Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... ·...

27
1ο Γυμνάσιο Χανίων 1 Mαθητικό ηλεκτρονικό περιοδικό με θέμα: «Ελλάδα –Γαλλία: Διαπολιτισμικός Διάλογος» Σχολικό έτος 2012-2013 Το 1 ο Γυμνάσιο Χανίων συμμετέχει με την εξής θεματολογία: «Αίσωπος και La Fontaine: Στην αρχή ήταν ο μύθος...». Όταν η δημιουργία του Μύθου σε πεζό ή σε ποιητικό λόγο, ξεπηδά μέσα από την καθημερινή ζωή , ορίζει πρωταγωνιστές τα ζώα και καταλήγει στο περίφημο επιμύθιο,... όταν ο Μύθος γεννιέται στην Ελλάδα από τον Αίσωπο τον 6 ο αι. π.Χ. και αποτελεί βασική πηγή έμπνευσης για ένα Γάλλο ποιητή του 17ου αιώνα, τον Ζαν ντε Λα Φονταίν,... τότε μπορούμε να μιλάμε για γέφυρες που ενώνουν αλλά και για ένα γόνιμο διαπολιτισμικό διάλογο. Υπεύθυνη καθηγήτρια του προγράμματος : Γιώτα Καλοβρέκτη , καθηγήτρια γαλλικής γλώσσας και φιλολογίας Ομάδα μαθητών : 1) Αριστινίδη Αμαλία, 2) Βαβουράκη Στέλλα, 3) Βασιλαντωνάκη Στελλίνα, 4) Βεριβάκη Μαρία, 5) Δαρζέντα Ελένη, 6) Κατάκη Μαρία, 7) Κουτάκoυ Χριστίνα, 8) Μαρακάκη Αλεξάνδρα, 9) Ούκα Ματίλντα, 10) Ρέτσκα Αλέξανδρος, 11) Σεργάκη Εμμανουέλα

Transcript of Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... ·...

Page 1: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

1

Mαθητικό ηλεκτρονικό περιοδικό με θέμα:

«Ελλάδα –Γαλλία: Διαπολιτισμικός Διάλογος»

Σχολικό έτος 2012-2013

Το 1ο Γυμνάσιο Χανίων συμμετέχει με την εξής θεματολογία:

«Αίσωπος και La Fontaine: Στην αρχή ήταν ο μύθος...».

Όταν η δημιουργία του Μύθου σε πεζό ή σε ποιητικό λόγο, ξεπηδά

μέσα από την καθημερινή ζωή , ορίζει πρωταγωνιστές τα ζώα και

καταλήγει στο περίφημο επιμύθιο,... όταν ο Μύθος γεννιέται στην

Ελλάδα από τον Αίσωπο τον 6ο αι. π.Χ. και αποτελεί βασική πηγή

έμπνευσης για ένα Γάλλο ποιητή του 17ου αιώνα, τον Ζαν ντε Λα

Φονταίν,... τότε μπορούμε να μιλάμε για γέφυρες που ενώνουν αλλά και

για ένα γόνιμο διαπολιτισμικό διάλογο.

Υπεύθυνη καθηγήτρια του προγράμματος: Γιώτα Καλοβρέκτη ,

καθηγήτρια γαλλικής γλώσσας και φιλολογίας

Ομάδα μαθητών: 1) Αριστινίδη Αμαλία, 2) Βαβουράκη Στέλλα,

3) Βασιλαντωνάκη Στελλίνα, 4) Βεριβάκη Μαρία, 5) Δαρζέντα Ελένη,

6) Κατάκη Μαρία, 7) Κουτάκoυ Χριστίνα, 8) Μαρακάκη Αλεξάνδρα,

9) Ούκα Ματίλντα, 10) Ρέτσκα Αλέξανδρος, 11) Σεργάκη Εμμανουέλα

Page 2: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

2

Η ομάδα σε ώρα χαράς και εργασίας!

Page 3: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

3

Ο Χανιώτης λογοτέχνης κ. Κανάκης Γερωνυμάκης, βραβευμένος από την

Ακαδημία Αθηνών για το έργο του, επισκέφθηκε το σχολείο μας και

μίλησε στα παιδιά της ομάδας μας.

Η εμπειρία και η σοφία του ήταν πραγματικά ανεκτίμητη!

Η μεθοδολογία του στη συγγραφή κειμένων ήταν πολύτιμη βοήθεια

κατά την επινόηση και συγγραφή του δικού μας μύθου!

Page 4: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

4

Επίσκεψη στο Χώρο Τέχνης του κ. Μαρκαντωνάκη.

Η ομάδα δέχθηκε πολλά ερεθίσματα για τη ζωγραφική επένδυση του

μύθου που επινόησε.

Page 5: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

5

Αίσωπος

Η ζωή του

Τη βιογραφία του Αισώπου συνέγραψε τον 14ο μ.Χ. αιώνα ο μοναχός

Μάξιμος Πλανούδης και περιέχονται σ' αυτή ένα σωρό ανέκδοτα για τη ζωή και την

εν γένει δράση του.

Η γέννησή του τοποθετείται τον 7ο αιώνα π.Χ, η δράση του όμως τον 6ο αιώνα π.Χ.

και Όπως ακριβώς και με τον Όμηρο πολλές πόλεις και χώρες ερίζουν θέλοντάς τον

δικό τους: τόπος καταγωγής του αναφέρεται η Φρυγία, ενώ σύμφωνα μ' άλλους

γεννήθηκε στη Σάμο ή τη Θράκη, τις Σάρδεις, την Αίγυπτο ή και άλλες περιοχές της

Αφρικής, όπως την Αιθιοπία, στηριζόμενοι στο ότι στις ιστορίες του εμφανίζονται

ζώα άγνωστα τότε στην Ευρώπη και την Αφρική. Ο μεγάλος αριθμός των τόπων

αυτών δικαιολογείται και από τα πολλά ταξίδια που φέρεται να έκανε ο Αίσωπος.

Μεταγενέστερες μαρτυρίες τον αναφέρουν να παίρνει μέρος στο συμπόσιο των Επτά

σοφών και να ελέγχει με την ευφυολογία και τη σοφία του τους λόγους τους. Επίσης

τον φέρουν στις Σάρδεις στην αυλή του βασιλιά Κροίσου, του οποίου ήταν

ευνοούμενος και σύμβουλος.

O Αίσωπος ήταν ταπεινής καταγωγής και πραγματικό τέρας ασχήμιας: μαυριδερός,

καμπούρης, τραυλός, κοντόλαιμος, στραβοπόδης με μύτη πλακουτσωτή και κεφάλι

τριγωνικό, αλλά παράλληλα ήταν ευφυέστατος. Παρ' ότι όσο ζούσε ήταν δούλος, οι

Αθηναίοι του στήσανε αργότερα ανδριάντα, για να δείξουν έτσι ότι κάθε άνθρωπος

αξίας, πρέπει, ανεξάρτητα από τη καταγωγή του να τιμάται.

Ο Αίσωπος γεννήθηκε κατά πάσα πιθανότητα, από οικογένεια δούλων, το 625 π.Χ.,

στο Αμόριο της Φρυγίας, ήταν δούλος του φιλόσοφου Ιάδμονα, έζησε στη Σάμο,

ταξίδεψε στην Αίγυπτο και την Ανατολή και πέθανε στους Δελφούς, όπου είχε σταλεί

από το βασιλιά Κροίσο γα να λάβει χρησμό του μαντείου το 560 π.Χ. Κατηγορήθηκε

για ιεροσυλία και καταδικάστηκε σε θάνατο από ιεροδικαστές. Γκρεμίστηκε δε από

τη κορφή του Παρνασσού.

Σύμφωνα λοιπόν με μια εκδοχή, στάλθηκε από τον Κροίσο με προσφορές δώρων στο

ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, όπου, βλέποντας τις απάτες των εκεί ιερέων και

την απληστία τους, τους κατηγόρησε με σαρκαστικό τρόπο. Εκείνοι, τότε,

αποφάσισαν να τον θανατώσουν με δόλο. Πήραν λοιπόν από το ιερό του ναού μια

χρυσή φιάλη και την έκρυψαν μες στις αποσκευές του. Στη συνέχεια τον

κατηγόρησαν για κλέφτη κι ιερόσυλο. Έτσι με τη σκηνοθετημένη κατηγορία τον

καταδίκασαν σε θάνατο και τον σκότωσαν ρίχνοντας τον στον γκρεμό από την

κορυφή του Παρνασσού, Υάμπεια. Αμέσως μετά τον θάνατό του έπεσε πείνα και

δυστυχία στον τόπο.

Με βάση μία άλλη εκδοχή, ο Αίσωπος ήταν δούλος κάποιου κτηματία που τον

χρησιμοποιούσε σαν βοσκό. Μια μέρα, που είδε τον επιστάτη να χτυπά άδικα έναν

Page 6: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

6

άλλο δούλο, έτρεξε να τον βοηθήσει κι έτσι ο επιστάτης για να τον εκδικηθεί τον

κατηγόρησε στον κτηματία, που τον πήγε στην αγορά της Εφέσσου για να τον

πουλήσει. Εκεί, τον αγόρασε ο σοφός Ξάνθος από τη Σάμο, που εκτίμησε το έξυπνο

βλέμμα του και τον πήρε μαζί του σα δούλο. Μαζί του άρχισε να ταξιδεύει και να

γνωρίζει τον κόσμο. Στη συνέχεια ο Ξάνθος τον πούλησε στον επίσης Σάμιο σοφό

Ιάδμονα. Αυτός εκτιμώντας τα πνευματικά χαρίσματά του και κυρίως την σοφία και

την ευφυΐα του, τον απελευθέρωσε.

Κάποτε έφτασε και στη περιοχή των Δελφών κι επισκέφθηκε το περίφημο Μαντείο.

Ο Αίσωπος ειρωνεύτηκε τους ιερείς ότι μαντεύουν για να πλουτίζουν, και τους

κατοίκους, ότι αντί να καλλιεργούν τα κτήματά τους και να φροντίζουν τα ζώα τους

ζούσαν από τ' αφιερώματα των προσκυνητών. Αυτό του το θράσος εξόργισε τους

ιερείς του Μαντείου οι οποίοι τον παγίδεψαν, βάζοντας ένα χρυσό ποτήρι στις

αποσκευές του και κατόπιν τον κατηγόρησαν για κλέφτη κι ιερόσυλο. Έτσι τον

δίκασαν άδικα και τον καταδίκασαν σε θάνατο, ρίχνοντας τον από τις κορυφές των

Φαιδριάδων, κάποια απόκρημνα βράχια, στον Παρνασσό.

Σύμφωνα με τη παράδοση, ο Απόλλωνας τιμώρησε την αδικία τους στέλνοντας στους

κατοίκους των Δελφών μεγάλη πείνα και λιμό, που θέρισε πολλούς κατοίκους. Αυτοί

τότε για να εξιλεωθούν, έστησαν μια μαρμάρινη στήλη προς τιμήν του Αισώπου...

Page 7: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

7

Page 8: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

8

Οι μύθοι

Πρωταγωνιστές στους μύθους του Αισώπου είναι, κατά το πλείστον, ορισμένα

ζώα, όπως η αλεπού, ο λύκος, το λιοντάρι, το ελάφι κ.ά. Κυρίως είναι διάλογοι

μεταξύ ζώων που μιλούν κι ενεργούν σαν άνθρωποι, ενώ υπάρχουν και μερικοί με

ανθρώπους ή θεούς. Πρόκειται για μικρά οικιακά αφηγήματα, διατυπωμένα με

μεγάλη συντομία. Ο χαρακτήρας τους είναι ηθικοδιδακτικός, συμβολικός κι

αλληγορικός. Οι Μύθοι αυτοί έχουν ιδιαίτερη χάρη, θαυμαστή απλότητα κι άφταστη

διδακτικότητα. Είναι παρμένοι από τη καθημερινή ζωή και τη φύση. Είχε τη

μοναδική ικανότητα να δίνει στα ζώα ανθρώπινες ιδιότητες, ψυχή και λαλιά, σε

τέτοιο βαθμό που να θεωρείς ότι οι μύθοι του ήταν κάποτε η πραγματικότητα και όλα

αυτά που διηγείται έχουν συμβεί. Βασικό χαρακτηριστικό των διηγήσεών του ήταν το

επιμύθιο το οποίο ήταν εύληπτο για τα παιδιά και το λαό.

Οι Αισώπειοι Μύθοι γράφτηκαν σε πεζό λόγο. Ως γνωστό, μέχρι τότε, μόνον

ο έμμετρος λόγος, η ποίηση, θεωρούνταν το μοναδικό εκφραστικό είδος για τους

συγγραφείς. Συνεπώς μπορεί να θεωρηθεί κι ως πρωτοπόρος στο είδος του. Ιδεολογία

τους είναι η αποδοκιμασία του κακού στις πιο αντιπροσωπευτικές μορφές του: της

βίας, της απάτης, της αυθαιρεσίας, της προδοσίας, της ματαιοδοξίας, της αλαζονείας,

της ψευδολογίας, της πλεονεξίας, της πονηριάς. Η αποδοκιμασία επιχειρείται άλλοτε

με αναφορά στη Θεία δίκη, άλλοτε με πειστικές υποδείξεις, πιο συχνά όμως με τη

διαπίστωση του παραλογισμού του κακού, με τη γελοιοποίηση του καθώς και με τη

φιλοσοφική ενατένιση της ζωής.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Αίσωπος ήταν πολύ γνωστός «λογοποιός». Εκτός

από τους μύθους γνώριζε και διηγούνταν πολλά αστεία κι ανέκδοτα. 'Άλλοι

υποστηρίζουν ότι δε δημιούργησε μύθους αλλά τους συγκέντρωσε, τους συμπλήρωσε

και τους τελειοποίησε. Αυτοί προέρχονταν είτε από τους αρχαιότερους Έλληνες είτε

από άλλους λαούς, όπως οι Φρύγες. Δεν αποκλείεται βέβαια να επινόησε κι ο ίδιος

μερικούς απ' αυτούς. Πάντως, τους χρησιμοποίησε πολύ στη ζωή του, με τόση

δεξιότητα κι επιτυχία, ώστε να συνδεθεί τελικά το όνομά του μ' αυτούς.

Λέγεται πως διηγιόταν τους μύθους του αυτούς όχι μόνο στη διάρκεια της ζωής του

αλλά και με σκοπό να υποστηρίξει την αθωότητά του στο δικαστήριο. Μέσα τους

διακρίνεται το ευρύ, παρατηρητικό του πνεύμα κι η ικανότητά του να διδάσκει με

μικρές, απλές ιστορίες, που πάντα έχουν στο τέλος κάποιο ηθικό δίδαγμα. Συνήθιζε

με την παρατηρητικότητα και τη βαθιά σοφία του να πλάθει τέτοιες ιστορίες και να

τις λέει γύρω του. Με τον καιρό απέκτησε μεγάλη φήμη κι όλοι έτρεχαν κοντά του

για να ακούσουν κάποιο μύθο του σχετικά με κάποιο πρόβλημα τους. Σιγά σιγά οι

μύθοι του άρχισαν να μεταδίδονται από στόμα σε στόμα μεταξύ των ανθρώπων,

μέχρι την ελληνιστική εποχή οπότε συγκεντρώθηκαν για πρώτη φορά.

Έκδοση των μύθων

Επιλογή μύθων του Αισώπου σε πεζό λόγο εξέδωσε ο Δημήτριος ο Φαληρεύς στα

τέλη του 4ου αιώνα π.Χ . Πρώτη φορά εκτυπώθηκαν στο Μιλάνο το 1479 μ.Χ., στην

Page 9: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

9

Βενετία το 1525 και 1543 απο την οικογένεια τυπογράφων Damiano di Santa Maria

ενώ ακολούθησε μία έκδοση στο Παρίσι το 1547. Ο Κοραής τους τύπωσε το 1810

στο Παρίσι κι ακολούθησε κριτική έκδοση το 1852 στη Λειψία από τον Χαλμ.

Έκτοτε πολλές εκδόσεις παρουσιάστηκαν κι οι Μύθοι πιστεύεται πως έχουν

διαβαστεί παγκοσμίως σχεδόν όσο κι η Βίβλος. Η πιο πρόσφατη έκδοση τους έγινε

από τον βρετανικό εκδοτικό οίκο Penguin (1997) σε 50.000 αντίτυπα. Η απόδοση

τους στη νέα ελληνική γλώσσα έγινε από τους Ανδρόνικο Νούκιο και Γεώργιο

Αιτωλό, που έζησαν τον 16ο αιώνα.

Μερικοί Τίτλοι:

Ο Τζίτζικας και ο Μέρμηγκας

Η Μαϊμού και το Δελφίνι

Ο Λαγός και η Χελώνα

Λαβύρινθος Μυρμήγκι

Page 10: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

10

Biographie de Esope

Ésope, en grec ancien Αἴσωπος / Aísôpos ( VIIe siècle av. J.-C. - VIe

siècle av. J.-C.), écrivain grec à qui on attribue la paternité de la fable.

D'après Plutarque, c’était un esclave, prisonnier de guerre, laid et

boiteux (son nom signifie « pieds inégaux »), bossu et bègue, qui contait

avec esprit des apologues et des récits familiers.

Selon une hypothèse de M. L. West (La fable, Fondation Hardt,

Vandœuvres-Genève, 1984), c'est à Samos que se serait formée sa

légende. Celle-ci, que raconte La Fontaine en tête de ses Fables, présente

Ésope comme « difforme, laid de visage, ayant à peine figure d'homme »

et presque entièrement privé de l'usage de la parole. Après avoir rêvé que

la Fortune lui déliait la langue, il s'éveillera un jour guéri de son

bégaiement. Acheté par un marchand d'esclaves, il arrive dans la demeure

d'un philosophe de Samos, Xanthos, auprès duquel il rivalisera d'astuces

et de bons mots avant de réussir à se faire affranchir. Il se rend alors

auprès de Crésus pour tenter de sauvegarder l'indépendance de Samos et

il réussit dans son ambassade en contant au roi une fable. Il se mettra

ensuite au service du « roi de Babylone », qui prend grand plaisir aux

énigmes du fabuliste. Mais possédé par le désir de voyager, il se rend en

Grèce et s'arrête notamment à Delphes. Les raisons de sa mort restent

obscures mais il est mort précipité du haut d'une falaise.

Page 11: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

11

Ζαν ντε Λα Φονταίν

O Ζαν ντε Λα Φονταίν - και Λαφονταίν απλώς στην ελληνική βιβλιογραφία

(Jean de La Fontaine, 8 Ιουλίου 1621 - 1695), ήταν Γάλλος ποιητής, περίφημος για

τους Μύθους του.

Από ευκατάστατη αστική οικογένεια άρχισε θεολογικές σπουδές τις οποίες

εγκατέλειψε χάριν της Νομικής. Έγινε δικηγόρος αλλά το πάθος του ήταν η

λογοτεχνία. Παντρεύτηκε και χώρισε πολύ γρήγορα και προσκολλήθηκε μετά στον

πανίσχυρο υπουργό του Λουδοβίκου ΙΔ΄ Φουκέ, για τον οποίο έγραφε υμνητικά

ποιήματα. Μετά την πτώση του Φουκέ, ο ονειροπόλος, αφηρημένος και επιπόλαιος

Λα Φονταίν έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του ως παράσιτος σε μέγαρα φιλόμουσων

ευγενών (είκοσι χρόνια, σχεδόν ως τον θάνατό του, στο μέγαρο της μαντάμ ντε

Σαμπλιέρ).

Το 1684 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας και πήρε μέρος στην Διαμάχη των

Αρχαίων και των Συγχρόνων (Querelle des Anciens et des Modernes) τασσόμενος με

το μέρος των «Αρχαίων».

Οφείλει την δόξα του στους Μύθους του. Έπαιρνε τα θέματά του από παντού, κυρίως

όμως από τον Αίσωπο, τα μεταμόρφωνε με αξιοθαύμαστη τέχνη, ποικιλία ύφους και

ψυχολογικό βάθος, και κατέληγε σε ηθικό δίδαγμα ζωγραφίζοντας όλους τους

χαρακτήρες και καταστάσεις.

Τα σπουδαιότερα έργα του : Contes (Διηγήματα, 1665) και προ πάντων οι Fables

(Μύθοι 1668, με απειράριθμες επανεκδόσεις). Μερικοί από τους πιο

χαρακτηριστικούς μύθους του είναι οι εξής: Ο Τζίτζικας και ο Μέρμηγκας, οι δυο

κουρσάροι και το τάλισμαν, η αλεπού και ο κόρακας, η αλεπού, ο λύκος και το

άλογο, το λιοντάρι και το ποντίκι, το παιδί και ο δάσκαλος, τα ψάρια και ο

βοσκός που παίζει φλαούτο, αυτός που αποθυσαυρίζει και ο πίθηκος, ο άνθρωπος

και η δεντρογαλιά, ο μαθητής, ο δοκισήσοφος και ο υπεύθυνος ενός κήπου, η

δύναμη των μύθων.

Page 12: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

12

Jean de la Fontaine

Les Fables

C'est en 1668, le 31 mars que Jean de la Fontaine fait paraitre son premier ouvrage : «

Les Fables Choisies ». Ce recueil contient 124 fables réparties en 6 livres. Dédié au

Dauphin, il obtient un succès éclatant. Jean de la Fontaine est alors agé de 47 ans ! Il

publiera ensuite régulièrement de nouvelles fables jusqu'à l'age de 72 ans. Son dernier

recueil parait en 1693, le 1er septembre. Il reprend des publications antérieures et dix

fables inédites. Sa dernière fable, « Le Juge arbitre, l'Hospitalier, et le Solitaire »

s'achève non par une morale mais par une sorte d'exhortation à tous les hommes et en

particulier aux grands de ce monde :

“Magistrats, Princes et Ministres,

Vous que doivent troubler mille accidents sinistres,

Que le malheur abat, que le bonheur corrompt,

Vous ne vous voyez point, vous ne voyez personne.”

Quelle phrase fabuleuse pour signifier aux grands de ce monde que leur puissance,

leur fortune et même leur bonheur les poussent à se perdre.

Et que dire de ces ultimes vers :

“Cette leçon sera la fin de ces Ouvrages :

Puisse-t-elle être utile aux siècles à venir !

Je la présente aux Rois, je la propose aux Sages :

Par où saurais-je mieux finir ?”

Page 13: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

13

Στην αρχή ήταν ο μύθος..................

Στην αρχή ήταν ο μύθος, θυμάται ο Πωλ Βαλερύ. Αν και ο Λαφονταίν, άνθρωπος της

μνήμης τάσσεται με το μέρος των Αρχαίων στην περίφημη διαμάχη μεταξύ Αρχαίων

και Συγχρόνων, είναι επίσης και ένας άνθρωπος της εποχής του που συμφωνεί με το

πνεύμα των συγχρόνων του χρησιμοποιώντας ένα διδακτικό ύφος γραφής πολύ

διαδεδομένο στην εποχή του.

Το 17ο αιώνα η συγγραφή μύθων είναι σύνηθες φαινόμενο , όμως η μοναδικότητα

των μύθων του Λαφονταίν διαπιστώνεται άμεσα από τους σύγχρονους κριτικούς.

Στον Πρόλογο της πρώτης συλλογής του υπογραμμίζει τη σημασία της αισωπικής

πηγής και δικαιολογεί την επιλογή του ποιητικού λόγου για τους μύθους του.

Αφιερώνει μάλιστα ένα μεγάλο μέρος του Προλόγου στη ζωή του Αισώπου τον οποίο

και θεωρεί πατέρα του είδους του. Όταν ο Λαφονταίν εξέδωσε την πρώτη συλλογή

των Μύθων του,το 1688, το λογοτεχνικό αυτό είδος θεωρούταν κάπως δευτερεύον,

εκτιμήθηκε όμως αργότερα στα κοσμικά σαλόνια που αγαπούσαν την ηθική

λογοτεχνία. Ο μύθος ήταν η εφημερίδα των σαλονιών της εποχής. Άρεσε στον κόσμο

να ακούει, να διαβάζει όπως επίσης και να διασκεδάζει με τη συγγραφή, μέσα σε

λίγες ώρες , μύθων που αφορούσαν κάποιο καθημερινό θέμα. Ο μύθος εμφανίζεται

αυτοσχέσιο αίνιγμα του οποίου οι ακροατές αρέσκονται να ανακαλύπτουν το κλειδί

των ερμηνειών του. Ο Λαφονταίν έγραψε συνολικά περίπου 400 μύθους. Από τους

μύθους της πρώτης συλλογής του τα 2/3 σχεδόν έχουν εμπνευστεί από διδακτικούς

αισωπικούς μύθους . Η αισωπική επιρροή εξασθενίζει στη δεύτερη συλλογή που

γράφτηκε 10 χρόνια αργότερα και ελαχιστοποιείται στο τελευταίο του βιβλίο που

γράφτηκε το 1692, τρία χρόνια δηλαδή πριν από το θάνατο του ποιητή. Σε κάθε

περίπτωση, ο αισωπικός μύθος ανατρέπεται από τον Λαφονταιν ο οποίος και τον

μετατρέπει σε ποίημα. Συνεπώς πρόκειται για μια δημιουργική και γόνιμη μίμηση.

Μερικοί από τους πιο χαρακτηριστικούς μύθους του είναι οι εξης:

• Ο Τζίτζικας και ο Μέρμηγκας

• Οι δυο κουρσάροι και το τάλισμαν

• Η αλεπού και ο κόρακας

• Η αλεπού, ο λύκος και το άλογο

• Το λιοντάρι και το ποντίκι

• Το παιδί και ο δάσκαλος

• Τα ψάρια και ο βοσκός που παίζει φλαούτο

• Αυτός που αποθυσαυρίζει και ο πίθηκος

• Ο άνθρωπος και η δεντρογαλιά

Page 14: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

14

• Ο μαθητής, ο δοκισήσοφος και ο υπεύθυνος ενός κήπου

• Η δύναμη των μύθων

Μέσα στους μύθους του Λαφονταιν διακρίνουμε την τέρψη, την πειθώ, τον

προβληματισμό, την αλληγορία, το ηθικό δίδαγμα. Οι Μύθοι του περιέχουν ακόμη

πικρή πείρα ζωής.

Έτσι, για να φάει η αλεπού ένα κομμάτι τυράκι λέει σε έναν κακάσχημο κόρακα ότι

είναι το ωραιότερο πουλί του δάσους. Ένας φουκαράς αδύναμος από την πείνα λύκος

για να φάει πρέπει να του περάσουν λουρί, να γλείφει έναν αφέντη και να παριστάνει

το μαντρόσκυλο. Όταν συγκεντρώνεται η κοινωνία των ζώων να εξομολογηθεί τα

κρίματά της για να βρει ποιος φταίει που έπεσε πανούκλα, όλοι οι κόλακες βγάζουν

το λιοντάρι, τον βασιλιά των ζώων, αθώο και ας παραδέχεται ότι έφαγε δύο-τρεις

ανθρώπους.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι ο Λαφονταίν και ο Αίσωπος μιλώντας στα

παιδιά με τους μύθους τους, συμβούλευουν τελικά τους ενήλικες.

Τι καλύτερο απ’ αυτό;

Page 15: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

15

Au commencement était le mythe ......

Au commencement était le mythe, rappelle Paul Valéry. Bien que Lafontaine

soit pour les anciens, ,il est aussi un homme de son temps qui est en accord avec

l'esprit de ses contemporains en utilisant un style d'écriture didactique très populaire

en son temps.

Le 17ème siècle l'écriture des mythes est très courante, le caractère unique

des mythes de Lafontaine est observé directement par la critique moderne. Dans la

préface de la première collection met l'accent sur l'importance de la source d’ Ėsope et

justifie le choix de la poésie pour ses mythes. Même il consacre une grande partie de

Prologue à la vie d'Ésope, qu'il considère comme le père de ce genre litteraire.

Lorsque Lafontaine a publié son premier recueil de mythes, en 1688, le genre

littéraire qui a été considéré comme relativement mineur, mais beaucoup apprécié

plus tard, dans les salons de laïques qui aiment la littérature éthique. Le mythe était

les salons de journaux de l'époque. Les gens aimaient à écouter, à lire et avoir du

plaisir avec l'écriture, en quelques heures, certains mythes concernant les questions de

tous les jours. Le mythe apparaît comme un énigme dont les auditeurs aiment à

découvrir la clé de l'interprétation.

Lafontaine a écrit un total d'environ 400 mythes. Des mythes de la première

collection les 2/3 sont inspirés par les fables didactiques d’Ėsope. Le influence d’

Ėsope est moindre dans la deuxième collection qui a été écrite 10 ans plus tard et elle

a été minimisée son dernier livre écrit en 1692, trois ans avant la mort du poète. Dans

chaque cas, le mythe d’ Ėsope est bouleversé par Lafontaine et il le transforme en un

poème. Par conséquent, il est une imitation créatrice et féconde. Quelques-uns des

mythes les plus typiques sont les suivantes:

• La cigale et la fourmie

• Les deux pirates et Astro

• Le renard et le corbeau

• Le renard, le loup et le cheval

• Le lion et la souris

• L'enfant et l'enseignant

• Les poissons et le berger qui joue de la flute

• Celui qui s’ocuppe du trésor et le singe

• L'homme et la dentrogalia

• L'étudiant, dokisisofos et le directeur d'un jardin

• La puissance du mythe

Page 16: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

16

A travers les mythes de Lafontaine on distingue la jouissance, la persuasion, la

réflexion, la métaphore, le leçon de morale. Les mythes contiennent une expérience

amère de la vie.

Ainsi le renard pour manger un morceau de fromage, dit à un corbeau laide qu’ il est

le plus bel oiseau de la forêt.

Un miserable et faible loup à cause de la famine pour manger il doit passer la laisse,

lécher un maître et représenter le dogue.

Lorsque la société des animaux se concentre pour qu’ ils confessent leur péchés, afin

de savoir à cause de qui, est tombée la peste, tous les flatteurs disent que le lion, roi

des animaux, est innocent, bien qu’ il avoue qu’ il a mangé deux ou trois personnes.

On pourrait dire donc que Lafontaine et Ėsope en parlant aux enfants avec

leurs mythes, ils consultent les adultes.

Quoi de mieux que ça?

Page 17: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

17

Ο Τζίτζικας κι ο Μέρμηγκας ....... την κρίση συζητούνε!

Ο Αισωπικός Μύθος σε μια version του 1ου Γυμνασίου Χανίων

με διάσπαρτες γαλλικές λέξεις – δάνεια που χρησιμοποιούμε στον

καθημερινό μας λόγο.

Κ: Βάγια Κουκουβάγια = δασκάλα

Τζ: Τζίτζικας Χαχάνας = Μαθητής

Μ: Γκούλης Μυρμηγκούλης = Μαθητής

Τ: Τζίνα Τζιτζικίνα = Μητέρα του Τζίτζικα

( Η ιστορία διαδραματίζεται μέσα σε μια σχολική τάξη........ )

Κ: «Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα». Μπορεί κάποιος να φανταστεί πού

αναφέρεται αυτή η φράση;

Τζ: Εγώ κυρία ξέρω και μια άλλη παρόμοια! « Το ΔΝΤ, η Κομισιόν κι η Μέρκελ –

Ευραρχίνα – περίσσιο δηλητήριο ερίξαν στην Αθήνα». Και οι δυο φράσεις

αναφέρονται φυσικά στην άθλια οικονομική κατάσταση της Ελλάδας.

Χαχαχαχαχα.........

Κ: Καλό θα ήταν Τζίτζικα Χαχάνα, να μη γελοιοποιούμε κάποια πράγματα. Μπορεί η

οικογένειά σου να έχει κάποια οικονομική άνεση αλλά δεν είναι όλοι έτσι!

Μ: Έχετε δίκιο κυρία! Είναι λάθος Τζίτζικα Χαχάνα να γελάς με τη δύσκολη

κατάσταση που ζούμε στην Ελλάδα. Εξάλλου, η τελική ρεβάνς δεν έχει δοθεί ακόμα!

Τζ: Εγώ, Γκούλη Μυρμηγκούλη, έχω χρήματα! Δεν ανήκω στους φτωχούς, όπως

εσύ! Εγώ ανήκω σε αυτούς που έχουν φραπέ και κρουασάν στο χέρι! Και όσο για

τους γονείς μου, με παπιγιόν και με ταγιέρ σε γκαλερί πηγαίνουν!

Κ: Χαχάνα, σε παρακαλώ! Μη προσβάλεις έτσι το συμμαθητή σου, διότι μπορεί

κάποια στιγμή να βρεθείς και εσύ σε αυτή τη θέση. Κάποιος σοφός είπε: « Από το

δρόμο το σωστό μην κάνεις αποκλίσεις, δε γίνεται με ασετόν τα λάθη σου να

σβήσεις».

(Χτυπάει η πόρτα. Τοκ! Τοκ! Τοκ! ...... )

Page 18: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

18

Τ: Με συγχωρείτε κύρια Βάγια Κουκουβάγια, είμαι η μητέρα του Χαχάνα, η κυρία

Τζίνα Τζιτζικίνα! Ήρθα να πάρω το Χαχάνα, διότι αποφασίσαμε και εμείς να

μεταναστεύσουμε, λόγω της οικονομικής κρίσης.

Κ: Αχ! Κυρία Τζίνα. Πραγματικά λυπάμαι.

Τζ: Τι;! Παρντόν; .... Μα εμείς είχαμε χρήματα!

Τ: Θα το συζητήσουμε σπίτι αυτό παιδί μου. Τώρα είναι ώρα να αποχαιρετήσεις

τους φίλους σου!

Τζ: Λοιπόν παιδιά! Ραντεβού σε πέντε χρόνια από τώρα στο ρεστοράν του

Μέρμηγκα! Θα φέρω μαζί μου και τη σπεσιαλιτέ που σας αρέσει. Εξάλλου η

μαγειρική είναι το μεγάλο μου ατού. Ορεβουάρ και τα ξαναλέμε!

Δίδαγμα:

Ποτέ μην περιφανεύεσαι για ότι έχεις και μην κοροϊδεύεις τους άλλους, διότι είναι

εύκολο να έρθεις στη θέση τους!

Page 19: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

19

Page 20: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

20

Page 21: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

21

Page 22: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

22

La cigale et la fourmi ……. discutent de la crise!

Le mythe d’ Ésope et la fable de la Fontaine à une version du

1er Collège de la Canée avec de mots français empruntés à notre

language journalier.

C: Vaya Coucouvaya = Maîtresse

Tz: Tzitzikas Hahanas = Élève

M: Goulis Mirmigoulis = Élève

T: Tzina Tzitzikina = Mère de Tzitzika

(L’ histoire se passe dans une classe de l’ école…)

C: “ Deux ânes se disputent dans une étable étrangère”. Quelqu’un peut – il imaginer

à quelle situation semblable pourrait s’ adresser cette phrase?

Tz: Moi, Madame je connais une autre phrase qui est pareille.

“ La Caisse Monétaire Internationale, la Commission et Merkel – chef de l’ euro –

ont versé sur Athènes une immense quantité de poison”.

Les deux phrases indiquent , bien sûr la miserable situation économique de la Grèce.

Hahahahaha…

K: Ce serait bien, Tzitzika Hahana, de ne pas se moquer de certaines choses. Il se peut

que ta famille ait une certaine aisance économique mais tout le monde ne l’ a pas!

M: Vous avez raison Madame! C’est une erreur Tzitzika Hahana de rire avec la

difficile situation que l’ on vit en Grèce.

De toute façon, la revanche finale ne s’est pas encore donnée!

Tz: Moi, Gouli Mirmigoulis, j’ai de l’ argent! Je n’ appartiens pas aux pauvres,

comme toi! Moi j’ appartiens à ceux qui tiennent un café frappé et un croissant dans la

main! Et pour mes parents, ils vont dans des Galeries en nœud papillon et en tailleur!

K: Hahana, s’ il te plait! N’ offence pas ton ami de classe parce qu’ il se peut qu’ un

jour tu te trouves dans la même situation que lui. Un sage a dit:

Page 23: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

23

“ Ne te detourne pas du droit chemin, tu ne peux pas effacer tes erreurs avec de

l’acétone”.

(Quelqu’un frappe à la porte. Toc! Toc! Toc! )

T: Excusez – moi Madame Vaya Coucouvaya. Je suis la mère de Hahana,

Madame Tzina Tzitzikina! Je suis venue chercher Hahana, parce que nous avons

décidé de partir vivre à l’ étranger, en raison de la crise économique.

K: Ah! Madame Tzina. Je suis vraiment, désolée!

Tz: Quoi?!.... Pardon?! …. Mais nous avions de l’ argent!

T: On en discutera à la maison, mon fiston. Maintenant c’est l’heure de saluer tes

amis!

Tz: Donc les gars! Rendez-vous dans cinq ans dès maintenant au restaurant de

Mermiga! J’ amènerai avec moi la spécialité que vous aimez. De toute façon, cuisiner

c’est mon grand atout. Au revoir!

Morale:

Ne sois pas prétentieux de ce que tu as et ne te moque pas des autres, parce qu’ il est

facile de te retrouver à leur place!

Page 24: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

24

Page 25: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

25

Page 26: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

26

Page 27: Mαθηικό ηλκρονικό πριο /ικό μ θέμα: «Ελλάα –Γαλλία ... · «Ελλάα –Γαλλία: Διαπολιιμικός Διάλογος» Σχολικό

1ο Γυμνάσιο Χανίων

27

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ιστοσελίδες

1) Η ζωή και το έργο του Αισώπου. Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο

http://encyclopedia.pblogs.gr/2011/10/aiswpoy-mythoi.html (30/11/2012)

2) Η ζωή και το έργο του Ζαν ντε Λαφονταίν. Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο

http://www.perizitito.gr/persons.php?personid=4198 (10/12/2012)

3) Lebrun, Μ (2007). Οι μύθοι του Λαφονταίν: Ανάμεσα στην παράδοση και τη

νεωτερικότητα (μεταφ.: Αθηνά Σιαφαρίκα, σχόλια: Kική Λαλαγιάννη) στο:

Κείμενα, τεύχος 5, Ιανουάριος 2007, Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού του

Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο

http://keimena.ece.uth.gr/main/t5/arthra/tefxos5/downloads/lebrun.pdf ( 17/1/2013)

4) Μνημονεύσεις: Ζαν ντε Λαφονταίν. LE CORBEAU ET LE RENARD

Διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο

http://gerontakos.blogspot.gr/2010/04/blog-post_3253.html ( 15/12/2012)