Menaxhment Financiar- Material teorik

Menaxhment Financiar

3


1.Aktivitetet e Menaxhereve financiare jane: • Parashikikmi dhe planifikimi • Investimet dhe marrja e vendimeve financiare • Bashkerenditja dhe kontrolli i aktiviteteve • Nderlidhja me tregun e kapitalit • Menaxhimi i riskut

2.Cilat jane detyrat e menaxhmentit financiar? • Buxheti • Rritja e fondeve ne tregun e kapitalit • Zgjidhjen dhe vleresimin e projekteve investive • Planifikimi i strategjise se marketingut dhe cmimeve

3.Si i dimensionon menaxheri aktivitet e organizates? • Menaxheri per t’i permbushur detyrimet e tij i dimensionon aktivitet e organizates permes: • Menaxhimit Strategjik • Menaxhimit Operativ • Menaxhimit te Riskut

4.Ne cilat fusha konsistojne financat? • Parane dhe tregun e kapitalit • Investimet • Menaxhmenti financiar

5.Ne baze te organizimit te firmes si ndahen ato? • Firmat individuale • Ortakrite • Korporatat (shoqerit aksionare)

6.Trego per firmat individualeFirma eshte individuale ne rast se eshte prone e nje pronari te vetem dhe drejtohet vetem prej tij.

Perparsite e saj jane: • Lehtesia e fillimit dhe zhvillimi i biznesit • Pronari eshte pronar i vetvetes • Pronari gezon te drejten ne fitim • Tatimi kryesisht i lehte dhe pa tatime te vecanta.

Te metat e saj jane: • Pergjegjesi e pakufizuar

4


• Kufizimi i resurseve financiare • Veshtiresite ne menaxhment • Kufizimi i rritjes dhe jetegjatesise i lidhur me jetezgjatjen e themeluesit.

7.Trego per firmat ortakeriNdermarrjet me ortake konsistojne ne dy apo me shume pronare qe bejne se bashku biznes.

Perparesite: • Resurse me te medha financiare • Aftesi me te larte menaxhuese dhe organizuese • Jete me te gjate • Tatime me te uleta nga korporatat

Te metat: • Pergjegjesi e pakufizuar • Jetezgjatje e kufizuar • Probleme rreth transferimit te pronesise • Veshtiresi per te ardhur te kapitali me i madh.

8. Flisni per korporatatKorporata eshte forme e shoqerive aksionare. Ajo bazohet ne kodin e inkorporimit, i cili percakton qellimet e biznesit, numrin e aksioneve qe mund te emitohen si dhe numrin e drejtoreve qe do te jene pjese e bordit.Kapitali i nje korporate formohet nepermjet shitjes se aksioneve. Aksioni eshte nje titull pronesie ndaj nje pjese te shoqerise.

Perparesite: • Menaxhimi me efikas • Pergjegjesia e kufizuar • Madhesia e korporatave • Lehtesia per transferimin e pasurise

Te metat: • Tatimi i dyfishte • Kostoja fillestare • Jofleksibiliteti • Konflikti i mundeshem

9.Ne sa menyra behet zgjerimi i korporatave?

Zgjerimi i korporatave behet ne dy forma: • Forma merxher- nenkuptone kur dy korporata formojne nje korporate te perbashket. • Forma e zoterimit- paraqet blerjen e pasurise dhe obligimeve te nje korporate nga nje korporate tjeter.

5


10.Si jane te organizuara financat ne kompanite me te medha? • Thesari • Kontrolli

11.Cilat jane aktivitet e thesarit te firmes? • Planifikimi financiar • Arka • Marrja e vendimeve financiare • Kredite •Portofoli i investimeve

12.Cili eshte funksioni themelor i thesarmbajtesit dhe i kontrollorit?Funksioni thelemol i thesarmbajtesit eshte qe te siguroje dhe te menxhoje kapitalin e firmes, ndersa funksio-ni i kontrollit eshte te siguroje se parate jane perdorur ne menyre efikase.

13.Aktivitetet e Menaxhereve financiare jane: • Parashikikmi dhe planifikimi • Investimet dhe marrja e vendimeve financiare • Bashkerenditja dhe kontrolli i aktiviteteve • Nderlidhja me tregun e kapitalit • Menaxhimi i riskut

14.Cilat jane detyrat e menaxhmentit financiar ? • Buxheti • Rritja e fondeve ne tregun e kapitalit • Zgjidhjen dhe vleresimin e projekteve investive • Planifikimi i strategjise se marketingut dhe cmimeve

15.Si i dimensionon menaxheri aktivitet e organizates? • Menaxheri per t’i permbushur detyrimet e tij i dimensionon aktivitet e organizates permes: • Menaxhimit Strategjik • Menaxhimit Operativ • Menaxhimit te Riskut

16.Ne cilat fusha konsistojne financat? • Parane dhe tregun e kapitalit • Investimet • Menaxhmenti financiar

6


17.Ne baze te organizimit te firmes si ndahen ato? • Firmat individuale • Ortakrite • Korporatat (shoqerit aksionare)

18.Trego per firmat individualeFirma eshte individuale ne rast se eshte prone e nje pronari te vetem dhe drejtohet vetem prej tij. Perparsite e saj jane: • Lehtesia e fillimit dhe zhvillimi i biznesit • Pronari eshte pronar i vetvetes • Pronari gezon te drejten ne fitim • Tatimi kryesisht i lehte dhe pa tatime te vecanta.

Te metat e saj jane: • Pergjegjesi e pakufizuar • Kufizimi i resurseve financiare • Veshtiresite ne menaxhment • Kufizimi i rritjes dhe jetegjatesise i lidhur me jetezgjatjen e themeluesit.

19.Trego per firmat ortakeri Ndermarrjet me ortake konsistojne ne dy apo me shume pronare qe bejne se bashku biznes. Perparesite: • Resurse me te medha financiare • Aftesi me te larte menaxhuese dhe organizuese • Jete me te gjate • Tatime me te uleta nga korporatat

Te metat: • Pergjegjesi e pakufizuar • Jetezgjatje e kufizuar • Probleme rreth transferimit te pronesise • Veshtiresi per te ardhur te kapitali me i madh.

20.Flisni per korporatatKorporata eshte forme e shoqerive aksionare. Ajo bazohet ne kodin e inkorporimit, i cili percakton qellimet e biznesit, numrin e aksioneve qe mund te emitohen si dhe numrin e drejtoreve qe do te jene pjese e bordit.Kapitali i nje korporate formohet nepermjet shitjes se aksioneve. Aksioni eshte nje titull pronesie ndaj nje pjese te shoqerise.

7


Perparesite: • Menaxhimi me efikas • Pergjegjesia e kufizuar • Madhesia e korporatave • Lehtesia per transferimin e pasurise

Te metat: • Tatimi i dyfishte • Kostoja fillestare • Jofleksibiliteti • Konflikti i mundeshem

21.Ne sa menyra behet zgjerimi i korporatave?Zgjerimi i korporatave behet ne dy forma: • Forma merxher- nenkuptone kur dy korporata formojne nje korporate te perbashket. • Forma e zoterimit- paraqet blerjen e pasurise dhe obligimeve te nje korporate nga nje korporate tjeter.

22.Si jane te organizuara financat ne kompanite me te medha? • Thesari • Kontrolli

23.Cilat jane aktivitet e thesarit te firmes? • Planifikimi financiar • Arka • Marrja e vendimeve financiare • Kredite • Portofoli i investimeve

24.Cili eshte funksioni themelor i thesarmbajtesit dhe i kontrollorit?Funksioni thelemol i thesarmbajtesit eshte qe te siguroje dhe te menxhoje kapitalin e firmes, ndersa funksio-ni i kontrollit eshte te siguroje se parate jane perdorur ne menyre efikase.

25.Cilat jane funksionet e financave te firmes? • Vendimi mbi investimin • Vendimi mbi financimin • Vendimi mbi dividendin

8


26.Cilet faktore ndikojne ne formulimin e strategjise? • Faktoret e rrethines • Ndikimet nga grupet e interesit (pronaret, aksionaret) dhe koalicionet e brendshme • Objektivat ekonomike • Pergjegjesite sociale te organizates.

27.Cka perfshine fusha e vendimmarrjes financiare? • Analiza e investimeve • Menaxhimi i kapitalit punues • Burimet dhe kostoja e fondeve • Percaktimi i struktures se kapitalit • Politika e dividendit • Aanaliza e riskut dhe kthimi.

28.Cilat jane hapat per marrjen e vendimeve financiare? • Formulimi i objektivave dhe politikave te firmes • Identifikohen strategjite e mundshme te aksionit • Sigurohen te dhenat dhe informatatat relevante per te vendosur • Analizohen, vleresohen te dhenat dhe merret vendimi • Zbatohet vendimi • Monitorohen efektet e vendimit.

29.Cka kuptojm me objektivat financiare? • Objektivat financiare te nje firme mund te jene te ndryshme, prandaj te ndryshme jane edhe objektivat te cilat duhet t’i arrije menaxhmenti financiare. Me rendesi eshte qe keto objektiva te orientohen ne arritjen e qellimit themelor. • Cdo biznes ka per qellim te maksimizoje rezultatet e tij. Maksimizimi si qellim i firmes ka te beje me: a) Maksimizimin e vleres se aksioneve (vleres se firmes) dhe b) Maksimizimin e profitit.

30. Cilet faktore ndikojne ne cmimin e aksioneve perkatesisht ne vleren e firmes? • Faktoret e rrethines ekonomike • Faktoret te cilet jane nen kontrollin e menaxhmentit • Vlera, koha dhe risku nga rrjedha e pritshme e parase • Pasuria e pronareve • Kushtet ne tregun financiar.

9


31.Cilet jane treguesit e profitit?Ekzistojne tregues te ndryshem te profitit nga te cilet po i prezantojme: • Profiti operativ • Profiti neto para tatimeve • Profiti neto pas tatimeve • Profiti neto per ndarje te zakonshme.

32.Me cfare kane te bejne objektivat financiare? • Objektivat financiare kane te bejne me: a) Maksimizimin e satisfaksionit b) Etiken e biznesit

33.Cilet faktore ndikojne qe qellimet e menaxhereve te jena te perbashketa me ato te aksionareve? • Planet kompensuese • Bordi i drejtoreve • Gllaberimet • Monitorimet nga specialistet • Problemet e agjensise.

34.Cka kuptojme me rregulla te financimit?Me rregulla te financimit nenkuptojme kriteret per zgjidhjen e mjeteve financiare si norma per perfitimin e kapitalit. Ne vazhdim do t’i paraqesim disa nga rregullat themelore: • Rregullat e raportit te mjeteve vetjake ne krahasim me borxhin • Rregullat e raportit ndermjet llojeve te ndryshme te kapitalit • Regulla e arte e financimit.

35. Nga cfare varet vlera e parase?Vlera e parase per shume arsye varet nga koha ne te cilen ndodh rrjedha e saj.

Keto arsye jane: • Inflacioni • Risku • Preferenca e konsumit individual • Kostoja oportune

36. Cka kuptojme me interese?Interesi eshte kthimi qe perfiton cdonjeri qe ka hequr dore nga konsumi ose mundesite e tjera te investimit alternativ dhe ka huazuar parane ne marredhenie kreditore.

10


37.Si mund te jete interesi? • Interesi mund te jete i thjeshte dhe i kombinuar. • Interesi i thjeshte eshte interesi i akumuluar (mbi bazen e huamarrjes) ose i fituar (mbi bazen e huadhen-

jes) i llogaritur vetem mbi principalin. • Interesi i akumuluar (perbere) eshte ai i cili nuk paguhet vetem mbi principalin, por edhe mbi cdo interes

te fituar dhe te pa terhequr nga periudha e meparshme.

38. Variablat e vleres ne kohe te parase qofte te llogaritjes se interesit te akumuluar apo te ekuacioneve te diskontimit jane: • Vlera e ardhshme (FV) • Vlera aktuale (PV) • Interesi • Vitet

39.Cfare shpreh situata financiare?Situata financiare shpreh nje gjendje te caktuar financiare te organizates. Ne situaten financiare ndikojne faktoret e ndryshem, te cilet njihen si faktore te brendshem dhe faktore te rrethines.

40 .Si njihet situata financiare ne nje firme?

Ajo njihet si: • situate konstituive financiare • situate financiare standarde apo normale • situate financiare e renduar • situate e pavarur financiare • situate e varur financiare.

41.Cilet jane shfrytezuesit e jashtem dhe te brendshem te te dhenave kontabel? • Te punesuarit e firmes • Huadhenesit • Furnitoret dhe kreditoret • Konsumatoret • Qeveria dhe agjensite • Publiku • Aksionaret e kompanise ose pronaret • Sherbimi tatimor • Menaxheret e kompanise • Analistet financiare dhe keshilltaret.

11


42.Si perdoren informatat financiare?Informatat financiare te sublimuara ne analizen financiare perdoren si: • Mjet planifikimi • Mjet kontrolli • Mjet per te identifikuar dobesite e organizates.

43.Cilat jane karakteristikat themelore te pasqyrave financiare? • Relevanca – Informatat duhet te jene relevante. Ato ndikojne ne vendimet e shfrytezuesve te tyre.Paraqit-

ja e gabuar e te dhenave apo interpretimi i gabuar mund te kete pasoja per biznesin. • Besueshmeria-Informata ne pasqyren financiare eshte e besueshme nese nuk ka gabim material dhe par-

agjykim dhe kur perdoruesit ia paraqet sakte ngjarjet dhe transaksionet. • Krahasueshmeria-Informatat per cdo biznes, per cfaredo periudhe kohore, duhet te jene te krahasueshme.

Shfrytezuesit duhet te jene ne gjendje te krahasojne pasqyren financiare te nje firme me ate te bizneseve te tjera sipas standardeve te caktuara dhe te identifikojne trendet, poziten financiare te saj dhe performan-cen e saj.

• Kuptueshmeria-Shfrytezuesit e ndryshem te informatave kane mundesi te ndryshme qe t’i kuptojne ato. Kuptueshmeria nuk nenkupton gjithnje thjeshtesine. Mirepo , kerkohet qe raportet apo informatat t’u pershtaten aftesive dhe dijeve te shfrytezuesve.

44.Numeroni hapat e analizes financiare • Qellimi • Identifikimi • Procesi • Llogaritja • Krahasimi • Interpretimi • Aksioni.

45.Cili eshte qellimi i pasqyrave financiare?Qellimi i pasqyrave financiare eshte qe te siguroje informata per poziten financiare,performansen dhe mdrys-himet ne poziten financiare, si baze shume e rendesishme per marrjen e vendimeve menaxheriale.

46. Cilat jane llojet e pasqyrave financiare? • Paqyra e bilancit • Pasqyra e suksesit • Pasqyra e ndryshimeve ne ekuitetin • Pasqyra e rrjedhes se parase • Politika kontabel me shenimet sqaruese.

12


47. Cilat parime duhet t’i kete parasysh menaxhmenti financiar gjate pergatitjes se pas-qyrave financiare? • Parimi i vazhdimsise se afarizmit • Parimi i momentit te paraqitjes se transaksionit • Parimi i vazhdueshmerise se prezantimit.

48. Nga kush perbehet bilanci i gjendjes?Bilanci i gjendjes perbehet nga mjetet dhe burimet e mjeteve.

Kategorit themelore te mjeteve jane: • Palujtshmerite • Pasurite e paprekshme • Mjetet rrjedhese

Kategorite themelore te burimeve te mjeteve jane: • Detyrimet rrjedhese • Detyrimet afatgjata • Detyrimet e aksionareve.

49. Cka jane mjetet apo asetet?Mjetet apo asetet jane te drejta per qasje ne perfitimet e ardhshme ekonomike, si rezultat i transaksioneve dhe ngjarjeve ne te kaluaren.

50. Cka jane detyrimet?Detyrimet jane nje obligim i nje entiteti qe te transferoje perfitimet ekonomike si rezultat i transaksioneve apo ngjarjeve ne te kaluaren.

51. Cka paraqet pasqyra e te ardhurave financiare?Pasqyrat e te ardhurave permbledh arketimet dhe shpenzimet dhe tregon fitimin ose humbjen per periudhen kontabel. Sipas standardeve, pasqyra e te ardhurave duhet te perfshije se paku keto kategori: • Te hyrat nga veprimtaria • Kategorite themelore te te dalave nga veprimtaria • Fitimi apo humbja nga veprimtaria • Kostot financiare • Te dalat nga tatimi mbi fitim • Te hyrat e tjera • Zerat e jashtezakonshem • Fitimi apo humbja per periudhen perkatese.

13


52.Cka paraqitet ne pasqyren e ekuitetit?Ne pasqyren e ekuitetit paraqitet pasqyra qe shpreh fitimin apo humbjen per periudhen konkrete, transaksio-net kapitale, shperndarjen e fitimit pronareve, levizjet ne llogarite rezerve dhe ne llogarite e tjera te ekuitetit.

53.Cka paraqet pasqyra e rrjedhes se parase?Pasqyra e rrjedhes se parase tregon gjendjen dhe perdorimin e fondeve financiare sipas kuptimit te gjere qe ato kane ne kontabilitet. Pasqyra e rrjedhes se parase ne pergjithesi perbehet nga dy pjese: • Parate e hyra qe pasqyrojne parate e marra nga veprimtaria, • Parate e paguara sipas fushave kryesore te veprimtarise brenda nje periudhe.

54. Pasqyra e rrjedhes se parase raporton rrjedhen e parase nga : • Aktivitetet operative • Aktivitetet investive • Aktivitetet financiare.

55. Sa forma te pasqyres financiare ekzistojne? • Metoda direkte • Metoda indirekte

56. Cilet jane treguesit e tjere te rendesishem te performances se firmes dhe te cmimit te aksioneve? • Vlera e shtuar e tregut (MVA) dhe • Vlera e shtuar ekonomike(EVA).

57. Permes cilave raporte financiare identifikohet situata financiare? • Raportet e likuiditetit • Raportet e menxhimit te mjeteve apo te aktivitetit • Raportet e borxhit • Raportet e rentabilitetit • Raporti i vleres se firmes.

58. Cfare eshte Ekuacioni Du Pont?Ekuacioni Du Pont eshte nje formule e cila mundeson qe norma e kthimit te aseteve te llogaritet si produkt i profitit margjinal here qarkullimi i aseteve totale.

14


59. Cka eshte kontrolli?Kontrolli eshte nje proces i cili gjeneron informata lidhur me pasqyrat financiare apo te dhenat e tjera finan-ciare ne organizate.

Jane tri lloje themelore te kontrollit: • Kontrolli i pasqyrave financiare • Kontrolli i pajtueshmerise me rregullat • Kontrolli operativ.

60. Si mund te jete kontrolli?

Kontrolli mund te jete i brendshem dhe i jashtem. • Kontrolli i brendshem vepron i pavarur brenda organizates. Ai kryhet nga te punesuarit te cilet jane te

kualifikuar per kontroll . Ai perfshin kontrollin e pajtueshmerise dhe kontrollin operativ. Kontrolli i brendshem ndermerret me qellim qe te korigjohen dhe te parandalohen deviacionet dhe pers-eritja e tyre.

• Kontrolli i jashtem eshte i certifikuar nga autoritet e kontabilitetit. Ky kontroll, i cili njihet edhe si audit-im ose revizion. Rezultatet e kontrollit te jashtem sherbejne per t’u informuar lidhur me integritetin e pasqyrave financiare.

61. Cilave parime duhet t’i permbahet kontrolli i brendshem per te qene efektiv? • Kontrolli duhet te ndertohet ne pershtatje me natyren e punes dhe te organizimit te nje organizate. • Bashkerenditja e kontrollit me planifikimin • Kostoja e ulet e kontrollit • Objektiviteti • Saktesia • Koha • Fleksibiliteti • Kuptueshmeria.

62. Cilat jane etapat e procesit te kontrollit te brendshem? • Percaktimi i standardeve te kontrollit • Hulumtimi • Raportimi • Aksioni

63. Si ndahet procesi i kontrollit te jashtem?

Procesi i kontrollit te jashtem ndahet ne hapat e meposhtem: • Planifikimi • Mbledhja dhe vleresimi i fakteve • Komunikimi i rezultateve

15


64.Cka perfshine planifikimi financiar?Planifikimi financiar perfshine analizen e rrjedhave financiare te bizneseve, prognozimin e pasojave te ven-dimeve te ndryshme investive dhe financiare dhe vleresimin e efekteve te alternativave te ndryshme zhvilli-more.

65. Menaxheret pergatisin pasqyrat e projektuara financiare ose pasqyrat pro forma dhe ato i perdorin per kater qellime:

• Qe te vertetojne se keto pasqyra a jane ne harmoni me qellimet e pergjithshme te firmes dhe me pritojet e investitoreve,

• Per te vleresuar efektet e ndryshme te propozuara operative, • Per te parashikuar nevojat e ardhshme financiare te firmes, • Per te vleresuar rrjedhen e ardhshme te parase.

66.Cilat jane objektivat e planit strategjik? • Misioni • Synimi • Horizonti • Objektivi i firmes

67.Ne sa hapa shkallezohet ecuria e planifikimit financiar? • Projektimi i pasqyres financiare • Percaktimi i fondeve te nevojshe per mbeshtetjen e planit • Parashikimi i fondeve te mundshme per periudhen mbi pese vitet e ardhshme • Ndertimi dhe sigurimi i sistemit te kontrollit te menaxhimit dhe alokimit te perdorimit te fondeve brenda

firmes • Zhvillimi i procedurave per pershtatjen dhe modifikimin e planit bazik • Ndertimi i performancave te sistemit financiar.

68. Cka eshte plani i rrjedhes se parase?Plani i rrjedhes se parase eshte llogari e cila shpreh nevojen per para dhe tregon se si paraja hyn dhe del nga firma ne nje periudhe te caktuar kohore.

Ky plan duhet te tregoje: • Sa para i nevojiten firmes tuaj • Kur i nevojiten parate • A do te zgjidhen nevojat per para me aksione, huazime, mbajtjen e fitimit nga aktivitet ose me shitjen e

pasurive te patundshme • Nga do te vij para ne firme.

16


69. Nga vjen burimi themelor i parase ne firme?Burimi themelor i parase ne firme vjen nga shitja.

Parashikimi i shitjes ne firme behet ne baze te dy metodave: • Ne baze te vleresimeve te brendshme • Ne baze te vleresimeve te jashtme.

70. Cfare nenkupton investimi?Investimi nenkupton angazhimin e nje shume te dhene te parave ne kohen e tanishme ne pritje te kthimit te nje shume me te madhe ne te ardhmen.

71. Si mund te jene burimet lidhur me tregun, degen dhe firmat?

Ato mund te jene: • Burime te drejtperdrejta • Burime shpjeguese

72. Cfare behet gjate marrjes se vendimit per investim?

Gjate marrjes se vendimit per invvestim behet: • Definimi i problemit • Percaktohet natyra e investimit • Vleresohet kostoja dhe perfitimi i ardhshem dhe • Percaktohet ndryshimi ne rrjedhen e parase.

73. Cilat jane karakteristikat e buxheteve? • Pergaditen dhe agregohen ne forme paraprake • Mbulojne nje periudhe te dhene kohore • Shprehen ne terma financiare dhe real/sasiore • I adresohen tere firmes apo nje pjese te saj.

74.Ne cfare forme mund te paraqitet buxheti?Buxheti mund te paraqitet ne forme financiare ose nepermjet treguesve natyrore.Ku sipas natyres se tij, buxheti i firmes perfshin buxhetin financiar, buxhetin operues dhe buxhetin jofinan-ciar.

75. Cfare eshte buxhetimi i kapitalit?Buxhetimi i kapitalit eshte nje proces i vleresimit te projekteve, te cilat kerkojne investime substanciale te kapitalit rrjedhes ne kembim me arketimet te cilat priten pas disa viteve.

17


76. Cfare kerkon nje buxhetim i mire i kapitalit?Buxhetim i i mire i kapitalit kerkon ndermarrjen e nje numri te hapave gjate procesit te marrjes se vendi-meve. • Gjurmimi dhe hulumtimi i mundesive te investimeve • Grumbullimi i te dhenave • Vleresimi dhe marrja e vendimit • Rivleresimi dhe pershtatja.

77. Cili eshte qellimi final i planeve te investimeve?Qellimi final i planve te investimeve dhe i te gjitha analizave e operacioneve financiare te nje organizate eshte marrja e vendimeve per maksimizimin e vleres se saj ose vleres se aktiviteteve te saj financiare.

Ky objektiv sigurohet duke u dhene pergjigje pyetjeve: • Si do te zgjedhim midis shume propozimeve ate qe do t’i perjashtoje te tjerat? • Cilat projekte duhet te pranohen, ne menyre qe vlera e firmes te jete maksimale?

78. Cilat jane kriteret me te ndeshura per kategorizimin e propozimeve investuese?

Kriteret me te ndeshura ne teorine dhe praktiken e menaxhimit financiare per kategorizimin e propozimeve investuese jane: • Norma mesatare e kthimit • Afati i shlyerjes • Vlera aktuale neto (NPV) dhe • Norma e brendshme e kthimit (IRR).

79.Si perkufizohet risku?Risku perkufizohet si shansi per te humbur. Risku eshte mundesia qe rrjedha aktuale e parase (kthimi) do te ndryshoje nga rrjedha e planifikuar. Risku lidhet me pasigurin e kthimit te mjeteve te kursyera apo te mjeteve te tjera te investuara.

80. Ne sa menyra konsideohet risku? • Risku i nje mjeti – I llogaritur mbi bazen individuale • Risku i portfolios – ku rrjedha e parase perfaqeson kombinimte nje numri me te madh te mjeteve.

81. Ne baze te kujt behet matja e riskut? • Distribuimit te probabilitetit • Kthimit te pritur • Deviacionit standard • Koeficientit te variacionit.

18


82. Si klasifikohet risku? • Risk i biznesit dhe risk financiar • Risk sistematik ddhe risk josistematik • Risk i nje mjeti dhe risk i portofolios.

83. Cka eshte diversifikimi?Diversifikimi eshte proces i zvogelimit te riskut permes formimit te portofolios se fondeve me kthim te koreluar ne forme imperfekte. Njohja e riskut te portofolios eshte e lidhur ngushte me diversifikimin , i cili nenkupton ndertimin e nje portfolioje te kombinuar aktivesh me korelacione qe ҫojne ne reduktimin e riskut.

Kjo portfolio aktivesh perbehet nga: • Aktive te koreluara pozitivisht • Aktive te koreluara negativisht dhe • Aktive te pakoreluara.

84. Cilat jane burimet themelore te finanacimit afatshkurter? • Kredite tregtare • Perkufizimet kreditore • Letrat me vlere • Kredite afatshkurta

85.Cfare eshte kredia tregtare?Kredia tregtare eshte burimi me i rendesishem i financimit te cdo biznesi. Shumica e bleresve ne afarizmin bashkekohor nuk detyrohen ta paguajne mallin ne momentin e blerjes apo te pranimit te mallit, por u lejohet nje periudhe e caktuar kohore perta bere pagesen.

Ekzistojne tri lloje te kredive tregtare: • Llogarite e hapura • Kambialet • Urdheresat akceptuese

86. Cfare nenkupton kushti COD dhe CBD?Kushti COD nenkupton pagesen me rastin e dorezimit te mallit. I vetmi rrezik ketu eshte qe bleresi te mos e pranoje mallin . Ne raste te tilla shpenzimet e transportit do te bien mbi shitesin e mallit.Kushti CBD aplikohet atehere kur shitesi kerkon pagesen para se ta dorezoje mallin. Kjo praktikohet me qellim te evitimit te riskut.

87. Cilat jane format me te njohura te kreditimit? • Tejkalimi ne llogari rrjedheses (overdraft) • Vija kreditore • Marreveshja qarkore.

19


88. Cilet jane faktoret te cilet ndikojne me normen e interesit? • Norma nominale e interesit • Normal reale e interesit • Buxheti i vendit • Faktoret nderkombetare • Aktiviteti ekonomik

89. Nga cfare varet norma efektive e huas? • Interesi i paguar • Shuma e fondeve qe mund te perdore huamarresi • Kohezgjatja e huas.

90. Cilat jane menyrat me ane te cilave banka mund te rris koston e interesit? • Interesi i deklaruar • Shkurtimi i kohes • Interesi ne avans • Shuma kompensuese

91. Me cfare burimesh ka te beje sigurimi i kredive?

Sigurimi i kredive ka te beje me dy burime: • Likuiditetin e biznesit per ta shlyer borxhin • Vlera garantuese e kolateralit

92. Kush mund te jete kolateral? • Kerkesat nga bleresit • Stoqet • Pajisjet dhe pasurite e patundshme • Aktivitet e tjera te huamarresit

93. Cka kuptojm me faktoringun?Ne rast se firma nuk deshiron te mbaje dhe te mbledh llogarite e saj te arketueshme nga bleresi , ajo mund ti shese ato.Ky proces quhet faktoring.

94. Cilat jane burimet afatmesme te financimit? • Kredite bankare me kohezgjatje mbi nje vit • Financimi me kontrata te shitjes se kushtezuar • Kredite te cilat i lejojne shoqerite e sigurimit • Financimi me ane te kontratave te qirase • Institucionet jofinanciare

20


95.Si ndahet tregu i kapitalit?Tregu i kapitalit pergjithesisht ndahet ne tregun afatshkurter te kapitalit dhe tregun afatgjate te kapitalit.

96. Cka perfshine tregu afatshkurter ?Tregu afatshkurter perfshine letrat me vlere me afat maturimi prej nj viti ose me pak se nje vit te cilat i referohen tregut te parase. • Bonat e thesarit • Letrat tregtare • Certifikata e negociueshme • Depozitat

97.Cka quajm treg te kapitalit?Tregu afatgjate quhet treg i kapitalit dhe konsiston ne letra me vlere, te cilat kane afat te maturimit me te gjate se nje vit. Letrat me te zakonshme me vlere te korporatave jane obligacionet, aksionet e zakonshme, aksionet e preferuara dhe letrat me vlere te konvertueshme.

98.Cka jane aksionaret e zakonshem?Aksionaret e zakonshem jane pronare te firmes, ata vendosin per shperndarjen e fitimit dhe ushtrojne kon-trollin mbi firmen. Si pronare te firmes aksionaret e zakonshem bartin riskun me te madh te biznesit.Ne qofte se firma falimenton aksionaret e zakonshem jane te fundit ne liste te cilet arrijne kompensim nga investimi.

99.Cilat jane menyrat e rritjes se fitimit permes aksioneve te zakonshme? • Fitimi i pashperndare • Emetimi i aksioneve • Shitja publike

100.Cilat jane perparesit e aksioneve te zakonshme? • Nuk permbajne shpenzime fikse, dividendi paguhet vetem kur realizohet fitimi • Firma nuk ka detyrim kthimi te aksionareve te zakonshem, perderisa firma te mos shkoje ne likuidim • Aksionet sherbejne si garanci per kreditoret • Aksionet e zakonshme shiten me lehte se sa obligacionet

101.Cka kuptojme me aksionet e preferuara?Per dallim nga aksionet e zakonshme aksionet e preferuara perdoren me pak ne financimin me kapitalin e pronarit. Aksionet e preferuara kane nje pretendim me te larte mbi dividendet dhe pasurite sesa aksionet e zakonshme

21


102. Cilat jane perparsite e aksionit te preferuar si burim financimi? • I ofron investitorit nje fluks fiks te ardhurash • U jep aksionmbajtesit nje te ardhur me te qendrueshme • Kane perparesi ndaj aksioneve te zakonshme ne rastin e likuidimit te firmes.

103.Cka parraqet opsioni?Opsioni paraqet nje marreveshje e cila i jep te drejten nje aksionari , por jo detyrimin, perte blere ose te per shitur nje leter me vlere, me nje cmim te paracaktuar gjate nje periudhe te caktuar kohore ose ne nje date te caktuar.

Llojet e opsioneve jane: • Opsioni put • Opsioni call • Opsioni amerikan • Opsioni evropian

104.Cilet jane faktoret jasht kontrollit te firmes? • Niveli i normave te interesit • Normat tatimore

105.Cilet faktore i kontrollon firma? • Politika financiare • Politika e struktures se kapitalit • Politika e dividendit • Politika e investimeve.

106.Kush eshte percaktues i kostos individuale te kapitalit? • Kostoja e borxhit pas tatimeve • Kostoja e aksionit te preferuar • Kostoja e aksioneve te zakonshme

107.Cka shpreh leva operative? • Leva operative shpreh ndjeshmerine e biznesit nga shfrytezimi i mjeteve fikse, kurse shkalla e leves op-

eracionale mat ndjeshmerine e te ardhurave nga aktivitetim nga ndryshimet e nivelit te prodhimit apo te sherbimeve te shitura

• Leva financiare reflekton shumen e borxhit te perdorur ne strukturen e kapitalit te firmes.

108. Ekzistojne dy qasje te struktures se kapitalit: • Qasja tradicionale • Qasja e Modiglianit dhe Millerit

22


109.Cilet faktore ndikojne ne strukturen e kapitalit? • Rsiku i biznesit • Pozita tatimore e firmes • Fleksibiliteti financiar • Agresiviteti apo konzervatizimi menaxherial.

110. Cilet faktore ndikojne ne dividend? • Kostoja e emitimit • Kostot e transaksionit • Tatimet • Efektet e klienteles • Kosotoja e agjencise • Teoria e pritjes

111. Ne cfare forma behet pagesa e dividendes? • Dividendi ne te holla • Dividendi ne aksione • Riinvestimi i dividendit • Riblerja e aksionit • Fraksionimi i aksionit.

112.Proceduara e pagimit te dividendit • Data e deklarimit • Data e regjistrimit • Data e pageses.

Menaxhment Financiar- Material teorik

Education

Transcript of Menaxhment Financiar- Material teorik