UNIVERSITETI I PRIZRENIT Administrim Biznesi

Lënda

BAZAT E MENAXHIMIT

Izet Çelaj, MSc - MBA

Prizren, 13 JANAR 2011

MJETET DHE TEKNIKAT E

PLANIFIKIMIT

PERMBAJTJA

Teknikat për vlerësimin e mjedisit• Tre çasje të ndryshme për skenimin e mjedisit.• Si menaxherët mund të përmirësojnë efektivitetin e

parashikimit.• Shpjegimi i hapave në procesin e matjes së

performancës (benchmarkingut).

Teknikat për alokimin e burimeve• Katër teknikat e alokimit të burimeve.• Përshkrimi i llojeve të ndryshme të buxheteve.• Shpjegimi I tabeles se Gantt-it (gantogramit) .

PERMBAJTJA

Teknikat për alokimin e burimeve (vazhdim)• Ngarkesa e grafikonit.• Si funksionon PERT analiza.• Llogaritja e pikes se rentabilitetit (breakeven point).• Si e perdorin menaxheret programimin linear.

Teknikat e planifikimit bashkëkohor• Pse fleksibiliteti është I rëndësishëm në teknikat e sotme

të planifikimit.• Menaxhimi I Projekteve.• Listimi I hapave në procecin e planifikimit të projektit.• Pse “planifikimi skenar” është bërë një mjet i rëndësishëm

i planifikimit për menaxherët e sotëm.

Vlerësimi i Mjedisit

Skenimi i Mjedisit Kontrolli i sasive të mëdha të informatave që interpretojnë

dhe parashikojnë ndryshimet në mjedis. Inteligjenca konkurruese

Procesi I grumbullimit të informacioneve për konkurentët —kush janë ata?; çfarë bëjnë ata?

Nuk është “spiunim” por vëmendje e kujdesshme për informacionet që janë lehtësishtë të arritshme për punëtorët, blerësit, furnitorët, në Internet dhe vet konkurentët.

Dukje bërë gara pë produktin mund të involvon inxhinjeringun të arrijë inovacione teknike.

Vlerësimi i Mjedisit (vazhdim)

Skenimi i mjedisit (vazhdim) Skenimi global

Shqyrtimi i një fushe të gjer informatash mbi forcat globale që mund të ndikojnë në organizatë.

Ka vlerë për firmat me interesa të rëndësishme globale.

Terhjekë informacione nga burimet që ofrojnë perspektiva dhe mundësi globale.

Vlerësimi i Mjedisit (vazhdim) Parashikimi

Pjesë e planifikimit organizativ që involvon krijimin e parashikimeve të rezultateve në bazë të informatave të grumbulluara nga skanimi i mjedisit.

Lehtëson vendim marrjen menaxheriale.

Është më i saktë në mjedise të qëndrueshme.

Vlerësimi i Mjedisit (vazhdim)

Tipet (llojet) e Parashikimit Parashikimi Kuantitativ

Aplikon një grup rregullash matematikore për një seri të të dhënave që vështirë parashikohen rezultatet (p.sh., njësitë për të prodhuar).

Parashikimi kualitativ Përdorimi I gjykimeve të ekspertëve dhe opinioneve

për të parashikuar më pak se rezultatet e sakta (p.sh., drejtimin e ekonomise).

CPFR softveri ( Collaborative Planning, Forecasting, and Replenishment - CPFR Software)

Një mënyrë e standardizuar për organizatat që të përdorin Internertin për shkëmbimin e të dhënave.

Teknikat e Parashikimit

• Kuantitative

• Analiza e Serive Kohore

• Modelet e Regresionit

• Modelet Ekonometrike

• Indikatorët Ekonomik

• Efekti i zëvendësimit

• Kualitative

• Juria e opinionit

• Kompozimi i forcës shitëse

• Evaluimi i përdoruesve

Bërja e parashikimit më efektiv

1. Përdor metoda të thjeshta të parashikimit.

2. Krahaso çdo parashikim me parashikim përkatës “pa asnjë ndryshim”.

3. Mos u mbështet vetëm në një metodë të vetme të partashikimit.

4. Don’t Mos mendoni se pika kthesë në një trend mund të identifikohet me saktësi.

5. Shkurtoni periudhën kohore të mbuluar nga një parashikimi.

6. Mbani mend se parashikimi është një aftësi e zhvilluar menaxheriale që mbështet marrjen e vendimit.

Matja e Performancës / Benchmarking

Kërkimi për praktikat më të mira ndër konkurentët dhe jo konkurentët që çojnë tek performanca e tyre superiore.

Duke i analizuar dhe kopjuar këto praktika, firmat mund të përmirësojnë performancën.

Proçesi i “Benchmarking-ut”

1. Formo ekipin e “benchmarking-ut”.1. Identifiko se për çka duhet të matet

performanca, zgjedh organizatat krahasuese dhe determino metodën e mbledhjes së të dhënave.

2. Mbledh informata interne dhe eksterne për metodën e punës.

3. Analizo të dhëna për të identifikuar boshllëqet e punës dhe shkakun e dallimeve.

4. Përgatitja dhe zbatimi i një plani veprimi për të përmbushur apo tejkaluar standardet e tjerëve.

Alokimi i Burimeve (resurseve)

Tipet e Resurseve

Asetet e organizatës

Financiare: borxhi, kapitali dhe fitimimet e mbajtura

Fizike: ndërtesat, pajisjet dhe lëndët e para

Humane: eksperienca, aftësitë, njohuritë dhe kompertencat

Jo të matshme: emri i brendit, patentat, reputacioni, markat tregtare, të drejtat autoriale dhe databazat

Strukturore/kulturore: historia, kultura, sistemet e punës, marrëdhëniet e punës, besimi dhe politikat

Hapat në “Benchmarking”

Source: Based on Y.K. Shetty, “Aiming High: Competitive Benchmarking for Superior Performance,” Long Range Planning. February 1993, p. 42.

Alokimi i Burimeve: Buxhetimi

Buxhetimi

Planet numerike per alokimin e burimeve (p.sh. .g., të ardhurat, shpenzimet dhe shpenzimet kapitale).

Përdoren për të përmirësuar kohën, hapësirën dhe përdorimin e resurseve materiale.

Janë teknikat më të përdorura dhe teknikat më gjerësishtë të aplikueshme për organizatat

Llojet e buxheteve

Source: Based on R.S. Russell and B.W. Taylor III. Production and Operations Management (Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, 1995), p. 287.

Sygjerime për përmirësimin e Buxhetimit

• Të jetë fleksibël.

• Qëllimet do të duhej t’i leviznin buxhetet—buxhetet nuk do të duhej t’i përcaktonin qëllimet.

• Koordinoni buxhetimin në të gjithë organizatën.

• Përdorni softverin e buxhetimit/planifikimit kur është e përshtatshme.

• Mos harroni se buxhetet janë mjete.

• Mos harroni se fitimet rezultojnë nga menaxhimi I zgjuar jo për shkak se ju i keni buxhetuar ato.

Alokimi i Resurseve: Caktimi i orareve

Oraret

Planet që alokojnë resurset duke detajuar se çfarë aktivitete duhet bërë, rreguli sipas të cilit ato do të bëhen gjërat, kush do të bëjë çka dhe kur do të duhej të kompletohen.

Përfaqësojnë bashkërendimin e aktiviteteve të ndryshme.

Alokimi i Resurseve: Grafiku

Grafiku i Gantt-it Një grafik me kohën në boshtin horizontal dhe

aktivitetet që do të kryhen në boshtin vertikal. Tregon përparimin e pritur dhe ate aktual të

detyrave të ndryshme.

Leximi i Grafikut Një grafik i modifikuar i Gantt-it që liston te gjitha

departamentet ose resurset specifike në boshtin vertikal.

U lejon menaxherëve të planifikojnë dhe kontrollojnë shfrytëzimin e kapaciteteve.

Grafiku i Gantt-it

A Load Chart

Alokimi i Resurseve: Analiza Evaluimi i Programit dhe Pasqyra e Teknikave (Anglishtë:

Program Evaluation and Review Technique (PERT)

A flow chart diagram that depicts the sequence of activities needed to complete a project and the time or costs associated with each activity. Një tabelë-diagram rrjedhës që përshkruan sekuenca të aktiviteteve të nevojshme për të përfunduar një projekt dhe kohën ose shpenzimet lidhur me çdo aktivitet.

Ngjarje: “endpoints”apo kufiri i fundit për përfundim.

Aktivitetet: koha e nevojshme për çdo aktivitet.

Koha “slack” apo e qetësisë: koha kur një aktivitet i kompletuar pret për një aktivitet tjetër të përfundon kështu që aktiviteti i ardhshëm, që mvaret nga të dyja këto aktivitete të mund të startoj.

Rruga kritike: rruga e aktiviteteve që mundëson që të gjitha detyrat të kompletohen me më së paku “slack” apo kohë të qetësisë

Hapat në Zhvillimin e rrjetit PERT

1. Identifiko çdo aktivitet të rëndësishëm që duhet të arrihet për të përfunduar një projekt.

2. Përcakto rradhitjen sipas së cilës këto aktivitete duhet të kompletohen.

3. Bëni diagramin e aktiviteteve dhe vijimin e tyre nga fillimi në finish, duke identifikuar çdo aktivitet dhe relacionin e tij me aktivitetet tjera.

4. Llogaritni kohën e përafërt për kompletimin e çdo aktiviteti.

5. Duke përdorur diagramin e rrjetit që përmban vlerësimet e kohës për secilin aktivitet, të përcaktoni një kohë/orar për fillimin dhe përfundimin e çdo aktiviteti si dhe për të gjithë projektin.

PERT rrjeti për Konstruktimin e një Ndërtese me zyra

PERT rrjeti për Konstruktimin e një Ndërtese me zyra

Rruga kritike/Critical Path: A - B - C - D - G - H - J - K

Alokimi i Resurseve: Analiza (vazhdim)

Analiza e Rentabilitetit Është përdorur për të përcaktuar pikën në të cilën

të gjitha shpenzimet fikse janë mbuluar dhe profitabiliteti fillon.

Shpenzimet fikse (SHF) Shpenzimet Variabile (SHV) Shpenzimet Fikse Totale (SHFT) Çmimi (Ç)

Formula për llogaritjen e pikës së renabilitetit:

Costs Variable Unit-Price Unit

Costs Fixed TotalBreakeven :

Analiza e Rentabilitetit

Alokimi i Resurseve: Analiza (vazhdim)

Programimi Linear Një teknikë që kërkon për të zgjidhur problemet e

alokimit të burimeve duke përdorur marrëdhëniet proporcionale mes të dy variablave.

Të dhënat për prodhimin e produkteve kanellë-aromatike

Zgjidhja Grafikepër Problemin

Linear të Programuar

Teknikat Bashkëkohore të Planifikimit

Projekti Seti i aktiviteteve vetëm për një kohë, që ka një fillim

të caktuar dhe kohën e përfundimit.

Menaxhimi i Projektit Detyra e gjetjes së kryerjes së asktiviteteve me

kohë, me buxhet dhe sipas specifikave. Përcaktimi i qëllimeve të Projektit Identifikimi i të gjitha aktiviteteve të nevojshme,

materialeve dhe punës. Përcaktimi i rradhës së përfundimit të

aktiviteteve.

Proçesi i Planifikimit të Projektit

Source: Based on R.S. Russell and B.W. Taylor III, Production and Operations Management (Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, 1995), p. 287.

Teknikat Bashkëkohore të Planifikimit

Skenari (“scenario”) Një pikëpamje se si do të duhej të jetë e ardhmja.

Skenari i Planifikimit Një përpjekje jo për të parashikuar të ardhmen, por për të

reduktuar pasigurinë duke luajtur situatat e mundshme në kushte të ndryshme të specifikuara.

Planifikimi i “paparashikuar” /Contingency Planning/

Zhvillimi i skenarëve që u lejon menaxherëve të përcaktojnë që më parë se çfarë duhet të jenë akcionet e tyre duke konsideruar shfaqjen e ngjarjeve të paparashikuara.

Përgatitja për ngjarjet e papritura

• Identifiko ngjarjet e papritura potenciale.

• Përcaktoni nëse ndonjë nga këto ngjarje do të ketë indicatorë të hershëm.

• Formoni një sistem të grumbul;limit të informacionit për të indentifikuar treguesit në fiullim.

• Kini përgjigje (plane) të pershtatshme nëse ndonjë nga ngjarjet e papritura ndodhë.

Pyetje?