DA DEVRE

ANALIZI

Ege Üniversitesi Ege MYO

Mekatronik Programı

BÖLÜM 3

Seri Paralel Devreler

3

Seri Devreler ve KGY

Kirchhoff Gerilim Yasası uyarınca kapalı bir devrede;

∑V=0, yada ∑Vkaynak = ∑Vyük

Ardıl bağlı n sayıda direncin eşdeğeri;

ve devredeki toplam Güç;

E R

+-

+

-

+

-V

R

R

+ -V

V

1

2

3

2

3

1

E

1

2+-

I

nT RRRR ...21

nT PPPP ...21

4

Gerilim Bölücü

Seri bir devreye uygulanan gerilim,

dirençlerin değerleri ile orantılı biçimde paylaşılır.

E R

+-

+

-

+

-V

R

R

+ -V

V

1

2

3

2

3

1

I

VR

RV

T

XX

5

Seri Devreler (devam)

I=0 olacağından ardıl devredeki bir açık

devre, bütün dirençlerdeki gerilim

düşümünün sıfır olmasına neden olur.

Kısa devre olmuş bir direnç, diğer

dirençler üzerindeki gerilim(ler)in

beklenenden daha fazla olmasına yol

açar.

Değeri diğerlerinden yüz kat küçük olan

dirençlerin devreye etkisi yok sayılabilir.

6

Devre Topraklama

Toprak, bir devredeki herhangi bir referans noktası yada ortak noktadır.

Devre topraklaması elektriksel olarak aygıtın metal kutusuna bağlanırsa şase adını alır.

Elektriksel güvenlik amacıyla, şase genellikle priz üzerinden şebeke toprak hattına bağlanır.

7

Toprak Simgeleri

2

+

-E R E R

+

-

R R1

2

1

(a) Devre (Şebeke)

Toprağı(c) Şase

a b

c

d e

Eşdeğer Çizimler

(b) Sinyal Toprağı

8

Gerilim Kaynaklarında İçdirenç

E R

+

Y

Riç

ideal

-

Uç

Gerilimi

Gerçek Gerilim

Kaynağı

9

Paralel Devreler

V R1

R3R

2

IT

I1 I2

I3

Devredeki elemanların/kolların iki ortak düğümü olması durumunda, bunların paralel (koşut) olduğu söylenir.

Değişik potansiyeldeki gerilim kaynakları asla koşut bağlanmamalıdır.

x

xR

VI

KAY eş

TR

VIIII 321

10

Paralel Devreler & KAY

KAY: I=0, yada Igiren= Içıkan

Toplam İletkenlik: GT=G1+G2+. .+Gn=1/Reş

eşdeğer direnç, Reş-1=R1

-1+R2-1+. . .+Rn

-1)

Paralel iki direnç için: Reş=R1R2/(R1+R2)

Paralel n sayıda özdeş direnç için: Reş=R/n

Akım Bölücü: Ix=(Reş/Rx)IT

Toplam Güç: PT=P1+P2+. . .+Pn

burada Pn=V2/Rn yada VIn

11

Seri-Paralel Devreler

Reş1

R1

R2 R3

Reş2

R2

R3 R1

R4

Reş3

R1

R2 R3 R4

R5 R6

R7

(a)

(b)

(c)

12

Sabit Akım Kaynakları ve Kaynak Dönüşümü

Sabit Akım kaynağı, bulunduğu kola, harici yükten bağımsız olarak sabit bir akım sağlar.

İdeal Akım kaynağının içdirenci sonsuzdur.

Birden çok akım kaynağı paralel ise, bunlar yerine, toplamları değerinde tek bir akım kaynağı kullanılabilir.

Akım kaynakları asla birbirlerine seri bağlanmamalıdır.

İdeal sabit-akım kaynağı

Kaynak Dönüşümü

I

V

RS

I RS

V = IRS I = E/RS