n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls,...

21
.J,J PIHjo:wïques. An'(: It' ll'lllflS, <':1'''; 1'l'lllêllliCIlH'llls ilioliqlw.' s'iUl1pliripI'01lt: la n:' Il 0 1 i végéliltillii ainsi qUt' la faulle sLéllo[opes ('migreronl, ne :;e ulaillLellillll II\' ('(' qu'ell t'('riaills (:'IHil'uib, (Ji, les IIOll\'('llt'.' l'CllldilioliS c1ill1atiqut's ,;t' [l'tHIH'lll 01 i:'jlt,I', ,.:ensiblpIlIC'lIL illlioriies, ,.;uit ll"I' Iii l'.OJlI'igUl'illioll du [('l'j'ilin, ,;oil l 'il l' Il' L'i Inél'.allisll1e dt, l'aulosl'Il'clioll f1el'mdlanL il dl'S écoLypcs dl' S'," atTOlnlllOdl'r al 'l'a l' Pl'ugl't.'S.'iVt'llIl'll!, LI''; illClIl',;ioJls fl"'quenle,; d'auitllallx étrangers dalls ulle afft'\'l( lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la Il lillT,h t' de Iii ll'illlSfol'lllatillll 1'1'('0111 11 atUl'e Ile, Iii il 1;111 11 s'ellsuit que c:llélqul' pilvsagl' 111I lJilldillla:\ l'iilllaliqul' Il'('';[, IlilS Cllt:IH'e f1al'venu au LCl'lI](' de sun peld présenter ](Jl'illt'IIIl'ld .suit des l'dugcs, soil dl'S l'L'iiques dCllll I('s l'C'IaLiolls gêllé/i'JUl's au'c' la fiOI'I' I.p, vt la faune dt's bioclilllax sunt, ("'irll'Illt',." Il)('IIL Dau,., ulle ";Ollllli,.;(' ;'1 UII ('Iilllill ilSSI'Z ill,.;tal)ll' pt (Jù, pill' ('ort;:i'- l'l'Ildil quellL, ilUt:lIll lJioclilllil.\ JI'a Il" tl'[lIPS d'iIl1l'O, L'I' ";011 Il' l'aysage il l" Il'. ulïeclc J'asp'Lt c1'lllle Illosilïqu·' Ilioli'llo,,;('S, donl Cllill'Illie l'l'ul (,Ul'I't''';- "" :-il' fJondt'e il LIll ,.;lade dans 1 Îlisl(Jil'l' de l\"\,ollilioli dll clilllill IOCill. C'!'st t'Xll't'III lIolaIlllllcuL le eas ;111 Part: :'Jationill cie ''[;l'eillilil, où, l'al' suit, cl!:',; diirt,- Il'rlllill l'ence.' altitllrl.iuiile,.; assl'Z Il 1'011 ()]Il:ét ' ''; , l'lusil!UI'S fOl'lllilliolis il ;111 III j physiolllllllie )IJ'OIII'e el l'illïH:lt'l'isée,.; liaI' ulle fUllllt: ,.;Lt'"olollf' 1'('jJOI)(iI'IlL l'rod li i vrilisL'llIhluhlelllt'ut it ilutanL dl' l'l'/ique.,, hioclilllilL'iqUt's dt's l'ériode,.; géo- illd';'PI gmphilJlIcs 011 jJollrlïliL vl'('ifit'r I1YI'Ot!lè,;t' dL' ll'iI\llil t'n IIll'nls ailillysilllt la t:Ollll'Usilioll flOl'isliqlll', IJlilis 011 IloUITait "g;i1l'1I1L'llt Il' fain: 1 l'II s'adl'essanl il n'iml'ol't.e quel gl'ouI'e filunistiljlW, C'psl l'oiljl'I dll (',Il a- 1'''''[ l'PI l'itre suivalll clt, IlHiJltl'el' que la clisjlL'l'silln d('::; oi,.;eilu,\ pt'ul ulill'lI)('nl 'l" '1111' SL'l'vil' de lmse it re/ral't ' !' l'histoire tirs grilJld('s sll('ef'ssiuus lliO('Ùllotiql1b 1111 t 1 i 1 ilU Pill'C NilLiollüt de l'llpt'Illila, Celte Hl'sf'n'(' 1 Il lt"gra le, ('Il ID:3\), Il'ii S Il'/"I' " jailluis ,.;uili d(' 1'l'l1liltlielllé'lils iI11thl'lJpiqu('s l'ortsid "tïlili(',.;; IL' Il' Il tit nomill'e de flJl'Iliation,.; lJoLilniqul'''; ";t'clJJI(iilil'l's l'l la pr('Sl'IIL;-' d'ull llll'pl :- nonlLJl'c fort lilllil(' d'p,.;pècl'. "t'I'll'ill'l'S ";lIpél'il'ul's adalllé,.; ;'\ 1'1111111111l:' IL' prouvelll h ,.;uffi:-iUll:I', ESSAI SUR L'ORIGINE ET L'HISTOIRE DE L'AVIFAUNE DU PARC NATIONAL DE L'UPEMBA "Il'';. (' l ,,',l' itll " 1) 's t'o!lId('s 1I1illlllipust's pel'llIt'lIt'1I1 d'ilffil'lIlL'1' lIUL' cllüqllt' sioli "1 d"oi";l'illl .'(' di,.;Lillgul:' d'Ullt' aull'e pHI' St'''; L'xigClll'L'''; l'('oiog-iqul'S Jlill'liC'lI- ·ï\ t'I" li pl !JIW Il"s ,.;ujd,.; ,.;étll'lltilil'e,;, H,\'llit lit' It'ur (',\isll'll('(' il dps 1'Ill'llliilillilS \,,1'11. hoIHllil[IH':i llil'Il t1dillit',;, Pl'UVL'ut ètl'C' ('llll,.;idt,)'(',,,; L'Ollllllt' d!',; Illuica\l'lll'S ( :,' Il t /"l' précieux dililS le,.; dud('s t'OlllpHl'ali\'L's, "-"ml L'ol1ll'iilUt, lal's ('1 d'lUIt' IllilIlÎ'I'L' l'i'l'edi,'l' illl dévell'pPL'lIlt'lll dt's hiolllt'S el dL'''; iliuclil1li1x, le" l ',Ir "l' "j,.;eilIl X. St"dVlllilil'L''; pL:nllcltl'llt de Il'pi,;lPl' la pn"';('I1l'P d'a,,';IIL'ialillllS ilio- 1 il 1 i" 1i

Transcript of n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls,...

Page 1: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

.J,J

PIHjo:wïques. An'(: It' ll'lllflS, <':1'''; 1'l'lllêllliCIlH'llls ilioliqlw.' s'iUl1pliripI'01lt: la n:' Il0 1i végéliltillii ainsi qUt' la faulle sLéllo[opes ('migreronl, ne :;e ulaillLellillll II\' ('('

qu'ell t'('riaills (:'IHil'uib, (Ji, les IIOll\'('llt'.' l'CllldilioliS c1ill1atiqut's ,;t' [l'tHIH'lll 01 i:'jlt,I', ,.:ensiblpIlIC'lIL illlioriies, ,.;uit ll"I' Iii l'.OJlI'igUl'illioll du [('l'j'ilin, ,;oil l 'il l' Il' L'i

Inél'.allisll1e dt, l'aulosl'Il'clioll f1el'mdlanL il dl'S écoLypcs dl' S'," atTOlnlllOdl'r al 'l'a l' Pl'ugl't.'S.'iVt'llIl'll!, LI''; illClIl',;ioJls fl"'quenle,; d'auitllallx étrangers dalls ulle afft'\'l( lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1"

iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la Il lillT,h t' de Iii ll'illlSfol'lllatillll 1'1'('0111 11 atUl'e Ile, Iii il 1;111

11 s'ellsuit que c:llélqul' pilvsagl' 111I IL~ lJilldillla:\ l'iilllaliqul' Il'('';[, IlilS Cllt:IH'e f1al'venu au LCl'lI](' de sun (~!vll]uli(J1I peld présenter ](Jl'illt'IIIl'ld .suit des l'dugcs, soil dl'S l'L'iiques dCllll I('s l'C'IaLiolls gêllé/i'JUl's au'c' la fiOI'I' I.p, vt la faune dt's bioclilllax illIll~l'il'UI'S sunt, ("'irll'Illt',." Il)('IIL

Dau,., ulle l'é,~'ioJl ";Ollllli,.;(' ;'1 UII ('Iilllill ilSSI'Z ill,.;tal)ll' pt (Jù, pill' ('ort;:i'­ l'l'Ildil

quellL, ilUt:lIll lJioclilllil.\ JI'a Il" tl'[lIPS d'iIl1l'O, L'I' ";011 l'uIIJl'(~inle, Il' l'aysage il l" Il'.

ulïeclc J'asp'Lt c1'lllle Illosilïqu·' dt~ Ilioli'llo,,;('S, donl Cllill'Illie l'l'ul (,Ul'I't''';­"" :-il'

fJondt'e il LIll ,.;lade dans 1Îlisl(Jil'l' de l\"\,ollilioli dll clilllill IOCill. C'!'st t'Xll't'III lIolaIlllllcuL le eas ;111 Part: :'Jationill cie ''[;l'eillilil, où, l'al' suit, cl!:',; diirt, ­ Il'rlllill l'ence.' altitllrl.iuiile,.; assl'Z Il 1'011()] Il:ét'''; , l'lusil!UI'S fOl'lllilliolis ''l'''~élult',.; il ;111 III j

physiolllllllie )IJ'OIII'e el l'illïH:lt'l'isée,.; liaI' ulle fUllllt: ,.;Lt'"olollf' 1'('jJOI)(iI'IlL l'rod li i vrilisL'llIhluhlelllt'ut it ilutanL dl' l'l'/ique.,, hioclilllilL'iqUt's dt's l'ériode,.; géo­ illd';'PI

gmphilJlIcs l't:llUI~t,S, 011 jJollrlïliL vl'('ifit'r l:t~IL(: I1YI'Ot!lè,;t' dL' ll'iI\llil t'n IIll'nls

ailillysilllt la t:Ollll'Usilioll flOl'isliqlll', IJlilis 011 IloUITait "g;i1l'1I1L'llt Il' fain: 1J1Jl'l'~

l'II s'adl'essanl il n'iml'ol't.e quel gl'ouI'e filunistiljlW, C'psl l'oiljl'I dll (',Il a­ 1'''''[ l'PI l'itre suivalll clt, IlHiJltl'el' que la clisjlL'l'silln d('::; oi,.;eilu,\ pt'ul ulill'lI)('nl 'l" '1111' SL'l'vil' de lmse it re/ral't '!' l'histoire tirs grilJld('s sll('ef'ssiuus lliO('Ùllotiql1b 1111 t 1i 1

ilU Pill'C NilLiollüt de l'llpt'Illila, Celte Hl'sf'n'(' 1Il lt"gra le, t:l'l~ép ('Il ID:3\), Il'ii S Il'/"I' " prlJlJillJlenH~nl jailluis ,.;uili d(' 1'l'l1liltlielllé'lils iI11thl'lJpiqu('s l'ortsid "tïlili(',.;; IL' Il' /"I;~I

Il tit nomill'e de flJl'Iliation,.; lJoLilniqul'''; ";t'clJJI(iilil'l's l'l la pr('Sl'IIL;-' d'ull llll'pl :­nonlLJl'c fort lilllil(' d'p,.;pècl'. d~' "t'I'll'ill'l'S ";lIpél'il'ul's adalllé,.; ;'\ 1'1111111111l:' IL' prouvelll h ,.;uffi:-iUll:I',

ESSAI SUR L'ORIGINE ET L'HISTOIRE DE L'AVIFAUNE

DU PARC NATIONAL DE L'UPEMBA "Il'';. (' l ,,',l' itll "

1) 's t'o!lId('s 1I1illlllipust's pel'llIt'lIt'1I1 d'ilffil'lIlL'1' lIUL' cllüqllt' 1''';I'~'l'C sioli "1 d"oi";l'illl .'(' di,.;Lillgul:' d'Ullt' aull'e pHI' St'''; L'xigClll'L'''; l'('oiog-iqul'S Jlill'liC'lI­ ·ï\ t'I" li li~I'(~';, pl !JIW Il"s ,.;ujd,.; ,.;étll'lltilil'e,;, H,\'llit lit' It'ur (',\isll'll('(' il dps 1'Ill'llliilillilS \,,1'11. hoIHllil[IH':i llil'Il t1dillit',;, Pl'UVL'ut ètl'C' ('llll,.;idt,)'(',,,; L'Ollllllt' d!',; Illuica\l'lll'S ( :,' Il t /"l'

précieux dililS le,.; dud('s hiogéo,~Taphiqlll's t'OlllpHl'ali\'L's, "-"ml L'ol1ll'iilUt, lal's ('1

d'lUIt' IllilIlÎ'I'L' l'i'l'edi,'l' illl dévell'pPL'lIlt'lll dt's hiolllt'S el dL'''; iliuclil1li1x, le" l ',Ir "l'

"j,.;eilIl X. St"dVlllilil'L''; pL:nllcltl'llt de Il'pi,;lPl' la pn"';('I1l'P d'a,,';IIL'ialillllS ilio- 1il 1i" 1i

Page 2: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

:\,\Tl0:\,\,\1. 1ï'E,\1B,\ P,\ 1\ h

C.'l'IlUliqup:, il l~n)lulioll j'jllilit' dilllS n'illlp0l'tl' quel I,a,\",;ilge, Illèllll~ ';1 l'elll':--('i lit' ('ou \ï'l'll l qlle cie filiiJlp,; dC'IHllll':" cie 1 l'I'iLill el 11I'I~,;('rdelll une all'l' d~

displ'I'siull disl'unlilllw,

1.';r\'iI'iluII clu PilI'C: );illiollal de l'l'Pl'lllIlü l':;l C'Olllpll',\.e, !tlilis il L';:l

apparu quc "aire de diSpt'I'"ioll dl' la plupild dl' ,; 's e,;pi~('e;; ,;édl'fllail'e,;

ilffecll' UII a::il'ed Wllilil'l' llii dl' Illo';ilïqul', Celll' 1lill'licLllilrilô IH)U'; il ,II 1Il'1Il' il rcelh'ITiJl'1' J'origillc' l'l il trücl'r l'én)luliull dL' l'Ililc:UfI dl''; hiolopl''; 1'l'('UIlIlIIS, h Iii IUlllièrl:' des dOllIH',(,,; fou l'Il il':" IIiLr Iii pillpu('lillliliolog'il', Iii pilit"(lillolo/-('ie ,t la gt~olugie,

PALEOCLIMATOLOGIE

Ll':i cOlldilioll:, l'Iilllillique,; équatol'iille,; el lrupical(',; qui l'\i"ll'ili. iLl'l\ll'lli'­IlIellt 11H11:' le I~ils,;ill dll CCIl!,l;(1 s'X ,;olll ill,;Lilllél',S \'l'l';; Iii fill cIu Tediail'e,

l'l'ildilnl l'(' 11IêllJe (;,Ytle géog-I'ilph!qul', la halldt: clinliltique c"qllalol'iall' a

dù Il 1il-;'I'l' l' dl' Iii posilioll ilssez seplelllriollitle qLl'elll' a\'ait alLl'illtl' ù la fil! clu S('condair', \'('1''; la zone tju'plle O(;('uJlt' ill:tuelll'llll'lJt, Celte 11Iigl'illic>l1 t'\ll'l'IIH'1111'1Il Il'Ille (ell 1I10.\'PlllI' l'lIvirOl1 \) l'Ill pill' ilil : 7,El'~EH, I\),,()) l'[ilit

tL'l'lIlillée \'('l'S la J'iu du Tel'tiaire, C'est durant la pl'l'iude Ijui \'a du ,\') iOl'èlll' illl IIljliell du Quaternaire 'Ille dl''; II/OUVeIlIPut,; ted()fliljut';; imjJortilllts ';('

PI'()dllisil'l'llt, lIot'lnll/lent la fonllation dl's gl'alwn,; afl'i(:ains, qui Il'('sl 1':1"

illdélll'ildante dll c:,\'ck d'ol'ogénèse alpin, dllranl ]l'qul'l dt' grillub pli:-,sl'­

1I1l'lIt" ::'1' SOli 1 IIlilllil'estt:'>s a\' (; violellc' le IOllg d'Pllonlles hande,; di"ll'i­ilul'p" ';111' toute la surfilee du {;Iohe (ROJl}:BT, lH;l1: SII,\CI\I.I-:TO:\, t!J;tl), Il

l'st ('('rlaill que l'l''; .il~L1I1L''; chaînes dt' 1I10ulagJles ('Ip,\'(:-es 0111 cau';l' d~',;

l'l'rllll'ilatiolls tl'ès Sl'l'iell,;eS daus Iii {'il'('Ll!;llioll dl' l'iduIOSphè:!I'(', qll'I'llc'" I>lIt iilliitl' 1'illfiuL'llf'P, des alid's dlilllds rl'ol'igilll' océalliqlll' l'( qll'llll(~ IIIIU:'i­

:-icl,(' \'ol{'aniqlle i'ilolldilnle a ('()f!ll'iIJlll', dill/s 1111(' lal'g(' IIU'SIII'e, il illfltlL'Uc'\'I' Il' l'egilll(' Illuviitl dl' IIOlnhl'('u:'il's rl'gil)]J:, dll (itolH', L;"IISPlllhl, de,; ('hallg\'­

1111'111" il PU, l'OITl~litlivl'nll'llt, dps l'l'[H'I'('u,;silllIS SIII' Iii L('IIIIl('!l'illul'(: (las Il('l'{)II,; pt SUl' l'ol'iL'nlalioll des ('(JlIl'iuds luaritill]('S, l!lllil l'effet il l'Il' Ill'I'il>­

diqlll'II](JIlI 1I11il1ll:l' pal' des o,;('illillioll,; dal]'; Iii 1l0"itiOII de ['é(l'lilleul' l'ido­

"jqllc', dans l'activité ;;olairl' l'l \'(JI{'auiqu " aillsi qUI' par des Jlll>ll\'('IIIl'I/i:;

l''('illl\ dl' l'l'l'oITl' Lel'l'l'sll'(' ';()Ih Iii l'l'(',;,;iOII rl'l'lIol'lIles CCJuclll''; de g'lal'e, POl'. lill' de ce" inlerférellce,; tec.:!clIlique,; et {'Iillialologiqlll'';, Iii telllJi("I'i1 III 1'('

dl' 1';t1uH.,;plJèl'L', au ('ulIr" LIli Vualel'I/ail'(', a ';lIiJi dt!s varialiolh très s('lbi­:i11'-, l'l' qui, dilllS l'hl'llli"l'hère ;'\0['(1, il dOIlI/(" 1il'II ;'1. UIIl' SW'('('s,;ioll de

I,'riod.. , g-laC'iiliI'P'; l'l illiPrgJaciilil'l's d, l~n .\fl'illue tl'ullicak, ;'1 1.1111' ';1.1('1','''­

11111 dl' pl'I'ioril'" /llu\'jale,; et illlpl'plu\'iall's (Illwol\s, 1!J.'t!J) , l:llI'l'ôlali\'cllll'IIL 'l'Il' 1,1 g-I,wiiltioll de" Il1il,;,;i[,; dl: 1Il0nta,!!'IIl''; l'II 1';III'(lPC l'l l'Il ,\IlI("l'illllC du

1I1'll, Iii l'il 11(' rit' IH~ig-es IH'I',;i,;lallll'" l'l li''; glill'i('I''; dl''; haul" ';OIIlIl]('ls clu 1:l'Iill'l' :Irri('ilill iI\(liPllt pri,; IIl1l' !'\II'lI,;ioll (,(JlI"idél'abl(', tandis '1"1' I~

1.1l l''qllililll'ilielit Il' Illiroil' dl' Jelll''; eilU\ i'l dl''' l1i\'l'üu\ blell /,Iu" (',11'\'("", l' t' f",111,'(', IH'IIdillil Ip,; périodes illll'I'IIlu\'iall'';, 01/ .v lIolail Lill l'ell'ilit dl'

':1 li IIilt' cI('" IIl'igl's l'! cI!'s glill'iel> l'l 1111 ilhili';:-l'IlIClIl ('OIISidl!nJldl' dll l/i\'L'ilU

Page 3: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

,1( j P,1I1L .\_ITrO_\,\I, m: l.'I,'r\lI:1

fil':' (',111,\ ilITlilllllll'('" dall"': le,; Jac:;, parflli,.; 1111'111(' jU"':llIl'Ü l'Plïlporillilnl 1"'l'd ('(jII'ldi'II' '\V,IYI,I\ï), \\);VI: .'\[I,s:-;O\, 1\);31 l'l l\j'il)I, f'" l't'

11 l',;l !lOIO;"I' qll(' le,.; prl"l'ipiLtlillll"': illlllll,.;p!lI"riqut,:-, "II,Li",:,,;('lll Iii Il'IIIIH'­ ;Ill!l'

ralllrl' l'l qll(', ('lIl'I'elillil'PII)('1I1. IUIL' i1l1l!llIt'lllalill!l dl'''': pluil'" rnirililll' 111'11 Il "Ill'

:-'1'llIl'III('Il! lllll' ,.;,t1uralillll l'iljlide dc' l'air, lllai" all,..:si lille dimillllllllll 11llliilJll' fil/II..

d(' l'p\'IIHll'iilil>!l, Il ,,'('II";IIi1 tlUl' dilll>' Il' CL'lllrl' ,lfri('i1ill, Ililr ('.\l'lIlpl(', Il' l'i1lft'.

rl"~illll' d",; "llIi('" Il'ii P":, dl'I l'!l,tllger Ill'aU('I)lI" IHilir afi'(OCll'r ",:("rit'II""llll III II<lhl

1(''; Il'lllpl''I'idlll'I'S ,'.\lr011Il'''; l'l, IllllyC'lll)(''; el IHIlI" l'JJ!ralllll' dl''; fllll'lllillillll." "illri:,

Iri'''': illllllll'lillill':-' d,III." 11' 1I1'IIiL dl'" l'II;LIY(';'; rt iL' lIi'<',111 d,'s 1,1(';';, ('111111111' 1',1

IIll1li1lï' ,\IOIIEA" (1\);";1, l'II ";1' ilil";i11l1 ;';111' Iii ;';(II'Yi\,II1('I' Ill' l'erl'lilll';'; fOlïllil­

tillll.'; illl[il1Ii'l'II'''; dl' 1I1()lllilglll' d(' 1'I':;.;l i1[l'il'i1ill.

1':11 :'(' 1'I"fpl..IIII ilLI.\ ll!I:-:.('rVilliull.'; dl' ::-:,I,\ïHï'l\lJ, l'l'Iillin',.; ,'( l'iI";";I~'I'il('lllelil

dt' Iii "ilk'l:' dll ,"\il ,,;uiJ(;l'i('ul', I\Honl\~ (Hl'i!IJ ('sli'lll' (1IIt' la ,~Iil('iali(lll d"llll'

,~I'iUld(' iJill'lil' dl' l'!ll"lIli,.;p!Jc'l'l' ,'(ml il d~lpl'nlilll' Il' dt'Jilill~t'llll:'lIl dl'S Zlllll'S

l'Iilllilliljllt-'''; ('quillol'iall'''; pl ll'Opicall'''; ver;.; il' Sut!, td qlle l'illl~ïllt'lllilLioJl

d('~ prf'l'ipilaliolls plait pat' C(lllsl'qul'ni 1)(:'i1I1COIIP plus illlll(Jrtalltc au Sud qll'au .'\(lnl dl' l'pqualC'ul'. ,\1 ai,.;, 1'(lIllIII!:' le l'ail )'ell1arqut'l' 1<' Il 1(;11 It' alill'ill',

l',tiJili";";l'11I('1I1 dt, Iii lt'lllpPlïlllll'P t',.;l Jll'illl'ipall'llIL'lIl l'Il 1'('gi,.;1 1'(', dalls la ZOlI('

dt,,.; ~la('iali()ll"; Oll de,; prpl'ipilalioll:i Illil.,illl'l. i1ill:,i qur dalls le' l'('bil n-; Il

p("l'ildlt~l'iqul'''; ,;(I:Jlllis(';,; aux ilJllllllilLioll:-' pl"l'ioriiqlll'''; l'l aux aliz(',,..:, dt:' ;.;orte

qu',IL!It:'UI';; Il' ('Iilllilt l't',!.!'illllili Il'('';\ Pil;'; ,Iffel'lp dl' IIlaJlièl'l' bl'utall', I>it'II

qll-(lli IIUI~";l' ildlllelln' qu'il y :'lIil s('II,;ihll'1I11'1I1 plll"': o l'iI,tt('l 1\ , 1:(' flll

1)t,lilllllll('lll Il' l'll:i pOUl' j';\fl'j(I'It' illI",ll'iil(" \'PI'''; Il' .\01'(1 au IIiOill,- jusqu'l'li

HII(ldl':,it" OLI dl'''': ll'ill,(,"; dl' ,~'Iill'i,ilioll:' qu,ill'I'ililin',; Il'Olll pa,- "'lI' l'l'\en''l',

lilili,-; (li!, llill' (,,"tll'l'. dp,-; pllil";l'''; plll\'i,L!I':' Illlillidl< et inll'l'plul'iiile,; (al'i­

dt',.; (llil lolL' l'('('lllllllll'''; \',\\ KIET 1.0\\ï':, \\);~x: (:O()"I': -L CI ..\Hh, !\l;l\lj,

1.i1 fill dl' 1,1 1'1Iip:l'alil1l1 dl' Iii Jlitlldt, dilililliqll,' l'qual(ll'iale Vl'I'S iL, Slid

IllillïlUilil <llllll', IHIIII' ";\fl'i'JlII' iUI:-\ll'all', Il' dl'hul d'llll' hl' gl;llgl'il[Jllique

(,lI'it<'ll'l'i;';I'C' l'ill' llii dilililL qui, d"lJwt,,.; les ilj)Jlill'l:'llce,.; géoll1giqup,.;, a llseilll'

,i'l'ilHliljlll'IIIl'lll ('1111'(' le "'Ialld al'idl' l'l Il' j'I'oid !llllllide (cf,.. CUH", 1111I-:lïl.,

',III I{IF:T 1,11\\'1-: t'l dll 'l'II[T, lian::: ZJ-:L"\ï':ll, JI JI , ?;-)\)-:!lil, 1\);)0),

.\lill,tTt', Il','; ,!!1'iIIHlt,,.; IIt'I'IIII'I11l1iOilS l'Iilllillill'lp,,;, ['nIICil'lIlI' lIol'p li',\fl'iqul'

ill'",ll'nll', 11111'111' fl'Il' sllil ";011 ol'jg'illl', a lIu :-i(' IlIailill'llil' l'[ nllt'indl'P 1111

!laid dpgl'l' lil' '''JlI''l'in 1i,.;nlioll , C'l'sl JIUI,IIIIIlIL'nl 1 avi,.; dl' nlillillll'II\ 11!l,l"l(l­g("II~TUIIII('.';, dllill li,,,; i Il \'esl iga LiollS el Il';'; COllSid( l'al iOIl;'; llnl ('It', III i:-il's Pli

"('iid JI,II' 1,J-:I\Il['\, (1\)Ili) linJl;; ";011 ("luLie ";Ur l'lll'i;-:-illt' dl' ln l'IOI'l>!I' Lie 1.'1 Jlliillll: llt',.; Itwilidi-l{lllsllllI'Ll d OÙ !'alilplIl' ";\'\JlI'illH' ('II 1'(°'; l.1'I'IIH'';: " 1.;1 fllll't' iifrll-,lusll'illt, ,1 ;.;uili, ,III ('Olll'S dt' l'hi;.;lllil'l' l'lilllnlojllgiqlll' Liu ClIlIli,

1I1'IIl ilfril'i1ill, dl';'; nltc'I'llillin',,; diver;.;(',.; tl'l'XllillI,.;jull pl d(' ('lllllral'lillil. 1·:111'

il dt"! ,.;'d('IHII'l" il l'l'I'lilillS 1110Ill1'lllS, il";:-ieZ Illill "l'l':, Il' .\ol'd, Ù Îa l'il \'('111' lit'

Jlllil";(';'; ciilll,liiqll('''': fil 1'1 1I,11JI,'';, LI' l'li,III,!tL'IlIl'1I1 l'ilrlil'al rlil ('lilililt ù la l'in

dll ï\°rliiljJ'(' a oUl'erl il l'l'tl(' flore dl' gl'illldC',.; Jlll",.;iililill'," d'Pllliprati(,(1.

qll-I'lle il Illi>'I'''; il lIJ'()fil Iluur 01'('111)('1' [l'S l'("'l:("illlh ,IIHllllillllllt"I''; liaI' Il'

J'(·!l'nil. dl''; l,'Ï"'" dl' \"l'gl'lalioll ";,"1\'(',.;11'(' il lëll'ilC'lrlï' llillilroll!lill' n, ()lI :-il' III'

Page 4: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

NATIO.'i,\,\L l:PE:\IBA P,\ Il 1\ -Ii

J'l'I'd l'lll'(ll'e l'li CUll.ll'('llll'l.!;'; qllanl il "avllil' ju,;qu'il que/Il' di,;lalll'l' l'elle IÎul'l~ ~l caractère xél'Ophile a pli s'éluigll€'r rie SOIl cl'llll'l.', 1I1iLi,; l'l'I'laill

;llill'III'S, ('ill'~3 IliU' Lr:UHlï\ (ISHi), illlacil 'Ill UII(' rÉ'elle illlp()daI1<'l' i't la

1ll("ul'il' 'llivilnl lilquelJe cerlilills gTUUpNIl 'IltS \'l'Kl'taux a\IJ,liPlll l'éllélré " 111)11 :ieUlelUeul PU Afl'iqul' ll'opicale, IIlais enl'Ol'(' dan,; la L'l'giull llIéditel'­l'illll'l'nllel rnèllll' dalls la r'gion l'UI'O-sjlJl-lril~lIlle", }lilis alors il e:,t

\T.li, l'llliJliLh[, qu'au ('lllll':' de cp:, Illèrnl',' l'poques 1i"I'xl'illl;.;julI, dl':> éc:llaIlgl's r!ul'isliqlll':' aieut pli se 1'C'pl'()cluil'C dall:-i Il' ;';l'II:-; oppo';I'_ pui,;qu' des l'Ulll­

l'it '\(',; Vl~ r{>lillIX, l!l'igillail'l's li .. l''''sil', out atll'int l',\frique Illl'ridiollale 1l1'1'è:, ilmi,' ll'll\'l'r:-il' I()ul Il' l'ÛlrliliCIiI (LEIl1ll:i\', 19!iï; PlIILLlPS, 19;';-1), C'r;.;! ,i"ililll'ur" Iii l>il';l' de lit 1l1éol'il' de LÜ.'i.'iHEI\(; (1\l2!l), qui pI'Ul'laIlIP qlle la

fall1l(' :,Il'ppiqut' af"il'aillt' sl'I'ail riellll)uI'0l' fnl'! IlilUV"l', Sil. Il'; lin apport ,',1 l'il 1I!.! '1' i1111 Illl'tiiIII lll'i"'illail'ü OP,' rl'gions il l'ill'aclÈ'I'l' ll'è:, illll'il'lllleIlléllL

-11'PI,i'lut' l't ()i! /(',; Pl'l'dl' 'e:;seUI':-i dl:'s I1ligl'iILl'lll''; s't'tail'Ill ndilpté,; lltoPlli' d,' li'IIII'::' illllill'illmiaux il 'e genl'e dÎliLlliLlt,

L'ORIGINE DE LA FAUNE AFRICAINE

Il 01,',11111 "u Tl'r!iain', IUI'Sqlll' lil !Hludl' dilliitliqlle l'qlléllul'iall' JlilS~itil

101' l,: 1JI111Il' 1I1'~l'idi()llilit' (hiil'I'\o:\ cV \VU;\O:\Ell, I\J2(ij, il l'\i:-ililil rlall;'; It'

(,"11".;1 "fl'il,lin IIIlI:' Will' al'idl' Iwllilée pill' lllie fillillP ;,;pl'ciilll' ilLlélplr"I'

0111 "'ilu!i\lllll, '11''';('I'li'llll'';, pl pill'l1li lil q 1.11' 1Il' figlllïlil, Pllll'f' ;1 1I1 1'("\,";, li II!'

1111'111" \'11 iiJ(' dl' l',\ull'uehl' (1.0\\'E, I!i~~), \'l'ilisl'llIlJlitllll"IIII'111 l'l'lte 7,lIlle

,Iill l fi IIIÏ II " l\llll illllUlIl' pill' dl',' lli()céllOSe,; ,\(''l'()pl1il('s, dOlll Il':-i l'ilillifil'a­

l '. "!t'1II11111'111 ju,;qu'ell ,\fl'i'lUl' ol'cidl'lll"It', l,il Illigrillioll de lil llillldl'

,1 Il,' '''II/l' ''''l'liIllIfiill,' ddt'l'lllillii 1(' (il"placellll'lIl d!':; IlioCI'I)(J';I''; dOlll il p:,1

'Ill" '1111/ Il qlll, pro~Tessi\'l'llIl'tll, flll'l'lIt l't'fuult',(,,; n'I's le Sud, Tandis

'III Il,11' l'.tlll' d,,' t'ffl'difs filUlli:-iliqll,' vl l'Ioristi'lU(' a l'li ,;'ill,;lallel' d se

1 l'IIIII, Illf :'11' Il':' llilub plnll'ilu\ ,,('tLll'1,; du :\'"ol'd-I';,;I africnill, du ~ahal'il

Il ""I,ti:lfi. Il Ill' ilLltn.' l'ilrlie a gl'ildUl'IIl'lllellt l'o/(IIlisl' ["\fl'iqlll' ()rien­

tull' l'\llll' ,rli"illdl'l' l'illilll'lIll'lll ],Afl'il[lIl' 11I('l'idioliall', Il ,";l' l'olJI:oil <[Ile Il',.; 1.111' l' It" "III:' ill111lirlaIlis pOUl' If'~ Ili()CI'IlO~p:-i XPl'lJp1Jill':> dilll'liI, d'lIll

"l" l,· "lih if dl, 'llrd-Fsl afrieaill (dl', 1"1\ 1EII.\I,\,\\ , ID:l;: 'j'():-;Ull, H)!,;;

d, lit 1',,"11'1', l' \(l'i'lul' Illl"ridioll"II',

1. ,11"'"rd d," ,l.:"",[II,L'III'" l'IilllaIIJluglll\"; l'l iJiugpu,l.:'l'ap1Je,; l':,t IlIlllllilllt' pUll l'

1I11'lln' l'" hl"III'I', dlll'illi Il )Ii 'lt('l'II", d'ulle flore furl';;tièl'p ('OIlIIlIUllt:

'lId;" 1 dl' 1'1111111-, lillai:it' il i '.\f,'i<[UI' :iel'lenll'ioIlail', il Iril\ï'r,; Il's rl'gion,:;

1II1/III\I'di,! r," 'Ir' l', rnllll pl dl' l'I',I-'~ l'Il', edit· furrllillillIl joui"sail id()}':,

l 'Ill '1'IlIill ! Il;.11 1 l't Iillillid,'. ~a oIj:,pl'r,;illll se 1IIlIitilil aux Iw:,::lPS altitud '';

" (',11'111" 1J("lill'lI1Ili~ll' du r:lllltilieIll Iloil', talldis !lm' \-1:'('; Il' Sud pl SlIl'

1 il,' 1IIIIIillI'-'IIl'''' dlll!l' ;'1 01('" allitlldl''; ,>lus élen:'l':i) SI' ""l'('l'dili~'"l

l'III 1 lilll"l), ltl,t;lIIill"I'~ llllll,ili'llll'" t,t èrlilp1JiqU0S qui Ollt fourni

1111- 1" 'Iii, :.: 'llIÎi'J1I1" 1111111' lil l'I'lI:litution dl':' fUl'llliltillll:, "l'lucile;.;,

Page 5: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

-------------- --- -- --- --- --

------- ---------~-­

·11' P..HIC \,\T10'i.\L DE r:(·Pt~\IB.\

telll':' It':, iliu(,L'J1u-;t'S :'lIi)aIJlinps t'l les forêts uI11lJrl1plJik" cie IlluJllaglll" ainsi 1Jll(' les clivl'r,;es fnrêb c1airt's "1 eSS"lll:!'''; truJlopl1iJe':S l'I Ir:, grùupl'IllL'T1[S Il:;, ,,1 Si<.'JljJiqllt-':<, Ilerbens ('t ";11 Illigl1PlI.'< , ,,1.,

L'esisL('I1l"l' C'l l'aill'il'imeté dl' la fOrllliltiul1 fOl'e::,lière trtlpicall', ,'1 Iliü­ , , Il'1/

dillliiX r:'el ('[ ('UIIlIIIllII il lÎllrlo-,\lalaisie l'l "1 /'.\friljlll' Sepll'lilrilllliL!p, pcu­"" "1

\'enL Sl' Lidl'lldre pal' des argulllPlils d'Ilrcl'T"; paléugTi1pltiqlll'. pa Il'(lll Irllu­,l:tiqun l't géllé.liqlJl' (dl'. 1«(I'I'}:x 8.: \V";(;EXJ-:H, 1!);2fi: I<'HfF:Ill\H,',\. I!);\,: I.EI\HI·S. 1!J,t,; 7,E1,\I~n, 1\)00). EII" 'ollstilililii jlUl' CIIllSéqUl'lll ulle ililITil"re iufnlll­ch issa il IL' aux :'l'ilanges illlercolltinellLaus d'l"i"1l1unl" illlH'I:'llidiIjIH'S, 1"'IIJlrl'~

clUX régions dés(~rtiqul'::;, SeJJli-ilrjdl~s d stl~p"i'1ul's,

11 ,.;'r~nsllit que la faulle d Id t'Inn' .'«"l'IlI"lill':< af"il'dillt'''; :<1' ";llllt Lt'Oll\' "l~S

i"n1Lll's L'li !\friqut illl"Lrale, ainsi qU(' ";111' 1('''; Ildut,.; jiliJ!('all.\ dll :-:.ulldd Il ,

cI(, I·AJJ.vssilli(' l'l de 1'.\frÎrpw urit'Iilall' pelldaJl1 (11)(' gl,J1ldl' parlie du Tertinin' (soit 1'1I\'irull 2fi IIlilliuns tl';l1 Il Il'l'S, il l'artir du '\'1iO('l'll(' : HO!..\ll·::--, I!W-;i, Cl' ([ui Il'UI' a 1)('lïnis de rl'ali~er dl''; ';l'l~('i(lli~aliollS tri',.; j)()u,;::;él-'s, iiill~i ([li<' des lJio('lilllilS réel,;, !.('Ul':< affinil("s g-enéLi([llt'S an'(' Il's l'lt"IIlL'Ili-; d'illllrl'::> ('iHllilleil["; relllolltellt dOliC h d('s L'P()(llIl'~ ChroIlUh),~i([IIL'III('IJt ,IIlII'~­

rielll't~,; il J'()J i,!-(o(-(> Ile.

LE CLIMAT AU PLEISTOCENE

1'11 dt-'ll.xièllle l'oilll dans la théorie d,; Li,i:\XHEHC "e rapportl' il la ,.;teppi­fi('iLlioll .Q'mdIlPIIl' d'étl'lIdliPS l:'lIorme~ dll ('olilillellt afl'i('aill, cE' ([Iii aurait

pl'I'tlli:o; au:\ iJiocénoses xérc'philes ulëlSiali([ucs d'L'lendl" !l'lIr,' ilil'!'" d' di,;persiun Ù Il'aw;r::, 1'!\friqllE'. l':n effl'I, Ill' voit-un pllS. l'1\ .\friqul' oril:'o­laIe, hrusqLH~lIlelll appal'ailre dalls de,.; dèpùls ros.. ilifèrcs, ddLé,; du Qllate r ­Ilüire, rie,.; lypl's dl' I1lantmifèl'e.. d'emhll'0 spl'cialisés l't parfaiternellL adaplés "1 \'ivre dall,; Iv" ëlvan!':, hois~'l'. arillislin' l'I hl'rlJpll:'l', ,dol''; qu'ail .\Iiol'èllt: la f<lllnl' de la rl'gioll du \'idOI·iil-.\,,'aIiZil l'li dail. ('III'lIrl' t'II ,uTill!d, IliU'lit-' dl~pOUI'\'lI(! (,\XIlKE\\':-;, tUPI)')

Ces JlI'l"dl~t:L':'SL'Ut'S de Iii filUII(' "leppiqul' aduelll' Iz,èiJl'f', Illd'Iî(' rk Sa\'alll', l'!r illO('é l'OS, aillilope:'. lioll, ~nl("pill'lJ, h.V(\IW, 1,\ ('i1()] 1, gil'afp. lie'vl'!', l'alt·!. \ïIUtIJUI'S, autl,!l(~lll', Jllal'ilbolll. (llllal'tit's, !-,Tll~S, i1g,uI1l'S, Vill'i1II. t'li'.l, i11't'1; loul lili CIlI'Lèg' flliri'iliqul'. 11(" 1)(~II\'PIll 0tl" V(;IIUS. i1'apl't':' 1.• ::-:'Illi-:Il(;. qLw d(: t'Eul'a:::ie, iii". au COUI'::' du .\liocèlll' (dl'. ("ÜPPI':;\ 8: "'1':1; 1-: \1-: H, 1D2!)) , li Il:' "kp/H' COllliIlll~ ,,'élilit fOl'llléE' dl'puis l',\sie jll:<qu'ell Espaglle l'l,lU .\'1 al'lll' , ('II pils:-;a Il 1 pul' Iii 1'(:'giOll illïtlO-i:il:,pieIlIIP, i'I':urÜ[l1' l:elllrall' l'l l ";:12:."I)I.P. Il se ('.OI((:oil ql((: ct-'Il!.' pél'iude Sèrllf', il liIlIUl'll(~ Lii:\\:BJ-:f\I; l'ai! illlll:,iou, a dl'l 1\ll'e ri l' tl'è,; tOllgue dUl'él', [lOlll' a\'oil' P(~lïlli:, ail x dii'fI"I'('nls hlll,:Jilllax xC:'l'Ilphile,; d'Ill'igill~ paléill'ctique dl' s'install('1' :,u,· 1li 1(' gïiilllll' [lill'l.i(' cil' l'.-\frique ol'iPlllall' cl 11\(\llle IIlPridiolliliL', LÜX.\BEHt; la ,.;itlll' dalls Il' l.'Iùl­d~lle, Illais dl' l'''('(~nles il1\·e:-;Ligai.ion;; ont IllOlll.l'~' qu'il .\' aurai! lit'li dt· cLilel' le:' fos,;ill'<; cie.. l<ai:-;u-IlOl)(' IlelJ,; du l)llalelïlilil't: (LE.\I\EY, \\);.;\:

\\'.\YUXD, 1~);'m "1 1!X~4; ]\rl.l.sox, 1\)40). C\'sl au ('tllll'S du .VliocèllC' et du J>liut'èlll' que la Ililllrll' ('lilllaliqllC'

pqllaturiale ('olltiIIUl' :'i1 Illigratioll \'l'I',~ Il~ Sud el que la <T1'i1l Il It' fOl'lllatioll

Page 6: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

,1\1,\ATIO:';,\,\I, l'DIB,-\ 1',\1:1\

1., l'I't'IIIÎ.'1' llil('I'~lil('iilil'l", Id' 1"'(,lIliel' illlüJ'­

c'II';lllt'l'i",', pal 1111 fl,"l'Ili":":('IIIL'lll l'l'Ialif ril' Iii l'il.lYill,;itl\ <demi, :"1111\\ \IIZ1 1.11 I~l't. \ l'L ZEl'. Fil (1 \J:iJ) , ,;ur 1111e périorle rit'

, 1.i1 11'11'1";1':11111'1' 11111. 1'1111(' ,'1,1 \YI' IjUl'lqlll' IWU pill' l'ilpport il celle

" ,~ïll/it 11111', Illili dl' fal'IIII nt'lIt'l'all' lb r~liel'cussion" ,;ur la

1'11',11,· Il'' III .~lU''''' ,'1 dl' l'UIU''IIU'''II''l''' illl!Jlir!i1nlps, Le elirnaL

1 ;111 ('tllll ",II Iin'llIi",r illtl'I plu\'iilJ l'sl doue hllmide el

EI1 J IltlJ!I',il', Jlill' (,ollln', il ria" tl'i'''' al'iclt' (.J,D, CI.AHI{,

I.il 1;I'III/,il'IIIII', 1.1' 1"'I'llli"I' I,III\'ial 1''':1. 1II'('I:I"dt' llill'

oIlll1lll1ll;IIi1~ 1I11'II\'I'lIlplIl,.: Il'I'Lollillll"'': 'lui tl~lIdl:lll ;" ('l'l'l'l' II' 1'('lid al'luI'1 de

1 \ll'i'III(' (lI'j"lItall' l'l l'l'lltt'all', Il l',;t t:iLl'iI!'l"'l'i":I" pill' 11111:' 1I111\'iu,;ilé ":11Jlé­

l , 11'1 ,1 l"~ Il,, '1"',," 1111';1:'/'\'1' ilt'llwlll'llll'!iI, Jlitt' 1(' dèl)(Jl'dt'III1'IIL dl''' liI(''; dnll,;

l' '11111'­ "II il'lIlll1illlll''', P;lI' 11111' l'xll'lI,.:ioll rll':' l'Upl',; dl' Ileigl''': l'l des

''II' ,lit' Il,, illOIl ilglll''': rll' l',\fl'i'llll' ('(,IILt'i1Il' l'l llI'il'!ILilil~, ilin"i 'lUI' (lill'

1111 '11'ili':-1 111"111 d., lil tl'lllpl~l'atlll'l' 1110,\'1'11 Ill', Il "e 1'I111l:oil qUl' n',; 1'(JlllliLiun,;

III 1:"',!.'I'III"111 ;I\'alltll!.~/' Il''; flll'lllittill]J": Ilill('1 illl;ll:iqlll':' dl' IlIliltlag'ne qui,

l' 1rI"ril ''l'ltl' ,dlll"'l' l'Iillliiliqlll', Ollt pli l'oll\'ï'i,' dl"": l,tl'lldul::'s dl' t.el'rain

l, 1111""111' l'ill' ililpol'lall!l''; qll'adllt'llpllll'lll, 1'1 '111'1111 (' 'l'Laill 1)(llltl)l'e dl'

,"11111 , i:-IIII"'~ d"I"li,.: Il' !Ililit'u du Pliul'PJll!, lillt l'II aill,;i t'jljeunil' Il'urs

1 r.. 'fl dl', \l'JII~.. l, Im;{: I-L\n 1.\,\\ , 1D:1;~: SUf:TT,\, l\J:Tï; 1,1,:nlll',\, U)!"Î),

111\,1 il ,'111\\ \IIZII,\1:1l '1\l'lH) l't ZI-:1';'\EH (Hf,!)), la g-Iac-iat.ioll gÜllzil'llllC

Il ilL dm' d" 1ill,11I/lI il Î(),O(J(j ;11),; (ll'lIll1:' il Il,.: li 1Il, dt'plli,; n(J(),o(JO-:'>!lO,COO i'l

-,1 "'1 II,

Il Il'11 ,1. Il, CI..\lI" ((;1'1', ZEt ,\EH, t!);)O), ('ü Jlluvi;" l'I~llln)-arrjcilill corres­

l', ! 11111' Iii \i111,'1' tlu lIaut ZilllllJèze, HllIJcI~,;ip, il 1J1Iillre Ilhu '(';::; diTllil­

1 ",,,"I h 111'I'IUi' 1'(', tl'(~S hUlllil!l", l',;l ,;ui\'ilJ "lIl'I'I',.:siY'lllent (lur Utlp

1111 11101", Illlt' ll'i·' ;tl'idt, vi UIl(' Illllllide,

flll"lAii'l"(' Il"lljJica!I' 1I1>llèlrl' 1"11": il\(llli d;lIl" Il' C,'lIlrl' ufricaill l'II :-'l' SUll,;Li­

IUill1l prll,l.oU'l',.:,.:iV('llll'llt illl.'\ fllrlllitli(JlI": jlilJ(:lilllill'iqlll':-' êllltlH'hIOIIl':-; qlli (Jill

l,Il' 1'l'!lllllt"'l':-' "III' Il''': 1'(llllr!'fllr!,.: dl''; Ilillltl''': Illlilllil,l(I}(':-' ~,\'II)HI':,\I, I\);{;~:

I.l-:Illll'\, I!)/I:;' ;Iiu,.:i (JlI'ell dirl'diOII dl' l',\friqll(' 111('ridillllall', L'psl l''gill,~­

Il'''111 [l1'lldiIiIL 'elle 11l61111' 11(;'l'iIHII' qlll' dl''': 1111l1l\'l'IIII'llh ll,,'ll'lliqut:',.: ('1I1ili­

IUIl'ui il IIllHlifil'1' il' Il Il Il Il'1L' dll rl'Iief ('lI11lilll'liliil l't 11111" d'ilpr'o,; "''\YU,\1l

~IWII, Iii ~l'illld(' déjlrl',;;;illli dll gï'itlH'lI lIri('lIlal Cljlllllll'IIl'('I'ilil il ":(' rll',;,.:illl'r

lili/di,' qu,' d'illl(l(lr!anb l'rrllllllrPIIII'llL" ;llIl'ilil'lIt li"ll dall" la rl'gi(lll dll lac

'1'lIl,ltllllika (L,\\(;1l0,\ IlH(JOI\S, l!!:,(j,',

(hl ,;"il qUI' Il:' (jUillc'I'lulin' il C(JIIIIIIII'll', dilll'; !'iJI"IlIi,.:pili'L'(: :\lIn/, lJ uu1l 'e

1,1101'1" ;.:Ial'iilil'I::''': qlli, dl' l'i1\'i,.: dl' tOll": /(',.: l'iilllil[lIl11gïl(''':, Illd l'Il dl::''; l'l'I'l'l'­

''1I',IPlh l'Il ,\fl'iljlll', ,\l1,.:,.:j \'oit-Ill] Il''': ",\ 1\('111'lIl1i":i1Liljll,; III'Opll":l'l''; 1'01" \\ \U\1l il\l;nl ildOllll'l':' ;I\'l'I: LIIIII",,; Il''' t'l",;el'\'l''': d'l"'il,~'(,\ -­ /!ill' llll!.:

11"111111, dl' ('lil'I'I'lll'lIl':' qlli ,,'iltl~I'I'';,;!'IJI il IÎli,.:llIit'l' g'I"lIp!Jy,;iqllt' PL paléllll­

"HIl.'iqll" dl' ",\fl'iqlll' (,l'lItrail'l'i'I', ZEl',\f:H, I\);J(), 1':111''; ":1' l'iIIlPorl('lIl allX

1 i1:1 l"~ ":11 i \ il Il Il''': :

Page 7: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

!',\BI: :\,\T/O,\,\L ilE L'lî't-:,\IB,\

:~" La .\.1 in<it:' 1il' II 11(.'. LI' <il'u.\ii.'IIII' pIll\'i1l1 c':,l plI!:"

ililpoi"laut 'Ille If' pr"l'éel"II!: la plll\'i{),~ill' a enCI!I"l.' 11 111.;1111'11 tl' l'l. t1'aprb Il''':

l':.;lilnaliolls d > ~\tIUBE,\l' {[Délai, Iii !(,llIJieratUI"t: 11I(',H'I1JlP d(' r.\fl·i'lll(' l'l'JlLrillt'

loIaiL d(' 1" ,\ ;," C plus !>a:':'e 'Ille d(' no:, jllUI":'. I.e:' fOI.,lIidillJl:' IJi(wlilllal'i'lII(',.

dl' ul{)lllagl)(' olll pl.,,, 11111' t'sll'll:,iOII l'nC'{)I"(, plu:, l'IJIl:,idl'rallll', lillHlis 'Ill:'

le:' bio(' "1 Il Ç(',.: illillilliqul'::' dl's Ila:'s!:':' ilililud ':' ":(JlIl l'Iltl"l'l'S d,Ill" 11111' ('1"' dl'

Id'IJSpl'l"itl' l'XC',I'pliUlIlIl'lic'. Selo Il SI:II\\AIlZBWII (LD'J:-l l'I /;'':l'WI: 'jD;jUj.

(,l'1IL' pl',t'iodl' glal:iail'l' ilUlïlil dlll'~ dillh l'IJl~llIi'ÎoIli'r<' Sllrd (,11\,nlll nO,()OO il/l,.:. nll poi/ll Ill' VII(' 1"1'lid l,lie il ("lt- l'II lllILI"l' l/lill'qIIC',(, L'II .\fl'i'lUe'

jlill' u'illlpul'lillils 1l101IV('IIH'11I,.: !('c:llllli'lIlC':'.

[)'ilpri.'s ,/ ,Il, C1 ..\I'I\, Il' dl'lI.\ii'/lll' ,"llviiJi 1'(',ill'l)-afril'1Iin ('UrreSpllJld, l'OUI'

h,s \'illl(!('s dll 1Ii111L Zii Il 1!>1:"ZI' l'l dl' :":5 tl"iillililil'l'S. il l:in'l Ilh1l:'l':' l'lirnilli'lll ':'.

dlillll,l lll'I'llIii\l'p, S '1IIi-èll"iil(', l'sl ":llivil' :'lll'Cl.'s,;iYl'I1H'lll l'ill' 1111' tl'Ù'; IIUlllidp,

1;lIl" sellli-ill'ide, lllll' !llllllidl' l'l ('it1'iIl Ilne ilt'idl',

Il'' 1. l' J) l'II X i è III (' Illll' l' g 111 l' i ail' (' . L l' d l' II X i è III l' i Il t l' l' ­

"III \' i il 1 1':-;1 IIUII ;;eui 'llll"lll l'il lïll'll', l' iSl' pill' lille dlll'l;L' ll'P:' Iclll),(îll', Illili"

ilu::;:-;i pHI' SOli l'iilllilt llilr!ieu/it!I', f)'apl'ès Z~X:\EII (H);,O), l't'I III Lt'I';.dill'iilin'

:,'e.'l l'tl'llllu. dalls 1'!l1"1l1i:-;p!lèl'l' ."ol'd, "li l' 11111' p'l'iodt' <Il' 1\)().OCO <.III",

I>ès lil fill de la plJilse l11iIllJt'~lil'llIle, Il' clililill Illill'lllll.' lllll' 1('IHI1I1I<'l' i!l'lll'I'al.,

H'I'::; ulle ::;édlel'('ss(' IOlljOlll'::; pJll:' ,1(,l'I'IIC, plllll' 1.lI'I'i\'l'l' ;'1 1111 :,l'llh' d'ill'idill',

11,1 qU!' la iJio:-;/lllèl'c dl' "l\fl'ique l'l'nll'(J-Ol'il'lllale ell a dl' WlIflllll!t"IlIl.:1I1 l'l'JIlillliée. ,\us,;i, d'aprb ,J,O, CI..\III\. LIll 'Iililili dès"rliqul' il-I-i1 l'églll''

d,L1h la \'allé' du Ilaui ZiLlUhèzL' au t'tHIl':" de cc 11Ilig iul 'l'p/u\'iill ('('1111'1)­

il fJ'll'iliIl. Lil l:ilj1l' d 's Il 'ig ::; 1'f'I':-;islantes d 's hilllll':' rnllulai!ill's dl' l'.\fl'iqul'

Cl'lill'illl~ s'e,;l l'di ré'!:', les glacipl'-: IJlil l't'eul(:'' les lill':'. fotïlle:-; illl ('Ulll''' dll

plUVial 11I<'Cljdclll, Ollt "quili!>r<" Jl~ lIi\'eilU de leul's eilll.'\ ;'1 d!'s l'Iilges IJl'all­

l'ULlp ["u,; has et ce!'laill:' méllll' s'l'n SUllt lI'UII\'l':' l'UlllpINl'Il11'II! ilS 'l~dll:':':

le::; flJt'lllation::j jliucl'lloliqllL'" !lY~'I'I'p!lile:' sc ::jouI l:illllllllllél'S ';UIIS fUI'IIll' d,'

1-:1'1 IIpl'l1lelil J'eliduaux SUI' les \'l'I',;è1ut:, dl's haules IIl1ll1tilglle;;, COIIl'lIlï't'III­

IIwnl aVI'l' Iii clilïlinlltillii <le lil pll.l\·iosilé el j'illlilissl'lIleJll cil' lil IHIPlil'

pllrl!ilti'IU', Iii LPllIliI"Iïdlll'e 1I10,\'l'lIlll' ::;'('sl éi('\'l'e l'llgt:'ll(llïllll Uli l'liJlliil il Iii

foi::; l'flillid et itl'idl'. Cl'Iui-l'i il filYlll'isé l'I!X!t'IISioll des IJiol'~~I)USl':' il c/fJllli­

IIi1Jll'e dl' ;'''Iïlillill~(':' .\L'rop!lil('s, dOlil Iii pl'IJ,~'I'I':,sioll il d', lill'g"IlI('ltl fill'ilitl'e

pill' 111 1'1~'cll1l'li(JII dc:' gull'ril'.' fUl'eslièl'e,; l'l dl':' (':'P,ll'l'S O(Tlljll~": Jlill' i1'illlll'l'"

fOl'lIlillilJJlS I>otillli'llll:'::; Il\gropilil '''. IIlili:, iIU,,:,i l'ill' la pill" g'l'illldl' rI' "'III '11('(;

dl'" fC'II.\ dl' 1>l'IJu:'se Ilidlll'el,.:. IIi 'U IJUl' dl'''; 11IOU\'l'UIl:'ul" lrellJlliqlll''; se JlI'lJdlli"l'lil ('Ill'Or(' ,Ill l'(lllr:,

dl' l'dl!' p<"ri(Jilp, Il'S géollJgul's l'slillll'ill !JUl' duranl le cll'uxitlllle ÎIller­

l'lu\'ial, le rl'Iid dl' l',\fri'lue l'l'Jltro-uril'nLille SI' l'approche 'CIISi1.JIl.:lll 'Ill cil'

('l'lUI de IiI Jll'riode l'uIlleIlIJlulïlilll', c'esl-il-dire IlIlïl ,\' a liel.l dl~ l'.olllpll'I'

rlès il préseIll il\'Ul' [\'xi"lell(;e des gr1ll>l'lIs afrinlil1s !Jui, (;Oll1lIle (JII :'ail,

_(lll'mil'Ill ri l' la Palc"lirl(' illl .\Iozallll>i'lllf', Ce:' al'cidl'Ilb ll'ctoIlique' ;':ï'ilJl­

dloses s'i1llollgt:'JJI ';111' soixilntl' degré,; de Iillillldc l'l il:; 1.ljIPilrlil'III1l'lll;'l Jeux

~I")['IH'S jll'illeipilII\: : It' g'I'ilIJeIl rll' 1'.\fri'lIH' lJl'il'!ll,tll' et l:l'iui dl' l',\fri'lu\'

l'l'Illïi, Ir.

Page 8: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

\,\"("HI:\,\,\1. 1 l'f:,\lIl.\ 1',\11 I{

1J'il 11l'l'''; HUBLI:T il\f.rl" " 1(' 1-;1'iIIHI ~I'iil/('II ":SL-ili'I'il'ilill (',;t IlieJl ('ill'iI('I("I'i~L

I/illle­ l',\fl'iqtll' (JI'jl'lilall', 011 il Pil;;:-!' dall" Iii 1'I"~'i()11 tlii lill' \lill1\'iII'iI, dtl

\"Il"'11 l\ililll,1I1jal'll 1'1 dll lal' ,\ittroll: il "1' pl'lll()II,~t \'1'1':' Il' ~()I'(I, oil il

Il,1\'1'1'''1' la i',11111' dtl lal' .\ai\'iI";/lil, dll 1\1'1I\'ü el, plll"; loi Il, dll lat: H.udolplll':

il :,lIll ('II:'llitl' Il' l'latl'illl l'Iï'lJlif dl' 1':\ 1l\',,:,i Il il' l't \'il'ilt <delldre dilll~ Il'

Il'iôlll!!ll' ri!':, I)illlilki'~; Iii Iller !l1'Ug'L' f()rllll' ';1111 l'I'UI()llgl'Il11':I1 sl'pLC'lilrillilill:

il "t' ill'''''illl' l'l!l'()rt' pill" loill ver" le .'i(lnl l'II 1',1:''',IIIL jJill' Il' g()lfl' d';\killlill1,

Iii 1111'1' \I01'l1'. la \,I1Il'l' dll '/llIln!aill. Iii plililll' dl' I\ilall)(,l'k t'I aITi\,' l'Ill'ill.

Jilll" illl .\()nl, jll,;qll'iilI (,IJlII,ld ries P"('lIlit"''; lliis tl'rILilil'I':' dl' ",\"j(,

\1'111'111"', li':' pli:, rll' Iii ('l1ililll' 1/11 '!'alll'll~, l,l' .';'1','1111'11 dl' l',\friqtll' l'l'Iill'illl'

',lilllil~l' dall~ lil l'I'~'iIJlI ilu '!'illlg'ililikii. dl'~ Iill''; I\inl, '::dOllill'il pt ,\t/H'I'I:

11111' 111'illll'lll', lin J!() Il.l\I'ali 1 1'1' gl'iIl)I'I1, l'iI"~I' Il il l' Il' Iill' Hllk\\'il, Il' i\,\'iI"";iI vi \ 1"[1 "t' ll'I'Illilll'l' 1Ii11' ''l'SI'i1Iï'PIIH'ut lIui lilllill' Il' .\lm,illlJ!liqll\', ilU Sud dl'

.'t I;Jiil, La li,~IIl' dl':' graIH'll" l':,l i Il tl'lï'1I11 1l'Ill' l'ill' dl':' i',OIIt"'," dl'l'l'illll"I':' 1111

1"111 Il'1111.1'1'\'1' IHI:' k~ 1'I'<ll'IIII'I':' ('al'iI('ll"l'i"liqlll'" dl's ,~l'ilIJ('ll" ", Tilililis qUI'

, - "1l ... 11 l'l'ltlral l'III1IJlI'I'llil dl'" Iii '" d(' gl'illldL' :'UI'I'I':ï('i ' l't !.:;("I1l'I',I1('/ill'I,(

1101('".1<, Il' " !llfL \'alll'\' " lll'i,'ulal. liaI' ,'olill'l" ~l' ('ill'iIl'II"I'i:;l' Il,11' 1111l'

0, h' d" !It'Iil~ Iill':' dl' fnillil' 1'l'llflJlllil'lIl' :Z\\'ili, I.illlgilllll(), 11111 il ,\ ilj itl il ,

" 100\\\ij:;<I, ,\lill'gl1l'l'ilil, CiI,lIllll, :-:It"ldlilllil', I:lIdl"ldll', i:ïll'ill,lW, IIHu­

1 jl/l.!I, '. ,';11''111'11, ":lllll'lll!'ita, .\ili\,t:-iilil, ,\liI,~ildi, .\ilLl'lili, 1\1 ,1 1l,\i Il'i1 ,'1 1: l'l, t11'11f 1(' LII' ]{IHloilllll' 1,,,1 1(' /I111~ itlllllll'lillil, <:halllll' /OI';t!)('11 \',,,1 rlilll!lI l1 ' l'ill' tll'" 1''';('illïJI'llll'ltl~: ('l'II.\ dll gntlll'il 111'I1'lIlal ~IIIII 1IIlI,\'I'IIIII'IlI('lti

( 1111111 1,1"\1',,,; 1'1 Il'Ollt l'II ,~";I]('ïal lILIl' lIUl'lqlll':' ('l'Iilililll'" dl' IlIél,'(,,,

o II. "!IOII, Ilil'll lllll', Il il l' l'lllil'()iL", il,.; 11IIi:':'1'1I1 ,illt'iJldl'l' IlIilll' IIldl"':' l'I

0' , lil\illl!;'!!t' ,'II,I.S0\, !\)'lli ..

"Ill Il'' "!'itlul!:' !Jlli, illl l'IllIl''' tlu dl'll.\ii'ul(' illlt'I'/III1\'iiIl, lI11l jlllll'

... d" 1"I'lIlii'l'I' i "'1 III l'iii 111'1' dall~ l'IIi:,lllil,' dl' Iii flcll" l'l dl' Iii 1'''11111'

'jlll' IIJ'il'lililll' l'l all:,tl',lll', l.'ill'!,,nlllll'IILillillil 'II rilH'III' dl' l'l'lll' Il,\'111)­

l', 111111' il 1'iltll'l'III'I"(iltillll d'lI11 ('l'I'!'lill II0IIJlll'~' rl'lIi>';('I'\'illillll," "lIl'

i'''1 dl'" rlJ1'IIIi1lillll~ il t"l1i1al1('l' i>i()('IilllilCiqlll',

,II l", 1'~I'III'I'l'lI11'lIh ,"II'\'I"S, cil'''; /11111'''; d,' \,"gl"lill il JI 1 Ill'(I\'('111 "(' :'I\(,­

,1"1 1."111' l'Ollllllll,ïtilJl1 lîIJl'i"ti'llll' \111'11' :'lIi\illil 1 ;dtillldl', "!llllIli<lill"

1 ,,111'1'1'111I', Iii <lin'llioll ..1 lil l'IIII"[;IIIl'I' dl'~ ,dl/.t",.; IlIliI:':'lh dll HII"'t"i1­

Il 1"11, ;1, clil J'il i Il lili Ij il 1'0, l', 1'.\,), l:l',~ /11111'" :'1' d/'l'lil('r'lIl l'IIlTl"!,Ili\',,­

1\° 0' cl" l'ililll!!l'lIh'ltl" dall" Il''' <ld"I'IlIillillib dtl l'iilllili Irll'ill, Il l'II

1II01llt' III l,',' llilll\.' pl,tll'illl\, II\ili~ llill' :'IIill' dl' Il'ul' lilu~ Llillil'

110' 1 a1'1 "II jll'l''1ll1l1l!t''l'illtl" ci",,; iili/,"'" l'I dll IIlllilldl'l' dl',!!l'l' d'llllilli­

1 ;111' JI 'fi Il ~('lll"r:d"1I1t III 1'1111\'1'1'1" d'ilii IiI/Ii" d'lll'rl)l'" il clOlllillillll'l'

III." , 1. l' 1 10' t'il 11"lillllllll'IJI l, I,,"~' dll gl'j(ilt'lI cliO I\illllll!ollclo,

1111:1I'i1 "1'( 1;1 \1'!!l'l:t1il'" Il:JIlI'II'I' d,' flJl'JII" l'iIiJ(JlI,~l'il'. ";l' lil'liI

l, 1,,11;,( clii 111,"1'1(1111' dll Ilillil 1,lilll'illl, \'l'iliSI'llilJiidJII'IIII'lll la

l,' "II dt l' \r, 1'1111' 1'1 i"III:JlI', "" ,'''III'~ dll ~1'('tJlIlI illl('I'Iilll\'iill, il

'11 01"1'011'1 lit', 1"11111. I,'~ !illI' ,11'\"'" Il' Illllg ,lu Hifl \'<lIII',\",

Ill' 01,· ;i1lltlldl' 11I01Ildl'('. Il'' fllrt'I" IIIIJlII'II[lhil '" cil' i1l1Jlltilglll'

Il 1111, 1111

Page 9: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

-- ---------.),,- 1',\ He ",\1'10,\,\1. ilE 1.' l'pUm,\

C(J/110I(' ra 111()lltn~ J\I1,I.:'o" (I\)W), le::; I1IUlliJlll''; lat':' ,;ilué:i d,ul'; le I\irt

\',I1[P.\' (Il'il'lllai 0111 ('lllll1ll, ,lU ('UUI''; dll PI('islll('èlJ(', dl':' l.Js('ill,dillll:5 11'\.'';

illlporlalii ',' dillh Iv lIin',UI dl' lelll':) l'aU", l'(' tjlli " JWrJliis il l'l'rlaios d'I'1l1n'

l'U" de ('(IIIIIUlllliqlH'I', IJ('IJ(lillil il' deu.'\iplile ilill'lî"U\ïid, 11.''; l'illl.'\ ,;" S(lll!

aildi,;,;("e:i Pl'I)gl'l',;,;i\'('IJH'lIt l'L il Il'('::;[ JI a,; (',\:('111 qlH', :,UI' It': plilgL''; iillu­

\'illllililil'es, l'IJCUl'e pél'i(lt!iqIH:'lll('IIl illUlIdéc,;, !"e :'(Iil (k'\L'I(lppèl:' illl dl"ilul

lllJ(' \'("t!'dilLiOJI ilt'l'lll'll:'l', IHlIïit"l" ::;111' l,,; ll'I'I'l''; i1';:"l~('IIl:'l:'S d'lIlll' flllïllillioll

';,\ 1\'in>!1' II('I('I'UgèlH-', de\\'llalll \(',1' IpllilL' pal' Iii "IIi Il', (:clll' tl"ll1. fl)l'Illillilll]

l',;f ,\ Il!l'ILI'l' il 1',Il'Liï dl'" feux l'uldilld,; IlilLll,'('I:, qui, illlllllll~S dilll:' le:' st 'ppl',"; 1!l'l'lll'll:'l''; des l!,llIle,; ,i1lillJ(ll's,

ICiCs, Jll'illl'ipall'lllt'liI lL' I(lng dt''; pi"ll"

PI,III\: dl' ;';-l'illl<l,; IllilllllllifPI'J"; il. I,l)'gl~

<:1'''; "llilililiUlh :'C IlïHl\'clil l'l''ali;;(''l'''

,.;'t"lai('Jd JlI'lIJlil/-!"é,.; l'II dil'l'clillil dl':',

lï"gulii'I'I'llll:'llt IIHII("I''; IJilI' \1''; II'lIU­

l'il ,\'1 li 1 d'ill'lillll,

1111 l'a)'l' ~illillll,t1 i11' 1'['pL'lIi1lil, Uli

j'ili l'II l'll('l;ilSi{lli i1'lll)Sl'n't')' Il''; l'iï','h d{',,; l'l'UX dl' 1)1'(111:':'1' Iliillln'],; pl i1('

jU;;'I'I' de lïlllpUI'Lallœ dll ll'illl';l'ul'l l'l cil' la i1i,.;,;t'lIlilliiliulI {iLos <liil';/lUI.'l':'

1li Il' Il'~ ,!.:Tillld;; Illalllllli1'hp;; Jl" IOllg i11' li'ul''; ilill('l'i1il'(''; ,.;illllL'll.'\ (\'~;H­

1I.I::Y E:'i , 1\);)1" ri '>l' /lulIl'l'nit dOlll' qllL' Iii ( ("ful'c,;laliuli d(' 1',\l'l'illlll.' ll)'if.'III'II{',

[Ill {'UlIl''; dll dellxièllie iJilel'lilll\'inl, l'OIlIIl\('II('("l' :'111' If':' llilll It'lI l':', i1il l'ilpide­

11ll'1I1 gilgl\('~ JL>,.; J il:,';L'S i1l1itllrll'S dll ~'I'iLi)('I\ Ol'iL'lllal.

Il ;:;(' l'u!l(:oil qlIL\ /lit l' l'iIPI,u)'1 il l',\f''illl\(' c('1I1I'ilJ(', 1(',.; pill':il';; :\ul'(l d :-iud du n,ifl \'alle,\' uni l'l(~ plus l'ilpiilell\('liI ll'iIIIS1'(II'IIII"I',; ('Il sICIl/ll';;, pal'

ltite dl: IPlIl' ;;iluillion ditJl;; (Les t,Ulles diIIlHliqll('''; llli le,; ,;ai,"llll:" plll\'irlIS(';;

l'l ;;(>l'i\(',; iillt'I'IIl'lli l'é,lWJièl'l'II11'IIL. I~II olllre, il Il'!':,I pil" ('\('111 '[Ill' Il' ,~ï'illlli

1I01l1ill'l' dl' l,Il" pl'lI /lI'oftJlIl!,; d il il~'l'gf.''; 1',1 i IJlt'IIIL.:1I1 IIlt'iiIJt"('''; ,Iielli l'iI\'1))'i.'(,

lillslitlliilillli pilis 1'1'("('1)('1' dl':' iliuclilll'I.\: .'\l'I'(IIl/liil'''; dilll'; Iii pill'Iil' .\tll'd dll

t:TaUL'1l lll'ieulni qllL' dilll:' (,(,III' ;:;illl('1' ('II ,\1'l'iqll!:' IlIl'l'Idiullale,

Illdl'IlL'llllillllllll'lIl dl''; gTitlH'II;;, Il''; dl"fUI'C,;I,i1i()lI:' !lilllll't'I!.t'''; IlIiI l'lI('{IIT

pli ,"e l'l'plï,dllil'(~ ";111' 1(''; flillle,; d"s di\'(',,;:; Il'lUI,.; !"nLL'illl,\ dl' [',\fl'iqlll"

l'till,I\'l;';, ilU ('lllll':, i1'IIl\(' gTilllli(' pnl'lil' i1l' J'nnnt-l', pnl' dl''; illiû' fl'uiil:, Ù

('Lll'ill'li'IT 1'()lililll'IILd L'l P,II' CI;J);;l'qlJt'1I1 l'illl\ï,''; l'II Illlllliilil,'"

Il (':,1 cel'lilill li l\(' It',.; JliOI'('IIII:'('," \1'lïl/illil(',;, !Jlli 11l1\. 11I'(J,!.;I,'~"i\'('llll'lll

f'n\'ilili l'(''';/lill'U ilililIldullllL' j'ill' Il',' g'l'OlllwllIPul,; IIIILlllilllll''; I1I1i1ll'()/lllill';;,

'1(' l'II11:,!illl"il'lil 111I1Il'IIll'lll dl':' flllïlliitillJ!" l,iul'lillliICiqllt'O', 1':II('s III' IHllIl"

1'ili{'lll l'UI'I'e"I'Ulldl'c 1111','[ dl'''; ,~Iï!lljll-'lIlt'lll,; pillllllil'I':' l'lll'i IllllIlllgi'II(':'. IjllillJi

i" Iii l'IIIIIIHISi!illli fllll'i"li,!lll' 1'1 filllIli:,liqlll', 1'1 i1'11I1 1','\ït1ll!illll dil 11"; Il'

1t'IIIP,; ,1 l"lt> "';lpli''':'I''1' Il)I'~ ill':, ('IIJl:,id('l'illillll" l'l'Iilli\'t":' ,', Iii 1l0Iioii dll I,ill­

diIllax,

1,'1'"IL'II;;illil de l'ail'c i11~ di';j1I'l',;ioll de_' plilllle;o; ,\.êl'llJlhill''; illl("III1H'!llll'l'"

c:;1 CUllliililHIIIl',C Ilill' la ilil'l'l'lillii dl':' \'L'lll,; alizt',s illl IIl01l1!.'lll lil' Iii di"O'('llli­

lIalillll. Cl'S n~,!.:'l'lilU.\ IWU\'t'lll dOIH: rOIïIl('1' Iii \Iii:'!' dl':' g1'l11l11l'1I11'11[,; pioll­

I,iel'';, 1,1.'111' "i!(',''';l' dl' III igl'iltil Il 1 W'1I1 (,11'1' l'Oll,.;i,it"l'l'L' L'llIllIlI' tl'l'; éle\'('",

JI L'II 1',;1 dl' 11I(~111L' /I0lll' Cl'ltl' /Iill'Iil' dl' Iii falllll' Ijlli, illi l'uurs d!':- d('pl,II'L'­

IIlt'III:" Ilfl'I'I' llllp 1'(',;i,;LIIIl'C iilIlit ~L' all.\ \'l'IILs, llU qui :,(' L;ill'arlùl'i"e /l'(l' de;;

lcndilll('(''; gl'~'~'ilil'L'S dolll le d' \'l'loJlp IIll'ul (',.;1 fUl1l'lioll dli Illlllllll'e dl'"

pai'licillilllt,; el dlllltl'l"'ll/lI!.iull filiale 1,,;1 il tll'i Il Il' lUI''; cl!';; Illigl'illillll'; IIlil,;­

fi III1Ibi

dt' '" ffl!'ld,

f" Il' 1

li ':11"',

,"Itlll

ln Il,'

1i"l1 (

01" /,1'

(il (1' 1j

di"/Ic i/

Il Ill!" ,

'/III 1"

Page 10: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

:\XrTO:\,\,\L (·PE:\IB.\ P,\ n l,

l'ilr ('olllre, ['('Xllillhioll c1'ulJ ' aulre partie dc' la faulle e '1 fOlldioll de la IIhlilili!t" dl' l:fti((fll~ ('.-pi'l'(', Illol>ililé qui dépelld de:' /Iloyen::; de IOl:oll1oliol1 (h, l '('" Iil'l:l' , dl' ;<a Laille, dl' Sc~.- ('xigelll:es écologique,; el dl' ';Oll ('oll1porle­

lill'II!. Il ,;e l'olllprelld qu'ellc~ ';t~ril l1loY!'IIIH'lllent plus éieYée l'fte;!, Ips oiseaux 1 Ill' l'!Jez le,; Illilllllllifùrp:" le r,vlhllw ll'expaJlsioll de ces d('rllil'I's Il'élillll,

d i1l'rt''- :"I.\YI\ (l!HI), 'lu!' ch~ l'ordre de ((JO III l'al' an, Il S'fllsuillJue 1'0.:\1011­-11111 dl''; [llalllc',,; zuochol'C's SC' lrou\'('ra SUllOIï!oflllée ù. celll' rlc' Jil fUUlll', Il 'illl'iliidc'lIl(~nl ;'1 l'l'Ile cll':' Vl'délll'l'''; ,.;upéril'ur,.; lel'rr,.;lrl's, el qu' l'in.-tallu­tltlll d,':' diffc'relll,.; iliodilllax xp.rophile, l'Il ,\friqLJ(' C'(,lIll,llc el oril'Iltaie u

dll pn Illlre 1I('C('S:;ilirenll'ut lin telllllS (',OIl:,idél'alJle, Oè'i lors iL l'st évident '11 11 ' Iii Illil.':'C' dl'S Illigriltc'llrs Il'i1 l'u gèlgn(:r ('Il l'IItil'l' l.ous les hahiLals dl-I"illililr'~ I.'t qLW SIIlI iIITièl'e-garde, pal' exellll'Ie, s'esl ll'Olln;:e aJTèLée cl III. ,..;1 Pl'()gl'l'~siull l'l il IlIÛllH' cLù rec:ul!:'1' au l:Ours du ilillviai suivallt, ce '1111 Itl'lIl (' l' il 1uoiln', pal' quelque,.; e.'\l'Illp!!',; IH'rlillenb,

1111 1111 dl;'~ ,ilitllll':' d'urigine l'UI'iLSielllle ilYilllL wogl'es,.;é l'n l\fl'iqlle, lin

ft ""Iii IIIIllil"'l' ";l'UIPIlll'lll il pu élenclre ~a ilIigTulio[l jusqu'au Slld du 111111'111, Ililll,.. 1" li.-Ll' éLaillil' !Jill' LErna;:" (pp, l.:tï-I:,t!, I\H7" el. c'Olllprp­

Il l, 'C,(,('" dl' .'\l'l'Ilpl1\'Le~ il dl's dl'gr('s rli\,"", 10 '~, se lnlll\'f'(ll dilllS l,Ill, d,' ',11 " clL''­ \'c...~d'Lilu:\ s'élüJll illTÔtl'S ù Iii lilllill' Nord dl' r,\fri­

Il''1''''.11,, . -lillil', SoUrlilll, ,\IJ,\':,:;illic~ ou ';;l'.\'Um''e) el les i1ull'l~~ n'il,\'alll

Il' 'l"t 1 \fllqUl' IropiCillc' orienlalC', I.c fu,\'('1' d'()rigillc dl' l:!'S Lype' LIli 1" IllIl', d'i1I'I'è:: Il' I11C'III(' aulpur, dall:' lc's PilYS Ù l:aracL' Iï:' nelte-

l'II "/ll'Iqllt'.' dl'Ildillll <Ill Tillet au ,'ol'd de JÎllcll' l'l ilU,\ l'olllr~'l'::i

1 d l'I 111"11111'''; jWqlll' dilllS Le Sud-I':sl dl' l "';ul'Ol'e pOlir ('c'rlaill(':'

, l' 1:"111/1" j'il f lit loll:'l'iTl'r I.EBll[',\ (p, (:3;j, 1\)11;), - d ('eU' l'l''llill'qlle

,II' l'II' :11I ,i i" Iii fauill', Iii lisl.l' dalllie C'Il \lll' de Il1011ln'I' la rl'ulil(' d III ')11111,:." f1l1ri,.;liqlll' t'Il 11'(' Ips l'('gioll;; dl' ";il\'il!1('S ('1 dl' st 'l'I'P,'; iI,.;iil­

" 1'1''!illll'; i11Iillll""ul's dl' l',\fl'iqu(' l)'()IJicalc' et ,';IIIIl)'()pil,ttil' Il'l':,t

l'l' TI Ilrd l'lIf'('f,un'j dl>S forl IIUllilll'('UX 1'.'\I'IIl[iI(',.; digul's de Illl'lIliun,

1. dllHoi f" ~ilifi-n',..; du lilt' kilisiell 1'01'1111',,,, cI'ilpn's lb gL!lJlOgUt-'S, illl

l 'Il ,1. "l' d"II\ii'lfll' illll'rpillvi;ti partieuli('n~IIII'nL IUIl,"', IInt élé étl!Cli0'

11t'1' \111111 1\I:.?f\) , Il il l'lIIIClll dl' lellr élucll' qll'ils !'u[il'l"'eull'nl UTI ' fillltli' Il'111 III 'Iil :11' i, ailh', Ili"fI 11I1'tIIlt' illfluClIl'l' Ilril'Iltall; (lI illlilaiun , Hli'IJhl1s

• Il' 11111 "1\11'1' 1I11'I',IIIIIIIC'. II l'st 1't'llIurqllil1lil' du re::;il' qu> rie,.; l'tWill" 1 Il' '~I' 11111 ,.t." l't'I'('llftlll" rlilllS Il.' ZIJlillllllilllri et el. diYe!'s l'/!Ciruits

Il'IIH' ail, tral,' 1':11 l'I'pl'C'nilllt III li, LI' de 1I(ll'\\'l)()[) (1!J2) , Lih,\;I3El1c;

lib II 0" 'Ill" h' !.rI 'II n' ilhlllfll'l'f(j' Iii/lIli/rififi HllUliS SI/S, Il/j/.oclw'­!JuIll/III 1'1'1I[/1'11/fi111I , .EIH/eN/), Ill! SUIl t nulLl'lIlen t repl'('scnL('s

[0 ilif '11 IIfri('IIIIII': ,'pl II"ll-êlll"l.l'irlI'S, i1ntl~l'ieur(':j Ù celll~"

tlh ;\lIj'II:IU 1 l'a rdl't"'l'i:liqllc's de- SaYilnCS africHifll': 0'1. d, IJI' 'lJ' 1'1111. l(lll' dl l ',\,..;ic' orien Iule, où, au cour,-­

1';111 11 ; PI';II'I'nl "l'et hautement ;;péciali,.;ùp

:Iin i 111111,. "''­ !.:'l'ftl"'S llifJfil/rion l'l HII"I/S,

Page 11: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

l'

;11 1'.\11(; .\.\T1O:\.\1. IJE 1.·,ï'[.\IIH

Ilar xcmple, Il'l'xclllt pil" que rie large:i rl'sern:':; ~ïlllposl'lil LI ulE'foi;; quant il l'origine dl' Ja plupart c!('s Cavicurtlia, de' RlJilluc~rotidé~, dr,.; Suide.~ li lU ,00 el des H\.r'nidl'~, par PXC'lllpll', dont la prl"";l'nl'l: d' représl'Il1iUlts il l~ill'ac­ ZEn tl'res primitifs il éU' rPl'olllllll' dilll;;; lec; n'i, l'Ill Ills ro~,'iJirèrès du Sud-Oue;;1 ,-\friCiLin daLé~ du début dll ,VI iocènc 'STHü:\IEH, 1!)2(1: Ilol'\\'oO[), Hl,2!)) ,

Quant il l'origine de l:E'tte filllllP., il n'e,;t pa,.., irnpo,'isihle que, durilnL 1111/,111'

l'Éucène, 'C'5 pr'<:urSC'lIrs aient hahilt, lil :itl'ppe ('g'yplil'l1nc III qll'i1U 1'L1ur:' \'('dll.'\

du T'rtiaire Je déplacement rie r ·qu.tlelU' l'alllrilJw' les ilit )J1'llgn'ssi\'clllPlll du fil. l'l'fllldl~S ,~lll' Jl' lIallt l'lat<'llu aiJyssill l't ell dil'l'l',Lioll du Snd, el'ltl' :'llli('lll' d'aU."(l ilrIcielllw il pli dOJltler dans ses deux l'efugl's Pl'i11l:il'ilUX, l'al' diffl''I'elH'iiltioll d (' f;1 ~

vi "pl'oc:iatioll 1IIll'l'ielll'es dill" le cadre li's l'l,,!:;:i()n:'' steppilJlIl'S, la plupart 1I1/!llla des élé,llellLs l'aullisLiquf's qui Cilradél'i::ient adllell 'J1lpnt Il'''; hillc:.l~lll):-;I'~ l'Ill Xl'l'Ul'llill'<'; cie j'i-\friqllf' australl' et lJl'il'lltale, ,\lUlIS Cllll'()ll:, It)l'l'a~illll d(' il l'f' n'Y(,lIil' ,'ur celtc Il,\'pOU1~'';<, cil' travilil l"lloncée pal' STIIU,\IEH (In2fi) <'\ l'('pri:,<,' "li j \'j pill' IlHAESTH1'I' (tnTJ),

~ .. ~

;)Û La His:iil'lllll". - La ll'Ilisièflll' plta::ip gLl'iaire ilUl'ail dUl'é, ~1:1I \\'1 d'afll'ès ScJt\\',\HZllAl:ll (HV.,) et ZU':\ER Il!rO\. l'lWil'ûn L'O.OOO ails (kml's 11.1.:-;0

ilh."ulu : depliis 2:-30,000 il I;JO,lIOO), Ll-'S ('l)mlilioll"; l'lilllilti<]ul:':' qui, <'\ ('('tle /ll"ri(Jtil épuque, régnaiellt en ,\l'rique crllllïtle rappellellt heaUI'IIUI' cl'llr,; rlil r/lIl'ét' Î deuxii.;llie plll.\'ial, Illuis ù ell jU;";-l'r cl'aprè:' la lilllite des 1llonulle:, frOlllall',; /'l'pl'ITI itllilnlfunnét,s l1ill' 11':'\ ('alottes glaciail'e,; ::iUI' le::i Ililllll',; Illlllltag'IlC';, LtiJili",:;p­ ""flll' ri lI1ent rie la telll/,eratul't' cl l'allgrnelllatioll de la pillviusilt', ïUl'ent .-ellsiblu­ 11iI" a \'( ni III atlùllllè,.; et par ('()]],;l"qllcnt (Iloifl': cilta~tl'ol'hiques pOUl' les hiol'éllllSPS dt Ul('II1'

xél'ophiles étal>lil's dans Il'.' basses illtilurl ':' dl' ":\l'I'iqul' l:l'llll'ililo et Ill'il'n­lait', \'/ïli::il'lllhlillllellwllt llJW l'ill'til' d' re,; fOI'll1utiolh a l'" ';1' Illaintl;nil' Conclusi

'fi diffénmts l'el'uges, ta,ndis quI' c1'alltl'<'S onl l~lt; l'efoult;l':' ;lll ',,;i hil'll \'el'S f)' <If le :\illl'ri que ver::i 1<' Sud, iJd '1'/ JI Il

D'après J,D. Li,AHK, le tl'ui.sièlnl' /,luyial 'l'lllrn-ilfi'irain l'lJlTrsl'ofHI l'our ri l' 1a

la \,itll('f' du lIHul Zamhèze il :;epl l'ha::il's l'linlatiqllP,~, ('lIlhlilllÜP,-; illlel'­n;:livemC'nt de périodes s 'mi-al'ir1<'s L'l Ilulnide:,.

no Le Tr(Ji,-;iè/lll~ Ildel'p'liJl'iil.irl~. Celle p("l'iode il dun", (iaiis lÎléuli~llhèl'e :-.J(JI't!, cnvil'oii fjO,OOO ilIlS (~(:([\\'.\HZBAl:II, I\.J!J~, d ZElï\EH, I!);)O). L'illtt'r)lIuvial <:(JITl'''POlld PU '\[l' j 'lll(' c'nLraln il 1I1le Ilillls,;e rie la ll'tllpél'iltul'l' d <"1 ulle sl'ehel'l':i~e l'l'iativt, 1J1Ii, t!'ilJlI'ès ,\)OHI':,\I' (1\l:.J;)),

daillt CUllllil1lïtlJlcs all~ conditiuns c1illlali'lIlP'; ;1I:11ll'lIp~, JI :'c C01Il:Oi! qll'il a eoncliti lllnl" rie lloUyl'llc;~ Illi;.!Tatiuns de la flol'f' l'l de Iii fil Il Ile, IWill1('(JU]l moins impurtant ':; t!u n'ste qu'ilu (;lllll'S (lu t!ellXièlllP intl'rplllYial.

Ce trui::iièIlH:~ illlerplll\'iilJ relltl'o-afl'iciJill l'OlTe:;pollllrait. pOUl' Il' lIau\­Zillllbèz', il un l'Iililal aride ù tl~lldillll'(> dè,~erti'lu<' (.J,U, CI.AHK), Il Il'l',~l pa.­illlpo::isibJe qU'i'1 l'elte ppoqlle la slcpjlific'ntio(] du pay::iag-c ail étl'lldll Sl'S t'ffel' Illèml' .IU::i(1l1'c'l. l'éqllillellr ('Il :\friqul' c'l'nLlïlll', ('Olllllll.! les p,til'b l;oli ll' il peu de profo/lr1ellr sou.' Il' :'01 ell 1111 puint dl' la fon'l l'qualul'ialf' (il Yangïlmlli, au Nord nt' Stanlf'.\'ville, IllllallllllPnL, ';l'lllhlenl le IlI'Illl\'cr (\'A:\ STII,\EI.E:'I t()tj1).

Page 12: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

.,.,.\.\TlO~.\AL [·PDILl.\ P.' Il 1\

'Î" L il \V Ü l'Ill i e 11 Ill'. - LI' LiéJ'lliN" glal'iail'<' aurail durl' l'llVil'OIl 11J(J.flUIi an:' !tenill" ill>~oJU lt'puis U;').OOO h tF)·IO.GOO 'SCll\\·.\IiZB.'\CII, H)ll~;

ZIX.\EII. l\loO/, L(':, g-éolol-(ll('s .V li;:;tin~ltellt ll'()i:, pha:,es (j'cxtellsioLl ri 1':-'

l'iIJll': dl' neige l'l deux illtel'glaciaire' ('aral'l' ri"l',,, par Il 1Il' k,crèl'L' haLl:-51' cil'

la tE'llll'l'ratllre. ";0 :\friqlll' 'enlrnle. Je quatri\me pluvial s·p.·l aYl'l'é moill:' illlporlillll que jl' lll'él'l'~d lit. C'esl illl I:OLlI'S rie ~elle [il~riod(' ([Ul' d ItOU· \'l',lll.\ 11IOU\'E'llll'nls t('cloniques se prodlli:'l'nl cl quO III "itL.e la fOl'lllitliull du flla:-~if voiralllqw' dll Kinl, donl l'activité n'il ~erlaillellll'ilt pa" fllaIH[iIl\ d'auglllenl JI', illt IllOillS lo(:al('tnenl, le,:; [il'l'~iJliLlli()ll:::' illlllo:-pltl'riqups L'l dl' favol'ist,1' l'e:\l('lbioll d la Illigl'êllinn dlJ:; fOI'llliltil)llS uI11\)nlpltile.· de

111l\lllafDIl'. l'tllIl' la Vêtllt"U dll "êllil Zallll>èzc, les lillaS(-'S clill1aliques ('IIITe:'il0tldilllle:"

il l'l' Il'oi:-iièllll' plu\'ial l'ellll'O-afrieain dl'bulaient pill' ulle période lJUlllidL', ~lIirip rI'IIII(' ::'enli-al'ide, d'[IIJ(~ aridt~ E;t clIfin d'uilc sPllli-ilridp.( ,I.D. l:I.AIlI\ .

('" Le PII:,lgtn('iaire. - Celle; rhas', IOllglle de 1fl.O 0 il l'J.QOO ail:' ~SCll\\·:\UZB_\CH, 1\:JI1~), nou~ alllèllP il J't"poque C(!1 1tL'Lllpora i ilL'. f)'apl'è,.; \1I.1.~()\ (19Ml,. le postpluvial ('oÏlll'ide, VOllr l'Afrique oril'It!alp, il 1I1Ie IH'rilldL' pellclalll letflU ,llt, diff ~renll~s pllHSL'.'; 1I11[1Iidf's pl .. èc!1C'_ dl' courlL' dllrét' S(' ";(1I11 sUl'l'éd ", mai" dOtlt l'inq)orl.dtlcc Ile :'l'l1lllle pas avoir ('u lit;,.;

r'·'IJ('I'l'II:,,.;ioIlS :'l'Ilsillies SIII' IiI IlIU:-;iIÏlIU<' de l)ill<:(~IIII"I'S ll'Iil> qU·I'lll' :-i(' /11"'­

.'l'lIle dl' 1\(1:' jours, POUl' Je Hilllt-7-alllhèz' éf.:,l1C'lm;lIl. Il' l'lilllai Ile llanLiI Jin .. al'oir \'aril': lJenul'ollP au COllr.· dll puslplu\'ial, dlll'êlili Il'qllel il s l'aiL d('III('III'l; ";l'mi-aride (.1. D. CI.·\n.I<).

Conclusions,

1Yal'rès rd 1"\/lU~t' 1I1111nil'l', la "Ul'l'l'~sioll Lie.. pl·'l'iodl'" /llu\'iale" el 1I11t'rpluriale:, l'I'lllr(J-africaille:i il l'II UlIU itifluPtl('p illlJHlrLal1ll' :,ur If' clilllil! d,' la l'l'g'iOIl du Ililut-Zall11 èze, ;'1 laqul'Ile - aH'C tuule.:; 1(':' l'éSL'I'\'(''';

t1U"êl,l;'C - IIOll" l'LllI\ons l'allHeher cell(' du Ililut·l"alilll"a. l:plll' Il lèll Il'. ,dl 'l"1I a1Il:l' dl' phase::: Illllllidcs el al'iril'''; a III'O\'lI([ué I(~ ITllletllil'IlIl'nt dl'" IIllillllllh 1Jil)('l'110SP:, (':lnhiil'S PI1 ,-\friqul' dejJuis la fill du IJliocèl1l' ul fnci· Iii'" all Illoill" l'II .\fl'iqlle ;;eplelltl'inna]e i ,fI'. I-Lus. l\l;>:() l'l mil'lltal J. un Ilr;l,;silgl:' illlJlorlilUl, i1uqupl 0111 IJal'lil'ip(~ dc';; éléllwlIl:, ul'igïllilin's des IliLI­1"'J1I)SL'~ Jlitléal'l'IiqllP:', des migratcul's \'l'nU;; de 1'.\fl'iIJIII' ausll'all' 'dl'. L~:flH[·\, IIp. 1:3:>-1:37, j()!17), iLin;::i qlll~ de~ (~lèllwnL:, t'ndl'1I1ique:::.

Lii.\.\flErU; alta<.:l1l' lLnt> ~ründl' impor!lIlwl' il L'elle O"II(,I'<:, .. "ioll (lI' perilldl'::: plurial!',:. l'l illlei'Jlluviitles. qllii rend l' SIIUII:'êJiJlp d,' IiI ,!!l:'ll':,l' dr- 1101l\'plll''';

1'''1'<'1'(,'.

ClIlI:,ilil"l'llU"; ('l'Ill' It.\îlothèse ::iOII" le,.; nngl ':, cie 111 gl'nel ique l'L dl' la l,ill.'l'II/{I'ilJlhie II11HII'r1Il'S, et lëIIJPP]OIl:;;-IIOUS 'lue, dllll:' 1'Il ~ll1ispltèr(-' ,\lord. I,'~ diff01'('llle~ PJlUIJ11(':i gl;lciilil'c:- qUillel'lIail'e" 0111 ('gaiement (>1(" inv(H\ué('s IHllIl· l'\JllilJllt'I' la :ijll'L'illtioll l' "CCliiI' clans dl~ nOllllm,'u:\ grollJles fêlllni:;ti­'i'll'~ Jlall'arclilJlIe,; (dl'. H\1XI.EY.I!J4:l:l.wl:, I!v.;~: STE1'ilnUlf:H. I\H~:

\'C1tll~, I\.JliX: I{EI\IC, \\),> l: IJ"ITSCII\\',\(;EH, HJ50).

Page 13: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

PARC :\.\TIû\".\T. nE ,,'n'Dm.\

;\OU" IlIetlrUII": ['pxp(,:é i't profit pour lllUntr l'que lil faulll~ des SH\ïLIlP:' Il Il'' ri

l1ed)(:'Ll:;e, ar/)usLil'e l'l i>ui,.:él\ rie l'Afrique méridionale p,:t le n~"ultaL d'UIIl' J 't'il li

l'vulution ellrlélllique ilU départ d'une souche g(\netiqup i,..:;o[ée, au moirl';, IHli"l

tlr·/lui,.: Il' .vi iOL;èl1l'. I~nsuitt:' que ct'tte 1ll(>ll1e faune, au CUUI'': du Pléislocèlle. t'il til

il I:llllnii des phas s d'l'xpallsiulI, œ qui a perllli,;. parmi Je,: ,;uj 'b les "lu,; 1"1."1'1"11

IIlullill':'. Lnl i>l'aOiSiIO"I' pl"Ofolld ell Afrique orientale l'l, ~l un degré Illuinrll'l', t1t'lI.\

d,lIl'; le,.: :,11'/ippS de 1'.-\fl'ique tl'upicale oCL;identalt', avec des ('!011lellts soit ,!.: l',) /1 (

l'ndl~lIliqul°:', :,oil illlilligl'és de lî~lIl'a,;il', IIwis qui :;e trul1Villl'nt déjil illsl.lll­('L'II

1(,:, l'II :\friqul' ;;eplL'lItiollalo depuis [0 lVliocèlle l'galellwnl. l';t -llfill que tillJL l'el Il' derllièr o fatllle, il la l'an'ul' rie la dMol'l~statioll des gml)('Il,;, illL l~()I1"":; l', •i.'l' dt,,.: illlel'pillviaux aridps, il pli pénéll"l' ell Afrique orielliale, Lel'Lains t.it"'­ 1," l'il! lIIelll:; Illl'II1C .illsqll\'n :\fl'iqup allsll'all' (dl'. LÜ'-:.\'lIEn(;, 1\J2\l; COUHE & \VI'~I.I.S,

1\):; 1),

LE REFUGE DE L'AFRIQUE AUSTRALE

Dalls une éllLde dl' s.l'!lthèse (10lfi), fIOII,; ilVUn:=: considl'I'l' "e"p"ce l'n ()lïlithologie (;Onllll~ Ulle unité dynalllicpw, alliollunie et naLurclll', dOllt j'origine relllollte il l'ère tertiaire. Ll';; aulre;; unilps cie c1as,;ifi ~aLiull. lelle...:; Iii ;:üus-espèC'e, la race o-éographique el la fJopulation créogTaphiquf', auraient, pal" con II' " une origil1l' plus l'écellLe l~1 t:erlaines fOl'll1l',; géogra­phiquE''; l'olltilluC'l"ilient mêllle il il] paraiLre de no..:; jours (dl'. ,\lEUTE\"S &­I\H.\~IEn. 1038: .\-Irr.LI::H, 1H3!J: TI L'X I.I::Y , 19/12; 1"1.1\"1', 11:14.8: 1.1.'\IlHOTII. t!-lIt!!:

1';/';I,srHAl'T, lO4.\I: STE I.'Œ.\C/IEll, Hl4X: TIIIE:\DI.\\":'i, I\)'JO: Prn:r.K\, IU'dj.

Zlx\"En (In"o), l'Il ,.:c \)il:'imL :,lIr Utl 1I1atél'ic! Jlitlponlulugique l'iloisi, aill,.:j qLJ(' ';1I1' lIlI ° illlfJul'Lallle Ilih[i 19l'aphip, arrive ù la 'ooclusioll qu'auculle l'''pèn' Illlllvcile 11\'''1 apparue depuis le c1'but du Quaternaire et qu·' IouLe::: il',; fotïllC''; illfrn-spét:ifiqm's "ont tuut au plus d'ùge puslglaeiail'e: (( Nu instillll'l' i" ,l'l~l k11U\I'1l of il ,;pecics dl'vl'loping ill a fastl'I' l'ale than hal foull" in the eJephilnb (a!luut ;:;00,000 .l'eal':) ancl a cOlllparisoll of Uri' rall~

\Iïlh Lho:i(' Ulj:il'I'I'ed ill the l!vu[ulio{J uf sullspecies sugge'b tlIal specil':' L'ill·ply. jf eH'I', have develujlPcl ilt il llIuch fa,;t('1' l'ate t1WII tbat (If the 1'!loi"ltH'pne el L'jlhi.l1Jb. :\ cl'!'luin lllinirliulIl tillle i1ppl'Lll'S 10 Ile requil'ed fur il Jill~'i1g'I' to ildVillll't' fruill SI)(~cie5 to SPl'l:it:'s "It \Vou[d i1ppeal' IlLal IIpH.

rate o[ ,;p 'cie,.: ftll'1I1alioll in ll~rrésll'ial group,; ~llIaITlIlla.ls i1Ild ill;;eds) lie,; Ilet \l'l'l'II ;JOO.OOO alld IIfW Illillion year' and LbilL l'l'l'Y few :,pecirs lIay' unalLl'l'l'cl fur Illun' than ont' llIilliolI .\·cars n,

Suivilul l'l''; con,::idl'raliolls 1l11ILivées, il Il'Y il pas Jieu dp "·i1tll:lldl'p. l'Il A,l'riqlll' h [a gt'Ilhe de llOUVl'[!CS e,:pèces iHi cour.' des diffén'Ills pluviaux "1 illierpluviallx, cle ,;ol'te lluO [es fossil :' des JCli"o l~uIle-llcd' Ile IJl\II\'l'nl appal'tl'llil' qu'h des f'spèces soit (,!t'iules, soil leg-èrelllent tmllsfoJ'lllt'eS, Il lI'l'st don' nlll! InPlll qUl:'stiOll qu'au COll l' . du Qualernaire aielll Hpparll de llouveaux gelll'e,; l'! tle 1l0U\' 'Ile:; farl1illps dl~ \'erté!Jr(',; "ujl~l'ieul's,

..\lllSi IllJUS alï'il'ul)'; il examiller le Cil'; de,: l'ique-Rœufs 1/f1l/1!L"!Iid,,';, qui ne S l'l'IICIIlI[rellt qu'en ..\friqul' l'! qui ,;e 1l01l1ï'i,;;:elll pre,.:qul' l'xclu,;in:,­

Page 14: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

:\,\TfU:\,UI, ('PE\lH,\ PA Il h

1I11'lIl dp lique,; (I,TfJrlitlil'), quïl:, pan'ienneIlt i'i extlïlin' 1111 ('OIllptel de Iii

I,eilu des ,g-rllIld:, 1I1anlillifères fréquentaut la ,;a\,IIH' lJeriJl'u:-il', ariJlJ,;tin:~ et /JOisèl', L()\\"]-; (J'l/(' IlJis, p, :!fi~, ID:-l~), aill,;j qU(' .\I.\ylt el ,\,\I.\llu:\ (1951!,

l"ilttilrlwnl Cl''; Oi';('ilLlX aux SturJlid(',;, hiell qUIl Il'exi,.;k all('UII t,\îll' d'ui'-I:,111

n'l'l'llt qui puissp. fip-urpr COlllllll' intelïllédiilin' Illol'plluioFique entl'p Il':' dl'ux gl'Oupe:, S,\',.;t(;lIliltique,;, Ce,.; l'iqUI'-BU'uf:, uIlI IiI', iC'lll' p,\i,;lf'IlCl' illiX

).:Tands UliUlllllifère,; il in.-Lillct grégaire dh'l'll'llI'(" <'l qui ,,(' 1"l'IIC"onlrPllt l'1,III1IIUIIPIliPIII dall:' Il':' haililal:, h dUInillilllCe ciL' graillill("l':', Celle ,I,.;:,()(:iil­Iilill :',\"llIiJiuliqué, qui a I1pcC's:,ilt, des Iran,.;ful'IlllIliuII:' IIlol,I!Hllllgique,.; l'lH'Z

l'l,i,.;eilu el de,; ildilplalioll"; :'lllll[ugiqu('s l'IlPZ Il' IIlillllIllifèl'(' irliiIHl('l'ro,;,

IJltlïïe, illltilopl', l,l'Ill' », Il'l',.;l pllr l'un,;éqllt'II! uulll'lIlt'lll (j'uri,!..:iIH' qll1lln­liai n', 1';JIe e,;l d'ùp:e ileilurllup [llu,.; illll'it'll. pj'()IJililll'II11'lll c111 ,\/iocène, l't

~l'" l'\'lliution a néce,;silé lil présellcE:' pel'lllilllP11!l' ";111' le ,.;ul ilfrirain d,n ,~r(incl,.; heriJinirJS h l'ilI'adère ,.;ll'ppique, La ;;olls-Lulli Ile des Ihlpililgidé,.;

Ill' l'llillprend qUl' deux l''; pèn',; , qui tuule,.; deus se rellCOllln'ld en -"fl'i,quL' 1IIt"l'idional(' el en i\fl'ique oriPlltate, H'I',; le )iOl'ti jllsqu't'n ,\hy,.;,;inic, l'UIH' d'l'lll's (n, fI/rinll/,1/S L,) "lendalll I1lrillP ,.;on ilin- dL' di::,pl-'rsioll Yel'S l'Uuv,.;1

jU,.;qll'i111 Bas-Congo el ail St'lIc'gril, Padoul Cl''; oiseillix Sl' "olll adiljllé,.; illl

iH"liIil el il (',.;1 \T,li"I'llllllailll' qLH' Ipur Pl'é':;PIH'e l'n ,\1"riql1(' tl'llpiCéLle oc(:i­dl'Iililll' (',.;l h lllt'ltre ';111' Il' C<lllljlll' dC' 1'('xl<'IISioll d(' 1't"IL'\ëlg(' dl'':; Ilo\'idl''';

dllllll',;tiqllt'S, Si l'OIl silul' l'origillc des Illlpiliigidt>s Pli ,\friqul' rnèl'idiOllillr l'l ell ,\Il,\'s,;illie), 011 <Ioil log'iquell1l'llt y il<llllvlln' ta jll'l":'E'lIee dC' lelll'';

1111lll'\'ll,\'l'U l'S, nolëllllllll'II! <Il'''; gTafld:,; JllillllJllifl~I'('S, donl IÎIiI!Jitill se CIlJlfoll<l ;lnT le,.; Sa\cUI '''; \wl'lll'U 'e, al'!Jusli\'t, et Ilui,;ée claires,

I.l-'S las d'excl'éllll'llb de,.; Ilt'l'ùi\'lll'eS ClIJlsLiIlll'Jl1 la IIOUI'I'i1III'1;' exclusi\'lJ d'lIlle fauilc s[ll'l'iak, COllsi(il'l'Ons le gTullpL' dl'S ()nililli, jlal'Illi le,.; ::lCill'il­

l'''ilit''''; ((o/t'o/)II'I'II IAIJIIl'!IiI'O/'l/,ifl, 'lui 11011'; illLl'I't':'sv sjléciall'lllPIlL )lal'cl' qu'il !:':il circonsnil il l',\llci,ell '\-)ollde, D,ll1s ";iI « Ite\'isillii cil'''; ()l\ilide,; " lU:l;), ('olllplélc'l' ell 1\),)\, J,\:\';';E:\S ,!..:TOIIP(' I:!() l',;pèl'l'''; difrél'ellll':, dall,; j('

,~I'Il1'l:' ()nilis 1".\Il11II:II'::;, I~Dr\, dOllt Iii IlllljlHd ,.;olll l'al'ilCll'l'i:'I;I''; pal' 1111

t1illllll'pllislllP s('supl Il'ès 1"'OIlIIIlCl", De Cl' 1l011l!J1'1', :!I :'1' "l'lJ('onll'l'll! l'scllI­,j\t'IIII'lIt l'Il ,\sil' L'l, sui\'i1llt l'iluleur dl' cetll' l'l'\'i,.;illll, ('Ollljll'l'IlIlL'11l les

11111/('''; 1(-',.; plll:' Ill'illliti\'('';: If) l'SPÈ'I'f':' Ill-' :"O!JSl'I'\(,llt qll'Vil ,\iJ,\'ssillie, l" l'II Ili1\1I1' ()('cidcuLall', Ull pelit lIolulil't' lI'esl lroun', qlll' diins Ip,; r~'gioll";

hill"III',\,,.; pill' la .\il'dilel'l'i1llt'I': qllelqu':'-IIIIt'S, ('Ilfill, l'lllli jll','II\'(' d'ull l'JlIll'­

1I11"1l11~ llildicllIil'I' (p"isqu'elll's Ill' ";l' l'lJn('UIlII'elll qlll' SUI' Je hililllilnj,u'o, " ,',.1 pl, défalcaliull faiLl' d'uil ilssez grillld 11(1111)1'(' <l'I''';l'ècl.::O, dOIlL l'airl' ,It, dispersiun <éLelld depui,; 1',\IJ,\'ssillil' jll,.;qu'l'II ,\friqll(' lIléridiollale, il Il',\ il pas llIoills rit' 3::> l',;pèl'(''; qui sonl ellcil-Illiqup,; l'II ,\fl'iqw' au:,Ll'ille 'r,,.,, le Nord jll:,qU'il 1',\ lIg-ula , le 1\i1tang-a el lI.: ~,ud du Tilng,llIyil\a Tl'l'l'i­

111,\ , C'est cl'ailleurs dall:i l'cUl' lllê'llIe l'(~gioll qu' :il' l'('IIClllllr<'ld ('Il ouln' 'I"l-l'IlIl's g'l'Ilres l'IIOéllliqu('s lpls Il' ,1I1'!/II/ollilis J,\,\SSE:\S, 1!)H7: 1(' 1'rtlliitll)­Il;1;, .1.\\,; S I:::\:i , 1!)3~: 1l' (;i//I'II'//iis .Jn:iSE:\:i. 1!):-l7, l'I IL' [I.{)/bl'I'//II,"

.1\1.1111,0,\, l!lf:(j, Hil'u qlle Il'S lilllill''; l'Sil<'!v:i <l' 1',lil' dl' di:i/lI'I'';IOIl d':'

Page 15: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

}',\I"\<: ,\,\TIO,\,-\L Dt: 1,"'1'1':\11\,\

dirft"rl'lIll':' ',.:pèC:I''': "',li("Tll pa,.: PlIC(II'(' ~ll- dl"fillit',.: dl' farllll :,ali,.:fai,,.:allll',

liL Jiste étalliil' par .JY\SSE.\S plaidp dl'jiL illrii:,"U!iliJlt'llIl'll! l'II faveur dl' 1Îl,\1 lU th 1>,.: , quP l':\friqul' IIH"ridiollal d, lliIlI:, ulle 11ll':'lIrl:: IllOilldl'P, le:' lwuh plale'lux du Sahara, r\u Soudat\. de l'.'driqul' ori 'lltall" l't de 1',\iJ,\''':­;:ini' ulll (;(Ills!itué rlifl'érenls l'pfu/-rl's dll ,.:t'ld ETuupe les Onilil/i el dl' 1l'lIrs pOUl \'O,n'ur,.: Ile,.: alltilupl'::i, Il''': IHlfflp;:, Il''': girafl'S', COlllpll' ll'llIl

dl".' l'é":I'I'Vl': d'usa,Ei'I~, Illllh PClll\'UII:i ('ullsil/('>rl'r C('':: 11101111'S régiulI": (qui, au l'our": du Tediaire, :'l' ":Oll! !nlu\,ee,.: i:-iu/0C',.: {'II Illailill':-i (H'l'a:,illll:'. ('{lIlllll ' aillaill de {'l'Iill'es dl' s[lL'l'iatillll 1Illlir ll's hi(H'PII{I~{''': ,\{'l'uphilt,,.: il d{llllill,III('{' d·' gl,IIllillél'S,

l'rl'l'isoll:, l'IWOI'I' a l'aidl' de lJllt.jqlll':' l'X{'lllld(':-< :

l,es l:oliou::i (('oliid,(') l'ullstilul:'Ill Ulll' fallllill' lj'Oj:'CLIU,\ l,\,li11'Il'111('11I

itfri 'aill:', Il,, (,olllprPlllll'lIl "j\ pspi'l'l:'s, d0111. lroi.": SOllt t'IIIil"llliqlll'S ('II ,\fl'i­

I[IIl' Illl'I'idiullLIIl: (\'l'I''' Il' .\ol'd jllSqll'ilU I\Htilll,~'iI, J',\II,Q(liii d Il' Sud du Tallg'illlyikii ï' l'''itol'Y),

I{i1PJleIOIIS-lllIUS que il: Il('al't"'all'I''' (UII" l'ickdl,.:iusl'J, dont ]'('.\ll'Il­II

:,ioll est 1""O\'oqlll;l' pal' Il':' Liqlll''': .1 mMljll/JlIl/1i /iI'lJl'il'IJIJI el ,l, (,lIril'!llIllIlJl,

l't le II Ila,tt'illla " 'n"sliitallt cil' l'ill'Ii\'ité dll II'YJlaI1o:,ulllt' 'l', 11(/1I'('i l'l qui ,.:p

l'éJlalld pal' l'intl'1'1l1éciiail'e dl':'> glo,.:sille,.:. ":Ollt rll'UX tllillildi(,,.: ('fl(ll'llliqllP:'

('Il :\fl'iqul' Illèridiollille l'l qui Ollt des l'OIlSl'qUI'IICCS ndil"tl''': JlOlll' le i>dail l'l Il''; auln'" Hllimaux cillllle:,liqlll':-' illtl'(j(lllib. alul',; !Jll(' la fallllP ,"ilU\'ag'

(pltaL:IH'!1È'I'l', buflït', ZÈ'III'l', illltiilqlCI jouit \'is-il-\is d'('11 " d'ulle Jlilrl'ailp

illllllUliité, Il ,.:c l'lllll:Oi! qUI' dl':' sp"l'iilli:-<illioll:S pHI' 'i1lcs III' Ilt'U\'I"tll foire illll'I'Ill'étt"l:s qll','l LI tltfllièl'l' ci'lllll' tl'è" 11I11,:nll' Ill"l'illdl' d'j,.:oll'IIlt'IIl d d'ildilJllalioll.

l,a rHlltill!:' de,.: It,\'èlll> l'OtllJll'ellil quall'(' 1'''pl'l'eS, llillï\li Il',.:qul'lles l'roll'­

Il's rri.)/lJllJs (SI'AI\H,\IA.\.\) el Crnrl/IJ/ !JI'IJIJ/ll'i/ ('l'IIl'.\BEH(;) qui ,;Ilill l:lIck'­

l\\iqlle,; 1'\\ .\l'riqLH' l\\l'rù\iunil\e,

1,1':' Zicdll'l'S sUllt 1",\l:lu:-,in'IIlI'1l1. ilfl'il'aill:-': il,: l'llllqll)Sl'lll. dC'lI\ SOUS-!:l'I"11 1'1 ':' , dillil 1'1I11 III /Joli/'/W/lij)/)I/\, ,":1' "t"[Iilllll dl'puis l'AII,h::,illie ,Îu"lllI'all l'illl'L!

du J<.enYil, d l'ilUII'(" lïlijljloliljris (qui l:OI1IJ1orlf' c1ifr0l'ellles [OlïIH;''': 1(ll'il­

Il':'), il ;-IlJl (;1'1111'1' 1iL' dirfél'l'Jll'iatiotl l'II ,-\rl'iqul' III ''l'iclilillak. \'l:I'" Il' .\111'(1 .iU:-<qU·ilU Kellya l~gil/I'III('IIL

Les :\llliloJles du gelll'P lIijJ/ilJlr/l'jlJs (',01111"'(:'.1111('111 troi,.: l':'P''('P:', lifml 1'''llti1opI' !loin·' d Il' Hlall\v!Jok i{'(, t1l'lïliel' 1'\I.I'I'lIlifl("), qlli ,":Ollll'llllelilill"l':-i

l'II :\fl'ique Jlllll'i<liollillp, L'''\1I1i\opl'-Clit'\ïtl, par ('ollil'l', qlli "l' sI1l)tlivi:'t, l'Il tliff0rpJl!l's fOl'llw:, gl!llgTilplliIJUI''', SI' rll';lIlll dt'pui::; l':\fl'iqut, illI,.:ll'all' JU:'­1J[1"'11 Afl'iqlll' IH'('idelltalt> tl'opicale,

Lil filillilic dc',,: Oulal'c1 's (,olllpn'rui l'illq gCIII'l''': qlli, l'U ,\fl'iqllt', pl 1':­

std 'Id 1I1le lill'!_w di":IH'I',:illfl d,Ill:' le,: régilJll': al'idt''': pl :-il'llli-al'idl':' (il :-'ilg'it des {'!lIJriolis, ,\'l'IJlis, 11 t:L1'I'O Il'17'IIJ.: , I~'/lj)()tloli,,' el l,oll/iIJlis .. Chaculi ,QTouJle

ilU I11Oill": d('u\ (':;pèl'es t1iff~'I'(:'nll:s, dlllll au JIlOil]'; ulle pal' g'1'1I1'1' a ,.:on {'t'IIU'I' df' di:,pPI'sioll PI1 ,\fl'i111le IlIél'itliollillc,

(''\ ('lllf 1

l'" Il l',":

11'1'1', H

Sl'II

:'\'.-!.t:'11I

k:, rio

I;~i Je

al' 'il/ 1

, l "Il ta 1

'" ,'IITI'

• l , Il 1JIl'

III

Page 16: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

.\,\TIO.\,\,\I, (l'L'dB,\ P,\ n K

<:!'~ f1l1t'lqLIl':, e.\eIlIJlI('~ ~lll'lï:,('lIl dl"jÙ i'i IllUldrlT l'illlpllrtilJlce dll reJuge ~url-i1fricilill (('(llllllll' ('l'llll'l' <il' ,;pl'l'ialillll, Il11Ui' liL [aUllC' <It'~ binl'l'Jlu:,e:, \l''l'opilile,;, pl COllllIIClll il la rilYl'UI' dl' ('olldilioll~ <'iilililtiqucs ';[il'l'iall'';,

l'l'daius 1"léllll'ld;; Oll!. 1111 lïl,I'IIlIIH'1' 1l~1':, Il' ;\lJl'(l pOlll' ,;(' ('llll:lilul'I' llilC ail'(' rll' lii';Pl'J',;ioti ';'lJrtidaril dl''; dl'II\ "Ille:, dl' ""'lillatl'lll', JI SI' ('IIlH:oil quP dl':'

f\l'Illp!l'S il,lëllll pour IJlll d'illll:,ll'('r 1'illlpodalJ('(' dJs phil:,P"; rlïsoll'Illl'Ilt illl ('l'Ill''; rlu 'l'I,rtiilirl' l'UtilTiliprll êlre ('lJoi,.;i:, dall"; ClJilqU gl'oupe ';,l',;ll'lllilLilJllC \dl', HOIIUITS, l\lT,: FHlJo:I>\I.I,\,\, I\);J7: II.ISII.E\\'SKY, 1\);->1, l', il,),

St'IJl;lllilliql.lCIlH'lll, Il'~ ri iff01'1'IH'iiltiOllS ';Ul'l',",;';lll'S <IilIh Il'~ ,~ï'Ul.llll>

';,l',.;Il''lllilLiqucs PlJlll'lë:liPlIl t'll'c ,;illlée,.; dilDS le Il'JlIII"; dt' lil Illilllièl'I' ';llilëllltt' :k~ rlOl1lll;l'S 1'11I'[IIHJilJg'iquc:, d'ilpl'~!,;Hul.\n;,.;, 1\)117):

1:;(ltl'l1l': a déiJllll', il ,l' ,1 ;-JO Illillioll'; d'ilrllll~e,;: gl'llll::i<'; dl'''; ::iLJU,;-frll li il Il':', ()li,~H;èlll': il déiJuté il \' il ;j)o\ IllillilJ[l;; d'i!llllél's: migllll' liL'S gelll'I'';,

.\li(Jcèlll': il d('IJldl~ il ,l'il 2li IIlilli()ll'; d'allll("I"S: gellè;;l~ de' ,;ous-gL'IlI'P';,

l'ii(Jcèll(! : a cld)llll' il Y a t2 lllii/ioll'; d'illlll(',!';;: 1Il'igill0. cil''; l':'I'èn':" PIl'i~locèllP : a IIéllulL' il ,l'a n(;O,C()() iilllll'P';: d'aIJol'l1 ~u'llhe Ile;; SOIIS-

l', flh:cs l'l l'nsuit' cL'lle dl''; l'élCl':; gtog1ïll'liiques, IIollJ('~'Ill' : a débuLl" il ,l' il I~J,CC() ilf\:': gt'1l0,;e de:" fUI'IlH::':; locales,

Lïnll'Iï"'èlalillll dl' l'C lilllll'au ehl'()IlOlogi'lul' 1)('1'I11I:'l alëllJLag~'L1';Plll('lll

dt ~ilul'I' IiI lëllE'UI' '';,l',;l(olllaLiqul' cll's rUl'lllt'S l'lldéllliqlll';;; cil' l','\l'l'iqu' illl,;ll'all' 1';11' rapport il 1'(>111':" dl' 1',\Il\',;sinie cL de l'~\l'l'ique ll'ol'icall' occirlL'nlilll' l'l 'H l 'Iilall' t'I il ('Plll' cil'; p';I'èl'(''; qui, ilU COlll':, clu Pléisl()c:"ll', ,'1 lil fill'l'lll'

dl' ('il'c'(Jlhlilll('f''; l'adiculii'I'l'';, onl lël,l'Ollllé Il a Il'; Lou: Je,; ,;eu,;,

LE MÉCANISME DE LA SPÈCIATION

Il l',;l ,~l'Il('l'iill'IIIPlll il<lrni:, 'lUI' Iii di;;locillioll des l'oillilll'Ilb, la l1li,!.!lïllil l ll dl' lil Il,,1](11' ('liJl1aliquc' ("lillillol'iait', l'OI'OP'Cllè;;(' i1dil'e ;'1 I,al'lil' du .\liul'èllP, l'id 11'1'1 iii ll['l' de ]J(''I'iocips fl'oid(',;-lllllllidl';'; el dIiIUrI('S-';l~C'lil':' onl ('ilU:,I', IIIJ:,

l'I'r1Urlliili(})l'; diU1S la l'Olilillililé 111'0' iiin':, dl' cl i,; Il <'l''; il III dl' la pluI'al'l d!:',..

"lfl1l](isllll'S 11!I'!'e,;ll'!'s l'l illluali'llle:, duici('oi('s, Dl'S i:,olf'lill'Ilh l'lus Ull Illoin" pill'fnib, 1ll'iItliinl de,; pél'iucle,.; Ll'ès ]on,glle,;, onl ,;an,; aUClill <Iolile ;.;Lirllull'

l',',,dulio/l el lil clifi'él'l'llt'iillioJl dl''; t'sI'\(:f'S au dl'I'ad IIf' SIIlIChc:, g"llléliqIH'''' ;tllt' il'lllll'S,

VII se Ilil,;nIll 'III' les l'l',.;ullab dl' la gl"lléliqIH~ 11I()r1Cl'lll-', aiIl,;i qUI: ';UI'

\:" donnée,; d-Ol'dres illlnlollliquE', Pl'ologilJul', élhollJgiqul' cl l.Jiog'l~ogri.lp!li­

'lUI', l'liaqul' ,LUlc Il' e~:;aie dl' ,;e r01'1I1eJ' 1Il1l' idép "el'';lIl1l1E't1l' du 1llÉ'I'i.lUi';IU' dl' Iii spl\'ialilJl1, qui :'nlï~I'l' ill'aucoup "ILb ('()JII"liqu(' qu'oll SI:' l'éLilil irna­;.!111t' allcipllllPIIlt'l1t (cf l' , RUlIso.\ & nICIJ.IHO~, ]\J:3fi; RI'XLEY, 1!)4:~: SClll.\Of:­\\'01,1', IW./I H)!I;>: I.ALl\. tWI!1 el 1\)40: :'l'LI YIl , H)'J!J; l'rn:l.I\.\, ID;Jl: \IIU.EH,

1\1;01: .\IOIlIY,\, UF,l: <:'\I\1'EI\. J\)Cd),

Il l"'l illl'Onle:"tiliJ!e 'I"e, dilll'; Il' fouilli,; 11I't'';'ILll' illexll'i 'aill!' cOD,;lilul', 011' [,lib ';l'ienlil'iqucll! 'nl dnllii:, pl t1'iJ,I'''lllllt>se,; 1"I(-',!.!ïlllllllelll él'haLIUtIL'>l''';.

,", tuililili de l'nlll~'ul' JOIIl' 1111 1't',le l'l'l'I,oIHIl''l'nlll l'l que, 1"11' rlll15li queill.

Page 17: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

fi() 1'.\ I:l: .\.\'I"IO\:\/. IlE 1,'1 ï'E\lB.\

c-Ililqll" Ilouvl'l c:,,;ai 1::11 \'lIP li' "qdiqlll'r If'S tliffpl'Plllp,; jlila,;l':', 11111 Iilil [11'0­" Iger 1

:,idl' il j"1~\'Oltllioll, lI1érill' lie rl'lPllir lIolr!:' allelilioll, ,\ la !lIll1ii:n' lif' l'CI"­ 1~ 1.:3: taille,; iliéE''; dévl'J0I'Pl'(O'; l'rél'édplIllllellL 1111 PI'lIt CllllePY(Jir qut' lil din.>)'­ Til E\\" ,;ificiitillll dp,; l'';pt~l'l''; lIiltllr('lic" il bil'Il Illi ';1:' liélïlllier all r,ïlhllll' lil''; i1111l1lh, piliISl''; 1"\,o/1l1i\'es ';Ui\'iUI1I'S :

" l'par; 1. - ))ill),; l'iliIIjUl~ liiocélllJ""1:' il klldanl'I:' l'Iilllill'ique, l't'vollilioll IlIal'ljlw d,' :-'11

Illi teIllp:> d'ill'l'd, IA'S COllljlOSallh flllri.sliljue el l'alillisliljllt' Il 'al'l'lI';I'1l 1 "fff'l.~

,~lIerl' de IÎII('lll<llillll'; iml'ü)'talltc:> dlillS il; lIUlllilrl', l'l, l'ill' Sllitl' dL' JïIlIL'j' ­ dll'; q

fértlll'l' c/l'S 1IIIIItipll:'; LwtplIr:' létilallx li'urlirts ililltlllllP et III>iotiljuP, il.:, :'1--' ;JI Illll il Cill"il(',lt!I'i';I'llt: 1" l'al' Ull pllirillluilll: ,!-;('Ill'liqlll' ';1'IISiilll'llIl'lll hIJIIIllZ\,g,oll:; f'IIU:--t"ll!

2" Ilill' lllll' di,~ller,sillll l~qlliliJJI'l:~(' SlIl' luutl' l'l;tl'lllllll:' df' l'al)'!' lJt'.('Ul't~e 1;,11' ;IiTf',!l[

la ilill(,t'lllJ,se: ::l" 1111111' LI fillllll' Ill'''; YI'I'k'ilrl',,;, Ilili' UII tl'lllpl>rill1ll'IJt IlPlk­ pltl;; Il 1I1l~lIl il.";1l1'ial, Il'ljJ':' ,1";SI)('iatiiill"; Il'lllllllt'flil"l''; SI' l'IIIII/iII":ilUL ":III'tlllll d(' su.id,,.; L,,~

,i cUlles (lU Il' t',.; /li'c0.s di 1'1' ~ t'l'Il les ' fll'l~ril(

," 1111 /'[l, - SUI'Vil'tlllellt PI'!Jgl'l:':i,.;i\'t'lllelll d 'S ('Ililll~('llleilb dalh Il' 1,1 ililill Illl d,. d',

dilll:' Il' IIl()de!' du l'l'lil'f, Il,.; lktClïllilll'l"llllt l'l~lIligl'illion gradu ,Ile de la 1n'lIlplupud de,' élélllelib cal'actél'i 'liqués rie la Iliucél1ll:,e ilffl'dél' l't 1"iJlfjllt'a­

,',IIliull /l1"ll,!.n",.;,;i\"(' d'lI11 lui illlporlalit dL' '111I,;titllilllt;; IJ'a,;sl)cialilll)'; ilioclillli\ ­1'1I111e;; ('[l'an,!:!' 1'(':" \'

Ill' 1;11'1HI, - La /lha';l' 'tlli Inillllll(' ];1 Ilï\ll;;ilioll d'Uli t'Lill d''''tlliliill"l' it'nll'l' lil Jlitlriiliocénose pt II' ('Iililitl Oll Ir l'elipr) i'l U11 alltl'l' )lC'ul ,;'èLellUl"l~ ":Ut' lInC' lIél'lllUe

!"'\'o/1I1l:'xeepliollill'llelllèJlI IOllgut', ilU l'OUI';; de laquelle de,.; iliocéllu';l:':i il lendaw'(;

;;lIlJclinlaCi'lUl" ';1:' l'ollstituellt, rail 'lui l~"l atlriiluaille allx diffél't'II(~e" fOll­ L" ('ièl'l':-i dall" le pou\'uir di":Sl'lllillall'uL 1111 Illigratl:'ur rli,,, l'lllnIHI,;allb dll

lIouveau g'I'OUpellll:'1l1 final.

1\', - Les ils"uciatiuns ,.;ul) 'lilliaciqllP'; :'1' l'at'adl'ri''l'Iil: 1" Il;11' Il'111'

l'llllljlusilioll flol'i,.;tiqlll' el l'allllisliqup Il'us ou IIiOill" hut1lo,!:('lw: 2" liaI' de,­épfll)(>ui;;;;t~lllt'nb Illél;:;"il\: :.;" quanl il la faUlIe dp,.; v(jrléill'(>:-i ":11 11("1' i l'li l''', )laI'

UII ill'('I"lli,.:,-; 'lllPlll des ll'llIlallt:I'S :-illl'jaies dalls Il''; l'l'iafillll;; illll"iI:'III"('ifiqlll''';,

L'ail';l'Il(,I' ml la l'ill'l:lll'tj tl'OlllUl"ilil'l! de pilrasill:''; (Ylèdlèlll':> dt·' Illaladie< (il'

Ilîl',dall'lll';;, dl' l'IJIllI)ditl'UI':-i 1III III' l'eSpi\ 'e d la Illllll'l'lllll"(! l'l le ])l'a:,,;agl'

inlilllt' d'~JélIlPIIl,; Illlll :'t>/l:'I'lillllllt'5 déll'lïllilll' ;'1 la Illllglll' - g'l'Ùl'l' ail IJlIl"Jlii­

llIène dt: !"illllll-dllllle,.;liL"atillll - IIlle il,"tÔI'OZ,\'g-IJlil' 11111"; llll 1I111ill'; I"'III1lJIl'.'(o.(',

(;'l',.;l d'ailklll'" 1'(' dt'1'I1ier jI!télllllllèlle qlli, il lIulre él'llque, (',.;1 il l'llrigillt'

dl' la riiyer:-iifir:atiuli IIIOl'jI!lll[ogiqu' dl~ JIll"; IIIl,illijiles pspèl'e" d';lllilllallè' dOIl)l~sliquL's (cfl', ,',\f:lIT:-iI-lI-:l\I, (!)~:lX: H,\Y,;, 1!J110; HI::H(;, 1\)111; SIlHom: <.\­

Lx "II , 1!)1"~: Lwnlw STEllllli\S, (!)II!); K.\l;~'/.l\1A:\\t, (\):'>0: VII Klï,lcz-ltAI)J-:U\I ,

(~)oO: HEHIlE,I\):'>{) et 1\);')1 L Ll''' 1'l'jlI'lH!Ur:1iolls Illa::i,;iyp,; dl: la fallllL' l'Olllilli ­

:"t'Ill ill\"iII'iablplllPIlI ";llit ;1 d('" l'clijlse" Ilél'iodiljues, suil il dL':> Illigl'fllillll:-i

ellgiuilalll la Illtalil(' llil une partie ,.;eu/l'Illelll Iil:'S effec.tifs lucaux, Ll'ioiglll' ­

IlIPIII dl:''; III igl'a Ir: li l';; d(~ IpLlt' l'ég'ioll l'ol'igirIP IJeul ètl'l-: lellljlOl'ail'p, llJai:, il

ill'l"iYl' au,;"i qllr je,.; élélllPllt;; 1J1Ii [)i1I'Lit'ijlelll au\ l'\udes s't'tail!i,.;selll il

dPII\l'IlI'l~ dall'; dp" ililiJilab ('ioi"llés plu:::: ou III Il i Il;; 1'(1I11\1I'111l''; i't IplIl'';

1

Page 18: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

,\,-\1"10,\,\.<\1. "PE:\IIH p.\nl<

1'\I.!l'llCl': l'l'olog-iqlll''; 'dl', EI.TO\, 1!);3O el 1!)~{H: ~ll\'O\~~,\, IWt1: 1It'\I.EY,

1~li;l: K\u:u, 1\);)/. pl H)!.(1: ~,IIELF()I\Il, 19/.;,: (;I\U';';, 194:: L.\l:K, t!H:: 'l'/ln \ns, t \I/IÎ: r·;/l:III.EH, 1!)!IH: ,\1 AYH, 104!J; POLI" 1!J;y() L: IW PU[lU lalioll

i;lIll1lollll':,liqlll'l', il palrillloiul' glindiqlll' Itdl'ruz,vgul> 'lui élliigre, qlll ""parpilw l'I 'lui, par la n:'L1l1dioll dl' ses crfL'dib ,1 l'afi'aililis:'l'nll'liI

d,' :1111 ]H'll<:hiull soria!, SI' fixl' Pl sï,.;ül(~ dalls l't"ïJal'l', <l'.\PlJ:-'-P ilil\

.1fl'l: dl' la "l'lrrlioJ) par la voit' de l'C1ill1illalioll prüëTP:,:-,-i\'l~ dl~" illdi"i­dll' 'lui Ill' POl'Vi('UIIl'1l1. pas il t'ésisll'r allx fael!'llr" lélhaux liirJl iqlll':' 1,1 'illl>iiqlll'.-' illlli"J'('llL:, illl\IIOU\'l'i1II.\ ilalJilill:, 'oillnici(':', l;ill!;lpl<ilioll l'c:L pilr

""'H'qlll'Iil j'i1,;:,i\'l" 1,0 diver::,ifical.ioll et lil lt'i111",fol'llwLiun :'1' 1"ilUVPI'!,llt a""j'II!IIt"!'" il 111!'.-iUI'(' qlle le ';ll/)sinll gl';lll'tiqlle dl' la forllw-:'illll'ill' "l'Iïl plll:' h(II-"'lIZygllll' (dl', \\'nH;J1T,191tO: l''(mll, IIFI?): C,\llTEn, tlFilj,

1.1', C'llilll!:!'('I11~'llb dilll:' Il' l'Jilllai. l'l llitl]'; J, 1'('lieL qlli Il['(lcèctent il Iii

d"~I"ldiilillll d'llll ilioclilllilX, j1PuvpnL (jOIIC E'1iLl'ilillel' ['HlillldU1iIP,.:ticill.iIlJI

"'LI "',Iaill 11<1I11IIl'l' c!'t"'IPllll'lIl.,.; lli()('I'lllJtiqut>:' (lOI}1. !Îlèll"t'lIZ,,'g'lI!lt' de,"i('I1­"t'il "'i1l1tillll jllu:, 11I'OlltJlli't',t' qUI' le:; ,(:'l'ie,; J'(~gl'es:-ii,'p:, d 11I'(lgTI':,:,ivp:, Illl'l­

Il '"1 Idl]' dl' tl'1l1jl' l'OUI' nillllilil' ;1 lill IIOU'"Pilll gl'lIl1pt'IIIl'111. iJillclilllill'ilJlIl' 111'111.

\" ~i Il' l'!illlili lt'ilii il :'1' :,lai)ili:,l't', rI~:, !'OI'1iliILilln,; jJiul'iilllilciqu":-i

III' lill'lll'n,"1 pli" il :'l' J'(:'inslitller, l,l''; l'IllllJ1U:'illll:-i flllt'isl.iqut' et fillillislilJUl:'

il l'illl'illllllll' /!'('Ilt'>iiqllt' hlllliozygole s'y èquilibl'L,t'onl IJil'nlèJl, de :'ot'le Ijlll:

1',"ll1li(1I1 , 1I1i1I'qul'I'a il llCUYl'aU lUI lt'IUJ1'; d'illTèl.

1., t'111l1il ill-s!allie et les 1I10dificaiioll' dilns Il' 1i1\Jllelé du l'elil'f IlU

"III' 011" 1'\1'11''; g'ogl'iljllliqlle::, Pil,;SP:-i J1t-'U"l'lll. r!Olll' èlt'l' l'l'ntlu' l'es/lllllsaiJll:i d, Il 011 /';II'iti'"1 l'L dl' Iii l.ransfut'Illillion de 111111Ihreu:-ies l'un1ies zuo\ogiqUl':' 1 III>lilllllllll' l'l dt, Iii genèsl' dl' hiell d'ault'e", d01i1 cl'r!ailws conlinuenl

'III' il i1PI'Hl'illlrl:' dl' J)(I,; jOllr,; dans Jes rorll1iilion" :'IIi, 'linlilt.:ilJues, i1in:,i Il' .-1111 I",,: illlilllilllX dOllll:sliques f'l acdi1ilalé,-i lJllilnd on i:.l pt'i,.; ,;Oill dl'

Il .' 1 jl'lIl' Pl'ill'hillll a:,ocial l'l qUilud 11: 'oIIlr()ll' dL':'; fat.:l('ut',~ I(-lhaux, 1 tI Ill.,li'IIh·" '1u'ahioliqlll''', a élé n:'illisé,

CONCLUSIONS GÉNÉRALES

\ Il 11 lltii'I'I' cil':' dUIIlll'es palélldilililtiqllc' '1 dc: Ilol.illll;i t'L'lill.i\'t~, c't la " 1 111111 l'i illl bitlclilUilX, l'ilJlillys!' ZOOg-I"Ogl'il pli iq li l' dl' l'avifilulll' dll

l' • dltlll.1i cil' ITpellil)a IllJUS fournil les éll~luenl...; IIOIIl' l'.\pliquet' "hi:,­'11'1" ,h ['Q'lIlalioll'; hio('lil1li1l'iqUt's lJui :"y ,;oul. :"ucc'dé rlilI1S le Lelllp,;

1 'I 1 titi cl lt'I'tll i Ill' la l.'ofl)posiliuu faullisliqu(' Il flol'islitjue adu 'lle dl' r' _i, 1\ '1l1i III 1" on:uJll',

1. III'I'lIlail'l' ;1' IfaulIi;-;liqull de la :;i\\'illle her1Jeusl' du hilul plaleilu d!;',.;

1\11 " l ,oIill,h' l'II fil"eut' dl' l'h,'ï)u!hèse :-iui\'al1l lalJlI >lIe ce biol.ope ilUl'iLit,

"II J "'1 1IIIt' (' 1"Il'illll benlll'oup plu:-i cousidérabl> qllt' dl' Illl:' jOlll'S Pl III Iii ..r" "II l'tllflflllll1il'atiull dil'ecte ilH'I' les ;';il\'illleS du llIèllle type sises 1 l' 1'1 ,1 t1'd li "l' d,' J'éqllall'ur pl qui :'1' l'l'lIeOIlI/'t'1I1 ut'lu '1I1'IUl'flL il d!',.;

Page 19: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

..)( '- P,\FI.C X:\TlU\',\L DE \"Iï'E\1B,\

itlliluclp", iL:iSl'Z ldevée:,, I,'l'Xlell.'ioll d'une srlvau h 'r!leu",e xérophilt~ coill­1,;1

('ide ave(' lIne dimilluliull rie la teltljll'lïllul' Illoyenne allnllPllc, UIle' alkl'­d Il ln

lIalll:e cie saisons sèche 1 humide tri:':; lUilr(jllée:i, un régillll' d'alizl;'; :'ec, el l'l,,· III

froid.', de pré 'iJJilalioll:i peu al1olldalltp.' el irrégulières aiIl",i qU(~ de fellx ;1 Il'':'1 1

de brou:ise nalurels. Cc::; condilion:, olll pli se rl~aliser au ('ours du deuxièllll' ; Il i LIll f

iIllt'rplu\riiil, lIalti 'ulièr 11l8nl long el jl udalll I('qlll'i lIII l:lilll,iL dJ:iedique il régllé dans la vallée du HauL ZallllJèw. Ceci aurail pl~rllli:, aux 1~ll\llleIll:"

filllui, Liqll!' d fJoristique, canrdéri. auL la SaVHllP lier\)('u"e x('rophite dl' l'.\fl'ique Illéridiollilll' el des haub plateaux du :\'ord-I~sl afl'lcaill, d' "lelldl'e ('oJ1siriérillliellll'i11 I('ur:, aires dc djspcr 'ion, d'l'la1Jlir des contiL 'b eu .\friqul: orieulak Il; IOI',~' du Hill Valley, el ensuit!' d'èlr(J l'oiljel d'ull ]ll'tls:,;age illtillie Sllr l(!llll' l'l'lpl](llle africilil)(; où lcur IJiolUjl(; ::;'élait forlllé. Ne IIl'I'­dou::i pa:,; de \'Ul' qU'llll cours de CL" Inigl'ations, Je ryLhllle die; ril~'olllll'lllL'nl

de ehalfl1l' etSpè('e e:it :iul)ordoTll1t', Ü diffürt:lIls fild 'UI", "orc!rl 'lldOIII p(',ologique, cil' sod(' <[11(' plusil'ur.' t,vp ,s d'ois 'iIUX Il'ollL pu l'OIOlli:iPI' l'ell­tièreté de la :iilValle llerlH'use xf\ropllil clcvenue di:,;polltlJle pe\l(!unt (.(~ I()n~

et aride illtl'rllillviai. II :-e con 'oit <[lie durUllt celll' Illèllle éfJ <[ue, la galcril' iflrt'sLièrL', c1~nllllllnée (( de~ hautl's altiluele_", a pu lali~'t'llll'llt bl'lléficin des Illèlll ',; l'il'cOI1....:l,tnce:i cJinlati<[uc', Ie't lue des contad.'; 011: Illi <t~lablir ü de;; altitudl':i :'clI",ible'lllellt Innins L'ienies avec des délllL'nl" similaires rl'i'oll­lés Uli inlilligré. d'autres régiülls. Pendant Je 0'1,111(1 interpluvial, le:' fornw Lions onil Jl'l)plli le,; !lio<'!illla(' iq Lit''; ont réLI'é(' i I('LI r l,,,pa('(' \' ital d, eu riiffèl'l'nts cndl'üib de l',"\friquL' tropicale et sublrupil'all', il a dLI ainsi :"P cOllsLiluer Lill œrtilin nombre cie rl'fuges de "uJlerfici \ ilriu1JiL>, où 1(',­el'feelifs fuuilistiquL' et fIoristiqul', l'l'duits de Illilnièn' eOlhi(lérahle, ollt I"' ",e IIHlintellir cluns de" conditiolls éculoQ'iqLws assez Ilol'll\uies.

Après le l'Iinlax du deuxièllll' intl\rpluvial. 1(\5 Jln~cipilaLiolls atlllo­sphériques Ollt graduellelllclIL iliigill olilé, ',)IICUI'l'ellllll 'Ill avee ulle halls:;l' ch' la lelnpE'l'allll'E', II ~n e::il rt'';lIll'' que l'étendu' de IiI SilViLIle Ill.'l'ilCllSI' .\l;rophilE' l'l de ;:;a g'i;] l'il' fore,;tière s' ost progr'~:"si \'elllelit rétré(~ie, et qU(' le,; savalll'S Hr!Justive Pl ])(lisèe qui C'uuronncnl ill:,LueIlell1ent le hèlld plateau de:; KilJHra uut pu Sl' dègHgE'1' cie l'ùtreinle climatiqu J dll grand intt'I'­pluvial et, ail l'our;; de leur eXjlilllsiull, ;;errer de pre;:, le retrait d la saViLlll' Ilerl>euse ver;; le;; lIauts platl\aux. Des refugp:,; illlportants l'i i::iul's de IUl\~u('

datl', pj'()pl'PS il ;'(" deux groupeuH'uls fore tier,; xérophile:', de\'Hiellt exister . .'eloll toule l'videllee. CiLUlS la parli' :\Toni-Ou sl de l'.-\fl'ique lU "ril!ional(' (AngoIH, Katanga, H.llOclésie du :-\urcl) aÎllsi que dHns le [\ol'd-I':st africaill,

Pendallt eetlL' 11IêuIP périor!l;, caractérisée par LIll(' hau.'s \ de la lelllp('I'(I­ture et une augll1E'nlatioo lenlp, /liais graduelle, des pluies. le biotope ril' la SiL\ïllle Imisép, dil!' " des lIasses altitudes >l, a pris UIW pxtensioll rousidl'· l'able el a pu devl'Ilir i't ::ion [OUI' le dUluinanl du fa(:iè:,; \'t~gétHI cl' l'. friquL' orientale et suhtropicale, un nOlllbre illlporlanL d'élt3111ents florisliqub pl fallnistiqup" ont IHlrli(~iJlé aux lIligrations trallséquilloriales et, COIUPll' tellu des rytllllle,; de l'a,\'ullIIelllent 'pé 'ifiqUl~, la pl'riod d'PXPilllSiol1 pt dl' brassaO'(' a ét,·, parlinl!ièrC/llE'lIt lougue.

Page 20: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

La lJull~~P dl' lit lt~nlpérillurf' Pl l'all"IlH'1l1aLioll dl' la plu\'io~ilé, au l'ours ,Ill r,oi~ièllle plu\'ial, onl dilllinué de fiLl~on lIoLaIJl(' l'f'~pal:l' vilal drs gale­l'il'" lurpslièrps des 11iIlllps itllitudes 1 celui des 5a\ïlrJe:, aruu, Lin: l'l lJoi:ée, du-,.;i hi('n dp,; hauLes qU" d 's llasses altiLlld ':;, Dl': llligraLion' \:'11 directioll HI illlililla!(-' ont eu lieu el les sLaliolls almnliollnées oliL d', jJwgn'ssivclI1l'llt ,'''l'UIIt>l','; pur de fonlluliolls buluuiqu s plu,; :l'rrée-, plu, luxuriallle,; et Jilll Il:~r0l'hile::i, origillain's }lrilll:Îpalelnenl des régions 'CJuuloriale', l:'e~t

dU ""ur: dl' C(' pluvial que les g,L1erie<; fore,;lii.'rl's llites «des muyenne,,; ;1 lilllill" H, ainsi que la ~Tallde forêl ka la Il g,clis!! (le l'Onlplf'xc lsohl'rhnùt­1:f'//I'/ul,tryil/;, ont pri:i \ln! l'l:ellc illqlorlanec (Ians la rl"gioll qui nll l. Ill','IIIlt', p\ qU!.' leurs ',.;pèc()s pionnières olll IIU ,.;'in:,inuer flrofondùl1lenl en \îl'l!jw' Illl"I'iiliullil1l' cl ,;'ill 'lallpr jusque :'UI' Ju haut Jl[all~all des KII)al'a,

lIll ,', rl.lilll'.' d'('litl'l' l'llc,~, lulles lp,; nlllililll, pal' l'xelllple, unt pu se Illain­1 lllr ,\ 1\'liil relictllal, jll,.;qll'il no,.; joul's (Iall':; JII \'iLllée de la J\atollgü, il , Ilillllit' dl' l, ;00 li!. Ce,;l d'ail1eur" dans lit lIlèllll~ vidl('e, ::iur ulle IJellle

• 1I1t'll"l' 1'1 aride, que j'ai nulé la pré;;~lle' de qudquc::i Éric'al:ées itl'bo­-, 'Illt-, qui, i'i leur tour, pOllrrilienl (>Ire col1'idéré"s l:Olllll1e des Lt>rnuin"

l, .:T.lllfi illl'rplllvia1. Ji e'l illlprohable qll(' pelldant (:dte époque pluviell " ,111t111\ ... In Silvalle lIerbeuse du hallt plateau de, Kihara ail t:ol1lplèl ,­

r "1 dl P;II'II influenee Jlrolectrice de' l'allitllc!t; l'l de, alizés), Illais il e:l i1.ll' 11111' Il''; 17ulC'rie,; fore,;lièrr:i sur 1 s poillts cIIllllillants dll haut

f Il Il til'Ilt alors plll"; dé\' 'loppéi?" !pl'é'ence il ~'Iukana - i'[ l'altillld III III du DC.llclroiIyl'1lx arboricole) el que le. fOrtllëtliuIls arbll, ti\'c

[".i ' 1Il,t'dii'I'(''; J'('IlJ()lllaieIlt davanlage le' \ïtlléf' que de no,.: JUIl l''';,

L'., l, lï"U\'ial qui a ,.;uccédé au truisième plu\'ial était citractéri é, au l" 1 ­ ll"l" lil l' "g'Îurt du Haut ZallJllèze, Jlitl' d':; t:iIallgernellt:i c1illlalique'

"1 IlIh llli, Ir", sensihles, Il eIl est l'é,;ult(~ que les forlllalion;; hiuclil11a­11\11 1 t'r(lpllill': onl pu tel Il pO l'il ire III en l prendre l'ïIVilll~ilg' el [ue le", 1 111"1111 Ill. illlll jO'l't''; lors cl la périuc!R clliluClo ut pluvieuse anlérieure 'e II hl 11\1' 1 01(" de lellr l'l"'~illll d'ol'igille et rii;Sl'l11inés sou:; fUl'Ilie de

,. 11­ l'di!' Ildil'(" lit où, luea!l'Illent., le,.; eUlldiliolh ôco[og-iques sont r -'lécs \lllhl,' 1 1IllII' ";III'\'ivHllCe,

1 II i1l1l!llll'lllidiull de lil pluviosilé LIU début clu dül'I1il:'r pluvial, 'uné­Il' 1 Il 11111' iwusse de la lt mpérature, a lllis lin fl'eill il la llollvel1c

11111 d.'" flllllliltillll:' xéruphiles, lJui, \TaisPIlIlJllL!l! Illent, ont dù r (~U­

IIlôlilll- l'lllll' lit- pour c(idl'r lit plate ôlUX groupelllcnts assez ullIllru­III ,,1\1\ iitf JlI'~ccdenL.

(.-IIiWI "lllviai nULls ulllèlle ellfin au pu 'Ipluvial, murqué, d'un ',II' IJIlI' 1"IHUI'iull dps savanes herheu:ie, arbustive cl Iloisée, cl, de

1 Il 1111 IltJU\'l'ali rl'tr~('i::'selllent dh galerip: foreslière: ùes moyennes illil-i 'Pit' d(' l'l!lelldue de la grallde rorèl halan élISe, é\'olulion

II" jl'II" 'P tl'liU H' l'rél:ipill'e 1 ur de Illlliliple:; facteur'" anlbl'u­

,'1.-\TIO:\,\,\L l'PE,\IR,\ 1',\11"

Page 21: n:'€¦ · lJiocùlJo'e illsLable occasiollnenL ill\lll'ialJlt'IIIl'111 dt~S deslru(',lilllls, 1';11t's s,)lll il 1'1" iné"ilabJes eL jllLlispt'IbalJil's pour f1I'l'l'ipilpl' la

f

t',(

,\u ('11111':' df''; din',',;(':, SUL:L:('~~lulI'; c1illlilliql!!'S, l'h,LlIUl' IJioLupe il l:1I111111 II" Il' 1

des pél'iodes nililJlll''; l't Ill' Sl'l'I'E':', 1.1' n'rJ\"(,I':=:elllE'lIl cuntinuel d,':-, siLuil' 1"11('1", lic'!l" a cOlIll'illUt', dan:=: UIJl: );1 ',/l(' IIIC'';UI'(' ilii hl'a:)"a~n: des 1"léll!!'llls falllli" ­ \\'''1.1', tiqu(' el lîuristiqul' d'ol'i;.;-iIH'S di\'(,l'se::;, ilinsi qll'Ù Iii nèatio/l d(' l'dlll-)('s

,\ 1 '1111 tlllt f())'{;l' 1(':, (':,;pèc('s il Yi Vl'l' teJlII'0I'i1il'enWIlI :'111' dl':) t'i"fedif:, l'l''dllit~,

1',IIIIIl'"Le relil,c!tI'llIE'lIt après l'isuleIIH:'llt ,1 pl'l'sidé aux l'elllilllil~llll:'llb l'II''OIlHhOllli ­

1':11' j>qllè" qui 'olll ,\ Iii 1),IS(' dl': diffe"t'lH'i;iliulls IllOlïilllltO;.!'iql:l'S, pllèlllllllrn('

'Ill' /.()<Iuqud l 's uisl'aux ilppadenilllt ,lUX gl'llupes des j'IISSf'I'I'S, dl:':' j'iri l'l df:'

11.\111\\ ('lIjJ7'ilil/llfli, l'ill' l'Xelllpll', s' ,;olll lIvenJs tl'ès sl'lIsihles,

~ III' ..... ,JI illljll!'ll: l'Ilfill de signaler 'IL!!', tout ,'t""l'IIIIIIL'IIt, .\'IUIl!':AI' (1\);)2) il

l'l,IIi" ,pU\Jli(" 1111 adide [(Juill<" qlli ll'ait' Jil'atiqul'IlIl'lil de Lous It's l'l'llillèllll'S

-III' l'fi:)lllllnn',s dall" le pnJsL'nt chapitl'e, Il est. 1'1'1l11l"qllidl!t: que 110:' cUllclllSioll:;

•l'II i:"'iI,:ollL l'II partir dillllld"lIlL'IIl(~nt UppCUJl'S, ee 'lui - ,'1 IIlUII a\ïS - Pl'Ill dl'e

III "'.alll'ilJlu', aux l'iüts qlll:' nOll: u'a\'{)J\: l'ilS cunslIlIé Iii Illèllll~ l)ibliugï'llpllil'

.. l'l'. 1111 l'l '1llC' !lolr!:' LJlllt0l'il'1 1I1l l'Olll)/ilrai: n a Mé [om~ièl'l'nleIlI diff01'1'lll. l'Ill'

,. ôl l/'iildisl'L1s:,ioJI basé) SlIl' l'analyse Il!':, al'g'uownt: :urliUlt du ('adn' till l'rf'''l'll!

, l'l, " IIIIVI(II-\l" j(' flll~ penllel. dc' l' 'Jl\'O,\'l'1' Il' 1('dpIII' all t.l'ilvail dl' IL 1,:, ,\lIOIlE,\!',

l'ôll'il d('s fins IJt. l'olll/lill'aisUII. ..r "('/W'

111,'1 ' ,

1 t 1'1 il i J 1CONSIDERATIONS SUR LE POIDS DE L'OISEAU 1~I~.I

,\1.1 cOUI'S rlc' l'exploration, j'ili tJcsé llll 1101lllll'l' consid('l'allle c1'ui,"I'alls "III' 1." fl'ili<.;!H'lIlenl tlll':', TOlites 1 s pC',;ùes ont l'lé l'ailes il l'aicl d'une o;c('ule 1 dll '1 régla Il 1 ' pel'lllC'ttant. etes él'ads dl' 0 il '7,:iOO gl'illllfllL'S, ,Je r grelLc quC' Je r,1 (. 1

tClnps ln 'ait fait défaut pOUl' peser tOlls les ui,;eilLix l'('cul'illi:, l'l CIlle I(~ .... 1:1ha <ll'CI ilit "o1l11l 'Ill!', pOLir d 110111I1I'I'11Se" e:pèc('s, je n'aie pil:' j'(': li s:,i il

III 1 i 11111étal lil' des moyennes, pal' défaut. de SIIl'cillll'IIS ('II /llllnill'e sllffisafll. \lillg-I'l' ces lilCUII!:':::', j'ai Ilealll/loillS pu l'H 'senliller qUillllil(c. dl' 111111111',1:':' Wèl'isps "III 1

ct ul l'inLel'prl:tatioll m'il Ilel'Jllis til' dé;.;-agn IJl1P1'I1I(':' "èg'll-'ci l'I. ('Olblil!;l ­ li "I i t tiOIlS qui /ll~ SIJllt ]las dépUlll'YUl~S Il'illtt';l'êl :

1u ,\Il I:OUI'S de J',llIIH~e, Il.' Jloids tlL' l'oise;lu oscil!e nOl'lllillelllellL i1UlOlll' d'lItll' IlloyelJlle, Olt Jl('ut. étnoli,' JL':::, l'end" el la l/lO,Velllle s('lo/i dl~llS

Illdhude;; :

fi; cn captUl'illlt, D/l relùdwnt ct Cil rt'cn!)Llll,.llll ll's JIîI~llle' illcli\'idu,;

bagué;; des 'lll/l{·t~" dunLllt;

h) en tuallt. non nOlllhl'l:' d'oi 'caux ù dl':' illt.l'!'\' ..!!II':' il:':'l'Z n"B'uli('I':' illi

UUI'S rie l'mIné',

[t;u éLyunl aux colledioll CjLÙ tievail'Ilt (oll'l' l'ol'mecs, j'ai illlpliqul" IIIVat'lil ­hJement la seuonde méthode, qui présente certains uvalllages :,ut' la première, Elle pel'llle~ notêlflllllellL de li 'lel'Illinel' aH" pl'él'i.'iull it ,;('Xl', rl'nppr'cier l'état cie déveloPI l'ment des gonades, d' voir si j ::i,\':,ti'nle di "tir - ml lIIol11ellt cie la capt.ure - l'st b Ul'l'é uu lIon le SUll.'lilllUf:':'y