1 Jaargang 2 - 2010

mdl-lifeEen feest aan het water

Sail 2010Germari de Villiers

’De tijd stond stil voor ons’

Welke zonnebril past bij jou?

Jeroen van Breugel

’Je merkt niet dat je chronisch ziek bent’

Robert Knippels

Doet wat hij leuk vindt

L i f e s t y l e m a g a z i n e v o o r m e n s e n m e t d e z i e k t e v a n C r o h n e n c o l i t i s u l c e r o s a

MDL-Life is een lifestylemagazine bestemd voor mensen met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. In MDL-Life wordt vooral aandacht besteed aan wat je allemaal nog wel kan, zonder de ziekte uit het oog te verliezen.

MDL-Life wordt gratis verspreid door MDL-verpleegkundigen en MDL-artsen.

RedactieraadLucette Schipper - MDL-arts, Jeroen Bosch ZiekenhuisIneke Kappé - MDL-verpleegkundige, Jeroen Bosch ZiekenhuisFerring BV: Bianca Koens, Ellen Smit, Daniëlle Wilmink, Bart van der Heijden en Gonda Koster

Bladcoördinatie en eindredactieTOET Communicatie, Amersfoort Teksten en interviews Eveline Hagenbeek, AmsterdamCreatie en vormgeving Kvothe, Rijswijk (gld)Fotografie Ruben Jorksveld, AmsterdamFoToos Vakfotografie, Meppel Getty Images, Amsterdam

Redactie-adresMDL-Life, Postbus 184, 2130 AD Hoofddorp info@mdl-life.nl

Oplage 4.000 exemplaren Druk NPN drukkers B.V.

AdverterenHeeft u interesse in MDL-Life en wilt u meer weten over advertentiemogelijk heden? Neemt u dan contact op middels het e-mailadres info@mdl-life.nl

MDL-Life wordt mogelijk gemaakt door Ferring BV, Hoofddorp

www.mdl-life.nl

Ferring en TOET Communicatie zijn niet aansprakelijk voor uitspraken van geïnterviewden in dit magazine.

Germari de Villiers: 'De tijd stond stil voor ons' 4

Zuid-Afrikaanse lekkernijen van FairTrade 7

Werk en Ambitie: Diana van Gent is eigenaar van een jachthaven 8

Robert Knippels vond zijn baan via een reïntegratietraject 10

Sail 2010: een feest aan het water 14

Welke zonnebril past bij jou? 17

Werk en Ambitie: Jeroen van Breugel luistert naar zijn lichaam 18

Suzanne Vorstenbosch krijgt een zomerse look 20

Tien vragen aan MDL-life lezeres Ninja ten Hoonte 23

De videocapsule zet je dunne darm op de foto 24

Bij Villa Westend is het puur genieten 26

Elf vragen over verzekering en medicatie op vakantie 30

En verder...

Vraag en antwoord 13

Vakantieboeken 33

Vakantie-ervaringen 28

Prijsvraag 34

Adopteer een..... 35

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 2 m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 3

Voorwoord Eindelijk, het is zomer! Voor de meesten van ons betekent dat vakantie! Voor Diana van gent is het extra prettig werken aan de jachthaven in Kerkdriel. Lees vanaf pagina 8 hoe zij van haar werk en omgeving geniet. Heb jij niet zo’n heerlijke baan rond het water, maar ga je wel op vakantie? Lees dan de vragen en antwoorden over vakantie, verzekeringen, douane en medicatie. Dan ben je in elk geval goed voorbereid. En ga je niet met vakantie maar wil je wel een vakantiegevoel, adviseren we je toch vooral een dagje SaIL mee te pakken in amsterdam. Een voorproefje van dit spektakel vind je vanaf pagina 14. Daarna een hapje eten bij Villa Westend op het mooie terras aan het water. Vergeet dan natuurlijk niet je hippe zonnebril op te zetten. Heb je die nog niet? Kijk dan op pagina 17 voor de laatste trends op dat gebied.

We wensen je veel leesplezier en een mooie zomer!

De redactie

’Een zomerse look’

Puur genieten

’Tennis is mijn passie’

www.mdl-life.nl

Mocht je de eerste nummers van MDL-life hebben gemist, dan kun je via de website de interviews en verhalen nog teruglezen. Ook kun je via de website de redactie een mail sturen met tips of een gratis abonnement op MDL-life aanvragen.

‘Ik werd helemaal blij van de verhalen die ik las op www.MDL-life.nl’, aldus Ninja ten Hoonte die we tien vragen voorlegde. Lees haar antwoorden op pagina 23.

mdl - lifecolofon

Inhoud

’Mijmeren over verre reizen’

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 4

De tijd stond stil voor ons

Op 14 augustus 2010 trouwen de Zuid-Afrikaane Germari

de Villiers (27) en haar Italiaanse vriend Filippo Bianchi (30)

in Pretoria. Germari vertelt hun romantische verhaal.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 5

Over GermariIn 2006, in de stressige periode van haar mastersopleiding geologie, kreeg Germari voor het eerst darmklachten. In het ziekenhuis wees een scopie op de ziekte van Crohn. Een aantal ziekenhuisopnamen later houdt ze de ziekte met Prednison en biologicals onder controle. ‘Maar als dat niet werkt, moet mijn darm eruit.’ Germari is langzaam aan het idee gewend geraakt.

‘Een darm is gelukkig maar een darm, geen huid of brein. En als hij eruit moet, dan moet hij er maar uit. Het gaat er in het leven niet om hoe je eruit ziet maar om wie je bent. Als je wilt leven, vind je een weg.’ Wel hoopt ze dat de operatie nog een paar jaar op zich laat wachten. ‘Ik wil het liefst de dertig halen met al mijn organen intact.’

Zaterdag 24 oktober 2009 was een normaal dagje thuis bij germari in Utrecht. ‘s avonds laat, met een kopje thee op de bank, toverde Filippo ineens een brief tevoorschijn, vanachter een kussen. ’Ik had niet gemerkt dat hij die daar had verstopt. Er zat een brief in die hij wilde voorlezen. Pas bij het vijfde kantje kreeg ik door welke kant het op ging.’ Toen ging Filippo op één knie en vroeg haar ten huwelijk. germari antwoordde in het Italiaans, toen in het Zuid-afrikaans. ’Het was precies drie uur ’s nachts en de wintertijd ging in. De tijd stond letterlijk stil voor ons.’ Het was het perfecte aanzoek. ’Ik vond het zo leuk dat hij een normale dag had uitgekozen.

Crohn is een actieve speler in ons leven en hij weet dat zijn leven met mij ook slechte dagen zal tellen.’ De steun van haar familie en die van Filippo helpt haar met de ziekte omgaan. ’Ik ben zo gezegend. Emotioneel kan ik niet klagen. Zonder Filippo was ik nu ook niet zo positief.’

Eerste kusZe ontmoetten elkaar bij toeval in Milaan in 2005. germari vierde haar afstudeervakantie in Italië met haar Italiaanse vriendin gloria. Bij een etentje in Milaan nam een vriend van gloria Filippo mee. ’Hij was blond met bruine ogen, hij zag er helemaal niet Italiaans uit. Maar ik vond hem zó leuk.’gloria had geen weet van de klik en negeerde de volgende dag Filippo’s SMS’jes voor germari. Tot germari liet weten dat ze interesse had. ’We zouden alleen de dag erna naar rome gaan. ’Ik zie je daar, SMS-te hij. Vier woorden die mijn leven veranderden. We hadden onze eerste kus in rome.’ germari reisde via een vriendin in Londen terug naar Zuid-afrika. ’Ook daar kwam hij me opzoeken. Onze eerste date was bij de Wimbledon Finale.

Ik dacht dat dat het einde was. Ik vond hem leuk, maar was ook realistisch. We woonden te ver uit elkaar. Milaan en Pretoria, dat was geen doen.’

De Zuid-Afrikaanse

Germari de Villiers

vertelt aan MDL-Life

haar verhaal

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 6

Lange-afstandsrelatieFilippo gaf niet op. Hij kwam in de zomer-vakantie van 2005 logeren bij germari’s familie in Zuid-afrika. aan het eind van de zomer vroeg hij haar officieel zijn vriendin te zijn. Het was het begin van hun lange- afstandsrelatie. Een periode van Skypen en zo vaak mogelijk heen en weer vliegen tussen steden brak aan. ’Het is verschrikkelijk om een relatie te hebben met iemand die er niet is. Je weet dat het mis kan gaan. Ik was ook wel eens onzeker. Dan was het Fashion Week in Milaan en zat de stad vol modellen. Ik ben geoloog, ik kam niet eens mijn haar!

Maar het is gelukt.’na een jaar ging Filippo, die consultant bij een internationaal bedrijf is, naar new York voor een masterprogram-ma. De afstanden werden kleiner. atlanta en new York werden uiteindelijk Utrecht en amsterdam. ’We kunnen nu echt daten. Je kunt kiezen of je elkaar vanavond ziet of niet. Daarvoor zagen we elkaar of maanden niet of heel lang aan één stuk.’

BruiloftDe voorbereidingen voor de bruiloft in het Zuid-afrikaanse Pretoria zijn in volle gang. gloria is uiteraard getuige. na de bruiloft gaan ze voor het eerst echt samenwonen. Voorlopig in Utrecht, daarna waarschijnlijk in Milaan. ’Ik vind ons een goed team.

Benieuwd naar de bruiloft van Germari en Filippo? Lees meer opwww.mywedding.com/germarifilippoGermari:

’Crohn is een actieve spelerin ons leven’

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 7

Brochette met tapenade en sardinesHoofdgerecht voor 4 personen Bereidingstijd: ca. 30 minuten

l 2 courgettes, in stukken van 2 cm.

l 400 g trostomaten, gewassen

l 75 ml Olijfolie extra vergine*

l Molen Zongedroogde Tomaat Mix met peper en olijf*

l ½ (zuurdesem) brood, in plakjes

l 1 pot Tapenade zongedroogde tomaat olijf*

l 2 blikjes sardines, graatjes verwijderd

Fair Trade Original, dat is dubbel genieten. Je kiest voor een heerlijke maaltijd. En je weet dat ook de makers er beter van worden. Neem de Zuid-Afrikaanse Fairtrade producten. Van rooibosthee en wijn tot de heerlijkste culinaire producten zoals kruidenmolens, tapenades, kooksauzen, olie en vruchtenazijn. Met Fair Trade Original heb je de plezierigste en lekkerste manier ontdekt om iets te veranderen in de wereld. Hierbij enkele heerlijke zomerse recepten. Eet smakelijk!

Ingrediënten gemarkeerd met een * zijn verkrijgbaar als Fair Trade Original-product

Producten van Fair Trade Original zijn verkrijg-baar bij diverse supermarkten, Wereldwinkels en WAAR winkels. Zie www.fairtrade.nl

Rooibos Ice TeaVoor 1 liter icetea Bereidingstijd: ca. 15 minuten, exclusief afkoelen en ijsklontjes maken

l 1 zakje Thee rooibos spicy orange*

l 1-2 el vloeibare Honing* (of meer naar smaak)

l 2 bloedsinaasappels

l Veel ijsklontjes

Breng ruim 1 liter water aan de kook. Laat even doorkoken en giet in een kan. Voeg het theezakje en de honing toe en laat ca. 10 minuten trekken. Verwijder het thee-zakje en laat afkoelen tot kamertemperatuur.

Verwarm de oven voor tot 180 °C. Leg courgettestukken en tomaatjes in een ovenschaal of braadslee en besprenkel met de helft van de olijfolie. Bestrooi met kruiden uit de molen en zet circa 20 minuten in de oven. Verhit intussen een koekenpan en bestrijk de sneetjes brood met de rest van de olijfolie. Bak de broodjes aan beide zijden krokant. Besmeer de broodjes met de tapenade en beleg ze met de sardientjes. Serveer ze bij de geroosterde groenten.

Dek de kan af met huishoudfolie en zet in de koelkast. Boen de schil van de sinaasappels goed schoon met heet water en snijd iedere sinaasappel in 8 parten. Haal vlak voor het serveren de ijsklontjes uit de vriezer en crush ze met behulp van een machine of leg de ijsklontjes in een schone theedoek en sla ze stuk met een hamer of ander hard voorwerp. Vul 4 glazen met 4 sinaasappelparten per glas en vul tot de rand met crushed ice. giet de koude icetea erover en serveer met stamper of lepel.

Zuid-Afrikaanse lekkernijen

Ik ben vaak druk en gestrest, een Zuid-afrikaanse ‘warrelwind’. Filippo is een kalme, stabiele wind. Ik moet leren om minder te stressen en te genieten van de kleine momenten.’

Ze hoopt dat hun huwelijk rust en stabiliteit brengt. En misschien in de toekomst ook wel moederschap. ’We gaan samen vechten tegen Crohn.’

‘Ik kan niet zonder

de vrijheid van het water’

BezoekerscentrumMidden in het natuurontwikkelingsgebied Fort Sint Andries ligt het Bezoekerscentrum De Grote Rivieren. Als je het Rivierengebied wilt gaan verkennen, is dit een bron van informatie en inspiratie. Het centrum is geopend van april tot en met oktober van 10.00 – 17.00 uur. Meer informatie: www.bcdegroterivieren.nl KerkdrielKerkdriel bezoeken? Ga dan in juli want dan is het er extra gezellig met kermis en jaarmarkt in het hart van dit Brabantse dorp. Kerkdriel ligt aan de Maas, telt 7175 inwoners en staat bekend om de champignonteelt. Nog niet genoeg gezien, dan kun je ook het Driels museum nog bezoeken, ondergebracht in een oud schoolgebouw. Bron: Wikipedia

‘In de zomer kan een werkweek oplopen tot veertig uur’

Diana was 25 jaar toen de ziekte van Crohn zich bij haar openbaarde. Zes jaar geleden is ze geopereerd en is de overgang van haar dikke naar haar dunne darm verwijderd. Ze slikt budesonide en is sinds kort met immuosuppressiva begonnen. Diana: ‘Het gaat met ups en downs. Het ene moment gaat het goed, maar dan heb ik weer een paar dagen last en ben ik niet vooruit te branden.’

‘We zijn eigenlijk dag en nacht aanwezig. Als mensen zonder stroom zitten, kunnen ze altijd bij ons aankloppen’

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 9

Kleine sloepjes, motorbootjes

maar ook luxe jachten weten

inmiddels de waterweg naar

deze jachthaven te vinden.

Diana van Gent (35) is mede

eigenaar van jachthaven

Van Gent Watersport in het

Brabantse Kerkdriel.

De jachthaven is zelfs

erkend met de ‘Blauwe Vlag’.

Trots vertelt Diana van gent dat de jachthaven vorig jaar de ‘Blauwe Vlag’ heeft gekregen. Jachthavens en stranden met deze vlag voldoen aan een aantal strenge eisen met betrekking tot milieu, veiligheid en waterkwaliteit. Diana legt uit: ‘Om deze vlag te verdienen, word je als jachthaven streng geïnspecteerd. Dat betekent in elk geval dat je zorgvuldig met natuur en milieu omgaat. Zo wordt bijvoorbeeld elke maand het water op salmonella nagekeken, hebben we brandblusmateriaal op de steigers, en een speciaal vuilwaterstation waar de schippers hun toiletten kunnen legen. Ook orga-niseren we activiteiten die milieuvriendelijk zijn. Zo hebben we een fietstocht georganiseerd met aansluitend een bezoek aan het Bezoekerscen-trum De grote rivieren in Heerewaarden waar milieu en water samenkomen. Maar we organi-seren ook gewoon barbeques hoor, of gezellige avonden.’De erkenning van de Blauwe Vlag is helaas maar voor een jaar, maar Diana hoopt op verlenging van een jaar. ‘Deze vlag is eigenlijk het keurmerk voor de jachthaven, dus zou het mooi zijn als hij kan blijven hangen.’

FamilieVan gent Watersport is een familiebedrijf. Diana’s vader, binnenschipper van beroep, begon dertig jaar geleden als hobby met een paar bootjes. ‘Bij ons thuis draaide alles om het water. Water geeft ook zo’n vrijheid, ik zou niet meer zonder kunnen.

Samen met haar man Kees en dochtertje Marieke van vier woont ze op een woonark in de haven. na de dood van haar vader, vijftien jaar geleden, zette Diana met haar moeder en broer de jachthaven voort. nu hebben ze 230 ligplaatsen, een winkel met watersportartikelen, een werf en een havencafé waar mensen ook een klein hapje kunnen eten. Diana stond altijd achter de bar, maar dat is door haar ziekte te zwaar geworden. ‘als je er in je eentje staat en je moet steeds naar de wc, dat is niet praktisch.’

Eigen baasDiana werkt nu op het havenkantoor waar ze de administratie doet. Daarnaast springt ze, waar nodig, bij in de winkel en bar. Ze werkt gemiddeld zo’n twintig tot vijfentwintig uur per week, afhankelijk van hoe ze zich voelt. In de zomer kan een werkweek oplopen tot veertig uur. ‘We zijn eigenlijk dag en nacht aanwezig. als mensen bijvoorbeeld zonder stroom zitten, kunnen ze altijd bij ons aankloppen.’Diana vindt het prettig dat ze haar eigen werktijden kan indelen. ‘Ik moet erop letten dat ik ook rust neem op dagen dat ik me goed voel. Het nadeel van Crohn is dat niemand het aan je ziet. Mijn familie gelukkig wel en heeft er dan ook alle begrip voor als ik het iets rustiger aan moet doen. Met veel gasten hebben we een goede band en zij weten er ook van.’

Wer

k &

Am

biti

e

Wij lichten ze goed voor en vanuit de uitke-ringsinstantie zijn er tal van voorzieningen en subsidieregelingen mogelijk om werkgevers tegemoet te komen om de risico’s zoveel mogelijk te beperken.’

SpannendEr kwam een vacature vrij voor een begeleider in een woongroep voor mensen met een beper-king. De functie sloot niet helemaal aan op zijn studie, maar renato adviseerde hem om te bel-len voor informatie. ‘Vlak daarna kreeg ik een uitnodiging voor een gesprek. Heel spannend.’alert steunde hem: ‘We weten dat je het kan, zeiden ze. Die bevestiging was fijn.’ In november 2009 werd robert aangenomen voor een proefperiode van drie maanden. renato: ‘robert heeft drie maanden gewerkt met behoud van uitkering. De werkgever heeft drie maanden geen loon hoeven te betalen. Zo heeft deze in de praktijk kunnen ervaren dat robert wel degelijk kan meedraaien als een volwaardige kracht. De eerste werkweek was spannend. robert: ‘Ik voelde me eerst wat onzeker, heb veel geobserveerd en gevraagd. Tot mijn begeleidster me alleen met de groep liet. Medicatie uitdelen, rapportages maken, koken met de bewoners en er met ze op uit. En het ging goed! ’robert heeft inmiddels zijn derde contract voor zestien tot twintig uur per week.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 10 m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 11

Robert Knippels heeft inmid-

dels fijne collega’s en gaat

elke dag met plezier naar

zijn werk. ‘Ik had niet gedacht

dat ik het zo leuk zou vinden.

Het gaat nu zoveel beter

met me.

Ik verover een stukje van mijn

leven dat ik kwijtgeraakt ben.

Ik doe weer mee!’

Doen wat je leuk vindt

robert (33) worstelt al meer dan de helft van zijn leven met zijn gezondheid. Behalve colitis ulcerosa heeft hij ook een hartritmestoornis. Ondanks regelmatige ziekenhuisopnamen was hij toch vastbesloten om een studie af te maken. Hij volgde de opleidingen Sociale Dienstverlening en striptekenen. ‘Maar mijn lichaam werkte niet altijd mee. als de colitis opvlamde, was het zwaar. Desondanks slaagde robert voor zijn opleiding Sociale Dienstverlening en vond uiteindelijk via reïntegratiebureau alert een leuke baan.

Energie‘In 2007 las ik in de krant over het Limburgse reïntegratiebureau alert. Met hen startte ik een traject op. niet lukraak, maar gericht sollicite-ren. Het is belangrijk dat je iets doet wat je leuk vindt en er energie en voldoening uit haalt.’ robert solliciteerde anderhalf jaar lang en kreeg afwijzingen. ‘Ik koos ervoor om eerlijk over mijn ziekte te zijn. Ik heb uitgelegd wat ik heb en dat ik er goed mee kan werken, maar veel bedrijven vinden dat toch lastig.’ Er waren periodes dat hij het niet meer zag zitten. ‘Je gaat malen. Wat is er mis met me? Ben ik niet goed genoeg?’ renato van Duijnen, de begeleider van robert, herkent dit. ‘Werkgevers zijn huiverig voor mensen die een ziekte onder de leden hebben. Dat is jammer.

‘Het is belangrijk dat je iets doet waar je energie uit haalt’

Robert vond via Alert Reïntegratie een leuke baan

Crohn/Colitis Ulcerosa op het WerkAlert Reïntegratie heeft samen met CCUVN het speciale project ‘Crohn/Colitis Ulcerosa op het Werk’ opgezet. In de regio Limburg en Brabant zijn inmiddels zo’n 450 mensen begeleid naar een nieuwe baan. Roland Hintzen, senior reïntegratieconsulent en Crohn-patiënt vertelt: ‘De begeleiders op dit project zijn ervaringsdeskundigen. De meerwaarde daarvan is dat je je goed in de cliënt kunt verplaatsen en sneller een vertrouwensband opbouwt. Bij het zoeken naar een baan sluiten we werk dat fysiek zwaar, onregelmatig en stressvol is uit. Maar we kijken naar de mogelijkheden, niet naar de beperkingen. Je moet mensen met dit ziektebeeld eerder afremmen dan motiveren. De gedrevenheid om aan te tonen dat ze hetzelfde kunnen als gezonde mensen is heel groot.’

Reïntegratie

Meer sporten?Hoe kan de bedrijfsarts nu zeggen dat ik meer moet sporten? Ik kom ’s morgens amper m’n bed uit.

alle mensen met een chronische darmziekte lopen vroeg of laat een keer tegen een muur van onbegrip aan. Maar het klopt wel dat het door-breken van vermoeidheid vaak goed werkt.

Maar sporten is wel een heel ruim begrip. Iedere dag een half uurtje lekker buiten wande-len is bijvoorbeeld al een heel goed begin. goed om je hoofd even leeg te maken, goed voor je weerstand en je bouwt toch ook weer conditie op. Je voelt je erna vaak wat lekkerder omdat het je toch maar gelukt is, je ligt niet de hele dag op de bank. Laat aan je bedrijfsarts zien dat je wat met zijn advies gedaan hebt, en blijf geduldig uitleggen waarom jij je zo ziek en vermoeid voelt en wat de chronische darmziekte met je doet. Dat is namelijk voor iedereen anders en is moeilijk voor een bedrijfsarts om dat juist in te schatten.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 13

Het probioticum met inhoud

VSL#3 bevat 450 miljard levende/gevriesdroogde melkzuurbacteriën en bifidobacteriën.

VSL#3 is ‘s werelds meest geconcentreerde probioticum. VSL#3 bevat per sachet een unieke combinatie van 8 stammen:

# Streptococcus thermophilus# Bifidobacterium breve# Bifidobacterium longum# Bifidobacterium infantis

# Lactobacillus acidophilus# Lactobacillus plantarum# Lactobacillus paracasei# Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus

www.vsl3.info

Doorzakken?Is het waar dat je bij de medicijnen voor de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa geen alco-hol mag drinken? En als ik nu een avondje een keer wil doorzakken?

Een keer een avondje doorzakken lijkt zo aantrekkelijk, je moet al zo vaak verstandig zijn. Helaas klopt het wel dat je erg voorzichtig moet zijn met alcohol en medicijnen. Dat komt omdat de lever in je lichaam onder andere de functie heeft om schadelijke stoffen uit voeding, drank en medicijnen te ontgiftigen. Bij een aantal medicijnen die je voor de behandeling van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa gebruikt, zoals azathioprine, een cytostaticum en 6 mer-captopurine, moet de lever extra hard werken. als je daarbij ook een flinke hoeveelheid alcohol gebruikt, kan de lever daardoor in de problemen komen en zelfs ontstoken raken, zeker als dit vaker gebeurt. Het is niet waar dat je nooit iets mag drinken. Eén alcoholconsumptie per dag is toegestaan, dat geldt overigens ook voor mensen die geen medicijnen gebruiken.

SchooltentamensIk voel me ontzettend moe, heb een opvlamming van mijn Crohn en volgende week schooltentamens. Ik kan me nauwelijks concentreren op studeren en maak me zorgen of het gaat lukken.

Maak op school een afspraak met de afde-lingsleider, geef uitleg over je aandoening en de klachten op dit moment. geef aan dat je zeer gemotiveerd bent om alle vakken te maken maar dat het misschien niet gaat lukken. Het geeft al rust als je weet dat er begrip vanuit school is en vaak is er ook een mogelijkheid om vanwege ziekte gedoseerd school-tentamens te maken.

Mocht het resultaat tegenvallen en de leerkrachten weten van je situatie kun je er altijd op terugkomen. Openheid in dit geval kan vele deuren openen!

Vraag het de MDL -verpleegkundige

De vragen in deze

rubriek zijn beantwoord

door Ineke Kappé,

Corrian Brok, Paulien

Schoeber en Karin van

der Heijden, MDL-ver-

pleegkundigen uit het

Jeroen Bosch Zieken-

huis in Den Bosch

Vraag

& A

ntw

oord

Sail 2010

De kans is groot dat ook dit

jaar de Sailvloot weer zal

worden aangevoerd door De Stad Amsterdam,

Nederlands grootste zeilschip.

Een feest aan het waterDeze zomer is het eindelijk weer zover. Van 19 tot en met 23 augustus 2010 vindt de

achtste editie van Sail plaats, het grootste maritieme evenement van Europa.

Het meest spectaculaire moment is de feestelijk Sail-In Parade, het moment waarop de vloot van meer dan zeshonderd Tall Ships, historische vaartuigen, zeil -en motorschepen, marineschepen, partyboten en kleine schepen en bootjes de amsterdamse IJhaven binnen komt varen. De kans is groot dat de vloot wordt aangevoerd door De Stad amsterdam, nederlands grootste zeilschip en eigendom van de gemeente amsterdam en uitzend-organisatie randstad.

Het is de eerste keer sinds zijn wereldreis dat het schip de thuishaven weer aandoet’, vertelt richard Slootweg, een van de twee kapiteins van de Stad amsterdam.De Stad amsterdam is van het type zeeclipper. ‘Dat is echt een ‘raspaardje’, volgens de kapi-tein. ‘Het is gemaakt om te zeilen en is in zijn element op zee.’ De clipper is een zogenaamd dwarsgetuigd zeilschip, dat is met dwarse ra’s*. ‘Het is lichter dan andere dwarsgetuigden en door de mooi gesneden ronde vorm en relatief grotere tuigage (touwwerk, red.) ook in veel gevallen sneller.’

Replica’s andere opvallende schepen zijn de Tall Ships, de imposante zeilschepen met meerdere masten die zo uit een piratenfilm weg lijken gevaren. Onder hen bevinden zich ook drie replica’s van historische schepen. Dit zijn het imposante houten Zweedse zeilschip de göthe-borg, de door de russische tsaar Peter de grote ontworpen driemaster de Shtandart en de zwart witte Franse schoener La recouvrance. Tijdens de Sail-In zal richard vooral op het achterschip en de brug van de Stad amsterdam te vinden zijn. ‘Het krioelt van de bootjes en vanaf die plek heb ik een totaaloverzicht. als kapitein ben ik verantwoordelijk voor de veiligheid.

Ook als het schip aan de kant ligt, ben ik altijd in de buurt.’Vijf dagen lang is er van alles te beleven in en rond de IJhaven. Er zijn onder andere muziek- en dansoptredens, exposities, zeillessen voor kinderen, wedstrijden, kano –en roeisaluten, een nautische markt en elke avond een vuurwerkshow. richard: ‘Het is uniek voor nederland. alles wat drijft, beweegt daar op het water.’ Vanaf het Centraal Station is het evene-mentengebied gemakkelijk lopend te bereiken.

Er wordt ook ‘open schip’ gehouden, wat betekent dat een aantal schepen te bezichtigen is. richard: ‘Ik weet niet of wij ook open schip gaan houden, maar het is altijd leuk om mensen deelgenoot te laten zijn van het schip. Je ziet ze dan over het dek lopen en mijmeren over verre reizen.’

’Sommige schepen lijken zo uit een piratenfilm te zijn weggevaren’

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 15

Zelf varenJe kunt een goed plekje op de kade bemachtigen en daarvandaan de boten be-wonderen, maar veel leuker is het natuurlijk om zelf het IJ op te gaan en tussen alle duizenden bootjes en schepen te dobberen. Er zijn talloze bootverhuurbedrijven die hun vloot aanbieden. reserveer op tijd, want je bent lang niet de enige die een bootje wilt huren! Sommige bootbedrijven bieden groepsarrangementen aan. Wie een eigen boot heeft en van buiten de stad komt, kan via de trailerhelling in amsterdam-noord zo het IJ op varen. En ben je de drukte even zat, zet dan koers naar de amsterdamse grachten om zomaar wat rond te varen of een leuk terras te zoeken om aan te leggen.

*Een ra is een los rondhout, waarvan het middelpunt beweeglijk met een mast verbonden is en waaraan een zeil bevestigd kan worden.

Cu

ltuu

r

Meer informatie: www.sail2010.nlwww.stadamsterdam.nlwww.sailevenementen.nl www.trailerhelling.nl

Sail OutVoor het eerst in de geschiedenis van Sail is er nu ook een Sail Out. Voorheen bepaalden de kapiteins van de schepen zelf wanneer ze weer vertrokken. Sommige schepen voeren direct na de laatste gezamenlijke tocht weer uit, anderen bleven juist nog wat langer in amsterdam voor een beetje vakantie. Dit jaar verlaten de schepen gelijktijdig de IJhaven en varen ze door naar IJmuiden. Om over vijf jaar hopelijk weer terug te keren.

Wat kun je verwachten?Iedere dag vinden er tijdens Sail op verschil-lende locaties allerlei activiteiten plaats waar je gratis van kunt genieten. Ook als je helemaal niet van bootjes houdt! Voor exacte data en locaties check je de website van Sail. Hierbij alvast een voorproefje

l Sail-In Parade (19 aug.)

l Crewparade door de stad

l rondleidingen op de Tall Ships

l Kano-saluut (21 aug.)

l roei-saluut (22 aug.)

l Muzikale optredens op podia en schepen

l Dansfestijn

l Exposities

l SailSation: wedstrijdzeilgebied

l Pieremachocheltocht

l Zeillessen voor kinderen

l Skûtsjesilen

l Matchraces nederlandse zeiltop

l Vuurwerkshows vanaf het water

l Sail-Out Parade (23 aug.)

’Mensen lopen over het dek en mijmeren over verre reizen’

Wist je dat..l Kroonprins Willem-alexander beschermheer is van Sail? grote kans dat hij net als vijf jaar geleden tijdens de Sail In meevaart op de Stad amsterdam.

l De eerste Sail in 1975 werd georganiseerd vanwege het 700-jarig bestaan van de stad amsterdam?

l De vorig editie, in 2005, 1,8 miljoen bezoekers trok?

l Er in 2005 meer dan 600 schepen meededen?

l De Clipper Stad amsterdam,150 jaar na het verschijnen van Darwins boek ‘On the Origin of Species’, de reis van de Beagle opnieuw vaart? Darwin's reis is wel omschreven als de belangrijkste reis die ooit werd gemaakt. Charles Darwin deed tijdens diereis (1831–1836) zoveel kennis en inzicht op dat hij het beeld van het leven op aarde ingrijpend veranderde. In opdracht van de VPrO en de CanVaS vaart de Clipper de route van de HMS Beagle twee eeuwen later opnieuw. Begin juni is de Clipper Stad amsterdam weer aangekomen in Engeland. De bijzondere uitzendingen rondom deze reis zijn nog terug te kijken via www.uitzendinggemist.nl.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 17

Een paar zomers lang kon je zonnebril niet groot en donker genoeg zijn. Deze trend is op zijn retour. groot kan nog wel, maar de nieuwste modellen zijn kleiner. grote logo’s en veel bling zijn bij de meeste merken passé. Helemaal terug van weggeweest is de klassieke pilotenbril met zijn spiege-lende druppelvormige glazen. Maar nu ook vooral in kleur.

Waar in de jaren tachtig de model-len in films vooral een man mannelijk moesten maken, zijn de pilotenbrillen van nu meer uniseks geworden. naast de donkere glazen zie je nu namelijk ook veel blauw, roze, paars, oranje en geel. Leuk voor mannen én vrouwen dus. nog een voordeel van de gekleurde glazen; je ogen blijven zichtbaar: maar wallen en kleine rimpeltjes worden er perfect door gecamoufleerd.

Retro retro en vintage zijn ook weer hele-maal terug. ‘Oude' zonnebrillen worden in een nieuw jasje gestoken. Voor de zonnebrildragers met wat meer lef is het cats-model helemaal hot, waarbij de zijkanten iets verder uitsteken en de glazen iets kleiner zijn.

Welk model?Bij het kiezen van de juiste zonnebril houd je rekening met de vorm van je gezicht. Kies de bril die precies de tegenovergestelde vorm heeft. Heb je een rond gezicht? Dan staat een hoekig model je het mooist. En andersom.

Bij een hartvormig gezicht, met een breed voorhoofd en smalle kin, kies je een zonnebril die van boven smal is en van onderen breed. Bij een diamantvormig gezicht, met een smal voorhoofd en brede kin staat een druppelvor-mige pilotenbril erg goed. Mensen met een ovaal gezicht hebben geluk, want die kunnen alles op hun neus zetten.

Het mooie aan een zonnebril is dat budget nooit een grote rol hoeft spelen. Dit jaar hoef je dan ook niet zo veel uit te geven om toch met de mode mee te gaan. Er zijn op het internet genoeg webwinkels te vinden die zowel merkzonnebrillen, replica’s als trendy retro-zonnebrillen verkopen zodat je met elk budget slaagt.

www.vintagestore.nlwww.ikhebeenbril.nl

Laat de

Bij je nieuwe zomerjurk

of sneakers hoort deze

zomer ook een nieuwe

zonnebril.

Niet zo ’n grote maar, wèl

een met kleur. Dan zit je

altijd goed en ben je

helemaal van deze tijd. zomer maar komen

Gad

gets

‘Tennis is altijd mijn passie geweest’, zegt Jeroen. als klein jongetje was hijal op de ten-nisbaan te vinden. Hij gaf meer dan fulltime ten-nisles aan alle leeftijdsgroepen en speelde zelf competitie op hoog niveau. Hij stond op nummer 300 op de nederlandse lijst voor de single en 150 voor de dubbel. Om dat niveau te behouden, moet je veel tijd en training investeren.

OpvlammingToen hij een opvlamming kreeg en ziek werd, gaf dat een flinke terugslag. ’50 uur per week werken en daarnaast nog een toernooi organi-seren was te veel. Ik nam te weinig rust en dat brak me op. Ik wist nog niet waar mijn grens lag.’ Jeroen was dan ook in topconditie. naast de uren op de tennisbaan fietste hij ook nog eens twee keer per week op zijn mountainbike. Het kon allemaal, omdat er geen signalen van zijn lichaam waren. ‘Het nadeel van deze ziekte is dat je niet voelt of merkt dat je chronisch ziek bent.’ na de eerste opvlamming was hij maar liefst vijf jaar klachtenvrij. In die periode studeerde hij voor fysiotherapeut. In augustus 2009, vlak na zijn afstuderen, kreeg hij een tweede opvlamming, maar inmiddels gaat het weer goed met hem. ‘Ik heb het redelijk op de rails. Ik neem mijn rust. als ik even heb gesla-pen kan ik er weer tegen.’

Medische kennisJeroen werkt 30 uur per week als fysiothera-peut in een praktijk in rosmalen. Hij behandelt onder andere mensen met orthopedische en neurologische klachten en mensen die een operatie achter de rug hebben. Het is intensief lichamelijk werk en elk half uur staat er een nieuwe patiënt voor de deur. ‘Je begeleidt mensen bij hun genezingsproces.

Tegenwoordig kunnen mensen zonder ver-wijzing van hun huisarts komen, dus je moet alert zijn op onderliggende klachten en die eruit halen.’ Zijn medische kennis komt hem ook bij zijn eigen gezondheid goed van pas. ‘als fysiotherapeut kan ik goed inschatten wat wel en niet kan. Ik zorg voor een goede arbeids-rustverhouding, geef op tijd toe aan vermoeid-heid en maak ’s avonds minder afspraken.’

BlijHij heeft al twee maanden bijna geen last meer van zijn colitis, alleen af en toe een pijnlijk gevoel in zijn onderbuik. ‘nu gaat het prima, maar ik moet goed opletten. Ik voel niet dat ik ziek ben.’ Hij wil het sporten, wat hij sinds zijn tweede opvlamming in augustus niet meer heeft gedaan, voorzichtig weer op-pakken. ‘Ik ben jong en ambitieus. afhankelijk van hoe het gaat, wil ik 50 tot 60 uur per week werken. In dit vak zijn mensen gedreven, ze werken liever teveel dan te weinig. Dat zie ik ook aan mijn collega’s.’ Wat hem drijft, is zijn liefde voor het vak. ‘Het mooie aan fysiothera-pie is dat je mensen ziet groeien. Je ziet dat ze blij worden als de therapie werkt.’Jeroen heeft het voordeel dat hij zijn eigen agenda kan indelen. Hij probeert zoveel mogelijk overdag te werken en de avonden voor zichzelf te houden. ‘als de vermoeidheid toeneemt, moet ik daar aan toegeven. Ik moet echt goed luisteren naar mijn lichaam. Het is leven met een lichte beperking.’Tennis op zijn niveau ziet hij voorlopig alleen vanaf de tribune. ‘Het zal wel weer gaan kriebelen, maar ik weet waarvoor ik het doe en waarom het goed is dat ik langs de baan zit.’

ColitisNa een opvlamming werd in 2004 bij Jeroen van Breugel colitis ulcerosa ontdekt. Precies in de periode dat hij was ingeloot voor zijn studie fysiotherapie. Het jaar daarop kon hij alsnog beginnen. Hij was jarenlang klachtenvrij. In augustus 2009, vlak na zijn afstuderen, kreeg hij een tweede opvlamming.

Sinds januari dit jaar is hij weer aan het werk als fysiotherapeut.

‘Tennis is mijn passie. Het gaat straks vast weer kriebelen’

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 18

Je merkt niet dat je chronisch ziek bentJeroen van Breugel (29) werkt 30 uur

per week als fysiotherapeut, maar zijn

ambitie reikt verder.

Hij wil zijn werkweek uitbouwen naar

40 uur en zijn sporten tennis en

mountainbiken weer oppakken.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 18

Wer

k &

Am

biti

e

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 20

Suzanne is manager bij een peuterspeel-zaal. Ze houdt van comfortabele kleding in natuurlijke tinten. Op haar werk moet ze representatief zijn, maar vandaag zoeken we een outfit die ze in haar vrije tijd kan dragen. Bij Biggles is de keuze in stijlen en merken ruim. Eigenaresse anita van Leeuwen: ‘We hebben van alles, van Vero Moda tot het wat duurdere IKKS.’

Met haar maat 36 is Suzanne een ideale kandidate voor de metamorfose. alles past en staat haar. Ze draagt vaak strakke kleding, maar de open wond en haar tijdelijke stoma vragen om een vest of jasje wat ze daar losjes overheen kan dragen. Ze past broeken en felgekleurde jurkjes en zelfs een broekjurkje (‘Hartstikke leuk, maar ik zou het nooit aan durven’).

Model in één dag

Van naturel naar kleur

Het metamorfoseteam

van MDL-Life streek

neer in kledingwinkel

Biggles in Den Bosch.

De kandidate:

Suzanne Vorstenbosch (30).

De opdracht:

een nieuwe, zomerse look.

De keuze valt uiteindelijk op een wit jurkje met print van Desigual dat mooi afsteekt bij haar bruine huid. Met een witte legging en witte laarzen van Moccio en een wit jasje van Vero Moda kan ze het ook op frissere dagen aan. Met slippers eronder wordt het lekker zomers.

Make-upSuzanne heeft een mooie gave huid die weinig nodig heeft. Image Consultant Coach Hanne Bertens brengt alleen een beetje poeder en blusher aan. rond haar ogen komt petrolkleurig oogpot-lood dat mooi afsteekt bij haar bruine ogen. Een lichte basisoogschaduw op de rest van het oog en een donkere tint in de arcadeboog zorgen voor een opvallende blik. Bruine mascara maakt het af. Een zachte naturel kleur op de lippen brengt Suzanne’s smalle lippen iets naar voren.

Suzanne is blij met het eindresultaat: ‘Heel mooi die kleuren van het jurkje en de make-up! En zo kan ik ook naar mijn werk.

Met

am

orf

ose

Stylingtips van Hannel Koop kleding met stretch of elastiek zodat je gewichtsverlies of toename minder opvalt.

l Twijfel je over een kledingstuk? Koop het dan niet. Hanne: ‘Kleding moet je meteen ‘pakken’. Slaap er anders een nachtje over.

l Je hebt altijd de juiste kleur lipstick als je een kleur kiest die een paar tinten donkerder is dan de binnenkant van je lip.

Wil je ook voor één dag model zijn? Doe dan mee aan de prijsvraag op pagina 34 en win zo’n fantastische dag met stylist Hanne Bertens. Ook mannen zijn van harte welkom!

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 22 m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 23

Ziektegeschiedenis: Toen ninja in 2002 met buikklachten naar de dokter ging, dacht deze aan PDS. Pas in 2005, toen ze zomaar vijftien kilo afviel en last kreeg van fistels, werd dui-delijk dat ze Crohn heeft. ‘Ik hoefde gelukkig niet geopereerd te worden, maar ben qua medicatie wel een beetje uitbehandeld. Met een TnF-alfa-remmer en methotrexaat functioneer ik nu redelijk.’

Over Ninjaninja is studente pedagogiek en beheerder van de Crohn en Colitis-Hyves. Ze richtte de groep op om mensen met Crohn te leren kennen. Met succes! Inmiddels heeft de groep meer dan tweeduizend leden. nieuwsgierig? ga naar http://crohnencolitis.hyves.nl/

Zo ben ik‘Spontaan, actief, sociaal en soms wat over-heersend. als ik iets in mijn kop heb, moet het gebeuren.’

Leuke dingen ‘naar het theater voor cabaret, musical en toneel.’

Hier krijg ik energie van‘Van terugkijken op een dag waarop ik veel heb gedaan. Zo van: dat heb ik mooi voor elkaar.’

Trots op ‘Dat ik ondanks mijn ziekte altijd heel positief ben. Je hebt er niks aan om bij de pakken neer te zitten. De leukste dag is morgen, zeg ik altijd.’

Echt genieten ‘Van een stedentrip met mijn vriend. Vorig jaar zijn we naar Berlijn geweest, dit jaar gaan we naar Londen.’

Mijn ideale dag ‘Om een uur of negen op. Met de hond het park in en dan het terras op. ’s avonds lek-ker koken en een filmpje in de dvd-speler.’

Lekker lezen ‘Ik houd van literaire thrillers en waar-gebeurde verhalen. Ik lees het liefst onbekende schrijvers. ‘Weg van Lila’ en ‘Vaderstad’ van Patrick van rhijn zijn al-lebei aanraders!’

Televisie-favorieten ‘Programma’s waar je niet bij na hoeft te denken zoals america’s next Top Model en as The World Turns of discussieprogram-ma’s als Pauw en Witteman.’

Ooit ontmoeten‘acda en De Munnik. Vanwege hun muziek en theatershows. En dan lekker met hen op het terras kletsen en mensen kijken.’

Toekomstdroom ‘Een boerderij met dieren, een leuke baan als pedagoge en eigen kinderen. Met eentje ben ik al heel blij.’

Tien vragen aan...

’De leukste dag is morgen’

Naam: Ninja ten Hoonte Leeftijd: 23

Wie zijn de lezers van MDL-Life? Elk nummer maken we kennis

met een van hen. Deze keer Ninja ten Hoonte.

Over SuzanneIn september 2009 kreeg Suzanne Vorstenbosch (30) te horen dat ze de ziekte van Crohn heeft. ‘Dat verklaarde mijn jarenlange klachten’, zegt ze. De klachten konden niet met medicijnen (een biological, Prednison en azathioprine) opgelost worden. In de kerstvakantie werd ze opnieuw opgenomen omdat er abcessen in de ontsteking in haar dunne darm waren ontstaan. In januari werd ze daaraan geopereerd. Daarbij werd een stuk van de dunne darm verwijderd. De operatie was succesvol, maar er traden complicaties op. Vijf dagen later kreeg Suzanne een tijdelijke stoma. ‘Hopelijk mag die er deze zomer af.’ Ze heeft geen buikpijn meer, maar is wel vaak moe.

Met dank aan Biggles, www.bigglesdenbosch.nl

Wie isHanne Bertens? In het vorige nummer heb je haar al aan het werk kunnen zien. Hanne Bertens is de styliste voor de metamorfose van MDL-life. Maar wie is Hanne eigenlijk? Hoogste tijd om haar aan jullie voor te stellen.

Hanne Bertens is naast Image Consultant Coach namelijk ook gespecialiseerd verpleegkundige op de endoscopie-afdeling MDL in het Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg.

Hanne: ‘Tijdens de metamorfose voor MDL-life kan ik mijn beide vakgebieden goed combineren.’ Maar over het algemeen heb-ben haar reguliere klanten geen chronische darmontsteking. ‘Mijn klanten zijn vooral jonge zakenvrouwen, vriendinnen die iets ge-zelligs en nuttigs willen combineren, mensen die zijn afgevallen en een nieuwe garderobe willen of mensen die kleding zoeken voor een bepaalde gelegenheid.’ Hanne schrijft een adviesplan, maar het is ook mogelijk om samen te gaan winkelen of om thuis de garderobe door te nemen.

Haar gouden tip: ‘Probeer altijd balans te creëren tussen je persoonlijkheid en kleding. Je persoonlijkheid moet naar voren komen, niet je kleding of tas.’

Even

voorstellen

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 24 m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 25

Lucette Schipper, MDL-arts in het Jeroen Bosch-Ziekenhuis in Den Bosch, doet al regelmatig onderzoek met de videocapsule. Hiermee kunnen ontstekingen en vernauwin-gen in de dunne darm gesignaleerd worden. Ze vindt het een goede aanvulling op de gewone endoscopie, die arbeidsintensief is en vaak vervelend voor de patiënt. ´Het vijf meter lange gebied van de dunne darm konden we vroeger niet goed onder-zoeken. nu wel. De videocapsule endoscopie maakt een reis van ongeveer twaalf uur door de hele dunne darm en stelt ons in staat het slijmvlies te bekijken.´

Geen vervangingWanneer er het vermoeden heerst dat er een vernauwing in de dunne darm is, slikje van tevoren een proefpil. Blijft deze ner-gens hangen, dan kom je in aanmerking voor de videocapsule. Maar let op; het gaat hier expliciet om het dunne-darmonderzoek. De videocapsule vervangt dus niet de endoscopie van de dikke darm of de slok-darm en maag. Wat je met een conventionele endoscopie niet kunt zien, kan wel met de videocapsule endoscopie. Indien er met de videocapsule bijzonderheden worden gevonden, kan er met een speciale scoop (een zogenaamde enkel- of dubbelballon endoscoop) in de dunne darm worden gekeken. Dit is een tijdrovende endoscopie, die zeker niet routinematig wordt uitgevoerd.

SignalenVia plakkers met draden op je huid zendt de camera signalen naar een kastje om je middel dat continu registreert wat de camera opneemt. na een dag leest de computer de gegevens uit. ´De capsule maakt zoveel foto’s per minuut dat deze als een film afgespeeld worden.’ niet alle ziekenhuizen werken met de videocapsule, omdat het een duur en arbeidsintensief onderzoek is, maar het is wel voor iedereen toegankelijk. als een arts het onderzoek nodig vindt, kan hij je door-verwijzen naar een ander ziekenhuis.´

Videocapsule endoscopie

Je dunne darm op de foto

Als aanvulling op de gewone endoscopie

wordt steeds vaker gebruik gemaakt van de

videocapsule: een minicamera die is ingebouwd in een pil.

Maar hoe werkt dat onderzoek nu eigenlijk precies

en wie komt in aanmerking?

Gekste vraagDe gekste vraag die de leverancier van de capsule ooit kreeg, komt van een patiënt die zich afvroeg of hij de capsule eerst fijn moest kauwen voor hij hem doorslikte. Nee dus! Ook wordt er nog wel eens gevraagd of de capsule wordt hergebruikt. Gelukkig niet!

Bij Merel Stuurman (22) werd een vernauwing aan het einde van haar dunne darm gevonden.´De videocapsule is maar een heel klein dingetje. Ik slikte hem makkelijk weg. Ik was met plakkers op mijn huid aangesloten op een computer voor een eerste viewing. Het was heel grappig om te zien hoe de videocapsule door mijn darmen zwom.

Eigenlijk stelde het niet zoveel voor.Ik heb een dag met een tasje en vier plakkers rondgelopen en mocht alles doen wat ik normaal ook deed. Ik zou het zo nog een keer doen. na een dag kwam hij er vanzelf alweer uit. Ik heb hem bewaard.’

Weetjes Videocapsulel De ontwikkeling van de videocapsule heeft zo'n 3 jaar geduurd.

l Ongeveer 10 jaar geleden werd de eerste patiënt onderzocht met een videocapsule.

l Wereldwijd zijn er ondertussen duizenden pillen gebruikt.

l In Nederland staan 40 systemen en worden jaarlijks ongeveer 3500 onderzoeken uitgevoerd.

l De capsule maakt 3 foto's per seconde.

l De capsule is niet te gebruiken door mensen met de ziekte van Crohn of colitis die een sterk verhoogde kans op vernauwingen hebben, bijvoorbeeld na operaties. De capsule kan dan vastlopen in de darmen. Gelukkig komt dit zelden voor. Bron: Medicor

Med

isch

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 27

Voetjes in het zandHopelijk lees je dit nog op tijd want op 3 juli wordt bij Villa Westend het Muziek en Meer Festival gehouden op het strand. Dat wordt dus met de voetjes in het zand loungen onder het genot van fingerfood en een prosecco. Zie je jezelf al zitten? Dat wordt genieten met onder andere Alain Clark en Miss Montreal. Voor kaarten en meer informatie kijk je op www.muziekenmeer.nu.

Het is zomer, dus tijd voor het witte goud; de asperge! Maar wat zijn asperges eigenlijk precies? asperges zijn de jonge scheuten van de aspergeplant (asparagus officinalis). Deze behoren tot de stengel-groenten. In de oudheid stond de asperge vooral bekend als een geneeskrachtig kruid dat werd gebruikt als geneesmiddel tegen tal van kwalen en ziekten, vandaar de naam ' officinalis ' wat geneeskrachtig betekent. Er bestaan drie variëteiten: de witte asperge (de punt en de steel zijn wit), de paarse asperge (witte asperges die worden geoogst zodra ze uitkomen, hier-van is enkel de punt paars) en de groene asperge (de hele asperge is groen).

Ook zin in iets lekkers met asperges? Pro-beer dan dit lunchgerechtje. Wel even de tijd nemen, maar dan is het ook genieten.

Het is zomer, we genieten van de zon. De terrassen zijn weer open en de strandten-ten opgebouwd. Zit jij ook het liefst in de zon aan het water, maar heb je geen zin in de file? Dan is Villa Westend aan de rand van Haarlem en Spaarnwoude misschien wel iets voor jou. MDL-life heeft deze trendy locatie alvast voor je gekeurd. De rosé smaakte in elk geval prima. Villa Westend bestaat pas twee jaar. In die tijd is er van alles gebeurd. Honderden mensen hebben geproost in het zonnetje op het ter-ras, gegeten in het restaurant of een actief teamuitje of inspirerend vergaderarrangement meegemaakt . De woorden ‘Ja, ik wil’, zijn ook al een paar keer gevallen, want Villa Westend is een officiële trouwlocatie. Trouwen kan op blote voeten op het strand of, als je van ietsje forme-ler houdt, in een van de stijlvolle zalen.

Hippe uitstralingDe grote ramen zorgen voor veel licht en een mooi uitzicht over de Westbroekplas. Op de achtergrond klinkt rustige loungemuziek. Een groningse interieurarchitect verzorgde het strakke, trendy interieur in donkere tinten. Het is stijlvol, dat zeker. De kleuren geven Villa Westend een sjieke en hippe uitstraling. Maar gelukkig voelt de sfeer niet opgeprikt. Volgens nina Beute van de Villa voelen allerlei typen mensen zich hier thuis. We krijgen veel gasten uit de buurt. Mensen die hun hond uitlaten, zakenmensen, maar ook jongeren die hier hun verjaardag komen vieren en oma’s van tachtig die een kopje koffie met appelgebak bestellen.’De menukaart biedt dan ook voor elke smaak wat wils. Van een uitsmijter, salade of soepje bij de lunch tot kipsaté met friet of gebakken eendenborst met frambozencoulis bij het diner. En eerlijk is eerlijk; de kipsaté smaakt naar meer.

Recept Zomers aspergebroodjeIngrediënten•10 plakjes bladerdeeg•20 gekookte asperges, vers of uit blik•2 eetlepels vers geknipt bieslook•2 hardgekookte eieren•10 volle eetlepels geraspte kaas•1 losgeklopt ei

BereidingswijzeLeg de plakjes bladerdeeg plat neer om te ontdooien. Pureer met de staafmixer 10 asperges samen met de bieslook, de eieren en 5 eetlepels kaas. Schep op elk blader-deeglapje een flinke eetlepel van dit mengsel.

1 asperge doormidden snijden en de stukken op het mengsel neerleggen. De blader-deeglapjes dubbelvouwen en met de tanden van een vork de randjes stevig aandrukken.

De broodjes besmeren met het losge-klopte ei en met de resterende kaas bestrooien. Leg de broodjes op een in-gevette bakplaat, niet te dicht bij elkaar en bak ze in ongeveer 45 minuten in een voorverwarmde oven op 220 graden.

Eet smakelijk!Meer doen met asperges? Kijk dan eens op www.aspergerecepten.nl

Puur genietenVilla Westend:

Strandfile?Bij Villa Westend worden regelmatig brunches en concerten georganiseerd. Begin juli kun je dansen in het zand op een mix van klassiek en dance. Daar moet je van houden, maar je kunt het altijd een keer proberen. Er heen rijden is in elk geval geen probleem want de strandfile naar Zandvoort of Bloe-mendaal omzeil je gemakkelijk. Met de auto ben je vanaf amsterdam in twintig minuten aan de Westbroekplas. En parkeren is gratis.

nieuwsgierig?www.villa-westend.nl

Villa Westend te ver uit de buurt? Hierbij nog een paar zomerse relaxadressen

www.habana.nlwww.beachclubpeople.nlwww.dekwartel.nl

Ete

n &

dri

nk

en

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 29

Ook op vakantie neem je je

Crohn of colitis mee.

Meestal gaat het goed,

soms niet. Gelukkig kunnen

deze lezeressen er nu hard

om lachen. Herkenbaar? En toen...

De vloek van de FaraoOp vakantie ben ik altijd voorzichtig met eten. Ik blijf uit de buurt van salades en fruit, omdat die met de hand worden gewassen, ik eet geen schepijs en let altijd scherp op of vlees goed doorbak-ken is. Op vakantie aan de rode Zee in Egypte had iedereen in het hotel last van ‘de vloek van de Farao’ oftewel diarree, behalve ik!’

Anja (24)

Zwemmen in Nederland‘Zwemmen is steeds weer een grote stap. Vooral omdat ik me zorgen maak of alles wel op zijn plek blijft zitten en of mensen het kunnen zien. Dat heb ik opgelost door een opvallend bad-pak te kopen: knalroze met een strategische overslag en een grote glimmende gouden steen. De aandacht afleiden van je buik is een beproefde methode als je een stoma hebt!’

Sanne (25)

Afleiding in Letland‘Op een dinsdag kreeg ik een scopie omdat ik meer klachten had. Ik kreeg van de verpleeg-kundige te horen dat ik mijn medicatie moest ophogen, maar die donderdag zou ik met een vriendin op wandelvakantie gaan naar Letland! We zijn toch gegaan. We hebben een week gewandeld en gekampeerd in een natuurpark. Ik had wel wat buikpijn, maar de natuur zorgde voor zoveel afleiding dat de pijn naar de achtergrond verdween. We hebben genoten.’

Willeke (26)

Weinig buikpijn in New York‘acht dagen met mijn vriend in The Big apple. Ons hotel stond op een steenworp afstand van Central Park en alle bezienswaardig-heden. We hebben alle highlights gezien: het Empire State Building, het Statue of Liberty en natuurlijk Times Square met al die lampjes en grote billboards.

Met mijn buik ging het redelijk. als ik erg last had gingen we op een bankje zitten mensen kijken of heel erg snel op zoek naar een toilet. aan openbare wc’s is in new York gelukkig geen gebrek!’

Jacqueline (25)

...viel het licht in de wc uit!

1. Is een medisch paspoort voldoende om m’n medicijnen mee te nemen naar het buitenland of heb ik ook een artsenverklaring nodig?

Een medisch paspoort is vaak handig omdat erin staat wat de aandoening is en welke medicijnen daarvoor worden gebruikt. Ook allergieën kunnen hierin worden opge-nomen. In het medisch paspoort staan de Latijnse benamingen van de aandoening en van de medicijnen staan niet alleen de merk-naam (die vaak alleen in eigen land gebruikt wordt) maar ook de stofnaam genoteerd. Mocht je ziek worden op vakantie, dan kan een buitenlandse arts zien wat je hebt en welke medicatie je daarvoor krijgt.

2. Is dat anders bij het meenemen van bijvoorbeeld sub-cutane injecties? Hoe werkt dat bij de douane?

Voor het meenemen van sub-cutane injecties wordt geadviseerd om een artsenverklaring mee te nemen. Hierin staat welke aandoening je

De meest gestelde vragen over

hebt en dat je daarvoor de spuiten, vloeistof en naalden mee moet nemen. De artsenverklaring kan door de arts geschreven worden. Deze hoeft alleen nog ondertekend te worden door je arts. Wellicht zinvol om via de apotheek een uitdraai van je huidige medicijngebruik mee te nemen.

3. Moet ik mijn medicijnen in m’n hand bagage meenemen of mogen ze ook in de koffer worden meegenomen? Medicatie die je op reis meeneemt, wordt als bagage gezien. Deze mag in de koffer worden meegenomen. geadviseerd wordt wel om zowel in de handbagage als in de koffer voldoende medicijnen mee te nemen zodat je altijd reserve hebt. Dit voorkomt stress wanneer je koffer bijvoorbeeld vertraagd is of niet is aangeko-men. Medicijnen worden in geval van vertraging ook niet vergoed. Komt de koffer niet aan, dan worden de kosten van vermiste medicijnen wel door de reisverzekering betaald, maar niet de gevolgschade. Bij sub-cutane injecties wordt geadviseerd deze altijd in de handbagage mee te nemen. Dit heeft te maken met een daling van de temperatuur in het bagageruim waardoor de houdbaarheid van

de injectie niet gegarandeerd kan worden. Voor het meenemen van de injecties met naalden in het vliegtuig kunt je de artsenverklaring aan het cabinepersoneel laten zien.

4. Waar moet ik op letten bij het afsluiten van een reis- verzekering?

Het belangrijkste is dat de verzekering aansluit op de eerstvolgende vakantie. Kijk of de verzekering geldig is voor de hele reisperiode en of er sprake is van werelddekking of Europadekking. Omdat de meeste zorgverzekeraars hun medische kosten in het buitenland maximeren tot bijvoorbeeld twee keer het nederlandse tarief is het goed om te checken of geneeskundige kosten zijn meeverzekerd. Dan weet je zeker dat de volledige medische kosten zijn gedekt.

afhankelijk van het reisdoel kan het verstandig zijn de dekking ‘Bijzondere sporten’ af te sluiten. Denk hierbij aan wintersport of een vakantie die in het teken staat van (al dan niet extreme) sporten.

Vakantie

5. Zijn alle medicijnen in het buitenland verkrijgbaar?

niet alle medicijnen zijn verkrijgbaar, soms wel het soort medicijnen maar dan onder een andere naam. Het is altijd aan te raden meer mee te nemen. Wees er bij bijzondere medicatie van bewust dat die niet altijd overal verkrijgbaar is of van ver moet komen. Dus als het tekort duidelijk is, zo snel mogelijk handelen.

6. Kan ik in geval van nood ook een biological in het buitenland krijgen?

Er zijn verschillende landen waarbij biologi-cals in ziekenhuizen wordt gegeven. Het meest verstandige is om contact op te nemen met de medische afdeling van het farmaceutisch bedrijf dat dit infuus verstrekt. Deze kan vertellen in welke landen dit infuus nog meer verstrekt wordt. Het is mogelijk om bij een lange reis van tevoren de infusen per land te plannen. Overleg dit van tevoren met je verzekeraar. De verzekeraar kan je ook vertellen in welk land dit wel en niet kan.

7. Is zonnen in combinatie met mijn medicijnen schadelijk voor mijn huid?

Een gebruinde huid wordt nog vaak geassoci-eerd met een ‘gezonde kleur’. We horen echter steeds vaker dat zonnen niet zo gezond meer is, omdat het een risico geeft op huidkanker. Het is verstandig voor ieder-een om de adviezen hierover op te volgen. Er zijn medicijnen die de conditie van de huid verminderen... denk aan langdurig gebruik van Prednison, hierdoor kun je sneller ver-branden. Vermijd de middagzon en gebruik een zonnebrand-crème met een hoge beschermingsfactor. Methotrexaat geeft een verhoogde gevoeligheid voor zon waardoor de huid veel sneller verbrand. ga niet zonnebaden en gebruik als je buiten bent een zonne-brandcrème met een hoge beschermings-factor. Tijdens wintersport is het moeilijker

om de zon uit je gezicht te weren; smeer dan je gezicht in met een sunblock met UVa-en UVB- filter. Sommige medicijnen hebben als bijwerking kans op slijmvliesontstekingen; (lees hiervoor de bijsluiter), dit geeft een verhoogde gevoeligheid van de ogen door zonlicht. gebruik bij fel zonlicht een zonnebril.

8. Is het verstandig om een anti- bioticakuur mee te nemen op reis?

Vooral bij reizen naar verre landen komt de zogenaamde reizigersdiarree regelmatig voor, zowel bij gezonde mensen als bij IBD-patiënten. Meestal is het een milde vorm: drie tot vijf keer per dag ontlasting gedurende een aantal dagen. Met daarbij soms wat buikkrampen en lichte verhoging. Bij ernstige reizigersdiarree blijf je naar de wc lopen en heb je vaak ook hoge koorts, overgeven en bloed en slijm bij de ontlasting. Blijf dan voldoende drinken om uitdroging te voorkomen. Maak je een verre reis, neem dan OrS mee. Dat is een oplossing met mineralen en suikers die je aanlengt met water (geen kraanwater!).

Bij ernstige reizigersdiarree is het – zeker voor IBD-patiënten – verstandig om contact met een arts op te nemen. Deze zal dan vaak antibiotica voorschrijven. ga je naar een ver oord waar ook de omstandigheden primitief zijn, vraag dan van tevoren al om een antibioticakuur die je op reis kunt meenemen.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 30 m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 31

Info

&zo

9. Is het verstandig om loperamide (lmodium) mee te nemen op reis?

als je tijdens de vakantie diarree krijgt, kun je eventueel loperamide gebruiken. Dit is een middel dat er voor zorgt dat de ont-lasting minder vaak komt. Maar let op, dit middel mag je maar hooguit een paar dagen gebruiken! Het kan verstopping veroorzaken en versnelt de genezing niet. Bij bloederige diarree met koorts mag je geen loperamide gebruiken. gebruik loperamide ook niet als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Het is niet verstandig om kinderen jonger dan acht jaar loperamide te geven.

10. Welke vaccinaties mogen wel en welke niet in combinatie met medi- cijnen voor de behandeling van de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa?

Met vaccinaties wordt een onderscheid gemaakt tussen levende en niet-levende vaccins. niet-levende vaccins kunnen veilig genomen worden door mensen met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, ook al gebrui-ken ze immuunonderdrukkende medicijnen. Mogelijk zijn de vaccins wel minder effectief. Levende vaccins wordt geadviseerd om niet te gebruiken bij mensen met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa die immuun onderdruk-kende medicijnen gebruiken. Wanneer je dus naar een land gaat waar een inenting met een levend vaccin vereist is (bijvoorbeeld tegen gele koorts) kan dit niet gegeven worden. Het is dan niet aan te raden om naar dit land op vakantie te gaan. Wanneer je toch naar dit land gaat, zal maanden van tevoren gekeken moeten worden of de behandeling voor de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa onderbroken kan worden. advies is om altijd bij vaccinaties met de Travel –clinic of ggD een afspraak te maken en door te geven welke aandoening je hebt en welke medicijnen je gebruikt. aanbevelingen omtrent vaccinaties zijn gebaseerd op de Europese richtlijnen omtrent vaccinaties en gelijktijdig gebruik van immunosuppressiva.

11. Wanneer een vaccinatie geadvi- seerd maar niet verplicht wordt, moet ik die dan juist wel of niet innemen? Het is belangrijk om het advies op te volgen en wel om de volgende redenen:

l een aantal infectieziekten die je in het buitenland op kunt lopen, geeft maag- darmklachten

l mensen die voor de behandeling van de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, immuunonderdrukkende medicijnen gebruiken, zijn juist extra kwetsbaar voor infectieziekten. Het is verkeerd om te denken dat een goed hotel het risico op infectieziekten verkleint, ook al kent het hotel een goede hygiëne. De mensen die er werken leven vaak in minder goede hygiënische omstandigheden.

Met dank aanIneke Kappé, MDL-verpleegkundige en Lucette Schipper, MDL-arts, beiden werkzaam in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.

De Europeesche Verzekeringen en SOS International, Amsterdam voor het beantwoorden van een aantal vragen met betrekking tot reisverzekering en douane.

Speciaal voor MDL-life hebben zij de 11 meest gestelde vragen over vakantie en reizen voor de lezers beantwoord.

Zit je antwoord er toch niet tussen, stuur je vraag naar info@mdl-life.nl, dan proberen we deze alsnog voor je tebeantwoorden.

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 33

MD

Litera

irLekker

Lezen

Onvervulde dromenIn het Zuid-amerikaanse stadje Valle de la Virgen, waar de tijd lijkt te hebben stilge-staan, betreurt de gescheiden moeder Doňa nicanora haar leven vol onvervulde dromen. Het enige wat ze nog kan doen om haar eentonige leven wat op te fleuren is die ene droom verwezenlijken: het openen van een hoedenwinkel. Ze weet niet dat Don Bosco, de plaatselijke kapper, haar al jaren in stilte aanbidt. als op een dag een jonge rugzaktoerist in Valle de la Virgen arriveert en daarmee een aantal ge-beurtenissen in gang zet, besluit Don Bosco haar zijn liefde te verklaren. Een originele, hartverwarmende roman vol passie en tragiek. De huilende Madonna van Valle de la Virgen door Kirstan Hawkins, uitgeverij De Kern

Moord in RomeSchrijver David Hewson brak in nederland door met De Vaticaanse Moorden, het eerst boek met rechercheur nic Costa in de hoofdrol. In alweer het zesde deel uit de serie krijgt nic Costa opnieuw te maken met een spannende moordzaak. In een verborgen studio in een afgelegen romeinse wijk worden een man en vrouw dood aangetroffen bij een erotisch schilderij van de grote Italiaanse schilder Carvaggio. Met hulp van Zuster agata, een expert op het gebied van zeventiende eeuwse schilderkunst, komt Costa op het spoor van een groep aristocratische en invloedrijke romeinen die betrokken zijn bij de zaak. goed leesvoer voor de liefhebbers van politiethrillers. De Romeinse lusthof door David Hewson, uitgeverij De Fontein

FamiliegeheimenVorige zomer was de Millennium-trilogie van de Zweed Stieg Larsson in bijna elke vakantiekoffer te vinden. Dit jaar zou dat wel eens de misdaadroman ‘Land van dromen’ van de noorse schrijver Vidar Sundstøl kunnen zijn.

Dit boek is het eerste deel van een beklemmende trilogie die een enorm succes was in noorwegen. De noors-amerikaanse politieman en amateur-historicus Lance Hansen probeert een moord-zaak in Minnesota op te lossen. Wat op het eerste gezicht een crime passionel lijkt, blijkt iets veel gecompliceerders, wat Hansen ook persoonlijk raakt. In zijn zoektocht naar de waarheid stuit hij op duistere familiegeheimen die zich uitstrekken van het verleden tot het heden. Land van dromen door Vidar Sundstøl, uitgeverij Anthos

Voor op het terras, in de achtertuin, op het

strand, in het vliegtuig, op de camping.

Glen Salmon De 32-jarige Zuid-Afrikaanse aanvaller Glen Salmon speelde acht jaar in Nederland. Hij kwam uit voor NAC Breda en FC Groningen. Momenteel speelt hij bij SuperSport United, waarmee hij de afgelopen twee seizoenen kampioen werd van Zuid-Afrika. Glen hoopt op het WK actief te zijn met Zuid-Afrika, maar dat wordt lastig, verwacht hij. Zijn laatste interland speelde hij in augustus 2006 tegen Namibië. In totaal speelde hij drie interlands.‘Ik was in Nederland altijd basisspeler. Het is eigenlijk gek dat ik niet meer interlands speelde’, aldus Salmon in het magazine Voetbal International van april 2010.

Crohn en Colitis UlcerosaVereniging Nederland

• informatie• ervaringsdeskundigen• (h)erkenning• activiteiten• nieuws• Crohniek• onderzoek• belangenbehartiging• digitaal panel• doe mee

Meer informatie:

bel 0348-420 780

www.crohn-colitis.nl

m d l - l i f e n n u m m e r 1 - 2 0 1 0 n p a g i n a 35

Adopteereen kinderbedje

Alle ogen zijn deze zomer gericht op Zuid-Afrika vanwege het WK Voetbal, maar er is meer dat de aandacht verdient. Zo is profvoetballer Glen Salmon één van de ambassadeurs van de stichting Tender Love & Care Nederland. Een stichting die Zuid-Afrikaanse kinderen een betere toekomst wil geven.

TLC is opgericht door vijf nederlandse adoptieouders van Zuid-afrikaanse kinderen. Behalve hun eigen adoptiekinderen willen ze ook andere Zuid-afrikaanse kinderen een betere toekomst geven. Daarvoor is het programma ‘adopteer een kinderbedje’ opgezet.

Jij kunt ze helpen door voor € 7,50 per maand symbolisch een bedje te adopteren. Met dit geld steun je het TLC-kindertehuis in Johannesburg. Kinderen krijgen een veilig thuis, medische zorg, eten en drinken, en zelfs een opleiding. Ook cabaretier Youp van ’t Hek en schrijver adriaan van Dis steunen het kindertehuis als ambassadeur.

Voor meer informatie en aanmelden als donateur kijk je op www.adoptiebedje.nl

Win een metamorfose

én fotoreportage in MDL-life

Wil je ook voor één dag model zijn onder begeleiding van een stylist en

MDL-verpleegkundige Hanne Bertens? Beantwoord dan de volgende vraag:

Wanneer was Nederland voor het laatst finalist op het WK Voetbal?

Deelname alleen bestemd voor mannen en vrouwen met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

We hopen natuurlijk dat nederland ein-delijk weer eens de winnaar van het WK voetbal wordt, maar bij de bookmakers zijn Spanje en Brazilië favoriet. Engeland en argentinië volgen nauw-gezet. Daarna komen nederland, Duitsland en Italië pas.

Surf naar www.mdl-life.nl en mail het juiste antwoord. Daarnaast ontvangen we graag jouw argumentatie waarom jij of een vriend(in) deze meta-morfose verdient. Wie weet word jij dan wel uitgenodigd voor zo’n spetterende dag vol aandacht van de stylist, journa-list én fotograaf die van jou een mooie fotoreportage voor MDL-life maakt!

Meedoen kan tot 1 augustus 2010

In welk jaar was Nederland voor het laatst finalist op het WK Voetbal?

Trend

s

Vraag je MDL-verpleegkundige naar deze boekjes!

Deze boekjes geven je informatie en tips over het omgaan met de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa in het dagelijks leven. Elk boekje gaat in op onderwerpen zoals zwanger-schap, sporten, roken, seksualiteit, voeding en vakantie. Maar natuurlijk is er ook aandacht voor de symptomen, de behandeling en de medicatie.

Even je Crohn of colitis vergeten? Een gezellig dagje uit doet wonderen. Maar wat als je plotseling nodig moet? De Hoge nood! Toiletgids biedt een overzicht van gastvrije winkels en gelegenheden waar je zonder problemen gebruik kunt maken van het toilet.

Vraag ernaar bij je MDL-verpleegkundige.

Artsen, apothekers en verpleegkundigen kunnen meer exemplaren aanvragen via info@ferring.nl

Meer lezen over Crohn of colitis?