[Motiveren van ouderen op het gebied van ADL activiteiten]Handboek

2014AVANS Hogeschool

Mitchel FijnemanMarit PelkTineke KingmaYara van Korven

Versie: 1.1

Namen:

Marit Pelk- Gezondheidszorg Technologie

Yara van Korven- Fysiotherapie

Mitchel Fijneman- Gezondheidszorg Technologie

Tineke Kingma – Gezondheidszorg Technologie

Minor:

Active Ageing

Studiejaar:

2013-2014

Plaats en datum van voltooiing:

Breda, maart 2014

Naam beoordelaar:

Inge Logghe

In opdracht van:

Avans Hogeschool

I

Inhoud

1.0 Inleiding...........................................................................................................................................1

2.0 Plan van Aanpak..............................................................................................................................2

3.0 Problematiek...................................................................................................................................4

§3.1 Bewegen vertraagt de processen van het ouder worden..........................................................4

§3.2 Door bewegen blijf je gezond en vitaal......................................................................................4

§3.3 Doelgroep..................................................................................................................................5

§3.4 Belang van de workshop............................................................................................................5

4.0 Thematiek........................................................................................................................................6

§4.1 Motivatie...................................................................................................................................6

§4.2 Motivatie en cognitieve gedragstherapie..................................................................................6

§4.3 Verschillende communicatiestijlen............................................................................................7

5.0 Methodiek.......................................................................................................................................8

§5.1 Health Counseling......................................................................................................................8

§5.2 Doen & Blijven Doen..................................................................................................................8

6.0 Werkvorm workshop.....................................................................................................................11

§6.1 Vormgeving workshop.............................................................................................................12

§6.2 Programma workshop.............................................................................................................12

7.0 Reflectie.........................................................................................................................................13

§7.1 Relatie tussen studenten.........................................................................................................13

§7.2 Obstakels tijdens de opdracht.................................................................................................13

§7.3 Pluspunten multidisciplinaire samenwerking..........................................................................14

§7.4 Verbeterpunten.......................................................................................................................14

Bibliografie..........................................................................................................................................15

Bijlage 1: Plan van aanpak...................................................................................................................16

Bijlage 2: Procesbeschrijving...............................................................................................................18

Bijlage 3: Schema Health Counseling...................................................................................................21

Bijlage 4: ASE Model............................................................................................................................22

Bijlage 5: Casussen in de workshop.....................................................................................................23

II

1.0 InleidingHet uitvoeren van Algemeen Dagelijkse Levensverrichtingen activiteiten, ofwel ADL activiteiten, door ouderen wordt onderschat. Ouderen kunnen namelijk vaak meer dan dat zij zelf inschatten. Omdat bewegen een positieve invloed heeft op de kwaliteit van het leven, is het van belang dat ouderen gemotiveerd worden om zoveel mogelijk dagelijkse activiteiten zelf te uit te voeren.

Het handboek is vormgegeven naar aanleiding van de minor Active Ageing, die door een viertal studenten is uitgevoerd. Deze studenten nemen deze periode de rol aan van ‘workshopleider’. Vanuit de minor is de opdracht gegeven een workshop samen te stellen. Deze workshop zal gegeven worden aan alle studenten van de minor, welke niet alleen bestaan uit studenten Gezondheidszorg Technologie, maar ook uit studenten Fysiotherapie en studenten van de opleiding leraar Zorg en Welzijn.

Het volgende thema staat centraal in de workshop: ouderen motiveren om zoveel mogelijk dagelijkse activiteiten zelf te doen. Hierdoor kan de zelfredzaamheid bij ouderen op verschillende manieren verbeterd worden (TNO, 2010/2011).

Allereerst zal in hoofdstuk 2 het plan van aanpak weergegeven worden. Hierin staan onder andere de aanleiding, de vraagstelling, de probleemstelling en de doelstellingen beschreven. In hoofdstuk 3 is de problematiek van het onderwerp beschreven, hierin staat onder andere de doelgroep beschreven en wat het belang is van deze workshop. In hoofdstuk 4 wordt de thematiek beschreven, hierin wordt achtergrondinformatie gegeven over motivatie en communicatiestijlen. In hoofdstuk 5 wordt vervolgens de methodiek bij het motiveren van ouderen beschreven. In hoofdstuk 6 wordt de werkvorm van de workshop weergegeven. Tenslotte zal in hoofdstuk 7 het programma van de workshop besproken en gereflecteerd worden aan de hand van de samenwerking in dit project.

1

2.0 Plan van Aanpak

De aanleiding

Hypothese: Ouderen worden gemotiveerd om ADL activiteiten uit te voeren waardoor een actievere levensstijl wordt gecreëerd. Door deze actievere levensstijl zijn de ouderen minder hulpbehoevend en wordt de kwaliteit van leven verhoogd.

Probleemomschrijving:Het uitvoeren van ADL activiteiten door ouderen wordt onderschat. Vaak kunnen ouderen meer dan door hen zelf wordt ingeschat. Daarom is het van belang dat ouderen gemotiveerd worden zoveel mogelijk ADL activiteiten zelf uit te voeren (Greef, 2009).

Vraagstelling:Door welke methoden kun je ouderen motiveren zoveel mogelijk ADL activiteiten zelf uit te voeren waardoor er een actievere levensstijl wordt ontwikkeld?

Doelstellingen:

1. De workshopleiders komen meer te weten op het gebied van verschillende methoden met betrekking tot gedragsverandering en ADL activiteiten.2. De beeldvorming vergroten van de deelnemers omtrent het gebruiken van methoden in verschillende situaties, aan de hand van casussen, om de ouderen ADL activiteiten zelf uit te laten voeren.

Beschrijf de opdracht

Het voorbereiden, ontwikkelen en het geven van een workshop. Daarnaast het maken van een handboek.

De deelnemers:

Studenten lerarenopleiding zorg en welzijn. Fysiotherapiestudenten. Gezondheidszorg Technologie studenten. Docenten van de academie voor de gezondheidszorg. Overige geïnteresseerden.

De workshopleiders:

Naam Student nr. E-mail TelefoonnummersTineke Kingma (GZT) 2047778 ca.kingma@student.avans.nl 0631935092Marit Pelk (GZT) 2054168 mfp.pelk@student.avans.nl 0652617555Mitchel Fijneman (GZT) 2049111 maphfijn@student.avans.nl 0654618939Yara van Korven (FYSIO) 2037878 mekorven@student.avans.nl 0650439333In bijlage 2 staat een weergave van de persoonlijke kenmerken van de workshopleiders en een uitgebreide procesbeschrijving van de opdracht.

2

3

Activiteitenlijst:

17-02-2014: Ingelezen zijn over het onderwerp. Inzicht krijgen in wat behandeld gaat worden in de workshop. Taakverdeling maken. Start maken met handboek.

24-02-2014: Handboek opstellen.

3-03-2014 Handboek opstellen.

10-03-2014 Handboek samenvoegen. Concept handboek inleveren digitale versie voor 13:00.

17-03-2014 Feedback verwerken in handboek. Handboek afwerken

21-03-2014 Handboek inleveren hard copy Workshop oefenen

31-03-2014 Workshop geven

Mijlpalen: Week 6 maandag 10 maart voor 13.00 digitale versie voorlopige handboek. Week 7 vrijdag 21 maart handboek hard copy inleveren. Week 9 maandag 31 maart wordt de workshop gegeven.

Management van verwachting:

Betrokkenheid: Van ieder groepslid wordt verwacht dat hij/zij zich nauw betrokken met het handboek en de

workshop bezig houdt en zich voldoende inzet bij het maken van documenten en het produceren van de workshop.

Bij ziekte dient het project lid dit te melden aan de projectleden via de groeps-app. Bij problemen in de thuissituatie e.d. dient dit ook vroegtijdig gemeld te worden aan de

projectleider of een van de projectleden. De voortgang van dit project is te zien in ieders e-portfolio. Na elke bijeenkomst wordt er geëvalueerd en worden toekomstige afspraken gemaakt. Bij elke bijeenkomst wordt een notulen gemaakt.

Afwezigheid: Afwezigheid zonder te vermelden is niet acceptabel. Bij langdurige ziekte dient dit vroegtijdig gemeld te worden aan de projectleider.

Te laat (later dan 10 minuten): Te laat aanwezig zijn zonder geldige reden is niet acceptabel. Na 3x te laat zonder geldige reden is er een gesprek met de overige groepsleden.

In bijlage 1 is een uitgebreide versie van het plan van aanpak weergegeven.

4

3.0 Problematiek Wanneer de mens ouder wordt gaat de mate waarin bewogen wordt achteruit. Volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) blijkt dat 44% van de ouderen in de leeftijdsgroep van 65 tot en met 74 jaar onvoldoende beweegt. Bij de 75-plussers beweegt 54% onvoldoende. Daarnaast blijkt dat ouderen die voorheen zelfstandig woonden en te weinig bewegen sneller worden opgenomen in een verzorgingshuis (Unie KBO, 2014).Vanuit de politiek wordt er momenteel veel gestuurd om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen (Rijksoverheid , 2014). Er zijn een aantal redenen waarom ouderen juist moeten blijven bewegen. Als ouderen voldoende bewegen wordt het proces van ouder worden vertraagd, ouderen blijven vitaal en gezond en bewegen geeft de mens een positief gevoel (Unie KBO, 2014).

§3.1 Bewegen vertraagd de processen van het ouder wordenNaarmate de mens ouder wordt ondergaat het menselijk lichaam een tal van veranderingen. De veroudering maakt zich vaak als eerste kenbaar aan beperkingen in het bewegingsapparaat. Door veroudering neemt de botdichtheid af, dit proces in onvermijdelijk maar kan door middel van beweging worden vertraagd (TNO, 2010/2011). Daarnaast neemt de hoeveelheid spiermassa af wanneer men ouder wordt. Aangezien spieren de verbrandingsmotor van het lichaam zijn heeft de vermindering van de spiermassa tot gevolg dat de verbranding van voeding vermindert. Dit kan leiden tot overgewicht. Het is van belang dat het eetpatroon maar ook de spieractiviteit wordt aangepast op de leefsituatie. Verder neemt de conditie af naar mate men ouder wordt. Bewegen kost voor ouderen meer energie. Dit valt te verklaren doordat na het 40ste levensjaar het uithoudingsvermogen met 9% per decennium wordt verminderd. Ouderen worden ook steeds minder lenig en door te bewegen wordt dit proces vertraagd. Als ouderen op latere leeftijd starten met meer bewegen heeft dit zeker effect op bovengenoemde processen (Unie KBO, 2014).

§3.2 Door bewegen blijf je gezond en vitaalBewegen vermindert het risico op chronische aandoeningen. Voldoende bewegen heeft een aantoonbaar positief effect op een hoge bloeddruk, overgewicht, te hoog cholesterol gehalte en een te hoge bloedsuikerspiegel die tot het gevolg kan hebben dat iemand ouderdomsdiabetes verkrijgt. Niet bewegen is een onafhankelijke risicofactor voor het ontstaan van hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker (borstkanker en dikke darm kanker), ouderdomsdiabetes, botontkalking, angst, depressie en dementie. Het betekent echter niet dat de kans op bovengenoemde aandoeningen wordt vergroot als men niet voldoende beweegt (Greef, 2009). Daarnaast heeft bewegen een positief effect op het verstandelijk vermogen en geheugen in conditie. Daarnaast kan het concentratie vermogen worden verhoogd doordat de beweging de doorbloeding in de hersenen stimuleert (topfit, 2013). Verder wordt door bewegen de balans, mobiliteit en coördinatie op peil gehouden. Hierdoor kunnen valongelukken worden voorkomen. Daarnaast maakt bewegen de gewrichten en spieren soepel. Door te bewegen wordt er een stofje aangemaakt waardoor de gewrichten soepeler bewegen. Hierdoor kan gewrichtspijn worden verminderd. Verder helpt bewegen nog bij het onderhouden van een gezonde spijsvertering, waardoor de stoelgang niet belemmerd wordt (Unie KBO, 2014).

5

§3.3 Doelgroep De doelgroep waarnaar gekeken wordt tijdens de workshop, zijn zelfstandig wonende ouderen met een lichte hulpvraag. Deze groep ouderen woont dus niet in een verzorgings- of verpleeghuis. Op dit moment zijn er in Nederland 2.801.482 65-plussers (CBS, 2007). Uit de gegevens die vermeld staan in bijlage 3 blijkt dat 221.295 van alle ouderen in de leeftijdsgroep van 65 tot 80 jaar zorg verkrijgen zonder verblijf. Bij de ouderen die 80 jaar of ouder zijn is dat 286.550 (CBS, 2011). Het betreft dus een erg grote groep ouderen. Deze ouderen verschillen onderling veel van elkaar en zal hierdoor verder worden toegelicht. De doelgroep zal bestaan uit ouderen die goed zelfstandig kunnen functioneren tot ouderen die behoefte hebben aan hulp bij het leven in de maatschappij, het nemen van beslissingen en dagelijkse routine. Sommigen hebben behoefte aan hulp en sturing met het geheugen en het denken al varieert de mate per persoon. Er zijn mobiele ouderen die zich zelfstandig binnenshuis en/of buitenshuis nog goed kunnen verplaatsen maar er zijn ook immobiele ouderen die hierbij hulp ontvangen. Bij de doelgroep voor deze workshop is meestal geen sprake van gedragsproblematiek of psychiatrische problematiek. Er is voor deze groep gekozen omdat er de meeste winst kan worden behaald bij deze ouderen. Door deze groep te stimuleren zullen de ouderen minder snel afhankelijk worden van de zorginstellingen.

§3.4 Belang van de workshop Er worden verschillende bewegingsinterventies gegeven in de thuiszorg, zoals aqua gym( afbeelding 1). Echter wordt hier weinig of geen gebruik van gemaakt. Naast bewegingsinterventies is het stimuleren van het zelfstandig(er) uitvoeren van ADL handelingen een bewezen effectieve methode om de lichamelijke activiteit en zelfredzaamheid van ouderen te stimuleren. Om dit te kunnen realiseren zal de inzet van zorgprofessionals van groot belang zijn. De zorgprofessionals zullen op een juiste manier de ouderen moeten motiveren meer ADL handelingen zelfstandig(er) uit te voeren (Inspectie van de gezondheidszorg, 2012). Door dit gegeven is er besloten de workshop te wijden aan het motiveren van ouderen om ADL handelingen zelfstandig(er) uit te voeren. Aangezien de studenten die de minor Active Ageing volgen allemaal in contact kunnen komen met ouderen. Maar ook omdat iedere student in zijn werkveld met veranderingen van gedrag van ouderen te maken krijgt, is de groep van mening dat de workshop een goede aanvulling is op het curriculum.

6

Afbeelding 1 Aqua gym

4.0 Thematiek In dit hoofdstuk wordt de thematiek betreffende het motiveren van ouderen weergegeven. Eerst wordt er ingegaan op het begrip motivatie. Vervolgens wordt er informatie gegeven over de verschillende gesprekstechnieken die een positieve invloed kunnen hebben op het motiveren van ouderen.

§4.1 Motivatie Om ouderen op een juiste manier te motiveren is het van belang om te kijken wat motivatie is. Motivatie wordt gedefinieerd als volgt: “motivatie is het niveau van inspanning die een persoon bereid is te besteden in de richting van het bereiken van een bepaald doel.” (Pew, 2007) Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in interne- en externe motivatie. Interne motivatie zijn de beweegredenen die iemand zelf heeft om een doel te bereiken. Er wordt gesproken van externe motivatie wanneer omgeving, zoals de maatschappij en familie, wil dat de persoon veranderd. De motivatie van een persoon wordt sterkt beïnvloed door de intensiteit die nodig is om een doel te behalen en de standvastigheid van de persoon. In het algemeen worden doelen beter behaald wanneer de persoon eigen beweegredenen heeft om een doel te behalen (van Dam, 2009). Het is dus van belang om de ouderen te laten inzien wat het belang van een verandering kan betekenen.

§4.2 Motivatie en cognitieve gedragstherapie Motiverende gespreksvoering wordt vaak in combinatie gebruikt met cognitieve gedragstherapie. Het lijkt een zinvolle combinatie aangezien cognitieve gedragstherapie zich grotendeels richt op het “hoe” van een verandering en bij motiverende gespreksvoering gaat het meer om het “waarom”. Echter levert dit in onderzoek meer vragen dan antwoorden op. Dit omdat het ene onderzoek positieve resultaten laat zien en een ander onderzoek geen aantoonbaar resultaat toont (Motiverende gespreksvoering stimuleerd verandering, 2009). De verschillende methoden van motiverende gespreksvoering die er voor de workshop zijn bekeken, hebben allen een stukje cognitieve gedragstherapie in zich. De project groep is van mening dat deze toevoeging belangrijk is om een verandering in gang te zetten. Echter door een beperkte tijd tijdens de workshop is er voor gekozen om alleen de motiverende gespreksvoering uitgebreid uit te werken. Dit omdat de cognitieve gedragsvoering al verweven is in de methode voor motiverende gespreksvoering (Dekker & de Kanter, 2010).

7

§4.3 Verschillende communicatiestijlen In gesprek met een cliënt kan er door een hulpverlener gekozen worden voor verschillende communicatiestijlen. Deze stijlen zijn te onderscheiden in drie groepen, namelijk; directieve of sturende stijl, volgende stijl en gidsende stijl. Hieronder zullen deze stijlen kort worden uitgelegd.

Directieve of sturende stijlIn deze stijl vertelt de hulpverlener wat er moet gebeuren. Er is nauwelijks tot geen ruimte voor eigen inbreng van de cliënt. Deze stijl doet zich vaak voor in medische noodgevallen. Een voorbeeld: als er een cliënt binnenkomt met een acute blindedarmontsteking , dan is het fijn als iemand met de benodigde kennis leiding neemt en vertelt wat er moet gebeuren.

Volgende stijlIn deze stijl stelt de hulpverlener zich luisterend op. De cliënt vertelt wat er in de persoonlijke omgeving gebeurt en de hulpverlener blijft dicht bij de emoties van de cliënt. Deze stijlvorm wordt vaak toegepast wanneer er sprake is van een acute emotionele setting. Een voorbeeld: een cliënt begint het gesprek ineens erg overstuur omdat een dierbare is overleden.

Gidsende stijlDeze stijl wordt gebruikt bij motiverende gespreksvoering. De cliënt kan dan worden gezien als een toerist in een ver en vreemd land. De hulpverlener neemt de rol van de gids aan die dat land goed kent. Natuurlijk weet de gids erg goed wat de toerist moet zien of doen. De cliënt komt niet blanco naar de hulpverlener toe, de cliënt heeft namelijk een leven buiten dat ene consult moment en draagt dat elke keer met zich mee (bagage). Bij deze stijlvorm is het belangrijk dat de hulpverlener zich verdiept in wat de persoon zou willen doen of zien. De gidsende stijl combineert de directieve stijl en de volgende stijl. Er wordt goed geluisterd naar wat de cliënt wilt en stelt de richting vast waarin de cliënt moet functioneren.

8

5.0 MethodiekIn dit hoofdstuk worden de methoden tot het motiveren van ouderen weergegeven. Eerst wordt “Health Counseling” weergegeven gevolgd door “Doen & Blijven Doen”.

§5.1 Health Counseling Deze theorie van motiveren wordt voornamelijk gebruikt bij veranderingen waarbij psychologische obstakels kunnen worden gevormd. Een voorbeeld hiervan is het afkicken van een verslaving. Health Counseling gaat uit van de gedragsverandering waar een cliënt mee te maken krijgt bij een advies van een zorgprofessional. De definitie van Health Counseling is als volgt: “Bewuste en doelgerichte communicatie tussen een health counselor en een patiënt met als doel de patiënt te motiveren het gezondheidsadvies correct op te volgen en zo nodig vol te houden. Hierbij wordt beroep gedaan op de actieve participatie en de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt (Gerards, 1997).“ Bij het opstellen van de workshop is in principe geen sprake van een verandering waarbij psychologische obstakels voorkomen, echter kan het voorkomen dat de oudere dit wel ervaart. Er is hierdoor gekozen om Doen & Blijven Doen uit te werken voor de workshop en de theorie van Health Counseling enkel kort toe te lichten.

Bij Health Counseling wordt er gebruik gemaakt van drie fasen met daarin zes stappen. De stappen komen erg overeen met de theorie van Doen & Blijven Doen en zal daarom niet verder worden toegelicht. Een overzicht met de fasen en stappen van de theorie Health Counseling is weergegeven in bijlage 3 (Gerards, 1997). Hetgeen waarin de theorie zich onderscheidt van Doen & Blijven Doen is dat Health Counseling zich erg richt op het waarom van de verandering. Daarnaast houdt de theorie rekening met de verschillende obstakels die kunnen voorkomen bij een gedragsverandering en geeft hier adviezen over. Een voorbeeld hiervan is het opsporen van barrières tijdens de besluitvorming. Hieronder is een voorbeeld van een barrière weergegeven.

Patiënt: “Ja, ik wil echt vermageren, maar ik maak me volstrekt belachelijk bij mijn kennissen als ze horen dat ik weer eens ben begonnen. Dat houdt me tegen om weer te beginnen. ”Specialist: “Weet u waarom u het de vorige keren niet heeft volgehouden en wat kunnen we hier aan doen?”

§5.2 Doen & Blijven DoenDoen en blijven doen is een methode van motiverende gespreksvoering die er uiteindelijk voor zal zorgen dat er een verandering in het gedrag en in het zelfmanagement plaatsvindt. Door middel van zes stappen, die afzonderlijk van elkaar een doel hebben, kan de gedragsverandering bereikt worden. Bij elke stap is het van belang dat de persoonlijke factoren en kenmerken in acht worden genomen (van der Burgt & Verhulst , 2009). Hieronder worden de stappen toegelicht aan de hand van voorbeelden.

Stap 1: Openstaan Bij openstaan is het van belang dat de patiënt communiceert over “ het probleem” met de hulpverlener. Hierbij is het een belangrijke factor dat de patiënt zich bewust is van de situatie en hoe er invloed op uitgeoefend kan worden.

Specialist: “Hallo mevrouw de Wit, graag zou ik een gesprekje met u willen hebben over wat uw ideeën zijn over uw toekomst wat betreft wonen?”Patiënt: “Ik zou graag thuis willen blijven wonen.”Specialist: “Denkt u dat dat mogelijk zal zijn in de toekomst, zoals het nu gaat?”

9

Patiënt: “Ik vind dat best moeilijk te beantwoorden. Nu gaat het nog maar ik heb wel hulp nodig.”Specialist: “Denkt u dat u zelf iets kan veranderen waardoor u langer thuis zou kunnen wonen?”Patiënt: “Nu u het zegt denk ik wel dat ik ook wat zou kunnen veranderen. Daar zou ik dan wel over na moeten denken.”

Stap 2: BegrijpenDe stap begrijpen heeft als doel het opnemen en onthouden van informatie. Hierbij is het belangrijk dat de patiënt inzicht krijgt in alle factoren die te maken hebben met de gezondheidsproblemen. Hierdoor krijgt de patiënt zicht op de mogelijkheden van de verandering en de verschillende opties die gemaakt kunnen worden.

Specialist: “Hallo mevrouw de Wit, we hebben het vorige keer gehad over wat u zou kunnen veranderen om langer zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen.”Patiënt: “Dat klopt. Ik wordt met veel geholpen, dus waarom moet ik iets zelf doen.”Specialist: “ Bewegen is goed voor uw gezondheid, door te bewegen kunt u uw gezondheid op peil houden en wellicht langer zelfstandig thuis wonen omdat u meer zelf kunt.”Patiënt: “Ik ben eigenlijk nooit zoveel bezig geweest met bewegen, als mensen mij helpen is het toch goed? Ik ben niet van plan op deze leeftijd nog te gaan sporten of zo.”Specialist: “Hulp is natuurlijk niet oneindig en ik verwacht zeker niet van u dat u gaat sporten. Maar door zelf dagelijkse activiteiten te doen, al zijn het kleine activiteiten, bent u wel bezig en zelfstandiger.”Patiënt: “Zo had ik het inderdaad nog niet bekeken.”

Stap 3: Willen In deze stap wordt er gekeken naar de bereidheid van de patiënt om het werkelijke “probleem” te veranderen. In de stap willen komt het ASE-model aan bod. Dit model gaat er van uit dat bereidheid en de motivatie voor gedragsverandering afhangt van drie factoren: Attitude, Sociale invloed en omgeving, en Eigen effectiviteit. Hierbij wordt met “attitude” bedoeld: de denkbeelden en de verwachtingen van de patiënt. Met “sociale invloed” wordt de omgeving bedoeld en “eigen effectiviteit” is de mate van de bereidheid om te veranderen. Wanneer deze stap niet goed wordt doorlopen zal er geen van de volgende stappen succesvol worden afgerond (van der Burgt & Verhulst , 2009). Het ASE-model is weergegeven in bijlage 4.

Specialist: “Mevrouw de Wit, we hebben besproken waarom het voor u belangrijk is om wat dagelijkse activiteiten zelf te gaan doen. Wat zijn uw ideeën over de aanpak hiervan?”Patiënt: “Ik denk dat het me wel moet lukken om iets uit te kiezen wat ik zelf kan doen.”Specialist: “Welke activiteit denkt u dat voor u haalbaar is zelf te gaan doen?”Patiënt: “Ik zou natuurlijk kunnen proberen zelf mijn spullen af te wassen. Maar dat vind ik toch wel heel zwaar hoor.”Specialist: “Zouden we samen een manier kunnen vinden waarop dit wel mogelijk is? Heeft u misschien nog meer mensen hier in de flat wonen die met dit probleem te maken hebben?”Patiënt: “Nu u het zegt, de buurvrouw van twee deuren verder wast altijd zelf af. Die is ook nog wat jonger. Maar die doet elke keer dat ze iets gebruikt dat afwassen, zodat ze maar kleine dingen tegelijk hoeft te doen.”Specialist: “Dat is een goed idee.”

10

Stap 4: KunnenIn deze stap wordt er gekeken naar de perceptie van de patiënt een verandering daadwerkelijk uit te voeren. Hierbij is het van belang dat de patiënt het gevoel van eigen kunnen inziet. Om dit te kunnen bereiken worden de obstakels van de verandering besproken zodat hier bij voorbaat al een oplossing voor is.

Specialist: “Mevrouw de Wit, we hebben het gehad over dat u voortaan zelf uw spullen af wilt gaan wassen. Lukt dat denkt u?”Patiënt: “Ik weet het niet, ik heb links wel pijn aan mijn handen door de reuma, daar maak ik me wel zorgen over.”Specialist: “Daar kunnen we wel een oplossing op vinden. Zo zijn er afwasborstels die u met een zuignap vast kunt zetten in de afwasbak, zo kunt u met 1 hand afwassen.”Patiënt: “Dat zou wel een goede oplossing zijn.”

Stap 5: DoenIn deze stap zal de patiënt de verandering in gang zetten. Hierbij wordt een duidelijk en haalbaar doel gesteld. Om de motivatie te verhogen moeten de doelen aansluiten bij de wensen van de patiënt zodat deze de meerwaarde van de doelen inziet. Onvoorziene problemen kunnen in deze fase terug gekoppeld worden met de specialist.

Specialist: “Hoe is het gegaan deze week met het afwassen?”Patiënt: “Nou ik heb het geprobeerd maar ik merk toch dat het meer spullen zijn om af te wassen dan je zou denken.”Specialist: “Ik begrijp dat het voor u lastig is, omdat dit voorheen voor u gedaan werd, waardoor denkt u dat het komt dat het toch te veel in een keer voor u is?”Patiënt: “Nou ik heb natuurlijk veel familie, daardoor heb ik ook veel hulp, maar als die op visite zijn heb ik natuurlijk veel meer om af te wassen. Want ja nu moet ik het zelf doen.”Specialist: “Het is heel goed van u dat u het toch zelf probeert te doen, wat denkt u te kunnen doen om het toch af te kunnen wassen.”Patiënt: “Ik zou natuurlijk de spullen die het meest vies zijn geworden zoals de koffiekopjes eerst kunnen doen en pas later de bordjes af kunnen wassen.”Specialist: “Dat zou een goede oplossing zijn.”

Stap 6: Blijven doenBij blijven doen wordt ingespeeld op zelfmanagement van de patiënt. Na de behandeling wordt duidelijk of de verandering op langere termijn ook aan blijft houden. Hier kan vanaf het begin van de behandeling al naar gestreefd worden. Dit wordt gedaan door middel van het vooruit kijken, bijvoorbeeld: Wat kan er worden gedaan om dit gedrag vol te houden?

Specialist: “Hoe gaat het met het afwassen?”Patiënt: “Ja het gaat heel goed, ik merk wel dat ik steeds een beetje meer af kan wassen.”Specialist: “Dat is heel goed nieuws. Hoe ziet u dit in de toekomst voor u.”Patiënt: “Ik heb laatst geprobeerd ’s avonds in een keer af te wassen, maar dit was echt te veel. Ik moet het gewoon per keer blijven doen.”Specialist: “Het is goed dat u het wel heeft geprobeerd. Misschien zou u de stap iets kleiner kunnen maken en zo toch wat vorderingen kunnen maken.”Patiënt: “Dat ga ik zeker proberen.”

11

6.0 Werkvorm workshopHet onderwerp voor de workshop is gekozen naar aanleiding van de brainstormsessie over onderwerpen betreffende de minor over Active Ageing. Alle onderwerpen die ons aanspraken en met Active Ageing te maken hebben, zijn vervolgens genoteerd. Bij deze onderwerpen is gekeken naar wat de mogelijkheden waren met betrekking tot het geven van een workshop. Het volgende onderwerp is geselecteerd om uit te werken: het motiveren van zelfstandig wonende ouderen tot het zoveel mogelijk zelfstandig uitvoeren van ADL functies. Tenslotte is bekeken hoe de workshop kan worden vormgegeven.

Er is gekozen voor twee methoden waar op dat moment de meeste informatie over gevonden kon worden om een goede workshop in elkaar te zetten. Er is hierbij gebruik gemaakt van Doen & Blijven Doen (Van der Burgt & Verhulst, 2009) en Health Counseling (Gerards, 1997). Deze boeken bevatten methoden van motiveren. In de workshop zal de methode Doen & Blijven Doen worden behandeld omdat dit na overleg als meest toepasbaar wordt gezien bij het motiveren van ouderen tot het uitvoeren van ADL activiteiten.

De doelgroep van de workshop zijn studenten Gezondheidszorg Technologie, studenten fysiotherapie en studenten lerarenopleiding gezondheidszorg en welzijn. Ook zijn er docenten aanwezig van de academie voor gezondheidszorg. Verder kan de workshop ook van toepassing zijn op familie en vrienden van zelfstandig wonende ouderen of specialisten die tijdens het werk te maken krijgen met deze groep ouderen.

Degene die de workshop geven zijn vier studenten Gezondheidszorg Technologie en fysiotherapie die de minor Active Ageing volgen. Om een beeld te creëren over het onderwerp motiveren, zijn er verschillende onderzoeken en methoden bestudeert. Daarnaast is er informatie verschaft over de aanverwante onderwerpen die aan bod komen bij de workshop zoals de doelgroep ouderen en gesprekstechnieken. Door deze kennis wordt er verwacht dat er voldoende deskundigheid op dit gebied kan worden geboden tijdens het geven van de workshop.

Het doel van de workshop is informeren en inzicht geven. Hiervoor is gekozen omdat er informatie zal worden gegeven vanuit de methode Doen & Blijven Doen. Hierdoor krijgen de deelnemers van de workshop inzicht in de motivatie van ouderen met betrekking tot de ADL. Het doel is echter niet overtuigen, er is namelijk geen informatie gevonden over welke methoden de beste resultaten geeft.

12

§6.1 Vormgeving workshopDe vormgeving van de workshop zal er als volgt uitzien. Als eerste wordt er een inleiding gegeven waarin wordt verteld wat het onderwerp van de workshop zal zijn en wat de reden is dat deze workshop gegeven wordt. Daarna wordt de eerste casus gegeven, deze zijn weergegeven in bijlage 5. In groepjes zal deze casus gespeeld worden, daarna worden met de hele klas de verschillende bevindingen besproken. Hierna volgt uitleg van de methode “doen en blijven doen”. Er zal ook een animatiefilmpje, zie afbeelding 1, worden gestart waarin met punten uitgelegd wordt hoe ouderen gemotiveerd kunnen worden voor de ADL. Hierna wordt een korte conclusie gegeven van de manieren om iemand te motiveren. Vervolgens wordt er weer een casus gegeven die in groepjes zal worden gespeeld. Deze casus wordt dan weer in de hele klas besproken waar er ook naar de verschillen met de eerste casus wordt gekeken. Hierdoor zullen deelnemers een voortgang zien in hun eigen manier van motiveren. Tenslotte volgt de afsluiting waarin er nog eventuele vragen, opmerkingen en tips en tops uit de groep kunnen komen.

§6.2 Programma workshopInleidingToelichting onderwerp

- Doelgroep- Motivatie- Health Counseling

Casus 1In groepjes, daarna bespreken in de klas.

Uitleg methodeDoen & blijven doenAnimatiefilmpje

Conclusie

Casus 2In groepjes, daarna bespreken in de klas.

EvaluatiePersoonlijke verbeteringen

AfsluitingVragen/opmerkingen

13

Figuur 2 Animatievoorbeeld filmpje

7.0 ReflectieIn de reflectie zal er dieper ingegaan worden op de relatie tussen de studenten, de punten waar we tegen aan zijn gelopen tijdens deze opdracht, de pluspunten uit de multidisciplinaire samenwerking en de verbeterpunten die meegenomen worden voor toekomstige samenwerkingen in multidisciplinair opzicht.

§7.1 Relatie tussen studentenDe relatie tussen de studenten tijdens dit project was voldoende tot goed. Een pluspunt was dat de studenten elkaar de eigen mening durfden te vertellen, waardoor er goede discussies zijn geweest met als doel de kwaliteit van het handboek te verhogen. Uit de discussie’s zijn doelen gekomen die nodig zijn om het project goed te laten verlopen. Er is een planning gemaakt zodat iedereen zijn of haar bijdrage heeft gehad in het project. Er is erg projectmatig gewerkt en aan het begin van de oprdacht zijn persoonlijke plus- en minpunten met elkaar besproken waardoor de sfeer prettig bleef.

§7.2 Opstakels tijdens de opdrachtIn de afgelopen zeven weken zijn de studenten tegen verschillende obstakels opgelopen. Het eerste obstakel waar tegen aangelopen werd was het zoeken van verschillende wetenschappelijke artikelen. Dit kwam voornamelijk omdat er feitelijk geen cijfers of resultaten te vinden waren over het motiveren van ouderen op het gebied van ADL. Omat dit lastig te bepalen was zijn er boeken gevonden met verschillende methode’s met verschillende benaderingen van het probleem. Uit deze methoden kwam direct het volgende obstakel omdat er twijfels waren over de opbouw van de workshop. Zouden alle methoden besproken moeten worden of de, volgens ons, beste methode verklaard. Om dit obstakel op te lossen zijn er gesprekken met de begeleidende docent Inge Logghe geweest om te kijken wat het beste was voor de workshop. De obstakels tijdens deze opdracht zijn dus projectmatig in overleg met de begeleiding opgelost.

14

§7.3 Pluspunten multidisiplinaire samenwerkingOmdat er en samenwerking is geweest met de studie fysiotherapie en Gezondheidszorg Technologie is er inbreng geweest vanuit verschillende opzichten. Uit de samenwerking zijn verschillende plusputen gekomen die hieronder staan uitgewerkt:

Er is vanuit verschillende oogpunten naar het onderwerp gekeken omdat sommige studenten ervaring hadden met motivatie van ouderen door opleiding, stage of bijbaan.

Omdat Gezondheidszorg Technologie studenten gewend zijn projectmatig te werken is er op een soepele manier samengewerkt.

De kwaliteit van het handboek is omhoog gegaan omdat Gezondheidszorg Technologie studenten aangeleerd is hoe je zakelijk moet rapporteren volgens Elling. Hierdoor is de fysiotherapeute behendiger geworden met het rapporteren op een zakelijke manier.

Omdat de fysiotherapeute ervaring had met de methode Doen & Blijven Doen is deze informatie toegankelijker geworden voor de Gezondheidszorg Technologie studenten en is de input verhoogd door powerpoint presentaties en samenvattingen.

Voor de workshop zijn manieren gevonden om de deelnemers te interesseren door middel van een filmpje en terugkoppeling van de casussen. Er zal dus op een cratieve manier input worden gegeven aan de deelnemers en zij kunnen het filmpje ook bekijken na de workshop waardoor het onderwerp levendig blijft.

§7.4 Verbeterpunten Het maken van het handboek en het bedenken van de workshop is over het algemeen goed verlopen. Toch zijn er een aantal verbeterpunten die iedere student kan gebruiken wanneer hij of zij in het vervolg te maken krijgt met een multidisciplinaire samenwerking. Ten eerste zou er efficiënter gewerkt kunnen worden als er beter gecommuniceerd wordt tussen de groepsleden. Tijdens het project zijn over en weer wat onduidelijkheden ontstaan over het handboek waardoor er af en toe te veel tijd besteed is aan een onderdeel. Het tweede verbeterpunt is dat studenten elkaar onderling beter zouden kunnen motiveren om ervoor te zorgen dat de taakverdeling gelijkmatiger verdeeld wordt. Tenslotte kon er eerder begonnen worden aan het handboek om ervoor te zorgen dat er eerder conlcusies getrokken konden worden over de inhoud van een concept. Hierdoor zou er meer tijd ontstaan om het handboek te verbeteren.

15

BibliografieCBS. (2007, December 12). In 2013 bijna 400 duizend 65-plussers erbij. Opgeroepen op September

14, 2013, van CBS.nl: http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/bevolking/publicaties/artikelen/archief/2007/2007-2339-wm.htm

CBS. (2011, oktober 27). statline. Opgeroepen op December 26, 2013, van http://statline.cbs.nl/: http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=SLNL&PA=81364ned&D1=0,2-4&D2=0&D3=2-3&D4=0&D5=0,11-15&D6=0&HDR=T&STB=G5,G1,G2,G3,G4&VW=T

Dekker, P., & de Kanter, W. (2010). Motiveren kun je leren. Amsterdam: Thoeris.

Gerards, F. (1997). Health Counseling . Baarn: H. Nelissen .

Greef, M. d. (2009). het belang van bewegen voor onze gezondheid. Groningen: Centrum Bewegingswetenschappen Rijksuniversiteit.

Inspectie van de gezondheidszorg. (2012). Ombewogen om bewegen . Amsterdam: Vrije Universiteit.

Motiverende gespreksvoering stimuleerd verandering. (2009). JeugdenCo, pp. 29-38.

Pew, S. (2007). Opgehaald van http://www.lindenwood.edu/education/andragogy/andragogy/2011/Pew_2007.pdf

Rijksoverheid . (2014). rijksoverheid.nl. Opgeroepen op Maart 18, 2014, van http://www.rijksoverheid.nl: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ouderenzorg/ouderen-langer-zelfstandig-wonen

TNO. (2010/2011). bewegen en gezondheid. Leiden: TNO.

topfit. (2013). topfit-fysiotherapie.nl. Opgeroepen op Maart 18, 2014, van http://www.topfit-fysiotherapie.nl/: http://www.topfit-fysiotherapie.nl/bewegen-is-goed-voor-hersenen-bij-ouderen/

Unie KBO. (2014). uniekbo.nl. Opgeroepen op Maart 05, 2014, van http://www.uniekbo.nl/: http://www.uniekbo.nl/belangenbehartiging/gezondheid---zorg/meer-bewegen/belang-van-meer-bewegen.html

van Dam, A. (2009, April 1). Hoe motiveer ik een cliënt die niet mee wilt werken? Psychpraxis, pp. 40-45.

van der Burgt, M., & Verhulst , F. (2009). Doen & Blijven Doen . Bohn Stafleu van Loghum.

16

Bijlage 1: Plan van aanpakIn deze bijlage is het plan van aanpak weergegeven. Het plan van aanpak, de eerste stap die wordt gemaakt tot het maken van de workshop. In het plan van aanpak is onder andere de hoofdvraag, doelstelling en hypothese weergegeven.

Groepsleden en opleiding

Marit Pelk-GZTYara van Korven- Fysiotherapie Mitchel Fijneman-GZTTineke Kingma –GZT

3 Mogelijke onderwerpen(In volgorde)

Eerste keuze: Nummer 1.Tweede keuze: Nummer 2.Derde keuze: Nummer 3.

1. Ouderen motiveren om zoveel mogelijk dagelijkse activiteiten zelf te doen

2. 3.

Koppeling Active Ageing

1. Ouderen worden hierbij gemotiveerd om ADL activiteiten uit te voeren waardoor de ouderen een actievere levensstijl krijgen. Hierdoor zijn deze ouderen minder hulpbehoevend en wordt de kwaliteit van het leven verhoogd.

Kernvraag eerste keuze

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ouderen in een verzorgingshuis gemotiveerd worden om zoveel mogelijk dagelijkse activiteiten zelf uit te voeren?

Gevonden literatuur: WebsitesOnderzoeksrapportenBeleid notitiesWetenschappelijke artikelen

https://www.tno.nl/content.cfm?context=thema&content=prop_case&laag1=891&laag2=902&laag3=70&item_id=1721&Taal=1

https://www.tno.nl/content.cfm?context=thema&content=prop_case&laag1=891&laag2=902&laag3=70&item_id=1953&Taal=1

http://www.vilans.nl/docs/producten/Handreiking_zelfredzaamheid.pdf

http://www.movisie.nl/sites/default/files/alfresco_files/Methodebeschrijving%20Motiverende%20gespreksvoering%20[MOV-182303-0.3].pdf

http://www.awpgnzh.nl/index.php?s=118

http://www.nisb.nl/beleid/beweegstimulering-in-woonzorginstellingen.html

17

http://www.gezondheidsraad.nl/nl/adviezen/preventie-bij-ouderen-focus-op-zelfredzaamheid

http://pb.rcpsych.org/content/32/1/23

http://books.google.nl/books?id=vyeGO_bqXT8C&pg=PA159&lpg=PA159&dq=motivational+interviewing+elderly&source=bl&ots=VscXClIhsA&sig=ILc4xiWOcYkpfI_SUwKPkHtQ03k&hl=en&sa=X&ei=sXn4Uvr9IrCnyAPpmYHgDA&ved=0CDUQ6AEwAg#v=onepage&q=motivational%20interviewing%20elderly&f=false

http://download.springer.com.ezproxy.avans.nl/static/pdf/50/art%253A10.1007%252FBF03063042.pdf?auth66=1392202125_36fc9e48de69cbb26e7e1a65b8453cf6&ext=.pdf

http://download.springer.com.ezproxy.avans.nl/static/pdf/826/art%253A10.1007%252Fs11556-009-0048-7.pdf?auth66=1392202377_3b284ca0e81d010e20f65d3538c62e1b&ext=.pdf

http://www.umcutrecht.nl/zorg/agenda/2006/01/Training+voor+ouderen.htmhttps://www.tno.nl/downloads/Kennisarena_Bewegen_en_Eten_20081.pdf

Boek: van der Burgt, M. & Verhulst, F. (2009) Doen en blijven doenIdee voor workshop Informatie geven over het desbetreffende onderwerp gevolgd door een

casus waarbij de leerlingen worden betrokken.

Doelgroep workshop Professionals en professionals in opleiding Inzicht geven in verschillende situaties aan de hand van casussen

Doel workshop Inzicht geven en informeren

Afspraken.

Contact via E-mail:

Naam Student nr. E-mail TelefoonnummersTineke Kingma 2047778 ca.kingma@student.avans.nl 0631935092Marit Pelk 2054168 mfp.pelk@student.avans.nl 0652617555Mitchel Fijneman 2049111 maphfijn@student.avans.nl 0654618939Yara van Korven 2037878 mekorven@student.avans.nl 0650439333

18

Bijlage 2: ProcesbeschrijvingIn deze bijlage wordt de procesbeschrijving weergegeven. Dit zijn de afspraken die binnen de projectgroep zijn gemaakt om zo een goed verloop te hebben. Daarnaast is in de procesbeschrijving de taakverdeling weergegeven.

Notulen per bijeenkomst inclusief afspraken:

10 februari:Afspraken met Inge Logghe:Doelgroep bepalen aan de hand van ZZP Verzorgingshuizen vragen om info

17 februari:Taakverdeling:Inhoud handboek - Probleemstellingo Demografie Marit o Woonomgeving Marit o Doelgroep, ZZP Yarao Motivatie Tineke- Theorieëno Doen en blijven doen Yarao Motiverend interviewen Marito Health Counseling Tineke - Procesbeschrijvingo Taakverdeling Mitchelo Plan van aanpak Mitchelo Etc. Mitchel

De samenwerking :

management van verwachtingBetrokkenheid:

- Van ieder groepslid wordt verwacht dat hij zich nauw betrokken met het handboek en de workshop bezig houdt en zich voldoende inzet bij het maken van documenten en het produceren van de workshop.

- Bij ziekte dient het project lid dit te melden aan de projectleden in de groeps-app. - Bij problemen in de thuissituatie e.d. dient dit ook vroegtijdig gemeld te worden aan de

projectleider of een van de projectleden.

19

Gevolg:- Na twee waarschuwingen van de overige groepsleden over het niet goed functioneren

binnen de projectgroep is de consequentie dat je uit de groep wordt gezet.

Afwezigheid:- Afwezigheid zonder te vermelden is niet acceptabel.- Bij langdurige ziekte dient dit vroegtijdig gemeld te worden aan de projectleider.

Gevolg:- Indien je twee keer afwezig bent zonder te melden wordt er overlegd met de overige

groepsleden of je uit de groep wordt gezet of niet. - Bij langdurige ziekte wordt er overlegd wat die persoon nog kan doen en wat de eventuele

volgende stappen zijn.

Te laat (later dan 10 minuten):- Te laat aanwezig zijn zonder geldige reden. - Na 3x te laat zonder geldige reden.

Gevolg:- Bij 1x te laat wordt je er op aangesproken.- Bij 3x te laat wordt er overlegd met de overige groepsleden wat de gevolgen zijn en of je uit

de groep wordt gezet of niet.

Taakverdeling binnen het project:Mitchel:

- Samenvoegen van stukken - Samenhang in handboek verwerken- Lay out verwerken

Yara: - Verwerken van bronnen- Kwaliteit van inhoud bewaken

Tineke:- Projectleider- Kwaliteit van inzet groepsleden bewaken

Marit: - Verwerken van bronnen - Focus op workshop geven- Kwaliteit van spelling bekijken

Naast de taakverdeling wordt per week bekeken wie wat doet aan het project. Zo zorgen we ervoor dat iedereen een beeld blijft houden bij elk onderdeel binnen het handboek en de workshop. De taakverdeling is dus een richtlijn.

20

Sterke punten van groepsleden:

Weekplanning: 17-02-2014:

Ingelezen zijn over het onderwerp. Inzicht krijgen in wat we gaan behandelen in de workshop. Taakverdeling maken. Start maken aan handboek.

24-02-2014: Aan handboek werken.

3-03-2014 Wanneer nodig aan handboek werken.

10-03-2014 Handboek samenvoegen. Concept handboek inleveren digitale versie voor 13.00 uur

17-03-2014 Feedback verwerken in handboek. Handboek afwerken

21-03-2014 Handboek inleveren hard copy Workshop oefenen

31-03-2014 Workshop geven

mijlpalen:week 6 maandag 10 maart voor 13.00 digitale versie voorlopige handboek.week 7 vrijdag 21 maart handboek hard copy inleveren.week 9 maandag 31 maart wordt de workshop gegeven.

21

projecten beschrijvenpresenterenverwoordencreatieve manier van denken

informerempresenterensamenvoegenervaring met werken met ouderen.

kritisch te werk gaanprojectmatig werkenplannennotuleren kennis over gedragproblematiek in de zorg

literatuur verwerken creatieve opleiding gedaanpresenteren innoverd sprekenwerkend in thuiszorg

Marit

Tineke

Mitchel

Yara

Bijlage 3: Schema Health Counseling In deze bijlage worden de fasen en de stappen binnen de methode van Health Counseling weergegeven. Er staat per stap beschreven wat het doel is en wat de activiteiten binnen die stap zijn.

22

Bijlage 4: ASE ModelIn deze bijlage is het ASE model weergegeven. Dit model geeft een inzicht in factoren die invloed hebben op het gedrag van een cliënt. Zo heeft de sociale omgeving en kennis invloed op de mate van de bereidheid om een verandering door te zetten.

23

Bijlage 5: Casussen in de workshopIn deze bijlage worden de casussen van de workshop weergegeven. De casussen zijn gericht op het uitvoeren van de ADL activiteiten door ouderen. De toeschouwers van de workshop zullen de gegeven methoden toepassen op deze casussen. Er wordt verwacht dat de toeschouwers hierdoor een inzicht krijgen in het werken met de methode.

Casus 1Meneer de Vos is 83 jaar oud. Hij wordt geholpen in het huishouden en boodschappen worden gedaan door zijn dochter. Meneer loopt met een rollator en doet zelf niet zoveel meer behalve zijn eigen eten koken en drinken voor zichzelf inschenken. Je hebt met meneer afgesproken dat hij elke dag een kamer uitkiest die hij afstoft met een stofdoek. Wanneer je 3 weken later bij hem langs komt om te kijken hoe het met hem gaat, kom je erachter dat hij niet zoveel gedaan heeft in het huishouden, dit omdat meneer zegt dat het veel te vermoeiend is. Hoe gaat jou gesprek verder?

Casus 2Mevrouw Siemons is 69 jaar oud, ze heeft een paar maanden terug vanwege een nieuwe heup in een verzorgingshuis gerevalideerd. Mevrouw is volledig gerevalideerd en woont nu weer thuis met haar man in een gelijkvloers appartement. Mevrouw loopt binnenshuis met een stok en buitenshuis met een rollator. Mevrouw kan best een stukje lopen (lees: mevrouw kan ongeveer 1km aan een stuk lopen en wordt dan wat vermoeid). Je zou graag zien dat zij 2 keer in de week boodschappen gaat doen. De supermarkt is ongeveer 1,5 km van haar huis vandaan. Mevrouw geeft echter aan te denken dat zij dit niet aan kan. Hoe gaat jou gesprek verder?

24