MGA DAHILAN NG IKALAWANG YUGTO

NG IMPERYALISMO AT

KOLONYALISMONG KANLURANIN SA

TIMOG AT KANLURANG ASYA

• (IKA 18 HANGGANG IKA 19 NA SIGLO)

FOCUS QUESTIONPaano hinubog ng

nakalipas at

kasalukuyang mga

pangyayari sa Timog

at Kanlurang Asya ang

pag-unlad ng mga

bansa?

MGA DAHILAN NA NAGBUNSAD SA MGA

KANLURANIN NA LALONG MAGHANGAD NG

KOLONYA SA TIMOG AT KANLURANG ASYA

(IKA 18-HANGGANG IKA 19 NA SIGLO)

MERKANTILISMO

GAWAIN 10: TREE DIAGRAM

VENN DIAGRAM

Kolonyalismo Imperyalismo

APAT NA PANGUNAHING

SALIK NG IMPERYALISMO

White Man’s

Burden

Kapitalismo

UDYOK NG

NASYONALISMO

• NAIS NG MGA

NASYON SA EUROPE

NA MAGKAROON NG

MALAWAK NA

KAPANGYARIHAN

UPANG LABANAN

ANG KANILANG MGA

KARIBAL NA MGA

BANSA.

• NANGANGA-

ILANGAN NG

PAGKUKUNAN

NG MGA

HILAW NA

MATERYALES

AT PAMILIHAN

NG MGA

PRODUKTONG

MULA SA

KANILA KAYA

SILA AY

NAGPALAWAK

NG KANILANG

MGA

TERITORYO.

• ISANG SISTEMA KUNG SAAN MAMUMUHUNAN NG KANYANG SALAPI ANG ISANG TAO UPANG MAGKAROON NG TUBO O INTERES.

• SA PAG-UNLAD NG KALAKALAN SA PAGITAN NG MGA EUROPEO AT MGA ASYANO, DUMAMI ANG SALAPING NAIPON NG MGA MANGANGALAKAL NA KANLURANIN. NAHIKAYAT NA MAGAMIT NG MGA MANGANGALAKAL NA KANLURANIN ANG KANILANG SALAPING NAIPON SA MGA PANANIM AT MINAHAN SA MGA KOLONYA UPANG MAS KUMITA.

WHITE MAN’S BURDEN

• ISINULAT NI RUDYARD KIPLING, ISANG

MANUNULANG INGLES, IPINASAILALIM SA

KAISIPAN ANG MGA NASASAKUPAN NA SILA

AY PABIGAT SA MGA KANLURANING BANSA.

NA ANG MGA KANLURANIN AY MAY

TUNGKULIN NA TURUAN AT TULUNGAN UPANG

PAUNLARIN ANG KANILANG NASASAKUPAN.

• ITO ANG NAGING KATWIRAN NG MGA

KANLURANIN SA GINAWA NILANG

PANANAKOP SA ASYA, ANG PAGHAHANGAD

NA IPAKILALA ANG KANILANG SUPERYOR NA

KULTURA, RELIHIYON AT PANINIWALA SA IBA

PANG MGA BANSA SA MUNDO.

• NOONG GITNANG BAHAGI NG IKA-18 SIGLO, KARAMIHAN SA MGA BANSA SA LUPALOP NG EUROPE AY NAGHANGAD NA MAGKAROON NG SARILING MGA KOLONYA SA MGA LUPALOP NG ASYA AT AFRICA. NAGING BAHAGI ITO NG KANILANG PAGHAHANGAD SA KAPANGYARIHAN AT PAGTATATAG NG MGA PAMAHALAANG PINATATAKBO NG MGA DAYUHANG MANANAKOP.

• PINANINIWALA NILA ANG MGA BANSA SA ASYA AT AFRICA NA ANG KANILANG PAMUMUNO AY MAGTUTURO SA MGA ITO NG MGA MAKABAGONG PAMAMARAAN NG PAGPAPATAKBO NG MGA PAMAHALAAN NG PAGSASARILI AT MAKATUTULONG ITO NA MAGKAROON NG NAGSASARILING PAMAHALAAN. ITO ANG NAGSILBING DAHILAN NG PATULOY NA PAGPAPALAWAK NG KANILANG TERITORYO SA IBAT-IBANG BAHAGI NG ASYA AT AFRICA NA HANGARIN MAGING BAHAGI NG KANILANG TERITORYO.

KINAILANGAN NILA NG PAGTATAYUAN

NG MGA BAGONG PABRIKA PARA SA

PAGGAWA NG MARAMING PRODUKTO

MULA SA MGA HILAW NA MATERYALES

NA SA MGA BANSANG KANILANG

SAKOP LAMANG LIBRENG MAKUKUHA.

ANG MGA

PRODUKTONG GAYA

NG RUBBER,

COPPER, AT GINTO AY

NANGGAGALING SA

AFRICA.

BULAK at JUTE sa INDIA

at TIN naman

sa TIMOG

SILANGANG ASYA

Ang mga mamamayan ng Paris, London, at Berlin

ay natutong uminom ng tsaa, tsokolate at kape.

Kasabay ng kanilang mga pagkain gumamit din sila ng mga

sabon na nanggaling sa paim oil ng Africa at langis ng niyog ng Asya.

MGA PAMAMARAAN UPANG

MAKAKUHA NG BAGONG LUPAIN

• GUMAMAIT NG MGA KASUNDUAN

• BINIBILI ANG MGA LUPAIN MULA SA MGA DATING MANANAKOP.

• SIMPLENG SINASAKOP ANG ISANG LUPAIN SA PAMAMAGITAN

NG PUWERSANG MILITAR.

• HINIMOK ANG KANILANG MGA MAMAMAYAN NA MAGLAKBAY

TUNGO SA MGA BANSA SA ASYA AT PASIPIKO.

• BINIGYAN NILA NG PAGKAKATAON NA MAG-ARI NG MGA

LUPAIN ANG MGA ITO. PATAKBUHIN ANG PAMAHALAANG

ITINATAG, PAMUNUAN ITO AT KONTROLIN ANG MGA PATAKARAN

NG KOLONYAL.

PAGSUSURI NG TEKSTO

KOLONYALISMO

• NAGMULA SA SALITANG LATIN NA COLONUS NA ANG IBIG SABIHIN AY MAGSASAKA.

• ITO AY PATAKARAN NG ISANG BANSA NA MAMAHALA NG MGA SINAKOP UPANG MAGAMIT ANG LIKAS NA YAMAN NG MGA SINAKOP PARA SA SARILING INTERES.

• KADALASAN NAGSISIMULA SA PAKIKIPAGKAIBIGAN AT PAKIKIPAGKALAKALAN. KAPAG NAKUHA NA ANG GUSTO AY SAKA ISASAKATUPARAN ANG HANGARIN NA GAMITIN, PAGSAMANTALAHAN, AT PAKINABANGAN NANG HUSTO ANG LIKAS NA YAMAN NG KOLONYA.

• ANG LAHAT NG ITO AY PARA SA KAPAKINABANGAN NG MGA MANANAKOP

IMPERYALISMO

• NAGMULA SA SALITANG LATIN NA

IMPERIUM NA ANG IBIG SABIHIN AY

COMMAND. ISANG SALITANG LATIN NA

NAGPASIMULANG GAMITIN SA PANAHON

NG PANANAKOP NG IMPERYONG ROMA.

• ANG IMPERYALISMO AY

NANGANGAHULUGANG DOMINASYON

NG ISANG MAKAPANGYARIHANG

NASYON-ESTADO SA ASPEKTONG

PANGPOLITIKA, PANGKABUHAYAN AT

KULTURAL NAPAMUMUHAY NG MAHINA AT

MALIIT NA NASYON ESTADO UPANG

MAGING PANDAIGDIGANG

MAKAPANGYARIHAN.

• ANGPAGTATATAG NG MARAMING

KOLONYA ANG MAGBIBIGAY DAAN SA

PAGPAPALAWAK NG MGA NASASAKUPAN

UPANG MAKAPAGTATAG NG IMPERYO.

MGA DAHILAN NA NAGBUNSAD SA MGA

KANLURANIN NA LALONG MAGHANGAD NG

KOLONYA SA TIMOG AT KANLURANG ASYA

(IKA 18-HANGGANG IKA 19 NA SIGLO)

MERKANTILIS

MO

NASYO

NALISM

O

GAWAIN 10: TREE DIAGRAM

PAMPROSESONG TANONG:

• ANO ANG WHITE MANS BURDEN?

• KUNG IKAW AY ISANG MAMAMAYAN NA

NAKARANAS NG PANANAKOP NG MGA

KANLURANING BANSA, ANO ANG IYONG TUGON

SA SINABI NI RUDYARD KIPLING?

• TUNAY BA NA ANG MGA KANLURANING MGA

BANSA AY NAKATULONG SA PAG-UNLAD NG

PAMUMUHAY NG MGA ASYANO?

PANGATWIRANAN.

PANGKATANG GAWAIN

• PANUTO:

• HAHATIIN KO KAYO SA DALAWANG PANGKAT. HAHAYAAN KO KAYO NA

MAKAPAGPAKITA NG MALIKHAING PAGSASALAYSAY.BIGYANG DIIN SA

PAGSASALAYSAY ANG MAHAHALAGANG PANGYAYARI AYON SA REHIYON

NG MGA BANSA SA ASYA . PAGKATAPOS NITO IYONG SAGUTIN ANG DATA

RETRIEVAL CHART SA IBABA.

• TIMOG ASYA

• KANLURANG ASYA

• IPAKIKITA ANG MGA PARAAN AT PATAKARAN NG KOLONYALISMO AT

IMPERYALISMO NG MGA KANLURANIN SA IKALAWANG YUGTO (18-19 SIGLO)SA PAGDATING SA TIMOG AT KANLURANG ASYA.

• BIGYANG PANSIN ANG MGA PAGBABAGONG NAGANAP(EPEKTO) SA

PARAAN NG PAMUMUHAY NG MGA TAGA-TIMOG AT KANLURANG ASYA.