Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına...

25
Metallere Plastik Şekil Verme

Transcript of Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına...

Page 1: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Metallere Plastik Şekil Verme

Page 2: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Soğuk Şekillendirmede depolanan enerji

Page 3: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme Sıcaklığı; yeni tanelerin 1 saat içinde oluşması için gerekli sıcaklık.

Pekleşme ?

Page 4: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Toparlanma

Toparlanmada dislokasyon yoğunluğu ve mekanik özellikler hemen hemen sabittir.

Alt tane (küçük açılı tane sınırı)

Page 5: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Toparlanmada dislokasyon hareketi

Page 6: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme

Soğuk işlem görmüş metallerin mikroyapıları üzerine tavlama sıcaklığınınetkisi. (a) soğuk işlem görmüş (b) toparlanma sonrası, (c) yenidenkristalleşme sonrası ve (d) tane büyümesi sonrası

0.3Tm < TRe< 0.6Tm•Soğuk Şekillendirme miktarına•Saflığa

Page 7: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeni Tane Oluşum Mekanizması

Page 8: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme

Page 9: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme

Page 10: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme

Page 11: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme (özet)

Soğuk sekil değ. miktarı Yeniden Kristallenme Sıcaklığı

Sıcaklık

Deformasyon miktarı Tane boyutu

Tavlama Süresi

Saflık Yeniden Kristallenme Sıcaklığı

Pirinçte tane boyutu üzerine tavlama sıcaklığının etkisi. Mikroyapılarda ikizsınırları da görülmüştür. (a) 400oC de tavlanmış, (b) 650oC de tavlanmış ve (c)800oC de tavlanmış. (Adapted from Brick, R. and Phillips, A., The Structure andPropertiesof Alloys: McGraw-Hill.)

Page 12: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristalleşme

Page 13: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Sıcak ve soğuk işlemdeYüzey durumu?

Yarı Sıcak İşlem

Page 14: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Termomekanik işlem

Page 15: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme
Page 16: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Düşük Sıcaklık ve yüksek şekil değiştirme hızı gevrek kırılmayı teşvik eder.

Gevrek Kırılma

Basma dayanımı > Çekme dayanımı

Page 17: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Sünek Kırılma

Oksit, sülfür, karbür, silikatlar Dökümde oluşan gözenekler

MnS ?

Page 18: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme
Page 19: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Tanelerarası ve Taneleriçi Kırılma

Page 20: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Geçiş Sıcaklığı

MikroyapıBileşim

Tane boyutu Yüzey durumu

YönlenmeGeometri

Şekil değ. HızıKristal yapı

Page 21: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme
Page 22: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Şekil Değişimi Yaşlanması

Page 23: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Mavi Gevreklik

Page 24: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme

Yeniden Kristallenme (YK) Kuralları:

Çekirdeklenme ve büyümenin itici gücü depolanmışdeformasyon enerjisinin termal olarak aktive edilmesidir.

1. YK için gerekli minimum deformasyon miktarı2. Ne kadar küçük deformasyon o kadar büyük YK sıcaklığı3. Tavlama süresini artırmak YK sıcaklığını düşürür4. Y.Kristallenmiş tane boyutu temel olarak deformasyon oranına bağlı5. YK hızı, deformasyon ve sıcaklık artışıyla artar6. Yeni taneler deforme edilmiş tanenin içersinde büyümüyor7. YK’den sonra tavlamaya devam etme tane büyümesine neden olur.8. Belirli bir deformasyon oranında daha düşük ısıtma hızı YK sıcaklığını

yükseltiyor.

Page 25: Metallere Plastik Şekil Verme - Bartın Üniversitesi...•Soğuk Şekillendirme miktarına •Saflığa Yeni Tane Oluşum Mekanizması Yeniden Kristalleşme Yeniden Kristalleşme