Mert ÖZGÜNER Zeynep ÖZGÜNER STRATEJİK …Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3,...

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 21, Aralık 2015, s. 437-449

Mert ÖZGÜNER1

Zeynep ÖZGÜNER2

STRATEJİK YÖNETİM, STRATEJİK PLANLAMA ve TOPLAM

KALİTE YÖNETİMİ İLİŞKİSİ, STRATEJİK TOPLAM KALİTE

YÖNETİMİ

Özet

Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama, Toplam Kalite Yönetimi ve Stratejik

Toplam Kalite Yönetimi çoğu sektörde çok sık kullanılmasına karşın, bu kavramlar

arasındaki benzerlikler ve farklılıklar pek fazla irdeleme konusu yapılmamıştır. Bu

çalışma, yapılacak literatür taraması yoluyla bu kavramlar arasındaki benzerlik ve

farklılıkları ortaya koyarak, kavramlar arasındaki ilişkiyi gözler önüne sermeyi

amaçlamaktadır. İnceleme sonunda kavramların, birbirleriyle uyumsuzluktan çok,

birbirlerini destekledikleri görülmektedir. Bu nedenle, Stratejik Yönetim, Stratejik

Planlama, Toplam Kalite Yönetimi ve Stratejik Toplam Kalite Yönetimi

kavramları yöneticiler tarafından dikkate alınması gereken önemli bir konudur.

Anahtar Kelimeler: Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama, Toplam Kalite

Yönetimi, Stratejik Toplam Kalite Yönetimi

STRATEGIC MANAGEMENT, STRATEGIC PLANNING and TOTAL

QUALITY MANAGEMENT RELATIONS, STRATEGIC TOTAL

QUALITY MANAGEMENT

Abstract

Even though Strategic Management, Strategıc Plannıng, Total Quality

Management and Strategic Total Quality Management are wide- ly applied in

public administration of many countries, similarities, differences and in-

terrelation between that approaches are not analyzed very much. This study aims

to elaborate the differences and similarities among two approaches and implica-

tions. Depending on analysis of development and implementa- tion of that

approaches it is concluded that they are complementary rather than disso- nant.

Therefore, Strategic Management, Strategic Planning, Total Quality Management

1 Öğr. Gör., Adıyaman Üniversitesi, Besni MYO, [email protected] 2 Hasan Kalyoncu Üniversitesi, SBE Doktora Programı, [email protected]

The Journal of Academic Social Science Yıl: 3, Sayı: 21, Aralık 2015, s. 437-449

438

Mert Özgüner - Zeynep Özgüner

and Total Quality Management concepts of strategic management is an important

issue to be considered by.

Key Words: Strategic Management, Strategıc Plannıng, Total Quality

Management, Strategic Total Quality Management

1.GİRİŞ

Günümüz global olarak çarpıcı gelişmelerin büyük bir hızla yaşandığı bir dönemdir.

İletişim ve bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, sosyal alanda ve yönetim anlayışındaki hızlı

değişim örgütlerdeki yapının değişimini tetiklemiştir. Artık evrensel geçerliliğe sahip yönetsel

ilkeler günümüz dinamik dünyasında faydalı olamamaya başlamıştır.

Stratejik yönetim esasen tüm dünyada yeni yönetim felsefesi olarak kabul edilen

Toplam Kalite Yönetimi’nin bir boyutunu oluşturmaktadır. Bu nedenle toplam kalite yönetimi

ile stratejik yönetim anlayışlarının bir arada yürütülmesi gerekir(Aktan,2008: 21).

Gerek kamusal gerekse özel sektör kuruluşlarında örgütlenme ve hizmet verme biçim ve

anlayışlarının sorgulanması, yeniden yapılanmaya gidilmesi, amaçların, yapıların, teknolojini

sürekli gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi gereği ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda günümüzün

küresel dünyasında evrensel standartlara ulaşmanın ilk adımı, yönetim süreçlerinde kalite

anlayışını benimsemek ve kalite uygulamalarının stratejik yönetimin bir parçası haline getirerek,

stratejik planlar çerçevesinde sürekliliğini sağlamaktır. 1950’lerde başlayan kalite yolculuğu,

1990’larda müşteri odaklı bir yaklaşım olan Toplam Kalite Yönetimi’ni (TKY) ön plana

çıkartırken, 2000’li yıllarla birlikte Stratejik Toplam Kalite Yönetimi (STKY) adı verilen yeni

bir kalite anlayışı ortaya çıkmıştır. Güçlü bir öngörüleme sistemi gerektiren bu felsefede temel

amaç; yaratıcı stratejiler ile hep bir adım önde olmak, iç ve dış müşterilerin var olan ve

potansiyel gereksinimlerini en iyi biçimde tespit etmek ve oluşturulan ürün ve hizmetlerin

özellikle müşteri-çevre sağlığını da dikkate alacak bir biçimde üretebilmektir. Bu yol ile

yapılacak tüm üretimlerde asıl amaç kâr değil, gereksinimlerin en iyi biçimde sağlıklı bir

ortamda üretilmesi ve doğaya zarar verilmeden bunların tüketilmesi için gereken tüm çabaların

firmalar tarafından toplum bilincinin aşılanması ile faaliyetlerin yapılandırılmasıdır. Stratejik

Toplam Kalite Yönetimi, müşteri tatmini ve sürekli gelişmeyi sağlayabilmek amacıyla bir

işletmenin kârlılığı, amaçları, rekabeti gibi stratejileriyle, insan, malzeme ve bilgi kaynakları

arasında uygun bir bağlantının oluşturulması olarak tanımlanmaktadır.

TKY gibi, stratejik yönetim de, pek çok ülkede kamu kurumlarında yaygın olarak

uygulanmaktadır. ABD’de stratejik planlama, 1980’lerden sonra uygulama alanı bulmuş

olup, ilk uygulamalar ve literatür daha çok yerel yönetim ağırlıklıdır (Poister ve Streib, 2005:

45).

Bu çalışmada sırasıyla Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama, Toplam Kalite Yönetimi

ve Stratejik Toplam Kalite Yönetimi kavramlarına değinilecek ve kavramlar ilişkilendirilmeye

çalışılacaktır.

2. Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama ve Toplam Kalite Yönetimi İlişkisi

2.1. Stratejik Yönetim Kavramı

Günümüzde işletmeler, en genel anlamda da tüm örgütler dinamik, değişken bir çevrede

varlıklarını sürdürmektedirler. Dinamik dış çevre örgütlerin faaliyetlerini etkilediği gibi,

sonuçlarını da etkilemektedir. Dahası paydaşların beklentilerine de hizmet vermek


439

Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama ve Toplam Kalite Yönetimi İlişkisi, Stratejik

Toplam Kalite Yönetimi

durumundadır örgütler. Ortaklar, tedarikçiler, çalışanlar, tüketiciler, devlet, vb. paydaşlar

işletmeden ve örgütlerden çeşitli beklentilere sahiptir. Dış çevreyle etkileşimi sağlamak, var

olmak ve paydaşların isteklerini karşılamak için işletmeler dâhil tüm örgütler olağan işlere

yönelik yönetsel çalışmalar yanında geleceğe ve değişime yönelik faaliyetlerde de bulunmak

durumundadırlar. Bu da stratejik yönetim demektir (Akdemir,2012: 1).

Stratejik yönetim süreci, genel olarak yönetim sürecinden ayrı olarak düşünülmelidir.

Genel anlamda işletme yönetimi, işletmenin amaçlarını gerçekleştirebilmesi için, yapılması

geren olan faaliyetlerin planlanması, örgütlenmesi, koordine edilmesi ve denetlenmesi sürecidir.

Stratejik yönetim ise işletme yönetiminin bir parçasıdır. İşletme hiyerarşik olarak

düşünüldüğünde üst kademenin ilgilendiği özel bir yönetim alanıdır. Dolayısıyla stratejik

yönetim, işletmenin dış çevresi ile ilgili teşhis ve çözümleri kapsar ve uzun vadede işletmenin

ne olacağı ile ilgili cevapları kapsar (Dinçer, 2007: 35). Stratejik yönetim stratejilerin

uygulanmasını, performansın değerlendirilmesini, aynı zamanda eğilimlerin ve ortaya çıkan

yeni sorunların sürekli olarak değerlendirilmesini gerektirir (Poister ve Streib, 1999: 310).

Gümüş (1995: 315)’e göre yönetim alanında 20. yüzyılın ikinci yarısında kullanılmaya

başlanan stratejik yönetim, stratejik kararları oluşturma ve yerleştirme sürecidir. Stratejik

yönetim; stratejilerin planlanması için gerekli araştırma, inceleme, değerlendirme ve seçim

çabalarını planlayan stratejilerin uygulanabilmesi için örgüt içi her türlü yapısal ve

güdülemeyi sağlayıcı önlemlerin alınarak yürürlüğe konulmasını daha sonra da stratejilerin

uygulanmadan önce amaçlara uygunluğu açısından bir defa daha kontrol edilmesini

kapsayan ve örgütün üst düzey yöneticilerinin faaliyetlerini ilgilendiren süreçler toplamı

olarak da ifade edilebilir. Stratejik yönetim stratejik planlamanın oluşturulmasını, sürekli

olarak güncellenmesini, planların başarılı bir şekilde uygulanmasını ve denetlenmesini

içermektedir (Poister ve Streib, 1999: 310).

Stratejik yönetim, işletmenin ya da örgütlerin geleceği için şimdiden, bugünden bir

şeyler yapmaktır. Stratejik yönetim gelecekteki parlak hedeflere ulaşmak için hedeflere

ulaşıncaya kadar, nelerin yapılacağını belirlemektir. Stratejik yönetim hem etkinlik hem de

etkililikle ilgilidir. Doğru iş yapmak ile işi doğru yapmak entegre edilmelidir. Stratejik yönetim

gelecekteki vizyonla ilgili olduğuna göre bölümler işleri doğru yapmak kadar, nihai vizyona

katkı vermek amacıyla doğru işler de yapmalıdırlar (Akdemir,2012: 8).

Stratejik yönetimde geleceği karşılamak yerine onu öngörülen şekilde biçimlendirmek,

kendi geleceğine sahip olmak bütün organizasyonun hedefi olur. Günümüzde her tür ve

büyüklükteki firmaların başarılı olabilmeleri, stratejik olarak yönetilebilmelerine

bağlıdır(Güçlü,2003: 71).

Stratejik yönetimin amacı organizasyonun gelecekteki performansının artırılması,

karlılık ve verimliliğinin yükseltilmesidir. Stratejik yönetim geleceğe yönelik vizyon

oluşturulmasını amaçlar. Organizasyonda vizyonun belirlenmesinden sonra, bu vizyona

ulaşılabilmesi için misyon belirlenir. Organizasyonda vizyon ve misyonun tüm çalışanlar

tarafından benimsenmesi ve ortak değerler olarak kabul edilmesi büyük önem taşımaktadır.

Vizyon ve misyon belirlenmesi organizasyonel başarı için yeterli değildir. Ayrıca, amaca

ulaşmak için stratejiler ve aksiyon planları oluşturulmalıdır (Aktan, 2008: 7).

Stratejik yönetim, stratejilerin planlanması için gerekli araştırma, inceleme,

değerlendirme ve seçim çabalarını; planlanan bu stratejilerin uygulanabilmesi için her türlü


440


tedbirin alınarak yürürlüğe konulmasını; daha sonrada yapılan çalışmaların kontrol edilmesiyle

ilgili faaliyetleri kapsar. Sürekli değişen çevre, ister yararlanılabilecek bir fırsat olsun, isterse

karşı konulması gereken bir tehdit olsun bir işletmeyi her an beklenmedik olaylarla karşı karşıya

bırakabilir. Stratejik yönetimin amacı da geçmişteki başarıları tekrar etmek değil, beklenilmeyen

durumların üstesinden gelmek ve çevre problemlerini halletmektir (Dinçer, 2007: 36).

Stratejik yönetim “stratejik düşünme” ye yardımcı olur. Bu çerçevede en doğru strateji

ve taktikler belirlenemeye çalışılır ve bunlar uygulanır. Stratejik yönetim ekip çalışmasına

dayalı olarak organizasyonun hedeflere ulaşabileceğinin önemi üzerinde durur. Stratejilerin

tespiti üst yönetimde geniş bir katılım ile yürütülür ve karar verme tekniklerinden şirket için en

optimal olanı seçilir. Stratejik yönetim, organizasyondaki problemlerin en etkin bir şekilde

belirlenmesi ve çözümüne yardımcı olur. Bu çerçevede toplam kalite yönetimi tekniklerinden

geniş ölçüde yararlanılır(Aktan,2008: 7).

Stratejik yönetim bir bütün olarak bir örgütün ya da işletmenin başarılı olmasına çaba

sarf eder. En etkin yöneticiler örgütlerinin ya da işletmelerinin bütünleşik hedeflerini

anlayanlardır. Sadece kendi bölümünün hedefine odaklanan fonksiyonel yönetici lokal

maksimum ile global optimumu kaçırabilir. Zira kendi bölümü için azamiye ulaşırken örgüt

bütünlüğüne zarar verebilir. Bir işletmenin bütün olarak amaçlarıyla, bir fonksiyonun

ihtiyaçlarının farkını anlaması için bölüm yöneticisinin Stratejik yönetim sürecine katılması

gereklidir. Ancak böylelikle bölümünün örgütün bir bütün olarak amacına ne gibi katkılar

verdiğini ve verebileceğini idrak edebilir (Akdemir,2012: 8).

2.2. Stratejik Planlama Kavramı

Stratejik planlama, 1960-1980 yılları arasında gelişen ve stratejik yönetim alanında

“klasik” olarak görülebilecek ilk düşün- ce akımıdır. Bu düşünce akımının en belirgin özelliği

ve katkısı strateji geliştirmeye “planlı” bir şekilde yaklaşılması gerektiğini ileri sürmesi ve bu

planların nasıl geliştirilmesi gerektiği yönünde önemli açılımlar sunması oldu. Diğer bir ifade

ile stratejinin nasıl geliştirilmesi gerektiğine yönelik sistematik açıklamaların yapıldığı bu ilk

dönemde, stratejinin kontrollü ve akılcı bir yol ile geliştirilebileceği ön kabul olarak

benimseniyordu(Barca,2009: 36).

Stratejik planlama ve stratejik yönetim karşılıklı yer değiştirilebilir gibi kullanılmakta

ise de, gerçekte farklı kavram ve süreçlerdir. Stratejik planlama, basit olarak söylemek gerekirse

bir kurumun çevresine uyum sağlamasıdır. Daha kapsamlı bir tanım yapmak gerekirse, stratejik

planlama, sistematik olarak risk içeren kararlar alınması, bu kararları gerçekleştirmek için tüm

çabaların sistematik olarak organize edilmesi ve bu kararların sonuçlarının sürekli geri

bildirimlerle beklentiler doğrultusunda değerlendirilmesidir. Bu tanıma göre stratejik planlama,

kurumsal amaçları ortaya koymayı, bu amaçlara ulaşmak için iş, insan ve kurumsal sistemleri

organize etmeyi, planlama yapmayı ve planları uygulamayı, çalı- şanları motive etmeyi,

performansı değerlendirmeyi, başka bir deyişle planın ilerlemesini kontrol etmeyi içermektedir

(Coşkun,2011: 45).

Poister ve Streib’e göre (1999: 309) kapalı sistem yaklaşımına yakın olan geleneksel

uzun dönemli planlamadan farklı olarak stratejik planlama: 1)kurumu ve kurumun misyonunu

etkileyen çevresel eğilim ve güçlerin önemine vurgu yapar, 2) özellikle dış paydaşların tercih ve

ilgilerini dikkate alarak politik olarak gerçekçi davranır.


441



Stratejik planlama, kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki

yolu tarif eder(DPT,2006: 7). Başka bir değişle bu planlar örgütün bütünü için temel

amaçlarının ne olacağının ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde örgütçe izlenecek politikaların

kararlaştırılmasını içerir (Şimşek,2002:128).

Stratejik planlama, özetle, bir kuruluşun aşağıdaki dört temel soruyu cevaplandırmasına

yardımcı olur:

1- Biz örgüt olarak neyiz?

(Hangi işteyiz? İnsan kaynaklarımızın niteliği ve nicelikleri nelerdir? Yönetim şeklimiz ve

tekniklerimiz neler? Müşterilerimiz kimler?)

2- Biz ne olmak istiyoruz?

(Hangi alanda iş yapmak istiyoruz? İnsan kaynaklarımızı hangi seviyeye getirmek istiyoruz?

Teknolojimizi nasıl geliştireceğiz?)

3- Hedeflerimize nasıl ulaşacağız?

(İnsan kaynakları, teknoloji, finansman ve yönetim stratejilerinin hedeflere ulaşmak için nasıl

kombine edileceği bu aşamada belirlenecektir.)

Yukarıda belirtilen sorulara verilen cevaplar stratejik planlama sürecini oluşturur

(DPT,2006: 8).

Stratejik planlama bilinçli ve sistemli bir süreci ifade etmektedir. Bu sürecin temel

amacı, örgütsel ve çevresel faktörleri göz önünde bulundurarak örgütün geleceğine ilişkin bir

yol çizmektir. Stratejik planlama sürecinde, örgütün belirlediği amaçlarına daha etkili

ulaşabilmesi için, gerekli yollar, uygulanacak stratejiler, kullanılacak kaynaklar ve dikkat

edilmesi gereken noktalar belirlenir. Stratejik planlama, kurulusun/ülkenin büyümesi,

sürekliliğinin sağlanması ve güçlü olması amacına yöneliktir. Stratejik planlar üst yönetimin

önsezileri ve astlarının konulara katılımı ilkesi içinde oluşturulan fikirlerle ortaya çıkar.

Oluşturulan stratejiler, çevre ve kuruluş içi öğelerle etkileşim sonucunda oluşan bilgilere

dayanmalıdır (Kocatepe,2010: 12).

Stratejik planlamanın yararlarını aşağıdaki şekilde açıklamak mümkündür

(Mucuk,2008:139).

Yöneticinin sistemli olarak geleceği düşünmesine yol açar.

Yöneticiye uzun süreli düşünme alışkanlığı kazandırır ve ileriyi görme yeteneğini geliştirir.

Emek sermaye ve zaman gibi kaynakların daha rasyonel kullanımını ve böylece tasarruf

sağlar.

Faaliyetlerin daha iyi koordinasyonunu sağlar.

Etkili bir denetim için gerekli olan standartları (ölçüleri) sağlar.

Ani değişikliklere karsı hazırlıklı olma imkânı verir.

Yetki devrini kolaylaştırır. Planlamaya katılan çeşitli düzeylerdeki yöneticilerin

sorumluluklarına canlılık kazandırır.

Stratejik planlama temelde yönetici, lider ve planlamacılara stratejik düşünme ve

hareket etmeye yardım için düzenlenmiş araçlar, işlemler ve kavramlar grubudur. Stratejik

planlama örgütün gelişmesine ve etkili stratejinin yerleşmesine yardım eder. Stratejik planlama

güttüğü amaçlar ve planlama öncülleri nedeniyle oldukça uzun bir zaman süresini gerekli


442


kılmaktadır. Bu nedenle denilebilir ki en uzun süreli planlama stratejik planlamadır. Stratejik

planlama, hemen her örgütte hatta her sosyal kurumda tepe yönetim tarafından belirlenen ileriye

yönelik varılması planlanan genel amaçları içerir. Bu amaçlar insanlar yoluyla

gerçekleşeceğinden amaçların paylaşılması gereklidir. Yapılan tanımlamalar stratejik

planlamanın kısa sürede yapılmaması gerektiğini vurgulayarak yöneticilerin sorumluluğunun

önemini yansıtmaktadır. Bu bağlamda ele alındığında gerekli analizler yapmadan, kısa sürede

alınan kararların gelecekte bir sorun olarak örgütü etkileyeceği olasıdır (Ereş,2004: 17).

Gürer (2006: 95)’e göre popüler yönetim literatürü stratejik planlamanın önemini

misyon, vizyon ve tüm örgütler için yön belirleme kavramları üzerine odaklanmasıyla

açıklamaktadır. Stratejik planlama değişen çevreye uyum sağlama özelliğinin dışında örgütlere

bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip etme şansı vermesiyle de önemlidir. Bilimsel ve

teknolojik gelişmeler değişen çevrenin bir parçasıdır. Çevresel değişiklikler içinde en önemle

takip edilmesi gerekenlerin başında bilimsel ve teknolojik değişimler gelmektedir. Stratejik

planlama çevresindeki gelişimin gerisinde kalmamaktadır. Stratejik planlamanın önemli

olmasının bir başka nedeni ise sistematik düşünceye yöneltiyor olmasıdır. Günlük kararlarla

yönetilen örgütler her an yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadırlar. Oysa stratejik planlama

yapmış olan örgütler yeniliklere ve değişime kendilerini hazırlamış olduklarından bu etkilerden

zarar görmezler. Stratejik planlamayı önemli kılan bir başka yönü yönetimde etkinliktir.

Çevrenin, teknolojik gelişmelerin, ana politikaların, amaçların ve hedeflerin incelenmesi ve

bunlara ulaşabilmek için gerekli stratejilerin tayini örgüt üst yönetimi için vazgeçilmemesi

gereken bir yönetim faaliyetidir. Daha fazla alternatifi keşfederek, daha iyi ve hızlı kararlar

almak ve böylece etkin planlar yapmak stratejik planlamayla kolaylaşır.

Stratejik Planı kuruluş veya örgütün görevinin tanımıdır. Görev çerçevesi içinde

örgütün geleceğinin gerçekleştirmesinde gerekli olan politika ve taktikler ile birlikte, onun en

yararlı olduğu gelecek senaryolarının ortaya konmasıdır. Stratejik planlama bir ürün olmaktan

çok bir süreç olarak daha önemlidir. Gelecek düşüncesine dayalı olarak faaliyete geçmeyi ve

ana amaçları gözden kaçırmaksızın, yönetimin bir parçası olarak isteyen sürekli ve sistemli bir

karar mekanizmasını zorunlu kılar(Kocatepe, 2010: 16)

2.3. Toplam Kalite Yönetimi ve Kavramsal İlişki

Stratejik yönetimde olduğu gibi, TKY’nin de kökleri özel sektördedir. Genel olarak

TKY’nin kökenleri 1930’larda Walter A. Shewhart tarafından geliştirilen İstatistiksel Süreç

Kontrolüne dayandırılmaktadır. Daha sonraları TKY başta Deming olmak üzere Shewhard,

Juran, Crosby, Ishakawa, İmai, Taguchi, Feigenbaum gibi “kalite bilgelerinin” çalışmaları ve

bazı kurumların katkıları ile gelişerek kapsamlı bir yönetim yaklaşımına dönüşmüştür

(Coşkun,2011: 48).

1960’lı yıllardan bu yana yönetim konusunda önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu

değişimlerin en önemlisi Toplam Kalite Yönetimi ile ilgili olanıdır. Toplam Kalite Yönetimi

felsefesini benimseyen yöneticilerin, insanları müşteri olarak ve kendilerini de onların

danışmanı olarak görmesi gerekir. Dolayısıyla kuruluşlarda etkin bir yönetim şekli, örgüt

içerisinde etik bir alt yapının varlığını gerekli kılan "Toplam Kalite Yönetimi" olarak

adlandırabileceğimiz yeni bir kavram yoluyla gerçekleştirilebilir. Toplam Kalite Yönetimi

uygulamada evrensel olmasına karşın her bir çevrede bireysel gereksinimlerin karşılanmasını

gelenek haline getirmeyi ve bu gereksinimlere ayak uydurmayı zorunlu kılmaktadır

(Erşan,2007: 5)


443



TKY, sadece kaliteyi ve verimliliği öngören bir sistem değildir. Bir sistem bütünlüğü

içinde, bir örgütün ve onun etkinliklerinin tüm yönlerinde; insan davranışlarında, süreçlerde,

uygulanan yöntem ve tekniklerde, çalışma ortamında, ürün ya da hizmette, diğer bir deyişle

örgüt kültüründe sürekli gelişim için değişimi esas alan bir felsefedir. TKY, müşterilerin şu

anda olduğu kadar gelecekteki beklenti ve ihtiyaçlarının neler olduğunu tespit edip, bu

ihtiyaçları karşılayıp aşmayı ve mutlak müşteri memnuniyetini sağlamayı kendisine hedef alan

bir yönetim felsefesi ve iş yapma biçimidir (İlğan vd.,2008: 73-74).

Federal Kalite Kurumunun tanımı TKY’ nin başlıca unsurlarını içermektedir. Bu tanıma

göre TKY, müşteri ihtiyaç ve beklentilerini karşılamak için kurumsal süreç, ürün ve hizmetleri

sürekli iyileştirmede tüm yöneticiler ve çalışanların sayısal yöntemleri kullanmasını sağlayan

kapsamlı bir kurumsal yaklaşımdır (Coşkun,2011: 48).

Toplam Kalite Yönetimi, insanların ortak bir kaderi paylaşmaları için yetkilendirildiği

ve süreçlerdeki en son gelişmelere uygun biçimde ödüllendirildiği yoldur. TKY; bir felsefe veya

yalnız sözde kalan bir işlem değil, pratik bir yönetim uygulamasıdır. Bu uygulamada üç unsur

mevcuttur. Birincisi, işe ilişkin mantıksal bir düşünce biçimi geliştirmektir. İkincisi, kaliteyi

geliştirmek için çalışanları güdülemektir. Üçüncüsü ise pazarlama yönelimi davranışını

vurgulayan bir şirket kültürü yaratmaktır. TKY; bir bütün olarak etkinliği ve esnekliği artıran

bir yaklaşım ve herkesi gelişme prosesi ile ilgili kılarak insanların yaşamlarında boşa giden

eforlarından kurtulmanın bir yöntemi olarak ifade edilmektedir (Erşan,2007: 7).

TKY, örgütün kalite isteği ile başlamaktadır. Örgütün, kar ve verimliliği, ürettiği

ürünlerden müşterilerin memnuniyetiyle belirlenmektedir. Örgütte, takım ruhunun

oluşturulması, kararların verilere dayalı olarak alınması, dürüstlük ve yanlış yapmama gibi

özellikler her türlü ilişkinin temelini oluşturmaktadır. Bir değişim aracı olarak TKY,

yöneticilere gereksiz seçimler yapmama konusunda rehberlik yapabilen bütünsel bir yapı olması

nedeniyle olumlu karşılanmıştır (İlğan vd.,2008: 79).

Erşan (2007: 8)’a göre, TKY önceleri yalnızca kâr amaçlı işletmeler için

düşünülmüşken, uygulama alanı her türlü kuruluşu içine alacak biçimde hızla genişletilmiştir.

Son on yıl içinde TKY’ni uygulayan kuruluşların sayısı büyük bir hızla artmıştır.

Toplam Kalite Yönetiminin Genel Amaçları ise;

Savurganlığın önlenmesi

Verimliliğin artırılması

Kalitenin artırılması

Maliyetin düşürülmesi

İşlem zamanlarının kısaltılması

Sürekli iyileşme ve gelişmenin sağlanması

Sosyal paydaşların dengeli mutluluğudur.

Toplam Kalite Yönetimindeki temel faktörler (unsurlar) aşağıdaki balıklar altında

görebilmek mümkündür.

Liderlik: Toplam Kalite Yönetimi, bir örgütün amaç ve hedeflerini gerçekleştirmek için

hata önlemeye yönelik sistemleri geliştirip uygulayarak, tüm çalışanların yönetim sürecine etkin

bir şekilde katılımı ile kaynakların en etkin şekilde kullanımını amaçlayan yönetim felsefesi

şeklinde tanımlandığına göre liderliğin etkinliği ve başarısı TKY’ nin başarısı ile paralellik

gösterir (Taş ve Aksu, 2011: 353).


444


Sürekli Gelişme(Kaizen): Sürekli gelişmede temel koşul, mevcut durumu yeterli kabul

etmeyip daha ileri götürmektir. Dikkat edilmesi gereken, sonuçlar değil süreçlerdir. Kaizen

sürece öncelik tanıyan bir yönetim tarzını esas alır. Çünkü sonuçların daha iyi olabilmesi için

önce süreçlerin iyileştirilmesi gerekir. Değişime uyum sağlayamayan bir örgüt ölür. TK’ de

„yeterince iyi yeterli değildir‟ ilkesi vardır. Yarışma koşullarının ve müşteri beklentilerinin

sürekli olarak değişmesi, üretilen ürün ya da malın kalitesinin geliştirilmesini zorunlu

kılmaktadır. TKY’ de mükemmele bir yolculuk vardır. Bu yolculuğun rotasını ise sürekli

gelişme ve öğrenme çizmektedir( İlğan,2008: 76).

Müşteri Odaklılık: Toplam Kalite Yönetimi, ürün veya hizmetin etkilediği herkesi

müşteri olarak kabul eder. Örgütteki tüm çabalar bu müşterilerin isteklerini karşılamaya

yöneliktir. Örgüler müşterinin belirlediği kaliteyi sağladığı sürece başarılı olacaktır

(Önder,1998: 65).

Katılmalı Yönetim: Sürekli iyileştirme, müşteri odaklılık gibi unsurların başarılı

olabilmesi en aşağıdan en yukarıya kadar hiyerarşik yapıyı oluşturan bireylerin katılımına

bağlıdır. Tüm çalışanlarca benimsenmiş TKY uygulamalarının başarısı kaçınılmaz olacaktır

(Coşkun, 2003: 57).

TKY süreklilik arz eden bir yaklaşımdır. Süreklilik özelliği, örgüt politikasının

saptanması ve bu politikanın yürütüleceği uygun örgüt yapısının oluşturulması ile başlar. Daha

sonra, örgütte çalışan herkesin, hiyerarşik ve fonksiyonel farklılık göstermeksizin, sürekli

değerlendirme, iyileştirme ve sadeleştirme vizyonuna sahip kılınarak, hedeflenen kaliteye

ulaşmasını sağlayarak dinamik bir düzenin kurulmasını ifade eder. TK’ nin dış yararları

arasında, artan pazar payının artması, örgüt saygınlığının yükselmesi, daha yüksek kazanç ve

daha çok müşteri tatmini vardır. TK’ nin örgüt içi yararları ise; çalışanların yönetimin

kararlarına daha çok katılması, özel olarak anlaşılan hedefler, iş zenginleştirme imkanları ve

gruplar arasında daha çok işbirliğine imkan sağlayarak, daha az çatışmanın çıkması olarak ifade

edilebilir (İlğan vd.,2008: 79).

Stratejik Yönetim, Stratejik Planlama ve Toplam Kalite Yönetimi arasındaki ilişki

analiz edildiğinde bu kavramların birbirleriyle yakından ilgili kavramlar olduğu görülmektedir.

Stratejik yönetim esasen tüm dünyada yeni yönetim felsefesi olarak kabul edilen Toplam Kalite

Yönetimi’nin bir boyutunu oluşturmaktadır. Bu nedenle toplam kalite yönetimi ile stratejik

yönetim anlayışlarının bir arada yürütülmesi gerekir (Aktan,2008: 21).

TKY ve yönetim teorisi üzerinde pek çok inceleme TKY’nin birçok unsurunun yönetim

bilimi içinde yer aldığına işaret etmektedir. Örneğin, yönetimin iş süreçlerine olan yoğun ilgisi,

iş süreçlerini anlamak için istatistiksel araçların kullanılması, daha yalın örgüt kurmak için

hiyerarşinin azaltılması, karar alma süreçlerinde çalışanların katılımı, problem çözmede takım

ve gurupların kullanımı vb.(Coşkun,2003: 59).

Stratejik yönetim ve TKY başlangıçta görece dar kapsamlı bir yönetim tekniği olarak

başlamış, daha sonra yapılan katkılarla kapsamlı yönetim yaklaşımlarına dönüşmüş, önce özel

sektörde sonra da kamu sektöründe yaygın kullanım alanı bulmuştur. Bu çalışma kapsamında

her iki yaklaşım örgüt görüşü, stratejik planlama ve strateji oluşturma modeli, zaman yönelimi,

kurumsal kültür ve kül- türel dönüşüm, liderlik gereklilikleri, yönetim kontrolü vurgusu ve

insan kaynakları yönetimi ve uygulamaları açısından karşılaştırılmıştır. Farklı gelişim çizgisine

sahip her iki yaklaşım benzerlikler ve farklılıklar içermektedir (Coşkun,2011: 51).


445



TKY ve stratejik yönetim yaklaşımlarının temelinde çokça bilinen rasyonel model yer

almaktadır. Bu model karar almadan önce kapsamlı ve etraflı bir analiz yapmayı öngörmektedir.

Rasyonellik bir karar alıcının; a) mevcut tüm alternatifleri gözden geçirdiğini, b) her alternatifin

uygulanması durumunda muhtemel sonuçları belirlediğini ve değerlendirdiğini, c) en iyi sonuç

üreten alternatifi seçtiğini ima etmektedir. Stratejik yönetimde uygulanan rasyonel karar alma

modeli sistematik çevresel analiz yapmayı, güçlü ve zayıf yönlerin değerlendirilmesini, her tür

alternatif işlemlerin ele alınmasını, hedeflerin açık olarak belirlenmesini ve bu hedeflere

ulaşmak için kapsamlı planların geliştirilmesini önermektedir (Hart, 1992: 328).

Coşkun (2011: 52-54)’a göre, iki yaklaşım da örgütleri, çevresi ile ilişkisi olan ve

çevresine bağımlı açık sistemler olarak kabul etmektedir. Her iki yaklaşım da çevresel fırsat ve

tehditlerin önemine vurgu yapmakta, böylece kaynakların çevresel şartlara göre ayarlanabileceği

görüşündedirler. Stratejik yönetim ve bir ölçüde TKY gelecekte örgütlerin karşı karşıya

kalabileceği değişimleri öngörmeye ve buna yönelik gerekli tedbirleri almaya vurgu

yapmaktadır. Bu alanda stratejik yönetim ve TKY arasında ince bir fark mevcuttur. TKY

müşterilerin istek ve beklentilerini karşılamak için kaliteyi devamlı olarak artırmaya çalışır.

Diğer taraftan, stratejik yönetim örgütsel vizyonu öne çıkarır ve kurumun çevresel tehdit ve

fırsatlara nasıl cevap vereceği üzerinde durur. Diğer bir deyişle, her iki yaklaşım da örgütleri

açık sistemler olarak kabul etmekle beraber stratejik yönetim örgütün hayatını devam ettirmesi

için çevresel ihtiyaçları karşılamasının gereği üzerinde durur. TKY ise müşteri ihtiyaç ve

beklentilerini ilk sıraya koyar ve kurumu müşteri taleplerine cevap verecek şekilde değiştirmeye

çalışır. Diğer bir deyişle TKY için en stratejik konu müşteriyi memnun etmektir. Kurumların

hayatını devam ettirebilmeleri müşteri memnuniyetini sağlayabilmelerine bağlıdır. Stratejik

yöne- tim için öncelikli konu çevresel ihtiyaç ve çevreye uyum olduğundan dış paydaşların

taleplerini de içeren çevresel ihtiyaçları en iyi şekilde karşılayan kurumlar rekabet üstünlüğüne

sahip olurlar. Stratejik yönetimin başlıca zaman yönelimi daha çok gelecek zamandır. Stratejik

yönetim, TKY’ye göre gelecek zamana daha fazla vurgu yapar. İdeal olarak, stratejik yönetim

stratejik girişimleri günlük uygulamalarla ilişkilendirerek gelecekteki hedeflere ulaşmaya

çalışır. TKY de gelecek yönelimli olmak ve uzun dönemli iyileştirmelere vurgu yapmakla

beraber hâlihazırdaki kalite ve müşteri istek ve beklentilerine önem verir. TKY ve stratejik

yönetimin başarılı bir şekilde uygulanması için kurum kül- türünün katılımcı, takım çalışmasını

temel alan, iç ve dış paydaşların/müşterilerin taleplerine duyarlı bir kurum kültürüne

dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, her iki yaklaşım da kurumsal kültürle bazı

değerlerin tüm çalışanlarca paylaşılması gerektiğine dikkat çekmektedir TKY’nin öne çıkardığı

başlıca değerler kurumsal katılım, takım çalışması, sürekli iyileştirme, kalite ve en önemlisi

müşteri memnuniyetidir. Stratejik yönetim ve TKY özellikle kurumsal misyon ve kültür

bağlamında liderliğin önemine vurgu yapmaktadır. Her iki yaklaşımın da başarılı bir şekilde

uygulanması için üst düzey yönetimin kurumsal dönüşümü desteklemesi ve yönetmesi olmazsa

olmaz şartlardan biridir.

Stratejik Yönetim ve TKY arasındaki ilişki incelendikten sonra, stratejik planlama ve

TKY arasındaki ilişki de önemle üzerinde durulması gereken bir konudur. .Stratejik planlama

ile TKY birbirini bütünleyen kavramlardır. TKY’ deki temel felsefe; sistemin sonunda elde

edilen çıktının kontrolü ve hataların tespit edilip giderilmesi anlayışı yerine, daha sistemden

çıktı elde edilmeden sistemin kendi kendini hatasız çıktıya ulaşacak şekilde kontrol etmesidir.

Amaç, hatalı çıktıları düzeltmek değil, çıktıların hatalı olmasını engellemektir(Gürer,2006: 99).


446


Stratejik planlama ve TKY birbiri ile bütünleştirildiğinde en etkili gelişimi

sağlamaktadırlar. İyi bir stratejik planlama, eğer kalite artışını hedeflememiş ise önem taşımaz.

Müşteri tatminini esas alan örgütler kaliteyi stratejik planlama sürecinin bir parçası olarak

tanımlamak durumundadırlar. Aynı şekilde kalite artışı da beraberinde maliyet ve emek artışını

getiriyorsa çok büyük bir değer ifade etmez. Kalite yönetiminde başarılı olmak isteyen örgütler

stratejik hedefleri ile bağlantılı kalite planları oluşturmakta ve bu planları örgütün tüm bölüm ve

düzeylerini kapsayacak Şekilde dikkatle uygulamaktadırlar. Vizyonlarını açıkça ortaya koyan ve

örgütün kalite faaliyetleri üzerine odaklanmasını sağlayan stratejik kalite planlarına sahip

örgütler, kalite açısından çarpıcı gelişmeler elde etmektedirler (İlğan vd.,2008: 86).

3. Stratejik Toplam Kalite Yönetimi

Stratejik toplam kalite yönetimi bir organizasyonda yer alan en üst düzey yöneticiden

başlayarak her seviyedeki yöneticinin kaliteyi desteklemesi ve kalitenin stratejik öneminin

açıkça anlaşılmasının yanı sıra ürün veya hizmetin oluşturulması esnasında yer alan herkesin

katılmasıyla bir organizasyon kültürünün oluşturulması ile iç ve dış müşterinin istek ve

ihtiyaçlarını karşılamayı ve onlara bir değer kazandırmayı amaçlayan bir felsefedir (Erşan,2007:

41).

Kalitenin lüks değil temel bir unsur olduğu günümüzde, TKY’nin çevre bilincini göz

ardı eden bakış açısı ve çevresel duyarlılık ve sosyal sorumluluğa yeterince ehemmiyet

vermemesi sonucunda bu felsefe yetersiz kalmaya başlamıştır. Stratejik Toplam Kalite

Yönetimi, bu yüzden tamamen yaratıcılığa ve sosyal sorumluluğa dayanan ve TKY’ nin bir

sonraki adımı olan yeni bir yönetim felsefesi ortaya çıkarmıştır. Bu felsefede temel amaç;

yaratıcı stratejiler ile hep bir adım önde olmak, iç ve dış müşterilerin var olan ve potansiyel

gereksinimlerini en iyi biçimde tespit etmek ve oluşturulan ürün ve hizmetlerin müşteri-çevre

sağlığını da dikkate alacak bir biçimde üretebilmektir. STKY’ de amaç yalnızca finansal

hedeflerin dâhil olduğu kârlılık, büyüme, piyasa payı, şirketin rekabetçi gücü elde etmek

değildir. Bilakis, finansal hedeflerin de yer aldığı ve müşteri ihtiyaçlarının en iyi biçimde

sağlıklı bir ortamda üretilip ve doğaya zarar verilmeden bunların tüketilmesi için gereken tüm

çabaların firmalar tarafından toplum bilincinin aşılanması ile faaliyetlerin yapılandırılması

amacını da gütmektedir (Erşan,2007: 38).

STKY, sosyal sorumluluğu ve duyarlı çevresel kararları kapsayan bir felsefedir ve bir

firmanın global rekabet etkenlerini güçlendirerek ya da değerlerini arttırarak geliştirmek için

bunları TKY çatısı altında bütünleştirir. Bu sosyal sorumluluk kavramı öyle önemli hale

gelmiştir ki Amerika’ da birçok kurum bu işlerle ilgilenmek için kurulmuştur. Bunlardan

bazıları Teknoloji Değerleme Ofisi Yönetimi (Office of Technology Assesment –OTA-), Gıda

ve İlaç Yönetimi (Food and Drug Administration), Çevre Koruma Kurumu (Environmental

Protection Agency) dir. STKY müşterilerinin isteklerine önem vererek daha iyi ve sıfır hatalı

ürünler sunmayı hedeflerken çevreyi korumayı da göz önünde bulundurur. Bu yolla en iyi

ürünler üretilirken müşteri ve çevre sağlığı en iyi biçimde korunmuş olur. Örneğin Ford,

“Focus” modelinin tasarım aşamasında, hem tüketici beklentilerini anketler ile tespit ederek

müşterilerin istekleri doğrultusunda bir model oluşturmuş, hem de modelin üretiminde atık

malzemeleri kullanarak çevreye olan saygısını dile getirmiştir. Focus’ un koltuk döşemelerinde

ve paspaslarında eski kumaşların lifleri, plastik aksamlarda ise eski pet şişeler kullanılmıştır

(http://enm.blogcu.com/stratejik-toplam-kalite-yonetimi-nedir/9278898).

http://enm.blogcu.com/stratejik-toplam-kalite-yonetimi-nedir/9278898


447



STKY, bir kuruluşun faaliyetlerinde kaliteyi yükseltmeyi ve böylece her aşamada

oluşması söz konusu problemleri engellemeyi hedefler. STKY, ancak tüm yönleri ve

aktörleriyle uygulandığı zaman gerçek bir başarı ortaya koyabilir, aksi takdirde sonuçlar tatmin

edici olmaktan çok geri kalmaktadır. Bu temel öğeler hataların tespiti ve tazmini için ölçüm ve

istatistikî metotlar kullanmak, grup çalışmasını ve takım ruhunu destekleyecek çalışmalar

yapmak, yüksek motivasyonlar çalışan beyaz ve mavi yakalı çalışanlar oluşturabilmek, sürekli

eğitim yoluyla gelişime katkıda bulunmak, doğal ve sosyal çevre ile müşteri ilişkilerine azami

özen göstermek ve bütün bunları gerçekleştirebilmek için STKY modeline geçmektir

(Erşan,2007: 38).

STKY’nin yürütülmesi belli süreçlere dayanmaktadır. Burada, şirketin kalite hedeflerine

ulaşması için kalite odaklı kurumsal bir misyon ve vizyon şarttır. Bu önkoşul, kurum içi ve

kurum dışı aktörler arasında sinerji yaratarak arzu edilen sonuçların elde edilmesine kesin bir

suretle zemin hazırlamaktadır. Öte yandan, kurumun güçlü ve zayıf yanlarının tespiti ve

bunların istatistikî yollarla analizi başarıya giden yolu perçinlemektedir. Rekabet avantajını

korumak suretiyle kalite hedeflerinin potansiyel ve engellerinin belirlenmesi sürecin etkin

yönetilmesini sağlar. Konulan hedefler ile piyasa şart ve gerçeklerinin daimi olarak

karşılaştırılması, böylece realist, sistemik ve bütünleşmiş hedeflerle STKY’nin yürütülmesi

şirkete avantaj sağlamaktadır. STKY kaliteyi, müşteriler ve çevresel ihtiyaçlar tarafından

yönlendirilen, bu yolla yakın gelecekte firmanın hayatta kalabilmesi ve rekabet edebilmesini

belirleyen kritik unsurlara bağlı olarak tanımlamaktadır. Böylece kalite hem müşteri odaklı hem

de çevre odaklı bir kavram olarak ortaya çıkmaktadır. STKY yaklaşımı; hataları sıfıra indirmek

ve ürün-hizmet karması ile müşteri doyumunu arttırmak için bir firmanın içsel ve dışsal

performansını müşteri odaklı ve çevre odaklı analizlerle ölçmeyi sağlamaktadır. Kısaca; STKY,

sosyal sorumluluk çerçevesinde firmanın tüm performansının bir yansımasıdır (Erşan,2007: 71).

4. Sonuç

Teknolojik değişimin beraberinde getirdiği tüketici istek ve beklentilerindeki değişim ve

çeşitlilik, ulusal sınırları aşan rekabet ortamı, topluma karşı daha fazla sosyal sorumlu olma

ihtiyacı, artan mali yükler işletmeleri çok kapsamlı bir yeniliğe ve gelişime sürüklemiştir. Bu da

beraberinde Stratejik Yönetim ve Planlama, Toplam Kalite Yönetimi kavramlarının önemli hale

gelmesinde önemli bir yer tutmuştur. Sürekli bir etkileşim içinde olan bu kavramlar bir birlerini

tamamlar niteliktedir. Örneğin, stratejik yönetim yaklaşımını uygulamaya geçirenlerin, TKY’

nin kurumsal süreçlerde sürekli iyileştirmeye yaptığı vurguyu göz önünde bulundurması faydalı

olabilir. Stratejik yönetim uygulamaları TKY’ nin bazı kontrol unsurlarını kullanarak

güçlendirilebilir. Bahsettiğimiz kavramların uygulanması önemli derecede kaynak, zaman ve

çaba gerektireceğinden; üst düzey yönetim, stratejik yönetim ve TKY’ yi toptancı bir bakış

açısıyla ele almalıdır.

Sonuç olarak, TKY veya stratejik yönetimin bir kurumda önceden uygulanmış olması, diğerinin

etkin olarak uygulanması için avantaj oluşturacaktır. Bu kavramları başarıyla entegre etmeyi

başaran işlemeler süreçlerin etkinliğini ve verimliliğini artırmış olacaklardır.


448


KAYNAKLAR

AKDEMİR A.,(2012); Stratejik Yönetim, Açıköğretim Fakültesi Yayınları, 1.Baskı,

Eskişehir.

AKTAN C.C. (2008); ”Stratejik Yönetim ve Stratejik Planlama”,

http://www.ceis.org.tr/dergiDocs/makale132.pdf.Erişim Tarihi 04.05.2014.

BARCA M. (2009);”Stratejik Yönetim Düşüncesinin Gelişimi”, Ankara Sanayi Odası,

s.34-51.

COŞKUN S. (2003);”Toplam Kalite Yönetimi ve Yönetim Teorisi”, Amme İdaresi

Dergisi, Cilt 36, Sayı 4, s.55-68.

COŞKUN S. (2011);” Stratejik Yönetim ve Toplam Kalite Yönetimi: Benzerlikler,

Farklılıklar ve Kamu Yönetimi İçin Çıkarımlar”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 44,

Sayı 2,s.43-69.

DİNÇER Ö.,(2007); Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, Alfa Yayınları, 8.Baskı,

İstanbul.

DPT (2006); Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu, Başbakanlık Yayınları,

Web: http://www.yapi.hacettepe.edu.tr/dosyalar/stratejik_planlama_klavuzu.pdf.

EREŞ F. (2004);” Eğitim Yönetiminde Stratejik Planlama”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel

Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:15, s.21-29.

ERŞAN A.A.(2007);”İşletmeler Açısından Stratejik Toplam Kalite Yönetimi’nin

Önemi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

GÜÇLÜ N. (2003);”Stratejik Yönetim”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,

Cilt 23, Sayı 2 (2003) 61-85.

GÜMÜŞ, M.(1995); Yönetimde Başarı İçin Altın Kurallar, Alfa Yayınları, İstanbul.

GÜRER H. (2006);”Stratejik Planlamanın Temelleri ve Türk Kamu Yönetiminde

Uygulanmasına Yönelik Öneriler”, Sayıştay Dergisi, Sayı 63, s.91-106.

HART, S. L. (1992), “An Integrative Framework for Strategy- Making Processes,”

Academy of Management Review, 17 (2), pp. 327- 351.

http://enm.blogcu.com/stratejik-toplam-kalite-yonetimi-nedir/9278898. Erişim Tarihi

05.05.2014.

İLĞAN A., ERDEM M., TAŞTAN M. ve MEMDUHOĞLU H.B.(2008);” Örgütsel

Gelişim Aracıları Olarak Toplam Kalite Yönetimi İle Stratejik Yönetim Ve

Planlama Yaklaşımları”, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, s.72-

92.

KOCATEPE, Ş.(2010);”Eğitimde Stratejik Planlama ve Toplam Kalite Yönetimi

Uygulamalarının Okul Yöneticileri Tarafından Algılanması”, Yayınlanmamış

Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

MUCUK, İ.(2008); Modern İşletmecilik, Türkmen Kitabevi, İstanbul.

http://www.ceis.org.tr/dergiDocs/makale132.pdf.Erişim%20Tarihi%2004.05.2014

http://www.yapi.hacettepe.edu.tr/dosyalar/stratejik_planlama_klavuzu.pdf

http://enm.blogcu.com/stratejik-toplam-kalite-yonetimi-nedir/9278898


449



ÖNDER M. (1998);”Örgütsel ve Yönetsel Eklektizim: Toplam Kalite Yönetimi”, Amme

İdaresi Dergisi, Cilt 31, Sayı 3, s.37-74.

POİSTER, T. H.and STREİB, G. D. (1999), “Strategic Management in the Public Sector;

Concepts, Models and Processes”, Public Productivity and Management Review,

22 (3), pp.308- 325.

POİSTER,. T. H.and STREİB, G.D., (2005), “Elements of Strategic Planning and

Management in Municipal Government: Status after Two Decades”, Public

Administration Review, 65 (1), pp.45-56.

ŞİMŞEK, M. S. (2008); Yönetim ve Organizasyon, Günay Ofset, Konya.

TAŞ Y.F. ve AKSU A. (2011);”Toplam Kalite Yönetimi ve Stratejik Liderlik”,

Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 3, Sayı 2,s.351-361.

Mert ÖZGÜNER Zeynep ÖZGÜNER STRATEJİK …Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3,...

Documents

Transcript of Mert ÖZGÜNER Zeynep ÖZGÜNER STRATEJİK …Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3,...