ΤΕΥΧΟΣ 76ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012ΤΙΜΗ € 4,90(ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ) € 5,90 ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ

ww

w.scienceillustrated.gr

9771790309000

01

ΤΟΡΑ ΒΙΒΛΟΣ ΚΟΡΑΝΙΟ

ΕΞΕΡΕΎΝΗΣΗ Διασχίζοντας την Ανταρκτική

ΚΙΝΗΤΑΤΗΛΕΦΩΝΑ Τα προβλήματά τους και πώς λύνονται

Δηλητήριο φιδιώνΦαρμάκι πουσώζει ζωές

ΠΟΤΑΜΟΣ ΜΕΚΟΝΓΚ Η κιβωτός της φύσης

SC

IEN

CE

ILLU

STR

ATE

D Τ

ΕΥΧ

ΟΣ

76 •

ΙΑΝ

ΟΥΑ

ΡΙΟ

Σ 20

12

ΕΟΡΤΩΝ€4,90ΕΙΔΙΚΗ ΤΙΜΗ

Μπέη Δ

άφνη - bei.daphne@

gmail.com

Γεια σας, φίλοι μας!Ο Νέος Κόσμος που κρατάτε στα χέρια σας είναι εορταστικός! Ο κύριος Γιατίς έγραψε ήδη το γράμμα του στον Aϊ-Βασίλη. Εσείς τι θα του ζητήσετε φέτος;Ελάτε να δούμε μαζί το χριστουγεννιάτικο δέντρο μας με άλλο μάτι, να μά-θουμε τι είναι το αστέρι των Χριστουγέννων και να ανακαλύψουμε πολλά μυστικά. Ελάτε να πειραματιστούμε και να φτιάξουμε το δικό μας «σπιτι-κό» χιόνι αλλά κι έναν καλτσοχιονάνθρωπο! Στην παρέα μας θα έχουμε τον Άγιο Βασίλη, ένα ελαφάκι, τον μικρό Δαβίδ από τη Βηθλεέμ, τον Σκρουτζ και πολλούς ακόμα φίλους!Γιατί είμαστε μία παρέα. Εσείς μας ρωτάτε και εμείς σας απαντάμε. Μαζί παίζουμε. Μαζί ανακαλύπτουμε.Περιμένουμε τις ερωτήσεις, τις απορίες και τα σχόλιά σας για ό,τι σας αρέσει και όχι μόνο!

Αρχισυντάκτρια: Έλλη ΘεοχάρηArt Director: Δάφνη ΜπέηΣυνεργάτες: Λήδα Αρνέλλου, Υπ. Διδάκτωρ Επικοινωνίας της ΕπιστήμηςΝίκος Γαβαλάς, ΒιολόγοςΑλίκη Γιαννάκη, Υπ. Διδάκτωρ Επικοινωνίας ΜΜΕ και ΠολιτισμούΜαρία Καζάντη, ΕκπαιδευτικόςΑκριβή Κονιδάρη, ΠαιδοψυχολόγοςΓιάννης Κοντογιάννης, Υπ. Διδάκτωρ Aστροφυσικής Βάλια Λύρατζη, Διδάκτωρ ΑστροφυσικήςΣπήλιος Πετρόπουλος, ΦυσικόςΜαρία Τσίπη, ΒιολόγοςΕικονογράφηση: Καίσαρας Βρεττός, Γιώργος Πετρίδης Επιμέλεια κειμένων: Μαρία Αλεξοπούλου, Αθηνά Καρατζογιάννη

Επικοινωνήστε μαζί μας και στείλτε μας φωτογραφίες από τα πειράματα και τις κατασκευές μας για να δούμε αν σας πέτυχαν ή όχι στη διεύθυνση neoskosmos@scienceillustrated.gr ή, αν θέλετε, ανεβάστε τα στην ιστοσε-λίδα μας στο facebook (http://facebook.com/scienceillustratedgr)

Του κυρίου Γιατί του αρέσουν πολύ τα Χριστούγεννα! «Είναι ωραία» σκέφτεται «να νιώθει κανείς πάλι παιδί

[στην περίπτωσή του, ψιψινάκι] και να κάνει σκανδαλιές. Nα κυνηγάει τις γιρλάντες, να παίζει µε τα φωτάκια, να κρεµιέται από τα στολίδια!». Ο Μιάου Βασίλης

αγαπάει όλα τα γατάκια εξάλλου, ας είναι λιγάκι άτακτα. Ο Γουφ Βασίλης όλα τα κουτάβια, κ.ο.κ.

Ο χαµογελαστός παππούλης µε τη λευκή γενειάδα και το σάκο γεµάτο δώρα ονοµάζεται διαφορετικά σε κάθε χώρα έτσι ώστε το όνοµά του να ταιριάζει στη γλώσσα και τις παραδόσεις κάθε λαού. (Προφανώς έχει και αντίστοιχο αριθµό διαβατηρίων για να διασχίζει τα σύνορα χαλαρά σε όλο τον κόσµο!)

Για παράδειγµα, στη Σουηδία, σύµφωνα µε τα παραµύθια,

λέγεται «jultomte» (γιουλτόµτε), δηλαδή ξωτικό των Χριστουγέννων.

Στη Ρωσία ονοµάζεται «Ded Moroz» (Ντεντ Μόροουζ), που σηµαίνει

ο παππούς από τους πάγους, µάλλονγιατί εκεί έχει πολλά χιόνια.

Εσύ έγραψες φέτος γράµµα στον Άγιο Βασίλη ή µήπως µεγάλωσες πια;

Σε διάφορες χώρες είναι άγιος, αλλά όχι ο Βασίλειος, ο Νικόλαος.

Γιατί όµως ο Άγιος Βασίλης έ

χει τ

όσο πολλά ονόµατα;

Κείμενο: Αλίκη ΓιαννάκηΕικονογράφηση: Καίσαρας Βρεττός

Του κυρίου Γιατί του αρέσουν πολύ τα Χριστούγεννα! «Είναι ωραία» σκέφτεται «να νιώθει κανείς πάλι παιδί

[στην περίπτωσή του, ψιψινάκι] και να κάνει σκανδαλιές. Nα κυνηγάει τις γιρλάντες, να παίζει µε τα φωτάκια, να κρεµιέται από τα στολίδια!». Ο Μιάου Βασίλης

αγαπάει όλα τα γατάκια εξάλλου, ας είναι λιγάκι άτακτα. Ο Γουφ Βασίλης όλα τα κουτάβια, κ.ο.κ.

Ο χαµογελαστός παππούλης µε τη λευκή γενειάδα και το σάκο γεµάτο δώρα ονοµάζεται διαφορετικά σε κάθε χώρα έτσι ώστε το όνοµά του να ταιριάζει στη γλώσσα και τις παραδόσεις κάθε λαού. (Προφανώς έχει και αντίστοιχο αριθµό διαβατηρίων για να διασχίζει τα σύνορα χαλαρά σε όλο τον κόσµο!)

Για παράδειγµα, στη Σουηδία, σύµφωνα µε τα παραµύθια,

λέγεται «jultomte» (γιουλτόµτε), δηλαδή ξωτικό των Χριστουγέννων.

Στη Ρωσία ονοµάζεται «Ded Moroz» (Ντεντ Μόροουζ), που σηµαίνει

ο παππούς από τους πάγους, µάλλονγιατί εκεί έχει πολλά χιόνια.

Εσύ έγραψες φέτος γράµµα στον Άγιο Βασίλη ή µήπως µεγάλωσες πια;

Σε διάφορες χώρες είναι άγιος, αλλά όχι ο Βασίλειος, ο Νικόλαος.

Γιατί όµως ο Άγιος Βασίλης έ

χει τ

όσο πολλά ονόµατα;

Ζώα & ΦυτάΚείμενο: Νίκος Γαβαλάς

Κάθε τέτοια εποχή κοντά στα Χριστούγεννα το ζωάκι που θυμόμαστε περισσότερο είναι το ελα-

φάκι. To ελάφι ανήκει στα μηρυκαστικά ζώα*. Είναι όμορφο ζώο με λεπτό σώμα και κοντό,

μαλακό τρίχωμα με καστανό χρώμα. Έχει μικρό κεφάλι και λεπτά ευκίνητα πόδια που

το βοηθούν να τρέχει πιο γρήγορα. Το αρσενικό ελάφι ξεχωρίζει από τα μεγάλα κέρατα που

έχει στο κεφάλι του. Τα κέρατα ανανεώνονται κάθε χρόνο και μοιάζουν με πλατιά φύλλα

δένδρων.

Ζει σε κοπάδια και του αρέσει να τρέφεται με χόρτα, φύλλα και με μαλακούς κορμούς δέντρων.

Το ύψος του φτάνει μέχρι το 1 μέτρο και 30 εκατοστά και το βάρος του μπορεί να φτάσει τα 100

κιλά. Εκτός από τη μεγάλη ταχύτητά του κάνει και άλματα που φτάνουν τα 8 μέτρα! Στην Ελλάδα

ζει κυρίως στην Ήπειρο και στη Μακεδονία.

Το ελάφι στη μυθολογία μας ήταν το αγαπημένο ζώο της θεάς Άρτεμης. Επίσης, μην ξε-

χνάτε, τα ελάφια είναι και τα αγαπημένα ζώα του Άγιου Βασίλη, που μας φέρνει τα δώρα τα

Χριστούγεννα!

*Μηρυκαστικά ζώα= είναι αυτά που ξαναμασάνε την τροφή τους.

*Φωτοπεριοδισμός= η αντίδραση ενός οργανισμού στο φως και στη διάρκεια της μέρας.

**Αζτέκοι= φυλή ανθρώπων που ζούσε στο Μεξικό.

Σας αρέσουν τα κόκκινα λουλούδια; Σας αρέσουν τα Χριστούγεννα; Τότε σίγουρα θα ξέρετε εκείνο το κόκκινο λουλούδι που σε όλο τον κόσμο σημαί-νει Χριστούγεννα και γιορτές. Λέγεται «αλεξανδρινό» ή «Αστέρι της Βηθλεέμ». Το αλεξανδρινό είναι ένα μικρό δέντρο. Το ύψος του μπορεί να φτάσει από μισό μέχρι 4 μέτρα. Έχει μεγάλα πράσινα φύλλα τα οποία, λόγω της κατασκευής τους, δεν τα επισκέπτονται μέλισσες ή άλλα έντομα που μεταφέρουν γύρη. Κάποια από τα φύλλα αλλάζουν χρώμα και γίνονται κόκκινα λόγω του φωτοπεριοδισμού*. Χρειάζεται να μεγαλώσει σε σκιά επί

πέντε μέρες περίπου για να αλλάξουν χρώμα τα φύλλα του. Μεγαλώνει σε περιοχές της Αμερικής κυρίως αλλά και στην Ελλάδα. Αναπτύσσεται καλύτερα σε εσωτερικό περιβάλλον και προτιμάει πιο πολύ τον ήλιο το πρωΐ και τη σκιά όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία.Χρησιμοποιείται για το στολισμό σε γιορτές. Ιδιαίτερα στην Αμερική χρησιμοποιείται από πολύ παλιά, από την εποχή των Αζτέκων**. Στο Μεξικό το ονομάζουν «Παραμονή Χριστου-γέννων». Τα κόκκινα φύλλα του έχουν σχήμα παρόμοιο με το σχήμα των αστεριών και θεωρείται ότι συμβολίζει το Άστρο των Χριστουγέννων.

λεξανδρινό

Κείμενο: Ακριβή ΚονιδάρηΕικονογράφηση: Γιώργος Πετρίδης

ΠΑΙΔΙ ΑΠΟ ΑΛΛΟN ΤΟΠΟΚείμενο: Μαρία Καζάντη / Εικονογράφηση: Καίσαρας Βρεττός

Είναι ακόμα νύχτα, σκοτάδι πυ-κνό, μα ξυπνώ από τους γλυκούς ήχους της φλογέ-

ρας του πατέρα μου. Σφίγγω τη χοντρή κάπα πάνω μου και ισιάζω στο κεφάλι μου το μαυρόασπρο καρό μαντίλι μου. Κάνει κρύο απόψε.

Είναι όμως νύχτα φωτεινή! Aν απλώσω το χέρι μου, θ’ αγγίξω τ’ αστέρια!

«Δαβίδ, πεινάς, αγόρι μου;» ρωτάει ο πατέρας και μου δίνει μερικά ξερά σύκα. Γλυκά που είναι τα σύκα της αυλής μας! Νοστάλγησα το χωριό, τη μητέρα, το χωραφάκι μας που σπέρναμε σιτάρι

και είχαμε αλεύρι όλη τη χρονιά! Βηθλεέμ λένε το χωριό μας, που πάει να πει «το σπίτι του ψωμιού».

Με τον πατέρα κοιμόμαστε καιρό στο ύπαιθρο. Βόσκουμε τα κοπάδια ενός πλούσιου αγρότη. Δε γινόταν αλλιώς. Μας έπνιγαν τα χρέη. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ηρώδης επέβαλε κι άλλους φόρους. Οι τελώνη-δες1 που τους μαζεύουν βάζουν και κάτι παραπάνω για να πάρουν το μερτικό τους. Πολλοί έτσι έχασαν ό,τι είχαν και δεν είχαν κι επαναστάτησαν εναντίον του ξένου δυνάστη, μα πού να βρουν το δίκιο τους. Τιμωρήθηκαν παραδειγματικά!

Τα πράγματα, λέει ο πατέρας μου, είναι χειρότερα στην Ιερουσαλήμ, τη μεγάλη πόλη. Πήγε πέρσι να προσκυνήσει στο ναό2. Ήτανε πράγματι θαυμαστός, σαν ένα κομμάτι ουρανού που ακουμπά-

ει στη γη! Τύμπανα ακούγονταν υποβλητικά και οι πιστοί ήταν ξυπόλητοι και ντυμένοι στα λευκά. Στους βωμούς θυσιάζονταν ζώα, που αργότερα τα έτρωγαν οι πιστοί,

πίνοντας ευωδιαστό κρασί. Ο πατέρας εξομολογήθηκε στους ιερείς τα βάσανά του, ανακουφίστηκε, μα δε σωθήκαμε απ’ τη φτώχεια.

1 Φοροεισπράκτορες.2 Ονομαστός ιουδαϊκός ναός των Ιεροσολύμων.3 Πλούσιος θρησκευόμενος Ιουδαίος.4 Οι τρεις μάγοι, Μελχιόρ, Γάσπαρ, Βαλτάσαρ.5 Αρωματικό ρετσίνι από δέντρο της ερήμου.

Στην Ιερουσαλήμ σε κάθε γωνιά κάποιος δύστυχος ζητιανεύει.

Από δίπλα κάποιος Φαρισαίος3 κάνει τάχα πως τον συμπονεί και του δίνει ένα ξεροκόμματο. Μα τα χρυσά δαχτυ-

λίδια του που λαμπυρίζουν μαρτυρούν την υποκρισία του. Άραγε, θα νιώσουν ποτέ οι πλούσιοι το χάσμα που μας χωρίζει;» αναρωτιόταν

o πατέρας, και σαν να βούρκωσε κιόλας.

Πήγαμε για λίγο καιρό στο σπίτι του αδελφού του, του θείου Συμεών. Μένει κοντά στη λίμνη Γενησαρέτ και είναι ψαράς. Μαζί του ρίχναμε τα δίχτυα, που γέμιζαν ψάρια.

Γαλήνεψε η ψυχή μου! Η λίμνη θρέφει πολύ κόσμο. Η μητέρα πάστωσε όσα ψάρια δεν πουλούσαμε για τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Όπως τώρα που κρυώνω στο σκοτάδι.

Μα, για δες! Ένα αστέρι φωτεινό! Ακούω αλήθεια τα κουδούνια των προβάτων να βγάζουν μελωδική μουσική; Βλέπουμε με τον πατέρα το αστέρι που κινείται αργά στην αστροφεγγιά. Ο Λεβί, ο γεροβοσκός, μας πλησιάζει: «Εδώ παραπάνω, σε μια σπηλιά, γεννήθηκε ένα αγόρι με πρόσωπο που λάμπει. Πάμε να το δούμε». Στη σπηλιά τα ζώα

ζεσταίνουν με τα χνώτα τους το βρέφος δύο ταπεινών γονιών. Τρεις άντρες4 αρχο-ντικά ντυμένοι ακουμπούν με σεβασμό τα δώρα τους, σμύρνα5, χρυσό και λιβάνι.

Νιώθω άσχημα. Δεν έχω ούτε ένα προβατάκι να προσφέρω. Ο γερο-Λεβί με χαϊδεύει: «Άκουσα πως το βρέφος θα φέρει αγάπη, δικαιοσύνη και ισό-

τητα στον κόσμο. Αγωνίσου γι’ αυτά. Να το πολύτιμο δώρο σου».

Οι ιατροί σήμερα δε γνωρίζουν με σιγουριά πότε ακριβώς αρχίζει ένα μωρό να αναπνέει.

Αυτό που γνωρίζουν σίγουρα όμως είναι ότι το μωρό πραγματοποιεί αναπνευστικές κινήσεις (κάτι σαν προπόνηση δηλαδή για αναπνοή)

από όταν είναι στην κοιλιά της μαμάς του. Όσο για το τι κάνει τα μωρά να αναπνέουν αμέσως

μόλις γεννηθούν, αυτό εξαρτάται από διάφορα γεγονότα. Η έλλειψη αρκετού οξυγόνου στο

αίμα του αλλά και η επίδραση ειδικών χημικών ουσιών φαίνεται να δίνουν σήμα στον εγκέφα-λο του μωρού για να αναπνεύσει. Γι’ αυτό και

τα μωρά κλαίνε όταν γεννιούνται, ακριβώς διότι έρχονται σε επαφή με το οξυγόνο.

Πώς επέρχεται Πώς επέρχεται Πώς επέρχεται η αναπνοή η αναπνοή η αναπνοή

στα νεογέννητα; στα νεογέννητα; στα νεογέννητα; στα νεογέννητα; στα νεογέννητα; στα νεογέννητα;

Πώς το απορρυπαντικό Πώς το απορρυπαντικό Πώς το απορρυπαντικό

αφαιρεί τους λεκέδες; αφαιρεί τους λεκέδες; αφαιρεί τους λεκέδες;

ΜΑΣ ΡΩΤΑΤΕ, ΣΑΣ ΑΠΑΝΤΑΜΕ Κείμενο: Νίκος Γαβαλάς

Μόλις κάνατε έναν λεκέ στο ρούχο σας. Πώς θα

τον καθαρίσετε; Με απορρυπαντικό, βεβαίως!

Το απορρυπαντικό αποτελείται από μόρια που

δρουν επάνω στον λεκέ. Όταν έχουμε βρέξει

τον λεκέ και βάλουμε απορρυπαντικό, τα μόριά

του τοποθετούνται στη διαχωριστική επιφάνεια

μεταξύ λίπους και νερού, στην επιφάνεια μεταξύ

νερού και υφάσματος και στην επιφάνεια μεταξύ

λίπους και υφάσματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα

να βραχεί το ύφασμα σε όλο το βάθος του και το

λίπος να απομακρυνθεί σαν σταγόνες μέσα στο

νερό. Ξεπλένοντας απομακρύνεται τελικά ο λεκές.

Τα φυτά μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους και να ανταλλάσσουν μηνύματα όπως και οι υπόλοιποι

ζωντανοί οργανισμοί. Για «να μιλήσουν», τα φυτά ανταλλάσσουν κάποιες χημικές ουσίες, συνήθως

αέριες. Τέτοιο παράδειγμα παρατη-ρούμε στα δέντρα της ακακίας που φυτρώνουν στην Αφρική. Τα φύλλα

της αποτελούν νόστιμη λιχουδιά για τις αντιλόπες. Όταν αρχίζουν

να μασούν τα φύλλα, η ακακία απε-λευθερώνει μια χημική ουσία, το

αιθυλένιο, που βοηθάει στην παρα-γωγή μια άλλης χημικής ουσίας, της

τανίνης. Το αιθυλένιο μεταδίδεται σε άλλα δένδρα ακακίας σε από-

σταση μέχρι και 6 μέτρων, τα οποία έτσι παράγουν τανίνη. Η τανίνη

κάνει τα φύλλα να μην τρώγονται από τις αντιλόπες κι έτσι τα δέντρα της ακακίας προστατεύονται από

τους εχθρούς τους!

Πώς επικοινωνούν Πώς επικοινωνούν Πώς επικοινωνούν τα φυτά μεταξύ τους; τα φυτά μεταξύ τους; τα φυτά μεταξύ τους;

Τι προκαλεί την εμφάνιση Τι προκαλεί την εμφάνιση Τι προκαλεί την εμφάνιση των κυκλώνων; των κυκλώνων; των κυκλώνων;

Όταν βρέχει, βρεχόμαστε Όταν βρέχει, βρεχόμαστε Όταν βρέχει, βρεχόμαστε

περισσότερο όταν περισσότερο όταν περισσότερο όταν

τρέχουμε ή όταν τρέχουμε ή όταν τρέχουμε ή όταν περπατάμε;περπατάμε;περπατάμε;

Ο κυκλώνας είναι μια πολύ δυνατή θύελλα που παρουσιάζει μεγάλη δύναμη του ανέ-μου και θαλασσοταραχή. Για να δημιουρ-γηθεί, χρειάζεται ζεστός και υγρός αέρας.

Ο αέρας που βρίσκεται στην επιφάνεια της θάλασσας θερμαίνεται από τον ήλιο και παράλληλα υγραίνεται από το νερό. Ο αέρας αυτός ανεβαίνει πιο ψηλά στην

ατμόσφαιρα και καθώς ανεβαίνει ψύχεται περισσότερο, φτάνοντας σε μια θερμοκρα-

σία που λέγεται «σημείο συμπύκνωσης». Τότε σχηματίζονται σύννεφα. Όσο μεγαλύ-τερη είναι η διαφορά θερμοκρασίας μετα-ξύ χαμηλού και υψηλού υψόμετρου, τόσο ο αέρας είναι πιο ασταθής και δημιουργεί

βίαιες θύελλες, τους κυκλώνες. Τα σύννεφα που αναπτύσσονται κατακόρυφα δημιουρ-γούν το κέντρο του κυκλώνα, που λέγεται

και «μάτι του κυκλώνα».

Προτού απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση θα πρέπει να σκεφτούμε τόσο τις καιρικές συνθήκες,

όπως είναι ένταση της νεροποντής, η ταχύτητα και η κατεύθυνση του ανέμου, όσο και την απόσταση που

θα πρέπει να διανύσουμε. Όταν έχουμε να μετακι-νηθούμε σε μία συγκεκριμένη απόσταση μέσα στη

βροχή, βρεχόμαστε λιγότερο όταν τρέχουμε από ό,τι όταν περπατάμε. Αν φυσάει δυνατά μπροστά μας,

θα πρέπει να τρέξουμε όσο το δυνατό πιο γρήγορα για να βραχούμε λιγότερο. Αν φυσάει από πίσω μας, θα πρέπει να τρέξουμε ακριβώς με την ταχύτητα του ανέμου για να βραχούμε λιγότερο. Άρα, θα βραχούμε

λιγότερο αν τρέχουμε και αφού σκεφτούμε πάντα την κατεύθυνση και την ταχύτητα του ανέμου.

Κείμενο: Γιάννης ΑλεξόπουλοςΑΣΤΡΟΦΥΣΙΚΗ

Μία από τις ομορφότερες ιστορίες των Χριστουγέννων είναι αυτή του άστρου της Βηθλεέμ.

Τρεις μάγοι από τα βάθη της ανατολής είδαν στον ουρανό ένα πολύ λαμπρό και εντυπωσιακό αστέρι! Μόνο η γέννηση ενός βασιλιά ή πολύ σημαντικού ανθρώπου θα μπορούσε

να έχει σχέση με ένα τόσο σημαντικό αστρονομικό φαινόμενο.

Γι’ αυτό αποφάσισαν να το ακολουθήσουν !

Από τότε πολλοί έχουν προσπαθήσει να εξηγήσουν τι μπορεί να ήταν το αστέρι των Χριστουγέννων.

Θα μπορούσε να είναι ένας εντυπωσιακός κομήτης, δηλαδή ένας ταξιδιώτης του διαστήματος,

με την εντυπωσιακή ουρά του. Τέτοιοι κομήτες περνούν συχνά από τη γειτονιά της Γης μας,

όπως ο κομήτης του Χάλεϊ.

Ίσως ήταν ένας πολύ λαμπρός υπερκαινοφανής, ένα αστέρι δηλαδή που εξερράγη και η έκρηξη

αυτή φάνηκε από τη Γη. Ίσως ήταν μια σύνοδος πλανητών, δηλαδή κάποιοι πλανήτες που

ευθυγραμμίστηκαν και στον νυχτερινό ουρανό φαίνονταν περίπου στο ίδιο σημείο.

Για κανένα από τα παραπάνω σενάρια δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις.

Ό,τι όμως και να ήταν το αστέρι της Βηθλεέμ, εμείς σήμερα κρατάμε λίγη από τη μαγεία του νυχτερινού

ουρανού και του παραμυθιού για να γιορτάσουμε μία από τις σημαντικότερες γιορτές του χρόνου.

Καλά Χριστούγεννα λοιπόν και καλή Πρωτοχρονιά!

Το αστέρι της Βηθλεέμ

ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗΚείμενο: Μαρία Τσίπη

Κοιτώντας τα χριστουγεννιάτικα δέντρα με άλλο μάτι! Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα! Μαζί με τα δώρα

και τα γλυκά θα κάνουν την εμφάνισή τους

και τα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Όπως τα

έλατα στολίζουν τα σπίτια μας έτσι και όλα

τα φυτά αποτελούν στολίδι για ολόκλη-

ρο τον πλανήτη μας! Τι είναι όμως αυτό

που τα κάνει τόσο ξεχωριστά;

Τα φυτά, σε αντίθεση με τα ζώα και

τους ανθρώπους, μπορούν και

φτιάχνουν μόνα την τροφή τους!

Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποι-

ούν το νερό που απορροφούν

οι ρίζες τους από το χώμα.

Επίσης, χρησιμοποιούν ένα

αέριο που υπάρχει στον

αέρα, το διοξείδιο του

άνθρακα. Με το νερό, το

διοξείδιο του άνθρακα

και τη βοήθεια του

ήλιου συνθέτουν

την τροφή τους,

τη γλυκόζη. Η δια-

δικασία αυτή ονομάζεται «φωτοσύνθεση».

Η φωτοσύνθεση είναι ιδιαίτερα σημα-

ντική για τον πλανήτη μας διότι κατά

τη διάρκειά της παράγεται οξυγόνο,

απαραίτητο για τα ζώα και τους αν-

θρώπους. Η φωτοσύνθεση είναι μια

πολύπλοκη διαδικασία που πραγ-

ματοποιείται στα πράσινα μέρη

του φυτού, δηλαδή στα φύλλα και

στον βλαστό. Σε αυτά υπάρχει

μια χρωστική που απορροφά

το φως του ήλιου, η χλωρο-

φύλλη, στην οποία οφείλε-

ται το πράσινο χρώμα των

φυτών. Η φωτοσύνθεση

είναι λοιπόν ένας ακόμα

λόγος για να θαυμά-

ζουμε όχι μόνο το χρι-

στουγεννιάτικο δέ-

ντρο μας αλλά και

όλα τα φυτά του

κόσμου!

ΕΠΙΣΤΗΜΗ… ΣΕ ΔΡΑΣΗ! Κείμενο: Μαρία Τσίπη

ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΥΓΕΝΙΔΟΥ

ΠΡΟΣΟΧΗ! ΟΛΕΣ ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΕΝΟΣ ΕΝΗΛΙΚΑ

Μπορείς να φτιάξεις το δικό σου χιόνι κάνοντας ένα πολύ εύκολο και ευχάριστο πείραμα!Θα χρειαστείς:• Μία πάνα μωρού • Ένα ψαλίδι • Ένα κουτάλι • Ένα μπολ • Μπόλικο νερό

Δε χιονίζει τα Χριστούγεννα; Φτιάξε «σπιτικό» χιόνι!

Οδηγίες για την εκτέλεση του πειράματος:

Αρχικά κόψε με ένα ψαλίδι την πάνα. Στο εσωτερικό της, εκτός

από το βαμβάκι υπάρχει και άσπρη σκόνη. Συγκέντρωσε με ένα

κουτάλι την άσπρη σκόνη μέσα στο μπολ. Στη συνέχεια πρόσθε-

σε σιγά σιγά νερό μέσα στο μπολ ανακατεύοντας. Όσο προσθέ-

τεις νερό, τόσο πιο πολύ χιόνι θα δημιουργείται!

Τι συμβαίνει;Η άσπρη σκόνη που υπάρχει μέσα στην πάνα ονομάζεται «πολυα-κρυλικό νάτριο». Μπορεί να απορροφήσει πολύ μεγάλη ποσότητα νερού και να φουσκώσει! Γι’ αυτόν το λόγο τη χρησιμοποιούν στις πάνες. Επιπλέον, όπως θα διαπιστώσεις κι εσύ, μπορούμε με αυτήν τη σκόνη να φτιάξουμε τεχνητό χιόνι το οποίο είναι τόσο κρύο όσο και το νερό που του προσθέσαμε!

Μπορείς να φτιάξεις το δικό σου χιόνι κάνοντας ένα πολύ εύκολο

Κείμενο: Σπήλιος Πετρόπουλος

Φτιάχνουμε δύο μπάλες από χαρτί υγείας,

μία μεγάλη και μία ελαφρά μικρότερη. Τις

τοποθετούμε μέσα στην κάλτσα βάζοντας

πρώτη τη μεγαλύτερη.Δένουμε με τον σπάγγο δύο κόμπους αρκετά σφιχτά. Έναν ανάμεσα στις δύο μπάλες και έναν στην κορυφή.

Ζωγραφίζουμε τα μάτια με το αγαπημένο μας χρώμα.

Γυρίζουμε το πάνω μέρος της κάλτσας,

που περισσεύει πάνω από το δέσιμο,

προς τα κάτω για να δημιουργήσουμε

έναν σκούφο.

Κόβουμε ένα πορτοκαλί κομμάτι χαρτιού

και το κολλάμε για μύτη. Αν δεν έχουμε,

μπορούμε να ζωγραφίσουμε ένα.

Περνάμε το ύφασμα γύρω από τον λαιμό, σαν κασκόλ, κρύβοντας έτσι τον κόμπο και το στερεώνουμε με κόλλα.κόμπο και το στερεώνουμε με κόλλα.

ΒΑΘΜΌΣ ΔΥΣΚ ΒΑΘΜΌΣ ΔΥΣΚ ΒΑΘΜΌΣ ΔΥΣΚΌΌΌΛΊΑΣ: ΛΊΑΣ: ΛΊΑΣ: ΜΕΤΡΙΟΜΕΤΡΙΟΜΕΤΡΙΟ

Φτιάξτε έναν καλτσοχιονάνθρωπο!

ΥΛΙΚΆ1 κοντή λευκή κάλτσα (σοσόνι),

αν δεν έχουμε, μπορούμε να κόψουμε μια μακριά στο σημείο του αστράγαλου

Χαρτί υγείας ή βαμβάκι1 τριγωνικό κομμάτι χαρτιού ή υφάσματος

1 ύφασμαΣπάγγο

ΕΡΓΆΛΕΙΆΨαλίδι χειροτεχνίας

ΚόλλαΜαρκαδόρους

BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6 BHMA 6

Ο καλτσοχιονάνθρωπος είναι έτοιμος για τον χειμώνα!

BHMA 1 BHMA 1 BHMA 1 BHMA 1 BHMA 1 BHMA 1

BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 2 BHMA 3 BHMA 3 BHMA 3

BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 4 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5 BHMA 5

Φτιάξτε έναν καλτσοχιονάνθρωπο!

ΙΆΨαλίδι χειροτεχνίας

BHMA 3 BHMA 3 BHMA 3 BHMA 3 BHMA 3 BHMA 3

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΡΟΥΤΖ;

Παραμονή Χριστουγέννων. Σκυμ-

μένος πάνω από το γραφείο του ο

Εμπενίζερ Σκρουτζ δούλευε αστα-

μάτητα. Στο δωμάτιο έκανε παγωνιά.

Τα λιγοστά κάρβουνα στη σόμπα

δε ζέσταιναν αρκετά. Όχι πως του

έλειπαν τα χρήματα για να αγοράσει

περισσότερα κάρβουνα. Απλά, ήταν

ένας φοβερός τσιγκούνης!

Είμαι τόσο διάσημος που από εμένα πήρε το

όνομά του ο Σκρουτζ Μακ

Ντακ ή Θείος Σκρουτζ, ο

φανταστικός χαρακτήρας

κινουμένων σχεδίων της

Ντίσνεϋ, που λατρεύει να

μετράει τα... αμέτρητα

πλούτη του!

Αυτός είμαι εγώ. Ο Σκρουτζ με τ’ όνομα!

Όλοι με ξέρετε μέσα από τις σελίδες του κλασικού

μυθιστορήματος του Καρόλου Ντίκενς Χριστουγεν-

νιάτικη Ιστορία ως τον βαθύπλουτο, ιδιότροπο και

τρομερά φιλάργυρο άνθρωπο που δε συγκινείται

με τίποτα άλλο εκτός από το χρήμα. Ξέρετε επίσης

ότι απεχθάνομαι τη συντροφική ζωή, τη φτώχεια,

τα Χριστούγεννα, ακόμα και τον μοναδικό συγγενή

μου, τον ανιψιό μου τον Φρεντ.

Όμως, μικροί μου φίλοι, εσείς ξέρετε καλά ότι ύστερα

από εκείνη την παγωμένη Παραμονή Χριστουγέν-

νων όλα άλλαξαν. Μία νεράιδα από το παρελθόν,

ένα πνεύμα από το παρόν, ένα φάντασμα από το

μέλλον κι ένα όνειρο μου φανέρωσαν αλήθειες που

φοβόμουν να παραδεχτώ. Εγώ, ο σκληρόκαρδος και

αρχιτσιγκούνης Σκρουτζ, άνοιξα επιτέλους τα μάτια

μου και την καρδιά μου και είδα ότι, ακόμα και όλα

τα λεφτά του κόσμου να έχεις, δεν έχεις τίποτα χωρίς

αγάπη, οικογένεια και φίλους. Καλά Χριστούγεννα,

λοιπόν, μικροί μου φίλοι!

Σε Δίνω Στεγνάτης συγγραφέα-δημοσιογράφου Στελίνας Μαργαριτίδου.«Γιατί άραγε η Ελλάδα με κάτι λιγότερο από 11 εκατομμύ-ρια κατοίκους διαθέτει πάνω από 150 φαρμακαποθήκες και συνεταιρισμούς φαρμακοποιών, όταν η Γαλλία των 63,7 εκατομμυρίων κατοίκων διαθέτει μόλις 9 και η Γερ-μανία των 82,5 εκατομμυρίων μόνο 16;»

Όλα τα γεγονότα που περιγράφονταιείναι εντελώς φανταστικά.Kάθε ομοιότητα με την πραγματικότηταείναι εντελώς συμπτωματική.Tα στοιχεία που περιλαμβάνονταιαποτελούν μέρος μιας μυθοπλασίας.Όπως και η ίδια η ζωή άλλωστε…

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Η συγκεκριμένη μελέτη καταπιάνεται με το πρόβλημα της ανθρωπότητας, τη σχέση ανθρώπου και φύσης, το οποίο είναι και το

μέγιστο πρόβλημα της φιλοσοφίας, όπως αναγνω-ρίζουν οι ίδιοι οι φιλόσοφοι. Φιλοδοξία του συγ-γραφέα δεν είναι να υποκαταστήσει τους τελευταί-ους, αλλά να αναδείξει μέσα από τα έργα τους και την ανθρώπινη πρακτική και ιστορία αυτή την κε-φαλαιώδη σχέση, η οποία στις μέρες μας, μετατρε-πόμενη σε προσπάθεια κυριαρχίας του ανθρώπου

στη φύση με την ανάπτυξη του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, οδηγεί την οικολογική ισορρο-πία σε πλήρη αποσταθεροποίηση και την ανθρωπό-τητα στην καταστροφή ή την εκβαρβάρωση. Στόχος του συγγραφέα είναι να αποδειχτεί ότι η προσπάθεια κυριαρχίας του ανθρώπου στη φύση είναι μια επιδίωξη της νεοτερικής ιδεαλιστικής αλαζονείας, που θεωρεί τη φύση δημιούργημα υποδεέστερο του πνεύματος και αντικείμενο προς στυγνή εκμετάλλευση.

ΆΝΘΡΩΠΟΣ ΚΆΙ ΦΎΣΗ