"Yİ BABASIZ kalmasına rağmen

Büyütüp Okutmayı ve Kemale erdirdikten sonra

Yüce bir Armağan olarak Milletine Vermeyi Başaran Ulu bir KADINDIR.

ATATÜRK DÜŞÜNCESİNDEKİ KADIN

“ÖRTÜNME KALKACAKTIR,” 7-8 Temmuz 1919 (ERZURUM)

Atatürk; Mazhar Müfit Kansu’ya yazdırıyor: BİR: “-Zaferden sonra HÜKÜMET BİÇİMİ CUMHURİYET OLACAKTIR. “-İKİ: PADİŞAH ve HANEDAN HAKKINDA ZAMANI GELİNCE gereken işlem yapılacaktır, “-ÜÇ: ÖRTÜNME KALKACAKTIR, “-DÖRT: FES KALKACAK, Uygar milletler gibi ŞAPKA GİYİLECEKTİR.

1918 (Afetinan, M.Kemal Atatürk’ün Karlsbad Hatıraları, s. 45)

“Bu KADIN meselesinde cesur olalım.

VESVESEYİ BIRAKALIM, AÇILSINLAR,

Onların Beyinlerini ciddî ilim ve fen ile süsleyelim.

İFFETİ, Fenni sağlıklı şekilde İzah Edelim.

ŞEREF ve HAYSİYET sahibi olmalarına birinci derecede önem verelim.”

1925 (Atatürk’ün S.D.II, S. 217)

Efendiler, Medenî bir millet ANASI, millet KIZI bu garip şekle bu vahşî vaziyete girer mi? Bu hal, Milleti çok GÜLÜNÇ gösteren bir manzaradır. Derhal düzeltilmesi lâzımdır.”

DİN GEREĞİ DEĞİL!

(Atatürk - 1925)

“Bu ÖRTÜNME ŞEKLİ DİN İCABI DA DEĞİLDİR. Din Gereği ÖRTÜNMEYİ ifade etmek lazım gelirse kısaca diyebiliriz ki; KADINLARIN ÖRTÜNMESİ;

KÜLFET GETİRMEYECEK ve adaba uymayacak şekilde olmamak şartıyla, BASİT olmalıdır.”

(KÜLFET GETİRMEYECEK , ADABA UYACAK, BASİT OLACAK)

1923 (Atatürk’ün S.D. II, s. 85)

“Erkeklere ilk

nasihati, ilk terbiyeyi

veren ve onun

üzerinde ilk ANALIK

nüfuz ve tesirini

tesis eden;

KADINDIR.”

1925 (Atatürk’ün S.D.II, S. 217)

“Bu izahatımı tüm topluluğa bir sualle yöneltmek istiyorum.

Soruyurum:

Bizim KIYAFETİMİZ

Millî midir?

Bizim KIYAFETİMİZ medenî ve uluslararası mıdır?”

Altı KAVAL Üstü ŞİŞHANE 1925 (Atatürk’ün S.D.II, S. 217)

Tabirimi mazur görünüz,

altı kaval üstü Şişhane diye

ifade olunabilecek

bir KIYAFET, ne Millîdir ve

ne de Uluslararasıdır.

O hâlde, kıyafetsiz bir millet

olur mu, arkadaşlar?

(Perihan Naci Eldeniz, T.T.K. Belleten, Cilt : XX, Sayı : 80, 1956, s. 741)

“ÇARŞAF içinde, PEÇE altında ve KAFES ARKASINDAKİ Türk KADININI, Artık tarihlerde aramak lâzımdır.”

«Seyahatim esnasında, köylerde değil,

bilhassa kasaba ve şehirlerde

KADIN arkadaşlarımızın yüzlerini ve

gözlerini çok yoğun ve itina ile kapattıklarını

gördüm. Özellikle bu sıcak mevsimde bu tarz,

kendileri için mutlaka azap ve ıstırabı

gerektirdiğini tahmin ediyorum. Onlar yüzlerini

cihana göstersinler ve gözleriyle cihanı dikkatle

görebilsinler. Bunda korkulacak bir şey yoktur.»

1923 (Atatürk’ün S.D.II, s. 152 - 153)

Ulu önder, Türk kadınlarının hiçbir alanda erkeklerden ve Avrupalı kadınlardan geri kalmayacakları yolundaki inancını da şu sözleriyle belirtmiştir:

“Ben, muhterem HANIMLARIMIZIN Avrupa kadınlarının aşağısında kalmayacak,

Aksine pek çok yönlerde Onların Üstüne Çıkacak Nur ve İrfanla donanacaklarına Asla şüphe etmeyen ve buna kesinlikle Emin Olanlardanım.”

1923 (Atatürk’ün S.D.II, s. 152

Çok büyük memnuniyetle görüyoruz ve görmekteyiz ki,

Her yerde Hanımlarımız erkeklerle fikir ve nur yolunda yarışırcasına yürüyorlar.

Yine şükranla ifade etmek lâzımdır ki,

Hiçbir yerde Kadınlarımız erkeklerin aşağısında değildir.”

1925 (Atatürk’ün S.D. II, s. 231)

“TÜRK KADINI

Dünyanın en Aydın, en faziletli ve en Ağır Kadını olmalıdır.

Ağır sıklette değil;

* Ahlâkta,

* Fazilette ağır,

* Ağırbaşlı

Bir KADIN olmalıdır.”

SALONLARDA DA SOKAKLARDA DA

GERÇEK

ATATÜRK TÜRKİYE’Sİ

“KADINLAR ÖZGÜRLÜĞÜNÜZÜ VE RUHUNUZU BASKILARDAN KURTARIN.”

KADINLARIMIZ HEP ÖNDE

“1916 Kasım’ıdır. Kemal Paşa Doğuda 16. Kolordu Komutanıdır.

Günlerce süren bir muharebeden sonra bulabildiği birkaç saatlik istirahat zamanında Kurmay Başkanı İzzettin Çalışlar’a şu notu yazdırır:

“- Muktedir ve hayata vakıf ANNELER yetiştirilecek.

Kadınlara serbesti verilecek.

Kadınlara genel iş birliği sağlanacak ve

Kadınların eğitimi üzerinde hassasiyetle durulacaktır.”

O’NUN SAYESİNDE

KADINLARIMIZ ÖĞRETMEN

KIZLARIMIZ ÖĞRENCİ OLDULAR

“Türk Ulusu'nun yüksek varlığına,

hangi taraftan olursa olsun, ilişildiği zaman, işte o vakit

TÜRK KADINLARI,

Türk Erkeklerinin

Bulunduğu her yerde hazır ve faal olacaklardır.

«Şuna kani olmak lâzımdır ki; Dünya yüzünde gördüğümüz Her şey KADININ ESERİDİR.»

“Türk KIZINA, TÜRK KADININA her alanda güvenmelisiniz…

Onlar; medeni alemin her branşında da Üstün yetenekleri ile birer uzman

olmasını bilecek kadar ÇALIŞKANDIRLAR; GAYRETLİDİRLER.”

“Onları;

KARA ÇARŞAFIN içinden çıkartıp medeniyetin gereklerinin

Ortasına bıraktığımız zaman,

Dünyadaki KADINLARI

Gölgede bırakacak kadar süratle

Yeni yaşamlarının gereğini

yapabilirler.”

“… Herhalde KADIN çok yüksek olmalıdır.

Burada Fikret Merhumun cümlece malum olan bir sözünü hatırlatırım:

“Elbet sefil olursa KADIN, alçalır Beşer.” (1925)

“KADIN-Erkek ayrımı sakıncalıdır.

Anamız, kardeşimiz, kızımız iken, değerli saygın olan KADIN,

Niçin eş olunca horlanıp, aşağılanıyor?

Eşimiz de çocuğumuzun anası, babasının kızı, kardeşinin kardeşi değil midir?

İNSAN değil midir?”.

ATATÜRK, KADININ

Hayatın her safhasında YETKİLİ ve ETKİLİ olmasını istemiştir.

Bu düşüncesini kanıtlayan bir örnek de Sabiha Gökçen hanımın

PİLOT olmasını sağlamasıdır. Bu konuda Prof. Dr. D. Ali Ercan’dan

aldığım bilgiyi sunmak istiyorum:

Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’nin yıllık toplantısını yaptığı salonda Havacılık Tarihinin “İLKLERİNİ” belirleyen büyük bir tablo var,

Burada 20 KİŞİNİN RESİMLERİ, İSİMLERİ ve NEYİN İLKİ OLDUKLARI yazılı .

Bu Resimlerin İLKİ Türk SAVAŞ

PİLOTU Sabiha Gökçen’e ait, Altında şöyle yazıyor:

DÜNYANIN İLK KADIN SAVAŞ PİLOTU (TÜRK)”

“Her toplumun yarısı KADINDIR.

Şayet KADINLARIMIZI

Evlerde, Kafesteki bir kuş gibi tutup dışarıya çıkmalarına ve çalışıp aile bütçesine katkıda bulunmalarına izin vermezsek,

Bu hem ailemiz için hem de Devletimiz için Yarı yarıya yitik demektir.”

“Gazi Tarsus’ta bir gezintidedir..

Yaşlı bir savaşçı KADIN Kara Adile Çavuş,

önünde kapanarak ona saygısını göstermek ister.

Mustafa Kemal, Kadını yerden kaldırır ve

“YAŞLI GÖZLERLE” şöyle der:

“Kahraman TÜRK KADINI,

Sen, yerlerde sürünmeye değil,

Omuzlarımız üstünde göklere kadar

Yükselmeye layıksın”

1923 (Atatürk’ün S.D. II, s. 85-86)

“Bizim toplumumuzun başarı gösterememesinin sebebi,

KADINLARIMIZA karşı gösterdiğimiz

İLGİSİZLİK ve KUSURDAN

doğmaktadır.”

“Cahil bir ANADAN

iyi bir aile yuvası kurmak beklenemeyeceği gibi iyi bir evlat yetiştirmesi de mümkün olamaz”

Hacı Bektaşi Veli de benzeri bir söz söylemiştir:

“Erkek çocuklarınızı eğitirseniz

bir TEK ÇOCUĞUNUZU eğitmiş olursunuz.

Kız çocuklarınızı eğitirseniz;

Ailenizi ve Milletinizi eğitmiş olursunuz.”

1928 (Atatürk’ün S.D. II, s. 151-152)

“Şunu söylemek istiyorum ki, KADINLARIMIZIN umumî vazifelerde üzerlerine düşen hisselerden başka Kendileri için * En ehemmiyetli, * En hayırlı, * En faziletli bir vazifeleri de İYİ ANNE OLMAKTIR.

RESMİ NİKAH :

Atatürk’ün kurduğu Laik Cumhuriyeti’nin,

Türk KADININA kazandırdığı haklardan

en önemlilerinden birisidir.

Gazi Mustafa Kemal Latife Hanım'la

29 Ocak 1923’te evlenmiştir

Daha o zaman RESMİ NİKAH yoktur.

1926 yılında Medeni Kanun çıkarılmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu İslamiyet'le tanıştığından bu yana NİKAHlar Perşembe günü kıyılırdı.

Atatürk nikahını Pazartesi günü kıydırmıştır ve imama değil, KADIYA…

Nikahta sayısız dua değil, bir DUA okunmuştur.

ATATÜRK’E GÖRE

TÜRK VE MÜSLÜMAN KADIN

“Türkiye halkı KADIN ve ERKEK diye İKİ PARÇADAN meydana gelmiştir,

Bir toplum Aynı Amaca bütün KADIN ve

ERKEKLERİYLE yürümezse,

YÜKSELMESİNE

İmkan ve

İHTİMAL yoktur.”

“Dağ başlarında,

tarlada, bağda, bahçede

Elinde çapa ile iki büklüm çalışan

KADINIMIZ, bacılarımız,

Analarımız,

Yobaza normal gelir de,

Bir BÜRODA hizmet yapan,

Doktor, avukat veya öğretmen

Neden Ters Gelir,

Hatta bu tip çalışan Kadınlarımız

ona göre KAFİRDİR.”

1923 (Atatürk’ün S.D. II, s. 85-86)

“KADINLAR Toplum yaşamında ERKEKLERLE BİRLİKTE YÜRÜYEREK, Birbirinin YARDIMCISI ve DESTEKÇİSİ olacaklardır.”

(Enver Behnan Şapolyo, K. Atatürk

ve Millî Mücadele Tarihi, s. 529)

“Türk milleti

Öyle ANALARA sahiptir ki,

Her devrin büyük adamlarını

bu ANALAR yetiştirmiştir.

TÜRK KADINI

Daha yüksek nesiller

yetiştirmeye kabiliyetlidir.”

“Hümanist- DOST CANLISI –

Evrensel bir lider olan Atatürk,

Yalnızca kendi ülkesinin KADININI

düşünmekle kalmamıştır

Bu düşüncede olduğunu;

Çanakkale Savaşı’nda ölen yabancı ülke askerlerinin

ANNELERİNİ teselli için

Yazdığı şu satırlarda görmekteyiz:

“Uzak diyarlardan

Evlâtlarını harbe gönderen ANALAR!

Göz yaşlarınızı dindiriniz.

Evlâtlarınız, bizim bağrımızdadır.

Huzur içindedirler ve

Huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır.

Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, Artık Bizim Evlâtlarımız olmuşlardır.”

1934 (Uluğ İğdemir, Atatürk ve Anzaklar, 1978, s. 6;

Devamı 2. Bölümde…