1

Mortgage Yasasının Mortgage Yasasının Getirdikleri Getirdikleri

ve ve Konut FinansmanıKonut Finansmanı

16/11/2007, İstanbul

TTÜRKİYE ÜRKİYE KKATILIM ATILIM BBANKALARI ANKALARI BBİRLİĞİİRLİĞİ

2

Yasa Hakkında GenelBilgiler

Tarih ve Kanun No: 21.02.2007-5582 Tam Adı: Konut Finansmanı Sistemine

İlişkin Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

Toplam Madde:37 Değişiklik Yapılan Kanun Sayısı: 10

3

Yasa ile Getirilen Yeni Yasa ile Getirilen Yeni KavramlarKavramlar

4

Konut Finansmanı Kapsamı:

Konut edinmeleri amacıyla tüketicilere kullandırılan krediler,

Konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere kiralanması,

Sahip oldukları konutların teminatı ile tüketicilere kredi kullandırılması ve

Bu kapsamdaki kredilerin yeniden finansmanı amacıyla kullandırılan krediler

5

Konut Finansmanı Kuruluşları (KFK)

Konut Finansmanı Kuruluşları Bankalar,

BDDK’ nın uygun göreceği

Finansal Kiralama Şirketleri ve

Tüketici Finansman Şirketleri.

6

İpotekli Sermaye Piyasası Araçları

İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler İFK’ ların İhraç Ettiği Menkul Kıymetler Diğer Konut Finansmanına Dayalı ya

da Teminatlı Sermaye Piyasası Araçları

7

Yasa ile Kurulması Yasa ile Kurulması Öngörülen Fonlar ve Öngörülen Fonlar ve KuruluşlarKuruluşlar

8

Konut Finansmanı Fonu (KFF)

İhraç edilen İDMK karşılığında toplanan paralarla, İDMK sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre oluşturulan malvarlığıdır.

Tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Malvarlığı kurucuların malvarlığından

ayrıdır. FON KURULU tarafından yönetilir.

9

Varlık Finansmanı Fonu (VFF)

İhraç edilen VDMK karşılığında

toplanan paralarla, VDMK sahipleri

hesabına inançlı mülkiyet esaslarına

göre oluşturulan malvarlığıdır.

Konut Finansmanı Fonları ile aynı

hükümlere tabidir.

10

İpotek Finansmanı Kuruluşları

Münhasıran konut finansmanından doğan alacakların; Devralınması ve devredilmesi, Devralınan alacaklardan oluşan

varlıkların yönetilmesi, Alacakların teminat olarak alınması

suretiyle kaynak temini amacıyla kurulan Sermaye Piyasası Kurumu niteliğini haiz anonim ortaklıklardır.

11

Yasalarda Yapılan Yasalarda Yapılan DeğişikliklerDeğişiklikler

12

4077 sy Yasa Değişiklikleri

Kredi Süreci ile İlgili

Kredi faizi sabit, değişken ya da her

iki yöntemi esas alarak belirlenebilir.

13

4077 sy Yasa Değişiklikleri

Sabit Faizli Kredi

Sabit oranlı kredilerde oran iki tarafın da ortak rızası ile değiştirilebilir.

Sabit faizli kredilerde erken kapama komisyonu kapama tutarının %2’sini aşamaz.

14

4077 sy Yasa Değişiklikleri

Değişken Faizli Kredi

Değişken faizde azami dönemsel ödeme tutarı sözleşmede belirtilir.

Faiz için belli bir endeks baz alınır. Endeksleri TCMB belirler. Değişken faizli kredilerde erken

kapama komisyonu alınamaz.

15

Borçlunun temerrüde düşmesi halinde KFK beş işgünü içinde bildirim yapar.

Tüm borcun muaccel kılınabilmesi için Borçlunun iki taksidini üst üste

ödememiş olması, KFK’nın en az bir ay süre vererek

muacceliyet uyarısında bulunması gereklidir.

4077 sy Yasa Değişiklikleri

Borçlunun Temerrüdü

16

4077 sy Yasa Değişiklikleri

Aynı Kalan Hükümler KFK ödemeler için ya da teminat olarak kıymetli evrak

alamaz. Erken ödeme halinde KFK gerekli indirimi yapmakla

yükümlüdür. Kefalet “adi kefalet” hükmündedir. Önce borçlu ve

teminat takip edilir. Sonuç alınamazsa kefile gidilir. KFK ayıplardan, konutun hiç, zamanında ve

şartnameye uygun teslim edilmemesinden kredi tutarı kadar sorumludur.

17

6802 sy Gider Vergileri Kanunu Değişiklikleri

Aşağıdaki işlemler BSMV’ den müstesna kılınmıştır: Konut Finansmanı sigorta poliçeleri, İFK’ların hisse senetlerinin elden

çıkarılmasından elde edilen kazançlar, İFK’ların, KFK’ların ve KFF’lerin konut

finansmanı kapsamında yaptıkları tüm işlemler.

18

492 sy Harçlar Kanunu Değişiklikleri

Aşağıdaki işlemler Harçtan müstesna kılınmıştır: KFK’lar ve İFK’lar tarafından tesis

edilecek konut finansmanı ipotekleri, Finansal kiralama yapılan konutların

kiracıya devir işlemleri, TOKİ konut satışları dolayısıyla tesis

edilecek ipotekler.

19

488 sy Damga Vergisi Kanunu Değişiklikleri

Aşağıdaki işlemler Damga Vergisinden müstesna kılınmıştır: KFK’ların konut finansmanı ve ipotekli

sermaye piyasası aracı ihraç etmeleri, VTMK ve VFF menkul kıymet ihracı, İFK ve KFF’lerin kuruluş ve menkul

kıymet ihraç etmeleri,

20

3065 sy KDV Kanunu Değişiklikleri

Teminat gösterilen veya ipotek konulan konutun; KFK, TOKİ, İFK ya da 3. Şahıslara teslimi, Bu şekilde alınan konutun KFK, TOKİ veya

İFK tarafından teslimi

KDV’den müstesna kılınmıştır.

21

Uygulama SüreciUygulama Süreci

22

Menkul Kıymetleştirme - I

Bankalar, kullandırdıkları konut finansmanlarını iki şekilde menkul kıymetleştirebilir:

İpotek Teminatlı Menkul Kıymet

İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet

23

Menkul Kıymetleştirme - II

Konut finansmanı dışındaki alacaklarını ve duran varlıklarını da iki farklı şekilde menkul kıymetleştirebilir:

Varlık Teminatlı Menkul Kıymet

Varlığa Dayalı Menkul Kıymet

24

İşleyiş Süreci

25

TÜRK MALİ SEKTÖRÜNÜN BÜYÜKLÜĞÜ (HAZİRAN 2007)

s.no SEKTÖR BAŞLIKLARIKURULUŞ

SAYISI

BİLANÇO BÜYÜKLÜĞÜ AÇISINDAN

MİKTAR (MİLYAR YTL) % PAYI

1 BANKALAR 50 533,7 %88,3

2 FİNANSAL KİRALAMA ŞİR. 70 11,4 %1,9

3 FAKTORİNG ŞİR. 86 6,6 %1,1

4 TÜKETİCİ FİNANSMAN ŞİR. 9 3,4 %0,6

5 SİGORTA ŞİR. 35 18,5(*) %3,1

6 Emeklilik Şir. 11 7,2 %1,2

7 MENK. KIYM. ARACI KUR. 104(***) 3,4(**) %0,6

8 MENK. KIYM. YAT. ORTAKLIKLARI 33 0,5 %0,1

9 MENK. KIYM. YAT. FONLARI   24,6 %4,1

10 GAYRİMENKUL YAT. ORTAKLIKLARI 13 2,7 %0,5

TOPLAM 411(****) 604,7 100.0%

Kaynak: BDDK Finansal Piyasalar Raporu Haziran 2007 sayı: 6 * Aralık 2006 verisidir.** Mart 2007 verisidir.*** Kuruluş sayısı (bankalar hariç) TSPAKB üyelerini göstermektedir. **** Menk. Kıym. Yat. Fonları hariçtir.

26

TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN BÜYÜKLÜĞÜ

(HAZİRAN 2007)

TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN BÜYÜKLÜĞÜ        

(HAZİRAN 2007)

s.no

BANKAKURULUŞ

SAYISI

BİLANÇO BÜYÜKLÜĞÜ AÇISINDAN

KREDİ BÜYÜKLÜĞÜ AÇISINDAN

MEVDUAT BÜYÜKLÜĞÜ AÇISINDAN

MİKTAR (MİLYAR

YTL)% PAYI

MİKTAR (MİLYAR

YTL)% PAYI

MİKTAR (MİLYAR

YTL)% PAYI

1 MEVDUAT BANKALARI 33 499.808 %93,6 226.775 %91,4 319.042 %96,1

2 KATILIM BANKALARI 4 16.789 %3,1 13.403 %5,4 12.845 %3,9

3KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI 13 17.300 %3,2 8.058 %3,2 0 %0

TOPLAM 50 533.897 100.0% 248.236 100.0% 331.887 100.0%

Kaynak: BDDK Aylık Bülten Ağustos 2007 Sayı: 28

27

NAKDİ KREDİLER (Konut Kredisi Dahil)MİKTAR: 38.304.583 BİN YTLTOPLAMA ORANI: % 15,43 (38.304.583 / 248.236.000)

G.NAKDİ KREDİLERMİKTAR: 17.736.916 BİN YTLTOPLAMA ORANI: % 12,67 (17.736.916 / 139.985.968)

İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN BANKACILIK SEKTÖRÜNCE FİNANSMANI

(30/06/2007)

Kaynak: BDDK Aylık Bülten Ağustos sayı:28

28

BANKACILIK SEKTÖRÜ KONUT KREDİLERİNİN TOPLAM KREDİ PORTFÖYLERİ İÇİNDEKİ AĞIRLIĞI

(BİN YTL)

YILLARKONUT

KREDİLERİ

TOPLAM

TÜKETİCİ

KREDİLERİ

KONUTUN

TÜKETİCİ

İÇİNDEKİ

PAYI

KONUTUN TOPLAM

KREDİLERDEKİ

PAYI

2003 922.378 8.575.145 % 11 % 1.8

2004 2.641.096 17.268.242 % 15 %.2.8

2005 13.018.716 29.247.486 % 44 % 8.6

2006 23.372.000 47.516.000 % 49 % 11.0

2007/ II 26.961.000 55.527.000 %49 %9,4

29

BANKACILIK SEKTÖRÜ KONUT KREDİLERİNİN GELİŞME SEYRİ

(BİN YTL)

YILLAR TUTAR ARTIŞ HIZI

2003 922.378 -

2004 2.641.096 % 186

2005 13.018.716 % 393

2006 23.372.000 % 79

2007/II 26.961.000 %15

30

KONUT KREDİLERİNİN VADELERİNE GÖRE DAĞILIMI

VADELERİNE GÖREKONUT KREDİSİ

TUTARI

(Bin YTL)

PAYI

KISA VADELİ (12 AYA KADAR) 62.764 %4.3

ORTA VE UZUN VADELİ (12 AY

VE ÜZERİ)

1.408.668 %95,7

TOPLAM 1.472.468* %100

* TOPLAM içerisine 1.036(Bin) YTL Kâr Payı ve Gelir Tahakkuk ve Reeskontları dahil edilmiştir.

31

Konut Kredilerinin GSMH’ye Oranları

Türkiye % 4,5

AB % 39

ABD % 53

AB VE TÜRKİYE’DE KONUT KREDİSİNİN HACMİ

32

KATILIM BANKALARININ KONUT KREDİLERİNİN TOPLAM KREDİ PORTFÖYLERİ İÇİNDEKİ AĞIRLIĞI

(BİN YTL)

YILLARKONUT

KREDİLERİ

TOPLAM

TÜKETİCİ KR.

KONUTUN

TÜKETİCİYE

ORANI

KONUTUN

TOPLAM KR.

ORANI

2003 121 300 % 40 % 4

2004 202 474 % 42 % 4

2005 630 982 % 64 % 8.5

2006 1.223 1.588 % 77 % 11.6

2007/II 1.472 1.790 %82 %10,7

33

KATILIM BANKALARI KONUT KREDİLERİNİN GELİŞME SEYRİ

(BİN YTL)

YILLAR TUTAR ARTIŞ HIZI

2003 121 -

2004 202 % 67

2005 630 % 212

2006 1.223 % 94

2007/II 1.472 %20

34

SONUÇ OLARAK KONUT FİNANSMANI KONUSUNDA AŞAĞIDAKİ TESPİTLERİ YAPIYORUZ:

1-Konut Finansmanında Bankacılık Sistemimiz son yıllarda hızlı bir büyüme sürecine girmiştir.

2003’te 922.378-YTL %1,82007’de 26.961.000-YTL %9,4

2-Özellikle faizlerin düşük olduğu 2005 yılında %393’lük ciddi bir sıçrama olmuştur.Bu da gösteriyor ki, düşük maliyet konut finansmanı oranını ve tutarını ciddi olarak arttıracaktır.

35

3-Konut kredilerinin GSMH’ya oranı, Türkiye’de sadece %4,5 iken, AB’de %39 ve ABD’de %53 olması; bize bu konuda, çok geniş ihtiyaç ve imkanın olduğunu göstermektedir.

4-Bankaların kaynaklarının kısa vadeli olduğu göz önüne alındığında; mortgage sisteminin işlerlik kazanmasıyla menkul kıymetler yoluyla ve sermaye piyasası aracılığı ile daha uzun vadeli ve daha çok kaynak temin etme imkanına kavuşacağız.

36

5-Bugün itibariyle 27 MİLYAR YTL tutarında olan konut kredilerinde zamanında geri ödenemeyen kısım sadece 119 MİLYON YTL.(Binde 44) Bu rakam son derece düşük ki bankaları konut kredisi vermeye teşvik ediyor.

6-55,5 MİLYAR YTL olan toplam tüketici kredilerinin %49’luk kısmının konut kredisi olması, konut kredileri ve inşaat sektörünün gelecekte ekonominin lokomotifi olmaya devam edeceğinin bir göstergesi.

37

7-Mortgage sisteminin ülkemizde uygulanmaya başlamasıyla birlikte; finanse edilebilecek yapı kullanma izni alınmış konutlarla birlikte, daha uzun vade ve düşük faizlerle finansman imkanına kavuşmuş olacağız.

8-Biz bankalar olarak; kentsel dönüşüm projelerinin üretim aşamasında müteahhitleri, satım aşamasında da bireyleri inşaat ve konut finansmanı yoluyla finanse edeceğiz. Yani biz bu işte varız.