AMAÇ

Mevsimlik gezici tarım işçisi olarak çalışmak amacıyla, bulundukları illerden diğer illere aileleri ile birlikte giden vatandaşlarımızın, özellikle çocukların, bu süreçte yaşadıkları sorunların tespiti ve giderilmesidir.

İLGİLİ MEVZUAT

24 Mart 2010 tarih ve 27531 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan, “Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilmesi” konulu 2010/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi.

Bakanlığımızca yayımlanan “Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Çalışma ve Sosyal Hayatlarının İyileştirilme Projesi Çerçevesinde Tahsis Edilen Ödeneğin Kullanılmasına İlişkin Usul ve Esaslar” ile “Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği”.

PROJE BÜTÇESİ

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca il özel idarelerine aktarılan ödenek ile,

Diğer yerel katkılar:

Belediyelerce ücretsiz çevre sağlığı hizmetleri ,

Kamu sağlık birimlerince ücretsiz halk sağlığı hizmetleri,

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından öğrencilere sağlanan kırtasiye ve giyim yardımları gibi.

PROJE BİLEŞENLERİ

2010/6 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile:

- Ulaşım,

- Barınma,

- Eğitim,

- Sağlık,

- Güvenlik,

- Sosyal çevre ile ilişkiler,

- İş ve sosyal güvenlik koşulları

olarak belirlenmiştir.

METİP - ULAŞIM Bu bileşen ile:

İşçilerin göç döneminde güvenli ve sağlıklı bir şekilde yolculuk yapabilmesi,

Göç mevsiminde mevsimlik gezici tarım işçilerinin ikametgâhlarından çalışacakları yerlere ve tarladan konaklama mahalline ulaşımları esnasında yol güvenliklerinin artırılması amaçlanmıştır.

METİP - BARINMA Bu bileşen ile:

Mevsimlik gezici tarım işçilerinin asgari imkânları haiz, yeterli, güvenli ve sağlıklı konaklama alanlarında barınmaları,

Hizmetlerin aksamadan yürütülmesini sağlamak üzere “Toplulaştırılmış Geçici Yerleşim Yerleri” oluşturulması amaçlanmıştır.

METİP - SAĞLIK

Bu bileşen ile:

Mevsimlik gezici tarım işçilerinin temel sağlık hizmetlerinden faydalanmaları,

Barınma yerlerindeki su ve çevre temizliği,

Koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri konularında göç alan/veren tüm illerde bilinçlendirme çalışmaları yapılması

amaçlanmıştır.

METİP - EĞİTİM

Bu bileşen ile:

Oluşturulan geçici yerleşim yerlerinde, mevsimlik gezici tarım işçilerinin zorunlu eğitim çağında olan ancak eğitimden uzak kalan çocuklarının eğitim hizmetlerine ulaşması amaçlanmıştır.

METİP ve EĞİTİM

2010/6 Sayılı Genelge’ye göre: İşçilerin zorunlu öğretim çağındaki çocuklarının eğitimlerini devam ettirmek üzere;kendi yörelerindeki veya gittikleri yerlerdeki Yatılı İlköğretim Bölge Okullarına misafir öğrenci olarak alınmaları veya taşımalı eğitim veya mobil eğitim gibi imkanlardan en uygun olanı seçilerek çocukların okula devamları sağlanmaktadır. Bu hususta şartlı nakit transferi gibi özendirici tedbirler etkin şekilde uygulanmakta, çocukların okul kıyafetleri ve malzemeleri İl/İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca temin edilmektedir.

Ayrıca, 2011/25 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Genelgesi mevsimlik gezici tarım işçilerine ve çocuklarının eğitime devamına yönelik hükümler içermektedir.

METİP - GÜVENLİK

Bu bileşen ile:

Konaklama alanlarının ve mevsimlik gezici tarım işçilerinin güvenliğinin sağlanması,

Yabancı uyruklu kaçak tarım işçiliğinin önlenmesine yönelik etkin tedbirler alınması,

Göç alan / veren illerde güvenlikle ilgili bilinçlendirme çalışmaları yapılması hedeflenmektedir.

METİP - SOSYAL ÇEVREYLE

İLİŞKİLER

Bu bileşen ile:

Mevsimlik gezici tarım işçilerinin sosyalleşmelerine yönelik tedbirler alınması,

Her türlü sosyal dışlanmışlığın önlenmesi ve toplumsal uyumun sağlanması için göç alan illerde bilinçlendirme çalışmaları yapılması hedeflenmektedir.

METİP - İŞ ve SOSYAL GÜVENLİK

Bu bileşen ile:

Mevsimlik gezici tarım işçilerinin sosyal güvenlikleri açısından mevcut durumları iyileştirilmesi,

Tarımda iş aracılığı sözleşmesi zorunlu hale getirilmesi,

İş aracılarının ve toprak sahiplerinin / işleyenlerin; ücret ödeme, genel sağlık sigortasından yararlanma, iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ile ilgili usul ve esaslar hakkında bilinçlendirilmelerinin sağlanması hedeflenmektedir.

2011 yılında, 5510 sayılı Kanunda bir değişiklik yapılarak mevsimlik gezici tarım işçilerinin sosyal güvenliğe kavuşmalarını kolaylaştırmak için günlük prime esas kazanç alt sınırının 20 günlük tutarı üzerinden ödeyecekleri primlerinin 30 günlük sağlık ve emeklilik hizmeti olarak değerlendirilmesi sağlanmıştır.

Projenin uygulanmaya başladığı 2010 yılından bu yana 38 İl Valiliği tarafından teklif edilen 65 yerel proje desteklenmiştir.

Proje kapsamındaki mevsimlik işçi sayısı 326.094’e ulaşmıştır.

Proje finansmanı için tahsis edilen ödenek miktarı ise 96.242.021,00 TL’dir.

PROJE BİLEŞENLERİNİN MALİYETLERİ

(2010 -2013 YILLARI)

Gönderilen ödeneklerin yaklaşık ;

72 Milyon TL’si barınma, alt yapı ve kolaylık tesisi,

5 milyon TL’si eğitim,

3 milyon TL’si sağlık,

16 milyon TL’si diğer harcamalardan oluşmaktadır.

75%

5% 3% 17%

PROJE BİLEŞENLERİNİN MALİYETLERİNİN TOPLAM PROJE BÜTÇESİ İÇİNDEKİ ORANI (%)

(2010 -2013 YILLARI)

Barınma Eğitim Sağlık Diğer Uygulamalar

BARINMA bileşeninden toplam 241.648 kişi yararlanmıştır.

EĞİTİM bileşeninden toplam 118.533 kişi yararlanmıştır.

SAĞLIK bileşeninden toplam 171.271 kişi yararlanmıştır.

METİP

2010- 2013

METİP için 2014 yılında bütçe ayrılmamıştır.

Altyapısı METİP kapsamında oluşturulan hizmetler 2014 yılından itibaren Valilikler, Kaymakamlıklar, Belediye Başkanlıkları, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı gibi kurumlarca yürütülecektir.

İLLERDEN BAZI ÖRNEKLER

ADANA/Yüreğir-Seyhan

ANKARA/Sincan-Şereflikoçhisar

AMASYA

BALIKESİR

ÇANAKKALE

HATAY/ Ezin-Kırıkhan

ISPARTA/Şarkikaraağaç/Uluborlu

NEVŞEHİR

ORDU/ Uzunisa

KAHRAMANMARAŞ/ Göksun-Pazarcık evri ve Karahöyük

KARAMAN/ Alaçatı Köyü-Sudurağı

KİLİS

YOZGAT