Mies Van de Rohe - Ergasia

32
EΠΙΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ ΠΡΕΠΗΣ,ΕΛΕΝΗ ΚΑΝΕΤΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ [Πληκτρολογήστε το απόσπασμα του εγγράφου εδώ. Το απόσπασμα είναι συνήθως μια σύντομη σύνοψη των περιεχομένων του εγγράφου. Πληκτρολογήστε το απόσπασμα του εγγράφου εδώ. Το απόσπασμα είναι συνήθως μια σύντομη σύνοψη των περιεχομένων του εγγράφου.] Α.M.601211 Ξάνθη 2011

Transcript of Mies Van de Rohe - Ergasia

Page 1: Mies Van de Rohe - Ergasia

EΠΙΒΛΕΠΟΝΤΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ:ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ ΠΡΕΠΗΣ,ΕΛΕΝΗ ΚΑΝΕΤΑΚΗ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

Ξάνθη 2011

Page 2: Mies Van de Rohe - Ergasia

2Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Περιεχόμενα

Εισαγωγή....................................................................................................Σελ.2

Εισαγωγικά Στοιχεία.................................................................................Σελ.3-6

1.Βασικές Αρχές Σχεδιασμού.....................................................................Σελ.7-8

2.Επιλογή Υλικών......................................................................................Σελ.9-11

3.Αναλητική Περιγραφή της σύνθεσης του Barcelona Pavilion...............Σελ.12-20

4.Κατασκευαστικά Στοιχεία.......................................................................Σελ.21

5.Επιλογή του οικοπέδου για την Διεθνή Έκθεση της Βαρκελώνης.........Σελ.22

6.Στοιχεία του Barcelona Pavilion από αρχιτεκτονικά κινήματα.............Σελ.23

Συμπεράσματα.............................................................................................Σελ.24-25

Βιβλιογραφία.............................................................................................Σελ.26

Page 3: Mies Van de Rohe - Ergasia

3 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Εισαγωγή

Η εργασία αυτή συντάχθηκε με στόχο τη διερεύνηση των βασικών συνθετικών αρχών και της επιλογής των υλικών κατασκευής του Barcelona Pavilion (Γερμανικό περίπτερο που εκπροσώπησε την Γερμανία στην Διεθνή Έκθεση της Βαρκελώνης),έργο ενός από τους μεγαλύτερους αρχιτέκτονες του 20ου αιώνα, του Mies van der Rohe .

Page 4: Mies Van de Rohe - Ergasia

4Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Εισαγωγικά Στοιχεία

Ludwig Mies Van der Rohe

Ο Ludwig Mies van der Rohe ήταν

Γερμανός αρχιτέκτονας και θεωρείται από τους

μεγαλύτερους αρχιτέκτονες του 20ού αιώνα.

Γεννήθηκε στο Άαχεν στις 27 Μαρτίου 1886 και

πέθανε στο Σικάγο στις 17 Αυγούστου 1969.

Μαζί με τον Βάλτερ Γκρόπιους και τον Λε

Κορμπυζιέ, θεωρείται ευρέως ως ένας από τους

πρωτοποριακούς της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Ο

Mies van der Rohe όπως πολλοί από τους

μετασύγχρονους επιδίωξε να καθιερώσει ένα αρχιτεκτονικό ύφος. Στην καριέρα του ως

ελεύθερος επαγγελματίας σχεδίαζε σπίτια ανώτερης κατηγορίας στις παραδοσιακές

γερμανικές μορφές. Θαύμασε τις ευρείες αναλογίες ,την τακτικότητα των ρυθμικών

στοιχείων και έδωσε μεγάλη προσοχή στην σχέση μεταξύ των δημιουργημάτων του

ανθρώπου και της φύσης. Επιδίωξε μια λογική προσέγγιση που θα καθοδηγούσε , τη

δημιουργική διαδικασία του αρχιτεκτονικού σχεδίου. Με έναν τυπικό αφορισμό του είπε

κάποτε : «Η Αρχιτεκτονική στην απλούστερη μορφή της έχει ρίζες στο πρακτικό, από

εκεί εκτείνεται , μέσα από ολόκληρη την κλίμακα των αξιών , στο βασίλειο της καθαρής

Τέχνης.»

Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών ξεκίνησε να δουλεύει στην οικοδομική επιχείρηση του

πατέρα του, και ύστερα από την φοίτηση του στην Αρχιτεκτονική σχολή άφησε το 1905

την γενέτειρα του το Άαχεν και πήγε στο Βερολίνο. Εργάστηκε από το 1905 στο

Βερολίνο ως σχεδιαστής επίπλων στο πλευρό του Μπουρνό Πόλ και από το 1908 άρχισε

την αρχιτεκτονική του σταδιοδρομία ως μαθητευόμενος στο τεχνικό γραφείο του Πέτερ

Μπέρενς, όπου γνωρίστηκε με τον Βάλτερ Γκρόπιους και τον Λε Κορμπυζιέ, ως το 1912

όπου ήρθε σε επαφή με τις θεωρίες σχεδίου και τον προοδευτικό γερμανικό πολιτισμό.

Στα χρόνια 1911-12 διευθύνει με εντολή του Μπέρενς την κατασκευή της γερμανικής

πρεσβείας στην Πετρούπολη της Ρωσίας και το 1912 ιδρύει ανεξάρτητο αρχιτεκτονικό

γραφείο. Το 1921 τίθεται επικεφαλής της «Ομάδας του Νοέμβρη» (Novembergruppe), η

οποία έχει βάλει στόχο τη μεταφορά του πνεύματος της γερμανικής «επανάστασης του

Νοέμβρη» (1918) στην περιοχή της τέχνης. Η ομάδα απαιτεί περίπου τη «διάλυση της

παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής» και την «εξάλειψη της προσωπικότητας» του

καλλιτέχνη. Με την κατασκευή ενός πολυώροφου κτιρίου με επένδυση γυαλιού στο

Εικόνα 1 : Ludwig Mies Van de Rohe : 1886-1969

Page 5: Mies Van de Rohe - Ergasia

5 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Βερολίνο ξεκινάει τη λεγόμενη Αρχιτεκτονική «skin and bones». Το 1923 γίνεται

συνεκδότης του πρωτοποριακού περιοδικού «G», στο οποίο εκδηλώνει την προσχώρησή

του στη ριζοσπαστική Αρχιτεκτονική. Γίνεται συνιδρυτής με τον Γκρόπιους του

«κύκλου» πρωτοποριακών Αρχιτεκτόνων.

Στα χρόνια 1925-26 σχεδιάζει με εντολή του κομμουνιστικού κόμματος Γερμανίας τις

επιτάφιες πλάκες των δολοφονηθέντων ηγετών Καρλ Λίμπκνεχτ και Ρόζα

Λούξεμπουργκ που τοποθετούνται στο προάστιο Friedrichsfelde του Βερολίνου. Στα

χρόνια 1928-29 κατασκευάζει το περίπτερο της Γερμανίας στην παγκόσμια έκθεση της

Βαρκελώνης. Το 1930 του ανατίθεται από τον Γκρόπιους η διεύθυνση του

«Μπάουχαους». Μετά το κλείσιμό της το 1932, μετακινείται στη Στουτγάρδη. Το 1934

συμμετέχει σε διαγωνισμό για το γερμανικό περίπτερο στις Βρυξέλλες, αλλά η πρότασή

του απορρίπτεται από τον Χίτλερ προσωπικά. Η δυνατότητα εργασίας στη Γερμανία

περιορίζεται σταδιακά, λόγω του επεκτεινόμενου ελέγχου των ναζί σε όλους τους

τομείς του δημόσιου βίου. Το 1938 μεταναστεύει στην Αμερική και γίνεται διευθυντής

του Illinois Institute of Technology στο Σικάγο. Για 20 και πλέον χρόνια κατασκευάζει

εντυπωσιακά οικοδομήματα στην Αμερική. Στα χρόνια 1965-68 επανέρχεται στη

Γερμανία και κατασκευάζει την Εθνική Πινακοθήκη στο Βερολίνο (Nationagalerie

Berlin).Έτσι η επαγγελματική σταδιοδρομία του Mies van der Rohe χωρίζεται σε δύο

περιόδους, σε αυτή της δράσης του στην Γερμανία και σε αυτή στην Αμερική.

Εικόνα 1 : Ludwig Mies van der Rohe

Page 6: Mies Van de Rohe - Ergasia

6Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Διεθνής Έκθεση της Βαρκελώνης

Η Διεθνής Έκθεση της Βαρκελώνης πραγματοποιήθηκε στο βουνό Montjuic στην Καταλονία της Βαρκελώνης,από τις 20 Μαΐου 1929 έως τις 15 Ιανουαρίου 1930.Αναπτύχθηκε σε μια τεράστια έκταση 291,58 στρεμμάτων, με εκτιμώμενο κόστος ύψους 130 εκατ. πεσέτες ( περίπου 25.083.921 ευρώ) . Είκοσι ευρωπαϊκές χώρες συμμετείχαν στον διαγωνισμό, όπως η Γερμανία, η Βρετανία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, Νορβηγία, η Ρουμανία και η Ελβετία.  Η έκθεση στόχευε  να αναδείξει την περαιτέρω τεχνολογική πρόοδο της πόλης. Μέσω της έκθεσης επετεύχθη η αστικοποίηση του Montjuic και σε παρακείμενες περιοχές του και την ανάπλαση των δημόσιων χώρων, κυρίως, η πλατεία Plaça d'Espanya. Επιπλέον, χαρακτηρίστηκε από την άφιξη στην Ισπανία, των διεθνών τάσεων avant-garde, ιδιαίτερα τον ορθολογισμό, όπως φαίνεται από το σχεδιασμό του Barcelona Pavilion που δημιουργήθηκε από Γερμανό αρχιτέκτονα Ludwig Mies van der Rohe. Η Έκθεση συμπεριελάμβανε επίσης και την ανέγερση αρκετών εμβληματικών κτιρίων και κατασκευών, συμπεριλαμβανομένων των:

 Palau Nacional de Catalunya,  Font Magica de Montjuïc, το Teatre Grec , το Poble Espanyol, καθώς και η Estadi Olímpic Lluís Companys.

Εικόνα 4 : Πανοραμική θέα της Διεθνής Έκθεσης της Βαρκελώνης 1929

Εικόνα 2 : Το σύμβολο της Διεθνής Έκθεσης της Βαρκελώνης 1929 σε γραμματόσημο

Page 7: Mies Van de Rohe - Ergasia

7 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Η συμμετοχή της Γερμανιάς στη Διεθνή Έκθεση της Βαρκελώνης.- Ανάθεση στον Ludwig Mies Van der Rohe.

Το Γερμανικό περίπτερο για την έκθεση της Βαρκελώνης ανατέθηκε στον Ludwig Mies Van der Rohe το έτος 1928, μετά την επιτυχή διαχείρηση του , της έκθεσης στην Στουτγάρδη (1927) . Η Γερμανική Δημοκρατία ανέθεσε στον Mies την καλλιτεχνική διεύθυνση και ανέγερση όχι μόνο του Barcelona Pavilion αλλά και όλων των γερμανικων συμμετοχών στην Παγκόσμια έκθεση του 1929.Παρ’όλα αυτά ο Mies είχε αυστηρούς χρονικούς περιορισμούς.Μόλις έναν χρόνο είχε στην διάθεση του για την σχεδίαση του Barcelona Pavilion.

Την περίοδο όπου το Γερμανικό Περίπτερο για την έκθεση της Βαρκελώνης, ανατέθηκε στον Mies Van der Rohe η Γερμανία καθώς και η οικονομία της βρίσκονταν σε περίοδο ανάκαμψης μετά τον Παγκόσμιο Πόλεμο.Το Barcelona Pavilion εκπροσωπεί την «Νέα Γερμανία», τις πολιτιστικές και τις πολιτικές αξίες της οι οποίες χαρακτηρίζονται από την εξιδανίκευση της νεοτερικότητας, του φιλελευθερισμού ,της ευημερίας και της δημοκρατίας.Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το Barcelona Pavilion είχε καθαρά ρόλο εκπροσώπησης, τελετουργικό και συμβολικό . Ηταν η έκφραση μιας ιδέας. Μέσω του Barcelona Pavilion και συνεπώς του Mies Van der Rohe η Γερμανία έκανε μια δήλωση για την τότε ανάκαμψη της.Όπως είπε ο Επίτροπος Georg von Schnitzer το 1929 : «Το Barcelona Pavilion έδωσε φωνή στο πνεύμα της νέας εποχής.» . Η έννοια αυτή πραγματοποιήθηκε με την υλοποίηση του «ελεύθερου σχεδίου» και της «πλωτής αίθουσας», έννοιες που χαρακτηρίζουν τον σχεδιασμό και την δομή του περιπτέρου και θα αναλυθούν στα παρακάτω κεφάλαια.

Εικόνα 5 : Barcelona Pavilion : Mies van der Rohe (1929),Διεθνής Έκθεση Βαρκελώνης

Page 8: Mies Van de Rohe - Ergasia

8Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

1.Βασικές Αρχές Σχεδιασμού.

Παρατηρώντας το γενικό τοπογραφικό σχέδιο καθώς και την κάτοψη του Barcelona Pavilion μας δίνεται η δυνατότητα να κατανοήσουμε τις βασικές συνθετικές του αρχές.Γίνεται ξεκάθαρο ότι το Barcelona Pavilion αποτελεί μια ασύμμετρη σύνθεση ορθογώνιων παραλληλογράμμων.Χαρακτηρίζεται από γεωμετρική καθαρότητα.Ξεκάθαρες,λιτές και αυστηρές γραμμές,συχεχείς χώρους και μεγάλα ανοίγματα. Οι πλάκες του δαπέδου και της οροφής στηρίζονται σε λεπτά υποστηλώματα,τοποθετημένα σε ένα σύστημα κανάβου μεταξύ των οποίων βρίσκονται πέντε διαχωριστικοί τοίχοι.Στους δύο μη σταγασμένους χώρους παρατηρούμε την ύπαρξη δύο μικρών λιμνών,σε ορθογωνικό επίσης σχήμα.

Page 9: Mies Van de Rohe - Ergasia

9 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

2.Επιλογή υλικών.

Εικόνα 6 : Barcelona Pavilion : Φωτογραφία Βορειοδυτικής Όψης

Page 10: Mies Van de Rohe - Ergasia

10Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Όπως αναφέρθηκε στα εισαγωγικά στοιχεία της εργασίας,το Barcelona Pavilion

κατασκευάστηκε με σκοπό να εκπροσωπήσει την «Νέα Γερμανία», ή αλλιώς όπως ο Επίτροπος Georg von Schnitzer υποστήριξε , ώστε να δώσει «φωνή στο πνέυμα της νέας εποχής».Για τον λόγο αυτό ο Mies van der Rohe έπέλεξε με μεγάλη σχολαστικότητα τα υλικά της κατασκευής με στόχο να πετύχει την τελειότητα.Χρησιμοποίησε εντυπωσιακά και ακριβά υλικά όπως: Γυαλί, χάλυβας και τέσσερα διαφορετικά είδη μαρμάρου:Ρωμαϊκή τραβερτίνη, πράσινο μάρμαρο των Άλπεων, αρχαίo πράσινο μάρμαρο από την Ελλάδα και χρυσός όνυχας από τo Βουνό Άτλας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεγάλες επιφάνειες νερού συμμετέχουν στην σύνθεση του έργου σε δύο σημεία του. Η χρήση των  υλικών που επέλεξε ο Mies van de Rohe βασίζεται τόσο στην καινοτομία και στην νεωτερικότητα που εκφράζεται μέσα από την αυστηρότητα της γεωμετρίας τους, όσο και στην ακρίβεια και την ξεκάθαρη συναρμολόγησης τους.

Εικόνα 7 : Τραβερτίνη Εικόνα 8 : Όνυχας Εικόνα 9 : Πράσινο ελληνικό μάρμαρο (τηνιακό μάρμαρο)

Εικόνα 10 : Πράσινο Μάρμαρο Άλπεων

Εικόνα 11 : Mικρή λίμνη στην αριστερή πλευρά του Barcelona Pavilion

Εικόνα 12 : Μικρή λίμνη στην δεξιά πλευρά του Barcelona Pavilion

Page 11: Mies Van de Rohe - Ergasia

11 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Η καρέκλα της Βαρκελώνης.

Ο Mies van der Rohe σχεδίασε μια καρέκλα, ειδικά για το Barcelona Pavilion, που αποτελείται από ένα χαλύβδινο ιδιαίτερα λεπτό και ελαφρύ σκελετό. Πρωτοτύπησε,

παρέχοντας ελαστικότητα στον σκελετό. Οι καρέκλες και οι πολυθρόνες του χαρακτηρίζονται από την ταλάντωση του καθίσματος, όταν δέχονται το ανθρώπινο

βάρος. Είναι υπενδεδυμένη με δέρμα και στο Barcelona Pavilion την συναντάμε τόσο σε λευκό όσο και σε μαύρο χρώμα. Όλα αυτά τα χρόνια έχει αναδειχθεί σε σύμβολο του

σύγχρονου design. Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που η καρέκλα της Βαρκελώνης ακόμα κατασκευάζεται και διατίθεται στην αγορά σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή μιας καρέκλας ήταν το 1930 μόνο 68 μάρκα ενώ σήμερα παράγεται από μεγάλες βιομηχανίες επίπλων, όπως η γερμανική Knoll International και η τιμή της ξεπερνά τα

500 ευρώ. 

Εικόνα 14 : Η καρέκλα της Βαρκελώνης σε μαύρο χρώμα.

Εικόνα 13: Η καρέκλα της Βαρκελώνης : Πλαϊνή ΌψηΕικόνα 15 : H καρέκλα της Βαρκελώνης σε λευκό χρώμα

Εικόνα 16 : H καρέκλα της Βαρκελώνης στο εσωτερικό του Barcelona Pavilion

Page 12: Mies Van de Rohe - Ergasia

12Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Το Γλυπτό του Georg Kolbe.

Το γλυπτό δημιούργημα του Georg Koble είναι χάλκινο και τιτλοφορείται ως Alba (Αυγή). Αριστοτεχνικά τοποθετείται στο ένα άκρο της μικρότερης λιμνούλας του Barcelona Pavilion. το γλυπτό αντικατοπτρίζεται όχι μόνο στο νερό, αλλά και στο μάρμαρο και το γυαλί, δημιουργώντας έτσι την αίσθηση ότι πολλαπλασιάζεται στο χώρο, ενώ οι καμπύλες του έρχονται σε αντίθεση με τη γεωμετρική αυστηρότητα του κτιρίου.

Εικόνα 17 : Το γλυπτό του Georg Kolbe : Πλαϊνή Όψη

Εικόνα 19 : Αντικατοπτρισμός του γλυπτού στο νερό

Page 13: Mies Van de Rohe - Ergasia

13 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

3.Άναλυτική περιγραφή της σύνθεσης του Barcelona Pavilion.

Στο κεφάλαιο αυτό θα ακολουθήσει η αναλυτική περιγραφή της των στοιχείων της σύνθεσης του Barcelona Pavilion καθώς και η σχέση τους με το σύνολο.

Εικόνα 18 : Το γλυπτό του Georg Kolbe : Εμπρόσθια Όψη

Page 14: Mies Van de Rohe - Ergasia

14Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Παρατηρώντας το Barcelona Pavilion από απόσταση μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε ως ένα καθαρά ορθoγωνικό κτίσμα.Παρατηρούμε επίσης ότι ως προς το ύψος δεν υπάρχουν προεξοχές,δηλαδή τα επιμέρους στοιχεία της σύνθεσης βρίσκονται στο ίδιο ύψος.Το Barcelona Pavilion αποτελείται από στεγασμένους και μη στεγασμένους χώρους που όμως βρίσκονται σε άμεση σύνδεση.Ξεκινώντας από τα δεξιά προς τα αριστερά παρατηρούμε,τον μικρότερο από τους δύο μη στεγασμένους χώρους,ο οποίος καταβάλεται σχεδόν ολοκληρωτικά από μία μικρή λίμνη επικαλυμένη με μαύρο μάρμαρο δημιουργώντας έντονη αντίθεση με το μάρμαρο από τραβερτίνη.Μπορεί να μην στεγάζεται όμως είναι περιτρυγυρισμένος από έναν τοίχο κατασκευασμένο από πράσινο μάρμαρο Άλπεων.Ο χώρος αυτός του περιπτέρου έχει οριστεί από πολλούς ως η «Πλωτή αίθουσα του Barcelona Pavilion». Στην πίσω δεξιά γωνία γίνεται αμέσως αντιληπτό το γλυπτό του Georg Kolbe.Φυσικά η τοποθέτηση του δεν είναι τυχαία.Το γλυπτό έχει την δυνατότητα να γίνεται ορατό από πολλά σημεία του περιπτέρου.Είτε διαμέσου τζαμαριών,είτε όχι.Κεντρίζει τόσο έντονα το ενδιαφέρον του επισκέπτη,ώστε παίζει καθοριστικό ρόλο στην ροή των επισκεπτών,στην διαδρομή που θα ακολουθήσουν.

Εικόνα 20 : Barcelona Pavilion, 1929

Page 15: Mies Van de Rohe - Ergasia

15 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

.

Συνεχίζουμε στον κυρίως στεγασμένο χώρο του κτιρίου.Όπως αναφέρθηκε παραπάνω είναι αμέση η σχέση του στεγασμένου και του μη στεγασμένου χώρου.Δεν υπάρχει μία ξεκάθαρη είσοδος στον στεγασμένο χώρο.Πρόκειται για μια συνέχεια του μη

Εικόνες 21,22,23 : Το γλυπτό του Georg Kolbe ορατό από διαφορετικά σημεία του Barcelona Pavilion

Page 16: Mies Van de Rohe - Ergasia

16Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

στεγασμένου χώρου με λεπτά διαχωριστικά από τζάμι.Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία στον επισκέπτη να επιλέξει τη διαδρομή που θέλει να ακολουθήσει.

Ο στεγασμένος χώρος δεν είναι ακριβώς χωρισμένος σε τμήματα.Υπάρχουν διαχωριστικοί τοίχοι από όνυχα,από σκούρο ή πράσινο μάρμαρο και από γυαλί.Οι περισσότεροι διαχωριστικοί τοίχοι στέκονται «ελεύθερα» και σπάνια δημιουργούν γωνιά μεταξύ τους.Με αυτόν τον τρόπο ο Mies van der Rohe δημιούργησε μικρές διαδρομές,ανοίγματα,διαδρόμους και καθόρισε την «θέα» του επισκέπτη σε συγκεκριμένα σημεία του περίπτερου όπως για παράδειγμα προς στο γλυπτό του Georg Kolbe.

Εικόνα 24 : Άμεση σχέση στεγασμένου και μη στεγασμένου χώρου

Εικόνα 25 : Λεπτός διαχωρισμός στεγασμένου και μη στεγασμένου χώρου, από τζάμι

Page 17: Mies Van de Rohe - Ergasia

17 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Εικόνα 26 : Διαχωριστικός τοίχος από όνυχα.

Εικόνα 27 : Διαχωριστικός τοίχος από μάρμαρο Τήνου

Page 18: Mies Van de Rohe - Ergasia

18Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Εικόνα 29 : Διάδρομος που «προσελκύει» τη θέα και την κατεύθυνση του επισκέπτη προς το γλυπτό του Georg Kolbe.

Εικόνα 28 : Διαχωριστικοί τοίχοι από ημιδιαφανές και διαφανές γυαλί.

Page 19: Mies Van de Rohe - Ergasia

19 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Είναι σημαντικό να τονιστεί η έντονη αλληλεπίδραση του χώρου με το φως.Είναι εύκολο να αντιληφθούμε την έντονη παρουσία και συμμετοχή του φωτός τόσο λογω των μεγάλων ανοιγμάτων του περιπτέρου όσο λόγω των αντανακλάσεων του φωτός στις στιλπνές επιφάνειες του και στο νερό. Ο Mies van der Rohe έχει επενδύσει στο φαινόμενο της αντίθεσης.Είναι ξεκάθαρες οι οπτικές αντιθέσεις του Barcelona Pavilion. Είναι κατά κύριο λόγο χρωματικές.Παρατηρούμε τις έντονες αντιθέσεις στην χρήση των υλικών όπως για παράδειγμα : Διαφανές και ημιδιαφανές γυαλί,όνυχας σε αντίθεση με τα σκουρόχρωμα μάρμαρα,δάπεδο από τραβερτίνη σε αντίθεση με τις μικρές λίμνες επικαλυμένες με σκούρο μάρμαρο,χρήση του μαύρου και του λευκού (εντονη χρωματική αντίθεση) στα έπιπλα του Mies van der Rohe.Ακόμη μία παρατήρηση που αποδεικνύει την σημασία που έδωσε ο Mies van der Rohe στις αντιθέσεις είναι το γεγονός ότι στο Barcelona Pavilion δεν συναντούμε ποτέ δύο αντικρυστούς-γειτονικούς τοίχους κατασκευασμένους από το ίδιο υλικό.

Εικόνα 31 : Έντονη αντίθεση του τοίχου από όνυχα και των επίπλων με το μαύρο χαλί.

Εικόνα 30 : Έντονη αντίθεση της τραβερτίνης του δαπέδου με την λίμνη επικαλυμμένη με μαύρο γυαλί και τον τοίχο από μαύρο μάρμαρο.

Page 20: Mies Van de Rohe - Ergasia

20Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Η αριστερή πλευρά του Barcelona Pavilion είναι κατά κύριο λόγω μη στεγασμένος χώρος.Περικλύεται εν μέρει από έναν τοίχο κατασκευασμένο από τραβερτίνη.Το μεγαλύτερο μέρος του συγκεκριμένου χώρου καλύπτεται από μια από τις δύο λίμνες του Barcelona Pavilion.Είναι εμφανής η ύπαρξη ενός καθιστικού πάγκου από τραβερτίνη.

Τέλος,είναι θεμιτό να αναφερθεί το γεγονός ότι το Barcelona Pavilion δεν είναι τοποθετημένο στην στάθμη του φυσικού εδάφους όμως έχει υπερυψωθεί και η κύρια

Εικόνα 32 : Η τεχνητή λίμνη στην αριστερή πλευρά του περιπτέρου.

Εικόνα 33 : Ο τοίχος από τραβερτίνη που εν μέρει περικλείει το αριστερό υπαίθριο τμήμα του οικοπέδου.

Page 21: Mies Van de Rohe - Ergasia

21 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

είσοδος σε αυτό πραγματοποιείται από μια σκάλα όπως φαίνεται στις παρακάτω φωτογραφίες.

Ακολουθούν οι όψεις του Barcelona Pavilion σε γραμμικά σχέδια τοποθετημένες με

βάση την κάτοψη.

Εικόνα 34 : Η σκάλα εισόδου του περιπτέρου.

Εικόνα 35 : To Barcelona Pavilion είναι υπερυψωμένο από την στάθμη του φυσικού εδάφους.

Page 22: Mies Van de Rohe - Ergasia

22Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Page 23: Mies Van de Rohe - Ergasia

23 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

4.Κατασκευαστικά Στοιχεία.

Σε αυτό το κεφάλαιο θα αναφερθούν τα κύρια και πιο χαρακτηριστικα κατασκευαστικά στοιχεία του Barcelona Pavilion.Παρατηρώντας το Barcelona Pavilion κατάλήγουμε εύκολα στο συμπέρασμα ότι ως επι των πλείστων τα στοιχειά του φέροντα οργανισμού του δεν είναι ορατά.Τα μόνα ορατά στοιχεία του φέροντα οργανισμού του κτίσματος είναι οι στύλοι από χάλυβα σε σχήμα σταυρού,χαρακτηριστικό στοιχείο του Barcelona Pavilion.

Επιπρόσθετα, το Barcelona Pavilion βρίσκεται υπερυψωμένο πάνω σε ένα «βάθρο» από τραβερτίνη.Δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι το «βάθρο» αυτό αποτελεί μια ενιαία πλάκα τραβερτίνης μαζί με τα τοιχεία τραβερτίνης που περικλείουν εν μέρει το περίπτερο.Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια πολύπλοκη κατασκευή από χάλυβα επικαλυμένη με πλάκες τραβερτίνης.Το ιδιο ισχύει για τα διαχωριστικά τοιχεία του περιπτέρου επικαλυμένων με μάρμαρο.

Εικόνα 36 : Τομή στύλου από χάλυβα σε σχήμα σταυρού.

Page 24: Mies Van de Rohe - Ergasia

24Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

5.Επιλογή οικοπέδου στην Διεθνή Έκθεση της Βαρκελώνης το 1929.

Το εκθεσιακό κέντρο της Διεθνής Έκθεσης της Βαρκελώνης σχεδιάστηκε από τον ισπανό αρχιτέκτονα P.Catalach σε σχήμα σταυρού.Στον κύριο άξονα του ομαδοποιούνται τα περίπτερα των διαφόρων χωρών.Ένας ευρύς δρόμος οδηγεί στο εθνικό μέγαρο και κατά μήκος του δεύτερου άξονα,εγκάρσιου του οροπεδίου βρίσκονται τοποθετημένα δύο μεγαλα ιστορικά μνημεία το Palau Nacional de Catalunya και το  Font Magica de Montjuïc.

Στην δυτική πλευράτου μικρού άξονα επέλεξε ο Mies van der Rohe να τοποθετηθεί το Barcelona Pavilion.Με μια πρώτη ματιά φαίνεται το οικόπεδο που επέλεξε ο Mies van de Rohe να παρουσιάζει ορισμένες δυσκολίες.Βρίσκεται στο πιο απόμακρυσμένο μέρος του μικρού άξονα και είναι κάπως απομονομένο καθώς βρίσκεται σχεδόν στο τέλος της έκθεσης.Ακόμη ένα μειονέκτημα αποτελεί η κλίση του οικοπέδου.Ο Mies van der Rohe φαίνεται να μετέτρεψε τα μειονεκτήματα σε πλεονεκτήματα, εντάσσοντας τα στον σχεδιασμό του. Ανύψωσε το εκθετήριο χρησιμοποιώντας έναν πολύπλοκο χαλύβδινο σκελετό επικαλυμένο με πλάκες τραβερτίνης.Με αυτόν τον τρόπο τόνισε την παρουσία του περιπτέρου και εξάλειψε το μειονέκτημα της κλίσης του εδάφους.

6.Στοιχεία του Barcelona Pavilion από αρχιτεκτονικά κινήματα.

Εικόνα 37 : Άποψη της Διεθνής Έκθεσης της Βαρκελώνης 1929.

Page 25: Mies Van de Rohe - Ergasia

25 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Εξετάζοντας προσεκτικά τις βασικές συνθετικές αρχές του Barcelona Pavilion καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι χαρακτηρίζεται από βασικά στοιχεία του *Μοντερνισμού. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι: Ίσιες, απλές γραμμές, μεγάλα ανοίγματα (τζαμαρίες) ,συνεχείς χώροι, χρήση ελαφρών υλικών-για να μην αποτελούν εμπόδιο στη ροή των χώρων-, χρήση μοντέρνων υλικών. Επιπρόσθετα θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Barcelona Pavilion παρουσιάζει ορισμένα χαρακτηριστικά του κινήματος *De Stijl όπως : Αρμονία , τάξη , αφαίρεση , απλότητα , ευρεία χρήση κάθετων και οριζόντιων γραμμών.

*Μοντερνισμός (στην αρχιτεκτονική) : Ο Μοντερνισμός είναι αρχιτεκτονικό κίνημα που αναπτύχθηκε κατά 20ο αιώνα. Μοντερνιστές αρχιτέκτονες : Frank Lloyd Wright, Ludwig Mies van der Rohe, Le Corbusier,Alvar Aalto, Walter Gropius and Louis I Kahn.

*Κίνημα De Stijl : Ο Νεοπλαστικισμός είναι καλλιτεχνικό ρεύμα που εμφανίστηκε περίπου την περίοδο 1917-1920 στην Ολλανδία. Πολλές φορές αναφέρεται και ως κίνημα de Stijl (σε ελληνική απόδοση Το Στύλ, δηλ. το ύφος).Οι νεοπλαστικιστές επιδίωξαν να εκφράσουν ένα νέο ουτοπικό ιδανικό, πνευματικής αρμονίας και τάξης. Βασικό χαρακτηριστικό του de Stijl είναι η αφαίρεση, σε βαθμό που χρησιμοποιούνται θεμελιώδεις φόρμες και σχήματα, κάθετες και οριζόντιες γραμμές ταυτόχρονα με τη χρήση σχεδόν αποκλειστικά βασικών χρωμάτων (κόκκινο, μπλε, κίτρινο, λευκό και μαύρο).

Εικόνα 38 : Barcelona Pavilion, Ludwig Mies van der Rohe

Page 26: Mies Van de Rohe - Ergasia

26Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Το τέλος και η καινούρια αρχή.

Το Γερμανικό Περίπτερο,του Mies van der Rohe, χτίστηκε ειδικά για τη Διεθνή Έκθεση της Βαρκελώνης το 1929. Με το τέλος της Έκθεσης το 1930, διαλύθηκε, και χάθηκε για πάνω από 50 χρόνια παρά το γεγονός πως ανήκε στα σημαντικότερα έργα της Μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Το 1983 η Πόλη της Βαρκελώνης άρχισε την ανακατασκευή του Περίπτερου και 3 χρόνια μετά, στην ίδια θέση, στο Πάρκο του Montjuic, το κοινό μπορούσε πάλι να θαυμάσει το Μοντέρνο αριστούργημα.

Συμπεράσματα

Είναι ξεκάθαρο πως το Barcelona Pavilion αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα της εποχής του. Κατασκευάστηκε ώστε να δώσει φωνή σε μια νέα εποχή για την Γερμανία. Ο Mies van de Rohe χρησιμοποιώντας απλές λιτές, αυστηρές γραμμές, «καθαρούς» όγκους, έντονες αντιθέσεις και ακριβά, εντυπωσιακά υλικά κατάφερε να πετύχει το στόχο που του ανέθεσε η Δημοκρατία της Γερμανίας, εντυπωσίασε.

Page 27: Mies Van de Rohe - Ergasia

27 Ludwig Mies van der Rohe : Barcelona Pavillion

Εικόνα 39 : Barcelona Pavilion, Mies van der Rohe.

Page 28: Mies Van de Rohe - Ergasia

28Αρχές σχεδιασμού και επιλογή υλικών

Βιβλιογραφία

Architecture of Spain. Alejandro Sapunzina,

Eκδότης:Greenwood Press,2005

Barcelona Berlin Brun.J.Jaensch and W.KurtzEκδότης:Hiddenline 1998

Twenty Buildings Every architect Should understand.Simon UnwinΕκδότης:Routledge 2010

Studiopaperback.Mies van der Rohe.Εκδότης:Architecture Arten’s Zurich 1973

Key Buildings of the 20th Century.Plans Section n’ Elevations.Richard WestonEκδότης:LaurenCeking 2002

http://en.wikipedia.org/wiki/

http://www.miesbcn.com/

http://www.archiplanet.org/wiki/Barcelona_Pavilion 

http://www.galinsky.com/buildings/GermanPavilion/

*Οι εικόνες είναι και οι 39 αποτελέσματα αναζήτησης στην Σελίδα Google Images.Το ίδιο ισχύει και για την εικόνα με τις όψεις του Barcelona Pavilion τοποθετημένες με βάση την κάτοψη. Όσων αφορά τα σχέδια είναι αποτέλεσμα προσωπικής αναζήτησης στην e library της σχολής , προέρχονται από αρχείο AutoCad (άγνωστος δημιουργός των σχεδίων) και έχουν μετατραπεί σε αρχεία bmp.