Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig...

15
Neder Fotom Jaarverslag 2016

Transcript of Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig...

Page 1: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

1NederlandsFotomuseum

Jaarverslag 2016

Page 2: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

12 Nederlands Fotomuseum

In 2016 werden drie tentoonstellingen van het Nederlands Fotomuseum door de critici tot de beste van het jaar uit-geroepen: Josef Koudelka’s Exiles | Walls, Crime Scenes en Eye Love You. De laatste, eerder een voorstelling dan een tentoonstelling, was te zien in het Parademuseum. Deze multimedia voorstelling, gebaseerd op het gelijknamige fotoboek van Ed van der Elsken, was te zien in Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam als attractie in het reizende theaterfestival De Parade. Het was voor de eerste keer dat een museum in de gelegenheid werd gesteld zich op De Parade te presenteren. De BankGiro Loterij maakte dit mooie initiatief mogelijk.

De voorstelling was het eerste resultaat van het grote restauratieproject van de kleurendia’s van Ed van der Elsken dat eind 2015 op de residentie van de Nederlandse ambassade in Parijs werd gelanceerd. Financiële bijdragen van particulieren en fondsen stelden het museum in staat om met een zelf ontwikkeld procedé te beginnen aan de restauratie van maar liefst 45.000 kleurendia’s. Eind 2018 wordt dit ambitieuze project afgerond.

Het afgelopen jaar kende nog meer hoogtepunten. Curator Frits Gierstberg stelde de tweede aflevering van Quickscan NL samen, waarin hij verrassende nieuwe tendensen in de Nederlandse fotografie liet zien. De tentoonstelling Frans Lanting | Dialogues with Nature was met een record aantal van 48.000 bezoekers in de zomer een enorme publiekstrekker. Lanting staat met zijn geëngageerde natuurfotografie in de lijn van de vroege Nederlandse pioniers van dit genre, die met hun werk een lans wilden breken voor het behoud van de natuur. Deze pioniers als Alphonse Burdet, Richard Tepe en Jan Pieter Strijbos waren gelijktijdig te zien in de collectietentoonstelling Jacht met de Camera. De tentoonstellingen in eigen huis werden dit jaar door bijna 100.000 mensen bezocht.

Het Nederlands Fotomuseum was ook op diverse locaties in binnen- en buitenland te zien. Het Fries Museum in Leeuwarden liet in het voorjaar de eerste aflevering van De Mix zien met werk van fotografen Cas Oorthuys en Hans van der Meer. In dit project krijgt een fotograaf van nu een opdracht nieuw werk te maken dat reflecteert op het werk van een fotograaf uit het archief van het Nederlands Fotomuseum. De tentoonstelling Faces – European Portrait Photography since 1990 werd in het kader van het Staatsbezoek van Koning Willem Alexander en Koningin Maxima aan Frankrijk als buitententoonstelling op de kades van de Seine voor Musée d’Orsay in Parijs gepresenteerd. Deze tentoonstelling werd geopend door de Minister van Cultuur, Jet Bussemaker. Later in dat jaar verhuisde de ‘echte’ tentoonstelling naar hartje Madrid als één van de drie hoofdtentoonstellingen van het fotografiefestival Photo España.

Ruud VisschedijkDirecteur Nederlands Fotomuseum

Inleiding

Ont

we

rp: K

um

me

r & H

err

man

D

ruk:

Tui

jte

l O

pla

ge: 2

00

Het Nederlands Fotomuseum bedankt: Corporate partnersMinisterie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Gemeente Rotterdam BankGiro Loterij Wertheimer Fonds Project partnersNationale-NederlandenAPM Terminals Maasvlakte IIPostNLRabo KunstcollectieMB Art Agency, Amsterdam Steenbergen StichtingPrins Bernhard CultuurfondsFonds 21Dr. Hendrik Muller’s Vaderlands stichtingElise Mathilde FondsArs Donandi FondsRotterdam FestivalsWerkgroep Ornithologisch Erfgoed Magnum PhotosKahmann Gallery AmsterdamFrame ProductsTsjechisch Centrum Particuliere donateurs, Ambassadeurs, VriendenSchenkers, bruikleengevers

Page 3: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

Quickscan NL #223 jan. – 8 mei 2016 In navolging van de succesvolle eerste editie legde het Nederlands Fotomuseum vijf jaar later opnieuw de vinger aan de pols van de Nederlandse fotografie, die nog steeds volop in beweging is: Quickscan NL#02. Voor deze tentoonstelling werden zeventien in Nederland werkzame fotografen geselecteerd met werk dat in de meeste gevallen nooit eerder was getoond en niet ouder was dan twee jaar.

Net als bij de eerste editie draaide het bij Quickscan NL #2 niet zozeer om het scouten van jong en veelbelovend talent, maar lag de focus op het tonen van vernieuwende manieren waarop fotografen, grafisch ontwerpers en beeldend kunstenaars het medium fotografie hanteren.

In de tentoonstelling was werk te zien van onder andere Jan Dirk van der Burg, Jan Hoek, Sjoerd Knibbeler, Ola Lanko, Willem Popelier, Jannemarein Renout, Jan Rosseel en Mariken Wessels.

Mo

unt

ain

, 20

15, P

hoto

geni

c In

stal

lati

on

© O

la L

anko

Highlights tentoonstellingen

© F

red

Ern

st

2

Page 4: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

Interview

Els DrummenSenior Advisor Art & Culture NN Group

Juul te Veldhuis Senior Program Manager Nationale-Nederlanden Café

Zowel Nationale-Nederlanden als het Nederlands Foto museum zijn nauw verbonden met de Nederlandse samenleving. Vanuit die gemeenschappelijke gedachte werd Nationale-Nederlanden Corporate Partner Collectie van het museum.  

Els en Juul: “We ondersteunen de komende drie jaar specifieke tentoonstellingen en projecten die gerela- teerd zijn aan de rijke fotocollectie van het Nederlands Fotomuseum. Daarbij kiezen we tentoonstellingen die zowel binnen als buiten Nationale-Nederlanden andere publieksgroepen aanspreekt.” Zoals in 2016 de multi- media voorstelling Eye Love You van Ed van der Elsken op het rondreizende theaterfestival De Parade.

“Elk jaar selecteren we een project waarmee we elkaars merk versterken. De keuze voor de Nederlandse fotograaf Van der Elsken was snel gemaakt. In onze campagne ’Er is maar één Nederlander zoals jij’ richten we ons op unieke Nederlanders. Ook bij Ed staan de mens en het leven centraal. Zijn fotografie raakt je in het hart”, vertelt Juul. “Er zijn maar weinig bedrijven die beseffen hoe belangrijk collecties zijn voor de toekomst, dat willen we steunen. Wij vinden het een mooie gedachte dat mede dankzij onze bijdrage het kleurenwerk van Ed van der Elsken behouden blijft voor toekomstige generaties. Hiermee kunnen we als bedrijf echt van toegevoegde waarde zijn. Dit betekent voor ons veel méér dan een logo bij een tentoonstelling”, aldus Els.

Jaarlijks organiseren we samen een Instagram-wedstrijd en een Portfoliodag, waarbij opkomend talent en professio-nals uit de fotografiewereld elkaar ontmoeten. “Als instelling willen we financieel bijdragen, maar ook impact maken door bij te dragen aan de ontwikkeling van een fotograaf. De portfoliodag sluit hier goed bij aan”, legt Els uit.

Cultuur en in het bijzonder fotografie nodigen uit om met elkaar in gesprek te komen. Mensen delen op deze manier inzichten en ervaringen met elkaar. “Dit sluit naadloos aan bij de doelstelling van Nationale-Nederlanden om via kunst verbinding te zoeken en te inspireren.

Door Lobke Broos

UlayPolaroids23 jan. – 1 mei 2016

Het Nederlands Fotomuseum presenteerde met trots het werk van de internationaal gerenommeerde kunstenaar Ulay in de eerste tentoonstelling die geheel is gewijd aan zijn Polaroids. De tentoonstelling Ulay | Polaroids liet zowel vroeg als zeer recent werk zien, waaronder een aantal werken afkomstig uit de Rabo Kunstcollectie, waarmee het museum nauw heeft samengewerkt voor de tentoon-stelling, de documentaire en de publicatie.

‘Ulay wordt terecht gerehabiliteerd als de nieuwsgierige, innovatieve kunstenaar die hij altijd is gebleven.’de Volkskrant, 5 feb. 2016

“Fotografie inspireert en verbindt. Als trotse ‘Corporate Partner Collectie’ van het Nederlands Fotomuseum draagt Nationale-Nederlanden kunst en cultuur een warm hart toe”

© F

red

Ern

st

Se

lf-P

ort

rait

, 199

0, P

ola

gram

, ty

pe

Pola

colo

r 2, 2

88 x

122

cm

© U

lay,

Rab

o K

uns

tco

llect

ie, M

B A

rt a

genc

y

S’h

e, 19

73, u

it d

e se

rie

Re

nais

se

nse,

Aut

o-P

ola

roid

ty

pe

SX

-70

, 7.9

x 7

.9 c

m ©

Ula

y /

colle

ctie

ku

nste

naar

Highlights tentoonstellingen 5Interview4

Page 5: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

7

In 2016 kondigde de SKVR aan het gebouw Las Palmas te gaan verlaten. Sinds 2013 is de SKVR partner van het Nederlands Fotomuseum met een gezamenlijk educatief aanbod op het gebied van Fotografie & Media. Beide partners blijven samenwerken, waarbij rekening wordt gehouden met de nieuwe situatie. Het Nederlands Foto-museum is actief in de Rotterdamse Erfgoedcoalitie, die met financiële hulp van de gemeente en het Fonds Cul-tuurparticipatie een doorlopende leerlijn voor het primair onderwijs aan het ontwikkelen is met als thema De Stad als Verhaal | Ik in 010. Het museum werkt ook nauw met Ken-niscentrum Cultuureducatie Rotterdam samen voor het WIRED Festival en het jaarlijkse Cultuurtraject.

Fotogasten

Ieder jaar organiseert het Nederlands Fotomuseum het avondvullend programma Fotogasten. Omlijst door tekst-, beeld- en geluidsfragmenten en live interviews biedt het museum een podium aan inspirerende sprekers met een orginele invalshoek op het thema van de lopende tentoonstelling in het museum. In 2016 werd de zesde aflevering van dit succesvolle programma georganiseerd bij de tentoonstelling Ulay | Polaroids. Als vanzelfsprekend stond de avond in het teken van Polaroid fotografie. Moderator Saskia van Stein ging in gesprek met tafelgasten Hans Gobes (voormalig Director International Marketing Communications and PR bij Polaroid Corporation), Katrin Pietsch (fotorestaurator van het Nederlands Fotomuseum) en Marcel van der Vlugt (fotograaf).

De Donkere Kamer Rotterdam

Drie keer per jaar organiseert het Nederlands Fotomuseum in samenwerking met DuPho en PhotoQ de talkshow De Donkere Kamer Rotterdam. Tijdens deze show bespreken gastheren Carel van Hees en Edie Peters actualiteiten en spraakmakende projecten uit de wereld van fotografie. Elke editie mogen drie jonge fotografen hun droomproject pitchen, waarop het publiek geld kan inzetten. In 2016 waren onder andere te gast: Josef Koudelka, Ruben Terlou, Hans Aarsman, Aisha Zeijpveld, Ola Lanko en Mariken Wessels.

Educatie

Talkshows

© J

im G

rego

ry

© J

im G

rego

ry

Nederlands FotomuseumNederlands Fotomuseum6

Page 6: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

8

Eye Love You Ed van der Elsken

Parademuseum 23 jun. – 28 aug Met circa 45.000 dia’s is het museum in 2016 gestart met het grootste fotorestauratieproject in de Nederlandse geschiedenis. Circa 45.000 kleurendia’s werden aangetast door schimmel vanwege het vochtige klimaat in het woonhuis van Ed van der Elsken. Onze fotorestauratoren ontwikkelden een nieuwe methode om de dia’s schoon te maken en veilig te stellen voor de toekomst. De restauratie werd mogelijk gemaakt dankzij financiële bijdragen van fondsen, bedrijven, particulieren en een succesvolle crowdfundingcampagne.

In de zomer van 2016 presenteerde het Nederlands Fotomuseum de eerste resultaten van het restauratieproject van de kleurenfoto’s van Ed van

der Elsken. Op 23 juni 2016 opende het Nederlands Fotomuseum als eerste museum zijn deuren op het reizende theaterfestival de Parade. Het zogenaamde Parademuseum stond geheel in het teken van de kleurenfotografie van Ed van der Elsken. Met een knipoog naar de nostalgische diashows uit jaren zeventig, werden de foto’s uit zijn populaire kleurenfotoboek Eye Love You op multimediale en paradewaardige wijze getoond. Ed van der Elsken nam in deze show het publiek mee op reis en liet zien dat de liefde, het leven en de dood overal ter wereld een hoofdrol spelen. Dankzij de restauratie zijn de foto’s helderder en sprankelender dan ooit te voren. De show reisde mee met de Parade van 23 juni tot en met 28 augustus in Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Amsterdam.

Het Parademuseum is een idee van cultuuradviseur Johan Idema en wordt mede mogelijk gemaakt door de BankGiro Loterij.

© F

red

Ern

st

Highlights tentoonstellingen

© F

red

Ern

st©

Fre

d E

rnst

Highlights tentoonstellingen 9

‘Hoe meer Ed van der Elsken hoe beter. Zijn beelden zijn deze zomer alomtegenwoordig.’ l’Officiel, 31 juli 2016

Page 7: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

1110

Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie

kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep. 2016

‘Henri Cartier-Bresson, een geweldige fotograaf, maakte popmuziek. Prachtig, mooi afgewerkt, maar wel makkelijk te begrijpen. Koudelka is Bach. Veel moeilijker, maar ook gespeeld door een punker die zich niks van iemand aantrekt.’De Morgen, 26 sep. 2016

17 sep. 2016 – 15 jan 2017

Exiles | Wall was de eerste tentoonstelling van de legenda-rische fotograaf Josef Koudelka in Nederland sinds veertig jaar. Koudelka’s bewogen leven is in grote mate bepalend geweest voor de thematiek in zijn fotografie. Zijn levens-wijze, de landschappen die hij doorkruiste en zijn ontmoe-tingen met mensen hebben zich vertaald naar een geheel eigen fotografische stijl waaruit een gevoel van leegte, verlies en desoriëntatie spreekt. Twee projecten waarin dit duidelijk naar voren komt zijn Exiles en Wall. Exiles vormt de neerslag van zijn twintig jaar lange zwerftocht door Europa. Voor het project Wall fotografeerde hij vanaf 2007 de impact van de muur tussen Israël en de Westelijke Jordaanoever op het landschap.

Highlights tentoonstellingenHighlights tentoonstellingen

Pra

gue,

Cze

cho

slov

akia

. Aug

ust

1968

. © J

ose

f Ko

ude

lka

/ M

agnu

m P

hoto

s

© F

red

Ern

st

Fran

ce, 1

973

© J

ose

f Ko

ude

lka

/ M

agnu

m P

hoto

s

Page 8: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

13

Jan de Bont

Al vijfendertig jaar is Jan de Bont fotografieverzamelaar, inmiddels bezitten hij en zijn vrouw Trish een prachtige collectie. Elke keer als ze in Nederland zijn, bezoeken ze het Nederlands Fotomuseum, wetend dat er geweldige tentoonstellingen te zien zullen zijn. In 2015 raakten ze betrokken bij het Ed van der Elsken restauratieproject. De Bont vindt Van der Elsken beslist een van de beste Nederlandse fotografen: “Zijn werk heeft wereldwijd vele fotografen beïnvloed en geïnspireerd.”

“Het ontdekken en volgen van een carrière van een grote fotograaf, het proces van begrijpen, selecteren en aankopen van het werk geeft een enorme voldoening die uiteindelijk resulteert in een diepgaande collectie en relatie met de betreffende fotograaf.”

Op de basisschool kreeg De Bont een kleine Yashica-camera om te fotograferen. Hij wist direct: “Dit was wat ik wilde en moest doen!” Toen hij op de middelbare school zijn eerste 8 mm filmcamera kreeg, ging zijn liefde van foto over naar film. Toch begon hij, na jarenlang filmmaken, het stilstaande beeld te missen: “De vluchtige filmbeelden waren niet meer genoeg. Ik wilde de foto in mijn handen vasthouden, aanraken, bestuderen en elementen ontdek-ken die ik eerder niet had gezien.”

Over het werk van Van der Elsken zegt De Bont: “Ik houd van de manier waarop Van der Elsken één werd met de mensen voor zijn camera, hoe hij hun vriend werd voordat hij ze begon te fotograferen. Hij vertelde het wáre verhaal van de geportretteerde. Men voelt de pijn van de obser-veerder wanneer hij hun leven fotografeert.” Foto’s waarop je dit terugziet, zijn ‘Nozems’ en ‘Yakuza’. Twee foto’s die belangrijk zijn in z’n oeuvre, vindt De Bont.

“Een kamer in ons huis in Los Angeles hebben we Ed’s room genoemd. Aan de muren hangen krachtige zwart- witfoto’s die Ed heeft gemaakt tijdens zijn te korte leven. De zwart-witfoto’s tonen veel ruwe emotie en waren een perfect medium om zijn dramatische verhalen te vertellen. Zijn kleurenwerk in tijdschriften en kranten zijn het tegenover-gestelde. Vol van leven, spontaniteit en optimisme vormen zij de perfecte balans met de rest van zijn werk – iets wat hij waarschijnlijk echt nodig had.”

“Mijn liefde voor de fotografie was er vanaf het begin”.

“Ik wilde de foto in mijn handen vasthouden, aanraken, bestuderen en elementen ontdekken die ik eerder niet had gezien.”

Door het vochtige klimaat in het huis van Van der Elsken trad schade op aan de kleurendia’s. De kans was groot dat ze verloren zouden gaan. Het Fotomuseum startte daarop een succesvolle campagne om geld in te zamelen om de beschadigde dia’s schoon te maken en te restau-reren. De Bont: “We zijn blij door aan de restauratie van zijn werk te hebben bijgedragen, deel uit te maken van deze campagne. Binnenkort is iedereen daarom in staat ook het minder bekende werk van de talentvolle Ed van der Elsken te zien.”

Door Lobke Broos

Noz

em

s o

p d

e N

ieuw

end

ijk, A

mst

erd

am (1

955)

– N

ede

rlan

ds

Foto

mus

eum

/ ©

Ed

van

de

r Els

ken

Jap

anse

gan

gste

rs (y

akus

a) o

p st

raat

, Kam

agas

aki,

Osa

ka, J

apan

(196

0) –

Ned

erl

and

s Fo

tom

useu

m /

© E

d va

n d

er E

lske

n

InterviewInterview12

Page 9: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

1514

Het Nederlands Fotomuseum onderhoudt warme contacten met particulieren die foto’s schenken of in langdurig bruikleen willen geven. We zijn dan ook zeer vereerd wanneer we de collectie mogen verrijken met werken uit particuliere collecties. In het afgelopen jaar ontving het museum een schenking van in totaal achttien foto’s van een particuliere verzamelaar. In deze verzameling staat het portret centraal: van enkele dubbelportretten van Bert Sissingh (1956) met zijn vader, tot Dana Lixenberg (1964) met portretten uit de serie Boathouse Bowery en opnamen uit de serie Paradiso Stills van Max Natkiel (1942).

De schenking vormt een zeer welkome aanvulling op de collectie van het Nederlands Fotomuseum, waarin de Nederlandse documentaire traditie een belangrijke rol speelt. De foto’s van Dana Lixenberg zijn geëngageerde portretten van daklozen uit het opvanghuis van het Leger des Heils Booth House II in The Bowery, New York. Deze portretten passen in de traditie van Peter Martens en Koen Wessing, wier complete archieven door het museum worden beheerd.

Aanwinsten collectie & schenkingen

De CollectieDe Collectie

Leo

, Bo

oth

Ho

use

II, B

owe

ry, N

ew Y

ork

(199

2) ©

Dan

a Li

xen

be

rg

Tarz

a, 2

00

5, a

rza,

20

05

© C

harl

otte

Du

mas

Page 10: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

16

Frans Lanting Dialogues with Nature9 jun. – 18 sep. 2017

Dialogues with Nature was de eerste overzichtstentoon-stelling van het werk van Frans Lanting. De geboren Rotterdammer wordt beschouwd als een van de grote fotografen van deze tijd. Al vier decennia legt Lanting de wonderen van de natuur over de hele wereld vast, van de Amazone tot Antarctica. Zijn doel is om respect voor de aarde te stimuleren via foto’s, die zijn passie voor natuur en zorg om de toekomst van onze levende planeet overbren-gen. Lantings werk weerspiegelt zijn permanente dialoog met de natuur, die wordt geïnspireerd door zowel kunst en literatuur als wetenschap en technologie, en door zijn eigen ervaringen op alle zeven continenten.

‘Puur genieten is het in het Nederlands Fotomuseum van deze (ooit) Rotterdamse wereldtopper.’ Metro, 9 jun. 2016

‘Die wondere wereld is ‘gewoon’ onze wereld.’ Nederlands Dagblad, 18 jun. 2016

Highlights tentoonstellingen

© F

red

Ern

st

© F

red

Ern

st

Page 11: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

1918

Jacht met de camera Pioniers van de Nederlandse natuurfotografie 21 mei – 4 sep 2016

Niet eerder is er over de vroegste Nederlandse natuurfotografie een tentoonstelling gemaakt die zo’n compleet beeld geeft van de schoonheid van onze natuur, de inventieve werkwijze van de fotografen en de rol die hun fotografie speelde bij de steeds luider wordende roep om natuurbescherming. Uit de ruim 90.000 historische natuurfoto’s die het museum in zijn collectie heeft, is een selectie gemaakt die het verhaal van de opkomst van de natuurfotografie vertelt.

‘Een eerbetoon aan onze natuurfotografen van het eerste uur’ National Geographic, 30 jun. 2016

‘Natuurfotografie was vroeger niet voor teerhartigen. De pioniers waren lomperiken. Het Nederlands Fotomuseum laat zien wat dat opleverde.’de Volkskrant, 2 jun. 2016

Highlights tentoonstellingenHighlights tentoonstellingen

© F

-WE

RK

© F

red

Ern

st

Ge

le m

org

ens

ter,

1934

© R

icha

rd T

ep

e /

Ned

erl

and

s Fo

tom

useu

m

Pu

rpe

rrei

ger,

Be

lt-S

chu

tslo

ot, 1

940

© A

rno

ld F

ried

ric

h B

insb

erg

en

/ N

ede

rlan

ds

Foto

mus

eum

Page 12: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

21

Hans Kombrink en Dineke Houtman

De foto van tenorsaxofonist Ben Webster, gemaakt door Vincent Mentzel, staat thuis nog tegen de muur, klaar om opgehangen te worden. In huis hangen ook enkele foto’s van Cas Oorthuys uit de periode van de wederopbouw van Rotterdam. Als vriend van het Fotomuseum heeft hij de foto uitgekozen die Kees Molkenboer van bokser Bep van Klaveren maakte uitgekozen.

‘Ik ben meer van het beeld’, zegt Hans Kombrink. Zijn vriendin Dineke Houtman knikt instemmend. Hans was voorheen staatssecretaris Financiën in het tweede kabinet Van Agt en, in de tweede helft van de jaren negentig, wet-houder van onder meer ruimtelijke ordening en kunstzaken in Rotterdam. In die functie was hij de motor van de plan-nen voor een Instituut voor Beeldcultuur in het toen leeg-staande pand Las Palmas. Daar zouden dan het Filmmu-seum, V2_ en de drie foto-instellingen gezamenlijk intrek-ken. Het leidde tot een hoop commotie toen het bestuur van het Filmmuseum de stekker uit de samenwerking trok.

‘Indirect heeft die kwestie toch maar mooi tot een nieuw Amsterdams icoon geleid’, stelt Hans vast, doelend op het gebouw van EYE aan de overkant van het IJ bij het Centraal Station.

Als wethouder was zijn betrokkenheid bij de ontwikkeling van de Kop van Zuid toch al groot. Later, als bestuurder van LantarenVenster en Theater Walhalla en vriend van het Nederlands Fotomuseum, onderstreepte hij nog eens zijn verbondenheid met dit gebied. ‘Toen wisten we natuurlijk niet wat er zou gebeuren als je culturele functies uit het centrum zou halen, maar nu weten we door het Nederlands Fotomuseum en LantarenVenster dat het een goede stap is geweest’.

Samen bezoeken Hans en Dineke door het jaar heen heel wat voorstellingen en musea. ‘Op Art Rotterdam viel ons op dat fotografie steeds vaker wordt gecombineerd met andere beeldtechnieken en zo onderdeel wordt van een installatie. Om in huis te hebben is dat allemaal wat lastig, maar het is wel spannend om te zien. ‘Weet je wat zo leuk is aan het Fotomuseum?’ vraagt Dineke zich hardop af. Om meteen maar zelf het antwoord te geven: ‘Je ziet iedere dag heel veel beeld om je heen, maar in een museum ga je er pas echt naar kijken’.

Door Ruud Visschedijk

Visages Portraits européens In het kader van het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie (eerste helft 2016) gaf Nederland het Parijse publiek de buitententoonstelling Visages | Portraits euro-péens cadeau. De tentoonstelling was van 11 maart tot 17 april 2016 gratis te bezoeken op de Berges de Seine. De bui-tententoonstelling toonde werk van 24 fotografen. Naast grote namen als Denis Darzacq, Christian Courrèges, Anton Corbijn, Juergen Teller en Stephan Vanfleteren, maakten ook minder bekende – maar invloedrijke – fotografen deel uit van de selectie. De tentoonstelling liet de kracht, rijkdom en diversiteit van de hedendaagse Europese portretfotografie zien.

De tentoonstelling Visages was een gezamenlijk project van het Nederlands Fotomuseum (Rotterdam), BOZAR (Brussel), Museum of Photography Thessaloniki (Grieken-land) en de Nederlandse ambassade in Parijs, met Frits Gierstberg als hoofdcurator.

‘Je ziet iedere dag heel veel beeld om je heen, maar in een museum ga je er pas echt naar kijken’.

Tentoonstelling op Locatie

© F

red

Ern

st

© F

red

Ern

st

Interview20

Page 13: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

216.500Totaal aantal bezoekers op locatie

2322 Nederlands FotomuseumNederlands Fotomuseum

Tentoonstellingen op locatie

Facts & Figures

Collecties

166Archieven

664.945Geregistreerd ca. 13% van totaal

34.571Aantal geregistreerde objecten in 2016

Onder andere: Kors van Bennekom, Evert van Ojen, Pieter Vandermeer, Steef Zoetmulder, Job van de Peppel, Jan P. Strijbos, Richard Tepe, F.P.J. Kooijmans.

En objectregistratie in het teken van tentoonstellingsprojecten: Jacht met de Camera | Pioniers van de Nederlandse

natuurfotografie; De Collectie Belicht door Eddy Posthuma de Boer; Ata Kandó | I Shall Use My Time; Ed van der Elsken kleurendia’s voor het Parademuseum.

194.808Gedigitaliseerd ca. 3,5% van totaal

33.342Aantal gedigitaliseerde beelden in 2016

Deze gedigitaliseerde beelden werden gekoppeld aan een beschrijving, waardoor deze raadpleegbaar werden voor publiek via de beeldbank. Het materiaal overlapt veelal met het materiaal dat is geregistreerd.

5.500.000Objecten

Restauratie

6.595 Objecten voor museum geconserveerd/gerestaureerd

2.222 oudste glasnegatievenarchieven uit de collectie, van J.E. Rombouts (1843-1913)

15 Schenking van het Nederlands Openluchtmuseum, bestaande uit ambro-en daguerreotypieën

3.888 Dia’s van Ed van der Elsken

470 Objecten voor museum geconserveerd door stagiairs

13.001 Objecten voor klanten gerestaureerd/geconserveerd

Externe opdrachtgevers: Voormalige Koninklijk Instituut voor Taal-Land en Volkenkunde in Leiden

Stadsarchief Amsterdam Leids Universitair Medisch Centrum Rotaryclub Zutphen Universiteitsbibliotheek (UB) Leiden Stedelijk Museum Amsterdam

19.596 Fotografische objecten in 2016

Eye Love You Ed van der ElskenParademuseum Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Amsterdam 23 jun. – 28 aug.

De Koe: Cas Oorthuys en Hans van der MeerFries Museum 26 mrt. – 5 jun. 2017

Visages Portraits européensBerges de Seine, Parijs 1 mrt. – 17 apr. 2016

Faces European Portrait Photography since 1990PHotoEspaña Madrid 1 jun. – 28 aug. 2016

De Mix: De MissieLimburgs Museum 11 dec. 2016 – 26 mrt. 2017

Page 14: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

25Nederlands Fotomuseum24

In 2016 heeft het museum 600 bruiklenen verkregen. Aan een zestal tentoonstellingen zijn in totaal 62 objecten in bruikleen gegeven.

62Objecten in bruikleen gegeven

10Bilderstrom. Der Rhein und die Fotografie 2016-1853, LVR Landesmuseum, Bonn, Duitsland, 10 september 2016 t/m 22 januari 2017

41PS Camera, Museum Hilversum, Hilversum, 22 oktober t/m 11 december 2016

1Broomberg & Chanarin. Don’t Start with the Good Old Things but the Bad New Ones, C|O Berlin, Berlijn, Duitsland, 30 september t/m 4 december 2016 (boek War Primer)

6 Kaap Hoorn in 12 vragen, Westfries Museum, Hoorn, 14 juni 2015 t/m 17 januari 2016

1 Cirkut-camera Stadsarchief Breda, 17 oktober 2015 t/m 17 januari 2016 (Cirkut-camera)

3 De 100 gezichten van Esther Hartog, Verhalenhuis Belvédère, Rotterdam, 5 april t/m 5 juni 2016

Bruiklenen

Gepubliceerde artikelen

Social media Website

Bezoekers aantallen

785Aantal knipsels

350Aantal doorplaatsingen

51.288.307Oplage

€4.240.125,08Advertentiewaarde

51.5532007

51.6652008

50.8902009

53.0332010

64.6582011

65.3402012

69.3142013

84.9362014

87.5162015

92.0242016

95.0002017 (ambitie)

14.0112014

20.1432015

23.0102016

8.1002016

374.397Bezoeken

6.8632016

271.022Unieke bezoeken O

ntw

erp

: Ku

mm

er &

He

rrm

an

Dru

k: T

uijt

el

Op

lage

: 20

0

Het Nederlands Fotomuseum bedankt: Corporate partnersMinisterie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Gemeente Rotterdam BankGiro Loterij Wertheimer Fonds Project partnersNationale-NederlandenAPM Terminals Maasvlakte IIPostNLRabo KunstcollectieMB Art Agency, Amsterdam Steenbergen StichtingPrins Bernhard CultuurfondsFonds 21Dr. Hendrik Muller’s Vaderlands stichtingElise Mathilde FondsArs Donandi FondsRotterdam FestivalsWerkgroep Ornithologisch Erfgoed Magnum PhotosKahmann Gallery AmsterdamFrame ProductsTsjechisch Centrum Particuliere donateurs, Ambassadeurs, VriendenSchenkers, bruikleengevers

Page 15: Nederlands Fotomuseum...Josef Koudelka Exiles | Wall ‘Aan de menselijke tragedie kan hij weinig veranderen, maar hij kan wel mensen anders laten kijken’ de Volkskrant, 21 sep.

26 NederlandsFotomuseum