MTP uvoz poopsirno - oldweb.customs.gov.mkoldweb.customs.gov.mk/en/Uploads/Merki na trgovska...

1

A-5-1-2

Merki na trgovska politika koi se primenuvaat vo vnatre{nosta pri

pu{tawe na stokite vo sloboden promet (uvoz)

Formi na izvoz i uvoz - op{to Bezbednost na hrana i proizvodi koi pri proizvostvo i promet

doa|aat vo kontakt so hrana Dobito~na hrana, proizvodi za ishrana na `ivotni i ve{ta~ko

|ubrivo Zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba Lekovi - Lekovi, pomo{ni lekovite sredstva i medicinski

pomagala Opojni drogi i psihotropni supstancii Otrovi Prekursori @ivotna sredina Zdravstvena za{tita Soobraznost / Standardizacija / Metrologija/Homologacija Intelektualna sopstvenost Zlato i blagorodnn metali Kulturno nasledstvo Vooru`uvawe (voena oprema, stopanski eksploziv, love~ko i

sportsko oru`je i nivna municija, hemisko oru`je) Opasni materii

2

Formi na izvoz i uvoz - op{to Stoki {to se uvezuvaat vrz osnova na dozvola so cel : - za{tita na zdravjeto i ìvotot na lu|eto; - za{tita na ìvotna sredina i prostorno planirawe; - stoki koi treba da gi ispolnat propi{anite meterolo{ki i drugi

uslovi; - stoki (gotovi proizvodi i proizvodi {to ne se upotrebuvani) za ~ii

uvoz e potrebna potvrda za izvr{en pregled i evidentirawe na propratrna tehni~ka dokumentacija;

- stoki za ~ii uvoz e potrebna dozvola od Narodna banka na RM; - uvoz na istriski i umetni~ki dela; - uvoz na odredeni blagorodni metali, banknoti i drugo; - sredstva za vooruùvawe i voena oprema; Nadle`nost: Ministerstvo za ekonomija Dokumenti: Dozvola za uvoz (Odobrenie) koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa: Zakon za trgovija (Sl. ves. na RM 16/2004)

Odluka za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz (Sl. ves. na RM br. 113 /2005)

o poop{irno vidi vo A-5-12

Bezbednost na hrana i proizvodi koi pri proizvostvo i promet doa|aat vo kontakt so hrana (hrana i pijaloci vklu~uvaj}i i voda za piewe, kako i tutun; materijali za pakuvawe na hrana; proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet i upotreba doa|aat vo kontakt so hrana

Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo - Direkcija za hrana (nadleèn za kontrola na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se uvezuvaat vo zemjata za hrana od rastitelno poteklo i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata. Ministerstvo za zemjodelstvo {umarstvo i vodostopanstvo - Uprava za veterinarstvo e nadleèn organ za kontrola na zdravstvenata ispravnost, kvalitetot kako i deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite od ìvotinsko poteklo Ministerstvo za zemjodelstvo {umarstvo i vodostopanstvo - Uprava za zemjodelie e nadleèn organ za kontrola na kvalotet na kako i deklarirawe i ozna~uvawe na dobito~na hrana (sto~na hrana), dodatoci na sto~na hrana, surovini za proizvodstvo na sto~na hrana i hrana za ìvotni

Dokumenti: Odobrenie za uvoz (soglasnost) koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa: Zakon za bezbednosta na hranata i na proizvodite i materijalite

{to doa|aat vo kontakt so hranata (Sl. vesnik na RM br. 54/02)Zakon za zdravstvenata ispravnost na ìvotnite namirnici i na predmetite za op{ta upotreba (Sl. list na SFRJ br. 53/91 Sl vesnikna RM br. 15/95)Zakon za veterinarno zdravstvo (Sl. vesnik na RM br. 28/1998)

Zakon za sto~arstvo ( Sl.vesnik na RM br. 67/97) i Zakon za zemjodelska inspekcija ( Sl.vesnik na RM br. 45/2004)


3

Zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba

( detski igra~ki , sredstva za li~na higiena i kozmetika, sredstva za ~istewe, sredstva koi doa|aat vo neposreden dopir so koà i sluzokoà i surovini i pomo{ni proizvodi koi se upotrebuvaat vo koizmeti~kata industrija.. ) Nadle`nost :Minsisterstvo za zdravstvo -Dràven sanitaren i zadravstven inspektorat Dokumenti: Soglasnost za uvoz od nadleènorgan Regulativa Zakon za zdravstvenata ispravnost na ìvotnite namirnici i na

predmetite za op{ta upotreba (Sl. list na SFRJ br. 53/91 Sl vesnikna RM br. 15/95)

Pravilnik za uslivite vo pogled na zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba {to moàt da se pu{tat vo promet (Slu`ben list na SFRJ br. 26/83)

Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija (Slu`ben vesnik na RM br. 19/95


Lekovi - Lekovi, pomo{ni lekovite sredstva i medicinski pomagala

Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo (za humana medicina) Ministerstvo za zemjodelstvo {umarstvo i vodostopanstvo (za

veterina) Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa: Zakon za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite

pomagala (Sl. vesnik na RM br. 21/98)


Opojni drogi i psihotropni supstancii Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa: Zakon za proizvodstvo i promet na opojni drogi (Sl. list na SFRJ

13/91) Konvencija za opojni drogi 1961, Konvencija za psihotropni supstancii 1971,


Prekursori Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo Dokumenti:Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa: Zakon za prekurzori ( Sl. vesnik na RM 37/2004)

Konvencija za opojni drogi 1961, Konvencija za psihotropni supstancii 1971,


4

Otrovi Nadle`nost : Ministerstvo za zdravstvo Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa:Konvencija protiv ilegalna trgovija so narkoti~ni drogi i

psohotropni supstancii 1988, Zakon za promet na otrovi (Sl.list na SFRJ br. 13/91); Spisok na otrovi koi moè da se stavat vo promet (Sl.list na SFRJ br. 58/82, 7/84, 9/86, 18/87, 33/88)


@ivotna sredina: proizvodi so koi se zagrozuva ìvotnata sredina i prirodata - otpadni, opasni, {tetni i radioaktivni materii; - biolo{ki nerazgradlivi supstancii i pesticidi {to sodràt

polifosfati; - zabraneti tehnologii i tehnolo{ki linii od ekolo{ki pri~ini; - supstanci koi za o{tetuvaat i osiroma{uvaat ozonskata obvivka - trgovija so za{titeni divi ìvotni i rastenija; - nadomestoci koi se napla}aat pri uvoz

Nadle`nost : Direkcija za radijaciona sigurnost; Ministerstvo za zdravstvo -RZZZ (izvori na jonizira~ko zra~ewe); Ministerstvo za ìvotna sredina i prostorno planirawe (za opasen otpad, supstancii {to ja osiroma{uvaat ozonskata obvivka, zagrozeni divi ìvotni i rastitelni vidovi);

Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi Dozvola za uvoz spored CITES konvenzija za me|unaodna trgovija

so zagrozeni vidovi na rastenija i ìvotni izdadena od nadleèn organ

Regulativa: Zakon za za{tita na ìvotnata sredina i prirodata (Sl. vesnik na RM br. 51/00-pre~isten tekst, 96/00, 45/02, 13/03-pre~isten tekst), Zakon za za{tita na prirodata (Sl. vesnik na RM br. 67/2004)

Zakon za ìvotna sredina(Sl. vesnik na RM br. 53/2005) Zakon za za{tita od jonizira~ki zra~ewa i za nuklearna sigurnost (Sl. vesnik na RM br. 48/02), Zakon za otpadot (Sl. vesnik na RM br. 37/98), Zakon za upravuvawe so otpadot (Sl. vesnik na RM br. 68/2004) Bazelska Konvencija za kontrola na prekugrani~no prenesuvawe na opasen otpad i negovo skladirawe (Sl. Vesnik na RM br. 49/97), Montrealski protokol za supstanciite {to ja osiroma{uvaat ozonskata obvivka( 1994) Vienska konvencija za za{tita na ozonskata obvivka( 1994), Konvencijata za me|unarodna trgovija so zagrozeni divi ìvotni i rastitelni vidovi (Va{ington 1973) (Sl.vesnik na RM br.82/99) (CITES) Konvencijata za za{tita na diviot svet i prirodnite ìveali{ta vo Evropa (Sl. vesnik na RM br. 49/97)


5

Zdravstvena za{tita Nadle`nost: Ministerstvo za zdravstvo

Regulativa: Zakon za izmena i dopolnuvawe na Zakonot za zdravstvena za{tita (Slu`ben vesnik na RM br. 111/2005)


Soobraznost/ Standardizacija/ Metrologija/Homologacija: Tehni~ki barawa koi proizvodite treba da gi ispolnuvaat pred pu{tawe vo promet za za{tita na janiot interes, ìvotot i zdravjeto na lu|eto, za{tita i unapreduvawe na ìvotnata sredina i za{tita na potro{uva~ite i drugite korisnici; merila i koli~ini i oznaki na pakuvani proizvodi

Nadle`nost : Ministerstvo za ekonomija - Dràven zavod za standardizacija, Ministerstvo za ekonomija - Biro za metrologija

Ministerstvo za ekonomija - Dràven pazarena inspektorat Ministerstvo za ekonomija-Institut za akreditacija Ma{inski Fakultet - Skopje, AMSM i Sojuz na voza~ite (ovlasteni institucii za homologacija na vozila) Zavod za ispituvawe na materijali i razvoj na novi tehnologii od Skopje i Gradeèn institut "Makedonija" od Skopje (ovlasteni institucii za atestirawe na cement)

Dokumenti: Sertifikat za soobraznost od nadleèn organ ( ili ovlasten organ); Re{enie za odobren uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi

Regulativa: Zakon za propi{uvawe na tehni~kite barawa za proizvodite i ocena na soobraznosta (Sl vesnik na RM br. 55/02) ; Zakon za standardizacija (Sl. vesnik na RM br. 23/95 i 54/02 ) Naredba za zadolìtelno atestirawe (homologacija) na vozilata na trkala ...(Sl. Vesnik na RM br. 8401, 21/02, 31/02, 52/02) Zakon za metrologija (Sl vesnik na RM br. 55/02 )

Zakon za za{tita na potro{uva~ite (Sl. vesnik na RM br. 38/2004) o poop{irno vidi vo A-5-16

Intelektualna sopstvenost- Industriska sopstvenost, avtorski prava i srodni prava

Nadle`nost :Ministerstvo za ekonomija -Dràven zavod za industriska sopstvenost

Ministerstvo za kultura Dokumenti: Barawe od nositelot na pravoto za za{tita na intelektualnata

sopstvenot Re{enie za priznavawe na prava pri uvoz koe go izdavaat nadle`nite

organi Regulativa:-Zakon za carinski merki za za{tita na prava od intelktualna

sopstvenost (Sl. vesnik na RM br. 38/2005) -Pravilnik za sproveduvawe na zakonot za carinski merki (Sl.

vesnik na RM br. 58/2005) -Zakon za industriska sopstvenost (Sl. vesnik na RM br. 47/02, 9/2004)

-Zakon za avtorsko pravo i srodnite prava (Sl. vesnik na RM br. 47/96, 3/98, 98/2002)


6

Zlato i blagorodni metali Nadle`nost : Ministerstvo za ekonomija Dokument : Dozvola za uvoz koja izdavaat nadle`nite organi Regulativa : -Zakon za trgovija (Sl. ves. na RM 16/2004)

-Zakon za kontrola na skapoceni metali (Sl. Vesnik na RM br. 23/95) -Odluka za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz (Sl. ves. na RM br. 58/2004)

o poop{irno vidi vo A-5- 18

Kulturno nasledstvo - Delovi od umetni~ki ili istoriski spomenici i arheolo{ki nao|ali{ta; stari vredni predmeti (postari od 100 god.); kovani pari; dobra od umetni~ki interes (platna, sliki, originalni vajarski dela, umetni~ki zbirki); etnolo{ki materijal; retki rakopisi; Nadle`nost : Ministerstvo za kultura - Uprava za za{tita na kulturno

nasledstvo Dokumenti: Odobrenie za uvoz koe go izdavaat nadle`nite organi Regulativa:- Zakon za za{tita na kulturno nasledstvo (Sl. vesnik na RM

20/2004); -Konvencija za merkite za zabrana i spre~uvawe na nedozvolen uvoz, izvoz i prenos na sopstv. na kulturni dobra - 1970; -Konvencija za za{ita na svetskoto kulturno i prirodno nasledstvo -1972

o poop{irno vidi vo A-5- 19

Vooru`uvawe (voena oprema, stopanski eksploziv, love~ko i sportsko oru`je i nivna municija, hemisko oru`je) Nadle`nost : Ministerstvo za vnatre{ni raboti i Ministerstvo za odbrana; Dokumenti: Dozvola za uvoz koja ja izdavaat nadle`nite organi Regulativa: Zakon za oru`je ( Sl.vesnik na RM br. 7/2005) Zakon za proizvodstvo

i promet na vooru`uvawe i voena oprema (Sl. vesnik na RM br. 54/02); Zakon za prometot na eksplozivnite materii (Sl. list na SFRJ br. 30/85, 6/89, 53/91 Sl. vesnik na RM br. 12/93 ); Konvencija za zabrana na hemisko oru`je (Sl.vesnik na RM br.23/97)

o poop{irno vidi vo A-5-9 _______________________________________________________________

Opasni materii Nadle`nost : Ministertvo za transport i vrski Ministerstvo za vnatre{ni raboti,

Dokumenti: Odobrenie/ dozvola za transport, uvoz ili izvoz Regulativa: -Zakon za prevoz na opasni materii (Sl.list na SFRJ br. 27/90) o poop{irno vidi vo A-5-10

7

Formi na uvoz i izvoz A-5-12 Со Одлуката за распоредување на stokite na форми на увоз и извоз ( Slu`ben vesnik na RM br.113/2005) која ја носи Владата на Република Македонија, предвидени се slednite formi при увоз на одредени видови на стоки i toa: -sloboden uvoz -LB -uvoz vrz osnova na dozvola, odobrenie odnosno soglasnost od nadle`na institucija -D

Д1- Minистерsтво za zdravство / Minистертво за zemjоделство, шумарство и водостопанство, vklu~uvajki go Prilог 2-Список на opojni drogi, psihotropni supstanci i prekurzori ; Prilog 7-Spisok na otrovi

D2 - re{enie za upis vo registrot na Biro za metrologija D3 - potvrda od Institut za standardizacija D4 - Ministertvo za `ivotna sredina,vklu~uvajki gi Prilozite: Prilog 3-Spisok na supstanci {to ja osiroma{uvaat ozonskata obvivka;

Prilog 4 - Spisok na zagrozeni vidovi divi `ivotni ; Prilog 5-Spisok na zagrozeni vidovi na rastenija; Prilog 6-Spisok na zagrozeni gabi D5 -Zabranet uvoz D6 -Narodna Banka D7 - Ministertvo za vnatre{ni/ Ministertvo za odbrana D8 - Ministertvo za ekonomija D9 - Ministertvo za kultura

8

Bezbednost na hrana i proizvodi koi pri proizvostvo i promet doa|aat vo kontakt so hrana

A-5-13

A-5-13-1 Zakonski osnov i nadle`ni inspekciski organi za kontrola

Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata (koj e objaven vo slu`ben vesnik na RM br. 54/2002) zapo~na da se primenuva od 01.01.2005 godina. So cel definirawe na vidovite na stoki koi podleàt na kontrola od strana na nadle`nite inspekciski organi, kako i nivnite nadle`nosti vo pogled na primenata na ovoj zakon Vi go prosleduvame slednoto upatstvo. So Zakonot za bezbednost na hrana se ureduvaat uslovite za obezbeduvawe na bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, proizvodstvoto i prometot, pravata i obvrskite na pravnite i fizi~ki lica koi proizveduvaat ili vr{at promet, so cel za{tita na zdravjeto na lu|eto, kako i sloboden promet na vnatre{niot i nadvore{niot pazar. Za vr{ewe na rabotite od oblasta na bezbednost na hrana od rastitelno poteklo i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, formirana e Direkcijata za hrana, kako organ vo sostav na Ministerstvoto za zdravstvo. Direkcijata za hrana e nadleèn organ za kontrola na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se uvezuvaat vo zemjata (za hrana od rastitelno poteklo i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata - spored spisokot koj e naveden vo to~ka 3 za site stoki so isklu~ok na kategorija I. b. Inspekciskiot nadzor na ovoj vid stoki }e go vr{at Dràvni inspektori za hrana. Ministerstvoto za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo-Upravata za veterinarstvo e nadleèn organ za kontrola na hrana od ìvotinsko poteklo (hrana koja vo svojot sostav ima nad 50% sostojki od ìvotinsko poteklo) soglasno propisite za veterinarno zdravstvo i op{tite barawa soglasno istiot zakon. Inspekciskiot nadzor na hrana od ìvotinsko poteklo }e go vr{at Dràvni veterinarni inspektori. (spored spisokot na stoki naveden vo to~ka 3 kategorija I. b ). Upravata za veterinarstvo e nadleèn organ za kontrola na zdravstvenata ispravnost, kvalitetot kako i deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite od ìvotinsko poteklo koi se uvezuvaat vo zemjata, soglasno Zakonot za bezbednost na hrana.

A-5-13-1-2 [to predstavuva hrana Hrana predstavuva sekoja supstanca {to vo prerabotena, delumo prerabotena ili neprerabotena sostojba e nameneta za ~ove~ka upotreba za ishrana i piewe, kako i sekoja sostojka {to se upotrebuva za proizvodstvo, prerabotka i podgotvuvawe na hrana. Pod hrana se

9

podrazbira i voda za piewe, pakuvana voda, kako i voda nameneta za proizvodstvo za hrana.

A-5-13-1-3 [to podleì na kontrola spored ovoj zakon I. Hrana i pijaloci vklu~uvaj}i i voda za piewe, kako i tutun II. Materijali za pakuvawe na hrana III.Proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet i upotreba doa|aat vo kontakt so hrana

A-5-13-1-3-1 Hrana i pijaloci vklu~uvajki i voda za piewe • hranata za ~ove~ka ishrana moè da bide vo oblik na : -surovini, poluproizvodi i gotovi proizvodi -aditivi, boi i drugi dodatoci -pomo{ni tehni~ki sredstva Taa se deli na : a) hrana od rastitelno poteklo b) hrana od ìvotinsko poteklo

a) hranata od rastitelno poteklo gi opfa}a site surovini, poluproizvodi ili gotovi proizvodi, koi vo svojot sostav moàt da imaat pomalku od 50% stoka od ìvotinsko poteklo. Vo ovaa kategorija na stoki spa|aat slednite vidovi na stoki: -ìta i melni~ki proizvodi (p~enica, p~enka, r`, ja~men, oriz, bra{no, griz, trici i dr.) -pekarski proizvodi -testenini i srodni proizvodi (kori, piti i dr vidovi testa pe~eni ili nepe~eni) -brzo smrznato testo -pekarski kvasec -keksi i proizvodi srodni na keksi (~ajno pecivo, medewaci, vafli i dr) -rastitelni masla za jadewe -nerafinirani masla za jadewe -me{anici na nerafinirani rastitelni masla za jadewe so rafinirani rastitelni masla -margarin i srodni proizvodi -majonez i srodni proizvodi -aditivi za prehrambeni proizvodi -kakao i proizvodi od kakao (~okoladi, {ekerni tabli, krem proizvodi) -kafe, ~aj -bomboni, gumi za xvakawe -kola~i -za~ini, ekstrati od za~ini i smesi na za~ini -ovo{je, zelen~uk, pe~urki i proizvodi od niv -pektinski preparati -ocet i razblaèna ocetna kiselina -dietetski proizvodi, dodatoci na hrana i prerabotki

10

-gotvarska sol i sol za prehrambena industrija -hrana za doen~iwa i mali deca ( za vozrast do 36 meseci) bez ogled na sostavot i procentot na sostojki od ìvotinsko poteklo podle`ni na kontrola od Direkcijata za hrana -testa, -supi -proizvodi od testo (makaroni, kroasani, tortelini) -pra{kasti proizvodi so mleko(pudinzi, {lagovi) -sirewe i ka{kaval od rastitelno poteklo -~okolado i ~okoladni kremovi -laktoza i kazein -gotovi jadewa -èlatin (èlatinski kapsuli) namenet za farmacevtska industrija Za navedenata stoka Direkcijata za hrana e nadleèn organ za kontrola na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se uvezuvaat vo zemjata (za hrana od rastitelno poteklo i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, odnosno }e izdava SOGLASNOST za carinewe. Osven toa pratkite na navedenite stoki podleàt na kontrola pri uvoz od strana na grani~nata veterinarna inspekcija i potrebno e da poseduvaat zdravstven sertifakt. b) hrana od ìvotinsko poteklo (sirova, poluprerabotena ili vo prerabotena sostojba), ili pak proizvodi za hrana vo ~ij sostav ima nad 50% proizvodi od ìvotinsko poteklo }e se smeta deka e hrana od ìvotinsko poteklo, koja ja opfa}a slednata stoka : -meso (sveò, razladeno, zamrznato) i nivni proizvodi i prerabotki -ribi, ikra, rakovi, {kolki, polàvi i àbi i nivni proizvodi i prerabotki -mleko i proizvodi od mleko -jajca i proizvodi od jajca -proizvodi i prerabotki so ili bez dodatoci na meso, ribi, mleko i jajca -med i drugi proizvodi od p~eli -belta~inesti proizvodi i me{anici na belta~esti proizvodi za prehrambenata industrija so visoka sodrìna na belta~ini dobieni od mleko, jajca i od krv -i proizvodi i prerabotki od niv v) pijaloci - alkoholni pijaloci(vino, rakija, èstoki pijaloci, likeri, pivo)

- bezalkoholni pijaloci (osveìtelni, sirupi, pra{oci i pasteli za osveìtelni bezalkoholni pijaloci) g) prirodna i mineralna voda, voda za piewe ( gazirana, negazirana, mineralna ili obi~na voda za piewe)

d) tutun i tutunski proizvodi i pribor za pu{ewe

11

A-5-13-1-3-2 Materijali za pakuvawe na hrana, kako i materijali za vrzuvawe materijali za pakuvawe na hrana, kako i materijal za vrzuvawe moàt da bidat izraboteni od najrazli~en materijal: hartija, karton, staklo, plastika, najlon, tekstil, juta, metal, drvo i sl

A-5-13-1-3-3 Proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet i upotreba na hranata doa|aat vo kontakt so hranata

1. sadovi za doma}instvo i pribor (od leguri, keramika, porcelan, plasti~ni masi i dr) 2. ambalaà za hrana (od najrazli~en materijal: hartija,karton, staklo, plastika, najlon, tekstil, juta metal, drvo i sl) 3. postrojki i uredi za proizvodstvo na hrana, kako i tehnolo{ki procesi 4. site sredstva za ~istewe na sadovi vo doma}instvo i prehranbena industrija

• sredstva za miewe i ~istewe na sadovi i pribor za jadewe i aparati za doma}instvoto

• sredstva za dezinfekcija i dezinsekcija i deratizacija vo domakinstvoto i pri proizvodsto i promet na hrana

A-5-13-1-4 Mesto na sproveduvawe na inspekciska kontrola od nadle`na institucija i postapka Hranata i proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, koi se predmet na uvoz, podleàt na inspekciska kontrola od strana na nadle`nite inspekciski slu`bi na carinskite terminali vo vnatre{nite carinski ispostavi i vo carinskite skladi{ta. Uvoznikot na hrana i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hrana, odnosno ovlasten zastapnik e dolèn da podnese pismeno barawe za pregled za sekoja pratka od gorenavedeniot spisok {to se uvezuva na formular (Prilig br. 1) do Direkcijata za hrana ili (Prilog br.1 a) do Uprava za veterinarstvo, koi se nao|aat na carinskite terinali ili vo podra~nite edinici. Kontrolata i pregledot na pratkata koja ja sproveduvaaat nadle`nite inspekcii opfa}a: 1.Pregled na propratnata dokumentacija i utvrduvawe na higienskite uslovi pod koi e pristignata pratkata 2.Organolepti~ki pregled 3.Zemawe na mostri zaradi labaratorisko ispituvawe 4.Izdavawe dokument za carinskiot organ i uvoznikot Vo opredeleni slu~ai mo`no e nadle`niot inspekciski organ da utvrdi deka pratkata e nebezbedna, vrz osnova na organolepti~ki pregled bez zemawe na mostra i za istata da donese Re{enie so koe se zabranuva uvoz ( Prilog br. 2 od Direkcija za hrana). Vo ovoj slu~aj koga stokata e

12

seu{te pod carinski nadzor istata se vra}a vo stranstvo ili so Re{enie za uni{tuvawe se uni{tuva pod carinski nadzor. Dràvniot inspektor za hrana ili Veterinarniot inspektor zemaat mostri zaradi labaratorisko ispituvawe, vo prisiustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik na propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te). Za zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za Carinskiot organ, eden za uvoznikot i eden primerok ostanuva vo evidencijata na inspektoratot. (Prilog 4 od Direkcija za hrana) odnosno (Prilo br. 2 od Uprava za veterinarstvo). Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 6 od Direkcija za hrana), odnosno (Prilog br. 4 od Uprava za veterinarstvo), koj se izdava vo 4 primeroci (eden za carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2 primeroka ostanuvaat vo evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na Soglasnosta za carinewe carinskiot organ moè da zapo~ne postapka za uvozno carinewe na predmetnata stoka. So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so hrana vrz osnova na gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata od pod carinski nadzor, zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ vo odnos na Zakonot za bezbednost na uvezenata stoka. Vo ponatamo{nata postapka soglasno Zakonot za bezbednost na hrana prodolùvaat nadle`nostite na inspekciskite organi. Na uvoznikot privremeno mu se zabranuva pu{tawe vo promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od labaratoriskata analiza, odnosno se do dobivawe na Re{enieto za pu{tawe vo promet/prerabotka od nadle`niot inspekciski organ, do koga predmetnata stoka ostanuva privremeno uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot (magacini, stovari{ta i sl). Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza dokolku rezultatite odgovaraat na propi{anite uslovi od zakonskata regulativa, nadle`niot inspekciski organ mu izdava na uvoznikot Re{enie so koe se odobruva pu{tawe vo promet-prerabotka . Vo sprotivno ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata ne e bezbedna i ne odgovara na kvalitetot na propi{anite uslovi nadle`nite inspekciski organi izdavaat Re{enie so koe se zabranuva pu{tawe vo promet ili prerabotka, koe se dostavuva do site subjekti, pri {to predmetnata stoka se vra}a vo stranstvo ili se uni{tuva. Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo promet ne moè od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na nebezbedna stoka pri {to uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok na uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za utvrduvawe na fakti~kata sotojba.

13

Vo odredeni slu~ai koga odredeni pratki od ìvotinsko poteklo: - predstavuvaat celina odnosno se carinat vo isto vreme, a istite poteknuvaat od ist proizvoditel so isti seriski broevi na proizvodstvo i pristignuvaat vo kratki vremenski rastojanija, za koi prethodno e izvr{en inspekciski nadzor-kontrola i zemeni se mostri za laboratoriski ispituvawa od strana na Veterinaren inspektor; - pratka so prethodno nabroeni parametri se pregleduvala na drugo mesto za carinewe (na drug carinski terminal) za koe strankata podnela pismen dokaz deka e izvr{en inspekciski nadzor-kontrola i se zemeni mostri za laboratoriski ispituvawa od veterinaren inspektor; - pratkata e od takov karakter {to ne trpi podolgo ~ekawe na zavr{uvawe na postapkata i dobivawe na rezultatite od ispituvaweto (primer sveò razladeno meso i sl.) vo toj slu~aj veterinarniot inspektor ne zema mostri za laboratorisko ispituvawe, tuku vr{i samo inspekciski pregled i izdavaat Re{enie so koe se dava SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 12 od Uprava za veterinarstvo) so koe moè da se carini pratkata.

A-5-13-1-5 Postapka na carinski organ • Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da zapo~ne postapka na uvozno carinewe se dodeka ne dobie SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 6 )od Direkcijata za hrana.

• Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da zapo~ne postapka na uvozno carinewe se dodeka ne dobijat Re{enieto so koe se dava SOGLASNOST za carinewe (Prilog br. 4 ili Prilog br. 12 ) od Upravata za veterinarstvo.

A-5-13-1-6 [to e zabraneto so ovoj zakon • Se ZABRANUVA UVOZ na hrana i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, se dodeka ne se zavr{i kontrolata na pratkata i ne bide izdadeno Soglasnost za uvozno carinewe od strana na nadle`nite inspektori. .

A-5-13-1-7 [to predstavuva nebezbedna hrana i proizvodi i materijali za pakuvawe, odnosno proizvodi i materijali {to pri proizvodstvo, promet i upotreba na hranata doa|aat vo kontakt so hranata ZABRANETO E uvoz na nebezbedna hrana. Kako nebezbedna hrana spored ovoj zakon se smeta hrana koja {to e nesoodveta za ~ove~ka upotreba i na bilo koj na~in predstavuva rizik za zdavjeto na ~ovekot (primer: izminat rok na upotreba, o{teteno pakuvawe, sodrì toksi~ni materii, mikrorganizmi, paraziti, pesticidi, aditivi, ostatoci od antibiotici, mehani~ki e zagadena, izmenet sostav ili organolepti~ki svojstva, nema podatoci za rok na upotreba, nema deklaracija i na~in na upotreba i dr.). Za onaa hrana za koja {to nadle`niot inspekciski organ }e utvrdi deka e nebezbedna, }e donese Re{enie za vra}awe na stokata vo stranstvo

14

ili Re{enie za uni{tuvawe. Za predmetnata stoka carinskiot organ }e postapuva soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot zakon, kako so stoka zabraneta za uvoz, dokolku istata e seu{te pod carinski nadzor. Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na nebezbedna hrana. ZABRANETO e koristewe na proizvodi i materijali za pakuvawe , kako i proizvodi koi pri proizvodstvo i promet doa|aat vo kontakt so hranata, {to se rizi~ni po zdravjeto na lu|eto. Toa zna~i deka pri uvoz na ovoj vid na stoka, istata podleì na kantrola od strana nadle`nite inspekciski organi. Dokolku predmetnata stoka ne gi ispolnuva uslovite za bezbednost Direkcijata za hrana }e donese Re{enie za vr}awe na stokata vo stranstvo ili Re{enie za uni{tivawe na stokata, odnosno carinskiot organ so istata }e postapuva soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot zakon, kako so stoka zabraneta za uvoz, dokolku istata e seu{te pod carinski nadzor. Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na nebezbedni proizvodi i materijali za pakuvawe, kako i proizvodi koi {to pri proizvodstvo i promet doa|aat vo kontakt so hranata.

A-5-13-1-8 Prestanok na vaèwe na slednite zakoni So primenata na ovoj zakon prestanuvaat da vaàt odredbite koi se odnesuvaat na ìvotni namirnici, sadovi, pribor, postrojki i uredi za proizvodstvo i promet na ìvotni namirnici i predmeti koi doa|aat vo dopir so ìvotnite namirnici, tutun, tutunski prerabotki, i pribor za pu{ewe od slednite zakoni:

• Zakonot za zdravstvena ispravnost na ìvotni namirnici i predmeti od op{ta upotreba ( Slu`ben list na SFRJ br. 53/91 i Slu`ben vesnik na RM 15/95)

• Zakonot za zdravstven nadzor nad prehrambenite produkti i na predmeti za op{ta upotreba ( Slu`ben vesnik na SRM 35/97 i 23/99 i Slu`ben vesnik na RM 15/95)

• Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija ( Slu`ben vesnik na RM br. 19/95)

• Zakonot za kontrola na kvalitetot na zemjodelskite i prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot promet (Slu`ben vesnik na RM 5/1998); i Odlukata za opredeluvawe na zemjodelski i prehrambeni proizvodi i nivnite prerabotki koi podleàt na kontrola na kvalitetot vo nadvore{no-trgovsko rabotewe (Slu`ben vesnik na RM br. 53/1998)

• Zakonot za pazarna inspekcija (Slu`ben vesnik na RM 35/97,23/99) {to se odnesuvaat na inspekciski nadzor na prehrambeni proizvodi

15

Toa zna~i deka koga za stokata {to se uvezuva e izdadena Soglasnost za carinewe od Direkcijata za hrana ili Upravata za veterinarstvo, Dràvnite pazarni inspektori nema dopolnitelno da vr{at kontrola na kvalitetot, deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se uvezuvaat vo zemjata, nitu da izdavaat Uverenie za kvalitet za uvezenata stoka. Spored Zakonot za bezbednost na hrana, Dràvnite inspektori za hrana i Dràvnite veterinarni inspektori se nadle`ni organi za kontrola na ozna~uvaweto na hranata so deklaracija i upatstvo za upotreba. Dràvniot pazaren inspektot nema pove}e da vr{i kontrola i da izdava Uverenie za kvalitet za site stoki pri uvoz i izvoz, soglasno Odlukata za opredeluvawe na zemjodelski i prehrambeni proizvodi i nivnite prerabotki koi podleàt na kontrola na kvalitetot vo nadvore{no-trgovsko rabotewe (Slu`ben vesnik na RM br. 53/1998). Dràvniot pazaren inspektorat i ponatamu }e prodolì da vr{i kontrola na stokite (od glava 25 do 97 od Carinskata tarifa, koi ne se predmet na kontrola spored Zakonot za hrana), a koi se nameneti za maloproda`ba vo pogled na deklarirawe i upatstvo za upotreba (akt br. 07-7147/2 od 09.07.2004 godina). Ova upatstvo }e po~ne da se primenuva od 01.02.2005 godina. Site carinski slu`benici se dol`ni da se zapoznaat i istoto da go primenuvaat.

16

A-5-13-1-9 PRILOZI NA UPATSTVO ZA PRIMENA NA BEZBEDNOST NA HRANA

I. Prilozi od Direkcija za hrana

Prilog br. 1 - Barawe za pregled Prilog br. 2 - Re{enie za zabrana za uvoz Prilog br. 4 - Zapisnik za zemena mostra Prilog br. 6 - SOGLASNOST za carinewe

17

Republika Makedonija Prilog: 1

MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTO -DIREKCIJA ZA HRANA-

Pozicija_______________________ Referent: ______________________ Tel.broj: _______________________

Barawe za inspekciski nadzor (uvoz)

1. IME NA PRATKATA: ____________________________________________ Bruto/kg.____________________ neto _______________ pakuvawe __________ 2. UVOZNIIK: _____________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto i edinstven mati~en broj) 3. [PEDICIJA: ____________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto) 4. KORISNIK: _____________________________________________________ 5. PROIZVODITEL:________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto) 6. ISPORA^UVA^: _________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto) 7. PRATKATA E SMESTENA VO: ___________________________________

(prevozno sredstvo so registarski broevi)

8. TRO[OCITE ZA ANALIZA GI PODNESUVA: ___________________ 9. TOVAREN LIST Br.____________ datum na pristignuvawe ___________ 10. PRATKATA ]E BIDE SPREMNA ZA NADZOR VO: ______________ _________________________________________________________________. 11. PRILOG: Kopija od fakturata, sertifikat za kvalitet i bezbednost na stokata ili proizvodna specifikacija, re{enie za sklad, takseni marki 300 denari i uplatnici za zemeni mostri. Baraweto za inspekciski nadzor mora da bide otpe~ateno

PO OVALSTUVAWE NA UVOZNIKOT:

[PEDICIJA Mesto:__________________ Datum: __________________ M.P. BP/VT

18

Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVO Prilog: 2

- DIREKCIJA ZA HRANA- -Oddelenie uvoz/izvoz ________________- Br. ___________________ ___________200____ godina Dràvniot inspektor vo oddelenieto za inspekciski nadzor na hrana od uvoz/izvoz vo _______________________ postapuvaj}i po barawe br._________________ od _______________________ vrz osnova na ~len 27, 46 i 47 od Zakonot za bezbednsot na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ("Slu`ben vesnik na RM",br.54/02), donese

R E [ E N I E SE ZABRANUVA na _______________________________________________________________________ (uvoznik) od ____________________, uvoz na _____________________________________________________________ ____________________________________________ vo koli~ina od ______________ ~ij {to ispra}a~ e firmata ___________________________________________________________________________________ od __________________, dràva ___________________, koja pristignala vo _______________________.

O b r a z l o ` e n i e Vo postapkata na inspekciski nadzor nad uvozot na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata, ~ie carinewe se vr{i vo ______________________________________, stavena e pod nadzor pratkata opredelena vo dispozitivot na ova re{enie, zaradi utvrduvawe na nejzinata bezbednost. Pri pregledot na pratkata e utvrdeno deka: __________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ So ogled na navedenoto se donese re{enie kako vo dispozitivot. Taksata za ova re{enie naplatena e soglasno ~len 37 od Zakonot za administrativnite taksi ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija",br.17/93 i 20/96), tarifen br.33, vo iznos od _______________________denari. Tro{ocite na postapkata se presmetani soglasno Pravilnikot za na~inot na presmetuvaweto i visinata na tro{ocite na inspekciskiot nadzor vo postapki povedeni po barawe na stranka ("Slu`ben vesnik na RM"br.27/96). PRAVNA POUKA: Protiv ova re{enie moè da se izjavi àlba, preku ovoj organ, do Minsiterot za zdravstvo, vo rok od 8 dena od denot na dostavuvaweto na re{enieto. Dostaveno do: - Uvoznikot, - Carinarnica, - Arhiva

DR@AVEN INSPEKTOR ZA HRANA,

__________________________

19

Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA DRAVSTVO -DIREKCIJA ZA HRANA- -Oddelenie uvoz/izvoz _______________- Prilog: 4 Br. __________________ _________200___ godina S k o p j e

Z A P I S N I K

za zemeni mostri na hrana i na proizvodi i materijali {to doa|aat vo kontakt so hranata od uvoz/izvoz zaradi laboratorisko ispituvawe

na kvalitet i bezbednost Sostaven na den ________________200____ godina, vo ___________~asot vo carinski terminal __________ ________________________________________________________________________________________________vo prisustvo na inspektor za hrana od uvoz/izvoz __________________________________________________ i rabotnikot ___________________________________________ od _________________________, dràvniot inspektor za hrana vo Oddelenieto za inspekciski nadzor od uvoz/izvoz, vrz osnova na ~len 44 stav 1 to~ka 3 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ("Slu`ben vesnik na RM"br. 54/02), zaradi laboratoriski ispituvawa za kvalitet i bezbednost na pratkata __________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ {to se uvezuva vo vkupna koli~ina od ____________________kgr. Zema mostri: ________________________________________________________________________________________________ Prisutni lica pri uvidot se: ____________________________________ vo svojstvo na _____________________________________________ ____________________________________vo svojstvo na _______________________________________________

Red. Br.

NAZIV NA PRATKATA Zemeni mostri za analiza vo kgr./par~e

Zemeni mostri za superanaliza vo

kgr./par~e 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

ZABRANET E promet na pratkata od koja se zemeni mostrite do donesuvawe na re{enie na dràvniot ispektor za hrana, a vrz osnova na rezultatite na ispituvaweto. Mostrite se zemeni, ozna~eni, zapakuvani i zatvoreni sprema Upatstvoto za na~inot na zemawe mostri za vr{ewe na analizi i superanalizi na ìvotnite namirnici i predmetite za op{ta upotreba ("Slu`ben list"br.60/78). Dokolku ne se pravi superanaliza, uvoznikot ima pravo na vra}awe na vtorata mostra vo rok od 7 dena po donesuvaweto na kone~noto re{enie na inspektorot. Ovoj zapisnik e napraven vo 4 primeroci, od koi eden za uvoznikot, carinarnica, laboratorijata i eden na inspektorot.

Ovlasten pretstavnik na uvoznikot {to prisustvuval pri zemaweto na mostrite

DR@AVEN INSPEKTOR ZA HRANA

_________________________

Potvrduvam deka uvoznikot _________________________________________________ se soglasuva, ostatocite od zemenite mostri da se predadat na socijalnata ustanova vo Republika Makedonija.

20

Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVO

- DIREKCIJA ZA HRANA- -Oddelenie uvoz/izvoz _________________- Prilog: 6 Br. _____________________ ___________200____ godina

Po barawe na uvoznikot ____________________________________________________________ od __________________________preku pretstavnikot _________________________________ so primena na odredba od ~lenot 27 stav 1, 2 i 3 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ("Slu`ben vesnik na RM",br.54/02).

SOGLASEN SUM da se izvr{i carinewe na pratkata ________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ vo koli~ina od______________kg.neto________________par~iwa-pakuvawa,pristignatata po faktura-tovaren list br._______________________________________________________ na den _________________ od ispra}a~ot _____________________________________________ ___________________________________________________________________. SE ODOBRUVA uskladi{tuvawe na predmetnata pratka vo skladot-ladilnikot________ ________________________________________ vo ________________________________________ ul: ______________________________________________br._______________. Uvoznikot-korisnik e dol`en da ja prevzeme i skladira pratkata pod soodvetni uslovi za ovoj vid proizvodi, istata vidno da ja ozna~i i izdvoi od druga skladirana stoka. SE ZABRANUVA stavawe vo promet-prerabotka na pratkata ~ie carinewe i uskladi{tuvawe e odobreno vrz osnova na ovaa soglasnost, do donesuvawe na re{enie od strana na Dr`avniot inspektor za hrana od uvoz, vrz osnova na laboratoriski naod deka pratkata e bezbedna. Ako so laboratoriskoto ispituvawe se utvrdi deka pratkata vo pogled na kvalitet i bezbednost ne odgovara na propi{anite uslovi vrz osnova na ovlastuvawata od ~len 44 stav 1 to~ka 4, 6, 7, 8 i 9 od Zakonot }e se donese soodvetno re{enie. Nepostapuvaweto po ovaa sogalasnost e kaznivo soglasno odredbata od ~len 53 na navedeniot zakon. Dostaveno do: - Uvoznikot, - Carinarnica, - Arhiva

DR@AVEN INSPEKTOR ZA HRANA,

_______________________

21

II. Prilozi od Uprava za veterinarstvo

Prilog br. 1 a - Barawe za pregled Prilog br. 2 - Zapisnik za zemena mostra Prilog br. 4 - SOGLASNOST za carinewe Prilog br. 12 - SOGLASNOST za carinewe

22

DO: MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, Prilog: 1a [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO Veterinaren inspektor vo P.O.E________________

Barawe za inspekciski nadzor na pratka od uvoz

1. VID NA PRATKATA:____________________________________________ Bruto/kg.____________ neto ______________ pakuvawe________________

2. UVOZNIK:______________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto i edinstven mati~en broj) 3. [PEDICIJA: ________________________________________________________

(to~ni podatoci za sedi{teto)

4. KORISNIK: __________________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto )

5. PROIZVODITEL:_____________________________________________________ (to~ni podatoci za sedi{teto)

6. ISPORA^UVA^: _____________________________________________________

(to~ni podatoci za sedi{teto)

7. PRATKATA E SMESTENA VO: ________________________________________ (prevozno sredstvo so registarski broevi)

8. TRO[OCITE ZA ANALIZA GI PODNESUVA: _______________________

9. TOVAREN LIST Br.______________ datum na pristignuvawe ______________

10. PRATKATA ]E BIDE SPREMNA ZA NADZOR VO: ____________________ __________________________________________________________________________. 11. PRILOG: veterinarno uverenie za zdravstvenata sostojba na pratkata, propratna carinska dokumentacija, re{enie za uvoz-sklad, takseni marki 300 denari .

Baraweto za inspekciski nadzor mora da bide otpe~ateno

PO OVLASTUVAWE NA UVOZNIKOT

[PEDICIJA

Mesto:______________ Datum: ______________ Tel. Br. _____________

M.P BP/VT

23

Republika Makedonija

MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, Prilog: 2 [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO Uprava za veterinarstvo

P.O.E.__________________ Br._____________________

ZAPISNIK za zemeni mostri na hrana i na proizvodi i materijali {to doa|aat vo kontakt so hranata od

uvoz zaradi laboratorisko ispituvawe na bezbednosta

Na den _________ 200__godina, vo ________ ~asot, na carinskiot terminal _________________________________________, dràvniot veterinaren inspektor ________________________________ od P.O.E. _____________________, vrz osnova na ~len 44 stav 1 to~ka 3 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata (Slu`ben vesnik na RM br.54/02), ~len 116 stav 1 to~ka 15 od Zakonot za veterinarnoto zdravstvo (Slu`ben vesnik na RM br. 28/98), zema mostri zaradi laboratoriski ispituvawa na bezbednost na pratkata ___________________________________ sopstvenost na _________________________ od ___________________________, {to se uvezuva od _______________________, so prevozno sredstvo reg.br. _____________________, vo vkupna koli~ina od _____________ kgr. Prisutni lica pri uvidot se: _____________________, ul. __________________, .l.k. __________ vo svojstvo na ______________ _____________________, ul. __________________, .l.k. __________ vo svojstvo na ______________ Red. Br.

NAZIV NA PRATKATA Zemeni mostri za analiza vo kgr./par~e

Zemeni mostri za superanaliza vo

kgr./par~e 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Prometot so pratkata od koja se zemeni mostrite E ZABRANET do donesuvawe na re{enie na dràvniot veterinaren inspektor, a vrz osnova na rezultatite na ispituvaweto. Mostrite se zemeni, ozna~eni, zapakuvani i zatvoreni sprema Upatstvoto za na~inot na zemawe mostri za vr{ewe na analiza i superanaliza na ìvotnite namirnici i predmeti za op{ta upotreba ( Slu`ben list, br.60/78). Dokolku ne se pravi superanaliza, uvoznikot ima pravo na vra}awe na vtorata mostra vo rok od 7 dena po donesuvaweto na kone~noto re{enie na inspektorot. Ovoj zapisnik e napraven vo 4 primeroci, od koi po eden za strankata, carinarnicata, ovlastena laboratorija za ispituvawe i na inspektorot. Potvrduvam deka uvoznikot ____________________________________ se soglasuva, ostatocite od zemenite mostri da se predadat na socijalnata ustanova vo Republika Makedonija.

Prisatno lice DR@AVEN VETERINAREN INSPEKTOR

___________________________________ _____________________________

24

Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, Prilog: 4 [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO Uprava za veterinarstvo P.O.E.__________________ Br._____________________ ____________.200__ godina

Dràvniot veterinaren inspektor ____________________________________ od P.O.E. ______________________, po barawe br. _________________ od _________________ na uvoznikot __________________________ od _________________________________________ i po izvr{eniot veterinarno-sanitaren nadzor-kontrola, vrz osnova na ~len 27 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02), ~len 114 i 116 od Zakonot za veterinarnoto zdravstvo ( Sl. Vesnik na RM br. 28/98 ) i ~len 202 od Zakonot za op{tata upravna postapka, donese

R E [ E N I E

1.SOGLASEN SUM da se izvr{i carinewe na pratkata ________________________________, sopstvenost na ______________________________ od ____________________________________vo koli~ina od _________________ kg.neto_________________ par~iwa-pakuvawa, pristignata so veterinarno uverenie za zdravstvena sostojba br. _______________ od _____________ i faktura-tovaren list br. _________________, na den _________________ od ispra}a~ot _______________________________ od ___________________________________________________. 2.SE ODOBRUVA uskladi{tuvawe na predmetnata pratka vo skladot-ladilnikot sopstvenost na __________________________________________ vo ________________________ na ul:_______________________________ br.________. Uvoznikot-korisnikot e dolèn da ja prevzeme i skladira pratkata pod soodvetni uslovi za ovoj vid proizvodi, istata vidno da ja ozna~i i izdvoi od drugata skladirana stoka. 3.SE ZABRANUVA stavawe vo promet-prerabotka na pratkata ~ie carinewe i uskladi{tuvawe e odobreno, do donesuvawe na re{enie od strana na Dràvniot veterinaren inspektor, vrz osnova na laboratoriski naod deka pratkata e bezbedna. Ako so laboratoriskoto ispituvawe se utvrdi deka pratkata vo pogled na bezbednost ne odgovara na propi{anite uslovi, vrz osnova na ~len 44 stav 1 to~kite 4, 6, 7, 8 i 9 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02) }e se donese soodvetno re{enie.

@albata izjavena protiv ova re{enie ne go odlaga izvr{uvaweto.

O b r a z l o ` e n i e

postapkata na nadzorot-kontrolata na pogore navedenata pratka, ~ie carinewe se vr{i vo

__________________________, so pismo br. __________ od ________________ zemeni se i isprateni mostri

na laboratorisko ispituvawe. Bidej}i nadzorot-kontrolata nad pratkata ne e zavr{en, se donese

re{enie kako vo dispozitivot.

PRAVNA POUKA: Protiv ova re{enie moè da se izjavi àlba, preku ovoj organ, do Ministerot za

zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo, vo rok od 15 dena od dostavuvaweto na re{enieto.

DR@AVEN VETERINAREN

INSPEKTOR

____________________________

25


MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, Prilog: 12 [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO Uprava za veterinarstvo P.O.E.__________________ Br. _____________________ ____________.200__ godina

Dràvniot veterinaren inspektor ____________________________________ od P.O.E. ______________________, po barawe br. _________________ od _________________ na uvoznikot _______________________________ od __________________________________ i po izvr{eniot veterinarno sanitaren pregled, vrz osnova na ~len 27 i 46 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02), ~len 114, 116 od Zakonot za veterinarnoto zdravstvo ( Sl. Vesnik na RM br. 28/98 ) i ~len 202 od Zakonot za op{tata upravna postapka, donese

R E [ E N I E

1.SOGLASEN SUM da se izvr{i carinewe na pratkata ________________________________, sopstvenost na ______________________________ od ____________________________________vo koli~ina od _________________ kg.neto_________________ par~iwa-pakuvawa, pristignata so veterinarno uverenie za zdravstvena sostojba br. _______________ od _____________ i faktura-tovaren list br. _________________, na den _________________ od ispra}a~ot _______________________________ od ___________________________________________________. 2.SE ODOBRUVA uskladi{tuvawe na predmetnata pratka vo skladot-ladilnikot sopstvenost na __________________________________________ vo ________________________ na ul:_______________________________ br.________. Uvoznikot-korisnikot e dolèn da ja prevzeme i skladira pratkata pod soodvetni uslovi za ovoj vid proizvodi i istata da ja ozna~i.

@albata izjavena protiv ova re{enie ne go odlaga izvr{uvaweto.

O b r a z l o ` e n i e

Vo postapkata na nadzorot-kontrolata na pogore navedenata pratka, ~ie carinewe se vr{i vo __________________________, konstatirano e deka istata gi ispolnuva uslovite propi{ani so ~len 24 od Zakonot za bezbednost na hranata i na proizvodite i materijalite {to doa|aat vo kontakt so hranata ( Slu`ben vesnik na RM, br.54/02), i ~len 58 stav 4 Zakonot za veterinarnoto zdravstvo ( Sl. Vesnik na RM br. 28/98 ). So ogled na navedenoto se donese re{enie kako vo dispozitivot.

PRAVNA POUKA: Protiv ova re{enie moè da se izjavi àlba, preku ovoj organ, do Ministerot za

zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo, vo rok od 15 dena od dostavuvaweto na re{enieto.

DR@AVEN VETERINAREN INSPEKTOR

____________________________ Dostaveno do: -strankata, -carinarnica, -veterinaren inspektor POE _______________ -arhiva

26

A-5-13-2 U P A T S T V O za kontrola na dobito~na hrana i proizvodi za ishrana na ìvotni kako i ve{ta~ko |ubre

A-5-13-2-1 Zakonski osnov i nadleèn inspekciski organi za kontrola Soglasno Zakonot za sto~arstvo (Slu`ben vesnik na RM br. 61/97), Zakonot za vetrinarno zdravstvo (Slu`ben vesnik na RM br. 28/98) kako i Zakonot za kvalitetot i kontrolata na kvalitetot na ve{ta~kite |ubriva (Slu`ben vesnik na SRM br. 10/1973) Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo i Upravata za veterinarstvo se nadle`ni organi za vr{ewe na inspekciski nadzor i kontrola na dobito~na hrana i proizvodi za ishrana na ìvotni, kako i ve{ta~kite |ubriva. So cel efikasno i ekonomi~no sproveduvawe na kontrolnite aktivnostina, a voedno izbegnuvawe na preklopuvawe na nadle`nostite na ovie dva organa vo sostavot na Ministerstvoto za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo, potpi{ana e Spogodba za sorabotka na poleto na kontrolata na dobito~na hrana i proizvodite za ishrana na ìvotnite. Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo e nadleèn organ za sproveduvawe na inspekciski nadzor i kontrola na deklarirawe i ozna~uvawe dobito~na hrana i ve{ta~ko |ubre, koja e predmet na uvoz vo zemjata od aspekt na ispravnost i kvalitet (za stokite navedeni vo to~ka 3 kategorija I.a ; I.v i II ). Upravata za veterinarstvo e nadleèn organ za sproveduvawe na inspekciski nadzor i kontrola na deklarirawe i ozna~uvawe na odredena kategorija na dobito~na hrana (od ìvotinsko poteklo) koja e predmet na uvoz vo zemjata, od aspekt na veterinano-sanitarna ispravnost i kvalitet (za stokite naveden vo to~ka 3 kategorija I.b ).

A-5-13-2-2 [to predstavuva dobito~na hrana i ve{ta~ko |ubre Dobito~na hrana e proizvod od rastitelno, ìvotinsko ili mineralno poteklo, dobiena prirodno kako kabasta ili industriski, kako krmni smesi, koncentrati i surovini za proizvodstvo za dobito~na hrana, koi sluàt kako hrana na ìvotni, a koi ne se {tetno za nivnovto zdravje. Ve{ta~ki |ubriva predstavuvaat hemiski soedinenija (organski i neorganski) i nivni me{anici, {to sluàt za ishrana na rastenija, bez ogled na toa vo kakva agregatna sostojba se nao|aat.

A-5-13-2-3 Koi stoki podleàt na kontrola I.a) Dobito~na hrana od rastitelno poteklo

• zrnesti krmiva

• ìtarici za ìvotni

• proizvodi i sporedni proizvodi na melni~arstvo ( tar. br. 2302)

• sporedni proizvodi od industrijata za skrob ( tar. br. 2303)

• sporedni proizvodi od industrijata za alkohol i vriewe ( tar. br. 2307)

• sporedni proizvodi od industrijata za maslo ( tar. br. 2304, 2305 i 2306)

27

• sporedni proizvodi od industrijata za {eker ( tar. br. 2303)

• su{eni rastitelni proizvodi i drugi proizvodi od rastitelno poteklo za ishrana na ìvotni ( tar. br. 2308 )

• hrana za ìvotni od tarifna oznaka 2309 90 20 00, 2309 90 31 00

• rezanki od {ekerna repka so dodatok na melasa ( tar. oznaka 2309 90 91 00 )

• slama i pleva od ìta, surovi, neprigotveni, vklu~uvajki i se~eni, meleni, presuvani ili vo forma na paleti ( tar. br. 1213 )

• broskva, dobito~na repka, korewa za sto~na hrana, seno, lucerka, detelina, esparzeta, dobito~en keq, lupina, graorica i sli~ni proizvodi za dobito~na hrana, vklu~uvajki i vo forma na paleti (tar. br. 1214) I.b) Dobito~na hrana i hrana za ìvotni od ìvotinsko poteklo

• premiksi i aditivi ( tar.oznaka 2309 90 99 10)

• super koncentrati

• surovini za proizvodastvo na dobito~na hrana od ìvotinsko poteklo ( ribno bra{no, mleko, zamestiteli na mleko i dr) ( tar. br. 2301 )

• hrana za ìvotni, koja vo svojot sostav ima surovini od ìvotinsko poteklo ( tar. br. 2309, so isklu~ok na tarifnite oznaki 2309 90 20 00, 2309 90 31 00 i 2309 90 91 00 koi se opfateni vo kategorija I a)

• mineralni krmiva I.v) Koncentrirani krmni smesi II.) Ve{ta~ki |ubriva (so isklu~ok na ve{ta~ki |ubriva vo pakuvawe do 2 kg (za cve}arstvo i sl) koe isklu~ivo sluì za potrebite na doma}instvata ).

A-5-13-2-4 Mesto na sproveduvawe na inspekciska kontrola od nadle`nite institucija i postapka Dobito~na hrana i proizvodi za ishrana na ìvotni i ve{ta~ko |ubrivo pri uvoz podleàt na inspekciska kontrola od strana na Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo na carinskite terminali vo vnatre{nite carinski ispostavi i vo carinskite skladi{ta. Uvoznikot na navedenata stoka, odnosno ovlasten zastapnik e dolèn da podnese pismeno barawe za pregled za sekoja pratka od gorenavedeniot spisok {to se uvezuva, na formular (Prilig br. 1) do Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo, koi se nao|aat na carinskite terinali, ili vo podra~nite edinici na MZ[V. (Prilog br. 5 -Spisok na podra~ni edinici na Dràvniot inspektor za zemjodelstvo). Kontrolata i pregledot na pratkata koja ja sproveduvaaat nadle`nite inspekcii opfa}a:

28

1.Pregled na propratnata dokumentacija i utvrduvawe na higienskite uslovi pod koi e pristignata pratkata 2.Organolepti~ki pregled 3.Zemawe na mostri zaradi labaratorisko ispituvawe 4.Izdavawe dokument za carinskiot organ i uvoznikot Vo opredeleni slu~ai mo`no e nadle`niot inspekciski organ da utvrdi deka pratkata e zdavstveno i higienski neisprana odnosno neebezbedna, vrz osnova na organolepti~ki pregled bez zemawe na mostra i za istata da donese Re{enie so koe se zabranuva uvoz ( Prilog br. 2 ). Vo ovoj slu~aj koga stokata e seu{te pod carinski nadzor istata se vra}a vo stranstvo ili so Re{enie za uni{tuvawe se uni{tuva pod carinski nadzor. Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na neisprava ili nekvalitetna dobito~na hrana ili proizvodi za ishrana na ìovotni i ve{ta~ko |ubrivo. Nadle`niot inspekciski organ zema mostri zaradi labaratorisko ispituvawe, vo prisiustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik na propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te). Za zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za Carinskiot organ, eden za uvoznikot i eden primerok ostanuva vo evidencijata na inspektoratot. (Prilog br . 3). Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava POTVRDA / SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.4 ), koj se izdava vo 4 primeroci (eden za carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2 primeroka ostanuvaat vo evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na Potvrdata/ Soglasnos za carinewe carinskiot organ moè da zapo~ne postapka za uvozno carinewe na predmetnata stoka. So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so dobito~na hrana, proizvodi za ishrana na ìvotni, kako i ve{ta~ko |ubrivo vrz osnova na gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata od pod carinski nadzor, zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ . Vo ponatamo{nata postapka soglasno Zakonot za vetrinarno zdravstvo, Zakonot za sto~arstvo, kako i Zakonot za kvalitetot i kontrolata na kvalitetot na ve{ta~kite |ubriva prodolùvaat nadle`nostite na Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo. Na uvoznikot privremeno mu se zabranuva pu{tawe vo promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od labaratoriskata analiza, odnosno se do dobivawe na Uverenie za kvalitet / Re{enie za pu{tawe vo promet/prerabotka na uvezenata stoka od inspekciski organ, do koga predmetnata stoka ostanuva privremeno uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot (magacini, stovari{ta i sl). Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza dokolku rezultatite odgovaraat na propi{anite uslovi, nadle`niot inspekciski organ mu izdava na uvoznikot Uverenie za kvalitet/ Re{enie za pu{tawe vo promet/prerabotka. Vo sprotivno ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata e zdravstveno-higienski neispravna, odnosno ne e bezbedna i ne odgovara na kvalitetot na propi{anite uslovi nadle`nite inspekciski organi izdavaat Re{enie so koe se zabranuva pu{tawe vo promet ili

29

prerabotka, koe se dostavuva do site subjekti, pri {to predmetnata stoka se vra}a vo stranstvo ili se uni{tuva. Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo promet ne moè od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na zdravstveno-higienski neispravna stoka, pri {to uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok na uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za utvrduvawe na fakti~kata sotojba. Obrascite koi gi izdava Upravata za veterinarstvo za odreden vid hrana za ìvotni od ìvotinsko poteklo se identi~ni so obrascite koi se dostaveni vo Upatstvoto za bezbednost na hrana ( Akt br. 07-918/1 od 31.01.2005) Pri uvoz na koncentrirani krmni smesi (I. v ) dvata inspekciski organa se nadle`ni za inspekciska kontrola vo odnos na kvalitetot i veterinano sanitarna ispravnost. So cel ekonomi~no sproveduvawe na kontrolnite aktivnostina, a voedno izbegnuvawe na preklopuvawe na nadle`nostite na ovie dva organa, potpi{ana e Spogodba za sorabotka na poleto na kontrolata, pri {to dogovorena e slednata procedura. Uvoznikot na koncentrirani krmni smesi, odnosno ovlasten zastapnik e dolèn da podnese pismeno barawe za pregled do Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo, koj }e zeme mostra za analiza i }e izdade zapisnik i Potvrda / Soglasnost za carinewe. Ponatamo{nata postapka e identi~na so gorenavedenata.

A-5-13-2-5 Postapka na carinskiot organ Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da zapo~ne postapka na uvozno carinewe na dobito~na hrana, proizvodi za ishrana na ìvotni i ve{ta~ko |ubrivo se dodeka ne dobie POTVRDA / SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.4) od Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo.

A-5-13-2-6 Ozna~uvawe na stokata Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo ili Upravata za veterinarstvo se nadle`ni organi i za kontrola na OZNAÛVAWE na dobito~na hrana ili proizvodi za ishrana na ìovotni i ve{ta~ko |ubrivo so DEKLARACIJA I UPATSTVO ZAUPOTREBA.

30

Prilozi: 4 i

A-5-13-2-7 Prilozi na Upatstvo za kontrola na dobito~na hrana, hrana za `ivotni i ve{ta~ko |ubrivo Prilog br. 1 - barawe za pregled do nadle`en inspekciski organ Prilog br. 2 - Re{enie so koe se zabranuva uvoz Prilog br. 3 - Zapisnik za zemena mostra Prilog br. 4 - POTVRDA / SOGLASNOST za carinewe

31

Штембил Prilog br.1 Do МИНИСТЕРСТВО ЗА ЗЕМЈОДЕЛСТВО,

ШУМАРСТВО И ВОДОСТОПАНСТВО Podra~na Edinica _______________________ _______________________

PREDMET: Bарање za izdavawe na certifikat (uverenie za kvalitet) Ve molime da ni izdadete certifikat (uverenie za kvalitet) za proizvodot {to se uvezuva.

1. UVOZNIK (ADRESA) ____________________________________________________ 2. DANOÊN BROJ NA UVOZNIKOT ______________________________________ 3. @IRO SMETKA NA UVOZNIKOT _______________________________________ 4. VID I IME NA PROIZVODOT _________________________________________ 5. ZEMJA IZVOZNIK ______________________________________________________ 6. IMENA STRANSKIOT DOBAVUVA^ ____________________________________ 7. IMENA PROIZVODITELOT ____________________________________________ 8. ZEMJA NA POTEKLO NA PROIZVODOT ________________________________ 9. VID I BROJ NA PREVOZNO SREDSTVO ________________________________ 10. MESTO NA NATOVAR ____________________________________________________ 11. UPATNA STANICA _____________________________________________________ 12. ADRESA NA MAGACINOT KADE SE VR[I RASTOVAR _________________ 13. KORISNIKNA STOKATA _______________________________________________ 14. BROJNA PARÎWA I EDINICA NA PAKUVAWE ______________________ 15. TE@INA BRUTO ____________ NETO _____________________________________ 16. VREDNOST NA STOKATA VO DENARI__________________________________ 17. BROJ NA DOGOVOR ZA [PEDICIJA ___________________________________

(se popolnuva samo ako baraweto se podnesuva preku {pediter) So Baraweto se podnesuvaat slednite dokumenti:

- dokaz za izvr{ena uplata na sredstvata za tro{ocite na DIZ; - veterinaren certifikat (za proizvodi od ìvotinsko poteklo); - proizvodna specifikacija; - faktura na stranskiot dobavuva~ i - drugi dokumenti koi sluàt za identifikacija na pratkata.

Baraweto zadolìtelno mora da e ozna~eno so {tembil i arhivski broj na uvoznikot, odnosno negoviot ovlasten predstavnik ({pediter). Baraweto se podnesuva 24 ~asa pred da se izvr{i natovarot. Dràvniot inspektor za zemjodelstvo postapuva samo po barawa koi gi sodràt site gorenavedeni podatoci i propratni dokumenti. Nekompletnite barawa inspektorot }e gi vrati za dopolnuvawe i po niv }e postapi otkako nedostatocite }e bidat otstraneti.

Soglasno ~len 19 od Zakonot za zemjodelskata inspekcija ("Sl. vesnik na RM" br. 38/2004), so pari~na kazna od 50.000,00 do 300.000,00 denari }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice ako vo baraweto podneseno za dobivawe na certifikat dade neto~ni podatoci i ne dozvoli uvid vo nadzorot.

naplatena i poni{tena taksa 150,00 den. ________________ 200____ god.

32

Prilog br. 3


MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO DR@AVEN INSPEKTORAT ZA ZEMJODELSTV Br. ___________ _________ 200__ godina S k o p j e

Z A P I S N I K za zemawe mostri za kontrola na kvalitet na dobito~na hrana i prehrambeni proizvodi

vo nadvore{no-trgovskiot promet, zaradi laboratorisko ispituvawe

Zapisnikot sostaven na den ___________200___godina, na carinskiot terminal ________________________vo prisustvo na pretstavnik na uvoznikot__________________________________________________________ i Dràvniot inspektor za zemjodelstvo . Do Dràvniot inspektorat za zemjodelstvo podneseno e barawe za izdavawe na uverenie za kvalitet (certifikat) zavedeno pod arhivski broj ___________________ od ____________200__ godina. Dràvniot inspektor za zemjodelstvo vrz osnova na ~len 7 stav 1 to~ka 2 od Zakonot za zemjodelskata inspekcija (“Slu`ben vesnik na RM” br. 38/2004) i ~len 2 i 3 od Pravilnikot za na~inot i postapkata za vr{ewe kontrola na kvalitetot na zemjodelskite i prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot promet (“Slu`ben vesnik na RM” br. 55/98), izvr{i organolepti~ki pregled i konstatira deka vo odnos na organolepti~kite svojstva proizvodite odgovaraat na propi{aniot kvalitet i zema mostra zaradi laboratorisko ispituvawe na kvalitetot na proizvodite {to se uvezuvaat vo vkupna neto koli~ina od ___ . kgr. Ред. број

Мостра за

анализа Кгр/парче

Назив на производот

Мостра за

супер анализ

а кгр/пар

че 1.

2.

3.

4.

5.

Zemenite mostri se propisno zemeni, ozna~eni, zapakuvani i zape~ateni so slu`ben pe~at na Ministerstvo za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo - Dràven inspektorat za zemjodelstvo. Zabranet e prometot na proizvodite od koi se zemeni mostri za laboratorisko ispituvawe do dobivaweto na Uverenieto za kvalitet. Zapisnikot e pro~itan od strana na uvoznikot - pretstavnikot i ja dade slednata zabele{ka: ___________________________________________________________________ _____________________________________________________ _____

Uvoznik-ovlasten pretstavnik na uvoznikot

DR@AVEN INSPEKTOR ZA ZEMJODELSTVO

_____________________________________ _______________________________________

33

Prilog br. 4 Republika Makedonija

MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO DR@AVEN INSPEKTORAT ZA ZEMJODELSTVO Br. ___________ _________ 200__ godina S k o p j e

Vrz osnova na ~len 45 od Zakonot za sto~arstvoto (“Slu`ben vesnik na RM” br. 61/97) i ~len 15 stav 3 od Zakonot za kontrola na kvalitetot na zemjodelskite i prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot promet (“Slu`ben vesnik na RM” br. 5/98 i 13/99) se izdava

P O T V R D A za izvr{en organolepti~ki pregled i zemeni mostri za laboratorisko ispituvawe

za proizvodot ______________________________________________________ koj go uvezuva ______________________________________________________ zemja na izvoznikot _________________________________________________ ime na stranskiot dobavuva~_________________________________________ zemja na поteklo____________________________________________________ vid i regистерски broj na prevozno sredstvo ___________________________ mesto na natovar___________________________________________________ upatna stanica i adresa na magacinot kade stokata se rastovara_______________ broj na obvivki (par~iwa)____________edinica na pakuvawe ________________ koli~ina (te`ina) bruto ____________neto_____________________________ Za izvr{eniot organolepti~ki pregled i zemenite mostri sostaven e zapisnik br. _________________ od _______________200__godina. Potvrdata se izdava zaradi carinewe na proizvodot i stavawe vo karantin do dobivawe na certifikat (uverenie za kvalitet), odnosno re{enie za odbivawe na izdavawe na certifikat vo smisla na ~len 45 stav 2 od Zakonot za sto~arstvoto (“Slu`ben vesnik na RM” br. 61/97) i ~len 13 stav 1 od Zakonot za kontrola na kvalitetot na zemjodelskite i prehrambenite proizvodi vo nadvore{no-trgovskiot promet(“Slu`ben vesnik na RM” br. 5/98 i 13/99). Zabranet e promet na proizvodi za koi ne e izdaden certifikat. So pari~na kazna od 100.000 do 300.000 denari }e se kazni za prekr{ok pravnoto lice koe }e stavi vo prometproizvodi za koi ne e izdaden certifikat. DR@AVEN INSPEKTOR ZA ZEMJODELSTVO ____________________________________

34

Zdravstvena ispravnost na proizvodi od op{ta upotreba A-5-14

U P A T S T V O za primena na Zakonot za zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba

A-5-14-1-1 Zakonski osnov i nadleèn inspekciski organi za kontrola Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat e nadleèn organ za vr{ewe na inspekciski nadzor nad zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ata upotreba, soglano Zakonot za zdravstvena ispravnost na ìvotni namirnici i predmeti od op{ta upotreba ( Slu`ben list na SFRJ br. 53/91 i Slu`ben vesnik na RM 15/95); Pravilnik za uslivite vo pogled na zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba {to moàt da se pu{tat vo promet (Slu`ben list na SFRJ br. 26/83) i Zakonot za sanitarnata i zdravstvenata inspekcija (Slu`ben vesnik na RM br. 19/95).

A-5-14-1-2 [to predstavuva stoka za op{ta upotreba, koja podleì na kontrola Vo kategorijata na predmeti za op{ta upotreba spa|aat: I. Detski igra~ki II. Sredstva za odrùvawe na li~na higiena, za nega i razubavuvawe na lice i telo III. Sredstva za odrùvawe ~istota vo doma}instvo IV.Opredeleni predmeti {to pri upotrebata doa|aat vo neposreden dopir so koàta i sluzokoàta V.Surovini za proizvodstvo, aditivi i predmeti za op{ta upotreba koi privremeno se uvezuvaat zaradi prerabotka, dorabotka i obrabotka vo kozmeti~kata industrija i vo industrijata za proizvodstvo na predmeti od op{ta upotreba.

A-5-14-1-2-1 Detski igra~ki podleàt na kontrola, soglasno Pravilnikot za

svojstvata na deteskite igra~ki {to se pu{taat vo promet (Su`ben vesnik RM br. 90/04). Soglasno Pravilnikot ne smeat da bidat pu{teni vo promet detski igra~ki ako istite ne gi ispolnuvaat osnovnite bezbednosni uslovi vo odnos na mehani~kite, fizi~kite, hemiskite, elektri~nite i higienskite svojstva.

Pri uvozot potrebno e da se obrati vnimanie {to e predmet na inspekciski nadzor vo odnos na detskite igra~ki. Poradi toa treba da se znae deka slednite proizvodi NE SE SMETAAT kako igra~ki i NE SE PREDMET NA INSPEKCISKI NADZOR PRI UVOZ: - Novogodi{ni i Boì}ni dekoracii: - Detalni proporcionalni modeli za vozrasni sobira~i (kolekcioneri); - Sportska oprema - Oprema nameneta za koristewe vo dlaboka voda; - Narodni kukli, dekorativni kukli i drugi sli~ni proizvodi za vozrasni sobira~i(kolkecioneri);

35

- "Profesionalni igra~ki postaveni na javni mesta ({oping centri, stanici i dr.) - Sloùvalki so pove}e od 500 del~iwa ili bez slika nameneti za specijalisti; - Vozdu{ni pu{ki i vozdu{ni pi{toli; -Ognometi, vklu~uvaj}i i udarni kapisli so isklu~ok na udarnite kapisli posebno dizajnirani za upotreba vo igra~ki; - Pra~ki i katapulti; - Setovi na strelci so metalni vrvovi; - Elektri~ni furni, pegli ili drugi funkcionalni proizvodi koi rabotat pri nominalen napon koj nadminuva 24 volti; - Proizvodi koi sodràt grejni elementi nameneti za upotreba pod nadzor na vozrasni vo nastavni celi; - Vozila so motori na sogoruvawe; - Igra~ki - parni ma{ini; - Velosipedi dizajnirani za sport ili za patuvawe na javen avtopat; - Video igra~ki koi moàt da se povrzat na video ekran koi rabotat pri nominalen napon koj nadminuva 24 volti; - Model na bebe - maneken; - Verni reprodukcii na vistinski ogneni oru`ja; i - Moden nakit za deca. Pod inspekciski nadzor na Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat spa|aat i detski igra~ki od tipot na: lizgalki i skejtbordi, funkcionalni igra~ki, hemiski igra~ki koi sodràt odredni supstanci ili sli~ni igra~ki kako i obesenite quqa{ki i kariki, trapezi, jaìwa i sli~ni igra~ki pricvrsteni na popre~na greda.

A-5-14-1-2-2 Sredstva za odrùvawe na li~na higiena, za nega i razubavuvawe na lice i telo i kozmeti~ki proizvodi

Vo ovaa kategorija proizvodi spa|aat:

1. Sredstva (kozmeti~ki) {to doa|aat vo dopir so sluzokoàta i toa: • sredstva za ~istewe i nega na zabite i usnata {uplina; • sredstva za razubavuvawe i bojosuvawe na usnite; • sredstva za razubavuvawe i bojosuvawe na o~ite • sredstva za intimna higiena.

2. Sredstva (kozmeti~ki) {to ostanuvaat podolgo vreme na koàta; • sredstva za nega i za{tita na koàta; • sredstva za razubavuvawe i bojosuvawe na liceto i teloto; • sredstva za parfimirawe na teloto; • dezodoransite i antiperspiransite;

3. Sredstva {to po kratko vreme se otstranuvaat od koàta ili se koristat za razubavuvawe na noktite i kosata • sredstva za miewe i ~istewe na liceto i teloto • sredstva za bri~ewe i depilatorite; • sredstva za miewe i nega na kosata • sredstva za bojosuvawe i razubavuvawe na noktite; • sredstva za bojosuvawe i razubavuvawe na kosata

36

A-5-14-1-2-3 Sredstva za odrùvawe ~istota vo doma}instvo

• sredstva za perewe i oblagoroduvawe na tekstil

• sredstva za miewe i ~istewe na tvrdi povr{ini

• sredstva za ~istewe na obuvki, ko`ni predmeti i damki od tekstil

• osveùva~i na prostorii

• sredsva za dezinfekcija i dezinsekcija i deratizacija vo doma}instvoto

A-5-14-1-2-4 Opredeleni predmeti {to pri upotrebata doa|aat vo neposreden dopir so koàta i sluzokoàta

( kako na primer detski peleni, vla`ni maram~iwa, toaletna hartija, hartieni maram~iwa, pamuk, vlo{ki, za{titni rakavici, prezervativi, pribor za nega na nokti, ve|i, pribor za nega na noze, sun|er~inja, ~e{li, ~etki za kosa, ~etki za zabi, prozvodi koi se nameneniti za nastava vo u~ili{ta i dr)

A-5-14-1-2-5 Surovini za proizvodsto, aditivi i predmeti za op{ta upotreba koi privremeno se uvezuvaat zaradi prerabotka, dorabotka i obrabotka vo industrijata za proizvodstvo na predmeti od op{ta upotreba ( kako na primer vo kozmeti~kata industrija - eteri~ni masla i dr.)

A-5-14-1-3 Mesto na sproveduvawe na inspekciska kontrola od

nadle`na institucija i postapka

Proizvodite od op{ta upotreba pri uvoz, podleàt na inspekciska kontrola od strana na Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat na carinskite terminali vo vnatre{nite carinski ispostavi i vo carinskite skladi{ta. Uvoznikot na proizvodi od op{ta upotreba, odnosno ovlasten zastapnik e dolèn da podnese pismeno barawe za pregled za sekoja pratka od gorenavedeniot spisok {to se uvezuva, na formular (Prilig br. 1) do Dràven sanitaren inspektorat, koi se nao|aat na carinskite terinali. Kontrolata i pregledot na pratkata koja ja sproveduvaaat nadle`nite inspekcii opfa}a: 1.Pregled na propratnata dokumentacija i utvrduvawe na higienskite uslovi pod koi e pristignata pratkata 2.Organolepti~ki pregled 3.Zemawe na mostri zaradi labaratorisko ispituvawe 4.Izdavawe dokument za carinskiot organ i uvoznikot Vo opredeleni slu~ai mo`no e nadle`niot inspekciski organ da utvrdi deka pratkata e zdavstveno i higienski neisprana odnosno neebezbedna, vrz osnova na organolepti~ki pregled bez zemawe na mostra i za istata da donese Re{enie so koe se zabranuva uvoz ( Prilog br. 2 ). Vo ovoj slu~aj koga stokata e seu{te pod carinski nadzor istata se vra}a vo stranstvo ili so Re{enie za uni{tuvawe se uni{tuva pod carinski nadzor.

37

Dràvniot sanitaren inspektor zemaat mostri zaradi labaratorisko ispituvawe, vo prisiustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik na propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te). Za zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za Carinskiot organ, eden za uvoznikot i eden primerok ostanuva vo evidencijata na inspektoratot. (Prilog br . 3) Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.4 ), koj se izdava vo 4 primeroci (eden za carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2 primeroka ostanuvaat vo evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na Soglasnosta za carinewe carinskiot organ moè da zapo~ne postapka za uvozno carinewe na predmetnata stoka. So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so stoka od op{ta upotreba vrz osnova na gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata od pod carinski nadzor, zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ . Vo ponatamo{nata postapka soglasno Zakonot za zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba, Pravilnik za uslivite vo pogled na zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba,{to moàt da se pu{tat vo promet i Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija prodolùvaat nadle`nostite na Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat. Na uvoznikot privremeno mu se zabranuva pu{tawe vo promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od labaratoriskata analiza, odnosno se do dobivawe na Re{enieto za pu{tawe vo promet/prerabotka od inspekciski organ, do koga predmetnata stoka ostanuva privremeno uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot (magacini, stovari{ta i sl). Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza dokolku rezultatite odgovaraat na propi{anite uslovi, nadle`niot inspekciski organ mu izdava na uvoznikot Re{enie so koe se odobruva pu{tawe vo promet-prerabotka . Vo sprotivno ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata e zdravstveno-higienski neispravna, odnosno ne e bezbedna i ne odgovara na kvalitetot na propi{anite uslovi nadle`nite inspekciski organi izdavaat Re{enie so koe se zabranuva pu{tawe vo promet ili prerabotka, koe se dostavuva do site subjekti, pri {to predmetnata stoka se vra}a vo stranstvo ili se uni{tuva. Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo promet ne moè od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na zdravstveno-higienski neispravna stoka, pri {to uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok na uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za utvrduvawe na fakti~kata sotojba.

A-5-14-1-4 Postapka na carinskiot organ Carinskiot organ vo vnatre{nite carinski ispostavi ne smee da zapo~ne postapka na uvozno carinewe na stoka od op{ta upotreba se dodeka ne dobie SOGLASNOST za carinewe (Prilog br.3) od Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat.

38

A-5-14-1-5 [to e zabraneto so ovoj zakon Se ZABRANUVA UVOZ na proizvodi za op{ta upotreba, se dodeka ne se zavr{i kontrolata na pratkata i ne bide izdadeno Soglasnost za uvozno carinewe od strana na Dr`avniot sanitaren i zdravstven inspektor. .

A-5-14-1-6 [to predstavuva zdravstveno neispravni proizvodi za op{ta upotreba

ZABRANETO E uvoz na zdavstveno i higienski neisprani proizvodi za op{ta upotreba. Kako zdavstveno i higienski neisprani proizvodi od op{ta upotreba spored ovoj zakon se smeta onie proizvodi koi se nesoodvetni za ~ove~ka upotreba i na bilo koj na~in predstavuva rizik za zdavjeto na ~ovekot (primer: izminat rok na upotreba, o{teteno pakuvawe, sodr`i toksi~ni materii, mikroorganizmi, paraziti, boi i aditivi, mehani~ki se zagadeni so primesi, kontaminirani so radiokativni materii, ili poradi organolepti~ki svojstva i sostav se {tetni, nema podatoci za rok na upotreba. Za onie proizvodi od op{ta upotreba za koja {to nadle`niot inspekciski organ }e utvrdi deka se zdravstveno-higienski neispravni, }e donese Re{enie za vra}awe na stokata vo stranstvo ili Re{enie za uni{tuvawe. Za predmetnata stoka carinskiot organ }e postapuva soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot zakon, kako so stoka zabraneta za uvoz, dokolku istata e seu{te pod carinski nadzor. Carinskiot organ ne smee da dozvoli uvoz na zdavstveno i higienski neisprani proizvodi za op{ta upotreba.

39

Lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala A-5-15

UPATSTVO ZA UVOZ NA LEKOVI, POMO[NI LEKOVITI SREDSTVA I MEDICINSKI POMAGALA

A-5-15-1 Odobrenie za uvoz

Uvozot, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala , odnosno na supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat se vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz, (~l. 101 st. 2 i ~l. 103 od Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski pomagala (Sl. Vesnik na RM br. 21/98) - vo ponatamo{not tekst Zakonot). Vo Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz (Sl. Vesnik na RM br. 39/98) lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat pokraj formata na uvoz, odnosno izvoz treba da bidat ozna~eni so ,,1,, ( D1) {to ozna~uva deka pri uvozot na ovie stoki potrebno e da se pribavi odobrenie koe go izdava Ministerstvoto za zdravstvo. Bidej}i uvozot na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno supstanci i materijali od koi istite se proizveduvaat se vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz, a so ogled na faktot {to postojat lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno supstancii i materijali od koi istite se proizveduvaat koi {to vo Odlukata za rasporeduvawe na stokite vo formi na izvoz i uvoz seu{te ne se ozna~eni so ,,1,, vi ukaùvame deka i pokraj toa {to izmenite i dopolnuvawata vo Odlukata seu{te ne se napraveni, uvozot na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno supstanci i materijali od koi istite se proizveduvaat zadolìtelno treba da se vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz, bez razlika dali ovie stoki vo Odlukata se ili ne se ozna~eni so ,,1,,. Lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, za ~ij {to uvoz e potrebno odobrenie za uvoz definirani se vo smisla na Zakonot vo Prilozite 1, 2 i 3.

Uvozot na stokite navedeni vo Prilozite 1, 2 i 3 se vr{i isklu~ivo vrz osnova na odobrenie za uvoz koe go izdava Ministerstvoto za zdravstvo.

Odobrenieto za uvoz vo soglasnost na Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na uvoz i izvoz, }e se izdava na korisnikot pri uvozot, odnosno na proizvoditelot na stokite pri izvozot i istoto }e gi sodrì slednite podatoci:

• firma, mati~en broj i poln naziv na korisnikot pri uvozot odnosno proizvoditelot pri izvozot na stokite,

40

• imeto na proizvoditelot na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, • imeto na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, • pakuvaweto na pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, • koli~inata izrazena vo edinica merka, • tarifnata oznaka na desetcifreno nivo, • naimenovanieto na stokata spored carinskata nomenklatura, • rok vo koj {to }e se izvr{i uvozot.

A-5-15-2 Zadrùvawe pod carinski nadzor Lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat se zadrùvaat pod carinski nadzor do dobivaweto na odobrenieto za uvoz ili sudskata odluka za konfiskuvawe na proizvodite za koi se bara uvoz (~len 101 st. 5 od Zakonot). Smestuvaweto pod carinski nadzor na ovie stoki go odobruva nadle`nata carinarnica i istoto moè da se vr{i vo carinski skladovi koi gi ispolnuvaat uslovite za ~uvawe i skladirawe na vakov vid na stoki. Nadle`nata carinarnica }e dozvoli ~uvawe i smestuvawe na stokite od ovoj vid vo opredelen carinski sklad dokolku se ispolneti posebnite uslovi za ~uvawe i skladirawe na predmetnite stoki soglasno Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski pomagala (Sl. vesnik na RM br. 21/98) vrz osnova na prethodnoto izdadeno Re{enie od strana na Ministerstvoto za zdravstvo za vr{ewe na dejnost i ispolnetost na uslovi za ~uvawe i skladirawe na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat. Carinskata uprava treba da gi evidentira site carinski skladovi koi gi ispolnuvaat uslovite za ~uvawe i skladirawe na vakov vid na stoki. Upatuvawe na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi istite proizveduvaat, zaradi nivno smestuvawe pod nadzor se vr{i vo ovie prethodno evidentirani carinski skladovi koi gi ispolnuvaat uslovite za ~uvawe i skladirawe na vakov vid na stoki (^len 101 st. 4 od Zakonot).

A-5-15-3 Inspekciski nadzor

So stapuvaweto vo sila na Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski pomagala inspekciskiot nadzor nad primenata na ovoj zakon go vr{i nadle`niot organ na upravata preku inspektori za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala (~l. 121 st. 1 od Zakonot) i so toa e ukinata nadle`nosta za vr{ewe na nadzor na ovoj vid na stoki od strana na grani~niot sanitaren inspektorat.

41

Kontrolata na sproveduvawe na zakonskata zabrana na uvoz, odnosno na izvoz na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski pomagala koi: • ne poseduvaat odobrenie za stavawe vo promet (~l. 102 i 104 od

Zakonot), • se neto~no ozna~eni (~l.102 i 104), • se falsifikuvani (~l. 102 i 104 ), • se so izminat deklariran rok na upotreba (~l. 100 st. 2), • se so utvrdena neispravnost na propi{aniot kvalitet (~l. 100 st.2) • se deklariraat kako lekovi na koi im se propi{uva lekovito

dejstvo, a koi ne se smetaat za lekovi vo smisla na ovoj zakon (~l. 100 st. 1).

podrazbira kontrola od strana na inspektorite za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala koja }e se sproveduva po zavr{enata postapka na uvozno, odnosno izvozno carinewe vo postapkata na pu{taweto na lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala vo vnatre{en promet. Inspekciskiot nadzor nad primenata nad ovoj zakon ne se vr{i direktno vo postapkata na uvozno odnosno izvozno carinewe, tuku vo vnatre{niot promet.

PRILOG 1

Lekovi vo smisla na Zakonot se supstancii ili kombinacija na supstancii nameneti za lekuvawe, dijagnosticirawe ili suzbivawe na bolesti, odnosno za spre~uvawe, koregirawe ili modificirawe na fiziolo{kite funkcii kaj lu|eto ili ìvotnite (~l. 2 st. 1 od Zakonot).

Lekovi, vo smisla na prethodniot stav moàt da bidat:

1. Gotovi lekovi proizvodi, so utvrden kvalitativen i

kvantitativen sostav {to se proizveduvaat po industriski i laboratoriski pat, soglasno so ovoj zakon i propisi doneseni vrz osnova na ovoj zakon, a se stavaat vo promet pod za{titeno ili generi~ko ime, vo oblik i pakuvawe vo koe gi stavil proizvoditelot, a moàt da bidat:

• proizvodi za preventivna i kurativna upotreba ili proizvodi

{to ja modificiraat fiziolo{kata funkcija;

• imunolo{ki proizvodi, kako vakcini, toksini, imuno serumi, alergeni ili bilo koi drugi agensi upotrebeni da predizvikaat aktiven ili pasiven imunitet ili za dijagnosticirawe na otpornosta na organizmot;

• proizvodi od derivati na ~ove~ka krv ili plazma, kako {to se

albuminite, faktorite na koagulacija, imunoglobulinite i drugi;

42

• drugi biolo{ki proizvodi vo gotov oblik ili vo kitovi, {to sodràt eden ili pove}e radionukloidi (radioizotopi), podgotveni za upotreba vedna{ ili posle rekonstrukcija ili kombinacija so drugi radionukleidi;

• lekovi {to sodràt ili se izraboteni od genetski

modificirani organizmi;

• proizvodi {to sodràt rastvori za perenteralna ishrana;

• proizvodi {to sodràt rastvori za ~uvawe na organi;

• proizvodi {to sodràt rastvori za dijaliza;

• proizvodi {to sodràt rastvori za konzervirawe na krv i

• medicinski gasovi, dezificiensi, ve{ta~ki solzi, fluorirani dentalni proizvodi, kontrastni sredstva i drugi proizvodi za dijagnosticirawe {to se vnesuvaat vo organizmot;

2. Oficinelni preparati - proizvodi {to se izrabotuvaat vrz

osnova na monografija ili oficinelna proskripcija propi{ana so vaè~kata farmakopeja ili drugi farmakopeji i se nameneti za upotreba kaj odreden pacient vozdravstvenata organizacija;

3. Homeopatski lekovi-proizvodi {to se izgotvuvaat od osnovniot rastvor na aktivnata supstancija, vo soglasnost so postapkata za homeopatsko proizvodsstvo, a go nosat latinskoto ime na supstancijata od koja e izraboten osnovniot rastvor so nazna~en stepen na razreduvaweto, a se nameneti isklu~itelno za oralna ili nadvore{na upotreba; 4. Grani~ni proizvodi na koi im se pripi{uva svojstvo na lek ili

pak im se deklarira terapevtska indikacija; 5. Opojni drogi i psihotropni supstancii sodràni vo Listata na

ratifikuvanite me|unarodni konvencii za spojni drogi i psihotropni supstancii 1961 i 1971 na OON.

PRILOG 2 Pomo{ni lekoviti sredstva vo smisla na Zakonot, se proizvodi so slabo dejstvo koi se upotrebuvaat tradicionalno, a se nameneti isklu~ivo za oralna ili nadvore{na upotreba, izraboteni ili proizvedeni od supstancii od rastitelno, ìvotinsko ili mineralno poteklo, so kontroliran kvalitet i terapevtska efikasnost, koja ne mora da bide i nau~no dokaàna. (~l. 3 st. 1 od Zakonot). Pomo{ni lekoviti sredstva, vo smisla na prethodniot stav se: 1. ~aevi so terapiska indikacija 2. me{avini na ~aevi so terapiska indikacija 3. pudri

43

4. ekstrakti 5. tinkturi 6. rastvori za le}i 7. masti 8. kremi Vo grupata na lekovi i pomo{ni lekoviti sredstva spa|aat i site preparati {to sodràt vitamini i minerali vo site formi i pakuvawa za proda`ba na malo (tarifen broj 3004 50 10 00) so soodvetna terapevtska efikasnost.

PRILOG 3

Medicinski pomagala vo smisla na Zakonot se instrumenti, aparati, aplikatori i drugi proizvodi i nivnite pridru`ni delovi, {to nemaat farmakolo{ka, metaboli~ka ili imunolo{ka aktivnost, a koi vo soglasnsot so upatstvata se upotrebuvaat samostojno ili vo kombinacija, kaj lu|eto ili ìvotnite, a sluàt za:

• otkrivawe, prevencija, sledewe ili lekuvawe na bolestite ili ublaùvawe na nivnite simptomi;

• otkrivawe, prevencija, sledewe ili ublaùvawe posledicite od povreda ili anatomsko, odnosno funkcionalno poremetuvawe odnosno nadopolnuvawe;

• nadopolnuvawe ili zamena na anatomski del od teloto ili fiziolo{ki proces;

• kontrolirawe na fortilizacija i za{tita od polovi zarazni bolesti;

• primena na lekot (~l. 3 st. 1 od Zakonot).

Medicinski pomagala vo smisla na prethodniot stav se:

1. zavoen materijal, sredstva za {iewe rani, sredstva za spre~uvawe na krvarewe (vata i proizvodi od vata, gaza i proizvodi od gaza, zavoi, leplivi adhezivni flasteri, hirur{ki konec i drugi sredstva za {iewe rani i spre~uvawe na krvarewe);

2. stomatolo{ki materijal {to neposredno doa|aat vo dopir so tkivoto na usnata {uplina i tkivoto na zabite (materijali za mehani~ko popolnuvawe, stomatolo{ka protetika i sli~no);

3. proizvodi {to po hirur{ki pat se vgraduvaat vo organizmot (ve{ta~ki zglobovi, srcevi id rugi protezi, elektronski stiumlatori na srcevata rabota, mehani~ki sredstva za za{tita od bremenost, materijal za osteosinteza, intraskularni le}i, stentovi i sli~no);

4. medicinski pribor za ednokratna ili pove}ekratna upotreba (igli, {pricevi, pribor za zemawe i davawe krv i infuzija, pibor za dijaliza, katetri, sondi, tubusi i traheostomski kanali, penkala za insulin i drugi pumpi, pribor za ve{ta~ko di{ewe i sli~no);

5. dijagnosti~ki sredstva {to ne se vnesuvaat vo organizmot; 6. drugi proizvodi.

44

A-5-15-4 Uvoz na lekovi i pomo{ni lekoviti sredstva

Uvozot na na lekovi i pomo{nite lekoviti sredstava se vr{i vrz osnova na Odobrenie za uvoz izdadeno od Ministerstvoto za zdravstvo- Biro za lekovi. Primerok od obrazecot na Odobrenieto za uvoz e daden vo Prilog br. 1.

Poradi faktot {to Odobrenieto za uvoz ima rok na va`nost {est

meseci od denot na izdavawe, moè da se slu~i istiot dokument da bide podnesen pove}e pati pred carinskiot organ, se do kone~no izcrpuvawe na koli~inite. Vo vakvi slu~ai uvoznikot ili negoviot zastapnik do carinskiot organ treba da go dostavat originalniot primerok od Odobrenieto za uvoz i fotokopija od istiot. Na originalot i fotokopijata carinskiot organ }e ja otpi{e uvezenata koli~ina, so evidentirawe na broj na deklaracija, datum i carinska ispostava. Fotokopija zadrùva vo deklaracijata, a originalot go vra}a na strankata, se do kone~noto iscrpuvawe koga carinskiot organ }e go poni{ti iscrpenoto Odobrenie za uvoz i istoto }e go zadrì vo carinskata deklaracija.

Pri postapkata na uvozno carinewe na lekovi i pomo{ni lekoviti

sredstva koi se predmet na uvoz pokraj Odobrenie za uvoz, uvoznikot ili negoviot zastapnik treba da priloì eden od slednite dokumenti vo koi }e bidat navedeni nivnite seriskite broevi:

1. paking lista so seriski broevi od stranskiot proizvoditel ili distributer ili

2. specifikacija na seriski broevi na farmacevtskite proizvodi, vo slu~aj koga vo paking listata nema navedeni seriski broevi ili

3. sertifikat za kvalitet so seriski broj na proizvodot izdaden od stranskiot proizvoditel

Uvoznikot ili negoviot zastapnik e dolèn da priloì eden od navedenite dokumenti i toa vo dva primeroka. Carinskiot organ treba da go evidentira na dvata primeroka brojot na Odobrenito za uvoz, spored koj se vr{i uvozot i da stavi pe~at i faksimil, kako i broj na ECD za uvoz i datum na uvoz. Originalniot zaveren primerok se vra}a na strankata, a vtoriot primerok se zadrùva vo deklaracijata zaedno so drugite dokumenti za uvoz.

45

Prilog br. 1


MINISTERSTVO ZA ZDRAVSTVO

Br. hhhh _______ 2005 godina

Skopje

Vrz osnova na ~len 101 stav 2 od Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala ("Slu`ben vesnik na Republika Makedonija", br. 21/98), kako i ~len 2 stav 1 to~ka 1 od Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz ("Sl. vesnik na RM" br. 91/2004), Ministerstvoto za zdravstvo, postapuvaj}i po baraweto br. hhhhh od 07.03.2005 godina na HHHHHH . od - Skopje, donese

O D O B R E N I E za uvoz na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala

SE ODOBRUVA UVOZ na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala i toa:

Tarifna oznaka

Naimenuvawe na stokata Trgovsko ime na stokata Koli~ina

/pakuvawe Edine~na cena

EUR

Vkupno vo valuta

EUR 3004 90 19 00 lekovi, drugo Bismofalk tabl. 150 mg x 100 100 7,20 720,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Salofalk tabl. 500mg x 100 200 35,80 7.160,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Salofalk tabl. 250mg x 100 100 17,90 1.790,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Salofalk supp.500mg x 10 300 7,70 2.310,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Salofalk supp.500mg x 30 50 45,00 2.250,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Salofalk klizmi 4g/60g x 7 20 32,80 656,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Mucofalk jabolko 150g 100 7,38 738,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Mucofalk portokal 150 g 100 7,38 738,00

3004 90 19 00 lekovi, drugo Ursofalk caps. 250 mg x 50 500 15,40 7.700,00

VKUPNO:

10.666,00

Pro/faktura, broj i datum: 497856 od 25.02.2005 godina

Uvoznik: HHHHHHHH od HHHHHH

Stranski proizvoditel: Dr.FALK PHARMA GmbH - Germanija

Stranski dobavuva~: Dr.FALK PHARMA GmbH - Germanija

Korisnik: HHHHHHHH od HHHHHHH

Mati~en broj na korisnikot: 00000000

46

A-5-15-5 Vra}awe na izvezena stoka - lekovi

Vrz osnova na napraveni kontroli i uvid vo carinskite deklaracii konstatrano e deka pri vra}awe na predhodno izvezena stoka - lekovi, vo uvoznite carinski deklaracii ne se priloèni dozvoli od Ministerstvoto za zdravstvo-Biro za lekovi, {to predstavuva povreda koja proizleguva od Zakonot za proizvodstvo i promet so opojni drogi i psihotropni supstanci, Zakonot za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala. Soglasno Zakonot za proizvodstvo i promet so opojni drogi (Slu`ben list br. 13/91) uvozot i izvozot na lekovi koi sodràt opojni drogi i psihotropni supstanci se vr{i isklu~ivo so dozvola koja ja izdava Ministerstvoto za zdravstvo- Biro za lekovi. Osven toa soglasno Zakonot za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala ( Slu`ben vesnik na RM br. 21/1998) predviduva pri uvoz na navedenata stoka uvoznikot da priloì odobrenie za uvoz od Ministerstvo za zdravstvo-Biro za lekovi. Koga pratkata od lekovi koja predhodno bila izvezena povtorno se uvezuva ili vra}a posle opredelen rok, neophodno e kon uvoznata deklaracija da se priloì Odobrenie ili Dozvola za uvoz od Ministerstvo za zdravstvo-Biro za lekovi, od pri~ina {to carinskiot slu`benik ne moè da pretpostavi vo kakvi uslovi se ~uvani predmetnite lekovite, dali istite se vo soodveten rok na upotreba ili dali voop{to se vra}aat istite lekovi koi bile predhodno izvezeni. Pu{taweto vo promet na vakov vid vrateni lekovi bez dozvola ili odobrenie od nadleèn organ, pretstavuva povreda soglasno navedenite zakonski propisi, a osven toa se doveduva vo pra{awe i zdravstvenata sostojba na idnite konsumenti -lica koi }e gi upotrebuvaat istite. Za odredena pratka na lekovi koja bila predhodno izvezena i posle opredelen rok se vra}a vo zemjata, Ministerstvoto za zdravstvo treba da izdade odobrenie ili dozvola za uvoz, dokolku pratkata gi ispolnuva uslovite da se vnese vo zemjata. Dokolku pak pratkata so lekovi ne gi ispolnuva uslovite za pu{tawe vo promet Ministerstvoto izdava re{enie za uni{tuvawe na stokata, koe treba da se sprovede soglasno zakonskite propisi i na tro{ok na uvoznikot. Carinskiot slu`benik ne smee vo nikoj slu~aj da pu{ti vo promet vakov vid na stoka (vrateni lekovi) bez odobrenie ili dozvola, a dokolku nadle`niot organ ima doneseno re{enie za uni{tuvawe istoto treba da se sprovede soglasno zakonskite propisi. Soglasno gorenavedenoto upatuvame na dosledna primena na zakonskite propisi. Vo sprotivno }e bidat prevzemeni soodvetni disciplinski merki.

47

A-5-15-6 Merki na veterinarna kontrola za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala za veterinarna upotreba

Soglasno Zakonot za lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala (Slu`ben vesnik na RM 21/98) uvozot na lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno na supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat, za upotreba vo veterinarnata medicina se vr{i vrz osnova na odobrenie za uvoz od nadle`en organ na uprava - Uprava za veterinarstvo. Toa zna~i deka i fizi~ki lica pri vleguvaweto vo Republika Makedonija nemaat pravo da vnesuvaat lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala odnosno supstanci i materii, od koi istite se proizveduvaat, za veterinarni celi, ako ne poseduvaat odobrenie za uvoz od Upravata za veterinarstvo. Vo slu~aite koga patnikot pri vleguvaweto vo carinskoto podra~je na RM ja prijavi gorenavedenta stoka, a za istata nema odobrenie za uvoz od Upravata za veterinarstvo, vo toj slu~aj carinskiot rabotnik }e naredi stokata da se vrati vo stranstvo ili so izjava da se otstapi vo korist na buxetot na RM, pri {to }e go izvesti grani~niot veterinaren inspektor na grani~niot premin za slu~ajot. Ako pri carinska kontrola vo li~niot baga` na patnikot, koj vleguva vo zemjata se pronajdat neprijaveni lekovi, pomo{ni lekoviti sredstva i medicinski pomagala, odnosno supstanciite i materijalite od koi istite se proizveduvaat, za upotreba vo veterinarstvoto, carinskiot slu`benik treba privremeno da ja odzeme predmetnata neprijavena stoka, da so~ini zapisnik za carinski prekr{ok soglasno Carinskiot zakon, kako i da go izvesti grani~niot veterinaren inspektor za slu~ajot.

48

REPUBLIKA MAKEDONIJA MINISTERSTVO ZA ZEMJODELSTVO, [UMARSTVO I VODOSTOPANSTVO UPRAVA ZA VETERINARSTVO UP I br. 11-____ godina SKOPJE

Po barawe na (naziv na pravnoto lice), br. (slu`ben broj od arhivskata evidencija) od (datum na priem vo arhiva) godina, za (uvoz) (izvoz) na lekovi za upotreba vo veterinarnata medicina, a vrz osnova na ~len 101 od Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinski pomagala (Slu`ben Vesnik na Republika Makedonija 21/98) i ~len 3 to~ka 1 od Odlukata za rasporeduvawe na stoki na formi na izvoz i uvoz (Slu`ben vesnik na Republika Makedonija 91/04), Ministerstvo za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo go izdava slednoto: O D O B R E N I E za (uvoz)(izvoz) na lekovi za upotreba vo veterinarnata medicina spored priloènata specifikacija koja e sostaven del na ova odobrenie. Ova odobrenie vaì 90 dena od denot na negovoto donesuvawe. O D O B R E N I E za uvoz na lekovi za upotreba vo veterinarnata medicina 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9 spored priloènata specifikacija koja e sostaven del na ova odobrenie. Ova odobrenie vaì 90 dena od denot na negovoto donesuvawe. Pravno lice

podnositel na barawe: (naziv i dano~en broja na pravnoto lice)

Stranski proizvoditel: (naziv i adresa na proizvoditel) Stranski izvoznik: (naziv i adresa na stranskiot izvoznik) Uvoznik: (naziv i adresa na uvoznik) Korisnik: (naziv i adresa na korisnik) Namena na stokata (namena na stokata) Rok na uvoz: (period vo koj se planira uvozot)

Marina Veli~kovska ___________________________ Sovetnik vo Oddelenie za veterinarni lekovi

Blaò Janevski _______________________________ Rakovoditel na Oddelenie za veterinarni lekovi

Odobril Sloboden ôkrevski ___________________________ Direktor na Upravata za Veterinarstvo

MINISTER SADULLA DURAKI

Dostaveno:

- Podnositel - Uprava za Veterinarstvo - PE Veterinarna Inspekcija __________________________ - Carinska Uprava MF - Arhiva

49

SPECIFIKACIJA za Odobrenie broj ____________________

Naziv na Pravnoto Lice Dano~en broj na Pravnoto Lice

rb Tarifna oznaka na

desetcifreno nivo Naimenuvawe na stokata spored

carinska nomenklatura Trgovsko ime na stokata Edine~no

Edine~n1) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10)

50

Opojni drogi i psihotropni supstanci

A-5-5

Praven osnov Prometot so drogi i psihotropni supstanci e regiliran soglano zakonot za proizvodstvo i promet na opojni drogi (Slu`ben vesnik naSFRJ 12/91), kako i soglasno Zakonot za lekovi, pomo{ni sredstva i medicinski pomagala (Sl. vesnik na Republika Makedonija broj 21/1998).

A-5-5-1 Poim

Pod opojnite drogi i psihotropni supstanci se supstanci, prirodni ili ve{ta~ki, soli i preparati izraboteni vrz osnova na ovie supstanci, so ~ija upotreba moè da se sozdadat sostojbi na zavisnost, {to moè da predizvikata o{tetuvawe na na zdravstvenata sostojba ili na drug na~in moè da go zagrozi ~ove~kiot integritet. Pod promet na opojni drogi i psihotropni supstanci se podrazbira uvoz, izvoz, tranzit i skladirawe.

A-5-5-2 Proizvodstvo i promet na opojni drogi i psihotropni supstanci moè

da vr{i isklu~ivo samo za medicinski, vetrinarni, labaratoriski, nau~ni i nastavni celi samo vrz osnaova na dozvola /odobrenie od Ministertvo za zdravstvo.

Spisokot na opojni drogite i psihotropnite supstanci e daden vo prilog 2 od Prira~nikot za carinewe. Opojnite drogi i psihotropni supstanci se vklu~eni vo listite na Konvencijata za opojni drogi od 1961 godina i na Konvencijata za psihotropni supstanci od 1971 godina.

So ogled na toa {to vo Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz, gotovite lekovi vrz baza na opojni drogi i psihotropni supstanci pri izvoz ne se opfateni, a so cel da se po~ituva gorenavedeniot Zakon i konvenciite, potrebno e i pri uvoz/ vnesuvawe/izvoz na lekovi koi sodràt opojni drogi da bide zadolìtelno priloèno odobrenie/ dozvola od Ministerstvoto za zdravstvo.

51

Prekurzori A-5-6

Upatstvo za primena za Zakonot za prekurzori

A-5-6-1 Zakonot za prekurzori (Slu`ben vesnik na RM br. 37/2004) go regulira sistemot na kontrolata i sledeweto na proizvodstvoto i prometot so prekurzorite, so cel da se spre~i zloupotreba na prekurzorite za nelegalno proizvodstvo na opojni drogi i psihotropni supstanci, kako i zaradi za{tita na ìvotot i zdravjeto na lu|eto i za{tita na ìvotnata sredina od {tetnoto vlijanie na prekurzorite.

• "Prekurzor" soglasno Zakonot e klasificirani supstanci i smesi koi gi sodràt ovie supstanci, kako i proizvodite od prirodno poteklo, od koi lesno se ekstarhiraat (izvlekuvaat) prekurzorite, vo koi ne spa|aat lekovite, farmacevtskite preparati ili drugi preparati {to sodràt prekurzori.

• Prekurzorite se rasporedeni vo tri kategorii spored prilogot daden kon ova upatstvo.

Del od prekurzorite vo vtorata i tretata kategorija se rasporedeni vo grupata na otrovi, {to zna~i deka za niv }e se primenuvaat i odredbite od Zakonot za promet na otrovi.

• Pekurzori moè da se uvezuvaat (fizi~ko da se vnesuvaat vo zemjata), izvezuvaat (fizi~ko da se iznesuvaat od zemjata) i tranzitiraat ( da se transportiraat me|u drugi zemji preku teritorija na Republika Makedonija, bez bilo kakov pretovar) samo vrz osnova na dozvola izdadena od Ministerstvoto za zdravstvo.

Dozvolata za uvoz, izvoz ili tranzit se dostavuva do nadle`niot carinski organ pri podnesuvawe na soodvetnata carinska deklaracija ( ECD za uvoz, izvoz ili tranzit ili TIR Karnet). Vo carinskata deklaracija se naveduva zabele{ka deka kon nea e priloèna dozvola za prekurzori.

A-5-6-2 Aktivnosti vo vnatre{nite carinski ispostavi

• za uvozno carinewe Koga pratkata so prekurzori }e pristigne vo vnatre{nata carinska ispostava za uvozno carinewe vo ECD za uvoz se priloùva originalniot overeniot primerok (od vleznata grani~nata carinska ispostava) od dozvolata za uvoz. Po zavr{uvawe na voobi~aenata

52

postapka na uvozno carinewe dozvolata za uvoz se zaveruva (so broj na utvrduvawe na uvoznata deklaracija, datum i pe~at). Fotokopija od dozvolata se zadrùva vo delot od deklaracijata koj ostanuva vo carinskata ispostava, a originalniot zaveren primerok direkno se ispra}a do Ministerstvoto za zdravstvo. Soglasno ~lenot 7 od zakonot za prekurzori ne smee da se dozvoli nitu privremeno ~uvawe i nitu skladirawe na istite vo carinski sklad od bilo koj tip i treba vedna{ da se zapo~ne postapka za uvozno carinewe.

A-5-6-3 Kazneni odredbi

Vnesuvawe, uvozot, izvozot i tranzitot na prekurzori bez dozvola od Ministerstvo za zdravsto e zabraneto.

A-5-6-4 Preodni odredbi

• Pravnite lica koi vr{at promet so otrovi, do denot na vleguvawe vo sila na ovoj Zakon, prodolùvaat da vr{at promet so prekurzori navedeni vo ~len 3 od Zakonot za prekurzori (dadeni vo prilog na ova upatstvo) do usoglasuvaweto na nivnata rabota so odredbite od ovoj Zakon i propisite doneseni vrz osnova na nego.

• Pravnite lica koi vr{at promet so otrovi se dol`ni da ja usoglasat svojata rabota vo rok od {est meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj Zakon.

• Pravnite lica koi vr{at promet so otrovi se dol`ni da podnesat barawe za izdavawe na odobrenie za vr{ewe na promet so prekurzori vo rok od {est meseci od denot na vleguvawe vo sila na ovoj Zakon.

Ovoj upatstvo se primenuva od 22.06.2004 godina koga i Zakonot za prekurzori stapuva na sila.

Prilog Prekurzorite, soglasno so ratifikuvanite me|unarodni dogovori i me|unarodnite normativi i standardi, se rasporeduvaat vo tri kategorii :

1) vo prvata katagorija spa|aat supstanciite : -1- Fenil-2- Propanon ( Phenyl-2-Propanon) koj moè da bide

ozna~en i kako Fenilaceton( Phenylacetone) ;

53

- N-acetilantranilna kiselina( N-acetylanthranilic acid) koja moè da bide ozna~ena i kako 2-Acetamidobenzoeva kiselina ( 2-Acetamidobenzoic acid) ;

- Isosafrol ( cis i trans) ( Isosafrol ( cis+trans) ; -3,4- Metilendioksifenil propanon (3,4- Methylenedioxyphenyl-

propane-2-on) koj moè da bide ozna~en i kako 1-(1,3-Benzodioksol-5-il) propan-2 on (1-(1,3-Benzodioxol-5-yl) propan-2-one) ;

- Piperonal ( Piperonal) ; - Safrol ( Safrol) ; - Efedrin ( Ephedrine) ; - Pseudoefedrin ( Pseudoephedrine) ; - Norefedrin( Norephedrine) ; - Ergometrin ( Ergometrine) ; - Ergotamin ( Ergotamine) ; - Lizerginska kiselina ( Lysergic acid) i - solite na supstanciite navedeni vo ovaa kategorija koga postoeweto na tie soli e mo`no ;

2) vo vtorata kategorija spa|aat supstanciite : - Anhidrid na ocetna kiselina ( Acetit anhydride) ; - Fenilocetna kiselina ( Phenylacetic acid) ; - Antranilna kiselina ( Anthranilic acid) ; - Kalium permanganat ( Pottasium permanganate) - Piperedin ( Piperidine) i - Solite na supstanciite navedeni vo ovaa kategorija koga

postoeweto na tie soli e mo`no i

3) vo treta kategorija spa|aat supstanciite : - Hlorovodorodna kiselina ( Hydrochloric acid) koja moè da

bide ozna~ena i kako Vodoroden hlorid ( Hydgogen chloride) ; - Sulfurna kiselina ( Sulphuric acid) ; - Toluen ( Toluene) ; - Etil eter ( Ethyl ether) koj moè da bide ozna~en i kako i

kako Dietil eter ( Diethyl ether) ; - Aceton ( Acetone) i - Metil etil keton ( Methylethylketone) ( MEK) koj moè da

bide ozna~en i kako Butanon ( Butanone) Prekurzorite od ovoj prilog od to~ka 2) alinei 1, 2 i 4 i od to~ka 3) alinei 1, 2, 3, 4 i 5 se rasporedeni i vo grupa na otrovi soglasno so propisite za otrovi. Spisokot na prekurzori e daden vo Prilog 2 od Prira~nikot za tarifa za ~ii promet e potrebna dozvola od Ministerstvo za zdravstvo

54

Otrovi A-5-7

A-5-7 Uvoz na otrovi Pravna osnova So Zakonot za promet na otrovi ("Slu`ben list na SFRJ"

br. 13/1991 god) i so Zakonot za prevoz na opasni materii ("Slu`ben list na SFRJ" br. 27/1990 god.) e reguliran uvozot, izvozot, prevozot i tranzitot na otrovite.

Pod otrovi se podrazbiraat supstanciite od prirodno ili sinteti~ko poteklo i preparatite proizvedeni od tie supstancii koi, vneseni vo organizmot ili vo dopir so organizmot moàt da gi zagrozat ìvotot ili zdravjeto na lu|eto ili {tetno da deluvaat vrz ìvotnata sredina (^len 2 od "Zakonot za prometot na otrovi" Sl.list na SFRJ br. 13/91).

A-5-7-1-1 UVOZ NA OTROVI

Otrov moè da se uvezuva ako uvoznikot pribavil od Ministerstvoto za zdravstvo odobrenie deka prometot na otrovot e dozvolen na teritorijata na Republika Makedonija.

Organite na carinskata slu`ba ne moàt da vr{at carinewe na otrovot bez odobrenie od Ministerstvoto za zdravstvo (^len 39 od "Zakonot za prometot na otrovi" Sl.list na SFRJ br. 13/91).

Ako so "Zakonot za prometot na otrovi" poinaku ne e opredeleno, se zabranuva prometot (uvoz,izvoz, proda`ba i sekoj drug na~in na pu{tawe na otrovite vo promet) na slednite otrovi:

55

- aldrin,

- dieldrin,

- heksahlorobenzen,

-heksahlorocikloheksan(tehni~ki); sotrgovsko ime LINDAN.

Zabranata vaì za site izomeri osven gama izomerot.

- heptahlor,

- hlordan,

- hlordimeform,

- leptofos,

- natrium fluoracetat,

- oloven arsenat i preparati proizvedeni od tie materii.

-benzen i preparati vo koi sodrìnata na benzen iznesuva pove}e od 1% zafatnina

Oddelni otrovi moè da se upotrebuvaat vo industriskoto proizvodstvo, vo soglasnost so propisite koi gi donesuva Ministerstvoto za ekonomija po prethodna dobiena soglasnost od Ministerstvoto za zdravstvo (~len 12 od Zakonot za promet na otrovi ("Slu`ben list na SFRJ" br. 13/1991 god.).

Listata na otrovi {to moàt da se pu{taat vo promet e objavena vo "Slu`ben list na SFRJ" br. 58/82, 7/84, 9/86, 18/87 i 33/88.

Pravilnikot za ozna~uvawe na otrovite {to na doma{niot pazar se pu{taat vo promet e objaven vo "Slu`ben list na SFRJ" br.13/86

Vo slu~aj da se uvezuvaat proizvodi na koi od strana na proizvoditelot e staven simbolot koj ozna~uva otrov ili proizvodi vo ~ija trgovska deklaracija e navedeno deka sodràt otrovi, odnosno deka pretstavuvaat otrovi a istite ne se navedeni vo spisokot na otrovi, uvoznoto carinewe moè da se izvr{i samo so odobrenie za uvoz od Ministerstvoto za zdravstvo.

Dokolku prizvodite vo svojot sostav sodràt otrov vo koli~estvo koe spored Lista V, VI i VII (Pravilnik za

56

uslovite vo pogled na zdravstvenata ispravnost na predmetite za op{ta upotreba {to moàt da se pu{taat vo promet objaven voSl. List na SFRJ br. 26/83 ), se smetaat za predmeti od op{ta upotreba, koi ne vlijaat {tetno na zdravjeto na lu|eto, Ministestvoto za zdravstvo }e izdade izvestuvawe do Carinskata uprava za nepre~en uvoz na konkretniot proizvod.

Sredstvata za za{tita na rastenijata moàt da se pu{taat vo promet vrz osnova na postojana, privremena i vonredna dozvola izdadena od Ministerstvoto za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo (^len 39). Postojanata i privremenata dozvola za pu{tawe vo promet na sredstvata za za{tita na rastenijata se izdava vrz osnova na fizi~ki, hemiski i biolo{ki ispituvawa, kako i re{enie za rasporeduvawe vo grupa na otrovi izdadeno od Ministerstvoto za zdravstvo (^len 41 i 43 od Zakonot za za{tita na rastenijata”, Sl vesnik na RM 25/98).

Spisokot i sekoja izmena i dopolnuvawe na sredstvata za za{tita na rastenijata za koja e izdadena dozvola za pu{tawe vo promet, se objavuva vo Sl. Vesnik . (^len 47 od “ Zakonot za za{tita na rastenijata”, Sl vesnik na RM 25/98)

Za lekovite koi sodràt otrovi i otrovite koi se upotrebuvaat za laboratoriski ili nau~no istraùva~ki celi e potrebno odobrenie za uvoz od Ministerstvoto za zdravstvo soglasno ~len 101 od Zakonot za lekovite, pomo{nite lekoviti sredstva i medicinskite pomagala ("Slu`ben vesnik na RM" br. 21/1998 god.).

Vo prilog 7 od Prira~nikot za carinewe daden e spisok na otrovi koi moàt da se stavat vo promet so Odobrenie od Ministerstvoto za zdravstvo vo soglasnost so Ministerstvoto za vnatre{ni raboti

57

@ivotna sredina A-5-8

A-5-8-1 - @ivotna sredina op{to Zakonot za ìvotna sredina koj e objaven vo ″ Slu`ben vesnik na

R.M. broj 53 od 2005 godina″, gi regulira pravata i obvrskite na pravnite i fizi~kite lica, kako i nadle`nite organi vo pogled na za{tita i unapreduvawe na ìvotnata sredina. Zaradi za{tita i unapreduvawe na ìvotnata sredina pokraj primenata na ovoj op{t zakon, }e se primenuvaat i odredbite od pove}e pooddelni zakononi za odredeni oblasti (zakon za vodi; zakon za vozduh; zakon za otpad; biolo{lka raznovidnost i prirodno bogatstvo, za{tita na ozonskata obvivka i joniziera~ko i nejonizira~ko zra~ewe i dr).

So zakonot za ìvotna sredina se predviduva zabrana/ograni~uvawe na promet na oddelni proizvodi dokolku so niv se zagrozuva ìvotnata sredina i prirodata ili zdravjeto na lu|eto. Istite moè da se vnesuvaat isku~ivo do dozvola od Ministerstvo za ìvotna sredina i prostorno planirawe

Zabrana na uvoz na:

Otpadni, opasni, {tetni i radioakivni i otpadni materii

Za{titeni divi ìvotni i rastenija Biolo{ki nerazgradlivi supstanci i pesticidi {to

sodràt polifosfati Zabraneti tehnologii i tehnolo{ki linii od

ekolo{ki pri~ini Supstanci koi ja o{tetuvaat ili osiroma{uvaat

ozonskata obvivka

Spored Zakonot za otpad postoi zabrana za /uvoz i vlez vo zemjata na opasen otpad

Isklu~eni od zabrana moàt da bidat otpadi koi moè bezbedno da se recikliraat ili reupotrebat ako za istite Ministertvoto za ìvotna sredina izdade dozvola /soglasnost za vnesuvawe /uvoz /izvoz Za navedenite stoki moè da se dozvoli uvoz ako za istite e priloèna dozvola od Ministertvoto za ìvotna sredina. Vo Prira~nikot za carinewe stokite koi se predmet na uvoz, koi se ozna~eni so D4 kako i stokite navedeni vo Prilozite: Prilog 3-Spisok na supstanci {to ja osiroma{uvaat ozonskata obvivka; Prilog 4 - Spisok na zagrozeni vidovi divi ìvotni ; Prilog 5-Spisok na zagrozeni vidovi na rastenija; Prilog 6-Spisok na zagrozeni gabi, potrebno e pri postapkata na uvozno carinewe da se priloì dozvola za uvoz od Ministertvo za ìvotna sredina i prostorno planirawe.

58

A-5-8-2 NADOMESTOCI KOI SE NAPLA]AT PRI UVOZ

Praven osnov Soglasno ~lenot 179 to~ka 7, ~lenot 183, 184 i 185 od Zakonot za `ivotna sredina, koj e objaven vo Slu`ben vesnik na R.M. broj 53 od 2005 godina, kako i Odlukata za opredeluvawe na proizvodite za koi se pla}aa nadomestok pri promet, uvoz/izvoz, koja e objavena vo Slu`ben vesnik na RM br. 75 od 2005 godina, propi{ani se nadomestoci koi }e se naplatuvaat pri uvoz i istite }e zapo~nat da se primaenuvaat od 01.01.2006 godina.

A-5-8-2-1 Vidovi na stoki za koi }e se naplatuvaat nadomestoci: a)upotrebuvani patni~ki avtomobili i drugi motorno vozila

za prevoz na lica i prevoz na stoka b) cigari, puri i cigarilosi {to sodr`at tutun v) nafteni derivati g) kesi i vre}i od polimeri na etilen i drugi plasti~ni masi

A-5-8-2-2 Obvrznici za pla}awe na nadomestocite

Kako obvrznici za pla}awe na nadomestoci pri uvoz se uvoznicite (pravni ili fizi~ki lica) na navedenite stoki. Nadomestokot go naplatuva carinskiot organ pri naplata na drugite uvozni dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.

A-5-8-2-3-Iznos na nadomestok koj se napla}a pri uvoz na

a) upotrebuvani patni~ki avtomobili i drugi motorno vozila za prevoz na lica i prevoz na stoka

Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani motorni vozila za prevoz na deset i pove}e lica, vklu~uvajki go i voza~ot (avtobusi), od slednite tarifnite broevi na Carinskata tarifa

8702 10 19 00 8702 10 99 00 8702 90 19 00 8702 90 39 00

iznesuva 6 000,00 den/par~e

Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani patni~ki avtomobili, so vnatre{no sogoruvawe so palewe so pomo{ na sve}i~ki, so zafatnina na cilinderot:

{to ne nadminuva 1 000 sm3, od tarifniot broj na Carinskata tarifa 8703 21 90 00, iznesuva 2 500,oo den/par~e,

59

{to nadminuva 1 000 sm3, no ne nadminuva 1 500 sm3, od tarifen broj 8703 22 90 00 na Carinskata tarifa, iznesuva 3 500,00 den/par~e,

{to nadminuva 1 500 sm3, no ne nadminuva 3 000 sm3, od tarifnite broevi 8703 23 90 10, 8703 23 90 20 i 8703 23 90 90 na Carinskata tarifa, iznesuva 4 000,00 den/par~e,

{to nadminuva 3 000 sm3, od tarifen broj 8703 24 90 00 na Carinskata tarifa, iznesuva 5 000,00 den/par~e

Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na upotrebuvani

patni~ki avtomobili, so klipni motori so vnatre{no sogoruvawe na palewe so pomo{ na kompresija (dizel i poludizel), so zafatnina na cilinderot:

{to ne nadminuva 1 500 sm3, od tarifnite broevi 8703 31 90 10 i 8703 31 90 90 na Carinskata tarifa, iznesuva 4 000,00 den/par~e,

{to nadminuva 1 500 sm3 no nenadminuva 2 500 sm3, od tarifnite broevi 8703 32 90 10 i 8703 32 90 90 na Carinskata tarifa, iznesuva 5 000,00 den/par~e,

{to nadminuva 2 500 sm3, od tarifnite broevi 8703 33 90 10 i

8703 33 90 90 na Carinskata tarifa, iznesuva 6 000,00 den/par~e.


motorni vozila za prevoz na stoka, so klipen motor na vnatre{no sogoruvawe na palewe so pomo{ na kompresija (dizel i poludizel), so bruto masa:

{to ne nadminuva 5 t, od tarifnite broevi 8704 21 39 00 i 8704 21 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuv

7 500,00 den/par~e, {to nadminuva 5 t, no ne nadminuva 20 t, od tarifniot

broj 8704 22 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuva 10 000,00 den/par~e,

{to nadminuva 20 t, od tarifniot broj 8704 23 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuva 12 500,00 den/par~e.


motorni vozila za prevoz na stoka, so klipen motor na vnatre{no sogoruvawe na palewe so pomo{ na sve}i~ki, so bruto masa:

{to ne nadminuva 5 t, od tarifnite broevi 8704 31 39 00 i 8704 31 99 00 na Carinskata tarifa, iznesuva

6 000,00 den/par~e, {to nadminuva 5 t, od tarifen broj 8704 32 99 00 na

Carinskata tarifa, iznesuva 8 500,00 den/par~e.

60

b) cigari, puri i cigarilosi {to sodràt tutun Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na tutunski

prerabotki iznesuva za: za edna uvezena cigara {to sodrì tutun, od tarifnite broevi

2402 20 10 00 i 2402 20 90 00, iznesuva 0,05 den/par~e i za edna uvezena pura ili cigarilos {to sodrì tutun, od

tarifnata oznaka 2402 10 00 00, iznesuva 0,0160 den/par~e.

v) nafteni derivati Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz i proizvodstvo na

nafteni derivati za: motoren benzin i toa:

-motoren benzin so sodrìna na olovo povisoka od 0,013 g/l od tarifnite broevi 2710 11 51 00 i 2710 11 59 00 i avionski benzin, od tarifen broj 2710 11 31 00 iznesuva 0,15 den/litar, odnosno 0,198 den./kg -bezoloven benzin so sodrìna na olovo do 0,013 g/l, od tarifnite broevi 2710 11 41 00, 2710 11 45 00 i 2710 11 49 00, iznesuva 0,08 den/litar gasno maslo, i toa za upotreba kako: - dokolku gasnoto maslo se koristi kako gorivo za dizel motori, od tarifnite broevi 2710 19 41 00, 2719 19 45 00 , 2710 19 4910 i 2710 19 4990 iznesuva 0,03 den/litar odnosno 0,035 den/kg - dokolku gasnoto maslo se koristi kako maslo za gorewe - ekstra lesno, od tarifnite broevi 2710 19 41 00, 2710 19 45 00, 2710 19 4910 i 2710 19 49 90 iznesuva 0,04 den/litar , odnosno 0,047 den/kg

maslo za gorewe M 1 (mazut) i M 2 (mazut), od tar. broj 2710 19 61 00 , 2710 19 63 00, 2710 19 65 00 i 2710 19 69 00 iznesuva 0,05 den/kg.

g) kesi i vre}i od polimeri na etilen i drugi plasti~ni masi

Visinata na nadomestokot {to se napla}a za plastika i plasti~ni proizvodi iznesuva:

vre}i i }esi za transport ili pakuvawe na stoka od polimeri na etilen so tarifen broj 3923 21 00 00

vre}i i }esi za transport ili pakuvawe na stoka od drugi plasti~ni masi so tarifen broj 3923 29 10 00 i 3923 29 90 00

iznesuva 10,00 den/kg

Naplatata na nadomestokot se vr{i na neto teìnata koja mora da bide identi~na so deklariranata koli~ina vo edinica merka (rubrika 38=rubrika 41 na ECD).

61

Nadomestokot za navedenite stoki koi se uvezuvaat, vleguva vo dano~nata osnovica za presmetuvawe na DDV i istiot se napla}a pri carinewe na istite, zaedno so presmetaniot iznos na uvoznite dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.

A-5-8-2-4 Na~in na popolnuvawe na rubrikite vo ECD za uvoz Koga se presmetuva i napla}a ovoj nadomestok, vo prvata kolona na rubrikata 47 na ECD (edinstven carinski dokument) treba da se zapi{e {ifrata "F30". Nadomestokot prestavuva del od vkupniot zbir na carinskiot dolg iska`an vo ECD i se napla}a na ista smetka zaedno so drugite dava~ki koi se napla}aat pri carineweto. Pri uvozno carinewe nadomestokot se pla}a za proizvodi koi se deklarirani za redoven uvoz i pu{tawe vo sloboden uvoz so {ifra za vid na postapka (rubrika 37 na ECD) "40" Oddelenieto za naplata, buxet, garancii i analiza pri Centralnata uprava, sobranite sredstva na ime na nadomestok gi uplatuva na soodvetna uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.

A-5-8-2-5 Vra}awe na uplateni nadomestoci Vo slu~aj na izvoz na tutunski proizvodi, nafteni derivati i kesi i vre}i od polimeri na etiken ili od drugi plasti~ni masi, za koi prethodno se plateni navedenite nadomestoci, obvrznikot ima pravo na vra}awe na uplateniot nadomestok za izvezenata koli~ina na proizvodi. Baraweto za vra}awe na plateniot nadomestok se podnesuva do Ministerstvoto za `ivotna sredina.

62

A-5-8-3 Za{tita od jonizira~ki zra~ewa i za nuklearna sigurnost Spored Zakonot za jonizira~ki zra~ewa i nuklearna sigurnost zabranet e vnesuvawe, uvoz izvoz i tarnzit na radioaktiven i nuklearen materijal i otpadoci od ovoj vid na materijal, kako i voop{to tela koi emitiraat jonozira~ki zra~ewa.

So isklu~ok na opredeleni koli~estva koi se nameneti vo industrijata, medicinata i za nau~ni i istraùva~ki celi moàt da se uvezuvaat izvezuvaat ili tranzitoiraat samo vrz osnova na dozvola od Direkcijata za radiaciona sigurnost, kako i vrz osnova na Licenca na subjektite koi se ovlasteni da vr{at vakov vid na promet.

A-5-8-3-1 Merewe na radijacija na staro èlezo

So dopis br. 13-3859/2 Ministerstvoto za ìvotna sredina i prostorno planirawe Carinskata Uprava izvestena e deka se sproveduvaat zasileni merki za kontrola na vnesuvawe na staro èlezo vo Republika Makedonija vo pogled na radiolo{ka ispravnost., soglasno Zakonot za jonizira~ko zra~ewe. Pri toa e opredeleno slednoto: Pri uvoz na staro otpadno èlezo vo Republika Makedonija pri priemot na carinskata deklaracija na cariniskiot organ ZADOL@ITELNO MORA DA MU SE PREZENTIRA Izve{taj za izvr{enite merewa na lice mesto na ambientalen dozen ekvivalent na jonizira~ko zra~ewe koj go izdava Republi~ki zavod za zdravstvena za{tita (primer na Izve{tajot e dadeno vo Prilog) od koj se gleda deka vrednosta na izvr{enoto merewe e prifatliva za uvoz na staro otpadno èlezo vo R. Makedonija. Pri vnesuvawe na staro otpadno èlezo vo Republika Makedonija grani~nite carinski ispostavi treba da gi upatuvaat prevoznite sredstva za merewe na radioaktivno zra~ewe na prviot terminal i toa: a) Vo patniot soobra}aj: - pri vnesuvawe od CI Blaci vo CI Terminal Skopje; - pri vnesuvawe od CI Tabanovce vo CI Kumanovo; - pri vnesuvawe od CI Deve Bair vo CI Deve Bair - pri vnesuvawe od CI Novo Selo vo CI Strumica -pri vnesuvawe od CI Bogorodica vo CI @elezni~ka stanica

Gevgelija - pri vnesuvawe od CI Mexitlija vo CI Bitola - pri vnesuvawe od CI ]afasan vo CI Struga

63

Na ostanatite Carinski ispostavi ne se dozvoluva vnesuvawe na staro otpadno èlezo. Dokolku vo gorenavedenite vnatre{ni carinski ispostavi uvoznikot ne podnese soodvetna carinska deklracija za uvoz/reeksport moè da se odobri tranzitna carinska postapka do druga vnatre{na carinska ispostava edinstveno dokolku kon istata se priloì Izve{tajot za izvr{eni merewe naveden vo to~ka 1. Vo ovoj slu~aj fotokopija od Izve{tajot se zadrùva vo CI vo koja }e zapo~ne tranzitnata postapka, a originalot od Izve{tajot se zadrùva vo CI vo koja }e se izvr{i carineweto pri uvoz ili reeksport. b) Vo èlezni~kiot soobra}aj merewata treba da se vr{at vo CI @elezni~ka stanica Gevgelija pri vnesuvawe na staro èlezo od Grcija, vo CI Tabanovce pri vnesuvawe na staro èlezo od Srbija i Crna Gora i vo CI Volkovo pri vnesuvawe na staro èlezo od Srbija i Crna Gora (vo delot na Kosovo). 3. Vo slu~aite koga pri od izve{tajot za izvr{eno merewe }e se utvrdki deka stokata ne e prifatliva za uvoz vo Republika Makedonija treba da se postapi kako so stoka ~ij uvoz e zabranet soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot zakon i istata treba da se vrati vo stranstvo.

65

A-5-8-4 Nasoka za primena na Naredbata za zabrana na proizvodstvo, promet i upotreba na detergenti za ma{insko perewe na tekstilni proizvodi so sodrìna na fosfor vo organska ili neorganska forma so nad 0,5% teìnski

Praven osnov: Soglasno ~lenot 20 od Zakonot za za{tita i unapreduvawe na ìvotna sredina i prirodata (69/96, 3/99,41/2000,96/2000 i 45/2002) ministerot za ìvotna sredina i prostorno planirawe vo soglasnost so ministerot za zdravstvo, ministerot za vnatre{ni raboti, ministerot za zemjedelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo i ministerot za ekionomija donese Naredba za zabrana na proizvodstvo, promet i upotreba na detergenti za ma{insko perewe na tekstilni proizvodi vo doma}instavata, so sodrìna na fosfor vo organska ili neorganska forma so nad 0,5% teìnski ( objavena vo Slu`ben vesnik na RM br. 27/2005) koja po~nuva so primena za uvoz od 31.05.2005 godina.

A-5-8-4-1 Soglasno Naredbata kako i soglasno Zakonot za zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba (Slu`ben list na SFRJ br. 53/91 i Slu`ben vesnik na RM 15/95); Pravilnik za uslovite vo pogled na zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba {to moàt da se pu{tat vo promet (Slu`ben list na SFRJ br. 26/83) i Zakonot za sanitarnata i zdravstvenata inspekcija (Slu`ben vesnik na RM br. 19/95) Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat e nadleèn organ za vr{ewe na:

kontrola na sodrìnata na fosfor ( dozvolen za uvoz do 0,5%)

kontrola na zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ata upotreba (vo koj spa|aat i detergenti za ma{insko perewe navedeni vo kategorija III. Sredstva za odrùvawe ~istota od upatstvo br. 07-1385/1 od 11.02.2005 godina)

kako i kontrola na deklarirawe i ozna~uvawe na proizvodite koi se predmet na uvoz vo zemjata.

So cel efikasno sproveduvawe na naredbata po konsultacija so Ministerstvoto za za{tita na ìvotnata sredina i prostorno planirawe, Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat i Carinskata Uprava se dogovorija za slednata procedura.

A-5-8-4-2 Predmet na zabrana za uvoz Soglasno Naredbata, Zabranata za uvoz se odnesuva na detergent za ma{insko perewe na tekstilni proizvodi, podgotveni vo

66

forma ili pakuvawe za proda`ba na malo, so sodrìna na fosfor vo organska i neorganska forma so nad 0,5% teìnski, koj soglasno carinskata tarifa e rasporeden vo tarifna oznaka 3402 20 90 00. Toa zna~i deka pri uvoz na detrgent za ma{insko perewe za teksilni proizvodi, koj e podgotven vo forma ili pakuvawe za proda`ba na malo ~ija sodrìna nadminuva 0,5% fosfor ne smee da se uveze i da se pu{ta vo sloboden promet. Ovaa naredba ne se odnesuva na detergenti za ra~no perewe, kako i srestva za ~istewe koi isto taka se rasporeduvaat vo ovaa tarifna oznaka.

A-5-8-4-3 Postapka na carinskiot organ i nadle`niot organ za kontrola

Postapkata za uvozno carinewe na detergenti za ma{insko perewe na tekstilni proizvodi vo doma}instvata e potpolno identi~na kako i za drugite stoki od op{ta upotreba soglasno upatstvoto br. 07-1385/1 od 11.02.2005 godina. Carinskiot organ ne smee da zapo~ne postapka za uvozno carinewe na predmetnata stoka dokolku ne dobie SOGLASNOST za carinewe od Dràvniot sanitaren inspektorat. Dràvniot sanitaren inspektor vrz osnova na priloènite dokumenti vo koi e navedena sodrìnata na fosforot (proizvodnata specifikacija, proizvoden sertifikat ili drug dokument od stranskiot proizvoditel) utvrduva dali predmetnata stoka odgovara soglasno parametrite vo naredbata. Dokolku vo dokumentacijata e navedeno deka sodrìnata na fosforot e pogolema od 0,5%, predmetnata stoka ne smee da se uvezuva i so istata se postapuva kako so stoka ~ii uvoz e zabranet, soglasno ~lenot 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2) od Carinskiot zakon. Dràvniot sanitaren inspektor zema mostri zaradi labaratorisko ispituvawe na sodrìnata na fosforot, vo prisustvo na carinski slu`benik i ovlasten zastapnik na propi{ano mesto (carinski terminal ili carinsko skladi{te). Za zemenata mostra nadle`niot inspektor izdava zapisnik. Zapisnikot se sostavuva vo 3 primeroci (eden primerok za Carinskiot organ, eden za uvoznikot i eden primerok ostanuva vo evidencijata na inspektoratot. Zaedno so ovoj zapisnik nadle`niot inspektor izdava SOGLASNOST za carinewe, koj se izdava vo 4 primeroci (eden za carinskiot organ, eden za uvoznikot i 2 primeroka ostanuvaat vo evidencijata na inspektoratot). Vrz osnova na Soglasnosta za carinewe carinskiot organ moè da zapo~ne postapka za uvozno carinewe na predmetnata stoka.

67

So zavr{uvawe na uvoznoto carinewe na pratkata so stoka od op{ta upotreba vrz osnova na gorenavedeniot dokument i pu{taweto na istata vo sloboden promet, zavr{uva nadle`nosta na Carinskiot organ .

A-5-8-4-4 Nadle`nosti na Dràvniot sanitaren inspektor Soglasno Zakonot za zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba, Pravilnikot za uslovite vo pogled na zdravstvena ispravnost na predmeti od op{ta upotreba {to moàt da se pu{tat vo promet, Zakonot za sanitarna i zdravstvena inspekcija, kako i Naredbata za zabrana na promet i proizvodstvo, vo ponatamo{nata postapka, prodolùvaat nadle`nostite na Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat. Na uvoznikot privremeno mu se zabranuva pu{tawe vo promet/prerabotka na uvezenata stoka se do dobivawe na rezultatite od labaratoriskata analiza, odnosno se do dobivawe na Re{enieto za pu{tawe vo promet/prerabotka od inspekciski organ, do koga predmetnata stoka ostanuva privremeno uskladi{tena vo prostorii na uvoznikot (magacini, stovari{ta i sl). Po zavr{uvawe na labaratoriskata analiza, dokolku rezultatite odgovaraat na propi{anite uslovi i priloènite dokumenti (proizvodna specifikacija, sertifikat ili drug dokument od stranskiot proizvoditel) nadle`niot inspekciski organ mu izdava na uvoznikot Re{enie so koe se odobruva pu{tawe vo promet-prerabotka . Vo sprotivno, ako od rezultatite od analizata se utvrdi deka pratkata e so pogolema sodrìna na fosfor od dozvolenata, zdravstveno-higienski neispravna, odnosno ne e bezbedna i ne odgovara na kvalitetot na propi{anite uslovi, nadle`nite inspekciski organi izdavaat Re{enie so koe se zabranuva pu{tawe vo promet ili prerabotka, koe se dostavuva do site subjekti, pri {to predmetnata stoka se vra}a vo stranstvo ili se uni{tuva. Dokolku pratkata za koja e doneseno Re{enie za zabraneto pu{tawe vo promet ne moè od opredeleni pri~ini da se vrati vo stranstvo, vo toj slu~aj nadle`niot inspekciski organ izdava Re{enie za uni{tuvawe na zdravstveno-higienski neispravna stoka, pri {to uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok na uvoznikot. Po uni{tuvawe se so~inuva zapisnik za utvrduvawe na fakti~kata sotojba.

Ovaa nasoka zapo~nuva so primena od 31.05.2005 godina.

68

A-5-8-5 Konvencijata za me|unarodna trgovija so zagrozeni divi ìvotni i rastitelni vidovi (Va{ington 1973) (Sl.vesnik na RM br.82/99) (CITES) Konvencijata za za{tita na diviot svet i prirodnite ìveali{ta vo Evropa (Sl. vesnik na RM br. 49/97)

A-5-8-5-1 Nadleèn organ Ministerstvoto za ìvotna sredina i prostorno planirawe kako nadleèn organ za implementacija na Konvencijata za me|unarodna trgovija so zagrozeni divi rastenija i ìvotni CITES, koja Republika Makedonija ja ima ratifikuvano vo dekemvri 1999 godina, so dopis broj 07-8779/ od 09.09.2004 ja izvesti Carinskata Uprava na RM poso~uvajki ja slednata procedura vo odnos na distribucijata na CITES dozvolata /sertifikatot. Vidovite na zagrozeni rastenija i divi ìvotni se dadeni vo spisokot broj 4 i 5 kako sostaven del na Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz, koi se nao|aat vo prira~nikot za carinewe. Soglasno konvencijata za Me|unarodna trgovija ( uvozot, izvozot i tranzit) na zagrozeni rastitelni i zagrozeni divi ìvotinski vidovi, nivni delovi i derivati, CITES dozvolata/sertifikataot ja izdava Ministerstvoto za ìvotna sredina i prostorno planirawe na propi{an obrazec vo 5 ( pet) primeroci i toa eden original i 4 kopii. Na sekoj primerok vo gorniot desen gol e naveden brojot na primerokot: - originalot patuva so pratkata -kopija broj 1 ostanuva vo Ministerstvoto za ìvotna sredina i prostorno planirawe, Slu`ba za ìvotna sredina ( odnosno organot koj ja izdava istata) -kopija broj 2 ostanuva za aplikantot/baratelot na CITES dozvolata/sertifikatot -kopija broj 3 ostanuva kaj Carinskiot organ (Carinskata ispostava koj vr{i zaverka na dozvolata/ sertifikataot ) -kopija broj 4 ostanuva kaj Veterinarniot organ

A-5-8-5-2 Obrazecot na CITES dozvolata / sertifikatot e unificiran i ispe~aten na angliski i makedonski jazik. Na prednata strana se navedeni rubrikite: broj na sertifikat, za koja postapka se odnesuva (uvoz, izvoz ili tranzit), rok na

69

va`nost ( za izvoz i tranzit rokot na va`nost na dozvolata e {est meseci, a za uvoz e edna godina od datumot na izdavawe), uvoznik, izvoznik, vid na stoka, cel na prometot, koli~ina, zemja na poteklo, izdava~ na dozvolata, potvrda od nadleèn organ za izvoz, uvoz ili reeksport (Carinska ispostava). Na pozadinata na dozvolata e ispe~atena instrukcija i pojasnuvawe za rubrikite na obrazecot. Carinska ispostava ja kontrolira pratkata pri uvoz, izvoz ili tranzit i ja zaveruva CITES dozvolata/sertifikatot na originalniot primerok i kopiite broj 2, 3 i 4. Dokolku podatocite od dokumentacijata (fakturata, dozvolata) se usoglaseni so fakti~kata sostojba carinskiot slu`benik ja zaveruva dozvolata vo rubrika broj 14 (koli~ina, Carinska ispostava, datum, potpis, broj na carinski dokument i slu`ben pe~at). Zaverenata kopija broj 3 od dozvolata se zadrùva kaj Carinskiot organ (Carinska ispostava koja izvr{ila zaverka na dozvolata/ sertifikataot) i ja odloùva vo carinskata deklaracija. Zaverenite primeroci od dozvolata (originalot, kopijata broj 2 i 4) se vra}aat na liceto koe ja prati pratkata (baratelot na dozvolata /aplikantot ). Ova lice ima obvrska originalnata zaverena dozvola da ja vrati na Ministerstvoto za ìvotna sredina i prostorno planirawe-Slu`bata za ìvotna sredina ( odnosno organot koj ja izdal). Vo prilog Vi dostavuvame primerok na CITES dozvola/ sertifikat

70

Ori

CONVENTION ON INTERNATIONAL TRADE IN ENDANGERED SPECIES OF

WILD FAUNA AND FLORA

PERMIT/CERTIFICATE No.

EXPORT / IZVOZ

RE-EXPORT / RE-IZVOZ

IMPORT / UVOZ

OTHER: / DRUGO:

2. Val Va

3. Importer (name and address) / Uvoznik (ime i adresa)

3a. Country of import / Zemja na uvoz

4. Exporter/Re-exporter (name, address and country) / Izvoznik/re-izvoznik (ime, adresa i

Signature of the applicant / podnositelot

6. Name, address, national seal/stamp and country of Management Authority / Ime, adresa, pe~at i zemja na nadle`niot organ 5. Special conditions / Posebni uslovi

For live animals, this permit or certificate is only valid if the transport conditions conform to the Guidelines for Transport of Live Animals or, in the case of air transport, to the IATA Live Animals Regulations / Za ìvi ìvotni, ovaa dozvola e vaè~ka dokolku uslovite na transportot soodvedstvuvaat so upatstvata za transport na ìvi ìvotni, ili vo slu~aj na vozdu{en transport, so IATA pravilata za ìvi ìvotni

5a. Purpose of the transaction (see reverse) / Cel na transakcijata (vidi pozadi)

5b. Security stamp No / Bezbednosna markica br.

Republic of Macedonia

Ministry of Environment and Physical Planning

Drezdenska 52, 1000tel. ++389 02 3066-9fax: ++389 02 3066-e-mail: infoeko@mo

7./8. SCIENTIFIC NAME (genus and species) AND COMMON NAME OF ANIMAL OR PLANT / NAU^NO IME (GEN I VID) I ZAEDNI^KO IME NA @IVOTNOTO ILI RASTENIETO

9. Description of specimens, including identifying marks or numbers (age/sex if live) / Opis na primeroci, vklu~uvaj}i identifikacioni oznaki i broevi (vozrast/pol ako se ìvi)

10. Appendix No. and source (see reverse) / Dodatok broj i izvor (vidi pozadi)

11. Quantity (including unit) / Koli~ina (vklu~uvajki odel)

11a. Tota Quo Vkup Kvot

7./8.

9. 10. 11. 11a.

A 12. Country of origin * / Zemja na poteklo *

Permit No. / Dozvola broj

Date / Data 12a. Country of last re-export / Zemja na posleden re-izvoz

Certificate No. / Sertifikat broj

Date / Data 12b. No. of the operation ** or date of acquisition ***operacija ** ili datum na nab

7./8. 9. 10. 11. 11a.

B 12. Country of origin * / Zemja na poteklo *




Date / Data 12b. No. of the operation ** or date of acquisition ***

operacija ** ili datum na nab

7./8. 9. 10. 11. 11a.

C 12. Country of origin * / Zemja na poteklo *




Date / Data 12b. No. of the operation ** or date of acquisition ***

operacija ** ili datum na nab

7./8. 9. 10. 11. 11a.

D 12. Country of origin * / Zemja na poteklo *




Date / Data 12b. No. of the operation ** or date of acquisition ***operacija ** ili datum na nab

* Country in which the specimens were taken from the wild, bred in captivity or artificially propagated (only in case of re-export) / Zemja od koja primerocite se zemeni od divinata, odkafezi ili ve{ta~ki razmnoèni (samo vo slu~aj na re-izvoz) ** Only for specimens of Appendix-I species bred in captivity or artificially propagated for commercial purposes / Samo za primerocite od Dodatok-I vidovi koi se odgleduvani vo kafve{ta~ki razmnoùvani za komercijalni celi *** For pre-Convention specimens / Za pre-Konvenciski primeroci

13. THIS PERMIT / CERTIFICATE IS ISSUED BY: / OVAA DOZVOLA / SERTIFIKAT E IZDADENA OD:

Place / Mesto Date / Data Security stamp, signature and official seal / Bezbednosna markica, potpis i sl

71

14. EXPORT ENDORSEMENT: / POTVRDA NA IZVOZOT

15. Bill of lading/Air Way-bill Number: / Smetka na prizemjuvawe/Broj na avionska smetka

Block/Grupa Quantity/Koli~ina

A

B

C

D

Port of Export Pristani{te na izvoz

Date / Data Signature / Potpis Official stamp anSlu`ben pe~

72

INSTRUKCII I POJASNUVAWA (odgovaraat na brojot vo formularot)

1. Obeleèto go kvadrat~eto koe odgovara na vidot na izdadeniot dokument (dozvola za izvoz, sertifikat za re-izvoz, dozvola za uvoz ili drugo. Ako e obeleàno kvadrat~eto "drugo", mora da se navede vidot na dokumentot. Originalniot broj e edinstven broj opredelen za sekoj dokument od nadle`nite dràvni organi.

2. Za dozvoli za izvoz i sertifikati za reizvoz, datumot na istekuvaweto na dokumentot ne moè da bide pove}e od {est meseci posle datumot na izdavawe (edna godina za dozvoli za uvoz).

3. Popolnete go imeto i adresata na uvoznikot. 3a. Imeto na zemjata treba da bide celosno

napi{ano.

4. Popolnete go imeto i adresata na izvoznikot /reizvoznikot. Imeto na zemjata mora da bide navedeno. Vo slu~aj na otsustvo na potpis na aplikantot, dozvolata ili sertifikatot se nevaè~ki.

5. Specijalnite uslovi moè da se odnesuvaat na nacionalnata legislativa ili za specijalnite uslovi za isporakata od strana na nadle`niot organ {to go izdava dokumentot. Ovaa to~ka moè da se upotrebi i za obrazloùvawe za ispu{taweto na odredena informacija.

5a. Treba da se koristat slednite {ifri: T za komercijalni celi, Z za zoolo{ki gradini, G za botani~ki gradini, Q za cirkusi i patuva~ki izlo`bi, S za nau~ni celi, H za love~ki trofei, P za li~ni celi, M za biomedicinsko istraùvawe, E za edukacija, N za introdukcija ili reintrodukcija vo divata priroda i B za odgleduvawe vo kafezi ili ve{ta~ko razmnoùvawe.

5b. Navedete go brojot (vklu~uvaj}i go ISO kodot na zemjata) na sigurnosniot ìg staven vo to~ka 13.

6. Imeto, adresata i zemjata na nadle`niot dràven organ {to go izdava dokumentot treba da bidat otpe~ateni na formularot.

7-8. Navedete go nau~noto ime (rod ili vid, dokolku e potrebno i podvidovi) na ìvotnoto ili rastenieto, pod koe e vneseno vo dodatocite na Konvencijata ili referentnata lista, odobrena od Konferencijata na Stranite i op{toto ime na ìvotnoto ili rastenieto pod koe {to e poznato vo zemjata {to ja izdava dozvolata.

A Rastenijata koi ve{ta~ki se razmnoùvani vo soglasnost so (Rezolucijata 11.11 na Konferencijata, stav a) kako i nivni delovi i derivati izvezeni spored odredbite od ~len VII, stav 5 od Konvencijata (primeroci od vidovi koi se vklu~eni vo Dodatokot I i koi bile ve{ta~ki razmnoèni za nekomercijalni celi i primeroci na vidovi vklu~eni vo Dodatok II i III).

C @ivotnite odgleduvani vo kafezi vo soglasnost so (Rezolucijata 10.16 na Konferencijata, revidirana), kako i nivni delovi i derivati, izvezeni spored odredbite na ~len VII, stav 5 od Konvencijata (primeroci na vidovi vklu~eni vo Dodatokot I koi se odgledani vo kafezi za nekomercijalni celi i primeroci na vidovi vklu~eni vo Dodatokot II i III. F @ivotni rodeni vo kafez (F1 ili izrodenite generacii) koi ne se opfateni so definicijata "odgledani vo kafezi" vo (Rezolucijata 10.16 na Konferencijata, revidirana), kako i nivni delovi i derivati. U Nepoznat izvor (mora da bide obrazloèno) I Konfiskuvani ili odzemeni primeroci.

11. Navedete go vkupniot broj na vidovi ili, ako toa ne e mo`no, koli~inata i vnesete ja upotrebnata edinica merka ( na primer teìna vo kilogrami). Ne koristete op{ti termini takvi kako "eden paket" ili "edna kutija". 11a. Navedete go vkupniot broj na vidovi izvezeni vo tekovnata kalendarska godina (vklu~uvaj}i gi onie {to se opfateni so odnosnata dozvola) i kvotata na tekovnata godina za odnosnite vidovi (na primer 500/1000). Ova treba da se napravi za nacionalnite kvoti kako i za onie odredeni od Konferencijata na Stranite. 12. Zemjata na poteklo e zemja vo koja vidovite se zemeni od divata priroda, odgledani vo kafezi ili ve{ta~ki razmnoèni. Navedete go brojot na dozvolata za izvoz na zemjata i datata na izdavawe. Ako celata informacijata ili del od nea e nepoznata ova treba da se obrazloì vo to~ka 5. Ovaa to~ka treba da se popolni samo vo slu~aj na reizvoz.

12a. Zemjata na posledeniot reizvoz e zemjata od koja vidovite bile reizvezeni, pred da vlezat vo zemjata vo koja se izdava aktuelniot dokument. Vnesete go brojot na sertifikatot za reizvoz na zemjata na posledniot reizvoz i datata na negovoto izdavawe. Ako celata informacijata ili del od nea e nepoznat toa treba da se obrazloì vo to~ka 5. Ovaa to~ka treba da se popolni samo vo slu~aj na reizvoz za primeroci koi prethodno bile reizvezeni.

73

9. Opi{ete gi {to e mo`no poprecizno, primerocite koi se predvideni za trgovija (ìvi ìvotni, koì, par~iwa meso, pari~nici, obuvki i itn.). Ako vidot e ozna~en (oznaki, znaci za identifikacija, prsteni i itn) bez ogled dali toa se bara so Rezolucija na Konferencijata na Stranite (vidovi koi poteknuvaat od farmi, vidovi koi podleàt na kvoti odobreni od Konferencijata na Stranite, vidovi od Dodatokot I za vidovi {to se odgleduvaat vo kafezi za komercijalni celi i itn.), navedete go brojot i tipot na znakot. Ako e mo`no treba da se navede polot i vozrasta na ìvite ìvotni.

10. Vnesete go brojot na Dodatokot od Konvencijata (I, II i III) vo koj e vklu~en vidot. Koristete gi slednite kodovi za ozna~uvawe na izvorot:

W Primeroci zemeni od divata priroda

R Primeroci koi poteknuvaat od odgleduvawe na farma

D @ivotni od Dodatok I odgleduvani vo kafezi za komercijalni celi i rastenija od Dodatokot I ve[ta~ki razmnoùvani za komercijalni celi, kako i nivni delovi i derivati, izvezeni spored odredbite od ~len VII, stav 4 od Konvencijata.

13. Popolnuva slu`beno lice {to ja izdava dozvolata. Imeto na slu`benoto lice i negovata funkcija mora da se napi{at celosno. Vo ovaa to~ka treba da se stavi sugurnosniot ìg i treba da se legalizira preku pe~at i potpis na slu`benoto lice {to ja izdava dozvolata. Pe~atot, potpisot i brojot na sigurnosniot ìg mora da bidat ~itlivi.

14. Popolnuva slu`beno lice koe vr{i inspekcija na pratkata vo vremeto na uvoz, izvoz ili reizvoz. Vnesete gi koli~inite na vidovite koi se stvarno uvezeni, izvezeni ili reizvezeni. Precrtajte gi neupotrebenite blokovi.

15. Vnesete go brojot na tovarniot list ili avionskiot tovaren list dokolku metodot na transport bara koristewe na takov dokument.

74

Dokumentot mora da bide napi{an na eden od rabotnite jazici na Konvencijata (Angliski, Francuski i [panski) ili mora da vklu~i celosen prevod na eden od ovie tri jazici. Izvezenite i reizvezenite primeroci ne treba da stojat na ist dokument, osven ako ne e jasno navedeno koi primeroci se izvezuvaat, a koi se reizvezuvaat.

PO UPOTREBA OVOJ DOKUMENT MORA DA SE VRATI KAJ NADLE@NIOT ORGAN NA ZEMJATA

UVOZNI^KA

75

Zdravstvena za{tita A-5-22

U P A T S T V O za primena na Zakon za izmenuvawe i doponuvawe na Zakonot za zdravstvena za{tita

I . NADOMESTOCI KOI SE NAPLA]AT PRI UVOZ

A-5-22-1 Zakonski osnov Soglasno ~lenot ~len 32-a od Zakonot za izmena i dopolnuvawe Zakonot za zdravstvena za{tita (objaven vo Slu`ben vesnik na RM br. 111/2005), propi{ani se nadomestoci koi }e se naplatuvaat pri uvoz i istite }e zapo~nat da se primaenuvaat od 01.01.2006 godina.

A-5-22-2 Vidovi na stoki za koi }e se naplatuvaat nadomestoci: a) uvoz na tutunski proizvodi

A-5-22-3 Obvrznici za pla}awe na nadomestocite Kako obvrznici za pla}awe na nadomestoci pri uvoz se uvoznicite (pravni lica) na navedenite stoki. Nadomestokot go naplatuva carinskiot organ pri naplata na drugite uvozni dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.

A-5-22-4 Iznos na nadomestok koj se napla}a pri uvoz Visinata na nadomestokot {to se pla}a pri uvoz na

tutunski prerabotki iznesuva za: za edna uvezena cigara {to sodrì tutun, od tarifnite

broevi 2402 20 10 00 i 2402 20 90 00, iznesuva 0,25 den/par~e za edna uvezena pura ili cigarilos {to sodrì tutun, od

tarifnata oznaka 2402 10 00 00, iznesuva 10den/par~e za edno uvezeno pakuvawe na tutun za xvakawe, od

tarifnata oznaka 2403 99 10 00 , iznesuva 15 den/ pakuvawe za edno uvezeno pakuvawe na tutun za vitkawe i tutun za

lule, od tarifnata oznaka 2403 10 10 00 i 2403 10 90 00 , iznesuva 15 den/ pakuvawe

A-5-22-5 Postapki vo koi se naplatuvaaat ovie nadomestoci Nadomestokot se naplatuva za redoven uvoz, pri pu{tawe na stokata vo sloboden promet. Naplatata na nadomestokot se vr{i na neto teìnata koja mora da bide identi~na so deklariranata koli~ina vo edinica merka (rubrika 38=rubrika 41 na ECD).

76

Nadomestokot za navedenite stoki koi se uvezuvaat, vleguva vo dano~nata osnovica za presmetuvawe na DDV i istiot se napla}a pri carinewe na istite, zaedno so presmetaniot iznos na uvoznite dava~ki, a se uplatuva na soodvetnata uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.

A-5-22-6 Na~in na popolnuvawe na rubrikite vo ECD za uvoz

Koga se presmetuva i napla}a ovoj nadomestok, vo prvata kolona na rubrikata 47 na ECD (edinstven carinski dokument) treba da se zapi{e {ifrata "F35". Nadomestokot prestavuva del od vkupniot zbir na carinskiot dolg iska`an vo ECD i se napla}a na ista smetka zaedno so drugite dava~ki koi se napla}aat pri carineweto. Pri uvozno carinewe nadomestokot se pla}a za proizvodi koi se deklarirani za redoven uvoz i pu{tawe vo sloboden uvoz so {ifra za vid na postapka (rubrika 37 na ECD) "40" Oddelenieto za naplata, buxet, garancii i analiza pri Centralnata uprava, sobranite sredstva na ime na nadomestok gi uplatuva na soodvetna uplatna smetka vo ramkite na trezorskata smetka.

A-5-22-7 Vra}awe na uplateni nadomestoci Vo slu~aj na izvoz na tutunski proizvodi, za koi prethodno se plateni navedenite nadomestoci, obvrznikot ima pravo na vra}awe na uplateniot nadomestok za izvezenata koli~ina na proizvodi. Baraweto za vra}awe na plateniot nadomestok se podnesuva do Upravata za javni prihodi.

77

Metrologija/Soobraznost/Standardizacija/

Homologacija: Tehni~ki barawa koi proizvodite treba da gi ispolnuvaat pred pu{tawe vo promet za za{tita na janiot interes, ìvotot i zdravjeto na lu|eto, za{tita i unapreduvawe na ìvotnata sredina i za{tita na potro{uva~ite i drugite korisnici; merila i koli~ini i oznaki na pakuvani proizvodi

A-5-16 A-5-16-1- Metrologija Praven osnov Zakon za metrologija (Sl vesnik na RM br. 55/02 )

propi{uva deka odredeni vidovi na stoki-merila, koli~ini, edinici merki i oznaki za pakuvawe treba da imaat potvrda za soobraznost za tipot na meriloto koe go izdava Biroto za metrologija

stoki ozna~eni so LB2 od Odluka na formi na izvoz i uvoz

Zabraneto e pu{tawe vo promet ako proizvodite ne gi ispolnuvaat propi{anite barawa i ocenki za soobraznost

A-5-16-2 Informacija pri uvoz na stoki koi se na reìm D2

Praven osnov Soglasno Odluka za rasporeduvawe na stokite na

formi na izvoz i uvoz (Slu`ben vesnik na RM br. 58/2004) kako i soglasno Zakonot za metrologija (Slu`ben vesnik na RM broj 55/2002) pri uvoz na stoki bez ogled na toa dali se novi ili upotrebuvani koi se ozna~eni so D2, potrebno e uvoznikot pred postapkata na uvozno carinewe da obezbedi re{enie za upis vo registerot deka predmetrnata stoka gi ispolnuvaat metrolo{kite i drugite uslovi, koe go izdava Biroto za metrologija. Toa zna~i deka carinskite slu`benici ne treba da ja zapo~nat postapkata na uvozno carinewe, dokolku za predmetnata stoka ne postoi re{enie izadeno od Biroto za metrologija pri Ministerstvo za ekonomija.

Obvrskata za registracija i izdavawe na re{enie za upis vo registarot se odnesuva podednakvo kako za novi taka i za upotrebuvani stoki koi se ozna~eni so D2 i e obvrska na uvoznikot. Vo nikoj slu~aj ne smee da se dozvoli uvozno carinewe na vakov vid na stoki (merila) samo vrz osnova na pismo so koe Biroto za metrologija izvestuva deka ne

78

izdava potvrda za ispolnuvawe na metrolo{kite i drugi uslovi za merila koi se uvezuvaat i se po{taat vo promet (soglasno ~len 6 to~ka 3 od Pravilnikot za na~inot na izdavawe na potvrda za ispolnuvawe na metrol{kite i drugi uslovi za merila koi se pu{taat vo promet Slu`ben vesnik na RM br. 19/96).

Dokolku za predmetnata stoka koja se uvezuva ne e prilo`eno re{enie od navedeniot organ vo toj slu~aj so istata }e se postapuva kako so stoka ~ii uvoz e zabranet soglasno ~len 85 to~ka a), alinea 4, ili ~len 87 to~ka 2), od Carinskiot zakon, dokolku istata e seu{te pod carinski nadzor. _______________________________________________________

79

A-5-16-2-1 Postapuvawe pri uvoz na staklena ambalaà-{i{iwa

Vo vrska so primenata na Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na izvoz i uvoz za staklena ambalaà - {i{iwa, kako i vrz osnova na dopisot br. 07-8548/2 od 10.09.2004 godina od Ministerstvoto za ekonomija - Biro za metrologija Ve informirame za slednoto: Pri uvoz na staklena ambalaà - {i{iwa izraboteni od staklo rasporedeni vo tarifnite oznaki:7010 90 41 00; 701090 43 00; 701090 45 00; 701090 47 00; 701090 51 00; 701090 53 00; 701090 55 00; 701090 57 00; 701090 61 00 i 701090 67 00 propi{ana e oznaka D2* -Dozvola e potrebna od Biroto za Metrologija, samo ako predmetnata staklena ambalaà - {i{iwa se upotrebuvaat kako merni kontejneri za industrisko pakuvawe. Pod termininot "merni kontejneri za industrisko pakuvawe" se podrazbira {i{iwa izraboteni od staklo, so odredena zafatnina pome|u 0.05 l i 5 l, nameneti za industrisko pakuvawe na te~ni proizvodi, kako i za ~uvawe, transport ili isporaka na te~nosta koja vo niv e spakuvana. Mernite kontejneri koga }e se napolnat do specifi~no nivo od nivnata vkupna zafatnina moàt da izmerat te~nost so zadovolitelna to~nost. Staklenite {i{iwa kako merni kontejneri za industrisko pakuvawe na te~ni proizvodi, od edna strana gi za{tituvaat kupuva~ite za koli~inata na kupeniot pakuvan te~en proizvod, a od druga strana gi za{tituvaat proizvoditelite na te~ni proizvodi koi gi pakuvaat svoite proizvodi vo soodvetnata staklena ambalaà. Vrz osnova na iznesenoto, a soglasno gorenavedenite akti kako i soglasno Zakonot za metrologija (Slu`ben vesnik na RM br. 55/2002) pri uvoz na staklena ambalaà - {i{iwa od navedenite tarifni oznaki, koi se nameneti za industrisko pakuvawe na te~ni proizvodi, potrebno e pri postapkata na uvozno carinewe zardi pu{tawe na predmetnata stoka vo sloboden promet uvoznikot da ima priloèno do carinskiot organ dozvola od Biroto za metrologija pri Ministerstvoto za ekonomija.

80

A-5-16-3 -Soobraznost /standardizacija

Praven osnov:Spored Zakonot za propi{uvawe na tehni~kite barawa za proizvodite i ocena na soobraznosta (Sl vesnik na RM br. 55/02) i Zakon za standardizacija (Sl. vesnik na RM br. 23/95 - i 54/02) predvideno e za ofreden vid na stoki koi se ozna~eni so D3 od Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formite za uvoz i izvoz Vo ovaa kategorija na stoki spa|aat: bela tehnika, homologacija za vozila, liftovi, energetski kabli...

Odredbite na Zakonot za standardizacija i na propisite doneseni vrz osnova na ovoj zakon, se odnesuva ne samo na doma{nite proizvodi tuku i na proizvodite od uvoz (~len 15 od Zakonot za standardizacija). Spored ovoj Zakon, kako edna od merkite za obezbeduvawe na kvalitet i tehni~ka i konstrukciona sigurnost na proizvodite e atestiraweto na proizvodite. Pod atestirawe se podrazbira postapkata za potvrduvawe na soobraznosta na proizvodite so barawata {to proizleguvaat od me|unarodnite dogovori {to ja obvrzuvaat Republika Makedonija, so ispravite i znacite predvideni so tie me|unarodni dogovori. Na zadolìtelno atestirawe podleàt proizvodite, odnosno grupite proizvodi za koi atestiraweto e opredeleno so me|unarodni dogovori. So propisite za zadolìtelno atestirawe se opredeluvaat proizvodite {to podleàt na zadolìtelno atestirawe.

A-5-16-3-1 Pri uvoz na stoki, koi spored Odlukata za rasporeduvawe na stokite na formi na uvoz i izvoz, se ozna~eni so D3 soglasno Zakonot za propi{uvawe na tehni~kite barawa za proizvodite i ocena na soobraznosta i Zakonot za standardizacija, potrebno e pri postapkata za uvozno carinewe za istite da se dostavi Potvrda za izvr{en pregled i evidencija na propratna tehni~ka dokumentacija -Atest od Institut za standardizacija. Poradi organizaciski promeni od 17.03.2003 godina so odluka na Vladata na Republika Makedonija Slu`bata za standardizacija i metrologija se transfomira i podeli na Institut za standardizacija i Biro za metrologija.

Vo periodot na reorganizacija na ovaa slu`ba od 17 do 21.03.2003 godina bi moèle da se pojavat slednite slu~ai:

81

• Potvrdi koi se izdadeni do 17.03.2003 godina imaat pe~at, formular i logo na Slu`bata za standardizacija i mertologija ( Prilog br. 2)

• Potvrdi izdadeni pome|u 17-21.03.2003 godina moè da bidat izdadeni na star formular od Slu`ba za standardizacija i metrologija, a so pe~at od Institutot za standardizacija

• Posle 21.03.2003 godina Institutot za standardizacija potvrdite/atestite gi izdava na nov formular, logo i pe~at ( Prilog br. 1).

Ne smeat da se prifa}aat Potvrdi za izvr{en pregled i evidencija na propratna tehni~ka dokumentacija -Atest od Slu`bata za standardizacija i metrologija so datum na izdavawe posle 21.03.2003 godina.

Od 21.03.2003 godina Institutot za standardizacija e isklu~ivo nadle`na nstitucija, koja izdava Potvrdi za izvr{en pregled i evidencija na propratna tehni~ka dokumentacija -Atest.

Izdadenite potvrdi/atesti treba da odgovaraat na modelot, tipot na proizvodot koj se uvezuva. Dokolku pri pregledot se utvrdi deka:

modelot na proizvodot e so razli~na boja od onaa {to e navedena vo potvrdata, koja se ozna~uva so brojka ili bukva, dokolku istoto deklarantot go dokaè so prospekt, potvrdata/atestot moè da se prifati, pod uslov da nema drugi ispravki

stokata ima broj na model ili tip, koj so edna bukva ili brojka se razlikuva od oznakite vo potvrdata /atestot, a ne se odnesuva na predhodnata alinea, potvrdata ne se prifa}a i se vra}a na strankata

dokolku na dokumentacijata, ambalaàta na proizvodot ili samiot proizvod osven oznakata na osnovniot tip ( model) stojat i dopolnitelni oznaki, brojki ili bukvi koi se odnesuvaat na osnovniot tip (model), a koi dopolnitelno gi opi{uvaat karakteristikite na osnovniot tip ( model ) na proizvodot koi se uvezuva, kako na primer: boja na proizvodot, seriski broj na proizvodot, zemja na poteklo, oznaka na proizvodot deka e namenet za odreden pazar ( na primer: za kompjuteri golemina na memorija, brzina na memoriska edinica i sl.) dokolku istoto deklarantot go dokaè ( dokumentira) so prospekt, vo toj slu~aj potvrdata /Atestot moè da se prifati pod uslov da nema drugi ispravki.

dokolku oznakite na osnovniot tip (model) na proizvodot naveden vo potvrdata/atestot se razlikuvaat od tipot (modelot) na proizvodot koj se

82

uvezuva Potvrdata ne treba da se prifati vo carinskata postapka i strankata treba da se upati do Institutot za standardizacija na Republika Makedonija za da podnese barawe za izdavawe na nova potvrda / atest.

ako vo potvrdata uvoznikot ne e naveden so celosno

ime, istata ne se prifa}a i se vra}a na strankata ako potvrdata/atestot e izdaden pred pove}e od edna

godina, carinskiot slu`benik treba da obrne pogolemo vnimanie so ogled na toa {to razvojot na novita tehnika i tehnologija e brza i promenata na modelite i tipovite e ~esta

So cel pocelosna kontrola na navedenite dokumenti pri

uvozno carinewe na odredeni vidovi na stoki za koi e predvidena Potvrda /Atest, istata potrebno e da se dostavuva vo original, a foto kopija da se zadr`uva vo uvoznata carinska deklaracija.

83

A-5-16-4 Instrukcija za zadolìtelen atest pri uvoz na cement

Imaj}i go vo predvid faktot deka Republika Makedonija se nao|a vo aseizmi~ko podra~je, a kvalitetot na cementot koj se vgraduva vo grade`nite objekti e od osobeno zna~ewe od pri~ina {to toj predstavuva strate{ki proizvod, so cel da se zapazat kriteriumite za kvalitet i tehni~ka i konstrukciona sigurnust na istiot propi{ana e Naredbata za zadolìtelno atestirawe na cementot (Slu`ben vesnik na SFRJ br. 34/85) ~ija primena e zadolìtelna. Imeno soglasno Zakonot za standardizacija, Zakonot za propi{uvawe na tehni~kite barawa za prizvodite i ocena na soobraznosta, kako i Naredbata za zadolìtelno atestirawe na cementot Ve informirame deka pri uvoz na cement od tarifniot broj 2523 ne smee da se da zapo~ne postapkata za uvozno carinewe zaradi pu{tawe na stokata vo sloboden promet, dokolku uvoznikot ne dostavil atest (potvrda za kvalitet).

A-5-16-4-1 Nadle`ni institucii za kontrola

Institutot za akreditacija ja informira{e Carinskata Uprava na RM deka ovlasteni organizacii za atestirawe na cement se Zavod za ispituvawe na materijali i razvoj na novi tehnogii od Skopje i Gradeèn institut "Makedonija" od Skopje. Vrz osnova na zaklu~ocite od sostanokot na nadle`nite instituciiza kontrola na kvalitetot na cement, a so cel kontrola na uvozot na cement i sproveduvaweto na Naredbata za zadolìtelno atestirawe na cementot (Slu`ben vesnik na SFRJ br. 34/85) Ve informirame za slednoto:

A-5-16-4-2 Postapka za atestirawe

I . Zemawe na primeroci Ovlastenite organizacii za atestirawe na cement (Zavod za ispituvawe na materijali i razvoj na novi tehnologii od Skopje i Gradeèn institut "Makedonija" od Skopje) pri zemaweto na primeroci od cement za analiza, zaradi izdavawe na potvrda za kvalitet ( atest) izgotvuvaat Zapisnik za zemen primerok vo prisustvo na uvoznikot ili negov zastapnik i odgovoren carinski slu`benik. Zapisnikot treba da bide to~no popolnet, a odgovorniot carinski slu`benik treba zadolìtelno da e prisuten pri zemaweto na primerokot od strana na ovlastenite

84

institucii i istiot treba da go potpi{e i da stavi svoj faksimil i pe~at. So toa potvrduva deka primerokot e zemen od navedenoto vozilo, na navedeniot datum i za navedeniot uvoznik. Zapisnikot se izgotvuva vo tri primeroci (za sie prisutni lica). Primerokot za carinskata ispostava kade se zema primerokot se zadrùva na ECD za tranzit na listot broj 4 koj ostanuva kaj odredi{niot carinski organ. II. Izdavawe na potvrda za kvalitet ( atest) Po zemaweto na primerokot za analiza od strana na ovlastenata organizacija za atestirawe, taa na uvoznikot mu izdavaat potvrda za kvalitet (atest), na propi{an obrazec Sodrìnata na formularot za atest, izdaden od ovie dve ovlasteni institucii e identi~na. Sekoj atest se sostoi od dve strani. Na prvata strana treba da bide naveden brojot na atestot, koj treba da e identi~en so brojot na izve{tajot za ispituvawe (koj broj se nao|a na vtorata strana od obrazecot) i datum na izdavawe na atestot. Na vtorata strana od obrazecot se evidentira ime na uvoznikot, proizvoditel, koli~ina /broj na CMR i rok na vaèwe na atestot (spored naredbata rokot na vaèwe na atestot e 3 meseci od negovoto izdavawe). Poradi faktot {to atestot se izdava za koli~ina od najmnogu 2.000 t od vid, klasa i pratka, moè da se slu~i ist atest da bide podnesen od ist uvoznik pove}e pati pred carinskiot organ, se do kone~no izcrpuvawe na koli~inite. Vo vakvi slu~ai uvoznikot do carinskiot organ treba da dostavi originalen atest i foto kopija od istiot. Na originalot carinskiot organ }e ja otpi{e uvezenata koli~ina, so evidentirawe na broj na deklaracija, datum i Carinska ispostava. Foto kopija zadrùva vo deklaracijata, a originalot go vra}a na strankata, se do kone~noto iscrpuvawe koga carinskiot organ }e go poni{ti iscrpeniot atest i istiot }e go zadrì vo carinskata deklaracija. Atestot se sostoi od dve strani na eden list, koj uvoznikot }e go prezentira pred nadle`niot carinski organ za uvozno carinewe. Na obrazecot na prednata strana }e stoi deka e namenet za carina ( zaveren so pe~at i potpis od ovlastenata institucija). Potvrdata za kvalitet se izdava za koli~ina do 2.000 t, koja treba da se iskoristi vo rok od 3 meseci od nejzinoto izdavawe, za nazna~eniot uvoznik i stranski proizvoditel. Edna istata potvrda }e se koristi do kone~noto iscrpuvawe, kako {to e opi{ano go gorenavedenata

106

Intelektualna sopstvenost (Industriska sopstvenost, avtorski prava i srodni prava) A-5-17

Upatstvo za primena na Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost

Pravna osnova Zakonot za primena na carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost, koj e objaven vo ″ Slu`ben vesnik na R.M. broj 38 od 2005 godina″, }e zapo~ne so primena po donesuvawe na Pravilnikot za sproveduvawe na carinski merki, objaven vo ″ Slu`ben vesnik na R.M. broj 58 od 2005 godina″. Na~inot na regulirawe na za{tita na pravata od industriska sopstvenost i avtorskite prava se propi{ani so: Zakonot za industriska sopstvenost ″Slu`ben vesnik na R.M. broj 47/2002, 42/2003, 09/2004 i 40/2004 godina i Zakonot za avtorski i drugi srodni prava Slu`ben vesnik na R.M. broj 47/1996, 03/1998 , 98/2002 i 04/2005 godina.

Carinskite merki za za{tita na pravata od intelektualana sopsvenost pretstavuvaat edna od netarifnite (nefiskalnite) merki koi se primenuvaat pri sproveduvawe na redovnite carinski postapki, soglasnost Zakonot za Carinska uprava i Carinskiot zakon. Carinskite merki se primenuvaat samo za stoka koja e stavena vo nekoja carinska postapka. Za stoka koja e pu{tena vo sloboden promet na doma{en pazar nadle`ni se drugi organi, kako: Dr`avniot pazaren inspektorat, MVR, Ministerstvoto za kultura i drugi.

A-5-17-1 Poimi Pravata od intelektualna sopstvenost mo`at da bidat:

prava od industriska sopstvenost i avtorski i drugi srodni prava.

Prava od industriska sopstvenost se prava od intelektualni tvorbi i ekonomski vrski od oblasta na industrijata i trgovijata, vklu~itelno i zemjodelstvoto. Tie se:

• trgovska marka

• patent

• industriski dizajn,

• oznaka za poteklo

• geografska oznaka

107

Trgovska marka pretstavuva znak koj moè grafi~ki da se prikaè i so koj se razlikuva stokata na eden u~esnik vo prometot od stokata na drug u~esnik vo prometot. Trgovskata marka moè da se pojavi vo oblik na: zborovi, broevi, bukvi, sliki, crteì, kombinacii na boi, trodimenzionalni formi, vklu~itelno i formi na stoki ili nivnoto pakuvawe kako i kombinacija na napred site navedeni znaci.

Patentot pretstavuva pronajdok vo site oblasti na tehnikata i tehnologijata, koj e nov, sodrì invetiven pridones i koj moè da se primenuva vo industrijata.

Dizajnot pretstavuva nova forma na telo, slika, crte`, kontura, kombinacija na boi, tekstura ili nivna kombinacija, {to moè da se prenese na odreden industriski ili zanaet~iski proizvod ili negov del.

Oznaka za poteklo e geografski naziv na zemja, region ili mestoto so koj se ozna~uva proizvodot , koj poteknuva od toa podra~je i ~ij kvalitet i posebni svojstva se usloveni od geografskata sredina i uslovite na toa podra~je ili region.

Geografska oznaka e geografski naziv na zemjata, regionot ili mestoto so koj se ozna~uva proizvodot ~ii kvalitet, ugled i drugi karakteristiki moàt da se prepi{at na geografskoto poteklo.

Avtorski i drugi srodni prava opfa}aat prava steknati so sozdavawe na avtorskite dela (knièvni, muzi~ki, dramski, kinematografski, fotografski, likovni, kompjuterski, audiovizuelni i dr.) koi pretstavuvaat kreativna rabota, koja se odnesuva na sodrìnata. Drugi srodni prava se prava na izveduva~i, artisti, umetnici, producenti i drugi srodni prava. Avtorot na deloto e nositel na avtorskoto pravo so samoto negovo sozdavawe.

A-5-17-2 Prevzemawe na dejstvija od strana na carinskite organi Carinskiot organ }e prevzeme soodvetni dejstvija

soglasno Zakonot koga postojat opravdani pri~ini za somnevawe deka so carinskata stoka se povreduva pravo od intelektualnata sopstvenost vo slednite slu~ai koga:

• takvata stoka e deklarirana za pu{tawe vo sloboden promet, izvoz i povtoren izvoz vo soglasnost so carinskite propisi

• takvata stoka e otkriena pri kontrola na stokata koja se vnesuva vo ili iznesuva od carinskoto podra~je na R.M , koja e stavena vo postapka na trnzit, carinsko skladirawe, uvoz za oblagoroduvawe, prerabotka pod carinska kontrola ili privremen uvoz ili koja e stavena vo slobodna zona ili sloboden sklad vo soglasnost so carinskite propisi

108

Ovoj Zakon ne se primenuva vo slednite slu~ai, za:

• Stoka za{titena so trgovska marka, patent, industriski dizajn, oznaka za poteklo ili geografska oznaka, stoka za{titena so avtorsko pravo, koja e izrabotena so soglasnost na nositelot na pravoto, a koja bez negova soglasnost se nao|a vo edna od gore navedenite carinski postapki. (na primer: vo slu~aj na paralelen uvoz, koga se uvezuva stoka koja ne e falsifikat, a za istata kako uvoznik se javuva pravno lice koe {to ne e ovlasten distributer, ili uvozot na ovlastenite zastapnici i distributeri koi uvezuvaat stoka koja ne e falsifikuvana. Ovie i drugi primeri ne se opfateni so ovoj zakon)

• Stoka od to~ka 1 koja e izrabotena pod uslovi sprotivni na dogovorenite so nositelot na pravoto

• Stoka koja e del od li~niot baga` na eden patnik, predmeti od nekomercijalna priroda so mala vrednost koi pokraj predmetite od li~niot baga` gi vnesuva patnik od stranstvo i predmeti od nekomercijalna priroda so mala vrednost koi povremeno se primaat od stranstvo, koi se osloboduvaat od pla}awe na uvozni dava~ki soglasno carinskite propisi, koga ne postojat opravdani pri~ini za somnevawe deka takvata stoka e del od komercijalen promet.

A-5-17-3 Stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost

Falsifikuvana stoka e

• stoka, vklu~uvaj}i go i pakuvaweto, na koja bez soglasnost od nositelot na pravoto stoi trgovska marka identi~na so vaè~kata trgovska marka registrirana za ist vid na stoka koja e vo va`nost, ili koja ne moè da se razlikuva vo su{tinskite obele`ja od takvata trgovska marka i so toa gi povreduva pravata na nositelot na trgovskata marka soglasno Zakonot,

• sekoj znak od koj se sostoi trgovskata marka, vklu~uvaj}i i logo, zborovi, bukvi, brojki, sliki, crteì, kombinacii na boi, trodimenzionalni formi; formi na stokata ili nejzinoto pakuvawe; kombinacii na napred navedenite znaci; nalepnica, bro{ura, upatstvo za upotreba ili garanten dokument koi nosat takov znak, duri i da se nao|a oddelen od stokata, pod istite uslovi kako vo predhodnata alinea

• pakuvawe na koe stoi trgovska marka na falsifikuvana stoka, duri i da se nao|a oddeleno od stokata, pod istite uslovi kako vo predhodnata alinea

Piratska stoka koja e napravena, ili koja sodrì primeroci napraveni, bez soglasnost na nositelot na avtorsko pravo ili srodno pravo, ako so nejzina izrabotka se povreduva avtorsko

109

pravo ili srodno pravo soglasno Zakonot. Kako piratska stoka naj~est slu~j se piratski CD-a, DVD i drugo. Stoka so koja se povreduva pravoto na patent, industriski dizajn, oznaka na poteklo ili geografska oznaka soglasno Zakonot Stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost e i sekoj kalap ili matrica posebno dizajnirani ili prilagodeni za izrabotka na takov vid na stoka, dokolku so upotrebata na takvite kalapi ili matrici se povreduvaat pravata na nositelot vo Republika Makedonija, sredstva, proizvodi, komponenti ili delovi za izbegnuvawe ili izigruvawe na za{tita (smart karti~ki, dekoderi, kompjuterski programi, sistemi za premetnuvawe ili drug vid na promena i sli~no) ili na kontrola na kopirawe.

A-5-17-4 Nositel na pravo od intelektualna sopstvenost Kako nositel na pravoto na intelektualna sopstvenost soglasno Zakonot moè da bide: • sekoe doma{no i stransko, pravno i fizi~ko lice koe soglasno zakon, e nositel na pravoto od patent, industriski dizajn, trgovska marka, oznaka na poteklo, geografska oznaka, avtorsko pravo ili srodno pravo ili

• sekoe drugo doma{no i stransko, pravno i fizi~ko lice koe ima pravo da koristi nekoe od pravata od intelektualna sopstvenost od to~ka 1) od ovoj stav ili

• zastapnik na nositelot na pravoto ili na liceto koe ima pravo da koristi nekoe od pravata od intelektualna sopstvenost.

Poimot pravno lice vklu~uva i zdruènija ~ija edinstvena i glavna cel e kolektivno ostvaruvawe na avtorski ili srodni prava; formi na zdruènija i komori koi imaat podneseno prijava za za{tita na geograf ski naziv, odnosno prijava za priznavawe na pravoto na koristewe na za{titen geografski naziv so za{titena oznaka na poteklo na proizvodot ili za{titena geografska oznaka.

A-5-17-5 Dejstvuvawe na carinskiot organ

• Vrz osnova na podneseno barawe za prevzemawe na carinski dejstvija

• Po slu`bena dol`nost

A-5-17-5-1 Dejstvuvawe na carinskiot organ po podnesuvawe na barawe za prevzemawe na merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost

110

A-5-17-5-1-2 Podnesuvawe na barawe za prevzemawe na dejstvija

Nositelot na pravoto, soglasno to~kata 5 od ova Upatstvo, moè vo pismena firma da podnese barawe za za{tita na intelektualnite prava do Centralnata uprava na Carinskata uprava-Sektor za carinsko pravni raboti. Baraweto se podnesuva na propi{an obrazec (Prilog br.1) i istoto treba da gi sodrì site podatoci koi se potrebni za lesno prepoznavawe na predmetnata stoka od strana na carinskite organi i toa:

1. podatoci za podnositelot na baraweto

2. detalen tehni~ki opis na stokata so soodvetni prilozi

3. dokaz za statusot na podnositelot na baraweto. Kako dokaz deka podnositelot na baraweto e nositel na pravoto se smeta:

-izvod od registarot na nositelite na prava za trgovski marki/patent/industriski dizajn/oznaka za poteklo/geografska oznaka, koj se vodi vo Dràvniot zavod za industriska sopstvenost

- izvod od registarot na zastapnici koj se vodi vo Dràvniot zavod za industriska sopstvenost

- izvod od registarot na korisnici na pravata, koj {to se vodi vo Dràvniot zavod za industriska sopstvenost ili kopija od drug dokument so koj {to se steknuva pravoto na koristewe ( dogovor za licenca i drugo)

- dokaz za avtorstvo ili status na nositelot na pravoto pri avtorski i srodni prava

Podnositelot na baraweto zadolìtelno dostavuva izjava, koja {to e notarski zaverena i vo koja se obvrzuva deka }e ja nadoknadi mo`nata {teta koja bi moèla da nastane za sopstvenikot ili prima~ot na stokata poradi prevzemawe na carinskite merki, a za koi podocna }e se pokaè deka bile neopravdani. So izjavata podnositelot isto taka se soglasuva deka }e gi podnese i site tro{oci za ~uvawe i manipulacija, vklu~uvaj }i gi i tro{ocite za ni{tewe na stokata pod carinski nadzor (Prilog br. 2).

Nositelot na pravoto treba isto taka da gi dostavi site drugi podatoci koi gi ima vo vrska so: 1) carinskata vrednost vo Republika Makedonija na originalnata stoka; 2) lokacijata na stokata ili nejzinoto odredi{te; 3) karakteristiki koi ja odlikuvaat pratkata; 4) o~ekuvan datum na pristignuvawe ili poa|awe na stokata; 5) podatoci za koristenite transportni sredstva; 6) podatoci za uvoznikot, izvoznikot ili liceto koe ja poseduva stokata; 7) zemjata ili zemjite na proizvodstvo i koristenite ruti na prenesuvawe;

111

8) tehni~kite razliki, dokolku se poznati, pome|u originalnata stoka i stokata za koja postoi somnevawe deka e stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost. 9) tarifna oznaka na originalnata stoka

Pokraj navedenite podatoci vo baraweto, carinskiot organ moè da pobara i dopolnitelni podatoci karakteristi~ni za vidot na predmetnoto pravo na intelektualna sopstvenost.

Vrz osnova na podnesenoto barawe Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno go izvestuva podnositelot na baraweto za prifa}awe ili otfrlawe na istoto vo rok od 30 dena, od denot na priem na baraweto. Vo odlukata za prifa}awe na baraweto se opredeluva rokot za prevzemawe na dejstvija, koj ne moè da bide podolg od 1 godina. Carinskiot organ za obrabotka na barawet

o naplatuva nadomestok, koj go propi{uva Ministerot za finansii, vo visisna od 5.000,00 denari. Ovoj iznos, podnositelot na baraweto, e dolèn da go uplati na navedenata ìro smetka, na obrazecot PP 50, daden vo (prilog broj 3). Za prodolùvawe na rokot na primena na carinskite merki za za{tita na pravata od intelektulna sopstvenost, podnositelot na baraweto moè da go prodolì ovoj rok, dokolku podnese barawe za prodolùvawe i gi podmiri dolgovite koi eventualno bi moèle da nastanat. Tro{ocite za prodolùvawe na rokot za narednata godina iznesuvaat 2.000,00 denari, soglasno Pravilnikot za sproveduvawe na Zakonot na carinski merki.

Odlukata za prifa}awe na baraweto ili odlukata za prodolùvawe na rokot, Sektorot za carinsko pravni raboti vedna{ ja ispra}a do nadle`nata Carinarnica (do odgovorniot Koordinator) i }e go izvesti Sektorot za kontrola i istragi ( prilog 4). Site Carinarnici povremeno }e dobivaat pregledi na prifateni barawa za prevzemawe na dejstvija po nositeli na prava, vid na stoka i broj na odobrenie so rok na va`nost.

Dokolku baraweto ne gi sodrì zadolìtelnite podatoci ili ako istite ne se celosni, Sektorot za carinsko pravni raboti so zaklu~ok go otfrla baraweto za prevzemawe na dejstvija so soodvetno obrazloènie. Protiv zaklu~okot moè da se podnese àlba vo rok od 8 dena od priemot na istiot do Ministerot za finansii.

A-5-17-5-1-2 Prevzemawe na dejstvija od strana na carinski organ

Koga carinskata ispostava pri sproveduvawe na merkite na carinski nadzor ili kontrola na stokata odnosno pri sproveduvaweto na carinskite postapki, ja identifikuva stokata navedena vo izvestuvaweto na Sektorot za carinsko

112

pravni raboti, deka se raboti za stoka za koja postoi opravdano somenie za povreduvawe na pravo na intelektualna sopstvenost, go odloùva pu{taweto na stokata ili ja zadrùva pod carinski nadzor. Za svoite dejstvija, carinskata ispostava po konsultacija so Koordinatorot od nadle`nata carinarnica vedna{ pismeno po faks go izvestuva Sektorot (prilog br. 5) pri {to so izvestuvaweto mu dostavuva foto kopii od ECD, faktura ili drug dokument (slika, prospekt i dr). Carinskata ispostava voedno pismeno go izvestuva i deklarantot ili liceto koe ja poseduva stokata ( prilog br. 6). Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno go izvestuva nositelot na pravoto i Sektorot za kontrola i istragi. Na barawe na nositelot na pravoto, carinskiot organ moè da odobri pregled na stokata i zemawe na mostri isklu~ivo za analiza i za vodewe na ponatamo{na postapka, vo soglasnost so vaè~kite propisi. Zemaweto na mostra se vr{i po nalog na Sektorot za carinsko pravni raboti. Eden primerok od zemenata mostra vrz osnova na zapisnik za zemena mostra se dostavuva do Centralnata Uprava na Carinskata Uprava-Sektor za carinsko pravni raboti, a eden primerok mu se dava na baratelot.

A-5-17-5-1-3 Poednostavena postapka -uni{tuvawe na stokata

Koga carinskata ispostava zadràla stoka ili odloìla pu{tawe na istata za koja postojat opravdani pri~ini za somevawe deka e stoka so koja se povreduva pravoto od intelektualna sopstvenost, za istata moè da sprovede poednostavena postapka so uni{tuvawe na stokata, po dobivawe na izvestuvawe za uni{tuvawe na stokata od strana na Sektorot za carinsko pravni raboti, vrz osnova na koe nadle`nata Carinaranica }e donese Re{enie za uni{tuvawe na predmetnata stoka, soglasno ~lenot 11 od Zakonot za carinski merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost ( Prilog 7). Uni{tuvaweto na stokata pod carinski nadzor moè da se izvr{i bez da se utvrdi dali nekoe pravo od intelektualna sopstvenost bilo povredeno, ako nositelot na pravoto pismeno go izvesti Sektorot za carinsko pravni raboti vo rok od 10 rabotni dena ili 3 rabotni dena za lesno rasipliva stoka, od priemot na izvestuvaweto za zadrùvawe na stokata i pri toa i dostavi pismena soglasnost za otstapuvawe za uni{tuvawe na stokata od deklarantot, liceto koe ja poseduva stokata ili sopstvenikot na stokata ( Prilog 8.) Uni{tuvaweto na stokata se vr{i na tro{ok i na odgovornost na nositelot na pravoto vo soglasnost so carinskite propisi za uni{tuvawe na stokata pod carinski nadzor. Carinskata ispostava koja }e izvr{i uni{tewe na stokata e dol`na da sostavi zapisnik i da zeme mostra koja ja ~uva vo soglasnost so carinskite propisi i istata }e se koristi kako dokaz.

113

Vo slu~aite koga ne e dostavena pismena soglasnost za otstapuvawe na stokata za uni{tuvawe vo propi{aniot rok, Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno }e ja izvesti carinskata ispostava za pu{tawe na stokata vo odobrenata carinska postapka, dokolku se zavr{eni site carinski formalnosti i dokolku toa ne e vo sprotivnost so propisite za zabrani i ograni~uvawa.

A-5-17-5-1-4 Zadrùvawe na stokata do dobivawe na odluka od

nadleèn sud

Po privremenoto zadrùvawe na stokata, nositelot na pravoto, zastapnikot ili korisnikot na pravoto e dolèn vo rok od 10 rabotni dena ili 3 rabotni dena za lesno rasipliva stoka, da i dostavi dokaz (tu`ba) od nadleèn sud, deka e zapo~nata postapka za utvrduvawe na povreda na pravo od intelektualna sopstvenost na Centralnata Uprava na Carinskata Uprava- Sektor za carinsko pravni raboti.

Po dobivaweto na soodvetniot dokaz Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno ja izvestuva carinskata ispostava za odloùvawe na pu{tawe na stokata se dodeka nadle`niot sudski organ ne se proiznese za stokata. Rokot od 10 rabotni dena za podnesuvawe na dokaz moè vo opredeleni slu~ai da se prodolì za u{te 10 rabotni dena, me|utoa za lesno rasipliva stoka prodolùvawe na rokot ne e e dozvoleno.

A-5-17-5-2 Dejtvuvawe na carinskiot organ po slu`bena dol`nost

Koga carinskata ispostava pri sproveduvawe na merki na carinski nadzor ili kontrola na stokata odnosno pri sproveduvawe na carinskata postapka, a pred podnesuvawe na bilo kakvo barawe na nositelot na pravoto ili negoviot zastapnik, utvrdi deka postojat opravdani pri~ini za somnevawe deka so premetnata stoka se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost ispostava, carinskata ispostava po konsultacija so Koordinatorot od nadle`nata carinarnica, go odloùva pu{taweto na stokata ili istata ja zadrùva. Za svoite dejstvija, carinskata ispostava vedna{ pismeno po faks go izvestuva Sektorot za carinsko pravni raboti (prilog br. 5) i pritoa so izvestuvaweto mu dostavuva foto kopija od ECD i faktura ili drug dokument (slika, prospekt i sl).Sektorot za carinsko pravni raboti }e go izvesti Sektorot za kontrola i istragi. Sektorot za carinsko pravni raboti pismeno go izvestuva nositelot na pravoto deka dokolku toj vo rok od 3 rabotni dena ne podnese barawe za prevzemawe na dejstva, soglasno ~lenot 6 od istoimeniot zakon, }e se odobri pu{tawe na stokata ili nejzinoto zadrùvawe prestanuva, pod uslov da

114

se zavr{eni site carinski formalnosti i dokolku toa ne e vo sprotivnost so propisite za zabrani i ograni~uvawa.

Dokolku vo rok od 3 rabotni dena, nositelot na pravoto, zastapnikot ili korisnikot na pravoto podnese barawe za prevzemawe na dejstvija do Sektorot za carinsko pravni raboti so stokata se postapuva kako {to e navedeno vo delot I. Dejstvuvawe na carinskiot organ po podnesuvawe na barawe za prevzemawe na merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost.

A-5-17-6 Postapuvawe so stoka za koja e utvrdeno deka povreduva pravo od intelektualna sopstvenost

Za stoka za koja po sprovedenata postapka od strana na nadle`niot sud e utvrdeno deka povreduva pravo od intelektualna sopstvenost, istata ne smee da se:

• vnese vo carinsko podra~je na Republika Makedonija

• pu{ti vo sloboden promet

• iznese od carinskoto podra~je na Republika Makedonija

• izveze

• povtorno izveze

• stavi vo odlo`uva~ka postapka ili

• vnese vo slobodna zona ili sloboden sklad

A-5-17-7 Odgovornost na carinskiot organ Prifa}aweto na baraweto ne mu dava pravo na nadomest na

{teta na nositelot na pravoto, zastapnikot ili korisnikot na pravoto, koga carinskiot organ ne otkril stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost, bila pu{tena ili ne bila zadr`ana.

Sproveduvaweto na nadle`nostite i prevzemenite dejstvija od strana na carinskiot organ, ne predizvikuvaat negova odgovornost za nadomest na {teta predizvikana na licata vklu~eni vo predmetnata postapka.

A-5-17-8 Odgovornost na podnositelot na baraweto za prevzemawe na dejstva

Nositelot na pravoto, zastapnikot ili korisnikot na pravoto se dol`ni da ja izvestat Centralnata Uprava na Carinskata Uprava za prestanok na nivnoto pravo na intelektualna sopstvenost.

Tie se dol`ni da sorabotuvaat so Centralnata Uprava na Carinskata Uprava vo delot na obezbeduvawe na site relevantni podatoci vo vrska so stokata so koja se povreduva pravo od

115

intelektualna sopstvenost, da obezbedat tehni~ka i administrativna pomo{ za sproveduvawe na carinskite merki.

A-5-17-9 Kazneni odredbi So ovoj zakon predvideni se kazneni odredbi - prekr{oci so

pari~na kazna za:

• pravnoto lice i odgovornoto lice vo pravnoto lice

• fizi~koto lice ako: - vedna{ ne ja izvesti Carinskata Uprava za prestanok na

negovoto pravo - dobienite podatoci od carinskiot organ gi upotrebi nadvor

od postapkata i celite za utvrduvawe na povreda na pravoto od industriska sopstvenost

- vnese, pu{ti vo sloboden promet, iznese, izveze, povtorno izveze, stavi vo odlo`uva~ka postapka ili vnese vo slobodna zona ili sloboden sklad stoka za koja vo predhodno zavr{enata postapka e utvredeno deka go povreduva pravoto od intelektualna sopstvenot

Prilozi: 7

116

PRILOG BR.1 BARAWE ZA PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA

1. Den na priem na baraweto za prevzemawe na dejstvija od strana na Centralnata uprava na Carinskata uprava

den/mesec/godina / /

____________________________________

3.Podatoci za baratelot

( t.e nositelot na pravoto soglasno ~len 3 to~ka 3 od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost)

PRAVA OD INTELEKTUALNA

SOPSTVENOST

BARAWE

ZA PREZEMAWE NA DEJSTVIJA OD

STRANA NA CARINSKITE ORGANI

soglasno so ~len 6 stav 1 od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od

intelektualna sopstvenost Naziv / Ime:

Funkcija:

Adresa:

Mesto:

Po{tenski fah:

Zemja:

Dano~en br./ Mati~en br. :

Tel.:

Mobilen telefonski br.:

Faks:

e-po{ta (adresa):

Internet adresa:

2. Ime i adresa na nadle`niot organ

kaj koj e podneseno baraweto

CENTRALNA UPRAVA NA CARINSKA

UPRAVA

ul. Lazar Li~enoski br.13

SKOPJE

4. Status na baratelot ( soglasno ~len 3 to~ka (3) od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost) (1):

Nositel na pravo (*) Zastapnik na nositelot na pravoto(*)

117

Ovlasten korisnik na pravoto (*) Zastapnik na ovlasteniot korisnik(*)

5. Vidot na pravo na koe se odnesuva baraweto(1):

Trgovska marka Pravo na dizajn

Avtorsko pravo ili srodno pravo Patent

Dopolnitelen sertifikat za za{tita Za{titena oznaka na poteklo

Za{titena geografska oznaka

Geografski oznaki na alkoholni pijaloci

6. Ime i adresa na liceto za kontakt

(administrativni raboti)

7. Ime i adresa na liceto za kontakt

(tehni~ki raboti)

Telefon:

Mobilen telefon:

Faks:

e-po{ta (adresa):

Internet adresa:

Telefon:

Mobilen telefon:

Faks:

e-po{ta (adresa):

Internet adresa:

8. Priloùvam su{tinski tehni~ki podatoci za originalnata stoka:

Broj na priloèni dokumenti (2) Broj na priloèni fotografii (2)

9. Priloùvam specifi~ni informacii za vidot ili {emata na izmamata:

Broj na priloèni dokumenti (2) Broj na priloèni fotografii(2)

10. Priloùvam dokument(i) kako dokaz

deka baratelot e nositel na pravoto za

predmetnata stoka soglasno ~len 3 to~ka

3 od Zakonot za carinski merki za

za{tita na prava od intelektualna

sopstvenost

11. Ja priloùvam izjavata za

prevzemawe odgovornost soglasno ~len 7

od Zakonot za carinski merki za

za{tita na prava od intelektualna

sopstvenost so koja se obvrzuvam deka

prezemam odgovornost vo situaciite

118

Broj na priloèni dokumenti (2)

izloèni vo toj ~len (*):

Priloèna izjava za prevzemawe

odgovornost

12. Sekoja druga informacija koja ja poseduva nositelot na pravoto, na primer:

Zemja ili zemji na proizvodstvo Br.na priloèni dokumenti (2)

Lokacija na stokata ili nejzino odredi{te Br.na priloèni dokumenti (2)

O~ekuvan datum na pristignuvawe ili poa|awe Br.na priloèni dokumenti (2)

Podatoci za koristenite transportni sredstva Br.na priloèni dokumenti (2)

Podatoci za uvoznikot,izvoznikot ili liceto Br.na priloèni dokumenti (2)

Karakteristiki koi ja odlikuvaat pratkata Br.na priloèni dokumenti (2)

Tarifna oznaka na orginalnata stoka Br.na priloèni dokumenti (2)

Tehni~ki razliki pome|u originalnata

i somnitelnata stoka: Br.na priloèni dokumenti (2)

Drugi korisni informacii Br.na priloèni dokumenti (2)

13. Den na podnesuvawe na baraweto:

Den na negovo izgotvuvawe Mesto: Potpis i pe~at na baratelot(**)

Den/mesec/godina:

(*) Vidi Rubrika 10 (**) Dokolku baratelot e zastapnik na nositelot na pravoto, toj mora da obezbedi dokaz deka e ovlasten za zastapuvawe na nositelot na pravoto. (1) Ozna~i ja/gi soodvetnata rubrika/rubriki. (2) Vnesi go soodvetniot broj, dokolku nema prilozi, vnesi "0".

14. POPOLNUVA CARINSKOT ORGAN

Baraweto e odobreno Registarski br.:

Datum: den/mesec/godina: Potpis i pe~at

Mesto:

Baraweto vaì do:

119

Sekoe barawe za prodolùvawe na rokot za va`nost treba da se isprati do

nadle`niot organ od Rubrika 2, najmalku 30 rabotni dena pred istekot na va`nosta

na baraweto.

Baraweto e otfrleno

Priloèni se: zaklu~ok za otfrlawe so soodvetno obrazloènie i informacii za

postapkata za podnesuvawe na àlba.

Den: den/mesec/godina: Potpis i pe~at

Mesto:

120

PRILOG 2

I Z J A V A

ZA PREZEMAWE ODGOVORNOST

Jas, dolupotpi{aniot ___________________________________________________

so MB____________________, l.k. broj _______________, izdadena od

____________________, kako odgovorno lice na pravnoto lice nositel na

pravo soglasno ~len 3 to~ka (3) od Zakonot za carinski merki za za{tita na

prava od intelektualna sopstvenost (Slu`ben vesnik na Republika

Makedonija broj 38/2005) (vo ponatamo{niot tekst Zakonot) potvrdeno so

prilo`enite dokumenti, prezemam obvrska vo soglasnost so ~len 7 od

Zakonot da prezemam odgovornost kon licata zasegnati soglasno ~len 1 stav

(1) od Zakonot, vo slu~aj na prekinuvawe na postapka, poradi dejstvie ili

neispolnuvawe od moja strana ili vo slu~aj dopolnitelno da se utvrdi deka

zasegnatata stoka ne povreduva pravo od intelektualna sopstvenost.

So ova prezemam obvrska za pla}awe na site tro{oci nastanati soglasno

~len 10 i ~len 11 od Zakonot, za ~uvawe na stokata pod carinska nadzor,

vklu~uvaj}i gi tro{ocite nastanati so uni{tuvawe na stokata koja

povreduva pravo od intelektualna sopstvenost.

So ova prezemam obvrska da ja izvestam Centralnata uprava na Carinskata

uprava za sekoja promena ili gubewe na moite prava od intelektualna

sopstvenost. Istotaka potvrduvam deka sum zapoznaen so odredbite od ~len

12 od Zakonot povrzani so upotrebata na dobienite podatoci od strana na

Centralnata uprava na Carinskata uprava.

Izgotveno vo______________

Datum : __________________

121

Prilog 4

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИ МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ

CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA MAKEDONIJA

ЦЕНТРАЛНА УПРАВА Лазар Личеноски 13, 1000 Скопје тел. 02/3116 188, факс 02/3237 832 [email protected] Број: 07- __________________

Датум: __________________ DO

Carinarnica_________________

PREDMET: Izvestuvawe

Nositelot na pravoto/zastapnik/korisnik na pravoto od intelektualna sopstvenost na den______________ podnese barawe br. ___________________za prevzemawe na dejstvija za za{tita na pravo od intelektualna sopstvenost do Centralnata Uprava na Carinskata Uprava na Republika Makedonija. Baraweto za prevzemawe na dejstvija se odnesuva za slednoto pravo: trgovska marka ________________________________________________ patent ______________________________________________________ dizajn ______________________________________________________ oznaka za poteklo ______________________________________________ geografska oznaka _____________________________________________ avtorsko pravo ili srodno pravo________________________________ Centralnata Uprva na Carinska Uprava po razgleduvawe na predmetnoto barawe go prifati i istoto go registrira so broj ____________________________,koe e so va`nost do ________________________.

Predmetnoto barawe se odnesuva za za{tita na slednata stoka:__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

122

Prilog br. 5 Van~o Lazarovdreev РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA

MAKEDONIJA CARINARNICA ___________________

C.I. ___________________________ Број: ________________

Датум: __________________ Do

Centralna Uprava na Carinska Uprava I Z V E S T U V A W E

Dejstvuvawe na carinskiot organ vrz osnova na podneseno barawe za prevzemawe na dejtva, odluka br. _________________________

Dejstvuvawe na carinskiot organ po slu`bena dol`nost

ECD br._______________ i faktura br. _________________________, vid na stoka__________________, marka ________________________, so tarifna oznaka _____________________, prijavena za _________________ na uvoznikot _____________________________deklarant_______________________________,

predmetnata stoka e smestena vo carinski maracin/skladi{te______________________

Poradi osnovano somnenie deka so predmetnata stoka se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost istata privremeno se zadr`uva.

Poradi toa {to utvrdivme deka predmetnata stoka gi ima slednite karakteristiki:

________________________________________________________________________________________________________________________________________________Pri~ini poradi koi se somnevame deka istata e:

falsifikuvana stoka

piratska stoka

drug vid na stoka

se:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Prilog: foto kopija od ECD, faktura,(drugo: slika, prospekt, crtre`.....)

Datum : Potpis/ pe~at/ faksimil

123

Prilog br. 6

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ

CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA MAKEDONIJA

CARINARNICA_____________________ CI___________________________________ Broj__________________________________ Datum:________________________________

DO ______________________ ______________________ Soglasno ~len 10 stav 2 od Carinskiot zakon i ~len 10 stav 2 od Zakonot za carinski merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost, donesuva

I Z V E S T U V A W E Na den ___________________ vo CI________________ uvoznikot_______________________ preku {pedicijata _______________________ so ECD____________________ ja prijavil za carinewe slednava stoka:________________________________________________________ vo koli~ina od ____________________________. Poradi osnovano somnenie deka predmetnata stoka e stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost, carinskiot organ go odlaga nejzinoto pu{tawe i istata ja zadrùva pod carinski nadzor vo carinskoto skladi{te/magacin _______________________. So predmetnata stoka moè da se postapi na dva na~ini: - da se sprovede poednostavena postapka, za koja Vie i nositelot na pravoto }e se soglasite deka stokata koja e predmet na postapka e stoka so koja se povreduva pravo od intelektualna sopstvenost i pismeno go izvestite carinskiot organ deka istata ja otstapuvate za uni{tuvawe. Vo ovoj slu~aj carinskiot organ moè da ja uni{ti stokata pod carinski nadzor, bez da se utvrdi dali so stokata bilo povredeno nekoe pravo od intelektualna sopstvenost, soglasnost ~len 11 od Zakonot za carinski merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost. - dokolku nositelot na pravoto ja izvesti Centralnata Uprava na Carinskata Uprava deka e zapo~nata postapka za utvrduvawe dali e povredeno pravoto od intelektualna sopstvenost so podnesuvawe soodveten dokaz od nadleèn sud, carinskiot organ ja zadrùva predmetnata stoka se dodeka sudot ne se proiznese za stokata, soglasno ~len 14 od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost. Dokolku ne se postapi na nitu eden od navedenite na~ini, carinskiot organ }e ja pu{ti stokata vo odobrenata carinska postapka, dokolku se zavr{eni site carinski formalnosti i dokolku toa ne e sprotivno so propisite na zabrani i ograni~uvawa.

[ e f ____________________

124

Prilog br. 7 РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ CARINSKA UPRAVA NA REPUBLIKA MAKEDONIJA

C A R I N A R N I C A _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Лазар Личеноски 13, 1000 Ск тел. 02/3116 188, fакс 02/3237 832 [email protected] Број: 07- __________________

Датум: __________________

Carinarnicata _____________________ re{avaj }i po baraweto na nositelot na pravoto _______________________________ od ______________ so sedi{te na ul:_________________________________ za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost, nadle`na vrz osnova na ~len 10 stav 2 od Carinskiot zakon i ~len 11 od Zakonot za carinskite merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost, donesuva

R E [ E N I E

SE UNI[TUVA stokata prijavena so ECD_________ od _________ na CI ___________ i toa: koli~ina________________, so tarifna oznaka_______________, a vo vrednost od ____________ . @albata ne go odloùva izvr{uvaweto na ova re{enie.

O b r a z l o ` e n i e Nositelot na pravoto/korisnikot ili zastapnikot_______________________, podnese pismeno izvestuvawe br.__________od ___________do Centralnata Uprava na Carinskata Uprava -Sektor za carinsko pravni raboti, vo koe e priloèna pismena soglasnost od deklarantot, liceto koe ja poseduva stokata ili sopstvenikot na stokata, notarski zaverena, za otstapuvawe za uni{tuvawe na stokata. Vrz osnova na podnesenoto pismeno izvestuvawe i pismenata soglasnost, a soglasno ~len 11 stav od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost, carinskiot organ }e sprovede poednostavena postapka, so koja }e se uni{ti stokata pod carinski nadzor, bez da se utvrdi dali nekoe pravo od intelektualna sopstvenost e povredeno. Uni{tuvaweto }e go izvr{i carinskiot organ________________________ i za istoto }e bide so~inet zapisnik. Uni{tuvaweto se vr{i na tro{ok i na odgovornost na nositelot na pravoto, vo soglasnost so carinskite propisi za uni{tuvawe na stoka pod carinski nadzor i pri toa e prosledeno so zemawe na mostri koi carinskiot organ_____________________________ }e gi ~uva vo soglasnost so carinskite propisi i koi moàt da se kristat kako dokazi. Carinskiot organ ne odgovara za {tetite koi moàt da proizlezat od uni{tuvaweto na stokata vo soglasnost so ~len 11 stav 2 od Zakonot za carinski merki za za{tita na pravata od intelektualna sopstvenost. UPATSTVO ZA PRAVNO SREDSTVO: Protiv ova re{enie moè da se podnese àlba do Ministerot za finansii vo rok od 8 dena od denot na dostavuvawe na re{enieto. @albata se podnesuva preku ovaa Carinarnica, i istata treba da bide taksirana so 250,00 denari administrativna taksa od Tar.br.2 od TAT. Taksa od Tar.br.1 i 72/4 od TAT vo iznos od 250,00 denari e naplatena. Upravnik ____________________

125

UPATSTVO ZA POPOLNUVAWE NA BARAWETO ZA

PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA

Rubrika 3: Se popolnuva Naziv / Ime, adresa i svojstvo vo koe se javuva baratelot. Soglasno ~len 3 to~ka 3 od Zakonot za carinski merki za za{tita na prava od intelektualna sopstvenost, baratelot moè da e i samiot nositel na pravoto, lice koe ima pravo da koristi pravo od intelektualna sopstvenost ili nazna~en zastapnik.

Rubrika 4: Se ozna~uva soodvetnoto pole vo odnos na statusot na baratelot.

Rubrika 5: Se ozna~uva soodvetnoto pole vo odnos na vidot na pravoto za koe se odnesuva baraweto za prevzemawe na dejstvie.

Rubrika 6 i 7: Vo rubrikata 6 se zapi{uvaat podatoci za liceto za kontakt na baratelot koe gi izvr{uva administrativnite raboti. Rubrikata 7 e za podatoci za liceto koe bi bilo odgovorno za kontaktirawe so carinskite organi za razgleduvawe na tehni~kite podatoci za zadrànata stoka.

Rubrika 8, 9 i 12: Rubrikata 8 se upotrebuva za precizni i prakti~ni informacii koi }e im ovozmoàt na carinskite organi brzo i korektno da ja identifikuvaat avtenti~nata stoka. Rubrikata 9 se upotrebuva za bilo koja informacija koja imatelot na pravoto ja ima, a se odnesuva za vidot ili na~inot na vr{ewe na izmamata (fotografii, dokumenti i t.n.). Informacijata treba da e {to e mo`no podetalna za da moàt carinskite organi da gi identifikuvaat somnitelnite pratki na ednostaven na~in i efikasno so koristewe na analizata na rizik. Rubrikata 12 se upotrebuva za razli~ni vidovi na informacii koi na carinskiot organ }e mu ovozmoàt da gi podobri razuznava~kite informacii za proizvodite i na~inite na vr{ewe na izmamata. Moè da se obezbedat i dopolnitelni korisni podatoci kako {to se: vrednosta pred oddano~uvawe na legalnata stoka, lokacijata na stokata ili nivnata planirana destinacija, podatoci koi ja identifikuvaat pratkata ili paketite, planiraniot den na pristignuvawe ili zaminuvawe na stokata, koristenoto transportno sredstvo, identitetot na uvoznikot, izvoznikot ili liceto koe ja poseduva stokata i sli~no.

Rubrika 11: Se upotrebuva od liceto koe ja popolnuva rubrikata br. 3 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija koe gi obezbeduva i dokumentite predvideni vo rubrika 11 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija.

Rubrika 13: So potpi{uvawe na ovaa rubrika, nositelot na pravoto potvrduva deka gi prifa}a uslovite na Zakonot i svoite obvrski.

126

ZABELE[KI ZA POPOLNUVAWE NA BARAWETO ZA

PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA

1. ZADOL@ITELNI INFORMACII ZA PRAVATA I MO@NOSTA

NA DEJSTVUVAWE

• Koga nositelot na pravoto li~no go podnesuva baraweto:

- za pravo koe e registrirano pravo ili za koe e podneseno barawe,

zadolìtelno e podnesuvawe na dokaz za registacija kaj nadleèn organ

ili dokaz deka baraweto e podneseno,

- za avtorsko pravo, srodno pravo ili pravo na industriski dizajn koe

ne e registrirano ili za koe ne e podneseno barawe, zadolìtelno e

podnesuvawe dokaz za avtorstvo ili za status na baratelot kako prvobiten

nositel.

• Koga baraweto go podnesuva drugo doma{no i stransko, pravno i

fizi~ko lice koe ima pravo da koristi nekoe od pravata od ~len 3

to~ka 3 podto~ka 2 od Zakonot, kako dopolnenie na dokazot od

prethodnata to~kata a), zadolìtelno e podnesuvawe na dokument so

koj liceto steknuva pravo na koristewe na predmetnoto pravo.

• Koga zastapnik na nositelot na pravoto ili zastapnik na drugo

doma{no i stransko, pravno i fizi~ko lice ima pravo da koristi

nekoe od pravata od ~len 3 to~ka 3 podto~ka 2 od Zakonot, kako

dopolnenie na dokazot koj se bara pod prethodnite to~kite a) i b)

zadolìtelno se podnesuva i dokument so koj mu se odobruva da

deluva kako zastapnik.

Liceto, doma{no i stransko, pravno i fizi~ko, koe ja popolnuva

rubrikata br. 3 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija, mora, vo site

slu~ai, da bide toa koe }e gi obezbedi dokumentite predvideni vo rubrika

11 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija.

• Rubrikata 5 gi sodrì site geografski oznaki. Za{titen geografski naziv so za{titena oznaka na poteklo na proizvodot ili za{titena geografska oznaka se oficijalnite oznaki soglasno propisite. Individualni proizvoditeli kako i grupa na proizvoditeli moàt da podnesat barawe.

127

• Koga se podnesuva barawe, za za{titen geografski naziv so

za{titena oznaka na poteklo na proizvodot ili za{titena

geografska oznaka potrebno e dostavuvawe na registracija i

specifikacii.

2. SODR@INA NA BARAWETO ZA PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA

Barawe za prevzemawe na dejstvija moè da se koristi od strana na

nositelot na pravoto, kako preventivna merka, koga toj ima pri~ina da

veruva deka negovoto pravo ili prava od intelektualna sopstvenost se

povredeni ili ima pri~ini za somnevawe deka }e bidat povredeni.

Baraweto mora da gi sodrì site podatoci potrebni za stokata da moè da

bide vedna{ prepoznatliva za carinskite organi, a osobeno:

• precizen i detalen tehni~ki opis na stokata,

• sekoja specifi~na informacija koja ja poseduva nositelot na

pravoto za vidot ili na~inot na vr{ewe na izmamata,

• imeto i adresata na liceto za kontakt opredeleno od strana na

nositelot na pravoto,

• dejstvoto koe baratelot treba da go prezeme soglasno ~len 7 od

Zakonot i dokaz deka baratelot e nositel na pravoto za

predmetnata stoka.

Nositelite na pravoto zadolìtelno mora da go vratat dokazot za

priem na izvestuvaweto koe im e upateno od strana na carinskata slu`ba,

soglasno ~lenovite 5 (postapuvawe po slu`bena dol`nost, ex-officio) i 10

od Zakonot. Toa mora da se napravi vedna{ po priemot na ova izvestuvawe.

Rokovite (tri do 10 rabotni dena) po~nuvaat od momentot na priem na

izvestuvaweto. Zadolìtelno e nositelot na pravoto, vedna{ otkako }e

bide izvesten od carinskiot organ, bez odlagawe da go potvrdi priemot na

izvestuvaweto.

Soglasno ~len 3 to~ka 4 od Zakonot, "raboten den" e raboten den na

Centralnata uprava na Carinskata uprava. Pri presmetuvaweto na

rabotnite denovi soglasno ~lenovite 5 i 13 od Zakonot, mora da se zeme

128

predvid faktot deka denot na priemot na izvestuvaweto ne se zasmetuva vo

vo propi{anite rokovi. Rokovite koi se zemaat predvid vo smisla na

Zakonot po~nuvaat da se presmetuvaat od denot po priemot na

izvestuvaweto.

3. PODNESUVAWE NA BARAWE ZA PREVZEMAWE NA DEJSTVIJA

Nositelot na pravoto mora da go podnese baraweto za prevzemawe na

dejstvija kaj Centralnata uprava na Carinskata uprava od rubrika 2 od

obrazecot. Po priem na baraweto, Centralnata uprava na Carinskata

uprava go obrabotuva i go izvestuva baratelot vo pismena forma za svojata

odluka vo rok od 30 rabotni dena. Dokolku organot go odbie baraweto so

obrazloèna odluka, baratelot ima pravo na àlba. Rokot vo koj

carinskite organi prezemaat akcija e edna godina, so prodolùvawe od po

edna godina.

4. OBJASNUVAWE NA GLAVNITE RUBRIKI KOI GI POPOLNUVA

BARATELOT

Rubrika 3: Naziv / Ime, adresa i svojstvo vo koe se javuva baratelot.

Soglasno ~len 3 to~ka 3, baratelot moè da e i samiot nositel na pravoto,

lice koe ima pravo da koristi pravo od intelektualna sopstvenost ili

nazna~en zastapnik.

Rubrika 4: Status na baratelot. Ozna~i ja soodvetnata rubrika.

Rubrika 5: Vidot na pravoto za koe se odnesuva baraweto za prevzemawe na

dejstvie.

Rubrika 6 i 7: Vo rubrikata 6 se zapi{uvaat podatoci za liceto za kontakt

na baratelot koe gi izvr{uva administrativnite raboti. Rubrikata 7 e za

podatoci za liceto koe bi bilo odgovorno za kontaktirawe so carinskite

organi za razgleduvawe na tehni~kite podatoci za zadrànata stoka.

Liceto mora da e lesno i brzo dostapno.

Rubrika 8, 9 i 12: Rubrikata 8 e za precizni i prakti~ni informacii koi

}e im ovozmoàt na carinskite organi brzo da ja identifikuvaat

avtenti~nata stoka korektno i za bilo koja informacija koja imatelot na

129

pravoto ja ima, a se odnesuva za vidot ili na~inot na vr{ewe na izmamata

(fotografii, dokumenti i t.n.).

Informacijata treba da e {to e mo`no podetalna za da moàt carinskite

organi da gi identifikuvaat somnitelnite pratki na ednostaven na~in i

efikasno so koristewe na analizata na rizik.

Vo ovie rubriki treba da se zapi{uvaat razli~ni vidovi na informacii

koi na carinskiot organ }e mu ovozmoàt da gi podobri razuznava~kite

informacii za proizvodite i na~init na vr{ewe na izmamata. Moè da se

obezbedat i dopolnitelni korisni podatoci kako {to se: vrednosta pred

oddano~uvawe na legalnata stoka, lokacijata na stokata ili nivnata

planirana destinacija, podatoci koi ja identifikuvaat pratkata ili

paketite, planiraniot den na pristignuvawe ili zaminuvawe na stokata,

koristenoto transportno sredstvo, identitetot na uvoznikot, izvoznikot

ili liceto koe ja poseduva stokata.

Rubrika 11: Liceto, doma{no i stransko, pravno i fizi~ko, koe ja

popolnuva rubrikata br. 3 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija, mora,

vo site slu~ai, da bide toa koe }e gi obezbedi dokumentite predvideni vo

rubrika 11 od Baraweto za prevzemawe na dejstvija.

Rubrika 13: So potpi{uvawe na ovaa rubrika, nositelot na pravoto

potvrduva deka gi prifa}a uslovite na Zakonot i svoite obvrski.

131

Zlato i blagorodni metali A-5-19

A-5-19-1 Vnesuvawe i iznesuvawe na monetarno zlato i prigodni kovani pari

Monetarno zlato ( e zlato {to e predmet na monetarni rezervi na zemjata, koe ne moè da bide predmet na kupoproda`ba i istoto moè da bide vo razli~ni formi kako na primer: zlatni {ipki, polugi ili granuli) vo Republika Makedonija moè da vnese i iznese samo Narodna Banka na Republika Makedonija, vrz osnova na POTVRDA izdadena od ovlastenao lice na Narodna banka na Republika Makedonija.

Prigodni kovani pari izdadeni vo R.Makedonija rezidenti i nerezidenti moàt da gi vnesuaat vo R.Makedonija bez ograni~uvawe, me|utoa istite SE DOL@NI da gi prijavat na nadle`niot carinski organ.

Prigodni kovani pari se izrabotuvaat za odredeni jubilei i istite se iskovani od razli~ni materijali kako: zlato, srebro, posebni leguri za kovani pari vo optek ili numizmatika. Zlatnite kovani prigodni moneti se izgotvuvaat vrz osnova na Odluka na Vlada na RM. Prigodnite kovani moneti gi izdava Narodna banka na R.M. i istite moèda se gi prodavaat na kolekcioneri vo zemjata ili stranstvo ili na delovnite banki za ponatamo{na proda`ba. Iznesuvaweto na prigodni kovani pari od zemjata moè da se vr{i samo so smetka na ovlasten prodava~ za nivno kupuvawe vo R. Makedonija - Narodna Banka ili delovni banki vo zemjata, odnosno vrz osnova na izdadena potvrda od carinski organ, dokolku istite bile predhodno vneseni vo zemjata i prijaveni pri nivnoto vnesuvawe vo zemjata.

Site postari numizmati~ki primeroci na stari kovani moneti moè da se iznesat od zemjata samo vrz osnova na odobrenie izdadeno od Ministerstvoto za kultura vo sorabotka so muzeite na R.Makedonija.

A-5-19-2 Pri uvoz na zlato, srebro, platina ili drugi blagorodni metali, vo neobrabotena sostojba(poluproizvodi, neobraboteno ili vo prav) so isklu~kok na monetarno, potrebna soglasnost/ dozvola od Ministertvo za ekonomija.

_____________________________________________________________

132

Kulturno nasledstvo A-5-20

Praven osnov Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo, objaven e vo " Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" broj 20/2004 godina, koj zapo~na so primena od 01.01.2005 godina. Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo gi opredeluva vidovite, kategoriite i identifikacija na kulturnoto nasledstvo, reìmot na za{tita, pravata i obvrskite na pravnite i fizi~ki lica, nadle`nostite i nadzorot za primena na ovoj zakon.

A-5-20-1 Poim Pod kulturno nasledstvo se smetaat materijalnite i

nematerijalnite dobra koi imaat kulturno, umetni~ko, arheolo{ko, etnolo{ko i drugo istorisko zna~ewe, koi zaradi nivnata za{tita i koristewe se nao|aat pod praven reìm.

A-5-20-2 Podelba na kulturnoto nasledstvo

Kulturnoto nasledstvo se deli na: nedvi`no, dvi`no i duhovno.

Od carinski aspekt posebno vnimanie treba da se obrne na DVI@NOTO KULTURNO NASLEDSTVO. Vo kategorija na dvi`no kulturno nasledstvo spa|aat: -arheolo{ki predmeti (iskopani od zemja ili izvadeni od voda koi poteknuvaat od opredelen period); -etnolo{ki predmeti (predmeti koi svedo~at za na~inot na ìveewe, tradicijata, obi~aite i sl.); -istoriski predmeti (koi poteknuvaat od opredeleni istoriski nastani ili gi koristele istoriski li~nosti, kako i stari moneti -pari); -umetni~ki predmeti (sliki, crteì, skulpturi, bakrorezi, gravuri i drugi umetni~ki kompozicii); -tehni~ki predmeti (ma{ini, alati, instrumenti, oprema i sl. koi poteknuvaat od odredena etapa na tehni~ki progres); -arhivska gra|a ; -bibliote~ni dobra (stari rakopisi nastanati do krajot na XIX vek, stari i retki knigi i drugi publikacii ); -kinote~ni dobra (snimeni konematografski dela, filmovi-crtani, dokumentarni, nau~no-popularni i dr.) i -fonote~ni dobra (snimeni zvuci odnosno originalni muzi~ki i drug vid na zvu~ni zapisi). Dvi`noto kulturno nasledstvo spored stepenot na negovata za{tita moè da bide: - neza{titeno kulturno nasledstvo

133

- za{titeno kulturno nasledstvo, odnosno kulturno nasledstvo pod reìm na zabrana.

A-5-20-3 Nadleèn organ za za{tita

Nadleèn organ za za{tita na kulturnoto nasledstvo e Ministerstvoto za kultura-Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo, koja pri izvoz ili privremeno iznesuvawe na ovoj vid stoki, gi izdava slednite dokumenti :

I. za neza{titeni dobra: -Uverenie za izvoz na neza{titeni dobra (Prilog br. 1); -Uverenieza privremeno iznesuvawe na neza{titeni dobra (Prilog br. 2) . II. za za{titeni dobra: -Odobrenie za izvoz na za{titeni dobra ((Prilog br. 3); -Odobrenie za privremeno iznesuvawe na za{titeni dobra (Prilog br. 4) -Re{enie za zabrana za izvoz na za{titeno kulturno dobro Sostaven del na ovie dokumenti }e bide ZADOL@ITELNA ZAVERENA FOTO DOKUMENTACIJA izdadena od Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo. Gorenavedenite dokumenti se izdavaat vo ~etiri primeroci: 2 primeroka se dostavuvaat za strankata (edniot primerok e namenet za strankata, drugiot koj e posebno ozna~en za carinskiot organ), a drugite 2 primeroka se nameneti za Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo. Nadleèn organ za za{tita na arhivskata gra|a e Dràvniot arhiv na Republika Makedonija.

A-5-20-4- Isklu~oci za koi ne vaàt odredbite od Zakonot za za{tita na kulturno nasledstvo

Posebna kategorija na stoki koi nemaat karakter na antikvitet, odnosno kulturno nasledstvo predstavuvaat suvenirite. Za ovoj vid na stoki izvozot ili iznesuvaweto e slobodno, odnosno ne podleàt pod reìm na izdavawe na Uverenija za izvoz ili iznesuvawe.

Izvozot ili iznesuvaweto na reprodukcii - kopii na muzejski eksponati (antikviteti i drugi muzejski predmeti), e sloboden odnosno ne e pod reìm na izdavawe na Uverenija za izvoz ili iznesuvawe. Izvozot odnosno oznesuvaweto na vakvi predmeti e mo`no so soodveten serifikat ( prilog br. 5) so koj se potvrduva kopijata, potekloto na originalniot predmet i institucijata

134

koija {to go izdala (muzeite ili drugite institucii, koi imaat pravo da gi proizveduvaat). Identifikacijata na predmetite {to predstavuvaat razli~ni suveniri ili reprodukcii treba da se bazira na vidlivi fizi~ki svojstva koi ovie novosozdadeni predmeti gi razlikuvaat od antikviteti i originalni umetni~ki predmeti

A-5-20-5 Kontakt so Upravata za za{tita na kulturno nasledstvo

***Zaradi efikasna kontrola, a voedno i nepre~en i brz protok na stoki i partnici na grani~nite carinski ispostavi, dogovorena e stru~na pomo{ i konsultacija so kontakt lica od Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo . Vo slu~aj koga carinskiot slu`benik nemoè da utvrdi dali se raboti za suvenir, reprodukcija ili originalno umetni~ko delo, zaradi dopolnitelni konsultacii so stru~ni lica od Upravata za za{tita na kulturno nasletstvo, vo bilo koj period od rabotnoto vreme moè telefonski da se obrati preku DOC slu`bata na Carinskata Uprava, koja }e bide zadolèna da stapi vo kontatkt so zadolènite lica od Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo.

A-5-20-6 Postapka na izvoz ili privremeno iznesuvawe na

dvi`no kulturno nasledstvo

Dvi`no kulturno nasledstvo moè privremeno da se iznese zaradi izlagawe, konzervacija i drugi celi, od strana na pravno ili fizi~ko lice vrz osnova na Uverenie /Odobrenie za privremeno iznesuvawe, pri {to po opredelen vremenski rok istoto treba da se vrati vo zemjata.

A-5-20-6 a) Izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra

vo postapka na patni~ki promet

Patnikot (fizi~koto lice) moè da vr{i izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturno dobro vrz osnova na soodvetno Uverenie / Odobrenie za izvoz ili privremeno iznesuvawe, so prilog na zaverena foto dokumentacija na kulturnoto dobro, so usmena deklaracija na izleznata grani~na carinska ispostava ili so ATA karnet. Patnikot na carinskiot slu`benik na izleznata carinska ispostava treba da mu gi stavi na uvid dvata primeroka od soodvetniot dokument, zaedno so predmetnata stoka. Carinskiot slu`benik na dvata primeroka zadolìtelno go stava datumot na izlez, potpis, faksimil i slu`beniot pe~at na ispostavata. Zavereniot primerok na soodvetnoto Uverenie / Odobrenie za izvoz ili privremeno iznesuvawe, zaedno so

135

prilogot na zaverena foto dokumentacija, nameneto za strankata se vra}a na patnikot. Koga patnikot (fizi~koto lice) }e se vrati vo zemjata ovoj zaveren dokument }e predstavuva dokaz deka predmetnata stoka bila privremeno iznesena, odnosno istiot }e sluì kako potvrda za istovetnost (identi~nost) na stokata, soglasno }e Upatstvoto br. 02-266/1 od 24.01.2001 godina. Carinskiot slu`benik go zadrùva primerokot namenet za carinskiot organ i go odloùva redosledno vo poseben registar {to se vodi vo ispostavata.

A-5-20-6 b) Izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra vo postapka na stokovo carinewe Pravnite ili fizi~ki lica moàt da vr{at izvoz ili privremeno iznesuvawe na kulturni dobra vrz osnova na soodvetno Uverenie / Odobrenie za izvoz ili privremen izvoz so prilog na zaverena foto dokumentacija na dvi`noto dobro, so ECD za izvoz / ECD za privremen izvoz spored postapkata za izvozno carinewe vo vnatre{na carinska ispostava ili so ATA karnet na grani~na carinska ispostava. Pravnite ili fizi~ki lica na carinskiot slu`benik vo izvoznata carinska ispostava ili na grani~nata carinska ispostava ( ako se koristi ATA karnet) treba da mu gi stavi na uvid dvata primeroka od soodvetniot dokument, zaedno so predmetnata stoka. Carinskiot slu`benik na dvata primeroka zadolìtelno go stava brojot i datumot na izvoznata deklaracija ili ATA karnetot, potpis, faksimil i slu`beniot pe~at na ispostavata. Zavereniot primerok na soodvetnoto Uverenie / Odobrenie za izvoz ili privremeno iznesuvawe, zaedno so prilogot na zaverena foto dokumentacija, se vra}a na strankata. Primerokot namenet za carinskiot organ se zadrùva vo ECD-to za izvoz ili privremen izvoz vo carinskata ispostava za izvoz ili na grani~nata carinska ispostava (ako se koristi ATA karnet) .

Carinskite slu`benici treba da obrnat pogolemo vnimanie pri kontrolata vo slu~aite na izvoz ili iznesuvawe na za{titenite kulturni dobra koi moàt da se izvezuvaat ili privremeno da se iznesuvaat vrz osnova na Odobrenie za izvoz so ili Odobrenie za privremeno iznesuvawe so prilog na zaverena foto dokumentacija izdadeni od Upravata za za{tita na kuturnoto nasledstvo na Republika Makedonija. Podatocite za vidot na stokata, koli~inata i identitetot na liceto koi gi izvezuva ili privremeno iznesuva, navedeni vo Odobrenieto za izvoz ili iznesuvawe na kulturnite dobra i prilogot na zaverenata foto dokumentacija na istoto, treba da soodvetstvuva so stokata koja se stava na uvid pred carinskiot organ za izvoz ili privremeno iznesuvawe.

Prilog br. 1

136

Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA KULTURA Uprava za za{tita na kulturnoto .

Prilog br. 2

UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 171 od Zakonot za op{tata upravna postapka i ~len 97 stav 4 i 7 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo (“Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po barawe br.__________ od _____________ na ________________, adresa:_____________________________, a po prethodno mislewe od ______________________________, izdava

U V E R E N I E

za iznesuvawe vo stranstvo neza{titeni dobra

Se potvrduva deka umetni~kite dela od _________________________________ ne se zapi{ani vo Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo i mo`at da se iznesat vo stranstvo bez ograni~uvawe po osnov na za{tita na kulturnoto nasledstvo.

Ova uverenie se izdava vrz osnova na Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo {to go vodi Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo.

Sostaven del na Uverenieto e foto dokumentacijata za umetni~kite dela {to se iznesuvaat vo stranstvo.

Taksata vo iznos od 50,00 denari, so taksena marka e naplatena i prilepena na baraweto od strankata.

Vo prilog na Uverenieto se dostavuva spisok na umetni~kite dela. DIREKTOR, Jovan Ristov

VD/SK

137

Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA KULTURA Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo

Br.hhhhh hhhhh..2005 god

UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 171 od Zakonot za op{tata upravna postapka i ~len 97 stav 4 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM” br. 20/04), po barawe od _____________________ br. ______ od ________ godina so adresa: ___________________, i po prethodno pribaveno Mislewe br. ________ od _________ godina od _______________________________________, izdava

U V E R E N I E

za izvoz na neza{titeni dobra

Se potvrduva deka umetni~koto delo od ____________________: - - - , {to }e go iznesuva liceto ____________________vo_____________________, ne

e zapi{ano vo Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo i mo`e da se izveze bez ograni~uvawe po osnova na za{tita na kulturnoto nasledstvo. Deloto e sopstvenost na _________________________________.Ova uverenie se izdava vrz osnova na Nacionalniot registar na kulturno nasledstvo {to go vodi Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo.

Sostaven del na Uverenieto e fotodokumentacijata za umetni~koto delo {to se izvezuva.

Taksata vo iznos od 50,00 denari, so taksena marka e naplatena i prilepena na Baraweto od strankata.

DIREKTOR, Jovan Ristov

VD/BJ

138

Prilog br. 3 Republika Makedonija MINISTERSTVO ZA KULTURA Uprava za za{tita na kulturnoto nasledstvo

Br. hhhhhhh hhhhhhhhhh god. Skopje UPRAVATA ZA ZA[TITA NA KULTURNOTO NASLEDSTVO, organ vo sostav na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, vrz osnova na ~len 97 stav 1 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Slu`ben vesnik na RM br. 20/04), po barawe od ____________________________________________ br._______ od _______ godina, za izvoz na za{titeni dobra, i prethodno pribaveno mislewe od ________________ br.________ od _______ godina, izdava

O D O B R E N I E

za izvoz na za{titeni dobra

SE ODOBRUVA na _____________________________________________ da izvr{i izvoz vo __________________________________________________na za{titeni dobra i toa: - - -

O B R A Z L O @ E N I E

_______________________________________________ podnese barawe za izvoz na za{titeni dobra vo ________________________________________ br. _______ od _______ godina. Vo baraweto navede deka izvozot se pravi zaradi _____________________________________________________________, a deka }e go realizira__________________________. Kon baraweto, strankata dostavi ______________________________________________________________ _____________________________________________________________________.

139

Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo, organ vo sostav na Ministerstvoto za kultura so svojstvo na pravno lice, postapuvaj}i kako nadleèn prvostepen organ oceni deka za{titenite dobra {to se predmet na izvoz ne se pod reìm na op{ta zabrana za izvoz vo smisla na ~len 52 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo i deka moè da bidat izvezeni soglasno ~len 97 stav 2 to~ka 1 i 2 i stav 3 to~ka 2 od istiot zakon. Poradi navedenoto e odlu~eno kako vo dispozitivot. Soglasno so ~len 18 to~ka 30 od Zakonot za administrativni taksi ("Slu`ben vesnik na RM" br.17/93, 20/96, 7/98, 13/01 i 24/03) ne se pla}a administrativna taksa za ova odobrenie.

Upatstvo za pravno sredstvo: Protiv ova odobrenie moè da se izjavi àlba do Ministerstvoto za kultura, vo rok od 15 dena od priemot na odobrenieto preku Upravata za za{tita na kulturnoto nasledstvo. DIREKTOR, Jovan Ristov - strankata

- dosie

- arhiva

142

Vooruùvawe (voena oprema, stopanski eksploziv, love~ko i sportsko oru`je i nivna municija, hemisko oru`je)

A-5-9 A-5-9-1 - Vooruùvawe(voena oprema, stopanski

eksploziv, love~ko oru`je i nivna municija) Praven osnov Spored Zakonot za vooruùvawe i voena oprema kako i

Zakonot za oru`je prometet so oru`je i voena oprema ( vnesuvawe, uvoz, izvoz i transit ) se vr{i so Dozvola od

Ministertvoto za odbrana/Ministertvoto za vnatre{ni raboti.

Praven subjekt za da moè da vr{i promet i proizvodstvo na

oru`je, voena oprema i mora predhodno da dobie soglasnost od Ministerstvo za ekonomija vrz osnova na preghodno dobivawe na mislewe od Ministertvo za odbrana i Ministerstvo za vnatre{ni raboti.

A-5-9-1 Carinskata postapka, carinskiot nadzor na vooruùvawe i voena oprema koja se uvezuva ili izvezuva se vr{i kaj proizvoditelot, uvoznikot ili kaj Ministertvoto za vnatre{ni rabiti, odnosno Ministertvoto za odbrana. Carinskiot nadzor se vr{i vo prisustvo na predstavnik od Ministertvoto za vnatr{ni raboti ili Ministertvoto za odbrana.

Fizi~ko lice moè da vnese ( uveze) oru`je za svoi potrebi dokolku ima dozvola za uvoz od Ministertvo za vnatre{ni raboti

Д7 - Дозвола za uvoz од Министерство за одбрана za тешко и лесно ору`је и воена опрема за свои потреби D7 -Дозвола за увоз од Министерсtво за внатрешни работи воору`ување и експлозивни матрии за комерцијална намена

A-5-9-2 Hemisko oru`je Vo Republika Makedonija zabraneto e proizvodstvo i promet

na site sredstva na vooruùvawe i voena oprema ~ija upotrena e zabraneta spored me”unarodni konvencii. Republika Makedonja ja ima ratifikuvano Konvencijata za zabrana na proizvopdstvo, skladirawe i promet na hemisko oru`je.

143

Opasni materii A-5-10

Informacija za postapuvawe so opasni materii

A-5-10-1 OP[TO

Soglasno odredbite od Zakonot za prevoz na opasni materii (Sl.list na SFRJ br. 27/90) i Evropskata spogodba za me|unaroden prevoz na opasni materii vo patniot soobra}aj (ADR) od 1957 godina, a so ogled deka carinskite rabotnici vo delokrugot na svoeto rabotewe sekojdnevno doa|aat vo kontakt so opasni materii, a imaj}i gi vo predvid fizi~ko-hemiskite osobini na opasnite materii {to se prevezuvaat, a se so cel izbegnvuawe na mo`nosta od eksplozija, poàr, isturawe na opasni materii ili druga havarija za da ne dojde do zagrozuvawe na ìvotot i zdravjeto na lu|eto, ìvotnata sredina, materijalnite blaga i bezbednosta na soobra}ajot, Carinskata uprava gi dava slednite napatstvija:

Pretprijatijata i drugite pravni lica i poedinci koi prevezuvaat ili predavaat na prevoz opasni materii i vr{at dejstvija vo vrska so toj prevoz, kako i poedinci koi vo tekot na prevozot neposredno rakuvaat ili na drug na~in doa|aat vo dopir so opasni materii, se dol`ni da prevzemaat preventivni i za{titni merki so koi se obezbeduva za{tita na ìvotot i zdravjeto na lu|eto, na ìvotnata sredina ili materijalnite dobra odnosno bezbednost na soobra}ajot. Pri vnesuvawe na opasni materii istite mora da bidat proprateni so dokument za prevozot na istite koj go izdava Ministertvo za transport i vrski, vo sorabotka so Ministertvo za vnatre{ni raboti (soglasno ADR konvencijata). Osven toa za odredeni vidovi na opasni materii: potrebnni se odobrenija od nadle`ni organi (na primer za eksplozivi odobrenie od Ministertvo za vnatre{ni raboti; za otrovi -Odobrenie od Ministrstvo za zdravstvo; za radioaktivni materii -Odobrenie od Direkcija za radiaciona sigurnost i tn). Pri prevozot na opasni materii voziloto odnosno tovarot, ili negovata ambalaà treba da se ozna~eni so soodvetni me|unarodni oznaki za opasnost.

144

A-5-10-2 VIDOVI OPASNI MATERII Opasnite materii se delat na slednite klasi:

Klasa 1a - Eksplozivni materii;

Klasa 1b - Predmeti polneti so eksplozivni materii; Klasa 1v - Sredstva za palewe, ognometni predmeti i drugi

predmeti; Klasa 2 -Zbieni gasovi, gasovi pretvoreni vo te~nost i gasovi

rastvoreni pod pristisok; Klasa 3 - Zapalni te~nosti; Klasa 4.1- Zapalni cvrsti materii; Klasa 4.2- Materii skloni kon samopalewe; Klasa4.3- Materii {to vo dopir so vodata razvivaat zapalni

gasovi; Klasa 5.1- Oksidira~ki materii; Klasa 5.2- Organski peroksidi; Klasa 6.1- Otrovi; Klasa 6.2- Gadni i zarazni materii; Klasa 7 - Radioaktivni materii; Klasa 8 - Korozivni (nagrizuva~ki) materii; Klasa 9 - Drugi opasni materii (azbest, suv mraz, magnetni

mate-rijali i sl.).

A-5-10-3 OZNAKI NA OPASNI MATERII Vo prilog na dopisot Vi dostavuvame OZNAKI ZA PREVOZ NA OPASNI MATERII, koi naj~esto se sre}avaat vo carinskata postapka

145

Налепници за опасност и Кемлерови таблички кои се употребуваат во превози согласно АДР Спогодбата

Класа 1 - Експлозивни материи: Во зависност од подгрупата, се поставува една од следните налепници:

Класа 2 - Гасови: Ако гасовите се и запалливи, се поставува црвената налепница, со бројот 2 во долната половина.

Ако гасовите се отровни, се поставува белата налепница со бројот 2 во долната половина

Класа 3 - Запалливи течности (линиите може да бидат црни или бели):

146

Класа 4 - Други запалливи материи:

Класа 4.1- Запалливи тврди материи Класа 4.2 - Самозапалливи материи

Класа 4.3 - Материи опасни во контакт со влага

(линиите може да бидат црни или бели)

Класа 5 - Оксиданти и органски пероксиди:

Класа 5.1 - Оксиданти Класа 5.2 - Органски пероксиди

147

Класа 6 Отровни и заразни материи Класа 6.1 Отровни материи Класа 6.2 - Заразни материи

Класа 7 - Радиоактивни материи Може да се стави една од следните налепници, во зависност од транспортниот индекс (I, II или III)

Класа 8 - Корозивни материи Класа 9 - Други опасни материи

Kемлерови таблички:

148

Моторното возило, приколката, полуприколката или друго возило со кое се превезуваат опасни материи мора да биде означено со таблички со правоаголна форма со големина од 400 х 300 mm, со портокалова боја, со црн раб со максимална широчина од 15 mm. Портокалова табличка може да биде празна, или да биде оформена, што значи на неа да се впишани и одредени броеви, кои се одделени меѓу себе со хоризонтална црта. Во тој случај во горната половина на табличката се впишува бројната ознака на опасноста, а во долната половина - бројната ознака на опасната материја (со 4 цифри). Вака пополнетите таблички за опасност се наречени "Кемлерови таблички": Ознака на опасноста ( Кемлеров број) ОН број на материјата (секоја опасна материја има единствен ОН број). Бројната ознака на опасноста (горниот број) се состои од цифри (две или три цифри), односно од буква и цифри. Првата цифра ја означува главната опасност, и тоа по следната класификација: 2 Гас 3 Запалливи течни материи 4 Запалливи цврсти материи 5 Оксидирачки материи или органски пероксиди 6 Токсични (отровни) материи 7 Радиоактивни материи 8 Корозивни (нагризувачки) материи Втората и третата цифра ја означуваат дополнителната опасност или интензитетот на реакција според следната класификација: 0 Без значење 1 Опасност од експлозија 2 Ослободување на гасови поради притисок или хемиски реакции 3 Запалливи течности (пареа) или гасови 5 Оксидирачко дејство 6 Отровност (токсичност) 8 Корозивност 9 Опасност од спонтана бурна реакција при разложување или полимеризација Кога видот на опасноста може да се означи само со една цифра, зад неа следи цифрата 0 (на пример: 20 - инертен гас, 30 - запаллива течност). Доколку видот на опасноста е означен со две исти цифри, значи дека главната опасност е многу изразена: (33 означува лесно запаллива течност; 66 означува многу отровна материја; 88 означува многу корозивна материја). Буквата “X” пред бројната ознака означува дека опасната материја не смее да дојде во допир со вода, ниту во случај на пожар или незгоди на возилото или товарот. Некои од идентификационите броеви на опасност (шифрата на основната опасност), го имаат следното значење: 22 Оладен втечнет гас 33 Лесно запалливи течности (температура на палење под 21оС) Х423 Запаллива тврда материја која реагира опасно со вода ослободувајќи запалливи гасови 558 Многу оксидирачка материја која е и корозивна 638 Отровна материја, запаллива (точка на палење помеѓу 23ОС и 61ОС), корозивна 76 Радиоактивна материја, отровна 842 Корозивна тврда материја која реагира со вода ослободувајќи запалливи гасови ОН бројот на материјата (четирицифрениот број во долната половина) го означува бројот за идентификација на опасната материја кој е единствен за секоја позната опасна материја.

149

A-5-10-4 POSTAPUVAWE SO OPASNI MATERII Postapvuawe na terminalite na vnatre{ni i grani~ni

Carinski ispostavi: [efovite vo vnate{nite i grani~nite Carinski ispostavi kade ima carinski terminali, treba da gi izvestat odgovornite lica za stopanisuvawe so carinskite terminali, tamu kade {to postojat realni uslovi za toa da se prevzemat aktivnosti vo nasoka: 1.Prevoznite sredstva koi prevezuvaat stoka t.e. opasni materii da bidat parkirani na posebno za toa odredeno (obele`ano) mesto; 2. Vo neposredna blizina na odredenoto mesto kade se parkiraat prevoznite sredstva {to prevezuvaat stoka t.e. opasni materii da ima zadol`itelno soodvetna spored pozitivnite zakonski propisi HTZ oprema. 3. Prevoznite sredstva koi prevezuvaat stoka t.e. opasni materii da bidat izdvoeni na soodvetno bezbedno rastojanie od drugite prevozni sredstva {to prevezuvat druga stoka.

A-5-10-5 BEZBEDNOST NA CARINSKI RABOTNICI

1. Carinskite rabotnici koi doa|aat vo kontakt so stoka t.e. opasni materii vo tekot na svoeto rabotewe, da vnimavaat kako na svojata li~na bezbednost taka i na bezbednosta na drugite neposredno vklu~eni lica; 2. Carinskite rabotnici vo odredeni slu~ai koga doa|aat vo kontakt so stoka t.e. opasni materii mo`d da pobaraat soglasno CZ i pomo{ od strana na ve{to lice.

A-5-10-6 Izvestuvawe za opremata koja e potrebna za voza~ot i voziloto pri doma{ni i me|unarodni prevozi na opasni materii

Vrz osnvoa na Zakonot za prevoz na opasni materii (Slu`ben vesnik na SFRJ br. 45/90 i Slu`ben vesnik na RM br. 12/93), Evropskata spogodba na me|unaroden paten prevoz na opasni stoki (ADR) i dopisot broj 09-032 od 25.05.2005 godina dobien od Stopanskata interesna zaednica za paten transport A.M.E.R.I.T ,,Makedonija soobra}aj,, - Skopje, Carinskata uprava Ve izvestuva deka pri doma{ni i me|unarodni prevozi na opasni materii oprema koja e potrebna za voza~ot i voziloto e sledna:

150

A-5-10-6-1 Oprema za voziloto:

najmalku eden klan za podmetnuvawe pod trkalata (klocna);

dva triagolnika; dve trepka~ki lampi so crvena ili portokalova boja, so

napojuvawe nezavisno od napojuvaweto na voziloto; eden protivpo`aren aparat so dva kilogrami suv prav; po eden protivpo`aren aparat so {est kilogrami suv

prav za sekoja vozna edinica od kombinacijata na vozila; Oprema za sobirawe na iste~enite materii. Obi~no vo

ovaa oprema spa|aat vre}i pesok ili strugotini, aluminiumska lopata, aluminiumska ili plasti~na kanta i metla.

A-5-10-6-2 Oprema za voza~ot:

plasti~en {lem za industriska upotreba; gumeni rakavici; plasti~ni o~ila so strani~na za{tita; gumeni ~izmi ili ~evli so ~eli~en vrv; signalen elek so fluoroscentni lenti; plasti~ni ili aluminiumski bateriski lampi.

Ako se prevezuvaat korozivni materii vo opremata treba da ima i {i{e so te~nost za plaknewe na o~ite. Ako se prevezuvaat otrovni materii opremata treba da ima i za{titna maska so soodveten filter.

MTP uvoz poopsirno - oldweb.customs.gov.mkoldweb.customs.gov.mk/en/Uploads/Merki na trgovska...

Documents

Transcript of MTP uvoz poopsirno - oldweb.customs.gov.mkoldweb.customs.gov.mk/en/Uploads/Merki na trgovska...