Mind the Gap
Click here to load reader
-
Upload
amuseevous -
Category
Travel
-
view
735 -
download
1
description
Transcript of Mind the Gap
ApeAarts de Jong Wilms GoudriaanPublic Economics bv
Gratis toegang en museumbezoek
De Nederlandse ervaringen
René Goudriaan
www.ape.nl
AmuseeVous, Antwerpen, 9 maart 2009
Indeling
1. Aanleiding & voorgeschiedenis
2. Effecten gratis toegang
3. Noodzaak voor gratis toegang?
4. (Bijna) gratis toegang voor jongeren
5. Conclusies
Ape
Aanleiding & voorgeschiedenis
•Museumbezoek stagneert & vergrijst. Te
beperkte dwarsdoorsnede bevolking bezoekt
musea
•‘Gratis’ musea: in Nederland onderwerp met
lange voorgeschiedenis & grote emotiewaarde
•Musea zijn verzelfstandigd & moeten zakelijker
Ape
Aanleiding & voorgeschiedenis - vervolg
• Franse en Engelse voorbeelden Nederlandse Staatssecretaris van Cultuur Van der Ploeg
(PvdA) geïnteresseerd (2001)
• APE opdracht voor onderzoek naar modaliteiten van gratis toegang (groot aantal varianten)
• APE-studie februari 2002 klaar Nuancering van plannen voor gratis toegang. Maar kabinet
gevallen plannen tijdelijk in ijskast
Ape
Aanleiding & voorgeschiedenis - vervolg
• In 2005 & 2006 parlementaire moties ‘exotische’ coalitie over gratis toegang bij Rijksmusea (door musea zelf te financieren, eigen volk eerst)
• Uitvoering moties vertraagd tot verkiezingen nieuwe minister van Cultuur (Plasterk): spagaat tussen gratis toegang & versterking profijtbeginsel gratis toegang t/m 12 jaar
Ape
Effecten gratis toegang: aantal
• Toegangsprijzen zijn maar een beperkt deel van
de bezoekkosten (25%)
• Buitenlandse toeristen ruim 20% van bezoek
• Museumbezoek sterk bepaald door preferenties
& culturele competenties veeal gevormd op
jonge leeftijd
• Prijsgevoeligheid museumbezoek bescheiden
Ape
Effecten gratis toegang: aantal - vervolg
• Gratis toegang geen wondermiddel
• Maar: gratis toegang leidt tot meer bezoeken (vaak
ruwweg 30 à 40%), niet per se tot meer bezoekers
• Effect gratis toegang hangt af van vormgeving:
- alle musea dan geen bezoekverschuiving
- alle dagen in week evenmin bezoekverschuiving
- tentoonstellingen versus vaste collectie
Ape
Effecten gratis toegang: samenstelling
• Publiekssamenstelling verandert niet wezenlijk door gratis toegang
• Samenstelling Engelse en Nederlandse museumpubliek verschilt nauwelijks
• Geen aantoonbare toename publiek uit lagere inkomensklassen
• Wat meer lokaal bezoek, maar nauwelijks nieuw publiek aantal bezoekers stijgt nauwelijks
Ape
Effecten gratis toegang: samenstelling
- vervolg
• Meer herhaalbezoek
• Meer kortdurende bezoeken
• Bestedingen in museumwinkels en -horeca nemen beperkt toe, maar per bezoek gedaald
• Samenstelling museumpubliek moeilijk te veranderen; vergt bredere inzet van beleidsinstrumenten dan alleen prijsbeleid
Ape
Noodzaak van gratis toegang?
• Gratis toegang een te bot instrument voor verbreding publieksbereik musea
• Gratis toegang door individuele musea zet geen zoden aan de dijk
• Concurrentieverstoring als alleen in rijksmusea gratis toegang & vermindert financiële autonomie
• Gewoontevorming & culturele competenties spelen belangrijke rol bij museumbezoek beleid richten op onderwijs & jeugd
Ape
(Bijna) gratis toegang voor jongeren
• Publieksgroep met het grootste potentieel: gewoontevorming stimuleren
• Financiële drempels voor schoolbezoek wegnemen: culturele competenties vormen
• Vormgeving gratis toegang in NL, bepaald door financiële overwegingen (t/m 12 jaar), politieke realiteiten & behoud financiële autonomie musea
Ape
(Bijna) gratis toegang voor jongeren
• Geen concurrentieverstoring, geldt in vrijwel alle musea & ruime financiële compensatie musea
• Verwachting 32% (800.000) meer bezoeken door jeugd t/m 12 jaar (totale museumbezoek +4%)
• Te beperkte werkingssfeer gratis toegang in NL uitbreiding tot minimaal 18 jaar gewenst
Ape
• Veel sympatie voor Vlaamse 1 euro maatregel: voorkomt dat jongeren in de uitgaansleeftijd
afhaken & slim vormgegeven met oog op BTW
Conclusie
Van gratis toegang mogen geen wonderen worden verwacht
Publiekssamenstelling moeilijk te beïnvloeden
Gratis toegang alleen voor jongeren zinvol
Maar: werkingssfeer mag wel verder gaan dan 12 jaar
Ape