Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ...
Transcript of Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ...
![Page 1: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/1.jpg)
Mechanika od Newtona do Einsteina
Wykład PTF, 22 V 2010
E = mc2
mv2
2E =
![Page 2: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/2.jpg)
Mechanika
![Page 3: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/3.jpg)
Siła i ruch
Co możemy przewidzieć?
Siła i ruch
Co możemy przewidzieć?
![Page 4: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/4.jpg)
Hydrostatyka - prawo Archimedesa
Prawo Archimedesa:
Ciało zanurzone w płynie (cieczy, gazie) traci na
wadze tyle, ile waży wyparty przez nie płyn.
Archimedes
287 p.n.e. - 212 p.n.e.
Mieszkał w
Syrakuzach na Sycylii
dwudziestościan ścięty,
czyli piłka nożna lub
fulleren
- jedna z 13 brył
archimedesowych
![Page 5: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/5.jpg)
Balon z worka na śmieci
![Page 6: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/6.jpg)
Arystoteles ze Stagiry Izaak Newton
- Do istnienia ruchu potrzebna jest siła.
- Ciała spadają ze stałą prędkością,proporcjonalną do ciężaru.
- Powietrze podtrzymuje ruch.
- Natura nie znosi próżni.
1643 - 1727 n.e.384 - 322 p.n.e.
- Ruch jednostajny nie wymaga siły.
- Powietrze stawia opór.
- W próżni wszystkie ciała, niezależnie
od ciężaru, spadają z tym samym
przyspieszeniem.
![Page 7: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/7.jpg)
Bezwładność
F
m
Q = mgFB = ma
Masa jest miarą bezwładności danego ciała.
![Page 8: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/8.jpg)
Zasady dynamiki Newtona
Pierwsza zasada
Ciało, na które nie działa żadna siła, albo działają siły
równoważące się, pozostaje w spoczynku albo porusza sięruchem jednostajnym po linii prostej.
Druga zasada
Przyspieszenie wywołane przez wypadkową siłę jest wprost
proporcjonalne do tej siły a odwrotnie proporcjonalne do masy
ciała. Kierunek i zwrot przyspieszenia są zgodne z kierunkiem
i zwrotem wypadkowej siły.
Pierwsza zasada
Ciało, na które nie działa żadna siła, albo działają siły
równoważące się, pozostaje w spoczynku albo porusza sięruchem jednostajnym po linii prostej.
Druga zasada
Przyspieszenie wywołane przez wypadkową siłę jest wprost
proporcjonalne do tej siły a odwrotnie proporcjonalne do masy
ciała. Kierunek i zwrot przyspieszenia są zgodne z kierunkiem
i zwrotem wypadkowej siły.
![Page 9: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/9.jpg)
Rzut poziomy
Ponieważ położenie w poziomie, x, jest proporcjonalne do czasu,
kształt krzywej, h(x), będzie taki sam jak kształt krzywej h(t) (czyli
zależności wysokości od czasu):
2h)(h
2
0
gtt −=
vv
W przypadku rzutu poziomego zakładamy, ze prędkość w poziomie
jest stała.
g - przyspieszenie ziemskie
g = 9,81 m/s2
![Page 10: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/10.jpg)
Trzecia zasada dynamiki Newtona
Akcji towarzyszy reakcja: siła
równa co do wartości i
przeciwnie skierowana.
![Page 11: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/11.jpg)
Zasada względności Galileusza
Każdy układ poruszający się ze stałą prędkością jest równoważny.
Wszystkie prawa fizyki w takich układach są identyczne.
![Page 12: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/12.jpg)
Pomiar prędkości światła
c = 299 792 458 m/s
c ≈ 300 000 km/s = 0,3 m/ns
laserimpulsowy
1 Hz = 1/ 1 s
1 kHz = 1/ 1 ms
1 MHz = 1/ 1 µs
1 GHz = 1/ 1 ns
1 THz = 1/ 1 ps
![Page 13: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/13.jpg)
Zasada względności Einsteina
We wszystkich układach poruszających
się ze stałą prędkością, prędkość światła
jest taka sama.
Aby prędkość światła była stała, czas musi płynąć wolniej, a
odległości muszą ulec skróceniu. Oznacza to, że geometria
czasoprzestrzeni jest inna, niż nam się wydaje.
![Page 14: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/14.jpg)
Doświadczenie Michelsona-Morleya 1
![Page 15: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/15.jpg)
Aby prędkość światła była stała, czas musi płynąc wolniej, a
odległości muszą ulec skróceniu. Oznacza to, że geometria
czasoprzestrzeni jest inna niż nam się wydaje.
Elektrony w lampach kineskopowych poruszają się z prędkościami
relatywistycznymi.
Z powodu spowolnienia czasu wywołanego prędkością, zegary na
satelitach GPS spóźniałyby się o 7 µs na dobę. Różnica czasu 1 µs
daje różnicę położenia 300 m.
![Page 16: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/16.jpg)
Materia
Z czego zbudowany jest świat?
Materia
Z czego zbudowany jest świat?
![Page 17: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/17.jpg)
Wielkości niezmienne - atomy
Liczba atomów jest wielkością zachowywaną w przemianach
chemicznych. Nie zmienia się też całkowita masa.
NaHCO3 + CH3COOH → CO2 + H2O + CH3COO− + Na+
Zmienia się objętość, ale liczba atomów pozostaje stała.
Demokryt z Abdery (460 - 370 p.n.e.)
wszechstronny naukowiec, myśliciel i podróżnik,
uczeń Leucypa znany jako "śmiejący się filozof".
"Istnieją jedynie atomy i pusta przestrzeń;
cała reszta to tylko poglądy"
![Page 18: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/18.jpg)
Dlaczego armata jest odrzucana do tyłu?
p = m*v
Odp. 1. Na skutek trzeciej zasady Newtona: reakcja równa się akcji.
Odp. 2. Jest to konsekwencja zasady zachowania pędu.
Armata ma duża masę, M, i uzyskuje niewielką prędkość do tyłu, v.
Pocisk ma niewielką masę, m, ale uzyskuje dużą prędkość V.
Doświadczenie (i obliczenia) pokazują, że iloczyn masy i prędkości
pozostaje stały: m*V = −M*v.
Iloczyn masy i prędkości nazywamy pędem:
![Page 19: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/19.jpg)
Zasada zachowania pędu
Jeżeli suma sił działających na
dany układ równa się zeru, to pędukładu nie zmienia się.
Jeżeli suma sił działających na
dany układ równa się zeru, to pędukładu nie zmienia się.
Jeśli jakieś siły występują, to zawsze możemy znaleźćwiększy układ obejmujący siłę i reakcję na nią.
![Page 20: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/20.jpg)
Energia
W ruchu: energia kinetyczna:
Ek = ½ mv2.
Źródłem energii ruchu jest
energia podniesionego ciężaru.
Energia potencjalna:
E = mgh.
g = 9,81
=
kg
N
s
m2
![Page 21: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/21.jpg)
Zasada zachowania energii
E = mc2
mv2
2E =
W układzie odosobnionym
całkowita energia nie zmienia się.
W układzie odosobnionym
całkowita energia nie zmienia się.
![Page 22: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/22.jpg)
Kołyska Newtona
Zasada zachowania energii kinetycznej:
W układzie zamkniętym, na który nie działają żadne
zewnętrzne siły, całkowita energia kinetyczna
pozostaje stała.
Σ Ei = 1/2 Σ mivi2 = const
Zasada zachowania pędu:
W układzie zamkniętym, na który
nie działają żadne zewnętrzne siły,
całkowity pęd pozostaje stały.
Σ pi = Σ mivi = const
Kołyska Newtona
vk = v0
mk = m0
![Page 23: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/23.jpg)
Do utrzymania się w powietrzu
samolot potrzebuje energii
Ep + Ek
Ep + Ek
Ep + Ek
Ep + Ek
![Page 24: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/24.jpg)
Siła nośna i siła ciągu
m*v/∆t
t
pF
∆
∆=
m*v/∆t
Potrzebna jest siła nośna.
Wyrzucając gazy
uzyskujemy siłęciągu.
Zmiana pędu (popęd) ∆p = F*∆t
A więc siła to:
![Page 25: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/25.jpg)
Energia relatywistyczna
2mcE =
W teorii względności energia jest składową czterowektora pędu.
Położenie w czasoprzestrzeni: (ct, x, y, z).
Czterowektor energii i pędu: (E/c, px, py, pz).
Długość czterowektora jest niezmiennikiem równym masie ciała.
e
e+
e
e+
![Page 26: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/26.jpg)
Jojo albo wahadło Maxwella
2E
2
ko
ωI=
hω
Masę m zastępuje moment bezwładności I, a prędkość v - prędkość kątowa ω.
Ep = mgh
hω
Eko - energia kinetyczna ruchu obrotowego
![Page 27: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/27.jpg)
Jak wykonać piruet?
Należy zacząć się lekko obracać z rozłożonymi rękami.
![Page 28: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/28.jpg)
Jak wykonać piruet?
Następnie trzeba szybko ściągnąć ręce.
![Page 29: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/29.jpg)
W układzie zamkniętym, na który nie działają żadne
momenty sił (lub suma momentów wynosi zero),
moment pędu jest stały.
W układzie zamkniętym, na który nie działają żadne
momenty sił (lub suma momentów wynosi zero),
moment pędu jest stały.
const. =×= prLrrr
const,mr 2 == L ωrr
Zasada zachowania momentu pędu:
lub
![Page 30: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/30.jpg)
Wir w butelce
Tornado in Colorado, © public domain
Cyklon Izabel
Jak powstaje ten
charakterystyczny kształt?
![Page 31: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/31.jpg)
Żyroskop
Zasada zachowania momentu pędu
przezwycięża grawitację.
Żyroskop utrzymuje
kierunek, bo nie możezmienić kierunku
swojego momentu pędu.
const,I == L ωrr
Moment pędu jest wektorem i
zachowuje nie tylko wartość, ale
również kierunek.
Lewitujące koło rowerowe
![Page 32: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/32.jpg)
Kamień celtycki:
Kamień celtycki działa dzięki przelewaniu się energii ruchu
obrotowego w drgający i z powrotem.
Sprzężenie zachodzi poprzez tarcie. Moment siły ma odpowiedniązależność od wychylenia dzięki asymetrycznemu rozłożeniu masy w
kamieniu.
![Page 33: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/33.jpg)
Wielkości zachowywane•Liczba atomów i cząstek
•Masa, m (miara materii, źródło pola grawitacyjnego)
•Ładunek, spin (źródło pola elektrycznego i magnetycznego)
•Pęd (p = m*v)
•Energia (E = mgh, Ek = mv2/2, EO = Iωωωω2/2)
suma energii: potencjalnej, kinetycznej, obrotowej itd.
•W teorii względności: masy, energia i pęd to to samo
•Moment pędu (L = Iωωωω)
![Page 34: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/34.jpg)
Struktura materii
Atomy
elektrony
+ jądra
Cząsteczki
chemiczne.
Elektrony uważane są za cząstki
punktowe. Sprawdzono, że są mniejsze
niż 10-18 m, czyli są co najmniej tyle razy
mniejsze od atomu, ile razy atom jest
mniejszy od kuli bilardowej.
Jądranukleony:
protony
i
neutrony
Nukleony
zbudowane są zkwarków.
Rozmiary atomów sąrzędu 1 Ǻ = 10-10 m, czyli
są tyle razy mniejsze od
ziarenka piasku, ile razy
ziarenko piasku jest
mniejsze od Giewontu.
![Page 35: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/35.jpg)
Bozony mają tęwłaściwość, żemożemy w
dowolnym miejscu
zmieścić dowolnąich liczbę.
γ foton
ggluony
W+, W−, Z0
bozony słabe
Fermiony obowiązuje zakaz Pauliego, który
mówi, że w danym stanie kwantowym możeprzebywać tylko jeden fermion. Dzięki temu
kolejne elektrony muszą obsadzać w atomie
coraz wyższe stany.
e− veelektron neutrino e
µ− vµ mion neutrino µ
τ− vτ taon neutrino τ
Składniki materii - dziś
k w a r k i l e p t o n y
u dup - górny down - dolny
c s charm - powabny strange - dziwny
t btop - wysoki bottom - niski
f e r m i o n y i b o z o n y
3
1−
3
2+ -1 0
ziemia, powietrze, woda i ogieńprotony, neutrony, elektrony i fotony
![Page 36: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/36.jpg)
Luminescencja
Wysokoenergetyczne (niebieskie) fotony mogą pobudzać elektrony na
wyższe poziomy. Elektrony rekombinując emitują fotony o niższej
energii (zielone). Zjawisko to nazywamy fotoluminescencją.
Światło czerwone przechodzi nie wzbudzając świecenia.
![Page 37: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/37.jpg)
Świecenie atomów
577 i 579 nm
520 i 518 THz
546.07 nm
549 THz435.83 nm
688 THz
404 .7 nm
741 THz365.02 nm
822 THz
![Page 38: Mechanika od Newtona do Einsteina - fuw.edu.pl · elektron neutrino e µ− v µ mion neutrino µ τ− v τ taon neutrino τ Składniki materii - dzi ś k w a r k i l e p t o n y](https://reader030.fdocuments.net/reader030/viewer/2022020216/5ccdfd1588c993045f8c0c03/html5/thumbnails/38.jpg)
Elektrony w atomach
Fale w atomie są analogiem fal
stojących na strunie lub we flecie.
2*1
2*4
2*4
2*9
2*9
2*16
2*16
s
pRe(Ψ)