Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

28
Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu 2014 Sekretaria Estadu ba Promosaun Igualdade

Transcript of Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Page 1: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneruiha Orsamentu Jerál Estadu 2014

Sekretaria Estadu ba Promosaun Igualdade

Page 2: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu 2014

Publika husi: Sekretaria Estadu ba Promosaun IgualdadePalácio do GovernoEdifício No. 3, Avenida Presidente Nicolau Lobato, Res do ChãoDili, Timor-LesteTel. +670 3339807

Jullu 2013

Page 3: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

1

matadalanOrsamentu Sensivel Jéneruiha Orsamentu Jerál Estadu

2014

Sekretaria Estadu ba Promosaun Igualdade

Page 4: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

2

Page 5: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

1

Orsamentu sensivel ba jéneru hanesan estratéjia husi polítika Abordajen Integrada Jéneru ne’ebé atu integra asuntu jéneru iha polítika Orsamentu Jerál Estadu nian. Polítika orsamentu ne’ebé sensivel ba jéneru sai hanesan xave importante atu atinje no promove igualdade jéneru, tanba alokasaun Orsamentu Estadu hanesan polítika ne’ebé konkretu liu ne’ebé bele asegura benefísiu alokasaun Orsamentu Estadu ba feto no mane. Nune’e mós, sai hanesan direitu fundamentál sidadaun ida-idak nian atu hetan atendimentu públiku husi Estadu.

Parlamentu Nasionál aprova tiha Resolusaun Governu kona-ba Formulasaun Orsamentu Públiku ne’ebé sensivel ba jéneru iha loron 14 Jullu 2009, ne’ebé hato’o estratéjia hanesan: Iha Parlamentu Nasionál presiza hala’o asuntu hirak hanesan halo Planu Orsamentu Jéneru tenke sai “prosedimentu parlamentar” iha Parlamentu nia laran no Komisaun E kona-ba Redusaun Pobreza, Dezenvolvimentu Rurál no Rejionál no Igualdade Jéneru, Grupo das Mulheres Parlamentares de Timor-Leste (GMPTL) tenke halo papel importante ida, Komisaun Parlamentar sira hotu tenke promove instrumentu no metodu sira planu orsamentu jéneru, Kordenasaun Ministeriál hodi liga Ministériu sira ho orsamentu, asuntu ekonómiku no finansas ho orgaun Governu no organizasaun sira ne’ebé responsavel ba oportunidade hanesan, funsionáriu sira hotu ne’ebé envolve ona iha

Introdusaun

Page 6: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

2

orsamentu públiku inkorpora perspetiva jéneru iha polítika orsamentu sira hotu.

Iha nivel Governu nian, Ministériu Finansas no Komisaun Orsamentu sira presiza implementa Planu Orsamentu Jéneru iha prosesu definisaun orsamentál, fó instrusaun ba ninia komisaun Planu Orsamentu Jéneru hodi revé definisaun, konstrusaun, implementasaun no avaliasaun ba polítika sira hotu iha komprimentu ho abordajen integradu ba jéneru, estabelese mekanizmu koordenasaun orsamentál ida hodi monitoriza no akonsella kona-ba orsamentu jéneru, no halo lista verifikasaun ida hodi asegura alokasaun orsamentál sira hodi promove igualdade jéneru iha aspeitu hotu-hotu Planu Orsamentu nian no rezeita akordu ho kualker asuntu orsamentál ne’ebé la tuir ho prinsípiu igualdade jéneru.

Sekretaria Estadu ba Promosaun Igualdade (SEPI) hanesan institusaun Governo ne’ebé asegura implementasun polítika Abordajen Integrada Jéneru no Orsamentu Sensivel ba Jéneru la’o iha instituisaun hotu Estadu nian, maka SEPI hala’o kna’ar importante hanesan hala’o revisaun husi perspetiva jéneru ba Planu Asaun Anuál husi Ministériu/Sekretaria Estadu ida-idak, hala’o diskusaun nivel as iha Konsellu Ministru iha tinan 2010 kona-ba Orsamentu Sensivel Jéneru no publika Matadalan ba Orsamentu Sensivel Jéneru no mós fornese asisténsia tékniku ba Ministériu no Sekretaria Estadu ba preprasaun Planu Anuál. Iha tinan 2010, 2012, 2013 Sirkular Orsamentu dehan katak: “Orgaun Estadu ida-idak presiza iha sira nia submisaun orsamentál atividade jéneru tuir matadalan husi SEPI.” Husi Sirkular 2013 nee mak SEPI envolve iha Komisaun Revisaun Orsamentu iha nivel tékniku no nivel polítika.

Page 7: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

3

Objetivu husi Matadalan ne’e atu instutuisaun Governo nia bele uza hanesan referénsia wainhira sira dezenvolve Planu Asaun Anuál ba Orsamentu Estadu nian no mós hatudu kompromisu Estadu nian ba polítika Orsamentu Sensivel Jéneru iha Timor-Leste.

Page 8: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

4

Dili Kompromisu asina husi IV Governu Konstitusionál, Parlementu Nasionál, Sosiedade Sivil, no Institusaun Relijiozu sira iha loron 8 Marsu 2008.

Parlamentu Nasional aprova Rezolusaun ba formulasaun Orsamentu Sensivel ba Jéneru iha loron 14 Jullu 2009.

Definisaun Orsamentu Sensivel ba Jéneru :

Analize no alokasaun orsamentu tuir nesesidade diferente entre feto no mane, labarik mane no labarik feto iha atividade, programa no politika sira-nia laran;

Ne’e la’ós katak eziste orsamentu ketak ida ba feto sira.

Konsellu Ministru aprova Rezolusaun No 11/2008 kona-ba Pontu Fokál Jéneru iha loron 19 Marsu 2008.

Konsellu Ministru aprova Rezolusaun No 27/2011 kona-ba Grupu Traballu Jéneru iha loron 24 Agostu 2011:

Grupu Traballu Jéneru (GTJ) estabelese iha Ministériu no Sekretaria Estadu iha nível nasionál no iha nível administrasaun distritál;

Enkuadramentu

Page 9: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

5

Grupu Traballu Jéneru Nasionál (GTJN) kompostu husi funsionáriu públiku na’in 4 ne’ebé iha pozisaun xave; Prezidente husi GTJN ne’e mak Diretór-Jerál, no membru sira husi nível Diretór;

GTJN sei halo promosaun igualdade jéneru no integrasaun jéneru iha polítika, programa, lejislasaun no orsamentu governu sentrál.

Page 10: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

6

2006, 2010, 2011, 2012 Revizaun husi perspetiva jéneru ba PAA no Programa Investimentu Setór.

2009, 2010 Deklarasaun Jéneru iha Livru Orsamentu 1.2009 Perspetiva jéneru iha Template PAA.2009 Memo kona-ba Abordajen Integrada Jéneru iha PAA husi Primeiru Ministru.

2010 Diskusaun Alto-Nivel iha Konsellu Ministru kona-ba Orsamentu Responsivu ba Jéneru.

2010, 2012, 2013 Sirkular Orsamentu dehan katak: “Orgaun Estadu ida-idak presiza iha sira-nia submisaun orsamentál atividade jéneru tuir guia husi SEPI.”

2012 Bazeia ba Despacho husi Primeiru Ministru, SEPI envolve iha Komite Revizaun Orsamentu nivel tékniku no polítiku.

2013 Bazeia ba Despacho husi Primeiru Ministru, SEPI envolve iha Komite Revizaun Orsamentu nivel polítiku.

SEPI prontu atu fornese asisténsia ba Ministériu no Sekretaria Estadu sira ne’ebé sei presiza ba prepara Planu Anuál.

Historia Orsamentu Sensivel Jéneru

Page 11: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

7

SEPI kolabora ho Gabinete Primeiru Ministru atu fó komentariu kona-ba jéneru ba PA husi instituisaun Governu.

Iha 2012 SEPI simu autorizasaun husi Primeiru Ministru (PM) no Ministra Finansas atu hola parte iha Komisaun Revisaun Orsamentu (hein dezisaun PM ba 2013).

SEPI kolabora ho Grupo das Mulheres Parlamentar de Timor-Leste (GMPTL) atu analiza Orsamentu Jerál Estadu (OJE)

Komentáriu SEPI relasionadu ho analize jéneru, inklui reflesaun ba Observasaun Finál husi Komité CEDAW ne’ebé Timor-Leste hetan rekomendasaun atu implementa tuir Konvensaun CEDAW no ezijensia husi lejislasaun relevante sira, inklui Lei Kontra Violénsia Doméstika.

Komentáriu Jerál kona-ba PAA sira:

- Tarjetu minimu ba feto sira;

Enkuadramentu ba Analiza Jéneru

Page 12: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

8

- Dezagregasaun dadus;

- Planu ba atividade sira atu halao responsabilidade ne’ebe define iha konvensaun/lejislasaun;

- Aumenta orsamentu sensivel jéneru.

SEPI organiza workshop/treinamentu ba Ministériu hotu no distritu hotu atu halo sosializasaun ba Rezolusaun 27/2011 no esplika kona-ba papel no responsabilidade husi GTJ sira

Treinamentu kona-ba Abordajen Jéneru hala’o ona ba Grupu Traballu Jéneru nível nasionál no distritál (Maiu)

Enkontru Inter-Ministeriál/Inter-Distritál atu halo diskusaun kona-ba progresu no obstaklu (Maiu).

Formasaun ba Grupu Traballu Jéneru

Page 13: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

9

- Dezagregasaun dadus;

- Planu ba atividade sira atu halao responsabilidade ne’ebe define iha konvensaun/lejislasaun;

- Aumenta orsamentu sensivel jéneru.

SEPI organiza workshop/treinamentu ba Ministériu hotu no distritu hotu atu halo sosializasaun ba Rezolusaun 27/2011 no esplika kona-ba papel no responsabilidade husi GTJ sira

Treinamentu kona-ba Abordajen Jéneru hala’o ona ba Grupu Traballu Jéneru nível nasionál no distritál (Maiu)

Enkontru Inter-Ministeriál/Inter-Distritál atu halo diskusaun kona-ba progresu no obstaklu (Maiu).

Formasaun ba Grupu Traballu Jéneru

Page 14: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

10

PASU 1: Hala’o Avaliasaun Jéneru idaKolekta dadus ne’ebé haketak bazeia ba seksu.

Analiza dadus hanesan ne’e atu identifika tendénsia, padraun sira no dezigualdade sira.

Identifika divizaun traballu, no asesu ba no kontrolu ba rekursu no benefísiu sira.

Identifika feto no mane sira-nia nesesidade, limitasaun, no oportunidade sira.

Identifika dezafiu no oportunidade sira iha ambiente luan liu.

Identifika Ministériu nian kapasidade institusionál atu promove igualdade jéneru.

Oinsá atu Integra Jéneru

PASU 2: Halo planu ba intervensaun no asaun espesífiku ba jéneru atu responde ba dezigualdade sira no promove igualdade jéneru iha polítika no programa sira hotu.

Dezenvolvimentu ba Planu Asaun/Estratéjiku Jéneru ida.

Ezbosu Diretiva no Sistema sira atu aumenta kapasidade institusionál atu hadi’a igualdade jéneru.

Revizaun ba Termus Referénsia (ToR) sira atu inklui knaar/perspetivu ba jéneru.

Dezenvolvimentu ba programa treinamentu/ToT ida bazeia ba rezultadu avaliasaun jéneru.

Inklui indikadór jéneru sira iha sistema Monitorizasaun & Avaliasaun.

Oinsá atu Integra Jéneru

Page 15: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

11

PASU 1: Hala’o Avaliasaun Jéneru idaKolekta dadus ne’ebé haketak bazeia ba seksu.

Analiza dadus hanesan ne’e atu identifika tendénsia, padraun sira no dezigualdade sira.

Identifika divizaun traballu, no asesu ba no kontrolu ba rekursu no benefísiu sira.

Identifika feto no mane sira-nia nesesidade, limitasaun, no oportunidade sira.

Identifika dezafiu no oportunidade sira iha ambiente luan liu.

Identifika Ministériu nian kapasidade institusionál atu promove igualdade jéneru.

Oinsá atu Integra Jéneru

PASU 2: Halo planu ba intervensaun no asaun espesífiku ba jéneru atu responde ba dezigualdade sira no promove igualdade jéneru iha polítika no programa sira hotu.

Dezenvolvimentu ba Planu Asaun/Estratéjiku Jéneru ida.

Ezbosu Diretiva no Sistema sira atu aumenta kapasidade institusionál atu hadi’a igualdade jéneru.

Revizaun ba Termus Referénsia (ToR) sira atu inklui knaar/perspetivu ba jéneru.

Dezenvolvimentu ba programa treinamentu/ToT ida bazeia ba rezultadu avaliasaun jéneru.

Inklui indikadór jéneru sira iha sistema Monitorizasaun & Avaliasaun.

Oinsá atu Integra Jéneru

Page 16: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

12

Iha faze planeamentu orsamentu, konsidera impaktu jéneru antisipada liu husi haree ba nesesidade no benefísiu potensiál ba feto no mane sira.

Se karik dezigualdade jéneru sira eziste, aloka orsamentu adekuadu ba atividade espesífiku ba jéneru no matenek na’in jéneru.

Iha faze revizaun orsamentu, analiza nível to’o iha-ne’ebé mane no feto sira hetan benefísiu husi rekursu alokadu sira no mós to’o iha nível ne’ebé alokasaun rekursu sira responde ba sira-nia nesesidade no prioridade espesífiku sira.

Realoka reseita no despeza orsamentu sira se karik impaktu jéneru mak hetan hanesan inekuitavel.

Oinsá atu Dezenvolve Orsamentu Sensivel ba Jéneru

Page 17: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

13

Alvu Mínimu ba feto sira (i.e. númeru feto sira alvu ba empregu iha projetu konstrusaun estrada).

Dezagregasaun dadus (i.e. númeru pesoál, doutór, profesór mane vs. feto sira ne’ebé emprega).

Planu sira ba atividade atu responde ba responsabilidade ne’ebé define iha konvensaun/lejislasaun (i.e. Planu Asaun Nasionál ba Violénsia Bazeia ba Jéneru atu suporta implementasaun Lei Kontra Violénsia Doméstika).

Orsamentu aumenta ba resposta jéneru efetivu (i.e. fundus aumenta atu hadi’a saúde maternál).

Komponente Xave sira

Page 18: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

14

Iha 2010 SEPI hetan oportunidade atu fo komentáriu kona-ba jéneru ba PAA husi instituisaun Governu hamutuk Ministériu no Sekretaria Estadu 10:

MAP, MS, ME, MJ, MSS, SEFOPE, SES, SED, MNE no MF;

Iha 2011 SEPI fo’o komentáriu ba PAA 12 mak:

MAP, MS, ME, MJ, MSS, SEFOPE, SES, PNTL, MNE, MED, MTCI no MI;

Iha 2012 SEPI fó komentáriu ba PAA 32 husi orgaun Estadu hot-hotu ne’ebé simu fundus husi Governu, inklui Provedoria dos Direitos Humanos e Justiça (PDHJ), Universidade Nasional Timor Lorosa’e (UNTL), Komisaun Anti-Korupsaun (KAK), Radio e Televissão de Timor-Leste (RTTL), no seluk tan.

Ami prontu atu kolabora no fornese asisténsia ne’ebé sei presiza ba Ministériu no Sekretaria Estadu seluk.

Revizaun Planu Asaun Anuál (PAA)

Page 19: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

15

Instituisaun 2012 2013Gabinete Primeiru Ministru Iha área kapasitasaun institusion-

ál, hanesan iha área sekretariadu tékniku, kontabilidade, estudu kom-parativu, vizita estudu, protokolu, iha tarjetu aas feto 40-45-50%.

Ministériu Saúde Alokasaun fundus signfikativu atu suporta programa nutrisaun ba la-barik no feto isin-rua.

Implementasauun estratéjia saúde materna, atu reduz mortalidade inan.

Ministériu Edukasaun Iha objetivu atu alkansa balansu jé-neru to’o iha 2015, fundus sira mak alokadu atu suporta bolsa estudu interna 300 ba labarik feto sira iha edukasaun superiór no bolsa estudu 400 ba feto sira.

Implementa programa hodi atinje balansu jéneru no asesu ba labarik sira ho nesesidade espesiál.

Ezemplu Di’ak husi Orsamentu Sensivel Jéneru iha PAA Ministériu sira husi 2012 & 2013

Page 20: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

16

Ministériu Agrikultura no Peskas Alokasaun fundus aumenta ba feto sira-nia atividade produsaun agri-kultura; asegura grupu 50% mane - 50% feto ba treinamentu kona-ba hakiak karau, fahi, no manu.

Iha atividade ekonómika ba produ-saun agrikultura; atu suporta feto agrikultór ho tarjetu 30%, ho karau ne’ebé produs susu-ben, no fahi.

Ministériu Infra-estrutura Fundus alokadu ba feto 50% atu simu treinamentu báziku kona-ba transporte boot iha Indonézia no feto 50% atu partisipa iha grupu jestaun bee nian.

Ministériu Ekonomia no Dezenvol-vimentu

Alvu estabelese ba feto 70% atu hetan treinamentu iha monitoriza-saun integrasaun jéneru iha distritu 4; fundus alokadu ba Planu Asaun ba Abordajen Integrada Jéneru no treinamentu internasioná/nasionál.

Ministériu Solidariedade Sosiál Alvu ba feto 57% atu simu treina-mentu kona-ba dezastre naturál, jestaun risku dezastre bazeia-iha-komunidade, rekuperasaun emer-jénsia, internet, administrasaun, lingua, finansas no lojístika.

Atividade PAN VBJ maioria inklui ona, hanesan esforsu hodi fornese treinamentu ba jestores uma ma-hon.

Page 21: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

17

SEFOPE/SEPFOPE 30-40% feto hosi 12.000 joven mak partisipa iha programa servisu temporáriu; 30-40% feto hosi 65 diretór, xefe no treinadores simu treinamentu iha área Igualdade Jéneru, Auditoria Jéneru no Or-samentu Jéneru.

Iha rekrutamentu provizoriu ba pro-jeitu 571, iha benefisiariu 12.000: feto 30-40% iha distritu 13.

Ministériu Negósiu Estranjeiru Proposaun ne’ebé hanesan ba feto no mane ba promosaun iha servisu Diplomasia no Administra-saun; no Lei Anti-Tráfiku Umanu no Planu Asaun Nasionál ba Tráfiku Umanu.

Iha dadus dezagregadu ba presta-saun servisu no ba promosaun, formasaun, no kapasitasaun ba funsionáriu sira.

Page 22: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

18

Sekretaria Estadu Seguransa Konstrusaun dormitóriu ba Guarda Feto iha edifísiu seguransa estadu no iha fatin Patrimóniu Estadu; no Hasa’e koñesimentu kona-ba tráfi-ku umanu no kontrabandu; 12% tarjetu ba feto ba rekrutamentu PNTL no treinamentu (maibé feto iha PNTL 19%, tun liu progresu ne’ebe hetan ona).

Tarjetu ba feto iha rekrutamentu: Kadet foun 20%, Bombeirus 32%, Servisu Migrasaun 30%, For-masaun: planeamentu ba emerjén-sia 30%, vijilansia no alerta 30%, prevensaun no protesaun ba de-sastre 31%, buska no salvamentu urbanu 30%, desencarceramento 30%, salvamentu grande angulu 30%, avansadu iha Portugal 30%, joven kona-ba valores da vida 50%, Lei Kontra Violénsia Doméstika, CEDAW, Resoluzaun Konsellu Se-guransa ONU Nú. 1325, violénsia bazeia ba jéneru 50%.

Ministériu Justisa Sentru Formasaun Juridika iha formasaun ba juís no avogadu, no bolsa estudu ba feto, no kurríkulu kona-ba Violénsia Doméstika iha Sentru Formasaun Juridika.

Iha workshop/formasaun kona-ba igualdade jéneru ba Ministériu Justisa, PNTL, Guardas Prisionais, Reklusos no Estudantes.

Page 23: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

19

MAEOT/MAE Pakote Dezenvolvimentu Distritál (PDD) I, PDD II ho Pakote Dezen-volvimentu Lokál (PDL) feto barak mak involve; INAP hasae jestaun ba estatístika, inklui númeru feto funsionáriu públiku iha asesu ba treinamentu.

Aloka $ 50.000 ba atividade pes-kiza no Grupu Traballu Jéneru iha distritu.

MTCI/MCIA Treinamentu iha área ospitalidade no turizmu, partisipante barak mak feto.

Formasaun ba funsionáriu na’in 200, 50% ba feto.

SERN Konsidera kuota 30% ba feto iha kualker rekrutamentu ba funsion-áriu no bolsa estudu.

SEJD Parlamentu Foin-sa’e iha balansu jéneru, iha Jogos Escolares e Co-munitarios iha nível nasionál (Bas-quetbol, Voleibol e Atletismo), 50% mak feto.

Parlamentu Foin-sa’e iha balansu jéneru, momeia feto 50%.

Page 24: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

Sekretaria Estadu Defeza Rekrutamentu ba postu alferes, loke oportunidade ba feto; 2011 Rekrutamentu F-FDTL 13% feto; treinamentu ba sarjentu sira kona-ba Jéneru Baziku no Violénsia Ba-zeia ba Jéneru.

Ministériu Obras Públika Iha atividade atu dezenvolve ka-pasidade Grupu Traballu Jéneru iha área jéneru (vizita estudu, estudu komparativu, promove material no espasu ba GTJN).

SEAPRI Iha treinamentu ba iha negosiu mikro no mediu iha ona balansu pesentajen husi partisipasaun feto no mane.

KAK Iha expetativa rekrutamentu 50/50.PDHJ Iha ona medidas diak ba esforsu hodi

envolve feto (25%) iha formasaun ba MJ, SED, PNTL, F-FDTL, Guarda Prisionais, formasaun kona-ba gov-ernasaun diak inklui feto 50%.

20

Page 25: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

21

Orsamentu kona-ba Implementasaun Planu Asaun Nasionál ba Violénsia Bazeia ba Jéneru (PAN VBJ)husi kada Ministériu no Sekretaria Estadu sira iha 2013 & 2014

Ministériu/Sekretaria Estadu 2013 2014Ministériu Solidariedade Sosiál $ 724.618 $ 571.210Ministériu Saúde $ 568.231 $ 588.231SEPI $ 505.715 $ 440.687Ministériu Justisa $ 415.477 $ 458.293Sekretaria Estadu Seguransa/PNTL $ 168.769 $ 144.602Ministériu Edukasaun $ 124.183 $ 104.083

Page 26: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

22

Page 27: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

Page 28: Matadalan Orsamentu Sensivel Jeneru 2014

Matadalan Orsamentu Sensivel Jéneru iha Orsamentu Jerál Estadu

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE SEKRETARIA ESTADU BA PROMOSAUN IGUALDADE

Matadalan OrSaMEntu SEnSivEl JénEru iha OrSaMEntu JErál EStadu 2014

Sekretaria Estadu ba Promosaun Igualdade2013