Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ...

30
Nd ú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ixj¾Okhg Ex situ conservation and commercial scale cultivation of indigenous yam varieties SRL/SGP/OP5/STAR/BD/2014/19

Transcript of Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ...

Page 1: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNaokj uqyqKqjrlskam%cd ixj¾Okhg

Ex situ conservation and commercial scale

cultivation of indigenous yam varieties

SRL/SGP/OP5/STAR/BD/2014/19

Page 2: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

m%cd ixj¾Ok uOHia:dkh(Community Development Centre)

• Èia;s%lalh - lE.,a, $ m%dfoaYSh f,alï fldÜGdYh -wrKdhl

• 1990 § m%cd uQ, ixúOdkhla f,i wrKdhl m%dfoaYShf,alï ld¾hd, n, m%foAYh ;=< wdrïN lrk ,È

• jir 17la l=vd lKavdhï jYfhka ixúOdkh lrk ,o wvq wdodhï,dNS mjq,a ^úfYaIfhka ldka;djka n,.ekaùuu.ska& b;sß lsÍï yd Y%u yqjudrej wd§ fuj,ï fhdod.ksñka wd¾Ól wmyiq;djhka wju lsÍu isÿ lrk ,§

• tfukau" wdydr c,h yd fjk;a idudÔh wjYH;d ioyduqyqK §ug Yla;sh f.dv ke.Su isÿ lrk ,§

Page 3: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

• wdh;kfha m%Odk yd id¾:l ld¾hh f,i foaYSh w, fnda. ixrlaIKh yd jHdma; lsÍu fuj,ula jYfhkayÿkd .ekSu isÿ úh

• ta wkqj tlai;a cd;Skaf.a mßir jevigyfka iq`: uq,Hmyiqlï hgf;a jHdmD;s ls%hd;aul lsÍug wjia:dj Wodúh

• tlai;a cd;Skaf.a mßir jevigyfka iq`: uq,H myiqlïhgf;a 2001 j¾Ifha isg 2014 olajd jHdmD;s 4la ls%hd;aul lr we;

Page 4: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

wm wd .uka u.''GEF SGP Projects

01& w, m%fNao ixrlaIKh ;=<ska ffcj úúO;ajixrlaIKh - j| ù hk w, j¾. y÷kd.ekSu" jHdma;sh yd ixrlaIKhg m%cd odhl;ajh ,nd .ekSu

foaYSh w, j¾. fidhd .ekSu (finding yam varieties)

foaYSh w, îc ixrlaIKh (Conservation indigenous yam)

foaYSh w, j.d lsrSu ioyd m%cd wjOdkh f.dúkdhlhska ìysùu j.d lsrSu" wiajkq ieliSu yd fj<o fmd, fjkqfjka w;ayodne,Sï isoq lsrSu

Page 5: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

02& ffcj úúO;aj ixrlaIKh ;=<ska f.dú mjq,aksIamdokhg odhl lr.ekSu - f.djq,a wdydr iqrlaIs;;djyd wd¾:sl m%;s,dN mq¿,a lsrSu iy cd;sl ixj¾Okhg odhl;ajh

kj f.dú mjq,a iu. Tjqkag wjYH mqyqKqj oekqu ,nd§u

kj foaYSh w, fnda. wdydr ksIamdok fj<|fmd<g fhduq lsrSu

w, îc nexl= (Seeds bank)

03& foaYSh w, m%fNao jHdma;s" ixrlaIK yd mqyqKquOHia:dkh ia:dmkh - ixrlaIK f.dúm," mqyqKquOHia:dkh ia:dmkh yd jHdma;sh i|yd jevigyka ls%hd;aul lsrSu

wdo¾Y f.dúm, yd mqyqKq uOHia:dkh (Training Centre)

w, fnda. ixrlaIK jevigyka (conservation programme)

Page 6: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

04& foaYSh w, m%fNao m%p,s; lsrSu yd ta wdY%s; ieliQwdydr ksIamdokh u`.ska ck;djf.a cSjk ;;a;ajh jeäoshqKq lsrSu mjq,aj, wd¾:sl yd iudc ixj¾Okh wdydr ieliqï ksIamdokd.drh ia:dmkh w, m%fNao ixrlaIKh i|yd m¾fhaIK$ o;a; /ialsrSu" îc nexl=

ia:dmkh yd j.d lsrSug bosrsm;a jk md¾Ijhkaf.a mqyqKq hdka;%Kh we;slsßu

w, wdY%s; ieliQ ksIamdok i|yd ,xldfõ úfYaISlrK jQ m%cdlKavdhula we;s lsßu

fuu.ska"wvq wdodhï ,dNSkaf.a wdodhu by< hdu (increasing income)

f.dú mqyqKq uOHia:dkh yd ksIamdokd.drh ia:dms; ùuksIamdokhkag jdKsc miqìulska hq;= ixúOdkhla we;s ùu

Page 7: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

jHdmD;s m%foaYh (Project Area)

W

m%cd ixj¾Ok uOHia:dkh

mqyqKquOHia:dkh

f.dúm,

w, j.dlr we;sjiï

Page 8: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

m%fõYh (Approach)

.u

foaYSh w, j.dj

îc nexl=

f.dú kdhsld

ixúOdk Yla;sh

há;, myiqlï

cd, iïnkaO;dm%cd kdhsld

b;srs lsrSï(invest)

Page 9: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

ixrlaIKh jk foaYSh w, fnda.(Yam varieties)

Dioscorea alata

Dandina

Canna spp.

Red Buthsarana

Dioscorea alata

Peni Ala

Dioscorea alata

Heen Angili Ala

Pengiri Ala

Dioscorea spp.

Dioscorea alata

Athu Ala

Dioscorea spp.

Seeruwalli

Canna spp.

Sudu ButhsaranaColocasia spp.

Kalu Desala

Dioscorea alata

Heen Angili Ala

Dioscorea spp.

Kiri Kodol

Dioscorea spp.

Gorok Ala

Alocasia spp.

Relburulla

Dioscorea spp.

Sewel Ala

Page 10: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

Dioscorea spp.

Rajawalli

Bola Damdina, Ada

Dam Desala

Colocasia spp .

Kiri Ala

Dioscorea alata

Mahata Angili AlaKukul buthsarana

Dioscorea alata

Ada Damdina

Dioscorea alata

Peni Ala

Dioscorea spp.

Gonala

Dioscorea alata

Kiri ala

Dioscorea esculenta

Kukulala

Dioscorea alata

Raja ala

Dioscorea bulbifera

Udala

Colocasea

esculenta

Habarala

Dioscorea spp.

Desala

Dioscorea spp.

Heen hingurala

Ipomoea batatas

Sweet potato

Manihot esculenta

Manioc

Dioscorea spp.

KakulualaDioscorea spp.

Paththara ala

Solenostemon

rotundifolius

Innala

Dioscorea spp.

Gotu ala

Dioscorea spp.

Kaha desala

Dioscorea spp.

Rosa desala

Colocasea

esculenta

Demas gahala

Dioscorea

entaphylla

Katu ala

Arisaema

leschenaultia

Beheth kidaran

Arisaema

leschenaultia

Wal lidaran

Dioscorea spp.

Goma ala

Page 11: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

Dioscorea spp.

Sudu Reulala

Dioscorea alata

Damdina Ala

Dioscorea spp.

Mau ala/Kadala

Colocasia spp .

Isuru

Colocasia spp

Thunmas

Colocasia spp

Bola Desala

Arisaema leschenaultia

Kidaran

Dioscorea spp

Kahata Agala

Colocasia spp .

Kalu Desala

Marantha arundinacea

Hulankeeriya

Canna indica

Buthsarana

Dioscorea alata

Nattala

Dioscorea alata

DandinaDioscorea alata

Ini Ala

Page 12: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

ksIamdok ls%hdj,s iy fj<ofmd, f.dvke.Su

Page 13: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

foaYSh w, wdY%s; ksIamdok

Page 14: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon
Page 15: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon
Page 16: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

ksIamdok fj<|fmd<g''To Market..

Page 17: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

Wmdh ud¾. (Strategy)cd;sl yd cd;Hka;r úúO iïnkaO;d ^2001- 2017&

rdcH yd fm!oa.,sl wdh;ksl úoaj;=ka

cd;sl oekqj;a lsrSï

.%ka: m%ldYk

udOH idlÉpd

foaYk

m%o¾Yk

Page 18: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

m¾fhaIK yd mqyqKq uOHia:dkh ia:dmkh(Research & Trainning Centre

Page 19: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon
Page 20: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon
Page 21: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon
Page 22: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon
Page 23: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

úoaj;a weiska''

Page 24: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

foaYSh w, fnda. ixrlaIKhls%hd;aul Èia;s%lal

Page 25: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

cd;Hka;rhg''(International Level)

Page 26: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

bosrs jev ie,iqï (Future Plans)• BFN Project

• DILMAH Project

• BACC Project

• ;sridr ixj¾Okh- .ug l%ufõohla• f.dú mqyqKq mdi,

Page 27: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

foaYSh w, fnda. ixrlaIKhwe.hSug ,la jQ wjia:d

• UNDP/GEF/SGP fyd|ujHdmD;shla njg m;aùu

• iulh wdY%s; rgj, ffcj úúO;ajixrCIKh iïnkaOfhkamqfrda.dó ùu ksid ,enqKq;Hd.h Èkd .ekSu¡-Equator Initiative Prize

ndisf,dakd

Page 28: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

• fuu jevigyka ls%hd;aul lsÍfukamßir ys;ldó nj" ldka;diyNd.S;ajh ;=, wd¾Ól yd iudÔhixúOdk.; lsÍu myiq úh

• wdh;kfha id¾:l;ajh fya;=fjkañ,shk 5 iy 10 wd§ jQ jákdlïisys; fjk;a wdOdrl wdh;khkaysjHdmD;s fndfyduhla ls%hd;aullsÍug wjia:dj Wod úh

• j¾;udkfha wm wdh;kh foaYSh w, fnda. wdY%s; ksIamdok ls%hdj,s iyfj<ofmd, f.dvke.Su i|yd foaYShw, fnda. m¾fhaIK iy mqyqKquOHia:dkhla olajd .uka lr we;

Page 29: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

foaYSh w, fnda. ixrlaIKh ioyd 2001 j¾Ifha isg2014 j¾Ih olajd tlai;a cd;Skaf.a mßirjevigyfka iq`: uq,H myiqlï ,nd§fuka

Y%S ,xldfõ foaYSh w, fnda. ixrlaIKhlrk m%Odk wdh;kh njg m;a ùug

wmg yels úh

Page 30: Ndú;fhka ÿria jQ foaYSh w, m%fNao kj uqyqKqjrlska m%cd ...gefsgpsl.org/presentations/Ex-situ conservation and...Manioc Dioscorea spp. Kakuluala Dioscorea spp. Paththara ala Solenostemon

Thank You

Community Development Centre (CDC)“ Alakoratuwa”Attapitiya, Ussapitiya, Sri Lanka.

Contact person –Director - Damayanthi [email protected]+94 718110710