monkie #15: A heart to load, a mind to shoot

44
Ιανουάριος-Φεβρουάριος 11 pdf/issue

description

A heart to load, a mind to shoot

Transcript of monkie #15: A heart to load, a mind to shoot

Ιανουάριος-Φεβρουάριος 11 pdf/issue

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εκδότης – Διευθυντής: Γιώργος ΤσιούκηςΑρχισυνταξία: Λουκάς Τσουκνίδας

Διαφημιστικό Τμήμα: Σόλωνας ΧουλιαράςArtwork: Γιώργος Τσιούκης

Εικονογράφηση: Δημήτρης Σακκάς, Σοφία Σπυρλιάδου, Ελπινίκη Μικρού, Σόλωνας Χουλιαράς,Αντωνία Γρίβα, Πέτρος Χριστούλιας, Μαρέττα Σιδηροπούλου, Βασίλης Λαμπρόπουλος, ,

Φωτό: Στεφανία Μιζάρα, Παρίσης Πάνου, Χρυσαλία, Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος, Ελίνα Γιουνανλή, Αλέξης Μητρογιώργος

Συνεργάτες: Γιάννης Παλαβός, Αγιάτη Μπενάρδου, Evan Ratliff, Χάρης Κότσογλου, Ελένη Μπασαγιάννη, Σωτήρης Μπαμπατζιμόπουλος, Βάσια Ρούσσου, Μαρέττα Σιδηροπούλου, Αλέξια Συμβουλίδου,

Γιώργος Πασχαλίδης, Κωνσταντίνος Κόκκας, Βαγγελιώ Χρηστίδου, Γκέλυ Μαδεμλή, Βασίλης Καράδαης, Αστέρης Μασούρας, Δημήτρης Δρένος, Αλέξης Γαγλίας, Γιώργος Παπαθωμάς,

Κωστής Αλεξανδρόπουλος, Τάσος Ζαφειριάδης, Ανδρέας Παύλου, Κωνσταντίνα Κάλφα, Μαρία Δόγια, Αφροδίτη Ιωάννου, Βάσω Μπελιά, Νάνος Βαλαωρίτης

Υπεύθυνος λογιστηρίου: Αποστόλης ΠασχάληςΥπεύθυνος μηχανογράφησης: Παναγιώτης Τζελέπης

Ειδικός σύμβουλος σε θέματα σχεδίου Marshall: Κωνσταντίνος Γκουσιάρης, PhD

Περιοδικό monkie / διμηνιαία έκδοσηΠίνδου 69, 11141 Πατήσια / τηλ: 210 2112506

e-mail: [email protected] / www.monkie.grwww.facebook.com/monkiemag / www.youtube.com/user/monkiemag

pdf / issue 15

Τhe missing linkΜήπως είμαστε όλοι για τον Πύργο;

The primate eyeCarnet de Voyage του Craig TompsonFrench Milk της Lucy KnisleyMagazines

Ape with skull The DrahSLAP!

Διήγημα Μπαμ!

«Δεν έγινε κίνημα Καρανίκο... Εκάναμεν επανάσταση»Η επανάσταση που θα έρθει κι εκείνη που είναι ήδη εδώ

Πολιτικό άσυλο: Απ’ τη δίωξη στην ομηρία Εκείνοι που το πάλεψαν και δικαιώθηκαν

Εκπλήξεις αναπάντεχα ευτυχείς και απρόσμενες Ο Παντελής Δημητριάδης μιλά για τους Κόρε. Ύδρο.

Η μοντέρνα θεραπεία του Dr. Pierce: Για να γίνεις περδίκιΗ απόλυτη θεραπεία κι ένας πρωτοπόρος κομπογιαννίτης

Η καταγωγή του «ιδανικού άντρα»Το ανδρικό πρότυπο, το πορνό άνευ σεξ κι η ρίζα του κακού

Εξωφύλλο / εικονογράφηση: Γιώργος Τσιούκης

the missing_link

1. Όταν φύγαμε απ’ το κέντρο εκπαίδευσης με προορισμό τον Πύργο, για να πάρουμε την ειδικότητα, ήταν αρχές καλοκαιριού. Είμασταν μεγάλη σειρά κι έτσι ξέραμε ότι θα βγαίνουμε συχνά. Κάποιοι, έφεραν και το αυτοκίνητό τους, αφού οι παραλίες της περιοχής έδιναν άλλο νόημα στην έξοδο. Παρ’ όλ’ αυτά, απ’ την εβδομάδα προσαρμογής ακόμη, μάθαμε πολύ καλά ότι η έξοδος είναι για τον Πύργο. Ο Ανστης που εκτελούσε χρέη Λγου βγήκε έξω απ’ το γραφείο του για την πρώτη, μαζική, αναφορά εξοδούχων και δεν άφησε περιθώρια παρανόησης: «Η έξοδος είναι για τον Πύργο» είπε «και δε θέλω να μάθω ότι φεύγετε μακριά και τριγυρίζετε στις παραλίες.» Έκλεισε με τις οδηγίες ευπρεπούς συμπεριφοράς, την ώρα της επιστροφής και την καθιερωμένη ευχή για «Καλή έξοδο». Πνίξαμε όλοι μαζί ένα «Φχστούμε» κι αφού χαζέψαμε την βαρετή κεντρική πλατεία φύγαμε όπως μπορούσαμε για τα κοντινά μπιτς-μπαρ.

Α. Έχω την εντύπωση ότι η πολιτική είναι, από την εμπρόσθια όψη, μια σειρά από προσχήματα, πρωτόκολλα και ευπρέπεια παρ-θεναγωγείου κι οι πολιτικοί είναι εκείνοι που πρέπει να τηρήσουν, να εφαρμόσουν και να ενδυθούν τα παραπάνω όποτε βρίσκονται σε θέση ευθύνης χωρίς καμία εμφανή εγγύηση ότι ξέρουν τι σκατά κάνουν. Όλ’ αυτά είναι που αποτελούν μαζί τη ζώνη ασφαλείας η οποία εξασφαλίζει την ελαχιστοποίηση της ζημιάς μετά από κάθε σύγκρουση λόγω κακής οδήγησης. Δεν είναι απαραίτητα, μόνο αν το

Μήπως είμαστε όλοι για τον πύργο;

του Λουκά Τσουκνίδα

* Φωτό: «Ο γιαλός είναι στραβός», ψηφιακό λάδι σε φωτογραφία.

the missing_link

σύστημα δουλεύει ρολόι, κάτι που δε συμβαίνει ποτέ, οπότε πρέπει να τηρούνται ώστε το σύστημα να λειτουργεί με τις μίνιμουμ προ-διαγραφές για να επιβιώσει. Όταν πάψουν να τηρούνται, σημαίνει ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει απ’ τον έλεγχο και το σύστημα πηγαίνει για φούντο. Όσο ο Ανστης επέμενε να μας υπενθυμίζει όσα ήδη ξέραμε και δε μας ευχόταν «Καλά μπάνια και καλά κοκτέιλ», είμασταν ήσυχοι ότι, ακόμη κι αν εμείς χοροπηδάμε, το όχημα συνεχίζει να κινείται στις ράγες.

2. Από εκείνη, την πρώτη φορά, ακούσαμε πολλές φορές ακόμη τη φράση «...για τον Πύργο». Είτε απ’ τα χείλη του Ανστη, λίγο πριν την έξοδο, είτε απ’ τα χείλη των παλιότερων που είχαν αντικαταστήσει μ’ αυτήν τη φράση «...για τον πούτσο». Το φαγητό ήταν για τον πύργο, τα όπλα για τον πύργο, η πλατεία και τα καφέ της για τον πύργο, οι γκόμενες για τον πύργο, ο δοίκας για τον πύργο, οι τουαλέτες για τον πύργο, οι αρβύλες για τον πύργο, οι ντόπιοι για τον πύργο, τα στρώματα για τον πύργο, οι αναφορές για τον πύργο, ο εστιάτορας για τον πύργο, οι υπηρεσίες για τον πύργο, οι παλιοί για τον πύργο, οι νέοι για τον πύργο, η σχολή για τον πύργο. Όλα εκτός από την έξοδο που ήταν «...για τις παραλίες». Κάποια στιγμή μάλιστα, η γνωστή φράση βγήκε απ’ τα επίσημα χείλη ελαφρώς διασκευα-σμένη: «Η έξοδος είναι για ΤΗΝ ΠΟΛΗ του Πύργου».

Β. Οι πολιτικές και τα προσχήματα πίσω απ’ τα οποία σκαρώνονται κι εφαρμόζονται και τα οποία αυτές καλούνται να τηρούν στην «εργοστασιακή» τους κατάσταση, δεν αφορούν μονό τους πολιτικούς που έρχονται και παρέρχονται από θέσεις, αξιώματα και έδρες. Αφορούν σίγουρα κι εμάς και σε μας απευθύνονται, ακόμη κι αν έχουμε αντιληφθεί «τι παίζει», ξέρουμε καλά ότι «μας κοροϊδεύουν» και ότι «στα λόγια» όλοι είναι καλοί ενώ «από πίσω» φροντίζουν για τα «δικά τους παιδιά», ενώ εμείς πηγαίνουμε «με το σταυρό στο χέρι» και γι’ αυτό δεν «προκόβουμε», όσο οι «άλλοι» καβατζώνονται και λύνουν «το πρόβλημα της ζωής τους». Ακριβώς επειδή ξέρουμε πλέον «τι παίζει» η θυματοποίησή μας είναι μια πιο πολύπλοκη υπόθεση κι η συμπύκνωση των δικών μας πολιτικών ευθυνών σε στομφώδεις φράσεις και στείρες αντιδράσεις δε μαρτυρά καμία τάση προς βελτίωση απ’ τη στιγμή που τα κλεμμένα θα έρθουν πίσω στη θέση τους (ναι, πώς!). Στην πόλη του Πύργου, το μόνο που κρατούσε τους εξοδούχους εντός των (προσχηματικά) δηλωμένων ορίων ήταν ο καιρός, το χειμωνιάτικο κρύο και οι ανοιξιάτικες βροχές. Μόλις ο ουρανός άνοιγε κι η λιακάδα έλουζε τα G3, όλοι συναντιόμα-σταν στις «απαγορευμένες» παραλίες.

3. Το θέατρο αυτό συνεχίστηκε για όλο το τρίμηνο που μείναμε εκεί και προφανώς δεν είχε πάψει ούτε έπαψε να παίζεται ποτέ. Ο Ανστης δεν έσκαγε κιόλας, αφού αν συνέβαινε οτιδήποτε σε κάποιον φαντάρο μακριά απ’ την πόλη του Πύργου, εκείνος είχε κάνει το χρέος του που είναι να δίνει τη σαφή οδηγία απαιτώντας συμμόρφωση και υπακοή. Αυτός ήταν ο ρόλος του κι ο δικός μας ήταν να δείχνουμε ότι κατανοούμε και συμμορφωνόμαστε, πριν κάνουμε αυτό που προστάζει η δική μας λογική, αυτή του περαστικού και του τουρίστα. Τα μαγιό και οι πετσέτες ήταν κρυμμένα στις τσάντες μας παρ’ ότι τ’ αυτοκίνητά μας ήταν παρκαρισμένα ακριβώς έξω απ’ την πύλη. Άλλωστε, αφότου βγαίναμε απ’ αυτήν, ότι κι αν γινόταν η ευθύνη ήταν πλέον δική μας.

Γ. Η ανατροπή μιας βαθιάς νοοτροπίας δεν είναι εύκολη υπόθεση και, σίγουρα, δεν αποτελεί απλώς ένα πολιτικό πρόβλημα που θα λυθεί μια για πάντα όταν αλλάξουν οι πολιτικοί, οι πολιτικές τους ή και το σύστημα το ίδιο ακόμη. Οι δομικές αλλαγές είναι συχνά απολύτως απαραίτητες, αλλά καλύπτουν εύκολα την ανάγκη για άλλου είδους ανατροπές, καθώς και την φυσιολογική ικανότητα των ανθρώπων στο να προσαρμόζονται στα συστήματα πιο γρήγορα απ’ ότι τα συστήματα μπορούν ν’ αντιληφθούν και να προλάβουν κάτι τέτοιο. Ο μηχανισμός των προσχημάτων, επίσης, λειτουργεί αμφίδρομα και ίσως το σύνθημα για την αποσύνθεσή του να δίνεται κι απ’ την εδώ πλευρά καμιά φορά, ακόμη κι αν αυτό φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο αν ένα σύστημα πατά γερά στα πόδια του και λειτουργεί σε βαθμό ικανοποιητικά πάνω απ’ το κατώτατο προσχηματικό όριο. Εμείς πάντως, ως φαντάροι, κάναμε ότι μπορούσαμε, έστω και με τη λήξη.

4. Η ώρα για την τελευταία μαζική έξοδο της σειράς μας, μία ημέρα πριν φύγουμε για τις μονάδες, έφτασε κάποτε. Για τρεις μήνες, καθημερινά σχεδόν, παίζαμε το ρόλο μας μηχανικά, κόντρα στην άψογη απόδοση του επαγγελματία Ανστη. Είμασταν τελείως για τον πύργο και κάναμε και ‘κείνον να βαριέται, όμως την τελευταία στιγμή κάναμε την έκπληξη. Κάποιοι άφησαν στην άκρη τα προσχήματα και βγήκαν στην αναφορά εξοδούχων με βερμούδες και τις πετσέτες τους στον ώμο κι ο Ανστης βγήκε απ’ το γραφείο του και χωρίς να κομπλάρει με την λαοθάλασσα είπε τις ατάκες του. Όταν έφτασε στο επίμαχο «...πόλη του Πύργου», το ακροατήριο εκτονώθηκε με δυνατά γέλια και κραυγές χλευασμού. Χωρίς να χάσει την ψυχραιμία του κι αφού έσκασε ένα ανεπαίσθητο χαμόγελο για λίγα δευτερό-λεπτα, ο επαγγελματίας σήκωσε το χέρι και φώναξε δυνατά: «Φτάνει...» Πάνω απ’ τους ψίθυρούς μας ολοκλήρωσε με προσήλωση το μονόλογό του και, τηρώντας τα προσχήματα, μας ευχήθηκε «Καλή έξοδο». Κι εμείς, αφού πνίξαμε ένα «Φχστούμε», ξεχυθήκαμε στις παραλίες.

r e a d _ m e . t x t

the primate eye

της Αγιάτης Μπενάρδου

Στα 35 του χρόνια, ο Craig Tompson, αυτός ο ισχνός και ―όπως, του-λάχιστον, δείχνει στις φωτογραφίες―ντροπαλός δημιουργός κόμικς, δεν πρέπει να έχει παράπονο: Είναι ήδη πολύ διάσημος. Το αυτοβιογραφικό και ρομαντικό Blankets των 600 σελίδων έγινε best seller σε πολλές χώρες (τελευταία, σε μετάφραση, και στη δική μας). Εκεί, ο Tompson αποτύπωσε με εξαιρετικά σκίτσα και κείμενο τον δυνατό έρωτά του για την όμορφη Raina και τον αγώνα που έδωσε για να καταφέρει ν’ ακολουθήσει το δρόμο του στη μικρή θρησκευόμενη κοινωνία του Γουισκόνσιν κόντρα στις ακόμη αυστηρότερες θρησκόληπτες προσδοκίες της οικογενείας του. Πρόσφατα ολοκλήρωσε την τελευταία του δουλειά, το Habibi, όπου «παί-ζει» με την ισλαμική μυθολογία και την αραβική καλλιγραφία.

Το Carnet de Voyage δεν είναι παρά το travelogue, που προέκυψε ως απο-τέλεσμα της προετοιμασίας του για το Habibi. Το 2004, ο Tompson ταξίδε-ψε μόνος για 66 μέρες στην Ισπανία, τη Γαλλία και το Μαρόκο προκειμένου να συλλέξει υλικό και εμπειρίες για το επόμενο ―τεράστιο― βιβλίο του. Το Carnet de Voyage είναι το καθημερινό ταξιδιωτικό του ημερολόγιο. Με αποκλειστικά ασπρόμαυρο σκίτσο ―χωρίς καμία φωτογραφία― και πολύ κείμενο, το Carnet είναι γεμάτο πορτραίτα, τοπία και ολοσέλιδες εικονογραφήσεις, πολλές από τις οποίες έγιναν επί τόπου.

Ειδικά οι πολυσύχναστοι, γραφικά θορυβώδεις μαροκινοί δρόμοι αποτυ-πώνονται με τρομερή λεπτομέρεια ενώ, όποτε ―όπως συχνά συμβαίνει με τον Tompson― δει κάποιον στο πλήθος που του τραβάει το μάτι, ξεχωρίζει ένα τμήμα της σελίδας και του την αφιερώνει. Η έμφαση στη λεπτομέρεια, οι συχνές εικόνες-εντός-άλλων-εικόνων, τα πολλά και διάφορα κουτάκια-μέσα-σε-άλλα-κουτάκια, δείχνουν με γλαφυρότητα τόσο την έκπληξη και τον ενθουσιασμό του Tompson με κάθε τι καινούργιο, όσο και τα πολλαπλά ερεθίσματα που δέχεται κανείς ως τουρίστας σε μία χώρα σαν το Μαρόκο (ειδικά αν είναι Αμερικάνος). Κάποια comic strips έγιναν αργότερα, στο ξενοδοχείο του, ενώ η τελική επιμέλεια του βιβλίου ολοκληρώθηκε κατά την επιστροφή του και όσο ήταν ακόμα φιλοξενούμενος σε σπίτι φίλων

στη Γαλλία. Όπως, δε, έχει παραδεχτεί κι ο ίδιος, πολλές εικόνες έγιναν κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, στον καυτό ήλιο ή μες στη μέση του δρόμου. Ζωγράφιζε, λέει, και άφηνε χώρο για το κείμενο αργότερα.

Όπως και στο Blankets, το κείμενο είναι βασικό ―και απολαυστικό― συστατικό του Carnet. Ακόμα κι αν δεν είχε το χάρισμα της εικονογρά-φησης, ο Craig Tompson θα μπορούσε να είναι ένας πολύ ταλαντούχος συγγραφέας. Άρτι χωρισμένος, πίνοντας κρασί κάπου στη Γαλλία και ακούγοντας ένα φίλο του να σιγοτραγουδάει ένα τραγούδι του Dean Martin θυμάται τη φίλη του με θλίψη: «Since you’ve gone, even wine has lost its flavor / I am right now». Ή όταν στη Βαρκελώνη («I feel that I am really in Barcelona because it no longer matters that it IS Barcelona, it could be anywhere.») περπατάει χέρι χέρι με μία νέα ερωμένη, όλο έκπληξη κι αμηχανία την ακούει να του λέει: «You have so many layers, that you can peel away a few, and everyone’s so shocked or impressed that you’re baring your soul, while to you it’s nothing, because you know you’ve twenty more layers to go.»

«I am tired. My eyes water on the plane. Here we go again... » λέει κοιτώντας τα σύννεφα από το παράθυρο του αεροπλάνου. Ζωγράφισε άλλες 2 σελίδες και τελείωσε με το Carnet de Voyage του. Αν αυτό είναι μια τόση δα μικρή πρόβα, το Habibi έχει όλες τις προϋποθέσεις για να είναι αριστούργημα.

Carnet de VoyageCraig Tompson

Top Shelf Productions, 2004

........................................................................................................................................................................................................{ b o o k s }

r e a d _ m e . t x t

Η Lucy Knisley γεννήθηκε το 1985 στη Νέα Υόρκη και πλέον ζει στο Σικάγο, όπου ξεκίνησε να σπουδάζει ζωγραφική στο School of the Art Institute πριν, όπως λέει η ίδια, καταλήξει να κάνει κόμικς. Τον Ιανουάριο του 2007 ταξίδεψε στο Παρίσι μαζί με τη μητέρα της για να γιορτάσουν εκεί τα γενέθλιά τους ―τα 22α η μία και τα 50α η άλλη. Μάνα και κόρη, αμερικάνες, στο Παρίσι, μόνες τους. Ενδιαφέρον.

Η Lucy κι η μαμά της νοίκιασαν, λοιπόν, ένα μικρό σπίτι στο 5ο Διαμέρι-σμα του Παρισιού και έμειναν στην πόλη ένα μήνα. Έκαναν όσα θα έκανε ο καθένας μας άμα είχε να διαθέσει το χρόνο και τα χρήματα στην πόλη αυτή: πήγαν στα μουσεία, είδαν γαλλικό κινηματογράφο, επισκέφτηκαν όλα (μα όλα) τα αξιοθέατα, δοκίμασαν πολλές μη-αμερικανικές (άρα εξωτικές στα μάτια τους) γεύσεις, περπάτησαν στα σοκάκια, ψώνισαν, πήγαν κομμωτήριο, γνώρισαν κόσμο, αυτά κι άλλα τόσα.

Το French Milk είναι ένα travelogue ―το ταξιδιωτικό και προσωπικό ημερολόγιο της Lucy, το οποίο κρατούσε σχεδόν ευβλαβικά κάθε μέρα του ταξιδιού. Ξεφυλλίζοντάς το, δίνει την εντύπωση ότι ο αρχικός προ-ορισμός του μόνο να εκδοθεί δεν ήταν. Με την καλή έννοια όμως.

Η 22χρονη, τότε, και πολύ αυθόρμητη Lucy, χρησιμοποίησε ασπρόμαυ-ρο σκίτσο, κείμενο και φωτογραφίες για να περιγράψει ένα ταξίδι, όνειρο ζωής για τους περισσότερους συνομηλίκους συμπατριώτες της.

Με μεγάλο ενθουσιασμό, αλλά και εξαιρετική έμφαση στη λεπτομέρεια, περιγράφει και σχεδιάζει τις γεύσεις που δοκίμασε (με προτίμηση στο φουά γκρα και στο γαλλικό γάλα ―εξ’ ου και ο τίτλος του βιβλίου ο οποίος θα κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα συνήχηση αν ποτέ μεταφραστεί στα ελληνικά!) και τις υπαίθριες αγορές (η περιγραφή της βόλτας στην Marché aux Puces και του τρομερού παλιομοδίτικου παλτό που αγόρασε εκεί είναι εξαιρετική).

Με χαρά φωτογραφίζεται να σκάει ένα φιλάκι στον τάφο του Oscar Wilde (μάλιστα σκίτσαρε και τον εαυτό της να καπνίζει μισό τσιγάρο

προς τιμήν του, αλλά και τον σικελό ανθοπώλη της αγοράς Mouffetard που της πούλησε το κόκκινο λουλούδι που άφησε στον τάφο) ή να σκύβει από τα κάγκελα του Πύργου του Άιφελ για να πετύχει την καλύτερη λήψη.

Σκιτσάρει, φωτογραφίζει και σχολιάζει τη βαρκάδα στο Σηκουάνα, τα μουσεία, άλλα εξαιρετικά και άλλα φρικτά (με ακρυλικά πορτραίτα της Paris Hilton σε κήπους!), το, σχεδόν εξωπραγματικά διαφορετικό στα μάτια της, διαμέρισμα που έμεινε, το βιβλιοπωλείο όπου χωρίς ντροπή αγόρασε επιτέλους ένα βιβλίο της Anaïs Nin (όπως και τρία καταπληκτικά γαλλικά κόμικς), αλλά και τους ίδιους τους γάλλους (όπως την τρελή μισόγυμνη γυναίκα που φώναζε μες στο μετρό).

Ίσως έχουν πράγματι δίκιο όσοι λένε ότι θα περίμεναν περισσότερη εμβάθυνση στη σχέση μάνας-κόρης, ή περισσότερο συναίσθημα και άλλα τέτοια. Ας μην είμαστε όμως πια και τόσο αυστηροί. Στο French Milk η Lucy Knisley ασχολήθηκε με όλα όσα της έκαναν εντύπωση (και θα εντυπωσίαζαν τον καθένα), με όσα την ενθουσίασαν (και θα ενθουσίαζαν τον καθένα), και, αν μη τι άλλο, έφτιαξε ένα πολύχρωμο (αν και ασπρόμαυρο) βιβλίο που, μόλις το διαβάσεις, θέλεις επειγόντως να κλείσεις μια θέση στην επόμενη πτήση για το Παρίσι. Très bon!

French MilkLucy Knisley

Simon and Schuster, 2007

........................................................................................................................................................................................................{ b o o k s }

r e a d _ m e . t x t

Παγωτά και τρόμος στο ΠακιστάνB.EASThttp://www.beastnation.com, Issue 12

Μέρη του κόσμου όπως το Πακιστάν αποτελούν μυστήριο, ειδικά όσον αφορά τη μίξη της τοπικής κουλτούρας με τη δυτική, πόσο μάλλον με την υποκουλτούρα των ταινιών τρόμου. Και όμως, γυρίζουν ταινίες τρόμου και στο Πακιστάν κι ο Achal Prabhala αφηγείται την ιστορία του Omar Ali Khan, του πιο επιτυχημένου παγωτατζή της χώρας, που στα 45 του αποφάσισε να γυρίσει την πρώτη του ταινία, ένα σπλάτερ με άσκοπες αιματοχυσίες και παιδαριώδη πλοκή, κατά τις προσταγές της παλιάς σχολής του είδους...

Φωτό: Πόστερ για την ταινία του Omar Ali Khan, Hell’s Ground ή Zibahkhana.

Ο τελευταίος ναζί κι η γερμανική εξιλέωσηESQUIREhttp://www.esquire.com/features/john-demjanjuk-1109

Το Ολοκαύτωμα ήταν δουλειά των γερμανών κι αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει, όσους πρώην ναζί ή συνεργάτες τους κι αν «κρεμάσουν». Κι επειδή τα χρόνια περνούν κι οι σατανάδες λιγοστεύουν, ο κλοιός αρχίζει να σφίγγει γύρω από όσους παραμένουν ύποπτοι και, το κυ-ριότερο, ζωντανοί. Ο Scott Raab αφηγείται την ιστορία του ουκρανού John Demjanjuk, που, έχοντας ήδη αθωωθεί μια φορά απ’ το ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ, εκδόθηκε, στα 89 του χρόνια, απ’ τις ΗΠΑ στη Γερμανία για να δικαστεί και να καταδικαστεί, ώστε αυτοί που οι παππούδες τους επέτρεψαν τη φρίκη να εξιλεωθούν λίγο ακόμη...

Ο θάνατός σου η ζωή μουN+1http://nplusonemag.com, Issue 10, Self Improvement

Η Kristin Dombek πέρασε από μια παιδική ηλικία μέσα σε μια χίπικη εκδοχή του φανατικού χριστιανισμού σε μια ενηλικίωση αθεϊσμού,

ακτιβισμού και φιλελευθερισμού. Εδώ, με έντονη αυτοβιογραφική διάθεση και με αφορμή την αντίφαση της διάπραξης φόνου από έναν pro-lifer (τη δολοφονία του Dr. Tiller απ’ τον Scott Roeder), εξετάζει τη στάση ζωής και τη στάση απέναντι στη ζωή όσων καλούνται ακτιβιστές ενάντια στην έκτρωση ή τη θανάτωση των ζώων...

Το μετατραυματικό σύνδρομο σε καιρό ειρήνηςOUTSIDEhttp://outsideonline.com/adventure/travel-ga-201101-michael-ferrara-sidwcmdev_153564.html

Είναι γνωστό ως μετατραυματικό σύνδρομο και απαντάται κατά συρρο-ήν σε στρατιώτες που επιστρέφουν από συνθήκες πολέμου. Απ’ ότι φαί-νεται όμως μπορείς να το πάθεις όχι μόνο όταν καλείσαι να αφαιρέσεις, αλλά κι όταν καλείσαι να σώσεις ζωές. Ο Hampton Sides μιλά για τον Michael Ferrara, έναν ατρόμητο διασώστη στις κορυφές του Άσπεν, στο Κολοράντο, ο οποίος κύλησε χωρίς να το καταλάβει σε μια κατάσταση απ’ την οποία δε μπορούσε να βγει, μια διαρκή αναβίωση κάθε στιγμής τρόμου που κλήθηκε να σταματήσει με τις ικανότητές του...

Φωτό: Ο Michael Ferrara και ο πιστός του σύντροφος κατά την ανάρ-ρωσή του διά χειρός Paolo Marchesi.

Η εξέλιξη της πορνογραφίαςTHE ATLANTIChttp://www.theatlantic.com/magazine/archive/2011/01/hard-core/8327/

Όσοι από εμάς προλάβαμε την άνευ ίντερνετ εφηβεία και σεξουαλι-κή χειραφέτηση, θυμόμαστε πόσο δύσκολο ήταν να βρούμε ποικιλία ερεθισμάτων και να πάρουμε γεύση από όλα όσα η υπέροχη αυτή βιομηχανία είχε να προσφέρει απλόχερα. Το γρήγορο ίντερνετ, πέρα απ’ το ότι έχει αλλάξει την ίδια τη βιομηχανία του πορνό, έχει επηρεάσει εκ νέου και τον τρόπο που άντρες και γυναίκες έρχονται σε επαφή με το σεξ, τις παραλλαγές και τις μυθολογίες του. Η Natasha Vargas-Cooper διερευνά...

του Λουκά Τσουκνίδα

........................................................................................................................................................................................................{ m a g a z i n e s }

r e a d _ m e . t x t

Ιστορίες απ’ την ιαπωνική ενδοχώραTHE BELIEVERhttp://www.believermag.com, Issue 68, Poultice

Στα παλιά παραμύθια οι μεταφυσικές οντότητες και τα τέρατα συμβο-λίζουν συνήθως διάφορα ελαττώματα του ανθρώπινου χαρακτήρα κι αποτελούν μονοδιάστατες απεικονίσεις αυτών. Ο Robert Ito μας θυμίζει την ύπαρξη μια συλλογής αλλιώτικων μύθων που λαβαίνουν χώρα σ’ ένα ιαπωνικό χωριό και το γύρω δάσος, στους οποίους το ρόλο των κακών, μοχθηρών και ιδιοτελών τεράτων έχουν οι άνθρωποι ενώ τα στοιχειά και τα φαντάσματα είναι οι συνήθεις αποδέκτες τυφλής βίας και τιμωρίας...

Μετά το σεισμό έρχεται ο βιασμόςMOTHER JONEShttp://motherjones.com/politics/2011/01/haiti-rape-earthquake-mac-mcclelland?page=1

Ο καταστροφικός σεισμός στην Αϊτή άφησε μια χώρα που ήταν ήδη κα-τεστραμμένη σε κατάσταση απελπισίας κι απ’ ότι φαίνεται δεν πρόκειται να ορθοποδήσει σύντομα. Η Mac McClelland επισκέφτηκε τις παρα-γκουπόλεις ή, καλύτερα, τις αντισκηνουπόλεις που στεγάζουν όσους έμειναν στο δρόμο και αδυνατούν να επισκευάσουν τα σπίτια τους και αφηγείται όσα τραγικά είδε και άκουσε με πιο σοκαριστικό τη συχνότητα με την οποία οι γυναίκες βιάζονται επανειλλημένως, εκτεθειμένες όπως είναι στον οποιονδήποτε περνάει έξω απ’ την τέντα τους. Παραλίγο μάλιστα να βιώσει κι η ίδια μια τέτοια κατάσταση, πριν βάλει μυαλό και επιστρέψει στον οδηγό που είχε απ’ την αρχή του ταξιδιού της...

Φωτό: Αντισκηνούπολη κοντά στο αεροδρόμιο του Πορτ-ο-πρινς διά χειρός Marco Dormino.

Κάποτε στη Δομινικανή ΔημοκρατίαNOWHEREhttp://nowheremag.com/2010/10/1279/

Στη Δομινικανή Δημοκρατία, σ’ ένα κράτος διαλυμένο του οποίου οι κάτοικοι φεύγουν με κάθε τρόπο διασχίζοντας το Μεξικό προς τις ΗΠΑ,

όπου πολλοί απ’ αυτούς δε φτάνουν ποτέ, πολίτες των δυτικών χωρών καταφτάνουν και αγοράζουν σπίτια σε νεόχτιστους οικισμούς ψάχνοντας ένα χαλαρό ηλιόλουστο lifestyle. Ο Porter Fox το επιχείρησε και πριν προλάβει να χαρεί είδε ένα όπλο να τον σημαδεύει. Αυτό που ανακά-λυψε από εκεί και πέρα είναι κάτι που απέχει πολύ από τον ηλιόλουστο παράδεισο που διαφημίζεται...

Η ιστορία του αμερικάνικου γάμουBOSTON REVIEWhttp://www.bostonreview.net/BR36.1/cott.php

Η Nancy Cott αφηγείται την πορεία του θεσμού του γάμου μέσα στην αμερικάνικη νομοθεσία απ’ τα πρώτα χρόνια μέχρι σήμερα, υπογραμ-μίζοντας όλα αυτά τα «περίεργα» για εμάς σήμερα, όπως η απαγόρευση των μικτών γάμων, που τότε θεωρούνταν δεδομένα ή «φυσιολογικά» και υπαγόρευαν τον ορισμό και τη φύση του ίδιου του θεσμού. Στόχος της είναι να καταδείξει ότι τίποτε περίεργο ή αφύσικο δεν υπάρχει στη θέληση δύο ανθρώπων του ιδίου φύλου να έρθουν εις γάμου κοινωνίαν, εφόσον τα ταμπού ανατρέπονται με τρόπους θεσμικούς κι η νομοθεσία δείχνει ν’ ακολουθεί και να επικυρώνει τις τάσεις της κοινωνίας σταθερά εδώ και αιώνες...

Φωτό: Γαμήλιο γλέντι σκλάβων, ανώνυμου καλλιτέχνη, 18ος αιώνας.

Δυτική χειραφέτηση vs. Ισλαμικό διαζύγιοGUERNICAhttp://www.guernicamag.com/features/2030/zakaria_9_15_10/

Η Rafia Zakaria, γεννημένη στο Πακιστάν και πλέον δικηγόρος στην Αμερική, θυμάται όσα είδε ως κοριτσάκι στο αυστηρό περιβάλλον της πατρίδας της να υπομένουν οι γυναίκες της οικογένειάς της. Παράλληλα, αφηγείται την πρώτη της υπόθεση εκπροσώπησης μουσουλμάνας, μιας κοπέλας που έφτασε στις ΗΠΑ απ’ την Ιορδανία ως νύφη, μόνο για να διασυρθεί απ’ τον άντρα της ο οποίος γλέντησε την «προίκα» με την αμερικανίδα ερωμένη του. Η προοδευτική δυτική νομοθεσία άφηνε ξεκρέμαστη τη νεαρή, που δεν πρόλαβε να χειραφετηθεί, και μόνο το αναχρονιστικό ισλαμικό συμβόλαιο γάμου τη βοήθησε να πάρει όσα της όφειλε ο πρώην «σύζυγός» της. Ενδιαφέρουσα αντίφαση, που δείχνει ότι δεν υπάρχουν έτοιμες λύσεις φασόν για κάθε περίπτωση, ειδικά όταν μιλάμε για το δικαστικό σύστημα...

........................................................................................................................................................................................................{ m a g a z i n e s }

Μπαμ!

Σ Κ Ε ψ ο υ Αυ Τ ο , φ Ι Λ Ε , Ν Α Γ υ Ρ Ν Α Σ Σ Π Ι Τ Ι Τ ο Β ΡΑ -Δ υ Μ Ε Τ Η Ν Κ ο Π Ε Λ Α Σ ο υ , Ε Ι Σ Τ Ε Χ Ρ ο Ν Ι Α Μ Α Ζ Ι , Α Σ Π ο υ Μ Ε Π Ε Ν Τ Ε , Α Σ Π ο υ Μ Ε Ε ξ Ι , Ι Σ ω Σ Κ Ι Ε φ Τ Α , Ε Χ Ε Ι Σ Π Ι Ε Ι Λ Ι ΓΑ Κ Ι Π Α ΡΑ Π Α Ν ω , το κάνεις τελευ-ταία, όχι τόσο ώστε να ξερνάς, αλλά έχεις κάνει κεφάλι, και μπαίνεις με την κοπέλα σου στο σπίτι, τα πράγματα της εκεί, τα πράγματά σου εδώ, και είστε αρπαγμένοι, πάλι κάτι είπε αυτή, κάτι είπες εσύ, λες ότι αυτή το παρερμήνευσε και λες ότι γκρινιάζει και αντί να το βουλώσει, Σ υ Ν Ε Χ Ι Ζ Ε Ι Μ Ε Τ Α Δ Ι Κ Α Τ Η Σ , Κ Ι Αυ Τ Η Α Π Α Ν Τ Α Ε Ι Κ Ι Ε Σ υ Α Π Α Ν Τ Α Σ , Π Α Ν Τ Α Τ Α Ι Δ Ι Α , Π ο Ι ο Σ θ Α Π Ε Ι Τ Η Ν Τ Ε Λ Ε υ Τ Α Ι Α Κ ο υ Β Ε Ν Τ Α , και το ένα φέρνει τ’ άλλο, και τα νεύρα σου έχουν γίνει τσατάλια, είσαι φορτωμένος, και ξέρεις πώς είναι αυτά, γκρίνια λες, γκρίνια, αλλά έχεις πιει και λίγο, είσαι ευέξαπτος, το ξέρεις, κι έτσι όπως σου μιλάει βλέπεις μόνο το στόμα της να κινείται και σκέφτεσαι τα δικά σου, κάθε φορά που εκνευρίζεσαι φέρνεις στο νου σου τις ίδιες εικόνες, εικόνες που έχεις φτιάξει εσύ από αυτά που σου έχει πει, την φέρνεις στο μυαλό σου να πηδιέται μ’ εκείνο τον μαλάκα στον καναπέ, έχουν περάσει χρόνια, το έχετε ξεπεράσει, αλλά είσαι φορτωμένος κι έχεις πιει, και λέει τα δικά της, κι άνθρωπος είσαι, δεν κάνεις κάτι φοβερό, μια μικρή κίνηση καθώς κλείνεις την πόρτα και αυτή στέκεται πίσω σου, τίποτα, να, ένα έτσι, Ε Ν Α Σ Π Ρ ω ξ Ι Μ ο , Ε Ν Α ΓΑ Μ ω Σ Π Ρ ω ξ Ι Μ ο Κ Α Ι Τ ο Κ Ε φ Α Λ Ι Τ Η Σ Χ Τ υ Π Α Ε Ι Σ Τ ο Ν Τ ο Ι Χ ο , Μ Π Α Μ , και πέφτει κάτω και καταλαβαίνεις ότι έκανες μαλακία, αλλά λες εντάξει, δεν μπορεί να είναι κάτι σοβαρό, όμως πέφτει κάτω και για τρεις στιγμές σπαρταράει σαν ψάρι, σαν επιληπτική, ένα, δύο, τρία τινάγματα και παγώνει, κι εσύ δεν το πιστεύεις, την βλέπεις ακίνητη, με το όμορφο φόρεμά της να ανεβαίνει στους γλουτούς, την βλέπεις ακίνητη και νιώθεις το οξυγόνο να λιγοστεύει, σκύβεις, της πιάνεις το μέτωπο, είναι παγωμένο, της πιάνεις το χέρι, το ίδιο, φωνάζεις τ’ όνομά της ξανά και ξανά, τα μάτια της γυάλινα, σαν ψάρι κι αυτά, και τα χέρια σου τώρα είναι λίγο υγρά, λίγο αίμα, απ’ το αυτί, απ’ το κεφάλι, και δεν ξέρεις τι να κάνεις, γαμώ το στανιό μου, είσαι μόνος, πανικοβάλλεσαι, δεν μπορείς να το πιστέψεις, Κ Α Π ο Ι Α φ Α Ρ Σ Α , Κ Α Π ο Ι ο Κ ο Λ Π ο , Ν Α Γ υ Ρ Ι Σ Ε Ι ο Χ Ρ ο Ν ο Σ Π Ι Σ ω ,

............................................................................................................................................................................................

του Σωτήρη Μπαμπατζιμόπουλου / Εικονογράφηση: Δημήτρης Σακκάς

Ε Ι Σ Α Ι Μ ο Ν ο Σ , η ησυχία του σπιτιού σoύ σπάζει τα τύμπανα με τον θόρυβό της και θέλεις να ουρλιάξεις, όπως όταν ουρλιάζεις κάτω από τα μαξιλάρια κι αυτά πνίγουν τα ουρλιαχτά σου, αλλά δεν πρέπει, κοιτάζεις την κοπέλα σου, θέλεις να γυρίσει πίσω και δεν ξέρεις τι να κάνεις, φαντάζεσαι το νέο στις εφημερίδες, το πώς θα αντιδράσουν όλοι, σε φαντάζεσαι στη φυλακή, δεν ξέρεις καν πώς να την φτιάξεις τη φυλακή στο μυαλό σου, μόνο ό,τι έχεις δει σε ταινίες, και θέλεις να κλάψεις, σε ποιον να στραφείς, μόνο τη μάνα σου έχεις, αλλά κι αυτή είναι υπεπροστατευτική, θα σε πρήξει, θα σου κάνει ένα σωρό ηλίθιες ερωτήσεις και μετά θα την πιάσει υστερία, όχι, τη μάνα όχι, και νομίζεις πως ακούς σειρήνες, το ξέρεις πως δεν είναι έτσι, αλλά ρε φίλε, φαντάσου όλο αυτό το σκηνικό, Κ Α Ι Σ Ε Ι Ρ Η Ν Ε Σ Α Κ ο υ Σ Κ Α Ι φ υ -Λ Α Κ Ε Σ Β Λ Ε Π Ε Ι Σ Κ Α Ι Τ Η Ν Αυ Τ ο Κ Τ ο Ν Ι Α Σ Κ Ε φ Τ Ε Σ Α Ι , ο Μ ω Σ Δ Ε Ν ξ Ε Ρ Ε Ι Σ Π ω Σ Ν Α Τ ο Κ Α Ν Ε Ι Σ , Χ Ε Σ Τ Η Σ Ε Ι Σ Α Ι , φυγόπονος, αν είχες ένα όπλο ίσως, αλλά δεν έχεις και να πηδήξεις από το μπαλκόνι δεν παίζει, ούτε να κρεμαστείς, εδώ είσαι ανίκανος να δέσεις μ’ ένα καλό κόμπο τα κορδόνια σου, σιγά μην καταφέρεις να βρεις πατέντα για να τη βολέψεις με το σχοινί και με τα χάπια θα τα γαμήσεις, θα πονάς, θα ξερνάς, αποκλείεται, ούτε για πλάκα ρε φίλε, ούτε για πλάκα, κι αν αυτή ήταν ξύπνια, αν δεν ήταν παγωμένη σαν μάρμαρο, θα μπορούσε να σε βοηθήσει, σου λείπει, ήδη σου λείπει, φαντάζεσαι τη μάνα της να σε χτυπάει και να σε λέει καριόλη και να σε στέλνει στο διάολο και τον πατέρα της να σε κλωτσάει με μανία και δεν ξέρεις αν το ευχαριστιέσαι, αν σε τρομάζει, νιώθεις πως το αξίζεις, αλλά δεν είναι αρκετό, πώς θα κοιτάξεις τα δυο της αδέρφια στα μάτια, πώς θα ζήσεις, και νιώθεις μόνος, ρε φίλε, δεν ξέρω αν με καταλαβαίνεις, αν μπορείς να μπεις στο κλίμα, αλλά πες μου κάτι, πες μου τι να κάνω, άλλον δεν έχω, τίποτα δεν έχω, Τ Η Ν Β Λ Ε -Π ω Τ Η Ν Κ ο Π Ε Λ Α Μ ο υ Α Κ Ι Ν Η Τ Η , Μ ο υ Ε Ι Ν Α Ι Τ ο Σ ο ο Ι Κ Ε Ι Α , Π Α ΡΑ Τ ο θ Α Ν Α Τ ο Τ Η Σ Π Α Λ Ι Μ ο υ Ε Ι Ν Α Ι ο Ι Κ Ε Ι Α , Τ ο Π Ρ ο -Σ ω Π ο Τ Η Σ , Η Μ υ Τ Η Τ Η Σ , Η Μ υ Ρ ω Δ Ι Α Τ Η Σ , Τ Α Δ Α Χ Τ υ Λ Α Κ Α Ι ο Σ Β Ε Ρ Κ ο Σ , δεν ξέρω τι άλλο να κάνω, μόνο αυτήν έχω, και λυγίζω, διπλώνομαι, σαν να πέφτω κάτω μ’ ένα γδούπο και κουρνιάζω δίπλα της, σαν έμβρυο, ναι, να μπω στη μήτρα της κι ας είναι νεκρή, όλο αυτό το αστείο έκανα, να μπω στη μήτρα της, και δεν ξέρω τι να κάνω, ψάχνω προστασία, ξαπλώνω δίπλα της και περνάω το χέρι μου από τον ώμο της και το αφήνω στο στήθος της και περιμένω και νομίζω πως έχω λίγο αίμα πάνω μου, δεν με πειράζει, τι να κάνω ρε φίλε, θα με πούνε και ανώ-μαλο, δεν αντέχω, μόνο αυτό θέλω, Ν Α ξ Α Π Λ ω Σ ω Δ Ι Π Λ Α Τ Η Σ Κ Α Ι Ν Α Κ ο Ι Μ Η θ ω , Ν Α Μ Ε Π Α Ρ Ε Ι ο υ Π Ν ο Σ , ο Σ ο Κ ο Ι Μ Α Μ Α Ι Ε Ι Μ Α Ι Α Σ φ Α Λ Η Σ , και ας με βρούνε όταν με βρούνε, τα έχω κάνει σκατά, δεν το πιστεύω, ξαπλώνω δίπλα της, την αγκαλιάζω, πριν λίγο σπαρταρούσε, Α Ν Α Τ Ρ Ι Χ Ι Α Ζ ω , Σ ’ Α ΓΑ Π ω , δεν το πιστεύω, τι έκανα, μια στιγμή γαμώ την πουτάνα, μια στιγμή, ξα-πλώνω δίπλα της, την αγκαλιάζω, βυθίζω το πρόσωπό μου στα μαλλιά της και κλείνω τα μάτια μου, ξεμέθυσα για τα καλά σκέφτομαι, και κλείνω τα μάτια μου και περιμένω και περιμένω και τίποτα δεν γίνεται, ρε φίλε, τίποτα και περιμένω και περιμένω και ίσως τώρα, να με πάρει ο ύπνος, μια δυο ωρίτσες, ως το πρωί, ίσως κάτι αλλάξει, και περιμένω, περιμένω, δεν ξέρω, βοήθα ρε φίλε, περιμένω, περιμένω και το χέρι μου στο στήθος της που δεν ανασαίνει και Τ Α Μ Α Λ Λ Ι Α Τ Η Σ Μ υ Ρ Ι Ζ ο υ Ν Σ Α -Μ Π ο υΑ Ν Κ Α Ι Π Ε Ρ Ι Μ Ε Ν ω , Κ Α Ι Η Μ υ Ρ ω Δ Ι Α Τ ο υ Σ Α Μ Π ο υΑ Ν Μ Ε Η Ρ Ε Μ Ε Ι Κ Α Π ω Σ και το ξέρω πως ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει, εγώ δεν έχω τίποτα άλλο να κάνω, τα σκάτωσα ρε φίλε, τα γάμησα, και μόνο περιμένω αγκαλιά με την κοπέλα μου, πραγματικά δεν ξέρω τι, κάτι, τουλάχιστον να με πάρει λιγάκι ο ύπνος γαμώ το στανιό μου, είπαμε, μια δυο ωρίτσες, να ξεχαστώ λίγο, να είμαι μαζί της, μήπως κάτι αλλάξει, περιμένω, δεν ζητάω πολλά, το ξέρω ότι δεν ζητάω πολλά, δεν ζητάω να σηκωθεί και να περπατήσει σαν το Λάζαρο ούτε καν να γυρίσει ο χρόνος, μονάχα να μαλακώσει λίγο αυτός ο βράχος στο στήθος μου, πες μου, ζητάω πολλά; Μ Ι Α ω ΡΑ Ν Α Κ ο Ι Μ Η θ ω , Δ Ι Π Λ Α Τ Η Σ , Α Γ Κ Α Λ Ι Α Κ Ι ο Λ Α Τ ’ Α Λ Λ Α Ν Α Π Α Ν Ε Σ Τ ο Δ Ι Α ο Λ ο . Α Λ Η θ Ε Ι Α Σ ο υ Λ Ε ω , Σ Τ ο Δ Ι Α ο Λ ο ο Λ Α , Μ ο Ν Α Χ Α Μ Ι Α ω ΡΑ Ν Α Κ ο Ι Μ Η θ ω .

Από τη μάνα μου που με ρωτάει (με φανερή ειρωνεία και κρυφή ελπίδα) «τι γίνεται, γιε; Θα κάνουμε την επανάσταση;» μέχρι τον αδιανόητο αντιεξουσιαστή της εξουσίας, επαναστάτη του αυτονόητου Γιωργάκη Β’ του Σιχαμερότερου, η λέξη που ‘ταν κρυμμένη σ’ εφτασφράγιστα κιτάπια για δεκαετίες παίρνει ξανά τη θέση που της αρμόζει στο συλλογικό ασυνείδητο και κρεμιέται στον τοίχο σαν πορτραίτο.

Επανάσταση το Πασόκ, επανάσταση η ΝΔ, εξέγερση από’ δω, εξέγερση από ‘κει, εμπρός λαέ μη σκύβεις το κεφάλι, εμπρός της γης οι χρεωμένοι, έξω οι τράπεζες, πατριώτες όλοι εις τον εθνικόν αγώναν δια την ανεξαρτησίαν της Πατρίδος από το Δουνουτού, ξεσηκωμός, ανυπακοή, μπουρλότο, να καεί το μπουρδέλο η τηλεόραση.

Και από κει που γινόταν μόνο στις εκπτώσεις (ΤΙΜΕΣ-ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ!) και στα τηλεφωνικά κέντρα (ΑΡΙΘΜΟΣ-ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ!), τώρα η επανάσταση είναι παντού. Καιρός να διορθώσουμε το παλιό σύνθημα σε εκείνο τον τοίχο της Καλλιδρομίου («Η επανάσταση είναι πλέον θέμα αιώνων») και να το κάνουμε: «Η επανάσταση τώρα, όπου να’ναι έρχεται!»

Παρ‘ όλ’ αυτά η επανάσταση γίνεται μόνο στο facebook και τα συναφή κοινωνικά δίκτυα, στις καφετέριες και στα οικογενειακά τραπέζια. Βέβαια, δε λέω, η επανάσταση ενάντια-στο-νόμο-ενάντια-στο-κάπνισμα πέτυχε το στόχο της. Τους τη φέραμε, τους ξεφτιλίσαμε, τους κατατροπώσαμε, 1-0 στην παράταση.

Επανάσταση λοιπόν, αλλά παντού εκτός από τους δρόμους. Εκεί το προσπαθήσαμε, αλλά δε μας έκατσε. Μία το καλοκαίρι που’ ρθε ζεστό κι αφόρητο και πού να ρουφάς τα δακρυγόνα μες στον καύσωνα, μία που είχε ωραίες επαναλήψεις στην τιβί, άστα να πάνε, από Σεπτέμβρη πάλι, θα τους δείξουμε εμείς, θα τους κάνουμε να τρέχουν και να μη φτάνουν.

Έλα όμως που ήρθε κιόλας Δεκέμβρης, ο καιρός είναι ακόμα ανοιξιάτικος, πράσινα τα παρτέρια, ακόμα και τα χασισόδεντρα ενός φίλου μπουμπουκιάσανε εκτός εποχής και τρελάθηκε ο άμοιρος από χαρά κι από μαστούρα. (Η πολυδυσφημισμένη περιβαλλοντική αλλαγή αποδείχθηκε παράδεισος. Μαλάκες καταστροφολάγνοι οικολόγοι).

του Χάρη Κότσογλου

O P I N I O N .......................................................................................................................................................................

«Δεν έγινε κίνημα Καρανίκο... Εκάναμεν επανάσταση»*

υ Π Α Ρ Χ Ε Ι Τ ο Ν Τ Ε Λ Ε υ Τ Α Ι ο Κ Α Ι Ρ ο Μ Ι Α φ ΡΑ Σ Η Π ο υ Κ υ Κ Λ ο φ ο Ρ Ε Ι Σ Τ Α Σ Τ ο Μ Α Τ Α ο Λ ω Ν Τ ω Ν Κ ο Μ Μ Α Τ Ι ω Ν Π ο υ Σ υ Ν θ Ε Τ ο υ Ν Τ ο Μ ω Σ Α ϊ Κ ο

Π ο υ ο Ν ο Μ Α Ζ ο υ Μ Ε Κ ο Ι Ν ω Ν Ι Α . Ε Χ Ε Ι Π ο Λ υΑ Ρ Ι θ Μ Ε Σ Π Α ΡΑ Λ Λ Α Γ Ε Σ , Μ Α Ε Ν Α Κ Ε Ν Τ Ρ Ι Κ ο Ν ο Η Μ Α :

« Τ ι θ α γ ι ν ε ι ; θ α Τ α κ α ν ο υ μ ε ε π ι Τ ε λ ο υ ς γ υ α λ ι α - κ α ρ φ ι α ; »

Η επανάσταση του αυτονόητου καλά κρατεί παρόλα αυτά. Όσα δεν είχαμε χάσει τόσα χρόνια τα χάνουμε τώρα σωρηδών. Όσοι ξενέρωτοι και παλαιολιθικοί είχαν ξεμείνει στο οχτάωρο μαθαίνουν τώρα να είναι ευλύγιστοι και αυτάρκεις. Για την εθνική παλιγγενεσία, για την ανάπτυξη, για τη σωτηρία του νομίσματος.

Όσοι είχανε σταθερή δουλειά επιτέλους δράττονται της ευκαιρίας να ξεκουραστούν και, γιατί όχι, ν’ αλλάξουν επάγγελμα. Βαρετό πράγμα να κάνεις μια ζωή το ίδιο. Καιρός να αρχίσουμε να ζούμε για το σήμερα, καιρός να αδράξουμε τη μέρα. Τέρμα το σπίτι-δουλειά-σπίτι. Τώρα έχουμε περισσότερο χρόνο για σκέψη, οι τέχνες ανθίζουν, ζούμε δημιουργικά την κάθε μέρα. Μαθαίνουμε υποκριτική («ξέρετε, δεν έχω χρήματα αυτή τη στιγμή, τα ξέχασα στο σπίτι, μου δίνετε ένα πακέτο τσιγάρα και να σας τα φέρω αύριο που θα ξανάρθω;»), μαθαίνουμε ένα σωρό πράγματα, όπως να τρώμε επιτέλους λιτά και ελαφρά, σαν τους παππούδες μας. Σε συνδυασμό μάλιστα με καθημερινή άσκηση (μέσω της εργασίας φυσικά) θα επιστρέψουμε στη θέση που βρισκόμασταν πριν αρχίσουμε εμείς κι ο Πάγκαλος να τρώμε τον άμπακο.

Και άντε και πάμε για μιαν άλλη επανάσταση, όχι αυτή που την έχουμε έτοιμη και έχουμε κι ανθρώπους να την τρέχουν. Με ποιούς θα την κάνουμε; Ενάντια σε ποιους και σε τι; Τι είδους επανάσταση θα είναι; Θα πάρουμε τα όπλα ή θα στέλνουμε κατά ριπάς απειλητικά sms και tweets ενάντια στην τρόικα; Τη Βουλή να την κάψουμε ή να την κρατήσουμε για ενθύμιο; Με όλους αυτούς τους μετανάστες τι θα γίνει; Θα τους πάρουμε μαζί μας στον αγώνα ή μήπως να τους πετάξουμε στη θάλασσα να πάνε από κει που ‘ρθαν; Κυβέρνηση θα έχουμε μετά την επανάσταση ή θα πρέπει να τραβολογιόμαστε σε συνελεύσεις γειτονιάς κι άλλες τέτοιες ξενέρωτες μαλακίες; Ψηφιακά κανάλια θα έχουμε με έναν απλό αποκωδικοποιητή ή θα πρέπει να βγάζουμε δελτίο για να συνδεθούμε;

Θα μπορούμε να παίρνουμε πριμ, προαγωγές, ταμπελάκια υπάλληλου του μήνα, άδειες, ρεπό, ευνοϊκές μετατάξεις, υπερωρίες, σύνταξη κι ασφάλιση ή θα καθόμαστε να στήνουμε αυτοοργανωμένους συνεταιρισμούς όπου (τι φρίκη) όλοι θα πληρώνονται και θα δουλεύουν το ίδιο; Πουτάνες, στριπτιζάδικα, κλαμπ, εστιατόρια θα’ χει μετά την Επανάσταση; Ριάλιτι με τραγούδια και σεφ, μεσημεριανές εκπομπές, χολιγουντιανές υπερπαραγωγές, φόρμουλα ένα και ποδόσφαιρο; Οι ατενίστας θα έχουν λόγο ύπαρξης ή θα χάσουμε τις ρομαντικές βραδιές με τα κεράκια έξω από το δημαρχείο;

Αμείλικτα ερωτήματα, δύσκολες οι απαντήσεις. Ενώ η κυβέρνηση τα έχει λυμένα, κι αν που και που βλέπει τα σκούρα, υπάρχει πάντοτε η τρόικα και οι μεγαλοδημοσιογράφοι να μας εξηγούν με λόγια απλά και κατανοητά τι πρέπει να κάνουμε. Μένει λοιπόν να τους ακούσουμε πειθήνια και να τεντώσουμε τους λαιμούς μας καθώς μάς περνάνε το μαχαίρι από το λάρυγγα.

Εντάξει, και τώρα σοβαρά. Η κρίση δεν ήρθε απο το διάστημα. Κάποιοι από εμάς ζούσαν σε κρίση από τότε που γεννήθηκαν. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ανέγγιχτοι από όλον αυτό τον πανικό. Κι αυτό διότι εδώ και χρόνια χρησιμοποιούσαν τη φαντασία τους, τη δημιουργι-κότητα και το πείσμα τους για να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Και πάνω απ’ όλα, δεν το έκαναν μόνοι τους. Οι δομές συνεργασίας, αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης είναι πολύ απλό να δημιουργηθούν, αφού η ανάγκη είναι αυτή που θα τις δημιουργήσει, όπως έχει γίνει και στο παρελθόν. Και μπορεί αυτό να μην αποτελεί λύση και πανάκεια για όλα μας τα προβλήματα, αλλά είναι τουλάχιστον μια αρχή.

Μπορούμε βέβαια, να καταβροχθίσουμε ο ένας τον άλλον ή να φύγουμε τρέχοντας από τη χώρα πριν καταρρεύσουν και οι τελευταίες συμβάσεις ευγενείας και κολυμπήσουμε για τα καλά στα σκατά. Επιλογές υπάρχουν. Άλλωστε σε δημοκρατία δε ζούμε;

( Σ Α Τ Α Ν Ι Κ ο Γ Ε Λ Ι ο - F A D E O u T )

* Λούφα και παραλλαγή, Νίκος Περάκης, 1984

Κ Α Ι Α Ν Τ Ε Κ Α Ι Π Α Μ Ε Γ Ι Α Μ Ι Α Ν Α Λ Λ Η Ε Π Α Ν Α Σ Τ Α Σ Η , ο Χ Ι Αυ Τ Η Π ο υ Τ Η Ν Ε Χ ο υ Μ Ε Ε Τ ο Ι Μ Η Κ Α Ι Ε Χ ο υ Μ Ε Κ Ι Α Ν θ Ρ ω Π ο υ Σ Ν Α Τ Η Ν Τ Ρ Ε Χ ο υ Ν .

Μ Ε Π ο Ι ο υ Σ θ Α Τ Η Ν Κ Α Ν ο υ Μ Ε ; Ε Ν Α Ν Τ Ι Α Σ Ε Π ο Ι ο υ Σ Κ Α Ι Σ Ε Τ Ι ; Τ Ι Ε Ι Δ ο υ Σ Ε Π Α Ν Α Σ Τ Α Σ Η θ Α Ε Ι Ν Α Ι ;

θ Α Π Α Ρ ο υ Μ Ε Τ Α ο Π Λ Α Η θ Α Σ Τ Ε Λ Ν ο υ Μ Ε Κ Α Τ Α Ρ Ι Π Α Σ Α Π Ε Ι Λ Η Τ Ι Κ Α s m s Κ Α Ι T w E E T s Ε Ν Α Ν Τ Ι Α Σ Τ Η Ν Τ Ρ ο ϊ Κ Α ;

..............................................................................................................................................................

Απ’ τη δίωξη στην ομηρίΑ// κείμενο και φωτογραφία: Ελένη Μπασαγιάννη

..............................................................................................................................................................

Πρόσφυγες: Από τη στιγμή που μπαίνουν στη χώρα μας, κρατούνται υπό άθλιες συνθήκες, δεν ενημερώνονται για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και μερικές φορές δεν έχουν καν τη δυνατότητα να αιτηθούν για άσυλο, ενώ τίποτε απ’ όσα προβλέπει ο νόμος δεν τους παρέχεται. Δεν τους εξασφαλίζεται διερμηνεία ούτε νομική ή ψυχολογική υποστήριξη, οι δομές φιλοξενίας και υποστήριξης αιτούντων άσυλο δεν επαρκούν και, πολύ συχνά, το οικονομικό βοήθημα δεν παρέχεται σε όσους το δικαιούνται. Στο μεταξύ, δε γίνεται διάκριση μεταξύ οικονομικών μεταναστών και προσφύ-γων, ενώ λείπει μια κανονική Επιτροπή Προσφύγων, αφού αρμόδιες για την λήψη των σχετικών αποφάσεων σε πρώτο βαθμό είναι 53 Αστυνομικές Διευθύνσεις ανά την επικράτεια. Δεν υπάρχει ειδική μέριμνα για ανήλικους και ασυνόδευτους ανήλικους, η εξέταση των αιτημάτων ασύλου είναι ανεξήγητα χρονοβόρα και το καθεστώς ασυλίας δεν αναγνωρίζεται παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις.

Όσο για το τι ισχύει επισήμως, το Προεδρικό Διάταγμα 220 (Εφημερίδα της Κυβέρνησης, 13/11/2007) που υπεγράφη από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους τότε αρμόδιους Υπουργούς, πέρα από τα κενά που ίσως έχει, είναι σε απόλυτη ανακολουθία με την πραγματικότητα και, φυσικά, πολλά από όσα προβλέπει δεν εφαρμόζονται ούτε στο ελάχιστο.

Τι σημαίνει πρόσφυγας

Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951, την οποία έχει συνυπογράψει και η Ελλάδα, πρόσφυγας είναι κάθε πρόσωπο που εξαιτίας του δικαι-ολογημένου φόβου δίωξης λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, κοινωνικής τάξης ή πολιτικών πεποιθήσεων ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την υπηκοότητα και δε δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτήν. Τα κριτήρια που πρέπει να συντρέχουν για να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα είναι ο δικαιολογημένος φόβος δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, κοινωνικής τάξης ή πολιτικών πεποιθήσεων, η διαμονή εκτός της χώρας υπηκοότητας ή συνήθους διαμονής κι η αδυναμία ή άρνηση, λόγω φόβου δίωξης, υπαγωγής στην προστασία της χώρας αυτής ή επιστροφής σε αυτή.

Π Ρ Ι Ν Α Π ο Λ Ι Γ ο Κ Α Ι Ρ ο , 5 0 Ι ΡΑ Ν ο Ι Κ Α Τ Α Σ Κ Η Ν ω Σ Α Ν Σ Τ Α Π Ρ ο Π υ Λ Α Ι Α Γ Ι Α Ν Α Δ Ι Ε Κ Δ Ι Κ Η Σ ο υ Ν Τ ο Π ο Λ υ Π ο θ Η Τ ο Π ο Λ Ι Τ Ι Κ ο Α Σ υ Λ ο . Αυ Τ ο Ι

Δ Ι Κ Α Ι ω θ Η Κ Α Ν , ο Ι υ Π ο Λ ο Ι Π ο Ι Σ υ Ν Ε Χ Ι Ζ ο υ Ν . . .

Η u m A N R I g h T s ..........................................................................................................................

Τα κράτη που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του 1951 (ή το Πρωτόκολλο του 1967) έχουν συμφωνήσει να εφαρμόζουν και να τηρούν τα άρθρα της, αν και μπορούν, με ρητή τους δήλωση, να εφαρμόσουν ορισμένα απ’ αυτά με τροποποιήσεις. Στις εξαιρέσεις δεν περιλαμβάνονται το άρθρο 1, στο οποίο ορίζεται ο πρόσφυγας, το άρθρο 3, που απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω φυλής, θρησκείας ή χώρας καταγωγής και το άρθρο 33, δηλαδή την αρχή της μη επαναπροώθησης. Σ’ αυτά δεν επιτρέπεται καμία τροποποίηση και όλα τα κράτη υποχρεούνται να τα τηρούν κατά γράμμα.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Η Ελλάδα αν και βασική χώρα εισόδου στην ΕΕ, δεν διαθέτει ολοκληρωμένο σύστημα υποδοχής και χορήγησης ασύλου. Πολλοί πρόσφυγες που εισέρχονται παράνομα στη χώρα αντιμετωπίζονται ως λαθρομετανάστες, κρατούνται αντί να προωθούνται σε ειδικά κέντρα και, εάν δεν απελαθούν, αφή-νονται ελεύθεροι με εντολή να εγκαταλείψουν τη χώρα. Γεγονός που έχει μάλλον ως αποτέλεσμα τον συνωστισμό τους σε μεγάλα αστικά κέντρα.

Έπειτα, η ιστορία γνωστή. Ουρές έξω από τη διεύθυνση αλλοδαπών για να καταφέρουν μόνο λίγοι τυχεροί, τελικά, να έχουν πρόσβαση στη διαδι-κασία απόδοσης ασύλου. Εκεί τους δίνεται το Ειδικό Δελτίο αιτήσαντος Άσυλο (κόκκινη κάρτα) που πρέπει να ανανεώνεται κάθε 6 μήνες μέχρι να βγει η τελεσίδικη απόφαση. Διαδικασία που μπορεί σε ορισμένες, και όχι σπάνιες, περιπτώσεις να διαρκέσει 10 και πλέον χρόνια. Μεταξύ αυτών υπάρχουν και αρκετοί οικονομικοί μετανάστες που αν και ξέρουν ότι οι αιτήσεις τους θα απορριφθούν, μπαίνουν στη διαδικασία ώστε να παραταθεί η διαμονή τους.

Είναι προφανές ότι είναι αδύνατο για οποιονδήποτε να προγραμματίσει τη ζωή του, όταν πέρα από όσα έχει να διαχειριστεί σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο οφείλει να ανανεώνει κάθε 6 μήνες, για χρόνια, την κόκκινη κάρτα, ζώντας με τη βεβαιότητα, σχεδόν, ότι η αίτησή του θα απορριφθεί. Το 2009 υποβλήθηκαν 15.928 νέα αιτήματα ασύλου, εκ των οποίων μόνο 11 έλαβαν αναγνώριση προσφυγικού καθεστώτος. 12.095 ήταν τα αιτήματα της δευτεροβάθμιας διαδικασίας (σε συνέχεια προσφυγής κατά της πρωτοβάθμιας απορριπτικής απόφασης) από τα οποία αναγνωρίστηκαν μόνο τα 25 ενώ οι εκκρεμείς αιτήσεις και/ή προσφυγές για εξέταση ήταν 45.079.

Τ ο 2 0 0 9 υ Π ο Β Λ Η θ Η Κ Α Ν 1 5 . 9 2 8 Ν Ε Α Α Ι Τ Η Μ Α Τ Α Α Σ υ Λ ο υ , Ε Κ Τ ω Ν ο Π ο Ι ω Ν Μ ο Ν ο 1 1 Ε Λ Α Β Α Ν Α Ν Α Γ Ν ω Ρ Ι Σ Η

Π Ρ ο Σ φ υ Γ Ι Κ ο υ Κ Α θ Ε Σ Τ ω Τ ο Σ . ..............................................................................................................................................................

οι άνθρωποι στις φωτογραφίες

Την 1η Σεπτεμβρίου του 2010, 50 ιρανοί πολιτικοί πρόσφυγες (μεταξύ αυτών και τα παιδιά τους) ξεκίνησαν διαμαρτυρία στα Προπύλαια. Αν και βρίσκονται χρόνια στην Ελλάδα και έχουν αιτηθεί για πολιτικό άσυλο, οι υποθέσεις τους εκκρεμούν από ένα χρόνο έως και πάνω από δεκαετία. Εγκατέλειψαν τη πατρίδα τους από κίνδυνο για τη ζωή τους. Ανάμεσά τους δημοσιογράφοι, ακτιβιστές, προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, άνθρωποι με πολιτικές πεποιθήσεις αντίθετες της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, άνθρωποι με διαφορετικές απόψεις που φυλακίστηκαν και βα-σανίστηκαν γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους.

Είχαν εγκλωβιστεί για χρόνια στην Ελλάδα (αφού δεν μπορούν να ζητήσουν άσυλο από άλλη χώρα λόγω της συνθήκης Δουβλίνο ΙΙ) περιμένοντας να εξεταστεί η αίτησή τους, αντιμετωπίζοντας τον κίνδυνο να τους διακοπεί ξαφνικά και αναίτια η ανανέωση της κόκκινης κάρτας, χωρίς να μπορούν στήσουν τη ζωή τους και να προγραμματίσουν για το μέλλον το δικό τους και των παιδιών τους, που μιλάνε μόνο ελληνικά. Και φυσικά, χωρίς να έχουν επαφή με την οικογένεια και τους φίλους που έμειναν πίσω. Στις 14 Οκτωβρίου ξεκίνησαν απεργία πείνας, ενώ 9 από αυτούς έραψαν και τα χείλη εντείνοντας τη διαμαρτυρία τους και προσπαθώντας να τραβήξουν την προσοχή του κόσμου, των μέσων και της κυβέρνησης. Πολιτικοί και ΜΜΕ δεν έδωσαν έκταση και την δέουσα σημασία στους ιρανούς απεργούς πείνας, για λόγους «ανώτερους» των ανθρωπιστικών. Σημασία όμως, δεν έδωσε ούτε ο κόσμος που περνά καθημερινά από εκεί. Για σχεδόν δύο μήνες, πάνω στην οδό Πανεπιστημίου, έμεναν 50 άνθρωποι, υπήρχαν ενημερωτικά σταντ, σκηνές, φαρμακείο και γραφεία και οι περαστικοί έμοιαζαν να μην έχουν αντιληφθεί περί τίνος πρόκειται.

Στις 17 Νοεμβρίου ύστερα από 33 ημέρες σε απεργία πείνας, επανειλημμένες προσπάθειες για να πάρουν μια απάντηση και παράλληλες διαμαρτυρίες, κατάφεραν να τους δοθεί πολιτικό άσυλο. Μάλιστα, η διαδικασία που τόσα χρόνια καθυστερούσε πήρε μόνο λίγες ώρες...

Αμέσως μετά, από τον Νοέμβρη, αφγανοί πολιτικοί πρόσφυγες πήραν τη θέση των ιρανών στα Προπύλαια, ζητώντας με τη σειρά τους να τους ανα-γνωριστεί το δικαίωμα στο πολιτικό άσυλο. Ξεκίνησαν τη δική τους απεργία πείνας με ραμμένα στόματα στις 29 Δεκεμβρίου του 2010.

Σ Τ Ι Σ 1 4 ο Κ Τ ω Β Ρ Ι ο υ ξ Ε Κ Ι Ν Η Σ Α Ν Α Π Ε Ρ Γ Ι Α Π Ε Ι Ν Α Σ , Ε Ν ω 9 Α Π ο Αυ -Τ ο υ Σ Ε ΡΑ ψ Α Ν Κ Α Ι Τ Α Χ Ε Ι Λ Η Ε Ν Τ Ε Ι Ν ο Ν Τ Α Σ Τ Η Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ υ Ρ Ι Α Τ ο υ Σ .

..............................................................................................................................................................

ΕκπλήξΕις αναπαντΕχα ΕυτυχΕις και απρόςμΕνΕς ...............................................................................................................................................................

του Γιάννη Παλαβού // φωτό: θοδωρής Μάρκου

κόρΕ. υδρό.

...............................................................................................................................................................

Οι Κόρε. Ύδρο., το «νεανικό pop συγκρότημα από την Κέρκυρα», είναι πιθανότατα ό,τι πιο πνευματώδες και ενδιαφέρον έχει να επιδείξει η ελλη-νική μουσική πραγματικότητα σήμερα. Ο δίσκος τους Φτηνή Ποπ για την Ελίτ (2006) ―πρωτίστως― μαζί με το Όλη η αλήθεια για τα παιδιά του ’78 του 2009- αποτελεί τομή στην εγχώρια δισκογραφία της δεκαετίας που μόλις εξέπνευσε, τομή με σημασία ανάλογη εκείνης που είχαν ο πρώτος δίσκος των Τρύπες τη δεκαετία του ’80 και η Ντισκολάτα ή ο Ασύρματος Κόσμος των Στέρεο Νόβα τη δεκαετία του ’90.

Το Monkie είχε τη χαρά να μιλήσει με τον Παντελή Δημητριάδη, ιθύνοντα νου (από κοινού με τον Αλέξανδρο Μακρή) των Κόρε. Ύδρο. για, μεταξύ άλλων, τη στιχουργική του συγκροτήματος, το θρησκευτικό αίσθημα, την τηλεοπτική κουλτούρα και τον Στιβ Γιατζόγλου.

Σ Τ Η Ν Π Ρ ο Σ φ Α Τ Η Σ υ Ν Αυ Λ Ι Α Σ Α Σ Σ Τ ο g A g A R I N Ε Ι Π Ε Σ « Μ Η Ν Κ Α Τ Η Γ ο Ρ Ε Ι Τ Ε Τ Η Ν Τ Η Λ Ε ο ΡΑ Σ Η , Σ υ Μ Β Α Λ Λ Ε Ι Σ Τ Η Ν Π Ρ ο ω θ Η Σ Η Τ Η Σ Τ Ε Χ Ν Η Σ » . Ι Σ ω Σ Λ Ι Γ ο Ι Κ Α Τ Α Λ Α Β Α Ν ο Τ Ι Δ Ε Ν Ε Ι Ρ ω Ν Ε υ ο Σ ο υ Ν . Α Ν Κ Α Π ο Ι ο Σ Ε Χ Ε Ι Μ Ε ΓΑ Λ ω Σ Ε Ι Σ Τ Η Ν Ε Π Α Ρ Χ Ι Α , Α Π ο Γ ο Ν Ε Ι Σ Π Ι θ Α Ν ο Τ Α Τ Α Α Γ Ρ ο Τ Ε Σ Η Μ Ι Κ Ρ ο Α -Σ Τ ο υ Σ , θ Α Π Ρ ω Τ ο Α Κ ο υ Σ Ε Ι Γ Ι Α Τ ο Ν Ι ο Ν Ε Σ Κ ο Α Π ο Ε Κ Ε Ι -Ν Η Τ Η Ν Τ Α Ι Ν Ι Α Μ Ε Τ ο Β Ε Γ Γ ο , ο Π ο υ Η Α Ι Μ Ι Λ Ι Α υ ψ Η Λ Α -ν τ η , μ ι α α π ό τ ι ς α δ ε ρ φ ε ς τ ό υ , δ ι α β α ζ ε ι ι ό ν ε ς κ ό • κ ι Α Ρ Γ ο Τ Ε ΡΑ , Σ Τ Η Ν Ε φ Η Β Ε Ι Α , Ι Σ ω Σ Β Ρ Ε Ι Τ Α Ε Ρ ΓΑ Τ ο υ Σ Τ Η Δ Η Μ ο Τ Ι Κ Η Β Ι Β Λ Ι ο θ Η Κ Η . ο Π ο Ι ο Σ θ Ε Λ Ε Ι Ν Α Μ Α θ Ε Ι , θ Α Μ Α θ Ε Ι Μ Ε ο Π ο Ι ο Ν Δ Η Π ο Τ Ε Τ Ρ ο Π ο , Κ Ι Α Κ ο Μ Α Κ Ι Α Π ο Τ Η Ν ο Π ο Ι Α « Χ υ Δ Α Ι ο Τ Η Τ Α » Β ΓΑ Ι Ν Ε Ι ω φ Ε Λ Η Μ Ε Ν ο Σ . Ε Σ υ , Μ Ε ΓΑ Λ ω Ν ο Ν Τ Α Σ , Π ο Ι Α Σ Χ Ε Σ Η Ε Ι Χ Ε Σ Μ Ε Τ ο Τ Η Λ Ε ο Π Τ Ι Κ ο θ Ε Α Μ Α ( Κ Α Ι Δ Ε Ν Α Ν Α φ Ε Ρ ο Μ Α Ι Σ Τ Ι Σ ο Π ο Ι Ε Σ Ε Ν Δ Ι Α φ Ε -Ρ ο υ Σ Ε Σ Ε ξ Α Ι Ρ Ε Σ Ε Ι Σ , Α Λ Λ Α Σ Τ Η « Χ υ Δ Α Ι ο Τ Η Τ Α » Τ ο υ ) ;

Νομίζω πως δεν είπα ακριβώς αυτό, αλλά ότι η τηλεόραση, που την

κατηγορούμε (συλλήβδην), μπορεί να αποτελέσει ακόμα και πηγή καλ-λιτεχνικής έμπνευσης, αναφερόμενος σε ένα δίστιχο του «1.000.000 Χειμώνες» που εμπνεύστηκα παρακολουθώντας από την τηλεόραση ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι από το γήπεδο της Τούμπας. Το ποδόσφαιρο, γενικά ο αθλητισμός και τα πάθη που εγείρει, είναι ένα πολύ πρόσφορο πεδίο έμπνευσης για μένα. Όσον αφορά τη σχέση μου με την «μη αντι-κειμενικά αποδεκτή» τηλεόραση, θα έλεγα ότι «ανδρώθηκα» μέσα από περιθωριακές εκπομπές περιθωριακών καναλιών όπως το New Channel και το Κανάλι 5, από τις οποίες παρέλασαν αυθεντικοί stars, σε μια χώρα που η συντριπτική πλειοψηφία των «κανονικών» stars είναι οι κατεξοχήν δημόσιοι φορείς και προπαγανδιστές του κοινωνικού και καλλιτεχνικού συντηρητισμού και της ομοιογένειας. Αναφέρομαι στην περίοδο 1996-2000, που σπούδαζα στη Θεσσαλονίκη. Οι εκπομπές αυτές ονομάστηκαν ατυχώς και κακεντρεχώς «trash tv», μεταξύ άλλων και από άτομα τυχάρ-παστα, θλιβερές μετριότητες―προσωποποιήσεις κάθε τύπου μαζικής κουλτούρας και φτηνής αισθητικής, γύρω από τα οποία στήθηκε μερικά χρόνια μετά μια πραγματική τηλεοπτική χωματερή αισθητικής, τύπου Big Brother, X-Factor, Ευγενίας Γεωργιάδη και Γρηγόρη Μπουλέ.

Η Ε Π Ι Ρ Ρ ο Η Τ Η Σ Π Ε Ρ Σ ο Ν Α Σ Τ ο υ m O R R I s s E y Ε Ι Ν Α Ι Σ Η Μ Α -Ν Τ Ι Κ Η Π Α Ν ω Σ ο υ ― Κ Α Ι , Σ υ Χ Ν ο Τ Α Τ Α , Σ Τ Ι Σ Σ υ Ν Ε Ν Τ Ε υ -ξ Ε Ι Σ Σ ο υ , Α Ν Α φ Ε Ρ Ε Σ Α Ι Σ Τ ο Ν θ Αυ Μ Α Σ Μ ο Σ ο υ Γ Ι ’ Αυ Τ ο Ν . Τ Ι Η Τ Α Ν Ε Κ Ε Ι Ν ο Π ο υ Κ Α Τ Α Κ υ Ρ Ι ο Λ ο Γ ο Σ Ε Ε Ι Λ Κ υ Σ Ε ; Η Α Π ο Γ Ν ω Σ Η Η Σ Α Ρ Κ Α Σ Μ ο Σ Τ ο υ ; Τ ο Α φ υ Λ ο Η Μ Α Λ Λ ο Ν , Δ Ι - Α φ υ Λ ο Σ Τ ο Ι Χ Ε Ι ο ;

Ας πούμε ότι είναι η «διανοητική αύρα» του ανθρώπου, όχι μόνο αυτού αλλά και άλλων φαινομενικά τελείως διαφορετικών ανθρώπων που με έχουν σημαδέψει (όπως π.χ. ο Βασίλης Ραφαηλίδης), που μου τον καθιστά οικείο, μια πνευματική ταύτιση άλλης τάξεως, μεταφυσικής

ό παντΕλής δήμήτριαδής μιλα για τόυς κόρΕ. υδρό., για τις ΕπιρρόΕς τόυς και για όςα τόν ΕμπνΕόυν.

ο w O O D y A l l E N Ε Λ Ε Γ Ε ο Τ Ι « Α Ν Δ Ε Ν θ Ε Λ ο υ Ν Τ Α Σ Τ ο υ -Ν Τ Ι ο Ν Α Γ υ Ρ Ι Ζ ο υ Ν Τ Ι Σ Τ Α Ι Ν Ι Ε Σ Μ ο υ , θ Α Γ ΡΑ φ ω θ Ε Α -Τ Ρ Ι Κ Α Ε Ρ ΓΑ , Κ Ι Α Ν Κ Α Ν Ε Ν Α Σ Δ Ε Ν θ Ε Λ Ε Ι Ν Α Α Ν Ε Β Α Σ Ε Ι Τ Α Ε Ρ ΓΑ Μ ο υ , Α Π Λ ω Σ θ Α Γ ΡΑ φ ω Δ Ι Η Γ Η Μ Α Τ Α » . Α Ν , Π Α Ρ ’ Ε Λ Π Ι Δ Α , ο Ι Κ ο Ρ Ε . υ Δ Ρ ο . Σ Τ ο Μ Ε Λ Λ ο Ν Π Α ψ ο υ Ν Ν Α υ φ Ι -Σ Τ Α Ν Τ Α Ι , θ Α Σ Κ Ε φ Τ ο Σ ο υ Ν Ν Α Α φ Ι Ε Ρ ω θ Ε Ι Σ Σ Τ ο Λ ο Γ ο , Γ ΡΑ φ ο Ν Τ Α Σ , φ Ε Ρ ’ Ε Ι Π Ε Ι Ν , Π ο Ι Η Μ Α Τ Α Η Π Ε Ζ ο Γ ΡΑ φ Ι Α ;

Η αφιέρωση, γενικά, είναι κάτι που με τρομάζει. Και αυτό συμβαίνει γιατί κατά καιρούς έχω μια καταστροφική τάση προς την αφιέρωση, σε ανθρώπους ή ενασχολήσεις. Τα τελευταία χρόνια βιώνω μια εσωτερική αντίδραση προς τη συγκεκριμένη ψυχολογική στάση, η οποία εκδηλώθηκε μεν με έναν άκρως νοσηρό τρόπο, εξελίχτηκε δε σε ό,τι πιο υγιές και προστατευτικό μού έχει συμβεί μέχρι στιγμής. Έκτοτε συνειδητοποίησα ότι στο βάθος και των πιο σκοτεινών σημείων της ύπαρξής μας υπάρχει ένα φως, που, αν βρούμε το θάρρος και την υπομονή να περπατήσου-με, στα σκοτεινά αρχικά, μέχρι να το πλησιάσουμε, θα ανταμειφθούμε με εκπλήξεις αναπάντεχα ευτυχείς όσο και απρόσμενες. Οπότε, για να απαντήσω και στο ερώτημά σου, αυτή την περίοδο βρίσκομαι στο τελικό στάδιο επιλογής μέσα από 382 ποιήματα που έχω γράψει την τελευταία δεκαετία, με σκοπό την έκδοσή τους μέχρι το τέλος της χρονιάς, ενώ οι Κόρε. Ύδρο. δεν έχουν πάψει να υφίστανται.

Η Ε Π Ι Ρ Ρ ο Η Τ Η Σ Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α Σ ω Σ Π Ν Ε υ Μ Α Τ Ι Κ ο υ Κ Ε Ν Τ Ρ ο υ Ε Ι Ν Α Ι Σ Τ Η Ν Ε Π Α Ρ Χ Ι Α , Κ Α Ι Δ Η Σ Τ Η Β ο Ρ Ε Ι Α Ε Λ Λ Α Δ Α , Μ Ε ΓΑ -Λ Η . υ Π Α Ρ Χ ο υ Ν Π Ε Ρ Ι Π Τ ω Σ Ε Ι Σ Σ Η Μ Α Ν Τ Ι Κ ω Ν Δ Η Μ Ι ο υ Ρ Γ ω Ν , ο Ι ο Π ο Ι ο Ι , Κ Α Ι Τ ο Ι Π ο Ι Κ Ι Λ ο Τ Ρ ο Π ω Σ Π Α ΡΑ Β Α Τ Ι Κ ο Ι Κ Α Ι Σ Τ ο Ε Ρ Γ ο Τ ο υ Σ Κ Α Ι Ν ο Τ ο Μ ο Ι , Π Λ Η Σ Ι Α Σ Α Ν Τ Η Ν Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α ― Ε Σ Τ ω Τ ο φ Α Ν Τ Α Σ Ι Α Κ ο Τ Η Σ ω Σ Ι Δ Α Ν Ι Κ Η Σ Κ ο Ι Ν ο Τ Η Τ Α Σ Κ Α Ι φ ο Ρ Ε Α Η θ ο υ Σ ( ο Ι Π Ρ ω Τ ο Ι Π ο υ Μ ο υ Ε Ρ Χ ο Ν Τ Α Ι Σ Τ ο Ν ο υ Ε Ι Ν Α Ι ο Ι Χ Ρ Ι Σ Τ Ι Α Ν ο Π ο υ Λ ο Σ , Ι ω Α Ν Ν ο υ Κ Α Ι Π Ε Ν Τ Ζ Ι -Κ Η Σ ) . Ε Σ υ , Σ Τ Η Ν Π ο Λ Η Τ Η Σ Κ Ε Ρ Κ υ ΡΑ Σ , Τ Ι Σ Χ Ε Σ Η Ε Χ Ε Ι Σ Μ Ε Τ Η Ν Ε Κ Κ Λ Η Σ Ι Α , ο Χ Ι Τ ο Σ ο ω Σ ο Ρ ΓΑ Ν ω Μ Ε Ν Η Μ ο Ρ φ Η Λ Α Τ Ρ Ε Ι Α Σ , ο Σ ο ω Σ Π Ν Ε υ Μ Α Τ Ι Κ ο Τ ο Π ο ;

Προέρχομαι από μια βαθιά θρησκευόμενη, κυρίως χάρη στη μητέρα μου και τη μητέρα της μητέρας μου, οικογένεια και έχω πολύ έντονα παιδικά βιώματα από τη χριστιανική θρησκεία, τόσο στην ορθόδοξη όσο και στην καθολική εκδοχή της, καθώς έχω, εκτός των κερκυραϊκών, μικρασιατικές και μαλτέζικες ρίζες. Στα παιδικά μου χρόνια, μέχρι την πρώιμη εφηβεία, έζησα από πολύ κοντά το χώρο της ορθόδοξης κυρίως εκκλησίας και έχω πολύ έντονες μνήμες που συνδέουν μέσα μου το θρησκευτικό στοιχείο με τη φύση, καθώς, ανακαλώντας τες, μπορώ να πω απερίφραστα ότι πέρασα πολλές από τις ωραιότερες και πιο ανέμελες στιγμές της ζωής μου, ως παιδί, σε προαύλια εκκλησιών και μοναστήρια στην κερκυραϊκή ύπαιθρο. Εδώ και πολλά χρόνια έχω ενστικτωδώς απομακρυνθεί από την εκκλησία ως τόπο λατρείας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν διατηρώ δεσμούς με κάποια ανοιχτόμυαλα άτομα του χώρου στο επίπεδο της οικογενειακής παράδοσης και φιλίας ή ότι δεν νιώθω την ίδια οικειότητα με χώρους και

...............................................................................................................................................................

αντικείμενα θρησκευτικής λατρείας, σε βαθμό μάλιστα που μου επιτρέπει ακόμα και να «παίζω» μαζί τους σε επίπεδο καλλιτεχνικής έμπνευσης (υποθέτω πως από αυτό το στοιχείο εφορμάται και η ερώτησή σου). Σε ψυ-χολογικό επίπεδο, πάντως, δεν αποτάσσομαι το χρηστικό-ψυχαναγκαστικό κομμάτι της σχέσης με την πίστη σε κάτι οικείο και προσφιλές, ακόμα κι αν νικάει η σκέψη πως είναι ένα ψέμα.

Α Π ο Π ο Ι Α Τ Α Ι Ν Ι Α Ε Ι Ν Α Ι Τ ο Α Π ο Σ Π Α Σ Μ Α Π ο υ Σ υ Ν ο -Δ Ε υ Σ Ε Τ ο « Π Α Σ Χ Α Σ Τ ο ψ υ Χ Ι Α Τ Ρ Ε Ι ο » Σ Τ Η Σ υ Ν Αυ Λ Ι Α Σ Τ ο g A g A R I N ;

Είναι από την ταινία του 1988 Οι Ομοφυλόφιλοι σε σενάριο Χρήστου Λάμπρου (από το βιβλίο Τα παιδιά της Κασσάνδρας) και σκηνοθεσία Γιώργου Τσολάκου. Πολύ μεγάλες ερμηνείες στο μεταίχμιο τραγωδίας και κωμωδίας από τον πολύ Κώστα Προβελέγγιο, τον Μιχάλη Μανιάτη και τον Σπύρο Μπιμπίλα, μεταξύ άλλων σπουδαίων ηθοποιών.

Σ Τ ο ο Λ Η Η Α Λ Η θ Ε Ι Α Γ Ι Α Τ Α Π Α Ι Δ Ι Α Τ ο υ ’ 7 8 Μ Ε Λ ο Π ο Ι -Η Σ Α Τ Ε Χ Ρ ο Ν Α . θ Α Τ ο Σ Κ Ε φ Τ ο Σ Α Σ Τ Α Ν Π ο Τ Ε Ν Α Κ Α Ν Ε -Τ Ε Ε Ν Α Δ Ι Σ Κ ο Μ ο Ν ο Μ Ε Μ Ε Λ ο Π ο Ι Η Σ Ε Ι Σ Π ο Ι Η Μ Α Τ ω Ν ― Π ο Ι Η Μ Α Τ ω Ν Π ο υ θ Α Η θ Ε Λ Ε Σ Ν Α Ε Ι Χ Ε Σ Γ ΡΑ ψ Ε Ι Η Π ο υ Τ Α Ν Ι ω θ Ε Ι Σ Σ Α Ν Δ Ι Κ Α Σ ο υ ; Ι Σ ω Σ Ε Ν Α Ν Δ Ι Σ Κ ο Μ Ε Π ο Ι -Η Μ Α Τ Α Τ ω Ν « Ε Λ Α Σ Σ ο Ν ω Ν Τ Η Σ Ε Π Α Ρ Χ Ι Α Σ » ;

Θεωρώ πως ο λόγος ύπαρξης των ΚΥ βρίσκεται σε μια «φιλοσοφία» που βασίζεται στη σύνθεση της πνευματικής δημιουργίας δύο συγκεκριμένων ανθρώπων με πολύ «ειδικά» χαρακτηριστικά, οπότε θα έλεγα πως μια τέτοια κυκλοφορία κάτω από το όνομα Κόρε. Ύδρο. δεν θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη, αν μη τι άλλο. Η συγκεκριμένη μελοποίηση προέκυψε εντελώς τυχαία, όταν βρισκόμουν στην Αγγλία και διάβαζα Τα Αρχαία Βρέφη, είναι μάλιστα η μοναδική φορά που μου γεννήθηκε τόσο έντονη η επιθυμία να μελοποιήσω στίχους που δεν έχω γράψει εγώ, γι’ αυτό και τελεσφόρησε πριν ακόμα το συνειδητοποιήσω. Θεωρήσαμε ότι ταίριαζε στο concept του δίσκου καθώς απηχεί παιδικά μας βιώματα (το ποίημα κυκλοφόρησε

το 1979 και αναφέρεται μεταξύ άλλων σε «καρότσια με παιδιά σε λούνα-παρκ της επαρχίας»), και γι’ αυτό το συμπεριλάβαμε, μετά από πολύ σκέψη είναι η αλήθεια, ως έναν δεύτερο επίλογο, μετά τους «Απολογισμούς», και μάλιστα σε μια χρονική απόσταση από τα υπόλοιπα tracks του δίσκου, ως τη μοναδική σ’ αυτόν μη εξ ολοκλήρου δική μας δημιουργία.

Α Π ’ ο , Τ Ι υ Π ο ψ Ι Α Ζ ο Μ Α Ι , Τ ο Ν Α Ε Ι Ν Α Ι Κ Α Ν Ε Ι Σ Δ Η Μ Ι -ο υ Ρ Γ ο Σ Π Ρ ο ϋ Π ο θ Ε Τ Ε Ι Ε Ν Α Ν Δ Ι Α Ρ Κ Η Δ Ι Α Λ ο Γ ο Μ Ε Τ ο Ν Π υ Ρ Η Ν Α Τ ω Ν Π Ρ ο Β Λ Η Μ Α Τ ω Ν Τ ο υ ( « [ … ] Α Λ Λ Α ο Π ο -Ν ο Σ Τ Η Σ ψ υ Χ Η Σ Μ ο υ Ε Ι Ν Α Ι Γ Ν ω Σ Τ ο Σ [ … ] » ) . Μ Ε Α Λ Λ Α Λ ο Γ Ι Α : Π Ρ ο ϋ Π ο θ Ε Τ Ε Ι Ν Α Κ ΡΑ Τ Α Σ Τ Η Ν Π Λ Η Γ Η Α Ν ο Ι Χ Τ Η Η ( Δ Ι ο Τ Ι Ε Τ Σ Ι Κ Ι Α Λ Λ Ι ω Σ Δ Ε Ν Κ Λ Ε Ι Ν Ε Ι ) Ν Α Μ Η Ν Π Α ΡΑ -Μ υ θ Ι Α Ζ Ε Σ Α Ι ο Τ Ι Ε Κ Λ Ε Ι Σ Ε , Κ Α Ι Ν Α Μ Ε Ν Ε Ι Σ Σ Κ υ Μ Μ Ε Ν ο Σ Σ υ Ν Ε Χ ω Σ Π Α Ν ω Τ Η Σ . Κ Ι Αυ Τ ο Λ υ Γ Ι Σ Ε Π ο Λ υ Δ υ Ν Α Τ ο υ Σ Α Ν θ Ρ ω Π ο υ Σ . Μ Ε Αυ Τ Α ω Σ Δ Ε Δ ο Μ Ε Ν Α , Π ω Σ Β Λ Ε Π Ε Ι Σ Τ ο Ν Ε Αυ Τ ο Σ ο υ Σ Τ ο Μ Ε Λ Λ ο Ν ;

Δεν θεωρώ τον εαυτό μου κατ’ επάγγελμα δημιουργό. Πάνω απ’ όλα με ενδιαφέρει η ψυχική και διανοητική μου υγεία, και γι’ αυτήν αγωνιώ απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, γιατί μόνο όταν την έχω μπορώ να αγωνιστώ. Αν η δημιουργία συντείνει σ’ αυτόν το στόχο, ή τουλάχιστον δεν τον επηρεάζει αρνητικά, είναι καλοδεχούμενη, διαφορετικά μού είναι αδιάφορη. Όταν συνειδητοποίησα ότι σε κάποια φάση της ζωής μου ζούσα (ή μάλλον πέθαινα) για να γράφω και έτεινα να κάνω κανόνα τη συγκεκριμένη νοσηρή τακτική, επήλθε μια σύγκρουση μέσα μου, αρκετά οδυνηρή, και αποφάσισα να αντιστρέψω τους όρους. Έκτοτε, στο βαθμό που το πετυχαίνω (να γράφω για να ζω και όχι να ζω για να γράφω), νιώθω πολύ καλύτερα με τον εαυτό μου.

ο Σ Τ Ι Β Γ Ι Α Τ Ζ ο ΓΛ ο υ ( Μ Ι Α Α Π ο Τ Ι Σ Ε Π Ι Ρ Ρ ο Ε Σ Σ Α Σ ) Δ Η Λ ω -Σ Ε Κ Α Π ο Τ Ε : « T O T R I P O N T O E I N A I I E F x I k A I I k ATA R A T O u b A s k E T » . Π ο Ι Α Ε Ι Ν Α Ι Η E F x I k A I I k ATA R A Τ ω Ν Κ ο Ρ Ε . υ Δ Ρ ο . ;

I elefteres voles.

...............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................του Evan Ratliff // Εικονογράφηση: Ελπινίκη Μικρού Μετάφραση: Ελένη Μπασαγιάννη

Στα δυτικά της 101ης οδικής αρτηρίας, κοντά στο Γκέιζερβιλ της Καλιφόρνια, πλάι σε μια ερειπωμένη γκρίζα αποθήκη, ο Dr. Pierce, νεκρός από καιρό, πουλά τα προϊόντα του στα διερχόμενα αυτοκί-νητα. Με μεγάλα έντονα λευκά γράμματα προτρέπει, απ’ τον τάφο, τους οδηγούς να βελτιώσουν την υγεία τους: «ΓΙΑ ΤΟ ΑΙΜΑ ΣΑΣ: Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ DR. PIERCE».

Νάτος πάλι, σε μια αποθήκη στο Κότατζ Γκρόουβ του Όρεγκον, με ένα γιατρικό: «ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΚΩΤΙ ΣΑΣ: ΤΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΑ ΧΑΠΑΚΙΑ ΤΟΥ DR. PIERCE». Στην Κας Βάλεϊ της Γιούτα, ανάμεσα στα βουνά βόρεια του Σολτ Λέικ Σίτι, ο καλός γιατρός προτείνει: «ΤΟ ΤΟΝΩΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ: Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΟΥ DR. PIERCE». Σε μια αποθήκη στο Τολίντο της Ουάσινγκτον, προτείνει την «Αγαπημένη του Συνταγή» ως ιδανική «ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΔΥΝΑΜΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ» και κα-μιά εκατοστή χιλιόμετρα παρακάτω έχει κάτι «ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΦΡΑ ΣΑΣ: ANURIC ΤΟΥ DR. PIERCE».

Στους ταξιδιώτες αρέσει πολύ να φωτογραφίζουν τις αποθήκες με τις επιγραφές του Dr. Pierce. Βρήκα δεκάδες απ’ αυτές στο ίντερνετ, από όλη τη χώρα, ενώ μια τέτοια διαφήμιση, χρησιμεύει συχνά σαν σήμα κατατεθέν του τόπου όπου βρίσκεται. Στην ιστοσελίδα του Γκέιζερβιλ, η αντίστοιχη αποθήκη διαφημίζεται σαν ένας απ’ τους σταθμούς κάποιας τουριστικής εκδρομής οινογνωσίας. Υπάρ-

χει μάλλον κάτι στην καπιταλιστική επιμονή του Dr. Pierce και στις μεγαλεπήβολες αξιώσεις του, οι οποίες, άλλωστε, εμφανίστηκαν σε πιο αφελείς καιρούς, το οποίο μοιάζει αρκετά θελκτικό, ώστε να σταματήσει κανείς με το αμάξι του και ν’ αναρωτηθεί πώς προέκυψε όλη αυτή η ιστορία.

Στην πραγματικότητα, ο Ray Vaughn Pierce υπήρξε ένας από τους πιο διάσημους γιατρούς της Αμερικής. Τα ιδιοσκευάσματά του, που πωλούνταν μέσω ταχυδρομείου, του χάρισαν μια τεράστια περι-ουσία, όπως άλλωστε και το ανά τον κόσμο ξακουστό σανατόριο που έχτισε για να τα χορηγεί. Έγραφε βιβλία-οδηγούς για το πώς μπορεί να κάνει κανείς μια ιατρική διάγνωση στο σπίτι, τα οποία εκδίδονταν για δεκαετίες και πούλησαν πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα, ενώ υπηρέτησε και στο Κογκρέσο. Είναι πια γνωστό ότι ο, Πρόεδρος τότε, James A. Garfield είχε αποκαλέσει τον Pierce «έναν από τους καλύτερους ανθρώπους στον κόσμο, στο τιμόνι ενός από τα καλύτερα ιατρικά ιδρύματα στο κόσμο».

Αλλά εάν ο Dr. Pierce είχε ένα εξαιρετικό προσόν, αυτό δεν ήταν το ταλέντο στην ιατρική, αλλά το θράσος του. Ήταν ένας απαράμιλλος γυρολόγος ―πρωτοπόρος στην εκμετάλλευση της άγνοιας των αν-θρώπων περί επιστήμης και της επιθυμίας τους για μακροβιότητα― που γνώριζε καλά την αξία μιας εντυπωσιακής πώλησης. O Dr. Pierce

Το κείμενο αυτό του Evan Ratliff πρωτοδημοσιεύτηκε στο τεύχος #00 του «48ωρου» περιοδικού Longshot (zero.longshotmag.com) τον Μάιο του 2010 και αναδημοσιεύεται εδώ με την ευγενή άδεια του συγγραφέα.

Η Γ Ν ω Σ Τ Η Ι Σ Τ ο Ρ Ι Α Τ Η Σ Α Π ο Λυ Τ Η Σ θ Ε ΡΑ Π Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Τ ο υ Κ ο Μ Π ο Γ Ι Α Ν Ι Τ Η Π ο υ Τ Η Ν Α Ν Α Κ Α Λυψ Ε Κ Α Ι Τ Η Ν Π Λ Α Σ Α Ρ Ε Ι , Σ Ε Μ Ι Α Α Κ ο Μ Η Ε Ν Δ Ι Α φ Ε Ρ ο υ Σ Α Ε Κ Δ ο Χ Η Τ Η Σ ,

Σ Τ ο Μ Ε ΤΑ Ι Χ Μ Ι ο Δυ ο Α Ι ω Ν ω Ν .

Γ Ι Α Ν Α Γ Ι Ν Ε Ι Σ Π Ε ΡΔ Ι Κ Ι

Η μοντέρνα θεραπείατου Dr. Pierce

ήταν αρκετά θρασύς για να προσφέρει, όχι απλώς ένα τονωτικό για ορισμένες από τις παθήσεις σας, αλλά ένα γιατρικό που θα τις νικούσε όλες μονομιάς.

Για πρώτη φορά αντίκρυσα τον Dr. Pierce ―έναν κοντόχοντρο, μου-σάτο άντρα με τις τούφες των μαλλιών του να ανεμίζουν γύρω απ’ τη φαλακρή κορυφή του κρανίου του― στα φωτογραφικά αρχεία των Apalachicola Times, της τοπικής εφημερίδας στη μικρή πόλη της Φλόριντα όπου ζουν οι γονείς μου. Είχε γίνει τοπική διασημότητα, όταν, προς το τέλος της καριέρας του, αγόρασε ένα μικρό, ελώδες νησί κοντά στην ακτή, το Σεντ Βίνσεντ, στο οποίο διέμενε κατά τους χειμερινούς μήνες. Έχτισε ένα μικρό μέρος του και το υπόλοιπο το μετέτρεψε, το 1908, σε βιότοπο θηραμάτων γεμάτο με εξωτικά ζώα. (Οι απόγονοί τους ζουν ακόμα σ’ εκείνον το χώρο που πλέον ανήκει στο κράτος).

Ο Dr. Pierce γεννήθηκε το 1840 κι ήταν μόλις 20 ετών όταν ξεκίνη-σε την πρακτική του στην Τίτουσβιλ της Πενσιλβάνια, δηλώνοντας πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Ιατρικής και Χειρουργικής της Φι-λαδέλφεια. «Στην πραγματικότητα δεν ήταν» έγραψε ο, ιστορικός της ιατρικής, Norman Gevitz σε μια έρευνα που έκανε το 1990 για τη ζωή του Pierce: «Αναμφισβήτητα, επρόκειτο για ένα δίπλωμα πλαστό».

Αλλά η έλλειψη αληθινής ιατρικής εκπαίδευσης δεν εμπόδισε τον Pierce να μαγειρέψει αυτό που σύντομα θα γινόταν η πιο προσοδο-φόρα εφεύρεσή του: ένα τονωτικό με γεύση γλυκόριζας το οποίο ονόμασε «Η Χρυσή Ιατρική Ανακάλυψη του Dr. Pierce». Σχεδιασμένο να θεραπεύει πολλές χρόνιες παθήσεις, από προβλήματα με τα αι-μοπετάλια έως στομαχικές διαταραχές ή φυματίωση, το περιεχόμενο και η φύση του δεν αποκαλύπτονταν, αλλά διαφημιζόταν ως το σκεύασμα που «δίνει στους άντρες την όρεξη του καουμπόι και τη χώνεψη της στρουθοκάμηλου».

Στα τέλη της δεκαετίας του 1860, Ο Pierce μετέφερε την επιχείρη-ση στο Μπάφαλο και πρόσθεσε «Την Αγαπημένη Συνταγή του Dr. Pierce» (κατάλληλη για «γυναικεία παράπονα») στο αναπτυσσόμενο θεραπευτικό του οπλοστάσιο χαπιών και τονωτικών: «καθαριστές αίματος», «έξυπνα βότανα», «χάπια για τον γυναικείο κόλπο». Έσπειρε διαφημίσεις στις μεγαλύτερες εφημερίδες εθνικής εμβέλει-ας ―οι ταμπέλες στις αποθήκες θα εμφανίζονταν αργότερα― όπου υποσχόταν τη θεραπεία κάθε γνωστής ασθένειας, απογειώνοντας τις πωλήσεις.

Ξεφυλλίζοντας τις διαφημίσεις του Pierce, αναπολεί κανείς μια πιο λογοτεχνική εποχή, όπου ακόμη και τα φούμαρα ενός γυρολόγου έπρεπε να σταθούν επάξια στο παιχνίδι των λέξεων. Κάθε διαφή-μιση είναι έντεχνα κατασκευασμένη και μοναδική, γεμάτη δήθεν επιστημονικούς όρους όπως «πλούσια κόκκινα αιμοσφαίρια» και «βρογχικές παθήσεις», αφού ο Pierce αντιλαμβανόταν πλήρως πόσο σημαντικό είναι να αιχμαλωτίζεις την προσοχή του κοινού με την πρώτη εντύπωση. Κάποια διαφήμισή του ξεκινά με τη φράση: «Το μυστήριο της ζωής και του θανάτου είναι γρίφος για τους σοφούς ανθρώπους», ενώ μια άλλη αρχίζει λέγοντας: «Ο λύκος της πείνας αλλυχτά στις πόρτες χιλιάδων ανθρώπων που είναι εύποροι και τα έχουν όλα». Σ’ αυτές ο Dr. Pierce εμφανίζεται πότε ευθύς και πότε αφαιρετικός, ξεδιπλώνοντας περίτεχνα ιδιότυπες μεταφορές ή κάνο-ντας απερίφραστες δηλώσεις του τύπου: «Σήμερα, δεν υπάρχουν και πολλά να θαυμάσεις στον μέσο άνθρωπο όσον αφορά στη φυσική του κατάσταση».

Ο Pierce καινοτόμησε και στην χρήση των συστάσεων από ευχαρι-στημένους πελάτες. Γέμιζε τις διαφημίσεις του με λαμπρές κριτικές από υπαρκτά, υποτίθεται, πρόσωπα, συχνά εμπλουτισμένες με σκί-τσα, για μεγαλύτερη αληθοφάνεια: «Η Χρυσή Ιατρική Ανακάλυψη του Dr. Pierce είναι το πιο θαυματουργό φάρμακο που έχω πάρει», γράφει ο Geo S. Henderson, Ακόλουθος απ’ το Ντενό της Φλόριντα. «Είχα μια μελανιά στο δεξί μου αυτί και το αίμα μου συμπεριφε-ρόταν εντελώς άστατα... με το πρώτο κιόλας μπουκαλάκι ένιωσα καλύτερα.»

Όμως, η πιο έξυπνη απ’ όλες τις κομπίνες του Dr. Pierce δεν ήταν να λέει στους ανθρώπους από ποιες ασθένειες να φυλάγονται, αλλά να τους πλασάρει τον τρόπο να ανακαλύπτουν μόνοι τους νέους φόβους για την υγεία τους. Το έκανε γράφοντας εγχειρίδια αυτο-θεραπείας για όλους, παρόμοια με τις σημερινές ιστοσελίδες που παρέχουν ιατρικές συμβουλές. «Είναι το ενδιαφέρον κάθε ανθρώπου» γρά-φει στην αρχή του The People’s Common Sense Medical Adviser in Plain English, «να γνωρίζει ποιες θεραπείες θα χρησιμοποιήσει για να καταπραΰνει τις απλές αδιαθεσίες στη ζωή». Το ότι αυτές οι θεραπείες φτιάχνονταν συχνά από τον ίδιο τον Dr. Pierce, αποτελούσε απλώς μια αναπόφευκτη ιδιαιτερότητα της επιστημονικής έρευνας. «Κανένας» συνέχιζε, «δεν θα περίμενε ότι μόνο με ένα πιάτο ζεστό νερό και μια κατσαρόλα, μπορεί να αποκτήσει ικανότητες αντάξιες ενός εκπαιδευμένου φαρμακοποιού.»

Α Λ Λ Α Η Ε Λ Λ Ε Ι ψ Η Α Λ Η θ Ι Ν Η Σ Ι Α Τ Ρ Ι Κ Η Σ Ε Κ Π Α Ι Δ Ε υ Σ Η Σ Δ Ε Ν Ε Μ Π ο Δ Ι Σ Ε Τ ο Ν P I E R c E Ν Α Μ Α Γ Ε Ι Ρ Ε ψ Ε Ι Αυ Τ ο Π ο υ Σ υ Ν Τ ο Μ Α θ Α Γ Ι Ν ο Τ Α Ν

Η Π Ι ο Π Ρ ο Σ ο Δ ο φ ο ΡΑ Ε φ Ε υ Ρ Ε Σ Η Τ ο υ : Ε Ν Α Τ ο Ν ω Τ Ι Κ ο Μ Ε Γ Ε υ Σ Η ΓΛ υ Κ ο Ρ Ι Ζ Α Σ Τ ο ο Π ο Ι ο ο Ν ο Μ Α Σ Ε « Η Χ Ρ υ Σ Η Ι Α Τ Ρ Ι Κ Η Α Ν Α Κ Α Λ υ ψ Η

Τ ο υ D R . P I E R c E » . ..............................................................................................................................................................

Το βιβλίο αυτό πρωτοδημοσιεύτηκε το 1875, ακολουθούμενο από λαμπρές κριτικές στους New York Times και σε άλλες εφημερίδες της χώρας και πούλησε 4,5 εκατομμύρια αντίτυπα, ενώ κατέληξε να κάνει πάνω απο 100 εκδόσεις. Μπορείτε να το βρείτε ακόμη και σήμερα στο Google Books σε όλο του το ψευδοεπιστημονικό μεγαλείο. Αποδεκτές γνώσεις της εποχής σε βιολογία και φυσιολογία, ανακατεύονται με όσα συζητούνταν στο πλαίσιο, αποκυρηγμένων πια, μπουρδολογιών όπως η φρενολογία.

Ο Dr. Pierce έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τις δυσλειτουργίες σεξουαλικής φύσεως. Όπως το θέτει ένας ιστορικός, ήταν ένας «σταυ-ροφόρος κατά του αυνανισμού» που συνταγογραφούσε γενναίες δόσεις από την «Χρυσή Ιατρική Ανακάλυψη» σαν θεραπεία κατά της σπερματορροίας ―«απώλεια σπέρματος χωρίς συνουσία»― και της ανικανότητας. (Βέβαια, στο παραπάνω θέμα φαίνεται να πέφτει σε αντίφαση εξαιτίας ενός μηχανισμού που περιγράφει στο βιβλίο του. Η συσκευή, που λέγεται «Manipulator», σχεδιάστηκε απ’ τον ίδιο τον Pierce και περιλαμβάνει διάφορα «εξαρτήματα τριβής», με ονόματα όπως «rock-shaft» και «double-rubber», τα οποία είναι σχεδιασμένα ώστε «να αποτελούν μια επιφάνεια τριβής προς 4 κατευθύνσεις» καλύπτοντας «κάθε ενδιάμεσο μέρος του σώματος».)

Στο ζενίθ της καριέρας του, ο Pierce λέγεται ότι «καθάριζε» πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια το χρόνο, από τις διεθνείς πωλήσεις βιβλίων, χαπιών και τονωτικών. Έχτισε μια εξαόροφη βιομηχανι-κή μονάδα στο Μπάφαλο και την ονόμασε «World’s Dispensary Medical Association». Λίγο πιο πέρα, στον ίδιο δρόμο, έχτισε ένα πολυτελές ξενοδοχείο και σανατόριο με καμιά ντουζίνα γιατρούς, που λέγεται ότι το είχε επισκεφθεί και ο διαβόητος Sundance Kid την περίοδο που κρυβόταν απ’ το νόμο. Ο Dr. Pierce ήταν γκατζετάκιας και λάτρης των διάφορων ιατρικών συσκευών και δοκίμαζε τα πάντα, από ειδικά πλυντήρια φιαλιδίων μέχρι κι έναν απ’ τους πρώτους ηλε-κτρικούς ανελκυστήρες. «Υπήρχαν ηλεκτρικές γεννήτριες, γεννήτριες όζοντος και ακτινολογικός εξοπλισμός» έγραψε ένας υπότροφος του Pierce για την αυτοκρατορία του στο Μπάφαλο. «Το ξενοδοχείο είχε ηλεκτρικό φως και σύστημα πυρόσβεσης. Η χρήση απ’ τον Pierce αυτών των καινοτομιών, έφερε πολλούς ισχυρούς ανθρώπους κοντά στις νέες τεχνολογίες και την επιστήμη».

Τρία χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου του, ο Pierce κέρδισε μια θέση στο Νομοθετικό Σώμα της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Ένα χρόνο μετά εξελέγη στο Κογκρέσο με τους Ρεπουμπλικάνους. Ένα χρόνο αργότερα παραιτήθηκε για λόγους υγείας, όπως έγραψαν οι εφημερίδες.

Οι επιτυχίες, όμως, πάνε μαζί με τις κακές γλώσσες και τους επικριτές και, φυσικά, ο Dr. Pierce δεν αποτέλεσε την εξαίρεση. Το ιατρικό κατεστημένο του Μπάφαλο τον απέφευγε συστηματικά και έως τα τέλη του 1800 όλο και πιο πολλοί αμφισβητούσαν δημοσίως τα προσόντα του και την αποτελεσματικότητα των παρασκευασμάτων

του. Ένας ανταγωνιστής του κατήγγειλε ότι ποτέ του δεν παρακο-λούθησε κάποια ιατρική σχολή, ονομάζοντάς τον «Πρίγκηπα των Τσαρλατάνων». Ένας άλλος αναφέρθηκε σ’ αυτόν, στον Τύπο, χαρα-κτηρίζοντάς τον ως «έναν εξωφρενικά υπερόπτη απατεώνα», ακόμη και «καταχραστή».

Στο βιβλίο του, The Common Sense Medical Adviser, ο Pierce είχε προβλέψει αυτό το είδος κριτικής, το οποίο και απέρριπτε σαν «μοντέρνα αερολογία», θεωρώντας το ως «το πιο ευτελές είδος σκουπιδιών... που διατυπώνεται με λάθη και φαντασιώσεις παρά με κοινή λογική». Ήταν ο γιατρός του Λαού και οι λεπτομέρειες και τα διαπιστευτήρια δε σήμαιναν τίποτα μπρος στα εκατομμύρια των ανθρώπων που είχε ανακουφίσει. Ο ερχομός του σκανδαλοθηρικού Τύπου στις αρχές του 20ου αιώνα, όμως, έφερε νέες προκλήσεις. Οι έρευνες του Collier’s and Ladies’ Home Journal κατέληγαν ότι οι παυσίπονες ιδιότητες της «Αγαπημένης Συνταγής» του Dr. Pierce, οφείλονται κατά κύριο λόγο σε μεγάλες δόσεις οπίου και αλκοόλ. Ο Dr. Pierce πέρασε στη αντεπίθεση και πάλι, μηνύοντας την εφημερίδα για συκοφαντία και κερδίζοντας την υπόθεση. Οι πωλήσεις επανήλ-θαν στα γνωστά επίπεδα και, σύντομα, ο R.V. Pierce παρέδωσε τα ηνία στον γιο του, Valentine Mott Pierce, ο οποίος διοίκησε την επιχείρηση μέχρι το θάνατό του στα τέλη της δεκαετίας του 1940.

Τα παρασκευάσματα του Dr. Pierce, συνέχισαν να πωλούνται, σε διάφορες παραλλαγές, μέχρι και τη δεκαετία του 1970.

Κατά κάποιο τρόπο είναι περίεργο που δεν τα βρίσκουμε ακόμα στην αγορά. Εξάλλου, εάν ο Dr. Pierce έβλεπε σήμερα τα ράφια των σούπερ μάρκετ γεμάτα με echinacea και γύρη μελισσών, τί θα έλεγε; Τί θα σκεφτόταν για τις κρέμες από acai και τις βιταμινούχες θεραπευτικές αγωγές που καιρό τώρα αποκυρήσσονται από την σύγχρονη επιστήμη; Είναι δελεαστικό να σκεφτόμαστε τον Dr. Pierce γελώντας πονηρά, έχοντας γνώση της κομπίνας του εις βάρος των εκατομμυρίων αφελών πελατών του. Αλλά αν ζούσε σήμερα, θα ήταν εκείνος που θα γελούσε πονηρά. Το μεγάλο κυνήγι για τη μακροβιότητα παραμένει ενεργό και θα φτιαχτούν πολλές ακόμα περιουσίες απ’ τη δική μας συμμετοχή σ’ αυτό.

Το 1914, ο Ray Vaughn Pierce πέθανε στην ηλικία των 76 ετών στο νησί Σεντ Βίνσεντ, ύστερα από παράλυση που διήρκεσε πολλούς μήνες και έχοντας χάσει μέρος της περιουσίας του σε ένα παρά-τολμο κυνήγι χρυσού στη Καλιφόρνια. Άγνωστο παραμένει το αν κατανάλωσε ο ίδιος τα παρασκευάσματά του επιδεικνύοντας ως την τελευταία του πνοή την πίστη του στη δύναμη της «Χρυσής Ιατρικής Ανακάλυψης» και της «Αγαπημένης Συνταγής». Ή εάν, κα-θώς κείτονταν ακίνητος, ήχησαν στο μυαλό του τα ίδια του τα λόγια από μια διαφήμιση του 1898 που ξεκινάει κάπως έτσι: «Η βλακεία ορισμένων ανθρώπων είναι ότι επιμένουν να προσκαλούν διαρκώς τον εναγκαλισμό του θανάτου.»

ο D R . P I E R c E Ε Δ Ε Ι ξ Ε Ι Δ Ι Α Ι Τ Ε Ρ ο Ε Ν Δ Ι Α φ Ε Ρ ο Ν Κ Α Ι Γ Ι Α Τ Ι Σ Δ υ Σ Λ Ε Ι -Τ ο υ Ρ Γ Ι Ε Σ Σ Ε ξ ο υΑ Λ Ι Κ Η Σ φ υ Σ Ε ω Σ . ο Π ω Σ Τ ο θ Ε Τ Ε Ι Ε Ν Α Σ Ι Σ Τ ο Ρ Ι Κ ο Σ ,

Η Τ Α Ν Ε Ν Α Σ « Σ Τ Αυ Ρ ο φ ο Ρ ο Σ Κ Α Τ Α Τ ο υ Αυ Ν Α Ν Ι Σ Μ ο υ » Π ο υ Σ υ Ν Τ Α Γ ο -Γ ΡΑ φ ο υ Σ Ε Γ Ε Ν Ν Α Ι Ε Σ Δ ο Σ Ε Ι Σ Α Π ο Τ Η Ν « Χ Ρ υ Σ Η Ι Α Τ Ρ Ι Κ Η Α Ν Α Κ Α Λ υ ψ Η » Σ Α Ν θ Ε ΡΑ Π Ε Ι Α Κ Α Τ Α Τ Η Σ Σ Π Ε Ρ Μ Α Τ ο Ρ Ρ ο Ι Α Σ ― « Α Π ω Λ Ε Ι Α Σ Π Ε Ρ Μ Α Τ ο Σ

Χ ω Ρ Ι Σ Σ υ Ν ο υ Σ Ι Α » ― Κ Α Ι Τ Η Σ Α Ν Ι Κ Α Ν ο Τ Η Τ Α Σ . ..............................................................................................................................................................

Το φαινόμενο TwilightΤα λόγια είναι λίγα για να περιγράψουν την τεράστια επιτυχία των μυθιστορημάτων της Αμερικανίδας Stephenie Meyer. Από το πρώτο κιόλας βιβλίο, το Twilight (2005), η τετραλογία έγινε cult φαινόμενο παγκοσμίως, με πωλήσεις που σήμερα ξεπερνούν τα 100 εκατομμύ-ρια και με τη φρενίτιδα των οπαδών της να φτάνει εκείνη του Harry Potter και του Lord of the Rings.

Το στόρι που (μας) έχει συνεπάρει: η 17χρονη Bella Swan μετα-κομίζει στη μικρή πόλη Φορκς (πιρούνια;) στην πολιτεία της Ουά-σιγκτον. Εκεί γνωρίζει μια οικογένεια βρικολάκων που τρέφονται με αίμα ζώων, γιατί δεν θέλουν να είναι τέρατα. Ανάμεσα τους ο επίσης 17χρονος (εδώ και έναν αιώνα βέβαια) Edward, όμορφος σαν άγγελος, δυνατός σαν υπερήρωας, μυστηριώδης και, φυσικά, παλιομοδίτης στη συμπεριφορά και την ομιλία. Ένας έρωτας γεννιέται ανάμεσα στους δύο, παρόλο που η Bella είναι μάλλον βαρετή και ασήμαντη (όπως βλέπει η ίδια τον εαυτό της ―και κάποιοι από μας) και ο Edward θέλει κολασμένα να της πιει το αίμα.Από κει και πέρα ξεκινά μια σειρά από υπερφυσικές και μη δοκιμα-σίες για το ζευγάρι, που οφείλονται α) στην αδυναμία του ευρύτερου βρικολακίστικου περιβάλλοντος να αποδεχτεί τον έρωτά τους, β)

στις προβληματικές σχέσεις μεταξύ των βρικολάκων, γ) στον προ-αιώνιο πόλεμο ανάμεσα στα βαμπίρ και τους λυκανθρώπους (ένας από τους οποίους είναι επίσης ερωτευμένος με την Bella), δ) στο εύθραυστο σώμα της θνητής κοπέλας και ε) στην υπερβολική λατρεία του Edward για αυτήν.

Και βρικόλακας και τζέντλεμανΚαιρό είχαμε να δούμε έναν ήρωα βιβλίου να είναι τόσο ελκυστικός για τους καλούς, παραδοσιακούς λόγους. Σαν ένας πραγματικός άντρας, ο Edward του Twilight συνδυάζει ζωώδη ένστικτα, που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή της νεαρής παρθένας ηρω-ίδας, με ηθική βικτωριανού τζέντλεμαν, που του επιτρέπει να μην το κάνει.

Ένας από τους λόγους που το Twilight θεωρείται ανάγνωσμα κα-τάλληλο για έφηβους είναι ότι για τρία ολόκληρα βιβλία ο Edward αρνείται να κάνει έρωτα στη Bella, όσο κι αν αυτή επιμένει, από φόβο ότι πάνω στην ερωτική πράξη η κτηνώδης φύση του βρικόλακα θα βγει στην επιφάνεια και θα καταστρέψει την εύθραυστη φύση της δεσποσύνης. Μία μεταφορά για τον κίνδυνο που φέρει το σεξ πριν το γάμο για την ψυχή των αθώων (μορμόνων ―η Meyer είναι μορμόνα το θρήσκευμα και δηλώνει πως αυτό έχει επηρεάσει τις επιλογές

της Βάσως Μπελιά // Εικονογράφηση: Σόλωνας Χουλιαράς

..............................................................................................................................................................................................

Η καταγωγή του «ιδανικού άντρα»

Το ανδρικό πρότυπο στο Twilight, το άνευ σεξ πορνό και ο εντοπισμός της ρίζας του κακού

σ’ ένα λονδρέζικο τυπογραφείο του 18ου αιώνα...

των ηρώων της) νέων; Θυμωμένες αναγνώστριες γράφουν στα blogs τους: «Αυτό ακριβώς που χρειαζόμαστε: περισσότερο αναμάσημα [των αντιλήψεων] ότι είναι δύσκολο για τους άντρες να ελέγχουν τις σεξουαλικές τους ορέξεις, ενώ τα κορίτσια είναι παθητικά αθώα και, αν τύχει να θέλουν σεξ, δεν ξέρουν τι πραγματικά γυρεύουν».

Τέλειος άντρας, ο εγκρατής άντραςΠαρόλα αυτά, τα εκατομμύρια των γυναικών που φαντασιώνονται τον Edward Cullen, δείχνουν να χρειάζονται αυτό ακριβώς: για αυτές είναι ο τέλειος άντρας διότι «είναι απόλυτα σωστός, νοιάζεται για την κοπέλα πιο πολύ από οτιδήποτε άλλο και την προστατεύει από τους κινδύνους». Πες τους ότι είναι καταπιεστικός και ζηλιάρης, την παρακολουθεί, την ελέγχει και δε την αφήνει να έχει φίλους κι ίσως ακούσεις κάτι σαν: «Είναι μόνο γιατί τρέμει για την ασφάλειά της και φοβάται ότι αν τη χάσει, αυτή που είναι το μόνο πράγμα για το οποίο δίψασε ποτέ τόσο πολύ η αθάνατη καρδιά του, η αιωνιότητα θα του φαίνεται αβάσταχτη». Πες τους ότι η αποχή από το σεξ μέχρι το γάμο είναι αντιερωτική και... «δεν είναι ότι δεν το θέλει, αλλά ότι δεν του το επιτρέπουν οι αρχές του».

Πράγματι: ο Edward θέλει τόσο πολύ τη Bella, που η εγκράτειά του μοιάζει υπεράνθρωπη. Έτσι ο καυτός βρικόλακας είναι δύο φορές άντρας: μία με την, ζωώδη ως οφείλει, φλογερή του επιθυμία (η επιθυμία του να την καταβροχθίσει ως μεταφορά για την ερωτική επιθυμία είναι ένα λογοτεχνικό κλισέ που υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια), και μία με την ικανότητά του να νικήσει τον πιο επικίνδυνο εχθρό, τον εαυτό του (ο βικτωριανός τζέντλεμαν είναι σχιζοφρενικός γιατί η ζωή του, ειδικά η ερωτική, είναι μια συνεχής μάχη με τα ίδια του τα χαμηλά ένστικτα, το τέρας που κρύβει μέσα του). Λένε ότι ποτέ η εγκράτεια δεν ήταν τόσο καυτή. Μα το απαγορευμένο δεν ήταν πάντα πιο γλυκό;

Το Twilight έχει χαρακτηριστεί ως το γυναικείο αντίστοιχο της πορ-νογραφίας. Για την επικοινωνιολόγο Christine Seifert, η Meyer έχει δημιουργήσει ένα νέο λογοτεχνικό είδος: το «πορνό της εγκράτειας». Έχει εν μέρει δίκιο, μια και το είδος δεν είναι καθόλου νέο.

Η επινόηση του «αισθηματικού»Το «πορνό της εγκράτειας» γεννήθηκε από έναν λονδρέζο τυπογράφο που ήθελε να δημιουργήσει αναγνώσματα που θα προφύλασσαν τα νεαρά κορίτσια της τάξης του από τον κίνδυνο να πέσουν στα νύχια των αριστοκρατών της εποχής, που ήταν κυνηγοί του ποδόγυρου, διαβόητοι για την αστείρευτη λίμπιντο και τις ανύπαρκτες ηθικές

αναστολές. Το αποτέλεσμα ήταν αμφιλεγόμενο: από τη μία αυτοί οι επικίνδυνοι τύποι, μέσα από τα μυθιστορήματα, διατήρησαν το μεγαλύτερο μέρος της σαγηνευτικής τους δύναμης (και μάλι-στα αυτή διατηρήθηκε στο πέρασμα του χρόνου, σαν ένα μνημείο μιας τάξης και μιας ιδεολογίας που είχαν αμέσως μετά εκλείψει), από την άλλη εξημερώθηκαν και έγιναν μετανοημένοι άσωτοι, ένας μπασταρδεμένος τύπος αριστοκράτη με αστική ηθική. Δηλαδή, ο ιδανικός άντρας.

Ο Samuel Richardson δημιούργησε το «sentimental novel», τον πρόγονο του σύγχρονού μας μυθιστορήματος, με την Pamela (1740), όταν το πρότυπο αρρενωπότητας που βασίλευε στην αυλή της Αγ-γλίας ήταν αυτό του «libertine». Αριστοκράτης, άθεος, εχθρός του γάμου και των γυναικών, ο libertine όφειλε να υπακούει στα πιο ποταπά σεξουαλικά του ένστικτα (που τον ανάγκαζαν να βιάζει και να εξαπατά γυναίκες-σεξουαλικά αντικείμενα) αν ήθελε να ονομάζεται άντρας και να τον σέβονται όσοι ονομάζονται άντρες. Η Pamela, φτωχή πλην τίμια παραδουλεύτρα, έπεσε στα δίχτυα ενός τέτοιου, του κυρίου B., αλλά κατάφερε με την αθωότητα και την ομορφιά της να τον μετατρέψει σε μετανοημένο libertine που της πρόσφερε μαζί με το γάμο και ένα χέρι για να ανέβει την κοινωνική σκάλα.

Όμως οι μαθημένες στην αριστοκρατική τέχνη και ιδεολογία αστές αναγνώστριες της Pamela (με ψευδή ταξική συνείδηση, δυστυχώς) δεν έπιασαν το νόημα και θεώρησαν τον μεν κύριο B. πολύ ελκυ-στικό, την δε μεταστροφή του πολύ πιθανή κι έτσι ο Richardson αναγκάστηκε να γράψει ένα δεύτερο έργο, την Clarissa. Με το τρα-γικό τέλος της Clarissa, που προκαλείται από την διαφθορά και σκληρότητα του άσωτου Lovelace, ήλπιζε ότι οι αναγνώστριες θα μάθουν το μάθημά τους. Αλίμονο. Αυτό το πρότυπο άντρα ήταν για τόσο καιρό το μόνο αξιοσέβαστο, ώστε το μόνο που κατάφερε ο Richardson ήταν να θρέψει τις νεανικές τους φαντασιώσεις –τις γνωστές μας φαντασιώσεις βιασμού.

Πραγματικά θυμωμένος, έκανε κάτι καθοριστικό για την εξέλιξη του γυναικείου γούστου: με το έργο του Sir Charles Grandison δημιούρ-γησε ένα νέο είδος ελκυστικής αρρενωπότητας βασισμένη ακριβώς σε όσα η αριστοκρατική δεν είχε: ο νέος άντρας είχε σεβασμό για τους νόμους και τη θρησκεία, πατερναλιστική τρυφερότητα για αυτά τα ευαίσθητα και ελαφρώς ανόητα πλάσματα, τις γυναίκες, και μια ανάγκη να τις προστατεύει. Και βέβαια από κυνηγός έγινε θήραμα. Οι γυναίκες δίπλα σε κάποιον σαν τον Grandison δεν είχαν κανένα λόγο για να ανησυχούν: η αυτοκυριαρχία του ήταν τέτοια που θα αντιστεκόταν ακόμη και αν αυτές τον ήθελαν τόσο ώστε να ξεχνάνε τι έχουν να χάσουν μαζί με την παρθενιά τους. Η αντρική του φύση είχε την ανάγκη του σεξ, αλλά πιο άντρας από όλους είναι εν τέλει αυτός που μπορεί να επιβάλλεται στη φύση του.

Το Twilight έχει χαρακτηριστεί ως το γυναικείο αντίστοιχο της πορνογραφίας. Για την επικοινωνιολόγο Christine Seifert, η Meyer έχει δημιουργήσει ένα νέο λογοτεχνικό είδος: το «πορνό της εγκράτειας».

..............................................................................................................................................................

Οι έμποροι και οι βρικόλακεςΤο sentimental novel ήταν το λογοτεχνικό είδος που εξέφρασε την ταυτότητα της ανερχόμενης τότε αστικής τάξης. Αμέσως έγινε το όπλο της ενάντια στην «υψηλή κουλτούρα» των ανώτερων τάξεων, που στήριζε την ύπαρξή της σε ένα σύστημα αξιών και σε λογοτεχνικούς κώδικες τους οποίους ο έμπορος δεν μπορούσε να καταλάβει, αλλά και στην κατά πρόσωπο γελοιοποίηση της αστικής ηθικής, συμπε-ριφοράς και γούστου. Η άσπιλη κόρη έγινε το σύμβολο των αστών και ο γάμος της με τον πλούσιο κοινωνικά ανώτερό της άντρα έγινε το σύμβολο αφενός της αξίας τους, αφετέρου της θριαμβευτικής ανέλιξής τους.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί επικράτησε στην αμερι-κάνικη λογοτεχνία: ο γάμος και η οικονομική ευμάρεια ως εγκόσμια ανταμοιβή για την αρετή είναι κομμένα και ραμμένα στα μέτρα και της προτεσταντικής ηθικής και του αμερικανικού ονείρου. Και φυ-σικά το sentimental novel ήταν, όπως θα έλεγε και ο Leslie Fiedler (Love and Death in the American Novel), εξαρχής πορνογραφικό, έστω κάτω από την λευκή μεταμφίεση, αφού ήταν ακριβώς με την πορνογραφία που οι αναγνώστριες («οι έμποροι, καλά γνωρίζοντας ότι ο χρόνος είναι χρήμα, άφησαν την ανάγνωση στις γυναίκες και, κυρίως, στις κόρες τους») ανταμείβονταν για την υπομονή τους στην εγκράτεια.

Η χρήση του φανταστικού στοιχείου στην περίπτωση του Twilight δεν είναι μόνο αναγκαία ―αφού για να είναι ελκυστικό σήμερα αυτό το στερεότυπο του ανώτερου, υπερπροστατευτικού, με καταπιεσμένα ένστικτα άντρα, δεν θα μπορούσε παρά να είναι μέσα σε ένα πλαί-σιο μη ρεαλιστικό (ομοίως, αν ο Edward δεν ήταν βρικόλακας, οι μελανιές στο σώμα της Bella μετά το σεξ θα ήταν ξεκάθαρο δείγμα κακοποίησης). Είναι και σύμφωνη με μια λογοτεχνική παράδοση: οι βρικόλακες στη λογοτεχνία ήταν εξαρχής μια προβολή του φόβου της αστικής τάξης για την παρακμάζουσα αριστοκρατία. Ωστόσο, η επιλογή των βρικολάκων είναι καλή ιδέα και για έναν ακόμα λόγο: οι οικογενειακές αξίες και το είδος του ερωτισμού που προβάλλει έπρεπε να είναι από αιώνες νεκρά και να βρωμάνε. Ότι δεν το κάνουν πρέπει να μας ανησυχεί.

Αθάνατες “επιλογές”Ήδη από τα τέλη του 18ου αιώνα φεμινίστριες φιλόσοφοι κατηγο-ρούσαν τα χαμηλής ποιότητας μυθιστορήματα ως επιβλαβή για τις νέες γυναίκες. Με το Twilight οι κριτικοί έχουν, με το δίκιο τους, αφηνιάσει. Η μπανάλ αρρενωπότητα του βαμπίρ σε συνδυασμό με την βαρετή αδεξιότητα της ηρωίδας, τη χαμηλή αυτοεκτίμησή της και την επιθυμία της να αφήσει τα πάντα (ακόμη και την ανθρώπινη ζωή της) ώστε να είναι μαζί του, προβάλλουν ένα πρότυπο σχέσης που οι φεμινίστριες μανάδες μας χρησιμοποιούσαν για να μας πείσουν να φάμε τη σούπα μας.Η απάντηση της Meyer σε αυτό είναι ότι εφόσον «το θεμέλιο του φεμινισμού είναι, η γυναίκα, να είναι ελεύθερη να επιλέξει», οι επιλογές της Bella να μην πάει στο πανεπιστήμιο, να παντρευτεί

στα δεκαεννιά της και να γεννήσει ένα παιδί που απειλεί τη ζωή της ως εγκύου είναι ο ορισμός του φεμινισμού. Αφού είναι επιλογές. Πόσο μάλλον, αφού ο Edward τη λατρεύει και δεν θα την εγκατα-λείψει ποτέ. Στο κάτω-κάτω κάνει μια επιλογή που της εξασφαλίζει τη σταθερότητα της αρχαϊκής οικογένειας, που η οικογένεια Cullen αντιπροσωπεύει, και το στάτους της συζύγου και της μητέρας, που είναι ό,τι επιθυμεί η Bella πιο πολύ. Κανένα πανεπιστήμιο, καμία άλλη επιλογή ζωής δεν θα της τα δώσει.

Είναι καίρια η παρατήρηση της φιλολόγου Anna Silver, ότι το έργο της Meyer πιο πολύ από να νομιμοποιεί την εξέλιξη της ηρωίδας ως εξατομικευμένου υποκειμένου, τονίζει τις σχέσεις εξάρτησης που την κάνουν μέλος μια κοινότητας / οικογένειας και ορίζουν την ταυτότητά της ως τέτοιου. Και εδώ έγκειται ο ρόλος του ήρωα. Η ομορφιά και η γοητεία του είναι απαραίτητα για να ντυθεί η επιστροφή στην ασφάλεια της οικογένειας με την αίγλη του έρωτα και τη σφραγίδα της φυσικότητας.

Από τον καιρό του Locke και του «κοινωνικού συμβολαίου» η ανά-γκη για εκμοντερνισμό των παραδοσιακών μορφών εξουσίας είχαν δημιουργήσει μια νέα αντίληψη για τη σχέση μεταξύ των μελών της οικογένειας. Ο ρόλος του sentimental novel ήταν εξαρχής καθορι-στικός για τον εκμοντερνισμό της ιδιωτικής σφαίρας. Χάρη σε αυτό η αντίληψη ότι ο γάμος πρέπει να στηρίζεται στην αμοιβαία εκτίμηση και αγάπη έγινε μέρος της μαζικής κουλτούρας.

Ο Edward, λοιπόν, είναι μια από τις εκμοντερνισμένες εκδοχές του παραδοσιακού συζύγου, που, αντί να εξαναγκάζει τη γυναίκα σε περιοριστικούς προκατασκευασμένους ρόλους, εξασφαλίζει με την ανωτερότητά του και την αγάπη του για αυτή τη συγκατάθεσή της σε αυτούς. Για την τελειότητά του και τη λατρεία του για την Bella, ο Edward ανταμείβεται με την ελεύθερη συναίνεσή της στην αποχή από το σεξ και στο γάμο. Με το Twilight η Meyer (όπως παλιότερα ο Richardson και οι απόγονοί του) μας λέει: ναι στην οικογένεια, όχι στο προγαμιαίο σεξ. Όχι μόνο γιατί είναι σωστό, αλλά, κυρίως, γιατί είναι σέξι.

Για διάβασμα:- Ingenuous Subjection: Compliance and Power in the Eighteenth-Century Domestic Novel, Helen Thompson- The Politics of Sensibility: Race, Gender and Commerce in the Sentimental Novel, Markman Ellis- The Image of Manhood in Early Modern Literature: Viewing the Male, Andrew Williams- Love and Death in the American Novel, Leslie Fielder- Twilight Is Not Good for Maidens: Gender, Sexuality, and the Family in Stephenie Meyer’s Twilight Series, Anna Silver (Studies in the Novel, Issue 42, p121-138)- Bite me! (or Don’t), Christine Seifert (Bitch magazine, Issue 42, p 23-25)- Twilight: Sexual Longing in an Abstinence-Only World, Sarah Seltzer (The Huffington Post, 9 Aug 2008).

Το έργο της Meyer πιο πολύ από να νομιμοποιεί την εξέλιξη της ηρωίδας ως εξατομικευμένου υποκειμένου, τονίζει τις σχέσεις εξάρτησης που την κάνουν μέλος μια κοινότητας/οικογένειας και ορίζουν την ταυτότητά της ως τέτοιου.

...................................................................................................................................................................

# “A heart to load, a mind to shoot” #

Ιανουάριος-Φεβρουάριος 11 monkie pdf/issue15