Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 76, viti i katërt i botimit, 7 NËNTOR 2007 Çmimi: 40 LEKË

Jeto gjelbër!

CM YK

Ne kemi një ëndërrT’i japim një status mbrojtës kodrave të gjelbra në pjesën jugore tëqytetit të Tiranës, si një zonë rekreative për banorët e kryeqytetit.

Territori i kodrave në jug të Tiranës kaqënë pjesë e kurorës së gjelbër të Tiranëstë krijuar nga mbjellja e kulturave drufrutorepas shpyllëzimit të kryer pas viteve 1966.Aktualisht kjo sipërfaqe është e regjistruarsi tokë bujqësore dhe është ndarë ngareforma agrare pas vitit 1991 banorëve tëkomunës së Farkës si bashkëthemelues tëndërmarrjes bujqësore. Një sipërfaqe ekonsiderueshme e kodrave në jug të Tiranës(kodrat e Selitës, ato afër Kopshtit Botanikdhe Kopshtit Zoologjik) është kthyer nëtroje ndërtimi, pavarësisht se ligji 7501 “MbiTokën” ndalon ndryshimin e destinacionittë tokave bujqësore në troje ndërtimi. Ngainformacioni i marrë nga Këshilli i QarkutTiranë (Aneksi 1) rezulton se zonat endërtimeve informale që janë në procesin elegalizimit zenë një sipërfaqe tëkonsiderueshme në ato zona, që kanë qënëkonsideruar më parë si “kurorë e gjelbër eTiranës”.Territori i komunës, sidomos kodrat e

Selitës dhe ato të Parkut të Tiranës dhe tëKopshtit Botanik janë sulmuar nga ndërtimetë larta, të papranueshme nga mjedisirrethues, që kanë shëmtuar dukshëmpejsazhin e kurorës së gjelbër të Tiranës.

Nga krahasimi i hartës të ndërtimeveinformale me studimin e kryer nga BashkiaTiranë lidhur me perspektivën e zhvillimit tëkurorës së gjelbër të Tiranës në një periudhë10 vjeçare, rezulton se vetëm kodrat në jugtë Tiranës do të mund të luajnë këtë rol, pasigjithë pjesa tjetër është e mbushur mendërtime të ndryshme, të cilat janë nëprocesin e legalizimit.

Ekzistenca e planit të përgjithshëmrregullues të Komunës Farkë, të miratuar ngaKRRTRSH, është një faktor pozitiv përzgjerimin e sipërfaqeve të gjelbëruara nëkodrat në jug të Tiranës, por ky fakt nukështë i mjaftueshëm për të mënjanuarrrezikun e betonimit të kësaj sipërfaqe ngandërtimet, qofshin të ligjëshme, apo tëpaligjëshme. Kjo gjë bën të domosdoshmehartimin e një dispozite ligjore për mbrojtjene kësaj zone.

Kodrat e Tiranës

Më datë 10 tetor, vullnetarë të qendrësEDEN dhe 24 të rinjë të ardhur nga Italia,Malta, Serbia, Maqedonia, Lituania,Estonia, Hungaria dhe Franca, u mblodhensë bashku në qytetin e Durrsit në kauadërtë një projekti. Projekti kishte si qëllimpromovimin e mjediseve të shëndetshmenë Shqipëri.

Të rinjtë shqiptar promovojnëmjediset e shëndetshme

Më datë 16 Tetor u mbajt takimi ianëtarëve të bordit të “Ekolëvizes”.Në këtë takim u diskutua në lidhje me

Konventën e Arhusit, çfarë është bërë ngashoqëria civile dhe nga Ministria e Mjedisitpër zbatimin e saj. U paraqit një informacioni detajuar në lidhje me ecurinë ederitanishme të këtij grupimi, projektet metë cilat ai po punon.

Takimi i Bordit“Ekolëvizja”

Në kushtet dhe standartet që duhet tëplotesojë vendi për integrimin Evropiandhe antarësimin “natyral” në BE është dheshkalla e kontrollit të shtetit ndaj mbrojtjessë natyrës dhe mjedisit.Thuhet se këtë vit janë djegur rreth

3,500 ha kur në fakt shifra është mbi100,000ha e më shumë, vetem rrethi i Kukesit kapatur 6,000 ha pyje të djegur.

Apokalipsi i pyjevenë Shqipëri

Kështu e kanë titulluar organizatorëtekspozitën, e cila u çel ditën e premte nëmjediset e muzeut Historik Kombëtar.Në të u paraqitën punimet e fëmijëve të

klasave të treta fillore nga disa qytete tëvendit, ku tema kryesore e tyre ishte rëndësiae ujit dhe ruajtjes së tij.

“Uji nëpërmjet syve tëfëmijëve”

Vlorë, Shqipëri – Përfaqësues tëorganizatave mjedisore nga Bullgaria, Italiadhe Republika Ceke, janë duke kryer njëmision për gjetjen e fakteve për të vlerësuarnjë seri projektesh energjetike që po kryhennë Qytetin turistik të Vlorës përgjatëbregdetit të Detit Adriatik.

Grupe mjedisore investigojnëzonën energjetike të Vlorës

Nuk ka ende një vendim për ujinteknologjik 1 euro. Ministria Mjedisit, Pyjevedhe Administrimit të Ujrave ka pregatitur nëmuajin Qershor një projekt vendim për “disashtesa” dhe ndryshime në vendimin nr 2 dt16. 04. 2004 të KKU, për miratimin e tarifavepër përdorimin e ujit teknologjik.

Uji teknologjik 1 euro

Terminali bregdetar i gazit dhe naftësnë gjirin e Vlorës, apo i shumëpërfoluriprojekt i Petroliferës, është në pritje tefinancimeve nga bankat e zhvillimit.

Veproni sot që të mosankohemi nesër

Ministria e Mjedisit, kundër rritjessë biznesit vendas

Lexo fq. 2 Lexo fq. 2 Lexo fq. 3 Lexo fq.4

Lexo fq. 6 Lexo fq. 4 Lexo fq. 6 Lexo fq. 4

Xhuveli rrëzon premtimin dhe vendiminpublik të Kryeministrit për “Shqipëria njëeuro” Iniciativat e Qeverisë për të ndihmuarbiznesin dhe prodhimin vendas duket se janëpërkthyer në interesa personale apo dhe tëngushta për krerët e institucioneve të vendit.

2

CM YK

Në numrin e kaluar tëgazetës “Ekolëvizja” janëpubllikuar lejet mjedisore tëdhëna nga Ministria e Mjedisit.Nga 27 leje mjedisore tëmiratuara, 7 prej tyre I takoninqytetit të Krujës. Ky fakt iu kabërë përshtypje disa lexuesvetë rregullt të gazetës. Mesaduket kryeministri dhe ministriI Mjedisit I kanë harruarpremtimiet e bëra. Ata kanë

Më datë 16 Tetor u mbajttakimi i anëtarëve të bordit të“Ekolëvizes”.Në këtë takim u diskutua në

lidhje me Konventën e Arhusit,çfarë është bërë nga shoqëriacivile dhe nga Ministria eMjedisit për zbatimin e saj. U

paraqit një informacion idetajuar në lidhje me ecurinë ederitanishme të këtij grupimi,projektet me të cilat ai popunon.U diskutua gjithashtu edhe

ngritja e një grupi të quajtur“Adhouc”. Një tjetër pikë erëndësishme e këtij takimi ishteedhe diskutimi i Memorandumine Mirkuptimit që ky grupim ka

Më datë 10 tetor, vullnetarëtë qendrës EDEN dhe 24 tërinjë të ardhur nga Italia, Malta,

Serbia, Maqedonia, Lituania,Estonia, Hungaria dhe Franca,u mblodhen së bashku nëqytetin e Durrsit në kauadër tënjë projekti. Projekti kishte siqëllim promovimin e mjedisevetë shëndetshme në Shqipëri.Gjatë aktiviteteve të ndry-

shme të organizuara, pjesë-marrësit morën një informacion

Të rinjtë shqiptar promovojnë mjediset e shëndetshmetë pasur mbi vendet që atavizituan. Veç të tjerash atashkëmbyen eksperiencat etyre në fusha të ndryshmekryesisht në atë mjdisore.Gjithashtu pjesëmarrësit morëndisa leksione në lidhje mezhvillimin e ekoturizmit, twmbajtur nga specialistjaamerikane e mjedisit, KatiDrexler.Në axhendën e tyre 10

ditore një aktivitet irëndësishëm ishte edhe vizitanë parkun kombëtar të Dajtit.Ata organizuan një pastrim“kolektiv” të fushës së Dajtitnga hedhurinat e lëna aty ngavizitorët e rastit. Më pas Guidatnatyrore të qëndrës EDENorganizuan një giudë deri nëvendin e quajtur “Qafa eQershisë”, ku u dha një

informacion i gjerë mbigjendjen natyrore të këtijparku.Përshtypjet:Shqipëria gjithmonë i ka

mirëpritur dhe u ka servirurtë huajve gjëra vërtetinteresante. Duke nisur qënga objektet historike dhemonumentet e kulturës qëgjnden në Krujë, Durrës dhenë Tiranë, e deri te natyrajonë e pasur.Këtë përshtypje patën

edhe të rinjtë e ardhur ngavendet e ndryshme tëEuropës.Parku kombëtar i Dajtit

ishte një tjetër vend i cili iuofroj të rinjëve një kënaqësitë veçantë. Ajri i pastër,panorama piktoreske dhepasuria e parkut, la mbresa

shumë të mira tek ata.Të entuziazmuar nga

mikpritja edhe nga aktivitetete zhvilluara, në fund të këtijprojekti pjesëmarrësit

Lidershipi shqiptarLidershipi shqiptarLidershipi shqiptarLidershipi shqiptarLidershipi shqiptar

shkurtër për kandidatin.Kandidaturat do të merren nëkonsideratë.Propozimet tuaja do të

mbeten konfidenciale.Edhe për këtë vit, Komiteti

për Lidershipin Shqiptar do tëshpallë liderë për çmimet emëposhtme:a. Çmim për Biznesin

Privat i cili ka demostuarpërgjegjshmëri të larta sociale.b. Çmimi për Median që ka

ndihmuar në vendosjen e uravepër komunikimin eopinoinitpublik.c. Çmimi për Qeverisjen si

një model inspirues për t’undjekur.

d. Çmimi për ShoqërinëCivile dhe kontributin e këtijsektori në zhvillimin eshoqërisë.Data e mbylljes së

aplikimeve do të jetë në 25Nëntor 2007 (Ju mund tëpropozoni në internet nëadresën:http://co-plan.org/net/

leadership_application.php?l=a,ose në formatin bashkangjiturdhe ti dërgoni në adresën:co-plan@co-plan.org)Për informacion të

mëtejshëm mund të shikoni në:w w w.co-plan.org osew w w.panorama.com.al

Takimi i Bordit“Ekolëvizja”

me Minstrinë e Mjedisit, Pyjevedhe Administrimit të Ujrave.U diskutua qëndrimi që duhet

të mbajë ky grupim në lidhje meprojektet e Biokarburanteve nëShqipëri, siç është ai i Cërrikut.Presidenti i grupimit, Ferit

Hysa, propozoj tek antarët e

tjerë të bordit idenë e takimit mepresidentin e republikës,këshilltar të kryeministrit dheministra të tjerë, tek të cilëtmund të paraqesin platformëne grupimit. Por nëpërmjetkëtyre takimeve mund tënegociohet tek këto autoritete,për tu bërë këshilltar në fushëne mjedisit në firmosjen dhedekretimet e ndryshme.

Lejet mjedisore rrezikojnë Krujënshpërfillur rolin e pushtetitvendor, gjithashtu nuk kanëmarrë parasysh farerrezikshmërinë e ndotjesmjedisore dhe shkatërrimit tëKrastës së Krujës dhe të vetëqytetit.Guroret po e shkatërrojnë

peizazhin e hyrjes në qytetin eKrujës, gropat e gëlqeres pondotin përditë e më shumëmjedisin dhe ajrin nga diegia

gomave dhe e lëndëveplastike. Të gjitha këoprobleme janë diskutuar nëmbledhjen e Këshillit bashkiakKrujë dhe Fush-Krujë. Mirëpozëri I tyre duhet jetë më I fortëpër Qeverinë dhe ministrinë eMjedisit, të cilat po bëhenshkak për dëmtimin e turizmitnë këtë qytet.

Muharrem Goci Krujë

Çmimi Lidershipi Shqiptarështë një iniciativë e re ekthyer tashmë në traditë.Është viti i katërt për të cilin

Co-PLAN/NET nëbashkëpunim shumë tëngushtë meKomitetin Shqiptar për

Lidership ka bërë të njohurliderë të cilët japin më të mirënpër shoqërinë dhe shërbejnë simodele për tu ndjekur.Për vitin 2007 proçesi i

votimit është shpallur i hapur.Janë të ftuar të gjithë tëparashtrojnë kandidaturat nëfushat e përmendura mëposhtë duke shoqëruarpropozimin me një motivim të

shprehën interes dhe dëshirëpër tu rikthyer në Shqipërinë aktivitete të tjera të këtijlloji.

Erisa Llaka

3

CM YK

Në kushtet dhe standartet qëduhet të plotesojë vendi përintegrimin Evropian dheantarësimin “natyral” në BEështë dhe shkalla e kontrollit tështetit ndaj mbrojtjes së natyrës

dhe mjedisit.Thuhet se këtë vit janë djegur

rreth 3,500 ha kur në fakt shifraështë mbi100,000 ha e mëshumë, vetem rrethi i Kukesitka patur 6,000 ha pyje të djegur.

Mbajtja si në asistencësociale e rreth 1050 punonjësvetë administratës së pyjeve, ( menjë page minimale rreth 12-15000 lek/muaj për inspektorëte terrenit) të cilët ende janë menjë status të papërcaktuar (asadministratë publike dhe aspolicore), ka sjellpashmangësisht dhedemotivimin e tyre përmbrojtjen dhe aq me pakë përnjë mbarështim të qëndrueshëmtë pyjeve. Po ti shtosh kësajëdhe faktin që, nga 36-drejtorepyjesh në rrethe, 26 janëagronom,(rast unikal ky nëhistoriografinë e pylltarisebotërore) del qartë shkaku përsepyjet tona vazhdojnëtë shkojnëdrejt degradimit.

Rreth 50 % e teritorit tëvendit tonë është i mbuluar mepyje dhe kullota ( 1.3 milion hapyje dhe 400 mije ha kullota ).Por pyjet ende po lihen si njemall pa zot apo si pronë e shtetitd.m.th. e askujt, dhe jo e bazuarnë rregullin e ligjit, tëkoncesionit, dhënies nëpërdorim etj.

Gjatë sistemit të kaluar, upyllëzuan rreth 200 mije ha, undërtua sistemimi i prrenjëvedhe terreneve malore e tëpjerreta si vepra antierozive etj.Por kjo u shoqerua

Apokalipsi i pyjeve në ShqipëriApokalipsi i pyjeve në ShqipëriApokalipsi i pyjeve në ShqipëriApokalipsi i pyjeve në ShqipëriApokalipsi i pyjeve në Shqipëripashmangesisht dhe mevandalizma të tilla si shpyllezimii rreth 280 mije ha për të krijuartoke buke dhe shpyllezimi i rreth100 mije ha dushkajve për tëkrijuar kullota polifite. Ndërsa

pas viteve ’90 u prenë nëmënyrë të parikthyeshme erreth 100 mijë ha pyje dhe

dëmtimi i mijera hektareve tëtjere, prerja e drureve-gjelberuestë mbjellë anës rrugeve në rreth150 km linear etj.

U dëmtuan dhe po demtohensot e gjithë ditën në mënyrëpothuaj të parikthyeshme

burime të rëndësishme turistikedhe potenciale për zhvillimin eekoturizmit dhe turizmit elitar,si Lura, Llogaraja, Germenj-Sheleguri, Stravaj, Cangonji-Devoll, kurorat e qyteteve,mbjelljet anash rrugeve-auto etj.

Shifra dhe fakte përdëmtimet në pyje gjatëtranzicionit :

• Në kadastër ne kemi rreth1.4 milion ha pyje dhe rreth 400

mije ha kullota, por pyje tëvërtetë kanë mbetur vetëmrreth 300 mijë ha, pjesa tjetërjanë kthyer në pyje të ulët, nëshkurre ose ne tokë-djerrë, kupothuajse ka zona qe ka nisurshkretëtirëzimi si një dukuri jo-mesdhetare.

• Gjatë sistemit të kaluar u

shpyllëzuan 280 mijë ha pyje,për të hapur toka buke ( ku uprishën kryesisht dushkajat ezonave kodrinore dhe të ulëta)dhe në vitet 80- 90 ushkatërruan edhe rreth 50 mijëha për të “krijuar” tëashtuquajturat kullota polifite(?!) si në Tiranë, Skrapar(Bogove), Gjirokastër, Vlorë,etj dhe gjatë tranzicionit u prenënë mënyrë të parestaurueshmedhe 100 mijë ha dhe udegraduan mijëra ha të tjerë apou kthyen në shkurre e toka

djerrë.• Gjatë tranzicionit u prenë

në mënyrë të parikthyeshmerreth 100 mijë ha dhe dëmtuanrëndë qindra mijëra të tjera,sidomos pyjet në afërsi tërrugëve, ku nuk u kursyen dhedrurët e mbjellë anës rrugëveauto-nacionale në rreth 150 kmlinear, ku ende sjanë ripyllëzuar

Janë zaptuar rreth 50 mijë hateritore në bregdet dhe zona tetjera me vlera te veçantanatyrore e biodiversiteti,

• Janë dëmtuar rëndë dhejanë në gjendje të shkatërruarzonat që janë biokoridore tërëndësisë ndërkombëtare simasivi Dajt-Bizë-Martanesh-Lurë

• Është ulur ndjeshëmsipërfaqja e gjelbërt e qyteteve,sidomos në Tiranë, ku deri nëvitet 90 kemi patur rreth 7 hasipërfaqe të gjelbërt për frymë,

sot nuk kemi as sa gjysma esajë.

• Dhe se fundi jane djegurkëto 2-3 vitet e fuindit nëmënyrë të parikthyeshme rreth100,000 ha pyje nga zjarret qëkërkojnë investime përripertëritje dhe restaurim !

Erozioni më i madh në botë

• Nga shkretëtirëzimi dhevandalizmat ekologjike në pyje,sot ne kemi erozion drastik ngamë të mëdhenjt ne botë, me njëgërryerje të shkallës më të lartëdhe prurje të ngurta që matetnga 20-70 ton/ha/vit.( më e lartane Evropë dhe nga më të lartatnë botë).

• Nga prerjet e pyjeve nëzonat e larta, kodrinore dhemalore, kanë ndodhurpërmbytje masive në zonat eLezhës, Shkodrës, kemimbushje të baseneve

Përveç masve që janë marrë për mbrojtjen dhe parandaliminnga zjarret, Shërbimi Pyjor ka mbajtur një proçezverbal të rregulltpër rastet e zjarreve. Rreth 130 raste janë kallzuar në Prokuroridhe në Policinë e Shtetit, për zbulimin e zjarrvënies.

Tomë TherçajM M PA U

Sos Pyjeve të Ilqeve(Banorët e Kuçit të Vlorës kërkojnë

ndihmë nga policia)

Ka dy vjet që disa firma fantazëm vazhdojnëtë zhdukin pyjet e ilqave në zonën e Kuçit të

Fterrës, zonë e veçantë në të gjithëShqipërinë për pasurinë e makies.

Sipas Eqerem bej Vlorës"Pylli i Kuç-Fterës kaqene mbase pylli me i madh dhe me i bukur i

Shqipërisë së Jugut.Ai zinte një sipërfaqe prej 40 km katror dhe

shtrihej neper male, humnera, lugina.

Po sot, këto pyje po zhduken nga firmat që prodhojnëqymyr druri, në mënyrë të veçantë parku i Zarelit, i prerëpothuaj i gjithë. Ndërsa anës rrugës shihen trungje të tërëtë prerë e të lënë të braktisur.Firmat që shfrytëzojnë këtë pyll, iu tundin banorëve të

Kuçit një letër, që sipas tyre është jë leje e dhënë ngaMinistria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujrave.Në fakt pas interesimit të banorëve pranë këaj ministrie,rezulton se ajo nuk i ka dhënë leje asnjë kompanie përshfrytëzim të pyllit për qymyr druri.Prandaj banorët e Kuçit i kërkojnë ndihmë Policisë

pyjore, të vijnë në fashatin e largët të Kuçit, të ndalojnëkëtë lloj shkatërrimi.

Sipas një letre të ardhur në redaksi

Pyjet dhe ujrat po menaxhohen në mënyrenmë vandale dhe profane nga agraro-

haxhiqamilistet, ku vetëm me djegien epyjeve nga zjarret verën e sapokaluar

treguan më së miri për këtë gjë.

ujëmbledhës tëhidrocentraleve, që një dite dotë bëhen shqetësim për në porpër më gjerë etj.

• Vihet re prej viteshpakësimi i ujërave të lumenjve,tharja e burimeve dhendryshime klimatike emikroklimatike, dhe në qyteteshtimi i smogut dhe i dioksiditte karbonit, nga prerja ekurorave të qyteteve.

Shteti, të ndalojeshfrytëzimin e pyjeve

• Zbatimi i Strategjise së retë hartuar me theks ndalimin eshfrytëzimit dhe konservimin epyjeve, zbatim i V.K.M. përndalimin e shfrytëzimit të lëndësdrusore, dhe të reformesinstitucionale të ShërbimitPyjor,

• Realizimi i ReformësInstitucionale në Sektorin ePyjeve, duke ndarë funksionetmenaxhuese nga atorregullatore (policore) dhekrijuar strukturat e reja të ndaramë vehte Inspektoriatin ePolicise Pyore dhe Korporatene Pyjeve.

• Amendimi i Ligjit të Ri“Mbi Pyjet dhe Policinë eShërbimit Pyjor” Nr. 9385datë 04.05.2005, për pasuritëpyjore,

• Marrja e pergjegjësisereale në administrim të rreth400 mije ha pyje nga PushtetiLokal, sipas Ligjit Nr. 8743,dhe V.K.M. Nr. 500, të v. 2001,“Për transferimin e pronavepublike në përdorim tëkomunave

• Zbatimi rigoroz i V.K.M.Nr. 648 dt. 13.12.2001 “Përndalimin e përkohshëm tëshfrytëzimit të LP, mepërjashtim të druve të zjarrit”,

• Nxjerja e vendimeve përshpalljen e zonave të rëndësisekombëtare dhe ndërkombëtare,si biokoridore dhe burime tëshkallës së lartë të mbrojtjes përtë vendosur kritere dheindikatorë në bazë tëstandarteve Evropiane

Përgatiti: Mehmet Meta

4

CM YK

Kështu e kanë titulluarorganizatorët ekspozitën, e cila uçel ditën e premte në mjediset emuzeut Historik Kombëtar.Në të u paraqitën punimet e

fëmijëve të klasave të treta fillorenga disa qytete të vendit, ku temakryesore e tyre ishte rëndësia eujit dhe ruajtjes së tij.Në këtë aktivitet u përfshinë

rreth 35 shkolla me rreth 4500 fëmijtë klasave të 3-ta. Ndër të gjithapunimet e paraqitura nga fëmijët,u përzgjodhën nga juria vetëmdisa , të cilat u paraqitën nëekspozitë dhe vetëm 12 prejpunëve më të mira u vlersuan meçmim.Me pikturat dhe vizatimet e tyre

fëmijët shpalosën hapur botën etyre të vogël fëmijnore nëmënyrën sesi e shikonin dhe evlerëonin rëndësinë e ujit në tokë.Rëndësinë e ruajtjes së tij.

Me anë të fantazisë së tyrefëmijnore dhe ngjyrave, pikturate tyre ishin një apel dhe një

mesazh i fuqishëm përbashkëmoshatarët e tyre, por nëmënyrë të veçantë për të rriturit,

Me anë të fantazisë së tyre fëmijnore dhe ngjyrave,pikturat e tyre ishin një apel dhe një mesazh ifuqishëm për bashkëmoshatarët e tyre, por në

mënyrë të veçantë për të rriturit, për ta kursyer dhemosshpërdoruar ujin, burimin e jetës sonë.

Brahim Shima30/10/2007 Xhuveli rrëzon premtimin dhe

vendimin publik të Kryeministritpër “Shqipëria një euro” Iniciativate Qeverisë për të ndihmuar biznesindhe prodhimin vendas duket sejanë përkthyer në interesapersonale apo dhe të ngushta përkrerët e institucioneve të vendit.Kështu vendimi për të futur ujinteknologjik në nismën “Shqipërianjë euro” ka mbetur vetëm nëkuadrin e premtimeve. Ndërsakundërshtimet e bëra nga Ministriae Mjedisit ndaj kësaj nisme nëmbledhjen e muajit qershor të këtijviti, janë pasuar dhe me eliminimine iniciativave apo shtyrjen e tyresa më shumë në kohë. Veprim kyqë nuk cenon vetëm biznesmenët,por dhe prodhimin shqiptar qëmbetet thelbësor në situatatekonomike të vendit.

KËRKESA“Uji është një potencial i madh

industrial dhe ne sot vendosim përnjë premtim të mëparshëm, me tëcilin ne në rast se tarifat përqytetarët do të jetë një tarifë sërish

e ulët, uji teknologjik do të jepet mevlerë më simbolike, do të përfshihetnë listën e tarifave një euro nëmënyrë që prodhuesit e lëngjeve,birrës dhe përdoruesit e tjerë të ujitteknologjik të kenë një ulje tëkostos së prodhimit”. Kjo ështëshprehja e dhënë nga KryeministriBerisha në mbledhjen e muajitqershor të këshillit të ujit. Porburimet nga kjo mbledhje kanë bërëtë ditur se ka qenë ministri i Mjedisitqë është shprehur kundër dhëniesme qira një euro të ujit teknologjik.Ndërsa një reagim i tillë duket se kaardhur si pasojë e një rënie tëmundshme të të ardhurave nëbuxhetin e kësaj ministrie

PASOJATNë të gjitha vendet e botës janë

të njohura politikat mbështetësendaj prodhimit vendas. Kjo dukerealizuar uljen sa më shumë të jetë emundur të kostos së prodhimit. Porpër ministrat shqiptarë një proces itillë duket se është i panjohur. Mepranimin e tregtisë së lirë prodhimishqiptar është përballur me çmimete ulëta të prodhimeve të huaja, dukerrezikuar dhe falimentimin.

Nuk ka ende një vendim për ujinteknologjik 1 euro. MinistriaMjedisit, Pyjeve dhe Administrimittë Ujrave ka pregatitur në muajin

Qershor një project vendim për“disa shtesa” dhe ndryshime nëvendimin nr 2 dt 16. 04. 2004 të KKU,për miratimin e tarifave përpërdorimin e ujit teknologjik.

Ndërkohë që Shoqata e Ujësjellës Kanalizimeve tëShqipërisë, e ka kundërshtuar propozimin me

preteksin se kjo gjë ndikon në uljen e të ardhuravetë tyre.

Kryeministri ka hedhur idenëpër ujin teknologjik 1 euro dheështë lënë një datë e caktuar që kypropozim të konsultohet me të

gjitha autoritetet.Ndërkohë që Shoqata e

Ujësjellës Kanalizimeve tëShqipërisë, e ka kundërshtuarpropozimin me preteksin se kjo gjë

për ta kursyer dhe mosshpër-doruar ujin, burimin e jetës sonë.

Nisma e aktivitetitShoqata e Ujsjellës Kana-

lizimeve të shqipërisë nëbashkëpunim me Ministrinë eArsimit dhe Shkencës, kanë

ndërmarrë një inisjativë nërealizimin e “Programit të Edukimittë Fëmijëve për Ujin”. Ky program

nisi më 22 Mars 2007 dhe zgjati përnjë perjudhë nëntë mujore. Aisynon ndërgjegjësimin e fëmijëvepërsa I përket çështjeve të lidhurame ujin. Tu siguroj atyre njohuritëbazë për të kuptuar konceptetthemelore rreth burimeve ujore dhepërdorimit të tyre, duke theksuarnë mënyrë të veçantë kursimin dhembrojtjen e tij.Në këtë program u përfshinë

nxënës të klasave të treta fillore si

edhe mësuesit e tyre nga shkollate përzgjedhura pilote.U pregatitën kurikula të titulluara

“Miqtë e ujit” për nxënësit si dheudhëzues për mësuesit e tyre. Për

ndikon në uljen e të ardhurave tëtyre.

Gjithashtu Shoqata e Bashkivetë Shqipërisë më datë 30 tetor ështëshprehur dakort në parim për tëulur nivelin e tarifave të përdorimittë ujit pa mohuar edhe disasygjerime që lidhen me momentetkur ndërmarrjet e ujsjellësit apoedhe shoqëritë aksionere tëujsjellësit po transferohen në njësitëe qeverisjes vendore. Tashmë qëM M PAU ka në dorë këtokonfirmime nga Qendra e Entitrregullator të Ujit, Shoqatës sëBashkive dhe Shoqatës së UjsjellësKanalizimeve të Shqipërisë, do tëdërgojë për miratim projektvendimin për miratimin e tarifave tëpërdorimit të ujit të cilat do të jenëmë të ulta për përdoruesit :Paketuesit e ujit mineral dhe natyral,të subjekteve të përpunimit tëmermerit, prodhuesit të mermerit,prodhuesve të pijeve të ndryshme,ujit të proçesit teknologjik etj.

M M PAU është në përkrahje tëpropozimit të komunitetit dhebiznesit, për të aplikuar tarifa më tëulta të përdorimit tëe ujitteknologjik.

Tomë TherçajM M PA U

“Uji nëpërmjet syve të fëmijëve”mësuesit në muajin prill Shoqata eUjësjellës kanalizimeve zhvilloi disatrainime duke iu dhënë mundësinëatyre të njihen me materjalet dheme mënyrën sesi do të punohej meto gjatë zhvillimit të këtij programi.Pjesë shumë e rëndësishme e

këtij programi ishte edhe nxitja enxënësve për të shprehur njohuritëe fituara gjatë zhvillimit tëprogramit, në formën e vizatimeve.Këto vizatime iu nënshtruan

gjykimit të një jurie profsioniste ecila përzgjodhi punimet më të miratë cilat u vlerësuan me çmim dhedo të paraqiten në faqet e kalendaritpër vitin 2008.

Ministria e Mjedisit, kundërrritjes së biznesit vendas

Uji teknologjik 1 euro

Në kuader të projektit “Menaxhimii Integruar dhe Pastrimi i ZonesBregdetare”, për nëntë ditë me rradhë,nga 16 deri më 24 Tetor, fillimisht nëSarandë dhe më pas në Himarë, uorganizua trainimi dhe dialogu mepjesmarrje të palëve të interesuarapërpërcaktimin e kritereve dherregullave për Planin e Zhvillimit tëZonës Bregdetare. Mbi 35 perfaqsuesnga të gjitha komunat dhe bashkitë ezonës bregdetare tëpërfshirë në projektmorën pjesë në aktivitet, se bashku me

përfaqsues nga institucione qëndroredhe shoqëria civile.

Në aktivitet u përfshinë prezantimetë eksperiencave më të përparuaraevropiane të paraqitura ngakonsorciumi i kompanive që ështëkontraktuar për përgatitjen e Planit tëZhvillimit të Zonës Bregdetare. Këtoprezantime u ndoqen nga diskutime tëgjalla mbi kriteret që do duhet të mbahenparasysh në hartimin e këtij plani.

Mbi bazën e kritereve të rënadakort gjatë këtij procesi dialogues,

brenda një muaji konsulentet pritet tëparaqesin një Draft të Planit tëZhvillimit të Zonës Bregdetare. KyDraft do të jetë objekt i shqyrtimit tëpublikut dhe do të organizohen triseanca dëgjimore me publikun, përka-tësisht në Tiranë, Himare dhe Sarandë,përgjatë muajit Dhjetor 2007.

Në javet në vijim, sipas kërkesës sëpaleve të interesuara, perfshi këshillatkomunale apo bashkiake, mund tëzhvillohen takime informuese edhe megrupe të ndryshme.

Rregullore për planin e zhvillimit të zonës bregdetare të Jugut

5

CM YK

Qëndra e Grupimit EKOLËVIZJA kazhvilluar veprimtari të ndryshme lobimi mevendim-marrësit e komunës së Farkës dhetë Bashkisë së Tiranës dhe ka gjetur njëmirëkuptim të plotë për projektin “Fushatëpër dhënien e një statusi mbrojtës kodravete gjelbra ne pjesën jugore te qytetit teTiranës, si një zonë rekreative dhe peizazhnatyror për banoret e kryeqytetit”. Takimii organizuar nga Presidenti i Republikës Z.Bamir Topi me temë “Tirana - Kryeqyteti iShqipërisë, sfidat e së ardhmes”, në datën11 Shtator 2007, ka patur një impakt shumëpozitiv në këtë drejtim.Presidenti Topi theksoi nevojën që ka

Tirana sot për funksionimin ebashkëpunimit të detyrueshëm jo vetëminstitucional, por edhe njerëzor për njëmetropol të standardeve europiane në bazëtë një plani urbanistik të këtyre nivelevenë shërbim të qytetarit.Kryeministri Sali Berisha theksoi se

sipas konceptit të tij Tirana dhe plani i sajduhet të jetë plani i Tiranës së madhe.Jashtë planit të Tiranës së madhe, nga Voranë Priskë, nga Fushë -Kruja në Petrelë, do

Çfarë ka bërë EKOLËVIZJA

Tirana është betonuar e gjitha. Janë vetëm këto tre hapësira të gjelbërta nëqytet. Nuk ka shanse që në morine e këtyre ndërtesave të ketë më shpresa

për gjelbërim

Reportazh

Parku i madh i liqenit i izoluar nga betoni

Kodrat në jug të Tiranës, hapësirat e vetme të gjelbërta të cilat porrezikohen nga vërshimi i proçesit të betonimit

Nëse kodrave iu jepet statusi “ Park i Mbrojtur”,sipërfaqa e gjelbërt do të rritet nga 3-15 m2/ person

Bashkëjetesa e qytetit megjelbërimin

të jetë shumë e vështirë që satelitët e sajtë mos e cënojnë kryeqytetin.Në këtë kuadër duhet theksuar se

projekti i ndërmarrë nga Qendra e GrupimitEKOLËVIZJA është në përputhje të plotëme përfundimet e arritura nga tryezë ethirrur nga Presidenti i Republikës me temë“Tirana - Kryeqyteti i Shqipërisë, sfidat esë ardhmes”, në të cilën ishin të pranishëmnjë numër i madh i qeveritarësh, subjekteprivate, biznese etj.

Nga konsultimet e bëra me ekspertëtdhe juristët e fushës rezultoi se mbrojtja eterritorit të kodrave në jug të Tiranës mundtë bëhet në një nga mënyrat e mëposhtme:• Nga KRRTRSH-ja si organ vendim-

marrës, që në bazë të kompetencave që ijep ligji “Për urbanistikën”, miratonstudimet e parqeve të qyteteve, të parqevekombëtare dhe rezervateve natyrore tëruajtjes së biodiversitetit dhe të zonavenatyrore të mbrojtura;• Me vendim të posaçëm të Këshillit të

Ministrave si zonë me status të veçantëpër një kohë të caktuar për të ndaluarndërtimet.

Kurora e gjelbërt e vemja mundësi për shtimin e gjelbërimit për banorë.

Gjelbërimi zëvendësohet nga betoni

6

CM YK

Vlorë, Shqipëri –Përfaqësues të organizatavemjedisore nga Bullgaria, Italiadhe Republika Ceke, janë dukekryer një mision për gjetjen e

fakteve për të vlerësuar një seriprojektesh energjetike që pokryhen në Qytetin turistik tëVlorës përgjatë bregdetit tëDetit Adriatik,.Projektet energjitike në

Vlorë perfshijne një TEC, meinvestim 110 milione Euro tëmbështetur financiarisht ngaShoqata Ndërkombëtare eZhvillimit e Bankës Botërore,Banka Evropiane eInvestimeve (BEI) dhe BankaEvropiane për Rindertim dheZhvillim (BERZH]) dhe njëterminal hidrokarburesh meinvestim prej 55 milione Euro icili është duke u konsideruarpër t’u investuar nga ana eBERZH. TEC-i dhe terminalijanë duke u ndërtuar përgjatënjë zone në bregdet që ndodhet4-6 km në veri të qytetit tëVlorës. Sipas dokumen-tacioneve të projektit nëdispozicion të publikut, zonagjithashtu mund të shërbej edhesi dalja e naftesjellesit AMBO. Petko Kovacev i Institutit te

“Ashtu si në qytetin porttë Burgasit në Detin e Zi,edhe njerëzit e Vlorës dhe

bizneset lokale do tëvuajnë prej naftësjellesitAMBO. Ky naftësjellës nukdo ta përmirësojë situatënenergjetike në vendet tona

sepse ai do të shërbejvetëm për të transportuarnaftë për eksport. Gjiri iBurgasit tashmë është ivdekur, gjë që ka ardhurkryesisht nga industria e

naftës e pranishme në atëzone”.

Politikave të Gjelbra ngaBullgaria tha:“Ashtu si në qytetin port të

Burgasit në Detin e Zi, edhenjerëzit e Vlorës dhe bizneset

lokale do të vuajnë prejnaftësjellesit AMBO. Kynaftësjellës nuk do tapërmirësojë situatën

energjetike në vendet tonasepse ai do të shërbej vetëm përtë transportuar naftë për

eksport. Gjiri i Burgasit tashmëështë i vdekur, gjë që ka ardhurkryesisht nga industria e naftëse pranishme në atë zone”.Peter Hlobil i Rrjetit të

Bankëatch për EvropënQëndrore e Lindore komentoi:“Projekti i naftësjellesit A M B Oështë një nga projektet më

sekrete të Evropës Juglindoredhe nuk ka një informacion tëbesueshëm në Shqipëri,

Bullgari ose Maqedoni. Kjopërbën shqetësim të veçantë,duke pasur parasysh përvojëne mëparshme të Bankëatch meprojekte të mëdha për naftën

të tilla si naftësjellësit në Baku-Ceyhan dhe Sakhalin, kuqytetarët u mbajtën në errësirëpër kërcënimet serioze ndaj

mjedisit dhe ndaj komunitetevetë tyre lokale.”Ndonëse financuesit në

Terminali bregdetar i gazitdhe naftës në gjirin e Vlorës,apo i shumëpërfoluri projekti Petroliferës, është në pritjete financimeve nga bankat ezhvillimit. BERZH është njëranga këto banka që kakonsideruar financimin e këtijprojekti, interes ky qëpërligjet me publikimin ri tëvleresimit të ndikimit nëmjedis me 18 tetor 2007. Kydokument është i hapur përkomente nga ana e publikutdhe palëve të interesuar për

Le të veprojmë sot që të mosankohemi nesër.

60 ditë duke nisur nga dita epublikimit te tij. Sipasnjoftimit zyrtar të BERZH (nëfaqen e tyre të internetit)dokumentin e plotë mund tagjeni në: http://www.ebrd.com/projects/eias/bic/index.htm, zyrën e marrë-dhënieve publike në Bashkinëe Vlorës,www.gruppopir.comsi dhe në zyrën lokale tëBERZH në Shqipëri.

Jepni komentet dhesugjerimet tuaja në mënyrë qëparatë publike të mosfinancojnë projekte që nukjanë miqësore me mjedisin. ......dhe nëse keni nevojë për

ndihmë mos ngurroni të nakontaktoni në:

eden@albmail.comose në nr. e tel;04234851

Grupe mjedisore investigojnë zonën energjetike të Vlorës

Veproni sot që të mos ankohemi nesërPetrolifera dhe vleresimi i ndikimit ne mjedis

mënyre të përsëritur e mohojnëmbështetjen financiare për njëzonë të madhe e të integruarenergjetike, pas investigimeve,marrëdhenia mes këtyreprojekteve është më edukshme, dhe duke pasurparasysh ndikimet reale dhe atopotenciale të shoqëruara meprojektet e medha energjetike,është për t’u habitur që nukështë ndërmarrë asnje studimstrategjik i cili t‘i vleresojëndikimet e përbashkëta tëkëtyre projekteve në Gjirin eVlores dhe në banorët e tij.Klara Schirova, e Rrjetit të

Bankëatch për EvropënQëndore dhe Lindore,komentoi: “Duke mohuarlidhjen mes projekteveenergjetike me njëri-tjetrin,financuesit ndërkombëtareheqin nga vetja përgjegjësinëpër të bërë vlerësimin e duhurpër të gjitha projektet. Madjeedhe prezenca e financimevepublike nuk ka siguruar një niveltë kënaqshëm informimi për

këto projekte për qytetaret dheBashkinë e Vlorës”.

7

CM YK

Problemi mjedisor Europianmblodhi 56 vende nga trekontinente. Në mbështetje të këtijproçesi Agjensia Europiane eMjedisit ka përgatitur një serivlerësimesh për mjedisin evendeve Europiane, me qëllim qëtë zhvillojë politka tëpërshtashme bashkohore dheinformacion të besueshëm,ndërmjet mjedisit dhe shoqërisëcivile.

Ky raport mundëson progres,fillimisht kundër objektivave tëProgramit të 6 të KomunitetitEuropian të mjedisit dheStrategjisë Mjedisore për vendete Europës Lindore, Kaukazit, dheAzisë Qendrore. Raporti ështëpërgatitur në bashkëpunim tëngushtë me organizatatndërkombëtare, institucionetqeveritare dhe organizatat joqeveritare.

Shërbimi Informativ Strategja e mbetjeve nga

rumbullimi I tyre në tokë e deri nëriciklim, duhet të përshtatet mekushtet kombëtare , nëse ato janëprovuar si efektive, sipasbroshurës EEA.Kjo broshurë paraqet fakte të

reja të politikave të mbetjeve dhedrejtohet drejt 25 vendeveEuropiane, dhe përmbledh disamodele për drejtimin e menaxhimittë mbeturinave.

Në 10-11 Dhjetor 2007 do tëmblidhet në Ljubjanë (Slloveni)konferenca për drejtimin ehapsirave ujore Europiane.Qëllimikryesor I konferencës së 2007 dotë jetë pregatitja konferencës sëministrave të hapësirave ujore tëEuropës në 2008, e cila përfshin:

-Zhvillimin e inisiativave tërajoneve bregdetare dherekomandimet për veprime të

mëtejshme.- Urdhëresat e fundit për

Europën-Mesdhetare dhe Forumine drejtuesve SEE duke marrë nëkonsideratë zhvillimet e fundit- Paraqitja e temave dhe

produkteve kryesore (raporti, planiI veprimit etj) të KonferencësMinistrore;- Plani I veprimit për përgatitjen

e Konferencës Ministrore Presidenti Francez Nikolas

Sarkozi, ftoi kryetarët e shtetevedhe qeverive të vendeveMesdhetare për tu takuar në Francënë Qershor 2008. Qëllimi I këtijtakimi është: zhvillimi I projektit të“Bashkimt Mesdhetar” dhe për tëdiskutuar inisiativën e tij lidhur mevendet, bazuar në katër pikakryesore:- mjedisi- dialogu ndërkulturor- rritja ekonomike- sigurimi.

Në kuadër të”Javës sëvarfërisë” Kombet eBashkuara, UNDP/GEF dheprogramit të Ndryshimit tëKlimës, në bashkëpunim meMinistrinë e Mjedisit, Pyjevedhe Administrimit të Ujrave dheshkollës “Herman Gmeiner”SOS.kanë organizuar një seri

aktivitetesh për të rritur shkallëne informimit, me fëmijë të kësajshkolle, për çështjet e ndryshimittë klimës. Në këtë kuadër janë

mbajtur disa leksione, janëshfaqur video, gjithashtu janëshpërndarë postera dhematerjale të tjera promocionale.Këto aktivitete u mbyllën meparaqitjen e pikturave ngafëmijët e kësaj shkolle, me temë“Ky është kontributi im ndajndryshimit të klimës”Ekspozita, e cila u çel në

mjediset e shkollës SOS-“Herman Gmeiner” më 23tetor, mblodhi së bashku 48punimet e nxënësve të kësaj

Në kuadër të fushatësglobale për ndryshimetklimatike, nga Global ClimateCampaign (GCC) ështëpërcaktuar që në të gjithavendet e botës më datë 8dhjetor 2007, të mbahet njëprotestë lidhur me problemetmjedisore.“Ne jemi duke kërkuar një

zgjidhje për këtë problemglobal dhe të mund të

Një nga teoritë e AlbertAnshtajnit që u publikua më 1917,ishte ajo për rrezet “lazer”.Sidoqofte kjo nuk u zbatua deri

me 16 maj 1960, 43 vjet më vonëkur për herë të parë lazeri u përdornga një shkencëtar Amerikan. Qënga ajo kohë shkencëtarët dhezbuluesit kanë zbulur lloje tëndryshme lazeri dhe të gjitha llojetjanë përdorur. Ato janë përdoruredhe në pjesët më delikate tënjeriut sikurse është syri, deri nëpërdorimin e tyre në muzikë si nëCD-të ose DVD-të etj.Por tani është një lloj i ri Lazeri

që është shumë efektiv kundrasëmundjeve të ndryshme dhelëndimeve/plagosjeve. Ky lloj i riLazeri quhet:” Niveli i ulët Lazer”i cili prodhon një dritë të pafokusuar. Niveli i ulet i Lazerit

Shkenca bashkëkohore mendon se së afërmishqetësimet rreth tensionit te gjakut, dhimbjeve tëkokës, migrenës, dhimbje të natyrave të ndryshme,

probleme të prostatit, nerva të dëmtuara, do të gjejnënjë zgjidhje të shpejtë: shërim dhe qetësim nëpërmjet

përdorimit të rrezeve lazer.

(Zbulim i bërë prej tij në moshën 88-vjeçare)përdor më pak se një vat fuqi qëquhet llampa e shërimit e cila nëmënyre të përmbledhur ka këtëmekanizëm veprimi.Sikurse e dime trupi i njeriut

është i përbër nga qelizat dheshëndeti i të gjitha qelizave ështëi bazuar në energjinë . Në seqelizat nuk marrin energjin emjaftueshme, atëherë këto qelizado të dobsohen dhe trupi i qënies

njerëzore do të shfaqi shenjat esëmundjes. Që qenia njerëzore tëjetë e shendetshme duhet qëqelizat të marrin energji në njësasi të caktuar dhe në një lloj tëcaktuar. Në cdo rast kur bëhemitë sëmurë ose të lenduar, energjiaqë shkon tek këto qeliza ështënderprerë dhe deri në kohën qëenergjia të rifillojë emetimin e saj,

ne do të jemi të sëmurë. Nga këtushihet se paisja që përdorët përemetimin e Nivelit të ulët të Lazerit,që i ri-jep energjinë qelizave tëtrupit tonë në sasine dhe llojin eduhur. Përdoromi i nevelit të ulettë Lazerit po gjen një perdorimgjithnjë e me të madh nga mjekësiae sotme .Nëse mund të pyesim se tek

cilet pacient përdoret më shumë,

sigurisht që tek sportistet ka gjeturmë tepër përdorim dhe arsyejaështë e thjeshtë sepse mjekët tëcilët punojnë me sportistet duanqë ata, e në mënyrë të vacantëlojtarët e klasit të lartë duhet tërigjenerohen sa me shpejt të jetëe mundur. Kjo është dhe një ngaarsyet që mjekët me nivel më lartëprefesional dhe qe dine si të

përdorin këto aparate me rrezetlazer, janë të punësuar në klubetsportive. Ka dicka të mahnitshmenë perdorimin praktikë të llampaveme lazer. Ato mund të përdorennga vetë i semuri, pa qenë nevojapër të shkuar te mjeku. Për këtëmjafton të lexoni me kujdesudhëzimet dhe instruksionetpërkatëse, gjë që mund të arrihetnga çdo njeri qoftë dhe me njënivel mesatar intelekti. Aparati mëI mirë “Niveli i ulet i lazerit “,është zbuluar nga mjeku Lerri Litll(Larry Lytle). Dr Litll ka studiuar

rrezet lazer lidhur me shëndetin injeriut për vite me rradhe dhe padyshim është një nga personat menjohuri më të gjera në botë për këtëaparat dhe perdorimin e tij. Dr Litllbeson se terapia me nivel të ult

lazeri do të jetë mjeksia e sëardhmes. Nëse mbani këtë aparatpërball lekures tuaj dhe e viniaparatin në pune, ju mund të jeninë gjendje të shihni dritën e lazeritpor nuk do të jeni në gjendje tandjeni atë (ndoshta nuk do të ketëndjeshmeri ose ngrohje). Efektete këtij veprimi do të jenë më të mirase medikamentet apo operacioni.Niveli i ulet i lazerit nuk ështëvetëm mjekimi i së ardhmes por përshumë njerëz është ilaci i tësotmes. Sikurse e theksuam edhe më

siper të gjitha plagosjet dhesemundjet kanë një ndërprerje tëenergjisë në qelizat e organizmit.Nëse te ky organizëm nuk do tëemetojmë energji të një sasie tëcaktuar qelizash, atëherë do tëshfaqen shenjat e sëmundjes dhepër sa kohë që do të kemindërprerje të marrjes së energjisëorganizmi do të jetë në një situatëtë tillë. Për zgjidhjen e kësajsituate është e domzdoshmeemetimi, me anë të këtij aparati,në sasinë dhe llojin e caktuar tërrezeve, deri në rigjenerimin ekëtyre qelizave. Pergatiti: Adem Meta, M. Sc

Mesues Matematike ,Cleveland, Oahio, USA

Një mjekim i ri bazuar në teorionë e Albert Anshtajn-it

Nëse Deti I Mesdheut ështëlidhja midis këtyre vendeve,atëherë uji duhet të jetëkomponenti kryesor I këtijbashkimi. Mungesa e ujit dhe thatësira

(WS&D) është një problemshqetësues në Europë. Në tëvërtetë numri I shteteve nëEuropë, që kanë patur thatësirë sezonale relativisht të gjatë, ështërritur. Duke I parë problemetthelbësore të shkaktuara ngamungesa e ujit dhe thatësir ,nëfillim të 2007 Komisioni ndërmorrinjë vlerësim të thellë të kësajsituate.

Ky vlerësim tregon se praktikate menaxhimit aktual të hapësiraveujore kanë shumë rezerva përbonifikim, veçanërisht nësigurimin potencial të këtyrehapësirave. Gjithsesi deri tani nukka asnjë informacion të sigurt

lidhur me sigurimin e ujit.Në këtë kuadër studimi i fundit

I ndërmarrë nga Komisioni Ikërkimeve Europiane konstatonse sigurimi I rezevave ujore do tërealizohet rreth vitit 2030. Studimika të bëjë me sigurinë e cila mundtë realizohet me anë të paisjeveteknike. Ky studim gjithashtu merrnë konsideratë mjete të tilla si:çmimin e ujit, etiketimin, apo planete menaxhimit të thatësirës, qëmund të ndihmojnë nëimplementimin e këtyre mjeteve.Rezultatet tregojnë mundësi të

qarta për sigurimin e rezervaveujore duke shmangurmbipërdorimin e tij, prodhimin jokonvencional dhe ndihmën emasave për sigurimin e ujit. Kystudim ofron mjete praktike nëzhvillimin e strategjisë Europianembi sigurimet e rezervave ujore.

Përshtati në shqipMigena TURANI

shkolle.Të ftuar në këtë aktivitet ishin

ministri i Mjedisit, Pyjeve dheAdministrimit të Ujrave, LufterXhuveli, Gulden Turkoz Cosslett,kordiator i Kombeve tëBashkuara dhe Përfaqësues iUNDP, si dhe prindër tëfëmijëve dhe mësues të kësajshkolle.Punimet më të mira të bëra

nga fëmijët do të publikohen nëfaqet e kalendarit për vitin 2008.

Mjedisi në Europë

Ndyshimi i klimës Protestë kundër ndryshmeveklimatike në botë

parandalojmë destabiliziminkatastrofik të klimës globale, nënjë mënyrë sa më të drejtë”.

8

CM YK

Adresa e redaksisë: Ish- klinika qeveritare, shkalla 3, kati IV, TiranëTel.: 04 234 851, Cel.: 068 21 82081 e-mail: ekolevizja@yahoo.com

TIRAZHI: 600 KOPJE

EDITORI – Xhemal MATOGAZETARË: – Erisa LLAKA

– Migena TURANI – Rajmonda YMERIS

T A

F I

GRUPIMI “EKOLËVIZJA”• Shoqata e Ruajtjes dhe Mbrojtjes së Mjedisit Natyror,

Shkodër - Fatbardh Sokoli• Shoqata e Ruajtjes dhe Mbrojtjes së Mjedisit Natyror,

Tirane - Pranvera Bekteshi• Shoqata Kombëtare progresi pyjor – Tirane, Liljana Shehu• Albaforest, Tirane, Mehmet Meta• Qendra Eden, Tirane - Merita Mansaku• Klubi Ekologjik, Krujë - Muharrem Goci• Shoqata e Ruajtjes dhe Mbrojtjes së Mjedisit Natyror, Berat

- Genta Decolli• Lilium Albanicum, Librazhd- Ferit Hysa• Masmedia dhe Mjedisi - Xhemal Mato• Qendra për Komunikimin Elektronik, Tiranë – Ladi Balla• Qendra Kombëtare e Lëvizjes Ambjentaliste, Tiranë - Haziz

Marku• Klubi Ekologjik, Elbasan - Ahmet Mehmeti• Instituti i Studimeve të Ambjentit, Tiranë - Agron Deliu• Laguna e Kaltër, Orikum - Skënder Mejdiaj• Klubi Ekologjik, Librazhd - Naim Disani• Shoqata Pylli i Blertë - Buçimas, Pogradec - Ruzhdi Hymetllari• Milieukontakt Oost Europa, Tiranë - Valbona Mazreku

• Shoqata e Përmakulturës, Tiranë - Edlira Mulla• Klubi Ekologjik, Tiranë - Fatos Xhemalaj• G&G Group, Tiranë - Sazan Guri• AULEDA, Vlorë – Hasan Hallko• Shoqata Mjedisi Ekologjik dhe Turistik Lura, Lurë -

Ismail Hysa• Federata e gjuetarëve sportivë të Shqipërisë, Tiranë –

Themi Perri• Qendra e konsulencës veterinare dhe sigurisë ushqimore,

Tirane – Gani Moka• Klubi Ekologjik, Maliq – Myzafer Gjiriti• Shoqata “Natyra për njeriun”, Durrës – Fali Ndreka• Instituti Kombëtar për Studime dhe Kërkime të

Mjeksisë dhe Mjedisit “Fillonid Durrachieni” – FlamurTartari

• Shoqata “Adriatiku”,Vlorë – Petrit Dërvishi• Shoqata “Miqtë e Thethit”, Shkodër– Dedë Nika• Shoqata “ PASS” , Majlinda Lleshi• Shoqata “Nnënujsat” Ened Mato• Shoqata “Vazhdon” Gavrosh Zela

NjoftimTë dashur lexues e bashkëpunëtorë,Nisur nga strategjia jonë për të kaluar në një shërbim

informues të qëndrueshëm për mjedisin, në bazë tëorientimit të bordit të grupimit të shoqatave mjedisore“Ekolëvizja”, redaksia ju fton për t’u pajtuar në gazetën“Ekolëvizja”.Pagesa e pajtimit për një vit kalendarik, me dy numra në

çdo muaj, është vetëm 1000 (një mijë) lekë.Përllogaritja e kohës së pajtimit bëhet menjëherë pas

derdhjes së shumës së caktuar në Bankën Amerikane menumër llogarie 1042531801/0203 (euro, dollarë, lek)dhefillimit të marrjes së gazetës.Nëse jeni i interesuar të vazhdoni të merrni gazetën

“Ekolëvizja”, drejtohuni në redaksinë tonë për pagesëndhe për probleme të tjera me interes të përbashkët.

Adresa: rruga “Avdyl Frashëri”, ish-klinika e udhëheqjes, shkalla 3, apa. 4, Tiranë.

Tel. 04 234 851; Cel. 068 21 82 081;e-mail: ekolevizja@yahoo.comRedaksia e gazetës “Ekolëvizja”

Rio de Zhanero, Brazil . Është gjetur një skelet rreth 3.5 m i

gjatë dhe mendohet të jetë skelet i njëspecie dinosauri. Ai është njëbarngrënës dhe është dinosauri më imadhë i gjetur deri më sot, pohuanshkencëtarët. Shkencëtarë nga Argjentina dhe

Brazili thanë se Dinosauri Patagonianduke iu referuar qafës së njëjtë të tyre,përfaqëson një specie të mëparëshmetë panjohur të Tianosaurve.

Ata e emërtuan atë Futalo-gnkosaurus dukei, sipas një fjaleindiane, gjigant dhe dukei për nder tëenergjisë së Argjentinës e cila i ndihmoishkencëtarët për të zbuluar skeletin.“ky është i gjigandi më i madh në botëdhe më i kompletuari nga të gjithë ataqë kanë ekzistuar”- tha Jorge Calvo,drejtor në qëndrën paleontologjie nëuniversitetin e Comahue, Argjentinë.Shkencëtarët pohuan se ky gjigantbarngrënës ka jetuar rreth 88 milion vitemë parë, në periudhën e kratakut.

• Nga pikëpamja strategjike nuk mundtë rekomandohen për një komb kaq tëvogël sa toni, me vetëm afro 2.5 milionbanorë që jetojnë këtu (kujtoni Cernobilin

e Ukrainës, që akoma po vuan pasojatedhe pas mbi 20 vjet të aksidentit).Nga ana strategjike, edhe nga

pikëpamja e sigurisë, centraletbërthamore nuk rekomandohen, madjevendet perndimore po i mbyllin ato. Poashtu meqënëse ne aspirojme të hyjmënë BE, duhet ta dimë që Bullgaria e mbyllicentralin e saj bërthamor sepse ështëkusht për të hyrë në BE. Pra mos tëprodhosh korrent me anë të energjisëbërthamore. Pra, edhe për shkak sekërkojmë të jemi pjesë e BE-së, nuk mundtë favorizohet ndertimi i nje centrali të tillënë Shqipëri.

Edlira MullaShoqata Shqiptare e Permakultures

Nëse nafta ndot, centralet bërthamore janë super-katastrofë, aq më tepër që me një incident të vetëm ato

e shuajnë krejt kombin tonë.

• Është e rëndësishme të dimë kushe ka thëne dhe ku është bazuar. Sepsepolitikanët tanë “ndonjeherë” i merreuforia e turrmës dhe nuk e kanë

idenë se çfarë nxjerrin nga goja.Shpresoj me gjithe zemer të jetë një

cmenduri e momentit.Ermira Llubani,

specialiste mjedisit SNV

• Siç e ka treguar përvoja, qeveriamund të ecë përpara me “reformat”e saj nësë ne mjaftohemi thjeshte meprotesta. Ndërkohë, me një grup tëBolonjës do të aplikojmë për njëprojekt lidhur me shfrytëzimin ebiomasave bujqësore dhe natyrorepër prodhim energjie, duke përfshirëedhe partnerë institucionale shqiptare(Agjensia Kombëtare e BurimeveNatyrore) - ata që bëjnë strategjitë

për energjinë. Shpresojmë që duke ibërë pjesë e disa alternativavekonkrete, të mbështetura shken-cërisht, mund të ndryshojnë mendë-sinë e tyre.

Endrit Kullaj

• Dua të sjell në vëmendjen e tëgjithëve se ka alternativa shumë mëtë mira për të siguruar energjinë nëshqipëri, siç janë: energjite erinovueshme,si ajo e diellit dhe erës,pa kaluar në Bio masen e cila dhe nëEvropë dhe Amerikë është akoma nëstadet e studimit (nga gjenerata eparë deri në të tretën) dhe do tëndikonte negativisht në sektorin ebujqësisë Shqiptare.

Merita Mansaku-MeksiQëndra “EDEN”

• U informua se qeveria mund tëndërmarrë edhe nisma apo i kamarrë për të ndërtuar centrale tëenergjisë bërthamore. Jam në njëmendim me gjithë të tjerët dhesidoqoftë ne duhet të jemi tëpërgatitur dhe pse jo dhe të lobojmqë gjërat të mos bëhen më fushatapor të studjiuara.Energjia bërthamore të shikohet si

mundësi në të ardhmen, e justifikuarkjo me mungesën e dritave, e cilaështë tepër e ndjeshme këtë kohë.Me këtë u justifikua dhe ndërtimi i

TEC në Vlorë, për të cilin për të qënëtë sinqertë, përvç protestave,peticionit, dhe reagimit të Aleancës,qytetarët e shumtë të Vlorës dukense u ambintuan me idenë e TEC-it nëshkëmbim të energjisë. Të shpre-sojmë se referendumi do vendosi përmirë. Mendoj që ndoshta nesër, edheideja e energjisë bërthamore të shihetnë kuadër të marketingut tëmungesës së dritave.Prandaj nëse bëhet sot një reagim

civil, nuk është i parakohshëm.

Eltjon HalimiQëndra Shqiptare për Studime dhe

Zhvillime Mjedisore

Dekadën e kaluar, prodhimi ibiçikletave ka ndryshuar në Kinë, e cilaqë nga 2003- shi numëronte 58 % tëprodhimit total në botë me një prodhimprej 101 milion biçikleta. Ndërkohë qëJaponia, Taivani dhe Shtetet e Bashkuaratë Amerikës pësuan një rënie të eksportitgjatë kësaj periudhe .

Opinione në lidhje me ndërtimin e centralit bërthamornë Shqipëri

A e dini se?Azia është tani një ndër pesë vendet

prodhuese të biçikletave: China, India,Taivani dhe Japonia. Vjetnami shënoirritjen më të shpejtë të çmimit në 2002më shumë duke prodhuar më shumë se2 milion biçikleta. Bashkimi Europianështë I vetmi prodhues jo aziatik qëprodhon çdo madhësi.

Dinosauri gjigand