Myocardperfusiescintigrafie & nucleaire ejectiefractiebepaling · 2019-05-08 ·...
Transcript of Myocardperfusiescintigrafie & nucleaire ejectiefractiebepaling · 2019-05-08 ·...
Onderwijs Module CCU
Afdeling Nucleaire Geneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
Myocardperfusiescintigrafie & nucleaire ejectiefractiebepaling
Presentatie (deel I)
Myocardperfusiescintigrafie:• Indicaties• Principe• Tracers• Voorbereiding• Uitvoering• Acquisitie• Interpretatie• Conclusies
Presentatie (deel II)
Nucleaire ejectiefractiebepaling:
• Indicaties
• Rationale, Voorbereiding & Uitvoering
• Acquisitie & Interpretatie
• Conclusies
Myocardperfusiescintigrafie: indicaties (I)
Diagnostiek van coronaire hartziekten (CAD):• bij niet-diagnostische inspannings-
electrocardiografie (X-ECG)• bij low-risk patient met positief X-ECG• bij high-risk patient met negatief X-ECG• bepaling van functionele betekenis van bekend
CAD: ernst, uitgebreidheid en localisatie van ischemie voor eventuele PCI of CABG
Myocardperfusiescintigrafie: indicaties (II)
Diagnostiek na doorgemaakt myocardinfarct:• bepaling van infarctgrootte en eventuele rest/
randischemie: risicostratificatie & prognose• ischemiedetectie als oorzaak van (late)
kamerritmestoornissen
Evaluatie van ingestelde therapie:• bij recidief of persisteren van klachten na
PCI/CABG of medicamenteuze therapie
Myocardperfusiescintigrafie: principe
Opname van de perfusietracer is afhankelijk van :• aanvoer van de tracer via de coronairen:
regionale doorbloeding (I)• opname en concentratie van de tracer in de
hartspier: integriteit van de hartspiercellen (II)• Ischemie leidt tot stoornis in (I)• Myocardinfarct leidt tot stoornis in (II)
Myocardperfusiescintigrafie: tracers (I)
Thallium-201-chloride:• oudste perfusietracer• kaliumanalogon, concentreert na i.v.
toediening intracellulair maar wisselt uit met bloed
• voordeel: hoge extractiefractie bij lage flow
• nadeel: minder mooie plaatjes door lage energie, relatief hoge stralenbelasting
Myocardperfusiescintigrafie: tracers (II)
Technetium-99m-tetrofosmin (Myoview):
• concentreert na i.v. toediening in mitochondria en blijft daar meer dan 5 uur onveranderd aanwezig
• voordeel: mooie plaatjes door hogere energie, lage stralenbelasting
• nadeel: lagere extractiefractie bij lage flow
Myocardperfusiescintigrafie: voorbereiding
• goede schriftelijke voorlichting• minimaal 4 uur tevoren vasten• indien verantwoord beta-blokkers bij voorkeur
48-72 uur tevoren stoppen• patient mag gedurende 24 uur voorafgaande
aan het stressonderzoek geen koffie, thee, chocolade of coca-cola gebruiken (bevatten caffeine)
Myocardperfusiescintigrafie: uitvoering (I)
• Stressonderzoek voor uitlokken van ischemie: rationale
• Rustonderzoek ter vergelijking• Eéndagsprotocol: stress & rustonderzoek op
één dag met twee verschillende tracers• Tweedagsprotocol: stress & rustonderzoek op
twee verschillende dagen met in beide gevallen dezelfde tracer
Myocardperfusiescintigrafie: uitvoering (II)
Contraindicaties stressonderzoek:• acuut myocardinfarct• instabiele angina pectoris• ernstige aortastenose• ernstige hypertensie• ernstig hartfalen• myocarditis/ pericarditis
Myocardperfusiescintigrafie: uitvoering (III)
Stressonderzoek:• Klassieke inspanningstest
(fietsen), heeft de voorkeur• Chemische stresstest als
fietsen niet kan of mag:• 1e Keus: adenosine, geeft
directe dilatatie coronairen• 2e Keus: dobutamine, leidt
indirect tot dilatatie van coronairen net als fietsen
Myocardperfusiescintigrafie: acquisitie (I)
Acquisitie met behulp van gamma-camera:
• linker ventrikel wordt in beeld gebracht langs drie assen: korte as, horizontale & verticale lange as
Myocardperfusiescintigrafie: acquisitie (II)
Myocardperfusiescintigrafie: acquisitie (III)
Acquisitie met behulp van gamma-camera:• linker ventrikel wordt in beeld gebracht langs drie
assen: korte as, horizontale & verticale lange as
Reconstructies met behulp van ECG gated SPECT:• drie dimensionale reconstructies met camera(‘s)
die rond patient heen draaien• Bewegende beelden voor analyse van
ejectiefractie, wandbewegingen en verdikking
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (I)
Normaal
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (II)
Ischemie apex
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (III)
Na PCI LAD
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (IV)
Ischemie inferolateraal
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (V)
Infarct inferolateraal
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (VI)
Zeer groot myocardinfarct
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (VII)
Combinatie van infarct en ischemie
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (VIII)
Normaal
Myocardperfusiescintigrafie: interpretatie (IX)
Normaal
Myocardperfusiescintigrafie:take home messages
• Veel gebruikt non-invasief onderzoek voor diagnostiek van coronaire hartziekten met een sensitiviteit van 85 tot 90%
• Goede voorbereiding van groot belang voor met name stressonderzoek
Nucleaire ejectiefractiebepaling:indicaties
• Nauwkeurige evaluatie van linker ventrikel pompfunctie bij patienten met ischemische en niet ischemische hartziekten (o.a. kleplijden, cardiomyopathie, cardiotoxiciteit van chemotherapie)
• Kwalitatief: beoordeling van wandbewegingen• Kwantitatief: bepaling van ejectiefractie
Nucleaire ejectiefractiebepaling:rationale, voorbereiding &
uitvoering
• Labeling van erythrocyten met technetium-99m voor visualisatie van eindsystolische en einddiastolische inhoud van de linker ventrikel
• Linker ventrikel ejectiefractie: (ED-ES)/ED * 100%• Geen bijzondere voorbereiding noodzakelijk
Nucleaire ejectiefractiebepaling: acquisitie & interpretatie (I)
• Meer betrouwbaarheid door bepaling gedurende groot aantal hartcycli (meer counts)
• Camerarichting zodanig kiezen dat linker- en rechterventrikel goed kunnen worden onderscheiden
• Irregulair hartritme kan problemen geven
Normaal Gedilateerd
Nucleaire ejectiefractiebepaling: acquisitie & interpretatie (II)
Normaal
Nucleaire ejectiefractiebepaling: acquisitie & interpretatie (III)
Zeer ernstig gedilateerde linkerventrikel
Nucleaire ejectiefractiebepaling:take home messages
• Veel gebruikt non-invasief onderzoek voor nauwkeurige bepaling van ejectiefractie (nauwkeuriger dan gated SPECT perfusie-scintigrafie of echocardiografie)
• Irregulair hartritme kan problemen geven
Referenties
• Thrall JH, Ziessman HA. Cardiovascular System. In: Thrall JH, Ziessman HA. Nuclear Medicine. Mosby: St. Louis, MI, pp. 65-104, 2001.
• Blokland JAK, Wiarda KS. Hart en bloedvaten. In: Blokland JAK, Wiarda KS. Aanbevelingen Nucleaire Geneeskunde. Eburon: Delft, pp. 104-119, 124-129, 2000.